هوش به توانایی استفاده از مهارت ها و دانش فرد برای حل مسئله و مواجهه با موقعیت های مختلف است. هوش چندگانه نظریه ایست که برای اولین بار توسط هاوارد گاردنر مطرح گردید و به این نکته اشاره می نمود که هر فرد برای یادگیری دارای چند نوع هوش می باشد که سطح آنها در فرد می تواند متفاوت باشد. طبق نظر هاوارد گاردنر انسانها حداقل دارای هفت نوع هوش متفاوت اند که در یادگیری از آن استفاده می نمایند. بسیاری از معلمها و والدین مشاهده کرده اند که دانش آموزان دچار ناتوانی های یادگیری استعدادی باورنکردنی دارند که معمولاً ارزش آن شناخته نشده یا در برنامه های آموزشی مدارس ما به خوبی شکوفا نشده است. استفاده از تمامی توانایی فرد در یادگیری و درک مطالب موضوعی است که مورد توجه درمانگران کودک می باشد و می توان با استفاده از آن سطح دانش کودک را بهبود بخشیده و اختلالات یادگیری را جبران نمود. در این مطلب به بررسی هوش چندگانه پرداخته می شود.
ناتوانی های یادگیری چهار برابر تعداد دخترهاست. اما مطالعات طولی و همه گیری شناسی اخیر نمایانگر این واقعیت است که در واقع ممکن است تعداد دخترهای دچار اختلالات یادگیری با تعداد پسران برابر باشد.
گمان بر این است که بهتر است بسیاری از این دختران شناسایی نشده‌اند و از این رو، گروه کودکانی هستند که به ناحق در معرض خطرهای جدی مشکلات دراز مدت تحصیلی، اجتماعی و هیجانی قرار دارند.
نتایج پژوهش حاکی از تفاوت های جالبی مربوط به جنس است پسرها ستیزه جویی جسمی و فقدان کنترل بیشتری بروز می‌دهند، در حالی که دختر ها بیشتر دارای مشکلاتی در حیطه شناختی، زبانی و اجتماعی هستند.
پسرها بیشتر در توانایی های دیداری – حرکتی هجی و فوت و فن های زبان نوشتاری مشکل دارند، در صورتی که دخترهای دچار ناتوانی های یادگیری دارای نقصان های جدی تری از نظر پیشرفت تحصیلی در برخی جنبه‌های خواندن و ریاضی هستند دلایل زیر این حقیقت است که چرا پسرها را بیشتر دچار ناتوانیهای یادگیری تشخیص می‌دهند علل زیست شناختی – پسرها ممکن است در برابر ناتوانی های یادگیری آسیب پذیر تر باشند عوامل فرهنگی، پسرها بیشتر رفتارهای از هم گسیخته و دردسر آفرین برای بزرگسال ها بروز می دهد فشارهای ناشی از توقعات – ممکن است به پسرها از نظر موفق شدن در تحصیل فشار بیشتری نسبت به دخترها وارد آید و آنان را در مقابل آثار فشار روانی آسیب پذیرتر سازد.
هوشهای چندگانه و ناتوانیهای یادگیری
استعدادهای هر کودک با کودک دیگر متفاوت است و تشخیص این موضوع و پروش صحیح آن کمک بسزایی در شکوفایی توانایی های یادگیری کودکان دارد. طبق نظر هاوارد گاردنر انسانها حداقل دارای هفت نوع هوش متفاوت اند.
هوش کلامی / زبانی به کلمه‌ها و زبان گفتاری و نوشتاری و حساسیت نسبت به کارکردهای مختلف زبان مربوط میشود – یعنی خاص نویسندگان و شعرا .
هوش منطقی / ریاضی به توانایی های مربوط به تفکر کمی ، اعداد و الگو های منطقی اطلاق می شود – یعنی خصوصیت ریاضیدان ها و دانشمندان .
هوش بصری / فضایی شامل توانایی تجسم اشیا و توانایی خلق تصورات و تصاویرذهنی درونی است – یعنی ویژگی هنرمندها ، معمارها و مهندسان .
هوش موسیقی / ریتم حساسیت به الگو های صوتی ، ریتم ها و بیان احساسات از طریق موسیقی را شامل میشود- یعنی خصوصیت موسیقیدان ها .
هوش بدنی / حرکتی با توانایی های مربوط به مهار کردن حرکات جسمانی ارتباط می یابند – یعنی ویژگی ورزشکارها و رقصندگان .
هوش میان فردی یا هوش هیجانی شامل مهارتهای برخورد با دیگران است – یعنی خاص فروشنده ها و سیاستمدار ها
هوش درونی فردی به حالت درونی وجود ، به خود اندیشیدن و شناخت از خویشتن خویش اصلاق می شود – یعنی خاص افرادی که خودشناسی دقیقی دارند.میزان پرورش هر یک از انواع هوش به تغییرهای زیادی وابسته است. مقدار اعظم یادگیری تحصیلی به هوش زبانی وا بسته است، یعنی دقیقاً همان زمینه بروز شکل برای بسیاری از افراد دچار ناتوانی های یادگیری. برخی از دانش آموزان دچار ناتوانی های یادگیری به هنگام یادگیری خواندن با مشکل بزرگی مواجه می‌شوند اما واجد توانایی‌های فوق‌العاده ای در حوزه های دیگری نظیر ریاضیات، موسیقی، ورزش یا هنر هستند این افراد ممکن است دارای خلاقیت زیاد و قدرت هوشی بالا و میزان شگفت آوری از ابتکار، بصیرت، دانش، شوخ طبعی و عواطف باشند .گاه استعداد این کودکان چونان فوق العاده است که تیز هوش و مستعد شناخته می شوند. ویژگی های تیز هوشی شامل خود جوشی، کنجکاوی، قدرت تخیل، شور و ذوق بی حد و حصر و حساس بودن است و همین خصوصیات اغلب در کودکان دچار ناتوانی های یادگیری مشاهده میشود. غالباً به نظر می رسد کودکانه دچاره ناتوانی یادگیری مانند کودکان تیزهوش ، نیاز به فعالیت زیادی دارند. ممکن است در نظر آنان محیط معمولی کلاس بدون جاذبه یا توجه کردن به آموزش کلاس درس مشکل باشد. اگر نیازهای یادگیری آنها را بر آورده نشود ممکن است با بی قراری، بی توجهی و حتی رفتارهای از هم گسیخته واکنش نشان دهند. نکته ای که اهمیت ویژه ای دارد این است که شکست تحصیلی این کودکان نباید به دریغ داشتن فرصت های یادگیری از آنان و به سرخوردگی، شکست یا افسردگی آنها منتهی شود. معلم ها می توانند نیازهای منحصر به فرد دانش آموزانی را که نقاط قوت و استعدادهایشان فراتر از حوزه محدود دانش زبانی صرف است به طریق زیر بر آورند :
به دانش آموزان کمک کنند که با پرداختن به نقاط قوتشان نقایص خود را نادیده بگیرند .
تکالیف و برنامه درسی این دانش آموزان را طوری تغییر دهند که توانایی های واقعی آنها بارز شود.
محیطی ایجاد کنند که در آن خلاقیت شخصی و ویژگی های هوشی پرورش یابد .
سوالات متداول:
1. هوش چندگانه در کودکان چه مواردی را شامل می شود؟
هوش چندگانه شامل، هوش کلامی، هوش بصری، هوش منطقی، هوش موسیقیایی، هوش هیجانی، هوش درونی، هوش حرکتی می باشد که در هر فرد سطح آنان متفاوت است.
2.چگونه می توان از هوش چندگانه برای کمک به کودکان با اختلال یادگیری استفاده نمود؟
بررسی توانایی های کودک و کشف نقاط قوت او می تواند در جهت بهبود یادگیری کمک کننده باشد، طراحی برنامه های آموزشی بر اساس توانایی های هوشی کودک می تواند سطح یادگیری کودک را بالا برده و کودک را در رسیدن به مهارت های تحصیلی همسالانش یاری نماید.
درمان های مبتنی بر جنبه های اجتماعی(داستان های اجتماعی درمان کودکان اوتیسم)
داستان اجتماعی، داستان کوتاهی است که موقعیت، مفهوم یا یک مهارت اجتماعی را در قالبی قابل فهم برای کودک دارای اوتیسم توصیف میکند. استفاده از داستان های اجتماعی یکی از روش های درمان کودکان اوتیسم در زمینه اجتماعی می باشد که در مرکز درمان اوتیسم دکتر صابر و در بخش گفتار درمانی کودکان اوتیسم مورد توجه قرار گرفته است.همچنین داستان های اجتماعی در زمینه ایجاد رفتار های مثبت و کاهش علایم اوتیسم نظیر رفتار های تکراری در بخش کاردرمانی کودکان اوتیسم نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
داستان اجتماعی چیست؟- گفتاردرمانی اوتیسم
داستان اجتماعی روایتی از رفتار کودک است که از زبان اول شخص نوشته میشود یعنی از منظر خود کودک توصیف میشود. رویکرد همه افراد داستان در آن ذکر میشود طی داستان شخصیت اصلی که (خود کودک اوتیسم است) در موقعیت‌هایی وارد مونولوگ هایی میشود (ام… اینجا باید چیکار کنم؟ حالا چیکار کنم؟). استفاده از داستان های اجتماعی در ایجاد گفتار خود انگیخته در گفتار درمانی کودکان اوتیسم کاربرد دارد. داستان‌های اجتماعی با این هدف نوشته میشود که از طریق تکرار و حافظه، جزء خصوصیات کودک اوتیسم شود و ابزاری برای فهم کودکان اوتیسم از وقایع شود و به کودک کمک کند که در موقعیت های مشابه چه بکند.
در بخش نتیجه داستان، حساسیت افراد دیگر نیز به رفتار شخصیت داستان مورد توجه قرار گرفته و شخصیت داستان رفتارش را اصلاح میکند. بخشی از رفتارهای تکراری کودکی دارای اوتیسم و چسبیدن آنها به یک موقعیت، ناشی از آن نیست که آن عادت ذاتا تکراری است بلکه ناشی از آن است که کودک نمی‌داند در گام بعدی چه کند! داستان های اجتماعی به این موضوع در درمان کودکان اوتیسم کمک می کند.
