نویسنده: mehdisaber

بهترین مرکز گفتاردرمانی در بیش فعالی و نقص توجه

بهترین مرکز گفتاردرمانی در بیش فعالی و نقص توجه دکتر صابر به بررسی علائم بیش فعالی و نقص توجه در کودکان و درمان تخصصی مشکلات گفتاری کودکان بیش فعال می پردازد. امکانات پیشرفته مرکز تشخیص کودکان بیش فعال دکتر صابر شامل اتاق سنسوری روم، اتاق شنیداری، گفتاردرمانی، بازی درمانی و … می باشد. کودکان بیش فعال با انجام فعالیت های مختلف درمانی می توانند بر روی مهارت های کنترل خود، استدلال و آرام سازی تاکید نمایند. همچنین با استفاده از تکنیک های گفتاردرمانی می توان عوارض بیش فعالی نظیر توجه شنیداری کودک و توانایی های درک مطلب را در این کودکان بهبود بخشید. در این مطلب به معرفی بخش های مرکز گفتاردرمانی کودکان بیش فعال می پردازیم.

امکانات مرکز تخصصی گفتاردرمانی بیش فعالی و نقص توجه

پس ار بررسی دقیق علت بیش فعالی در کودکان توسط دکتر تشخیص بیش فعالی روند درمان مشخص می شود. و بسته به مشکلات کودک، از مدالیته های درمانی خاص استفاده می شود.

اتاق شنیداری در گفتاردرمانی کودکان بیش فعال

با استفاده از ابزار های کامپیوتری و برنامه های درمانی برای اختلال کم توجهی و یش فعالی به صورت طبقه بندی شده به بهبود مهارت های توجه شنیداری، تمییز شنیداری، بهبود استدلال و درک مطلب از گفتار کودک کمک می شود.

در این بخش با استفاده از مدالیته های مختلف نظیر سویچ صدا و… به افزایش دقت شنیداری، توانایی های اصلاح خود و کنترل سرعت و عکس العمل در کودکان کمک می شود.

تکنیک های گفتاردرمانی در بیش فعالی و نقص توجه

چندین روش درمانی در گفتاردرمانی در بیش فعالی و نقص توجه برای والدین ارائه می شود.

1.برای کودک بیش فعال یک نوار آرام ‌سازی درست کنید.

شما می توانید یک نوار آرام‌سازی داشته باشید. وقتی کودک بیش فعال احساس فشار می کند از این نوار استفاده کنید. متن زیر را خیلی آهسته بر روی نوار تان ضبط کنید.

شما به این وسایل نیاز دارید:

• یک ضبط
• یک نوار
• یک متن
• یک جای ساکت
• چند موزیک آرامبخش

2.پازل در گفتاردرمانی کودکان بیش فعال

پازل ها مانند پیدا کردن تفاوت های اشکال، این باعث می‌شود که کودکان بیش فعال بهتر بتوانند بر روی کارها تمرکز کرده و آرام شوند.

سعی کنید از این نوع تمرینات گفتاردرمانی باز هم انجام دهید. کتاب های زیادی در این زمینه وجود دارد. آنها مراجعه کنید و تمرینات آنها را انجام دهید.

3.ترتیب

اغلب کودکان بیش فعال باید کارهایی را به طور همزمان انجام دهند که این مسئله باعث گیجی آنها می شود. توالی یعنی اینکه چطور همه کارها را به ترتیب انجام دهید. اگر کودک بیش فعال شما از آن دسته افرادی هستند که فکر می کنند بعد از این که خیس شدند باید بارانی بپوشند،پس احتیاج به توالی و ترتیب بندی در کارها دارید. مرکز گفتاردرمانی در بیش فعالی و نقص توجه شما را در ایجاد این برنامه ریزی در کودک کمک می کنند.

4.دنبال کردن دستورالعمل ها

مهم این است که کودکان با مشکل بیش فعالی و نقص توجه قبل از شروع کار دستورالعمل ها را بخوانند.

