نویسنده: mehdisaber

آزمون بندر گشتالت

مرکز تست هوش دکتر صابر در زمینه انجام تست های هوش و سنجش آی کیو در کودکان فعالیت می نماید. تست های هوش برای کودکان سه سال و بالاتر انجام می شود.  آزمون بندر گشتالت یکی از انواع تست های ترسیمی در زمینه روانشناسی کودکان می باشد که در مرکز تست هوش دکتر صابر انجام می شود. سنجش هوش و تشخیص مشکلات کودکان موجب بهبود روند یادگیری کودکان می گردد. انواع تست هوش کودکان در مرکز دکتر صابر، توسط متخصصین مجرب مرکز انجام و تفسیر میشود. با تفسیر صحیح تست های هوش می توان استعداد ها و نقاط ضعف کودکان را شناسایی و بهبود بخشید.

محاسن و محدودیت­های آزمون بندر گشتالت

نخستین عامل شهرت آزمون بندر گشتالت، اجرای سریع و آسان آن است. این آزمون را می توان در سه تا پنج دقيقه اجرا کرد. به علاوه این آزمون، آزمونی انعطاف پذیر است؛ زیرا می توان آن را هم به عنوان یک آزمون فرافکن شخصیت و هم به عنوان یک تکلیف دیداری – ترسیمی برای سنجش ضایعه عضوی به کار بست. همچنین آزمون بندر می تواند برای آشکار کردن سبک کلی و شیوه رویکرد فرد نسبت به دنیای خود مفید واقع شود. به عنوان مثال، بیماران شیدا (مانیک) ممکن است طرح ها را با توالی نامنظم بکشند که بازتابی از تکانش گری و نارسایی توجه آنهاست. افراد وسواس ممکن است نقاشی خود را با ساختن چارچوب راهنمای اولیه مفصل شروع کنند و اغلب برای کشیدن هر طرح سه تا پنج دقیقه وقت صرف کنند. درجه اضطرابی که شخص تجربه می کند ممکن است در اندازه نقاشی وی تاثیر بگذارد.

علیرغم وجود سوابق موفقیت آزمون بندر، کاربرد آن با برخی احتیاط ها و محدودیت ها همراه است. به عنوان مثال، با وجود آنکه آزمون بندر ابزاری برای غربال کردن آسیب مغزی است، تنها می تواند افراد مبتلا به آسیب مغزی نسبتا شدید به ویژه در نیمکره راست مغز را تشخیص دهد و برای سنجش آسیب های مغزی جزئی یا آسیب نیمکره چپ فاقد کارآیی است.

هنگامی که آزمون بندر به عنوان یک ابزار فرافکنی به کار بسته می شود، همان انتقاد کلی که به هر آزمون فرافکنی وارد شده است به تفسیر آزمون بندر نیز وارد است. این انتقادها شامل: ذهنیت گرایی در نمره گذاری، مطالعات ناکافی در مورد روایی یابی، حساسیت آزمون به متغیرهای موقعیتی و تکیه بر نظریه روان تحلیل گری اثبات نشده، می باشند.

سیک مشکل دیگر آزمون بندر این است که یک نظام نمره گذاری و تفسیر واحد که مورد پذیرش و تایید همه متخصصان باشد، برای این آزمون وجود ندارد و برای نمره گذاری آن دست کم از هشت نظام متفاوت استفاده می شود. نظام های نمره گذاری غالب، نظام های تدوین شده توسط کوپیتز، پاسکال، ساتل و هات است. برای حذف این محدودیت ها، آزمون بندر برای متخصصان بالینی به عنوان ابزاری پرطرفدار، به آسانی قابل اجرا، معتبر و اغلب روا به شمار می رود و همواره یکی از چهار یا پنج آزمونی بوده است که به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته است.

مهم ترین محاسن آن اجرای سریع آزمون است و یکی از چهار آزمونی است که مورد استفاده­ی گسترده قرار گرفته است.

آزمون بندر ، علاوه بر کاربرد اصلی خود یعنی تشخیص آسیب مغزی، کاربردهای مهم دیگری هم دارد. در مورد جامعه کودکان، برای سنجش آمادگی کودکان برای ورود به دبستان، پیش بینی پیشرفت تحصیلی، تشخیص کودکان دچار اختلال خواندن و ناتوانی یادگیری، ارزشیابی مشکلات هیجانی، مطالعه نارسایی های رشدی و همچنین به عنوان یک آزمون هوشی غیر کلامی به کار بسته شده است. در مورد نوجوانان و بزرگسالان، آزمون بندر برای تشخیص آسیب مغزی و به عنوان یک آزمون فرافکن برای سنجش ویژگی های شخصیتی مفید شناخته شده است.

بسیاری از کودکانی که دچار محرومیت های اجتماعی هستند و در آزمون های هوشی موفقیت کمتری دارند در آزمون بندر نتایج بهتری را نشان می دهند. اجرای آن بسیار سریع و ارزان است و بصورت فردی و گروهی
می­توان آن را انجام داد. اجرای گروهی برای کودکان پیش دبستانی و دبستانی حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه و اجرای فردی آن به طور متوسط ۳ تا ۱۰ دقیقه وقت می گیرد. در عین حال تعبیر و تفسیر روانشناسی آن دشوار و مستلزم دانش و تجربه وسيع روانشناسی است. بهتر است از آزمون بندر به همراه یک آزمون مختصر کلامی به کار برده شود.

روش استاندارد اجرای آزمون بندر گشتالت

۱) نشاندن کودک پشت یک میز راحت

۲) یک ورق کاغذ سفید یک مداد پاک کن یک مداد و کاغذ سفید اضافی در اختیار کودک می گذاریم.

۳) پاکت کارت ها را به او نشان داده و می گوییم ((من این جا نه کارت دارم که روی آنها تصاویری برای تو کشیده­اند و تو باید از روی آنها ترسیم کنی)) و یا به او می گوییم: یک سری شکل های ساده به شما نشان
می دهم و شما به هر نحوی که می توانید تصاویر را بکشید. البته امتحان نقاشی نیست اما سعی کنید هر قدر که می توانید شکل ها را درست بکشید.

۴) یکی یکی کارت ها را بالای صفحه­ی سفید او گذاشته تا از روی آنها ترسیم کند. (دایره پشت کارت به طرف کودک باشد. (طرح ها یکی پس از دیگری و به ترتیب A – 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 با اعلام آزمودنی که می گوید طرح بعد نشان بده تا آخر ادامه می دهیم.

۵) در حین اجرای آزمون و مشاهدی رفتار کودک و یا حین یادداشت برداری از رفتار او هیچ گونه توصیه خاصی نباید گردد. راهنمایی و اظهار نظر در هنگام اجرا ممنوع است. اما می توانید جمله اول خود را تکرار کنید.

۶) محدودیت زمانی وجود ندارد پس از ترسیم هر تصویر، تصویر بعدی ارائه گردد.

۷) هر گاه راجع به تعداد نقطه ها با اندازه تصاویر سئوال کرد: (طوری بکش که کاملا شبیه تصویر همین کارتی شود که جلو توست)

8) کودک را در استفاده از مداد پاک کن یا ترسیم مکرر تصاویر نه باید ترغیب کرد و نه مانع شد.

9) اگر سعی در شمردن نقطه ها کرد، ضرورتی ندارد تعداد نقطه ها یا دایره های تو کاملا به اندازه نقطه ها یا دایره های تصاویر باشد. فقط کافی است که شکل ترسیم های تو مشابه تصاویر روی کارت ها باشد. اگر اصرار ورزید: یک نشانه­ی تشخیصی معنی دار است یادداشت شود. اگر آزمودنی زیاد سؤال می کند یادداشت کنید. که احتمالا نشانه­ی کمال گرایی و شاید رگه­هایی از وسواس باشد. اگر آزمودنی تقاضایی کاغذ اضافی نمود به او بدهید. در مورد نقطه ها بگویید لازم نیست بشماریدشان. اما اگر آزمودنی در جریان طرح شروع به شمارش نمود به او کاری نداشته باشید و یادداشت نمایید. که نشانه­ی مهمی بر کمال گرایی یا وسواس است. در هنگام اجرا رفتارهای آزمودنی را یادداشت کنید (خستگی، کم توجهی، عجله کاری، بیقراری، ضعف و ناهماهنگی، چرخش تصاویر، اشکال در دیدن). در هنگامی که کارت ها را به روش دیگری یکی یکی و مانند مراحل فوق روی میز جلو آزمودنی می گذاریم.

۱۰) اگر خواست تصاویرش را بر بیش از یک صفحه بکشد کاغذ دیگری بر می دارد.

۱۱) آزمون محدودیت زمانی ندارد ولی بهتر است مدت زمان صرف شده برای تمام تصاویر را یادداشت کنیم. مدت زمان خیلی کم یا خیلی زیاد معنی دار است.

۱۲) آزمون در ابتدای جلسه گرفته شود یا زمانی که کودک خسته نباشد.

۱۳) برخی از کودکان مایلند یک بار دیگر آزمون را اجرا کنند تا تصاویر را بهتر بکشند؛ مانع نمی شویم ولی هر دو آزمون را در پرونده می گذاریم.

نمره گذاری تست بندر گشتالت

روش نمره گذاری برای سنجش رشدی که به نوعی نمره­ی پایین نشان دهنده­ی (ld) است. و نمره بالا نشان از سطح پیشرفت خوب در مدرسه را نشان می دهد. در این روش برای اشتباه­هایی که آزمودنی مرتکب می شود نمره داده می شود که به در برابر هر اشتباه یک نمره داده می شود و در کل ۳۰ مورد می­باشد. پس دامنه­ی نمرات بین ۰ تا ۳۰ است. یادآور می­شود که به اشتباهات واضح و قطعی نمره داده می شود.

به هر یک یک از موارد در آزمون بندر نمره صفر یا یک می­دهیم. صفر به معنی غیاب انحراف در ترسیم و یک به معنای حضور انحراف در ترسیم است. فقط به انحراف های کاملا مشخص باید نمره یک داد. مواردی که تردید داریم نمره صفر می دهیم. در مورد کودکان خردسال به علت رشد نایافته بودن مهارت های حرکتی ظریف از خطاهای کوچک صرف نظر می کنیم.

سوالات متداول:

1.برای انجام تست بندرگشتالت چقدر زمان لازم است؟

به صورت معمول بین 5تا 10 دقیقه نیاز به زمان می باشد تا تست انجام شود.

2.آزمون بندرگشتالت چه کاربردهایی دارد؟

این آزمون را می توان به عنوان یک آزمون فرافکن شخصیت و هم به عنوان یک تکلیف دیداری – ترسیمی برای سنجش ضایعه عضوی به کار بست. همچنین آزمون بندر می تواند برای آشکار کردن سبک کلی و شیوه رویکرد فرد نسبت به دنیای خود مفید واقع شود.

علت اختلال یادگیری در کودکان |نشانه اختلالات یادگیری| مرکز درمان اختلال یادگیری دکتر صابر

 اختلال یادگیری، اختلال در یک یا چند فرآیند روانی پایه در درک یا استفاده از زبان شفاهی یا کتبی می­باشد و می­تواند به شکل علائم عدم توانایی کامل در گوش کردن، فکر کردن، صحبت کردن، خواندن، نوشتن، هجی کردن یا انجام محاسبه ­های ریاضی نمایان شود. این اصطلاح شرایطی چون مشکلات ادراکی، آسیب­های مغزی، نقص جزئی در کار مغز، دیس لکسی یا نارسا خوانی و آفازیای رشدی را شامل می شود. از سوی دیگر، اصطلاح یاد شده، آن عده را که اصولا به واسطه ناتوانی های دیداری، شنیداری یا حرکتی و همچنین عقب ماندگی ذهنی یا محرومیت­ های محیطی، فرهنگی یا اقتصادی به مشکلات یادگیری دچار شده­ اند را شامل نمی شود. مرکز کاردرمانی اختلال یادگیری در حیطه درمان اختلالات یادگیری به صورت کاملا تخصصی فعالیت می نماید.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

پژوهش های مختلف تاثیر عوامل زیر در بروز این اختلالات را مورد تائید قرار داده ­اند. هر چند همواره تاثیر متقابل عوامل مورد نظر بوده است.