یک داستان اجتماعی پیش از رفتن به مطب دکتر
بعضی چیزها سنگین اند و بعضی چیزها سبک . یک کتاب بزرگ سنگین است و یک پر سبک ! وزن اشیا به ما می‌گوید که سبک یا سنگین دکتر من باید بدانیم که وزن من چقدر است. این کار به دکترم کمک می کند تا بهتر از من مراقبت کند. برای دانستن وزن من دکتر از من خواهد خواست که روی تراز بروم. ترازوی یک چیز مربعی شکل سیاه است که روی زمین قرار دارد وقتی من روی ترازو برویم کمی تکان خواهد خورد چیزی نیست ! من از روی آن نخواهم سعی خواهم کرد آرام روی تراز بایستم تا دکتر وزنم را بفهمد. خیلی طول نمی‌کشد. دکتر از اینکه وزن من را بفهمد خوشحال خواهد شد. من اینطوری می توانم به دکتر کمک کنم تا بهتر از من مراقبت کند.
داستان های اجتماعی خیلی خوشبینانه است. پیش فرض آن این است که علت رفتارهای کودکاوتیسم نقص در دانش است و اگر ما نسبت به جبران آن اقدام کنیم، رفتار کودک بهتر خواهد شد. بنابراین در کاردرمانی کودکان اوتیسم، راه حل مشکلات کودک دارای اوتیسم آن نیست که با پاداش و تقویت رفتار را اصلاح کنیم و بلکه باید به کودک کمک کرد یک تصویر کلی از موقعیت کسب نمایند تا با کسب درک بهتری از رفتارهایش نسبت به تغییر آن اقدام نماید.
به عبارت دیگر داستان‌های اجتماعی به جای اینکه به کودک بگویید چه کار باید بکند با ایجاد یک درک کلی و نوع بصیرت تلاش میکند به کودک می‌گوید چرا باید آن کار را بکند. این کار را بیشتر با تکیه بر اینکه چگونه رفتار کودک باعث تغییر در احساسات دیگران می شود انجام میدهد یا بر اساس توصیف قوانین نانوشته اجتماعی.
نویسنده داستان های اجتماعی باید قادر به درک دیدگاه کودک دارای اوتیسم باشد لذا نویسنده داستان اجتماعی باید از دنیای کودکی که داستان برای او نوشته می شود آگاه باشد. مشکل اینجاست که نویسنده باید بفهمد چه چیزهایی باید در داستان اجتماعی قید شود. مثل این است که شما جواب را بدانید و بخواهید برای آن سال بسازید. جواب در اینجا رفتار معیوب کودک است.
سوال این است که کودک چه نکات اجتماعی را کسب نکرده است که اینطور رفتار می کند ؟ ما مشکلات رفتاری کودک دارای اوتیسم را می بینیم اما نمی دانیم که در ذهن کودک چه می گذرد و چه چیزی باعث بروز مشکلات رفتاری او میشود. نویسنده باید از خود بپرسد چه اطلاعات یا قواعد اجتماعی را کودکان نمی داند که اینطور رفتار می کند؟ داستان های اجتماعی بسته به سن و سطح رشدی کودک اوتیسم از چند جمله تا یک صفحه یا بیشتر، متغیر است و میتواند عناوینی مثل زیر داشته باشد :
چرا مردم مسواک می زنند؟
چرا باید به دیگران نگاه کرد؟
چرا سگها پارس می کنند؟
استفاده از داستان های اجتماعیدر کاردرمانی اوتیسم
به خاطر سپردن کارهای خوبی که انجام داده است.
کودک دارای اوتیسم در به خاطر سپردن دستاوردها و موفقیت‌هایش ضعف دارد این امر ناشی از ضعف در جامعیت مرکزی آنهاست. برای کودک دارای اوتیسم نه تنها شکل دادن یک تصویر کلی از محیط بیرون دشوار است، بلکه شکل دادن یک تصویر کلی از خود و تجربیات خود نیز دشوار است.
شما می توانید با جمع آوری تجارب اجتماعی کودک در قالب داستان های اجتماعی در یک کلاسور برای وی یک دانشنامه اجتماعی تهیه نمایید و به این ترتیب به کودک کمک نمایید تا شرح حالی از خود شکل دهد. بازخوانی این خاطره با هم اوقات خوشی را برای شما و کودک فراهم خواهد نمود و به کودک نیز فرصت خواهد داد تا با استفاده از این ایده ها موقعیت های اجتماعی را به صورت کلامی بازآفرینی کند. امری که معمولا برای کودک دارایی اوتیسم دشوار است.
آماده کردن کودک اوتیسم برای موقعیت های جدید.
در صورتی که یک مسافرت، مهمانی، مدرسه جدید، ویزیت پزشک یا موارد مشابه را در پیش روی دارید، آماده سازی کودک اضطراب او از این موقعیت یا تجربه جدیدی را کاهش خواهد داد. شما می‌توانید هر رویداد را به اپیزود های کوچکی تقسیم نموده و آن را برای کودک توصیف نمایید. این کار نه تنها برای کودک دارای اوتیسم مفید است بلکه برای کودکان دارای رشد هنجار نیز مفید می باشد.
برای مثال اگر می خواهید به یک سفر هوایی بروی آن را به چند داستان تقسیم کنید: چطور به آنجا خواهید رسید؟ کجا ساکن خواهیم شد (هتل کجاست؟) چه کسانی را خواهید دید؟ و مواردی از این دست. حتی خود این اپیزودها هم می تواند خرد شود: انتظار در گیت، داخل هواپیما، دستشویی رفتن در هواپیما و…. توصیف این مراحل، سفر را برای کودک رازگشایی خواهد کرد. با ارائه دانش به کودک اوتیسم وی را قادر می سازید که وقایع ناخوشایند پیش رو را پیش بینی نماید.
داستان های اجتماعی دارای یک قالب استاندارد به شرح ذیل می باشد :
جملات توصیفی: جملات درباره اینکه واقعه در مورد کی، چی، کی و کجا رخ داده است.
جملات دیدگاهی: افکار و احساسات درونی دیگر افراد دخیل در داستان (وقتی…… مامان خوشحال میشه! / بابا دوست داره که ….) کودکان دارای اوتیسم اغلب در درک نیت و قصد دیگران با مشکل مواجه اند داستان های اجتماعی سعی دارد این امر را به صورت واضح برای کودک ایجاد نماید و آن را به رفتار کودک در قالب داستان پیوند بزند.
جملات رهنمودی: رفتار مطلوب یا آنچه که دوست داریم کودک انجام دهد. به دنبال جملات رهنمودی معمولاً یک یا چند جمله دیدگاهی می آید تا نشان دهد چگونه رفتار کودک بر احساس دیگران اثر می‌گذارد.
جملات تصدیقی: باعث اطمینان بخشی به کودک میشود یا برخی چیزها را برای کودک برجسته می سازد:《 مهمه که من…..》《 خوب خواهد شد که من……》
جملات همکاری: جملاتی که نشان می دهد چگونه افراد دخیل در موقعیت به کمک کودک می‌شتابند (معلم میتواند با….. به من کمک کند.) فقدان یا ضعف در ذهن خوانی باعث می شود که کودک نتواند تشخیص بدهد دیگران قادر به درک مشکل او هستند و به کمک او خواهند شتافت.
داستان های اجتماعی غالباً موضوعی عمومی دارند موضوعاتی مثل توالت کردن، شستن دست ها و…. اما ممکن است شما بخواهید داستانی ویژه موقعیتی خاص برای کودکتان بنویسید. توجه داشته باشید که بهتر است داستان اجتماعی را پیش از بروز موقعیت مورد نظر برای کودک توصیف کنید تا کودک قادر به پیش‌بینی و هضم آن باشد، نه در درون موقعیتی که کودک دچار اضطراب از آن را برایش تعریف کنید.
تئوری ذهن یکی از درمان های مرتبط با جنبه های اجتماعی در کودکان اوتیسم می باشد. در کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای صابر از تکنیک های مختلف تئوری ذهن و داستان های اجتماعی جهت درمان کودکان اتیسم استفاده می شود.
دیوید وکسلر (۱۸۹۶ – ۱۹۸۱ ) روانشناس آمریکایی در سال ۱۹۳۹ مقیاس هوش بزرگسالان وکسلر را ایجاد کرد و پس از مدتی آزمون هوش کودکان را ساخت که بنام مقیاس هوش وکسلر برای کودکان شناخته می شود. آزمون وکسلر چندین بار مورد تجدید نظر قرار گرفتند و در طول سال ها تدوین و ویرایش شده است و نسخه های متفاوتی از آن در دسترس می باشد. مقیاس هوش وکسلر ویرایش پنجم آخرین نسخه از مقیاس وکسلر کودکان است. این آزمون در 10 خرده آزمون اصلی و 5 خرده آزمون فرعی یا جایگزین طراحی شده است و برای کودکان 6 تا 16 سال قابل اجرا می باشد. برای اجرای این آزمون نیازمند دفترچه راهنما، دفترچه آزمون، مداد، ابزارهای جانبی آزمون ، مکعب های کهس و.. می باشد که توسط روانسنج های متخصص در هر مرحله آزمون برای کودک استفاده می گردد. زمان تقریبی اجرای آزمون بین 45 دقیقه تا یک ساعت است که ممکن است بسته به نیاز کودک این زمان طولانی تر شود. نتایج در انتهای هر خرده آزمون توسط روانسنج در دفترچه نمره دهی ثبت می گردد و در انتهای آزمون نمره گذاری تکمیل می شود.
نمرات آزمون های هوش وکسلر شامل:
نمره مقیاس کلامی
نمره مقیاس عملی یا عملکردی
نمره کلی (مجموع نمرات کلامی و عملی)
نمرات کلامی وکسلر شامل موارد زیر است:
اطلاعات عمومی
درک مطلب
حساب کردن (محاسبه)
واژگان
فراخنای ارقام (تکرار یک سری از ارقام به صورتی که ارائه می شود یا به طور معکوس تکرار گردد)
شباهتها
نمرات عملی (عملکردی) مقیاس وکسلر شامل موارد زیر است:
تکمیل تصویر (پاسخ به این سؤال که کدام قسمت از تصویر مقابل حذف شده است)
چیدن یا مرتب کردن تصاویر (تنظیم یک سری از تصاویر ارائه شده و درهم با هدف ایجاد داستانی معنادار و دارای ترتیب زمانی)
طراحی با مکعبها
الحاق قطعات (ترکیب قطعات با هدف ایجاد یک شیء خاص یا شیء کامل)
نماد ارقام یا اعداد (در این ارتباط باید با توجه به نمونه ارائه شده شکلها و ارقام، شکل های متوالی ایجاد شده در سؤال به اعداد مربوطه خود نسبت داده شوند)
مازها (پیدا کردن رد خروج از مازها به وسیله مداد)
تست وکسلر یکی از تست های معتبر در تشخیص هوشبهر کودکان می باشد که از روایی و پایایی خوبی برخوردار است و در تشخیص اختلالات یادگیری نیز مورد استفاده قرار می گیرد. مرکز جامع کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای صابر در بخش انجام آزمون های روانی این تست را توسط متخصصین مجرب مرکز برای کودکان انجام و تفسیر می نماید. استفاده از تست های تشخیصی معتبر در تشخیص نقاط قوت و ضعف کودکان جهت طراحی برنامه درمانی مناسب بسیار حائز اهمیت است. نحوه اجرای صحیح تست توسط تستر آموزش دیده در صحت نتایج بدست آمده از آن قابل توجه و مهم می باشد.