دستورالعمل زیر را انجام دهید:

اسم خود را بالای این قاب بنویسید.

زیر اسم خود را با مداد خط بکشید.

تصویر یک زن یا یک مرد را در فضای الف بکشید.

الف)

فقط دستورالعمل یک را در این قاب کامل کنید.

آیا شما همه دستورالعمل ها را دنبال کردید؟خیلی مهم است که در ابتدا همه دستورالعمل ها را بخوانید.

دستورالعمل های خود را بنویسید

آیا شما میتوانید دستورالعمل تهیه ذرت بو داده را بنویسید؟

یا یک سری دستورالعمل بین کلاس و کتابخانه تهیه کنید؟

از دوستانتان بخواهید که دستورالعمل ها را دنبال کنند.

تصاویر دایره

حالا این تمرین را انجام دهید:

کشیدن تصویر در داخل دایره ی آرام بخش است و باعث می‌شود که شما افکارتان را به نظم در آورید.

داخل دایره،تصویر یا الگویی را که خودتان می خواهید بکشید.

5.مدیریت زمان

در اینجا چند دستورالعمل برای ارائه بهترین نحوه مدیریت زمان در کودکان بیش فعال ارائه شده است.

کارها را آرام و با دقت انجام دهید.

کارهای خود را به بخش های مختلف تقسیم کنید.

برای انجام بخش های مختلف کار،برنامه ریزی مناسب داشته باشید.

با انجام دادن کارها به صورت گروهی،کار را آسان و سرگرم کننده کنید.

چقدر کار طول میکشد؟

گاهی در برنامه‌ ریزی و تعیین زمان لازم برای انجام کارها اشتباه میکنیم.

اگر شما زمان مورد نیاز برای انجام تکالیف و کارهای خود را بدانید،دانستن این موضوع به کودک بیش فعال شما کمک می کند که با برنامه ریزی به تمام نیازهای تان جواب دهید.

برای برنامه‌ای که در صفحه بعد تدوین شده وقتی را حدس بزنید. سپس زمان واقعی را که برای آن صرف شده بنویسید یا از شخص دیگری بخواهید که این کار را انجام دهد.

چطور انجام دادید؟ آیا حدس شما به میزان واقعی نزدیک است؟یا اینکه خیلی پرت است؟اگر شما وقت خیلی کمی در نظر گرفته اید باید به خودتان وقت بیشتری بدهید. اگر خیلی وقتی زیادی گذاشته اید باید سعی کنید کارهای بیشتری انجام دهید.

اما دقت کنید،شما باید مطمئن باشید که هر کاری را خوب انجام دهید. اگر به این تمرین ادامه دهید،آن وقت می فهمید که شما باید چه کارهایی را انجام دهید،در حالی که وقت لازم برای انجام آن ندارید.

6.برنامه ریزی تکالیف درسی

همزمان با بزرگتر شدن شما، کارها و مسئولیت های تان بیشتر می‌شود. برای انجام دادن بهتر کارها باید برنامه‌ریزی درستی داشت. من برای شروع این تکالیف طرحی دارم که به آن فکر بکر می گویم. این تمرین را برای طرح یونان باستان انجام دهید.

عنوان تکلیفی را که باید انجام دهید در وسط صفحه بنویسید.

در اطراف آن هرچه میتوانید پیکان‌های رسم کرده و سوالات و ابهاماتی را که درباره یونان باستان به نظرتان می آید بنویسید.

این فکر باعث می‌شود که شما به تمام جوانب ای که به این موضوع مربوط می‌شود بپردازد. به این طریق شما افکار خوب را فراموش نمی کنید و سعی نمی کنید وهمه را سازمان بندی کنید.می توانید از یک ضبط صوت استفاده کرده عقاید و سوالات خود را روی نوار ضبط کنید.نکته اصلی این است که اکنون شما نواری دارید که بعداً می توانید استفاده کنید.