– عوامل فیزیولوژیک

– عوامل ژنتیکی

– عوامل بیوشیمیایی

– عوامل قبل از تولد و هنگام تولد و بعد از تولد:

کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری ممکن است در یکی یا چند مورد از این زمینه ها دچار مشکل باشند: اختلال خواندن، اختلال نوشتن و اختلال در حساب. از جمله مشکلات ثانویه کودکان مبتلا به اختلال یادگیری، می­توان موارد زیر را نام برد:

– اختلالات حرکتی

– اختلالات اجتماعی- عاطفی

– اختلالات ادراکی

– اختلالات نمادسازی

– اختلالات توجه

– اختلالات حافظه

– اختلالات زبانی

به منظور ارزیابی و تشخیص اختلال یادگیری، مراحل مختلفی طی می­شود که شامل تاریخچه­ گیری و مصاحبه، مشاهدات بالینی و برگزاری آزمون­های رسمی می باشد. پس از انجام ارزیابی های مناسب و تشخیص مشکلی که سبب ایجاد ناتوانی های یادگیری در کودک گردیده است، درمان این کودکان آغاز می شود.

به طور کلی، مداخلات کاردرمانی برای این اختلال شامل استفاده از فعالیت­ها و بازی های حسی، حرکتی و ادراکی می باشد که کمک می کند تا سیستم های حسی، ادراکی و حرکتی آن ها باز آموزی و تنظیم شوند. همچنین هدف آن است که یادگیری ها و پاسخ های مناسب حاصل از آن به محیط های خارج از کلینیک از جمله منزل، مدرسه و هر حیطه دیگری در زندگی کودک تعمیم یابد. نکته دیگر آن است که مداخلات زمانی موثرتر است که درمانگران با دادن آگاهی کافی به والدین، آنها را در فرآیند درمان وارد کرده و با آموزش آن ها، تکرار این فعالیت ها در خارج از کلینیک را تکلیف و تشویق کنند.

آرتریت روماتوئید چیست

آرتریت روماتوئید با سندرم مزمن که با التهاب غیر‌اختصاصی معمولاً متقارن مفاصل محیطی مشخص می‌شود، معمولاً منجر به تخریب تدریجی ساختارهای مفصلی و اطراف مفصلی می‌شود. مرکز تخصصی کاردرمانی صابر در زمینه توانبخشی بیماران آرتریت روماتوئید فعالیت می نماید. بخش های تخصصی مرکز شامل مکانوتراپی و ماساژ درمانی و آب درمانی موجب کاهش دردهای مفصلی در بیماران و حفظ توانایی های حرکتی آنان می گردد. همچنین خدمات کاردرمانی در منزل برای بیماران آرتریتی که توانایی مراجعه به مرکز توانبخشی را ندارند موجب تسهیل در روند درمان می شود.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

نشانه‌های آرتریت روماتوئید چیست

• خستگی، کاهش اشتها، تب، احساس درد کلی و سفتی و کاهش وزن
• شروع معمولا با مشارکت پیشرونده مفصل است اما ممکن است ناگهانی باشد. درگیری در مفاصل معمولاً دو طرفه است. اگر یک دست درگیر باشد، معمولاً دست دیگر نیز درگیر می‌شود.
• سینویت از ویژگی‌های بالینی برجسته – التهاب غشاء سینوویال در اطراف مفصل.
• درگیری بیشتر در مچ دست، شست و دست
• معمولاً از دست دادن دامنه حرکتی، استحکام و استقامت
• شروع تقریباً در حدود ۲۵-۵۰ سالگی است اما ممکن است در هر سنی رخ دهد
• ‌۲ تا ۳ برابر شیوع بیشتر در زنان

علل و عوامل ریسک آرتریت روماتوئید: ژنتیک، محیط و سبک زندگی

اگرچه علت دقیق RA هنوز معلوم نیست، ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند:

• ژنتیک: وراثت‌پذیری حدود ۴۰–۶۵٪ برای RA فاکتور مثبت گزارش شده است. وجود ژن‌های HLA‑DRB1 یک عامل مهم است

• عوامل محیطی: سیگار کشیدن، عفونت‌های ویروسی/باکتریایی و قرارگیری در مواجهه با آلاینده‌هایی مانند آزبست یا سیلیس خطر را افزایش می‌دهند

• هورمون‌ها: زنان بیشتر مبتلا هستند و در دوران بارداری عمدتاً بهبود علائم مشاهده می‌شود، اما بعد از زایمان علائم ممکن است بازگردد

• استرس: فشار روحی و جسمی سیستم ایمنی را تحریک کرده و می‌تواند شروع یا تشدید بیماری را تسریع کند .

در کاردرمانی، آگاهی از این عوامل ریسک در طراحی برنامه‌های پیشگیری و آموزش به بیماران حائز اهمیت است. دکتر صابر با ارائه آموزش‌هایی مانند ترک سیگار، مدیریت استرس و سبک زندگی سالم، مسیر درمان را همگام با توانبخشی هموار می‌کند.

دفورمیتی‌های رایج همراه با آرتریت روماتوئید

• Swan neck: منجر به هایپر اکستنشن PIP و خم شدن DIP می‌شود که که ممکن است انگشت را قفل کند و عملکرد آن را کاهش دهد.
• Boutonniere: منجر به هایپر اکستنشن DIP و خم شدن PIP می‌شود که ممکن است انگشت را قفل کند و عملکرد آن را کاهش دهد.
• Ulnar drift/deviation: سبب تغییرات مفصل به خصوص تخریب و شل شدن لیگامان جانبی رادیال می‌شود.
• ناهنجاری‌های انگشت شست Nabebuff: نوع I – معمولاً در RA نوع II – معمولاً در OA دیده می‌شود، و نوع RA – III و OA
• ‌شلی مفصل: ناپایداری رباط‌های جانبی

ب- استئوآرتریت

تعریف: اختلال پیشرونده که با تغییر غضروف هيالین، از بین رفتن غضروف مفصلی و هیپرتروفی استخوان ایجاد می‌شود و سبب ایجاد استئوفیت می‌شود.

علت

نتیجه یک سیستم پیچیده از حلقه‌های بازخورد مکانیکی، بیوشیمیایی و آنزیمی (ژنتیک، عفونت، بیمار عصبی)

علائم آرتریت مفصلی

• درد اولین علامت است
• مفصل هیپ، زانوها، ستون فقرات، اولین مفاصل متاتارسوفالنژیال، کارپومتاکارپال و DIP و PIP به طی مشترک درگیر می‌شوند.
• ‌در مردان قبل از سن ۴۵ سالگی و زنها بعد از ۵۴ سالگی شایع‌تر است، معمولاً در ۳۰ تا ۳۰ سالگی شروع می‌شود. به تدریج ابتدا یک یا تعداد کمی مفصل را درگیر می‌کند.
• مانند آرتریت روماتوئيد التهاب سیستمیک وجود ندارد
• بدشکلی‌های رایج همراه با آن
• گره Herberden: شکل‌گیری استئوفیت (گره) در DIP
• ‌گره Bouchard: تشکیل استئوفیت در PIP
• Trigger finger: ناشی از گره یا ضخیم شدن تاندون‌های فلکسور انگشتان پا انگشت شست در اثر عبور از میان قرقره‌های انگشتی. گره‌های موجود در قرقره‌های فلکسور دیژیتروم سوپرفیشیالیس مانع از حرکت و کشیدن تاندون در غلاف می‌شوند که منجر به گسیختن می‌شود.

ارزیابی

• مشاهده jt: برای گرما، قرمزی، ورم، ناهنجاری، وضعیت پوست، بزرگ شدن
• تنگی و گرفتگی (اسفیجمومانومتر و دینامومتر)
• ROM (گونيامتر)
• ادم (نوار دور و یا حجم سنج)
• درد (مقیاس درد)
• توانایی‌های عملکردی در فعالیت‌های روزمره زندگی، کار و اوقات فراغت
• تست جبسن از عملکرد دست. (۵ سال و بالاتر؛ تست استفاده مؤثر از دست‌ها در فعالیت‌های روزمره زندگی)
• مقیاس عملکرد کاری کانادایی .

تفاوت آرتریت روماتوئید با آرتروز در چیست؟

آرتروز یک بیماری فرسایشی ناشی از افزایش سن است، در حالی‌که آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که سیستم ایمنی بدن به مفاصل حمله می‌کند. در آرتروز معمولاً فقط مفاصل تحمل‌کننده وزن آسیب می‌بینند، اما در آرتریت روماتوئید، مفاصل کوچک (مانند انگشتان) هم به طور قرینه درگیر می‌شوند

روش‌های تشخیص آرتریت روماتوئید: از تشخیص زودهنگام تا مهار پیشرفت بیماری

تشخیص RA شامل مراحل زیر است:

1. معاینه بالینی: آرایش متقارن مفاصل، وجود تورم و سفتی صبحگاهی بررسی می‌شود

2. آزمایش‌های آزمایشگاهی: شامل سنجش RF (فاکتور روماتوئید)، آنتی‑CCP، و نشانگرهای التهابی مانند CRP و ESR

3. تصویربرداری: رادیوگرافی، سونوگرافی یا MRI برای غربال و تشخیص تخریب مفصل به‌کار می‌رود.

4. معیارهای تشخیص: ترکیبی از علائم بالینی، آزمایش‌ها و تصویرسازی، بر اساس راهنماهای بین‌المللی (مانند ACR/EULAR) .

تشخیص زودهنگام، پیش از بروز تخریب مفصل، کلید پیشگیری از ناتوانی است. دکتر صابر با همکاری تیم چندرشته‌ای، از جمله پزشک روماتولوژیست و فیزیوتراپیست، برنامه توانبخشی دقیقی را برای حفظ عملکرد و بهبود کیفیت زندگی ارائه می‌دهد.

مداخله کاردرمانی در آرتریت روماتوئید

هدایت شده توسط بیومکانیکال، جبرانی، اصلاح محیطی و فناوری کمکی.

1.بیومکانیکی:

• نگرانی از پایداری ساختاری، استقامت پایین، کنترل ادم، دامنه حرکتی، استحکام و استقامت سطح پایین

٢. جبران کننده

• آموزش تکنیک‌های جبرانی، استفاده از تجهیزات تطابقی و کمکی و اصلاح محیط برای رفع موانع عملکرد شغلی.
• ‌حفظ انرژی، دستگاه‌های کمکی، تکنیک‌های محافظت از مفصل، استراحت، پوزیشن‌دهی (امتداد قرارگیری خوب) مدالیته‌ها (گرما، تنس، بیوفیدبک)، ماساژ (جلوگیری از اسپاسم عضلات) فعالیت درمانی (تقویت عملکرد، قدرت و استقامت) و تمرینات دامنه حرکتی.
• ‌اسپلینت
• استراحت و اسپلینت: TX از سینوویتیت حاد مچ، انگشت و انگشت شست استراحت برای مفاصل و جلوگیری از انقباضات چندگانه مفصلی
• بی‌حرکت شدن مپ دست با اسپلینت: مچ دست را بی‌حرکت می‌کند در حالی که اجازه می‌دهد عملکرد دست باقی بماند

تاثیر رژیم غذایی و سبک زندگی در کنترل آرتریت روماتوئید

رژیم غذایی ضدالتهاب می‌تواند نقش مهمی در کاهش علائم بیماری داشته باشد. مصرف ماهی چرب، سبزیجات برگ‌دار، میوه‌ها و آجیل‌های سالم توصیه می‌شود. از طرف دیگر، کاهش مصرف قند، گوشت قرمز و غذاهای فرآوری‌شده نیز مفید است. فعالیت بدنی منظم، کنترل وزن، خواب کافی و مدیریت استرس به کنترل بیماری کمک می‌کند.

سوالات متداول:

1-تفاوت آرتریت روماتوئید با نقرس چیست؟
نقرس ناشی از تجمع اسیداوریک در مفاصل است و اغلب به صورت ناگهانی بروز می‌کند، در حالی‌که آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی پیشرونده است.

2-آیا آرتریت روماتوئید فقط مفاصل را درگیر می‌کند؟
خیر، در موارد پیشرفته، ارگان‌های دیگر مانند قلب، ریه‌ها و چشم نیز ممکن است درگیر شوند.

اختلال حسی در کودکان| کاردرمانی حسی| یکپارچگی حسی| درمان اختلال پردازش حسی دکتر صابر

اختلال حسی به مشکلات در پردازش حواس نظیر اختلال در حس بینایی، شنیداری و لامسه گفته می شود. اختلالات حسی در کودکان موجب بدخلقی و بی قراری کودک می گردد. مرکز کاردرمانی حسی دکتر صابر در حیطه اختلالات حسی و یکپارچگی حسی فعالیت می نماید. تیم تخصصی مرکز در کنار تجهیزات پیشرفته مرکز نظیر ماساژ درمانی، اتاق تعدیل حسی و… در درمان اختلالات حسی پیشرو می باشد.

 جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

اختلال حسی

گرفتن ناخن و زدن موی بدن

انگشتان دست و پا تعداد بسیار زیادی پایانه‌ی عصبی دارند که جای تعجبی باقی نمی‌گذارند که چرا بسیاری از کودکان از گرفتن ناخن‌هایشان متنفرند. برخی راهکارها:

• مشابه کوتاه کردن موی سر، در مورد کودکان که تفکر عینی دارند، به جای کلمه‌ی «بریدن» از کلماتی

مانند «اصلاح، آرایش، کوتاه کردن، و گرفتن» استفاده کنید.

• به والدین بیاموزید که با ماساژ دادن دستان کودک، پوست را حساسیت‌زدایی کنند. همچنین با اعمال

ورودی حسی بیشتر به نوک انگشتان با وارد کردن فشار ملایم روی هر یک از ناخن‌ها در حالی که ناخن، بین انگشت شست و اشاره‌ی والد قرار دارد.

• به کودک یک جلیقه‌ی وزنه‌دار، پد وزنه‌دار، یا پتو بپوشانید و حواس او را با یک آهنگ یا ویدئو پرت کنید.
• ناخن‌ها را بعد از حمام کردن بگیرید که نرم‌ترند. هرگاه هم که می‌خواهید آلودگی زیر ناخن را تمیز کنید، از همین تکنیک استفاده کنید. خیلی از ته نگیرید که ممکن است بسیار دردناک باشد. بهتر است با قرار دادن دست در یک کاسه‌ی آب صابون، بگذارید آلودگی خودش خارج شود تا اینکه شما خارجش کنید.
• به جای ناخن‌گیر از سوهان ناخن برای کوتاه کردن ناخن استفاده کنید. به کودکان حساس به محض اینکه توانستند بیاموزید که خودشان ناخن‌هایشان را کوتاه کنند، به این ترتیب روی خودشان کنترل خواهند داشت.
• برخی دخترها گرفتن ناخن را، اگر در سالن زیبایی یا مانیکور انجام شود، بهتر تحمل می‌کنند.
• اگر کودک شما لاک ناخن استفاده می‌کند، به خاطر داشته باشید که بیشتر لاک‌ها دارای مواد شیمیایی سمی هستند. سه تای اصلی فرمالدهید (نگهدارنده، ضد عفونی کننده، و مایع ضد فساد)، دی بوتیل فتالات (برای انعطاف‌پذیری در پلاستیک)، تولوئن (برای اینکه لاک را روان‌تر و نازک‌تر کند، و اثر‌گذار روی سیستم عصبی) هستند. طبق EWG، برخی لاک‌های ایمن‌تر توسط OPI, Wet N Wildو Sally Hansen ساخته می‌شوند.

مسواک زدن

از دوست یا همکارتان بخواهید دندان‌هایتان را مسواک بزند تا به آسانی ببینید مسواک زدن چقدر زننده است. تعجبی ندارد که فرو کردن یک میله‌ی خارجی به داخل دهان کودکتان ناراحت کننده، عجیب غریب، واقعاً ترسناک باشد. مشکلات لمسی لب‌ها، زبان، لثه‌ها، و گونه‌ها را هم اضافه کنید و خواهید فهمید مسواک زدن و به دندان‌پزشکی رفتن می‌تواند برای برخی خانواده‌ها چه میدان جنگی شود. در ادامه تعدادی راهکار برای والدین آورده شده است:

• اجازه دهید کودک مقداری کنترل روی ابزار، جنس و طعم داشته باشد. بگذارید کودک یک مسواک نرم‌ کوچک کودک به رنگ دلخواه خودش انتخاب کند؛ هم چنین طعم‌های مورد علاقه‌اش برای انتخاب خمیر دندان را در نظر بگیرید چندین طعم خمیر‌دندان را بیازماید. کودکی که نمی‌تواند طعم نعنا را تحمل کند ممکن است خمیردندان شکلاتی یا توت فرنگی را بپذیرد. کودکان و حتی بزرگسالان دارای مشکلات حسی ممکن است به کفی که در حین مسواک زدن ایجاد می‌شود واکنش منفی نشان دهند. می‌توانید از خمیردندان‌های بدون کف استفاده کنید.
• بسیاری از کودکان و بزرگسالان، مسواک‌های لرزشی را ترجیح می‌دهند و با آن‌ها کامل‌تر مسواک می‌زنند. مسواک‌های چرخشی یک جایگزین مناسب ارزان قیمت‌تر هستند.
• کودکان عاشق زمان‌سنج و موسیقی‌ هستند. زمان ایده‌آل مسواک زدن ۲ دقیقه است. والدین می‌توانند‌‌ یک زمان‌سنج تنظیم کنند، یک موسیقی ۲ دقیقه‌ای پخش کنند، یا از یک نرم افزار موبایل استفاده کنند. برخی انواع مسواک‌های لرزشی، یک نمایشگر دارند که نشان می‌دهد چقدر وقت باقی مانده است.
• برای مسواک زدن یک روند همیشگی قابل پیش‌بینی ایجاد کنید و اگر لازم می‌بینید این روند در قالب‌ تصاویر شماره‌دار تهیه کنید. مثلاً، کودک همیشه می‌تواند با دندان‌های بالایی شروع کند، از راست به چپ پیش برود، و سپس به سراغ دندان‌های پایینی برود و از چپ به راست پیش برود. این به کودک شما کمک می‌کند که این کار مهارتی را مرحله‌بندی کند و پیش‌بینی کند که کی و کجا مسواک را در دهانش حس خواهد کرد.
• همزمان، با مسواک کردن دندان‌های خودتان برای کودک مدل شوید تا هم لذت‌بخش باشد و هم یک تجربه‌ی دو نفره.

ایده‌های دیگر برای بهبود عملکرد حسی دهانی – حرکتی:

• ‌روی مهارت‌های دهانی کار کنید مثل مکیدن مایعات از طریق نی، یا از داخل قمقمه‌های ورزشی که نوک کوچک دارند؛ جویدن و خرد کردن غذا مثل جویدن آدامس، چوب شور، و هویج؛ گاز گرفتن و کشیدن آبنبات کشی‌های طنابی و لواشک و لیسیدن آبنبات چوبی و بستنی میوه‌ای.
• آگاهی دهانی را افزایش دهید و آستانه‌ی حساسیت را تعدیل کنید (تا دهان نه بیش حس و نه کم حس باشد). برای کودکان کوچک‌تر، والدین می‌توانند لثه‌ها را ماساژ دهند. یک درمانگر می‌تواند به والدین یا کودک بزرگ نشان دهد که چطور از لرزاننده‌های دهانی استفاده کنند.
• صداهای خنده‌دار ایجاد کنید (تر‌تر کردن، بوس‌های صدا دار، پاپس، تیک تیک کردن) و برای هم چهره‌هایتان را خنده‌دار کنید.
• بازی با مزه‌ها انجام دهید. شیرینی توسط گیرنده‌های جلوی زبان، شوری در کناره‌های نوک زبان، ترشی، تندی در اطراف وسط زبان، و تلخی و دودی در انتهای زبان حس می‌شوند.

دندان لق

افتادن دندان می‌تواند برای کودکانی که تدافع دهانی دارند بسیار خطرناک باشد، که ممکن است از داشتن

دندان لق یا از تصور کشیدن آن هم به همان ‌اندازه وحشت‌زده شوند. اگر دندان نیاز به كشيدن دارد و اگر کودک  می‌تواند سرما را تحمل کند، یک بستنی یخی به او بدهید تا میک بزند تا آن ناحیه بی‌حس شود.

در این زمینه به وفور کتاب وجود دارد که می‌توانید با هم بخوانید مثل  My Wobbly Tooth Must

Ever Never Fall Out به قلم Lauren Child. والدین بسیاری از اولین دندان کودکشان در YouTube فيلم گذاشته‌اند. والدین می‌توانند ویدیویی از یک بچه با سن مشابه فرزند خودشان بیایند و با هم ببینند. البته والدین از قبل باید آن را بازبینی کنند تا مطمئن شوند که مناسب فرزندشان هست.

استفاده از توالت

یاد گرفتن استفاده از توالت می‌تواند برای کودکی که دوست ندارد کثیف شود، در حکم یک ضربه‌ی کوبنده باشد. بعضی‌ها تقریباً خودشان توالت رفتن را یاد می‌گیرند. برخی دیگر به کمک نیاز دارند، خصوصاً آن‌هایی که زمان پر شدن مثانه یا روده‌شان را درست حس نمی‌کنند، هنگامی که خودشان را کثیف می‌کنند متوجه نمی‌شوند، یا واقعاً از حس خیس شدن یا مدفوعی شدن خوششان می‌آید.

به خاطر داشته باشید که به موقع به توالت رفتن نیازمند بلوغ عصبی و تکامل احشایی است (جهت ایجاد هوشیاری نسبت به حواس مثانه و روده). کودکان در زمان‌های متفاوتی به وضعیت آمادگی – توالت می‌رسند که اغلب برای کودکی که سایر مراحل تکاملی را هم دیر کسب کرده، دیر به دست می‌آید. چندین کتاب عالی در این زمینه وجود دارند، مثلاً آموزش توالت به کودکان اوتیسم یا سایر انتشارات رشدی به قلم ماریا ویلر.

در ادامه تعدادی پیشنهاد حسی برای موقعی که کودک علائمی از آمادگی برای آموزش توالت رفتن نشان می‌دهد آورده شده است:

• شورت‌هایی که با فشار روی مثانه را می‌گیرند ممکن است در روند احساس پر بودن مثانه، اختلال ایجاد کنند. شرت‌های بوکسوری آزاد انتخاب کنید که هم برای دختران و هم برای پسران وجود دارد.
• اگر کودک نمی‌تواند تشخیص دهد که خودش را کثیف کرده، او را با فواصل زمانی منظم به توالت ببرید. به حالتی بدون واکنش مثبت یا منفی بیان کنید که او خشک است یا کثیف و باز بدون هیچ واکنش مثبت یا منفی برایش توضیح دهید که قضیه چیست و چرا به توالت آمده: یا کودک خشک است و بعداً مجدد به توالت خواهید آمد و یا اینکه اوه! کودک به جای اینکه در توالت کارش را بکند، به خودش مدفوع یا ادرار کرده و اینکه دفعه‌ی بعد سعی خواهید کرد به موقع به توالت بیایید.
• بهترین تجربه نشستن را فراهم آورید. ممکن است یک کودک کوچک از نشستن روی یک توالت کوچک پلاستیکی لذت ببرد در حالی که دیگری ممکن است از نشستن روی یک توالت بزرگتر که برای کودك تطابق یافته است و عکس «پو»(تصویر کارتونی) روی آن است خوشحال شود. در هر دو صورت مطمئن شوید که کودک زیر پایش تکیه گاه دارد، مثلاً کف پایش روی زمین است یا روی یک چهارپایه. این مسئله خصوصاً در مورد کودکی که تون عضلانی پایین و کنترل وضعیتی ضعیف دارد مهم است.

اوتیسم در دانش آموزان| کاردرمانی و گفتار درمانی اوتیسم | مرکز اوتیسم تهران دکتر صابر

مرکز توانبخشی اوتیسم دکتر صابر با تجهیزات کامل نظیر اتاق شنیداری، سنسوری روم، اتاق تاریک، ماساژ درمانی، بازی درمانی و رفتاردرمانی، گفتاردرمانی و کاردرمانی در حیطه درمان کودکان اوتیسم پیشرو می باشد. متخصصین مجرب مرکز با تجربه بالا در حیطه اوتیسم و با استفاده از جدیدترین درمان های روز دنیا به توانبخشی و درمان کودکان اوتیسم می پردازند. همچنین دانش آموزان اوتیسم با مشکلات یادگیری می توانند از خدمات درمانی اوتیسم در دانش آموزان و آموزش اوتیسم استفاده نمایند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

اوتیسم در دانش آموزان

ک.ای دانش آموز پایه اول دارای اوتیسم با سطح 2، “نیاز به حمایت اساسی” شناسایی شده است. او نیاز به حمایت بینایی برای افزایش مهارتهای ارتباطی اش و همچنین نیاز به حداکثر تحریک برای تعامل با همسالان دارد.ک.ای در تمام نواحی آموزشی زیر سطح پایه عمل می کند.نمونه عملکردش شامل خواندن تقریبا بیست کلمه دیداری و شمردن طوطی وار تا پنجاه بود. ک.ای با سطح 1,0 در تمام شش حوزه محتوایی وارد برنامه درسی اصول تیچ تاون شد. طی دوازده هفته استفاده از برنامه، برنامه سطح او را طبق عملکردش در دروس در هر شش حوزه تنظیم کرده بود. تا انتهای دوازده هفته، ک.ای بین یک دهم و نیم از یک سطح در چهار حوزه از شش حوزه پیشرفت کرده بود

به مدت ۱۲ هفته، ک.ای از برنامه کامپیوتری تقریباً به مدت سه جلسه دوازده دقیقه‌ای در هفته جمعه به مدت7 ساعت در این زمان استفاده کرد، او بر روی سیزده درس کار کرد. اغلب درسها بین دو تا چهار مفهوم را هدف قرار می‌دادند. در ماه سپتامبر، او بر و درس تسلط یافت که قبلا در پیش آزمون آن شکست خورده بود و متعاقبا تمرینات آموزشی و پس آزمون را گذراند. یکی از درسهای تسلط یافته تطابق و ادراک بینایی اسباب‌ بازیها بودن(یعنی: توپ، تاب، سرسره، حباب، عروسک، جورچین، کتاب و تدی خرس عروسکی) و درس دیگر شناسایی شخصیتها در برنامه؛ هم در حوزه اجتماعی و عاطفی بود. در این درسها به طور متوسط به اندازه سه تمرین آموزشی، ارائه ۴۵ آزمون، برای ارتقاء از نمره پیش‌ آزمون شکست خورده تا نمره پس آزمون موفق تولید کشید.