نمونه از خرده آزمون های تست هوش وکسلر
خرده آزمون خط زنی، در این خرده آزمون از آزمودنی خواسته می شود به تصاویری که به شیوه ی تصادفی و منظم ارائه شده اند، نگاه کند و تصویر هدف را در یک محدوده ی زمانی خاص خط بزند.
اصول کلی آزمون
هر دو صفحه تصاویر، چه تصاویر منظم و چه تصادفی را اجرا کنید.
از نمونه برای توضیح شیوه ی کار خرده آزمون استفاده کنید، بعد به آزمودنی اجازه دهید قسمت تمرین را انجام دهد. اگر آزمودنی دستور العمل را متوجه نشد، مجددا دستورالعمل را توضیح دهید. سپس از تمرین استفاده کنید. فقط زمانی آزمون اصلی را شروع کنید که مطمن باشید آزمودنی دستورالعمل را فهمیده است.
به آزمودنی پاک کن ندهید، اگر او تقاضا کرد، بگویید: خوب است، هر چه سریع تر ادامه بده.
نمره گذاری
اگر آزمودنی زودتر از 45 ثانیه کارش را تمام کرد زمان دقیق را یادداشت کنید، این زمان در اضافه کردن امتیاز به نمره آزمودنی موثر است.
تعداد پاسخ های غلط را از تعداد پاسخ های صحیح کم کنید تا نمره آزمودنی به دست آید. اگر تفاوت دو نمره از 60 کمتر است آن را به عنوان نمره ی فرد محسوب کنید ولی اگر این تفاوت 60 یا بیشتر است از جدول نمرات برای دادن امتیاز اضافه به آزمودنی استفاده کنید.
نمره کل آزمودنی در این خرده آزمون، مجموع نمرات خام دو صفحه اشکال منظم و تصادفی است
اگر نمره کل کمتر از صفر یا مساوی صفر باشد، برای آزمودنی نمره ی صفر منظور می شود.
برای تمرین به کودک یک مداد قرمز بدون پاک کن بدهید و به تمرین اشاره کنید و بگویید: روی حیوانات خط بکش و روی چیز دیگری خط نکش.
نتیجه گیری:
انجام تست وکسلر نیازمند تجربه و مهارت ویژه ای دارد که توسط روانسنج های با تجربه مرکز انجام می گیرد. پس از تکمیل فرایند انجام تست، نتایج توسط روانسنج بررسی و نمرات تست کلامی، عملی و نمره کل بهره هوشی کودک محاسبه می گردد. علاوه بر تعیین نمره هوش بهر نکات مهم دیگری از تفسیر هر یک از خرده آزمون های تست وکسلر حاصل می گردد که بر روی تشخیص و روند درمان اختلالات کودکان تاثیر مهم و ارزشمندی دارد. تفسیر نتایج تست وکسلر توسط دکتر هوش کودکان می تواند کمک بسزایی در درمان کودکان داشته باشد. مرکز تست هوش دکتر صابر علاوه بر انجام تست وکسلر کودکان به صورت تخصصی و استاندارد، در اجرای آزمون های دیگر توجه و حافظه در کودکان فعال می باشد و با انجام آزمون های استاندارد مختلف می تواند ارزیابی دقیق و کاملی از شدت و نوع اختلال در کودکان به عمل آورد، همچنین ارزیابی های دوره ای صورت گرفته در این مرکز روند بهبودی کودک را به صورت دقیق مورد بررسی قرار می دهد تا نتایج درمانی بهتری را حاصل نماید.
سوالات متداول:
1.آزمون هوش وکسلر برای چه سنی مناسب است؟
مقیاس هوش وکسلر یک تست استاندارد و مناسب برای سنجش بهره هوشی کودکان بین 6 تا 16 سال می باشد، آزمون هوش وکسلر پیش دبستانی نیز یک ورژن دیگر از این تست می باشد که مناسب برای کودکان 3 تا 7 سال است و در تشخیص زودهنگام اختلالات توجه و بیش فعالی، اختلالات یادگیری کودکان نقش مهمی دارد.
2. مقیاس هوش وکسلر از چند خرده آزمون تشکیل شده است؟
مقیاس هوش وکسلر نمونه ای از یک تست هوش چند جانبه می باشد که در 10 خرده آزمون توانایی سنجش هوش کلامی و عملی را در کودکان دارا می باشد و می تواند اختلالات مختلفی را در کودک غربالگری نماید.
بهترین مرکز بازی درمانی شرق تهران- بهترین مرکز بازی درمانی غرب تهران
مرکز بازی درمانی شرق تهران واقع در پاسداران و مرکز بازی درمانی غرب تهران واقع در سعادت آباد با مدیریت جناب آقای دکتر صابر مدرس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با دارا بودن 43 نیرو در شرق تهران و 37 نیروی متخصص در کلینیک غرب تهران به ارائه خدمات بازی درمانی به صورتی تیمی در کنار خدمات کاردرمانی و گفتار درمانی و روانشناسی کودک می پردازد. بازی درمانی تخصصی در زمینه درمان کودکان بیش فعال و نقص توجه، بازی درمانی در کودکان اوتیسم، بازی درمانی در اختلالات یادگیری، بازی درمانی در اختلالات رفتاری، بازی درمانی در اختلالات روانشناسی کودکان اضطراب- وسواس – افسردگی، وسواس و پرخاشگری در کودکان از جمله خدمات مرکز بازی درمانی شرق تهران- بازی درمانی غرب تهران می باشد.
یک رویکرد موفق در درمان انواع اختلالات دوران کودکی و نوجوانی مطرح است زیرا کودکان توانایی استدلال و بیان کلامی برای بیان مشکلات خود را ندارند وبه کمک بازی است که کوک میتواند احساسات،افکارو رفتارخود را در قالب نمایش،اسباب بازی و وسایل اتاق بازی درک وبیان کند وتوانایی کنارآمدن با مشکلات را پیدا وکمبودهای خود را جبران میکند.
درجریان بازی کودک خلق میکند،میسازد،راهنما میشود، باتعارضات خود روبرومیشود، قواعد، قوانین و مقررات را یاد میگیرد، توانایی ارتباط با دیگران و یادگیری رفتار مناسب را می آموزد و اجرا میکند.بازی را میتوان بعنوان وسیله ی برقراری ارتباط با کودک و کمک به حل مشکلاتش دانست.
اهداف بازی درمانی
بطور کلی میتوان اهداف بازی درمانی را برچند بخش دانست که چند مورد خلاصه شامل:ارتباط گیری، درک وپاسخ دیگران، تفکر خلاق، خلق راهکارهای جدیدی برای مسائل، شکل گیری وبهبود دلبستگی، رشد احساسات، رشد هیجانات وافکارمثبت وکنترل احساسات، کنترل هیجانات وافکارمنفی، کاهش مقاومت، لجبازی، نافرمانی و رفتارهای نامسب، ارتقای توانمدی های هوشی و مهارتی، ارتقای مهارت های زندگی وفردی و میان فردی وده ها و صدها فایده دیگر که دراین بحث نمی انجامد. بهترین روانشناس کودک تهران در زمینه بازی درمانی می تواند با ارائه بازی های مختلف به درمان مشکلات کودکان با تکنیک های روانشناسی کودک بپردازد. بازی درمانی به دو شکل فردی و گروهی انجام میشود؛ که دو فرآیند روانشناختی و اجتماعی را در اثرتعامل با یکدیگر آموزش میبینند و درمانگر امکان آموزش حل مسائل را پیدا میکند.
خدمات بازی درمانی باید توسط یک روانشناس بازی درمانی (روانشناس کودک)یا یک دکتر بازی درمانی ارائه شود که در زمینه بازی درمانی کودکان تخصص داشته باشد. مرکز بازی درمانی شمال تهران واقع در سعادت آباد با دارا بودن بهترین دکتر بازی درمانی و مرکز بازی درمانی شرق تهران واقع در محله پاسداران با در اختیار داشتن بهترین روانشناس بازی درمانی( روانشناس کودک) به ارائه خدمات بازی درمانی در تمام اختلالات کودکان مشغول می باشد.
در مورد تاثیر بازی درمانی تحقیقات و مطالعات میدانی وعلمی زیادی صورت گرفته و تاثیرآن را درانواع اختلالات دوران کودکی و نوجوانی مانند اختلالات یادگیری سنجیده اند که در چند مورد بطور اجمالی بحث میشود.
