انسان‌ها اولین داده‌های مربوط به محیط پیرامون خود را از طریق سیستم لامسه دریافت میکنند. زمانی که زبان، مهارت های حرکتی و پردازش های ادراکی تکامل نیافته اند تا حدود بسیار زیادی به حس لامسه وابسته ایم.
دریافت و پردازش چنین داده‌هایی انسان را قادر میسازد تا به طور کارآمدی احساس امنیت و آرامش کرده و از نظر عاطفی و اجتماعی تکامل یابد.
حس لامسه هم حفاظتی و هم تشخیصی است. بدین معنی که باعث میشود بدن در برابر خطرات بالقوه هوشیار باشد و از طرفی این امکان را به انسان میدهد که تشخیص دهد کجا و چه چیز را لمس کرده است.
هنگامی که عملکرد حفاظتی کودک فعال باشد سطح برانگیختگی بالا می‌رود و در عوض عملکرد تشخیصی فعالیت کمتری دارد.
عملکرد پوست در انتقال حس لامسه
پوست گیرنده های گوناگون زیادی برای دریافت حس‌های لمس سطحی، فشار، بافت، گرمی، سردی درد و حرکت موها دارد. گرچه ممکن است از اهمیت نقش لامسه در زندگی اطلاعات چندانی نداشته باشیم اما باید گفت که سیستم لامسه بزرگترین سیستم حسی بوده و نقش حیاتی در واکنش‌های انسان هم از نظر فیزیکی و هم از نظر ذهنی ایفا میکند. به همین علت یکی از مدالیته های درمانی موثر در کاردرمانی حسی ،حس لامسه است.
ماساژدرمانی و کاردرمانی حسی به طور مستقیم با سیستم لامسه و سیستم عصبی انسان سر و کار دارد.
تأثیر کاردرمانی حسی در تحریک حس لامسه
کاردرمانی حسی توسط ماساژ می تواند سیستم عصبی را تحریک کند و این به ویژه برای کودکانی مهم است که بی حرکت و یا فاقد تجربیات حسی نرمال هستند. کاردرمانی حسی با نوازش ها و حرکات پسیو در ماساژ کمک میکند مغز کودک از ویژگی‌های متفاوت پوست مانند دما، انعطاف پذیری و ضخامت آگاه شود.
در کاردرمانی حسی درطول ماساژ کودک اطلاعاتی پیرامون پوزیشن بدن در فضا، عضلات، حرکات بدن و رابطه اش با اشخاص و اشیا در محیط دریافت می کند. تجارب حسی اولیه تاثیر عمیقی بر روی رشد مغز دارند. تحقیقات افزایش رشد مغز در کودکانی که تحریکات حسی کافی را دریافت میکنند در مقایسه با سایر کودکان نشان میدهد.
تحقیقات در زمینه کاردرمانی حسی نشان داده است،مغز کودکانی که ماساژ دریافت کرده‌اند سنگین تر و ضخیم تر بوده و دارای ارتباطات عصبی بیشتر است. در کاردرمانی حسی تلاش می شود تجربیات لامسه ، اتفاق بیفتد تا نورون هایی که به تحریک حسی حساس اند به طور نرمال رشد یابند.
در اختلال بیش فعالی و نقص توجه کاردرمانی حسی موجب کاهش تنش و افزایش آرام سازی می شود. همچنین کاردرمانی حسی در جهت افزایش تحمل کاری و دستور پذیری کودکان بیش فعال نقش موثری دارد. لازم به توضیح است کاردرمانی حسی باعث افزایش توجه و تمرکز نیز می گردد. کاهش حرکات اضافه در کودکان بیش فعال یکی دیگر از اثرات کاردرمانی حسی می باشد.
کاردرمانی حسی در کودکان فلج مغزی
در فلج مغزی کاردرمانی حسی عموماً با هدف تعدیل تون عضلانی، افزایش آگاهی بدنی و تعدیل حسی انجام میشود. در کاردرمانی حسی ماساژ صورت به ویژه برای کودکانی که مشکل غذا خوردن دارند بسیار ارزشمند است.
در کودکان دارای تون عضلانی پایین حرکات ارادی اکتیو و آگاهی بدنی به دنبال کاردرمانی حسی افزایش می‌یابد و در کودکان دارای تون عضلانی بالا ماساژ و کاردرمانی حسی به کاهش تون عضلانی کمک می کند. در سفتی های عضلات انجام ماساژ قبل از استرچ باعث میشود منطقه هدف نرم و برای استرچ آماده شود و حرکت بیشتری رخ دهد.
کاردرمانی حسی در تأخیر رشدی
در تاخیر رشدی هدف از کاردرمانی حسی تعدیل حسی و افزایش آگاهی بدنی است. همچنین کاردرمانی حسی باعث بالا رفتن حس عمقی و تعدیل حس وستیبولار می گردد. در نتیجه کاردرمانی حسی باعث افزایش قدرت عضلات و تسهیل مهارت های تعادلی می شود.
کاردرمانی حسی در اوتیسم
در اختلالات طیف اوتیسم نیز کاردرمانی حسی بیشتر با هدف تعدیل حسی انجام میشود. کاردرمانی حسی باعث کاهش فتار های کلیشه ای و تکراری در کودکان اوتیسم می گردد. از فواید دیگر کاردرمانی حسی در کودکان اوتیسم کاهش میزان بیقراری و حرکات تکانشگری می باشد. افزایش سطح هوشیاری با کاردرمانی حسی در اوتیسم مشاهده شده است.جهت اطلاعات بیشتر بر روی مشکلات حسی در کودکان اوتیسم کلیک کنید.
در این مقاله به فواید کاردرمانی حسی در حیطه پردازش حسی می پردازیم.
فواید کاردرمانی حسی در حیطه پردازش حسی
پردازش حسی چیست؟
پردازش حسی شامل ثبت و تنظیم و سازماندهی درونی داده های حسی است به طوری که انسان را قادر میسازد تا به درستی به درخواست‌های محیط اطراف واکنش انطباقی نشان داده و بنابراین به طور معنادار در امور روزمره مشارکت کند.
همچنین رفتارهای تطابقی هدفمند شخص را قادر می سازد تا بر مشکلات غلبه کند و مهارتهای جدیدی بیاموزد مثلا هنگامی که شی داغی را لمس می کنید دست خود را عقب می کشید یا هنگامی که کودک شی جذابی ببیند دستش را به سمت آن دراز میکند و یا ممکن است به صورت سینه‌خیز به سمت آن برود و مهارت ها و الگوهای حرکتی پیچیده‌تری را به کار بگیرد.
پردازش حسی به عنوان یک فرایند درونی مرتبط با سیستم عصبی در نظر گرفته میشود که به انسان کمک می کند تا داده های حسی را هم از محیط و هم از درون بدن خود دریافت، سازماندهی و ادراک کند و بنابراین شخص را قادر میسازد تا بداند که چگونه به درخواست‌های محیط واکنش نشان دهد.
گذشته از این وجود یک پردازش حسی کارآمد ضروری است تا بتوان به طور کامل آن طور که باید در فعالیت‌های روزمره مشارکت داشت.
کاردرمانی حسی در درمان بیش حسی
هر فرد بسته به آستانه سیستم عصبی واکنش های متفاوتی نسبت به دروندادهای حسی نشان میدهد. اگر فرد دارای آستانه پایین باشد ممکن است بلافاصله به دروندادهای حسی واکنش نشان دهد که آن را بیش حسی می نامیم.
کاردرمانی حسی در درمان کم حسی
اگر کودک دارای آستانه بالا باشد به واکنش به تحریکات حسی زمان زیادی طول بکشد که در این صورت آن را کم حسی می نامیم.
کودکانی که در دسته بیش حسی جای میگیرند از حضور در موقعیت هایی که درون داد های حسی را افزایش دهد اجتناب میکنند و کودکانی که در دسته کم حسی هستند تمایل دارند تا در معرض دروندادهای حسی قرار گیرند. الگوهای اصلی واکنش‌های آستانه بالا و پایین نسبت به دروندادهای حسی عبارت است از:
جستجوی حسی: ممکن است کودک هر چیزی را لمس کند.
اجتناب حسی: گوشه‌گیری، اجتناب از لمس کردن یا لمس شدن
حساسیت حسی: حساسیت بیش از حد نسبت به لمس و به آسانی برانگیخته شدن
کودکانی که به تماس بیش از حد حساس هستند عملکرد حفاظتی بیش از حدی دارند و به نظر میرسد برای حفظ آرامش گرایش کمتری به استفاده از حس لامسه دارند. این فرآیند تدافع لمسی نامیده می شود.
ویژگی کودکان دارای تدافع حسی
کودکان تدافع لمسی بیزار بودن از فعالیت‌هایی که در آن دست و صورت با چسب، رنگ، غذا و غیره در ارتباط است
بیزار بودن و نگرانی و ترس از تماس‌های غیرمنتظره و سطحی و تمایل به داشتن تماس های ثابت در کودکان تدافع لمسی دیده می شود.
کودکان با تدافع لمسی هنگامی که نزدیک دوستان خود در یک صف قرار داشته باشند احساس ناراحتی کرده و ممکن است آنها را هل داده و یا خود را کنار بکشند.
کودکان با تدافع لمسی واکنش شدید هنگام تماس با سطوح نشان می دهند
گرایش متفاوت نسبت به بافت فعالیتها و اشیا و در نتیجه داشتن ظرفیت محدود در کودکان تدافع لمسی
داشتن یک رژیم سخت و علاقه به تعداد محدودی از غذاها در کودکان تدافع لمسی دیده می شود مثلاً فقط به غذاهای سفید یا ماست علاقه دارند
جستجوی اشیا با نوک انگشتان وقتی که با تمام دست چیزی را جستجو می کنند ممکن است واکنش دفاعی نسبت به لمس اشیا نشان دهند.
بیزاری از باد و باران در کودکان تدافع لمسی
بیزاری از دوش گرفتن و لیف زدن در کودکان تدافع لمسی
بیزاری از مسواک زدن در کودکان تدافع لمسی
بیزاری کودک با تدافع لمسی از لباس‌های تنگ و بعضی از جنس های ضخیم (ممکن است در تابستان از لباس‌هایی با آستین‌ها و پاچه های بلند استفاده کنند و در زمستان لباس های کمی بپوشند)
در مقابل کودکانی که حساسیت کمی به حس لامسه دارند آگاهی کمتری نسبت به تماس با اشیا و دیگران دارند و در نتیجه واکنش های حفاظتی آنها کاهش می یابد. آنها همچنین ممکن است به خاطر بهتر تشخیص دادن و در نتیجه بیشتر یاد گرفتن به دنبال برقراری تماس با اشیا و دیگران باشند. خصوصیت های رفتاری آنها به شرح زیر است:
گرایش به بازی ها و فعالیت های شلوغ
حساس نبودن نسبت به غذا یا رنگی که روی دست یا صورتشان ریخته است
به ندرت پیش می‌آید که تمیز و مرتب باشند
معمولاً ظاهری شلخته و نامرتب دارند و به وضع ظاهری لباس‌هایشان اهمیتی نمی‌دهند
به پوشیدن لباس های تنگ و جمع و جور گرایش دارند
به حریم خصوصی خود و دیگران اهمیت چندانی نمی دهند. به تماس با اشیا و دیگران علاقه‌مندند، به دیگران تنه می‌زنند، دوست دارند نزدیک دیگر هم بازی‌هایشان بنشینند و یا با موها و لباس‌های آنها بازی کنند
به جراحات حساس نیستند و ممکن است متوجه ضربه‌ها یا بریدگی های سطحی نشوند
متوجه تماس با دیگران و اشیا نمی شوند مگر اینکه شدید باشد
اغلب هنگام بازی به دیگران صدمه می زنند مثلاً ممکن است پایشان را روی پای دیگری بگذارند بدون اینکه متوجه شوند
هنگام انجام فعالیت ها شلخته و بی‌دقت هستند
به غذاهای با طعم و بافت تند گرایش دارند مثل غذاهای ادویه ای، شیرین، شور یا ترش
اجسام را در دهانشان می گذارند، ممکن است آستین یا مداد شان را بجوند یا دست شان را گاز بگیرند
تعدیل حسی
برای درمان تدافع لمسیکاردرمانی حسی به تعدیل حسی کودک با تدافع لمسی کمک شایانی می کند.کاردرمانی حسی موجب می شود کودک با مشکلات تدافع لمسی بهتر و راحت تر با محیط اطراف ارتباط برقرار کرده و درنتیجه درمان کودکان تدافع لمسی باعث می شود عملکرد بهتری داشته باشند و در نهایت کاردرمانی حسی باعث افزایش مشارکت کودک شده و کیفیت زندگی پس از درمان تدافع لمسی را افزایش خواهد داد.
مرکز کاردرمانی درشرق تهران – بهترین کلینیک توانبخشی در تهران-بهترین کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی در تهرانپارس-کاردرمانی در نیاوران-کلینیک کاردرمانی در پاسداران-کلینیک کاردرمانی در شمال تهران-بهترین کاردرمانی در شرق تهران-بهترین مرکز کاردرمانی در پونک-بهترین کاردرمانی در فرمانیه- کاردرمانی و گفتاردرمانی در شریعتی–مرکز گفتار درمانی در پاسداران–مرکز گفتار درمانی در تهرانپارس–مرکز گفتاردرمانی در شرق تهران–کلینیک کاردرمانی شرق تهران -کاردرمانی در هنگام- کاردرمانی در رسالت- کاردرمانی در میدان سپاه- مرکز کاردرمانی شرق تهران-کاردرمانی در طالقانی- کاردرمانی در مشیریه- کاردرمانی در مسعودیه-کاردرمانی در نارمک- کاردرمانی در مجیدیه- کاردرمانی در سراج- کاردرمانی شرق تهران -کاردرمانی در فرجام- کاردرمانی در افسریه- کاردرمانی در پاسدار گمنام- کاردرمانی در پیروزی- بهترین مرکز کاردرمانی در شرق تهران -کاردرمانی در باقری-کاردرمانی در سیزده آبان- کاردرمانی در آهنگ- کاردرمانی در پرستار- کاردرمانی در چهارصد دستگاه- کاردرمانی در خیابان کرمان- کاردرمانی شرق تهران -کاردرمانی در وحیدیه- کاردرمانی در شرق تهران -کاردرمانی در سرخه حصار-کاردرمانی در امامت- کاردرمانی در امام حسین- کاردرمانی در سید خندان- بهترین مراکز کاردرمانی شرق تهران –کاردرمانی در دردشت-کاردرمانی در گلبرگ- کاردرمانی در خیابان اشراقی- کاردرمانی در زاهد گیلانی- کاردرمانی در صفا- کاردرمانی در مولوی- کاردرمانی درسبلان-کلینیک توانبخشی شرق تهران -کاردرمانی در هفت حوض- کاردرمانی در سعدی- کاردرمانی در خیابان تختی- کاردرمانی در سهره وردی- کاردرمانی در بهشتی-کاردرمانی در فردوسی- کاردرمانی در بهارستان- کاردرمانی در مطهری- کاردرمانی در مفتح- کاردرمانی خوب در شرق تهران – کاردرمانی در دروازه شمیران- کاردرمانی در تختی- کاردرمانی در کریمخان- کاردرمانی در هفت تیر- کاردرمانی در هرندی- کاردرمانی در قیام- کاردرمانی در بلوار پروین-کاردرمانی در اتحاد- کاردرمانی در خیابان ایران- کاردرمانی در هفده شهریور- کاردرمانی در نظام آباد -کاردرمانی در شهدا-بهترین مرکز کاردرمانی شرق تهران – کاردرمانی در نیرو هوایی- کاردرمانی در بلوار ابوذر- کاردرمانی در میدان خراسان- کاردرمانی در مدائن- کاردرمانی درفدک- کاردرمانی در شمیران- کاردرمانی در تسلیحات- کاردرمانی در نبرد- کاردرمانی در محلاتی -کاردرمانی در لواسان-کاردرمانی در فشم- کاردرمانی در حکیمیه – بهترین کلینیک توانبخشی در شرق تهران – کاردرمانی در شمیرانات- کاردرمانی در بنی هاشم- کاردرمانی در علم و صنعت-کاردرمانی در قنات کوثر- کاردرمانی در شهرک امید- کاردرمانی در شیان- کاردرمانی در لویزان- کاردرمانی در مهران- کاردرمانی در خاقانی- کاردرمانی در امجدیه- کاردرمانی در ارامنه- کاردرمانی در خیابان دبستان- کاردرمانی در عباس آباد- کاردرمانی در اندیشه- کاردرمانی در خیابان قصر- مرکز توانبخشی شرق تهران -کاردرمانی در کاج- کاردرمانی در نامجو- کاردرمانی در شهید قندی- بهترین مرکز توانبخشی در شرق تهران – کاردرمانی در میدان فرخی یزدی- کاردرمانی در مسجد جامع- کاردرمانی در ساقدوش – مراکز کاردرمانی در شرق تهران -کاردرمانی شرق -کاردرمانی در شهید عراقی-بهترین کاردرمانی شرق تهران-کاردرمانی در هروی- کاردرمانی در قلهک-کاردرمانی در سه راه ضرابخانه-کاردرمانی در استاد حسن بنا-کاردرمانی در میدان نبوت- کاردرمانی در بلوار دلاوران-کاردرمانی در سمنگان-کاردرمانی در شهید ثانی-کاردرمانی در جانبازان شرقی-کاردرمانی در جانبازان غربی- کاردرمانی در مدائن- کاردرمانی در اتوبان رسالت- کاردرمانی در میدان هلال احمر-کاردرمانی در میدان الغدیر- کاردرمانی در نیروی دریایی-کاردرمانی در آیت الله مدنی- کاردرمانی در خیابان گرگان-کاردرمانی در سبلان جنوبی- کاردرمانی در سبلان شمالی- کاردرمانی در گلشن دوست-کاردرمانی در خیابان اردیبهشت-
بهترین مراکز کاردرمانی حسی در شمال تهران
کاردرمانی در پاسداران–کاردرمانی در شرق تهران–کاردرمانی در شمال تهران–کاردرمانی در سعادت آباد–کاردرمانی در تهرانپارس –کاردرمانی در غرب تهران–کاردرمانی در شریعتی–کاردرمانی در شهرک غرب–کاردرمانی در جنت آباد–کاردرمانی در فرمانیه– کاردرمانی در نیاوران– کاردرمانی در شمال تهران– مرکز گفتاردرمانی در شمال تهران–مرکز گفتار درمانی در نیاوران–مرکز گفتاردرمانی در فرمانیه–کاردرمانی در قیطریه- کاردرمانی در منظریه-کاردرمانی در آجودانیه- کاردرمانی در میرداماد- کاردرمانی در میدان محسنی- کاردرمانی در ظفر- کاردرمانی در خیابان نفت-کاردرمانی در اختیاریه- کاردرمانی در کامرانیه- کاردرمانی در خیابان دولت-کاردرمانی در دیباجی- کاردرمانی در اقدسیه- کاردرمانی در کودکان در مینی سیتی- کاردرمانی در نوبنیاد- کاردرمانی در بلوار ارتش- کاردرمانی شمس آباد- کاردرمانی در شمال تهران -کاردرمانی در ازگل-کاردرمانی در قلهک- کاردرمانی در خیابان یاسر- کاردرمانی در جماران- کاردرمانی در تجریش-کاردرمانی در میدان قدس- کاردرمانی در خیابان الهیه- کاردرمانی در فرشته- کاردرمانی در جردن- کاردرمانی در دارآباد- کاردرمانی در سعدآباد-کاردرمانی در جمشیدیه- کاردرمانی در دربند- کاردرمانی در گلابدره- کاردرمانی در امام زاده قاسم- کاردرمانی در چیذر-کاردرمانی در دزاشیب- کاردرمانی در زعفرانیه- کاردرمانی در سوهانک- کاردرمانی در شهرک محلاتی- کاردرمانی در شهرک نفت- کاردرمانی در کاشانک- کاردرمانی در محمودیه- کاردرمانی در خیابان دروس- کاردرمانی در ونک- کاردرمانی در آرژانتین- کاردرمانی در ساعی -کاردرمانی در امیرآباد-کاردرمانی در ایرانشهر- کاردرمانی در بهجت آباد- کاردرمانی در اندرزگو -کاردرمانی در زرگنده- کاردرمانی در باغ فردوس- کاردرمانی در آفریقا- کاردرمانی در خیابان باهنر- کاردرمانی در بلوار کاوه- کاردرمانی در اوین-کاردرمانی در بام تهران-کاردرمانی در پارک وی-کاردرمانی در نمایشگاه-کاردرمانی در فرحزاد-کاردرمانی در امام زاده داوود-کاردرمانی در کوهسار-کاردرمانی در شهرک کلاهدوز-کاردرمانی در خیابان کلاهدوز-کاردرمانی در شهرک شهید چمران-کاردرمانی در صاحبقرانیه- کاردرمانی در گل نبی-کاردرمانی در میدان نیاوران-کاردرمانی در چهار راه پاسداران- کاردرمانی در چالهرز- کاردرمانی در وفامنش-کاردرمانی در پناهی نیا-کاردرمانی در افشاری-کاردرمانی در حقانی- کاردرمانی در خیابان گیلان-کاردرمانی در خیابان یاسر- کاردرمانی در مقدس اردبیلی- کاردرمانی در ولیعصر-کاردرمانی در موحد دانش-کاردرمانی در صادقی قمی- کاردرمانی در خیابان دستگردی- کاردرمانی در رستم آباد- کاردرمانی در نارنجستان-کاردرمانی در نیستان- کاردرمانی در نگارستان-کاردرمانی در بوستان-کاردرمانی در گلستان-کاردرمانی در پورابتهاج-کاردرمانی در دشتستان- کاردرمانی در قبا-کاردرمانی در گاندی -کاردرمانی در نلسون ماندلا -کاردرمانی در خیابان نفت -کاردرمانی در میدان مادر -کاردرمانی در شیخ بهایی- کاردرمانی در ملاصدرا- کاردرمانی در جهان کودک- کاردرمانی در
بهترین کاردرمانی حسی در غرب تهران
کلینیک گفتاردرمانی در سعادت آباد–مرکزگفتار درمانی در شهرک غرب–مرکز گفتار درمانی در ستارخان–مرکز گفتاردرمانی در ولنجک–مرکز گفتار درمانی در پونک–مرکز گفتار درمانی در غرب تهران–گفتار درمانی مرزداران–بهترین مرکز گفتاردرمانی اتیسم در تهران-کاردرمانی در باغ فیض- کاردرمانی در شهرک اکباتان- کاردرمانی در شهر زیبا- کاردرمانی در گیشا- کاردرمانی در طرشت- کاردرمانی در حصارک- کاردرمانی در آزادی- کاردرمانی در شاهین شمالی – کاردرمانی در شاهین جنوبی – کاردرمانی در چهار باغ – کاردرمانی در بهنام – کاردرمانی در وحدت اسلامی – کاردرمانی در سازمان آب – کاردرمانی در کن- کاردرمانی در ورداورد- کاردرمانی در آریاشهر- کاردرمانی در صادقیه- کاردرمانی در شهرک آپادانا- کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در اشرفی اصفهانی- کاردرمانی در تهران ویلا- کاردرمانی در برق آلستوم- کاردرمانی در همایونشهر- کاردرمانی در ونک- کاردرمانی در آیت الله کاشانی- کاردرمانی در سازمان برنامه- مرکز کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در عدل- کاردرمانی در شهرک اندیشه- کاردرمانی در شهرک پرواز- کاردرمانی در شهرک کوهسار- کاردرمانی در شهرک نفت- کاردرمانی در شهرک ولفجر- مرکز توانبخشی در غرب تهران- کاردرمانی در بیمه- بهترین کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در کنکوری- کاردرمانی در آرژانتین- کاردرمانی در ساعی- کاردرمانی غرب تهران- کاردرمانی در امیر آباد- کاردرمانی در ایرانشهر- کاردرمانی در یوسف آباد- کاردرمانی در بهجت آباد- کاردرمانی در جمالزاده- کاردرمانی خوب در غرب تهران- کاردرمانی در خیابان شیراز- کاردرمانی در عباس آباد- کاردرمانی در فاطمی- کاردرمانی در قائم مقام- کاردرمانی در سنایی- کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در قزل قلعه – کاردرمانی در بلوار کشاورز غربی- کاردرمانی در بلوار کشاورز شرقی- کاردرمانی در کریمخان- کاردرمانی در هفت تیر – کاردرمانی در گاندی- کاردرمانی در میدان جهاد- بهترین مرکز کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در ولیعصر شمالی- کاردرمانی در ولیعصر جنوبی- کاردرمانی در هفت تیر- کاردرمانی در استاد معین – کاردرمانی در خیابان دکتر هوشیار- کاردرمانی در منزل غرب تهران- کاردرمانی در شمشیری- کاردرمانی در دستغیب- کاردرمانی در فتح- کاردرمانی در مهرآباد جنوبی- کاردرمانی در مهر آباد شمالی- کاردرمانی در بریانک- بهترین مراکز کاردرمانی غرب تهران- کاردرمانی در سلسبیل- کاردرمانی در کارون- کاردرمانی در هاشمی- کاردرمانی در خیابان زنجان- کاردرمانی در خیابان آذربایجان- کاردرمانی در خیابان امام خمینی- کاردرمانی در جیحون- کاردرمانی در خوش- کاردرمانی در دامپزشکی- کاردرمانی در رودکی- کاردرمانی در قصرالدشت- کاردرمانی در مالک اشتر- کاردرمانی در نواب -کاردرمانی در کمیل- کاردرمانی در انقلاب – کاردرمانی در شیخ هادی- کاردرمانی در امیریه- کاردرمانی در منیریه- کاردرمانی در اسکندری- کاردرمانی در دخانیات- کاردرمانی در جمهوری- کاردرمانی در میدان حر- کاردرمانی در میدان راه آهن- کاردرمانی در هلال احمر- کاردرمانی در پاستور- کاردرمانی در حسن آباد- کاردرمانی در گمرک- کاردرمانی در وحدت اسلامی- کاردرمانی در کارگر شمالی و کاردرمانی در کارگر جنوبی- کاردرمانی در بهارستان- کاردرمانی در فردوسی- کاردرمانی در پامنار- کاردرمانی در دروازه شمیران- کاردرمانی در امین حضور- کاردرمانی در پانزده خرداد- کاردرمانی در سعدی- کاردرمانی در لاله زار- کاردرمانی در یاخچی آباد- کاردرمانی در جوادیه- کاردرمانی در نازی آباد- کاردرمانی در خزانه- کاردرمانی در شهرک راه آهن- کاردرمانی در شهرک گلستان- کاردرمانی در شهرک فرهنگیان- کاردرمانی در رجایی- کاردرمانی در علی آباد- کاردرمانی در سه راه آذری- کاردرمانی در امام زاده حسن- کاردرمانی در یافت آباد- کاردرمانی در جلیلی- کاردرمانی در زهتابی- کاردرمانی در زمزم- کاردرمانی در گلچین- کاردرمانی در باغ خزانه- کاردرمانی در میدان قزوین- کاردرمانی در میدان بهاران- کاردرمانی در صاحب الزمان- کاردرمانی در تولیدارو- کاردرمانی در شاد آباد- کاردرمانی در ولیعصر- کاردرمانی درخلیج فارس شمالی- کاردرمانی در خلیج فارس جنوبی- کاردرمانی در شهرک ولیعصر- کاردرمانی در شهرک صاحب الزمان- کاردرمانی در خانی آباد- کاردرمانی در اسفندیاری- کاردرمانی در بهمنیار- کاردرمانی در میدان بهمن- کاردرمانی در نعمت آباد- کاردرمانی در اسماعیل آباد- کاردرمانی در دولت خواه- کاردرمانی در شهید کاظمی- کاردرمانی در عبدل آباد- کاردرمانی در دولت آباد- کاردرمانی در جوانمرد- کاردرمانی در 13آبان- کاردرمانی در باشگاه نفت- کاردرمانی در تهرانسر مرکزی- کاردرمانی در شهرک دریا- کاردرمانی در شهرک آزادی- کاردرمانی در شهرک استقلال- کاردرمانی در شهرک دانشگاه- کاردرمانی در شهرک 22 بهمن- کاردرمانی در ویلاشهر- کاردرمانی در شهرک غزالی- کاردرمانی در شهرک شهرداری- کاردرمانی در شهرک دانشگاه شریف- کاردرمانی در زیبا دشت بالا- کاردرمانی در زیبا دشت پایین- کاردرمانی در گلستان شرقی- کاردرمانی در گلستان غربی- کاردرمانی در دژبان- کاردرمانی در شهید باقری- کاردرمانی در آزادشهر – کاردرمانی در پیکان شهر- کاردرمانی در دریاچه چیتگر- کاردرمانی در تهرانسر غربی- کاردرمانی در تهرانسر شرقی- کاردرمانی در اسلامشهر- کاردرمانی در اکباتان- کاردرمانی در شهران – کاردرمانی در بلوار فردوس شرق- کاردرمانی در بلوار فردوس غرب- کاردرمانی در دهکده المپیک – کاردرمانی در سیمون بولیوار – کاردرمانی در چیتگر شمالی- کاردرمانی در چیتگر جنوبی – کاردرمانی در اسلام شهر – کاردرمانی در شهر آرا-کاردرمانی در حقانی- کاردرمانی در خیابان جی- کاردرمانی در بلوار سرو- کاردرمانی در خیابان پاکنژاد- کاردرمانی در میدان صنعت- کاردرمانی در بلوار دریا- کاردرمانی در بلوار شهرداری- کاردرمانی در میدان کتاب- کاردرمانی در ایران زمین- کاردرمانی در میدان کاج- کاردرمانی در بلوار 24 متری- کاردرمانی در صرافها- کاردرمانی در خیابان علامه- کاردرمانی در بلوار فرهنگ- کاردرمانی در بلوار فرحزادی- کاردرمانی در فرحزاد- کاردرمانی در بلوار مطهری- کاردرمانی در بلوار درختی- کاردرمانی در خیابان زرافشان- کاردرمانی در هرمزان- کاردرمانی در میدان توحید- کاردرمانی در نصرت- کاردرمانی در فرصت – کاردرمانی در انقلاب – کاردرمانی در ازادی -کاردرمانی در شادمان – کاردرمانی در بهبودی – کاردرمانی در حبیب الهی – کاردرمانی در دریان نو – کاردرمانی در دادمان – کاردرمانی در شهرک ژاندارمری – کاردرمانی در خیابان حسن سیف – کاردرمانی در شهرک بوعلی – کاردرمانی در ایوانک – کاردرمانی در بلوار حافظی – کاردرمانی در بلوار پیام – کاردرمانی در کوی فراز – کاردرمانی در شهرک قدس – کاردرمانی در قیصر امین پور – کاردرمانی در سئول – کاردرمانی در سیمای ایران
کاردرمانی ذهنی کودکان در زمینه مهارت های شناختی، و ادراکی کودکان فعالیت می نماید. مرکز توانبخشی ذهنی کودکان دکتر صابر در حیطه کاردرمانی کودکان و کاردرمانی ذهنی در منزل فعالیت می نماید. کودکان با اختلالات رفتاری، مشکلات حسی و اختلالات طیف اوتیسم، عقب ماندگی ذهنی و بیش فعالی و نقص توجه می توانند از خدمات کاردرمانی ذهنی بهرمند شوند. مرکز کاردرمانی ذهنی و گفتار درمانی دکتر صابر در منطقه سعادت آباد و پاسداران با دراختیار داشتن بهترین کاردرمانان ذهنی و تجهیزات پیشرفته در زمینه کاردرمانی ذهنی کودکان به بهترین مرکز کاردرمانی ذهنی در شرق تهران و غرب تهران مبدل گشته است. کاردرمانی ذهنی کودکان اوتیسم، کاردرمانی ذهنی در نوزادان، کاردرمانی ذهنی در بیش فعالی ، کاردرمانی ذهنی در اختلال یادگیری و کاردرمانی ذهنی در فلج مغزی به صورت تخصصی زیر نظر جناب آقای دکتر صابر در مرکز کاردرمانی در شرق تهران و غرب تهران انجام می گردد. مرکز کاردرمانی دکتر صابر با تجربه کاری بالغ بر 20 سال در زمینه کاردرمانی ذهنی کودکان در منطقه شرق تهران و غرب تهران پذیرای کودکان با اختلالات خاص می باشد. و جزو مراکز کاردرمانی ذهنی خوب در تهران محسوب می شود.