ک.ای در حال حاضر بر روی ۱۱ درسی کار می‌کند که در پیش آزمون شکست خورده بود و بر روی تمرینات آموزشی یا پس آزمون های این درسها کار می کند. عنوان هر درس در حال پیشرفت و همچنین داده های درسی که آخرین بار کار شده بود در گزارش پیشرفت فردی نشان داده می‌شود. برای ک.ای همه درسهای در حال پیشرفت به جز دو تا طی یک تا دو هفته گذشته کار شده بود، به علاوه درسی به رنگ قرمز که نشان می‌داد او ظاهراً در این درس مشکل داشته و احتمالا نیاز به کمک اضافی به منظور تسلط بر موضوع دارد. نمودار پیشرفت درسی به معلم اجازه می‌دهد تا محتوایی را که ک. ای با آن در این درس مشکل داشت دقیقا مشخص کند. این نشان می‌دهد که ک.ای در درک شناخت اسباب‌بازیهای توپ و تاب، بعد از تکمیل ۳۱ تمرین آموزشی که او برای ۱۶ تا از آنها انگیزش دریافت کرده بود، مسلط نشده است. درکل ک.ای 64 دقیقه یا بیست جلسه کامپیوتری را در حال کار بر روی این تکلیف بدون کسب مهارت گذراند. نمودار پیشرفت درسی همچنین نشان می دهد کدام‌ درس تعمیم دهی را که معلم می‌تواند برای تقویت آموزش در رابطه با مهارتی که ک.ای با آن مشکل دارد به کار ببرد.

دانش آموز دوم

ال.دی دانش آموز پایه اول با اوتیسم سطح یک، در دسته “نیاز به حمایت” قرار داشت. بدقلقی های شدید باعث دخالت شدید در کلاس درس شده بود، اما به مرور بهبود یافت. او هم اکنون نزدیک به سطح پایه در تمامی نواحی آموزشی عمل می کند. ال.دی با سطح 1,0 در هنر های زبانی، رشد زبان، و حوزه های عاطفی و اجتماعی، سطح 2,0 در حوزه مهارت‌های شناختی، و سطح 3,0 در ریاضیات و حوزه‌های مهارت‌های سازگاری وارد برنامه شد. در انتهای دوازده هفته ال.دی در تمام شش حوزه پیشرفت کرده بود با افزایش بین یک دهم و چهارپنجم از یک سطح طی دوازده هفته او به طور متوسط در معرض 4 جلسه تقریبا 13 دقیقه ای و در مجموع ۱۲ ساعت بود که در کل شامل 31 درس می شد. از 31 درس کار شده او بر 7 تای آنها در هر شش حوزه تسلط یافت. او حداقل مشکل را در تسلط به دروس تشخیص اعداد در ریاضی و تطبیق اعداد با مقادیر داشت، و بیشترین مشکل را در حوزه ادراک موقعیت های عاطفی مانند ترس و بیماری و ارتباط سگ و گربه داشت؛تعداد تمرینات برای یادگیری کامل موضوع نشان داده شده است.

ال.دی در حال حاضر بر روی ۲۴ درس کار می کند. گزارش پیشرفت شخصی درس درحال پیشرفتی را نشان می دهد که ال.دی ظاهراً برای تسلط بر مطالب آن در حال تلاش است و احتمالاً نیاز به پشتیبانی دارد_هدف این درس شناسایی احساسات شادی، غم، عصبانیت و تعجب است. تکالیف دیگری که بر اساس تعداد جلسات سپری شده نسبتاً زیاد بر روی مطلب به نظر می‌رسد وی در حال تلاش بر روی آن ها است شامل شناسایی پدرها و مادرها، تطابق تصاویر غیردقیق دلفینها، نهنگ ها و ماهی ها و شناسایی منظومات لباس پوشیدن همانند پیراهن و کت می باشد گزارش پیشرفت شخصی درس(های) تعمیم دهی خارج از رایانه را نشان می دهد که با هر کدام از این درس های در حال پیشرفت هماهنگی دارد.

دانش آموز اوتیسم سوم

جی.ال دانش آموز پایه اول داراب اوتیسم است و توسط معلم در سطح یک طبقه بندی شده است و “نیازمند پشتیبانی” است. گرچه از تعامل با همتایان اش لذت می‌برد، در مهارت‌های ارتباطی اجتماعی مشکل داشت. او به راحتی آشفته می شد و انجام تکالیف به خاطر حضور صداها یا حوادثی که معمولاً توسط دیگران نادیده گرفته می شد مختل می شد. عملکرد او در خواندن مطابق سطح اش بود اما در زمینه ریاضی پایین‌ تر از سطح کلاس بود. در برنامه تیچ تاون جی.ال در چهار حوزه از شش حوزه محتوایی پیشرفت نشان داد. سطح او از 1,0 در حوزه‌های هنر های زبانی به 2,0، از 1,0 در حوزه عاطفی و اجتماعی به 2,4، در حوزه رشد زبانی از 2,0 به 2,4 و از 3,0 به 3,8 در حوزه ریاضی افزایش یافت.
جی.ای به طور متوسط ۵ جلسه تقریباً ۱۵ دقیقه ای در هفته بین سپتامبر و آخر نوامبر و در کل ۱۵ ساعت از برنامه استفاده کرد، از این ۲۴ درس او بر ۱۵ درس مسلط شد. تمرینات متوسط برای پیشرفت و کسب درصد صحیح برای گزارش درسهای تسلط یافته نشان می‌دهد که او در درسهای تمام شش حوزه محتوای مسلط شده است و کارآیی وی در تسلط بر مطالب این دروس در سراسر حوزه‌ های متفاوت بود.

او در این زمینه مهارت های شناختی کمترین تسلط داشت، که حدود 14 تمرین در تسلط و یک درس نسبت به 2-4 تمرین در سایر زمینه‌ها به طول انجامید. نمودار پیشرفت درس که مربوط به درس تسلط یافته در حوزه مهارتهای شناختی است نشان می‌دهد که شناسایی حیواناتی که میمون یا ببر نبودند برای وی دشوار بود. از بین 9 درس در حال پیشرفت، سه تا از آنها نیاز به پشتیبانی داشتند. نمودار پیشرفت درسی مربوط به این دروس نشان می‌دهد که مواردی که جی.ال در آنها مشکل دارد شامل شناسایی صداهای /ch/ و /d/، شناسایی ابزارهای اندازه گیری وزن و طول و شناسایی اینکه آیا تعداد اشیاء در یک گروه بیشتر یا کمتر از گروه دیگر است، می باشد. گزارش پیشرفت شخصی مباحث تعمیم دهی خارج از کامپیوتری را نشان می‌دهد که با هر یک از این زمینه های مهارتی هماهنگی می کند.

علت لکنت در کودکان و بزرگسالان

آیا لکنت در تمامی تمدن‌ها وجود دارد؟ لكنت زبان در سرتاسر جهان و در تمامی فرهنگ‌ها و نژادها یافت شده است. این اختلال به شغل، هوش و درآمد ربطی نداشته و در هر دو جنس و در تمامی سنین، از نوزادی تا پیری، رخ می‌دهد. لکنت زبان، اختلالی قدیمی است و شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه از بیش از ۴۰ قرن پیش در تمدن‌های چینی، مصری و بین النهرین وجود داشته است. گفته می‌شود که حضرت موسی لکنت داشته‌اند  و از ترفند رایج در بسیاری از اشخاص دارای لکنت استفاده می‌کرده است – یعنی از برادرش می‌خواسته تا بجای ایشان صحبت کند. مرکز گفتاردرمانی لکنت زبان دکتر صابر در تشخیص علت لکنت زبان و درمان های تخصصی آن فعالیت می نماید.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

علت لکنت زبان چیست

علت ایجاد کننده لکنت، هنوز یک راز سر به مهر است. اگرچه دانشمندان همچنان به دنبال کشف این هستند که چه چیزی باعث لکنت می‌شود، اما سرنخ‌های زیادی به دست آورده‌اند. اول اینکه، شواهد محکمی وجود دارد که لکنت، اغلب، اساس ژنتیکی دارد؛ به این معنا که چیزی به ارث برده می‌شود که احتمال لكنت کردن کودک را بیشتر می‌کند. این «چیز» ژنتیکی با نحوه شکل‌گیری و رشد مسیرهای عصبی مسئول گفتار و زبان در مغز کودک ارتباط دارد. برای مثال، مسیرهای عصبی مربوط حرف زدن ممکن است در مواجهه با جریان سریع اطلاعات به تنگناها، بن بست‌ها یا موانع دیگری برخورد کند. همچنین این مسیرها ممکن است نسبت به اختلال ناشی از سایر فعالیت‌های مغز، همانند هیجانات، آسیب‌پذیر باشند. سرنخ دیگر درباره ماهیت لکنت این است که لکنت بیشتر در کودکی و بین ۲ تا ۵ سالگی شروع می‌شود. بنابراین، شروع لكنت تقریبا در همان زمانی اتفاق می‌افتد که بیشتر استرس‌های معمول ابتدای کودکی اتفاق می‌افتند. کودکی ممکن است در دوره‌ای که خزانه‌ی واژگانی و نحوه رشد چشم‌گیر و شگرفی دارند، لکنت کند. در کودگ دیگری، ممکن است شروع لکنت زمانی باشد که خانواده به یک منزل جدید نقل مکان می‌کنند. لکنت کودک سوم ممکن است بلافاصله بعد از تولد برادر یا خواهری دیگر شروع شود. عوامل متفاوت بسیاری، که به تنهایی یا در ترکیب با هم عمل می‌کنند، ممکن است شروع لکنت را در کودکی که استعداد عصبی- روانی یا زمینه ذاتی برای لکنت دارد، تسریع کنند. زمانی که لکنت آغاز می‌شود، ممکن است در خلال چند ماه ناپدید یا به تدریج بدتر شود. هنگامی که لکنت بدتر می‌شود، ممکن است واکنش‌های یاد گرفته شده، فاکتور مهمی در شدت آن باشند.

همبازی‌های مدرسه یا بزرگسالان بی‌فکر می‌توانند باعث شوند که کودک به شدت درباره لکنت خود آگاه شود و احساس خجالت کند. کودک به سرعت یاد خواهد گرفت که با تلاش زیاد، می‌تواند از کلمه‌ای که بر رویش گیر کرده است، عبور کند. او ممکن است بفهمد که پلک زدن یا گفتن یک «اووم» سریع قبل از تلاش برای بیان یک کلمه سخت، می‌تواند لکنت را موقتاً برطرف سازد. زمانیکه فرد از کودکی وارد دوره‌ی نوجوانی می‌شود، واکنش‌های یاد گرفته شده بسیاری از علائم را تحت تاثیر قرار می‌دهند. او یاد گرفته است تا لکنت را پیش بینی کند و ممکن است زمانی که صحبت می‌کند، در تلاش برای گریز یا اجتناب از آن، لرزش‌های اضطرابی شدیدی داشته باشد. در بزرگسالی، ترس از لکنت و تمایل برای اجتناب از آن می‌تواند به شیوه زندگی او نفوذ کند. بزرگسالی که لکنت می‌کند، اغلب با محدود کردن کار، دوستان و تفریحاتش به موقعیت‌ها و افرادی که بار (فشار) گفتاری کمتری بر وی تحمیل می‌کنند، با آن کنار آید. تصویر ۱ – ۱، نمایی کلی از بسیاری از عوامل مشارکت کننده در تکامل لکنت را ارائه می‌دهد. در این فصل و چهار فصل پس از آن، درک کنونی از این تاثیرات را با تفصیل توضیح خواهم داد.

