کودکان دارای اختلال نقص توجه – بیش فعالی گروه هدف مناسبی برای توانبخشی شناختی هستند چراکه مشکلات رفتاری آنها اعم از بی توجهی، تکانشگری و بیش فعالی خاستگاه شناختی و مغزی مشخصی دارند و به عبارت دیگر زیربنای شناختی نقایص رفتاری روشن است. این انطباق رفتار کارکرد شناختی فرصت ترمیم رفتار و با تقویت کارکرد شناختی را فراهم می کند. در این بخش مروری بر مطالعات انجام شده با ابزارهای مختلف جهت توانبخش شناختی کودکان با اختلال نقص توجه – بیش فعالی صورت گرفته است. در این مطلب به توضیح توانبخشی شناختی دارای اختلال نقص توجه – بیش فعالی و تمرکز روی ابزار ارزیابی، الگوی ارائه برنامه توانبخشی شناختی و اثرات برنامه است. بدین منظور به تفکیک برنامه های مورد استفاده اثربخشی مطالعات بر اساس ابزارهای مورد استفاده آورده شده است. مرکز تخصصی دکتر صابر در زمینه درمان اختلال بیش فعالی با استفاده از درمان های مختلفی نظیر سنسوری روم، اتاق تاریک کاردرمانی، توانبخشی شاختی فعالیت می نماید.
توانبخشی شناختی در درمان نقص توجه
ارزیابی اختلال نقص توجه – بیش فعالی عموما بر اساس آزمون های رفتاری و مصاحبه های روانشناختی با والدین و معلمان صورت میگیرد. ارزیابی رفتاری با استفاده از پرسشنامه های رتبه بندی اختلال صورت میگیرد. این ابزارها برای بررسی قدرت تعمیم توانبخشی شناختی بسیار ضروری اند. ارزیابی توانایی توجه و کنترل تکانه ممکن است از نظر بوم شناختی مشکلاتی داشته باشد، به این معنا که گاهی ممکن است تکالیفی که در یک آزمون به کودک ارائه میشوند، نظام توجهی یا قطعه پیشانی را درگیر نکند. اغلب تکالیفی که در این آزمون ها به کودکان ارائه میشود، جالب به نظر میآیند، تنها به مدت چند دقیقه طول می کشند و تحت نظارت مستقیم آزمونگر انجام میشوند. برای سنجش دقیق قدرت کودک در عملکردهای اجرایی و توجه، تکالیف بایستی به میزان کافی طولانی و یکنواخت باشد. نکته بسیار مهم در ارزیابی اختلال این است که آزمون های شناختی صرفاً برای طرح ریزی برنامه توانبخشی مورد استفاده قرار می گیرند و هیچ گونه ارزش تشخیصی برای اختلال ندارد. قطعه های پیشانی عملکرد حرکتی و عملکرد های اجرایی را برعهده دارند. در فردی با آسیب به قطعه پیشانی ممکن است عملکرد قطعات خلفی مغز طبیعی باشد و حتی کودک از هوش بالایی برخوردار باشد اما قادر به استفاده از این توانایی هایش نیست. افرادی که در توانایی توجه مشکل دارند در آزمون مرتب کردن کارت ویسکانسین مشکل دارند. این آزمون که در آن نیاز به حفظ توجه، انعطاف پذیری شناختی و تنظیم عملکرد در جهت هدف است، عملکرد قطعه پیشانی را مورد ارزیابی قرار می دهد. در مطالعاتی که در آنها از دیگر آزمون ها، نظیر آزمون استروپ استفاده می شود، تفاوت های متناقضی بین افراد با و بدون اختلال نقص توجه – بیش فعالی گزارش میشود. این تناقضات ممکن است ناشی از استفاده از زیر مجموعه های اختلال نقص توجه – بیش فعالی غفلت از اختلالات هم پوشان و یا شدت اختلال باشد. هر کدام از این عوامل ممکن است بر روی عملکرد فرد در آزمون تأثیر بگذارد. تکالیف پیچیده تر به برنامه ریزی سازمان بندی و تنظیم رفتاری دقیق تری احتیاج دارند. وقتی که محیط جدید و نا آشنا بوده و تکالیف به صورت غیرمنتظره ای متفاوت، جذاب و متنوع باشند، کودکانی که دارای اختلال نقص توجه – بیش فعالی هستند مشکلات توجهی و رفتاری کمتری از خود بروز میدهند. هنگامی که تکلیف یا محیط مورد نظر فراتر از توانایی کودک، در حفظ توجه و مهارت مهار باشد نشانه هایاختلال نقص توجه – بیش فعالی بروز می یابد برای مثال، ممکن است کودک بدون آنکه بداند دقیقاً از او چه چیزی خواسته شده سریعا پاسخ دهد نتواند نتایج کار را بسنجد و برای رسیدن نوبتش بی تاب باشد. در روند اجرای تکلیف در مقابل تلاش های طولانی مدت تر که در نهایت پاداش بزرگ تری هم به همراه دارند بیشتر به دنبال کسب جایزه و پاداش هایی باشد که سریع به دست میآیند و به تلاش کمتری نیاز دارند.
برنامههای توانبخشی شناختی
برنامه توجه کن
برنامه توجه کن برای آموزش توجه انتخابی، انتقال توجه و توجه تقسیم شده با استفاده از محرکهای دیداری و شنیداری در توانبخشی شناختی طراحی شده است. محرک دیداری شامل مجموعه ای از نقاشیهای کودکان و بزرگسالان است که از نظر سن، جنسیت، رنگ مو و سایر ویژگی های بدنی با هم تفاوت دارند.این برنامه توانبخشی شناختی به علاوه تعدادی تصویر خانه هم دارد که چند اتاق دارد و از نظر رنگ، شکل و سایر ویژگی ها قابل طبقه بندی اند محرک شنیداری شامل لیستی از لغات است که روی لوح فشرده ضبط شده اند و شرکت کننده باید هر وقت کلمه خاصی را شنید کلید هدف را فشار دهد.در برنامه توانبخشی شناختی تکالیف به تدریج سخت تر می شوند و محرک های اضافی در حین انجام آنها ارائه می شود.
بازی حافظه
هر جلسه برنامه توانبخشی شناختی چند بازی بازداری پاسخ و چند بازی حافظه فعال تشکیل شده است. بازی بازداری پاسخ، برو نرو و بازی حافظه فعال، غذا دادن به میمون است. تعدادی تصویر برو و تعداد کمتری تصویر نرو در بازی وجود دارد و از شرکت کننده خواسته می شود هر وقت تصویر هدف (حیوان و غذا) را دید کلمه را با حداکثر سرعت فشار دهد و در غیر اینصورت دکمه را فشار ندهد در بازی غذا دادن به میمون از شرکت کننده خواسته میشود که جعبه ها را بگردد تا موز پنهان شده را پیدا کند. در این تکلیف کاربر نباید داخل جعبه ای که قبلاً باز کرده و موز آن را برداشته است و یا خالی بوده است را دوباره باز کند.
برنامه فراخنای دیداری
این برنامه توانبخشی شناختی ده تکلیف فراخنای دیداری فضایی و کلامی دارد. سطح سختی هر تکلیف به تدریج افزایش پیدا می کند. در هر تکلیف چند محرک روی صفحه حرکت می کنند به همین دلیل نیاز به توجه، حافظه و ردیابی دیداری خوبی دارد.
برنامه مداخلات فراشناختی کارکردهای اجرایی در درمان نقص توجه
در این برنامه از راهبرد جبرانی برای توانبخشی شناختی استفاده شده است. بدین منظور ابتدا از کودکان پرسیده میشود که توجه کردن چیست و بعد از آنها خواسته می شود که بگویند برای این کار برای اینکه بتوانند توجه کنند چه کاری انجام میدهند بعد سرگرم فعالیتدهایی می شوند که جنبه های مختلف کارکردهای اجرایی آنها را درگیر میکند مثل توجه، حافظه، بازداری، تعادل، هماهنگی چشم و دست، آگاهی حسی، مهارت های شنیداری و تمرکز دیداری. سطح دشواری ایت فعالیتها به تدریج افزایش پیدا میکند. این فعالیت ها نه تنها تجربه لذت بخشی هستند، بلکه در همه آنها افزایش مهارت های فراشناخت هدف قرار گرفته است. اصول تعدیل رفتار (مثل پیشگیری از بروز رفتار، چیدن محیط متناسب با نیازهای کودکان، ارائه تقویت و…) نیز باید رعایت شود. علاوه بر تکالیف گروهی کودکان، درمانگر نحوه انجام فعالیتها را در خانه به مادران آموزش می دهد. تاکید این فعالیت ها روی بازداری، توجه و مهارتهای حافظه است.
سوالات متداول:
1.آیا توانبخشی شناختی برای کودکان با نقص توجه و بیش فعالی مفید است؟
کودکان دارای اختلال نقص توجه – بیش فعالی گروه هدف مناسبی برای توانبخشی شناختی هستند چراکه مشکلات رفتاری آنها اعم از بی توجهی، تکانشگری و بیش فعالی خاستگاه شناختی و مغزی مشخصی دارند.
2. در توانبخشی شناختی چه مهارت هایی تقویت می شود؟
در توانبخشی شناختی به بهبود حافظه، توجه، ادراک ، مهارت های حل مسئله و کارکردهای اجرایی مغز پرداخته می شود.
دیستروفی عضلانی یک بیماری پیشرونده عضلانی می باشد و متاسفانه بیماری دیستروفی عضلانی درمان قطعی ندارد و تنها میتوان عوارض آن را تا حدی درمان کرد تا بیماران وضعیت بهتری داشته باشند. داشتن تغذیه خوب برای بیمار دیستروفی دوشن مفید است ولی نباید بیماران و مقادیر زیادی ویتامین مصرف کنند. زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. توانبخشی دیستروفی عضلانی (کاردرمانی) می تواند در به تعویق افتادن سفتی عضله های مچ پاها، مفصل ران و آرنج موثر باشد. ممکن است تمرین عضلانی بیش از حد تخریب رشتههای عضلات را تسریع می نماید به همین علت انجام تمرینات توانبخشی باید توسط یک متخصص کاردرمانی در دیستروفی عضلانی انجام گیرد. البته باید عفونتهای ریوی بیماران را به سرعت درمان کرد. در حال حاضر درمان دارویی با انتقال میوبلاست و ژن درمانی روش هایی هستند که مورد بررسی می باشند.
کاردرمانی در دیستروفی عضلانی- توانبخشی در دیستروفی عضلانی
مداخلات کاردرمانی موثر نیازمند جمع آوری و ارزیابی های دقیق بیمار است. این امر هم عملکرد نورولوژیکی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد،همچنین توانایی فرد در کارهای ضروری خود را متاثر می سازد. با انجام یک ارزیابی دقیق از توانایی ها و ضعف های فرد برنامه درمانی تدوین و ارائه می شود. با توجه به مشکلات بیمار کاردرمانی در زمینه های مختلف کاردرمانی جسمی، درکی حرکتی، کاردرمانی ذهنی، آب درمانی، اتاق تاریک و… انجام می گیرد.
کاردرمانی جسمی
کاردرمانی جسمی در اختلالات ارتوپدی و نورولوژی، دیستروفی عضلات، تون عضلانی، اصلاح پوسچر و انحرافات ستون فقرات و مفاصل، تقویت عضلانی، برطرف کردن سفتی در کودکان
کاردرمانی ذهنی
کاردرمانی ذهنی در حیطه مفاهیم ذهنی، کارکرد های اجرایی مغز شامل حافظه، توجه و تمرکز،قدرت حل مسئله و استدلال و…. فعالیت می کند.
کاردرمانی درکی حرکتی
این بخش به انجام تمریناتی در زمینه افزایش مهارت های هماهنگی حرکتی و تمرینات تعادلی پرداخته می شود.
آب درمانی
آب درمانی کودکان یکی از درمان های تاثیر گذار در حیطه کودکان با اختلالات حرکتی، ضعف عضلانی و دیستروفی عضلانی می باشد.
درمان دارویی در دیستروفی عضلانی
درمان های دارویی زیادی تاکنون برای دوشن پیشنهاد شده است. در یک بررسی تمام گزارش هایی که از سال ۱۹۸۰ / ۱۹۴۰ درمان های دارویی مختلف را پیشنهاد کرده بودند مورد ارزیابی قرار گرفتند. این نتایج به رغم ادعای نویسندگان آن موفقیت آمیز نیست زیرا تعداد نمونه ها و مدت زمان مطالعه کافی نبوده است. (مدت زمان مطالعه باید دو سال باشد.)
بروک و همکاران ۱۹۸۱ پیشنهاد کردند که باید حتماً سن بیمار و شدت بیماری هم در نظر گرفته شود از تمامی داروهایی که در طول سالهای متمادی کنار گذاشته شدند تنها داروی که هنوز مصرف میشد پرودنیزون است. حدود ۲۴ سال پیش ۱۴ بیماری دوشن توسط دراچمن و همکاران بررسی شدند و به این نتیجه رسیدند که استروئیدها می توانند ارزش درمانی مطلوبی داشته باشند سایر گزارش ها نیز این مطالب را تایید کرد. ۱۳ سال بعد بروک و همکاران روی ۱۳ بیمار دوشن که بین ۱۵-۵ ساله بودند پردنیزون را با میزان ۵/۱ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در شبانه روز برای مدت ۶ ماه آزمایش کردند. در مطالعات بعدی ۱۰۳ بیمار دوشن ۱۵-۵ ساله برای ۶ ماه تحت درمان با پردنیزون با میزانmg/kg ۷۵/۰ و mg/kg ۵/۱مورد معالجه قرار گرفتند که افزایش قدرت عضلانی تا ۳ ماه در آنها مشاهده شد ولی بعد متوقف شد. اما اثرات کوتاه مدت موثر دارو بر روی قدرت عضله در کنار اثر جانبی ناخواسته و دراز مدت داروهای استروئیدی با شکست مواجه شد. گریکس و همکاران برای کنترل مدت زمان دریافت دارو و بهبودی و همچنین میزان دوز موثر آن ۹۹ بیمار را که در سنین بین ۱۵-۵ بودند به سه گروه تقسیم کردند به گروه اول در هر جلسه بر حسب هر کیلو گرم وزن بیمار ۷۵/۰ میلی گرم به گروه دوم ۳/۰ میلی گرم و به گروه سوم دارونما داده شد. این کار به مدت ۶ ماه انجام شد. ۱۰ روز بعد از آغاز کار درمان افزایش توسط قدرت عضلانی در گروه اول مشخص بود بعد از یک ماه بهبودی افزایش یافت و سپس در همان سطح باقی ماند در حالی که گروه سوم به طور پایدار ضعیف تر می شدند. پس از ۳ ماه، قدرت عضلانی در گروه اولmg.kg ۷۵/۰ بهتر از گروه دومmg/kg 3/0 بود که ناشی از اثر دوز مصرفی دارو می باشد. اثر های جانبی دارو در فاصله ۱۰ روز تا یک ماه پس از مصرف آن مشاهده نشد در حالی که وضعیت بیمار رو به بهبود بود اما بعد از ۶ ماه در گروه اول عوارض مشخصی مانند افزایش وزن، رشد بیش از حد موها، عقب افتادن رشد عمومی بدن و ظاهر کوشینگی دیده شد در حالی که در گروه دوم فقط افزایش وزن مشاهده شد.
گریکس و همکاران در سال ۱۹۹۳ به بیماران تحت درمان فوق بعد از ۶ماه داروی آزاتیوپرین را دادند در این حالت اثرمثبت درمان با پردنیزون تا ۱۸ ماه پس از شروع درمان حفظ شد ولی عوارض جانبی، به خصوص افزایش وزن و کندی رشد مشاهده میشد و آزاتیوپرین هیچگونه اثری در قدرت درمانی نداشت. آنها نتیجه گرفتند که داروی پردنیزون برای به تاخیر انداختن پیشرفت بیماری در بیماران بالای ۵ سال که راه می روند بیتأثیر است و مصرف آن تا زمانی که عوارض جانبی شدیدی نداشته باشد می تواند ادامه یابد. نتایجی که با پردنیزون مشاهده شد با دو داروی دیگر Deflazocorl و oxazoline که اثر های جانبی کمتری دارند، هم مشاهده شد شارما ۱۵ بیمار دوشن را با یک داروی سرکوبگر سیستم ایمنی سیکلوسپورین با میزان ۵ میلی گرم در روزmg/kg 5 درمان کرد، در این بیماران قدرت عضلانی در عضلات تی بیال هر دو طرف در طول دو ماه افزایش یافت. فینکل و همکاران ۱۹۹۷ اثرات دارویoxandrolone که یک استروئید است را به میزان پردنیزون برای درمان بیماران در طول سه ماه توصیف کرد. استفاده از داروهای مهار کننده سیستم ایمنی برای به تاخیر انداختن سیر پیشرفت بیماری فرصت بسیار خوبی برای بیماران به وجود می آورد تا اثر های مطلوب روشهای ژن درمانی و انتقال میوبلاست آشکار گردد. بنابراین درمان داروی دیستروفی عضلانی دوشن و بکر، درمان مبتنی بر کنترل ایمنی است.
تاثیر ژن در درمان دیستروفی عضلانی
کلون سازی و تعیین خصوصیات ژن DMD تهیه cDND (DNA ی مکمل ) از ژن دیستروفین، شناخت دقیق ساختار و رابطه وسیعی که بین دیستروفین و یوتروفین وجود دارد و مانند آن، پژوهشگران را در جهت تهیه پیشنهادی برای فعالیت در زمینه ژن درمانی و امکان دستیابی به درمان و معالجه اصلی بیماران رهنمود کرده است. همانگونه که مشخص شده است دیستروفین یا مولکول های بسیار شبیه به دیستروفین در سلول های عضلانی مخطط، سلولهای عضلانی صاف در تجمع نرونی سیستم عصبی مرکزی CNS مشاهده می شود. در این بافت ها تظاهرات آپلودیستروفین (شکل اولیه (مولکول دیستروفین) به گونه های مختلف موجود می باشد. اگرچه پاتوفیزلوژی یا آسیب اصلی در DMD پیشرفت آسیب عضلانی در اثر کمبود مولکول دیستروفین طبیعی است، اما علت مرگ بیماران از کار افتادن عضلات تنفسی می باشد. همچنین کاردیومیوپاتی (آسیب عضله قلبی) نیز در مراحل موجب مرگ و میر بیماران می گردد. بنابراین یکی از اهداف ژن درمانی در مبتلایان به DMD ناشی از انتقال ژن دیستروفین سالم به عضلات اسکلتی مهم مانند قلب یا دیافراگم در بیماران DMD می باشد.
روش های ژن درمانی در DMD
تاکنون سه راهبرد اساسی برای انتقال ژن های دیستروفین به عضله اسکلتی مورد استفاده قرار گرفته است :
پیوند میوبلاست طبیعی
تزریق مستقیم پلاسمیدهایی که DNA های مکمل دیستروفین را حمل می کنند
انتقال ژن های نوترکیب توسط سیستم های ناقل ویروسی
هر سه روش در محیط موجود زنده و در محیط خارج از موجود زنده نیز با درجات مختلف از موفقیت به کار گرفته می شوند. البته در سلول های قلبی تنها نوع ژن درمانی که در درازمدت موثر بوده است تزریق ماده DNA در ناحیه بطنی است. تجربه های به عمل آمده تا کنون نمایانگر آن است که بازدهی اندک این روش ها، متاسفانه استفاده از آنها را برای هرگونه درمان بالینی با مشکل جدی مواجه می کند. از لحاظ بالینی، تزریق داخل عضلانی به ناقلان واجد ژن درمانگر، تنها برای گروه های محدودی از عضلات اسکلتی کارایی دارد. بنابراین در آینده آزمودن راههای داخل و ریدی یا داخل صفاقی به نظر ضروری میرسد. گرچه این احتمال وجود دارد که با پیوند ناقل ژن درمانگر به لیگاند های متصل شوند به سلول خاص مانند ایمونوگلوبین ها، پروتئین پوششی با خصوصیات تغییر داده شده تولید شود. همچنین روش دیگری که اخیرا ابداع شده، استفاده از ناقلی است که می تواند در شرایط lnvivo ژن های بزرگ را به تارهای عضلانی که تقسیم نمیشود، برساند و بیان درازمدت ژن را میسر کند. از جهت نظری در مورد ناقلان آدنوویروسی نیز این امکان وجود دارد که با استفاده از روش های مهندسی ژنتیک جهت تغییر پروتئین های پوشش ویروس را میزبان خاص، اختصاصی نمود. با تغییر گرایش ویروسی می توان از ژن های درمانگر که بیان آن ها توسط استفاده از پروموتورها یا افزایش دهنده های خاص ماهیچه ای به طور محدود کنترل شده است، استفاده کرد تاکنون از قطعات بزرگ ۲ تا ۶ کیلو بازی کراتین کیناز عضلانی و ژن های اکتین اسکلتی برای هدایت بیان دیستروفین ویژه عضله موش mdx استفاده شده است. نواحی کوچکتری از این گونه عوامل تنظیمی و در واقع ساختارهای پروموتور افزایش دهنده مربوط به ژن DMD امکان نگه داشتند ویژگی های بافتی را داشته است. کوچک بودن این نواحی اجازه اتصال آن ها را به ساختارها cDNA دیستروفین آدنوویروسی و رتروویروسی میدهد. طراحی و ایجاد ناقلان ویروس انتقال دهنده ژن درمانگر اجازه انتشار کامل ژن های درمانگر را می دهد اما این که کدام یک از ناقلان گرایش اختصاصی به آن دسته از سلول هایی را که مد نظر می باشد و یا کدام یک فعالیت نسخه برداری را به طور کامل دارا میباشد. از مسائل مهم در حیطه ژن درمانی است و از جمله سوالات کلیدی و حیاتی به حساب میآید که باید برای استراتژی های ژن درمانی در مسیر درمانی اساسی DMD در آینده پاسخ داده شوند.
توانبخشی دیستروفی عضلانی
کاردرمانی در منزل برای بیماران دیستروفی عضلانی یکی از درمان های مفید و لازم می باشد. کاردرمان با ارائه تمرینات کششی و تقویتی در کند شدن روند پیشرفت بیماری کمک می کند و با آموزش های مختلف استفاده از وسایل کمکی و تغییرات لازم در ارگونومی منزل به حفظ استقلال فرد در محیط منزل کمک می کند. ماساژ درمانی با افزایش گردش خون در عضلات موجب کاهش درد و سفتی می گردد و حرکت را آسانتر می کند.
سوالات متداول:
1.چه درمان هایی برای دیستروفی عضلانی وجود دارد؟
به غیر از درمان های دارویی، توانبخشی در درمان دیستروفی عضلانی بسیار موثر می باشد.
2. توانبخشی در دیستروفی عضلانی چکار می کند؟
توانبخشی (کاردرمانی) می تواند در به تعویق افتادن سفتی عضله های مچ پاها، مفصل ران و آرنج موثر باشد. ممکن است تمرین عضلانی بیش از حد تخریب رشتههای عضلات را تسریع می نماید به همین علت انجام تمرینات توانبخشی باید توسط یک متخصص کاردرمانی انجام گیرد.
دیستروفی عضلانی یک بیماری پیشرونده در کودکان است که نیاز به درمان های توانبخشی جهت حفظ توانایی های کودک و کند کردن روند درمان دارد. مرکز توانبخشی جناب آقای دکتر صابر با دارا بودن دو شعبه کاردرمانی و گفتاردرمانی شرق تهران با 48 نیروی متخصص- کاردرمانی و گفتاردرمانی غرب تهران با در اختیار داشتن 39 نیروی کاردرمان ، گفتار درمان و روانشناس با سابقه در زمینه درمان و توانبخشی کودکان دیستروفی عضلانی فعالیت می نماید. وجود امکانات پیشرفته درمانی روز دنیا در دیستروفی عضلانی و سابقه بالینی درمان بیماران دیستروفی عضلانی، مرکز توانبخشی دکتر صابر را به یکی از بهترین مراکز درمان دیسترفی عضلانی در تهران مبدل ساخته است. مرکز کاردرمانی دکتر صابر در زمینه درمان انواع دیستروفی عضلانی دوشن- بکر و دیستروفی میوتونیک و… فعالیت میکند.
دیستروفی عضلانی دوشن
تاریخچه دیستروفیهای از عضلانی با نام دوشن پزشکی که اولین بار به بیماری عضلانی دوشن را توصیف کرد آغاز میشود. دوشن پدر کاربردهای تشخیصی و درمانی الکتریسیته در پزشکی در سال ۱۸۰۶ در فرانسه متولد شد و در پاریس به تحصیل پزشکی پرداخت. دکتر دوشن علاقه زیادی به مطالعه بیماریهای عصبی – عضلانی داشت او همچنین با انجام کالبد شکافی، خصوصیات بافتی عضله را مطالعه کرد و علاوه بر آن برای اولین بار روش مکرر در بیوپسی عضله با ابداع یک سوزن نیز ارائه داد و تکنیکی به کار برد که میزان درد و خونریزی را به حداقل برساند این وسیله جدید او را قادر ساخت بافت عضلانی را در مراحل مختلف بیماری مورد مطالعه قرار دهد دکتر دوشن وسیله ای نیز برای سنجش نیروی عضلانی ساخت تا بتواند قدرت عضلانی بیماران را اندازه گیری نماید و در نتیجه به میزان ضعف آنها پی ببرد.
دیستروفی عضلانی مادرزادی
حدود 30 نوع دیستروفی عضلانی شناخته شده است که هر کدام بسته به نوع درگیری عضلانی خود و زمان بروز علایم و روند پیشرفت بیماری متفاوت می باشند.از انواع دیستروفی می توان به دیستروفی بکر، دوشن، دیستروفی لیمب گیردل و دیستروفی عضلانی میوتونیک اشاره نمود. بیماری دیستروفی به علت اختلال در پروتین سازی عضلات ایجاد می شود که به علت یک جهش ژنتیکی ایجاد شده است.
علائم و نشانه های دیستروفی های عضلانی
موارد زیر ممکن است نشان دهنده بیماری دیستروفی عضلانی باشند :
ضعف
منظور از اختلال در ظرفیت انجام یک حرکت ارادی به دلیل از بین رفتن قدرت عضلانی است. ضعف ماهیچه ای به ویژه در عضلات ابتدایی اندام ها یکی از نشانه های شایع در بیشتر بیماری های عضلانی می باشد که به خاطر آن بیماران در پوشیدن لباس، راه رفتن، بلند شدن ازحالت نشسته و بالا رفتن از پله ها مشکل دارند. این ضعف عضلانی به صورت قرینه و آهسته پیشرفت کرده و منجر به از بین رفتن عملکرد حرکتی عضلات می گردد. درجه بندی ضعف عضلانی با استفاده از معیارهای استاندارد، امکان ثبت دقیق شدت ضعف و مقایسه بین معاینات در نوبت های مختلف را فراهم می سازد. در رایج ترین مقیاس درجه بندی، درجات نیروی عضلانی را به این ترتیب مشخص میکنند که نیروی طبیعی را معادل ۵ و فلج کامل را صفر در نظر می گیرند. بر این اساس، نیروی عضلانی بیمار را بر حسب درجه ضعف با اعداد ۱،۲،۳،۴ مشخص می نمایند و آن را به صورت 1/5،2/5،3/5،4/5 نمایش می دهند. درجات خفیف تر ضعف را می توان با یک علامت مثبت(+) یا منفی(-) مشخص کرد، برای مثال ۴+ یعنی ضعف خفیفی که به سختی قابل کشف است.
گرفتگی عضلانی
هنگام سختی ماهیچه ای پس از فعالیت های شدید عضلانی یکی از شکایت های بیماران ممکن است گرفتگی های دردناک عضلانی باشد. بیماران مبتلا به دیستروفی های بکر و کمربند اندامی که فعالیت عضلانی دارند دچار گرفتگی شدید ماهیچه ها می شوند.
خستگی پذیری
خستگی به درک ناتوانی فکری یا فیزیکی به دنبال تلاش فکری یا فیزیکی یا حتی قبل از آن ها گفته می شود. خستگی عضلانی موضعی، در اغلب موارد نشان دهنده یک اختلال موضعی یا اشکال در اعصاب یا عضلات موضعی است. مبتلایان به بیماریهای عضلانی زودتر از دیگران خسته می شوند و معمولاً در تمام اوقات روز ضعف ماهیچه ای دارند. گاهی خستگی پذیری ماهیچه های فک به ناتوانی در غذا خوردن میانجامد به گونه ای که بیمار پس از جویدن چند لقمه مجبور میشود چانه اش را با دست خود حرکت دهد.
آتروفی عضلانی
تحلیل ماهیچه های یکی از شاخص های مفید بیماری های عصبی عضلانی است. در بیماری های دیستروفیک مانند دوشن بکر و کمربند اندامی ماهیچههای اطراف لگن و شانه دچار آتروفی می شوند به طوری که کتف بیمار بیرون زده و به حالتی به نام کتف بالدار پدید میآید. در میوپاتی های نوروژنیک (دنرواسیون نخاعی یا عصبی) شدت آتروفی به اندازه میوپاتی های دیستروفیک نیست.
