دسته: گفتار درمانی

آموزش گفتار درمانی کودک

آموزش مستقیم برای درمان گفتار و زبان، به مواردی از کار گفتار درمانی اشاره دارد که در آن وظیفه ،گفتاردرمانی آموزش، راهنمایی و یا تربیت بیمار برای یک مهارت جدید است. اگرچه گفتاردرمان ها آموزگار محسوب نمی­شوند، مواقعی پیش می ­آید که بهترین کاربردهای آموزش سودمندی آن در کمک به گفتاردرمانها است تا به هدف­های درمان دست یابند. مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر در کنار خدمات کاردرمانی در حیطه اختلالات زبان و گفتار و آموزش گفتار درمانی کودک در زمینه برقراری ارتباط مناسب و بهبود مهارت های گفتاری کودکان فعالیت می نماید. تجربه بالای بهترین دکتر گفتاردرمانی مرکز دکتر صابر و امکانات پیشرفته مرکز موجب تسریع روند درمان کودکان در این مرکز گردیده است.

روند آموزش گفتار درمانی کودکان

آموزش مستقیم: حس­های یادگیری، توصیف / اجرا، پرسش و صبر و انتظار در روند درمان

در حین بخش­ های مختلف درمان گفتاردرمان را تشویق می ­کنیم تا مفاهیم گوناگون مربوط به آموزش و متون یادگیری را مورد توجه قرار دهند، از جمله اطلاعات مربوط به حس­ های یادگیری، توصیف، اجرا مهارت­ های مربوط به پرسش و کاربرد مناسب صبر و انتظار در خلال آموزش.

-حس­ های یادگیری

طبق معمول، گفتاردرمان ها برای آموزش اطلاعات جدید به ،بیماران روی حس­ های دیداری شنیداری و لمسی (شامل لمسی و حسی- حرکتی) تکیه می­ کنند. این به آن معنی است که محرک ها:

a) از طریق دیداری ارایه می­ شوند تا حس بینایی را تحریک کنند

b) از طریق شنیداری ارایه می­ شوند تا حس شنیداری را تحریک کنند

C) از طریق لمسی ارایه می­ شوند تا لمس و حس و حرکت را تحریک کنند. با این همه در صورت نیاز بيمار گفتاردرمان ها ساير حس ­ها مثل حس چشایی و حس بویایی بیمار را نیز برای آموزش او تحریک می ­کنند.

هر چند بیشتر یادگیرندگان توانایی یادگیری از طریق تمام حس ­ها را دارند ولی اعظم یادگیرندگان غالباً از یک حس به عنوان حس برتر برای یادگیری استفاده می­ کنند، یعنی حسی که از طریق آن اطلاعات را به بهترین نحو یاد می ­گیرند. از آنجایی که متخصصان مسئول ایجاد هدف­ هایی برای بیماران هستند و برای رسیدن به این هدف ­ها فعالیت­ های موفقیت آمیزی را طراحی و برنامه ریزی می­ کنند مهم است که گفتاردرمان از است که گفتاردرمان از حس برتر بیماران برای یادگیری آگاه باشد.

-توصيف و توضيح در آموزش گفتار

توصیف و توضیح بخش ­های اصلی آموزش را تشکیل می ­دهند. توصیف عبارت است از گفتن یا شرح دادن ویژگی­ ها، عملکردها، شاخص­ ها و یا جنبه­ هایی از یک چیز یا یک مفهوم که مهم به نظر می­ رسند برای مثال هنگام توصیف توپ گفتاردرمان، ممکن است چیزهایی مثل این بگوید: «توپ گرد است و اگر آن را به زمین بزنند به هوا می ­رود ما می­ توانیم آن را پرتاب کنیم، بگیریم، بغلتانیم و با پا به ان ضربه بزنیم. با این توصیف ممکن است شامل خصوصيات زیر باشد» نخستین ویژگی­ ها یا خصوصیات چیزی که شرح داده می­ شود عبارتند از: اندازه کل، رنگ، عملکرد و تداعی بی­ربط. تداعی­ های بی ربط این گونه تعریف می­ شوند: روزگار دور مکان­ ها یا فعالیت­ هایی که ممکن است بیمار درباره ­ی چیز توصیف شده با آن روبرو شده باشد برای مثال یک تداعی بیربط درباره ی توپ ممکن است این باشد در کلاس درس شما سه عدد توپ هست.»

توضيح عبارت است از به کارگیری شرح کاملاً سازمان یافته و گام به گام به گونه ­ای که به راحتی قابل درک باشد. توضیحات آموزگار درباره­ ی وسایل و مفاهیمی که باید یاد گرفته شوند، ابزار سودمندی برای آموزش تشخیص داده شده ­اند (ری­وِرا اسمیت، ۱۹۸۲) استفاده از ابزارهای کمکی دیداری، الگوها، فعالیت ­ها،اشارات و نظایر این ­ها نیز ممکن است در سودمندتر بودن توضیحات برای بیماران مفید واقع شوند. توضیحات همراه با بازخورد (رز گرلند، اپس تین، ۱۹۸۲) و توضیحات همراه با الگو دادن (ری­وِرا اسميت، ۱۹۸۲)، در تعمیم یادگیری کودکان سودمند تشخیص داده شده ­اند. توصیه شده است که از درس ­های توضیحی کوتاه و تکراری مثل جملات و یا فعالیت ­ها استفاده شود. برای مثال در توضیح این که چراغ­ های سقفی را چگونه روشن کنیم گفتاردرمان ممکن است به سمت کلید برق برود و در حالی که جمله­ ی کلید برق را به سمتِ بالا می ­برم چراغ روشن می­ شود و کلید برق را به سمت پایین می­ آورم چراغ خاموش می­ شود، را بیان می­ کند چراغ را روشن و خاموش می­ كند. یك بار دیگر نگاه کنید کلید برق به سمت بالا چراغ روشن می شود و کلید برق به سمت پایین چراغ خاموش می­ شود. کلید بالا باشد چراغ روشن می­ شود کلید پایین باشد چراغ خاموش می­ شود. «بالا روشن، پایین خاموش» گفتاردرمان ها در آموزش گفتار درمانی باید در طراحی توضیحات برای بیمارانی که دقیق هستند و همچنین ابزارهای آموزشی مؤثر ، افراد امیدوار کننده ­ای باشند. همان گونه که میپر (۲۰۰۴) شرح داده است در هنگام توضیح و در سایر مواقع در خلال درمان حتى الامكان بايد از تمایل به زیاد حرف زدن یا پُر حرفی پرهیز نمود. با وجود این به خاطر ماهيت توصيف و توضیح، احتمالاً بیش از آنچه که در سایر مواقع ممکن است لازم باشد بیمار در خلال درمان به صحبت گفتاردرمان نیاز دارد.

-پرسش

پرسش یکی از شگردهای آموزش مستقیم است که به منظور ارزیابی یادگیری و تسهیل یادگیری بیشتر طراحی می­ شود. (میلر ۲۰۰۲) . پرسش­ ها به متمرکز کردن توجه روی اطلاعات مهم کمک می­ کنند و دانشجویان را وادار می ­کنند تا به طور فعال در جلسه مشارکت داشته باشند (گال،۱۹۸۴) هگد (۲۰۰۱) چهار نوع پرسش را نام برده است.

۱) پرسش ­های آهنگین: این پرسش­ ها اساساً نوعی گفتار خبری اند (و نه از نظر نحوی پرسش­ های درست) که به دلیل آهنگ ویژه شان به عنوان پرسش به کار می ­روند.

٢) پرسش ­های پایان جمله: این پرسش­ ها جملات خبری­ اند که به پایان آن ها حالت پرسشی افزوده می­ شود (مثلاً: «شما می توانید این کار را انجام دهید، مگر نه؟»

۳) پرسش ­های دارای کِ و چِ: انواع پرسش ­هایی که با ک و چ آغاز می­ شوند کی، کِی، کجا، کدام و چرا، چطور، چه وقت، چی.

۴) پرسش ­های بله – نه: انواع پرسش ­هایی که پاسخ آن ها بله – نه است

مطرح کردن پرسش، بخش ارزشمندی از آموزش گفتار درمانی کودک است و گفتاردرمان ها را تشویق می­ کنیم تا از پرسش ­ها برای هدف ­های برنامه ریزی شده زیر عنوان به بانک سپردن اطلاعات استفاده کنند. این اصطلاح به این منظور به کار گرفته می­ شود تا به گفتاردرمان ها کمک کند که بفهمند پاسخ پرسش­ ها نباید در گنجینه مهارت­ های بیمار موجود باشد، مگر این که گفتاردرمان بیمار را در معرض آموزشی قرار داده باشد که به منظور سپردن اطلاعات در بانک مهارت ­های بیمار طراحی شده باشد. هدف پرسش­ ها را به یاد داشته باشید (ارزیابی یادگیری و تقویت یادگیری بیشتر) و به نحو شایسته و حساب شده ­ای از پرسش ­ها استفاده کنید.

نقش خانواده در فرآیند گفتار درمانی کودک

خانواده نقش کلیدی در موفقیت فرآیند گفتاردرمانی برای کودکان ایفا می‌کند. حمایت و مشارکت فعال والدین و اطرافیان می‌تواند به بهبود سریع‌تر و مؤثرتر مهارت‌های گفتاری کودک کمک کند. اولین قدم، ایجاد محیطی آرام و تشویق‌کننده است تا کودک بدون استرس و با اعتماد به نفس بیشتر تمرینات را انجام دهد. والدین می‌توانند با تکرار تمرینات ارائه‌شده توسط متخصص گفتاردرمانی در خانه، روند درمان را تسریع کنند. استفاده از بازی‌ها و فعالیت‌های جذاب نیز می‌تواند به تقویت گفتار کودک کمک کند. خواندن کتاب، شعرخوانی و صحبت کردن با کودک به شیوه‌ای ساده و واضح از جمله روش‌های مؤثر هستند. علاوه بر این، خانواده باید صبور باشد و پیشرفت‌های کوچک کودک را تشویق کند. ارتباط مستمر با درمانگر و پیگیری منظم جلسات نیز از عوامل مهم در دستیابی به نتایج مطلوب است. با همکاری خانواده و متخصص، کودک می‌تواند به مرور زمان مهارت‌های گفتاری خود را بهبود بخشد.

سوالات متداول:

1- چگونه می‌توانم در خانه به کودکم برای بهبود گفتار کمک کنم؟
در خانه می‌توانید با خواندن کتاب، صحبت کردن با کودک، استفاده از تصاویر و بازی‌های کلامی، و تشویق کودک به بیان نیازها و احساساتش، به بهبود گفتار او کمک کنید.

2-هزینه گفتاردرمانی کودک چقدر است؟
هزینه گفتاردرمانی کودک بسته به شهر، مرکز درمانی و تعداد جلسات متفاوت است. بهتر است قبل از شروع درمان، هزینه‌ها را بررسی کنید و از بیمه‌های طرف قرارداد مرکز مطلع شوید.