برنامه ریزی برای کاری که در پیش دارید

حالا شما فکر اولیه را کرده و یک یادداشت تهیه کرده‌اید،حالا باید ببینید چگونه می توانید به این یافته ها بپردازید. این کاری است که قبلا انجام داده اید. سعی کنید مدت زمان مفید انجام این کار را حدس بزنید. به مثال زیر توجه کنید:

این برنامه برای یک هفته تنظیم شده است.حالا یک عنوان انتخاب کنید و نقشه خود را برای آن پیاده کنید.

حالا که فهمیدی چگونه می توانید برای کاری کوچک برنامه تنظیم کنید، می توانید به کارهای بزرگتر نیز بپردازید. برای اینکه بتوانید کاری بزرگ تر انجام دهید، نیاز دارید که آن را بخش بخش کنید. این بدین معنی است که شما این کار را به کارهای کوچک تر خرد کرده، سپس هر قسمت را به ترتیب انجام می دهید.

در مورد یکی از کارهای مورد علاقه کودک بیشفعال فکر کنید. کار مورد علاقه من خوردن یک شکلات است. تصور کنید که این شکلات خیلی بزرگ است. اگر کودک بیش فعال شما بخواهد همه آن را یکباره در دهان بگذارید،نمی تواند همه آن را بجود. بنابراین شما باید آن را قطعه قطعه کرده،بعد در دهان کودک بگذارید. اگر این کار را بکنید،لذت بیشتری می‌برید. یک شکلات بزرگ اگر قطعه قطعه شود، راحت تر خورده می شود. باید بین خوردن هر قطعه شکلات، استراحتی به خودتان بدهید. اگر شما بخواهید به سرعت این شکلات را بخورید، احساس می کنید که حالتان خوب نیست.

برنامه تکنیک گفتاردرمانی در بیش فعالی

نمونه ای از تمرینات گفتاردرمانی در مرکز گفتاردرمانی بیش فعالی و نقص توجه

خیلی آرام روی صندلی بنشینید.

پاها راحت روی زمین قرار گیرند.

مطمئن باشید که باسن تان راحت روی صندلی قرار گرفته است.

مطمئن باشید که پشتتان صاف است.

مستقیم به روبرو نگاه کنید.

چشمانتان را ببندید.

یک دست را روی سینه و دست دیگر را روی شکم تان بگذارید.

سه نفس عمیق بکشید.

ببینید که کدام یک از دستتان بیشتر حرکت می‌کند.

دست دیگر را بر روی ران های تان بگذارید. تا سه بشمارید و آهسته نفس بکشید.

دست دیگر را بر روی ران هایتان بگذارید.

نفس تان را آهسته نگه دارید.

به انگشت پای تان فکر کنید.

همینطور که دارید نفستان را به داخل می فرستید انگشتان پا را جمع کنید.

به اندازه یک دم و بازدم انگشت پای تان را نگه دارید.

وقتی داری نفس تان را بیرون می دهید ( بازدم) انگشتتان را آزاد کنید.

درباره ساق پای تان فکر کنید.

همینطور که دارید دم را انجام می دهید (نفستان را به داخل میفرستید) آنها را منقبض کنید.

به اندازه یک دم و بازدم نگه دارید.

وقتی که نفستان را بیرون می دهید آنها را آزاد کنید.

درباره عضلات قسمت پایین پشت تان فکر کنید.

این عضلات را منقبض کنید.

به اندازه یک دم و بازدم نگه دارید.

وقتی که نفستان را بیرون می دهید آن را آزاد کنید.

درباره قفسه سینه و قسمت بالای کمر فکر کنید.

این عضلات را منقبض کنید.

به اندازه یک دم نگه دارید.

وقتی که نفس تان را بیرون می دهید آنها را آزاد کنید.

درباره بازوها و دست های تان فکر کنید.

آنها را سفت کنید و دست های تان را مشت کنید.

اندازه یک دم و بازدم نگه دارید.

حالا آنها را رها کنید و نفستان را بیرون دهید.

حالا به گردن و صورت تان فکر کنید.

این عضلات را منقبض کنید. یک صورت زشت بسازید. زبانتان کاملاً بیرون باشد.