هیپرتروفی عضلانی
ممکن است بزرگ شدن ماهیچه ها نتیجه بیش فعالی مداوم(هیپرتروفی کار) و یا نشانه زودرس نوعی دیستروفی باشد. معمولاً در دیستروفی ها بزرگ شدن عضله نتیجه افزایش بافت همبند و چربی است که عضله را در حالت ضعف نگه میدارد و آن را هیپرتروفی کاذب می نامند. در میوتونی مادرزادی، ماهیچه ها هیپرتروفی حقیقی پیدا می کنند ولی در دیستروفی دوشن و بکر و کمبود اسید مالتاز معمولاً هیپرتروفی کاذبی در پشت ساق پا دیده میشود.
چهره میوپاتیک
چهره میوپاتیک بی حال، افتاده و بی تفاوت می باشد. در بیماران میوپاتیک ممکن است محکم بستن چشم ها و غنچه کردن لب ها به خوبی صورت نگیرد و پلک ها افتاده باشد.
میوتونی
میوتونی یعنی انقباض عضلانی با انبساط طولانی و کند برای مثال اگر بیمار دست خود را مشت کند و بخواهد به سرعت آن را باز نماید این عمل به کندی صورت میگیرد. این مسئله را گاهی در پلک ها نیز می توان مشاهده نمود. بدین صورت که بیمار چشم هایش را محکم می بندد ولی نمی تواند آنها را به سرعت باز کند دیستروفی میوتونیک هیپوتروییدی و بیماری تامسن سبب میوتونی میشوند.
اختلال در راه رفتن
اغلب بیماری های عضلانی بیمار شبیه اردک راه می رود بدین صورت که بیمار هنگام راه رفتن برای بلند کردن پاهایش از ماهیچههای تنه استفاده میکند چون عضلات ناحیه سرین قادر به حمایت مفصل ران نیستند سر پنجه ای راه رفتن نیز در شروع بیماری ها دیده می شود.
تغییر شکل تنه و اندام ها
ستون مهره ها و اندامها در بیماری های عضلانی پیشرفته معمولاً تغییر شکل پیدا می کنند برای مثال در دیستروفی عضلانی دوشن میتوان تغییر شکل پاها انحناء تنه سینه را در مراحل پیشرفته بیماری مشاهده کرد.
افتادگی پلک ها
در برخی بیماری های ماهیچه ای مانند دیستروفی میوتونیک و میوپاتی چشمی پیش رونده، پلک های بیمار دچار افتادگی کامل یا ناقص می گردد. در دیستروفی های عضلانی این افتادگی پلک ها دارای نوسان روزانه نیست بلکه ثابت بوده و به ندرت شدید و کامل است.
اختلال در بلع و تکلم
اختلال بلع در دیستروفی هایی که ماهیچه های گلو و حنجره را گرفتار میکنند شایعه است. صدای تودماغی نیز بیشتر در میوپاتی حلقی – چشمی و میاسنتی بروز می نماید. وضعیت سخن گفتن در بعضی بیماران مبتلا به دیستروفی دوشن طبیعی نیست و لکنت زبان دارند.
کاهش یا از بین دفتر بازتاب ها
در میوپاتی های نوروژنیک و دیستروفی ها بازتاب ها کاهش یافته، یا از بین می روند. رفلکس آشیل از بازتاب هایی است که در دیستروفی های پیشرفته نیز ممکن است باقی بماند.
تشخیص دیستروفی عضلانی دوشن
در مرحله بدون علامت دیستروفی دوشن که هیچگونه نشانهای از بیماری دیده نمی شود فقط با بررسی بافت عضلانی، غیرطبیعی بودن آن مشخص میشود. استفاده از روشهای مولکولی، تشخیص قبل از تولد بیماری را در سه ماهه اول بارداری میسر ساخته است.
سن شروع بیماری
والدین معمولاً تا زمانی که کودک راه رفتن را آغاز کند متوجه هیچ گونه علائمی نمیشوند. کودک مبتلا مهارت های حرکتی اولیه مانند غلتیدن، نشستن و ایستادن را معمولاً در سن مناسب و یا فقط با مختصری تاخیر به دست میآورد. راه رفتن معمولاً در سن عادی آن یعنی حدود ۱۲ ماهگی شروع می شود اما ممکن است در بعضی موارد از ۱۸ تا ۳۶ ماهگی به تاخیر افتد. اولین آثار بیماری معمولاً در دوران شیرخوارگی یا کودکی ظاهر می شود به طوری که حدود ۹۰٪ بیماران قبل از پنج سالگی علائم بیماری را نشان می دهند. والدین بیمار نخست متوجه اختلال در راه رفتن، زمین خوردن پیاپی، ناتوانی در بالا رفتن از پله ها و ناتوانی در برخاستن از حالت نشسته می شوند. یک بررسی کلینیکی بر روی ۶۵ بیمار دوشن نشان داد که سن شروع علائم بیماری در بیماران متغیر است. در ۷۴ ٪ موارد سن شروع علائم بیماری قبل از چهار سالگی است که ۳۵ ٪ آنها زیر ۲ سال بوده است.
بزرگ شدن کاذب عضلات
بارزترین ویژگی بیماران در مراحل اولیه بیماری بزرگ شدن بزرگ شدن هیپرتروفی کاذب عضلات ساق پا می باشد. که اندازه عضلات بزرگتر از حد طبیعی به نظر می رسد. پس از ساق پا، عضلات ساعد، عضلات اطراف شانه و زبان شایع ترین محل های ایجاد هیپرتروفی می باشند. سایر عضلات بدن مثل عضلات ران، لگن، شانه و بازو دچار آتروفی (تحلیل عضلانی) می شوند بزرگ شدن کاذب عضله نتیجه از بین رفتن الیاف عضلانی و جانشینی آن توسط همبند و چربی است که موجب ضعف قدرت عضله می شود و به همین دلیل هیپرتروفی کاذب خوانده می شود. در بیش از ۹۵ ٪ بیماران مبتلا به دیستروفی دوشن این ویژگی بالینی مشاهده شده است. باید توجه داشت که هیپرتروفی کاذب مختص بیماری دوشن نیست و در اشکال دیگر دیستروفی عضلانی و حتی گاهی در آتروفی عضلانی نخاعی دیده می شود.
علائم گاورس
یکی دیگر از علائم بالینی بیماران دیستروفی دوشن علامت گاورس است. این بیماران به علت ضعف عضلات انبساطی چهار سر ران و زانو قادر به برخاستن از وضعیت نشسته نیستند و هنگام بلند شدن با دست های خود از پاها بالا میروند تا بایستند. معمولاً کمک گرفتن از دست ها برای بلند شدن از زمین بعد از ۵-۴ سالگی ظاهر می شود که در سنین بالاتر می توان آن را به طور کامل مشاهده کرد.
ضعف عضلانی پیشرونده
ممکن است اولین نشانه ضعف در بیماری دوشن ناتوانی در کنترل سر در دوران شیرخوارگی باشد. ضعف بازوها یک نشانه معمول در مراحل ابتدایی بیماری نیست بلکه ابتدا ضعف اندام های تحتانی مشاهده می شود با پیشرفت بیماری عضلات بالا تنه نیز درگیر میشوند. ضعف اندام های تحتانی در مراحل اولیه بیماری اختلال در راه رفتن از زمین خوردن پیاپی منجر می گردد. به تدریج ماهیچه های اطراف کتف ها و بازوها به اندازهای کم توان میگردند که بیمار قادر نخواهد بود دست های خود را از پهلو ها بالا ببرد. پیشرفته اجتناب ناپذیر است ضعف به تدریج او را زمین گیر می سازد و پس از آن عضلات تنفسی، حلق و عضله قلب گرفتار ضعف عضلانی می شوند. در بیماری دوشن ابتلا عضلات همیشه به صورت دو طرفی و متقارن صورت میگیرد و شروع تحلیل عضلات در مراحل اولیه به این ترتیب است که اندام های تحتانی بیش از اندام های فوقانی و عضلات پروگزیمال اندام ها بیش از عضلات انتهایی دچار ضعف می گردند. علاوه بر این الگوی ابتلا هر عضله نیز بسیار دقیق و اختصاصی است. مثلا ممکن است تخریب در یک سر عضله بیش از دولت بیش از سر دیگر آن صورت بگیرد و در عضله دیگر عکس آن اتفاق بیافتد.
اختلال در راه رفتن
معمولاً سن راه رفتن عادی است اما امکان دارد ضعف خفیف کمربند لگنی را حتی از سال دوم مشاهده کرد. کودکان برای جبران این این شکل یک وضعیت لوردوتیک به خود میگیرند یعنی کمر تو رفتگی و شکم برآمدگی پیدا میکند. چون عضلات ناحیه سرینی قادر به حمایت مفصل ران نیستند راه رفتن بیمار شبیه راه رفتن اردک می شود و بیمار هنگام راه رفتن برای بلند کردن پاهایش از ماهیچههای تنه استفاده میکند راه رفتن سرپنجه نیز در شروع بیماری معمول است. گروهی از ۸-۷ سالگی محدود به صندلی چرخدار می شوند اما اکثر بیماران تا ۱۰ سالگی قادر به راه رفتن هستند بعضی از بیماران نیز تا ۱۳ سالگی هنوز راه می روند. سن استفاده از صندلی چرخدار با سن شروع بیماری ارتباط معناداری ندارند اما باسن فوت بیمار ارتباط معناداری دارد به این مفهوم که به ازای هر یک سالی که دیرتر از صندلی چرخدار استفاده کنند زمان مرگشان یک سال به تاخیر میافتد.هنگامی که بیمار دیگر قادر به راه رفتن نباشد احساس استقلال خود را از دست می دهد و دچار افسردگی روانی میشود. ادامه راه رفتن برای به تاخیر انداختن این حالت روانی مهم است. از طرف دیگر تا هنگامی که بیمار قادر به راه رفتن است انحنای جانبی ستون فقرات عارضه مهمی محسوب نمی شود اما پس از محدود شدن بیمار به صندلی چرخدار اسکولیوز به سرعت پیشرفت خواهد کرد.
تغییر شکل تنه و اندام ها
با پیشرفت بیماری شکل ظاهری فرد نیز تغییر می کند در مراحل اولیه بیماری برای جبران ضعف عضلات سرینی تغییر شکل لورودتیک عارض می شود که به آن لوردوز جبرانی میگویند. وقوع اسکولیوز که علت آن ضعف عضلات اطراف مهرهای است نیز شایع است. تغییر شکل ستون فقرات و قفسه سینه پس از محدود شدن بیمار به صندلی چرخدار بیشتر خواهد شد. که موجب میشود ظرفیت ریوی کاهش یابد و فشار بیشتری به قلب وارد شده و ماهیچه های اطراف شانه بزرگ میشود که کتف بالدار نامیده میشود.
نارسایی تنفسی
نارسایی تنفسی در بیماران دوشن ناشی از ضعف عضلات بین دندهای و دیگر عضلات وابسته می باشد. ظرفیت حیاتی بیمار در سالهای اول عمر با از دیاد سن و رشد او افزایش مییابد اما در اوایل دهه دوم تقریباً ثابت می ماند و سپس دچار یک کاهش پایدار می گردد. عملکرد دستگاه تنفسی بیمار به کمتر از ۲۵ ٪ میزان طبیعی آن در مراحل نهایی در افراد سالم می رسد. درگیری عضلات تنفسی معمولاً به صورت سرفه خفیف، عفونت های مکرر تنفسی و کاهش ذخیره تنفس ظاهر می شود. اسکولیوز ظرفیت ریوی را کاهش میدهد و تصحیح آن با جراحی از اقداماتی است که برای پیشگیری این عارضه انجام می شود. نارسایی تنفسی در خواب پنومونی و گاهی آسپیراسیون و انسداد راههای هوایی علت مرگ بیماران میباشد. شایعترین علت مرگ بیماران نیز عفونت های ریوی می باشد.
نارسایی قلبی
علائم کار دیو میوپاتی معمولاً به صورت بالینی مشاهده نمیشود و فقط بررسی نوار قلب است که غیر طبیعی بودن عملکرد قلب را نشان می دهد. امواج R بلند در V1 وV2 و امواجQ عمیق V5وV6 در الکتروکاردیوگرام نشان از بیماری قلب دارند. شدت گرفتاری قلب همیشه نسبت مستقیمی با شدت ضعف عضلات اسکلتی ندارد در زمان کاردیومیوپاتی قلب بزرگ شده و نقصهای هدایتی و نارسایی احتقانی پدید می آید. نارسایی احتقانی قلب یکی از علت های مرگ بیماران می باشد.
کاهش قوای هوشی
همراهی کاهش قوای هوشی با بیماری دوشن از سال ۱۹۵۰ شناخته شده بود اما علت آن از فقدان فرصت های آموزشی برای بیماران و ناتوانی فیزیکی آنها میدانستند. مطالعات روانشناسی روی بیماران دوشن از سال ۱۹۸۱- ۱۹۶۰ نشان داد که میانگین ضریب هوشی (IQ) در جمعیت بیماران حدود ۸۵ است در مقایسه با میانگین ضریب هوشی در جمعیت های طبیعی که حدود ۱۰۵ میباشد ۲۰ واحد کاهش مشاهده میشود. به طور کلی در ضریب هوشی فقط در ۳۰ ٪ بیماران کمتر از ۷۵ است که عقب ماندگی ذهنی محسوب میشوند ضریب هوشی بعضی از بیماران بالای ۱۱۰ می باشد که از حد متوسط بالاترند.مطالعات متعدد نشان داد که این عقب ماندگی ذهنی در دیستروفی دوشن غیر پیشرونده است و بین ضریب هوشی بیمار با سن و شدت میوپاتی ارتباطی وجود ندارد کشف این واقعیت معلوم کرد که باید در مراحل اولیه نمو رخ داده باشد و نتوانی فیزیکی عامل مهمی در کاهش قوای هوشی نیست چنانکه در بیماران مبتلا به آتروفی عضلانی – نخاعی که دچار ناتوانی شدید فیزیکی میشوند، هیچ گونه کاهش قوای هوشی مشاهده نمی شود. پروتئین دیستروفین علاوه بر سلول های عضلانی در سلول های مغزی نیز یافت می شود. ژن دیستروفن دارای یک پروموتور اختصاصی برای سلول های مغزی است و چنانچه اختلالی در کار این پروموتور به وجود آید بیان این ژن در آن سلول ها متوقف می شود و بیمار به نوعی عقب ماندگی ذهنی وابسته به کروموزوم x مبتلا می گردد.
درمان دیستروفی عضلانی
این بیماری درمان قطعی ندارد و تنها می توان عوارض آن را تا حدی درمان کرد تا بیماران وضعیت بهتری داشته باشند. داشتن تغذیه خوب برای بیمار مفید است ولی نباید بیماران مقادیر زیادی ویتامین مصرف کنند زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته باشد. درمان توانبخشی و کاردرمانی می تواند در به تعویق افتادن سفتی عضله های و مفاصل همچنین کاهش عوارض بیماری موثر باشد. کاردرمانی تحت نظر یک متخصص توانبخشی با سابقه در حیطه دیستروفی عضلانی می تواند در درمان این کودکان کمک کننده باشد. تمرینات ارائه شده در زمینه تقویت عضلانی نباید به گونه ای انجام گیرد که موجب تحلیل قوای کودک گردد به همین علت حتما باید تحت نظر درمانگران متخصص انجام شود. کلینیک توانبخشی دکتر صابر در زمینه دیستروفی عضلانی به صورت علمی مشغول به فعالیت می باشد. جهت اطلاع از درمان های مختلف به قسمت درمان دیستروفی عضلانی مراجعه فرمایید.
بخش های درمانی کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی شرق تهران- کاردرمانی و گفتار درمانی غرب تهران
کاردرمانی جسمی در دیستروفی عضلانی(دوشن- بکر)
کاردرمانی جسمی در جهت تقویت قدرت عضلانی،تون عضلانی، اصلاح پوسچر و انحرافات ستون فقرات و مفاصل،جلوگیری از ایجاد کوتاهی، تسهیل روند رشد حرکتی از جمله نشستن، راه رفتن و….
کاردرمانی جسمی
کاردرمانی ذهنی در بهترین مرکز درمان دیستروفی
کاردرمانی ذهنی در زمینه مفاهیم شناختی، کارکرد های اجرایی نظیر حافظه، توجه، حل مسئله و… فعالیت می کند. درباره عقب مانده ذهنی نیز مطالعه کنید.
آب درمانی در دیستروفی عضلانی
آب درمانی یکی از درمان های تاثیر گذار در حیطه کودکان با اختلالات حرکتی و اختلالات حسی می باشد. تمرینات آب درمانی به افزایش قدرت عضلانی در بیماران کمک می کند
اتاق تاریک
در کودکان دیسترفی عضلانی که دچار مشکلات نقص توجه می شوند بخش اتاق تاریک مرکز کاردرمانی در زمینه توجه بینایی، ادراک بینایی و اختلالات یادگیری کودکان دیستروفی عضلانی دوشن و بکر فعالیت می کند.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی با تحریک سیستم عصبی بر رشد و آگاهی مغزی در کودک شده کمک می کند. ماساژ درمانی جهت بهبود حس عمقی و رفع کوتاهی عضلات در بیماران دیستروفی عضلانی کاربرد دارد.
اتاق تعدیل حسی
اتاق تعدیل حس با ارائه محرک های حسی جهت بهبود اختلالات حسی در کودکان دیستروفی عضلانی به کار می رود.
گفتاردرمانی کودکان
به علت ایجاد مشکلات تکلمی و مشکلات بلع در کودکان دچار دیسترفی عضلانی گفتاردرمانی یکی از درمان های مفید در حیطه توانبخشی این بیماران می باشد.
گفتاردرمانی در منزل
گفتار درمانی در منزل در بیماران دیستروفی عضلانی مانند دیستروفی دوشن و بکر که توانایی جا به جایی به مراکز گفتار درمانی برای آنان دشوار می باشد می تواند کمک کننده باشدد.
اتاق شنیداری
جهت پرورش و تقویت مهارت های شنیداری، نظیر توجه شنیداری در کودکان دیستروفی عضلانی از وسایل دیجیتالی و پیشرفته این بخش استفاده می شود.
کاردرمانی در مهارت های دستی
تقویت مهارتهای دستی در کودکان یکی از پایه های اصلی ایجاد مهارت های مهم دیگر مانند نوشتن و مراقبت از خود می باشد که در کودکان با دیستروفی عضلانی کاربرد دارد.
کاردرمانی در منزل
در کاردرمانی در منزل در زمینه تقویت و بهبود قدرت عضلانی همچنین آموزش روش های صحیح جا به جایی در محیط منزل و انجام فعالیت های روزمره میتواند موثر باشد.
سوالات متداول:
1.علت بیماری دیستروفی عضلانی چیست؟
بیماری دیستروفی به علت اختلال در پروتین سازی عضلات ایجاد می شود که به علت یک جهش ژنتیکی ایجاد شده است.
2.دیستروفی عضلانی درمان می شود؟
متاسفانه هیچ درمان قطعی برای دیستروفی عضلانی وجود ندارد و بهترین درمان در حال حاضر درمان های توانبخشی می باشد که روند بیماری را کند کرده و از ضعف عضلات بیمار جلوگیری می کنند.
بهترین مرکز کاردرمانی در شرق تهران در حیطه توانبخشی و گفتار درمانی در شرق تهران ، کلینیک توانبخشی پایا می باشد. کلینیک پایا به سرپرستی ارگوتراپیست مهدی صابر از بهترین مراکز کاردرمانی در شرق تهران و گفتاردرمانی در پاسداران به حساب می آید. جناب آقای صابر مدرس دانشگاه توانبخشی شهید بهشتی، با بیش از 20 سال سابقه کار بالینی در درمان اختلالات کودکان و بزرگسالان و توانبخشی آنان با گردهم آوری 46 نیروی متخصص کاردرمان، گفتاردرمان مشغول به فعالیت می باشد. بخش های تخصصی مرکز شامل گفتاردرمانی، کاردرمانی، کاردرمانی ذهنی، کاردرمانی حرکتی، بخش تعدیل حسی، سنسوری روم، اتاق تاریک بینایی، اتاق شنیداری،بخش تست هوش، بخش آموزش تحصیلی، بازی درمانی و رفتاردرمانی ، توانبخشی شناختی، ماساژدرمانی می باشد. از دیگر خدمات مرکز توانبخشی پایا،خدمات گفتاردرمانی و کاردرمانی در منزل است که توسط متخصصین مرکز پایا برای مراجعینی که توانایی حضور در مرکز را ندارند ارائه می گردد. اگر به دنبال یک مرکز توانبخشی خوب در تهران هستید به کاردرمانی پاسداران زیر نظر بهترین متخصص توانبخشی دکتر صابر مراجعه نمایید و از خدمات جامه کلینیک پیا پاسداران بهرمند شوید.
آدرس کلینیک توانبخشی پایا: ابتدای پاسداران، خ کاشی ها( نگارستان دوم)، خ مسجد جامع غدیر خم، پلاک 11، مرکز توانبخشی پایا
شماره تلفن کلینیک توانبخشی پایا09029123536
توانبخشی کودکان و بزرگسالان در کلینیک توانبخشی پایا
با توجه به سابقه بالینی جناب آقای صابر در حیطه توانبخشی کودکان و ارائه مقالات معتبر علمی در زمینه توانبخشی ، ارگوتراپیست مهدی صابر در کاردرمانی در پاسداران و گفتار درمانی در پاسداران توانسته اند(کلینیک توانبخشی پایا) بهترین مرکز کاردرمانی و بهترین مرکز گفتار درمانی در شرق تهران را با نام کلینیک توانبخشی پایا تاسیس نموده و با بیش از 47 نیروی متخصص کاردرمانی خوب در شرق تهران و گفتاردرمانی خوب در شرق تهران مشغول به فعالیت می باشد.
در دو مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر شرق تهران( کاردرمانی پاسداران و گفتار درمانی پاسداران- کلینیک توانبخشی پایا) و مرکز گفتار درمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر شمال غربی تهران( کلینیک توانبخشی غرب تهران) جزو بهترین مراکز اوتیسم و بیش فعالی در تهران می باشد، همچنین این کلینیک بهترین خدمات درمانی را برای لکنت زبان ،اختلال یکپارچگی حسی و مشکلات تاخیر حرکتی و اختلال یادگیری ارائه می نماید. همچنین کلینیک توانبخشی پایا مجهز به خدمات کاردرمانی در منزل تهران و گفتار درمانی در منزل تهران است. با توجه به نکات فوق مراکز تحت نظر جناب آقای صابر (کلینیک توانبخشی پایا)جزو بهترین مراکز گفتار درمانی در تهران و بهترین مراکز کاردرمانی در تهران از دیدگاه مراجعین شرق و شمال شرقی تهران قرار گرفته است.
گفتار درمانی و کاردرمانی در شرق تهران
مرکز توانبخشی پایا به مساحت بالغ بر400 متر در سه طبقه در منطقه پاسداران واقع شده است. با توجه به وضعیت مراجعین محترم و وجود بیماران با مشکلات جسمی که جابه جایی در مرکز برای مراجع و خانواده های ایشان دشوار می باشد، کلینیک توانبخشی پایا برای بیمارانی که نیاز به جابه جایی دارند، حرکت را به حداقل رسانده و با ایجاد امکانات توانبخشی در طبقه همکف مرکز پایا هیچ نیازی به جابه جایی مراجعین با مشکلات جسمی به طبقات دیگر کلینیک توانبخشی پایا نمی باشد.
همچنین امکانات پیشرفته مرکز توانبخشی پایا از قبیل تجهیزات مکانوتراپی و آب درمانی مجهز از جمله تردمیل در آب و بالانس بیم در آب و … و تکنیک ها و امکانات ابداعی و ساخته شده توسط کلینیک پایا برای اولین بار، کلینیک توانبخشی پایا را به یکی از بهترین مراکز گفتاردرمانی و کاردرمانی شمال تهران تبدیل کرده است.
همچنین حضور تیم حرفه ای گفتار درمانی در کنار همکاران کاردرمان توانبخشی پایا به صورت گروهی با روانشناسان متخصص در زمینه های مختلف ، همکاری می نمایند یکی دیگر از نکات تمایز کلینیک پایا با دیگر مراکز کاردرمانی و گفتار درمانی تهران است. این فعالیت گروهی زیر نظر آقای صابر در کلینیک توانبخشی پایا و با ارزیابی های دوره ای ( 2 ماه یکبار) مراجعین توسط جناب آقای صابر و طرح درمانی که تمام نیاز های بیماران را بررسی می کند، موجب رضایتمندی بیش از پیش در بیماران محترم شده به صورتی که مرکز پایا را جزو بهترین مرکز کاردرمانی شرق تهران و بهترین گفتاردرمانی شرق تهران معرفی می نمایند.
بیمارانی که می توانند به مرکز توانبخشی پایا مراجعه نمایند
در کودکان مرکز توانبخشی پایا (کلینیک توانبخشی پایا) به بیماران با مشکل اوتیسم، اختلال بیش فعالی و نقص توجه( ADHD ) ، مشکلات یکپارچگی حسی( SPD-SID ) ، اختلالات یادگیری، عقب مانده ذهنی، سی پی ( فلج مغزی ) اختلالات ژنتیک، لکنت زبان، تاخیر رشدی و کاردرمانی نوزادان،دیستروفی عضلانی، اختلالات گفتاری، مشکلات ارتوپدیک ، صافی کف پا، پا پرانتزی، مشکلات رفتاری، اختلالات اضطرابی و تکانشگری، مشکلات ایجاد ارتباطی و دوست یابی، خدمات خود را ارائه می نماید.
در حیطه بزرگسالان در مشکلاتی مانند اختلال طیف اوتیسم در بزرگسالی ،مشکلات حرکتی در سالمندان،ضربه مغزی، تومورهای نخاعی، ضایعات نخاعی، سکته مغزی،درمان ام اس، پارکینسون ( MS )، اختلالات گفتاری پس از سکته ، مشکل بلع و….. به ارائه خدمات مشغول می باشد.
کاردرمانی خوب در شرق تهران – مرکز کاردرمانی شرق تهران – بهترین مرکز کاردرمانی در شرق تهران-
کلینیک توانبخشی پایا دارای حیطه های مختلفی از جمله:
کاردرمانی ذهنی مرکز پایا به ارائه خدمات در زمینه مشکلات ذهنی و پرورش کارکرد های مغزی می پردازد
کاردرمانی جسمی مرکز توانبخشی پایا به درمان مشکلات جسمی کودکان برای مثال کودکان سی پی و … مشغول می باشد
کاردرمانی یکپارچگی حسی SI در کلینیک توانبخشی پایا برای درمان مشکلات پردازش حسی
گفتاردرمانی کودکان و بزرگسالان در مرکز توانبخشی پایا در آسیب های گفتار و زبان مانند مشکلات لکنت زبان و تولید گفتار فعال می باشد
بخش آب درمانی کلینیک توانبخشی پایا با استخر مجهز و خصوصی خود به ارائه درمان به مراجعین می پردازد.
اتاق تاریک مرکز توانبخشی پایا جهت ارائه محرک های مختلف بینایی دیجیتال با وسایل کامپوتری
اتاق شنیداری در کلینیک توانبخشی پایا برای اصلاح حساسیت های شنیداری و تقویت توجه شنیداری
سنسوری روم در کلینیک توانبخشی پایا با تجهیزات کامپیوتری خاص در تقویت توجه و هماهنگی بینایی شنیداری حرکتی موثر است
ماساژ درمانی در مرکز توانبخشی پایا برای کاهش اختلالات حسی کودکان طراحی شده است
بازی درمانی کلینیک پایا
بازی درمانی در کلینیک توانبخشی پایا جهت درمان مشکلات رفتاری و کج خلقی های کودکان موثر می باشد. بخش بازی درمانی مرکز دکتر صابر با استفاده از تکنیک های مختلف بازی درمانی، در بهبود مشکلات روانی رفتاری کودکان مانند وسواس، پرخاشگری، گوشه گیری و مشکلات ارتباطی پیشرو بوده و والدین را در نحوه برخود با کودک راهنمایی می کنند.
رفتاردرمانی کلینیک توانبخشی پایا
رفتاردرمانی از دیگر خدمات مرکز توانبخشی پایا میباشد که در زمینه بهبود رفتار کودکان با مشکلات رفتاری نظیر اوتیسم، اختلال پردازش حسی، بیش فعالی و مانند آن فعالیت می نماید. تکنیک هایی نظیر، تقویت مثبت، خاموشی، اقتصاد ژتونی و… در بهبود رفتار، ایجاد رفتارهای مناسب و کاهش رفتارهای نامطلوب مورد استفاده قرار می گیرند.
بخش تعدیل حس کلینیک توانبخشی پایا برای بهبود به هم ریختگی های حسی و حساسیت های حسی کودکان
کاردرمانی دست در کلینیک توانبخشی پایا در جهت رشد توانایی های دستی کودکان فعالیت می کند
بخش آموزش در کلینیک پایا برای بهبود مهارت های تحصیلی کودکان
مرکز تست هوش پایا
انجام تست های تخصصی هوش و تعیین بهره هوشی کودکان در کلینیک پایا ایجاد شده است. در این مرکز متخصصین با تجربه در حیطه روانسنجی به انجام تست های هوش نظیر تست وکسلر، تست بینه و… می پردازند. از دیگر تست های مرکز می توان به تست ادراک بینایی، تست توجه بینایی، تست دقت شنیداری، چک لیست های رفتاری و… اشاره نمود.