هزینه بازی درمانی در شرق تهران و غرب تهران
بازی درمانی یکی از تکنیک های مفید در زمینه درمان اختلالات رفتاری و مشکلات روانشناسی کودکان است. مشکلاتی نظیر وسواس، اضطراب، گوشه گیری، پرخاشگری و… را می توان از طریق بازی درمانی در کودکان درمان نمود. مرکز بازی درمانی دکتر صابر در شرق و غرب تهران به صورت تخصصی در حیطه اختلالات ارتباطی و مشکلات روانی کودکان فعالیت می نماید. هزینه بازی درمانی در تهران بسیار متفاوت می باشد. مرکز بازی درمانی دکتر صابر تلاش دارد خدمات درمانی را با کمترین هزینه ممکن برای کودکان ارائه نماید و با استفاده از تخصص و تجربه بالای بازی درمانان خود به درمان مشکلات حسی کودکان، تحمل کاری، پرخاشگری، اضطراب، وسواس و…. می پردازد. بازی درمانی فرصتی را فراهم می نماید تا والدین در کنار کودکان در قالب بازی به بیان احساسات و مشکلات کودکان کمک می کنند و خود را به صورت فعال در روند درمان کودک درگیر نمایند. تکنیک های رفتار درمانی در کنار الگوهای بازی درمانی و گروه درمانی می توانند در بهبود ارتباط و توانایی های دوست یابی و ارتباط موثر کودکان مفید باشند. کودکان با اختلال بیش فعالی و نقص توجه، محدودیت های هوشی، اوتیسم، اختلال پردازش حسی، افسردگی، وسواس، اختلالات نافرمانی می توانند از خدمات بازی درمانی بهره بگیرند. گروه درمانی در مواردی که کودکان نیاز به ایجاد ارتباط دارند یا در مواردی که کودک نیازمند آموزش روش های مختلف ارتباط و خود کنترلی است مفید و کارگشا می باشد. مرکز بازی درمانی دکتر صابر در دو شعبه شرق و غرب تهران گسترده ترین امکانات را در حیطه بازی درمانی ، رفتاردرمانی و گروه درمانی کودکان ارائه می نماید. بازی درمانی در منزل یکی از خدمات دیگر مرکز بازی درمانی دکتر صابر می باشد که به کودکان با نیازهای خاص کمک می نامید در محیط منزل نیز از خدمات درمانی مفید بهرمند شوند و والدین بدون نیاز به حضور در کلینیک روند درمان کودکان را پیگیرند.
بازی درمانی در اوتیسم- رفتار درمانی در کودکان اوتیسم
اختلال طیف اتیسم(ASD) با علائم خفیف تا شدید که شامل مشکلات ارتباط اجتماعی ،الگوی تکراری رفتار،علایق و سرگرمی های محدود می باشد.اختلال ASD بر سلامت روان والدین واطرافیان آنها تاثیر چندوجهی دارد.
بازی درمانی کودکان اوتیسم میتواند جهت برقراری ارتباط ،تفکرخلاق و نقاد وکاهش الگوهای تکراری آن ها و بهبود روابط والد-کودک وغیره صورت بگیرد.در رفتار درمانی در اوتیسم بعنوان نمونه می توان از بازی درمانی کودکان اوتیسم با عملکرد پایین که در ارتباط چشمی مشکل دارند حباب بازی کرد طوری که در مقابل ما نشسته و چشم در چشم هم شده و حباب را فوت کرده تا توجه کودک جلب شود.
افراد با محدودیت های هوشی(کم توان ذهنی) که بیش از دو درصد هرجامعه ای را تشکیل میدهد دارای مشکلات بسیاری در مهارت های فردی ،محیطی ،جسمی،حسی-حرکتی،سازشی ،رشدی و هوشی هستند.از این رو بازی درمانی در کودکان اوتیسم میتواند ازطریق فراهم کردن راه های غنی و باطراوت به این افرادکمک کند.
بازی درمانی در اوتیسم (مرکز رفتار درمانی اوتیسم)میتواند در تمام ابعاد به کودک کمک کند بعنوان نمونه استفاده از انواع بازی ها شامل بازی درمانی عروسکی و لگو درمانی مهارت های اجتماعی مثل سلام کردن،دست دادن،جواب دادن وغیره را آموزش داد.
تاثیر بازی درمانی در انواع اختلالات دوران کودکی همچون کودکان با اختلال طیف اوتیسم،بامحدودیت های هوشی،با اختلالال بیش فعالی و نقص توجه، با اختلال یادگیری،اختلال اضطرابی ،فوبی ،افسردگی و وسواس، اختلال نافرمانی مقابله ای، اختلالات خواب و خوردن و کودکان بامشکلات ارتباطی، مهارتی، کمبود اعتماد به نفس، تعارضات خواهر –برادری و انواع مشکلات و کمبود های این دوران طبق تحقیقات موثر واقع شده است و رویکردی پویا، جذاب و مورد علاقه کودک است. مرکز بازی درمانی شمال تهران (مرکز رفتار درمانی اوتیسم)به عنوان بهترین مرکز بازی درمانی اوتیسم در شرق تهران واقع در پاسداران و بهترین مرکز بازی درمانی غرب تهران در منطقه سعادت آباد، به ارائه خدمات تخصصی بازی درمانی در حیطه اوتیسم(بهترین مرکز رفتار درمانی اوتیسم) مشغول می باشد.
بازی درمانی در کودکان بیش فعال ونقص توجه- رفتار درمانی کودکان بیش فعال
مشکلات کودکان با نقص توجه وبیش فعالی که شامل مشکلات شناختی و رفتاری در این کودکان است، برای بازی درمانگر چالش ایجاد میکند.اثر بخشی تکنیک های بازی درمانی بر کاهش علایم بیش فعالی و نقص توجه در مطالعات متعددی اثبات شده است. بازی درمانی در کودکان (توسط روانشناسی کودک)بیش فعال موجب کاهش رفتارهای پرخاشگرانه(رفتار درمانی در کودکان بیش فعال)، همچنین افزایش تمرکز کودکان بیش فعال، افزایش تحمل کاری، بهبود مهارت های تحصیلی کودکان بیش فعال می گردد. همچنین بازی درمانی با آموزش رفتار های مناسب و صحیح ایجاد ارتباط با دیگران و کنترل خشم به کودکان با اختلال بیش فعالی و نقص توجه باعث اصلاح رفتار و ایجاد رفتار های اجتماعی مناسب با سن در این کودکان می شود. این امر به همراه افزایش توجه و تحمل کاری در کودکان موجب افزایش مهارتهای زندگی در کودک و ایجاد اعتماد به نفس و عزت نفس در کودکان بیش فعال و نقص توجه می گردد. یک بازی درمان خوب (روانشناس کودک)در حیطه بیش فعالی و نقص توجه می تواند در ایجاد رفتار اجتماعی و ارتباط اجتماعی صحیح در کودک موثر باشد. همچنین مرکز بازی درمانی شرق تهران(مرکز رفتار درمانی کودکان) و بازی درمانی غرب تهران با دارا بدن تیم تخصصی در زمینه روابط خانوادگی و مشکلات روانی کودکان (رفتار درمانی در کودکان بیش فعال)فعالیت می نماید.همچنین تکنیک های کنترل رفتار مانند آرام سازی، اقتصاد ژتونی، خاموشی رفتار، پاداش و پاسخ و… از تکنیک های رفتار درمانی مورد استفاده در مراکز رفتار درمانی کودکان بیش فعال می باشد که در بهترین مرکز رفتار درمانی کودکان در شرق تهران انجام می شود.
امروزه تعداد زیادی از کودکان به علت فشار روانی و مشکلات خانوادگی متعدد دچار اضطراب می شوند. این امر موجب کاهش اعتماد به نفس در کودکان، گوشه گیری و افت مهارت های اجتماعی و دوست یابی در کودک می شود. علایم فوق باعث نگرانی و ناراحتی خانواده می‌گردد. عوارض بالینی اضطراب شامل بی خوابی و اختلالات خواب، غذا نخوردن ،افسردگی، گریه و بیقراری های بی مورد لکنت زبان و… می باشد. در صورت عدم درمان( روانشناسی کودک) افسردگی در دوران نوجوانی و جوانی در این کودکان شایع است. به همین علت درمان صحیح اختلالات اضطرابی در کودکان از اهمیت فروانی برخوردار است. بازی درمانی در کشف علل اضطراب کودک و درمان آن نقش مهمی را در کودکان ایفا می کند. بخش بازی درمانی کلینیک شرق تهران با متخصصان مجرب( روانشناس کودک) در زمینه بازی درمانی کودکان مضطرب (مرکز رفتار درمانی کودکان)به یکی از بهترین مراکز بازی درمانی خوب در شرق تهران و بهترین بازی درمانی در غرب تهران تبدیل شده است.
بازی درمانی در کودکان پرخاشگر
بازی درمانی یکی از درمان های کلیدی در کنترل خشم و پرخاشگری در کودکان می باشد. پرخاشگری در کودکان شایع می باشد و به صورت های مختلفی از قبیل پرخاشگری جسمی، پرخاشگری عاطفی و لفظی در کودکان دیده میشود.پرخاشگری در کودکان بخش طبیعی از روند رشد کودک می باشد، اما از کودک انتظار می رود به مرور با آموزش روش های درست بیان خود بتواند پرخاشگری خود را کنترل کند. کودک پرخاشگری را با الگو گیری از محیط ، تلویزیون و خانواده نشان می دهد. در درمان کودکان پرخاشگر، می توان از تکنیک های بازی درمانی در کوکان پرخاشگر استفاده نمود این تکنیک ها شامل، بالا بردن سطح تحمل کاری کودک، آموزش رفتارهای هنجار پذیری، افزایش دستور پذیری کودکان پرخاشگر، آموزش روش های درست تخلیه هیجانات و…. شما می توانید برای استفاده از خدمات بازی درمانی خوب(بهترین روانشناس کودک) در شمال تهران به مرکز بازی درمانی غرب تهران واقع در سعادت آباد یا مرکز بازی درمانی شرق تهران واقع در پاسداران زیر نظر دکتر صابر مراجعه و از خدمات بهترین کلینیک بازی درمانی در تهران (مرکز رفتار درمانی کودکان)بهرمند شوید. تکنیک های رفتار درمانی در کودکان در کنار بازی درمانی در درمان اختلالات رفتاری کودکان تاثیر بسزایی دارد.
بازی درمانی در اختلال یادگیری(بازی درمانی در اختلالات یادگیری)
اختلالات یادگیری از مشکلات شایع در قرن حاضر می باشد که روانشناسان کودک سعی در استفاده از تمام شیوه های درمانی در جهت حل این مشکل هستند. یکی از روش های درمان در کودکان با اختلال یادگیری استفاده از بازی درمانی در کودکان اختلال یادگیری می باشد. با استفاده از روش های مختلف بازی درمانی به ارتقاع سطح تفکر و حافظه فعال این کودکان کمک می شود و با انجام بازی های متنوع به آموزش مفاهیم و کار کرد های آسیب دیدده در این کودکان پرداخته می شود. همچنین با استفاده از بازی درمانی در کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری می توان به کاهش عوارض اجتماعی این اختلال نظیر گوشه گیری، اعتماد به نفس پایین و مشکلات پرخاشگری و لجبازی در کودکان اختلال یادگیری کمک نمود.