کاردرمانی ذهنی چیست؟
تکامل همانند هرم است بدین معنی که مهارتهای جدید بر روی تواناییهای اولیه بنا میشوند. تکامل کودک به صورت هرم اشاره بر تاثیر عوامل فرهنگی، اجتماعی، جسمانی و عصبی در رشد و تحول کودک دارد. رفتارهای جدید علاوه بر اینکه به بلوغ نورولوژیک بستگی دارند، به نیازها، چالشها و حمایت ها و فرصتهای یادگیری در محیط نیز بستگی دارند.
کاردرمانی ذهنی بر اساس مراحل تکاملی کودکان و تاخیرهای رشدی به وجود آمده در آن ها تحت تاثیر اختلالات گوناگون ، بدنبال کمک به کودک جهت کسب حداکثر توانایی و استقلال و کاهش فاصله ی سن رشدی و تقویمی در کودکان است. در کاردرمانی ذهنی غرب تهران و شرق تهران با استفاده از امکانات اتاق تاریک، تعدیل شنیداری و…. در کنار کاردرمانی ذهنی سعی در ایجاد بهترین نتیجه درمانی را دارند.
کاردرمانی ذهنی
تعامل بین عوامل ذاتی (وراثتی) و محیطی
– پیاژه: تکامل از طریق تعامل بین محیط و تواناییهای ذاتی کودک رخ میدهد.
– پیاژه: کودکان به طور ذاتی انگیزه دارند که از محیط و کارهایی که انجام میدهند یاد بگیرند.
– در نوزادی، طرحوارهها و ساختارهای شناختی کودک به تکامل میرسند و بدین نوزاد ترتیب میتواند اشیاء، حوادث و روابط را در ذهن خود نمایان کند.
– پیاژه تاکید داشت که بلوغ ساختارهای شناختی کودک را قادر میسازد که محیط، زبان و اعمال اجتماعی را بفهمد.
– مراحل رشدی از یک توالی قابل پیش بینی پیروی میکند اما مقدار هر مرحله بسته به ژنتیک و تجربیات کودک متفاوت است.
– بلوغ شناخت کودکان از ساده به پیچیده از عینی به انتزاعی و از نگرانی فردی به نگرانی جهانی تکامل می یابد.
– پیاژه 4 سطح برای بلوغ یا دوره ی عملکرد شناختی مطرح کرد و اظهار داشت طی این 4 مرحله عملکرد شناختی کودک به بلوغ میرسد و مشابه بزرگسالان میگردد:
(8 تا 10 ماهگی): دو اشیاء را دستکاری میکند و میتواند یک مانع را از سر راه خود بردارد تا به یک چیز جدید و جالب که آن طرف مانع قرار دارد برسد.
(12 ماهگی): نوزاد میتواند یک اشیاء را به اشیای دیگر ربط بدهد همچنین میتواند اشیاء را به خود ربط بدهد.
در این مرحله نوزاد با استفاده از چوب میتواند اشیای دور از دسترس خود را بگیرد و اشیاء را داخل ظرف قرار دهد.
مرحله پیش عملیاتی
(18 ماهگی): استفاده از آزمون و خطا برای حل مشکلات را آغاز میکند.
(24 ماهگی): لزوما نیازی به دستکاری فیزیکی برای حل مشکل ندارد و حل مشکل با استفاده از دستکاری ذهنی را آغاز می کند.
تا اینجا هر چه گفته شد بر اساس نظریات پیاژه بود.
تحقیقات دهه 1990 نشان داد که ساختارهای شناختی زودتر از زمانی که پیاژه بیان کرد به تکامل میرسند، در ادامه این ساختارها را میخوانیم:
– نوزاد 1 ماهه: میتواند یادگیری را از یک سیستم حسی به سیستم حسی دیگر ارتباط دهد (برای مثال اگر غذایی که با دهان خود آن را چشیده بوده با چشمان خود ببیند، میتواند آن را بازشناسد)
– نوزاد 9 ماهه: میتواند اتفاقات یک هفته قبل را به یاد بیاورد.
– نوزاد 9 الی 14 ماهه: قاشق را به نحوی تنظیم و جهت دهی میکند که غذا وارد دهان کند.
– کودک 19 ماهه: میتواند پیش از عمل کردن برنامه ریزی کند که چگونه قاشق را بگیرد و آن را جهت دهی کند، غذا را بگیرد، بدین صورت از گرفتن غیر ماهرانهی قاشق که نیاز به اصلاح دارد جلوگیری میکند.
– کودکان 19 ماهه: بدون دستکاری فیزیکی و ازمون و خطا مشکل را حل میکند تا اشیاء را به درستی بگیرد. در این سن قاشق را پر میکند و با زاویهی درست به طرف دهان می برد: این نشان دهندهی ظهور اولیه استفاده از ابزار است.
– مشکلاتی که تئوری پیاژه داشت این بود که: تاثیر فرهنگ، جامعه و تکنولوژی را در نظر نگرفت. همچنین در مورد تکامل هیجانات کودک توضیح منسجمی نداد و به تفاوت ذاتی کودکان توجهی نکرد.
تعامل اجتماعی در کودکان
– تعامل اجتماعی تاثیر اساسی بر روی تکامل شناخت و زبان دارد.
– برای رشد پردازش شناختی ابتدا نیاز است کودک تعاملات اجتماعی دیگران را مشاهده کند تا پس از آن بتواند به طور ذهنی تعاملات خود را پردازش کند.
– پردازش شناختی پیش از آنکه یک پردازش درونی باشد، یک پردازش اجتماعی است و تکامل و یادگیری کودک تا حد زیادی به تعامل اجتماعی وی بستگی دارد.
– تعریف ویگوتسکی از Zone of proximal developmental: به معنای فاصلهی بین سطوح حقیقی رشد (این سطح رشدی به وسیله حل مسالهی مستقل تعیین میشود) و سطوح بالقوه رشد (به وسیله حل مسالهای که به همراه راهنمایی بزرگسالان یا هم فکری با هم سن و سالان است تعیین میشود) می باشد.
– ویگوتسکی Zone of proximal developmental را برای توضیح چگونگی رخ دادن یادگیری طی تعاملات اجتماعی مطرح کرد. در واقع Zone of proximal developmental آن چیزیست که کودک با کمک دیگری می تواند بدست آورد و بیاموزد و بیشتر تعیین کننده رشد ذهنی (mental) وی است تا آنچه به طور مستقل می تواند انجام دهد.
– scaffolding: مکانیسمی است که طی آن یادگیری کودک در تعاملات اجتماعی توسط مراقب و معلمانش حمایت میشود.
– اجرای scaffolding به همراه Zone of proximal developmental روندی است که کاردرمانگر اعمال کودک را جهت ارتقای شایستگی وی راهنمایی و حمایت میکند.
– هنگامی که از scaffolding به منظور تسهیل یادگیری کودک استفاده میشود، به تدریج باید میزان حمایت کاهش یابد. در واقع کودک مستقل تر میشود و اعمالش که به طور خارجی مورد حمایت قرار میگیرند به سمت حمایت درونی پیش روند.
کاردرمانی ذهنی در تهران
مرکز کاردرمانی دکتر صابر در زمینه کاردرمانی ذهنی در کودکان با دو شعبه فعال در غرب و شرق تهران به ارائه خدمات کاردرمانی ذهنی برای کودکان ببا نیازهای خاص نظیر کودکان با اختلال بیش فعالی و نقص توجه، اوتیسم، سندروم های ژنتیکی، عقب ماندگی ذهنی، اختلال یادگیری و… می پردازد. پوشش همه جانبه مرکز کاردرمانی ذهنی در تهران موجب گردیده این مرکز به یکی از بهترین مراکز کاردرمانی ذهنی در تهران تبدیل شود. مراجعین از سراسر مناطق تهران جهت استفاده از امکانات پیشرفته مرکز کاردرمانی ذهنی دکتر صابر نظیر اتاق تاریک شنیداری، سنسوری روم، اتاق تقویت مهارت های شنیداری، اتاق آموزش ، اتاق کاردرمانی ذهنی به دو شعبه غرب و شرق تهران مراجعه می نمایند.
چه کودکانی به کاردرمانی ذهنی نیاز دارند؟
کودکان با اختلالات نافذ رشد و درمان کودکان اوتیسم، سندروم داون ، دیستروفی عضلانی ، سندروم های ژنتیکی، اختلالات متابولیک ، MR ( عقب مانده ذهنی ) ، اختلالات رفتاری ، اختلال یادگیری، اختلال خواندن و نوشتن ، اختلال ریاضی ، اختلال توجه و تمرکز و بیش فعالی و نقص توجه (ADHD) ، کودکان با تاخیر رشدی
حیطه های کار کاردرمانی ذهنی شامل:
مهارت های حرکتی ظریف و درشت، بهبود ترسیم و نوشتن، تقویت توجه و تمرکز،بهبود عملکردهای حافظه و حافظه ی کاری آموزش آیتم های شناختی متناسب با سن کودک مثل رنگ با دیدگاه کاردرمانی، عملکردهای اجرایی ، مهارت حل مسئله ، قضاوت ، استدلال و …، تئوری ذهن،بهبود تحمل کاری و دستور پذیری، آمادگی برای تست پیش از دبستان
مراحل رشد ذهنی در کودکان
در 3 ماهگی:
هدف متحرک را با چشم دنبال میکند
تعقیب صدا وجود دارد
اشیا را در دست میگیرد
به شما لبخند میزند ( لبخند اجتماعی که از اولین نشانه های ارتباط در کودک بوده و عدم وجود آن ممکن است از علایم زودهنگام تشخیص طیف اوتیسم در کودکان است)
در 6 ماهگی:
توانایی گرفتن اشیا کوچک با دست را پیدا میکند
چهره های آشنا را تشخیص داده و واکنش نشان میدهد
در 9 ماهگی:
به ابراز احساسات دیگران پاسخ میدهد
میتواند دست بزند
به اسم خودش واکنش نشان میدهد
درک وجود چیزها حتی اگر آنها را نبیند را پیدا میکند
دالی بازی میکند
در یک سالگی:
درک رابطه ی علت و معلولی و تکرار رفتارهای آزمون و خطا
ورق زدن کتاب را کسب میکند
دو یا سه کلمه میگوید
انجام بازی های نمادین مثل استفاده از کنترل به جای موبایل و تظاهر به صحبت کردن
در دو سالگی:
توانایی روی هم گذاشتن مکعب ها تا 5 مکعب را کسب میکند
مداد را دست میگیرد و خط میکشد
کسب توانایی استفاده از لیوان و قاشق
گسترش دامنه ی لغات
همکاری در پوشیدن و دراوردن لباس
شروع استقلال و حس مالکیت
در سه سالگی:
غذا خوردن مستقل
لباس پوشیدن مستقل( به جز دکمه ها)
شمارش تا 10
جداسازی براساس رنگ و شکل و اندازه
هل دادن و کشیدن اشیا
تقلیدهای حرکتی
انجام دستور دو بخشی
جور کردن شی با تصویر آن
مفهوم عدد تا 2 کسب میشود
حافظه ی شنیداری 3 تایی
در 4 سالگی:
شناخت 4 رنگ و توانایی نامگذاری آنها
مفهوم عدد تا 5
کامل کردن پازل دو تکه
شناخت دایره و مربع و مثلث و نامگذاری آنها
رسم آدمک ساده
در 5 سالگی:
کامل کردن پازل 5 تکه
حافظه شنیداری 4 تایی
شناخت مفاهیم اول و آخر ، دور و نزدیک، کوتاه و بلند
شناخت راست و چپ
رسم مربع و مثلث
نمونه تمرینات کاردرمانی ذهنی
در مرکز کاردرمانی دکتر صابر در غرب و شرق تهران تمرینات کاردرمانی ذهنی به صورت تخصصی در بخش های مختلف توجه و تمرکز، حافظه شنیداری و بینایی، مهارت های درکی حرکتی، ادراک بینایی، درک مطلب، سرعت پردازش و مهارت های پیشرفته مغزی ارائه می گردد. از نمونه تمرینات کاردرمانی ذهنی در مرکز کاردرمانی دکتر صابر عبارتند است:
تمرینات ادراک بینایی
بازی های توجهی دیجیتالی
تشخیص کلمات صحیح از متن پخش شده
تمرینات درک مطلب و قصه گویی
کاردرمانی ذهنی در اختلالات طیف اوتیسم
حیطه های کارِ کاردرمانی ذهنی در اوتیسم شامل کمک به :
کاهش در خود فرورفتگی و بهبود ارتباط در کودک از جمله ارتباط چشمی
کمک به بهبود عملکرد های توجهی در کودکان بیش فعال از جمله بهبود عملکردهای توجه پایدار (Sustained attention) که در این کودکان با نقص شدید رو به روست.
کمک به بهبود کنترل مهاری و کاهش تکانشگری
کمک به بهبود عملکردهای حافظه که بدلیل همبستگی با سطوح توجهی در این کودکان دچار نقص بوده و موجب اختلال در عملکردها و تکالیف مدرسه میشود
کمک به بهبود تحمل کاری کودکان بیش فعال
کاردرمانی ذهنی در کودکان سندرم داون
کمک به کسب مراحل رشد ذهنی و مهارت های حرکتی ظریف دستی تا کودک دچار تاخیر رشدی نشود
کمک به بهبود تحمل کاری
کمک به بهبود عملکردهای شناختی حافظه و توجه
کاردرمانی در کودکان دارای اختلال یادگیری(اختلالات یادگیری)
اختلال یادگیری به معنی ضعف در یک حیطهی درسی علیرغم عملکرد عادی در سایر حیطه ها و بدون وجود مشکل هوشی عمومی در کودک است این ضعف در ماده ی درسی خاص که اغلب در ریاضی، خواندن یا نوشتن رخ می دهد ریشه های مشخصی در حافظه ، نقص توجه، درک مطلب، ادراکات بینایی یا … دارد که کاردرمانگر ذهنی با پیدا کردن این ریشه ها و کمک به رفع آنها به کودک دارای اختلال یادگیری کمک میکند.
مرکز کاردرمانی ذهنی در کودکان فلج مغزی
فلج مغزی از بیماری های شایعی است که بر روی مهارت های ذهنی کودکان اثر گذار بوده و موجب اختلالات ذهنی در کودک می شود کاردرمانی ذهنی در فلج مغزی نقش مهمی را در بهبود مهارت های ذهنی این کودکان ایفا می کند. بهبود مهارت های حافظه، شناخت، توجه و درک در بخش کاردرمانی ذهنی در شرق تهران و غرب تهران مورد توجه قرار گرفته می شود. کاردرمان ذهنی در کودکان فلج مغزی با در نظر گرفتن مشکلات حرکتی این کودکان سعی در استفاده از حد اکثر توان ذهنی آنان در اجرای مهارت های هماهنگی چشم و دست و ادراک بینایی دارد.جناب آقای دکتر صابر در مرکز کاردرمانی ذهنی در کودکان فلج مغزی شرق تهران و مرکز کاردرمانی ذهنی برای فلج مغزی غرب تهران با استفاده از بهترین ابزارهای روز دنیا بخش های تخصصی سنسوری روم در فلج مغزی ، اتاق تاریک درفلج مغزی ، بخش مهارتهای شنیداری در فلج مغزی ، بخش تست هوش در کودکان فلج مغزی، بخش آموزش در فلج مغزی، ماساژ درمانی در فلج مغزی، بازی درمانی برای فلج مغزی، آب درمانی برای کودکان فلج مغزی، گفتار درمانی در فلج مغزی، کاردرمانی حسی در فلج مغزی را دارا می باشد.
رویکرد شناختی در توانبخشی ذهنی کودکان
توانبخشی شناختی کودکان در زمینه مهارت های ذهنی و کارکردهای اجرایی مغز در کودکان فعالیت می نماید. کاردرمانان ذهنی با تجربه با استفاده از رویکردهای شناختی به درمان کودکان با اختلالاتی نظیر اوتیسم، بیش فعالی ، اختلال یادگیری و SPD و… می پردازند. با استفاده از مدالیته های مختلف درمانی و استفاده از ابزار های طراحی شده در توانبخشی ذهنی کودکان مانند سنسوری روم، اتاق شنیداری و اتاق تاریک می توان به بهترین نتیجه درمانی در کودکان با اختلالات خاص دست یافت.