گفتاردرمانی خوب در شرق تهران
گفتار درمانی کلینیک توانبخشی پایا با مدیریت جناب آقای صابر با تیم گفتاردرمانی حرفه ای کلینیک توانبخشی پایا آماده ارائه خدمات گفتار درمانی در زمینه کودکان و بزرگسالان است.
با توجه به گسترش حیطه های گفتار درمانی و سابقه گفتار درمانان در حیطه های مختلف توانبخشی، ارگوتراپیست مهدی صابر در کلینیک توانبخشی پایا سعی نموده اند با جمع آوری متخصصین این رشته در حیطه گفتار درمانی در مشکلات ارتباطی،گفتار درمانی حس داخل دهانی، گفتاردرمانی در لکنت زبان، گفتاردرمانی مشکلات تلفظی، گفتار درمانی در اختلالات درکی و شناختی، گفتار درمانی درک مطلب و تفکر انتزاعی در مرکز توانبخشی پایا ، گفتاردرمانی در مشکلات بلع و… تمام حیطه های گفتار درمانی را پوشش می دهند. این نکته خود باعث شده که مرکز گفتار درمانی پایا به بهترین مرکز گفتاردرمانی در تهران تبدیل شود.
بهترین مرکز اوتیسم در تهران- دکتر اوتیسم و گفتاردرمانی اوتیسم – بهترین مرکز درمان اوتیسم(کلینیک توانبخشی پایا)
مرکز توانبخشی پایا شامل بخش های مختلفی مانند اتاق بینایی، ماساژ درمانی، بخش آب درمانی اوتیسم، کاردرمانی ذهنی و جسمی در اتیسم و گفتاردرمانی اتیسم می باشد. وجود این امکانات باعث تسهیل درمان کودکان اوتیسم در مرکز پایا گردیده است.
مرکز اوتیسم شرق تهران این افتخار را دارد، که به گفته بیماران این کلینیک، در یک دوره توانبخشی 4 ماهه در کلینیک اتیسم گفتاردرمانی و کاردرمانی شرق تهران ، میزان علایم اوتیستیک در کودکان نظیر بی قراری و حرکات اضافه کم شده و ارتباط چشمی و درک گفتار تا اندازه زیادی در کودکان اوتیسم تقویت شده است. یکی از دلایلی که کلینیک توانبخشی پایا به بهترین مرکز اوتیسم در تهران مبدل شده است. حضور تیم توانبخشی با تجربه و همراه در حیطه های کاردرمانی، گفتاردرمانی و روانشناسی و پیشرفت مرکز درمان اوتیسم تهران موجب ابداع و استفاده از مدالیته های جدید و تخصصی شده است.
مرکز اختلال یادگیری در تهران- درمان اختلال یادگیری-
گسترش و شیوع بسیار اختلالات یادگیری در کودکان در سال های اخیر و توجه کادر درمانی و آموزشی به درمان این اختلال موجب شده است که توانبخشی در اختلال یادگیری نقش پر رنگی را به خود گرفته است. مرکز اختلال یادگیری در تهران با بررسی دقیق مشکلات کودکان اختلال یادگیری که باعث کندی روند آموزش در کودک می شود،پروسه درمان ویژه کودکان با اختلال یادگیری را ایجاد نموده است.
در مرکز اختلال یادگیری تهران در مرکز توانبخشی پایا علاوه بر درمان های معمول در زمینه تحصیلی کودکان با اختلال یادگیری به توانبخشی مشکلات زمینه ای و علت ایجاد کننده این اختلالات و توانبخشی شناختی پرداخته می شود. همکاران کاردرمان خوب و گفتاردرمان خوب و روانشناسان با تجربه مرکز به صورت گروهی به درمان کودکان با اختلال یادگیری در مرکز اختلال یادگیری تهران می پردازند تا کودکان شما را در امر درمان موفق یاری رسانند. بخش تقویت شنیداری، اتاق بینایی، سرعت پردازش اطلاعات ، هماهنگی درکی حرکتی ، تقویت مهارت های حافظه و… از خدمات مختلف مرکز اختلال یادگیری تهران می باشد.
بهترین مرکز اختلال یکپارچگی حسی – مرکز توانبخشی پایا
اختلالات حسی در بیشتر بیماریها یکی از مشکلات اساسی به حساب می آید. مانند مشکلات حسی در اتیسم، اختلال حسی در کودکان فلج مغزی، اختلالات حسی در کودکان نقص یکپارچگی حسی و ….به همین منظور جناب آقای صابر با سابقه بیش از 16 سال کار درمانی در یکپارچگی حسی به تاسیس اتاق تعدیل حسی به صورت ویژه به درمان اختلالات حسی از جمله حس لامسه ، حس عمقی، حس شنیداری، گرما و سرما،حس بویایی، حس وستیبولار ، حس بینایی و…. در کلینیک توانبخشی پایا پرداخته است. به صورتی که بیماران مرکز پایا اذعان دارند که مرکز پایا جزو بهترین مراکز توانبخشی اختلال یکپارچگی حسی می باشد.
از نکات دیگری که این مرکز را به بهترین مرکز درمان اختلال یکپارچگی حسی مبدل کرده است، وجود بخش سنسوری روم و بخش ماساژ درمانی در زمینه اختلال یکپارچگی حسی است. حیطه درمان حسی حرکتی در توانبخشی پایا با مجهز بودن به تجهیزات و ابزار تخصصی و مدرن در زمینه تحریکات حسی ما را در درمان اختلال یکپارچگی حسی در تهران یاری می کند.
بهترین مرکز درمان لکنت زبان تهران
از اختلالات رایج در سن 3الی 5 سالگی در کودکان لکنت زبان می باشد. لکنت زبان می تواند با یک اتفاق زمینه ای ایجاد شود. باید به این نکته توجه کرد که اتفاقاتی نظیر ترس کودک علت لکنت زبان کودک نمی باشد و تنها علت بروز و عود این اختلال به حساب می آیند.
لکنت زبان در کودکان به علل مختلف بروز می کند که یکی از آنها سرعت پردازش پایین ذهنی و کلامی می باشد. کندی روند تفکر و جریان فکر آهسته موجب بروز لکنت زبان می گردد. گفتاردرمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر شرق تهران جهت بهبود پردازش شنیداری و حرکتی و کلامی در بخش های سنسوری روم، اتاق تقویت شنیداری و گفتار درمانی در لکنت زبان به توانبخشی کودکان پرداخته است. کلینیک توانبخشی پایا با کادر درمانی موفق و بهترین گفتار درمانی در حیطه لکنت زبان این مرکز را بهترین مرکز درمان لکنت زبان در تهران تبدیل نموده است.
مرکز توانبخشی فلج مغزی
مرکز توانبخشی پایا تجهیزات ویژه بخش آب درمانی تخصصی در حیطه کودکان سی پی و ارائه خدمات آب درمانی انفرادی به صورتی که در هر جلسه درمانی یک کودک با یک آب درمان به فعالیت در آب می پردازد. وجود امکانات پیشرفته نظیر تردمیل در آب- بالانس بیم در آب، تخته تعادل در آب، نودل های مختلف واردتی در بخش آب درمانی مرکز پایا در درمان تخصصی کودکان سی پی در مرکز توانبخشی پایا استفاده می شوند.
بخش ماساژ درمانی تخصصی در مرکز کاردرمانی کودکان سی پی به صورت ویژه به درمان اختلال حس عمقی این کودکان و اصلاح کوتاهی و بدفرمی های اسکلتی در مرکز کاردرمانی کودکان فلج مغزی در تهران می پردازد. با نظر به این موضوع که مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر شرق تهران با بهره گیری از نیروهای کاردرمان جسمی مجرب، این مرکز را جزو بهترین مراکز درمان فلج مغزی در سایت گوگل مطرح کرده است.
بهترین مرکز درمان نقص توجه در تهران – دکتر بیش فعالی
اختلال نقص توجه یکی از مشکلات رایج در کودکان است که باعث ایجاد اختلالات دیگر مانند اختلالات یادگیری( LD ) ، اعتماد به نفس پایین و مشکلات رفتاری و … در کودکان می شود. اختلال نقص توجه در حس بینایی، شنیداری و مهارتهای هماهنگی حرکتی می تواند مشاهده شود. برای درمان نقص توجه نیاز به تجهیزات پیشرفته در هر سه حیطه می باشد که مرکز پایا با دارا بودن بخش های مختلف اتاق تاریک – اتاق توجه شنیداری – بخش درکی حرکتی و اتاق سنسوری روم ( برای ایجاد هماهنگی بین حواس)به درمان نقص توجه مشغول است و به عنوان بهترین مرکز درمان نقص توجه در تهران به حساب می آید.
یکی دیگر از موارد قابل تعمل در کودکان با نقص توجه شدید، آموزش ویژه در مورد تست های ورود به مدرسه و آموزش های مکمل تحصیلی است که در مرکز توانبخشی پایا با وجود متخصصین روانشناسی در بخش آموزش می تواند اثر مهمی در پیشرفت تحصیلی کودکان نقص توجه داشته باشد.
بهترین مرکز بیش فعالی در تهران
اختلال بیش فعالی در کودکان از مشکلاتی می باشد که در سال های اخیر اوج گرفته است. اختلال بیش فعالی از اختلالاتی به حساب می آید که در صورت عدم کنترل و عدم درمان در زمان مناسب می تواند مشکلات بسیاری را در ارتباطات کودک، روند یادگیری و ایجاد مشکلات رفتاری در آینده بینجامد. شیوع بالای بیش فعالی در کودکان،موجب شد کلینیک توانبخشی پایا به مدیریت جناب آقای صابر با امکانات ویژه و تخصصی به درمان بیش فعالی بپردازد.
اختلالات رفتاری و رفتار های تکانشگری و پرخاشگری از مشکلات عمده در کودکان بیش فعال می باشد، بازی درمانی و رفتاردرمانی از درمان های مفید در این زمینه می باشد که همراه کاردرمانی می تواند باعث کاهش رفتارهای تکانشگری و کنترل هیجانات کودک گردد. به همین علت در گفتار درمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر شمال تهران درمان علمی و تخصصی در حیطه بازی درمانی و رفتاردرمانی اجرا می شود که موجب شده است مرکز پایا به عنوان بهترین مرکز درمان بیش فعالی در تهران شناخته شود.
تحریکات حسی مناسب در زمینه حس عمقی یکی از درمان های نوین است که می تواند تاثیر مثبتی بر درمان بیش فعالی داشته باشد، مرکز توانبخشی پایا با تجهیز اتاق تعدیل حسی به درمان بیش فعالی با استفاده از تکنیک های حسی می پردازد. در اتاق سنسوری روم توانبخشی پایا با تجهیزات پیشرفته، به مهار هیجانات در مغز و درمان بیش فعالی پرداخته می شود.
کاردرمانی خوب در شرق تهران
با وجود تعدد مراکز کاردرمانی در منطقه پاسداران،کاردرمانی خوب در شرق تهران و مرکز کاردرمانی جامع در پاسداران به ندرت یافت می شود. موقعیت مکانی کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران و دسترسی بسیار آسان کلینیک کاردرمانی در پاسداران به وسایل نقلیه عمومی مانند مترو میدان صنعت و همچنین دسترسی اتوبان هایی که در اطراف کاردرمانی پاسداران هستند مانند اتوبان یادگار امام، اتوبان ستاری، اتوبان اشرفی اصفهانی، اتوبان چمران، اتوبان نیایش و …. موجب تسهیل تردد به بهترین مرکز کاردرمانی در پاسداران گردیده است. از دیگر موارد قابل بیان در مورد کلینیک کاردرمانی پاسداران ،تجهیزات پیشرفته و کامل این مرکز می باشد.
مرکز کاردرمانی پاسداران به علت ساعات کاری این مرکز که از ساعت 8:30 لغایت 20:30 شب همه روزه آماده خدمت رسانی به بیماران کلینیک کاردرمانی در پاسداران می باشد، از بقیه مراکز کاردرمانی پایا متمایز است .از دیگر موارد قابل توجه در مورد کلینیک کاردرمانی پایا وجود کادر درمانی متخصص در حیطه کاردرمانی ذهنی، کاردرمانی خوب جسمی، گفتاردرمانی خوب، بهترین کاردرمانی در اتاق تاریک، کاردرمان متخصص در زمینه اتاق شنیداری، بهترین آب درمانی ، کاردرمان خوب در سنسوری روم، متخصص کاردرمانی در زمینه ماساژ درمانی، بهترین کاردرمانی در حیطه یکپارچگی حسی، بازی درمان متخصص، در زمینه آموزش، کاردرمانی دست و …. در مرکز کاردرمانی در پایا به صورت هر روزه می باشد.
گفتار درمانی پاسداران
قسمت زیادی از توانایی های گفتار و زبان به درک شنیداری و کلامی و توانایی های توجه، حافظه و تمییز شنیداری در کودک مربوط می شود، توانایی های کلامی در دو قسنت از مغز پردازش می شود، بخش ورنیکه در لوب آهیانه و بروکا در لوب پیشانی. بخش درکی کلام و گفتار در فرد مربوط به بخش ورنیکه مغز می باشد. در کلینیک های گفتار درمانی در پاسداران کمتر به حیطه شنیداری توجه شده است و نقص در این بخش از درمان موجب کندی در رشد کلامی بیماران می شود؛ گفتاردرمانی در پاسداران با تجهیز بخش شنیداری برای اولین بار در تهران به عنوان بهترین مرکز گفتاردرمانی در پاسداران معرفی شده است.
مرکز گفتار درمانی خوب درپاسداران با ایجاد اتاق شنیداری به صورت کاملا تخصصی بر روی آیتم هایی مختلف مهارت های شنیداری،مانند توجه شنیداری، حافظه شنیداری، تحلیل شنیداری، درک مطلب شنیداری، تمیز شنیداری، سرعت پردازش شنیداری، هماهنگی چشم و گوش، هماهنگی دست و گوش و…. در مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر شرق تهران در درمان کودکان فعالیت می نماید.
شایان ذکر است ، ارگوتراپیست صابر در کلینیک توانبخشی پایا که جزو بهترین مرکز گفتار درمانی در شرق تهران می باشد تلاش میکنند با تجهیز قسمت های مختلف تخصصی به درمان کودکان اوتیسم در بهترین مرکز اوتیسم در تهران و کودکان اختلال یادگیری در بهترین مرکز اختلال یادگیری در تهران و کودکان بیش فعال در بهترین مرکز درمان بیش فعالی در تهران و کودکان فلج مغزی در بهترین مرکز درمان فلج مغزی و کودکان نقص توجه در بهترین مرکز نقص توجه در تهران و کودکان با لکنت زبان در بهترین مرکز درمان لکنت زبان در تهران و همچنین کودکان اختلال حسی در بهترین مرکز درمان یکپارچگی حسی به درمان کودکان بپردازد.
قابل توضیح است کلینیک پایا شامل دو بخش مرکز گفتار درمانی شرق تهران و مرکز کاردرمانی شرق تهران می باشد.
کاردرمانی در منزل تهران
کلینیک توانبخشی پایا تحت نظر جناب آقای صابر با 38نیرو آموزش دیده و مجرب از بهترین مراکز کاردرمانی در تهران یعنی مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی ارگوتراپیست مهدی صابر شرق تهران( کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران) و مرکز گفتار درمانی و کاردرمانی ارگوتراپیست مهدی صابر شمال تهران( کلینیک توانبخشی غرب تهران واقع در سعادت آباد) به ارائه بهترین کاردرمانی در منزل تهران می پردازد. مرکز پایا در همه نقاط تهران کاردرمان متخصص در کلینیک کاردرمانی در پاسداران اعزام می نماید. با نظر به این نکته که مرکز پایا دارای نیروی های متخصص کاردرمانی در مراکز کاردرمانی پایا ، هزینه کاردرمانی در منزل تهران در مرکز ما در مقایسه با دیگر مراکز کاردرمانی تهران کمتر است و بیماران نسبت به خدمات درمانی دریافتی هزینه کمتری را می پردازند. ازموارد دیگر قابل بیان در مورد بهترین کاردرمانی در منزل تهران این نکته می باشد که تمامی بیماران توسط دکتر صابر هر 2 ماه یکبار مورد ارزیابی قرار گرفته و روند پیشرفت بیماران توسط دکتر بررسی می گردد. کاردرمانان مرکز توانبخشی پایا موظف هستند گزارش روند درمان بیماران خود را به جناب آقای صابر ارائه نمایند.
چه اختلالی در حیطه کودکان می توانند از خدمات بهترین کاردرمانی در منزل تهران استفاده کنند
بهترین کاردرمان جسمی فلج مغزی
بهترین کاردرمان ذهنی اوتیسم
بهترین بازی درمانی بیش فعالی
بهترین کاردرمانی حسی حرکتی در کودکان اختلالات یکپارچگی حسی
بهترین کاردرمانی حرکتی کودکان با مشکلات ارتوپدی مانند پا پرانتزی، صافی کف پا و…
بیماران بزرگسالی که می توانند از خدمات کلینیک توانبخشی پایا بهرمند شوند
کاردرمانی جسمی در سکته مغزی
کاردرمانی حرکتی در ضایعات نخاعی
بهترین کاردرمانی حرکتی در تومور مغزی
کاردرمانی جسمی در ضربه مغزی
کاردرمانی جامع در پارکینگسون
کاردرمانی جسمی در ام اس
کاردرمانی در منزل شرق تهران
با ذکر این نکته که هر دو مرکز تحت مدیریت جناب آقای صابر، مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی ارگوتراپیست مهدی صابر غرب تهران( کلینیک توانبخشی غرب تهران واقع در سعادت آباد) و مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر شرق تهران( کلینیک توانبخشی پایا واقع در پاسداران) زیر نظر وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی تهران بوده ، لذا تمامی بیماران گرامی می توانند از خدمات بیمه تکمیلی با اخذ گواهی مهر شده توسط جناب آقای صابر برای خدمات کاردرمانی در منزل استفاده نمایند.
روش ارتباط با خدمات کاردرمانی در منزل تهران
شماره تلفن کلینیک توانبخشی پایا( 09029123536) برای ارتباط با مشاورین مجرب مرکز جناب آقای دکتر صابر در زمینه تشخیص و درمان به صورت رایگان در اختیار شما مراجعین می باشد. بیماران عزیز می توانند مشکلات خود را در حیطه کودک یا بزرگسال مطرح نموده و پاسخ خود را از مشاورین مرکز دریافت نمایند و در صورت نیاز برای بررسی های تخصصی به یکی از مراکز توانبخشی گفتاردرمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر شرق تهران( کلینیک توانبخشی پایا واقع در پاسداران) و مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی ارگوتراپیست مهدی صابر غرب تهران( کلینیک توانبخشی غرب تهران واقع در سعادت آباد) مراجعه فرمایید.
آدرس مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر شرق تهران( کلینیک توانبخشی پایا واقع در پاسداران): تهران – ابتدای پاسداران – نگارستان دوم( کاشی ها) خ مسجد جامع غدیر خم- پلاک11
آدرس کلینیک توانبخشی غرب تهران: تهران- سعادت آباد- بالاتر از میدان کتاب، بلوار عسکری گراوند، آسمان پنجم پلاک 24. کلینیک غرب تهران.
مرکز گفتار درمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر شرق تهران( کلینیک توانبخشی پایا واقع در پاسداران) و مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر غرب تهران( کلینیک توانبخشی غرب تهران واقع در سعادت آباد) تحت نظر ارگوتراپیست صابر با داشتن 27 کادر درمانی مجرب گفتاردرمانی در تهران به ارائه بهترین گفتار درمانی در منزل تهران مشغول می باشد. توانبخشی پایا در جهت ارائه خدمات گفتار درمانی به همه مناطق تهران از قبیل شمال، جنوب، غرب و شرق تهران گفتار درمانی خوب و آموزش دیده تحت نظر دکتر صابر ارجاع می نماید.
قابل ذکر است ،بیماران در ابتدای مراجعه توسط جناب آقای صابر در مرکز گفتاردرمانی پایا ( کلینیک شرق تهران واقع در پاسداران) و یا گفتاردرمانی غرب تهران ( کلینیک غرب تهران واقع در سعادت آباد) مورد ارزیابی قرار گرفته و در مرحله بعد از تشخیص جلسات درمان گفتار درمانی در منزل در بهترین گفتاردرمانی در تهران آغاز می شود. همه بیماران باید به صورت دوره ای هر دو ماه یکبار برای ارزیابی ثانویه به مراکز گفتاردرمانی در تهران اراجاع شده و بعد از ارزیابی مجدد جناب آقای صابر به تدوین برنامه درمانی جدید جهت ادامه روند گفتاردرمانی در منزل پرداخته می شود.
خدمات بهترین گفتار درمانی در منزل تهران برای چه بیمارانی مفید است؟
گفتاردرمانی حس داخل دهانی جهت بهبود بلع کودکان فلج مغزی
گفتاردرمانی با استفاده از روش تیچ در درمان اوتیسم
گفتار درمانی خوب با روش پکس در کودکان اتیسم
گفتار درمانی با استفاده از روش PRT در درمان اوتیسم
بهترین گفتاردرمانی در درمان لکنت زبان
گفتار درمانی در اختلالات تلفظی
گفتار درمانی خوب در تاخیر کلامی
در بیماران سکته مغزی، تومور نخاعی، ام اس، پارکینگسون وبیماری های نورولوژیک دیگر … به درمان اختلالات بلع ،گفتاردرمانی در تولید کلام توسط مرکز گفتار درمانی در تهران پرداخته می شود.لازم به ذکر است هر دو بخش گفتار درمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر شرق تهران( مرکز توانبخشی پایا واقع در پاسداران) و کلینیک گفتاردرمانی و کاردرمانی ارگوتراپیست مهدی صابر غرب تهران( مرکز توانبخشی غرب تهران واقع در سعادت آباد) زیر نظر سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران مشغول به فعالیت بوده و هر دو مرکز توانبخشی دارای مجوز از وزارت بهداشتمی باشند، مراجعین محترم می توانند با اطمینان از دریافت برگه فاکتور هزینه گفتار درمانی در منزل از خدمات بیمه تکمیلی خود استفاده نمایند.
روش ارتباط با کلینیک توانبخشی پایا
بیماران عزیر می توانند با شماره تلفن کلینیک توانبخشی پایا ( 09029123536) تماس گرفته و از مشاورین با سابقه مرکز پایا زیر نظر جناب آقای صابر به صورت کاملا رایگان سوالات و مشکلات خود را مطرح نمایند. مشاوران ما، شما را در حیطه درمان و توانبخشی فرزندتان راهنمایی می نمایند و با توجه به توضیحات شما ارزیابی های اولیه را انجام می دهد و در موارد لزوم بیماران را با توجه به آدرس محل سکونت به یکی از مراکز کلینیک توانبخشی غرب تهران( کاردرمانی در سعادت آباد و گفتار درمانی در سعادت آباد) و یا کلینیک توانبخشی پایا( کاردرمانی در پاسداران و گفتار درمانی در پاسداران) جهت انجام بررسی های تکمیلی توسط جناب دکتر ارجاع می کنند.
آدرس کلینیک توانبخشی پایا:
تهران – ابتدای پاسداران – نگارستان دوم( کاشی ها) خ مسجد جامع غدیر خم- پلاک11
تلفن کلینیک توانبخشی پایا: 09029123536
مراکز توانبخشی جناب دکتر صابر
گفتاردرمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر شرق تهران( کلینیک توانبخشی پایا واقع در پاسداران)
گفتاردرمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر شمال تهران
گفتاردرمانی و کاردرمانی جناب آقای صابر غرب تهران( کلینیک توانبخشی غرب تهران واقع در سعادت آباد)
برچسب ها: کلینیک توانبخشی پایا-مرکز توانبخشی پایا- کلینیک پایا- کلینیک پایا پاسداران- کاردرمانی پاسداران- گفتار درمانی در پاسداران- کلینیک توانبخشی پایا- کلینیک توانبخشی-مرکز توانبخشی- مرکز توانبخشی خوب در تهران- کاردرمانی در شرق تهران- گفتار درمانی در شرق تهران
سوالات متداول:
1. چطور از مرکز توانبخشی پایا وقت ویزیت بگیریم؟
شما می توانید با شماره تلفن مشاور مرکز 09029123536 تماس گرفته و به صورت رایگان مشاوره دریافت نمایید و در صورت تمایل برای تعیین وقت ویزیت با جناب دکتر مشخصات خود را اعلام نمایید.
2.چه امکاناتی در کلینیک توانبخشی پایا وجود دارد؟
خوشبختانه تمامی خدمات توانبخشی برای کودکان در مرکز توانبخشی پایا موجود می باشد و در صورت نیاز کودک و تشخیص متخصص می تواند درمان های مختلفی از قبیل کاردرمانی، گفتاردرمانی، رفتاردرمانی، بازی درمانی، ماساژ درمانی، توانبخشی شناختی، اتاق تاریک، سنسوری روم و غیره را دریافت نماید.
بهترین کلینیک توانبخشی غرب تهران در حیطه کاردرمانی و گفتاردرمانی، کلینیک توانبخشی غرب تهران می باشد. کلینیک توانبخشی غرب تهران با مدیریت جناب آقای دکتر صابر یکی از بهترین مراکز کاردرمانی در غرب تهران و گفتاردرمانی در غرب تهران محسوب می شود. جناب آقای دکتر صابر مدرس دانشگاه توانبخشی شهید بهشتی، یکی از بهترین دانشگاه های توانبخشی در تهران می باشد. که با تجربه بالغ بر 19 سال در زمینه آموزش و درمان به ارائه خدمات گفتاردرمانی و کاردرمانی در مرکز توانبخشی غرب تهران می پردازد. تیم متخصص و مجرب مرکز دکتر صابر در زمینه اختلالات کودکان نظیر اوتیسم، بیش فعالی، اختلالات پردازش حسی، اختلالات یادگیری، تاخیر حرکتی، اختلالات ژنتیکی، اختلالات گفتاری نظیر لکنت زبان و دیر حرف زدن کودک فعالیت می نماید. مرکز کاردرمانی غرب تهران جزو بهترین مراکز کاردرمانی در غرب تهران می باشد که به درمان کودکان اوتیسم و بیش فعالی و دیگر اختلالات می پردازد. مرکز گفتار درمانیدر غرب تهران نیز در زمینه اختلالات گفتاری نظیر مشکلات بلع کودکان، اختلال روانی گفتار، تاخیر کلامی لکنت و اختلال تلفظی فعالیت دارد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
آدرس کلینیک توانبخشی غرب تهران: سعادت آباد- بالاتر از میدان کتاب- بلوار عسکری گراوند- آسمان پنجم- پلاک 24
کلینیک توانبخشی غرب تهران
با توجه به سابقه بالینی ایشان در حیطه توانبخشی کودکان و ارائه مقالات معتبر علمی در زمینه توانبخشی کودکان، دکتر صابر در کاردرمانی در سعادت آباد و گفتار درمانی در سعادت آباد توانسته اند(کلینیک توانبخشی غرب تهران) بهترین مرکز کاردرمانی و بهترین مرکز گفتار درمانی در غرب تهران را با نام کلینیک توانبخشی غرب تهران تاسیس نموده و با بیش از 48 نیروی متخصص کاردرمانی خوب در غرب تهران و گفتاردرمانی خوب در غرب تهران و روانشناس کودک به ارائه خدمات توانبخشی کودکان بپردازند.
در دو مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی دکتر صابر غرب تهران( کاردرمانی سعادت آباد و گفتار درمانی سعادت آباد- کلینیک توانبخشی غرب تهران) و مرکز گفتار درمانی و کاردرمانی دکتر صابر شمال تهران( کلینیک توانبخشی پایا) جزو بهترین مرکز اوتیسم در تهران، بهترین مرکز اختلالات یادگیری در تهران، بهترین مرکز درمان بیش فعالی در تهران، بهترین مرکز درمان لکنت زبان در تهران و بهترین مرکز نقص توجه در تهران و بهترین مرکز اختلال یکپارچگی حسی در تهران محسوب می شود. همچنین کلینیک توانبخشی غرب تهران مجهز به خدمات بهترین کاردرمانی در منزل تهران و بهترین گفتار درمانی در منزل تهران می باشد. با توجه به نکات فوق کلینیک های تحت نظر جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی غرب تهران)جزو بهترین مراکز گفتار درمانی در تهران و بهترین مراکز کاردرمانی در تهران از دیدگاه مراجعین قرار گرفته است.
گفتار درمانی و کاردرمانی دکتر صابر غرب تهران
مرکز توانبخشی غرب تهران به مساحت بالغ بر 390 متر در سه طبقه در منطقه سعادت آباد واقع شده است. با توجه به وضعیت مراجعین محترم و وجود بیماران با مشکلات جسمی که جابه جایی در مرکز برای مراجع و خانواده های ایشان دشوار می باشد، کلینیک توانبخشی غرب تهران به گونه ای طراحی شده است که نیاز بیمار به جابه جایی را به حداقل رسانده و با ایجاد امکانات درمانی در طبقه همکف مرکز هیچ نیازی به جابه جایی مراجعین با مشکلات جسمی به طبقات دیگر کلینیک نمی باشد.