گفتاردرمانی و ماساژ صورت برای تکلم|ماساژ دهانی در گفتار درمانی|تقویت عضلات گفتاری

ماساژ دهانی گفتاردرمانی یکی از تکنیک های درمانی است که برای کودکان و بزرگسالانی که مشکل در سیستم عصبی عضلات صورت دارند و همچنین در کودکان با اختلالات حس داخل دهانی مورد استفاده قرار می گیرد. ماساژ گفتاردرمانی موجب تحریک حس عمقی عضلات و بهبود ضعف عضلات داخل دهانی می گردد. تقویت عضلات گفتاری در کودکان موجب بهبود مهارت های تولید گفتار و تلفظ می شود. همچنین ماساژ دهانی در گفتاردرمانی در کودکان با اختلالات بلع و حساسیت های داخل دهانی که موجب بد غذایی و مشکلات تغذیه کودک می گردد نیز کاربرد دارد و با حساسیت زدایی زبان و حفره دهان  و بهبود رفلکس گگ در کودکان به تغذیه صحیح کودک کمک می نماید. مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی دکتر صابر با کادر مجرب و متخصص خود در زمینه ماساژ صورت برای تکلم ، ماساژ درمانی کودکان و گفتاردرمانی کودک در دو شعبه غرب و شرق تهران مشغول به فعالیت می باشد. گفتاردرمانی در منزل از دیگر خدمات این مرکز می باشد که روند درمان کودکان را تسریع می بخشد.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

شروع ماساژ گفتاردرمانی

برای تأمین سلامتی مراجع و نیز گفتاردرمانگر در حين انجام یک معاینه داخل دهانی، گفتاردرمانی و ماساژ صورت برای تکلم، باید از دستکش ­های لاستیکی یا جراحی استفاده کرد. همچنین عاقلانه است که قبل از پوشیدن دستکش­ ها و بعد از درآوردن آن ها دست ها کاملاً با صابون شسته شوند. ردیف دندانی و آکلوژن فک تحتانی ارزیابی خواهد شد. ظهور eruption ، فاصله­ دار بودن Spacing و جهت­ گیری orientation دندان­ ها و ساختمان و تناسب زبان نیز مورد مشاهده قرار می­ گیرد. با قرار دادن یک آب نبات چوبی در بالا پایین و طرفین دهان کودک و سپس در خواست از او برای لیسیدن آن، حرکت زبان را تشویق کنید اما وقتی ارزیابی را کامل کردید حتماً به کودک اجازه دهید آب نبات چوبی را بخورد ساختمان سخت کام را با استفاده از یک چراغ قوه کوچک جیبی با مراجعه به مدل داده شده در شکل (۵-۲) الف و ب معاینه کنید.

گفتاردرمانگر مخصوصاً باید نسبت به علائمی که حاکی از وجود شکاف کام زیر مخاطی (شکل ۶-۲) و زبان کوچک دو شاخه است، هوشیار باشد. این علائم عبارتند از رنگ ظاهری نسبتاً سفید نرم کام و یک تورفتگی در ناحیه ­ای که روی قسمت قابل لمس نرمکام قرار داشته باشد (پشت کودک ایستاده با تکیه سرش روی خود یکی از انگشتان داخل دستکش را در طول خط میانی کام از لبه لثه تا نرمکام حرکت دهید). این یافته ­ها نیاز به ارزیابی بیشتر ساختار های V.P را نشان می­ دهند. با درخواست از کودک برای کشیدن واکه /a/ و سپس تولید تکرارهای کوتاهی از /a/ – /a/ عملکرد نرمکام را می­ توان مورد مشاهده قرار داد. انجام این ارزیابی­ ها روی کودکان کوچک ­تر از ۳ سال سخت است زیرا تحمل یک معاینه داخل دهانی در آن ها، مثل تقلید صداها در پیروی از دستور، دشوار است. برای کمک به معاینه دهانی در کودکان کوچک ­تر، درمانگر می ­تواند به کودک اجازه دهد ابتدا از چراغ قوه ­ای برای دیدن دهان والدین استفاده کند و سپس نور چراغ قوه را روی دست خود او بتاباند تا بفهمد که آسیبی نمی ­رساند. شما می­ توانید از کودکان بخواهید دهان­ شان را به اندازه­ ای باز کنند که شما بتوانید ببینید صبحانه چه خورده­ اند یا ببینید آیا داخل دهان­ شان فیل (کرگدن، دایناسور یا هر چیز دیگر) هست یا نه؟ اگر کودک باز هم اجازه معاینه داخل دهانی یا ماساژ گفتاردرمانی را نداد می ­توانید این کار را مجدداً زمانی انجام دهید که، کودک در خلال یک دوره برنامه مداخله­ ای با شما آشناتر شده باشد.

معاینه عضلات صورت برای تکلم

معاینه عملکرد کامی – حلقی و تشدید: حتی اگر ساختار های کامی – حلقی در معاینه طبیعی باشند عاقلانه است که توانایی کودک در استفاده از دریچه V.P در گفتاردرمانی و ماساژ صورت برای تکلم ارزیابی شود. این کار را می­ توان کاملاً راحت با دو ابزار سریع و کارآمد انجام داد آزمون فشار تولید آیوا برای ارزیابی آندسته از خطا های گفتاری تهیه شد که اغلب با بی­کفایتی V.P همراه اند. این روش برای کودکانی در سطوح رشدی پایین در ۲۴ تا ۳۰ ماهگی استفاده می­ شود. درمانگر فقط از مراجع می­ خواهد کلمات را تکرار کند و یادداشت می­ کند که آیا قطعات خط­ کشی شده درست تولید می­ شوند یا نه اگر درست بود، روی خط مربوط به هر کلمه یک علامت گذاشته می­ شود. اگر نبود نوع خطا ثبت می­ شود و کلید زیر کادر به کار می ­رود اگر خروج هوا از بینی انسدادی­ های glottal stop، حنجره­ ای، سایش ­های حلقی یا خرخرهای خیشومی nasal snort شنیده شوند، دریچه V.P احتمالاً عملکرد جبرانی compromise دارد. در مورد علت این مشکل، باید بررسی دیگری، همراه با مشاوره پزشکی صورت می­ گیرد. حتی اگر هیچ نقص ساختمانی پیدا نشود و خطاهای تولیدی یک کودک نشان دهنده بی­ کفایتی V.P باشد، درمان این خطاها مانند هرگونه برنامه ریزی زبانی لازم، ضروری خواهد بود.

درجه پُر خیشومی درک شده از گفتار را می ­توان از طریق روش ­های ارائه شده از سوی ون دِمارک ارزیابی کرد. این روش شامل جملاتی با تعداد کنترل شده­ ای از صدا های خیشومی است که از کودک خواسته می­ شود آن ها را تکرار کند جملاتی که برای این منظور استفاده می­ شوند. یک سطح رشدی حدوداً ۳۶ ماهه (3 سال) برای انجام این تکلیف لازم است از کودک خواسته می­ شود این جملات را پس از آزمونگر تکرار کند. آزمونگر قضاوت می­ کند که آیا همه جملات، پر خیشوم به گوش می­ رسند یا این که شامل چندین صدای خیشومی هستند که نسبت به آنچه طبیعی شنیده می­ شود، «تفاوت» بیش خیشومی بیشتری دارند. در صورت وجود هر یک از این شرایط، تحقیق بیشتری در مورد علت لازم است حتی اگر هیچ علت ساختمانی شناخته نشود، کار روی ایجاد تمایز های خیشومی- دهانی در گفتار باید بخش قابل ملاحظه­ ای از برنامه مداخله را تشکیل دهد.

کادر 4-2. آزمون فشار تولیدی آیوا (8)

کلید:     √ درست                       G جانشینی از نوع انسداد حنجره ­ای

NS               خرخر خیشومی             حذف

NE              خروج هوا از بینی         II   خرابگویی دهانی

P              سایشی حلقی

کادر 5-2. جملات آزمون ون دمارک (9)

معاینه حرکات ارادی دهان: توجه به اجزای دهانی- حرکتی در فعالیت­ های غیرگفتاری و ماساژ گفتاری، می ­تواند در تصمیم ­گیری گفتاردرمان درباره این که آیا ضعف گفتار مربوط به تن یا کنترل ارادی ضعیف ساختار عضلانی دهان است یا نه، مفید باشد. اکثر کودکان در سطح رشدی ۳۶ ماه باید بتوانند بیشتر این حرکات را تقلید کنند.

راه های درمان اوتیسم | گفتاردرمانی اوتیسم | کاردرمانی اوتیسم| مرکز درمان کودکان اوتیسم

راه های درمان اوتیسم بسیارند، اما هیچ کدام از روش های درمانی کامل نبوده و نمی توانند به طور کامل تمام چیز هایی که کودک مبتلا به اوتیسم نیاز دارد را به او ارائه دهند، به این علت که هر کودک مبتلا به اختلال طیف اوتیسم، دارای طیفی از نشانه ها می باشد که روش های درمانی نمی توانند به طور کامل این نشانه ها را پوشش دهند. اساسی ترین و کلیدی ترین نکته برای درمان و آموزش کودک مبتلا به اوتیسم شروع زود هنگام درمان است و این درمان زود هنگام نیاز به تشخیص زود هنگام دارد. هر چه فرزند مبتلا به اوتیسم در سنین کمتر تشخیص اوتیسم را دریافت کند، شانس بیشتری برای کاهش نشانه های اوتیسم دارد و در حقیقت روند اثر گذاری درمان نیز بیشتر است. کلینیک کاردرمانی دکتر صابر، بهترین مرکز درمان کودکان اوتیسم، با استفاده از راه های درمان اوتیسم همچون کاردرمانی اوتیسم و گفتاردرمانی اوتیسم و… به درمان این کودکان می پردازد.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

انواع راه های درمان اوتیسم

-facilitate communication

– Holding therapy

– Higashi

– Option method

– Auditory integration therapy

– Sensory integration therapy

– TEACCH method

– integration of sensor motor & speech language therapy Drugs therapy

– Applied behavior analysis (ABA)

-Music therapy

-Applied behavior analysis (ABA)

– Music therapy

– Dietary therapy

– Carl H. delacato method

– Vitamins therapy

– Psychotherapy & family therapy

توضیح راه های درمان اوتیسم

Facilitated communication

در این روش فرد را به یک ابزار ارتباطی مجهز نموده و طرز استفاده از آن را آموزش می‌ دهند، مثلا ارتباط با استفاده از نمایش تصویر یاتایپ در کامپیوتر.

Holding therapy

این روش، به آغوش کشیدن اجباری کودک توسط مادر علی رغم مقاومت، تقلا، گریه و جیغ زدن کودک است. در این روش اعتقاد بر این است که اجرای آن در ابتدا ممکن است باعث افزایش بی‌ قراری کودک شود ولی به تدریج مشکلات رفتاری او را حل می‌ کند. بغل کردن کودک منجر به تحریک تولید اندورفین توسط مغز کودک می‌ شود و محصول آن کنترل خشم و نگرانی است.

Higashi

در این روش کودکان تحت یک برنامه گروهی منظم در فعالیت‌ های فیزیکی سخت شرکت داده می‌ شوند بدون آن که به آن ها اجازه دهند رفتار های اوتستیک شان را بروز دهند. این برنامه از مدت زمان کم شروع شده و به چهار ساعت در روز می‌ رسد.

Option method

دراین شیوه والدین تحت مداخله مستمر از سوی مشاوران و مربیان کارآزموده قرار می‌ گرفتند با این هدف که بتوانند کودک شان را بپذیرند و از او لذت ببرند. در واقع دراین روش آنچه هدف قرار می‌ گیرد، تعامل والد-کودک خواهد بود.

Auditory integration therapy

در این روش بر روی توانایی شنیدای کودک به وسیله موسیقی توسط دستگاهی به نام کینترون کار می‌ شود. کودکان دراین روش به هدفمندی حرکات  فیزیکی ازطریق مهارت‌ های شنیداری دست می‌ یابند.

Sensory integration therapy

در این روش با تحریکات لمسی مناسب، عادات لمسی از بین می‌ رود. دراین روش با دو نوع تحریک مواجه هستیم:

1-تحریکاتی که باعث برانگیختگی، افزایش هوشیاری و واکنش به محیط می‌ شود.

2-تحریکاتی که باعث آرامش، خواب آلودگی و کاهش درد و تنش می‌ شود.

تحریکات حسی مختلف در درمان اوتیسم

-لمس فشاری:

1-لمس فشاری دو طرف ستون فقرات.