در کاردرمانی رویکردهای شناختی را با نام های دیگر نیز می شناسند:
Performance based approaches
Top down approaches
تمرکز رویکردهای ( performance based ) یاری کردن مراجع در شناسایی تقویت و به کار بردن استراتژی‌های شناختی به منظور انجام فعالیت‌های روزمره زندگی
دو رویکرد اصلی شناختی در کاردرمانی
رویکردهای شناختی که بر تغییر پروسه‌های شناختی تاخیر یافته متمرکز هستند – مانند
( Cognitive Behavioral Therapy )
رویکردهای شناختی که باعث بهبود عملکرد آکوپیشنال میشوند – مانند رویکرد
( Cognitive Orientation to Occupational Performance ) ( CO-OP )
تعاریف متداول در مداخلات شناختی
کاربرد در کاردرمانی
تعاریف
رویکرد های شناختی که مهارت های شناختی را تقویت می کنند
– توانایی به دست آوردن و استفاده از اطلاعات به منظور تطابق پیدا کردن با نیازهای محیط است
شناخت
– دانش اخباری شامل قوانین و حقایق مربوط به یک مهارت است و اغلب حین مراحل اولیه یادگیری مورد استفاده قرار می گیرد
– این دانش در حافظه کاری فرد قرار دارد و از طریق تمرین و بیان کلامی به دانش ضمنی منتقل میشود
– دانش مربوط به اطلاعات مختلف است در واقع دانشی است که اکثر این افراد از آن آگاهی دارند و به طور آگاهانه فرد می تواند به آن دست پیدا کند به (عنوان مثال ماه های سال)
دانش اخباری
– از طریق تکرار یک فعالیت و حاصل می شود و از زمانی که فرد در حال انجام فعالیتی خاص است قابل مشاهده می باشد
دانش ضمنی در خصوص چگونگی انجام یک فعالیت است (به عنوان مثال دانش مربوط به دوچرخه سواری کردن یک دانش روالی است)
دانش ضمنی
– زمانی که یک فعالیت دشوارتر از سطح توانایی کودک باشد استراتژی های فراشناختی مورد استفاده قرار میگیرد
– در کاردرمانی حین استفاده از رویکردهای شناختی مهارت شناختی به طور مستقیم در فرایند مداخله تقویت می شود
– به دانش فرد در خصوص فرآیند و محصول توانایی شناختی خود فرد مربوط می شود به عنوان مثال اینکه بدانید در روابط اجتماعی نام افراد در ذهنتان نمی ماند یک فراشناخت محسوب می شود کودک از طریق فراشناخت مهارتهای شناختی خود را تعمیم و انتقال می دهد
– فراشناخت از دو مولفه تشکیل شده است
فراشناخت
– توانایی فرد در متوقف کردن و دانستن چگونگی شیوه یادگیری است
– شامل آگاهی فرد از فرآیند شناختی است که برای یادگیری و انجام یک فعالیت از آن استفاده میکند (اگر بدانید چگونه از استراتژی‌های خاصی برای حل مسئله استفاده کنید از دانش فراشناختی برخوردار هستید به عنوان مثال برای یادگیری یک کتاب از آن خلاصه برداری می کنید و در نهایت به ذهن خود می سپارید آگاهی از فرآیند شناختی این کار که در اینجا حافظه است همان دانش فراشناختی می باشد)
دانش فراشناختی
– خود تنظیمی باعث می شود که فرآیند تعمیم و انتقال رخ دهد
– تاثیر فرد بر هیجانات انگیزش و الگوهای رفتاری خود می باشد
– شامل فرآیند انتخاب نظارت داشتن ارزیابی و اثربخشی استراتژی های شناختی است
خودتنظیمی
– استراتژی های شناختی باعث تسهیل کسب یک مهارت میشوند
– استراتژی های شناختی نقش مهمی در رسیدن به سطوح بالاتر انجام یک فعالیت ایفا می کنند
– این استراتژی ها شامل پرسش چگونه انجام دهم حین یادگیری مهارت جدید و حل مسئله در موقعیت های دشوار می باشد
– این استراتژی ها به طور معمول در روزمره مورد استفاده قرار می گیرند مانند مقابله با استرس‌های محیطی یادگیری چگونه اتوبوس گرفتن برای رفتن به محل جدید و چگونگی درست کردن غذایی جدید
– فرایندهای شناختی هستند که پیچیده تر از پیامدهای متداول انجام یک فعالیت میباشد
– شامل استراتژی هایی میباشد که کنترل پذیر هستند و فرد به طور آگاهانه از آن استفاده می کند
– تعریف استراتژی های شناختی برنامه های ذهنی یک عمل که به فرد کمک میکند آن را بیاموزد حل مسئله نماید و انجام دهد
– استفاده از استراتژی های شناختی باعث بهبود یادگیری حل مسئله و انجام فعالیت می شود
استراتژی های شناختی
پایه های تئوری رویکردهای شناختی
ویگوتسکی روانشناس روسی اظهارات مهمی در خصوص روانشناسی شناختی و آموزشی داشت.
– طبق نظر ویگوتسکی کودکان در سنین پایین‌تر حین حل مسئله برآیند فکری خود را بلند بیان میکنند و هر چه سن کودک بالاتر رود این فرایند فکری درونی تر می شود و به عبارتی عامیانه تر کودک در ابتدا بلند بلند فکر میکند و با افزایش سن این فرایند درونی می شود.
ناحیه رشد پروگزیمال: طیفی از مهارت هایی است که کودک به تنهایی نمی تواند آنها را به دست آورد و به دنبال تعاملات اجتماعی( در اینجا منظور کمک گرفتن از افراد دیگر است) آنها را به دست می‌آورد. بنابراین هر مرحله از رشد کودکان با مدل خاصی از تعاملات اجتماعی معین می گردد، این مفهوم در بالین Scaffolding نام دارد.
Scaffolding
– یک روش آموزشی می باشد که بر ارتباط بین کودک و بزرگسال آن تاکید دارد و در طی آن کودک با کاهش تدریجی کمک گرفتن از سایرین خود میتواند به حل مسئله انجام فعالیت و دستیابی به یک هدف بپردازد، به عبارتی کودک در یادگیری خودکفا میشود و به استقلال می رسد.
– انتقال فرایند فکری از نوع بیرونی (یعنی بیان فرایند تفکر) به نوع درونی (فکر کردن و صحبت کردن با خود در درون) نشان دهنده افزایش استقلال کودک در فهمیدن ملزومات انجام یک فعالیت، استفاده از استراتژی های حل مسئله و مقابله با شکست است مثال بالینی از این انتقال فرایند فکری از نوع بیرونی به نوع درونی زمانی که کودک می‌خواهد زدن توپ بیس بال را بیاموزد ابتدا مراحل انجام را بلند برای خود بیان می کند( به توپ نگاه کن) (چوب بیس بال رو به سمت توپ حرکت بده) و (در زمان درست به توپ ضربه بزن) این‌ها نمونه‌ای از ( self- coaching ) هستند که به مرور زمان درونی میشوند و این موارد در ذهن کودک بیان می گردند.
Discovery Learning
– پروسه ای است که طی آن کودک با استفاده از تجربیات گذشته و تعامل مستقیم با فعالیت و محیط، دانش خود را شکل میدهد در واقع اکتشاف فعالیت میباشد.
– در صورتی که ( discovery learning ) به همراه ( scaffolding ) انجام شود،
( guided discovery learning ) صورت می گیرد.
در این نوع یادگیری درمانگر نقش تسهیل کننده دارد- به جای اینکه دستورالعمل مستقیم به کودک بدهد، به کودک این امکان را می دهد تا خود او با طراحی کردن فعالیت و محیط به سوال‌های خود پاسخ دهد و درمانگر نقش هدایت کننده دارد که به تدریج حمایت خود را کاهش میدهد.
این نوع یادگیری باعث می شود یادگیری در مناطق درونی تر صورت گیرد.
این امکان را فراهم می کند تا کودک موفقیت و شکست را به عنوان پاداش و تنبیه تجربه نکند و از آن تنها به عنوان اطلاعات استفاده کند.
Metacognition
بندورا باور داشت که تجربه کودکان از انجام فعالیت ها باعث تقویت خود- ادراکی می شود.
– کودک از طریق فراشناخت می‌آموزد که کیفیت انجام فعالیت خود را ارزیابی کند و نقاط قوت و ضعف خود را بازتاب می دهد.
اصول استفاده از رویکرد های شناختی
انگیزش
– اگر کودک نتواند در فعالیت‌های روزانه مورد علاقه خود مشارکت داشته باشد، اعتماد به نفس، خود کفایتی، حس استقلال و در نتیجه انگیزه کمتری پیدا خواهد کرد. مداخلات شناختی باعث تقویت مرکز کنترل درونی کودک و بهبود خود کفایتی او می گردد.
تعمیم دهی و انتقال
– تعمیم دهی به توانایی فرد در انجام هر آنچه که در محیط درمانی آموخته در یک محیط و فعالیت دیگر گفته میشود.
– عوامل درونی و بیرونی در تعمیم دهی موثر هستند عوامل بیرونی شامل بافتار محیطی ماهیت فعالیت و معیار یادگیری یک فعالیت می باشد عوامل درونی شامل فراشناخت فرد استراتژی‌های پردازشی فرد و شخصیت فرد می باشد
– ( scaffolding ) به تعمیم و انتقال مهارت در حال تکامل کودک کمک میکند.
– کاردرمانگران برای حل کردن مشکلات مربوط به عملکرد کودکان در فعالیت ها و شناسایی راه حل های ممکن از آنالیز پویای عملکرد ( DPA ) استفاده می کنند. در طی ( DPA ) کودک درک عمیق تری از الزامات محیطی و فعالیت پیدا میکند و به دنبال راه حل برای آن می‌گردند. در نهایت پروسه آنالیز عملکرد با استفاده از ( scaffolding ) در کودک درونی میشود و به او این امکان را می دهد که حین انجام فعالیت عملکرد خود را مورد ارزیابی قرار دهد.
تکامل در طول عمر
– کودک در طول زندگی خود از مراحل مختلف عبور میکند مانند گذار از یک مقطع تحصیلی به مقطع دیگر یا پیدا کردن شغل در هر مرحله از زندگی کودک با فعالیت و تجربیات جدیدی مواجه میشود که ممکن است کودک را دچار چالش کند. استفاده از رویکرد های شناختی باعث میشود کودک در هر مرحله از استراتژی شناختی مناسبی استفاده کند.
قابل ذکر است در حیطه آسیب های مغزی ،سکته مغزی،درمان ام اس، پارکینسون و بیماری های نورولوژیک بزرگسالان که موجب تحلیل یا آسیب توانایی های ذهنی فرد می شود کاردرمانی ذهنی نقش مهمی را در درمان و کاهش عوارض بیماری های پیشرونده در بزرگسالان ایفا می کند.
کاردرمانی ذهنی در چه حیطه هایی فعالیت می نماید
کاردرمانی ذهنی به بهبود مهارت های شناختی کودکان نظیر شناخت اشیاء ، حیوانات و میوه ها و همچنین مفاهیم ادراکی مانند مفاهیم پایه مانند مفاهیم متضاد( کم و زیاد، بزرگ و کوچک، بلند و کوتاه ، زبر و نرم ) تفاوت ها و شباهت های اشیاء ، استدلال و حل مسئله، حافظه کوتاه مدت بینایی و شنوایی، حافظه معکوس ،حافظه تاخیری ، حافظه فعال ، توجه انتخابی، توجه پایدار، توجه هم زمان و توجه انتقالی از مواردیست که در کاردرمانی ذهنی ارائه می گردد.
کاردرمانی ذهنی در زمینه مفهوم زمان و مکان، ارتباط اجتماعی و روش های صحیح ارتباط کلامی و غیر کلامی، مهارت های دوست یابی و بازی ،آموزش مهارت های مراقبت از خود در جامعه فعالیت می نماید.
کاردرمانی ذهنی در منزل- کاردرمانی ذهنی در خانه
کاردرمانی ذهنی در منزل یکی دیگر از خدمات کاردرمانی می باشد که در مرکز کاردرمانی ذهنی دکتر صابر انجام می گیرد. مربیان با تجربه مرکز کاردرمانی دکتر صابر به ارائه خدمات کاردرمانی ذهنی در محیط منزل می پردازند و با انجام تمرینات مهارت های ذهنی به تقویت حافظه، بهبود توجه و افزایش سرعت پردازش اطلاعات در کودکان کمک می کنند. کاردرمانی ذهنی در منزل موجب تقویت مهارت های ذهنی کودکان و افزایش سرعت بهبودی در کودکان با نیاز های خاص می گردد.
سوالات متداول:
1.کاردرمانی ذهنی در چه حیطه هایی عمل می کند؟
کاردرمانی ذهنی به بهبود مهارت های شناختی کودکان و مفاهیم ادراکی مانند مفاهیم پایه مانند مفاهیم متضاد، تفاوت ها و شباهت های اشیاء ، استدلال و حل مسئله، حافظه کوتاه مدت بینایی و شنوایی، حافظه معکوس ،حافظه تاخیری ، حافظه فعال ، توجه انتخابی، توجه پایدار، توجه هم زمان و توجه انتقالی از مواردیست که در کاردرمانی ذهنی ارائه می گردد.
2. چه کودکانی نیاز به کاردرمانی ذهنی دارند؟
کودکان با مشکلات نقص توجه، مشکلات حافظه و اختلالات ذهنی مانند اوتیسم، اختلالات یادگیری، عقب ماندگی ذهنی و کودکان با کندی سرعت پردازش می توانند از خدمات کاردرمانی ذهنی بهرمند شوند.
آب درمانی یکی از درمان های پایه ، شناخته شده و تاثیر گذار در کودکان فلج مغزی به حساب می آید. تاثیرات این درمان در حیطه کودکان با اختلالات حرکتی به کرات مورد مطالعه قرار گرفته است. اما درمان کودکان اوتیسم و ASD با اهداف ویژه ای انجام می گیرد. نخست به شرح تاثیرات آب در مشکلات حرکتی می پردایم.
استفاده از آب درمانی در بیماری های کودکان
خواص منحصر به فرد آب یک محیط مطلوب برای کودکان با فلج مغزی را ایجاد می کند. برای مثال کاهش وزن، میزان کنترل تنه،عملکرد بهتر مفاصل، کاهش تاثیر جاذبه باعث میشود فعالیت جسمانی در آب تاثیر بیشتری بر یکارچگی حسی حرکتی نسبت به فعالیت بیرون از آب داشته باشد.
مطالعات نشان داده است انجام تمرینات حرکتی در آب درمانی می تواند به صورت بالقوه به افزایش اعتماد به نفس و انگیزه در این کودکان کمک کند و منجر به مقاومت کمتر برای انجام تمرینات دشوار می شود.
آب درمانی در کودکان فلج مغزی
آب درمانی کودکان یکی از روش های درمانی اثبات شده در درمان کودکان فلج مغزی می باشد. کودک فلج مغزی به علت اسپاسم عضلانی، ضعف عضلات و محدودیت های حرکتی در انجام حرکات ارادی دچار مشکل است. تعادل پایین و نا امنی جاذبه ای در این کودکان ترس از حرکت را افزایش داده و پیشرفت روند رشد حرکتی را در کودکان کند می کند.
استفاده از آب گرم در آب درمانی بر روی سطح پوست کودک باعث اتساع عروق و در نتیجه خونرسانی را روی پوست افزایش می دهد. به علت چگالی پایین آب،نیروی جاذبه از روی بدن کودک برداشته شده در نتیجه کودک توانایی انجام حرکات را با وجود ضعف عضلانی موجود بدست می آورد. آب یک اثر هیدرواستاتیکی دارد که موجب ایجاد یک فشار آب ساکن به بدن کودک می شود. این حالت مانند ماساژ آرامی است که روی بدن کودک صورت می گیرد.
آب درمانی در برطرف کردن مشکلات عضلانی نظیر اسپاسم عضله، سفتی یا انقباض عضلات و ضعف عضلانی در کودکان فلج مغزی همچنین در اصلاح مشکلات اسکلتی و استخوانی کودکان فلج مغزی مانند انحرافات ستون فقرات ، تقویت حس وستیبولار و نا امنی جاذبه ای در این کودکان نقش بسزایی دارد.
استفاده از ابزار های مختلف آب درمانی نظیر تخته تعادل در آب و تیلت برد آبی، تمریناتی هستند که به صورت فعال با ایجاد وضعیت های مختلف بر هم زننده تعادل می توانند کودک فلج مغزی را در افزایش توانمندی های خود یاری دهند.
آب با ایجاد خاصیت تسهیل کنندگی حرکت( به علت کاهش وزن کودک) و خاصیت مقاومتی خود به درمان کودک فلج مغزی کمک می کند.خاصیت تسهیل کنندگی آب به کودک این امکان را می دهد که با کم شدن وزن و کاهش جاذبه، تمرینات استاتیک را انجام دهد. برای مثال کودک فلج مغزی در داخل استخر آب درمانی به راحتی می تواند وضعیت های ایستادن، چهار دست و پا و دو زانو را حفظ کند. با استفاده از خاصیت مقاومتی آب می توان به تقویت عضلات و کنترل رفلکس های پاتولوژیک در کودکان فلج مغزی پرداخت. خاصیت هیدرواستاتیک آب با ایجاد بیوفیدبک حس عمقی به شکل گیری و یادگیری الگو های طبیعی حرکت و ایجاد حس تعادل کمک می کند.
کلینیک کاردرمانی جناب آقای صابر با تجهیز بخش آب درمانی به وسایل پیشرفته درمانی نظیر دنبل آبی، تردمیل در آب، تیلت برد آبی، بالانس بیم آبی ، نودل ها و تیوپ های بادی جهت ایجاد تعلیق در آب همچنین وسایل تحریکات حسی و اسباب بازی های آبی جذاب، این مکان را برای درمان کودکان فلج مغزی طراحی نموده تا کودک در فضایی آرام و اختصاصی به فعالیت های درمانی بپردازد. به جهت ایجاد تمرکز بیشتر در کودک در طول تایم درمانی تنها یک کودک با درمانگر متخصص و آموزش دیده در فضای استخر حضور داشته و خدمات آب درمانی را دریافت می کنند، این امکان بخش آب درمانی کلنیک ما را به اختصاصی ترین بخش آب درمانی کودکان تبدیل نموده است.
درمان ناامنی جاذبه ای (ترس از حرکت و از دست دادن تعادل و افتادن)
تقویت قدرت عضلات بدون فشار به مفاصل و آسیب های مفصلی
به عنوان تحریک حس عمقی بوسیله فشار هیدروستاتیک( فشار وارده توسط آب به بدن)
بهترین محیط آموزش برای یادگیری الگوهای طبیعی حرکت و تقویت قدرت برنامه ریزی حرکتی
ایجاد تراز وضعیی بدن، ثبات تنه، تقویت تعادل ذاینامیک( تعادل در حال حرکت)
تقویت عملکرد سیستم گردش خون و تنفس در کودک
افزایش سطح هوشیاری و توجه و تمرکز کودک
آب درمانی و سندروم داون
از دیگر موارد استفاده از آب برای درمان کودکان، استفاده از تمرینات آب درمانی در کودکان سندروم داون می باشد.
آب درمانی یکی از مداخلات زودهنگام در حیطه کودکان سندروم داون به حساب می آید.به علت تون عضلانی پایین( هیپوتونی) لکسیته لیگامانی( شلی تاندون ها و مفاصل) و ضعف در قدرت عضلات استفاده از آب درمانی یکی از بهترین روش های درمانی می باشد که کمترین آسیب رابه ساختار مفاصل می رساند.
با کم شدن وزن فرد در آب فشار اضافی از روی مفاصل برداشته شده و کودک می تواند بدون ترس از آسیب رساندن به بافت مفاصل تمرینات تقویت عضلانی را انجام دهد.
آب درمانی
فواید آب درمانی در کودکان سندروم داون(سندرم داون)
افزایش ثبات تنه و افزایش تعادل در حرکات داینامیک در کودکان سندروم داون
تحریک حس عمقی مفاصل در کودکان سندروم داون
تقویت سیستم ایمنی ، سیستم تنفس و عملکرد گردش خون در بدن در کودکان سندروم داون
تقویت سرعت پاسخ دهی به محرک در کودکان سندرم داون
تقویت مهارت های هماهنگی حرکتی در کودکان سندرم داون
افزایش سطح هوشیاری و توجه و تمرکز در کودکان سندرم داون
افزایش تحمل عضلانی و تقویت قدرت عضلانی بدون ایجاد لکسیته لیگامانی در کودکان سندرم داون
آب درمانی و مشکلات ارتوپدی
از دیگر موارد استفاده از آب درمانی در اصلاح مشکلات ارتوپدیک (اسکلتی، عضلانی ) در کودکان و بزرگسالان است. به علت خاصیت هیدرواستاتیک آب انجام تمرینات درمانی در آب آسان تر و با فشار کمتری به مفاصل انجام می شود .
همچنین با تنظیم دمای اب می توان یک سیستم تسکین دهنده و کاهش درد را برای فرد ایجاد کرد. با استفاده از ابزار های مختلف اب درمانی به راحتی سطح سختی تمرینات قابل تنظیم با پیشرفت بیمار می باشد و امکان تنظیم میزان فشار به عضلات برای درمانگران فراهم می شود
فواید آب درمانی در اختلالات ارتوپدیک
امکان انجام حرکات اصلاحی متنوع برای افراد مختلف در هر سنی
تقویت عضلات سطحی وعمقی
حفظ و افزایش دامنه حرکتی اندام ها، رفع محدودیت های حرکتی و پیشگیری از ان ها
اصلاح پوسچرال و پپیشگیری از ایجاد انحرافات ستون فقرات و مشکلات ناشی از آن
کاهش درد های مفصلی و گرفتگی عضلانی
آب درمانی در اوتیسم -آب درمانی برای کودکان اوتیسم
کودک اوتیسم به علت درگیری های حسی فراوان امکان دریافت تجربیات محدودی را از محیط اطراف دارد،همچنین تحمل تغییرات محیطی برای این کودکان دشوار می باشد. آب درمانی محیطی را فراهم می کند تا کودک با قرار گرفتن درآب و استفاده از خواص آرام بخشی و درمانی آب بتواند تجربیات حسی مفید را از محیط دریافت کند.
فواید آب درمانی برای کودکان اوتیسم
آب درمانی با تقویت عضلات ، به افزایش دامنه حرکتی و واکنش های تعادلی کمک می کند. در آب با انجام فعالیت های بازی گونه کودک همکاری بهتری نشان می دهد.
کودک در آب می تواند با قرار گرفتن در محیطی امن به تمرین تعاملات اجتماعی کوچک بدون قرار گرفتن در استرس و فشار روانی بپردازد.
آب با اثر آرام سازی خود به همراه تمرینات طراحی شده تراپیست کمک بسزایی در تعدیل حسی و یکپارچگی حسی کودکان طیف اوتیسم دارد. آب درمانی در اوتیسم بهترین روش در جهت تقویت حس وستیبولار و حس عمقی می باشد که می تواند به بهبود سطح هوشیاری کودک و کاهش رفتار های کلیشه ای کمک کند.
بسیاری از کودکان اوتیسم با اختلالات مهارتهای حرکتی زبانی دهانی رو به رو هستند. فعالیت های دهانی نظیر حباب ساختن در آب، نفس گیری و… به تقویت مهارتهای دهانی و گفتار آنان کمک می کند.
به علت چگالی آب و ایجاد حالت تعلیق در آن، آب درمانی اوتیسم یکی از بهترین راه های درمان در زمینه حس عمقی در تمام اندام ها می باشد، تمریناتی مانند حمل وزنه در آب و …. اثر فوق العاده ای در مهارت های دستی این کودکان اوتیسم دارد.
کم شدن وزن بدن در آب، همراه با استفاده از تجهیزات مکانوتراپی باعث ایجاد و تقویت هماهنگی حرکتی در کودک اوتیسم می گردد.
انجام تمرینات آب درمانی برای کودکان اوتیسم با ایجاد تاثیر آرام سازی و تعدیل حس و کاهش رفتار های پرخاشگرانه سبب تسریع پروسه درمان های رفتاری در این کودکان می شود.
کلینیک آب درمانی
بخش آب درمانی مرکز توانبخشی جناب آقای صابر تنها بخش آب درمانی مختص کودکان مجهز به کاملترین تجهیزات توانبخشی در آب نظیر تردمیل داخل آب، تخته تعاذل آبی، تیلت برد داخل آب، استپ آبی، وزنه و نودل ، اسباب بازی های حسی داخل آب و….. به ایجاد محیطی جذاب برای کودکان اقدام نموده اند تا با استفاده از امکانات روز دنیا در درمان کودکان طیف اوتیسم پیش قدم باشیم. حضور متخصصین کاملا آموزش دیده، طراحی حرکات درمانی براساس دستورات پزشک. استفاده از تجهیزات علمی مورد نیاز در آب نه تنها باعث تسریع در پیشرفت اهداف درمانی می شود بلکه بخش آب درمانی کلینیک کاردرمانی و آب درمانی غرب تهران را در زمره بهترین و مجهزترین امکانات آب درمانی تخصصی کودکان تهران قرارداده است.