همچنین امکانات مجهز مرکز توانبخشی غرب تهران از قبیل تجهیزات مکانوتراپی و آب درمانی وارداتی از جمله تردمیل در آب و تخته تعادل در آب و … و تکنیک ها و امکانات نوآوری شده و ساخته شده توسط کلینیک توانبخشی غرب تهران برای اولین بار در ایران، کلینیک توانبخشی غرب تهران را به یکی از بهترین مراکز گفتاردرمانی و کاردرمانی شمال تهران تبدیل کرده است.
همچنین وجود تیم مجرب گفتار درمانی در کنار همکاران کاردرمان مرکز توانبخشی غرب تهران به صورت گروهی با روانشناسان متخصص در زمینه های مختلف مورد نیاز همکاری می نمایند یکی دیگر از وجوه تمایز مرکز توانبخشی غرب تهران با دیگر مراکز کاردرمانی و گفتار درمانی تهران می باشد. این فعالیت تیمی زیر نظر جناب آقای دکتر صابر در کلینیک توانبخشی غرب تهران و با ارزیابی های دوره ای ( 2 ماه یکبار) بیماران توسط دکتر صابر و طرح درمانی همه جانبه که تمام نیاز های بیماران را تحت پوشش خود قرار می دهد، موجب رضایتمندی بیش از پیش در مراجعین محترم گشته به صورتی که این مرکز را جزو بهترین مرکز کاردرمانی غرب تهران و بهترین گفتاردرمانی غرب تهران معرفی می نمایند.
چرا مرکز توانبخشی غرب تهران را انتخاب کنیم؟
مراکز توانبخشی متعددی در سطح تهران وجود دارند که به صورت دولتی یا خصوصی فعالیت می نمایند. انتخاب یک مرکز مجهز و پیشرفته از بین تمامی مراکز توانبخشی فعال در سطح تهران کار ساده ای نیست. اما توجه به نکاتی می تواند شما را در انتخاب درست تر یاری دهد. دسترسی آسان به کلینک های گفتاردرمانی و کاردرمانی یکی از نکات مهم در این زمینه است به علت مراجعه طولانی مدت و چند جلسه در هفته به مراکز توانبخشی دسترسی آسان و محل پارک نزدیک نکات قابل توجه در این حیطه می باشد. مرکز توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد با لوکیشن بسیار مناسب و نزدیکی به خطوط مترو و محل پارک مناسب برای مراجعین از این نظر راحتی والدین را تامین می کند. همچنین وجود تمام امکانات درمانی مانند گفتاردرمانی، کاردرمانی، روانشناسی و نظیر اتاق تاریک بینایی، اتاق مهارت های شنیداری، سنسوری روم، بازی درمانی، رفتاردرمانی و… موجب تفاوت مرکز توانبخشی غرب تهران با دیگر مراکز این منطقه می باشد.
چه بیمارانی می توانند از خدمات گفتار درمانی و کاردرمانی مرکز غرب استفاده نمایند؟
در حیطه کودکان مرکز توانبخشی غرب تهران (کلینیک توانبخشی غرب تهران)به بیماران با اختلال اوتیسم، بیش فعالی و نقص توجه( ADHD ) ، عقب مانده ذهنی و کاردرمانی نوزادان،اختلال پردازش حسی( SPD-SID ) ، اختلال یادگیری، فلج مغزی( CP ) اختلالات ژنتیک، لکنت زبان، تاخیر رشد حرکتی،اختلال بلع، مشکلات گفتاری، مشکلات ارتوپدی ، صافی کف پا، پا ضربدری، اختلالات رفتاری، مشکلات اضطرابی و پرخاشگری، مشکلات ارتباطی، خدمات توانبخشی را ارائه می کند.
در حیطه بزرگسالان متخصص گفتار درمانی در اختلالاتی نظیر اوتیسم در بزرگسالی، سکته مغزی،درمان ام اس، پارکینسون ، ضربه مغزی، تومورهای مغزی و نخاعی، ضایعات نخاعی، ( MS )، اختلال حرکتی در سالمندان، مشکلات گفتاری پس از سکته ، اختلالات بلع و….. فعالیت می کند.
کاردرمانی خوب در غرب تهران
کلینیک توانبخشی غرب تهران شامل بخش های
بخش کاردرمانی ذهنی جهت رورش مهارت های ذهنی کودکانمرکز جامع توانبخشی غرب تهران واقع در سعادت آباد
کاردرمانی جسمی مرکز توانبخشی غرب تهران با تجهیزات کامل توانبخشی( تردمیل، پپدال برقی، لدر و واکر های مختلف و….)
کاردرمانی یکپارچگی حسی SI در کلینیک توانبخشی غرب تهران در جهت اصلاح اختلالات یکپارچگی حسی
گفتاردرمانی کودکان و بزرگسالان
گفتاردرمانی کودکان و بزرگسالان در اختلالات بلع ، مشکلات تلفظی و تولید گفتار در آسیب های مغزی و لکنت زبان و… فعالیت می نماید.
کاردرمانی کودکان و بزرگسالان
مرکز کاردرمانی دکتر صابر در حیطه کاردرمانی کودکان د بخش های تخصصی نظیر کاردرمانی ذهنی، کاردرمانی دست، کاردرمانی درکی حرکتی، کاردرمانی حسی، کاردرمانی جسمی و… فعالیت می نماید و کودکان با مشکلات جسمی نظیر فلج مغزی و اختلالات زنتیکی، تاخیر حرکتی، و کودکان اوتیسم، اختلالات یادگیری، بیش فعالی، مشکلات حسی را تحت درمان قرار می دهد. همچنین در زمینه بزرگسالان در حیطه بیماران سکته مغزی، ضربه مغزی و نخاعی و بیماران با مشکلات خود ایمنی نظیر ام اس و پارکینسون هم در داخل کلینیک و هم به صورت ویزیت در منزل مشغول به فعالیت می باشد. مراجعین محترم از سراسر تهران با تماس با مشاورین مرکز می توانند از نحوه پذیرش و استفاده از خدمات مرکز آگاهی پیدا نموده و از تجربه متخصصین مجرب مرکز بهرمند گردند.
اتاق تاریک مرکز توانبخشی غرب تهران جهت ارائه مدالیته های بینایی دیجیتال با ویدئو پرژکتور
اتاق شنیداری در کلینیک توانبخشی غرب تهران جهت تقویت و تعدیل مهارت های شنیداری
سنسوری روم در کلینیک توانبخشی غرب تهران تجهیزات دیجیتال کامل
ماساژ درمانی در مرکز توانبخشی غرب تهران جهت تعدیل حسی و آرام سازی
بازی درمانی در کلینیک توانبخشی غرب تهران جهت درمان اختلالات رفتاری و اضطراب و ایجاد تعاملات صحیح
بخش تعدیل حس در کلینیک توانبخشی غرب تهران جهت بهبود مشکلات حسی کودکان
کاردرمانی دست در کلینیک توانبخشی غرب تهران در تقویت مهارت های درشت و ریز دستی
بخش آموزش در کلینیک توانبخشی غرب تهران جهت آمادگی کودک برای تست ورود به مدرسه و کمک تحصیلی
مرکز تست هوش غرب تهران
تست های تخصصی هوش و تست های تشخیصی در زمینه توانبخشی در کلینیک توانبخشی غرب تهران انجام می گیرد. از جمله این تست های هوش می توان به تست هوش وکسلر، تست هوش بینه اشاره نمود. علاوه بر تست های هوش انجام تست های توجهی، ادراک بینایی، تست دقت شنیداری، تست های حرکتی و سنجش پیش دبستانی توسط متخصصین مرکز انجام میگردد. تفسیر و نمره دهی دقیق این تست ها کمک بسزایی در تشخیص نقاط ضعف کودکان و تدوین برنامه درمانی مناسب برای کودکان می کند.
گفتار درمانی خوب غرب تهران
بخش گفتار درمانی کلینیک توانبخشی غرب تهران زیر نظر جناب آقای دکتر صابر با تیم گفتاردرمانی مجرب کلینیک توانبخشی غرب تهران آماده ارائه خدمات گفتار درمانی در حیطه کودکان و بزرگسالان می باشد.
با توجه به گستردگی حیطه های گفتار درمانی و تبحر گفتار درمانان در زمینه های مختلف درمانی، جناب آقای دکتر صابر در کلینیک توانبخشی غرب تهران تلاش نموده اند با گردآوری تعداد زیادی از متخصصین این رشته در زمینه های گفتار درمانی حسی داخل دهانی، گفتاردرمانی در حیطه لکنت زبان، گفتار درمانی در حیطه ارتباطی، گفتاردرمانی تلفظ کلمات، گفتار درمانی در تولید گفتار، گفتار درمانی در مشکلات درک و شناخت، گفتار درمانی در حیطه درک مطلب و تفکر انتزاعی در کلینیک توانبخشی غرب تهران و جریان فکر، گفتاردرمانی در بلع و تقویت عضلات دهان و… تمام حیطه های گفتار درمانی را تحت پوشش قرار دهند. این امر باعث گردیده که مرکز گفتار درمانی غرب تهران به بهترین مرکز گفتاردرمانی در تهران مبدل گردد
.
بهترین مرکز اختلالات یادگیری در تهران
با توجه به گسترش و شیوع روز افزون اختلالات یادگیری در کودکان در سال های اخیر و اهمیت درمان این اختلال در روند یادگیری و تحصیل کودکان، توانبخشی اختلالات یادگیری نقش پر رنگی را در درمان این اختلال به خود گرفته است.مرکز اختلالات یادگیری در تهران با توجه به مشکلات پایه ای موجود در کودکان اختلال یادگیری که روند آموزش را در کودک کند می کند، طرح درمان ویژه کودکان اختلالات یادگیری را مطح نمده است.
در بهترین مرکز اختلالات یادگیری تهران در مرکز توانبخشی غرب تهران علاوه بر فعالیت در زمینه موارد تحصیلی کودکان با مشکلات یادگیری به رفع مشکلات زمینه ای و علل ایجاد کننده این اختلال و درمان شناختی کودکان پرداخته می شود. متخصصین کاردرمان خوب و گفتاردرمان خوب و روانشناسان آموزشی مرکز به صورت یک تیم مجرب به درمان کودکان با اختلالات یادگیری در بهترین مرکز اختلالات یادگیری تهران می پردازند تا شما عزیزان را در این امر یاری رسانند. بخش توجه شنیداری، توجه بینایی، درک مطلب، سرعت پردازش اطلاعات ، هماهنگی های حرکتی ، تقویت حافظه و… از بخش های مختلف مرکز اختلال یادگیری تهران می باشد.
بهترین مرکز فلج مغزی در غرب تهران
این مرکز با دارا بودن بخش آب درمانی تخصصی در زمینه کودکان فلج مغزی و ارائه خدمات آب درمانی به صورت انفرادی به نحوی که در هر تایم درمانی یک کودک با یک آب درمان متخصص به فعالیت در آب در استخر تخصصی می پردازد. همچنین امکاناتی نظیر تردمیل در آب- بالانس بیم در آب، تخته تعادل در آب، نودل های مختلف که همه از کشورهای اروپایی وارد شده است در درمان تخصصی کودکان فلج مغزی در مرکز غرب تهران استفاده می شوند.
شایان ذکر است بخش تخصصی ماساژ درمانی در بهترین مرکز کاردرمانی کودکان فلج مغزی به صورت ویژه به درمان کوتاهی عضلات و مشکلات حس عمقی این کودکان در مرکز تخصصی فلج مغزی در تهران می پردازد. با توجه به این نکته که مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی دکتر صابر شمال تهران از تعداد زیادی از نیروهای کاردرمان جسمی مجرب بهرمند است این مرکز را جزو بهترین مراکز درمان فلج مغزی در سایت گوگل مطرح کرده است.
بهترین مرکز اختلال یکپارچگی حسی غرب تهران
مشکلات حسی در بیشتر بیماریها یکی از فاکتورهای اساسی محسوب می شود مانند اختلال حسی در اتیسم، اختلال حسی در فلج مغزی، اختلال حسی در نقص یکپارچگی حسی و ….به همین علت آقای دکتر صابر با سابقه بیش از 15 سال توانبخشی در یکپارچگی حسی به ایجاد اتاق تعدیل حسی به صورت تخصصی به درمان مشکلات حسی از جمله حس گرما و سرما، حس لامسه ، حس عمقی، حس شنیداری، حس بویایی، حس وستیبولار ، حس بینایی و…. در کلینیک توانبخشی غرب تهران پرداخته است. به نحوی که مراجع کنندگان این مرکز اذعان دارند که مرکز غرب تهران جزو بهترین مراکز درمان اختلال یکپارچگی حسی محسوب می گردد.
از موارد دیگری که این مرکز را جزو بهترین مرکز درمان اختلال یکپارچگی حسی قرار می دهد وجود بخش سنسوری روم و بخش ماساژ درمانی تخصصی در زمینه اختلال پردازش حسی است. بخش حسی حرکتی در این مرکز با مجهز بودن به وسایل و ابزار تخصصی و پیشرفته در زمینه تحریکات حسی ما را دربهترین درمان اختلال یکپارچگی حسی در تهران یاری می نماید.
بهترین مرکز بیش فعالی در غرب تهران
یکی از اختلالاتی که با زندگی صنعتی رشد پیدا کرده و رو به افزایش است اختلال بیش فعالی در کودکان می باشد. بیش فعالی در کودکان یکی از اختلالاتی می باشد که علاوه بر آسیب به روند رشد و یادگیری کودکان می تواند در روند زندگی زناشویی زوجین نیز می تواند موثر باشد و اختلافات زناشویی متعددی را بین والدین ایجاد کند. با توجه افزایش شیوع بیش فعالی در کودکان کلینیک توانبخشی غرب تهران زیر نظر دکتر صابر با تجهیزات ویژه وتخصصی مرکز به درمان کودکان بیش فعال پرداخته است.
یکی از مشکلات اساسی در کودکان بیش فعال، اختلالات رفتاری و رفتار های تکانشگری و پرخاشگری در بیش فعالی می باشد، بازی درمانی و رفتاردرمانی دو درمان موثر در این زمینه هستند که می توانند به صورت همزمان می توانند باعث کاهش رفتارهای تکانشگری و کنترل هیجانات کودکان بیش فعال گردند. به همین منظور در گفتار درمانی و کاردرمانی دکترصابر شمال تهران فضایی کاملا علمی و تخصصی در زمینه بازی درمانی و رفتاردرمانی ایجاد شده است که موجب شده است این مرکز را جزو بهترین مرکز درمان بیش فعالی در تهران قرار دهد.
تحقیقات علمی اخیر نشان داده است که تحریکات حسی مناسب در زمینه حس عمقی می تواند تاثیر بسزایی در روند درمان بیش فعالی داشته باشد، لذا اتاق تعدیل حسی در مرکز توانبخشی غرب تهران می تواند در درمان بیش فعالی نقش موثری را بازی نماید. همچنین در اتاق سنسوری روم توانبخشی غرب تهران با ابزارهای ویژه طراحی شده ، به تحریک قسمت مهار هیجانات در مغز و درمان بیش فعالی پرداخته می شود.
بهترین مرکز نقص توجه در غرب تهران
یکی از اختلالات رایج در کودکان که باعث ایجاد اختلالات دیگر مانند اختلالات یادگیری، افسردگی و … می شود نقص در توجه می باشد. نقص در توجه ممکن است در قسمت بینایی، شنیداری و یا حتی در مهارتهای هماهنگی حرکتی مشاهده شود، لذا برای درمان نقص توجه نیاز به مرکز جامع توانبخشی در همه حیطه های ذکر شده می باشد. به همین منظور مرکز غرب تهران با دارا بودن بخش های تخصصی در زمینه اتاق تاریک – اتاق توجه شنیداری – بخش درکی حرکتی و همچنین اتاق سنسوری روم ( جهت بالا بردن توجه همزمان بینایی ، شنیداری) بهترین مرکز درمان نقص توجه در تهران می باشد که به درمان نقص توجه به صورت ویژه و تخصصی می پردازد.
کودکان با نقص توجه شدید نیاز به آموزش های ویژه در خصوص تست های ورود به مدرسه و همچنین آموزش های مکمل تحصیلی به صورت تخصصی می باشند که در این مرکز روانشناسی تخصصی در قسمت آموزش می تواند تاثیر بسزایی در روند تحصیلی کودکان نقص توجه داشته باشد.
کاردرمانی سعادت آباد
تعدد مرکز کاردرمانی در سعادت آباد بسیار زیاد می باشد، اما مرکز کاردرمانی خوب در غرب تهران و مرکز کاردرمانی جامع در سعادت آباد به ندرت یافت می شود. موقعیت مکانی کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد و دسترسی بسیار آسان کلینیک کاردرمانی در سعادت آباد از لحاظ دسترسی به مترو میدان صنعت و همچنین وجود اتوبان هایی که در اطراف کاردرمانی سعادت آباد وجود دارند مانند اتوبان یادگار امام، اتوبان ستاری، اتوبان اشرفی اصفهانی، اتوبان چمران، اتوبان نیایش و …. باعث می شود تردد به بهترین مرکز کاردرمانی در سعادت آباد را تسهیل می نماید. همچنین از دیگر مزایای موقعیت مکانی کلینیک کاردرمانی سعادت آباد ، پارکینگ مناسب جهت رفاه حال مراجعین محترم به مرکز غرب تهران می باشد.
از دیگر مزایای مرکز کاردرمانی سعادت آباد که آن را از بقیه مراکز کاردرمانی غرب تهران متمایز می سازد ساعات کاری این مرکز است که از ساعت 8:30 لغایت 20:30 شب به صورت همه روزه آماده خدمت رسانی به مراجع کنندگان محترم به کلینیک کاردرمانی در سعادت آباد می باشد.از دیگر موارد قابل ذکر درمورد کلینیک کاردرمانی سعادت آباد وجود کادر درمانی متخصص در زمینه کاردرمانی خوب ذهنی، کاردرمانی خوب جسمی، گفتاردرمانی خوب، بهترین کاردرمانی در اتاق تاریک، کاردرمان متخصص در زمینه اتاق شنیداری، بهترین آب درمانی ، کاردرمان متخصص سنسوری روم، کاردرمانی خوب در زمینه ماساژ درمانی، بهترین کاردرمانی در حیطه یکپارچگی حسی، بازی درمان خوب، روانشناس متخصص در زمینه آموزش، کاردرمانی دست خوب و …. به صورت هر روزه در مرکز کاردرمانی در سعادت آباد می باشد.
بهترین کاردرمانی در منزل تهران
کلینیک توانبخشی غرب تهران با مدیریت جناب آقای دکتر صابر با در اختیار داشتن 47 نیرو از بهترین مراکز کاردرمانی در تهران یعنی مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی دکتر صابر غرب تهران( کلینیک توانبخشی غرب تهران واقع در سعادت آباد) و مرکز گفتار درمانی و کاردرمانی دکتر صابر شمال تهران( کلینیک توانبخشی پایا واقع در پاسداران) بهه بهترین ارائه بهترین کاردرمانی در منزل تهران می پردازد. مرکز غرب تهران به تمامی نقاط تهران کاردرمان مجرب تحت نظر کلینیک کاردرمانی در سعادت آباد اعزام می نماید. با توجه به تعدد نیروی متخصص کاردرمانی در مراکز توانبخشی غرب تهران ، هزینه کاردرمانی در منزل تهران در مرکز ما نسبت به بقیه مراکز کاردرمانی تهران کمتر بوده ومراجعین محترم نسبت به خدمات درمانی دریافتی هزینه کمتری را
پرداخت می نمایند. از دیگر مزایای بهترین کاردرمانی در منزل تهران میتوان به این نکته اشاره کرد که تمامی مراجعین توسط جناب آقای دکتر صابر به صورت دوره ای (2 ماه یکبار) ارزیابی شده و نحوه پیشرفت بیماران توسط ایشان کاملا رصد می شود. همه کاردرمانان مرکز کاردرمانی غرب تهران موظف هستند گزارش دقیقی از بیماران خود به جناب آقای دکتر صابر ارائه نمایند.
چه اختلالاتی در حیطه کودکان می توانند از خدمات بهترین کاردرمانی در منزل تهران استفاده نمایند
کاردرمانی جسمی در فلج مغزی
کاردرمانی ذهنی در اوتیسم
بازی درمانی در بیش فعالی
کاردرمانی حسی حرکتی در درمان کودکان اختلالات یکپارچگی حسی
کاردرمانی حرکتی در کودکان با مشکلات ارتوپدیک مانند پا ضربدری، صافی کف پا و…
بیماران بزرگسالی که می توانند از خدمات بهترین کاردرمانی در منزل تهران بهرمند شوند
کاردرمانی جسمانی در سکته مغزی
کاردرمانی جسمی در ضایعات نخاعی
کاردرمانی حرکتی در تومور مغزی
کاردرمانی در ضربه مغزی
کاردرمانی تعادلی در پارکینگسون
کاردرمانی جامع در ام اس
نکته قابل تامل در بهترین کاردرمانی در منزل تهران
با توجه به اینکه هر دو مرکز تحت نظر جناب آقای دکتر صابر یعنی مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی دکتر صابر غرب تهران( کلینیک توانبخشی غرب تهران واقع در سعادت آباد) و مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی دکتر صابر شمال تهران( کلینیک توانبخشی پایا واقع در پاسداران) تحت نظارت مستقیم سازمان نظام پزشکی تهران بوده و هر دو کلینیک توانبخشی تهران مجوز رسمی از وزارت بهداشت دارند لذا تمامی مراجعین محترم می توانند با دریافت سربرگ مهر شده توسط جناب آقای دکتر صابر از خدمات بیمه تکمیلی مربوط به کاردرمانی در منزل استفاده نمایند.
نحوه ارتباط جهت کاردرمانی در منزل در تهران چگونه است؟
شما می توانید با شماره تلفن کلینیک توانبخشی غرب تهران( 09029123536) با یکی از مشاورین با سابقه جناب آقای دکتر صابر در حیطه توانبخشی به صورت رایگان تماس حاصل فرمایید و مشکلات خود را در زمینه بیماری کودک یا بزرگسال خود مطرح نمایید و از مشاوره تخصصی مرکز بهرمند گردید و در صورت نیاز جهت ارزیابی به یکی از مراکز درمانی گفتاردرمانی و کاردرمانی دکتر صابر غرب تهران( کلینیک توانبخشی غرب تهران واقع در سعادت آباد) و مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی دکتر صابر شمال تهران( کلینیک توانبخشی پایا واقع در پاسداران) با توجه به آدرس مکانی شما ارجاع داده می شود. آدرس کلینیک توانبخشی غرب تهران: تهران- سعادت آباد- بالاتر از میدان کتاب،بلوار عسکری گراوند- پ24. کلینیک غرب تهران.
آدرس مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی دکتر صابر شمال تهران( کلینیک توانبخشی پایا واقع در پاسداران): تهران – ابتدای پاسداران – نگارستان دوم( کاشی ها) خ مسجد جامع غدیر خم- پلاک 11
شماره تلفن مشاور توانبخشی جناب آقای دکتر صابر): 09029123536
بهترین گفتاردرمانی در منزل تهران
مرکز گفتار درمانی و کاردرمانی دکتر صابر شمال تهران( کلینیک توانبخشی پایا واقع در پاسداران) و مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی دکتر. صابر غرب تهران( کلینیک توانبخشی غرب تهران واقع در سعادت آباد) با مدیریت جناب آقای دکتر صابر با داشتن 21 نیرو از بهترین گفتاردرمانی در تهران به ارائه بهترین گفتار درمانی در منزل تهران می پردازند. توانبخشی غرب تهران به تمام نقاط تهران از جمله شمال، جنوب، غرب و شرق تهران نیروی متخصص گفتار درمانی تحت نظر جناب آقای دکتر صابر ارجاع می نماید.
تمام بیماران ابتدا توسط جناب آقای دکتر صابر در مرکز گفتاردرمانی غرب تهران ( کلینیک غرب تهران واقع در سعادت آباد) و یا گفتاردرمانی شرق تهران ( کلینیک پایا واقع در پاسداران) ارزیابی شده و پس از مشخص شدن برنامه درمانی به درمان گفتار درمانی در منزل توسط بهترین گفتاردرمانی در تهران پرداخته می شود. همچنین بیماران باید هر دو ماه یکبار جهت ارزیابی ثانویه به مراکز گفتاردرمانی در تهران مراجعه نموده و پس از ارزیابی مجدد توسط جناب آقای دکتر صابر و بررسی روند درمان، برنامه درمانی جدید به گفتاردرمانی در منزل ارائه می گردد.
کدام اختلالات در کودکان می توانند از خدمات بهترین گفتاردرمانی در منزل تهران برخوردار شوند؟
بهتربن گفتاردرمانی با استفاده از روش تیچ در درمان کودکان اوتیسم
گفتار درمانی خوب با روش پکس در درمان کودکان اتیسم
گفتار درمانی با استفاده از روش PRT در درمان اوتیسم
گفتاردرمانی حسی جهت بهبود بلع کودکان در درمان فلج مغزی
گفتاردرمانی در درمان لکنت زبان در کودکان
بهترین گفتار درمانی در اختلالات تلفظی
گفتار درمانی در تاخیر کلامی
در بزرگسالان نیز در بیماران سکته مغزی، تومور نخاعی، ام اس و … به درمان اختلالات بلع، گفتاردرمانی در حنجره و گفتاردرمانی در تولید کلام توسط بهترین گفتار درمانی در تهران پرداخته می شود. با توجه به اینکه هر دو مرکز گفتار درمانی و کاردرمانی دکتر صابر شمال تهران( کلینیک توانبخشی پایا واقع در پاسداران) و مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی دکتر صابر غرب تهران( کلینیک توانبخشی غرب تهران واقع در سعادت آباد) تحت نظارت سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران بوده و هر دو کلینیک توانبخشی مجوز رسمی از وزارت بهداشت را کسب کرده اند، لذا مراجعین محترم می توانند با دریافت فاکتور رسمی هزینه گفتار درمانی در منزل را از مراکز بیمه های تکمیلی خود دریافت نمایند.
نحوه نوبت دهی و ارتباط با مرکز توانبخشی غرب
شما مراجعین محترم می توانید با شماره گیری تلفن کلینیک توانبخشی غرب تهران ( 09029123536) با یکی از مشاورین با سابقه مرکز غرب تهران تحت نظر جناب آقای دکتر صابر به صورت رایگان ارتباط برقرار نمایید. ایشان شما را در زمینه بیماری فرزندتان راهنمایی نموده و از طریق مشاوره تلفنی ارزیابی های اولیه را انجام می دهد و در صورت لزوم شما را با توجه به موقعیت مکانی به یکی از مراکز کلینیک توانبخشی غرب تهران( کاردرمانی در سعادت آباد و گفتار درمانی در سعادت آباد) و یا کلینیک توانبخشی پایا( کاردرمانی در پاسداران و گفتار درمانی در پاسداران) ارجاع می نماید.
تلفن: 09029123536
سوالات متداول:
1. آیا برای مراجعه به مرکز توانبخشی غرب تهران باید وقت قبلی گرفت؟
بله، برای ویزیت کودک شما با دکتر صابر باید در ابتدا با شماره تلفن 09029123536 تماس گرفته و وقت قبلی هماهنگ نمایید.
2.امکانات مرکز توانبخشی دکتر صابر چه چیزهایی است؟
کاردرمانی جسمی، کاردرمانی ذهنی، کاردرمانی حسی، گفتاردرمانی، سنسوری روم، اتاق تاریک بینایی، اتاق شنیداری، بازی درمانی، رفتاردرمانی، توانبخشی شناختی، ماساژ درمانی از جمله خدمات این مرکز می باشد.
یک کودک با تدافع لمسی ظاهرا بسیاری از تجربه های لمسی معمول را تهدید کننده تشخیص می دهد یا در تحمل کردن آنها مشکل دارد. یک لمس مثبت یا کشیدن موهایش میتوانند واکنش های محافظتی را فعال کند که بیشترین آنها افراطی هستند و به کودک می گویند فرار یا مقابله کند(تدافع لمسی). این امر موجب بروز بی قراری و حرکات تکانه ای در کودک می شود.از سوی دیگر اختلال پردازش لامسه ممکن است خود را با جستجو گری حسی نیز نشان دهد. در کودک با آستانه پایین حس، لامسه کودک به ورودی های بیشتری نیاز دارد و مایل است از طریق لمس کردن دیگران با دیگر اشیا به طور افراطی این حس را جستجو کند. مرکز تخصصی کاردرمانی حسی کودکان دکتر صابر با ارائه خدمات نوین درمانی در غالب سنسوری روم، اتاق ماساژ درمانی کودکان، و کاردرمانی یکپارچگی حسی، همچنین بازی درمانی و رفتاردرمانی به بهبود مشکلات تدافع لمسی و کم حسی در کودکان می پردازد.