2-لمس فشاری به صورت دورانی روی پشت تنه، سینه، کف دست‌ ها و کف پا ها.

3-لمس فشاری به صورت چنگ زدن روی اندام‌ ها، بازو، ساعد، ران و ساق پا.

لمس مویی یا سطحی:

1-لمس مویی انگشتان روی بدن با سرعت آرام از بالا به پایین.

2-لمس مویی انگشتان روی بدن با سرعت زیاد و به طرفین.

3-خارش:خراش پوست با ناخن با سرعت‌ های مختلف.

-ضربه زدن با نوک انگشتان

-استفاده از سرما و گرما به صورت‌ های مختلف و با وسایل مختلف

-تحریکات تعادلی-دهلیزی: حرکت کودک به صورت خطی و چرخشی و الاکلنگی درسرعت‌ های مختلف

-حرکت و حس عمقی مفاصل به صورت فعال و منفعل

-ارتعاش با استفاده از ویبراتور

برنامه‎ریزی مداخله‌ ای برای درمان کودکان اوتیسم

-ارزیابی نحوه برقراری ارتباطات اجتماعی

-ارزیابی نحوه برقراری ارتباطات گفتاری

-ارزیابی تقلید حرکات و گفتار

-ارزیابی یکپارچگی حواس

-ارزیابی علائم خاص اوتیسم

-باید توجه داشت که حس لامسه و حرکت مهم‌ ترین تاثیر را بر یکپارچگی حواس دارد.

-برای مداخله رفتار های کلیشه‌ ای، تحریکات لمسی، حس عمقی و دهلیزی مناسب‌ ترین تحریکات هستند.

-ترکیب تمرینات حسی با تمرینات صداسازی به افزایش مهارت‌ های کارکردی ارتباطی و اصلاح رفتار می‌ شود و کودک را به سمت فعالیت‌ های هدفمند سوق می‌ دهد.

TEACCH method ( مداخله و آموزش کودکان مبتلا به اوتیسم و ناتوان در برقراری ارتباط): در این روش والدین و متخصصین به عنوان مداخله گران مشترک همکاری نمایند.

جنبه ‎های ارتباط در برنامه TEACCH

1-عملکرد های ارتباطی : دریافت منظور کلی برای برقراری ارتباط.

-جلب توجه

-بیان تقاضا

-امتناع ( رد کردن )

-درخواست اطلاعات

2-بافت‌ های ارتباطی

-موقعیت‌ های گوناگون برقراری ارتباط

-شروع از سطح بسیار ابتدایی با ارائه پاسخ‌ های جزئی به محرکات

3-مقوله‌ های معنا شناختی

4-واژه‌ ها: ایما و اشارات

5-شکل یا ساخت ارتباط: به کارگیری راهکار هایی برای تبدیل شدن به مخاطب ارتباطی بهتر:

-هم سطح کودک قرار بگیرید(چهره به چهره)

-توجه کودک را جلب کنید(محرک شاد وجذاب)

-کودک را برای کاری که می‌ خواهید آماده کنید (Promt)

-از اشارات و زبان بدنی معنا دار و اغراق آمیز استفاده کنید و سریع تغییر وضعیت ندهیم.

-از حمایت دیداری استفاده کنید.

-شفاف و آرام صحبت کنید.

-از حاشیه گویی بپرهیزید.

-از زمان انتظار استفاده کنید(5 -20 ثانیه)

-از راهنمایی‌ های اشاره‌ ای و کلامی استفاده کنید.

-تا دستیابی به پاسخ تعامل را ادامه دهید.

هفت مهارت مهم ارتباطی در درمان اوتیسم

-تقبل اجتماعی: شرکت در بازی وی.

-قصد ارتباطی :باحرکت یا صدا سازی واکنش مخاطب را تحریک کند.

-کاربرد حرکات و زبان بدنی طبیعی بسیار زیاد و با بزرگ‌ نمایی.

-استفاده از شیوه‌ های گوناگون ارتباطی: گفتار، نوشتار، اشارات بدنی..

-استفاده از راهکار های دیگر برای تامین خواسته‌ ها( ابزار دیداری).

-بهبود ارتباط از طریق ابزار دیداری: کاربرد ابزار دیداری در تعاملات روزمره.

-ادامه تعامل تا دستیابی به هدف.

آموزش کودکان مبتلا به اوتیسم در برقراری ارتباط

برنامه TEACCH که درسال 1972 توسط اریک اسکاپلر ابداع شد و بیشتر با نام Division TEACCH شناخته شده است برنامه جامعه- مداری است که مشتمل بر مجموعه‌ ای از سیستم‌ ها و رویکرد های جامع برای کمک به کودکان مبتلا به اوتیسم درجهت یادیگری و تبدیل شدن به فردی مورد احترام و ارزشمند در جامعه است. در این برنامه، نوع خاصی از خدمات ارائه نمی‌ شود، بلکه می‌ توان گفت سازمانی چند منظوره  است که طیف وسیعی از خدمات، از کمک‌ های تشخیصی گرفته تا مداخلات مداخله‌ ای را ارائه می‌ دهد. این برنامه در ایالت کارولینای شمالی پایه‌ گذاری شده و مدیریت آن در دپارتمان روان پزشکی چپل هیل-دانشگاه کارولینای شمالی مستقر است. این برنامه چندان موفق بود که مجلس قانون گذاری ایالتی، وجود آن را الزامی دانست و کل ایالت تحت پوشش آن قرار گرفتند. در واقع TEACCH در دسترس‌ ترین برنامه مداخله‌ ای در هر منطقه جغرافیایی در داخل کارولینای شمالی است. بسیاری ازبرنامه‌ های جامعه نگر درمورد اونیسم در سایر ایالات، برنامه TEACCH را به منزله یک الگو قرار داده‌ اند، اما درحال حاضر خود برنامه فقط در کارولینای شمالی اجرا می‌ شود. افراد مبتلا به اوتیسم سال هاست درایالت کارولینای شمالی، به شکل سازمان یافته‌ ای از این برنامه خدمات دریافت می‌ کنند. TEACCH می تواند به عنوان الگویی برای برنامه‌ های ملی و خارجی در آینده‌ ای نزدیک به کار رود. از همه قابل توجه‌ تر، پذیرش TEACCH به عنوان یک معیار ازطرف بسیاری از کارشناسان است. در کارولینای شمالی، این برنامه به TEACCH محیط اطراف فرد مبتلا را از هر لحاظ ساختار بندی می‌ کند. این ساختار بندی طراحی مبتکرانه محل مطالعه و بازی، و تنظیم و سازمان بندی برنامه‌ های آموزشی را شامل می‌ شود. ازطرف دیگر TEACCH بر روی ارتباط مستقیم و واضح با فرد مبتلا به اوتیسم تمرکز می‌ کند. در این برنامه به شدت بر روی موارد بصری تکیه و از آن‌ ها به عنوان مشوق و وسیله‌ ای برای یادآوری به فرد استفاده می‌ شود تا وی از آنچه در محیط درحال رخ دادن است و انتظار اطرافیان از وی در آن شرایط، آگاهی یابد. TEACCH همانند تکنیک یکپارچگی حسی، این را هم در نظر می‌‌ گیرد که بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم از انباشتگی حسی رنج می‌ برند و سعی در تطبیق دادن آن‌ ها با این حرکات دارند. همچنین به والدین کودکان مبتلا به اوتیسم و مراقبان آن‌ ها کمک می‌ کند تا درک کنند که تمام خصوصیات یک اختلال رشد، اشکال و عقب ماندگی محسوب نمی‌ شود. درحقیقت طرفداران برنامه TEACCH از توانایی بسیار این کودکان در توجه و به خاطر سپاری- درکنار دیگر مهارت‌ ها به شکل یک امتیاز مثبت در آموزش استفاده می‌ کنند. هدف نهایی این برنامه، اطمینان حاصل کردن از این است که افراد دارای این اختلال در موسسات نگه داری نشوند و دانش لازم برای مشارکت و همکاری در جامعه اطراف خود را به دست آورند.

گفتاردرمان خوش اخلاق

متخصص گفتاردرمانی یا آسیب شناس گفتار و زبان در زمینه تشخیص و درمان مشکلات گفتاری کودکان و بزرگسالان، همچنین در حطیه اختلالات بلع فعالیت می نماید. یک گفتاردرمانی خوب و خوش اخلاق می تواند ارتباط صمیمی با مراجع برقرار کرده و پروسه درمان را برای بیمار لذتبخش نماید. مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر با استفاده از گفتاردرمانان با تجربه و حرفه ای و تجهیزات پیشرفته و روز دنیا به درمان اختلالات زبان و گفتار کودکان می پردازد. متخصصین گفتاردرمانی کودکان مرکز دکتر صابر با ارزیابی دقیق اختلالات گفتاری و انجام تست های تشخیصی استاندارد، بهترین روش های درمانی را با توجه به نوع و شدت اختلال کودکان اجرا می نمایند. همچنین خدمات گفتاردرمانی در منزل و کاردرمانی در منزل برای بیماران بزرگسال که توانایی مراجعه به کلینیک را ندارند ارائه می گردد.

تاثیر اخلاق گفتاردرمان بر روند درمان

احساس صمیمیت و نزدیکی عبارت است از میزان نزدیکی بدنی بین اشخاص در ارتباط با افزایش یادگیری، این موضوع توسط پژوهشگران متعددی که به بررسی انتظارات آموزگاران و بررسی برقراری ارتباط غیر کلامی می­پرداخته ­اند مورد مطالعه قرار گرفته است.  در یک بررسی به منظور تعیین تاثیر پنج سرنخ غیر کلامی :یعنی برقراری ارتباط چشمی احساس صمیمیت و نزدیکی، وضعیت بخشیدن به بدن، لبخند، و تماس بدنی، بورگون و همکاران (۱۹۹۵) پی بردند که، هنگامی که تأثیر سر نخ­ ها در مقایسه با یکدیگر بررسی شدند احساس صمیمیت و نزدیکی، بیشترین اهمیت را داشتند. یک متخصص گفتاردرمانی خوش اخلاق با مشاوره صحیح به والدین روش های درست رفتار با کودکان را آموزش می دهند همچنین ارتباط مناسبی با کودک ایجاد می نمایند تا روند درمان تسریع یابد.

در یک مطالعه که به بررسی تأثیر احساس صمیمیت و نزدیکی پرداخته شده بود میلر (۲۰۰۲) چهار نوع فاصله­ ی غیر رسمی را که برای آمریکایی­ ها تثبیت شده به حساب می­ آید شرح داده است. فاصله­ ی احساس صمیمیت عمیق (تا ۴۵ سانتی متر) این فاصله در مورد روابط نزدیک صحبت خصوصی، مراقبت و تندرستی، حفظ می­ شود. فاصله­ ی شخصی (۴۵) سانتي متر تا ۱۲۰ سانتی متر گفتگوی غیر رسمی بین دوستان فاصله­ ی اجتماعی (۱۲۰) سانتي متر تا ۳۶۰ سانتی متر فاصله­ ای است که معمولاً در تعاملات بین غریبه­ ها، آشنایان شغلی و آموزگاران و دانش آموزان باید حفظ شود. فاصله­ ی جمعی (۳۶۰ سانتی متر تا ۷/۵ متر) ، برقراری ارتباط یک سویه که سخنرانان به کار می­ برند. رعایت فاصله بین گفتاردرمانی و بیمار برای موفقیت درمان بسیار حائز اهمیت است، بنابراین فاصله ­ی توصیه شده برای گفتاردرمانی جهت تعامل با بیمار کمترین محدوده­ ی فاصله­ ی شخصی است و معمولا برای تعاملات، فاصله ­ی و چهره­ ی بیمار نباید بیش از ۳۰ سانتی متر باشد. البته مسلّم است که متناسب با هدف­ های درمان مواقعی پیش می­ آید که گفتاردرمان برای تعامل درمانی با بیمار باید بسیار به بیمار نزدیک ،شود یعنی کمتر از ۳۰ سانتی متر و مواقعی پیش میآید که فاصله ی بین چهره­ ی گفتاردرمان و چهره ی بیمار باید بیش از ۳۰ سانتی متر باشد.