علت لکنت زبان ناگهانی در نوجوانان

در بعضی مواقع لکنت زبان به صورت ناگهانی در سنین نوجوانی بروز می کند. در این شرایط نوجوان با لکنت زبان از حضور در جمع و برخورد با دوستانش اجتناب می کند و گوشه گیر م شود. در بسیاری از مواقع علت لکنت زبان در نوجوانان فشار روانی و اضطراب در مواجهه با مشکلات اجتماعی و تحصیلی است. در بعضی مواقع در کودکانی که سابقه لکنت در خانواده آنان وجود دارد و به صورت ژنتیکی مستعد لکنت می باشند در دوران نوجوانی با تغییر محیطی مانند تغییر در مقطع تحصیلی و اضطراب بر اثر اختلافات خانوادگی و نظیر آن لکنت زبان ناگهانی را مشاهده می نماییم. در این شرایط استفاده از کمک های روانشناسی در کنار گفتاردرمانی می توان نتیجه درمان مناسبی را رقم بزند.

تأثیر محیط بر تشدید لکنت

لکنت زبان یک اختلال گفتاری پیچیده است که عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، روانشناختی و محیطی در تشدید یا کاهش آن نقش دارند. محیطی که فرد در آن زندگی یا فعالیت میکند، یکی از کلیدیترین عوامل تأثیرگذار بر شدت لکنت است. کودکان و بزرگسالانی که در محیطهای پراسترس، انتقادی یا غیرحمایتی قرار میگیرند، اغلب با افزایش تنش عضلانی، اضطراب و ناتوانی در کنترل گفتار مواجه میشوند. برای مثال، فشارهای خانوادگی مانند انتظارات بالای والدین برای صحبتِ «بیعیب» یا تمسخر توسط همسالان در مدرسه میتواند لکنت را به یک چالش روزمره تبدیل کند. حتی در محیط‌ های کاری، ترس از قضاوت شدن توسط همکاران یا مدیران، باعث اجتناب از گفتگوهای ضروری و تشدید علائم میشود.

تحقیقات نشان میدهد محیط‌های آرام، همراه با شنوندگان صبور و بدون قطعکردن گفتار فرد، به کاهش لکنت کمک میکند. والدین و اطرافیان با ایجاد فضایی امن و پذیرنده، میتوانند اعتمادبهنفس فرد مبتلا را تقویت کنند. برای نمونه، استفاده از جملات کوتاهتر، کاهش سرعت گفتار خودِ والدین، و اجازه دادن به کودک برای کامل کردن جملات بدون عجله، از راهکارهای ساده اما مؤثر است. همچنین، فعالیت‌های گروهی غیررقابتی مانند خواندن شعر یا داستانگویی در جمعهای کوچک، به بهبود روانی کلام کمک میکند. در مقابل، محیط‌های شلوغ، پرسر و صدا یا عجولانه مانند مهمانی‌های پرجمعیت یا کلاسهای شلوغ مدرسه، ممکن است لکنت را تشدید کنند.

جالب است بدانید که حتی تغییرات محیطی ساده مانند کاهش محرکهای بصری و شنیداری هنگام گفتگو (مثلاً خاموش کردن تلویزیون) نیز تأثیر مثبتی دارد. در نهایت، آگاهی از تأثیر محیط بر لکنت، به خانواده‌ها و مربیان کمک میکند تا با اصلاح فضاهای ارتباطی، از افزایش عوارض لکنت زبان مانند انزوا، اضطراب اجتماعی یا کاهش عملکرد تحصیلی جلوگیری کنند.

نقش خواب و تغذیه در بهبود گفتار

سلامت جسمی و روانی نقشی کلیدی در بهبود اختلالات گفتاری مانند لکنت ایفا میکند. خواب کافی و تغذیه مناسب، دو عامل مهمی هستند که اغلب نادیده گرفته میشوند، در حالی که تأثیر مستقیمی بر عملکرد مغز، هماهنگی عصب و عضله، و کنترل تنفس دارند. مطالعات نشان دادهاند کم‌خوابی یا خواب بیکیفیت، باعث افزایش سطح کورتیزول (هورمون استرس) میشود که این موضوع تنش عضلانی و ناپایداری گفتار را تشدید میکند. بهویژه در کودکان، خواب کمتر از ۸ ساعت در شبانه‌روز، ممکن است منجر به کاهش تمرکز و اختلال در برنامه‌ریزی حرکات گفتاری شود.

از سوی دیگر، تغذیه مناسب با تأمین ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری، به تقویت سیستم عصبی کمک میکند. برای مثال، کمبود ویتامینهای گروه B (مانند B12 و B6) که در گوشت، تخم‌مرغ و سبزیجات برگدار یافت میشوند، با اختلالات عصبی و گفتاری مرتبط است. همچنین، منیزیم (موجود در مغزها و دانه‌ها) و امگا-۳ (ماهی‌های چرب) به کاهش التهاب و بهبود انتقال سیگنالهای عصبی کمک میکنند. مصرف بیش‌ازحد مواد غذایی تحریک‌کننده مانند کافئین یا شکر نیز ممکن است اضطراب و لرزش عضلات مرتبط با گفتار را افزایش دهد.

علاوه بر این، هیدراته نگه داشتن بدن با نوشیدن آب کافی، خشکی دهان و سفتی عضلات زبان را کاهش میدهد و روانی گفتار را بهبود میبخشد. ترکیب این عوامل با تمرینات گفتاردرمانی، نتایج ملموستری ایجاد میکند. برای نمونه، کودکانی که رژیم غذایی متعادل و برنامه خواب منظم دارند، معمولاً در جلسات گفتاردرمانی مشارکت فعال‌تر و پیشرفت سریعتری نشان میدهند. در نتیجه، توجه به سبک زندگی سالم نه تنها سلامت عمومی، بلکه کیفیت ارتباطات کلامی را نیز ارتقا میدهد.

1-آیا مشکلات شنوایی در کودکی میتواند منجر به لکنت شود؟
اختلالات شنوایی به طور مستقیم باعث لکنت نمیشوند، اما میتوانند بر رشد طبیعی گفتار تأثیر بگذارند. کودکانی که نمیتوانند الگوهای گفتاری اطرافیان را بهدرستی بشنوند، ممکن است در تولید صداها یا تنظیم سرعت گفتار دچار مشکل شوند. این ناهماهنگی گاهی شبیه لکنت به نظر میرسد، اما معمولاً با سمعک یا گفتاردرمانی بهبود مییابد.

2-چگونه اضطراب و استرس بر لکنت تأثیر میگذارند؟

اضطراب یکی از مهمترین عوامل تشدیدکننده لکنت است، اما لزوماً علت اولیه آن نیست. هنگام استرس، ترشح هورمونهایی مانند کورتیزول افزایش مییابد و باعث تنش عضلات گفتاری (زبان، حنجره) میشود. این تنش، روانی کلام را مختل کرده و لکنت را آشکارتر میکند. در برخی موارد، ترس از قضاوت دیگران به دلیل لکنت، چرخه معیوب «اضطراب ← لکنت ← اضطراب بیشتر» ایجاد میکند که نیاز به مداخله روانشناختی دارد.

گفتار درمانی اختلال یادگیری

اختلال یادگیری به دسته ای از اختلالات گفته می شود که موجب اختلال در یادگیری کودکان در حیطه آکادمیک نظیر مشکلات خواندن، نوشتن و ریاضیات گردد. درمان های رایج در این زمینه گفتاردرمانی اختلال یادگیری و کاردرمانی اختلال یادگیری می باشد. مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر با تجهیزات ویژه نظیر اتاق مهارت های شنیداری ، اتاق تاریک در حیطه درمان اختلال یادگیری در کودکان با مشکلات یادگیری به صورت کاملا تخصصی فعالیت می نماید. ارزیابی دقیق کودکان توسط دکتر متخصص اختلال یادگیری و انجام تست های تشخیصی استاندارد،موجب تعیین شدت و علت اختلال در کودکان و درمان سریعتر و موثر تر کودکان می گردد.

مطالعات تشخیص و درمان اختلالات یادگیری با استفاده از علوم مختلف

در مطالعه اختلالات یادگیری رشته هایی از علوم مورد استفاده قرار می‌گیرند که می توان در پنج گروه کلی آنها را جای داد. بدیهی است استفاده همزمان از دانش پزشکی، زبان، توانبخشی،علوم تربیتی و روانشناسی ، در مورد لزوم به امر مطالعه مسائل اختلال یادگیری در کودکان، عمق بیشتری بخشیده و در تشخیص اختلالات یادگیری کودکان و درمان اختلال یادگیری آنان موثر می افتد. برای تشخیص اختلالات یادگیری به دکتر متخصص در زمینه اختلال یادگیری نیاز می باشد که با کمک دکتر گفتاردرمانی در اختلال یادگیری و کاردرمانی در اختلالات یادگیری می تواند در درمان کودکان با اختلالات یادگیری کمک کننده باشد

پزشکی در اختلال یادگیری : بیماریهای کودکان، بیماری های عصبی، بیماری های چشم، بیماری های گوش، روانپزشکی، داروشناسی، بیماری های غدد درون ریز، موج نگار مغزی، پرستاری

زبان در اختلال یادگیری :  گفتاردرمانی، توسعه زبان، زبان شناسی، روانشناسی زبان

علوم تربیتی در اختلال یادگیری :  خواندن، تعلیم و تربیت خاص، تدریس بالینی، تربیت بدنی، تشخیص روانی – تربیتی و درمانی، برنامه ریزی درسی

روانشناسی در تشخیص اختلال یادگیری : روانشناسی تربیتی، رشد و تکامل کودک، تئوری های یادگیری

توانبخشی در اختلالات یادگیری :  کاردرمانی، دید سنجی، شنود سنجی، خدمات اجتماعی، توانبخشی، ژنتیک، زیست سنجی، مشاوره و راهنمایی

دانش پزشکی در تشخیص و درمان اختلال یادگیری در کودکان

دانش پزشکی رشته های متعددی را از حیث پژوهش و درمان در یک طیف وسیع شامل می شود، که از آن جمله بیماری‌های کودکان، اعصاب، گوش و چشم، روانپزشکی، داروشناسی، غدد ، موج نگار مغزی و پرستاری بیش از همه در مطالعه درمان اختلالات یادگیری در کودکان در ارتباط قرار می گیرند.

دکتر متخصصین زمینه های مختلف پزشکی، بر پایه آموزش و تجربه، به دنبال علل و عوامل امراضی هستند که هر کدام به ‌نحوی سلامتی انسان را تهدید می کند و بر آنند که پس از تشخیص بیماری به امر درمان بپردازند. طبیعی است تمایل این دسته از متخصصان بر آن است که اختلالات یادگیری را از دیدگاه بیماری شناسی مورد توجه قرار دهند و درست به همین سبب، در تشریح و تبیین علل اختلالات یادگیری نیز به دنبال خاستگاه و منشاء طبی آن هستند وجود اصطلاحات علمی زمینه پزشکی نظیر سکته مغزی، آشفتگی مغزی، صدمه مغزی، ضایعه مغزی، آپراکسیا ،آگنوزیا، دیسلکسیا و آفازیا شاهد این مدعاست. دکتر متخصص اختلال یادگیری با بررسی عوامل و علل مرتبط با اختلال یادگیری به بررسی علل اختلال یادگیری در کودکان می پردازد.

انواع اختلال یادگیری

اختلال یادگیری ویژه، به دو گروه تقسیم‌بندی می‌شود:

1. a) عمومی: این اصطلاح به معنی نوعی اختلال در یک یا چند فرآیند روانی اساسی مؤثر در درک و یا استفاده از زبان گفتاری یا نوشتاری است که، می‌تواند به صورت نوعی نقص در توانایی گوش کردن،‌اندیشیدن، صحبت کردن، خواندن، نوشتن، هجی کردن، و یا انجام محاسبات ریاضی تظاهر پیدا کند. این اختلال در بیماریهایی چون: ناتوانی‌های درکی، آسیب مغزی، بد عملکردی جزئی مغز، نارساخوانی، و زبان پریشی در دوران رشد، مشاهده می‌شود.
2. b) اختصاصی: اصطلاح مشکلات یادگیری اختصاصی، شامل آن دسته از مشکلاتی است که عمدتاً نتیجه‌ی اشکال در بینایی، و یا شنوایی، و یا به دلیل ناتوانی‌های حرکتی، عقب ماندگی ذهنی، و یا اختلال عاطفی، و یا مشکلات محیطی، فرهنگی، و یا اقتصادی است (دفتر ثبت فدرال، مأخذ آنلاین).