حساسیت لمسی چه علائمی دارد؟
یک کودک ممکن است در مورد لباس پوشیدن خیلی سخت گیر باشد یا زمان زیادی را برای پیدا کردن مواردی که برای پوشش روز وی مناسبت است صرف کند این حالت در ابتدای روز باعث استرس و حساسیت لمسی کودک میشود و کل خانواده را تحریک کند.
کودک با تدافع لمسی ممکن است زمانی که به خانه برمی گردد لباس هایش را به سرعت در آورد و روسری یا کلاه را روی سرش بگذارد و دست هایش را داخل آستین لباس هایش کند و حتی برای یک فشار عمیق، وارد جیبهایش کند. کودک با حساسیت لمسی ممکن است برای فشارهای عمیق ترجیح دهد که لباس هایش تنگ باشد یا گشاد.
کودکان با تدافع لمسی حتی ممکن است که متوجه نشود که پیراهن خود را برعکس پوشیده و پاچه های شلوارش تاب برداشته است و زیب آن باز نشده است. جوراب ها و کفش ها می توانند مشکل ساز باشند زیرا می توانند به پاهای حساس صدمه وارد کنند یک کودک ممکن است نپذیر که آنها را بپوشد و داد بزند که دمپایی راحتی در هوای سرد به پشت به دلیل اینکه به پاهایش صدمه نزند.
یک کودک دیگر با حساسیت لمسی ممکن است در برابر پابرهنه بودن مقاومت کند، زیرا که تحمل احساس ناشی از کف اتاق، فرش، چمن یا سنگ ریزه برایش خیلی سخت است.
کودک با تدافع لمسی حتی ممکن است که با پنجه پا راه برود که تا حد امکان تماس کمی با سطح داشته باشد یک کودک ممکن است در برابر پوشیدن کتانی مقاومت کند حتی با وجودی که آن ها خیلی کوچک اند، زیرا او فشار و تراکم را دوست دارد پوتین های زمستانی می توانید یک مشکل بزرگ باشد.
اعمال خود مراقبتی مانند مسواک زدن دندان، ممکن است برای یک کودک با تدافع لمسی یک کابوس باشد، چون که موهای زیر مسواک به لثه های کودک آسیب وارد میکند و به فوم خیلی حساس است. کودکان با تدافع لمسی ممکن است به هنگام شستن موها، شانه کردن و کوتاه کردن آنها کج خلقی کند چرا که پوست سر حساسی دارد.
شلوغ کاری کردن
کودکان با حساسیت لامسه از لمس مواردی که استفاده از آنها سخت است و یا به آسانی از بین میروند خودداری میکنند. کودکان با حساسیت لمسی ممکن است در برابر پروژه های هنری شامل نقاشی و چسب مقاومت نشان دهند یا اگر به اندازه کافی به یک کار علاقه مند شوند آشفته می شوند و مرتب می خواهند که دست هایشان را بشویند.
هنگامی که والدین کودکان با ندافع لمسی از لوسیون یا کرم ضد آفتاب استفاده میکنند، ممکن است باعث اذیت آنها شود ا کودکان با مشکلات لمسی ممکن است از بازی کردن در گودال های ماسه بازی و پا برهنه راه رفتن روی چمن یا ماسه ها در ساحل اجتناب کنند. اما کودک با تدافع لمسی ممکن است مشتاق باشند تا این تجربه های لمسی را در یک مکان ساکت و آرام که در آن کاملاً تحت کنترل شان قرار دارد امتحان کنند. در حالی که یک کودک ممکن است در برابر فعالیت های هنری در یک اتاق پر از هم کلاسی مقاومت نشان دهد، اما امکان دارد همان کودک با حساسیت لمسی از انجام یک پروژه هنری در خانه در طی درمان لذت ببرد.
غذا خوردن با ضربه
کودکان با لامسه ی حساس معمولاً حساسیت های دهان نیز دارند بدون اینکه در نظر بگیرند دهان از طریق پوست پوشانده شده است.
به منظور تدافع لمسی، کودک ممکن است بافت غذایی خود را برای خوردن به سختی انتخاب کند.
بافت های خشک و ترد و لغزنده از قبیل سوپ خوشمزه، ممکن است غیر قابل تحمل باشد. کودک با تدافع لمسی ممکن است غذاهایی را که در یک دمای حرارتی خاص هستند بخواهد.
افرادی که در خوردن غذا حساس اند هم چنین ممکن است مشکلاتی در زمان وعده ی غذایی داشته باشند آنها ممکن است به شدت غذاهای خوشمزه را همراه با مقدار زیادی نمک، شکر یا چاشنی بخواهند. آنها امکان دارد تمایل داشته باشند که دهانشان را پر از غذا کنند تا احساس کنند چیزی داخل آن وجود دارد و دریابند که غذا ها در داخل گونه هایشان جمع شده است و آن لحظه است که در خطر خفه شدن قرار میگیرند.
کودکان با تدافع لمسی غذاهای خیلی سرد یا خیلی گرم را ترجیح می دهند چرا که این کار به آنها سر نخ های حسی را میدهد کودکان با دهان حساس ممکن است به طور مکرر آبریزش داشته باشند چون که آنها از جمع شدن بزاق آگاه نیستند.
اجتماعی شدن و همرنگی با جماعت
این موضوع که والدین میتوانند با کودکی که تازه متولد شده است احساس راحتی کنند سبب دل شکستگی والدین می شود. کودکی که پیچ و تاب میخورد یا پشتش را برمیگرداند، در حالی که والدینش تلاش میکنند او را بغل کنند.
تقابل والدین به هنگام حمام کردن، پوشک عوض کردن، غذا دادن و دیگر زمان های ممکن است برای هر کس، استرس زا باشد حالت تدافعی لمسی میتواند از چیزی که خیلی خطرناک است به یک لمس ملایم تبدیل شود. کودک ممکن است خودشان را جدا به عنوان مکانیسم تطابقی تنظیم کنند و ظاهراً کناره گیری کرده و بی علاقه شوند پسری ممکن است در مورد جین هایی که همکلاسی هایش می پوشند احساس راحتی نکند و یک دختر ممکن است آخرین مد های رایج را دوست نداشته باشد و لباسهایی را که انتخاب می کند متداول نباشد.
ممکن است همکلاسی های او متوجه شوند که او متفاوت است و از این رو او به گروه های ورزشی ملحق نمی شود، در شلوغ کاری ها شرکت نمی کند یا در بازی های شلوغ کاری، از نزدیک شدن به دیگران اجتناب میکند و هر روز فقط یک نوع ساندویچ میخورد و جذابیتی ندارد که بقیه او را انتخاب کنند، بعد ها قرار گذاشتن و رابطه گذاشتن با (جنس مخالف) می تواند برای بزرگترها، جز چالشهای مهم به حساب آید.
او ممکن است خیلی نزدیک به دیگران بایستد و تقاضاهای خیلی عجیب کند و در آغوش گرفتن نامناسب یا دائماً در حال حرکت بودن وی، باعث دلخوشی معلم و همکلاسیها می گردد.
مسائلی از قبیل پایین بودن تون عضلانی و عدم هماهنگی حرکتی ممکن است باعث شود که کودک با آستانه لمس پایین در زمین بازی یا پله ها، دست و پا چلفتی (غیرماهر) باشد. هم کودکانی که در جستجوی محرکات حسی می باشند و هم کودکان با آستانه لمس پایین ممکن است به طور دائم در حال حرکت و بی قراری هستند و به طور مکرر از معلم راهنمایی دریافت می کنند و گاهی اوقات از طرف سایر همکلاسی ها تحقیر می شوند.
دیگر کودکان ممکن است خجالتی باشند چراکه کودک با آستانه لمس پایین رفتارهای نرمال اجتماعی را پیروی نمیکند و گاهی اوقات زمانی که لباسهایش پیچ و تاب خورده یا موهایش نامرتب است و یا غذا روی صورت او باقی مانده است اطلاعی از وضعیت خود نداشته باشد.
درد و درجه حرارت (دما)
کودکان با مشکلات لامسه ای، ممکن است به شدت به تغییرات دمایی حساس باشند و زمان زیادی طول میکشد که با تغییرات فصلی یا هنگامی که از یک مکان سرد به یک اتاق گرم می روند خود را تطابق بدهند که این تغییرات سخت است.
دیگر کودکانی که به درجه حرارت حساس اند ممکن است نیاز به کنترل شدن داشته باشد تا از گرما نسوزند یا سرما زده نشوند هم چنین احساس درد دارای دامنه خاصی است.
پانسی به یاد آورد که چگونه پسرش هنگامی که واکسینه شده بود به هنگام حرف زدن نفس نفس میزد که نوعی حساسیت لامسه ای از خود نشان داده است.
کودکی ممکن است به هنگام بریده شدن دستش به وسیله یک تکه کاغذ از حال برود در حالی که یک کودک دیگر هنگامی که زانویش در اثر افتادن در زمین بازی زخمی و خونی میشود، متوجه آن نمیشود.
سوالات متداول:
1. آیا اختلال پردازش حسی لامسه همان تدافع لمسی است؟
خیر اختلال پردازش حسی می تواند خود را با بیش حسی یا همان تدافع لمسی نشان دهد که در این موارد کودک از لمس شدن اجتناب می کند، لباس های خاصی را می پوشد و یا به تغییر درجه حرارت آب واکنش نشان می دهد. اما شرایط دیگری نیز وجو دارد که در آن کودک به دنبال تجربیات لمسی مختلف است در این موارد کودک ورودی های بیشتری نیاز دارد و مایل است از طریق لمس کردن دیگران یا دیگر اشیا به طور افراطی، حس لامسه را جستجو کند.
2.چه درمان هایی برای بهبود تدافع لمسی وجود دارد؟
تدافع لمسی موجب بی قراری، اضطراب و ارتباط اجتماعی پایین در کودک می گردد، برای بهبود مشکلات تدافع لمسی می توان از درمان های کاردرمانی حسی، سنسوری روم، ماساژ درمانی، رفتاردرمانی و حساسیت زدایی تدریجی استفاده نمود. انجام درمان های حسی باید توسط متخصصین کاردرمانی و با تجربه در حیطه اختلالات حسی و به صورت مرحله به مرحله انجام گردد تا از برانگیختگی کودک و درمان زدگی جلوگیری شود.
بعضی از کودکان( به طور خاص کودکان طیف اتیسم یا با ناتوانی های شناختی) در رفتارهای خود تحریکی (dtimming) درگیر میشوند مثل جنباندن و چرخیدن و ضربه به دست در پاسخ به تقاضاهای پردازش حسی مقاومت ناپذیر. این مهم است که تشخیص دهیم که رفتارهای خود تحریکی به طور مستمر انجام می شود. در حقیقت همه رفتارهای خود تحریکی ما از یک زمان تا زمان دیگر به عنوان مکانیسم آرام بخش است. شما ممکن است وقتی که نیاز دارید هوشیار باشید، آدامس بجوید یا قهوه بنوشید یا با تکان دادن پاهایتان یا کشیدن موهایتان و پاک کردن گوشتان و یا درگیر شدن در هر چیزی که به شما کمک بکند تا احساس و عملکرد بهتری را داشته باشید. ما می دانیم که این تحریکات به اندازه کافی برای کمک به ما مفید هستند و از نظر اجتماعی نیز مورد پذیرش واقع شده اند میزان دقیق رفتار های خروجی بایستی مورد قبول جامعه واقع شود. کودکی که مشکلات حسی قابل توجهی دارد ممکن است با خود تحریکی های ناهنجار در کشمکش باشد که موجب آشفته شدن دیگران می شود. در این موارد مداخلات کاردرمانی حسی و یکپارچگی حسی کمک کننده می باشد. کاردرمانگران با تجربه در حیطه اختلال پردازش حسی در کودکان تمرینات مناسب را در زمینه رفتارهای خود تحریکی ارائه می نماید.
همانطور که گفته شد بیشتر استیمینگها یا رفتارهای خود تحریکی بیضرر هستند، اما برخی از رفتارها میتوانند خطرناک باشند. سر کوبیدن، ضربه زدن و گاز گرفتن از اشکال استیمینگ هستند که معمولاً از احساسات شدید غرق شدن، خشم و ناامیدی ناشی میشوند. اینها نشانههایی هستند که فرد در پریشانی است و نیاز به کمک دارد، زیرا ممکن است به خود یا دیگران آسیب برساند، حتی اگر قصد آن را نداشته باشد.
اوتیسم و رفتارهای خود تحریکی
اکثریت قریب به اتفاق افراد در طیف اوتیسم، ورودیهای حسی را متفاوت از افراد نوروتیپیک و بدون معلولیت تجربه میکنند. این بدان معناست که آنها چیزها را شدیدتر یا متفاوتتر از افراد نوروتیپیک میبینند، میشنوند، احساس میکنند، میچشند و بو میکنند. به همین دلیل، تقریباً نیمی از افراد اوتیستیک به طور منظم به نوعی از رفتارهای خود تحریکی مشغول هستند. از بیرون، برخی از انواع این رفتارها ممکن است «عجیب» یا مختلکننده به نظر برسند، اما برای بسیاری از افراد نورودایورجنت یک مکانیسم حیاتی برای مقابله است. در حالی که اغلب در مورد کودکان صحبت میشود، استیمینگ اوتیستیک در بزرگسالان در حال عادیتر شدن، پذیرفته شدن و درک بهتر مزایای متعدد آن است.
با این حال، رفتارهای رفتارهای خود تحریکی مختص اوتیسم نیست. در واقع، همه افراد به درجات مختلفی درگیر استیمینگ هستند. بسیاری از افراد، هم اوتیستیک و هم غیر اوتیستیک، از رفتارهای خود تحریکی برای کمک به تنظیم سیستم عصبی خود استفاده میکنند. افراد مبتلا به ADHD و اختلال پردازش حسی نیز احتمالاً بیشتر از افراد نوروتیپیک «استیم» میکنند.
انواع مختلف رفتارهای خود تحریکی
رفتار خود تحریکی، یک رفتار بسیار شخصی است. فهرست کردن هر رفتار استیمینگ فردی که هر کسی تا به حال انجام داده است، غیرممکن خواهد بود، اما هر استیمی که باشد، همه آنها بسته به حواس درگیر، در دستههای خاصی قرار میگیرند.
رفتارهای شنیداری
کسی که استیمینگ شنیداری انجام میدهد، صداها، آهنگها، کلمات یا مجموعهای از صداها را بارها و بارها گوش میدهد. برخی از رفتارهای رایج استیمینگ شنیداری عبارتند از:
کلیک کردن یا ضربه زدن به اشیاء برای ایجاد صدا
دست زدن یا بشکن زدن
زمزمه کردن یا خواندن یک آهنگ تکراری
پخش یک آهنگ به صورت تکراری
گوش دادن به نویز سفید، مانند صدای باران
گوش دادن به قسمت تکراری یک ویدئو یا فیلم
استیمینگ دهانی و بویایی
چشایی و بویایی دو حس حیاتی ما هستند و با توجه به موقعیت آنها، جای تعجب نیست که به هم مرتبط هستند. طعمها و بوهای قوی، جویدن، بو کشیدن و گاز گرفتن توجه مغز را جلب میکنند و میتوانند حس آرامش و تمرکز را فراهم کنند. رفتارهای استیمینگ دهانی و بویایی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
بو کشیدن مکرر اشیاء
جستجوی بوهای قوی مانند ماژیک، بنزین، سرکه یا عطر
جویدن ناخن یا سایر اشیاء
جویدن یا مکیدن چیزهایی مانند خودکار، جواهرات، آستین و یقه پیراهن
مکیدن گونه، زبان، لب یا انگشتان
انجام حرکات تکراری دهان، مانند فوت کردن
جستجوی غذا با بافتهای خاص مانند ترد، جویدنی یا نرم
خود تحریکی لمسی
استیمینگ لمسی طیف وسیعی از رفتارهای مرتبط با لمس، بافت و فشار را پوشش میدهد. حس لمس فیزیکی ما بسیار مهم است و بافتهای مختلف میتوانند احساسات متفاوتی را القا کنند. نمونههایی از استیمینگ لمسی عبارتند از:
مالیدن دستها به هم یا روی سطوح
نوازش یا بازی با مو
مچاله کردن کاغذ
بازی با اسباببازیهای استیمینگ
پیچاندن چیزهایی مانند بند هودی، بند کفش یا تکههای پارچه
فشار دادن دستها به بدن یا سطوح مختلف
استفاده از پتوهای سنگین یا لباسهای فشاری
درخواست آغوش محکم یا فشردن بالش
استیمینگ دهلیزی و عمقی
اینها از رایجترین اشکال استیمینگ در اوتیسم هستند. «دهلیزی» به حس تعادل ما مربوط میشود، در حالی که «عمقی» به جهتگیری ما در فضای اطرافمان مربوط است. این حواس به ما کمک میکنند تا در محیط خود احساس ثبات، پایداری و امنیت کنیم. استیمینگ عمقی و دهلیزی معمولاً شامل موارد زیر است:
تکان خوردن به جلو و عقب
تاب خوردن،مانند تاب حسی
چرخیدن در دایرهها
پریدن یا بالا و پایین پریدن
قدم زدن یا دویدن به جلو و عقب
راه رفتن روی نوک پا
تحریک بصری
این نوع تحریک به بینایی متکی است. افرادی که از تحریک بصری استفاده میکنند، اغلب نورپردازی حسی و جلوههای بصری خاص را آرامشبخش مییابند. این شامل حرکات فیزیکی چشم، و همچنین تماشای نورها، رنگها و جلوهها میشود. برخی از رفتارها عبارتند از:
تماشای حرکات تکراری، مانند پنکه سقفی، محافظ صفحه نمایش، یا اسپینر
خیره شدن به اشیاء خاص برای مدت طولانی
خیره شدن به نورهای رنگارنگ، روشن و چشمکزن
حرکت دادن چشمها به جلو و عقب
پلک زدن سریع
چشمک زدن و باز کردن چشمها
تمرکز بر الگوها، رنگها یا طرحهای پیچیده
تحریک صوتی
این شبیه به تحریک شنیداری است، اما بیان حسی بیشتر در مورد صداهای تولید شده و احساس آنها است تا نحوه صدای آنها. تحریک صوتی و کلامی طیف وسیعی از رفتارهای مبتنی بر صدا را پوشش میدهد، از جمله:
ایجاد صداهای پاپ یا سوت
زمزمه کردن یا آواز خواندن
غرغر کردن، ناله کردن و سایر صداهای گلو
ایجاد صداهای بلند ناگهانی، مانند فریاد زدن یا جیغ کشیدن
زمزمه کردن یا زیر لب حرف زدن
تکرار صداهای حیوانات
تکرار یک کلمه یا عبارت یکسان
تقلید صدای دیگران
صحبت کردن با صدای آهنگین
رفتارهای خود تحریکی منجر به این موارد می شود :
ناتوانی یک سیستم عصبی غیر فعال در فرد، در هنگام بی حوصلگی و حین پایین بودن میزان تحریک
خود تنظیمی در برابر یک سیستم عصبی مقاومت ناپذیر
انسداد داده های حسی
احساس بهتر به دلیل رفتارهای خود آزاری و خود تحریکی باهم و رها شدن دوپامین و مواد شیمیایی درون بدن
مشکلات پردازش حسی می تواند سبب آشفتگی و به طور کلی برای افراد که تجربه ناخوشایند دارند دردناک باشد. آنها در تلاش هستند تا به کودکان خود کمک کنند. همه و یا اغلب پدر و مادرها یا معلم ها اگر تلاششان را بیشتر کنند کنترل بیشتری روی رفتار کودکشان به دست خواهند آورد و بسیاری از مشکلات از قبیل تنبلی، افسردگی، عصبانیت و نقایص شناختی را به خوبی مدیریت می کنند.
تفاوت بیولوژیکال کودک سالم با کودک اختلال پردازش حسی
یک منبع بر اساس شواهد نشان داد که کودکان با اختلال پردازش حسی تفاوتهای بیولوژیکال با بچه ای سالم دارند که منجر به پردازش چند حسی میشود و بنابراین هر روز واکنش های رفتاری و هیجانی بسیار فراتر از فهم دارد که شامل تفاوتهایی در ساختار ماده سفید و پاسخ های سیستم عصبی سمپاتیک و پاراسمپاتیک و عادت های ضعیف برای محرکات حسی است.
یک مطالعه کوچک اما پیشگام از تصویربرداری تنسور انتشار یافت و یک ام ار ای پیشرفته به منظور حرکت مولکول های آب در مغز آزمودنی های جنس مذکر بین سن ۸ تا ۱۱ سال به منظور معاینه میسر و یکپارچگی فیبرهای ماده سفید که به درک و یادگیری و فکرکردن کمک میکند انجام شد.
این مطالعه ۲۴ پسر در حال رشد را با ۱۶ پسر با تشخیص اختلال پردازش حسی را بدون هیچ تشخیص اتیسم یا نارس بودن با هم مقایسه کرد و آنها را از نظر سن ، جنس ، بهره هوشی و برتری دست با هم هماهنگ کردند. در این مطالعه ساختارهای میکروسکوپ غیر نرمال در رشته های جسم سفید در پسرهای اختلال پردازش حسی در پشت مغز پیدا شد این رشته های مغزی خلفی به عنوان رابط های اطلاعات لامسه و بینایی و شنیداری عمل میکنند و پردازش حسی لازم و ضروری را انجام میدهند.
در این مطالعه کاهش یکپارچگی جسم سفید در سرعت انتشار و شرایط مسیرها که نشان دهنده تغییر در زمان بندی انتقالات عصبی می باشد مشاهده گردید و بنابراین نشاندهنده ی در هم گسیختگی در یکپارچه سازی اطلاعات حسی در سراسر حس های چندگانه می باشد این رشته هایی هستند که نشان دهنده فردی دارای مشکلات در پردازش حسی است. این را دکتر پارا تیک نویسنده ارشد مطالعه گفته است. رشته های قدامی تر جسم سفید معمولاً در کودکانی که تنها تشخیص بیش فعالی یا اختلال طیف اتیسم دارند درگیر میشوند.
علائم غیر نرمالی که ما پیدا کردیم در یک ناحیه متفاوت مغز متمرکز شده بود و نشان می دهند این است که کودک دارای اختلال پردازش حسی ممکن است به طور نورو آناتومیکی متمایز باشد. مشخصاً مطالعات آینده تضمین میکنند که یافتهها به دختران، گروههای سنی متفاوت و افراد با بهره هوشی متفاوت تعمیم یابد.
پروتکل چالشهای حسی برای شماری از مطالعات استفاده شد که یک پروسه آزمایشگاهی می باشد و واکنش های فیزیولوژیکی به محروک حسی را اندازه گیری میکند. در طی این روش غیر تهاجمی، کودکان وانمود کردند که فضانورد هستند و به الکترود های اندازه گیری و پاسخ های الکترودرمال وصل شدند و یک شاخص پذیرفته شده موافق با فعالیت سیستم عصبی نیز وجود داشت.
سپس آنها در معرض یک مجموعه ای از ده محرک حسی قرار گرفتند که در هرکدام پنج مدالیته های حسی وجود داشت :
شنیداری (صدای صوت)
بینایی (نور های چشمک زن)
بویایی (نوعی گیاه)
لامسه (لمس خفیف به وسیله یک پر روی چانه)
وستیبولار (عقب کشیدن صندلی به آرامی)
هر بار که کودک دارای اختلال پردازش حسبی با محرکهای حسی روبرو میشدند واکنش های قوی فیزیولوژیکی را نشان می دادند در حالی که کودکان نوروتیبیکال در آغاز واکنش های فیزیولوژیک قابل توجهی را نشان دادند اما خیلی زود با کمترین میزان واکنش نسبت به محرک های ثانویه عادی شدند.
یک مطالعه آزمایشی توسط اسکاف ، میلر ، سول و اکاف در رابطه با نقش سیستم عصبی پاراسمپاتیک با استفاده از تون عضلات قلبی که یک شاخص استرسی فیزیولوژی پذیرفته شده است انجام شد دوباره کودک دارای اختلال پردازش حسی تفاوت های فیزیولوژیکی را در شرایط وابسته به استرس نشان دادند همان طور که با نقطه مقابل مقایسه می شدند.
یک مطالعه دیگر ارتباط بین عملکرد مغزی و وجود اختلال پردازش حسی را با استفاده از نوار مغز بررسی کرد. این مطالعات نشان داده که کودکان دارای اختلال پردازش حسی ورودی کمتری را نشان میدهند که در آن مکانیسم مغز محرک نامربوط را مکررا سرکوب میکند. این مطالعات بین فعالیت مغزی کودکان در حال رشد و کودکان دارای اختلال پردازش حسی با ٪۸۶ درستی تفاوت قائل شد در همه این مطالعات اگر سیستم عصبی کودک نوروتیبیکال بگوید که : آنجا باش ، آن را انجام بده ، بدون تکرار آن. در حالی که سیستم عصبی کودک با مشکلات حسی میگوید : وای آن چیست؟ (پشت سر هم) برای اکثر ما بسیار مشکل است که تشابه آن ها را دریابیم.
منابع:
https://neuronav.org
سوالات متداول:
1.رفتارهای خود تحریکی در کودکان چیست؟
رفتارهای خود تحریکی مثل جنباندن و چرخیدن و ضربه به دست در پاسخ به تقاضاهای پردازش حسی مقاومت ناپذیر انجام میشوند. در واقع بعضی از این رفتارها به عنوان یک مکانیسم آرامبخش هستند که افراد از آن استفاده می نمایند. این مهم است که تشخیص دهیم که رفتارهای خود تحریکی به طور مستمر انجام می شود یا خیر. بسیاری از افراد، هم اوتیستیک و هم غیر اوتیستیک، از رفتارهای خود تحریکی برای کمک به تنظیم سیستم عصبی خود استفاده میکنند. افراد مبتلا به ADHD و اختلال پردازش حسی نیز احتمالاً بیشتر از افراد نوروتیپیک «استیم» میکنند.
2.آیا همه رفتارهای خود تحریکی غیر عادی است؟
خیر. همه افراد به درجات مختلفی درگیر رفتارهای خود تحریکی هستند. بسیاری از افراد، هم اوتیستیک و هم غیر اوتیستیک، از رفتارهای خود تحریکی برای کمک به تنظیم سیستم عصبی خود استفاده میکنند. اما این رفتارها در کودکان اوتیسم و کودکان با مشکلات پردازش حسی بیشتر دیده می شود و تکرار بیشتری دارد.
یکی از عملکرد های بسیارمهم دست، نوشتن میباشد که به فرد اجازه ارتباطات وسیع تر با محیط را میدهد نوشتن فرایند پیچیده ای است که عوامل روانی -حرکتی متعددی در رشد و شکل گیری آن دخیل اند و عوامل حرکتی دخیل در آن در ارتباط با رشد گرفتن دقیق بوده و همزمان با آن رشد خواهد کرد . یکی از بیماریهایی که بیشترین میزان درگیری دست در اطفال را در بردارد بیماری فلج مغزی است.
برای دیدن بهترین روش های درمان فلج مغزی به صفحه درمان کودکان فلج مغزی مراجعه نمایید.
فلج مغزی تنها یک بیماری نبوده و به مجموعه از اختلالات حرکتی وضعیت اطلاق میشود. شیوع فلج مغزی ۱تا ۳ مورد در هر ۱۰۰۰ تولد میباشد نوع اسپاستیک خصوصاً همی پلژی نسبت به سایر انواع بیشترین موارد را تشکیل میدهد (بیش از ۳/۶۳٪) انواع اکستراپیرامیرال و مختلط فلج مغز به ترتیب ۳/۳۳ و۳/۱۳٪ می باشد.
تشنج، ضایعات بینایی, شنوایی, گفتاری و مشکلات رفتاری از جمله اختلالات هستند که میتوانند همراه با فلج مغزی باشند همانطور که ذکر شد یکی از مشکلات مهم در کودکان فلج مغزی درگیری دست و بدنبال آن اختلالات نوشتاری (بخش حرکتی) میباشد که متأسفانه به علت وسعت درگیری و اختلالات همراه در این بیماری به این مشکل کمتر توجه میشود.
توانایی نوشتن یکی از مهارتهای اصلی و اساسی در سنین پیش از مدرسه است که خود نیازمند مهارتهای مختلفی است از جمله این مهارتها میتوان از مهارتهای حرکتی ظریف، هماهنگی، ادراک بینایی، آپراکسی و غیره نام برد.
این مهارت بخصوص در کودکان فلج مغزی به علت ضعف حرکتی و اختلال در ادراک بینایی به شدت صدمه دیده است و کودک را دچار مشکل می سازد.
از آنجایی که طبق تحقیقات انجام شده در آمریکا -انگلیس -آلمان حدود ۸/۱ کودکان فلج مغزی قادر به تحصیل در مدارس میباشند و از طرفی مهمترین عملکرد مورد نیاز در آمد آموزش نوشتن است و با توجه به اینکه بخش اعظم مهارتهای پیش از حدود ۱۰ سالگی یعنی گرفتن در دست به صورت مشت شده شروع میشود و تا سن ۶ سالگی سد انگشتی دانیامیک این مهارتها تکمیل میگردد و باید ابزاری مطمئن جهت ارزیابی دست کودکان فلج مغزی در سنین قبل از دبستان و ارایه راهکارهای درمانی مناسب همزمان با سایر برنامه های درمانی برای ارتقاء سطح درمان دست در این کودکان بدست می آورد.