گفتاردرمانها باید آنچه را که بیمار از نظر حفظ فاصله­ ی اجتماعی و آرامش ترجیح می­ دهد یعنی دستورات فرهنگی و شخصی بیمار را رعایت کنند و تماس درمانی غیر تهدید آمیزی داشته باشند و به منظور کمک به آموزش بالینی ،شانه ،بازو ،گردن تنه و نواحی مختلف چهره­ ی بیمار را لمس کنند، برای مثال گفتاردرمان می­ تواند درباره ­ی آموزش نفس کشیدن صحیح برای صحبت کردن ناحیه­ ی قفسه­ ی سینه و یا دیافراگم بیمار را لمس کند در سایر موارد گفتاردرمان می­ تواند در خلال آموزش، بخش­ هایی از سر بیمار را لمس کند تا مثلاً تأثيرات سكته­ ى مغزی یا زوال عقل را به او یادآوری کند. با این همه برخی از افراد جنوب شرقي آسيا ممكن است از نظر روانی احساس ناخوشایندی داشته باشند که کسی سر آن ها را لمس کند، در حالی که آمریکایی­ های آفریقایی تبار ممکن است لمس شدن سر را اهانت آمیز تلقی کنند و نه رفتار خوب (سادكر ، سادكر ۲۰۰۵). سادگر و سادکر پی بردند که استنباط افراد در مورد نزدیک شدن به چهره ­ی یک شخص آن گونه که متخصصان بالينى براى مؤثر واقع شدن درمان ممکن است انجام دهند متنوع است. زیرا این قبیل نزدیک شدن­ ها می­ توانند به عنوان رفتار تهدید آمیز و یا دوستانه تلقی شوند یکی از راه­ های رفع یا کاهش استنباط منفی درباره ­ی نزدیک شدن و تماس بدنی متخصص بالینی با بیماران در موقع درمان این است که ، فعالیت­ ها یا اقداماتی را که متخصص بالینی برای ارایه خدمات درمانی انجام می ­دهد برای بیمار شرح دهد. برای مثال به بیمار بگوید که هدف از لمس کردن چانه­ ی او این است که به او کمک کند چون و چرایی را که ممکن است بیمار تا وضعیت بلع صحیح در او ایجاد شود و مطرح کند کلامی یا غیر کلامی برای او شرح دهد و به او کمک کند تا هرگونه احساس بی حرمتی کاهش پیدا کند از این رو گفتاردرمان ها باید هشیار باشند که کودکان آمریکایی آسیایی تبار و بومیان آمریکا احتمالاً حتی هنگام خاتمه بخشیدن به ناراحتی ناشی از تعامل از تقاضای کمک پرهیز می ­کنند (سادكر و سادكر ، ۲۰۰۵) در چنین مواردی گفتاردرمان باید هم نسبت به ناراحتی بیمار در مورد تماس بدنی در موقع درمان و هم توصیف این ناراحتی حساس باشد. در آغاز گفتاردرمان ها باید با توضیح مناسب به بیمار آرامش خاطر ببخشند که او به تماس مناطق یاد شده در حین درمان نیاز دارد.

علاوه بر توجه به حفظ فاصله بین چهره­ ی گفتاردرمان و چهره ی بیمار در مورد تعیین فاصله­ ی مناسب برای درمان از گفتاردرمان ها خواسته می­ شود تا در مورد تعیین نزدیکی مناسب چهره برای درمان از نوعی قانون غیر رسمی استفاده کنند. این قانون که به نام قانون دست روی چانه معروف است، گستره ­ی احساس صمیمیت و نزدیکی با بیمار را تعیین می ­کند. به موجب این قانون هر وقت که درمانگر دست خود را به سمت زیر چانه ­ی بیمار دراز می ­کند به راحتی و بدون این که آرنج خود را بیش از اندازه باز کند، کف دست او به زیر چانه­ ی بیمار می­ رسد گاهی، ممکن است لازم باشد تا به منظور آموزش مهارت­ های ویژه این فاصله کاهش داده شود و در مواقع دیگر چند سانتیمتر بیشتر باز کردن آرنج هم می ­تواند این امکان را فراهم آورد که بیمار بیشتر بیاموزد.

صرف نظر از جنبه ­ای که برای احساس صمیمیت و نزدیک شدن مناسب با بیمار در موقع درمان باید در نظر گرفته شود فاصله­ ی بین چهره­ ی گفتاردرمان و چهره ­ی بیمار و یا قانون روی چانه، هنگام تعیین فاصله با بیمار ضروریت­ های جسمی مربوط به ناتوانی­ های بیماران باید مدنظر قرار گیرد. برای مثال بیمارانی که در بستر قرار دارند، بیمارانی که روی صندلی چرخ دار هستند و یا بیمارانی که اندام­ های آن ها گچ گرفته شده است، ممکن است در حین درمان به نزدیکی بیش از حد معمول درمانگر نیاز داشته باشند. در چنین شرایطی گفتاردرمان باید درباره­ ی نزدیک شدن به بیمار برای دستیابی بیمار به پیشرفت در درمان گفتار و زبان تصمیم گیری کند.

به طور خلاصه در تمام موارد مربوط به شیوه­ ی نشستن و نزدیک شدن به بیمار به منظور ایجاد تماس با بیمار در حین درمان و مداخله ­ی درمانی متخصص گفتاردرمانی ا اخلاق باید

a) هدف­ های دایمی برای بیمار

b) نیازهای ناشی از تنوع فرهنگی بیمار

(cنیازهای ناشی از وجود ناتوانی در بیمار را مد نظر داشته باشد و تلاش نماید خوش اخلاق بوده و ارتباط موثری با بیمار ایجاد کند.

مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر در حیطه گفتاردرمانی و کاردرمانی کودکان به صورت تخصصی و با استفاده از تکنیکهای روز دنیا به درمان کودکان با اختلالات گفتار و زبان می پردازد. اخلاق خوب گفتاردرمان موجب ایجاد ارتباط مناسب او با کودک شده و موجب می شود کودک همکاری بیشتری را در روند درمان خود داشته باشد. همچنین یک گفتاردرمان خوش اخلاق می تواند به عنوان یک گروه درمان جلسات گروهی را برای کودکان ایجاد نماید تا کودک نحوه صحیح برقراری ارتباط اجتماعی و مهارت های اجتماعی نظیر آغاز مکالمه و دوست یابی را بیاموزد و مهارت های گفتاری خود را گسترش دهد.

اکولالیا اوتیسم چیست

اکولالیا وضعیتی است که می تواند با اوتیسم در ارتباط باشد و به عنوان یکی از علائم اختلال طیف اوتیسم باشد. تکرار کلمات در کودکان مبتلا به اکولالیا شایع است، آن ها نمی توانند با دیگران ارتباط مناسبی داشته باشند به دلیل این که همزمان برای ارائه ی تفکرات و ارتباط شان تلاش می کنند. به عنوان مثال اگر از آن ها سوالی پرسیده شود، احتمال دارد به طور دائم سؤال را تکرار کنند تا این که بتوانند جواب سوال را بدهند. به چندین روش اختلال طیف اوتیسم می تواند سبب به وجود آمدن اکولالیا شود، برخی از کودکان این وضعیت را فقط زمانی تجربه می کنند که تحت فشار یا استرس باشند، اما برخی دیگر آن را در هر زمانی تجربه می کنند و این احتمال دارد در پایان موجب شود سکوت را انتخاب کنند چرا که نمی توانند عقاید شان را ابراز کنند. همه کودکان یک زمانی اکولالیا را تجربه می کنند که زبان گفتاری را یاد می گیرند اما در این میان، کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم بیشتر در معرض ابتلا به اکولالیا می باشند. کلینیک گفتاردرمانی دکتر صابر، بهترین مرکز توانبخشی کودکان اوتیسم در تهران، با در نظر گرفتن خدمات گفتاردرمانی کودکان اوتیسم به درمان اکولالیا اوتیسم و تکرار کلمات در کودکان می پردازد. همچنین خدمات رفتاردرمانی و بازی درمانی به ایجاد ارتباط اجتماعی مناسب در کودکان و بهبود در خود مانگی کودک کمک می نماید.

انواع تکرار کلمات در کودکان اوتیسم

چندین ویژگی زبانی کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم منعکس کننده مشکلات تعاملی شکل وکاربرد زبان می‌ باشد. این ویژگی‌ ها شامل: اکولالیا، زبان مخصوص به خود، تکرار کلمات در کودکان و معکوس سازی ضمایر می‌ باشد.

اکولالیا: کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم که محدودیت در مهارت‌ های کلامی دارند، ممکن است از اکولالیا استفاده کنند که یکی از خاموش‌ ترین ویژگی‌ های انحرافی زبان در اوتیسم می‌ باشد. اکولالیا تکرار گفته قبلی است که می‌ تواند فوری یا تأخیری باشد.

اکوی فوری: مستقیما به دنبال گفته‌ های قبلی اتفاق می‌ افتد و معمولاً ویژگی‌ های زبانی و فرازبانی را به اشتراک می‌ گذارد.

اکوی تاخیری: به تکرار چیزی که در جایی دیگر شنیده است اشاره دارد( مثلا قبلا والدینش در پاسخ به این که نباید به چیزی دست بزند به او گفته‌ اند که « به اون دست نزن» و کودک این گفته را در جای دیگر تکرار می‌ کند. گاهی این اکو می‌ تواند به علت یک برنامه تلویزیونی یا فیلم باشد.

باید توجه داشت که اکوی فوری و تاخیری هر دو می‌ توانند در عملکرد ارتباطی مورد استفاده باشند! به این صورت که می‌ توانند به سمت گفتاری هدفمند جهت دهی شوند.

زبان مخصوص به خود: نمونه‌ های از اکوی تاخیری می‌ تواند معانی مخصوص به خود داشته باشد که شنونده آن را درک نمی‌ کند مگر آن که بافت منشأ آن را بداند.

نمونه‌ ای از کاربرد گفته‌ های مخصوص به خود: سگ را از بالکن پرت نکن!

این گفته قبلا توسط والدین کودک استفاده شده و کودک نیز برای کنترل رفتار خود درمواقعی دیگر آن را به کار می‌ برد.

شکل‌ های مخصوص به خودزبان می‌ تواند برای کودک اوتیستیک عملکرد ارتباطی داشته باشد مخصوصا برای آن هایی که بیان محدود دارند. آن ها ممکن است زمانی از آن استفاده کنند که محدودیت در درک دارند در واقع برای پر کردن مکالمه یا برای حفظ عملکرد کاربرد شناختی.

معکوس سازی ضمایر: کودکان اوتیستیک از ضمایر دوم شخص برای اول شخص استفاده می‌ کنند: من… تو؛ که ممکن است ریشه در اکوی آن ها داشته باشد. این رفتار غیر عادی زبانی می‌ تواند مشکل در deixis را منعکس کند ( جنبه‌ ای  از زبان که تغییر روابط بین گوینده و شنونده را تنظیم می‌ کند). در واقع مشکل اصلی آن‌ ها ناتوانی در معکوس سازی ضمایر است نه معکوس سازی آن ها که این موضوع می‌ تواند ناشی از عدم انعطاف پذیری آن‌ ها باشد. این ویژگی در همه کودکان اوتیستیک صادق نیست. شرکت در مکالمه و تولید روایت احتیاج به فهم کودک از نقش شنونده و گوینده دارد. ارزیابی این بخش شامل توجه به مهارت‌ های مکالمه‌ ای بچه‌ های مبتلا به اوتیسم می‌ شود.