ویژگی‌های اختلال یادگیری ویژه، نسبتا گسترده هستند. کودکان دچار ناتوانی‌های یادگیری ویژه، از بهره‌ی هوشی در سطح متوسط و یا بالاتر از متوسط برخوردارند، ولی بین توانایی ذهنی و عملکرد کودک، مغایرت مشاهده می‌شود، به این معنی که ، وقتی عملکردهای کودک با توانایی ذهنی او در یک یا چند توانایی فهرست شده در بخش (a)، يعنی در درک و یا استفاده از زبان، گوش کردن،‌اندیشیدن، صحبت کردن، خواندن، نوشتن، هجی کردن، و یا انجام محاسبات ریاضی مقایسه می‌شود، کودک متناسب با سطح هوشی خود، توانایی انجام کاری را ندارد.

روش های درمان اختلال یادگیری در کودکان

مهمترین کمک در زمینه کودکان اختلال یادگیری از سوی روانشناسان صورت می گیرد. به ویژه آنان که در زمینه رشد کودک و تئوری های یادگیری دارای تخصص هستند. روانشناسان به مشاهده، آزمون، ارزیابی و توصیف رفتار خارجی کودک می پردازند. دیدگاه روانشناختی هم چنین به مطالعه و توسعه نقطه نظرهایی می انجامد که با همایند های روان پویشی یا آثار روانی متقارن نابهنجاری های یادگیری در ارتباط می باشند. پاره ای از اصطلاحاتی که روانشناسان به کار میبرند عبارتند از: اختلال ادراکی، بی اختیاری، رفتار بی وقفه، مداومت بی دلیل، زیاده فعالی.

باید توجه داشت روانشناسان در حیطه درمان اختلالات یادگیری تنها از دیدگاه روانشناسی به درمان می پردازند و بسیار پر اهمیت می باشد که روانشناسان با کاردرمانان مجرب در زمینه اختلالات یادگیری همکاری داشته و درمان کودک اختلال یادگیری را محدود به تغییر روش های آموزشی و رفتار درمانی ننمایند و بر درمان جنبه های دیگر اختلال یادگیری نظیر نقص در کارکرد های اجرایی مغزی که پایه ی ناتوانی در یادگیری کودکان است نیز بپردازند.

متخصصین رشد کودک اهم توجه خود را به فراگرد های رشد و تکامل کودک طبیعی متمرکز می‌کنند. این فراگرد ها می تواندبه عنوان پایه ای در مطالعه بسیاری از مفاهیم رشد کودک غیرعادی به کار رود. برای نمونه تئوری پس افتادگی نضج که پایه ای در تحلیل و مطالعه الگوهای رشد کودک است.

نظریه پردازان یادگیری در تجزیه و تحلیل محتوی مواد درسی  به صورت هدفهای رفتاری، کمک های شایانی انجام داده‌اند. مشارکت آنان در این زمینه از طریق تدریس مواد و تدارک طرحهای آموزشی و تعیین هدف ها (توضیح: آپراکسیا دشواری در اعمال حرکتی هدفدار. این اصطلاح طبی منعکس کننده نقصی در سیستم اعصاب مرکزی است.

 آگنوزیا: ادراک پریشی ناتوانی در گرفتن اطلاعات از راه یکی از کانالهای درون داد یا حواس علیرغم این واقعیت که اندام گیرنده بی نقص است این امر با نابهنجاری در سیستم اعصاب مرکزی همراه است.

دیسلکسیا : نارساخوانی، کودکان علیرغم تجارب کلاسی در حصول به مهارت های خواندن شکست می خورند. این اصطلاح غالباً زمانی به کار برده می شود که اختلال در کارکرد عصبی علت این اختلال یادگیری ناتوانی در خواندن باشد.

آفازیا : ناتوانی در کاربرد یا ادراک زبان شفاهی، این نقیصه با ضایعه یا نابهنجاری هایی در مرکز تکلم در مغز همراه است. انواع آن شامل آفازیای بیانی و دریافتی آفازیای شناختی و آفازیای اکتسابی است.

و انتظارات رفتاری صورت گرفته است. تئوری های تقویت، شرطی کردن فعال و اصطلاح رفتار، در میان کل تئوری های یادگیری بیشترین کمک را هم در جهت پژوهش و هم در جهت آموزش کودکان اختلال در یادگیری موجب شده اند.

گفتار درمانی در اختلالات یادگیری

دست اندرکاران زمینه های زبان شناسی، فن بیان، گفتار درمانی، توسعه زبان و روانشناسی زبان اخیراً متوجه شده اند که بسیاری از از نقطه نظرات و مفاهیم آنان در تداخل با زمینه اختلالات یادگیری است. همینطور از زمانی که معلمان فن‌بیان و گفتار درمانگران خود را به طور سنتی در قرابت با حرفه ای پزشکی مطرح ساخته اند، تفکر و تعاریف آنان نیز از زمینه های پزشکی رنگ پذیرفته است. لغات و اصطلاحاتی که از حیطه مربوط به اختلالات ارتباط و بیان وارد زمینه گفتاردرمانی اختلالات یادگیری شده اند عبارتند از : آفازیا، دیسلکسیا، آنومیا و اختلالات زبان بیانی و دریافتی

زبان شناسی به مطالعه اشکال مختلف زبان مربوط می شود. روانشناسی زبان دانشی است که اخیراً گسترش یافته و ترکیبی از روانشناسی و زبان شناسی است. این زمینه‌ها به فهم رابطه موجود بین تکامل زبان و فراگرد یادگیری کمک فراوانی می کنند. علم به اینکه یک کودک طبیعی چگونه زبان می آموزد در گسترش توانایی ما برای تشخیص و درمان کودکان اختلال یادگیری و دشواری های کلامی کودکان بسیار سودمند خواهد بود. از سوی دیگر، دانستن اینکه یک کودک طبیعی برای فراگیری زبان چه نیازهایی دارد، کارما را در مطالعه اختلالات زبان کودکان استثنائی تسهیل خواهد نمود. زبان شناسی و روانشناسی زبان دارای لغات مشترکی هستند. نظیر کد گردانی، کد برگردانی، ترکیب یا نحو، آواشناسی با دستگاه واجی، واژه شناسی این اصطلاحات اخیراً جای مناسبی در لغت نامه اختلالات یادگیری پیدا کرده‌اند.

علوم تربیتی در آموزش کودکان اختلال یادگیری

زمینه تعلیم و تربیت، امروزه رسالت دیگری دارد. کرک گفته است: «تعلیم و تربیت غالباً زمانی شروع می شود که طب وابماند». آموزش و تجربه مربیان این امکان را به متخصصین خواندن، مربیان ویژه، آموزشگران بالینی، متخصصان روانشناسی تربیتی، مربیان ورزش و دست اندرکاران برنامه ریزی درسی می ‌دهد که در رفتار یادگیری کودک دقیق شوند. تجربیات مربیان شامل معلوماتی در زمینه رشته های دروس، داشتن اطلاعاتی در زمینه ارتباط برنامه های تحصیلی با یکدیگر، آشنایی با سازمان های مدارس و شناخت روش ها و قلمروی مواد آموزشی است. مربیان در حیطه آموزش کودکان اختلالات یادگیری بیشتر روی شرایط یادگیری تاکید می ورزند تا علت شناسی و ریشه یابی اختلال، و این ویژگی مشخص کننده کار آنهاست.

توانبخشی در درمان اختلالات یادگیری در کودکان

متخصصان دیگری در پژوهش و ارائه گزارش هایی در مورد اختلالات یادگیری کودکان نقش های مهمی به عهده دارند. کاردرمانی اتاق تاریک، کسانی که با کارکرد بینایی سر و کار دارند، کمک های کلیدی مهمی در این خصوص انجام داده‌اند. بسیاری از دریافت ها و تصورات کودک از طریق حیطه بینایی حاصل می شود. حساسیت بینایی، ادراک بینایی، حافظه بینایی و یادگیری بینایی حرکتی از جمله اموری است که توسط متخصصان کاردرمانی اتاق تاریک مورد بحث قرار می گیرد.

متخصصین شنود سنج، نیز کمک های مهمی در ارتباط با ادراک شنودی و آموزش شنوایی انجام داده‌اند. همچنین مددکاران اجتماعی، کاردرمانان نیز کمک های حیاتی در توسعه این زمینه ارائه داده‌اند. به علاوه یافته‌های پژوهشی از سایر منابع همچون ژنتیک و بیوشیمی آگاهی های مهم دیگری را فراهم آورده است.

کاردرمانی در اختلالات یادگیری در سال های اخیر پیشرفت زیادی نموده است. کاردرمانان متخصص اختلالات یادگیری با بررسی راه های ورودی اطلاعات نظیر بینایی ، شنیداری، لامسه و حس حرکت پرداخته و مشکلات احتمالی در ورودی های اطلاعات حسی را مورد سنجش قرار می دهد. در مرحله بعد تمرینات تقویت ادراک بینایی و ادراک شنیداری و هماهنگی حرکتی و یکپارچگی حسی در کاردرمانی کودکان اختلال یادگیری ارائه می گردد. همچنین مرکز کاردرمانی در اختلال یادگیری به صورت تخصصی بر روی کارکرد های اجرایی مغز نظیر حافظه ، توجه پایدار و توجه هم زمان، سرعت پردازش اطلاعات ذهنی و…. کار کرده و مشکلات کودکان اختلال یادگیری را در حیطه کاردرمانی مورد ارزیابی و درمان قرار می دهد. از دیگر اقدامات کاردرمانی در اختلالات یادگیری در زمینه اختلالات نوشتن می باشد که کاردرمان دست با بررسی مشکلات دست نویسی در کودکان با اختلالات یادگیری نوشتن، به درمان اختلال یادگیری کودکان کمک بسزایی می کند. در اختلال یادگیری ریاضی کاردرمانی اختلال یادگیری به تقویت مهارت های حافظه فعال که زیر بنای عملیات ذهنی ریاصی می باشد می پردازد. تمرینات کاردرمانی در اختلالات یادگیری ریاضی در زمینه افزایش درک مطلب کودکان اختلال یادگیری به درک بهتر مسئله و بهبود مهارت های ریاضی در کودکان اختلال یادگیری کمک می کند.

دکتر متخصص گفتاردرمانی اختلالات یادگیری چه می کند؟

کرک چنین اظهار نظر می کند که اساس مسئولیت دکتر متخصص گفتار درمانی اختلالات یادگیری این است که مساعی دیگر علوم و پیشه ها را در زمینه کار خویش هماهنگ کند. او به عنوان فردی مجهز به تعلیمات میان رشته یی در مدارس حضور می یابد، شاید بتوان به او دکتر متخصص تشخیص اختلال یادگیری لقب داد. وی به عنوان کارگزار و مسئول کودک عمل می کند و مسئولیت او در ارزیابی و تشخیص اختلال یادگیری و نیز درمان و سازماندهی این امر برای کودکی است که اختلالات یادگیری دارد. همه افرادی که در ارزیابی قوای کودک مشارکت دارند اعم از پزشکان، روانشناسان و کاردرمانان، یافته ها و تعبیر و تفسیرهای خود را به این متخصص تشخیص و درمان اختلال یادگیری ارائه می دهند. وی نیز با مقابله و تفسیر داده های به دست آمده به درمان مناسب اختلال یادگیری اقدام کرده و با دستورالعملی در مسیر پرورش و اصلاح به دست می دهد.دکتر متخصص تشخیص و درمان اختلال یادگیری تا اندازه ای مانند یک پزشک خانواده عمل می کند، اطلاعات لازم را از سایر منابع تخصصی موثق به دست آورده و راه چاره ای در این خصوص می گشاید.

نقش قاطع دکتر متخصص اختلالات یادگیری در قالب این چارچوب متشکل ساختن یک تیم از متخصصان دیگر نظیر کاردرمان گفتار درمان و روانشناسان، به منظور کار گروهی در این زمینه است. زیرا پاره‌ای مواقع ملاحظه می‌شود که، برخی از آنان هدف های متفاوتی را دنبال می کنند و احتمالا بر آنند که مغایر طرح‌های یکدیگر عمل کنند. در اینجا با اینکه متخصص  تشخیص و درمان اختلالات یادگیری خبرگی لازم را در همه تخصص ها ندارد، لیکن تعلیمات متنوع و همه جانبه  او این امکان را فراهم می آورد چنانچه شیوه عمل عضوی از این تیم بر اساس کار و تحقیق فردی وی جدا از دیگران باشد. بتوانند از طریق شناخت مفاهیم اساسی آن رشته خاص ،به آنچه که آن عضو در آن مرحله به خصوص می تواند انجام دهد دست یافته، و در مقام عاملی سازمان دهنده و هماهنگ کننده ورزیده عمل کند، و این نه بدان معناست که او به عنوان متخصص چشم یا اعصاب و یا نظریه پرداز تحلیل روانی ظاهر می شود.