به اندازه یک دم و بازدم نگه دارید.

حالا آنها را رها کنید و نفستان را بیرون دهید.

حالا شما بر روی بدنتان کار کرده‌اید و فرق انقباض و آرام بودن (شل شدن) را میدانید.

همه بدنتان را ملاحظه کنید. ببینید که کدام قسمت منقبض و کدام قسمت شل است.

سپس همانطور که نفس تان را بیرون می دهید آنها را شل کنید.

حالا خود را از تنش ها و افکار مزاحم رها کنید.

به اندازه 5 دم و بازدم سعی کن خود را آرام سازی.

دست هایتان را به هم نزدیک کنید.

آنها را بر روی چشمانتان قرار دهید.

انگشتانتان را به آرامی باز کنید.

چشمانتان را باز کنید.

کم کم انگشتانتان را بیشتر باز کنید.

کم کم دست ها را بر روی چانه و سپس به پایین تر بیاورید تا اینکه دست ها روی ران هایتان قرار گیرد.

چه احساسی دارید؟

شما می‌توانید در انتهای این بار یک موزیک آرام بگذارید.

این برنامه را می توان برای کارهای دیگر نیز در نظر گرفت. برای اطمینان از داشتن یک زندگی سالم،برای هر شب تان برنامه‌ای داشته باشید.

تدریس خصوصی اوتیسم| معلم آموزش نوشتن و ریاضی به کودکان اوتیسم |مرکز اوتیسم دکتر صابر

برنامه های آموزشی و توانبخشی افراد دارای اختلالات طیف اوتیسم باید به شکل انفرادی انجام شود و والدین در آماده سازی برنامه های آموزش انفرادی (آی. ای. پی) حضور داشته باشند. در این برنامه ها اطلاعات جزئی در مورد برنامه های آموزشی و اهداف بلند مدت و کلی و اهداف رفتاری در جلسات کاردرمانی اوتیسم وجود دارد. معلم اوتیسم لازم است تا به والدینی که در مورد حضور خود در برنامه های آموزش الفبا به اوتیسم و اثر آن تردید دارند دسترسی داشته باشند و آنان را قانع کنند. آموزش فراگیر و توجه بهتدریس خصوصی اوتیسم در آموزش نوشتن به کودکان اوتیسم برنامه ساده ای نیست. اما می تواند برای دانش آموزان دارای اوتیسم و سایر دانش آموزان کلاس که دارای رشد عادی هستند مفید باشد. برای اثر بخشی هر چه بیشتر این برنامه و برنامه های آموزش ریاضی به کودکان اوتیسم و کسب احساس موفقیت در دانش آموزان دارای اوتیسم باید والدین، معلم اوتیسم و اجرا کنندگان برنامه به صورت گروهی با یکدیگر کار کنند. مرکز توانبخشی اوتیسم دکتر صابر با در نظر گرفتن روش های تدریس اوتیسم و کمک گرفتن از متخصصین گفتاردرمانی اوتیسم و دکتر اوتیسم در زمینه آموزش های تحصیلی کودکان اوتیسم به صورت تخصصی فعالیت می نماید.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

تدریس خصوصی اوتیسم

برنامه ریزی برای آموزش انفرادی و تدریس خصوصی برای کودکان اوتیسم، سند مکتوبی است که فرایند همکاری برای ایجاد یک برنامه آموزشی انفرادی برای دانش آموزان نیازمند به خدمات ویژه را مشخص می کند. این برنامه ریزی مداوم است و فرایند های مربوط به آموزش، ارزیابی، اندازه گیری، تصمیم گیری و گزارش دهی را به شکل منسجم در خود دارد. این برنامه ها خدمات حمایتی و برنامه های آموزشی تطبیقی و تعدیل شده را مشخص می کنند (رهنمود وزارت آموزش و پرورش در مورد آموزش های ویژه، ۲۰۰۱)