علل و دلایل اکولالیا در کودکان اوتیسم

اکولالیا یا طوطی وار حرف زدن کودکان اوتیسم، پدیده‌ای شایع است که ریشه در تفاوت‌های عصبی-شناختی این کودکان دارد. یکی از اصلی‌ترین دلایل این رفتار، چالش در پردازش زبان است. کودکان اوتیستیک اغلب در درک معنی کلمات و ساخت جملات اصلی مشکل دارند، بنابراین به تکرار آنچه می‌شنوند روی می‌آورند. این رفتار ممکن است راهی برای تمرین زبان یا پاسخ به اضطراب در موقعیت‌های اجتماعی باشد. از دیدگاه عصب‌شناختی، اکولالیا می‌تواند ناشی از تفاوت در مسیرهای مغزی مربوط به زبان و ارتباط باشد. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که کودکان اوتیستیک در استفاده از نواحی زبانی مغز (مثل ناحیه بروکا) با کودکان عادی تفاوت دارند. همچنین، حافظه شنیداری قوی این کودکان باعث می‌شود جملات را دقیقاً به خاطر بسپارند، بدون اینکه لزوماً معنی آن‌ها را درک کنند. در برخی موارد، اکولالیا استراتژی ارتباطی است. کودکانی که در بیان نیازهای خود مشکل دارند، ممکن است از جملات تکرارشده به عنوان ابزاری برای تعامل استفاده کنند. به عنوان مثال، کودکی که گرسنه است، به جای گفتن “من گرسنه‌ام”، ممکن است جمله‌ای را که قبلاً در این موقعیت شنیده تکرار کند، مثل “می‌خوایم غذا بخوریم؟” شناخت این دلایل به والدین و درمانگران کمک می‌کند تا با دید بهتری به مدیریت این رفتار بپردازند و راهکارهای مؤثری برای تبدیل تکرارهای کلامی به ارتباط معنادار ارائه دهند.

تفاوت اکولالیا فوری و تأخیری در کودکان اوتیسم

اکولالیا یا تکرار طوطی‌وار گفتار دیگران در کودکان اوتیستیک به دو شکل اصلی دیده می‌شود: اکولالیا فوری و اکولالیا تأخیری. درک تفاوت این دو نوع برای والدین و درمانگران ضروری است، چرا که هر کدام نشانه‌های متفاوتی داشته و نیاز به راهکارهای درمانی خاص خود دارند.

اکولالیا فوری به تکرار فوری و بلافاصله کلمات یا جملات گفته شده توسط دیگران اشاره دارد. برای مثال، وقتی از کودک پرسیده می‌شود “اسمت چیه؟”، او هم دقیقاً همین سوال را تکرار می‌کند. این نوع اکولالیا معمولاً نشانه‌ای از تلاش کودک برای برقراری ارتباط است، حتی اگر درک کاملی از معنی کلمات نداشته باشد. در گفتاردرمانی، از این ویژگی می‌توان برای آموزش پاسخ‌های مناسب استفاده کرد، مثلاً با مدل‌دادن پاسخ صحیح پس از پرسش. از طرف دیگر، اکولالیا تأخیری به تکرار کلمات یا جملات پس از گذشت مدت زمانی از شنیدن آنها اشاره دارد. این نوع اکولالیا ممکن است ساعت‌ها، روزها یا حتی ماه‌ها بعد ظاهر شود. مثلاً کودکی که دیالوگ‌های کارتون موردعلاقه‌اش را در موقعیت‌های نامربوط تکرار می‌کند. این رفتار اغلب راهکاری برای خودتنظیمی یا بیان احساسات است، اما معمولاً ارتباط مستقیمی با موقعیت فعلی ندارد. درمان این نوع اکولالیا پیچیده‌تر است و نیاز به روش‌هایی مانند آموزش جایگزین‌های ارتباطی دارد.

شناخت این تفاوت‌ها به والدین کمک می‌کند تا واکنش مناسب‌تری به رفتارهای کلامی کودک نشان دهند. در حالی که اکولالیا فوری می‌تواند نقطه شروعی برای آموزش ارتباط باشد، اکولالیا تأخیری اغلب نیاز به راهکارهای تخصصی‌تری دارد. گفتاردرمانگران معمولاً از هر دو نوع اکولالیا به عنوان پل ارتباطی برای رسیدن به گفتار معنادار استفاده می‌کنند. نکته مهم این است که این رفتارها را سرکوب نکنیم، بلکه آنها را هدایت کنیم تا به ارتباط مؤثر تبدیل شوند.

سوالات متداول:

1-چرا کودکان اوتیستیک دچار اکولالیا می‌شوند؟
دلایل متعددی برای اکولالیا در اوتیسم وجود دارد. از جمله می‌توان به تفاوت در پردازش زبان در مغز، مشکلات درک مفاهیم انتزاعی، تلاش برای برقراری ارتباط، و استفاده از تکرار به عنوان راهی برای خودتنظیمی اشاره کرد. برخی کودکان نیز از این روش برای تمرین مهارت‌های زبانی استفاده می‌کنند.

2-بهترین روش گفتاردرمانی برای کاهش اکولالیا چیست؟
روش‌های مؤثر گفتاردرمانی شامل تکنیک‌هایی مانند مدل‌سازی گفتار (ارائه الگوهای صحیح)، استفاده از تصاویر برای ارتباط، آموزش پاسخ‌های مناسب به جای تکرار، و تمرین‌های تعاملی است. درمانگران معمولاً از خود اکولالیا به عنوان پایه‌ای برای آموزش استفاده می‌کنند.

علت درک پایین کودکان اوتیسم

کودکان با سرعت منحصر به فردی رشد می کنند و دامنه رشد طبیعی کودکان خیلی گسترده است. شناخت علائم تاخیر در رشد می تواند برای تشخیص به موقع آن کمک کننده باشد. کمتر از نیمی از کودکانی که به تاخیر رشدی دچار هستند، قبل از رفتن به مدرسه شناسایی می شوند. اگر می خواهید درباره رشد طبیعی کودک تان اطمینان داشته باشید، برای بررسی و تشخیص تاخیر در رشد عاطفی، ذهنی و فیزیکی منتظر نباشید. مداخله زود هنگام یکی از بهترین شیوه ها برای کمک و هم چنین بهبود عملکرد کودک می باشد. پرورش فرزند به طور غیر موثر، سپردن زود هنگام فرزند به مراکز نگه داری کودک، استفاده از الکل یا مسمومیت در دوران بارداری، داشتن مشکل در برنامه ریزی و هماهنگی حرکتی، مشکلات و اختلالات شنوایی، حساسیت شنوایی و… جز علت درک پایین کودک محسوب می شوند. مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی اتیسم دکتر صابر با سابقه بالا در زمینه پیدا کردن علت درک پایین کودک و درمان مشکل درک کلامی کودکان اوتیسم، به درمان کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم می پردازد. خدمات کاردرمانی ذهنی، گفتاردرمانی و اتاق تقویت مهارت های شنیداری و بینایی از امکانات پیشرفته این مرکز می باشند.

فهمیدن علت درک پایین کودک اوتیسم

ارزیابگر باید به حضور رفتار های غیر فعال یا متفاوت توجه کند. مشاهده رفتاری ازطریق ارزیابی به خصوص ارزیابی غیر رسمی و نمونه برداری زبانی- ارتباطی رخ می‌د هد. ارزیابگر باید توجه کند که آیا کودک به تلاشش برای جلب توجه وی پاسخ می‌ دهد و یا زمانی که به چیزی اشاره می‌ شود توجه می‌ کند؟ و یا زمانی که نام او را صدا می‌ زند توجه دارد؟ توانایی کودک برای شناسایی نام اشیاء، اعمال، شناسایی تصاویر و یا اشیاء چگونه است؟ ارزیابگر می‌ تواند از کودک بخواهد تا دستوری را دنبال کند مثل:… رو به من بده، شناسایی آیتمی از بین 2- 3 یا 4 زمینه شناسایی اعضاء بدن در بافت بازی. اطلاعاتی راهم می‌ توان از طریق ارزیابی‌ های رسمی به دست آورد. ارزیابی زبان درکی برای کودکان مدرسه روی مبتلا به اوتیسم سطح بالا ممکن است برخی تسک های سطح بالای زبانی را شامل شود که ممکن است برای کودکان اسیب دیده زبانی به کار گرفته شود. مثل توانایی درک کلامی و غیر تحت‌ الفظی. به علاوه ارزیابگر می‌تواند TOM کودک را از طریق تکالیف گمان اشتباه ارزیابی کند( این تکالیف توانایی پیش گویی احساس و ذهن دیگران را بررسی می‌ کند) مثلا دختری 2 شیء را در دو ظرف می‌ گذارد، در حالی که دختری دیگر در حال مشاهده است. بعد از این که دختر دوم رفت جای آن اشیاء تغییر داده می‌ شود و حالا سوالی که کودک باید پاسخ دهد این است که آیا دختر دوم که اتاق را ترک کرده بود حالا می‌ داند که آن اشیاء کجا هستند؟ بیشتر کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم این تکلیف را نادرست انجام می‌ دهند. ارزیابگری که می‌ خواهد در زمینه علت درک پایین کودک اوتیسم و گفتاردرمانی برای درک پایین کاوش کند می‌ تواند براساس همین تسک فعالیت‌ هایی را بسازد.

ارزیابی مشکل درک کلامی کودکان اوتیسم

هسته ارزیابی درک کلامی و علت درک پایین کودک اوتیسم، نمونه زبانی است. اگرچه به صورت اولیه تمرکز برروی زبان بیانی است اما ارزیابگر می‌ تواند اطلاعات زبان درکی را از طریق مشاهده و یادداشت برداری از پاسخ کودک به زبان کسب کند. علاوه بر درک زبان این رویه مشاهده طبیعی می‌ تواند به عنوان یک فرصت عالی برای ارزیابگر باشد تا حضور دیگر نقایص هسته‌ ای اوتیسم را مشاهده کند. برای مثال مشکلاتی در تعامل اجتماعی و علایق و رفتار های تکراری و سرانجام این نمونه می‌ تواند به عنوان اساسی برای تحلیل بازی به کار گرفته شود. نمونه باید ضبط ویدئویی شود تا بتوان بافت غیر زبانی را هم مثل بیانات غیر کلامی، جهت گیری بدن، ژست‌ ها، صداسازی‌ ها را مشاهده نمود. ارزیابگر باید در بخشی از نمونه با کودک تعامل داشته باشد اما با اهمیت‌ تر این است که این تعامل شامل تعامل والد-کودک نیز باشد. نمونه باید با تعامل کودک-کودک نیز ترکیب شود ( یک کودک هم سال یا اگر ممکن است یک کودک دبستانی) حتی زمانی که یک هم سال در دسترس نیست می‌ توان از خواهر یا برادر برای به دست آوردن تعامل استفاده کرد. ارزیابگر می‌ تواند یادداشت کند که کودک چگونه با شرکای ارتباطی مختلف تعامل برقرار کرد( هرگونه تعدیل درشکل زبان به عنوان یک تفاوت عملکرد با توجه به مخاطب). بسته به هدف ارزیابی علاوه بر منطق عملی نمونه باید در مکان‌ های مختلف مثل خانه، کلینیک، مدرسه به دست آورده شود. زمان لازم برای این کار می‌ تواند متنوع باشد ولی معمولا 30 دقیقه زمان خوبی است. ارزیابگر باید نمونه‌ ای را به دست آورد که کمتر ساخت مند باشد مثل بازی آزاد، کتابخوانی، خوردن و .. به طور خاص بافت‌ هایی که ارزیابگر انتخاب می‌ کند بستگی به سن، سطح رشدی و علایق کودک دارد.