جناب آقای دکتر صابر با در اختیار داشتن 32 نیرو از بهترین روانشناسان کودک در زمینه بازی درمانی کودکان به ارائه خدمات بازی درمانی در منزل در استان تهران می پردازد. بازی درمانی در منزل با در نظر گرفتن امکانات خانواده در محیط منزل و مشاهده دقیق واکنش های والدین در مقابل رفتار کودک در خانه به درمان اختلالات کودکان با روش بازی درمانی در خانه می پردازد.مراجعه کنندگان ساکن غرب تهران، شرق تهران، شمال تهران می توانند از بهترین بازی درمانی در منزل تهران (رفتار درمانی در منزل)تحت نظر دکتر صابر بهرمند شوند.
کلاس های بازی درمانی کودکان چیست
بازی همانند عشق است، همه می‌دانند که چیست، اما کسی نمی داند آن را تشریح کند، چنس (۱۹۷۹) بازی برای کودکان همانند کلام برای بزرگسالان است. لندرت ( ۱۹۹۱ ) بازی فعالیتی طبیعی، لذت بخش، گفت انگیز و پر رمز و راز است. بازی وسیله ای برای بیان احساسات، برقراری روابط، توصیف تجربیات، آشکار کردن آرزوها و خود شکوفایی است و چون کودکان غالبا قابلیت کلامی و شناختی کمتری در بیان احساسات خود دارند، بازی برای آنان یک وسیله ارتباطی طبیعی و عینی برای کنار آمدن با دنیاست. کودک در بازی نیازهای حسی حرکتی خود را برآورده می سازد و انرژی غنی شده در درون خویش را به گونه‌ای منطقی تخلیه می نماید که این عمل نه تنها آرامش روحی او را افزایش میدهد بلکه باعث پویایی رفتارش نیز میشود. حال در صورتی که این انرژی امکان بروز نیابد احتمالا به اضطراب، افسردگی و پرتحرکی تبدیل می گردد.
کودک برای حفظ تعادلش با محیط، باید اضطرابی را که درگیر آن است بیرون براند که این کار را ممکن است با عصبانیت، فریاد کشیدن، اشک ریختن، شکستن اشیا، لجبازی، بی صبری و بی دقتی انجام دهد. به تدریج که فشارهای حاصله افزایش یابد و فراتر از ظرفیت و تحمل کودک گردد، به اشکالی بحرانی نمایان میشود اما علی رغم بروز آشکار احساسات کودک، بزرگسالان در بسیاری از مواقع قادر به درک احساسات و پاسخگویی موثر به آنها نمی باشند بنابراین شکاف ارتباطی بین کودک و بزرگسالان عمیق تر می شود در این هنگام باید با بهره‌گیری از ابزارهای تربیتی و روان شناختی در جهت شناخت کارکردهای منفی ناسالم عاطفی، احساسی، رفتاری، شناختی کودکان گام برداشت و بدین وسیله نه تنها کودک را در کاهش علائم بالینی کمک نمود بلکه می توان موانع رشد کودک را نیز مرتفع ساخت.
بنابر این میتوان از طریق بازی که با ساختار درمانی پویای کودک سازگار است، به حل مسائل و مشکلات کودکان همت گمارد. در حقیقت (بازی درمانی) روشی است که به یاری کودکان می‌شتابد تا بتوانند مسائل خود را به دست خویش حل کنند و در عین حال نشان دهنده این واقعیت است، که بازی برای کودک همانند یک وسیله طبیعی است، با این هدف که، بتواند خویشتن و همچنین ویژگیهای روانی خود را بشناسد و آن را مورد توجه قرار دهد. در این نوع درمان کودک فرصت داده میشود تا احساسات آزاردهنده و مشکلات درون خود را از طریق بازی بروز داده و آنها را به نمایش بگذارد. بدین منظور، بازی یکی از ابزارهای سودمند و موثری است که مشاور، متخصص بالینی و درمانگر را یاری می دهد تا در فضایی مناسب و آزاد همراه با آرامش روانی به مجموعه‌ای از اطلاعات بالینی جهت تشخیص دست یابد و بعد از تشخیص بالینی کودک، طرح مناسبی را به منظور درمان از طریق بازی تهیه و در جلسات درمانی اجرا نماید البته نحوه انجام و اداره جلسات (بازی درمانی) بستگی به دیدگاه ها و تجارب متخصصین بالینی کودک و چشم اندازه آینده دارد.
بهترین مراکز بازی درمانی در شرق تهران- بهترین مراکز رفتار درمانی در شرق تهران
مرکز بازی درمانی درشرق تهران – بهترین کلینیک بازی درمانی در تهران-بهترین کلینیک بازی درمانی در تهرانپارس-بازی درمانی در نیاوران-کلینیک بازی درمانی در پاسداران-کلینیک بازی درمانی در شمال تهران-بهترین بازی درمانی در شرق تهران-بهترین مرکز بازی درمانی در پونک-بهترین بازی درمانی در فرمانیه- بازی درمانی در شریعتی–مرکز بازی درمانی در پاسداران– مرکز بازی درمانی تهرانپارس–مرکز بازی درمانی در شرق تهران–کلینیک بازی درمانی شرق تهران -مرکز بازی درمانی در هنگام- مرکز بازی درمانی در رسالت- مرکز بازی درمانی در میدان سپاه- مرکز بازی درمانی شرق تهران-مرکز بازی درمانی در طالقانی- مرکز بازی درمانی در مشیریه- مرکز بازی درمانی در مسعودیه-مرکز بازی درمانی در نارمک- مرکز بازی درمانی در مجیدیه- مرکز بازی درمانی در سراج- بازی درمانی شرق تهران -مرکز بازی درمانی در فرجام- مرکز بازی درمانی در افسریه- مرکز بازی درمانی در پاسدار گمنام- مرکز بازی درمانی در پیروزی- بهترین مرکز بازی درمانی در شرق تهران -مرکز بازی درمانی در باقری-مرکز بازی درمانی در سیزده آبان- مرکز بازی درمانی در آهنگ- مرکز بازی درمانی در پرستار- مرکز بازی درمانی در چهارصد دستگاه- مرکز بازی درمانی در خیابان کرمان- مرکز بازی درمانی شرق تهران -مرکز بازی درمانی در وحیدیه- مرکز بازی درمانی در شرق تهران -مرکز بازی درمانی در سرخه حصار-مرکز بازی درمانی در امامت- مرکز بازی درمانی در امام حسین – مرکز رفتار درمانی در سید خندان- بهترین مراکز رفتار درمانی شرق تهران –مرکز رفتاردرمانی دردشت – مرکز رفتار درمانی در گلبرگ- مرکز رفتار درمانی در خیابان اشراقی- مرکز رفتار درمانی در زاهد گیلانی- مرکز رفتار درمانی در صفا- مرکز رفتار درمانی در مولوی- مرکز رفتار درمانی درسبلان-کلینیک رفتار درمانی شرق تهران -مرکز رفتار درمانی در هفت حوض- مرکز رفتار درمانی در سعدی- مرکز رفتار درمانی در خیابان تختی- مرکز رفتار درمانی در سهره وردی- مرکز رفتار درمانی در بهشتی-مرکز رفتار درمانی در فردوسی- مرکز رفتار درمانی در بهارستان- مرکز رفتار درمانی در مطهری- مرکز رفتار درمانی در مفتح- مرکز رفتار درمانی خوب در شرق تهران – مرکز رفتار درمانی در دروازه شمیران- مرکز رفتار درمانی در تختی- مرکز رفتار درمانی در کریمخان- مرکز رفتار درمانی در هفت تیر- مرکز رفتار درمانی در هرندی- مرکز رفتار درمانی در قیام- مرکز رفتار درمانی در بلوار پروین-مرکز رفتار درمانی در اتحاد- مرکز رفتار درمانی در خیابان ایران- مرکز رفتار درمانی در هفده شهریور- مرکز رفتار درمانی در نظام آباد -مرکز رفتار درمانی در شهدا-بهترین مرکز رفتار درمانی شرق تهران – مرکز رفتار درمانی در نیرو هوایی- مرکز رفتار درمانی در بلوار ابوذر- مرکز رفتار درمانی در میدان خراسان- مرکز رفتار درمانی در مدائن- مرکز رفتار درمانی درفدک- مرکز رفتار درمانی در شمیران- مرکز رفتار درمانی در تسلیحات- مرکز رفتار درمانی در نبرد- مرکز رفتار درمانی در محلاتی -مرکز رفتار درمانی در لواسان-مرکز رفتار درمانی در فشم- مرکز رفتار درمانی در حکیمیه – بهترین مرکز رفتار درمانی در شرق تهران – مرکز رفتار درمانی در شمیرانات- مرکز رفتار درمانی در بنی هاشم- مرکز رفتار درمانی در علم و صنعت-مرکز رفتار درمانی در قنات کوثر- مرکز رفتار درمانی در شهرک امید- مرکز بازی درمانی اوتیسم در شیان- مرکز بازی درمانی اوتیسم در لویزان- مرکز بازی درمانی اوتیسم در مهران- مرکز بازی درمانی اوتیسم در خاقانی- مرکز بازی درمانی اوتیسم در امجدیه- مرکز بازی درمانی اوتیسم در ارامنه- مرکز بازی درمانی اوتیسم در خیابان دبستان- مرکز بازی درمانی اوتیسم در عباس آباد- مرکز بازی درمانی اوتیسم در اندیشه- مرکز بازی درمانی اوتیسم در خیابان قصر- مرکز بازی درمانی اوتیسم شرق تهران -مرکز بازی درمانی اوتیسم در کاج- مرکز بازی درمانی اوتیسم در نامجو- مرکز بازی درمانی اوتیسم در شهید قندی- بهترین مرکز بازی درمانی اوتیسم در شرق تهران – مرکز بازی درمانی اوتیسم در میدان فرخی یزدی- مرکز بازی درمانی اوتیسم در مسجد جامع- مرکز بازی درمانی اوتیسم در ساقدوش – مرکز بازی درمانی اوتیسم در شرق تهران -مرکز بازی درمانی اوتیسم شرق -مرکز بازی درمانی اوتیسم در شهید عراقی-بهترین مرکز بازی درمانی اوتیسم شرق تهران-مرکز بازی درمانی اوتیسم در هروی- مرکز بازی درمانی اوتیسم در قلهک-مرکز بازی درمانی اوتیسم در سه راه ضرابخانه-مرکز بازی درمانی اوتیسم در استاد حسن بنا-مرکز بازی درمانی اوتیسم در میدان نبوت- مرکز بازی درمانی اوتیسم در بلوار دلاوران-مرکز بازی درمانی اوتیسم در سمنگان-مرکز بازی درمانی اوتیسم در شهید ثانی-مرکز بازی درمانی اوتیسم در جانبازان شرقی-مرکز بازی درمانی اوتیسم در جانبازان غربی- مرکز بازی درمانی اوتیسم در مدائن- مرکز بازی درمانی اوتیسم در اتوبان رسالت- مرکز بازی درمانی اوتیسم در میدان هلال احمر-مرکز بازی درمانی اوتیسم در میدان الغدیر- مرکز بازی درمانی اوتیسم در نیروی دریایی-مرکز بازی درمانی اوتیسم در آیت الله مدنی- مرکز بازی درمانی اوتیسم در خیابان گرگان-مرکز بازی درمانی اوتیسم در سبلان جنوبی- مرکز بازی درمانی اوتیسم در سبلان شمالی- مرکز بازی درمانی اوتیسم در گلشن دوست-مرکز بازی درمانی اوتیسم در خیابان اردیبهشت-
بهترین مراکز بازی درمانی در شمال تهران- بهترین مراکز رفتار درمانی در شمال تهران
مرکز رفتار درمانی اوتیسم در پاسداران–مرکز رفتار درمانی اوتیسم در شرق تهران–مرکز رفتار درمانی اوتیسم در شمال تهران–مرکز رفتار درمانی اوتیسم در سعادت آباد–مرکز رفتار درمانی اوتیسم در تهرانپارس –مرکز رفتار درمانی اوتیسم در غرب تهران–مرکز رفتار درمانی اوتیسم در شریعتی–مرکز رفتار درمانی اوتیسم در شهرک غرب–مرکز رفتار درمانی اوتیسم در جنت آباد–مرکز رفتار درمانی اوتیسم در فرمانیه– مرکز رفتار درمانی اوتیسم در نیاوران– مرکز رفتار درمانی اوتیسم در شمال تهران– مرکز رفتار درمانی اوتیسم در شمال تهران–مرکز رفتار درمانی اوتیسم در نیاوران–مرکز رفتار درمانی اوتیسم در فرمانیه–مرکز رفتار درمانی اوتیسم در قیطریه- مرکز رفتار درمانی اوتیسم در منظریه-مرکز رفتار درمانی اوتیسم در آجودانیه- مرکز رفتار درمانی اوتیسم در میرداماد- مرکز رفتار درمانی اوتیسم در میدان محسنی- مرکز رفتار درمانی اوتیسم در ظفر- مرکز رفتار درمانی اوتیسم در خیابان نفت-مرکز رفتار درمانی اوتیسم در اختیاریه- مرکز رفتار درمانی اوتیسم در کامرانیه- مرکز رفتار درمانی اوتیسم در خیابان دولت-مرکز رفتار درمانی اوتیسم در دیباجی- مرکز رفتار درمانی اوتیسم در اقدسیه- مرکز رفتار درمانی اوتیسم در کودکان در مینی سیتی- مرکز رفتار درمانی اوتیسم در نوبنیاد- مرکز رفتار درمانی اوتیسم در بلوار ارتش- مرکز بازی درمانی بیش فعالی شمس آباد- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در شمال تهران -مرکز بازی درمانی بیش فعالی در ازگل-مرکز بازی درمانی بیش فعالی در قلهک- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در خیابان یاسر- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در جماران- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در تجریش-مرکز بازی درمانی بیش فعالی در میدان قدس- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در خیابان الهیه- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در فرشته- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در جردن- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در دارآباد- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در سعدآباد-مرکز بازی درمانی بیش فعالی در جمشیدیه- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در دربند- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در گلابدره- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در امام زاده قاسم- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در چیذر-مرکز بازی درمانی بیش فعالی در دزاشیب- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در زعفرانیه- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در سوهانک- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در شهرک محلاتی- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در شهرک نفت- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در کاشانک- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در محمودیه- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در خیابان دروس- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در ونک- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در آرژانتین- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در ساعی -مرکز بازی درمانی بیش فعالی در امیرآباد-مرکز بازی