آب درمانی کودکان درشرق تهران – آب درمانی کودکان در تهران-آب درمانی کودکان در تهرانپارس-آب درمانی کودکان در نیاوران-آب درمانی کودکان در پاسداران-آب درمانی کودکان در شمال تهران-آب درمانی کودکان در شرق تهران-آب درمانی کودکان در پونک-آب درمانی کودکان در فرمانیه- آب درمانی کودکان در شریعتی–آب درمانی در پاسداران–آب درمانی کودکان در تهرانپارس–آب درمانی کودکان در شرق تهران–بهترین آب درمانی در اوتیسم در شرق تهران -بهترین آب درمانی در اوتیسم در هنگام- بهترین آب درمانی در اوتیسم در رسالت- بهترین آب درمانی در اوتیسم در میدان سپاه- بهترین آب درمانی در اوتیسم شرق تهران-بهترین آب درمانی در اوتیسم در طالقانی- بهترین آب درمانی در اوتیسم در مشیریه- بهترین آب درمانی در اوتیسم در مسعودیه-بهترین آب درمانی در اوتیسم در نارمک- بهترین آب درمانی در اوتیسم در مجیدیه- بهترین آب درمانی در اوتیسم در سراج- بهترین آب درمانی در اوتیسم شرق تهران -بهترین آب درمانی در اوتیسم در فرجام- بهترین آب درمانی در اوتیسم در افسریه- بهترین آب درمانی در اوتیسم در پاسدار گمنام- بهترین آب درمانی در اوتیسم در پیروزی-آب درمانی فلج مغزی در شرق تهران -آب درمانی فلج مغزی در باقری-آب درمانی فلج مغزی در سیزده آبان- آب درمانی فلج مغزی در آهنگ-آب درمانی فلج مغزی در پرستار- آب درمانی فلج مغزی در چهارصد دستگاه- آب درمانی فلج مغزی در خیابان کرمان- آب درمانی فلج مغزی شرق تهران – آب درمانی فلج مغزی در وحیدیه- آب درمانی فلج مغزی در شرق تهران -آب درمانی فلج مغزی در سرخه حصار-آب درمانی کودکان در امامت- آب درمانی کودکان در امام حسین-آب درمانی کودکان در سید خندان- آب درمانی کودکان شرق تهران –آب درمانی کودکان در دردشت-آب درمانی کودکان در گلبرگ- آب درمانی کودکان در خیابان اشراقی- آب درمانی کودکان در زاهد گیلانی- بهترین آب درمانی اوتیسم در صفا- بهترین آب درمانی اوتیسم در مولوی- بهترین آب درمانی اوتیسم درسبلان-بهترین آب درمانی اوتیسم شرق تهران -بهترین آب درمانی اوتیسم در هفت حوض- بهترین آب درمانی اوتیسم در سعدی- بهترین آب درمانی اوتیسم در خیابان تختی- بهترین آب درمانی اوتیسم در سهره وردی- بهترین آب درمانی اوتیسم در بهشتی-بهترین آب درمانی اوتیسم در فردوسی- بهترین آب درمانی اوتیسم در بهارستان- بهترین آب درمانی اوتیسم در مطهری- بهترین آب درمانی اوتیسم در مفتح- بهترین آب درمانی اوتیسم در شرق تهران – آب درمانی کودک در دروازه شمیران- آب درمانی کودک در تختی- آب درمانی کودک در کریمخان- آب درمانی کودک در هفت تیر- آب درمانی کودک در هرندی- آب درمانی کودک در قیام- آب درمانی کودک در بلوار پروین- آب درمانی کودک در اتحاد- آب درمانی کودک در خیابان ایران-آب درمانی کودک در هفده شهریور-آب درمانی کودک در نظام آباد -آب درمانی کودک در شهدا- آب درمانی کودک شرق تهران -آب درمانی کودک در نیرو هوایی- آب درمانی کودک در بلوار ابوذر- آب درمانی کودک در میدان خراسان- آب درمانی کودکان اوتیسم در مدائن- آب درمانی کودکان اوتیسم درفدک- آب درمانی برای کودک اوتیسم در شمیران- آب درمانی برای کودک اوتیسم در تسلیحات- آب درمانی برای کودک اوتیسم در نبرد- آب درمانی برای کودک اوتیسم در محلاتی – آب درمانی برای کودک اوتیسم در لواسان- آب درمانی برای کودک اوتیسم در فشم- آب درمانی برای کودک اوتیسم در حکیمیه – آب درمانی برای کودک اوتیسم در شرق تهران – آب درمانی برای کودک اوتیسم در شمیرانات- آب درمانی برای کودک اوتیسم در بنی هاشم- آب درمانی در فلج مغزی در علم و صنعت-آب درمانی در فلج مغزی در قنات کوثر- آب درمانی در فلج مغزی در شهرک امید- آب درمانی در فلج مغزی در شیان- آب درمانی در فلج مغزی در لویزان- آب درمانی در فلج مغزی در مهران- آب درمانی در فلج مغزی در خاقانی- آب درمانی در فلج مغزی در امجدیه- آب درمانی در فلج مغزی در ارامنه- آب درمانی در فلج مغزی در خیابان دبستان- آب درمانی در فلج مغزی در عباس آباد- آب درمانی در فلج مغزی در اندیشه- آب درمانی در فلج مغزی در خیابان قصر- آب درمانی در فلج مغزی شرق تهران -آب درمانی در فلج مغزی در کاج- آب درمانی در فلج مغزی در نامجو- آب درمانی در فلج مغزی در شهید قندی- آب درمانی در فلج مغزی در شرق تهران – آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در میدان فرخی یزدی- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در مسجد جامع- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در ساقدوش – آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در شرق تهران – آب درمانی برای کودکان فلج مغزی شرق – آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در شهید عراقی- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی شرق تهران- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در هروی- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در قلهک- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در سه راه ضرابخانه- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در استاد حسن بنا- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در میدان نبوت- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در بلوار دلاوران- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در سمنگان- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در شهید ثانی- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در جانبازان شرقی- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در جانبازان غربی- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در مدائن- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در اتوبان رسالت- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در میدان هلال احمر- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در میدان الغدیر- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در نیروی دریایی- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در آیت الله مدنی- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در خیابان گرگان- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در سبلان جنوبی- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در سبلان شمالی- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در گلشن دوست- آب درمانی برای کودکان فلج مغزی در خیابان اردیبهشت-
بهترین مراکز آب درمانی در شمال تهران
آب درمانی کودکان در پاسداران–آب درمانی کودکان در شرق تهران–آب درمانی کودکان در شمال تهران–آب درمانی کودکان در سعادت آباد–آب درمانی کودکان در تهرانپارس –آب درمانی کودکان در غرب تهران–آب درمانی کودکان در شریعتی–آب درمانی کودکان در شهرک غرب–آب درمانی کودکان در جنت آباد–آب درمانی کودکان در فرمانیه– آب درمانی کودکان در نیاوران– آب درمانی کودکان در شمال تهران– آب درمانی کودکان در شمال تهران–آب درمانی کودکان در نیاوران–آب درمانی کودکان در فرمانیه–کاردرمانی در قیطریه- کاردرمانی در منظریه-کاردرمانی در آجودانیه- کاردرمانی در میرداماد- کاردرمانی در میدان محسنی- کاردرمانی در ظفر- کاردرمانی در خیابان نفت-کاردرمانی در اختیاریه- کاردرمانی در کامرانیه- کاردرمانی در خیابان دولت-کاردرمانی در دیباجی- کاردرمانی در اقدسیه- کاردرمانی در کودکان در مینی سیتی- کاردرمانی در نوبنیاد- کاردرمانی در بلوار ارتش- کاردرمانی شمس آباد- کاردرمانی در شمال تهران -کاردرمانی در ازگل-کاردرمانی در قلهک- کاردرمانی در خیابان یاسر- کاردرمانی در جماران- کاردرمانی در تجریش-کاردرمانی در میدان قدس- کاردرمانی در خیابان الهیه- کاردرمانی در فرشته- کاردرمانی در جردن- کاردرمانی در دارآباد- کاردرمانی در سعدآباد-کاردرمانی در جمشیدیه- کاردرمانی در دربند- کاردرمانی در گلابدره- کاردرمانی در امام زاده قاسم- کاردرمانی در چیذر-کاردرمانی در دزاشیب- کاردرمانی در زعفرانیه- کاردرمانی در سوهانک- کاردرمانی در شهرک محلاتی- کاردرمانی در شهرک نفت- کاردرمانی در کاشانک- کاردرمانی در محمودیه- کاردرمانی در خیابان دروس- کاردرمانی در ونک- کاردرمانی در آرژانتین- کاردرمانی در ساعی -کاردرمانی در امیرآباد-کاردرمانی در ایرانشهر- کاردرمانی در بهجت آباد- کاردرمانی در اندرزگو -کاردرمانی در زرگنده- کاردرمانی در باغ فردوس- کاردرمانی در آفریقا- کاردرمانی در خیابان باهنر- کاردرمانی در بلوار کاوه- کاردرمانی در اوین-کاردرمانی در بام تهران-کاردرمانی در پارک وی-کاردرمانی در نمایشگاه-کاردرمانی در فرحزاد-کاردرمانی در امام زاده داوود-کاردرمانی در کوهسار-کاردرمانی در شهرک کلاهدوز-کاردرمانی در خیابان کلاهدوز-کاردرمانی در شهرک شهید چمران-کاردرمانی در صاحبقرانیه- کاردرمانی در گل نبی-کاردرمانی در میدان نیاوران-کاردرمانی در چهار راه پاسداران- کاردرمانی در چالهرز- کاردرمانی در وفامنش-کاردرمانی در پناهی نیا-کاردرمانی در افشاری-کاردرمانی در حقانی- کاردرمانی در خیابان گیلان-کاردرمانی در خیابان یاسر- کاردرمانی در مقدس اردبیلی- کاردرمانی در ولیعصر-کاردرمانی در موحد دانش-کاردرمانی در صادقی قمی- کاردرمانی در خیابان دستگردی- کاردرمانی در رستم آباد- کاردرمانی در نارنجستان-کاردرمانی در نیستان- کاردرمانی در نگارستان-کاردرمانی در بوستان-کاردرمانی در گلستان-کاردرمانی در پورابتهاج-کاردرمانی در دشتستان- کاردرمانی در قبا-کاردرمانی در گاندی -کاردرمانی در نلسون ماندلا -کاردرمانی در خیابان نفت -کاردرمانی در میدان مادر -کاردرمانی در شیخ بهایی- کاردرمانی در ملاصدرا- کاردرمانی در جهان کودک- کاردرمانی در
بهترین مراکز آب درمانی در غرب تهران-کلینیک کاردرمانی غرب تهران
کلینیک گفتاردرمانی در سعادت آباد–مرکزگفتار درمانی در شهرک غرب–مرکز گفتار درمانی در ستارخان–مرکز گفتاردرمانی در ولنجک–مرکز گفتار درمانی در پونک–مرکز گفتار درمانی در غرب تهران–گفتار درمانی مرزداران–بهترین مرکز گفتاردرمانی اتیسم در تهران-کاردرمانی در باغ فیض- کاردرمانی در شهرک اکباتان- کاردرمانی در شهر زیبا- کاردرمانی در گیشا- کاردرمانی در طرشت- کاردرمانی در حصارک- کاردرمانی در آزادی- کاردرمانی در شاهین شمالی – کاردرمانی در شاهین جنوبی – کاردرمانی در چهار باغ – کاردرمانی در بهنام – کاردرمانی در وحدت اسلامی – کاردرمانی در سازمان آب – کاردرمانی در کن- کاردرمانی در ورداورد- کاردرمانی در آریاشهر- کاردرمانی در صادقیه- کاردرمانی در شهرک آپادانا- کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در اشرفی اصفهانی- کاردرمانی در تهران ویلا- کاردرمانی در برق آلستوم- کاردرمانی در همایونشهر- کاردرمانی در ونک- کاردرمانی در آیت الله کاشانی- کاردرمانی در سازمان برنامه- مرکز کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در عدل- کاردرمانی در شهرک اندیشه- کاردرمانی در شهرک پرواز- کاردرمانی در شهرک کوهسار- کاردرمانی در شهرک نفت- کاردرمانی در شهرک ولفجر- مرکز توانبخشی در غرب تهران- کاردرمانی در بیمه- بهترین کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در کنکوری- کاردرمانی در آرژانتین- کاردرمانی در ساعی- کاردرمانی غرب تهران- کاردرمانی در امیر آباد- کاردرمانی در ایرانشهر- کاردرمانی در یوسف آباد- کاردرمانی در بهجت آباد- کاردرمانی در جمالزاده- کاردرمانی خوب در غرب تهران- کاردرمانی در خیابان شیراز- کاردرمانی در عباس آباد- کاردرمانی در فاطمی- کاردرمانی در قائم مقام- کاردرمانی در سنایی- کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در قزل قلعه – کاردرمانی در بلوار کشاورز غربی- کاردرمانی در بلوار کشاورز شرقی- کاردرمانی در کریمخان- کاردرمانی در هفت تیر – کاردرمانی در گاندی- کاردرمانی در میدان جهاد- بهترین مرکز کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در ولیعصر شمالی- کاردرمانی در ولیعصر جنوبی- کاردرمانی در هفت تیر- کاردرمانی در استاد معین – کاردرمانی در خیابان دکتر هوشیار- کاردرمانی در منزل غرب تهران- کاردرمانی در شمشیری- کاردرمانی در دستغیب- کاردرمانی در فتح- کاردرمانی در مهرآباد جنوبی- کاردرمانی در مهر آباد شمالی- کاردرمانی در بریانک- بهترین مراکز کاردرمانی غرب تهران- کاردرمانی در سلسبیل- کاردرمانی در کارون- کاردرمانی در هاشمی- کاردرمانی در خیابان زنجان- کاردرمانی در خیابان آذربایجان- کاردرمانی در خیابان امام خمینی- کاردرمانی در جیحون- کاردرمانی در خوش- کاردرمانی در دامپزشکی- کاردرمانی در رودکی- کاردرمانی در قصرالدشت- کاردرمانی در مالک اشتر- کاردرمانی در نواب -کاردرمانی در کمیل- کاردرمانی در انقلاب – کاردرمانی در شیخ هادی- کاردرمانی در امیریه- کاردرمانی در منیریه- کاردرمانی در اسکندری- کاردرمانی در دخانیات- کاردرمانی در جمهوری- کاردرمانی در میدان حر- کاردرمانی در میدان راه آهن- کاردرمانی در هلال احمر- کاردرمانی در پاستور- کاردرمانی در حسن آباد- کاردرمانی در گمرک- کاردرمانی در وحدت اسلامی- کاردرمانی در کارگر شمالی و کاردرمانی در کارگر جنوبی- کاردرمانی در بهارستان- کاردرمانی در فردوسی- کاردرمانی در پامنار- کاردرمانی در دروازه شمیران- کاردرمانی در امین حضور- کاردرمانی در پانزده خرداد- کاردرمانی در سعدی- کاردرمانی در لاله زار- کاردرمانی در یاخچی آباد- کاردرمانی در جوادیه- کاردرمانی در نازی آباد- کاردرمانی در خزانه- کاردرمانی در شهرک راه آهن- کاردرمانی در شهرک گلستان- کاردرمانی در شهرک فرهنگیان- کاردرمانی در رجایی- کاردرمانی در علی آباد- کاردرمانی در سه راه آذری- کاردرمانی در امام زاده حسن- کاردرمانی در یافت آباد- کاردرمانی در جلیلی- کاردرمانی در زهتابی- کاردرمانی در زمزم- کاردرمانی در گلچین- کاردرمانی در باغ خزانه- کاردرمانی در میدان قزوین- کاردرمانی در میدان بهاران- کاردرمانی در صاحب الزمان- کاردرمانی در تولیدارو- کاردرمانی در شاد آباد- کاردرمانی در ولیعصر- کاردرمانی درخلیج فارس شمالی- کاردرمانی در خلیج فارس جنوبی- کاردرمانی در شهرک ولیعصر- کاردرمانی در شهرک صاحب الزمان- کاردرمانی در خانی آباد- کاردرمانی در اسفندیاری- کاردرمانی در بهمنیار- کاردرمانی در میدان بهمن- کاردرمانی در نعمت آباد- کاردرمانی در اسماعیل آباد- کاردرمانی در دولت خواه- کاردرمانی در شهید کاظمی- کاردرمانی در عبدل آباد- کاردرمانی در دولت آباد- کاردرمانی در جوانمرد- کاردرمانی در 13آبان- کاردرمانی در باشگاه نفت- کاردرمانی در تهرانسر مرکزی- کاردرمانی در شهرک دریا- کاردرمانی در شهرک آزادی- کاردرمانی در شهرک استقلال- کاردرمانی در شهرک دانشگاه- کاردرمانی در شهرک 22 بهمن- کاردرمانی در ویلاشهر- کاردرمانی در شهرک غزالی- کاردرمانی در شهرک شهرداری- کاردرمانی در شهرک دانشگاه شریف- کاردرمانی در زیبا دشت بالا- کاردرمانی در زیبا دشت پایین- کاردرمانی در گلستان شرقی- کاردرمانی در گلستان غربی- کاردرمانی در دژبان- کاردرمانی در شهید باقری- کاردرمانی در آزادشهر – کاردرمانی در پیکان شهر- کاردرمانی در دریاچه چیتگر- کاردرمانی در تهرانسر غربی- کاردرمانی در تهرانسر شرقی- کاردرمانی در اسلامشهر- کاردرمانی در اکباتان- کاردرمانی در شهران – کاردرمانی در بلوار فردوس شرق- کاردرمانی در بلوار فردوس غرب- کاردرمانی در دهکده المپیک – کاردرمانی در سیمون بولیوار – کاردرمانی در چیتگر شمالی- کاردرمانی در چیتگر جنوبی – کاردرمانی در اسلام شهر – کاردرمانی در شهر آرا-کاردرمانی در حقانی- کاردرمانی در خیابان جی- کاردرمانی در بلوار سرو- کاردرمانی در خیابان پاکنژاد- کاردرمانی در میدان صنعت- کاردرمانی در بلوار دریا- کاردرمانی در بلوار شهرداری- کاردرمانی در میدان کتاب- کاردرمانی در ایران زمین- کاردرمانی در میدان کاج- کاردرمانی در بلوار 24 متری- کاردرمانی در صرافها- کاردرمانی در خیابان علامه- کاردرمانی در بلوار فرهنگ- کاردرمانی در بلوار فرحزادی- کاردرمانی در فرحزاد- کاردرمانی در بلوار مطهری- کاردرمانی در بلوار درختی- کاردرمانی در خیابان زرافشان- کاردرمانی در هرمزان- کاردرمانی در میدان توحید- کاردرمانی در نصرت- کاردرمانی در فرصت – کاردرمانی در انقلاب – کاردرمانی در ازادی -کاردرمانی در شادمان – کاردرمانی در بهبودی – کاردرمانی در حبیب الهی – کاردرمانی در دریان نو – کاردرمانی در دادمان – کاردرمانی در شهرک ژاندارمری – کاردرمانی در خیابان حسن سیف – کاردرمانی در شهرک بوعلی – کاردرمانی در ایوانک – کاردرمانی در بلوار حافظی – کاردرمانی در بلوار پیام – کاردرمانی در کوی فراز – کاردرمانی در شهرک قدس – کاردرمانی در قیصر امین پور – کاردرمانی در سئول – کاردرمانی در سیمای ایران –
گفتار درمانی کودکان شامل بررسی اختلالات گفتار و زبان در کودکان و درمان آنان می شود .مشکلاتی نظیر سختی در تولید گفتار، گفتار نامفهوم، مشکلات تلفظی و مشکلات روانی گفتار و لکنت زبان از نمونه های بارز مشکلات گفتار و زبان در کودکان است که باید در مرکز گفتاردرمانی برای کودکان شرق و غرب تهران دکتر صابر مورد بررسی و درمان قرار گیرد. یک متخصص گفتار درمانی خوب کودکان با تشخیص علل اختلالات گفتاری می تواند در بهبود مشکلات گفتار کودکان نقش مهمی را ایفا کند. تجهیزات پیشرفته مرکز تخصصی گفتاردرمانی کودک دکتر صابر شامل اتاق شنیداری با برنامه های طبقه بندی شده، اتاق سنسوری روم و بازی درمانی و گروه درمانی جهت بهبود ارتباط کلامی کودکان می باشد که در کنار گفتار درمانی کودکان فعالیت می نمایند.
مرکز گفتاردرمانی کودکان دکتر صابر در حیطه اختلالات بلع کودکان همچنین در زمینه گفتاردرمانی کودکان اوتیسم و کودکان با اختلالات تلفظی نظیر نوک زبانی حرف زدن و مشکلات تلفظ حروف مانند س، ز، ژ و لکنت زبان فعالیت می نماید. کودک با هر گونه مشکل گفتاری ابتدا باید توسط دکتر گفتاردرمان مورد ارزیابی قرار گیرد و تشخیص دقیق اختلال انجام گیرد. سپس بسته به مشکل گفتار کودک و علت آن گفتاردرمانی تخصصی و روش های درمانی مکمل مورد نیاز برای کودک انجام می گیرد. تیم متخصصین گفتاردرمانی مرکز دکتر صابر با تلاش فراوان در زمینه بهبود کودکان شما فعالیت می نمایند.
گفتار درمانی دکتر صابر شرق تهران- گفتار درمانی غرب تهران
کلینیک گفتاردرمانی غرب تهران در منطقه سعادت آباد و کلینیک گفتار درمانی پایا در پاسداران دو شعبه مجهز به کاردرمانی خوب و گفتاردرمانی خوب و روانشناسی به بیماران می باشد. دکتر صابر با بیش از 15 سال سابقه در حیطه توانبخشی کودکان با تجربه و تخصص در زمینه گفتار درمانی کودکان اوتیسم، بیش فعالی و نقص توجه، اختلالات یادگیری، سندروم های ژنتیکی، درمان کودکان فلج مغزی، درمان اختلال بلع ، عقب مانده ذهنی،آسیب های نورولوژیک، بیماری های مادرزادی ، دیستروفی عضلانی و گفتار درمانی در تلفظ حروف و گفتار درمانی در تلفظ کلمات، همچنین گفتار درمانی در آفازی کودک و … در بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان پاسداران خدمات ارزیابی و مشاوره گفتار درمانی کودکان آنلاین جهت بیماران ساکن شهرستان ها و خارج از کشور را ارائه می نماید.امر گفتار درمانی در حیطه گفتار درمانی تلفظی و گفتار درمانی در تلفظ کلمات زیر نظر متخصص گفتار درمانی مرکز گفتار درمانی دکتر صابر انجام میگیرد. کاردرمانی در منزل و گفتاردرمانی در منزل به مدیریت جناب آقای صابر از دیگر فعالیت های کلینیک گفتار درمانی تهران می باشد. بیماران عزیز می توانند با مشاوره با متخصصین بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان از خدمات درمانی داخل کلینیک گفتار درمانی پاسداران و سعادت آباد و خدمات گفتار درمانی در منزل ،همچنین خدمات گفتار درمانی آنلاین و مشاوره درمانی آنلاین بهرمند شوند.
کلینیک گفتار درمانی غرب تهران- گفتار درمانی سعادت آباد
کلینیک گفتار درمانی غرب تهران واقع در منطقه سعادت آباد در شمال غربی استان تهران واقع شده است.کلینیک گفتار درمانی سعادت آباد با استفاده از امکانات روز دنیا یکی از مجهزترین مراکز گفتار درمانی در سعادت آباد به شمار می آید. مرکز گفتاردرمانی سعادت آباد با مساحت 390 متر در سه طبقه در منطقه سعادت آباد واقع شده است. امکان پارک خوب در نزدیکی کلینیک گفتار درمانی سعادت آباد و دسترسی سریع به اتوبان های یادگار امام، اتوبان همت و اتوبان چمران، اتوبان نیایش(آیت الله رفسنجانی)، اشرفی اصفهانی ، مرکز گفتار درمانی سعادت آباد را به انتخاب اول بیماران سعادت آباد و اطراف آن مانند شهرک غرب، پونک، ولنجک، اوین درکه، جنت آباد، خیابان مرزداران، حقانی،سئول، پل مدیریت، پارک وی، میدان ونک، گاندی،محله اکباتان، بلوار فردوس، ستارخان،میدان صادقیهمبدل کرده است.گسترش محله سعادت آباد و وجود مراکزگفتار درمانی در سعادت آباد باعث گردیده که انتخاب یک مرکز گفتار درمانی خوب در سعادت آباد کار دشواری باشد.به علت جامعیت مرکز گفتار درمانی سعادت آباد( توانبخشی غرب تهران) از نظر کاردرمانی، گفتاردرمانی و روانشناسی همچنین درمان در زمینه تمام بیماری های کودکان، مرکز گفتار درمانی سعادت آباد را به یک مرکز جامع توانبخشی در سعادت آباد تبدیل کرده است.
گفتار درمانی یکی از شاخه های علم توانبخشی به حساب می آید. یک آسیب شناس گفتار و زبان فردی است متخصص در حوضه سلامت که وظیفه غربالگری، شناسایی، ارزیابی، ارجاع و درمان افراد مبتلا یا در خطر ابتلا به مشکلات گفتاری (لکنت ، تولید صداهای گفتاری…)،صوت، زبان، ارتباط، بلع، مشکلات شنیداری، خواندن و نوشتن و دیگر مشکلات مربوط را برعهده دارد. گفتار درمان با بررسی روند رشد گفتار و زبان کودک به تشخیص و درمان اختلالات گفتاری ، درکی، ارتباطی و… می پردازد.
گفتاردرمانی
یافتن یک آسیب شناس گفتار و زبان آسیب شناسان گفتار و زبان (گفتار درمانگرها )در مکان های مختلف از جمله موسسات و ادارات بهزیستی و توانبخشی، کلینیک ها، و بیمارستان ها، مدارس استثنائی، مراکز اختلال یادگیری مشغول به خدمت رسانی هستند. کلینیک های گفتار و شنوایی ممکن است در موارد زیر موجود باشند:
دانشکده ها و دانشگاه های علوم پزشکی
بیمارستان‌ها و مراکز درمانی وابسته به اداره بهزیستی و توانبخشی
مراکز توانبخشی در مرکز کلان شهرها
معیارهایی برای انتخاب مناسب گفتاردرمان یا متخصص آسیب شناسی گفتار و زبان، گفتاردرمان باید دارای مدرک دانشگاهی معتبر و شماره نظام پزشکی از وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی باشد.