نتیجه‌گیری برای گفتاردرمانی اختلال یادگیری

در راستای تشخیص احتمالی نشانه‌های ناتوانی‌های یادگیری ویژه، درمان گفتار و زبان و‌ ناتوانی‌های یادگیری ویژه، در چند نكته كاملاً وجه مشترک دارند. به عنوان مثال، درک زبان، استفاده از زبان، گوش کردن،‌اندیشیدن، و صحبت کردن، از جمله‌ی مهارت‌هایی هستند که گفتاردرمان ها بدون توجه به سن بیمار و یا حوزه‌ی ناتوانی او، غالباً آنها را هدف قرار می‌دهند. بنابراین، بیماران دچار ناتوانی‌های یادگیری ویژه، در حوزه‌هایی که این مشکلات با گفتار و زبان وجه مشترک پیدا می‌کنند، غالباً به درمان گفتار و زبان نیز نیازمندند. به هر روی، براساس قوانین فدرال، رسیدگی به کودکانی که در محیط‌های نسبتاً آزاد زندگی می‌کنند، و همچنین دانش‌آموزان دچار مشکلات ناتوانی‌های یادگیری ویژه که توانایی‌هایشان در همان حدی است که در درمان گفتار و زبان هدف قرار می‌گیرد، اغلب به خاطر همان نقص‌های زبانی، در برنامه‌ی ناتوانی‌های یادگیری ویژه کاملاً مورد رسیدگی قرار می‌گیرند، و

خدمات اضافی از سوی گفتاردرمانی نیاز ندارند. در پایان ، کمیته‌ی متخصصان و والدین مسئول ایجاد IEP برای کودک، متخصصان مناسب برای تأمین نیازهای کودک را تعیین می‌کنند. هنگامی که گفتاردرمان پی ببرد، کودک دچار  ناتوانی‌های یادگیری ویژه برای دریافت خدمات گفتار و زبان معرفی شده است، یقیناً همسو با هدف‌هایی که IEP برای کودک تجویز کرده است، برنامه‌های درمانی را برای کودک تدارک می‌بیند.

آسیب‌دیدگی گفتار یا زبان

طبق قانون قدرال، آسیب‌دیدگی گفتار و یا زبان، نوعی اختلال در برقرار ارتباط است، مثل: لکنت، آسیب‌دیدگی تولید، آسیب‌دیدگی زبان، آسیب‌دیدگی صدا، که به نحو نامطلوبی روی عملکرد آموزشی کودک تأثیر می‌گذارند (دفتر ثبت فدرال، مأخذ آنلاین).

ویژگی‌های کودکان دچار آسیب‌دیدگی گفتار و زبان عبارت است از اشکال در درک و بیان گفتار، از قبیل: لكنت، اختلال در صدا، طنين، و تولید، و یا اختلال در حوزه‌های زبان مثل اشکالاتی در معناشناسی، واج‌شناسی، صرف، نحو، و یا کاربرد زبان.

نتیجه‌گیری برای درمان گفتاردرمانی اختلال یادگیری

در مدارس ،گفتاردرمان ها ممكن است تحت عنوان دو ساختار کار کنند:

a) به عنوان مهمترین فرد تأمین کننده‌ی برنامه، مثلاً در مورد کودکی که فقط به علت آسیب‌دیدگی گفتار یا زبان، به خدمات ویژه‌ای نیاز داشته باشد. b) به عنوان کمک‌کننده، یعنی هنگامی که اصلی‌ترین نیازهای ویژه‌ی کودک، چیزی غیر از گفتار و زبان باشد. کمیته‌ی تعیین سطح دانش‌آموز مشخص می‌کند که برای خدمات گفتار و زبان، دانش‌آموز باید در کدام ساختار قرار گیرد (به عنوان مهمترین خدمت، و یا به عنوان کمک‌کننده). براساس IEP و تشریک مساعی با سایر متخصصانی که به درمان کودک می‌پردازند، برنامه‌ی درمانی تدارک دیده می‌شود.

اوتیسم و یادگیری| کاردرمانی و گفتار درمانی اوتیسم | مرکز اوتیسم تهران

مشکلات شدید در مهارت های اجتماعی ارتباطی کلامی و غیر کلامی نواقص شدیدی در عملکرد ایجاد می کند؛ که موجب مشکلات یادگیری در کودکان اوتیسم می گردد. شروع بسیار محدود تعاملات اجتماعی و پاسخ حداقلی به رویکرد های اجتماعی از سوی دیگران است.
مشغله ها، آداب و رسوم ثابت، و یا رفتارهای تکراری مشخصا در عملکرد در همه حوزه ها ایجاد اختلال می کند. پریشانی واضح هنگام وقفه در روز مرگی ها یا آداب و رسوم؛ تغیر علاقه ثابت یا بازگشت به آن بسیار سخت است. همه این مشکلات باعث می شود کودکان اوتیسم و یادگیری آنها به معزلی برای خانواده تبدیل گردد. مرکز توانبخشی کودکان اوتیسم دکتر صابر در کنار فعالیت های توانبخشی برای درمان کودکان اوتیسم در زمینه یادگیری و آموزش کودکان اوتیسم نیز فعالیت می کند و تمام نیازهای آموزش آنان را پوشش می دهد. همچنین خدمات توانبخشی در منزل برای کودکان اوتیسم موجب تسهیل روند درمان و یادگیری آنان می شود.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

اوتیسم و یادگیری-کاردرمانی و گفتار درمانی اوتیسم

شیوه های مبتنی بر شواهد؛ مولفه خاص برگرفته شده از رویکرد های آموزشی و درمانی برای دانش آموزان دارای اوتیسم  است. این حرکت توسط مرکز ملی اوتیسم(NAC 2009) شروع و متمرکز شد و نخستین بررسی عمده از پژوهش های مبتنی بر شواهد ها را در زمینه اوتیسم  انجام داده است و همچنین مبنای تأکید فعلی بر شیوه های مبتنی بر شواهد می باشد. یک گروه پژوهشی در مرکز ملی اتیسمیک مرور سیستماتیک از مقالات آموزشی و رفتاردرمانی که بر ویژگی های اصلی افراد دارای اوتیسم متمرکز شده است، تکمیل کرد. این مقاله بین سال‌های 1957 تا پاییز سال 2007 منتشر شد. مرکز ملی اوتیسم گزارشات استاندارد ملی (2009) را منتشر کرده است ک مداخلات دقیق را در گروههای ایجاد شده، در حال ظهور، غیرقابل شناسایی و بی اثر یا مضر توصیف می‌کرد. مداخلات گروه ایجاد شده، مداخلات هستند که دارای “شواهد کافی” و در دسترس برای اطمینان از تعیین اینکه یک مداخله اثرات مفیدی برای افراد دارای اوتیسم ایجاد می کند، می باشد. به عبارت دیگر، این شیوه ها برای تأثیرگذاری ایجاد می شوند. مداخلات در گروه در حال ظهور شامل پژوهش درمورد شیوه هایی است که اگرچه یک یا چند مطالعه پیشنهاد می دهد که اثر مداخله ای مفیدی برای افراد دارای اوتیسم وجود دارد،مطالعات دیگری با کیفیت بالا برای تأیید صحت نتایج ضروری است. گروه غیر قابل شناسایی شامل استراتژی‌هایی است ک درمورد آن ها شواهد کمی وجود دارد یا اصلن هیچ شواهدی وجود ندارد تا نتیجه گیری های جدی درمورد اثر بخشی مداخله در افراد دارای اوتیسم گرفته شود. گروه بی اثر یا مضر شامل مداخلات دارای مطالعات با کیفیت بالا بود ک نشان می دهد مداخله مضر یا ناکارآمد بود. با این حال، هیچ مداخله ای در گروه بی اثر یا مضر نبود. جدول 10،2 مداخلات ایجاد شده، در حال ظهور و غیر قابل شناسایی استراتژی‌های هر گروه از گزارش استانداردهای ملی را نشان می دهد. این بررسی شامل مجموعه داده های کمی پژوهش (از جمله گروه تجربی، شبه تجربی و طرحهای تک پرونده) بود و شامل مطالعات کیفی نمی شد. شیوه های مبتنی بر شواهد، که در گزارش استاندارد ها مطرح شده اند به سرعت در حال تبدیل شدن به معیار های بنیادی جهت بودجه بندی فدرال برای طرح های آموزش معلمان و یک عنصر ثابت از مداخلات برای دانش آموزان دارای اوتیسم  می باشد. وونگ و همکاران یک مرور پژوهشی سیستماتیک پیگیری در سال 2013 با هدف بسط دادن گزارشی که “فرایندی برای شناسایی شیوه های مبتنی بر شواهد و همچنین برای تعریف شیوه های ک پشتیبانی تجربه کافی برای اصطلاح مبتنی بر شواهد” را تعریف می کند، انجام دادند(Wong et al. 2013, p.7). بررسی 2013 ، مشابه بررسی اولیه، شامل پژوهش بر روی سیستم های مداخله بهنگام قابل اجرا در مدرسه یا جامعه، یا برنامه های مبتنی بر جامعه، بیمارستان و منزل است. اما برخلاف گزارش استاندارد های ملی آمریکا این بررسی همچنین شامل پژوهش بر تعدادی از مطالعاتی بود که در آن شرکت کننده مشکلات یادگیری دیگری نیز داشت(برای مثال، ذهنی وهیجانی-اجتماعی). این بررسی قصد داشت نشان دهد که بسیاری از فرآیند های مرور سیستماتیک سنتی مطالعات گزارش موردی را حذف کرده اند. این گزارش دو کلاس بزرگ از مداخلات را انتخاب کرد و آن ها را به عنوان مدلهای جامع درمانی و روش های مداخله متمرکز شناسایی کرد(smith 2013). مدلهای درمانی جامعه عبارتند از شیوه های طراحی شده برای کسب تاثیر رشدی یا یادگیری وسیع بر مسائل اصلی افراد دارای اوتیسم. مداخلات متمرکز برای نشان دادن یک مهارت یا هدف دانش آموز دارای اوتیسم طراحی می -شوند. آن ها پیامد های یادگیرنده خاصی را نشان می دهند و طی مدت زمان کمتری نسبت به مداخلات مرتبط با مدلهای جامعه درمان رخ می دهند.

وونگ و همکاران 2013، رابطه همبودی بین مداخلات درمانی جامع و متمرکز را دریافته و این نکته را مشخص کردند که آن ها را حتی می توان با هم انجام داد- به عنوان مثال، دستورالعمل ارزیابی همتایان و مدلLEAP. بررسی سال 2013 از مقالات مداخله از سالهای پس از بررسی اولیه گزارش استاندارد های ملی(NAC 2009) یعنی 2007-2011 صورت گرفت. 29105 مقاله پژوهشی منتشر شده در ارتباط با حوزه وسیع اختلال طیف اوتیسم و مداخلات را جمع آوری کردند و این تعداد با معیار ورود به مطالعه به 456 عدد کاهش یافت. از 456 مطالعه که در مرور سیستماتیک وجود داشتند، 48 مطالعه از طرح گروهی استفاده کردند، اما اکثر مطالعات شیوه طرح تک- موردی را بکار بردند(408). از این تحلیل متاآنالیز 27 راهبرد مبتنی بر شواهد به وجود آمد که طیف وسیعی از پیامد های یادگیرنده را پوشش می داد، ماهیت پیامد های یادگیرنده در 27 راهبرد مبتنی بر شواهد. ماهیت متمرکز مداخلات مبتنی بر شواهد برای طیف اوتیسم، که به شدت وابسته به مداخله یک به یک است، باعث شده است بسیاری از مدارس متمایل به افزایش تعداد مداخلات با کمک کامپیوتر شوند که به طور خاص برای کودکان دارای اوتیسم طراحی شده است.