درمانی بیش فعالی در ایرانشهر- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در بهجت آباد- مرکز بازی درمانی بیش فعالی در اندرزگو -مرکز بازی درمانی بیش فعالی در زرگنده- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در باغ فردوس- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در آفریقا- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در خیابان باهنر- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در بلوار کاوه- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در اوین-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در بام تهران-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در پارک وی-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در نمایشگاه-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در فرحزاد-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در امام زاده داوود-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در کوهسار-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در شهرک کلاهدوز-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در خیابان کلاهدوز-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در شهرک شهید چمران-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در صاحبقرانیه- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در گل نبی-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در میدان نیاوران-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در چهار راه پاسداران- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در چالهرز- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در وفامنش-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در پناهی نیا-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در افشاری-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در حقانی- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در خیابان گیلان-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در خیابان یاسر- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در مقدس اردبیلی- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در ولیعصر-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در موحد دانش-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در صادقی قمی- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در خیابان دستگردی- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در رستم آباد- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در نارنجستان-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در نیستان- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در نگارستان-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در بوستان-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در گلستان-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در پورابتهاج-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در دشتستان- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در قبا-مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در گاندی -مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در نلسون ماندلا -مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در خیابان نفت -مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در میدان مادر -مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در شیخ بهایی- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در ملاصدرا- مرکز رفتار درمانی بیش فعالی در جهان کودک-
بهترین مراکز بازی درمانی در غرب تهران-بهترین مراکز رفتار درمانی غرب تهران
مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در سعادت آباد–مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در شهرک غرب–مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در ستارخان–مرکز بازی درمانی در کودکان پرخاشگر در ولنجک–مرکز بازی درمانی در کودکان پرخاشگر در پونک–مرکز بازی درمانی در کودکان پرخاشگر در غرب تهران–مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در مرزداران–بهترین مرکز بازی درمانی اتیسم در تهران-مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در باغ فیض- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در شهرک اکباتان- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در شهر زیبا- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در گیشا- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در طرشت- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در حصارک- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در آزادی- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در شاهین شمالی – مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در شاهین جنوبی – مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در چهار باغ – مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در بهنام – مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در وحدت اسلامی – مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در سازمان آب – مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در کن- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در ورداورد- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در آریاشهر- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در صادقیه- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در شهرک آپادانا- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در غرب تهران- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در اشرفی اصفهانی- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در تهران ویلا- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در برق آلستوم- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در همایونشهر- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در ونک- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در آیت الله کاشانی- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در سازمان برنامه- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در غرب تهران- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در عدل- مرکز بازی درمانی کودکان پرخاشگر در شهرک اندیشه- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در شهرک پرواز- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در شهرک کوهسار- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در شهرک نفت- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در شهرک ولفجر- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در غرب تهران- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در بیمه- بهترین مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در غرب تهران- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در کنکوری- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در آرژانتین- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در ساعی- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر غرب تهران- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در امیر آباد- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در ایرانشهر- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در یوسف آباد- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در بهجت آباد- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در جمالزاده- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در غرب تهران- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در خیابان شیراز- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در عباس آباد- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در فاطمی- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در قائم مقام- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در سنایی- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در غرب تهران- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در قزل قلعه – مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در بلوار کشاورز غربی- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در بلوار کشاورز شرقی- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در کریمخان- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در هفت تیر – مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در گاندی- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در میدان جهاد- بهترین مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در غرب تهران- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در ولیعصر شمالی- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در ولیعصر جنوبی- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در هفت تیر- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در استاد معین – مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در خیابان دکتر هوشیار- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در منزل غرب تهران- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در شمشیری- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در دستغیب- مرکز رفتار درمانی کودکان پرخاشگر در فتح- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در مهرآباد جنوبی- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در مهر آباد شمالی- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در بریانک- بهترین مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب غرب تهران- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در سلسبیل- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در کارون- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در هاشمی- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در خیابان زنجان- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در خیابان آذربایجان- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در خیابان امام خمینی- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در جیحون- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در خوش- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در دامپزشکی- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در رودکی- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در قصرالدشت- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در مالک اشتر- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در نواب -مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در کمیل- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در انقلاب – مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در شیخ هادی- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در امیریه- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در منیریه- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در اسکندری- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در دخانیات- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در جمهوری- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در میدان حر- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در میدان راه آهن- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در هلال احمر- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در پاستور- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در حسن آباد- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در گمرک- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در وحدت اسلامی- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در کارگر شمالی و مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در