اختلالات گفتار و زبان(دیر حرف زدن کودک)
قبل ازبحث درباره دیر حرف زدن کودک بی مناسب نخواهد بود درباره سن حرف زدن کودکان که توسط روانشناسان ارائه شده است نکاتی را متذکر شویم.
اکثر روانشناسان برای رشد گفتار و سن حرف زدن کودک پنج مرحله قائل هستند.
مرحله اول در حرف زدن کودک ، مرحله فریاد کودک از بدو تولد که این فریادها در ماههای اول شکل گرفته و به صورت گریه ،آهنگدار و برای هدفهای مختلف بکار می رود.
مرحله دوم در سن حرف زدن کودک یا مرحله هجائی و سیلابی که از سه یا چهار ماهگی شروع شده و تا نه ماهگی ادامه دارد و به صورت آهنگهای هجایی ساده و زیر و بم صدا که حتی در کودکان ناشنوا نیز دیده می شود جلب توجه می کند. این مرحله از سن حرف زدن کودک را زبان خود به خودی نیز می گویند و در همه افراد دیده می شود و آهنگ هجا به وسیله حرکات لبها و تارهای صوتی انجام می شود.
مرحله سوم یا مرحله تقلید که در آن کودک هرچه می شنود بدون اینکه به معنی و مفهوم آن پی ببرد آن را تکرار می کند. این مرحله ازسن حرف زدن کودک از نه ماهگی تا یک سالگی یا بیشتر ادامه داشته و تقلید و تکرار کلمات و جملات شنیده شده مانند بازتابهای شرطی روی کودک اثر می گذارد و کودک یاد می گیرد که کلمات را چه موقعی به کار ببرد تا مورد تشویق قرار گیرد. شنوایی کودک و فراوانی استفاده از واژه ها و گفتگو با والدین در پیشرفت گفتار کودک بسیار موثر است. مرحله تقلید در رشد حرف زدن کودک که اولین زبان کودک است زبان لیمبیک است چون در کودکان قشر مغز رشدی ندارد و سیستم لیمبیک فعال تر از کورتکس مغزی است.
مرحله چهارم در سن حرف زدن کودک یا مرحله درک معنی و مفهوم که از یک تا یک سال و نیم طول می کشد و کودک به درک معنای کلمات می پردازد. در این دوره از سن حرف زدن کودک ،کودک با جملات قابل فهم و درک صحبت می کند که ممکن است از لحاظ دستوری نواقصی داشته باشد دراین مرحله کودک ابتدا جملات کوچک و سپس جملات کامل تری بیان می کند.
مرحله پنجم یا مرحله گفتار که این دوره بعد از یک سال و نیم شروع می شود ، سن حرف زدن کودک ضمن رعایت نکات دستوری دربه کار بردن ضمایر دقیق تر می شود و از اشیاء تصاویر ذهنی صحیحی برقرار می کند و کم کم زبان کامل شده و ادامه می یابد.
بعضی از محققان مرحله ششمی نیز به مرحله پنجگانه فوق اضافه می کنند و به آن مرحله زبان اجتماعی می گویند که از پنج سالگی به بعد شروع می شود یعنی از مواقعی که کودک به مدرسه می رود و با دیگران صحبت می کند و به سوالات دیگران پاسخ می دهد.
بلوم عقیده دارد که محیط زندگی کودک و ارتباط کلامی با والدین در سال های اولیه زندگی مسئله اساسی و لازم برای یادگیری وتسهیل سن حرف زدن در کودک است. صحبت با کودک،خواندن کتاب برای او نشستن و گوش دادن به رادیو و تماشای برنامه های تلویزیونی و هم صحبت شدن با او نقش مهمی در تقویت و گسترش مهارتهای گویائی بازی می کند.
گفتار طبیعی باید آشکار،قابل فهم،خوشایند و مطابق قواعد دستوری باشد در غیر این صورت با اختلالات گفتاری(دیر حرف زدن کودک) مواجه هستیم. برای اینکه گفتار و بیان به طور طبیعی رشد کند باید سه مرحله فیزیولوژیک به وجود آید:
کودک صداها را ازراه گوش بشنود و به وسیله مغز احساس کند. این مرحله را مرحله دریافت صدا گویند.
صداهای شنیده شده توسط گوش به وسیله مغز شکل گرفته، تعبیر و تفسیر شده و معنی و مفهوم آن درک بشود. این مرحله را مرحله شکل پذیری یا مرحله درکی گویند. در انسان وجود قشرمغز مرکز این حالت است و چون در حیوانات قشرمغز وجود ندارد لذا این مرحله صورت نمی گیرد و حیوانات نمی توانند مانند انسان صحبت کنند.
آنچه به وسیله گوش شنیده و توسط مغز درک شده به وسیله دستگاه گویائی مانند حنجره و تارهای صوتی،لب،زبان ودهان و غیره بیان شود. این مرحله را مرحله بیانی گویند.
اشکالات و اختلالات شنوایی مادرزادی از اوایل کودکی تقریبا همیشه باعث دیر حرف زدن کودک، کر و لالی توأم با هم می شود. یکی از موارد دیر حرف زدن کودک،کری و لالی مادرزادی است که در پسران 15درصد بیشتر از دختران گزارش شده و علت آن را اختلالات مادرزادی در اعصاب گوش یا حنجره شنوایی می دانند.
کری و لالی ممکن است اکتسابی و در ماههای اول تولد اتفاق افتد که موجب دیر حرف زدن کودک می شود. در این موارد منژیت،انسفالیت،حصبه،مخملک و ضربه های زایمانی را دخیل می دانند. دراین افراد یادگیری و آموزش به طرق مختلفی انجام می گیرد.
کودکان مبتلا به مشکلات گفتاری و عقب ماندگی ذهنی حتما باید توسط متخصصان بیماری های گوش و حلق و بینی مورد معاینه قرار گیرند.
نکته قابل ذکر اینکه چون رشد بیانی در دوران کودکی بر کسب مهارت های دریافتی متکی است لذا درعمل هیچگاه با اختلال دریافتی خالص مواجه نمی شویم و اختلال به صورت مختلط دریافتی بیانی است. در صورتی که اختلال مختلط دریافتی بیانی در سنین 3 تا 9 سالگی با تشنج های صرعی توأم باشد آن را زبان پریشی صرعی اکتسابی گویند. پیش آگهی این نوع اختلال به مراتب بدتر از نوع بیانی است و بستگی به شدت ضایعه ، سن بروز و میزان رشد زبان قبل از زمان ابتلا دارد.
چنانچه اختلال در گفتار به علت ناراحتی در عمل دستگاه صوتی، زبان، لبها ، دهان و حنجره باشد آن را دیس ارتری (نارسا گویی) گویند در این جا شنوایی ، فهم ترکیب کلمات و حتی بیان فکر طبیعی و سالم است فقط اشکال و ضعف عمل در طرز گفتار است که به علت انقباض غیر عادی عضلانی در دستگاههای محیطی گفتار به وجود می آید. دیس ارتری یا اختلال در انقباض عضلات دستگاههای محیطی گفتار ممکن است به علت عضوی باشد مثلا در بیماری پارکینسون یا اسکلروزآنپلاک و بعضی از اختلالات مغزی و عقب ماندگی ها که در اینجا منظور ما نیست. آنچه مورد نظر است اختلال در انقباض عضلانی دستگاههای محیطی گفتار به علل عاطفی یا روانی است. مهمترین نوع دیس ارتری که به علت ناراحتی های عصبی روانی و عاطفی ظاهر می شود لکنت زبان است.
در خاتمه به چند نوع اختلال گویایی که در کودکان شیوع بیشتری دارد اشاره می کنیم.
نوک زبانی حرف زدن : این اختلال را غالبا جزء اختلالات بیانی می دانند ولی چون جمله بندی و فرهنگ لغات نقصی ندارد لذا این اختلال نباید جدی و مهم تلقی شود.
کوکانه حرف زدن : با آنکه کودک از نظر رشد جسمانی عادی و طبیعی است مغذالک حرف زدن او مانند کودکان 2 یا 3 ساله است. نحوه ی بیان و صحبت والدین نقش مهمی در این نوع اختلال گفتاری بازی می کند. دودسته فوق جزء اختلالات تولید گفتار ذکر می شود.
تاخیر در زبان یا دیر به حرف آمدن : از لحاظ تعریف هر کودکی که در 2 سالگی کمتر از 15 لغت بداند و در 3 سالگی نتواند جمله و عبارت ساده ای را بیان کند مبتلا به تاخیر در گفتار است.
تاخیر در گفتار ممکن است به علت اختلالات شنوایی، عقب ماندگی ذهنی ، ضایعه مغزی ، عدم درک مطلب و بالاخره اختلالات عضوی یا روانی دستگاه بیانی باشد. در بسیاری از موارد به علت عدم موقعیتهای مناسب در خانواده از این جهت که مادر فرصت مناسب برای گفتگو با کودک را ندارد و کودک همیشه مشغول بازی با اسباب بازی است تاخیر در گفتار زیاد به چشم می خورد. معمولا به این قبیل مادران توصیه می شود که وقت زیادی برای گفتگو با کودک خود صرف کنند و بهترین روش این است که مادر کودک را روی زانوهایش بنشاند و با او صحبت کند. اختلال در رشد گویائی یا گفتار ناواضح اغلب با کمک های اضافی از بین رفته و مشکلات تحصیلی در مدرسه ایجاد نمی کند.
عدم قدرت بیان یا لالی : قبلا در مورد این اختلال مطالبی آورده شد. این اختلال ممکن است به علت اختلالات شنوایی، ضربه مغزی، عدم رشد مغز، عقب ماندگی، فقدان موقعیت مساعد و محرک (مانندمادرناشنوا یا لال) علل روانی، عاطفی، اظطراب، هیستری و لالی انتخابی و اوتیسم کودکانو نظایر آن باشد.
اختلالات تولید صدا: که اختلال در زیر و بمی(شدت بلندی و کیفیت،آهنگ و طنین صداست) مانند تو دماغی حرف زدن، یکنواخت گویی و…اختلالات گفتار و زبان(دیر حرف زدن کودک)قبل ازبحث درباره دیر حرف زدن کودک بی مناسب نخواهد بود درباره سن حرف زدن کودکان که توسط روانشناسان ارائه شده است نکاتی را متذکر شویم.اکثر روانشناسان برای رشد گفتار و سن حرف زدن کودک پنج مرحله قائل هستند.مرحله اول در حرف زدن کودک ، مرحله فریاد کودک از بدو تولد که این فریادها در ماههای اول شکل گرفته و به صورت گریه ،آهنگدار و برای هدفهای مختلف بکار می رود.مرحله دوم در سن حرف زدن کودک یا مرحله هجائی و سیلابی که از سه یا چهار ماهگی شروع شده و تا نه ماهگی ادامه دارد و به صورت آهنگهای هجایی ساده و زیر و بم صدا که حتی در کودکان ناشنوا نیز دیده می شود جلب توجه می کند. این مرحله از سن حرف زدن کودک را زبان خود به خودی نیز می گویند و در همه افراد دیده می شود و آهنگ هجا به وسیله حرکات لبها و تارهای صوتی انجام می شود.مرحله سوم یا مرحله تقلید که در آن کودک هرچه می شنود بدون اینکه به معنی و مفهوم آن پی ببرد آن را تکرار می کند. این مرحله ازسن حرف زدن کودک از نه ماهگی تا یک سالگی یا بیشتر ادامه داشته و تقلید و تکرار کلمات و جملات شنیده شده مانند بازتابهای شرطی روی کودک اثر می گذارد و کودک یاد می گیرد که کلمات را چه موقعی به کار ببرد تا مورد تشویق قرار گیرد. شنوایی کودک و فراوانی استفاده از واژه ها و گفتگو با والدین در پیشرفت گفتار کودک بسیار موثر است. مرحله تقلید در رشد حرف زدن کودک که اولین زبان کودک است زبان لیمبیک است چون در کودکان قشر مغز رشدی ندارد و سیستم لیمبیک فعال تر از کورتکس مغزی است.مرحله چهارم در سن حرف زدن کودک یا مرحله درک معنی و مفهوم که از یک تا یک سال و نیم طول می کشد و کودک به درک معنای کلمات می پردازد. در این دوره از سن حرف زدن کودک ،کودک با جملات قابل فهم و درک صحبت می کند که ممکن است از لحاظ دستوری نواقصی داشته باشد دراین مرحله کودک ابتدا جملات کوچک و سپس جملات کامل تری بیان می کند.مرحله پنجم یا مرحله گفتار که این دوره بعد از یک سال و نیم شروع می شود ، سن حرف زدن کودک ضمن رعایت نکات دستوری دربه کار بردن ضمایر دقیق تر می شود و از اشیاء تصاویر ذهنی صحیحی برقرار می کند و کم کم زبان کامل شده و ادامه می یابد.بعضی از محققان مرحله ششمی نیز به مرحله پنجگانه فوق اضافه می کنند و به آن مرحله زبان اجتماعی می گویند که از پنج سالگی به بعد شروع می شود یعنی از مواقعی که کودک به مدرسه می رود و با دیگران صحبت می کند و به سوالات دیگران پاسخ می دهد.بلوم عقیده دارد که محیط زندگی کودک و ارتباط کلامی با والدین در سال های اولیه زندگی مسئله اساسی و لازم برای یادگیری وتسهیل سن حرف زدن در کودک است. صحبت با کودک،خواندن کتاب برای او نشستن و گوش دادن به رادیو و تماشای برنامه های تلویزیونی و هم صحبت شدن با او نقش مهمی در تقویت و گسترش مهارتهای گویائی بازی می کند.گفتار طبیعی باید آشکار،قابل فهم،خوشایند و مطابق قواعد دستوری باشد در غیر این صورت با اختلالات گفتاری(دیر حرف زدن کودک) مواجه هستیم. برای اینکه گفتار و بیان به طور طبیعی رشد کند باید سه مرحله فیزیولوژیک به وجود آید:
کودک صداها را ازراه گوش بشنود و به وسیله مغز احساس کند. این مرحله را مرحله دریافت صدا گویند.
صداهای شنیده شده توسط گوش به وسیله مغز شکل گرفته، تعبیر و تفسیر شده و معنی و مفهوم آن درک بشود. این مرحله را مرحله شکل پذیری یا مرحله درکی گویند. در انسان وجود قشرمغز مرکز این حالت است و چون در حیوانات قشرمغز وجود ندارد لذا این مرحله صورت نمی گیرد و حیوانات نمی توانند مانند انسان صحبت کنند.
آنچه به وسیله گوش شنیده و توسط مغز درک شده به وسیله دستگاه گویائی مانند حنجره و تارهای صوتی،لب،زبان ودهان و غیره بیان شود. این مرحله را مرحله بیانی گویند.
اشکالات و اختلالات شنوایی مادرزادی از اوایل کودکی تقریبا همیشه باعث دیر حرف زدن کودک، کر و لالی توأم با هم می شود. یکی از موارد دیر حرف زدن کودک،کری و لالی مادرزادی است که در پسران 15درصد بیشتر از دختران گزارش شده و علت آن را اختلالات مادرزادی در اعصاب گوش یا حنجره شنوایی می دانند.
کری و لالی ممکن است اکتسابی و در ماههای اول تولد اتفاق افتد که موجب دیر حرف زدن کودک می شود. در این موارد منژیت،انسفالیت،حصبه،مخملک و ضربه های زایمانی را دخیل می دانند. دراین افراد یادگیری و آموزش به طرق مختلفی انجام می گیرد.
کودکان مبتلا به مشکلات گفتاری و عقب ماندگی ذهنی حتما باید توسط متخصصان بیماری های گوش و حلق و بینی مورد معاینه قرار گیرند.
چنانچه اختلال در گفتار به علت ناراحتی در عمل دستگاه صوتی، زبان، لبها ، دهان و حنجره باشد آن را دیس ارتری (نارسا گویی) گویند در این جا شنوایی ، فهم ترکیب کلمات و حتی بیان فکر طبیعی و سالم است فقط اشکال و ضعف عمل در طرز گفتار است که به علت انقباض غیر عادی عضلانی در دستگاههای محیطی گفتار به وجود می آید. دیس ارتری یا اختلال در انقباض عضلات دستگاههای محیطی گفتار ممکن است به علت عضوی باشد مثلا در بیماری پارکینسون یا اسکلروزآنپلاک و بعضی از اختلالات مغزی و عقب ماندگی ها که در اینجا منظور ما نیست. آنچه مورد نظر است اختلال در انقباض عضلانی دستگاههای محیطی گفتار به علل عاطفی یا روانی است. مهمترین نوع دیس ارتری که به علت ناراحتی های عصبی روانی و عاطفی ظاهر می شود لکنت زبان است.
در خاتمه به چند نوع اختلال گویایی که در کودکان شیوع بیشتری دارد اشاره می کنیم.
نوک زبانی حرف زدن : این اختلال را غالبا جزء اختلالات بیانی می دانند ولی چون جمله بندی و فرهنگ لغات نقصی ندارد لذا این اختلال نباید جدی و مهم تلقی شود.
کوکانه حرف زدن : با آنکه کودک از نظر رشد جسمانی عادی و طبیعی است مغذالک حرف زدن او مانند کودکان 2 یا 3 ساله است. نحوه ی بیان و صحبت والدین نقش مهمی در این نوع اختلال گفتاری بازی می کند. دودسته فوق جزء اختلالات تولید گفتار ذکر می شود.
تاخیر در زبان یا دیر به حرف آمدن : از لحاظ تعریف هر کودکی که در 2 سالگی کمتر از 15 لغت بداند و در 3 سالگی نتواند جمله و عبارت ساده ای را بیان کند مبتلا به تاخیر در گفتار است.
تاخیر در گفتار ممکن است به علت اختلالات شنوایی، عقب ماندگی ذهنی ، ضایعه مغزی ، عدم درک مطلب و بالاخره اختلالات عضوی یا روانی دستگاه بیانی باشد. در بسیاری از موارد به علت عدم موقعیتهای مناسب در خانواده از این جهت که مادر فرصت مناسب برای گفتگو با کودک را ندارد و کودک همیشه مشغول بازی با اسباب بازی است تاخیر در گفتار زیاد به چشم می خورد. معمولا به این قبیل مادران توصیه می شود که وقت زیادی برای گفتگو با کودک خود صرف کنند و بهترین روش این است که مادر کودک را روی زانوهایش بنشاند و با او صحبت کند. اختلال در رشد گویائی یا گفتار ناواضح اغلب با کمک های اضافی از بین رفته و مشکلات تحصیلی در مدرسه ایجاد نمی کند.
عدم قدرت بیان یا لالی : قبلا در مورد این اختلال مطالبی آورده شد. این اختلال ممکن است به علت اختلالات شنوایی، ضربه مغزی، عدم رشد مغز، عقب ماندگی، فقدان موقعیت مساعد و محرک (مانندمادرناشنوا یا لال) علل روانی، عاطفی، اظطراب، هیستری و لالی انتخابی و اوتیسم کودکانو نظایر آن باشد.
اختلالات تولید صدا: که اختلال در زیر و بمی(شدت بلندی و کیفیت،آهنگ و طنین صداست) مانند تو دماغی حرف زدن، یکنواخت گویی و…اختلالات گفتار و زبان(دیر حرف زدن کودک)قبل ازبحث درباره دیر حرف زدن کودک بی مناسب نخواهد بود درباره سن حرف زدن کودکان که توسط روانشناسان ارائه شده است نکاتی را متذکر شویم.اکثر روانشناسان برای رشد گفتار و سن حرف زدن کودک پنج مرحله قائل هستند.مرحله اول در حرف زدن کودک ، مرحله فریاد کودک از بدو تولد که این فریادها در ماههای اول شکل گرفته و به صورت گریه ،آهنگدار و برای هدفهای مختلف بکار می رود.مرحله دوم در سن حرف زدن کودک یا مرحله هجائی و سیلابی که از سه یا چهار ماهگی شروع شده و تا نه ماهگی ادامه دارد و به صورت آهنگهای هجایی ساده و زیر و بم صدا که حتی در کودکان ناشنوا نیز دیده می شود جلب توجه می کند. این مرحله از سن حرف زدن کودک را زبان خود به خودی نیز می گویند و در همه افراد دیده می شود و آهنگ هجا به وسیله حرکات لبها و تارهای صوتی انجام می شود.مرحله سوم یا مرحله تقلید که در آن کودک هرچه می شنود بدون اینکه به معنی و مفهوم آن پی ببرد آن را تکرار می کند. این مرحله ازسن حرف زدن کودک از نه ماهگی تا یک سالگی یا بیشتر ادامه داشته و تقلید و تکرار کلمات و جملات شنیده شده مانند بازتابهای شرطی روی کودک اثر می گذارد و کودک یاد می گیرد که کلمات را چه موقعی به کار ببرد تا مورد تشویق قرار گیرد. شنوایی کودک و فراوانی استفاده از واژه ها و گفتگو با والدین در پیشرفت گفتار کودک بسیار موثر است. مرحله تقلید در رشد حرف زدن کودک که اولین زبان کودک است زبان لیمبیک است چون در کودکان قشر مغز رشدی ندارد و سیستم لیمبیک فعال تر از کورتکس مغزی است.مرحله چهارم در سن حرف زدن کودک یا مرحله درک معنی و مفهوم که از یک تا یک سال و نیم طول می کشد و کودک به درک معنای کلمات می پردازد. در این دوره از سن حرف زدن کودک ،کودک با جملات قابل فهم و درک صحبت می کند که ممکن است از لحاظ دستوری نواقصی داشته باشد دراین مرحله کودک ابتدا جملات کوچک و سپس جملات کامل تری بیان می کند.مرحله پنجم یا مرحله گفتار که این دوره بعد از یک سال و نیم شروع می شود ، سن حرف زدن کودک ضمن رعایت نکات دستوری دربه کار بردن ضمایر دقیق تر می شود و از اشیاء تصاویر ذهنی صحیحی برقرار می کند و کم کم زبان کامل شده و ادامه می یابد.بعضی از محققان مرحله ششمی نیز به مرحله پنجگانه فوق اضافه می کنند و به آن مرحله زبان اجتماعی می گویند که از پنج سالگی به بعد شروع می شود یعنی از مواقعی که کودک به مدرسه می رود و با دیگران صحبت می کند و به سوالات دیگران پاسخ می دهد.بلوم عقیده دارد که محیط زندگی کودک و ارتباط کلامی با والدین در سال های اولیه زندگی مسئله اساسی و لازم برای یادگیری وتسهیل سن حرف زدن در کودک است. صحبت با کودک،خواندن کتاب برای او نشستن و گوش دادن به رادیو و تماشای برنامه های تلویزیونی و هم صحبت شدن با او نقش مهمی در تقویت و گسترش مهارتهای گویائی بازی می کند.گفتار طبیعی باید آشکار،قابل فهم،خوشایند و مطابق قواعد دستوری باشد در غیر این صورت با اختلالات گفتاری(دیر حرف زدن کودک) مواجه هستیم. برای اینکه گفتار و بیان به طور طبیعی رشد کند باید سه مرحله فیزیولوژیک به وجود آید:
کودک صداها را ازراه گوش بشنود و به وسیله مغز احساس کند. این مرحله را مرحله دریافت صدا گویند.
صداهای شنیده شده توسط گوش به وسیله مغز شکل گرفته، تعبیر و تفسیر شده و معنی و مفهوم آن درک بشود. این مرحله را مرحله شکل پذیری یا مرحله درکی گویند. در انسان وجود قشرمغز مرکز این حالت است و چون در حیوانات قشرمغز وجود ندارد لذا این مرحله صورت نمی گیرد و حیوانات نمی توانند مانند انسان صحبت کنند.
آنچه به وسیله گوش شنیده و توسط مغز درک شده به وسیله دستگاه گویائی مانند حنجره و تارهای صوتی،لب،زبان ودهان و غیره بیان شود. این مرحله را مرحله بیانی گویند.
اشکالات و اختلالات شنوایی مادرزادی از اوایل کودکی تقریبا همیشه باعث دیر حرف زدن کودک، کر و لالی توأم با هم می شود. یکی از موارد دیر حرف زدن کودک،کری و لالی مادرزادی است که در پسران 15درصد بیشتر از دختران گزارش شده و علت آن را اختلالات مادرزادی در اعصاب گوش یا حنجره شنوایی می دانند.
کری و لالی ممکن است اکتسابی و در ماههای اول تولد اتفاق افتد که موجب دیر حرف زدن کودک می شود. در این موارد منژیت،انسفالیت،حصبه،مخملک و ضربه های زایمانی را دخیل می دانند. دراین افراد یادگیری و آموزش به طرق مختلفی انجام می گیرد.
کودکان مبتلا به مشکلات گفتاری و عقب ماندگی ذهنی حتما باید توسط متخصصان بیماری های گوش و حلق و بینی مورد معاینه قرار گیرند.