با توجه به دیدگاههای مختلف رشد چارچوب های مرجع مختلفی در کار درمانی جهت ارزیابی دست در کودکان فلج مغزی وجود دارد که در زیر به اختصار به آنها اشاره شده است .
ارزیابی های دست در کودکان فلج مغزی
الف) چهارچوب مرجع بیومکانیکال:
با این چارچوب عملکرد دست از نظر قدرت عضلات و تعادل عضلانی، دامنه حرکتی مفاصل دست، الگوهای گرفتن قوی و ظریف بررسی میشود.
طراحان این رویکرد جانسون (۱۹۷۳) – کمپل (۱۹۶۶) و مایر (۱۹۶۹) بودند.
ب) چارچوب مرجع رشدی
چارچوب رشدی بر توصیف مهارتهای متوالی به همان نحو که در رشد عادی کودکان دیده میشود متمرکز میگردد. این توالی ها با توجه به سطوح سنی خاص به درمانگر کمک می نماید تا دریابد که چگونه مهارتهای دستی به رشد مهارتهای دیگر وابسته اند. صاحبنظران این چارچوب افرادی چون گزل (۱۹۶۹)، هارسون (۱۹۳۱) و پرلموتر (۱۹۷۳) میباشند.
پ) چارچوب عصبی – رشدی
این چارچوب تون پوسچرال، کنترل پوسچرال – ثبات و تحرک مورد برسی قرار می گیرد. صاحبنظران این رویکرد افرادی چون بوبت (۱۹۷۲) رود بوهم (۱۹۸۸) – دانلا و وگتل (۱۹۹۲) می باشند.
ت) چارچوب یکپارچگی حسی
چارچوب یکپارچگی حسی اهمیت عملکرد حسی و عملکرد یکپارچگی آن مشکلات حسی را برای امکان پاسخ های سازش یافته عنوان میکند. در طی آن مشکلات حسی عمیق و دیس پراکسیا و مشکلات تطابقی بررسی میشود . آیزر (۱۹۸۸) ودان (۱۹۸۷) از طراحان مهم این رویکرد هستند.
همانطور که ذکر شد تمام فعالیتهای ماهرانه انسان به نوعی با عملکرد دست در ارتباطند یکی از عملکردهای دست که به انسان اجازه برقراری ارتباط وسیع تر با محیط اطراف را میدهد، نوشتن است.
نوشتن فرایند شکل دهی به حروف و یا سایر سمبل های معنی دار بر کاغذ است (وبستر۱۹۹۸) که در طی سطوح رشدی مختلف و شکل گیری پیش مهارتهای خاصی صورت میگیرد. (بوتینگر ۱۹۹۲ به نقل از مایر ۱۹۹۲).
این مهارت مهمترین و بحرانی ترین مهارت در سنین دبستان است (آمندرسن۱۹۹۲).نتایج نشان می دهد1/4 زمان روزانه کودکان در مراحل پیش دبستانی و پایه اول با کاغذ و مداد با هدف نوشتن يا ترسیم سپری میشود. با کسب این مهارت، کودک تأثیر بیشتری بر محیط خواهد داشت.
بخش کاردرمانی دست مرکز کاردرمانی غرب تهران با بهره گیری از تکنیک های مختلف توانبخشی دست در زمینه ایجاد مهارتهات های پایه ای نوشتن در کودکان فلج مغزی پیش قدم بوده و با طراحی برنامه های تخصصی هند تراپی نقص مفیدی را در اصلاح الگو های گرفتن در کودکان فلج مغزی و ایجاد عملکرد مناسب در دست این کودکان دارد.
هرگونه تداخل در مسیر های حسی پایه یا یکپارچگی ناکارآمد حس ها با بینایی می تواند در یادگیری مشکل ایجاد کند. کودکی با حدت بینایی سالم نیز می تواند دچار اختلالات بینایی شود که عملکرد تحصیلی، ورزشی و زندگی روزانه را متاثر میسازد. حتی اختلالات کوچک نیز می تواند مشکل ساز باشد. اختلالات ادراک بینایی می تواند نتیجه نقایص پردازش حسی و مهارت های ادراکی دیگر باشد. ادراک لامسه، مهارت های حرکتی درشت و مهارتهای بینایی حرکتی پیش نیازهایی برای شکل گیری ادراک بینایی هستند.
کودکان با اختلالات بینایی ممکن است تجربیات حرکتی و لامسه لازم را که پایه عملکرد بینایی است، نداشته باشند و یا ممکن است در یکپارچه سازی حس ها با مشکل مواجه شوند. صرف نظر از دلیل، کودکان با اختلالات بینایی اغلب برچسب نادرست مشکلات رفتاری، توجه، یادگیری و عملکرد تحصیلی ضعیف می خورند.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
علائم رایج مشکلات بینایی شامل :
– علائم و نشانه های فیزیکی :
سردرد های مداوم
فشار چشم
تاری دید دور یا نزدیک، به ویژه پس از خواندن یا انجام کارها در فاصله نزدیک
اجتناب از انجام کارها در فاصله نزدیک یا هر تکلیفی که نیاز به بینایی دارد
اشتباه در درک عمق
انحراف چشم به داخل یا خارج، بالا یا پایین
تمایل به بستن یک چشم یا پوشاندن یک چشم و ترجیح به دیدن با یک چشم
دوبینی
هماهنگی چشم و دست ضعیف
سختی در دنبال کردن هدف متحرک
سرگیجه و تهوع متعاقب حرکت، انزجار از حرکت
– مشکلات عملکردی
ضعف در درک مطالب خوانده شده
سختی در کپی کردن اطلاعات از مکانی به مکان دیگر( مثل تایپ کردن و کپی از نوشتن )
کردن مکان، تکرار و یا حذف کلمات در خواندن
سختی در تغییر از دید دور به نزدیک و بالعکس
پوسچر ضعیف هنگام خواندن و نوشتن
دست نویسی ناخوانا
توانایی در پاسخگویی شفاهی یا نوشتن پاسخ ها روی کاغذ
برعکس نوشتن حروف و کلمات
اشکال در قضاوت در مورد سایز و شکل
چرا مشکلات اختلال بینایی افراد تشخیص داده نمی شود؟
در صورت وجود یک یا چند مورد از این علائم، جهت بررسی ضرورت استفاده از عینک یا لنز های تماسی با یک بینایی سنج مشورت کنید.
در صورت وجود مشکلات عملکردی در حرکت، وضعیت بدنی، دست نویسی، ترس از حرکت یا اختلال در سوگیری فضایی ارزیابی توسط یک درمانگر که به صورت تخصصی برای ارزیابی و درمان اختلالات پردازش حسی آموزش دیده است ضرورت دارد.
به عبارتی، بهتر است از که ارزیابی اولیه کودک توسط یک درمانگر انجام شود و در صورت عدم تشخیص اختلال در یکپارچگی حسی، درمانگر کودک را به یک بینایی سنج رفتاری ارجاع خواهد داد. البته در اغلب موارد کودکان از شرکت در هر دو درمان سود می برند. چنانچه کودک مداخلات مناسب را در زمان مناسب دریافت کند پیشرفت قابل ملاحظه ای خواهد داشت.
کاردرمانگران از مجموعه متعددی از فعالیتها برای درمان اختلالات بینایی استفاده می کنند.
درمان تخصصی می تواند در طیف گستردهای از مشکلات کمک کننده باشد از جمله :
ضربه مغزی
مشکلات بینایی متعاقب فلج مغزی
سکته
بیماریهای عصبی _عضلانی
اختلال یادگیری
استرابیسم
تنبلی چشم یا آمبلیوپی
درمان تخصصی و به موقع می تواند اثربخشی جراحی های چشم را بیشتر کند و حتی در مواردی نیاز به جراحی از بین می رود.
در نظرسنجی اخیر انجمن اپتومتریست های آمریکا که با ۱۰۰۱ پاسخ دهنده اجرا شود، مشخص شد که اغلب والدین، مشکلات بینایی کودکان را کمتر از چیزی که هست تخمین می زنند و نزدیک به ۹۰ درصد آنها از این موضوع که ۲۵ درصد کودکان دارای مشکلات بینایی هستند آگاه نیستند.
بر اساس اطلاعات این انجمن، بیش از ۶۰ درصد کودکانی که با عنوان دیر آموز خوانده میشوند در حقیقت دارای مشکلات بینایی هستند که بر پیشرفت تحصیلی آنها تاثیر گذار است.
منظور از بینایی سالم چیست؟
بینایی سالم فراتر از این است که فرد هنگام عبور از خیابان چراغهای راهنما را ببیند و یا نوشته های معلم روی تخته را بخواند. این بدان معنا است که بینایی به فرد کمک می کند تا زندگی جامع و کاملی را با تمام عمق و گستردگی، احساس و تجربه درک کند. دیدن بیش از هر حس دیگر، رفتار و تجربه فرد از زندگی را شکل داده و هدایت میکند.
از این پس چرایی تاکید من بر اهمیت بینایی را درک خواهید کرد؛ که بینایی هدیه ای است که همه افراد سزاوار داشتنش هستند.
درمان اختلال بینایی
مشکلات بینایی در کودکان می تواند اثر مستقیم بر روی یادگیری و درک کودک از محیط پیرامونش داشته باشد به همین دلیل درمان اختلالات بینایی در کودکان بسیار با اهمیت می باشد. حتی اگر فرزند شما بینایی “20/20” داشته باشد، ممکن است مشکلات بینایی را تجربه کند. این مشکلات ممکن است باعث مشکلات یادگیری و نتایج تحصیلی نامطلوب شوند. حدت بینایی کودک (میزان دید او به نمودار دیواری) جنبهای اساسی از بینایی خوب است، اما عوامل دیگری نیز وجود دارند که ممکن است مهمتر باشند. ممکن است از قبل آگاه باشید که یک کودک نزدیکبین برای خواندن مشکل کمی دارد یا اینکه نمرات خوب در مدرسه را میتوان کسب کرد حتی اگر بخش زیادی از تخته معلم توسط دانشآموز دیده نشود.
سوالاتی که می تواند به شما کمک کند تا متوجه مشکلات بینایی در کودک خود شوید:
مهارتهای حرکت چشم: آیا چشمان فرزند شما به آرامی و با دقت در صفحه کتاب حرکت میکنند؟
تواناییهای تمرکز چشم: آیا فرزند شما تمرکز خود را از نزدیک به دور و دوباره برعکس تغییر میدهد – بین خواندن متن از یک تخته سفید یا سیاه دور و نوشتن روی کاغذ؟
مهارتهای همکاری چشم: آیا چشمان فرزند شما به عنوان یک واحد تمرکز با هم کار میکنند – آیا برای همترازی مناسب چشم برای خواندن به هم میرسند؟
مهارتهای بینایی دوچشمی: آیا چشمان فرزند شما تصاویر بصری را از هر دو چشم در یک تصویر سهبعدی واحد ترکیب میکنند؟
مهارتهای ادراک بصری: آیا فرزند شما آنچه را که میبیند شناسایی و درک میکند، اهمیت را مرتبط میسازد، و با اطلاعات بصری قبلی ذخیرهشده ارتباط برقرار میکند؟
یکپارچگی دیداری-حرکتی: آیا کیفیت هماهنگی چشم و دست فرزند شما متعادل است؟ یکپارچگی دیداری-حرکتی نه تنها برای دستخط خوانا و توانایی کپی کردن کارآمد اطلاعات نوشتاری از کتاب یا تخته مهم است، بلکه برای ورزش نیز اهمیت دارد. کمبود در هر یک از این موارد میتواند برای توانایی یادگیری و/یا عملکرد تحصیلی کودک مضر باشد.
مشکلات بینایی بر یادگیری کودکان تأثیر میگذارند
مشکلات بینایی مرتبط با یادگیری که در کودکان تشخیص داده نشدهاند، رایج هستند. کودکی با مشکل بینایی درماننشده ممکن است به اشتباه با مشکلات رفتاری یا ADHD/ADD تشخیص داده شود، در حالی که در واقع مشکل بینایی دارد. مشکلات بینایی، در موارد شدید، نادیده گرفته شده یا به اشتباه تشخیص داده شده، میتوانند ریشه اصلی تبدیل شدن کودک به قربانی یا مهاجم در یک تراژدی قلدری در مدرسه شوند.
در صورت عدم درمان، مشکلات بینایی مانع یادگیری فرزند شما در مدرسه خواهند شد. مطالعات نشان دادهاند که حداقل 13% از کودکان بین سنین نه تا سیزده سال از نارسایی همگرایی متوسط تا شدید رنج میبرند، یعنی توانایی نزدیک کردن چشمها به یکدیگر، که برای خواندن خوب حیاتی است. مطالعات به وضوح نشان میدهند که از هر چهار کودک در سن مدرسه، یک نفر حداقل از یک مشکل بینایی مرتبط با یادگیری رنج میبرد.
کاردرمانی در زمینه تقویت حس بینایی و ادراک بینایی، حرکات چشمی، توجه و حافظه بینایی با بهره گیری از تکنیک های مختلف درمانی و تجهیزات پیشرفته و طراحی اتاق تاریک برای درمان کودکان اتیسم، اختلال یادگیری، بیش فعالی و نقص توجه و فلج مغزی… کمک می نماید. طراحی تمرینات متنوع بینایی با کامپیوتر و ارائه آنها به صورت جذاب بر روی پروژکتور می تواند کودکان را در جهت انجام هر چه بهتر تمرینات ترقیب کند.
سوالات متداول:
1.اگر مشکلات بینایی کودکان شناسایی یا درمان نشود چه عواقبی دارد؟
اختلالات بینایی در کودکان به جز درگیری حدت بینایی می تواند بر روی درک و توجه بینایی کودکان تاثیر بگذارند. در صورت عدم درمان، مشکلات بینایی ممکن است مشکلات بینایی ماداملعمر برای کودکان ایجاد نماید مانند تنبلی چشم و همچنین مانع یادگیری فرزند شما در مدرسه خواهند شد.
2.برای درمان اختلالات بینایی در کودکان چکار کنیم؟
در مرحله اول ارزیابی دقیق بینایی توسط بینایی سنج می تواند شما را از وجود مشکلات احتمالی در ساختار چشم کودک آگاه نماید در مرحله بعد انجام تست های تشخیصی مانند تست ….. و ادراک بینایی انجام می گیرد و در صورت وجود مشکل درمان هایی نظیر کاردرمانی بینایی(اتاق تاریک) می تواند کمک کننده باشد.
کودکان اختلال پردازش حسی در سازماندهی و پردازش اطلاعات حسی دچار مشکل می باشند. این کودکان مشکلی در بهره هوشی ندارند اما در درک و پردازش مسائل دچار مشکل هستند. همین امر موجب اختلال در یادگیری و عملکرد تحصیلی آنان می شود. مرکز درمان اختلال پردازش حسی دکتر صابر با بررسی دقیق اختلالات پردازش حسی در کودکان و تشخیص دقیق نقاط ضعف آنان به ارائه برنامه درمانی یکپارچگی حسی می پردازد. بخش های مختلف مرکز درمان یکپارچگی حسی تهران شامل ماساژ درمانی تخصصی، سنسوری روم، اتاق بهبود مهارت های بینایی و اتاق تقویت مهارت های شنیداری، اتاق تعدیل حسی، بازی درمانی در اختلال حسی، کاردرمانی یکپارچگی حسی و… می باشد. که بسته به نیاز کودک و میزان اختلال برای هر کودکی مشخص می گردد. کادر درمانی متخصص مرکز شامل کاردرمانان، گفتاردرمانان و روانشناسان کودک مجرب و حرفه ای در حیطه اختلالات پردازش حسی به صورت گروهی در درمان اختلالات این کودکان تلاش می نمایند.
بهترین مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی حسی در اوتیسم
مرکز درمان یکپارچگی حسی در اوتیسم دکتر صابر شامل دو شعبه بهترین مرکز کاردرمانی حسی در شرق تهران و بهترین مرکز گفتار درمانی در اوتیسم در شرق تهران، همچنین بهترین کلینیک کاردرمانی حسی در اوتیسم غرب تهران و بهترین کلینیک گفتار درمانی حسی در اوتیسم در غرب تهران به ارائه خدمات کاردرمانی حسی در کودکان اوتیسم،اختلال بلع ، عقب مانده ذهنی، بیش فعالی، فلج مغزی و اختلال پردازش حسی ( SID – SPD ) می پردازد.
امکانات مرکز درمان مشکلات حسی در اوتیسم در سعادت آباد(کاردمانی در غرب تهران) . پاسداران( کاردرمانی در شرق تهران) شامل:
کاردرمانی درکی حرکتی
کاردرمانی یکپارچگی حسی
آب درمانی در فلج مغزی
ماساژ درمانی
آب درمانی در کودکان اوتیسم،
بخش تعدیل حسی
سنسوری روم
اتاق تاریک
بازی درمانی
بخش درمان حساسیت شنیداری
کاردرمانی جسمی
کاردرمانی ذهنی
کاردرمانی دست
تست های تخصصی هوش
رفتار درمانی در کودکان اوتیسم
روانشناسی کودک
کاردرمانی در منزل
مرکز کاردرمانی حسی کودکان دکتر صابر به درمان کودکان با بیماری های اوتیسم، اختلال بیش فعالی و نقص توجه( ADHD ) ، مشکلات یکپارچگی حسی( SPD-SID ) ، اختلالات یادگیری، سی پی ( فلج مغزی ) اختلالات ژنتیک، لکنت زبان، تاخیر رشدی،دیستروفی عضلانی و… می پردازد.
اصطلاح اختلال پردازش حسی یا اختلال یکپارچگی حسی ( SID – SPD ) مانند چتری است که سه دسته بندی بزرگ را تحت پوشش خود درآورده اختلالات نوسانی حسی اختلالات حرکتی مبنی بر حس و اختلالات تمییز حسی، یک کودک ، جوان یا بزرگسال ممکن است یک یا ترکیبی از چالش های پردازش حسی و یکپارچگی حسی را داشته باشد. برای مثال، کودکی که مشکلات تلفیق حسی مثل تحریک بیش از حد نسبت به صدا یا تحریکات بینایی و یا همچنین مشکلاتی در کنترل وضعیت خود دارد بسیار بهتر بین ورودی های حسی خود تفاوت می گذارد.
اختلالات یکپارچگی حسی چیست
یکپارچگی حسی در اوتیسم به میزان تطابق سیستم عصبی مرکزی در مورد شدت، میزان تناوب، تازگی، طول و مدت زمان، پیچیدگی و تازگی یک تحریک حسی بستگی دارد. این پردازش حسی اوتیسم پیچیده فرد را قادر میسازد تا با رفتارهای تطابقی درگیر شود و بهترین پاسخ را با توجه به تجارب حسی بدهد. اگر فردی با مشکلات حسی کودکان اوتیسم هستیم ممکن است پاسخ هایی نامتناسب و منفی بدهد.
شما رانندگی می کنید و صدای آژیر خطر ماشین آتش نشانی را پشت سر خود می شنوید پاسخ یک یکپارچگی حسی خوب این است که شما بایستی هوشیار باشید آرامش خود را حفظ کنید، به جایگاه و اطراف خود دقت کنید و از سر راه کنار میروید و پس از رد شدن ماشین آتش نشانی به جای خود برمی گردید و راه را ادامه میدهید شنیدن صدای آژیر و خطر در افراد بیش فعال ممکن است پاسخ هایی چون اضطراب، افزایش تعداد تنفس و ضربان قلب را به همراه داشته باشد، خیلی تند و سریع از سر راه ماشین کنار می رود و پس از رد شدن ماشین آتش نشانی همچنان در کنار خیابان می ماند یک فرد غیر فعال ممکن است از سر راه ماشینی که عجله دارد و در پشت او گرفتار شده و مدام آژیر می کشد و با چراغ علامت میدهد کنار نرود به طوری که ماشین مجبور شود او را دور بزند و بالاخره، یک فردی که در جستجو حس است ممکن است از فرصت به وجود آمده استفاده کرده برای رفع ترافیک از طریق تعقیب کردن ماشین های آتش نشانی ترافیک را دور بزند.
اغلب کودکان با اختلال یکپارچگی حسی در اوتیسم یا اختلال پردازش حسی (به خصوص آنهایی که بیش فعال اند و همه چیز را خیلی پر سر و صدا، بسیار نامناسب یا بسیار درخشان میبینند) به راحتی اختلال پردازش حسی آنها تشخیص داده میشود. کودکان طیف اتیسم نیز اختلال پردازش حسی( اختلال یکپارچگی حسی) را در چندین حس خود به صورت به هم ریختگی های حسی، بیش حسی و کم حسی نشان می دهند.
بالای آستانه( بیش حسی) / زیر آستانه( کم حسی) و واکنش های ترکیبی در هرم یکپارچگی حسی:
اگر پوست یک کودک بسیار حساس باشد برخی پارچه ها و مواد مخصوص برای وی آسیبزا است و باعث تعجب نیست که کودک با اختلال حسی برای لباس پوشیدن و بیرون رفتن از خانه و تعویض لباس روی تخت خود، در کشمکش باشد. اگر کودک با اختلال یکپارچگی حسی وارد خوار و بار فروشی شود احساسی مشابه ورود به کنسرت شلوغ و پر هیجان پیدا کرده است که نورهای مهتابی مانند فلش در داخل آن چشمک می زنند چرخ دستی های خرید مردم و صدای موسیقی که پخش می شود مانند یک ساز کوبه ای برای وی است.
علاوه بر این شلوغیها ای نظمی های جمعیت و فیدبک های ناشی از شلوغی و تنوع انواع میوه ها و غذاها، فرد با اختلال حسی را مضطرب و عصبانی میکند. اگر بدن یک کودک مثل آیوریز تنبل و سست باشد، او از حرکت برای کمک به بلند شدن خودش استفاده می کند اما پس از آنکه بیش از حد تحریک و آشفته شد( بیش حسی) چرا که سیستم عصبی او به سختی تعدیل میشود، این تعجبی ندارد که او هم مثل تیگر که یک کودک بیش فعال است دور و اطراف خود دیواری بکشند.
اگر پردازش حسی درست کار نکند، هیچ چیزی درست کار نمی کند. این ممکن است کمک کند تا به سیستم عصبی مشابه یک کار ارکستر سمفونیک نگاه کنیم. همه ابزارهای مختلف از قبیل سازهای کمانی، سازهای چوبی، سازهای برنجی و سازهای کوبه ای نیاز دارند تا صدای خود را به تنهایی داشته، و سپس نوت های دستوری را روی صدا های دستور داده شده داده شده و زمانهای درست در هماهنگی و همکاری با هم بنوازم تا ارکستر سمفونیک به وجود بیاید هر کس نیاز دارد صدایی داشته باشد و نوبت های صحیح روی حجم صدا مشخص در زمان مشخصی بنوازد.
اگر یکی از ابزارها به درستی تون صدا نداشته باشد، یعنی بسیار بلند یا آرام نواخته شود، یا خارج از گام باشد(اختلال SID )، یا نت اشتباه بنوازد سمفونی صدا درستی نمی دهد. هر کس به این تون ها نیاز دارد که در نوبت مشخص، حجم صدای مشخص و زمان درستی نواخته شود. رهبر ارکستر از بازخوردهای حسی زنجیره واری (در درجه اول صدا، ویبرایشن و بینایی) برای زیبا نگه داشتن آهنگ استفاده می کند. سیستم حسی فردی بسیار شبیه ارکستر است. هنگامی که ورودی های حسی وارد شده بسیار بلند یا بسیار آرام باشد یا با هم همگان نباشند( در اختلال پردازش حسی در کودکان)، سطوح انگیزش احساسات و رفتار از حالت عادی خارج میشوند.
اختلال پردازش حسی
تدافع لمسی یا بیش حسی در کودکان:
اگر فردی به یک یا چند تحریک حسی بیش از اندازه حساس باشد، آستانه سیستم عصبی برای ورودیهای حسی بسیار پایین است و تدافع لمسی از خود نشان می دهد. و نیاز به شدت و توالی تحریکات حسی در دستورات دارد. برای رسیدن به پاسخ مناسب باید سطح برانگیختگی را کاهش دهیم. کاردرمانی حسی به درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان و تعدیل حسی کمک می کند.
حساسیت حسی سراسری معمولاً به تدافع لمسی باز میگردد فرد دارای حساسیت بالا(بیش حسی) ممکن است در رفتارهای جنگ و گریز به عنوان دستورالعملی برای پرهیز یا پاسخ در تحملات حسی درگیر گردد. این ممکن است شکلی از اجتناب حسی و تکیه بر گوشه گیری و انصراف، محدود شدن مشارکت در اجتماع، فعالیت های ورزشی و فعالیتهای تحصیلی باشد. این قضیه همچنین ممکن است شکلی از فعالیت علیه دیگران و افرادی باشد که سعی میکنند بر فضای شخصی آنها اعمال نفوذ کنند.
افراد دارای حساسیت بیش از حد حسی(بیش حسی در کودکان) ممکن است بسیار ناراحت باشند و کامل در تحریکات حسی غرق شوند این موضوع برای فردی که در جنگ با پردازش چندین منبع ورودی تحریکات حسی باشد نیز صدق می کند، به خصوص آنهایی که در یک دوره طولانی مدت در آن باقی میمانند فرد ممکن است از یک کانال پردازش مکررا تحریک گردد، اگر در اثر آن جریان یکی از ورودیهای حسی خود را می بندد تا زمانی که تون در آن فرد یا افراد دیگر سبب تحریک بیش از حد وی نگردد.( تدافع لمسی)
تدافع لمسی به شرایطی گفته می شود که کودک به علت بیش حسی در هرم یکپارچگی حسی خود دچار مشکل شده و نسبت به هر گونه لمس بدنش تدافع لمسی از خود نشان می دهد. این نوع رفتار تدافعی را در بیش حسی در اوتیسم مشاهده می کنیم. تمرینات حس عمقی در کودکان موجب کاهش بیش حسی در کودکان و رفع مشکلات تدافع لمسی در کودکان مخصوصا یکپارچگی حسی در اوتیسم می شود.
درمان اختلال پردازش حسی حساسیت کم:
نوع دیگر اختلال حسی ، فردیست که حساسیت کمی در مورد یک یا چند نوع تحریک حسی داشته باشد، آستانه تحریک حسی برای ورودی های حسی او بسیار بالاست او تحریکات شدیدتر و با توالی بیشتری برای برانگیخته کردن کافی برای پاسخ نیاز دارد. مانند این است که اگر کنترل حجم صدا کمتر از حد مورد نیاز شما باشد هرگونه تحریک از ترکیبات حسی بی فایده است. فردی با حساسیت پایین حسی، تنبل، خواب آلود و بی حالت است. ممکن است بسیار مشکل باشد که چنین فردی را علاقه مند کنیم و در فعالیتی وی را درگیر کنیم یا توجهاش را پایدار نگه داریم، برخی کودکان ممکن است در هنگام اینکه سیستم عصبی آنها بیش از حد تحریک میشود یا بیش از حد هیجان زده می شوند مانند یک آدم تنبل نیز عمل کنند
درمان طلایی استاندارد برای مشکلات پردازش حسیSID همواره کاردرمانی از طرف یک درمانگر آموزش دیده با تجربه ی گسترده در تئوری و تمرینات یکپارچگی حسی بوده است. بعضی از کاردرمانگران در کنار روانپزشکان، روانشناسان فیزیولوژیست ها، مددکاران اجتماعی و سایر متخصصین بالینی سلامت کار میکنند در حالی که بسیاری دیگر در مدارس، بیمارستان ها و سایر محیط ها مشغول به فعالیت هستند. کار درمانگران و متخصصین سلامت روان در درمان کودک با در نظر گرفتن طیف کاملی از نیازهای عاطفی و فیزیکی همکاری کاملی را با هم به وجود آورده اند. کاردرمانی پردازش حسی، عصبی عضلانی، حرکتی، روانی اجتماعی و سایر مهارتهای تکاملی را بنا می کند تا کودک را قادر سازد که جهان اطرافش را بهتر کشف کند. در حالی که سایر متخصصین بالینی آگاهی خود توانایی کنار آمدن و توانایی دفاع کردن از خود از یک راه مثبت جامعه پسند را در کودک پرورش میدهند. این مسئله ممکن است این طور نشان دهد که کاردرمانی بیشتر از رویکرد پایین به بالا استفاده میکند و سایر متخصصین بالینی بیشتر از رویکرد بالا به پایین بهره میبرند و به عبارتی دیگر کاردرمانی مسیرهای عصبی بین مغز و بدن را درست می کند که نتیجه آن تغییر در چگونگی احساسات و تفکر مراجعه است. در حالی که سایر متخصصین سلامت مهارت های روانی اجتماعی و عاطفی را اصلاح می کنند که نتیجه آن تغییر در چگونگی احساسات و تفکر مراجعه است. هدف نهایی یکی است اینکه مراجع به کفایت، اعتماد به نفس و بهره وری برسد و تا جایی که امکان دارد در زندگی روزمره مستقل شود.