هدف از یک برنامه ریزی برای تدریس خصوصی معلم اوتیسم

برنامه ریزی برای آموزش نوشتن به کودکان اوتیسم به صورت انفرادی فرآیندی رسمی برای مربیان، والدین و سایر متخصصین ارائه کننده خدمات است تا با همکاری با یکدیگر در ارتباط با ایجاد یک برنامه خاص برای یک دانش آموز تصمیم گیری کنند. در این فرایند مکانیزم هایی برای تشخیص، ثبت و مرور نیازهای ویژه دانش آموز وجود دارد، هدف کلی برنامه ریزی برای آموزش نوشتن به کودکان اوتیسم به صورت خصوصی، کمک به دانش آموز است تا در کسب مهارت ها و دانش مورد نیاز در سطحی بالاتر از عملکرد فعلی در زمینه های مهارت های زندگی شناختی و رفتاری موفق شود.

محتويات برنامه آموزش انفرادی حیطه هایی را مشخص می کند که در ارتباط با نیازهای دانش آموز هستند. برای تعدادی از دانش آموزان، این برنامه ممکن است در گام نخست بر اهداف تحصیلی نظیر آموزش ریاضی به کودکان اوتیسم یا آموزش نوشتن به کودک اوتیسم و مهارت های مورد نیاز آن تأکید داشته باشد در حالی که برای دانش آموزی دیگر این برنامه مهارت های زندگی را مورد توجه قرار می دهد. تعدادی از دانش آموزان نیز ممکن است نیازمند معلم اوتیسم برای رفع مشکلات رفتاری خود باشند.

تصمیم گیری معلم کودکان اوتیسم برای اجرای برنامه

برای اینکه چنین برنامه ای به هدف خود دست یابد و به پیشرفت دانش آموز کمک کند، باید تصمیم گیری های در مورد تغییر و تعديل مواد و محتواهای موجود برای آموزش و جایگزینی برنامه تدریس خصوصی با برنامه معمول، انجام مداخلات رفتاری و استراتژی های آموزشی و استفاده از ابزارهای موجود برای ارزیابی انجام شود. کسب تصویر مشخصی از توانایی ها دانش آموز و نیازهای اساسی وی برای برنامه ریزی از جمله ضروریات است .

تصمیمات باید بر اساس شناسایی صحیح و دقیقی از سطح توانایی و عملکردهای فعلی دانش آموز باشد تا با استفاده از آن توانمندی های وی تقویت شود، علاقه مندی افزایش یابد و نیاز ها به روشنی تعیین و مشخص شوند. همراه با برنامه ریزی برای آموزش انفرادی و تدریس خصوصی که به صورت رسمی انجام خواهد گرفت، در نظر گیری و ثبت کلیه تصمیمات مربوط به منابع اضافی مورد نیاز، برنامه درسی آموزش الفبا و ریاضی به کودکان اوتیسم، استراتژی و تکنولوژی مورد نیاز برای کمک به دانش آموز در کسب اهداف کلی و رفتاری مشخص شده در برنامه کاملا ضروری است، ثبت کردن به معنی یادداشت کلیه برنامه ها و خدمات در حال اجرا در ضمن برنامه آموزش برای هر کودک اوتیسم می باشد و برای تصمیم گیری در مورد تغییر و یا تداوم برنامه و ارائه اطلاعات به والدين و سایر افراد درگیر در برنامه ریزی آموزش انفرادی از جمله ضروریات است، نگهداری برگه های مکتوب مربوط به توانمندی های ارزیابی شده دانش آموز و سطح عملکرد وی می تواند به عنوان خط پایه ای برای مشخص کردن و مناسب بودن اهداف کلی و رفتاری در نظر گرفته شده برای برنامه تدریس خصوصی در نظر گرفته شود .

برنامه ریزی آموزش انفرادی فرایندی است که با استفاده از آن معلم کودکان اوتیسم، اعضای تیم آموزش دهنده و والدین اطمینان حاصل می کنند که نیازهای دانش آموزان به شیوه ای منظم مورد توجه قرار گرفته شده اند

فرایند برنامه ریزی برای آموزش انفرادی مکانیزم اطمینان بخشی در مورد توسعه و اجرای برنامه به شیوه ای منسجم و با استفاده از گام های مشخص و عینی است که بایستی مرحله به مرحله طی شوند.