چنانچه اختلال در گفتار به علت ناراحتی در عمل دستگاه صوتی، زبان، لبها ، دهان و حنجره باشد آن را دیس ارتری (نارسا گویی) گویند در این جا شنوایی ، فهم ترکیب کلمات و حتی بیان فکر طبیعی و سالم است فقط اشکال و ضعف عمل در طرز گفتار است که به علت انقباض غیر عادی عضلانی در دستگاههای محیطی گفتار به وجود می آید. دیس ارتری یا اختلال در انقباض عضلات دستگاههای محیطی گفتار ممکن است به علت عضوی باشد مثلا در بیماری پارکینسون یا اسکلروزآنپلاک و بعضی از اختلالات مغزی و عقب ماندگی ها که در اینجا منظور ما نیست. آنچه مورد نظر است اختلال در انقباض عضلانی دستگاههای محیطی گفتار به علل عاطفی یا روانی است. مهمترین نوع دیس ارتری که به علت ناراحتی های عصبی روانی و عاطفی ظاهر می شود لکنت زبان است.
در خاتمه به چند نوع اختلال گویایی که در کودکان شیوع بیشتری دارد اشاره می کنیم.
نوک زبانی حرف زدن : این اختلال را غالبا جزء اختلالات بیانی می دانند ولی چون جمله بندی و فرهنگ لغات نقصی ندارد لذا این اختلال نباید جدی و مهم تلقی شود.
کوکانه حرف زدن : با آنکه کودک از نظر رشد جسمانی عادی و طبیعی است مغذالک حرف زدن او مانند کودکان 2 یا 3 ساله است. نحوه ی بیان و صحبت والدین نقش مهمی در این نوع اختلال گفتاری بازی می کند. دودسته فوق جزء اختلالات تولید گفتار ذکر می شود.
تاخیر در زبان یا دیر به حرف آمدن : از لحاظ تعریف هر کودکی که در 2 سالگی کمتر از 15 لغت بداند و در 3 سالگی نتواند جمله و عبارت ساده ای را بیان کند مبتلا به تاخیر در گفتار است.
تاخیر در گفتار ممکن است به علت اختلالات شنوایی، عقب ماندگی ذهنی ، ضایعه مغزی ، عدم درک مطلب و بالاخره اختلالات عضوی یا روانی دستگاه بیانی باشد. در بسیاری از موارد به علت عدم موقعیتهای مناسب در خانواده از این جهت که مادر فرصت مناسب برای گفتگو با کودک را ندارد و کودک همیشه مشغول بازی با اسباب بازی است تاخیر در گفتار زیاد به چشم می خورد. معمولا به این قبیل مادران توصیه می شود که وقت زیادی برای گفتگو با کودک خود صرف کنند و بهترین روش این است که مادر کودک را روی زانوهایش بنشاند و با او صحبت کند. اختلال در رشد گویائی یا گفتار ناواضح اغلب با کمک های اضافی از بین رفته و مشکلات تحصیلی در مدرسه ایجاد نمی کند.
عدم قدرت بیان یا لالی : قبلا در مورد این اختلال مطالبی آورده شد. این اختلال ممکن است به علت اختلالات شنوایی، ضربه مغزی، عدم رشد مغز، عقب ماندگی، فقدان موقعیت مساعد و محرک (مانندمادرناشنوا یا لال) علل روانی، عاطفی، اظطراب، هیستری و لالی انتخابی و اوتیسم کودکانو نظایر آن باشد.
اختلالات تولید صدا: که اختلال در زیر و بمی(شدت بلندی و کیفیت،آهنگ و طنین صداست) مانند تو دماغی حرف زدن، یکنواخت گویی و…
مرکز تحت نظر دکتر صابر
گفتار درمانی غرب تهران( کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد)
گفتار درمانی شرق تهران( کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران)
گفتار درمانی شمال تهران
چه زمانی باید از گفتاردرمانی استفاده کرد؟
هر فردی در هر سن و زمان ممکن است مشکلات گفتاری و زبانی داشته باشد. بهترین زمان برای شروع درمان زمانی است که مشکل شناسایی میشود
چه کسانی به گفتار درمانی نیاز دارند؟
رشد گفتار و زبان عملکردی جداگانه نیست بلکه دیگر از عملکردهای فرد مانند عملکردهای ذهنی، حرکتی، عاطفی، اجتماعی در این روند شرکت دارند؛ بنابراین مشکلات گفتار و زبان نه تنها به ارزیابی های گفتار و زبان بلکه همچنین به ارزیابی های پزشکی و فیزیولوژیکی نیاز دارد.
چگونه گفتار درمانی میتواند کمک کند؟
آسیب شناسان گفتار و زبان آموزش دیده اند که مشکلات گفتار و زبان را ارزیابی میکنند. آنها درست کردن یا تصحیح اختلالات برنامه هایی را طراحی و اجرا می کنند و یا روش های ارتباطی جانشین و مکمل را استفاده می کنند. همچنین یک آسیب شناس گفتار و زبان به خانواده ها و افراد جهت مدیریت مشکلات گفتاری مشاوره میدهد.
وظیفه والدین کودک در گفتار درمانی چیست؟
والدین یا مراجعین برای همکاری با درمانگران بهتر است که:
همه سوالات مربوط به سلامت را کامل و دقیق پاسخ دهند.
برای فهم بهتر مشکلتان و روش درمان آن سوال بپرسند.
هر دستورالعملی که ممکن است آسیب شناس گفتار و زبانتان به آنها بدهد را پیگیری کنند
والدین گرامی توجه داشته باشند که سال‌های ۲ تا ۵ سالگی سنین حساس رشد زبانی و گفتاری هستند، در صورت مشاهده اختلالات گفتاری در کودک به متخصص مراجعه نمایید.
گفتار درمانی کودک 2 ساله
حوزه‌های خدمات آسیب شناسی گفتار و زبان (گفتار درمانی) فهرست تمریناتی که توسط آسیب شناسان گفتار و زبان می تواند ارائه شود بر اساس اختلالات گوناگون و ویژگی‌هایی که وجود دارد طبقه بندی میشود:
روانی کلام(کنت -شتابان گویی)
بیان گفتار(تولید- واج شناسی- برنامه ریزی و اجرا
زبان(زبان نوشتاری و گفتاری- معنا شناسی-کاربردشناسی)
صوت(کیفیت آواسازی، زیر و بمی)
تشدید
بلع(مرحله دهانی- حلقی)
توانبخشی شنیداری(مهارت های گفتار- زبان- ارتباطی)
همانطور که در قسمت بعدی مشاهده می کنید روند رشد گفتار در کودک از 2 سالگی اوج می گیرد.تفکر قدیمی نادرستی وجود دارد که در صورت مشکلات گفتاری در یک کودک 2 ساله این مشکلات با گذر زمان قابل حل می باشد و نیازی به درمان گفتاردرمانی وجود ندارد. اما گفتاردرمانی درکودک 2ساله موجب پیشگیری از مشکلاتی مختلف نظیر پرخاشگری و اضطراب در سنین بزرگسالی میشود. کودک 2 ساله ای که نمی تواند با گفتار مناسب منظور خود را به دیگران برساند با جیغ زدن و پرت کردن اشیاء به ایجاد ارتباط می پردازد. گفتاردرمانی با کمک به حرف زدن کودک 2 ساله و کودک 3 ساله به رشد زبان همچنین درک و تقویت مهارت های هوشی در کودکان 2 و 3 ساله کمک می کند .همانطور که می دانید گفتار یک کودک 2 ساله باید در حد بیان یک جمله دو کلمه ای باشد ، اگر کودک شما قادر به بیان یک جمله دو کلمه ای در 2 سالگی نمی باشد یا کودک 3 ساله شما هنوز برای بیان نیازهایش از اشاره استفاده می کند حتما به گفتاردرمانی تخصصی در زمینه گفتار درمانی کودک 3 ساله نیاز دارد.
کودک در سه ماهگی با لبخندزدن شروع به برقراری ارتباط میکند.
از 4 تا 7 ماهگی قان وقون میکند
از 7 تا 12 ماهگی شروع به تکرارو تقلید صداها و قان و قون آهنگین می کند و برای برقراری ارتباط از اشاره و حرکات بدنی استفاده می کند .
در 12 ماهگی حداقل 1 یا 2 کلمه دارد.
تا 18 ماهگی صداها را با معنی و مفهوم استفاده می کند و حداقل 10 کلمه میگوید.
از 1 تا2 سالگی هر ماه کلمات بیشتری می گوید و بعضی از کلمات پرسشی را بکار می برد.
تا 3 سالگی کلمات را کنار هم میگذارد و جمله می سازد و گفتارش برای شنونده های آشنا قابل فهم است.
از 4 تا 5 سالگی جملات طولانی با جزییات زیاد را می تواند بیان کند، می تواند داستان تعریف کند ،بیشتر حروف را به درستی تلفظ میکند ، دستور زبان کاملا فراگرفته میشود و گفتار کاملا قابل فهم است.
گفتاردرمانی کودک 5 ساله
کودکان 5 ساله در زمینه گفتار پیشرفت فراوانی دارند و تقریبا رشد گفتار کاملی را در این کودکان مشاهده می کنیم. کودکان در این سنین به راحتی تمام حروف را تلفظ می کند و مشکلی در تلفظ حرف خاصی ندارد. دایره لغات کودک جهش فراوانی کرده و تقریبا 2000 کلمه را استفاده می نماید این کلمات شامل قید ها، اسم ها و فعال هاو صفت ها می باشد. جملات پیچیده تر و طولانی تر می شود . درک گفتار بهتر می شود.
متخصص گفتار درمانی کودکان و رشد گفتار
گفتار از طریق عملکرد هماهنگ دستگاه های تنفسی،حنجره ای،و فوق حنجره ای تولید می شود. نخست،عضلات در جهت افزایش اندازه حفره قفسه سینه شروع به فعالیت میکنند تا هوا به درون ریه ها کشیده شود. حین عمل بازدم،هوا با فشار به داخل حنجره رانده می شود،و در آنجا به وسیله چین های صوتی برای ایجاد صداهای واکدار و واک تنظیم می گردد. همانطور که هوا از حنجره به حلق می رود،انرژی صدا متناسب با فعالیت ولوم (نرم کام) به حفره دهان یا حفره بینی (گاهی اوقات هر دو) هدایت می شود. در حین تنفس از بینی و هنگام تولید همخوان های خیشومی ( n,m ) ولوم پایین آورده می شود. بالا رفتن ولوم به طرف دیواره خلفی حلق (همراه با حرکت دیواره خلفی حلق به جلو و در برخی افراد با حرکت دیواره های جانبی حلق به سمت داخل) موجب انسداد دریچه نرم کامی- حلقی میگردد و مسیر حفره بینی را به خارج مسدود می کند. این انسداد،هوا را با فشار به طرف حفره دهان می‌فرستد که لازمه انجام فعالیت هایی مثل فوت کردن و تولید همخوان هایی است که نیازمند فشار هوای داخل دهانی زیاد هستند ( مثل سایشی ها،انسدادی ها،و انسدادی-سایشی ها) کسانی که قادر به بستن دریچه نرم کامی- حلقی نباشند،در تولید واکه ها و آواهای رسای دهانی،به طور مشخص تشدید خویشومی بیش از حد (پر خیشومی) نشان میدهند،و در تولید همخوانهای پرفشار نیز،جریان هوای خیشومی (قابل شنیدن) دارند(خروج خیشومی).
هنگامی که هوا از مجرای صوتی فوق حنجره ای می کند،حرکت اندام های تلفظی (زبان،لب ها،تک تحتانی،و حلق نرم کامی) ،شکل مجرای صوتی را به گونه‌ای تغییر میدهد که صداهای متفاوتی تولید شوند. در تولید واکه ها،مجرای صوتی نسبتاً باز است،و تولید هر واکه خاص بستگی به شکل «سه بعدی» مجرای صوتی دارد. همخوان ها به وسیله انسداد نسبی یا کامل مجرای صوتی تولید میشوند و به طور مشخص بر اساس جایگاه تولیدشان (جایگاه ایجاد تنگی در مجرا) شیوه تولید شان (درجه یا نوع تنگ شدن اندام های گفتاری)،و واکداری(ارتعاش یا عدم ارتعاش چین های صوتی) توصیف میشوند.
رشد اولیه صوت و مجرای صوتی و گفتار درمانی کودکان زیر دو سال
در اولین سال زندگی،کودکان مجموعه‌ای از مراحل رشد صوت را پشت سر می‌گذارند که بخشی از آنها به سبب بروز تغییرات در دستگاه های عضلانی- اسکلتی و عصبی بوجود می آیند. در مجرای صوتی نوزاد، حنجره بالا قرار دارد و اپیگلوت به نرم کام نزدیک است. حفره دهان عریض تر بوده و جلوی آن به وسیله زبان پر شده است. عجیب نیست که نوزادان زندگی خود را در دنیای خارج اجباراً با تنفس از راه بینی آغاز میکنند. در این دوره از زندگی،صداسازی ها بدون تشدید دهانی اند و عموما محدود میشوند به تولید صداهای نباتی و همچنین صدا سازی هایی در وضعیت استراحت و آرامش. نخستین صدا های شبه گفتاری ای که تولید می شوند،عبارتند از: واکه های افراشته خیشومی شده ،همخوان های انسدادی نرم کامی،و همخوان های سایشی نرم کامی/ملازی.
در حدود سن 4 ماهگی،حنجره شروع به پایین آمدن در حلق میکند. این حرکت،بین نرم کام و اپیگلوت که قبلا«روی هم افتاده بودند» فاصله ایجاد می کند. همانطور که در روند رشد،شکل مجرای صوتی تغییر می‌یابد،حفره حلق دهانی نیز به زاویه تقریباً ۹۰ درجه خمیده می شود،و در نتیجه دو حفره تشدید کننده متفاوت به وجود می‌آیند: حفره دهان و حفره حلق. در این مرحله زبان متحرک تر شده،و به روز تغییرات هیجان انگیز در صداسازی های کودک آغاز می گردد.حالا کودک قادر است واکنش های کاملاً تشدید شده و نخستین توالی های همخوان- واکه را تولید کند. بازیهای صوتی کودک آشکار می شوند و با دامنه متنوعی از رفتارهای جدید،مثل صدای ( p ) کشیده و غرغر کردن مشخص می شوند. همانطور که کودک به کنترل بیشتری بر رفتار های صوتی خود دست می‌یابد،قان و قون آهنگین به تدریج پدیدار می شود که به وسیله تولید توالی های همخوان-واکه ( CV ) مشخص می گردد. زمانبندی این گفته ها،شبیه زمانبندی گفته‌های بزرگسالان است و به عنوان نخستین کلمات،مشخصات واج شناختی ای مشابه با کلمات بزرگسالان دارند. به دلیل اینکه زمانبندی تولید این آواها مشابه با گفتار بزرگسالان است،برخی از توالی‌های قان و قون خاص ( مثل «mama», « dada» ) را والدین غالباً به عنوان کلمات واقعی تفسیر و تعبیر میکنند،اگرچه این کلمات هنوز معنی ندارند.
اعتقاد بر این است که صداهایی که کودک هنگام قان و قون تولید می کند،نقش واحد های ساختمانی را برای تولید کلمات بعدی دارند. ساختار هجایی ( CV ) و دسته های همخوانی ای که مشخصه قان و قون های بعدی هستند (به طور مشخص همخوان های خیشومی، انسدادی، و غلتان) در واژگان اولیه نیز قالب و بارزند. بخشی از این پیوستگی و توالی ای که بین اشکال پیش زبانی اولیه و تولید کلمات اولیه وجود دارد،به تمرینات صوتی ای که کودک در دوره پیش زبانی با آنها سرگرم می شود و بازخوردی که دریافت میکند. نسبت داده شده است. تمرین صوتی به این دلیل مهم است که «اغلب اوقات کودک در این تمرینات،حرکاتی را خلق میکند که مجرای صوتی را برای تولید صداها و توالی های صوتی خاص شکل میدهد،به تدریج این حرکات خود به خودی تر می شوند و نهایتاً اجرای آنها برای تولید کلمات،آسان تر می گردد. به علاوه،تمرین صوتی از نظر ایجاد بازخورد نیز مهم است،زیرا هرچه کودک بیشتر قان و قون کند،فرصت های بیشتری برای بازبینی و کنترل گفتارش پیدا می کند. وقتی کودک یک صدا را بارها و بارها تولید میکند،نوعی پیوستگی و رابطه بین صدا و حرکات اندام های تلفظی ای که آنها را تولید کرده‌اند،به وجود می‌آید.این پیوستگی ممکن است کودک را به این جهت هدایت کند که به کلماتی که مشابه با اشکال قان و قون وی هستند،دقیق‌تر گوش دهد. در نتیجه،اولین کلمات،اغلب با صداهایی شروع می شوند که کودک آنها را حین قان و قون،تمرین و اصلاح کرده است.
گفتاردرمانگر در چه زمینه هایی می تواند به ما کمک کند ؟
تاخیر گفتاری یا زبانی
اگر کودک درهر کدام از مراحل گفته شده تاخیر دارد یا مشکلاتی در درک گفتار ، درک و پاسخ دادن درست به سوالات، شناخت اسامی اشیا ( زبان درکی)، نام بردن اشیا ، پرسیدن سوال و جمله سازی دارد و یا با گفتار تلگرافی ارتباط برقرار می کند و یا در کاربرد زبان اختلال دارد مثلا مشکلاتی در شروع مکالمه و ادامه ی آن و رعایت نوبت در مکالمه دارد و یا نمیتواند بر اساس موقعیت های اجتماعی روابط درستی با دیگران برقرار کند گفتاردرمانی می تواند در حیطه های زبان درکی و بیانی به این کودکان کمک کند.
ناروانی های گفتاری
اگر کودک علایم لکنت زبان از قبیل تکرار کلمات یا بخشی از کلمات، کشیده گویی یا مکث های طولانی و توقف ر روی صداها را نشان می دهد گفتاردرمانگر با ارایه ی تمرینات تنفسی و گفتاری و همچنین با دادن مشاوره به والدین در پیشگیری از تداوم لکنت زبان در کودکان و درمان آن و بهبود اعتماد بنفس کودک در برقراری ارتباط کلامی نقش اصلی را ایفا میکند.
اختلالات تلفظی ( گفتاردرمانی تلفظ حرف ر- گفتار درمانی تلفظ حرف سین)
زمانی که کودک صداها هجاها یا کلمات را به گونه ای نادرست تولید کند طوری که شنونده ها آنچه را که او می گوید به سختی درک کنند، فرد اختلال تولیدی دارد. صداهای گفتاری ممکن است به صورت نادرست تولید شوند که می تواند به علت حرکات نامناسب یا جایگاه نامناسب تولید کننده های گفتار باشد. اختلال تلفظ کلمات و حروف هم در کودکی و هم در بزرگسالی شایع است و با گفتار درمانی بهبود می یابد.
آیا مشکل در تلفظ حروف با گفتار درمانی بهبود می یابد؟
خوش بختانه مشکلات تلفظی کلمات و حروف قابل درمان می باشد و با گفتار درمانی بهبود می یابد، اما ابتدا باید علت بروز آن در کودک مشخص شود.
علل اختلالات تلفظ حروف و کلمات:
اشکالات عضوی: مانند شکاف کام، نظم دندانی غیر طبیعی، فلج مغزی، کم توانی ذهنی، کم شنوایی
آپراکسی گفتار: عموما همراه آسیب مغزی است که علائمی از جمله کندی و تقلا در تلفظ کلمات دارند.
اختلالات عملکردی: مانند داشتن دو یا چند زبان در خانه و یا تقلید کردن اشتباهات گفتاری کودک توسط والدین که سبب تثبیت آن می شود.
تاخیر رشدی: بیشترین علت اختلال تلفظی است که ممکن است مستقیما به علت کم شنوایی باشد.
انواع اختلالات تلفظ کلمات و حروف
چهار نوع اختلال تلفظی رایج وجود دارد:
جانشینی: زمانی رخ می دهد که یک صدا جایگزین صدای دیگر شود. برای مثال کودک کلمه سیب را دیب تلفظ کند یعنی صدای د جانشین صدای س شده است.(اختلال تلفظ کلمات)
حذف: زمانی رخ می دهد که یک صدا حذف می شود واصلا تولید نمی شود. برای مثال کودک کلمه خانه را (آنه) تلفظ می کند یعنی در این کلمه خ تلفظ نشده است.
خراب گویی: زمانی رخ می دهد که یک صدا به صورت نادرست تلفظ شود یا به جای آن صدای دیگری تلفظ شود اما آن صدا درست نباشد. برای مثال کودکانی که صدای (س) را به صورت نوک زبانی تولید می کنند.( اختلال تلفظ حرف س)یا کودکانی که در تلفظ حرف ر مشکل دارند و آن را به صورت ی تلفظ می کنند
اضافه گویی: زمانی رخ می دهد که یک صدا به صورت اضافی به یک کلمه اضافه می شود. برای مثال کلمه چید را چیند تلفظ می کنند که صدای (ن) در این کلمه اضافه شده است.
اگر کودک تا 3 سالگی آنقدر ناواضح صحبت می کند که فهم گفتارش مشکل است برای مثال در تلفظ حرف ر مشکل دارد کودک شما نیاز به گفتار درمانی تلفظ حرف ر توسط متخصص گفتاردرمانی دارد. یا بعلت مشکلاتی از قبیل شکاف کام یا لب و کم شنوایی و… در تلفظ حروف و کلمات مشکل دارد یا در صحبت کردن یک سری از حروف را حذف می کند یا با حروف دیگری جایگزین می کند دریافت خدمات گفتار درمانی ضروری است.
ارزیابی کودک یا بزرگسال دارای اختلالات تلفظ
گرفتن تاریخچه و شرح حال از مراجع
انجام یک آزمون تولیدی( هر یک از آزمون هایی که به طور سنتی برای تشخیص اختلالات تلفظ مورد استفاده قرار می گیرد.)
انجام آزمون دیپ برای تعیین میزان خطاها و میزان تاثیر ماهیت آوایی گفتاری
ارزیابی توانایی کودک در تمییز آواها و صداهای گفتاری
با این اطلاعات می توان ماهیت، نوع و شدت اختلال تلفظی کودک را معین کرد، پیش آگهی اختلال وی را منطقا پیشبینی نمود و خطوط کلی برنامه درمانی آزمایشی را طرح ریزی کرد.
اختلالات ارتباطی
گفتار درمانگربرای بهبود برقراری ارتباط در کودکان اتیستیک می تواند نقش کلیدی را ایفا کند. درمان کودکان اوتیسم از طریق گفتاردرمانی چگونگی استفاده از زبان برای برقراری ارتباط را فرامیگیرند.
گفتاردرمانی برای برقراری ارتباط کلامی و غیرکلامی و درک آن ، پیشرفت مهارت های مکالمه مانند دانستن موقعیت زمانی و مکانی مناسب برای صحبت کردن و رعایت نوبت در مکالمه فعالیت می کند همچنین برای بهبود تعامل و بازی کردن با همسالان به این کودکان کمک می کند.
اختلالات یادگیری
اگر کودک در مهارتهای تحصیلی مانند خواندن و نوشتن و ریاضیات مشکل دارد گفتاردرمانگر با مداخله در زمینه ی توجه و تمرکز، حافظه ی بینایی و شنوایی و…می تواند در جهت رفع مشکلات اختلال یادگیری اقدام کند.
اختلالات بلع
اگر فرد به دلیل مشکلاتی مانند فلج مغزی ، سکته مغزی و یا اختلالات حس دهانی و… در گاز زدن ، جویدن ، نگه داری و هدایت غذا به سمت حلق و بلع آن مشکل دارد، آبریزش دهان دارد و یا در خوردن انواع مختلف غذاها ومزه ها مشکل دارد گفتار درمانی بلع با تعدیل حس دهانی و بهبود تون عضلانی عضلات مرتبط با بلع در رفع این مشکلات موثر است.
زبان پریشی یا آفازیا
گفتاردرمانگر می تواند درآسیب های ناشی از سکته مغزی، ضربه مغزی، تومورهای مغزی و عفونت هاو.. در جهت بهبود اختلالات شناختی و زبانی و گفتاری افراد مداخله کند.
اختلالات صوتی
صوت درمانی برای بیمارانی انجام می شود که بعلت استفاده ی نادرست از صدا و تار های صوتی یا دلایل پزشکی کیفیت صوتی گفتارشان کاهش یافته است .
گفتاردرمانگر با رویکردهای صوت درمانی و مشاوره هایی برای بهداشت صوتی ، رفتارهای صوتی بیماران را اصلاح می کند.
اگر توانایی آمدن به کلینیک را ندارید می توانید از خدمات گفتار درمانی در منزل استفاده نمایید.
گفتاردرمانی در چه اختلالاتی در حیطه کودکان می تواند کمک کننده باشد؟
چه بیماری هایی به گفتاردرمانی نیاز دارند؟
گفتاردرمانی کودکان در بیش فعالی و نقص توجه
بیش فعالی و نقص توجه یک اختلال پیش رونده عصبی است که با علایم دامنه توجهی پایین، بیش فعالی و تکانشگری خود را نشان میدهد. روش های درمانی ADHD با پشتوانه علمی قوی از درمان با داروهای محرک ( ریتالین، آدرال، دکسدرین) حمایت می کنند. این داروها در (70-80%) موارد تاثیرگذار بوده است.
تحقیقات اخیر نشان داده است که استفاده از داروهای محرک ممکن است لکنت را افزایش دهد. اگر شیوع اختلال بیش فعالی در کودکان مدرسه ای (3-6%) باشد، شیوع این اختلال در کودکان مدرسه ای مبتلا به لکنت (4-26%) است.