واکنش های ترکیبی در هرم یکپارچگی حسی:
بسیاری از افراد با مشکلات حسی دارای واکنش های ترکیبی هستند. به این معنا که واکنش هایی قوی به یک یا چند نوع از ورودیهای حسی و نه همه آنها دارند. کودکی با مشکلات لامسه شاید از پوشیدن برخی پارچه های ویژه تنفر داشته باشند اما عاشق شلختگی و چسب و نقاشی باشد. کودکی ممکن است صدای بلند را دوست داشته باشد، کودک موزیکی را ثبت کند اما از موسیقی زنده با هر گونه صدایی متنفر باشد.
در حقیقت یکی از مهمترین ویژگی های کودکان دارای اختلالات پردازش حسی وجود تناقض است، چرا که سیستم عصبی بسیار موثر کار میکند. برای بیشتر کودکان، این موضوع وابسته به این است که کودک ورودی های حسی را به صورت فعال یا غیرفعال تجربه می کند. برای مثال کودکی که ممکن است از در آغوش گرفتن فردی متنفر باشد اما عاشق بغل شدن از طرف دیگران باشد. کودکی دیگر ممکن است هنگامی که فردی جارو برقی را روشن میکند بسیار بترسد اما این ترس در هنگامی که خودش به شخصه آن را روشن میکند از بین برود. بیشتر ما روزهای خوب و بد در زندگی داریم.
این داستان برای افراد بسیار طبیعی است. اما برای فردی که دارای مشکلات پردازش حسی است بسیار غیرقابل پیش بینی و به ندرت اتفاق میافتد که صبح خوبی داشته باشد و بعد از ظهر نه چندان جالبی یا لحظه خوبی را سپری کند و یا اینکه لحظه بدی را تجربه کند و همه اینها وابسته به این است که کودک تجارب حسی خود را در لحظات ویژهای بتواند کنترل کند. هنگامی که دارید در مورد انواع مشکلات حسی مراجعین خود فکر می کنید و اینکه احتمالا آنها چه تجارب حسی خواهند داشت، حواستان به این موضوع باشد که مشکلات پردازش حسی بسیار متنوع اند و میتوانند با توجه به روزهای مختلف و بسترهای مختلف متفاوت باشند.
هنگامی که فردی آرام میشود، تغذیه مناسب و خواب مناسب داشته باشد، نور روشن و ازدحام جمعیت ممکن است وی را مضطرب نکند. اما هنگامی که تحت شرایط استرس زا به علت حساسیت، رژیم غذایی نامناسب، خستگی، قدم زدن در مغازههای شلوغ، کلاس درس، رستوران باشد، ممکن است باعث گیجی و حواس پرتی وی شود. مشکلات حرکتی بر مبنای حس: فردی که دارای مشکلات حرکتی بر پایه ی حس می باشد ممکن است استفاده از حلقه های بازخورد برای هدایت و کنترل حرکات و شمای خود با توجه به مقتضیات حرکتی در فعالیت های حرکتی، دچار اشکال شود در نتیجه با چنین مشکلاتی ممکن است کاهش تعادل، کاهش تون عضلانی، قدرت تحمل کم و بیشتر از اینها مشکلات برنامه ریزی حرکتی را داشته باشد.
برنامه ریزی حرکتی شامل پردازش چند مرحلهای تصمیماتی است که بایستی برای انجام دادن گرفته شود، فهمیدن اینکه چگونه باید انجام و تربیت مراحل برای درست انجام دادن آن، لازم است برای مثال کودکی در زمینه بازی اول قسمتی از تجهیزات را برای بازی کردن انتخاب میکند مثل میله های ژیمناستیک سپس او نیاز دارد که به بفهمد چگونه بر روی آنها بالا برود و چگونه به درستی از اعضای بدنش برای نگه داشتن خود بر روی آن استفاده کند، دست ها را به صورت جایگزینی انتخاب کند و از یک میله به میله دیگر برود.
اختلال در برنامه ریزی حرکتی انجام کارها و برنامه های ناآشنا را برای کودک سخت میکند فرد مبتلا به اختلال برنامه ریزی حرکتی مشغله این را دارد که مهارت برنامه ریزی حرکتی جدیدی را بیاموزد. که اینها شامل انجام حرکات درشت، مثل یاد گرفتن پیاده روی، دویدن و راندن دوچرخه و همچنین انجام حرکات ظریف مثل بستن دکمه های لباس، استفاده از قیچی و استفاده از نخ و مهره است. کودکان مبتلا به اختلال برنامه ریزی حرکتی ممکن است بی دست و پا باشد حرکات خامی را انجام دهد و مستعد برای آسیب های دیگر است اختلال در برنامه ریزی حرکتی همچنین می تواند بر روی مهارت های برنامه ریزی زبانی نیز اثر بگذار مهارت هایی که نیاز مدیریت عضلات زبانی برای خوردن و حرف زدن داشته باشند.
مشکلات حسی در کودکان:
کودکان با مهارتهای تمایز حسی ضعیف دارای مشکلات ادراکی با مشخصه های چشم گیری از تجارب حسی هستند و ممکن است فرد بر سر تشخیص تفاوت بین دو منبع ورودی حسی مشکل داشته باشد. برای مثال کودکی ممکن است نتواند تفاوت بین مداد و ماژیک و دکمه یکی از کلاسور هایش را فقط با لمس کردن در داخل کیف تشخیص دهد، و ممکن است برای تشخیص آنها نیاز به دیدن آنها داشته باشد.
کودک ممکن است نتواند محل لمس و میزان شدت آن را تشخیص دهد. او ممکن است لباس را بپوشد ولی نتواند به صورت کامل آن را پایین بکشد ه چرا که قادر به حس کردن این که لباسش به دور قفسه سینه او پیچ خورده است نیست
کودک میآموزد که مخالفت با همکلاسی اش در زمانهای تفریح ممکن است آگاهانه نباشد و هنگامی که از او دوری می کنند ممکن است ناراحت شود چرا عمل آنها بهعنوان رفتاری بی جا و با عصبانیت درک کرده است بسیاری از کودکان با مشکلات حسی برای استفاده کردن اشیا جدید مدت زمان زیادی را صرف می کنند. کودکان فلج مغزی در این مورد دچار اختلال یکپارچگی حسی بوده و نیاز به درمان اختلال یکپارچگی حسی در آنان مشاهده می شود.
هنگامی که شما جوراب هایتان را در صبح می پوشید ممکن است راجع به این احساس به صورت مداوم آگاه نباشد فردی که به سختی عادت می کنیم ممکن است آن جوراب ها را طی ساعت ها و دقایق بسیاری به عنوان حس جدیدی تجربه کند. علاوه بر این پارازیت احساسات که در مغز در طول کل روز وجود دارد و اکنون شما می توانید تصور کنید که فردی چگونه بیش از حد برانگیخته و بیش از اندازه تحریک می شود.
مرکز اختلال یکپارچگی حسی در تهران:
اختلال پردازش حسی در اوتیسم دارای زیر مجموعه های طبقه بندی مفیدی می باشد. به طور هم زمان داده های حسی در راه های متفاوتی و به شیوه های گوناگونی برای افراد مختلف نمایان می شوند. مشکلات خود: برای اینکه فرد در فعالیت با روشی مناسب شرکت کند باید سطح مطلوبی از انگیزش را داشته باشد.
هنگامی که ما در آرامش قرار داریم ، برای یادگیری تواناتر و انعطاف پذیرتریم یعنی حالتی از هوشیاری که ما درآن خیلی خسته نیستیم برای مثال کودکی که در یک آرامش ایدهآل قرار دارد در حالت هوشیاری قادر خواهد بود تا به آرامی در یک زمان معین بنشیند و به خوبی گوش فرا دهد و همان طور که انتظار می رود رفتار کند. خودتنظیمی به توانایی رسیدن حفظ و تنظیم سطح برانگیختگی به منظور مواجهه با فعالیتهای خواسته شده و موفقیت های متغیر اشاره می کند.
کودکی که به خوبی به خود نظارت دارد به آسانی می تواند از یک حالت هوشیار و آرام در کلاس به یک فعالیت دارای چالش فیزیکی تغییر وضعیت دهد. سطح مطلوب برای زمان بازی و برگشت و آرامش و هوشیاری برای شام و انجام تکالیف و سپس رسیدن به سطح هوشیاری پایین و لازم برای خوابیدن بر می گردد. برای کودکان دارای مقولههای حسی سخت است که به آن سطح مطلوب انگیزشی برسند و یک کودک دارای اختلال خود تنظیمی در تنظیم فرآیندها دچار مشکل است این حالت بیشتر در نوزادان و اوایل دوران کودکی مشاهده میشود و با مشکلات خلق و خو در ارتباط است توجه داشته باشید که هر کودکی دارای اختلال پردازش حسی اختلال خود تنظیمی ندارد. علائم اختلالات خود تنظیمی بد اخلاقی زیاد، مشکلات تغذیه، خواب، بی توجهی و مشکلات تنظیم خلق و خوی و همچنین واکنش شدید به داده های حسی را شامل میشود.این علایم را در پیشینه کودکان با اختلال بیش فعال و نقص توجه مشاهده می کنیم.
کلینیک توانبخشی پایا( کاردرمانی شرق تهران- گفتار درمانی شرق تهران) و کلینیک توانبخشی غرب تهران( کاردرمانی غرب تهران – گفتاردرمانی غرب تهران) در زمینه درمان مشکلات حسی کودکان مخصوصا درمان مشکلات حسی در اوتیسم به فعالیت می پردازد.
مراکز درمان اختلال پردازش حسی تحت نظر جناب آقای دکتر صابر
مراکز درمان اختلالات پردازش حسی دکتر صابر از مراکز مجهز در تهران می باشد که شامل بخش های مختلف تخصصی نظیر ماساژ درمانی تخصصی کودکان، کاردرمانی یکپارچگی حسی، سنسوری روم، اتاق تعدیل حسی، بخش شنیداری و اتاق تاریک بینایی است. سنسوری روم با امکانات دیجیتالی و تجهیزات مکانیکی مختلف مانند تخته تعادل هوشمند، سویچ صوتی، تیلت برد مکانیکی، برج گردان، پک برد نوری و …. محیطی جذاب را برای کودکان با اختلال پردازش حسی ایجاد می کند که در آن به صورت درجه بندی شدی تحریکات مناسب حسی را دریافت نموده و تعدیل سازی حسی انجام گردد.
بخش شنیداری با تولید برنامه های طبقه بندی شده کامپیوتری، صوت های مناسب را برای کودکان با اختلال پردازش حسی تولید می کند که کودک را در جهت تمییز شنیداری و حساسیت زدایی صوتی آماده می کند. همچنین توجه شنیداری را در کودکان اوتیسم و بیش فعال بالا می برد. بخش ماساژ درمانی با انجام ماساژ های تخصصی کودکان در زمینه حس عمقی مفاصل و عضلات همچنین کاهش تدافع لمسی در کودکان موثر می باشد. استفاده از مدالیته های گرمایشی و سرمایی به تعدیل حس لمس کدکان اوتیسم کمک بسزایی می کند. در قسمت کاردرمانی یکپارچگی حسی بر روی تحریکات دهلیزی و حس عمقی و وستیبولار کودکان تاکید می شود این تمرینات با بهره گیری از توپ های تعادلی، تاب و تیلت برد موجب بهبود تعادل در کودک و کاهش نا امنی جاذبه ای و ترس از ارتفاع در کودکان می گردد. همچنین در کودکان با شلی عضلات و مفاصل این تحریکات به افزایش تحمل و قدرت عضلات کمک می کند.
مرکز درمان اختلال یکپارچگی حسی در حیطه تحریکات بینایی نیز با طراحی اتاق تاریک محیطی را فراهم نموده که کودکان با اختلالات حس بینایی بتوانند محرک های بینایی مناسب با سطح مشکلاتشان را دریافت نمایند.
علایم اختلال حسی در کودکان اوتیسم
در کل اغلب کودکان دارای اختلال پردازش حسی در اوتیسم یا اختلال یکپارچگی حسی اوتیسم مشکلاتی در لباس پوشیدن، غذا خوردن، حمام رفتن و لمس شدن توسط دیگران، احساس درد نامناسب نسبت به آسیب و…. را نشان میدهند. به هر حال همه کودکان دارای چالشهای پردازش حسی مشکلاتی از قبیل خوابیدن، بد اخلاقی، تغذیه نادرست و عدم تنظیم توجه بر خلق را دارند. با درمان اختلال یکپارچگی حسی در این کودکان توسط مرکز کاردرمانی حسی اوتیسم و ماساژ درمانی و گفتاردرمانی اختلال حسی می توان این علایم و مشکلات را در کودک برطرف کرد.
ترکیب حسی:
برخی از مردم در شرایطی هستند که به آن ترکیب حسی می گویند . که در آن یک حس به دلیل تقاطع بین راه های حسی در مغز به یک حس دیگر ارتباط مییابد. اعداد و حروف و صداها ممکن است رنگی به نظر برسند یا مزه ممکن است با اشکال مختلف همراه باشند. این یک وضعیت خوش خیم عمومی است که طیفی از مردم را شامل افراد مشهور در هنر و علم است ریچارد فینمن ( برنده جایزه نوبل فیزیک) ولارمیرنوبوکو (نویسنده) و آهنگساز و نقاش (داک الینگتون) را تحت تاثیر قرار داده است
پردازش تک کانالی:
در مقابل برخی از مردم در پردازش داده های حسی در یک یا دو کانال حسی مشکل دارند. آنها ممکن است به صدا خیلی حساس باشند یا به آسانی از طریق جنس بافتهای معینی اذیت شوند. آنها ممکن است یاد بگیرند که این حساسیت ها را جبران کنند و روی آنها کار کنند. افرادی که مشکلات پردازش حس قابل توجهی دارند، دارای پردازش تک کاناله هستند.
دقیقا مثل وقتی که شما در حال رانندگی هستید و به طور ناگهانی با یک ترافیک شلوغ مواجه میشوید و رادیویی خود را روشن میکنید یک فرد ممکن است نیاز داشته باشد که تا یک منبع داده حسی را به منظور تطبیق دادن آن به دیگری روشن کند.
برای مثال یک دانش آموز ممکن است از نگاه کردن به معلم هنگام که معلم برای توجه کردن بیشتر به آنچه که می گوید و صحبت می کند اجتناب کند دانش آموز حس بینایی را به منظور روشن کردن حس شنیداری خاموش کند یا ممکن است او در زمانی که در یک اتاق کوچک آرام قرار دارد بهتر بتواند حس های دهانی و چشایی و بویایی را حین غذا خوردن در مقایسه با بوفه مدرسه تحمل کند.
بیش حسی چیست:
کار آمدن با تجربیات روزانه زندگی که ظاهراً برای بیشتر ما عادی به نظر میرسد به آسانی میتواند کودک با مشکلات حسی را دچار مشکل کند. کودکان ممکن است بتوانند با خواسته های پردازشی برای یک مدت کوتاه یا حتی بلند مدت در صورتی که خواسته ها شدت کمتری داشته باشد کنار بیایند. اما اگر تقاضا ها بیش از حدیا بیش حسی اتفاق بیوفتد و برای مدت طولانی انباشته شوند کودک در معرض خطر بیش حسی قرار دارد که مثل این است که مقدار خیلی زیادی از غذا را روی یک بشقاب کاغذی قرار دهیم.
بشقاب شما ممکن است بتواند تحمل کند همانطور که شما روی آن سوسیس و چیپس و کمی سالاد کلم می گذارید اما اضافه کردن سالاد سیب زمینی سبب می شود که همه آنها بریزد. شما باید کمتر غذا روی آن قرار دهید یا یک بشقاب بزرگتر بردارید یا دو بشقاب استفاده کنید.
به طور مشابه شما می توانید از روش ها حسی استفاده کنید که احساس مراجع خود را راحت و ایمن نگه دارید مثلا (کاهش دادن بیش حسی) و توانایی اش را به منظور تحمل کردن میزان بیشتری از چالشهای حسی تقویت کنید. رز را در نظر بگیرید رز از صبح شنبه احساس عالی دارد.
مادرش نان توست درست می کند که مورد علاقه اوست، او می رود تا با اسباب بازی اش بازی کند و رنگ آمیزی کند. انجام دادن یک کار خوب به معنی ماندن داخل مرز است مادر خلاهایی را می بیند اما مشکلی نیست. چون که حالا رز یک دختره بزرگ است و دیگر از صدای زیاد ناراحت نمی شود. او مچ بند خود را پیدا می کند که راحت است اما بلوز مرده علاقه او خیس است.
او ناراحت می شود چون که آن بلوز شانس اوست. هنگامی که مادر پشت فرمان ماشین است رز پیراهنش را به دماغش می کند و می کشد و درعوض بوی پوست خود را حس میکند سپس آنها برای کاری به مرکز شهر میروند اولین توقفشان برای قهوه و بستنی مادر در قهوه خانه است بوی قهوه بینی او را می سوزاند و سپس برای خرید به یک مغازه بزرگ میروند. مادر می گوید: هنوز خیلی زود است که شلوغ شود. اما پارکینگ کمی شلوغ است و رز هنوز در لای درب های شیشه ای مغازه ای ایستاده و بدون اینکه درب ها بسته شوند و او را مثل اسپاگتی له کنند. او به مادرش کمک می کند تا وسایلی که در لیست است را پیدا کنند اما اضطراب جدایی دارد چون مردم زیادی آنجا هستند صدای علائم هشدار دهنده بالای سر خیلی بلند است صدای بلندگو و لامپ ها خیلی پر نور می باشند. چیزهای زیادی برای نگاه کردن وجود دارد او دلش می خواهد که آنجا را ترک کند اما مادرش میگوید که آنها فقط تعداد کمی از وسایل مورد نیازشان را گرفته اند.صدها خریدار وجود دارند . فقط سه صندوق خرید، کار می کنند. برای رز وضعیت مناسبی نبود. صدای بلندگوها زیاد بود و وقتی که به روز می گفت: رز آرام بمان و نفس بکش بویی شبیه قهوه کثیف می داد رز نتوانست آرام بماند و شروع به گریه کردن کرد و تلاش می کرد تا مادرش او را بیرون ببرد. مادر گفت: تو باید اینجا منتظر بمانی و من متاسفم که کارم خیلی طول می کشد بعد از این به کتابخانه خواهیم رفت تا تو بتوانی به کتابهای حیوانات نگاه کنی مادر به دخترش نگاه کرد و دید که او به گوشه ای رفته است. رز روی زمین افتاد و مادر شروع به بستن موهایش کرد مشتریان فروشگاه به ما رو گفتند که کار رز بد و ناپسند است و یکی از آنها رو به دیگران کرد و گفت که چه بچه بداخلاق و لوس دارید. مادر هزینه خرید را پرداخت کرد و آنها به طرف ماشین رفتند هم مادر و هم دختر اشک می ریختند. زندگی تجربیات حس های مختلف است تا ما به طور همزمان بتوانیم داده های حسی مختلفی را پردازش کنیم. این میتواند به زیبایی و آسانی باشد اگر یک کودک آرام باشد و به خوبی غذا بخورد و بخوابد با این وجود درگیر شدن به مدت طولانی در پردازش حسی نیازمند صرف انرژی زیاد است و تلاش فراوانی را میطلبد مثل اتیسم. به خاطر بیاورید که سختی و تلاش زیاد به هم مربوط اند مادر رز احساس می کرد که تعداد افراد داخل مغازه زیاد نیست یا رز از لحاظ حسی تدافعی عمل نمی کند. با در نظر گرفتن این موضوع که رز نمی توانست داده های حسی را به خوبی تجزیه و تحلیل کند.
میزان رفتارهای خروجی:
یک کودک ممکن است توجه یادگیر شدن خود در یک موقعیت را به خوبی رهبری کند. کودک دیگر ممکن است به موقعیتی که بعضی از مردم آن را ایجاد کردهاند توجه نماید. تمرکز بیش از حد در بعضی رفتارها ممکن است به موارد غیر قابل پیش گویی و انتظار کمک کند و شاید در جهان خارجی دردناک باشد و به جای آن تمرکز روی بعضی از چیز های ساده و قابل پیشگویی که او توانایی کنترلش را دارد ساده و مورد رضایت او باشد.
رفتارهای خروجی فعال:
اغلب جلوگیری از دادههای حسی غیر قابل تحمل در کودکان ممکن است به صورت واکنش صدای بلند یا پرخاشگری باشد. آنها ممکن است فریاد بزنند یا از ترس جیغ بزنند و درد یا خشم و غضب خودشان را نشان دهند. ممکن است لگد محکم بزنند و به شدت عصبانی شوند وقتی که آنها را محدود کنیم ممکن است اسباب بازی های خود را پرتاب کنند. ممکن است به دیگران ضربه بزنند یا ضربه بخورند و لگد بزنند و یا در برخورد با دیگران که سعی دارند به آنها کمک کنند رفتار بدی نشان دهند و یا رفتارهای آزاردهنده مثل محکم زدن سرشان به جایی با کوبیدن دست روی سرشان و کندن موی سر خود را داشته باشند
رفتارهای خود تحریکی:
بعضیها از کودکان به طور خاص کودکان طیف اتیسم یا با ناتوانی های شناختی در رفتارهای خود تحریکی درگیر می شوند مثل جنباندن و چرخیدن و ضربه به دست در پاسخ به تقاضاهای پردازش حسی در اوتیسم این مهم است که تشخیص دهیم که رفتارهای خود تحریکی به طور مستمر انجام می شود در حقیقت همه رفتارهای خود تحریکی ما از یک زمان تا زمان دیگر به عنوان مکانیسم آرامش بخش است شما ممکن است وقتی که نیاز دارید هوشیار باشید، آدامس بجوید یا قهوه بنوشید یا با تکان دادن پاهای تان یا کشیدن موهایتان و پاک کردن گوشتان و یا درگیر شدن در هر چیزی که به شما کمک بکند تا احساس و عملکرد بهتری را داشته باشید.
ما میدانیم که این تحریکات به اندازه کافی برای کمک به ما مفید هستند و از نظر اجتماعی نیز مورد پذیرش واقع شده اند. میزان دقیق رفتار های خروجی بایستی مورد قبول جامعه واقع شود. کودکی مشکل حسی قابل توجهی دارد ممکن است با خود تحریکی های ناهنجار در کشمکش باشد که موجب آشفته شدن دیگران میشود. این رفتارها منجر به این مواردی می شود:
بازتوانی یک سیستم عصبی غیر فعال در فرد، در هنگام بی حوصلگی و حین پایین بودن میزان تحریک
خودتنظیمی در برابر یک سیستم عصبی مقاومت ناپذیر.
انسداد داده های حسی در اوتیسم
احساس بهتر به دلیل رفتارهای خود آزاری و خود تحریکی با هم و رها شدن دوپامین و مواد شیمیایی درون بدن.
اختلال حسی در اوتیسم- یکپارچگی حسی در اوتیسم
لئو کانر، مراقبت های نوین از کودکان دارای اوتیسم در مقاله ۱۹۴۳ اش بر اختلالات حسی کودکان دارای اوتیسم تاکید کرده بود : ( از صداهای بلند و اشیاء متحرک وحشت می کنند، تاب، آسانسور، جارو برقی، آب جاری، شعله گاز و همزن برقی و حتی صدای باد می تواند باعث وحشت آنها شود.) مطالعات بعدی ادعای کائر را تایید کرد.
امروزه نیز اظهارات متعددی از افراد بزرگسال دارای اوتیسم وجود دارد که ابراز می دارند در کودکی چگونه از تند حسی رنح می بردند. (برای مثال لباس های زیر همچون فرو رفتن میخ در پوست ایجاد می کند.) یا اینکه چگونه تشنه برخی از محرکات حسی بوده اند. (مثلا برای تجربه فشار بیشتر در گوشه ها قرار گرفتن یا به جاهای تنگ رفتن، میل به کشتی گرفتن برای مچاله شدن، لیسیدن و بوییدن چیزهای غیر خوراکی یا حتی رفتارهای خود زنی مثل کندن پوست یا کوبیدت سر.)
اینکه چرا افراد دارای اوتیسم در پردازش حسی دچار چنین نقایصی می شوند مشخص نیست. با این همه، تا نسخه چهارم دی اس ام علائم حسی نقشی در تشخیص رسمی اوتیسم ایفا نمیکرد. هرچند در نسخه چهارم به این علائم اشاره می شود اما جز معیارهای تشخیصی محسوب نمیشد و در تست ADOS پرکاربرد ترین ابزار تشخیص مورد استفاده مطالعات حوزه اوتیسم اشاره ای به مشکلات حسب نشده است، اما در نسخه پنجم دی اس ام مشکلات حسی به عنوان یک معیار تشخیصی در اختلال طیف اوتیسم مطرح شد. اما چرا؟
شاید به این دلیل که مسائل حسی مختص به اختلال طیف اوتیسم نمیباشد. همه کودکانی که دارای بیش حسی یا کند حسی میباشند در قلمرو اوتیسم جا نمی گیرند. اما این نکته درباره همه علائم اوتیسم صدق میکند.
برای مثال رفتارهای تکراری هم منحصر به اوتیسم نمی باشد ولی جز معیار های تشخیص اوتیسم محسوب می شود. برای جذب معیارهای تشخیص اوتیسم می شود.
به نظر میرسد این امر ناشی از آن است که روان پزشکان و روان شناسان که دی اس ام را به نگارش در می آورند بیشتر به مطالعه کارکرد های ذهنی علاقه مندند تا به عملکردهای سطح پایینی مثل پردازش حسی! اما با کشف سیستم آینه ای که آگاهی حسی را به کارکردهای عالیه ذهن مثل تئوری ذهن پیوند می زند، شواهد لازم برای قرار گرفتن مشکلات حسی در زمره معیارهای تشخیص اوتیسم قرار گرفت.
مشکلات حسی : در جستجو جایگاهی در مغز
در سال ۱۹۷۲ کاردرمانی به نام جین آیرس اصطلاح یکپارچگی حسی را مطرح کرد. وی معتقد بود که پایین ترین بخش مغز تحت عنوان ساقه مغز که به نخاع متصل می شود. همه ورودی های حسی نواحی مختلف بدن را پیش از عبور و رسیدن به قشر مغز یکپارچه (ادغام) می کند.
بر اساس نظر آیرس فرایند یکپارچگی حسی در ساقه مغز نهایتاً منجر به ادراک یا سایر انواع آمیزش داده های حسی می شود و بشر را قادر می سازد به طور موثر با محیطش تعامل کند. آیرس معتقد بود که ورودی های حسی و فعالیت های حرکتی دوران نوزادی تجربه معناداری برای کودک می سازد.
کودک یاد می گیرد که بدنش را در فضا حرکت دهد یاد می گیرد که اشیا وجود دارند حتی اگر دیده نشوند. یاد می گیرد که چگونه دو چیز را با هم ترکیب کند و غیره به نظر وی این تجارب به هوش حسی – حرکتی بدل میشود که پیش نیاز هوش بازتابی است.
هوش بازتابی به معنی کارکردهای شناختی سطح بالا است. آیرس مشاهده کرد که بسیاری از کودکان دارای کم توانی ذهنی یا جسمی، واکنش های غیرعادی به ورودیهای حسی نشان می دهند.
وی نوشت که وقتی رشد مغز از مسیر عادی اش منحرف می شود، حس لامسه مستعد آن است که به جای متمایز شدن بیشتر منتشر شود. لذا بسیاری از این کودکان در مواجهه با برخی محرک های لمسی آماده بروز واکنش های نزاع و گریز می باشند.
آیرس معتقد بود که این پاسخ های ناهنجار نشانگر اختلال در یکپارچگی حسی است و این اختلال ناشی از یک ناهنجاری در ساقه مغز می باشد. به نظر وی یکپارچگی حسی معیوب در ساقه مغز علت پاسخ های ناهنجار کودکان کم توان به محرکهای حسی است.
آیرس و پیروانش به بروز اختلالات تنظیمی و رفتاری مثل بی نظمی در خواب، خوراک و دفع به عنوان بخشی از ویژگیهای اختلال در یکپارچگی حسی تاکید داشتند. بنابراین آیرس برای اصلاح این اختلال مفروض در ساقه مغز درمانی به نام یکپارچگی حسی پیشنهاد داد.
وی مدعی بود که روش یکپارچگی حسی نه تنها در عملکردهای ساقه مغز مثل پردازش حسی موثر است، بلکه بر کاربرد های عالیه قشر مغز مثل توجه و یادگیری نیز موثر است. آیرس علاقهمند بود که روش یکپارچگی حسی را برای کودکان دارای اختلال یادگیری از منظر وی ناشی از اختلال در یکپارچگی حسی است به کار گیرد. آیرس نوشت :
(روش یکپارچگی حسی برخلاف سایر روش ها سعی نمی کند مهارت های خاصی چون تطابق محرکهای بینایی، به خاطر سپردن توالی صداها، تمیزصداها از هم، وصل کردن نقاط با خط به هم یا دیگر مواد مدرسه ای را آموزش بدهد.
بلکه در تلاش است تا توان مغز برای اینکه چگونه اینها را یاد بگیرد افزایش دهد اگر ظرفیت مغز در دریافت، حافظه برنامه ریزی حرکتی افزایش یابد، این توانمندی را به یادگیری همه موضوعات و مباحث مدرسهای اختصاص خواهد داد.