چرا کودکان اوتیسم در درک مفاهیم انتزاعی مشکل دارند؟

کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) اغلب با درک مفاهیم انتزاعی مانند طنز، استعاره، احساسات پیچیده یا موقعیت‌های اجتماعی نامحسوس دچار مشکل می‌شوند. این چالش ریشه در تفاوت‌های عصبی-شناختی این کودکان دارد که بر پردازش اطلاعات در مغز آنها تأثیر می‌گذارد. تحقیقات نشان می‌دهد مغز افراد اوتیستیک تمایل بیشتری به پردازش اطلاعات به صورت جزءنگر و عینی دارد، در حالی که درک مفاهیم انتزاعی نیاز به تفکر کلی‌نگر و انعطاف‌پذیر دارد. یکی از دلایل اصلی این مشکل، اختلال در «نظریه ذهن» است – یعنی توانایی درک اینکه دیگران افکار، باورها و نیات مستقل از خود فرد دارند. کودکان عادی تا سن ۴-۵ سالگی این مهارت را کسب می‌کنند، اما برای بسیاری از کودکان اوتیسم، توسعه این توانایی با تأخیر یا مشکل مواجه می‌شود. مثلاً وقتی از اصطلاحی مثل «دلش شکست» استفاده می‌کنیم، کودک اوتیستیک ممکن است به دنبال ترک خوردگی فیزیکی در ناحیه قلب بگردد. علاوه بر این، سیستم عصبی کودکان اوتیسم اغلب در یکپارچه‌سازی اطلاعات حسی مختلف دچار مشکل است. این موضوع باعث می‌شود درک مفاهیمی که نیاز به ترکیب نشانه‌های کلامی، لحن صدا، حالات چهره و زبان بدن دارند، برایشان دشوار باشد. برای مثال، تشخیص طعنه یا شوخی که نیاز به تفسیر همزمان چندین نشانه دارد، ممکن است برای آنها غیرممکن به نظر برسد.

خبر امیدوارکننده این است که با مداخلات هدفمند مانند آموزش مهارت‌های اجتماعی، بازی‌های نقش‌آفرینی و استفاده از ابزارهای تصویری می‌توان به این کودکان کمک کرد تا درک بهتری از مفاهیم انتزاعی پیدا کنند. روش‌هایی مانند «داستان‌های اجتماعی» که موقعیت‌های مختلف را به صورت عینی و مرحله‌به‌مرحله توضیح می‌دهند، می‌توانند بسیار مؤثر باشند. نکته کلیدی این است که به یاد داشته باشیم این کودکان جهان را متفاوت می‌بینند و درک می‌کنند – نه غلط یا ناقص.

سوالات متداول:

1-آیا بازی‌های خاصی برای تقویت درک کودکان اوتیسم وجود دارد؟
بله، بازی‌های نقش‌آفرینی، داستان‌گویی با تصاویر و پازل‌های اجتماعی می‌توانند به درک بهتر موقعیت‌ها کمک کنند.

2-چطور بفهمم کودکم واقعاً متوجه حرف‌هایم شده یا فقط تظاهر می‌کند؟
از او بخواهید با اشاره یا انجام یک کار ساده (مثل “لیوان را به من بده”) فهمش را نشان دهد، نه فقط با گفتن “بله” یا “نه”.

تغذیه نوزاد | بهترین غذا برای نوزاد | گفتاردرمانی نوزادان| بهترین روانشناس کودک

نوزاد انسان از ابتدای تولد نیاز به تغذیه توسط والدین دارد. بهترین غذا برای نوزاد شیر مادر می باشد. نوزاد با توانایی مکیدن به دنیا می آید. اگر نوزاد شما مشکلی نداشته باشد می تواند شیر را بمکد و ببلعد. اختلالات بلع در نوزادان اولین خطر در روند تغذیه نوزاد است که باید توسط متخصصین گفتاردرمانی اختلال بلع درمان شود. اختلال خوردن در کودکان یکی از مشکلات والدین بعد از شروع غذای کمکی است. کودک در بلعیدن بعضی از غذاها دچار مشکل است. این اختلالات نیز با گفتاردرمانی قابل درمان است. دکتر صابر، بهترین روانشناس کودک در تهران، با انتخاب بهرین غذا برای نوزاد به تغذیه نوزاد کمک کرده و همچنین به نوزادانی که اختلال بلع دارند با خدمات گفتاردرمانی نوزادان کمک می کند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

تغذیه با شیر مادر

فقط در صورتی که خود شما و یا فرزندتان دارای مشکلی باشید از تغذیه کودک با شیر مادر معاف می‌ شوید؛ پس لطفاً آن را آزمایش کنید. در صورت عدم کارآیی هر آن می‌ توانید پستانک را جایگزین نمائید. تحقیقات جدید نشان داده است که به منظور ترشح کامل شیر مادر در سه هفته اول بعد از زایمان فقط باید از پستان خود به نوزاد شیر بدهد. در شش ماه اولیه زندگی کودک تان تغذیه یعنی شیر – شیر مادر یا شیر خشک بیش از ۹۵ درصد از مادران از نظر فیزیکی قادر به تغذیه نوزادشان با شیر خود هستند. شما نیز اگر قادرید باید این کار را انجام دهید. شیر مادر به عنوان غذایی کامل برای نوزاد دارای عناصری است که دانشمندان اخیراً کشف آن ها را شروع کرده اند. شیر مادر در چند روز اولیه تولد از آغوز تولید شده که آنتی بادی های لازم برای مقاوم کردن کودک در مقابل میکروب‌ های وارده به بدن را در اختیار او قرار می‌ دهد این ماده سپس به مخلوطی از آغوز و شیر و در انتها به شیر خالص تغییر می‌ یابد. پس از آن همراه با رشد کودک شیر به روش‌ های پیچیده ای با نیاز های نوزاد تنظیم می‌ شود ترکیب شیر حتی طی یک بار تغذیه تغییر می‌ یابد. یک نوزاد شیرخوار ابتدا با شیر دارای چربی کمتر و سپس با ادامة تغذیه، با شیر دارای چربی بیشتر تغذیه می‌ شود. شیر مادر، ماده قدرتمندی از بین بردن باکتری‌ ها، ویروس‌ ها، انگل‌ های روده و – متوقف کردن رشد سلول‌ های سرطانی است. کودکان تغذیه شده با شیر مادر دارای آلرژی‌ های کمتری هستند و کمتر به دیابت مبتلا می‌ شوند.

شیر مادر، بهترین تغذیه نوزاد

شیر دادن از پستان آسان است. اغلب مادران بعد از ناراحتی و سختی اولیه این موضوع را درک می‌ کنند. برای بعضی مادران نیز در چند هفته اولیه، یادگیری صحیح چگونگی شیر دادن یک تلاش و چالش است. اما به یاد آورید چه مدت طول کشید تا دوچرخه سواری یاد گرفتید؟ از این یادگیری خوشحال نیستید؟ در دراز مدت درست مثل دوچرخه سواری شیر دادن از پستان زندگی شما را بسیار آسان‌ تر می‌ کند. اندازة پستان مادر بر خلاف سایر مسائل پزشکی که بعداً مورد بحث قرار می‌ گیرند، در موفقیت شیردهی عامل مهمی محسوب نمی‌ شود. کوچکی پستان برای مادر یک نقصان و کاستی نیست بلکه به عکس ممکن است یک مزیت باشد – به آسانی می‌ توان نوزاد را با یک دست شیر داد و با کمی تجربه و تمرین حتی بدون استفاده از دست؛ زیرا تنها مراقبت از کودک لازم است و نیازی به نگه‌داشتن پستان ندارید. از طرفی ما احتمالاً برای یک بار در طول زندگی با اشتیاق به طولانی کردن دوره شیردهی تشویق می‌ شویم؛ زیرا قادر به پوشیدن لباس جلو دکمه دار خواهیم بود. جسیکا می‌ گوید: تنها چیز هایی که یک زن برای شیر دادن لازم دارد، مجاری شیر و نوک سینه است. اندازه پستان‌ ها اهمیتی ندارد. من قبل از دوره بارداری تنها می‌ توانستم از سوتین‌ های دخترانه استفاده کنم و حالا من آن قدر شیر دارم که قادر به تغذیه نوزاد های دو قلو هستم».

بهترین تغذیه نوزاد با شیر مادر

برای تغذیه نوزاد با انواع شیر خشک نوزادان، باید یخچال یا کیف لوازم بچه را به امید یافتن یک شیشه شیر آماده جستجو کنید. سپس، ضمن تلاش برای آرام کردن نوزاد گرسنه که به مرور عصبانی و برافروخته نیز خواهد شد، شیشه شیر را کمی گرم کنید. تغذیه توسط پستانک کاری است که باید با استفاده از دو دست انجام گیرد. زمانی که شما کودک و بطری را با هم نگه داشته اید قادر به انجام کار دیگری نیستید. هضم شیر مادر آسان‌تر از شیر خشک است. کودکی که از شیر مادر تغذیه می‌ کند به‌ندرت به اسهال یا یبوست مبتلا می‌ شود و باور کنید موضوع مهمی است. پوشک آلوده او بوی زننده ای ندارد. البته بوی مختصر ولی نه چندان بدی وجود خواهد داشت. در حقیقت مدفوع نوزاد شبیه خردل است و تا اندازه ای بوی آن را دارد. احتمال این که کودکانی که از شیر مادر تغذیه کرده اند، هنگام ورود به دبستان کودکان چاقی باشند ناچیز است. بر اساس مطالعه ای در انگلستان کودکان تغذیه شده با شیر مادر به مدت بیش از یک سال نسبت به کودکان تغذیه شده با شیر مادر به مدت دو ماه یا کمتر در سنین مدرسه چهار بار کمتر دچار چاقی بیش از حد هستند. دلایل زیادی برای تغذیه کودکان توسط شیر مادر وجود دارد. از نظر آماری کودکان تغذیه شده با شیر مادر باهوش‌ تر و دارای رشد ادراکی بیشتری هستند و آرواره آن ها رشد بهتری پیدا می‌ کند. تغذیه با شیر مادر هزینه کمتری دارد و در زمان نیاز به شما آرامش می‌ بخشد. عادت ماهانه مادر ممکن است تا ماه‌ ها بعد از تولد شروع نشود. زمانی که به گذشته نگاهی بیندازید اوقاتی را که صرف شیر دادن نوزادتان کرده اید یکی از بهترین تجربیات زندگی خود خواهید دانست.

 توصیه متخصص تغذیه نوزاد

آکادمی آمریکایی پزشکان متخصص کودکان توصیه می‌ کند که:

• مادران حداقل در یک سال اول نوزادشان را با شیر خود تغذیه کنند و پس از آن با توافق دوجانبه مادر و کودک این کار ادامه یابد.
• نوزاد در شش ماه اول زندگی فقط با شیر مادر تغذیه شود.
• با ظهور علائم گرسنگی به نوزاد خود شیر دهید.
• غذا های کمکی، مانند آب یا شیر خشک نباید به نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌ شوند، داده شود، مگر به دلایل پزشکی.