بر طبق یافته های بالینی مشکلات توجه و رفتارهای تکانشی بر بازده لکنت تاثیرگذار هستند. تخمین زده شده است که 45% کودکان ADHD مشکلات گفتار و زبان مشابهی دارند. معمولا مشکلات زیر را دارند.
مشکل در مهارت های اجتماعی، کاهش توانایی حل مسئله، مشکلات پردازش شنیداری، مشکل در استخراج جزییات اطلاعات و سرگرم شدن با موضوعات خاص. گفتار درمانی می تواند در درمان همه این مشکلات کمک کننده باشد.
گفتاردرمانی در منزل لکنت زبان
از دیگر خدمات گفتاردرمانی مرکز گفتاردرمانی در منزل برای کودکان با لکنت زبان است. به علت اعتماد به نفس پایین کودک و طولانی بودن پروسه درمان در کودکان با لکنت زبان، گفتاردرمانی در منزل به صورت حضوی یا آنلاین راه مناسبی برا درمان است که توسط متخصصین مرکز انجام می شود.
گفتار درمانی کودکان و آپراکسی
آپراکسی گفتاری دوران کودکی یک اختلال حرکتی گفتار است. افراد دارای آپراکسی در گفتن صداها، هجا ها و کلمات مشکل دارند.
این اختلال به علت مشکل در برنامه ریزی و هماهنگی ماهیچه های لازم برای حرکت اندام های گفتاری می باشد.
تحقیقات نشان می دهد که کودکان دارای آپراکسی در صورت دریافت 3-5 جلسه در هفته گفتار درمانی مستمر و متمرکز پیشرفت چشمگیری نشان می دهند.
گفتار درمانی در منزل برای کودکان اوتیسم
اوتیسم جزو اختلالات رشدی عصبی است که روی ارتباط و تعامل و رفتار فرد تاثیر می گذارد. تن صدای غیر معمولی، اختلال در گفتار و درک و بیان غیر کلامی، پژواک گویی، گفتار غیر هدف دار ، نارساخوانی، ناتوانی یادگیری و تاخیر در گفتار و تکرار بدون معنای گفتار از مواردیست که این کودکان تجربه می کنند. مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر با در اختیار داشتن تیم تخصصی گفتاردرمان با تجربه در حیطه کودکان اوتیسم و همچنین تجهیزات پیشرفته و روز دنیا نظیر اتاق شنیداری و سنسنوری روم و استفاده از تکنیک هایی مانند روش تیچ، PRT و … در زمینه درمان کودکان اوتیسم و بهبود روند گفتار آنان موثر می باشد. گفتاردرمانی کودکان در منزل به والدین کمک می کند تا با روند پیشرفت گفتار کودک آشنا شده و در حیطه درمان مشکلات کودکان فعال باشند. خدمات گفتار درمانی در درمان کودکان اوتیسم تأثیر بالایی دارد.
گفتار درمانی کودکان در اختلال پردازش شنیداری
اختلال پردازش شنیداری مرکزی یکی از انواع اختلالاتی است که در پردازش اطلاعات شنیداری درون ذهن خلل ایجاد می کند. افراد با این اختلال در پردازش اطلاعات کلامی ناتوان هستند.در حقیقت اطلاعات کلامی را می شنوند ولی قادر به درک محتوای آن نیستند. بهترین گفتار درمانی در تهران با توجه به مشکلات پردازشی این کودکان به ایجاد محیطی آرام با کمتریم مدالیته حسی پرداخته است.
گفتار درمانی کودکان در نارساخوانی
نارساخوانی و نارسانویسی یکی از اختلالات یادگیری است که با مشکل در پردازش صحیح نمادهای نوشتاری مشخص می شود. دیسلکسی ناشی از مشکل در ارتباط صداهای زبان با حروف نوشتاری است در نتیجه مشکل عمده ای را در توانایی خواندن ایجاد می کند.
مشکلات گفتاری این کودکان شامل تاخیر در گفتار، مشکل در جستجوی کلمات صحیح برای ساختن جمله، خزانه واژگان ناکافی برای درک کردن موضوع، عدم توانایی درک آنچه خوانده است.بهترین گفتاردرمانی در تهران با توجه به نیازهای خاص این کودکان به تجهیز اتاق شنیداری جهت تقویت و حل مشکلات آنان پرداخته است.
گفتار درمانی کودکان در ناتوانی های ذهنی
ناتوانی های ذهنی رایج ترین نوع ناتوانی رشدی است و حدود 7 درصد ناتوانی ها و معلولیت ها را به خود اختصاص میدهد. رشد طبیعی گفتار و زبان، نیازمند توانایی های ذهنی و اندام های گویایی و شنوایی سالم است. روانی گفتار تابع عواملی همچون سرعت، استمرار، سهولت در بیان و ریتم گفتار است.
اختلال تشدید به عدم کفایت دریچه ی کامی حلقی، اختلال در بسته شدن و باز شدن راه بینی به دهان یا عضله ی نرم کام در موقع مناسب است. به علت مشکل در این دریچه، هوای بازدمی هنگام ادای صداها به جای خروج از دهان به صورت اشتباه از بینی خارج می شود. گفتاردرمانی می تواند در اصلاح تلفظ نادرست کلمات به این افراد کمک کند.
گفتاردرمانی و کاردرمانی دکتر صابر شرق تهران با دارا بودن سابقه بالا در زمینه گفتار درمانی کودکان ناتوان ذهنی در این حیطه پیش قدم بوده است.
گفتار درمانی کودکان در اختلال پردازش حسی
اختلال پردازش حسی یک اختلال عصب زاد است که باعث اختلال در پنج حس اصلی به اضافه ی حس ح کتی و حس وضعیتی می شود. علایم این کودکان شامل تاخیر گفتاری، حساسیت به صداهای پیش بینی نشده، درک نادرست کلماتی که صدای مشابه دارند،ناتوانی تمایز بین صداهای گوناگون می باشد. بهترین مرکز گفتاردرمانی در تهران مرکزی است که با متخصصین مجرب خود بتواند با تشخیص به موقع این علایم به طرح درمان مناسب در زمینه گفتار درمانی کودکان بپردازد.
گفتار درمانی کودکان در آسیب مغزی(فلج مغزی)
بهترین کلینیک گفتار درمانی در تهران به ارائه خدمات در زمینه گفتاردرمانی در کودکان فلج مغزی می پردازد. آسیب مغزی هر نوع جراحت وارده به مغز را شامل می شود.( تورم مغز، فلج مغزی،صرع و تشنج ها) بعد از آسیب مغزی مانند فلج مغزی مشکلات جسمی نظیر از دست دادن شنوایی،صدای وزوز در گوش،سردرد،دید تار،کاهش قدرت و تعادل در بدن و… بروز می کند. همچنین مشکلات ارتباطی نظیر مشکلات شناختی که به طور چشمگیری به توانایی مستقل بودن آنها آسیب می زند.
فرد با فلج مغزی ممکن است مشکلات ارتباطی مانند رعایت نوبت در گفتگو، ادامه موضوع گفتگو و عدم استفاده از لحن صدای مناسب، عدم توانایی در تفسیر جزییات گفتگو( مثلا تفاوت بین شوخی و جدی را نمی داند.) عدم توانایی به پاسخ به هیجانات صورت افرادو ناتوانی در شرکت در گفتگو هایی که به سرعت بالای کلام نیاز دارد را از خود نشان دهد.
مرکز گفتار درمانی و کاردرمانی دکتر صابر غرب تهران(گفتار درمانی سعادت آباد) در زمینه توانبخشی کودکان فلج مغزی تجربه بسیاری داشته و مجهز به امکانات فراوانی دارند.
گفتاردرمان خوب با ارزیابی مهارت های گفتار، دهانی- حرکتی، قدرت و هماهنگی ماهیچه های کنترل کننده گفتار، درک و استفاده از دستور زبان به ارائه تمرینات درمانی می پردازد. کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی غرب تهران و کلینیک توانبخشی پایا همچنین خدمات گفتار درمانی در منزل با بهره گیری از گفتاردرمانان مجرب به ارائه توانبخشی در زمینه مهارت های گفتاری و شنیداری می پردازد.
هزینه گفتار درمانی در بهترین مرکز گفتار درمانی در تهران
هزینه های گفتار درمانی در تهران نسبت به دیگر درمان های پزشکی بسیار ارزان تر و مفیدتر بوده است . در کلینیک گفتار درمانی جناب آقای صابر در دو شعبه شرق تهران( کلینیک پایا با 46 نفر پرسنل درمانی) و کلینیک غرب تهران( مرکز توانبخشی غرب تهران) 34 نفر گفتاردرمانی و 29 مربی در منزل توانسته است هزینه های گفتار درمانی را برای مراجعین محترم به حداقل رسانده و با کادر درمانی با سابقه خود بهترین نتیجه درمانی را برای بیماران با کمترین هزینه کاردرمانی و گفتار درمانی فراهم آورد. با توجه به اینکه مراکز ما جامع بوده و هر سه خدمت کاردرمانی، گفتاردرمانی و روانشناسی ارائه می گردد، هزینه های رفت و آمد بیماران به حداقل می رسد و می توانند از همه خدمات مرکز در یک روز بهرمند شوند.
گفتار درمانی کودکان در منزل
کودکانی که از اختلالات گفتاری و زبانی رنج می برند، صحبت کردن با دیگران، بیان جملات و نوشتن برای آن ها سخت می شود؛ آن ها همچنین سعی می کنند که دستور زبان را به درستی استفاده کنند و کلمات را در جمله استفاده کنند و حوادث را توصیف کنند. هدف اصلی از گفتاردرمانی، این است که کودکان در این حیطه ها تمرین کنند. کمی سخت است که آنچه را که می خواهند بگویند، درک کنید اما این به این معنا نیست که کودک احتیاج به درمان ندارد. انجام تمرینات گفتاردرمانی در منزل فواید بسیاری دارد. تمرینات عموما به معنای بهبود هر چه سریع تر است و مشخص شده که درمان در منزل با یک متخصص حرفه ای تاثیر بیشتری دارد. گفتاردرمانی در منزل به کودکانی که دچار مشکلات گفتاری و زبانی هستند کمک می کند تا توانایی های ارتباطی خود را بهبود بخشند. خدمات گفتاردرمانی در منزل توسط متخصصان مجرب در محیط راحت و آشنای منزل ارائه می شود که به آسان شدن پیشرفت درمان و افزایش انگیزه کودک کمک می کند. با ارائه خدمات گفتاردرمانی در منزل، مشکلات رفت و آمد از بین می رود. این مورد، به خصوص برای کودکانی با مشکل اضطراب جدایی بسیار مفید و موثر است. شاید در نگاه اول به نظرتان بیاید که درمان در منزل هزینه های بیشتری دارد؛ اما از آن جا که کیفیت درمان در روش توانبخشی در منزل بسیار بالاتر است، نتیجه بهبودی سریع تر خواهد بود و با کمتر شدن تعداد جلسات مورد نیاز، هزینه نهایی شما کمتر می شود. برای بهتر شدن رشد گفتار و زبان در کودکان، روش هایی وجود دارد که پدر و مادر ها می توانند آن ها را از متخصصان گفتاردرمانی در منزل یاد بگیرند و در خانه اجرا کنند.
گفتاردرمانی در منزل شامل ارائه تمرینات و تکنیک های گفتار درمانی به کودکان در محیط منزل می باشد که با استفاده از تیم مجرب کلینیک گفتاردرمانی دکتر صابر به کودکانی که امکان مراجعه به کلینیک را ندارند یا به عنوان درمان مکمل در کنار جلسات درمانی کلینیک ارائه می گردد. گفتاردرمان کودکان در منزل این امکان را دارند که والدین کودک را نیز در روند درمان دخیل کرده و محیط منزل و استرس های داخل آن را ارزیابی و درمان دقیق تری ارائه دهند.
بهترین دکتر گفتار درمانی
بهترین گفتار درمانگر یا متخصص گفتار درمانی یا همان آسیب شناس گفتار و زبان کسی است که به ارزیابی، شناختن و درمان مشکلات مربوط به گفتار و زبان و بلع می پردازد. گفتار درمانی فقط برای درمان حرف زدن نیست چرا که برای بسیاری از مردم این اتفاق می افتد که به دلیل آسیب های مغزی یا اندام های صورت همچون قطع عضو یا فلج عضله های زبان، نمی توانند حرف بزنند اما نباید این افراد را از ارتباط برقرار کردن محروم کرد. اختلال در گفتار احتمال دارد در اثر بیماری های متفاوتی برای کودکان و بزرگسالان اتفاق بیفتد. گفتار درمانگر با برخی تمرین ها و روش ها می تواند به بهتر شدن اختلالات گفتاری افراد، کمک کند. اختلالات گفتاری به وسیله گفتار درمانگر، مورد بررسی قرار می گیرد. گفتار درمانگر ها می توانند با ارزیابی وضعیت بیمار، بهترین روش درمانی را برای بهتر شدن گفتار او استفاده کنند. در حقیقت این افراد در این حیطه از درمان، به خوبی آموزش دیده اند و می توانند به صورت تخصصی و حرفه ای تاثیر مثبتی را روی اختلالات تکلم و برقراری ارتباط بگذارند. گفتار درمانگر در حیطه های متفاوتی همچون فیزیولوژی و آناتومی اندام هایی مثل زبان و حلق و.. نیز تخصص دارد و به افرادی که به علت اختلال در بلع غذا نیز با مشکل مواجه اند، کمک می کند تا با گفتار درمانی این مشکل را برطرف کنند. در جلسات اول گفتار درمانی تمرکز گفتار درمانگر بر اختلالات گفتاری و زبانی فرد و بررسی دلایل به وجود آمدن آن است. دکتر گفتار درمانی تست های خاصی انجام داده و روند درمان و وضعیت فرد را انتخاب می کند. درمان بلافاصله بعد از مشخص شدن دلیل اصلی ناتوانی فرد آغاز می شود. گفتار درمانگر با انجام تست های گوناگون برای تعیین نوع اختلال و انتخاب بهترین روش درمانی با توجه به شرایط بیماران، به حمایت کامل از آن ها در صورت نیاز می پردازد.
تشخیص این که یک فرد به گفتار درمانی نیاز داشته باشد یا خیر،کمی دشوار است. به طور کلی افرادی که در حرف زدن یا غذا خوردن یا مشکلات زیر با مشکل مواجه اند، باید برای درمان خود به بهترین دکتر گفتار درمانی مراجعه کنند:
– افراد مبتلا به لکنت زبان
– مبتلایان به سرطان دهان
– کم شنوایان
– افراد مبتلا به دیز آرتری
– کسانی که گفتار ناواضح و خطا های تلفظی دارند
– کسانی که اختلال تلفظ و ادا کردن دارند
– افراد دارای اختلالات تلفظی ناشی از اوتیسم و بیش فعالی
گفتار درمانی در تلفظ کلمات در شمال تهران-بهترین گفتاردرمانی در تلفظ کلمات در شمال تهران-بهترین گفتار درمانی در شمال تهران-بهترین گفتار درمانی در تلفظ کلمات در سعادت آباد–بهترین گفتار درمانی تلفظ کلمات در شریعتی–بهترین گفتار درمانی تلفظ کلمات در شهرک غرب–بهترین گفتاردرمانی تلفظ کلمات در فرمانیه–بهترین گفتار درمانی تلفظ کلمات در نیاوران–بهترین گفتار درمانی تلفظ کلمات در ولنجک–بهترین گفتار درمانی تلفظ کلمات در پونک–بهترین گفتار درمانی تلفظ کلمات در پاسداران–بهترین گفتار درمانی تلفظ کلمات در شمال تهران–بهترین گفتار درمانی تلفظ کلمات در تهرانپارس–بهترین گفتار درمانی تلفظ کلمات در شرق تهران–بهترین گفتار درمانی تلفظ کلمات در غرب تهران–بهترین گفتاردرمانی اتیسم در تهران–گفتار درمانی تلفظ کلمات در مرزداران-گفتار درمانی در جنوب تهران–بهترین گفتار درمانی آفازی در قیطریه- بهترین دکتر گفتار درمانی در تهران -بهترین گفتار درمانی آفازی در منظریه-بهترین گفتار درمانی آفازی در آجودانیه- بهترین گفتار درمانی آفازی در میرداماد- بهترین گفتار درمانی آفازی در میدان محسنی- گفتار درمانی در تلفظ حرف ر -بهترین گفتار درمانی آفازی در ظفر- بهترین گفتار درمانی آفازی در خیابان نفت-بهترین گفتار درمانی آفازی در اختیاریه- بهترین گفتار درمانی آفازی در کامرانیه- بهترین دکتر گفتار درمانی در تهران -بهترین گفتار درمانی آفازی در خیابان دولت-بهترین گفتار درمانی آفازی در دیباجی- بهترین گفتار درمانی آفازی در اقدسیه- بهترین گفتار درمانی آفازی در کودکان در مینی سیتی- بهترین گفتار درمانی آفازی در نوبنیاد- بهترین گفتار درمانی آفازی در بلوار ارتش- بهترین گفتار درمانی آفازی شمس آباد- بهترین گفتار درمانی آفازی در شمال تهران -بهترین گفتار درمانی آفازی در ازگل-بهترین گفتار درمانی آفازی در قلهک- بهترین گفتار درمانی آفازی در خیابان یاسر- بهترین گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در جماران- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در تجریش-گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در میدان قدس-بهترین دکتر گفتار درمانی در تهران -گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در خیابان الهیه- گفتار درمانی در تلفظ حرف ر -بهترین دکتر گفتار درمانی در تهران -گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در فرشته- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در جردن- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در دارآباد- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در سعدآباد-گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در جمشیدیه- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در دربند- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در گلابدره- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در امام زاده قاسم- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در چیذر-گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در دزاشیب- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در زعفرانیه- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در سوهانک- بهترین دکتر گفتار درمانی در تهران -گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در شهرک محلاتی- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در شهرک نفت- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در کاشانک- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در محمودیه- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در خیابان دروس- بهترین دکتر گفتار درمانی در تهران -گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در ونک- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در آرژانتین-گفتار درمانی در تلفظ حرف ر -گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در ساعی -گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در امیرآباد-گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در ایرانشهر- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در بهجت آباد- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در اندرزگو -گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در زرگنده- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در باغ فردوس- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در آفریقا- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در خیابان باهنر- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در بلوار کاوه- گفتار درمانی در مشکلات تلفظ حروف در اوین-بهترین دکتر گفتار درمانی در بام تهران-بهترین دکتر گفتار درمانی در پارک وی-بهترین دکتر گفتار درمانی در نمایشگاه-بهترین دکتر گفتار درمانی در فرحزاد-بهترین دکتر گفتار درمانی در امام زاده داوود-بهترین دکتر گفتار درمانی در کوهسار-گفتار درمانی در تلفظ حرف ر -بهترین دکتر گفتار درمانی در شهرک کلاهدوز-بهترین دکتر گفتار درمانی در خیابان کلاهدوز-بهترین دکتر گفتار درمانی در تهران -بهترین دکتر گفتار درمانی در شهرک شهید چمران-بهترین دکتر گفتار درمانی در صاحبقرانیه- بهترین دکتر گفتار درمانی در گل نبی-بهترین دکتر گفتار درمانی در میدان نیاوران-بهترین دکتر گفتار درمانی در چهار راه پاسداران- بهترین دکتر گفتار درمانی در چالهرز- بهترین دکتر گفتار درمانی در وفامنش-بهترین دکتر گفتار درمانی در پناهی نیا-بهترین دکتر گفتار درمانی در ایران -بهترین دکتر گفتار درمانی در افشاری-بهترین دکتر گفتار درمانی در حقانی- بهترین دکتر گفتار درمانی در خیابان گیلان-بهترین دکتر گفتار درمانی در خیابان یاسر- بهترین دکتر گفتار درمانی در مقدس اردبیلی- بهترین دکتر گفتار درمانی در ولیعصر-بهترین دکتر گفتار درمانی در موحد دانش-بهترین دکتر گفتار درمانی در صادقی قمی- بهترین دکتر گفتار درمانی در خیابان دستگردی- بهترین دکتر گفتار درمانی در رستم آباد- بهترین دکتر گفتار درمانی در نارنجستان-بهترین دکتر گفتار درمانی در نیستان- بهترین دکتر گفتار درمانی در نگارستان-بهترین دکتر گفتار درمانی در ایران -بهترین دکتر گفتار درمانی در بوستان-بهترین دکتر گفتار درمانی در گلستان-بهترین دکتر گفتار درمانی در پورابتهاج-بهترین دکتر گفتار درمانی در دشتستان- بهترین دکتر گفتار درمانی در قبا-بهترین دکتر گفتار درمانی در گاندی -بهترین دکتر گفتار درمانی در نلسون ماندلا -بهترین دکتر گفتار درمانی در خیابان نفت -بهترین دکتر گفتار درمانی در میدان مادر -بهترین دکتر گفتار درمانی در ایران -بهترین دکتر گفتار درمانی در شیخ بهایی- بهترین دکتر گفتار درمانی در ملاصدرا- بهترین دکتر گفتار درمانی در جهان کودک-
بهترین مراکز گفتاردرمانی در غرب تهران
بهترین گفتار درمانی کودکان در باغ فیض- بهترین گفتار درمانی کودکان در شهرک اکباتان- بهترین گفتار درمانی کودکان در شهر زیبا- بهترین گفتار درمانی کودکان در گیشا- بهترین گفتار درمانی کودکان در طرشت- بهترین گفتار درمانی کودکان در حصارک- بهترین گفتار درمانی کودکان در آزادی- بهترین دکتر گفتار درمانی در ایران -بهترین گفتار درمانی کودکان در شاهین شمالی – بهترین گفتار درمانی کودکان در شاهین جنوبی – بهترین گفتار درمانی کودکان در چهار باغ – بهترین گفتار درمانی کودکان در بهنام – بهترین گفتار درمانی کودکان در وحدت اسلامی – بهترین دکتر گفتار درمانی در ایران -بهترین گفتار درمانی کودکان در سازمان آب – بهترین گفتار درمانی کودکان در کن- بهترین گفتار درمانی کودکان در ورداورد- بهترین گفتار درمانی کودکان در آریاشهر- بهترین گفتار درمانی کودکان در صادقیه- بهترین گفتار درمانی کودکان در شهرک آپادانا- بهترین گفتار درمانی کودکان در غرب تهران- بهترین گفتار درمانی کودکان در اشرفی اصفهانی- بهترین گفتار درمانی کودکان در تهران ویلا- بهترین گفتار درمانی کودکان در برق آلستوم- بهترین دکتر گفتار درمانی در ایران -بهترین گفتار درمانی کودکان در همایونشهر- بهترین گفتار درمانی کودکان در ونک- بهترین گفتار درمانی کودکان در آیت الله کاشانی- بهترین گفتار درمانی کودکان در سازمان برنامه- بهترین گفتار درمانی کودکان در غرب تهران- بهترین گفتار درمانی کودکان در عدل- بهترین دکتر گفتار درمانی در ایران -بهترین گفتار درمانی کودکان در شهرک اندیشه- بهترین گفتار درمانی کودکان در شهرک پرواز- بهترین گفتار درمانی کودکان در شهرک کوهسار- بهترین گفتار درمانی کودکان در شهرک نفت-گفتار درمانی در تلفظ حرف ر -بهترین گفتار درمانی کودکان در شهرک ولفجر- بهترین گفتار درمانی کودکان در غرب تهران- بهترین گفتار درمانی کودکان در بیمه- بهترین گفتار درمانی کودکان در غرب تهران- بهترین گفتار درمانی کودکان در کنکوری- بهترین دکتر گفتار درمانی در ایران -بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در آرژانتین- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در ساعی- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک غرب تهران- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در امیر آباد- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در ایرانشهر- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در یوسف آباد- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در بهجت آباد- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در جمالزاده- بهترین دکتر گفتار درمانی در ایران -بهترین مرکز گفتار درمانی کودک خوب در غرب تهران- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در خیابان شیراز- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در عباس آباد- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در فاطمی- بهترین دکتر گفتار درمانی در ایران -بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در قائم مقام- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در سنایی- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در غرب تهران- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در قزل قلعه – بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در بلوار کشاورز غربی- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در بلوار کشاورز شرقی- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در کریمخان- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در هفت تیر – بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در گاندی- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در میدان جهاد- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در غرب تهران- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در ولیعصر شمالی- بهترین دکتر گفتار درمانی در ایران -بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در ولیعصر جنوبی- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در هفت تیر- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در استاد معین – بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در خیابان دکتر هوشیار- دکتر گفتار درمانی خوب در تهران -بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در منزل غرب تهران- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در شمشیری- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در دستغیب- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در فتح- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در مهرآباد جنوبی- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در مهر آباد شمالی- بهترین مرکز گفتار درمانی کودک در بریانک-دکتر گفتار درمانی خوب در تهران -بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان غرب تهران- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در سلسبیل- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در کارون- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در هاشمی- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در خیابان زنجان- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در خیابان آذربایجان- دکتر گفتار درمانی خوب در تهران -بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در خیابان امام خمینی- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در جیحون- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در خوش- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در دامپزشکی- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در رودکی- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در قصرالدشت- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در مالک اشتر- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در نواب -بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در کمیل- دکتر گفتار درمانی خوب در تهران -بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در انقلاب – بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در شیخ هادی- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در امیریه-دکتر گفتار درمانی خوب در تهران -بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در منیریه- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در اسکندری- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در دخانیات- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در جمهوری- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در میدان حر- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در میدان راه آهن- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در هلال احمر- گفتار درمانی در تلفظ حرف ر -بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در پاستور- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در حسن آباد- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در گمرک- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در وحدت اسلامی- دکتر گفتار درمانی خوب در تهران -بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در کارگر شمالی و بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در کارگر جنوبی- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در بهارستان- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در فردوسی- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در پامنار- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در دروازه شمیران- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در امین حضور- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در پانزده خرداد-گفتار درمانی در تلفظ حرف ر -بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در سعدی- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در لاله زار- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در یاخچی آباد- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در جوادیه- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در نازی آباد- دکتر گفتار درمانی خوب در تهران -بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در خزانه- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در شهرک راه آهن- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در شهرک گلستان- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در شهرک فرهنگیان- دکتر گفتار درمانی خوب در تهران -بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در رجایی- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در علی آباد- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در سه راه آذری- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در امام زاده حسن- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در یافت آباد- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در جلیلی- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در زهتابی- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در زمزم- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در گلچین- دکتر گفتار درمانی خوب در تهران -بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در باغ خزانه- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در میدان قزوین- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در میدان بهاران- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در صاحب الزمان- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در تولیدارو- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در شاد آباد- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در ولیعصر- دکتر گفتار درمانی خوب در تهران -بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان درخلیج فارس شمالی- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در خلیج فارس جنوبی- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در شهرک ولیعصر- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در شهرک صاحب الزمان- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در خانی آباد- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در اسفندیاری- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در بهمنیار- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در میدان بهمن- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در نعمت آباد- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در اسماعیل آباد- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در دولت خواه- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهید کاظمی- گفتار درمانی در تلفظ حرف ر -بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در عبدل آباد- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در دولت آباد- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در