هدف روش یکپارچگی حسی اصطلاح موانعی است که عملکرد های نورولوژیک برای یادگیری ایجاد میکند نه حمله به علائم آن بد عملکردی!)
آیرس اصطلاح رژیم حسی را به عنوان بخشی از یکپارچگی حسی نیز مطرح نمود. سطحی از تحریک حسی که مناسب کودکی خاص می باشد. وی معتقد بود که هدف درمان، یافتن سطحی از ورودیهای حسی از هر حس است که برای کودک مورد نظر مناسب باشد.
اگر کودک دارای بیش حسی است یعنی واکنش او به ورود های حسی بیش از حد می باشد، هدف فراهم کردن تحریکات نرم و آرام می باشد، تاب دادن و موسیقی های آرام بخش و موارد مشابه. اگر کودک کند حس است یعنی واکنش به ورودی های حسی کمتر از حد می باشد، باید برای کودک فعالیت هایی تدارک دید که منجر به تحریک حسی کودک شود مثل پریدن، چلاندن، برس کشیدن به حرکات نوسانی، از جلیقه های وزنه دار نیز برای تحریک حسی لمسی می توان استفاده نمود، خمیربازی، رنگ انگشتی، میزشن و مواردی از این دست نیز مفید می باشد.
درمانگر از والدین می خواهد که همین فعالیت ها را در منزل و مدرسه برای کودک پیگیری نماید. مساعد سازی محیطی نیز برای کودکان دارای بیش حسی مفید میباشد کارهای از قبیل استفاده از هدفون یا گوشی برای حذف سر و صداهای محیطی، اجتناب از لباس های زبر، کندن برچسب های لباس، تعویض لامپ های فلورسنت نیز مرسوم می باشد.
کاردرمان ها معتقدند بسیاری از علائم اوتیسم برخاسته ازاختلال پردازش حسی در ساقه مغز می باشد و در صورت ترمیم پردازش حسی پیشرفت های قابل توجهی در سایر ابعاد اوتیسم مشاهده خواهد شد. اما در واقعیت شواهد کمی وجود دارد که ثابت کند پردازش حسی در سطح ساقه مغز کودکان دارای اوتیسم معیوب می باشد.
به علاوه هیچ شاهدی نیز دال بر اینکه آسیب در پردازش حسی منجر به اوتیسم بشود وجود ندارد. از سویی نمیتوان هیچ مکانیزم نورولوژیک خاصی یا جایگاه آناتومیکی در ساقه مغز را به یکپارچگی حسی منسوب کرد. هنوز پس از ۴ دهه مفهوم یکپارچگی حسی ثابت نشده باقی مانده است و جایگاه آن در مغز (اگر وجود داشته باشد) شناسایی نشده است.
یوتا فریث واضع تئوری نقص در جامعیت مرکزی در اوتیسم معتقد است که واکنش های معیوب به داده های حسی بیشتر ناشی از ناهنجاری هایی در قشر مغز است تا ساقه مغز شواهدی از مطالعات EEG وMRI در حمایت از هر دو نظر وجود دارد.
البته سیستم نورون های آینه ای، تالاموس و مخچه نیز میتوانند در این فرآیند دخیل باشند. اما آنچه مهم است این است که آیا با وجود این نقص نظری در مورد یکپارچگی حسی آیا این روش واقعاً کار میکند یا نه؟ هیچ شکی در مورد اینکه واکنش کودک دارای اوتیسم به محرکهای حسی ناهنجار است، وجود ندارد.
در مورد اینکه تعامل برخی از کودکان دارای اوتیسم طی استفاده از برنامه یکپارچگی حسی افزایش می یابد نیز تردید کمی وجود دارد. به نظر میرسد یکپارچگی حسی باعث افزایش کیفیت زندگی کودکان دارای اوتیسم و والدین شان شده است و همین دلیل برای استفاده از آن به عنوان یک روش درمان کافی است.
اما علیرغم چهار دهه استفاده از آن هیچ مطالعه ای وجود ندارد که نشان دهد روش درمان یکپارچگی حسی باعث تغییرات بلند مدت مورد ادعای آیرس میشود.
مرکز کاردرمانی حسی اوتیسم و کاردرمانی یکپارچگی حسی
درمان طلایی استاندارد برای مشکلات پردازش حسیSID همواره کاردرمانی حسی اوتیسم از طرف یک درمانگر آموزش دیده با تجربه ی گسترده در تئوری و تمرینات یکپارچگی حسی بوده است. بعضی از کاردرمانگران در کنار روانپزشکان، روانشناسان فیزیولوژیست ها، مددکاران اجتماعی و سایر متخصصین بالینی سلامت کار میکنند در حالی که بسیاری دیگر در مدارس، بیمارستان ها و سایر محیط ها مشغول به فعالیت هستند. کار درمانگران و متخصصین سلامت روان در درمان کودک با در نظر گرفتن طیف کاملی از نیازهای عاطفی و فیزیکی همکاری کاملی را با هم به وجود آورده اند. کاردرمانی پردازش حسی، عصبی عضلانی، حرکتی، روانی اجتماعی و سایر مهارتهای تکاملی را بنا می کند تا کودک را قادر سازد که جهان اطرافش را بهتر کشف کند. در حالی که سایر متخصصین بالینی آگاهی خود توانایی کنار آمدن و توانایی دفاع کردن از خود از یک راه مثبت جامعه پسند را در کودک پرورش میدهند. این مسئله ممکن است این طور نشان دهد که کاردرمانی بیشتر از رویکرد پایین به بالا استفاده میکند و سایر متخصصین بالینی بیشتر از رویکرد بالا به پایین بهره میبرند و به عبارتی دیگر کاردرمانی مسیرهای عصبی بین مغز و بدن را درست می کند که نتیجه آن تغییر در چگونگی احساسات و تفکر مراجعه است. در حالی که سایر متخصصین سلامت مهارت های روانی اجتماعی و عاطفی را اصلاح می کنند که نتیجه آن تغییر در چگونگی احساسات و تفکر مراجعه است. هدف نهایی یکی است اینکه مراجع به کفایت، اعتماد به نفس و بهره وری برسد و تا جایی که امکان دارد در زندگی روزمره مستقل شود.
کاردرمانی چیست ؟
کاردرمانی یک حرفه ی تخصصی سلامت است که از فعالیت های هدفمند و عملکردی برای کمک به مردم جهت تعامل بهینه در کارهای معنی دار هر روز مره که شامل مراقبت از بدن، بازی کردن، حضور در اجتماع و مدرسه و رفتن به محل کار است. کاردرمانگران در مدارس، بیمارستان ها، کلینیک های سرپایی، کلینیک های شخصی، نهادهای اجتماعی و سایر محیط ها فعالیت میکنند. کاردرمانگران با آموزش در حیطه های همچون روانشناسی، روانپزشکی، آناتومی و فیزیولوژی، نورولوژی و ارتوپدی برای تمام رده های سنی با مشکلات عاطفی، تکاملی، فیزیکی و اجتماعی، تکامل را تسهیل می کنند، استقلال را افزایش می دهند مانع ناتوانی می شوند و آن را به حداقل می رسانند فیزیوتراپیست ها تمرکز ویژهای روی، مشکلات عصبی عضلانی و ارتوپدی دارند.
کاردرمانگران علاوه بر ارزیابی و درمان چالش های پردازش حسی SIDکودکان ممکن است حیطه های زیر را در نظر بگیرند :
مهارت های حرکتی ظریف مثل گرفتن و رها کردن، بستن دکمه ها و برندهای کفش و استفاده از وسایلی مثل مدادرنگی و قیچی ها
مهارت های حرکتی درشت مثل بالا رفتن از پله ها و استفاده از تجهیزات زمین بازی
مهارت های برنامه ریزی حرکتی به منظور تعامل در الگوهای حرکتی ناآشنا
مهارتهای خودیاری مثل غذا خوردن مستقل، نظافت و فعالیتهای بهداشتی
هماهنگی چشم و دست پرتاب کردن و گرفتن توپ و رسم اشکال
مهارت های ادراک بینایی
مهارت های حرکتی نوشتاری از پایه مثل تشکیل حروف تا نکته برداری سر کلاس
مهارت های اجتماعی و بازی کردن
نیازهای تکنولوژی کمکی مثل مدادگیرها، تخته های شیبدار، روش های دسترسی به کامپیوتر و وسایل ارتباطی، استفاده از ویلچر و وسایل تطابقی مثل گیرنده ها، و وسایل کمکی لباس پوشیدن برای مراجعین با ناتوانی های فیزیکی
با این حیطه ی فعالیتی وسیع عجیب نیست که هر کاردرمانگری دانش و تجربه ی عمیق در حیطه ی پردازش حسی را نداشته باشد. بعضی روی توانبخشی ارتوپدی، حرکات ظریف و مهارت های حرکتی نوشتاری تمرکز میکنند و به همین ترتیب بعضی دیگر…..
هنگام کمک کردن به کودکان و نوجوانان با مشکلات حسی(SID- SPD) مطمئن باشید که با یک درمانگر که از چهارچوب مرجع یکپارچگی حسی استفاده کرده و آموزش و تجربه لازم در ارزیابی و مداخلات پردازش حسی کودکان را دارد همکاری لازم را انجام دهید.
مرکز ارزیابی و درمان اختلال یکپارچگی حسی در اوتیسم
نقطه ی شروع ارزیابی اولیه در قالب تست های عملکردی، مشاهدات بالینی، و مصاحبه با والدین است. علاوه بر ارزیابی پاسخدهی هر سیستم حسی و تواناییهای یکپارچگی چند حسی، کاردرمانگر عواملی را مثل دامنه حرکتی، تون عضلانی، قدرت، ثبات وضعیتی، الگوهای حرکتی، هماهنگی چشم و دست و مهارتهای برنامه ریزی حرکتی را ارزیابی خواهد کرد. ارزیابی جامع کاردرمانی همچنین مهارتهای حرکتی ظریف، دست خط ادراکی دیداری، مهارت های خود مراقبتی و بیشتر را ارزیابی خواهد کرد. در حالت ایده آل کاردرمانی همچین رفتار کودک را خارج از عرصه ارزیابی برای دیدن چگونگی عملکرد در خانه، مدرسه و جامعه مشاهده می کند. اگرچه کاردرمانی برای نیازهای هر فرد خاصی تعیین شده است فرض اساسی همیشه این است که سیستم عصبی برای کارایی موثرتر می تواند سازماندهی دوباره شود. با تکیه بر شکل پذیری عصبی اصول اساسی علم اعصاب به طور یکسان کاردرمانی، فیزیوتراپی و حتی روان درمانی اعمال میشود. بنابراین درمان یکپارچگی حسی یک طراحی هوشمندانه و تحریکات مکرر درجه بندی شده برای سیستم های چند حسی متناسب با سطح تحمل و مهارت کودک فراهم می کند. به عبارتی دیگر کاردرمانی حسی در اوتیسم مبنی بر یکپارچگی حسی یک انقلاب است. کاردرمانی مبنی بر یکپارچگی حسی معمولا در یک محیط طراحی شده مخصوص فراهم می شود که گاهی اوقات اتاق حسی هم نامیده میشود که دارای وسایلی مثل تاب ها، نردبان ها، تونل ه،ا تخته چرخ دار، تخته پرش و استخرهای توپ می باشد. در اتاق حسی کودک با یک کاردرمانگر فعالیت میکند که این درمانگر محیط را هدفمندانه به گونه ای طراحی کرده است که چالش و کشف کردن کودک را ارتقا دهد و موانع برای رسیدن به موفقیت را به حداقل برساند. کودک و کاردرمانگر در ایده ها و انتخاب فعالیت ها با هم همکاری می کنند و کودک به صورت فعال در فعالیت هایی درگیر می شود که برای فراهم کردن تعامل کامل تنظیم شدهاند. در درمان ممکن است شما کودکتان را ببینید که داخل فضای تاب هایی که از سقف آویزان است بچرخد و حرکت کند. ممکن است بالا رفتن و یا پایین آمدن او را از موانع زیادی ببینید. از نردبان های طنابی بالا برود و داخل تونل ها حرکت کند. او ممکن است خودش را روی تخته چرخ دار قرار بدهد و به شما فشار بدهد خودش را محکم به طناب مرتفع نگه دارد یا از یک سکو به روی تشک یا داخل استخر توپ بپرد.
درمان با یک کودک دیگر ممکن است کاملاً متفاوت به نظر برسد حداقل در شروع درمان شما ممکن است او را ببینید که با درمانگر در یک اتاق کم نور نشسته است، لباس فشاری پوشیده است با پتوهای سنگین پوشیده شده است و به فعالیت توجه میکند. شما ممکن است او را در حال تاب خوردن آرام روی تاب ببینید در حالی که درمانگر او را به طرفین تاب می دهد، یا به آرامی همراه با زمزمه موزون درمانگر روی یک سطح نرم غلت بزند. او ممکن است به آرامی در یک گوشه تاریک نشسته باشد از طریق یک شلنگ آب حباب درست کند درمان یکپارچگی حسی می تواند از یک کودک به کودک دیگر خیلی متفاوت به نظر برسد آن گونه که این درمان برای هر کودک با نیازهای ویژه خاص اختصاص یافته است.
تمام درمان های کاردرمانی در اتاق حسی رخ نمیدهد. مداخلات منزل محور در فضای آشنا برای کودک با استفاده از اسباب بازی های خودش، صندلی ها، پله ها و هرگونه وسایلی که برای کودک به کودک نیاز باشد اکتشافات حسی، یادگیری و یکپارچگی حسی را ارتقا میدهد. در منزل والدین ممکن است کودک را در حالت نشسته روی تاب بالشتکی که سقف آویزان است، پریدن روی تخته پرش کوچک در حالی که حروف فومی را شناسایی می کند، گوش دادن به یک موسیقی خاص از طریق هدفون هنگامی که روی تخته تعادل ایستاده است یا در حال بازی با پاهای عریان در یک انبار پر از حبوبات و برنج خشک، مشاهده کننده شما ممکن است کودک را ببینید که روی یک میز که با پودر شکلات پوشیده شده است نقاشی می کشد درحالی که به آرامی روی توپ درمانی جست و خیز می کند. می توان به والدین مراقبین نشان داد که چگونه به کودک کمک میکنند تا بر موانع حسی که باعث مشکل شدهاند غلبه کند، به عنوان مثال چگونه حساسیت زدایی لامسه را قبل از فشار و عمقی هنگام شستن موها ی کودک فراهم کنند، چگونه اتاق کار کودک را از نظر حسی برای نشستن و نور جهت انجام تکالیف تنظیم کنند و چگونه برای یک نوجوان از اینکه سر میز شام بنشیند تحریک وستیبولار را که نیازهای لازم برای حرکت را برآورده میکند فراهم کنند. کاردرمانگر میتواند والدین، پرستاران کودک، معلمین، و سایر افراد بالینی را آموزش دقیق بدهد که مداخلات حسی را اجرا کنند مثل پروتکل لمس عمقی با فشار عمیق (بیشتر به عنوان برس زدن شناخته می شود.) برنامه های درمانی صدا محور، و سایر توصیه های درمانی تمرین ها و فعالیت ها، در منزل، محل های اقامتی، مدرسه یا سایر محیط ها کاردرمانگر باید محیط را ارزیابی کند و به خانواده و سایر مراقبین کمک کند تا اگر لازم باشد آن را تغییر بدهند. برای مثال کودکی که مشکلات خواب دارند ممکن است از افزایش تاریکی اتاق، پرده های عایق صدا و…. سود ببرد. کاردرمانگر ممکن است کمک کند به مراقبین تا تشخیص دهند که مراجع از نظر بینایی حساس است و ممکن است اگر به کارهای بهداشتی و اصلاح صورت تمایل ندارد به این دلیل است که نور فلورسنت حمام اجتناب میکند و ممکن است توصیه کنند که نور محیط عوض شود منبع نور متفاوت دیگری اضافه می شود و یا اینکه این فعالیت ها را در یک اتاق دیگر و با سایر اعضا انجام دهد. کاردرمانگر باید به خانواده کمک کند تا روشهای حسی را به زندگی روزمره وارد کنند مانند : هل دادن روروک کودک توسط کودک بزرگتر برای تحریک حسی عمقی، نشستن روی صندلی تک پایه یا نیمکت کم ارتفاع به جای تکیه دادم به صندلی هنگامی که تلویزیون نگاه می کند، پریدن روی تخته پرش کوچک به مدت ۵ دقیقه قبل از کار روی میز یا استفاده از بالش های بادی عاج دار مسطح برای حرکت در حالی که نشسته است. کاردرمانگری که کودک را در محیط منزل درمان می کند احتمالاً رویکردهای تمایلی و توانبخشی را به خوبی ترکیب خواهد کرد مثل کمک به مراجعین در فعالیتهایی همچون مراقبت از پوست و بدن، بستن بند های کفش، حل کردن پازل و مازها، دست خط و کار با صفحه کلید و فراهم کردن میان وعده ی ساده برای کودکان بزرگتر.
تحقیقات در زمینه اختلال پردازش حسی چه چیزی را نشان می دهند؟
اختلال پردازش حسی در اوتیسم می تواند سبب آشفتگی و به طور کلی برای افرادی که تجربه ناخوشایند دارند دردناک باشد. آنها در تلاش هستند تا به کودکان خود کمک کنند. همه و یا اغلب پدر و مادر ها یا معلم ها اگر تلاششان را بیشتر کنند کنترل بیشتری روی رفتار کودکشان به دست خواهند آورد و بسیاری از مشکلات از قبیل تنبلی، افسردگی، عصبانیت و نقایص شناختی را به خوبی مدیریت میکنند.
درمان طلایی استاندارد برای اختلال پردازش حسی اوتیسم همواره کاردرمانی حسی در کودکان اوتیسم از طرف یک درمانگر آموزش دیده با تجربه گسترده در تئوری و تمرینات یکپارچگی حسی اوتیسم بوده است. بعضی از کاردرمان حسی در اوتیسم در کنار روانپزشکان، روانشناسان، فیزیولوژیست ها، مددکاران اجتماعی و سایر متخصصین بالینی سلامت کار میکنند در حالی که بسیاری دیگر از کاردرمانی حسی اوتیسم در مدارس، بیمارستانها و سایر محیط ها مشغول فعالیت هستند.
کاردرمانگران و متخصصین سلامت روان در درمان کودک با در نظر گرفتن طیف کاملی از نیازهای عاطفی و فیزیکی همکاری کاملی را با هم به وجود آوردهاند. کاردرمانی پردازش حسی، عصبی عضلانی، حرکتی، روانی اجتماعی و سایر مهارت های تکاملی را بنا می کند تا کودک دچار اختلال یکپارچگی حسی را قادر سازد که جهان اطرافش را بهتر کشف کند. در حالی که سایر متخصصین بالینی آگاهی خود، توانایی کنار آمدن، و توانایی دفاع کردن از خود از یک راه مثبت و جامعه پسند را در کودک پرورش میدهند. این مسئله ممکن است اینطور نشان دهد که کاردرمانی بیشتر از رویکرد پایین به بالا استفاده میکند و سایر متخصصین بالینی بیشتر از رویکرد بالا به پایین بهره می برند.
به عبارت دیگر کاردرمانی حسی اوتیسم مسیرهای عصبی بین مغز و بدن را درست میکند که نتیجه آن تغییر در چگونگی احساسات و تفکر مراجع است. در حالی که سایر متخصصین سلامت مهارتهای روانی اجتماعی و عاطفی را اصلاح می کنند که نتیجه آن تغییر در چگونگی احساسات و تفکر مراجع است. هدف نهایی یکی است: این که مراجعه به کفایت، اعتماد به نفس و بهره وری برسد و تا جایی که امکان دارد در زندگی روزمره مستقل شود.
کودکان با مشکلات پردازش حسی ( SID – SPD ) نیازمند توانبخشی حسی مداوم توسط بهترین کاردرمان حسی می باشند تا بتوان تعدیل حسی و یکپارچگی حسی را در آنان ایجاد کرد. ماساژ درمانی، آب درمانی، ماساژ درمانی، کاردرمانی در یکپارچگی حسی، سنسوری روم، اتاق تحریکات حسی و اتاق تاریک از خدمات مورد نیاز این کودکان می باشد.
اختلال پردازش حسی در بزرگسالان
اختلال پردازش حسی اختلالی است که در آن فرد به طور معمول به صدا ها، بو ها، بافت ها و دیگر محرک ها پاسخ نمی دهد. این افراد احتمال دارد به حدی به موسیقی متن فیلمی حساس شوند که نتوانند در یک تئاتر بنشینند، یا آن قدر به محرک ها بی حس باشند که تمام سعی خود را بکنند تا آن را جستجو کنند. اختلال پردازش حسی عموما در کودکان شایع تر است با این حال بزرگسالان را می تواند تحت تاثیر نیز قرار دهد. اگر اختلال پردازش حسی در دوران کودکی درمان نشود، نشانه های آن همراه با فرد در بزرگسالی باقی می ماند؛ با این تفاوت که این افراد طی سال ها یاد گرفته اند که در شرایط متفاوت خود را کنترل کنند یا بزرگسالان روش هایی را برای مقابله با اختلال پردازش حسی به وجود آورده اند که به آن ها اجازه می دهد این اختلال را از دیگران مخفی نگه دارند. این افراد به جنس پارچه لباس و یا برخی اجزا لباس همچون برچسب، زیب، درز لباس و … حساس می شوند. از دست دادن، روبوسی با افراد و در آغوش گرفته شدن توسط دیگران خودداری می کنند. ذائقه چشایی این افراد یا به صورت افراطی می باشد و یا این که به شدت بی مزه می باشد. اضطراب و نگرانی های زیاد زمان راه رفتن روی پله برقی یا زمان استفاده از آسانسور آن ها را با چالش های رو به رو می کند. با به وجود آمدن تغییرات جدید در محیط مخالفت می کنند و تغییرات آن ها را عصبانی می کند. هنگام انجام فعالیت های چند مرحله ای دچار استرس یا عصبانیت می شوند و مرحله ی بعد را فراموش می کنند. مشکل در یاد گرفتن وظایف جدید دارند، خیلی اوقات بی نظم هستند، شخصیت بیش از اندازه حساس آن ها احتمال دارد سبب شود که از خوردن غذا پرهیز کنند، به وسواس دچار شوند یا از خواب هم خودداری کنند، سر و صدای زیاد نیز احتمال دارد برای بزرگسالان کافی باشد تا استرس خود را افزایش دهند.
بهترین روش درمان اختلال پردازش حسی یا اختلال یکپارچگی حسی، کاردرمانی حسی یا استفاده از رژیم حسی می باشد. درمان اولیه اختلال پردازش حسی بر در نظر گرفتن اطلاعات ورودی از 3 حس عمقی، لامسه و وستیبولار به منظور ارتقا سیستم عصبی در پردازش آن ها متمرکز می باشد. درمان با روش یکپارچگی حسی عموما به صورت انفرادی است، چرا که درمانگر باید فعالیت های درمانی را با توجه به علایق و نیازهای کودک طراحی کند. خدمات کاردرمانی همچنان به عنوان درمان بهینه برای بزرگسالان در نظر گرفته می شود و می توان از آن ها برای کمک به عزیزان مبتلا به این اختلال در پردازش بهتر اطلاعات حسی استفاده کرد.
اختلال حسی لامسه
حس لامسه یکی از حواس پنجگانه اصلی ما می باشد که به وسیله پوست و سیستم عصبی وابسته به آن دریافت می شود و به ما امکان برقراری ارتباط با محیط اطراف و احساس اشیا و تماس با آن ها را می دهد. حس لامسه نقش موثر و مهمی در زندگی روزانه انسان ها دارد. این حس به انسان ها این امکان را می دهد تا در ارتباط با محیط اطراف خود عمل کنند و عکس العمل های درستی نسبت به تغییرات دما، فشار و درد نشان دهند. علاوه بر موارد گفته شده، حس لامسه در برقراری ارتباط یک انسان با انسان دیگر نیز نقش بسیار مهمی ایفا می کند. اختلال حس لامسه نوعی وضعیت غیر عادی است که در آن فرد با مشکلات در پردازش و درک حس لامسه مواجه می شود. این اختلال می تواند تأثیراتی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد، چرا که حس لامسه در خیلی از فعالیت های روزانه ما نقش های مهمی ایفا می کند. در این اختلال فرد احتمال دارد حس لمس را به صورت غیر معمولی تجربه کند، مثل احساس فشار زیاد یا بی حسی یا حتی فرد احتمال دارد دچار مشکلاتی در تشخیص دما ها باشد، مثلا مشکل در تشخیص شدت یا تغییرات حرارتی و یا افراد احتمال دارد لمس های عادی را به صورت دردناک تجربه کنند، به گونه ای که یک لمس سبک نیز می تواند برای آن ها دردناک باشد. از آن جایی که اختلال حس لامسه می تواند تأثیراتی جدی بر زندگی روزانه فرد داشته باشد، شناخت و تشخیص درست این اختلال از اهمیت بالایی برخوردار است. درمان اختلال حس لامسه متناسب با نیاز های هر فرد انجام می شود. درمان اختلال حس لامسه به طور معمول ترکیبی از روش های روانشناختی و درمان های شناختی – رفتاری است. روش های درمانی اختلال حس لامسه می توانند به فرد کمک کنند تا در درک و تفسیر حس لامسه بهبودی پیدا کنند.
اختلال پردازش بینایی
اختلال پردازش بینایی هیچ ارتباطی به نابینایی یا اختلالات و بیماری های چشم ندارد، بلکه نوعی اختلال عصبی مغزی می باشد که به پردازش چیزهایی مرتبط است که چشم ها می بینند اما مغز قادر به تشخیص صحیح آن ها نمی باشد. عموم مردم فکر می کنند این اختلال به بیماری های چشم مرتبط است، در صورتی که این باور غلط است. فقط مغز افراد مبتلا به اختلال پردازش بینایی قادر به پردازش و تشخیص صحیح از چیزهایی که چشم آن ها می بیند، نمی باشد. اختلال پردازش بینایی می تواند اثرات قابل توجهی بر توانایی فرد در درک و تفسیر اطلاعات دیداری داشته باشد. مثلا فرد مبتلا به این اختلال حروف و اعداد را می بیند اما قادر به تشخیص صحیح نوع حروف یا اعداد نمی باشد و یا اعداد را وارونه تشخیص می دهد و این فراد گاهی اوقات قادر به کپی کردن چیز هایی که چشم می بیند، نیستند. کودکانی که به پردازش بینایی مبتلا هستند در انجام کارهای آسان با مشکل رو به رو می شوند و در بعضی از مسائل،عملکرد صحیحی ندارند. این افراد در به یاد آوردن مفاهیم با مشکل مواجه می شوند، در فعالیت های بدنی از جمله حرکات ورزشی با مشکل رو به رو می شوند، عموما احساس نا امنی در فضا های اجتماعی دارند و… .
اختلال پردازش بینایی یکی از موارد مهم تشخیص اختلال اوتیسم است. افراد مبتلا به این اختلال احتمال دارد با چالش هایی در شناخت الگو ها، تفاوت ها، رنگ ها و اشیا مواجه شوند، حتی ممکن است در تشخیص اجسام و حتی چهره ها مشکل داشته باشند. یا به عنوان مثال احتمال دارد نتوانند تشخیص دهند که یک جسم چه رنگی دارد یا تفاوت های رنگی را به طور صحیح درک نکنند. مثلا نتوانند تمایز دهند که یک چیز به چه نوعی تعلق دارد یا برای چه منظوری استفاده می شود.
برای درمان اختلال پردازش بینایی آموزش توانایی هایی که به فرد مبتلا کمک می کند تا مهارت های بینایی خود را بهبود دهد، حائز اهمیت است. یا مثلا استفاده از وسایل مجازی و کامپیوتر می تواند به فرد مبتلا کمک کند تا تمرکز بهتری بر اطلاعات بصری داشته باشد و توانایی های خود را تقویت کند. هم چنین روش های تحریک حسی می توانند برای کنترل اختلال پردازش بینایی موثر باشند. یا به عنوان مثال فراهم کردن یک محیط مناسب برای افراد مبتلا بسیار مناسب است چرا که محیطی که نور متعادل، اشیاء کمتر و الگو های ساده ای دارد، به فرد کمک می کند تا تمرکز بهتری روی اطلاعات داشته باشد.
سوالات متداول:
1.آیا اختلال پردازش حسی قابل درمان است؟
بله، مشکلات حسی کودکان میتواند به صورت بیش حسی و کم حسی بروز کند و برای درمان آن نیازمند مداخلات کاردرمانی می باشد از درمان های مفید در اختلال پردازش حسی می توان به ماساژ درمانی، کاردرمانی حسی و تکنیک های رفتاردرمانی اشاره نمود.
2.آیا می توان ماساژهای درمانی را برای هر کودک با اختلال پردازش حسی انجام داد؟
خیر، علائم اختلال پردازش حسی در کودکان از بیش حسی تا کم حسی در نقاط مختلف بدن متفاوت می باشد و در نتیجه درمان یکپارچگی حسی می تواند از یک کودک به کودک دیگر خیلی متفاوت به نظر برسد آن گونه که این درمان برای هر کودک با نیازهای ویژه خاص اختصاص یافته است و باید توسط کاردرمان متخصص انجام شود.