گفتاردرمان خوب برای کودکان| متخصص گفتاردرمانی کودکان| گفتاردرمانی در منزل

مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر با در اختیار داشتن کادر درمانی با تجربه شامل کاردرمانان و گفتاردرمانان خوب در زمینه گفتاردرمانی کودکان و بزرگسالان به صورت کاملا تخصصی فعالیت می نماید. متخصصین گفتاردرمانی مرکز با بیش از 18 سال سابقه درمان به شما در انتخاب یک گفتاردرمان خوب و آشنا با روحیات بیمار کمک می نمایند. از دیگر خدمات مرکز توانبخشی دکتر صابر ، گفتاردرمانی در منزل و کاردرمانی در منزل می باشد. که روند درمان بیماران را تسهیل می نماید و استفاده از خدمات درمانی را برای بیمارانی که توانایی مراجعه به مرکز گفتاردرمانی را ندارند امکان پذیر می نماید.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

گفتاردرمان های تازه کار در دادن بازخورد درست به بیمار غالباً با مشکل روبرو می­ شوند زیرا با اطمینان کامل نمی­ توانند تعیین کنند که

a) آیا پاسخ بیمار درست بود یا

b) دقیقاً چه چیز پاسخ درست و یا نادرست بود

بازخورد اصلاح کننده یعنی اطلاعاتی که متخصص بالینی درباره­ ی کیفیت، ویژگی و یا درستی پاسخ پیشین در اختیار بیمار می­ گذارد. هنگامی که ماهیت پاسخ درست برای متخصص بالینی تازه کار مبهم باشد، ارایه­ ی بازخورد اصلاح کننده­ ی مناسب دشوار خواهد بود بنابراین گفتاردرمان ها را تشویق می­ کنیم تا در تلاش به منظور گسترش مهارت­ ها در بازخورد اصلاح کننده به دقت و به طور منظم درباره ی ماهیت –پاسخ­ های بیمار بیندیشند.

بازخورد اصلاح کننده غالباً کلامی است و به مهارت­ های گفتاردرمان در تشخیص درست صحت پاسخ ­های بیمار و انتقال بی درنگ این یافته­ ها به بیمار، پس از پاسخ بستگی دارد.

اهداف یک گفتاردرمان خوب

برای افزایش صحت ارزیابی پاسخ ­های بیمار مراحل زیر به گفتاردرمان خوب پیشنهاد می­ شوند:

۱) افزایش آگاهی درباره ­ی هدف در پاسخ بیمار. برای مثال اگر هدف پاسخ بیمار درباره ­ی تولید صدای /س/ است. متخصص بالینی باید با جایگاه و شیوه­ ی تولید صدای /س/ آشنا باشد و به راحتی بتواند تولید صحیح صدای /س/ را تشخیص دهد.

۲) پاسخ بیمار را با هدف مورد نظر مقایسه کند.

۳) برای تعیین دقیق ویژگی ­های خاص، درستی پاسخ، پاسخ بیمار را تجزیه و تحلیل کنید. برای مثال، آیا ساختار و عملکرد اندام­ های گویایی برای تولید صدای /س/ مناسب­اند؟ آیا وضعیت بدنی بیمار تولید درست صدای /س/ را به اندازه­ی کافی حمایت می ­کند؟ آیا زبان بیمار در جایگاه درست تولید صدای /س/ قرار دارد؟ آیا برای تولید صدای س جریان هوا به طور مناسب و آن گونه که لازم است از دهان خارج می­ شود؟

۴) بر اساس نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل فعالیت تولیدی بیمار، جنبه­ های مختلف تولید صدای /س/ را که درست بوده است برای بیمار توضیح دهید.

۵) ویژگی یا جنبه ­ای از صدای /س/ را که نادرست بوده است مورد توجه قرار دهید. این مرحله را با استفاده از روش ­هایی که برای آموزش طراحی شده ­اند به پایان برسانید و تولید درست صدای /س/ را با استفاده از الگوی متخصص بالینی و یا سایر روش ­ها عملاً به بیمار نشان دهید. علاوه بر این، هگد پیشنهاد می ­کند که با دادن امتیازهای مثبت در خلال بازخورد اصلاح کننده تأثیرات منفی ناشی از بازخورد اصلاح کننده را به حداقل کاهش دهید. على الاصول نخست، همواره درباره­ ی جبنه ­های مختلف تولید که درست بود با بیمار صحبت کنید، سپس جنبه­ هایی را که نادرست بود، همراه با تحلیل این که چرا تولید نادرست بود، به کارتان اضافه كنيد.

گردآوری داده­ ها در روند گفتاردرمانی

منظور از گردآوری داده­ ها ثبت پاسخ­ های بیمار در خلال جلسه درمان است. روش ­های گوناگونی برای گردآوری داده ­ها وجود دارد.گفتاردرمانان را تشویق می­ کنیم تا روشی را انتخاب کنند که انجام آن در جریان کار روزانه ساده و از نظر درستی کاملاً کارآمد باشد. برخی از گفتاردرمان ها روش ساده ی (+) یا (-) را برای گردآوری داده ­ها ترجیح می ­دهند. در این روش نشانه­ ی (+) به معنی درست بودن پاسخ بیمار و نشانه­ ی (-) به معنی نادرست بودن پاسخ بیمار است. برخی دیگر روش (۱) یا (P) را ترجیح می­ دهند ، که در آن عدد (۱) به معنی درست بودن پاسخ بیمار و نشانه­ ی (P) به معنی نادرست بودن پاسخ بیمار است/ حتّی ساده تر ، ممکن است روش علامت گذاری همانند شمردن مورد استفاده قرار گیرد که در آن (۱) به معنی پاسخ درست بیمار و نشانه­ ی () به معنی نادرست بودن پاسخ بیمار باشد. افزون بر این برای گردآوری داده ­ها دستگاه­ های صدا ساز تجاری در دسترس­اند. به طور کلی گفتاردرمان ها ممکن است برای حفظ ثبات در گردآوری داده ­ها از هر روش دلخواهی برای علامت گذاری و جمع بندی پاسخ­ه ای بیمار استفاده کنند. برگه­ های گردآوری داده ­ها یعنی برگه ­هایی که برای یادداشت برداری یا نوشتن نتایج پاسخ ­های بیمار برای جمع بندی و تجزیه و تحلیل به کار گرفته می­ شوند. این برگه­ ها بسیار سودمندند. برخی از این برگه ­ها فقط دارای ۱۰ جزء هستند که به درمانگر امکان می­ دهند تا ده تا از پاسخ­ های بیمار را در یک سطر و یا در یک ردیف ثبت کند. در برخی دیگر از برگه ­های گردآوری داده­ ها، خلاقیت بیشتری به کار گرفته شده و استعداد هنری در طراحی آن ها به چشم می­ خورد. این برگه ­ها ممکن است کمک کنند تا داده ­های مربوط به موضوعات مشابه به شكل ­ها و رنگ­ های مختلف گردآوری شوند برای مثال یکی از این برگه ­ها ممکن است درختی با ۳۰ عدد سیب خوش رنگ باشد که هر یک از این ۳۰ سیب به عنوان فضایی برای گردآوری داده­ های مربوط به پاسخ ­های بیمار و یا تلاش­ های بالینی باشد.

تلاش ­های بالینی، عبارت از موقعیت­ های سازمان بندی شده ای هستند تا بیمار پاسخی را در حین درمان از خود بروز دهد. هگد تعدادی از موقعیت­ های مختلف را که بیمار باید در خلال مداخلات درمانی یعنی هنگام ایجاد پایه برای داده ­ها و هنگام درمان، پاسخ دهد شرح داده است. به عنوان بخشی از ارزیابی یعنی هنگامی که متخصص بالینی از موقعیت­ های تکراری برای تعیین میزان پیشرفت صورت گرفته روی یک هدف درمانی ویژه استفاده می ­کنند نيز، تلاش بالينى صورت می ­گیرد تا بیمار پاسخ دهد. برای مثال وقتی که متخصص بالینی از بیمار می­خواهد تا هدف را چندین بار به تعداد معینی تکرار کند تلاش بالینی، درصد پاسخ­ های درست روی هدف مشخص را تعیین می­ کند. متخصص بالینی با مقایسه ­ی تعداد پاسخ ­های درست با تعداد موقعیت­ ها برای تولید هدف میزان پیشرفت بیمار را می­ سنجد. برای نمونه اگر بیمار صدای /ک/ را تا %۹۰ درست تولید کند این به آن معنی است که بیمار در ۱۰ بار تلاش بالینی برای تولید صدای /ک/ ، ۹ بار آن را درست تولید کرده است. در تلاش ­های بالينى، محاسبه درصد پاسخ ­های درست چارچوبی است که برای گردآوری داده ­ها در هنگام جمع آوری داده­ های پایه تعامل درمانی و ارزیابی فعالیت ­ها به طور گسترده مورد استفاده قرار می­ گیرد.

موضوع اصلی در گردآوری داده ­ها تمرکز بیشتر روی ثبات در گردآوری داده ­ها است تا شيوه ­ى جمع بندی داده­ ها. گفتاردرمانان خوب برای کودکان را تشویق می­ کنیم تا برای گردآوری داده ­ها در سرتاسر جلسه ­ی درمان تمرین کنند که این کار را به راحتی انجام دهند.

گفتاردرمانی و ارزیابی عملکرد کلامی

گفتاردرمانی و ارزیابی عملکرد کلامی با استفاده از روش های غیر رسمی و با توجه به دیدگاه تکاملی توصیفی انجام می شود. در دوره ی پیش زبانی ارزیابی عملکرد کلامی کودکان علاوه بر رشد تغذیه، گفتاردرمان باید وضعیت کودک را از نظر صوتی مورد ارزیابی قرار دهد که در ارزیابی عملکرد صوتی در کودک مواردی همچون کم شنوایی هم مورد توجه قرار می گیرد. نمونه گفتار از گفتار کودکان، کلمات و جملاتی است که کودک می گوید. کودکان که در این مرحله به تاخیر کلامی دچار هستند، باید ارزیابی عملکرد کلامی مناسب و تمرینات جبرانی برای کودکانی که به این مرحله نرسیده اند را انجام داد. اختلالات و مشکلات کلامی یکی از شایع ترین مشکلات در دوره پیشرفت کلامی است. این مشکلات ابتدا از طریق یکی از دو روش ارجاع یا غربالگری ارزیابی شده، سپس بعد از ارزیابی اولیه ، در صورتی که کودک به تاخیر کلامی مشکوک باشد، ارزیابی دقیق تری توسط فوق تخصص گفتاردرمانی در کلینیک انجام می گیرد. مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر، بهترین گفتاردرمانی در تهران، به گفتاردرمانی و ارزیابی عملکرد کلامی کودکان و گفتاردرمانی کودکان می پردازد.

روش های ارزیابی عملکرد کلامی

برای ارزیابی عملکرد کلامی در گفتاردرمانی چهار روش اصلی وجود دارد: آزمون‌ های استاندارد شده، مقیاس‌ های رشدی، روش‌ های غیراستاندارد یا معيار- مرجع و مشاهدات رفتاری. هر یک از این ها در فرایند ارزیابی جایگاهی دارند و عملکرد های معینی را انجام می‌ دهند، اما هر کدام محدودیت‌ های خاصّی نیز دارند. وظیفه همیشگی گفتاردرمانگر، شناسایی ابزار درست برای گفتاردرمانی و ارزیابی عملکرد کلامی است. آزمون‌ های استاندارد شده یا هنجار- مرجع، اکثراً رسمی و قالبی غیربافت‌ مند برای ارزیابی عملکرد کلامی هستند. آن‌ ها از طریق تقسیم یک سری از موضوعات که (به‌طور ایده‌ آل) به گروه وسیعی از کودکان دارای رشد طبیعی زبان داده شده، توسعه یافته‌ اند و در نهایت دامنۀ قابل قبولی از تغییر در نمرات را برای دامنه سنی تحت پوشش آزمون حساب می‌ کنند. مزیت آزمون‌ های استاندارد شده، در صورتی که خوش ساخت باشند، این است که اجازه می‌ دهند مقایسه‌ ای معنی‌ دار از عملکرد کلامی کودکان در بین خود آن‌ ها صورت گیرد.