جوانمرد- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در 13آبان- دکتر گفتار درمانی خوب در تهران -بهترین مراکز گفتار درمانی تهران -بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در باشگاه نفت- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در تهرانسر مرکزی- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهرک دریا- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهرک آزادی- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهرک استقلال- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهرک دانشگاه- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهرک 22 بهمن- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در ویلاشهر- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهرک غزالی- بهترین مراکز گفتار درمانی تهران -گفتار درمانی در تلفظ حرف ر – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهرک شهرداری- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهرک دانشگاه شریف- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در زیبا دشت بالا- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در زیبا دشت پایین- بهترین مراکز گفتار درمانی تهران -بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در گلستان شرقی- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در گلستان غربی- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در دژبان- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهید باقری- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در آزادشهر – گفتار درمانی در تلفظ حرف س -بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در پیکان شهر- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در دریاچه چیتگر- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در تهرانسر غربی- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در تهرانسر شرقی- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در اسلامشهر- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در اکباتان- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهران – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در بلوار فردوس شرق- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در بلوار فردوس غرب- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در دهکده المپیک – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در سیمون بولیوار – بهترین مراکز گفتار درمانی تهران -بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در چیتگر شمالی-گفتار درمانی در تلفظ حرف س -بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در چیتگر جنوبی – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در اسلام شهر – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهر آرا-بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در حقانی- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در خیابان جی- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در بلوار سرو- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در خیابان پاکنژاد- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در میدان صنعت- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در بلوار دریا- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در بلوار شهرداری- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در میدان کتاب- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در ایران زمین- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در میدان کاج-بهترین مراکز گفتار درمانی تهران -بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در بلوار 24 متری- گفتار درمانی در تلفظ حرف س -بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در صرافها- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در خیابان علامه- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در بلوار فرهنگ- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در بلوار فرحزادی- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در فرحزاد- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در بلوار مطهری-بهترین مراکز گفتار درمانی تهران -بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در بلوار درختی- گفتار درمانی در تلفظ حرف س -بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در خیابان زرافشان- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در هرمزان- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در میدان توحید- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در نصرت- بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در فرصت – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در انقلاب – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در ازادی -بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شادمان – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در بهبودی – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در حبیب الهی – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در دریان نو – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در دادمان – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهرک ژاندارمری – گفتار درمانی در تلفظ حرف س -بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در خیابان حسن سیف – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهرک بوعلی -بهترین مراکز گفتار درمانی تهران بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در ایوانک – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در بلوار حافظی – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در بلوار پیام – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در کوی فراز – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در شهرک قدس – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در قیصر امین پور – بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در سئول – بهترین مراکز گفتار درمانی تهران -بهترین مراکز گفتار درمانی کودکان در سیمای ایران –
بهترین مراکز گفتاردرمانی در شرق تهران
دکتر گفتار درمانی خوب در شریعتی –دکتر گفتار درمانی خوب در فرمانیه-دکتر گفتار درمانی خوب در نیاوران-دکتر گفتار درمانی خوب در پونک-دکتر گفتار درمانی خوب در پاسداران-دکتر گفتار درمانی خوب در شمال تهران-دکتر گفتار درمانی خوب در تهرانپارس-دکتر گفتار درمانی خوب در شرق تهران-دکتر گفتار درمانی خوب در تهران-دکتر گفتار درمانی خوب اتیسم در شرق تهران- دکتر گفتار درمانی خوب کودکان شرق تهران -دکتر گفتار درمانی خوب کودکان در هنگام- دکتر گفتار درمانی خوب کودکان در رسالت- دکتر گفتار درمانی خوب کودکان در میدان سپاه- بهترین مراکز گفتار درمانی تهران -دکتر گفتار درمانی خوب کودکان شرق تهران-دکتر گفتار درمانی خوب کودکان در طالقانی- دکتر گفتار درمانی خوب کودکان در مشیریه- دکتر گفتار درمانی خوب کودکان در مسعودیه-گفتار درمانی در تلفظ حرف س -دکتر گفتار درمانی خوب کودکان در نارمک- دکتر گفتار درمانی خوب کودکان در مجیدیه- دکتر گفتار درمانی خوب کودکان در سراج- دکتر گفتار درمانی خوب کودکان شرق تهران -دکتر گفتار درمانی خوب کودکان در فرجام- دکتر گفتار درمانی خوب کودکان در افسریه- بهترین مراکز گفتار درمانی تهران -دکتر گفتار درمانی خوب کودکان در پاسدار گمنام- دکتر گفتار درمانی خوب کودکان در پیروزی- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در شرق تهران -بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در باقری-بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در سیزده آبان- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در آهنگ- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در پرستار- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در چهارصد دستگاه- بهترین مراکز گفتار درمانی تهران -بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در خیابان کرمان- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان شرق تهران -گفتار درمانی در تلفظ حرف س -بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در وحیدیه- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در شرق تهران -بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در سرخه حصار-گفتار درمانی در تلفظ حرف س -بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در امامت- بهترین مراکز گفتار درمانی تهران -بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در امام حسین- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در سید خندان- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان شرق تهران –بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در دردشت-بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در گلبرگ- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در خیابان اشراقی- گفتار درمانی در تلفظ حرف س -بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در زاهد گیلانی- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در صفا- بهترین گفتار درمان تهران -بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در مولوی- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان درسبلان-بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان شرق تهران -بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در هفت حوض- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در سعدی- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در خیابان تختی- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در سهروردی- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در بهشتی-بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در فردوسی- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در بهارستان- بهترین متخصص گفتار درمانی کودکان در مطهری-بهترین گفتار درمان تهران -بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در مفتح- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار خوب در شرق تهران – بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در دروازه شمیران- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در تختی- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در کریمخان- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در هفت تیر- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در هرندی- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در قیام- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در بلوار پروین-بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در اتحاد- بهترین گفتار درمان تهران -بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در خیابان ایران- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در هفده شهریور- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در نظام آباد -بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در شهدا-بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار شرق تهران – بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در نیرو هوایی- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در بلوار ابوذر- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در میدان خراسان- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در مدائن- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار درفدک- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در شمیران- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در تسلیحات- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در نبرد- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در محلاتی -بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در لواسان-بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در فشم-بهترین گفتار درمان تهران -بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در حکیمیه – بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در شرق تهران – بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در شمیرانات- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در بنی هاشم- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در علم و صنعت-بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در قنات کوثر- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در شهرک امید- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در شیان- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در لویزان- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در مهران- بهترین مرکز درمان تاخیر در گفتار در خاقانی- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در امجدیه- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در ارامنه- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در خیابان دبستان- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در عباس آباد- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در اندیشه- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در خیابان قصر- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار شرق تهران -بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در کاج- بهترین گفتار درمان تهران -بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در نامجو- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در شهید قندی- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در شرق تهران – بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در میدان فرخی یزدی- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در مسجد جامع- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در ساقدوش – بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در شرق تهران -بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار شرق -بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در شهید عراقی-بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار شرق تهران-بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در هروی- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در قلهک-بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در سه راه ضرابخانه-بهترین گفتار درمان تهران -بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در استاد حسن بنا-بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در میدان نبوت- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در بلوار دلاوران-بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در سمنگان-بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در شهید ثانی-بهترین گفتار درمان تهران -بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در جانبازان شرقی-بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در جانبازان غربی- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در مدائن- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در اتوبان رسالت- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در میدان هلال احمر-بهترین گفتار درمان تهران -بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در میدان الغدیر- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در نیروی دریایی-بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در آیت الله مدنی- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در خیابان گرگان-بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در سبلان جنوبی- بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در سبلان شمالی- بهترین گفتار درمان تهران -بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در گلشن دوست-بهترین گفتار درمانی برای تاخیر گفتار در خیابان اردیبهشت- گفتار درمانی کودکان- گفتار درمانی- گفتادرمانی- گفتاردرمانی برای کودکان- گفتاردرمانی کودک – گفتار درمانی خوب کودکان –
بهترین مراکز گفتار درمانی جنوب تهران
گفتار درمانی کودک 2 ساله در میدان بهارستان-بهترین گفتار درمان تهران -گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان فردوسی- گفتار درمانی کودک 2 ساله در امامزاده یحیی-گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان پامنار-گفتار درمانی کودک 2 ساله در میدان قیام- گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان ایران- گفتار درمانی کودک 2 ساله در دروازه شمیران- گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان امین حضور- گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان پانزده خرداد- گفتار درمانی کودک 2 ساله در پیچ شمیران- گفتار درمانی کودک 2 ساله در میدان خراسان- گفتار درمانی کودک 2 ساله در نیرو هوایی-گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان هفده شهریور جنوبی-گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان هفده شهریور شمالی- گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان ری-گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان سعدی-بهترین گفتار درمان تهران -گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان مولوی- گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان صفا-گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان زاهد گیلانی-گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان پیروزی-گفتار درمانی کودک 2 ساله در میدان امامت-گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان شورا-گفتار درمانی کودک 2 ساله در منطقه سرخه حصار-بهترین گفتار درمان تهران -گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان تهران نو- گفتار درمانی کودک 2 ساله در نیروی هوایی-گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان شکوفه- گفتار درمانی کودک 2 ساله در چهار صد دستگاه- گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان بروجردی- بهترین گفتار درمان تهران -گفتار درمانی کودک 2 ساله در صد دستگاه- گفتار درمانی کودک 2 ساله در سرآسیاب دولاب- گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان پرستار-گفتار درمانی کودک 2 ساله در خیابان سیزده آبان- گفتار درمانی کودک 2 ساله در بلوار ابوذر- گفتار درمانی کودک 2 ساله در بلوار نبرد-گفتار درمانی کودک سه ساله در خیابان خاوران- بهترین گفتار درمان تهران -گفتار درمانی کودک سه ساله در خیابان دولاب- گفتار درمانی کودک سه ساله در خیابان آهنگ -گفتار درمانی کودک سه ساله در خیابان قصر فیروزه- گفتار درمانی کودک سه ساله در اتوبان محلاتی- گفتار درمانی کودک سه ساله در خیابان پاسدار گمنام- بهترین گفتار درمان تهران -گفتار درمانی کودک سه ساله در شهید محلاتی- گفتار درمانی کودک سه ساله در خیابان فلاح-گفتار درمانی کودک سه ساله در خیابان هاشم آباد-گفتار درمانی کودک سه ساله در منطقه اتابک- گفتار درمانی کودک سه ساله در میدان شوش-گفتار درمانی کودک سه ساله در کیانشهر شمالی-گفتار درمانی کودک سه ساله در کیانشهر جنوبی- گفتار درمانی کودک سه ساله در رضویه- گفتار درمانی کودک سه ساله در خیابان مشیریه-بهترین گفتار درمان تهران -بهترین کلینیک گفتار درمانی در تهران -گفتار درمانی کودک سه ساله در خیابان افسریه شمالی -گفتار درمانی کودک سه ساله در افسریه جنوبی- گفتار درمانی کودک سه ساله در مسودیه- گفتار درمانی کودک سه ساله در قیام دشت- گفتار درمانی کودک سه ساله در خاورشهر-گفتار درمانی کودک سه ساله در بعثت- گفتار درمانی کودک سه ساله در جوادیه- گفتار درمانی کودک سه ساله در نازی آباد- گفتار درمانی کودک سه ساله در خزانه-بهترین کلینیک گفتار درمانی در تهران -گفتار درمانی کودک سه ساله در شهرک بعثت- گفتار درمانی کودک سه ساله در علی آباد- گفتار درمانی کودک سه ساله در یاخچی آباد- گفتار درمانی کودک سه ساله در باغ آذری- گفتار درمانی کودک سه ساله در میدان راه آهن- گفتار درمانی کودک سه ساله در خیابان رجایی-گفتار درمانی کودک سه ساله در هلال احمر- گفتار درمانی کودک سه ساله در خیابان آذری-بهترین کلینیک گفتار درمانی در تهران -گفتار درمانی کودک 3 ساله در امامزاده حسن- گفتار درمانی کودک سه ساله در یافت آباد شمالی- گفتار درمانی کودک 3ساله در ینی- گفتار درمانی کودک 3ساله در سعید آباد-گفتار درمانی کودک 3ساله در خانی آباد نو شمالی-گفتار درمانی کودک 3ساله در خیابان بهمنیار- گفتار درمانی کودک 3 ساله در نعمت آباد- بهترین کلینیک گفتار درمانی در تهران -گفتار درمانی کودک 4 ساله در اسماعیل آباد- گفتار درمانی کودک 3 ساله در شهید کاظمی-گفتار درمانی کودک 4 ساله در خانی آباد نو جنوبی- گفتار درمانی کودک 4 ساله در عبدل آباد- گفتار درمانی کودک 4 ساله در امین آباد- گفتار درمانی کودک 4 ساله در جوانمرد قصاب- گفتار درمانی کودک 4 ساله در کهریزک- گفتار درمانی کودک 4 ساله در تهرانسر غربی- گفتار درمانی کودک 4 ساله در تهرانسر شرقی-گفتار درمانی کودک 4 ساله در شهرک پاسداران- گفتار درمانی کودک 4 ساله در ورداورد- گفتار درمانی کودک 4 ساله در شهرک غزالی- گفتار درمانی کودک 4 ساله در تهرانسر مرکزی- گفتار درمانی کودک 4 ساله در کیانشهر- گفتار درمانی کودک 4 ساله در شهرک دانشگاه شریف- گفتار درمانی کودک 4 ساله در تهرانسر- گفتار درمانی کودک 4 ساله در شهرک 22 بهمن- گفتار درمانی کودک 4 ساله در شهر ری-بهترین کلینیک گفتار درمانی در تهران -گفتار درمانی کودک 4 ساله در شاه عبدالعظیم-گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان فردوسی- گفتار درمانی کودک 4 ساله در امامزاده یحیی-گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان پامنار-گفتار درمانی کودک 4 ساله در میدان قیام- گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان ایران- گفتار درمانی کودک 4 ساله در دروازه شمیران- گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان امین حضور- گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان پانزده خرداد- بهترین کلینیک گفتار درمانی در تهران -گفتار درمانی کودک 4 ساله در پیچ شمیران- گفتار درمانی کودک 4 ساله در میدان خراسان- گفتار درمانی کودک 4 ساله در نیرو هوایی-گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان هفده شهریور جنوبی-گفتار درمانی کودک 4 ساله در کاردرمانی در خیابان هفده شهریور شمالی- گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان ری- بهترین کلینیک گفتار درمانی در تهران -گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان سعدی- گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان مولوی- گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان صفا-گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان زاهد گیلانی-گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان پیروزی-گفتار درمانی کودک 4 ساله در میدان امامت-گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان شورا-گفتار درمانی کودک 4 ساله در منطقه سرخه حصار- گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان تهران نو- گفتار درمانی کودک 4 ساله در نیروی هوایی-گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان شکوفه- گفتار درمانی کودک 4 ساله در چهار صد دستگاه- گفتار درمانی کودک 4 ساله در خیابان بروجردی- گفتار درمانی کودک 4 ساله در صد دستگاه- گفتار درمانی کودک 4 ساله در سرآسیاب دولاب- بهترین کلینیک گفتار درمانی در تهران -گفتار درمانی کودک 4 ساله در پرستار-گفتار درمانی کودک 5 ساله در خیابان سیزده آبان- گفتار درمانی کودک 4 ساله در بلوار ابوذر- گفتار درمانی کودک 5 ساله در بلوار نبرد-گفتار درمانی کودک 5 ساله در خیابان خاوران- گفتار درمانی کودک 5 ساله در خیابان دولاب- گفتار درمانی کودک 5 ساله در خیابان آهنگ -گفتار درمانی کودک 5 ساله در خیابان قصر فیروزه- گفتار درمانی کودک 5 ساله در اتوبان محلاتی- گفتار درمانی کودک 5 ساله در خیابان پاسدار گمنام- گفتار درمانی کودک 5 ساله در شهید محلاتی- گفتار درمانی کودک 5 ساله در خیابان فلاح-بهترین کلینیک گفتار درمانی در تهران -گفتار درمانی کودک 5 ساله در خیابان هاشم آباد- گفتار درمانی کودک 5 ساله در منطقه اتابک- گفتار درمانی کودک 5 ساله در میدان شوش- گفتار درمانی کودک 5 ساله در کیانشهر شمالی و جنوبی-گفتار درمانی کودک 5 ساله در رضویه- گفتار درمانی کودک 5 ساله در مشیریه-گفتار درمانی کودک 5 ساله در خیابان افسریه شمالی -گفتار درمانی کودک 5 ساله در افسریه جنوبی- گفتار درمانی کودک 5 ساله در مسودیه- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در تهران -گفتار درمانی کودک 5 ساله در قیام دشت- گفتار درمانی کودک 5 ساله در خاورشهر- گفتار درمانی کودک 5 ساله در بعثت- گفتار درمانی کودک 5 ساله در جوادیه- گفتار درمانی کودک 5 ساله در نازی آباد- گفتار درمانی کودک 5 ساله در خزانه- گفتار درمانی کودک 5 ساله در شهرک بعثت- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در تهران -گفتار درمانی کودک 5 ساله در علی آباد- گفتار درمانی کودک 5 ساله در یاخچی آباد- گفتار درمانی کودک 5 ساله در باغ آذری- گفتار درمانی کودک 5 ساله در میدان راه آهن- گفتار درمانی کودک 5 ساله در خیابان رجایی- گفتار درمانی کودک 5 ساله در هلال احمر- گفتار درمانی کودک 5 ساله در خیابان آذری- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در تهران -گفتار درمانی کودک 5 ساله در امامزاده حسن- گفتار درمانی کودک 5 ساله در یافت آباد شمالی- گفتار درمانی کودک 5 ساله در قلعه مرغی- گفتار درمانی کودک 5 ساله در خلیج فارس شمالی -گفتار درمانی کودک 5 ساله در خلیج فارس جنوبی-گفتار درمانی کودک 5 ساله در مهرآباد- گفتار درمانی کودک 5 ساله در تولیدارو- گفتار درمانی کودک 5 ساله در یافت آباد جنوبی- گفتار درمانی کودک 5 ساله در شاد آباد- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در تهران -گفتار درمانی کودک 5 ساله در خیابان امام خمینی- گفتار درمانی کودک 5 ساله در سعید آباد- گفتار درمانی کودک 5 ساله در خانی آباد نو شمالی- گفتار درمانی کودک 5 ساله در خیابان بهمنیار-گفتار درمانی کودک 5 ساله در نعمت آباد- گفتار درمانی کودک 5 ساله در اسماعیل آباد-گفتار درمانی کودک 5 ساله در شهید کاظمی- بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در تهران -گفتار درمانی کودک 5 ساله در خانی آباد نو جنوبی- گفتار درمانی کودک 5 ساله در عبدل آباد- گفتار درمانی کودک 5 ساله در امین آباد- گفتار درمانی کودک 2 ساله در جوانمرد قصاب- گفتار درمانی کودک 2 ساله در کهریزک- گفتار درمانی کودک 2 ساله در تهرانسر غربی- گفتار درمانی کودک 2 ساله در تهرانسر شرقی- گفتار درمانی کودک 2 ساله در شهرک پاسداران- گفتار درمانی کودک 2 ساله در ورداورد- گفتار درمانی کودک 3 ساله در شهرک غزالی- گفتار درمانی کودک 3 ساله در تهرانسر مرکزی- گفتار درمانی کودک 3 ساله در شهرک دانشگاه شریف-بهترین کلینیک گفتار درمانی کودکان در تهران -گفتار درمانی کودک 3 ساله در تهرانسر- گفتار درمانی کودک 3 ساله در شهرک 22 بهمن- گفتار درمانی کودک 3 ساله در شهر ری-گفتار درمانی کودک 3 ساله در شاه عبدالعظیم- گفتار درمانی کودکان- گفتار درمانی- گفتادرمانی- گفتاردرمانی برای کودکان- گفتاردرمانی کودک – گفتار درمانی خوب کودکان –
معمولاً طراحان گرافیک برای صفحه‌آرایی، نخست از متن‌های آزمایشی و بی‌معنی استفاده میکنند تا صرفاً به مشتری یا صاحب‌کار خود نشان دهند که صفحهٔ طراحی یا صفحه‌بندی شده،به‌نوعی وابسته به متن است، آنها با استفاده از محتویات ساختگی، صفحهٔ گرافیکی خود را صفحه‌آرایی میکنند تا مرحلهٔ طراحی و صفحه‌بندی را به پایان برند.
معمولاً طراحان گرافیک برای صفحه‌آرایی، نخست از متن‌های آزمایشی و بی‌معنی استفاده میکنند تا صرفاً به مشتری یا صاحب‌کار خود نشان دهند که صفحهٔ طراحی یا صفحه‌بندی شده، بعد از اینکه متن در آن قرار گیرد، چگونه به نظر میرسد و قلم‌ها و اندازه‌بندی‌ها چگونه در نظر گرفته شده‌است. از آنجایی که طراحان عموماً نویسندهٔ متن نیستند
معمولاً طراحان گرافیک برای صفحه‌آرایی، نخست از متن‌های آزمایشی و بی‌معنی استفاده میکنند تا صرفاً به مشتری یا صاحب‌کار خود نشان دهند که صفحهٔ طراحی یا صفحه‌بندی شده است.
معمولاً طراحان گرافیک برای صفحه‌آرایی، نخست از متن‌های آزمایشی و بی‌معنی استفاده میکنند
معمولاً طراحان گرافیک برای صفحه‌آرایی، نخست از متن‌های آزمایشی و بی‌معنی استفاده میکنند
معمولاً طراحان گرافیک برای صفحه‌آرایی، نخست از متن‌های آزمایشی و بی‌معنی استفاده میکنند تا صرفاً به مشتری یا صاحب‌کار خود نشان دهند که صفحهٔ طراحی یا صفحه‌بندی شده، بعد از اینکه متن در آن قرار گیرد، چگونه به نظر میرسد و قلم‌ها و اندازه‌بندی‌ها چگونه در نظر گرفته شده‌است. از آنجایی که طراحان عموماً نویسندهٔ متن نیستند و وظیفهٔ رعایت حق تکثیر متون را ندارند و در همان حال، کار آنها به‌نوعی وابسته به متن است، آنها با استفاده از محتویات ساختگی، صفحهٔ گرافیکی خود را صفحه‌آرایی میکنند تا مرحلهٔ طراحی و صفحه‌بندی را به پایان برند.
معمولاً طراحان گرافیک برای صفحه‌آرایی، نخست از متن‌های آنها به‌نوعی وابسته به متن است، آنها با استفاده از محتویات ساختگی، صفحهٔ گرافیکی خود را صفحه‌آرایی میکنند تا مرحلهٔ طراحی و صفحه‌بندی را به پایان برند.