اسپاینابیفیدا چیست؟

بسته نشدن لوله عصبی در طی رشد جنین به علت نقص مادرزادی قوس مهره و ستون فقرات را اسپاینابیفیدا گویند. این نقص میتواند به صورت جزئی یا کیستیک باشد. درمان های جراحی و توانبخشی از درمان های شایع در این بیماری می باشد. مرکز کاردرمانی جسمی دکتر صابر در حیطه توانبخشی به صورت تخصصی در زمینه کاردرمانی اسپاینابیفیدا فعالیت می نماید. تیم تخصصی کاردرمانی حرکتی و تجهیزات مرکز نظیر مکانو تراپی، آب درمانی، کاردرمانی حسی و… بهترین نتیجه درمانی را برای این بیماران حاصل می کند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

اسپاینابیفیدا

اسپینا بیفیدا وضعیتی است که در آن ستون فقرات و نخاع به درستی شکل نمی ‌گیرند. این یک نوع نقص لوله عصبی است. لوله عصبی، ساختاری در جنین در حال رشد است که بعدها به مغز و نخاع نوزاد و بافت ‌های پوشاننده آن ‌ها تبدیل می‌ شود. معمولاً لوله عصبی در اوایل بارداری تشکیل می‌ شود و تا روز 28 پس از لقاح بسته می ‌شود. در نوزادان مبتلا به اسپینا بیفیدا، بخشی از لوله عصبی به طور کامل بسته نمی ‌شود. این امر بر نخاع و استخوان‌ های ستون فقرات تأثیر می‌ گذارد. اسپینا بیفیدا می ‌تواند از خفیف تا ایجاد ناتوانی ‌های جدی متغیر باشد. علائم بستگی به محل قرارگیری و اندازه بازشدگی در ستون فقرات دارد. این می ‌تواند منجر به علائمی مانند بی ‌اختیاری، از دست دادن حس و فلج پا شود. برخی از نوزادان پس از تولد نیاز به جراحی دارند و برخی دیگر ممکن است به مراقبت و حمایت مداوم نیاز داشته باشند. علائم همچنین بستگی به این دارد که آیا نخاع و اعصاب درگیر هستند یا خیر. در صورت لزوم، درمان زود هنگام اسپینا بیفیدا شامل جراحی است. با این حال، جراحی همیشه عملکرد از دست رفته را به طور کامل باز نمی ‌گرداند. علائم اسپینا بیفیدا بسته به نوع و از فردی به فرد دیگر متفاوت است. سه نوع اصلی اسپینا بیفیدا وجود دارد:

-مننگوسل: یک کیسه پر از مایع در دهانه شکاف ستون فقرات تشکیل می ‌شود. این کمترین نوع شایع است.

-میلومننگوسل: یک کیسه پر از مایع که حاوی بخشی از نخاع و اعصاب است، در دهانه شکاف ستون فقرات تشکیل می‌ شود. این جدی‌ ترین نوع است.

-اسپینا بیفیدا اوکولتا: یک شکاف کوچک در ستون فقرات وجود دارد، اما باعث تشکیل کیسه پر از مایع نمی ‌شود. اسپینا بیفیدا اوکولتا شایع ‌ترین نوع است.

علت اسپینا بیفیدا ناشناخته است. تصور می ‌شود که ترکیبی از عوامل خطر ژنتیکی، تغذیه‌ ای و محیطی باعث این بیماری می‌ شود. این شامل داشتن سابقه خانوادگی نقص لوله عصبی و دریافت فولات بسیار کم، که به عنوان ویتامین B-9 نیز شناخته می ‌شود، در دوران بارداری است. با پزشک خود صحبت کنید تا در مورد این که آیا در معرض خطر داشتن فرزندی با این بیماری هستید یا خیر، اطلاعات بیشتری کسب کنید. همچنین به این نکته مهم توجه کنید که خطر ابتلای فرزند شما به این بیماری نیز افزایش می ‌یابد اگر خودتان این بیماری را دارید یا قبلاً فرزندی با نقص لوله عصبی داشته‌ اید (ژنتیک).

انواع اسپاینابیفیدا چیست؟

1.اسپاینا بیفیدا مخفی: نقص جزئی بدون ناهنجاری در نخاع.

۲. اسپاینا بیفیدا کیستیک: شامل یک دهانه گسترده ستون فقرات و یک کیسه باز ساخته شده از مایع مغزی نخاعی و مننژها.

الف. مننگوسل: شیوع کمتر، فتق مننژ به دلیل نقص قوس مهره‌ای. فاقد بافت عصبی بودن کیسه تکال یا

دورال ساک (ترکیبی از سخت شامه و عنکبوتیه) به بیرون رانده شده (عدم فتق نخاع یا ریشه‌های آن).

تجمع مایع در فضای ساب آراکنوئید و برجستگی روی پوست بیمار.

ب. میلومننگوسل: شایعتر از مننگوسل، باز بودن قسمت خلفی مهره‌ها و بیرون زدن مجموعه‌ای از نخاع و مایع مغزی نخاعی به شکل یک کیسه.

• هیدروسفالی: افزایش فشار داخل جمجمه و بزرگ شدن بطن‌ها به دلیل اختلال در تخلیه مایع مغزی نخاعی

و غالبا همراه با میلومننگوسل. بستگی داشتن میزان اختلال به میزان و درجه درگیری نخاع.

علت

• رخ دادن نقص در هفته چهارم بارداری
• امکان شناسایی با آمنيوسنتز
• نقش داشتن عوامل محیطی و ژنتیکی
• شامل بودن وراثت و کمبود اسید فولیک در اکثر موارد

توصیف اسپاینابیفیدا

• مشاهده اختلالات حسی و حرکتی در زیر سطح ضایعه غالباً با ضایعات (غالبا نیاز به جوشکاری).
• بیشتر ضایعات در ستون فقرات قفسه سینه یا کمر و فلج بودن‌اندام تحتانی
• مشاهده اختلال پردازش حسی و مشکلات ادراکی (و مشکلات حرکتی ریز مربوط به مربوط به مسائل ادراکی) در کودکان با هیدروسفالی و یا نقص قابل توجهی حرکتی
• ناتوانی‌های ذهنی و تشنج
• منجر شدن به سندرم مهمانی كوكتيل (گفتار زیاد، زبان بیانگر پیشرفته‌تر از گیرنده)
• امکان مشاهده مشکلات ارتوپدی مانند اسکولیوز، کلاپ فوت، آرتروگریپوز یا دررفتگی ران
• دچار شدن به مشکلاتی در هماهنگی چشم و دست (درکی-حرکتی)، توجه، بیش فعالی، مشکلات یادگیری، حافظه، سازماندهی، توالی، استدلال و حل مسئله و انگیزه
• رایج بودن آلرژی لاتکس (به دلیل حساسیت‌های ایجاد شده توسط جراحی‌ها).

درمان اسپاینابیفیدا چگونه است؟

درمان و توانبخشی مبتنی بر تیم یکی از مؤثرترین رویکردها در مراقبت از بیماران دچار مشکلات نورولوژیک، سکته مغزی و سایر اختلالات جسمی و حرکتی است. در این روش، تیمی از متخصصان با یکدیگر همکاری می‌کنند تا یک برنامه جامع و شخصی‌سازی‌شده برای بیمار تدوین کنند. این تیم معمولاً شامل پزشک متخصص، فیزیوتراپیست، کاردرمانگر، گفتاردرمانگر، روانشناس، پرستار، و در صورت لزوم مددکار اجتماعی است. هر یک از این اعضا، نقش خاص و مکملی را در روند درمان ایفا می‌کنند. در مرکز تخصصی توانبخشی دکتر صابر، درمان مبتنی بر تیم نه‌تنها یک شعار، بلکه یک رویکرد عملی و دقیق است که با هدف بهبود همه‌جانبه عملکرد بیماران دنبال می‌شود. دکتر صابر با سال‌ها تجربه در زمینه توانبخشی بیماران سکته مغزی، پارکینسون، آسیب‌های نخاعی و بیماری‌های حرکتی، معتقد است که بدون هماهنگی میان تخصص‌های مختلف، نمی‌توان به نتایج پایدار و مؤثر دست یافت.

یکی از مزیت‌های مهم درمان تیمی این است که هر بیمار به‌صورت چندبعدی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. به‌عنوان مثال، اگر بیماری دچار مشکلات حرکتی و گفتاری باشد، فیزیوتراپیست و گفتاردرمانگر هم‌زمان و هماهنگ روی بهبود وضعیت او کار می‌کنند. همچنین روانشناس می‌تواند بر جنبه‌های روانی بیماری مانند اضطراب، افسردگی یا کاهش انگیزه تمرکز داشته باشد. این هماهنگی سبب می‌شود که روند درمان با سرعت و کیفیت بهتری پیش رود و از اتلاف وقت و هزینه جلوگیری شود.

دکتر صابر در جلسات تیمی هفتگی با تمامی اعضای تیم درمانی، وضعیت هر بیمار را بررسی می‌کند و در صورت نیاز برنامه درمانی را بازنگری و به‌روزرسانی می‌نماید. این جلسات فرصت مناسبی برای همفکری، تبادل نظر و تصمیم‌گیری دقیق‌تر در خصوص روند توانبخشی بیماران است.

درمان و توانبخشی مبتنی بر تیم، به‌ویژه در بیماران دچار اختلالات مزمن و پیچیده، یک انتخاب هوشمندانه و علمی است که در مرکز دکتر صابر به‌خوبی پیاده‌سازی می‌شود و نتایج قابل توجهی در بهبود کیفیت زندگی بیماران به همراه داشته است.

ارزیابی کاردرمانی اسپپاینابیفیدا

• حیطه‌ها
• ADL
• IADL
•  مهارتهای بازی
• حرکت ظریف مانند دستخط (به علت اختلال ادراکی بینایی، دیس پراکسیا)
• بینایی و ادراک
• برنامه‌ریزی حرکتی
• حس (هیچ حسی در زیر سطح ضایعه وجود ندارد، امکان تحریک‌پذیری بالا یا پایین)
• کنترل روده و مثانه
• شناخت
• مشکلات روانی اجتماعی (خودپنداره، سازگاری)

ابزار ارزیابی

استاندارد:

• مقیاس رشد نوزاد Bayley
• VMI (یکپارچگی دیداری حرکتی، ۳-۱۸ سالگی)
• TVPS (ادراک بینایی، ۴-۱۲ سالگی)
• مقیاس‌های رفتاری Vineland (مراقبت از خود، مهارت‌های زندگی کردن مستقل)
• WeeFIM (مراقبت از خود، مهارت‌های زندگی کردن مستقل، ۶ ماهگی تا ۷ سالگی)
• پروفایل حسی (۳-۱۰ سالگی)

علائم، آسیب‌ها و تشخیص اسپینا بیفیدا

علائم اسپینا بیفیدا بسته به نوع و محل نقص متفاوت است. در اکولتا، ممکن است تنها اختلال جزئی حس یا یک ناحیه پرمویی در کمر دیده شود. ولی در میلومننگوسل، نوزاد با کیسه‌ای برجسته در ستون فقرات متولد می‌شود، ممکن است تورم، بی‌حسی، اختلال کنترل مثانه و روده، فلج یا کجی ستون فقرات را تجربه کند. تشخیص قبل از تولد از طریق آزمایش AFP در هفته ۱۶–۱۸ بارداری و سونوگرافی آنومالی رایج است؛ در صورت شک، آمنیوسنتز و MRI نیز انجام می‌شود

مداخله توانبخشی اسپاینابیفیدا

• تجويز ارتودیک، جلوگیری از شکستگی‌ها
• تجویز ویلچیر
• لزوم کنترل فشار به دلیل کاهش حساسیت تحرک و بی‌اختیاری
• تجویز وسایل کمکی

مراقبت از خود: روتین‌های روده و مثانه، مراقبت از پوست (جلوگیری از درد)

• IADL ها، یکپارچگی جامعه و ایمنی
• مدرسه و دستخط
• جابجایی

پیشگیری و اهمیت اسیدفولیک در دوران بارداری

کمبود اسیدفولیک قبل از بارداری تا سه ماهه اول، به‌طور قابل‌توجهی خطر اسپینا بیفیدا را افزایش می‌دهد. توصیه می‌شود تمام زنان در سن باروری روزانه حداقل ۴۰۰ میکروگرم اسیدفولیک مصرف کنند تا احتمال نقص لوله عصبی کاهش یابد. سایر عوامل مؤثر شامل ژنتیک، مصرف داروهای ضدتشنج، دیابت کنترل‌نشده، چاقی، تب بالا و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی هستند . زوج‌هایی با سابقه خانوادگی نقص لوله عصبی می‌توانند با مشاوره ژنتیک و غربالگری دقیق ریسک بارداری سالم را بالا ببرند.

منابع:

mayoclinic.org

my.clevelandclinic.org

سوالات متداول:

1-آیا اسپینا بیفیدا روی هوش اثر دارد؟
تأثیر سخت‌افزاری ندارد؛ اکثر افراد دارای هوش طبیعی هستند، اگرچه در برخی موارد خفیف مشکلات یادگیری گزارش شده‌اند.

2-مصرف اسیدفولیک چه زمانی مؤثر است؟
حداقل یک ماه قبل از بارداری و تا پایان سه ماهه اول، مصرف روزانه ۴۰۰ میکروگرم اسیدفولیک به‌طور قابل‌توجهی خطر را کاهش می‌دهد.