کارگر جنوبی- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در بهارستان- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در فردوسی- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در پامنار- مرکز بازی درمانی کودکان مضطرب در دروازه شمیران- مرکز رفتار درمانی کودکان مضطرب در امین حضور- مرکز رفتار درمانی کودکان مضطرب در پانزده خرداد- مرکز رفتار درمانی کودکان مضطرب در سعدی- مرکز رفتار درمانی کودکان مضطرب در لاله زار- مرکز رفتار درمانی کودکان مضطرب در یاخچی آباد- مرکز رفتار درمانی کودکان مضطرب در جوادیه- مرکز رفتار درمانی کودکان مضطرب در نازی آباد- مرکز رفتار درمانی کودکان مضطرب در خزانه- مرکز رفتار درمانی کودکان مضطرب در شهرک راه آهن- مرکز رفتار درمانی کودکان مضطرب در شهرک گلستان- مرکز رفتار درمانی کودکان مضطرب در شهرک فرهنگیان- مرکز رفتار درمانی کودکان مضطرب در رجایی- مرکز رفتار درمانی کودکان مضطرب در علی آباد- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در سه راه آذری- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در امام زاده حسن- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در یافت آباد- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در جلیلی- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در زهتابی- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در زمزم- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در گلچین- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در باغ خزانه- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در میدان قزوین- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در میدان بهاران- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در صاحب الزمان- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در تولیدارو- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در شاد آباد- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در ولیعصر- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه درخلیج فارس شمالی- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در خلیج فارس جنوبی- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در شهرک ولیعصر- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در شهرک صاحب الزمان- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در خانی آباد- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در اسفندیاری- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در بهمنیار- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در میدان بهمن- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در نعمت آباد- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در اسماعیل آباد- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در دولت خواه- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در شهید کاظمی- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در عبدل آباد- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در دولت آباد- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در جوانمرد- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در 13آبان- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در باشگاه نفت- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در تهرانسر مرکزی- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در شهرک دریا- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در شهرک آزادی- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در شهرک استقلال- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در شهرک دانشگاه- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در شهرک 22 بهمن- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در ویلاشهر- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در شهرک غزالی- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در شهرک شهرداری- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در شهرک دانشگاه شریف- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در زیبا دشت بالا- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در زیبا دشت پایین- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در گلستان شرقی- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در گلستان غربی- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در دژبان- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در شهید باقری- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در آزادشهر – بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در پیکان شهر- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در دریاچه چیتگر- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در تهرانسر غربی- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در تهرانسر شرقی- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در اسلامشهر- بهترین مرکز بازی درمانی نقص توجه در اکباتان- مرکز رفتار درمانی در شهران – مرکز رفتار درمانی در بلوار فردوس شرق- مرکز رفتار درمانی در بلوار فردوس غرب- مرکز رفتار درمانی در دهکده المپیک – مرکز رفتار درمانی در سیمون بولیوار – مرکز رفتار درمانی در چیتگر شمالی- مرکز رفتار درمانی در چیتگر جنوبی – مرکز رفتار درمانی در اسلام شهر – مرکز رفتار درمانی در شهر آرا-مرکز رفتار درمانی در حقانی- مرکز رفتار درمانی در خیابان جی- مرکز رفتار درمانی در بلوار سرو- مرکز رفتار درمانی در خیابان پاکنژاد- مرکز رفتار درمانی در میدان صنعت- مرکز رفتار درمانی در بلوار دریا- مرکز رفتار درمانی در بلوار شهرداری- مرکز رفتار درمانی در میدان کتاب- مرکز رفتار درمانی در ایران زمین- مرکز رفتار درمانی در میدان کاج- مرکز رفتار درمانی در بلوار 24 متری- مرکز رفتار درمانی در صرافها- مرکز بازی درمانی در خیابان علامه- مرکز رفتار درمانی در بلوار فرهنگ- مرکز بازی درمانی در بلوار فرحزادی- مرکز بازی درمانی در فرحزاد- مرکز بازی درمانی در بلوار مطهری- مرکز بازی درمانی در بلوار درختی- مرکز بازی درمانی در خیابان زرافشان- مرکز بازی درمانی در هرمزان- مرکز بازی درمانی در میدان توحید- مرکز بازی درمانی در نصرت- مرکز بازی درمانی در فرصت – مرکز بازی درمانی در انقلاب – مرکز بازی درمانی در ازادی -مرکز بازی درمانی در شادمان – مرکز بازی درمانی در بهبودی – مرکز بازی درمانی در حبیب الهی – مرکز بازی درمانی در دریان نو – مرکز بازی درمانی در دادمان – مرکز بازی درمانی در شهرک ژاندارمری – مرکز بازی درمانی در خیابان حسن سیف – مرکز بازی درمانی در شهرک بوعلی – مرکز بازی درمانی در ایوانک – مرکز بازی درمانی در بلوار حافظی – مرکز بازی درمانی در بلوار پیام – مرکز بازی درمانی در کوی فراز – مرکز بازی درمانی در شهرک قدس – مرکز بازی درمانی در قیصر امین پور – مرکز بازی درمانی در سئول – مرکز بازی درمانی در سیمای ایران –
بهترین مرکز سنجش هوش و استعداد در کودکان به مدیریت جناب آقای دکتر صابر به سنجش هوش کودکان توسط تست های تشخیصی نظیر تست هوش وکسلر برای تست هوش کودکان 7 ساله به بالا، تست هوش بینه برای ارزیابی هوش کودکان 3 ساله تا بزرگسالی و تست های توجه و تمرکز در کودکان،تست دقت بینایی و تست هوش ادراک بینایی، تست توجه شنیداری و دقت شنیداری در کودک و تست های روانشناسی کودک بر اساس به روز ترین تست های سنجش هوش کودکان پرداخته می شود. بهترین مرکز تست هوش کودکان در شرق تهران و غرب تهران با دارا بودن متخصصین سنجش در زمینه تست هوش خوب کودکان به انجام آزمون هوش کودکان در تمام سنین می پردازد.
انواع تست هوش
1- آزمون بینایی- حرکتی فراستیگ( تست دقت بینایی- توجه بینایی)
تست توجه دیداری فراستیگ 5 نوع از مهارتهای بینایی حرکتی را ارزیابی می کند که شامل:
هماهنگی چشم و دست
تشخیص شکل از زمینه
ثبات شکل
تشخیص وضعیت درفضا
درک روابط فضایی
بر اساس نتایج حاصل از تست توجه بینایی وکسلر(تست دقت بینایی) سن ادراک بینایی حرکتی آزمودنی تعیین می شود و میتوان راهبردهای درمانی مورد نیاز آزمودنی را ارائه نمود.
2-آزمون وکسلر- تست هوش وکسلر
ارزیابی هوش بهر علاوه بر موقعیت های بالینی در مشاوره های تحصیلی، شغلی و گزینشی، در برخی مشاغل و حتی موارد قانونی مورد نیاز می باشد. نیاز به استفاده از آزمون های هوش در جامعه ما بر کسی پوشیده نیست، حتی عامه ی مردم نیز بدین نیاز واقف اند. یکی از معتبر ترین آزمون های هوش، تست هوش وکسلر می باشد که برای 3 گروه سنی پیش دبستانی، کودکان و بزرگسالان تهیه شده است. اولین مقیاس هوشی وکسلر در سال 1939 تحت عنوان تست هوشی وکسلر بلویو به منظور سنجش هوش بزرگسالان انتشار یافت. این مقیاس بعدا مورد تجدید نظر قرار گرفت و در سال1955 به عنوان تست هوش وکسلر برای بزرگسالان( ویس) منتشر شد.
علاوه بر بزرگسالان وکسلر برای دوره ی پیش دبستانی نیز اولین آزمون خود را تحت عنوان آزمون هوش وکسلر برای دوره ی پیش دبستانی در سال 1976 منتشر کرد. آزمون وکسلر ویژه ی سنین 4 تا 6.5 ساله بود. رضویه و شهیم این مقیاس را در شهر شیراز هنجاریابی کردند. چند سال بعد این آزمون هوش وکسلر تجدید نظر شد. فرم تجدید نظر شده ی تست هوش وکسلر ویژه ی کودکان 3 تا 7 ساله بود. در سال 2002 وکسلر پیش دبستانی سه منتشر شد، اما هیچ یک از این دو فرم در این مورد بهره برداری قرار نگرفته است.
در سال 1945 اولین آزمون هوش ویژه ی کودکان و یا در واقع دانش آموزان را منتشر کرد. این آزمون که تحت عنوان هوش وکسلر برای کودکان انتشار یافت. این فرم برای کودکان 6 تا 16 ساله تدوین شده بود. در ایران شهیم این مقیاس را در شهر شیراز هنجاریابی کرد. به نظر می رسد پر کاربرد ترین آزمون وکسلر، آزمون هوش وکسلر کودکان باشد چرا که حتی وکسلر و همکارانش بیشتر از دو مرتبه اهتمام به تجدید نظر و بررسی این مقیاس کرده اند به قسمتی که تاکنون چهار فرم از تست هوش وکسلر منتشر شده است، درحالی که از مقیاس های دیگر سه فرم انتشار یافته است.
تست هوش وکسلر از دو قسمت کلامی و غیر کلامی تشکیل شده است. قسمت کلامی تست هوش وکسلر به سوالاتی مربوط میشود که درک زبان یا استفاده از زبان به صورتهای مختلف (خواندن، نوشتن،صحبت کردن) را اندازه می گیرد و قسمت غیرکلامی تست هوش وکسلر بیشترجنبه عملی هوش را می سنجد. آزمون هوش وکسلر در سه سطح آزمودنی ها را ارزیابی می کند:
پیش از دبستان: 4-6 ساله
کودکان:6 -16 ساله
بزرگسالان: 16 سال به بالا
تست هوش وکسلر از 12خرده آزمون تشکیل شده است: اطلاعات عمومی، فراخنای اعداد، گنجینه لغات، محاسبه، درک و فهم، شباهت ها، تکمیل تصاویر، تنظیم تصاویر، طراحی مکعبها، الحاق قطعات، جستجوی نماد، و مازها.
علاوه بر بدست آوردن هوشبهرکلامی ، غیرکلامی و هوشبهرکلی ، از تست هوش وکسلر می توان برای تشخیص اختلالات یادگیری، سنجش آسیب مغزی و هوشبهر پیش مرضی استفاده نمود.
اعداد کسب شده ذیل از آزمون هوش وکسلر نشان دهنده سطح شناختی آزمودنی در جامعه می باشد:
زیر 55 نقص ذهنی
55 تا 70 تربیت پذیر
70 تا 80 آموزش پذیر
80 تا 90 مرزی
90 تا 110متوسط
110 تا 120 باهوش
120 تا 130 تیزهوش
130 به بالا نابغه( نخبه)
نمونه ای از خرده آزمون های تست وکسلر
خرده آزمون اطلاعات عمومی
کودک به سوال هایی پاسخ می دهد که شامل حیطه ی وسیعی از دانش عمومی است.
اصول کلی آزمون
هر سوال را کلمه به کلمه برای آزمودنی بخوانید و تا حدی که ضرورت داشته باشد تکرار کنید، ولی کلمات آن را تغییر ندهید.
اگر پاسخ آزمودنی به سوال مبهم بود، از او بخواهید که پاسخش را واضح تر کند با جمله های زیر:
منظورت چیست؟ یا بیشتر در مورد آن توضیح بده.
اگر آزمودنی اشتباها کلمه ی دیگری شنید و پاسخ اشتباه داد، سوال را با تلفظ صحیح دوباره تکرار کنید.
اگر کودکی پاسخ کلامی و غیر کلامی داد که با هم تضاد داشتند(مثلا گفت یک ولی دو انگشت نشان داد) به او بگویید: منظورت چیست؟ تا پاسخش روشن شود. سوالات 1 و2 آموزشی است در مورد این سوالات پاسخ صحیح را بعد از اجرا به آزمودنی بگویید ولی کمک دیگری نکنید.
نمره گذاری:
برای هر پاسخ درست یک نمره و هر پاسخ غلط و یا سوال های بدون پاسخ صفر نمره در نظر بگیرید.