آزمون های استاندارد شده گفتار

دلیل کیفیت در ازمون های استاندارد شده، دارا بودن خصوصیات زیر است:

1. روشن و واضح بودن معیار نمره‌ دهی و اجرا: آنچه یک آزمون استاندارد شده را «استاندارد» می‌ کند، این است که همیشه روش یکسانی ارائه می‌ دهد، بدون این که مهم باشد چه کسی آن را مدیریت می‌ کند و همیشه از یک راه نمره می‌ دهد بدون این که مهم باشد چه کسی به آن نمره می‌ دهد یا آن را اجرا می‌ کند. هنگام ارزیابی یک آزمون استاندارد شده، عاقلانه است که آموزش‌ های راهنما را خوانده و از خود بپرسیم که هنگام اجرا و نمره‌ دهی آزمون، آیا دقیقاً می‌ دانید چه کاری می‌ کنید یا نه. اگر با بازخوانی دقیق راهنما سئوالات موجود در ذهن شما حل نمی‌ شوند، روش‌ های بیان شده برای استفاده از آزمون، به اندازه کافی روشن نبوده‌ اند.
2. روایی: به ماهیت آنچه یک آزمون اندازه می‌ گیرد، اشاره می‌ کند یعنی آنچه که آزمون برای اندازه‌ گیری آن در نظر گرفته شده است. آزمونی معتبر است که خطای نظام‌ مند یا سوگیری آن کوچک باشد. انواع گوناگونی از روایی گزارش شده است. روایی صوری، به تطابق عام میان هدف آزمون و محتوای واقعی آن اشاره می‌ کند. مثلاً، آزمون خزانه واژگان بیانی روایی صوری دارد. چون از افراد می‌ خواهد اسامی عکس‌ هایی را که با آن‌ ها روبرو می‌ شوند، بگویند، که یک راه منطقی است برای این که مشخص کند فرد آن کلمات را در خزانه واژگان خود دارد یا نه. روایی محتوا مربوط است به این که آیا قسمت‌ های مختلف ابزار، نماینده‌ی حوزه‌ی نمونه‌ گیری شده توسط آزمون هست یا نه. این کار را معمولاً متخصصینی ارزیایی می‌ کنند که ابزار را به‌ عنوان یک ماهیت کلی مورد قضاوت قرار می‌ دهند.
3. روایی سازه: نشان می‌ دهد که آیا ابزار، آن ساختار نظری را که برای سنجش گفتاردرمانی طراحی شده است، اندازه می‌ گیرد یا نه. این امر، هم به صورت کیفی و هم کمی قابل ارزیابی است و بازهم معمولاً از طریق به کارگیری دیدگاه تخصصی انجام می‌ شود.
4. روایی معیار: محور مربوط است به این که آیا ابزار با ابزارهای دیگری که همان چیز را اندازه می‌ گیرند، رابطه‌ ای قوی نشان می‌ دهد یا نه. دو نوع روایی معیار- محور وجود دارد: همزمان و پیشگو. یک آزمون هنگامی اعتبار همزمان دارد که با ارائه مدرک نشان دهد که آزمون با ابزارهای معتبر دیگر در شناسایی کودکان به‌عنوان طبیعی یا دچار اختلال موافق است. یک آزمون هنگامی اعتبار پیشگو دارد که با ارائه شواهدی نشان دهد که عملکرد کلامی کودک بعداً در یک اندازه‌ گیری دیگر از گفتار یا زبان چگونه خواهد بود. عموماً در راهنمای آزمون برای این اعتبارها مدرکی ریاضیاتی معرفی می‌ شود. آزمون‌ هایی که داده‌ های کمی در مورد روایی معیار- محور بدست نمی‌ دهند، نمی‌ توانند ابزارهایی خوش ساخت باشند.
5. پایایی: ابزاری پایاست که سنجش‌ های آن برای گفتاردرمانی با ثبات و دقیق بوده یا به ارزش «واقعی» نزدیک باشند. به بیان دیگر مقدار خطای تصادفی آن در اندازه‌ گیری کوچک است. پایایی نیز از چند راه ارزیابی می‌ شود. پایایی آزمون‌ ساز آزمون شامل دو زمان متفاوت ارائه آزمون به یک فرد و محاسبه‌ی رابطه‌ی بین دو نمره است. آزمون‌ هایی که نمره‌ی آن‌ ها در این محاسبه بالا باشد، ثبات دارند. پایایی بین ارزیاب، از دو آزمونگر متفاوت می‌ خواهد که یک آزمون را به یک فرد ارائه دهند یا نمره آزمون یک نفر را جداجدا محاسبه کنند. بالا بودن میزان رابطه بین این دو نمره‌ دهی نشان می‌ دهد که آزمون، زیاد تحت تأثیر خصوصیات آزمونگر قرار ندارد. سالویا و ایسلدیک اظهار کردند که برای یک آزمون پایا، باید هر دو نوع روایی گزارش شود که باید بالاتر از یک ضریب همبستگی 90/0 با فاصله اطمینان ۹۵% باشد. پایایی مربوط به ثبات درونی یعنی خرده آزمون‌ های ابزار، افراد را به‌طور مشابه دسته‌ بندی می‌ کنند یا بخش‌ های مختلف آزمون همان چیزی را می‌ سنجند که کل آن می‌ سنجد. پایایی دو نیمه جدا، که در آن نمرات نیمه اول یک آزمون با نمرات نیمه دوم آن مقایسه می‌ شوند، و پایایی فرد- زوج، که در آن نمرات سئوالات فرد با نمرات سئوالات زوج مقایسه می‌ شوند، انواع اندازه‌ گیری ثبات درونی هستند. پایایی فرم‌ های همتا، یعنی دو فرم یک ابزار (مانند فرم A III و فرم B III از آزمون خزانه واژگان تصویری پی بادی-III) الزاماً یک چیز را اندازه بگیرند.

مرکز گفتاردرمانی کودکان دکتر صابر با انجام تست های تشخیصی استاندارد برای کودکان به ازیابی عملکرد کلامی کودکان می پردازد و با بهره گیری از تجربه و دانش گفتاردرمانان این مرکز و استفاده از ابزارهای درمانی روز دنیا نظیر سنسوری روم ، سویچ صوتی، گروه درمانی و رفتاردرمانی و دیگر تجهیزات مرکز بهترین درمان های مورد نیاز کودکان با اختلالات گفتار و زبان را ارائه می نماید. همچنین در صورت نیاز گفتاردرمانان مرکز جهت انجام گفتاردرمانی کودکان در منزل به من خانه بیمار مراجعه و خدمات درمانی را در محیط منزل ارائه می نمایند. مشاوره با والدین در جهت آموزش نحوه برخورد با کودک دچار اختلال گفتاری و آموزش روش های کمک به کودک در جهت بهبود گفتار از دیگر خدمات مرکز گفتاردرمانی کودکان دکتر صابر می باشد.

درمان تاخیر گفتار در کودکان

1بسیاری از والدین کودکانی که دیر به حرف می افتند یا کلام ندارند به دنبال دکتر برای تاخیر گفتار در کودکان خود می گردند. تاخیر در گفتار کودکان ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. تشخیص علت دقیق تاخیر گفتار در کودکان باید توسط گفتاردرمانی کودکان انجام شود. مرکز گفتاردرمانی تخصصی دکتر صابر بهترین گفتاردرمانی تاخیر کلامی را توسط گفتاردرمانان با تجربه مرکز گفتاردرمانی کودکان به کودکان شما ارائه می نمایند. تبحر متخصصین مرکز در کنار امکانات پیشرفته گفتاردرمانی نظیر اتاق مهارت های شنیداری، سویچ صوتی، ماساژ گفتاردرمانی ، بازی درمانی تخصصی، گفتاردرمانی در منزل و… به بهبود مهارت های گفتاری کودکان و درمان تاخیر در گفتار کودک کمک می نماید.

گفتاردرمانی برای تاخیر گفتار

شرکت در مکالمه به رنج وسیعی از رفتارهای کاربرد شناختی احتیاج دارد که می‌توان آن را در طول تعامل ارتباطی مشاهده کرد. در زمان مکالمه با دیگران کودکان مبتلا به اختلالات تاخیر گفتار ممکن است با موارد زیر مشکل داشته باشند:

• تولید هوشیارانه‌ی شکل‌های پیام که با نیاز شنونده منطبق باشد. علت این مشکل در این کودکان این است که نمی‌توانند دیدگاه مخاطب را متوجه شوند (نقص در TOM)
• در یک محدوده خاصی زیاد صحبت می‌کنند.
• آغاز، حفظ و پایان موضوع، حفظ ارتباط موضوع در مکالمه، تقدم و تاخر دچار مشکل است.

وقتی گفتاردرمان تاخیر کلامی مهارت‌های مکالمه‌ای را ارزیابی می‌کند باید به این موارد توجه کند:

• انطباق پیام با نیاز شنونده
• صحبت کردن در مورد رنج وسیعی از موضوعات
• حفظ تقدم و تأخر نوبت
• ادامه به صحبت با رعایت نوبت
• مکالمه در مورد موضوعی که توسط دیگران توسعه یافته
• شفاف سازی پیام زمانی که ارتباط شکست خورده است
• استفاده از پیش بینی در فرمول بندی یک پیام (یک مهارت بر پایدی توانایی فهم کودک از اطلاعات اشتراک گذاشته شده با شنونده)
• درخواست شفاف سازی و پاسخ به درخواست شفاف سازی زمانی که مکالمه ارتباط با شکست مواجه می‌شود

تولید روایت و درمان تاخیر گفتار در کودکان

توانایی تولید روایت یک نوع توسعه یافته از گفت و گو یا مونولوگ اجتماعی است که در طول سال‌های پیش دبستان رشد می‌کند. در این زمینه باید به چند مورد توجه گردد:

• زمینه
• ویژگی‌ها
• مشکلات و نتایج

علاوه بر ملاک‌های ساختاری باید به جنبه‌های کاربرد شناختی مثل چگونگی انطباق با نیازهای شنونده نیز توجه گردد.

مهارت روایت گفت وگو، مهارت‌های اجتماعی – هیجانی، شناختی و زبانی را منعکس می‌کند که در افراد مبتلا به اختلالات طیف اتیسم می‌تواند دچار چالش باشد.

کودکان مبتلا به اتیسم سطح بالا در طول سالهای مدرسه این ویژگی‌ها را دارند:

• تعداد روایتگری کمتر در بافت مکالمه‌ای
• تکیه بر سرنخ‌هایی از جانب شنونده برای اصلاح اطلاعات
• پیچیدگی و ارتباط کمتر
• خودداری از قطع موضوع و بهره گیری از نظرات مرتبط

برای ارزیابی مهارت‌های مکالمه‌ا

راهنمایی‌هایی برای تاخیر گفتار کودکان

• کسب نمونه های مختلف مثل: روایت تجربیات شخصی که زمینه‌ی اطلاعات آن با گفتاردرمان در میان گذاشته نشده مثلاً صحبت کردن در مورد سرگرم کننده ترین چیزی که برایش اتفاق افتاده و ارزیابگر می‌تواند اطلاعات زمینه‌ای مناسبی را که کودک فراهم می‌کند و مطابق با نیازهای شنونده است را یادداشت کند.
• گفتن یا بازگویی یک داستان از یک کتاب مصور
• بازگویی یک داستانی که ارزیابگر و کودک هر دو از آن با خبرند و یا این که کودک نمی‌داند که ارزیابگر آن را می‌داند ولی توسط ارزیابگر مدل داده می‌شود.

برای تمام بافت‌های روایت گفتاردرمان می‌تواند حالات ذهنی، احساسات و علایق کاراکترها که توسط کودک مطرح می‌شود را در نظر بگیرد.