نمونه سوالات به این صورت است: می گوید از تو می خواهم چند سوال بپرسم که به من پاسخ دهی، مثلا پایت را به من نشان بده. لمس یا اشاره به هر صورتی به پای خود یا آزمونگر یک نمره دارد. اگر کودک پاسخ غلط داد به او بگویید این پای من است .
3-آزمون هوشی استنفورد- بینه- تست هوش بینه
از مهم ترین دستاوردهای نسخه پنجم استانفورد – بینه این است که تناسب کاملی بین محتوای غیر کلامی و کلامی در هر عامل ارائه شده و بر این این اساس برای هرعامل که به گونه ای غیر کلامی و کلامیمطرح شده اند، هنجارهای خاصی در حیطه های هوش کلامی یا غیر کلامی مندرج گردیده است. همواره همبستگی بین دو حیطه غیر کلامی و کلامی بین 94/0 تا 97/0 به دست آمده است. این دستاورد را می توان از مهم ترین دستاورد های نسخه پنجم تست هوش استانفورد– بینه در نظر گرفت که دو هوشبر کلامی یا غیر کلامی را مطرح می سازد.
در واقع نسخه پنجم تست هوش استانفورد – بینه برای افراد بالای 14 سال چهار مقیاس را برای سطح بندی شناختی تدوین کرده است. مقیاس اول که از آن به عنوان مقیاس هوش بزرگسال معمولی یادمی شود، برای افراد بهنجار و متوسط جامعه کاربرد دارد. دیگر مقیاس های متفاوت برای کنش های شناختی پیشرونده، تحت عنوان تا حدی ممتاز، بزرگسال ممتاز و بزرگسال بسیار ممتاز عنوان می گردد.
تست هوش استنفورد بینه، محتوای غیرکلامی و کلامی یکسان را در همه ی عوامل دار است. علاوه بر آن برای هر خرده آزمون هوش استانفورد بینه میانگین 10 و انحراف استاندارد 3 مطرح می شود و با تاکید بر نمرات ترکیبی، میانگین 100 و انحراف استاندارد 15 را در محاسبه ی هوشبهرهای هشتگانه مد نظر قرار می دهد.
در نسخه پنجم به پنج عامل استدلال سیال، دانش، استدلال کمی، پردازش دیداری- فضایی و حافظه ی فعال تاکید می شود و هوشبهر غیرکلامی و کلامی محاسبه می گردد.
به صورت ظاهری، تفاوت نسخه چهارم و نسخه پنجم در آزمون هوش استنفورد بینه است که تصاویر، مکعب ها و اسباب بازی های جدید تر، زیبا تر و جذاب تر که درخشندگی بیشتری نیز دارند ارائه شده اند همچنین تنوع در روش مطرح کردن سوال ها موجب می شود تا رغبت کودکان پیش دبستانی در پاسخ به سوال ها افزایش یابد. در بر گرفتن دامنه سنی افراد از 2 تا 85 سال و محاسبه هوشبهر با استفاده از جداول تبدیل نمرات کاملا اختصاصی برای سنین مختلف جزء مزایای آزمون هوش استنفورد بینه است که سیر تکاملی مقیاس و تست های هوشی را عنوان می کند.
علاوه بر آن اقلام انتهایی افزایش یافته اند و سوال های بسیار سخت و بسیار آسان قرار داده شده اند تا بتوان با توجه به جدول زیر دامنه هوشبهر را مورد اندازه گیری قرار داد.
تست هوش استنفورد بینه شامل 10خرده آزمون است که در دو سطح هوش کلامی و هوش غیرکلامی اجرا می شود:
مقیاس ها دامنه هوشبهر
غیر کلامی از رقم 42 تا 158
کلامی از رقم 43 تا 156
مقیاس کل از رقم 40 تا 160
استدلال سیال از رقم 47 تا 153
دانش از رقم 49 تا 151
استدلال کمی از رقم 50 تا 149
پردازش دیداری- فضایی از رقم 48 تا 152
حافظه فعال از رقم 48 تا 152
مجموع مختصر از رقم 47 تا 153
تست هوش بینه برای سنجش هوشی افراد از 2تا 90ساله تدوین شده است. آزمون هوش بینه به صورت انفرادی اجرا می شود.
تست هوش بینه، هوشبهر غیرکلامی ، هوشبهر کلامی و هوشبهر کلی را بررسی می کند. همچنین از نتایج تست هوش میتوان برای تشخیص احتمالی: اختلالات یادگیری، توانایی برنامه ریزی، اختلالات حرکتی، اختلالات توجه و تمرکز، بیش فعالی و نقص توجه ، اضطراب ، افسردگی ،غفلت های آموزشی، اختلال زبان بیانی،و درمان کودکان اوتیسم استفاده نمود.
اعداد کسب شده ذیل از این تست هوش نشان دهنده سطح شناختی آزمودنی در جامعه می باشد:
40 تا 55 تربیت پذیر
55 تا 70 آموزش پذیر
70 تا 85 مرزی
85 تا 115 متوسط
115 تا 130 باهوش
130 تا 145تیزهوش
145 تا 160 نخبه ( نابغه)
4-تست توجه شنیداری وپمن- تست دقت شنیداری
تست توجه شنیداری دارای 4 جزء ذیل می باشد که براساس نیاز آزمودنی ، تک تک یا کلی اجرا می شود، این تست توجه شنیدای در سنجش دقت شنیداری و تمیز شنیداری کودکان با مشکلاتی نظیر بیش فعالی و نقص توجه، کودکان اختلال یادگیری و کودکان اوتیسم انجام می شود و مشخص می شود توجه شنیداری کودک در چه سطحی قرار دارد و در صورت نیار بر روی مهارت های دقت شنیداری و توجه شنیداری کودک درمان های لازم انجام می شود.
تشخیص توالی شنوایی- بیانی
تشخیص شنوایی
درک زبانی
تشخیص صداها
نتایج ارزیابی توجه شنیداری به صورت سن ادراک شنیداری ارائه می شود.
5-چک لیست مقیاس های رشدی (HR) :
آزمونگر در غربالگری ها برای تعیین توانمندی ها یا عدم توانمندی های کودکان از این پرسشنامه استفاده می کند. این پرسشنامه جهت بررسی مهارت های تعادلی، حافظه شنیداری، مفاهیم ریاضی، مهارتهای حرکتی ظریف و درشت،غلبه طرفی ، مهارت های ترسیمی و … استفاده می گردد.
6-آزمون CSI-IV :
این ابزار اختلالاتی نظیر: بیش فعالی ، نافرمانی ، نقص توجه ، سلوک، اختلالات رشدی ، اختلالات اضطرابی ، تیک ، اسکیزوفرنی، اختلالات خلقی، اختلالات دفع و اختلالات خوابیدن را مورد بررسی قرارمی دهد.
7-آزمون هوش ادراک بینایی- ساختاری بندرگشتالت:
آزمون ادراک بینایی شامل 9 تصویر است که هماهنگی چشم و دست ، ادراک دیداری – حرکتی ، پیش بینی پیشرفت تحصیلی ، آمادگی ورود به مدرسه ، هوشبهر غیرکلامی، سازماندهی، الگوبرداری و حافظه را مورد ارزیابی قرار می دهد. همچنین برای تشخیص اختلالات عاطفی کودکان ، ناتوانی های یادگیری و نارسایی های اعصاب یا آسیب های مغزی نیز کاربرد دارد. هم به صورت انفرادی و هم به صورت گروهی اجرا می شود.
8-آزمون توجه و تمرکز استروپ- تست توجه و تمرکز
آزمون توجه استروپ برای مطالعه سوگیری توجه در اثر اضطراب شدید و فوبیا بکار می رود. تست توجه کلمه و رنگ استروپ برای ارزیابی انعطاف پذیری شناختی، مقاومت در برابر تداخل محرکهای بیرونی، و توانایی بازداری کردن یک پاسخ کلامی غالب یا مسلط استفاده می شود. تست توجه دارای3 مرحله می باشد که عبارتند از:
خواندن کلمات
نامیدن رنگها
نامیدن کلمات رنگی
این تست کمبود توجه و تمرکز در کودکان بیش فعال و کودکان با مشکلات اوتیسم همچنین در اختلالات توجه در کودکان اختلال یادگیریمورد استفاده قرار می گیرد. همچنین جهت تشخیص زود هنگام تست کمبود توجه و تمرکز مشکلات نقص توجه از آزمون توجه استروپ استفاده می شود.
9-آزمون توجه و تمرکز(D2)
این آزمون برای سنجش توجه انتخابی استفاده می شود و ویژه گروه سنی بین 9 تا60 ساله است. این تست توجه و تمرکز توانایی عمومی توجه انتخابی و تلاشمندی را بررسی می کند و همچنین در زمینه های تربیتی – آموزشی، و روانشناسی کار( صنعتی سازمانی)، روانشناسی بالینی، سلامت و نوروسایکولوژی کاربرد دارد.
10-پرسشنامه حسی
این پرسشنامه توسط والدین یا جانشین والدین پرمی شود. این تست حس های اصلی و فرعی، توجه و تمرکز، تن عضلانی، مشکلات دهانی- تغذیه ای، مشکلات خواب، بیماری هایی نظیر آلرژی، عفونت های مزمن، اگزما و…، ترس ها و وسواس ها، مشکلات اجتماعی،زبانی و گفتاری را مورد توجه قرار داده است.
11-پرسشنامه بیش فعالی و نقص توجه
این پرسشنامه توسط والدین یا جانشین والدین تکمیل می شود و طبق ملاکهای DSM-V طراحی گردیده است.
سوالات متداول:
1.در مرکز تست هوش دکتر صابر چه تست هایی انجام می شود؟
انواع تست های هوش، تست توجه و تمرکز دیداری و شنیداری، پرسشنامه ها و چک لیست های تشخیصی برای کودکان در مرکز تست هوش دکتر صابر انجام می شود.
2. چگونه بفهمم چه تست هوشی مناسب کودک من است؟
تست های هوش متنوع و استانداردی برای ارزیابی توانایی های کودکان طراحی شده است، که هر کدام برای گروه سنی خاص و با اهداف تشخیصی متفاوتی استفاده می شوند. در این میان وظیفه انتخاب این تست ها برای کودکان بر عهده متخصص روانسنجی می باشد که با تجربه و دانش خود تست مناسب را برای ارزیابی کودک انتخاب نماید. در بعضی موارد برای سنجش دقیق تر و صحیح تر متخصص از دو یا بیشتر از این ابزارها استفاده می نماید.