فرایند برنامه ریزی برای تدریس خصوصی به کودکان اوتیسم چارچوب مشخصی برای تصمیم گیری بر اساس توانایی های دانش آموز در زمان تهیه برنامه تعیین می کند.

برنامه ریزی برای آموزش انفرادی برای دانش آموزانی تهیه می شود که برنامه هایشان به طور معنی داری با برنامه های آموزشی از پیش تعیین شده برای سایر دانش آموزان متفاوت است و برای دانش آموزانی است که دارای نیازهای ویژه آموزشی، رفتاری، پزشکی و با جسمی هستند .

فرایند برنامه ریزی برای آموزش انفرادی بر اطلاعاتی تأکید می کند که با استفاده از ارزیابی های رسمی و غیر رسمی به دست آمده اند.

فرایند برنامه ریزی برای تدریس خصوصی کودک اوتیسم با استفاده از مشارکت والدین در تمامی مراحل برنامه ریزی، تهیه و اجرای سعی در تقویت هرچه بیشتر خود دارد.

برنامه ریزی برای آموزش نوشتن و ریاضی به کودک اوتیسم چه زمانی انجام می شود؟

برای اینکه دانش آموزی یک برنامه آموزش نوشتن و ریاضی مناسب دریافت کند، معمولا شرایطی مشخص در نظر گرفته می شود. والدین و معلم کودک اوتیسم نیز برای اینکه دانش آموزی مستحق دریافت برنامه آموزشی انفرادی باشد و برای انجام این امر ارجاع داده شود باید گام هایی را طی کنند. استثناهایی که برای این امر وجود دارد دانش آموزانی هستند که پیش از ثبت نام در مدرسه، دارای یک اختلال و یا سندروم تشخیص داده شده باشند و یا دانش آموزانی که در مراحل قبلی آموزشی نیز از برنامه های تدریس خصوصی استفاده کرده اند نیز جزو افرادی در نظر گرفته می شوند که نیازمند طی کردن گام های اداری برای ارجاع و تصمیم گیری در مورد تهیه و دریافت برنامه آموزش انفرادی نیستند.

برای تهیه برنامه آموزشی انفرادی معمولا گام های زیر توصیه می شوند:

1. تشخیص نیاز مندی کودک اوتیسم به دریافت آموزش های ویژه و خدمات مربوط به آن
2. ارزیابی دانش آموز به منظور تصمیم گیری نهایی در مورد نیاز مندی وی به برنامه های آموزش خصوصی الفبا
3.  برنامه ریزی به منظور برگزاری جلسات اعضای گروه برنامه ریزی برای آموزش انفرادی
4. برگزاری جلسات و تدوین برنامه آموزش نوشتن و ریاضی برای کودک اوتیسم
5. ارائه خدمات مورد نیاز دانش آموز
6. اندازه گیری و ارزیابی میزان پیشرفت کودک اوتیسم و ارائه گزارش به والدین وی
7. بررسی برنامه تدریس خصوصی و در نظر گیری تغییرات احتمالی در برنامه
8. ارزیابی مجدد دانش آموز برای مشخص کردن میزان پیشرفت او در آموزش های نوشتن و ریاضی

نوازش باعث افزایش هوش کودک می شود

کودکان در تمام سنین نیاز به نوازش و محبت جسمی دارند. در واقع نوازش برای کودکان و حتی بزرگسال یک نیاز اساسی است. نوازش ها به صورت کلامی و غیر کلامی هستند. در بین آنها نوازش پوستی، بیشترین تاثیر را به جا می گذارد مثلاً گرفتن دست ها، در آغوش کشیدن، بوسیدن، ماساژ دادن پشت، نوازش کردن و قلقلک دادن کف پای کودک از جمله نوازش هایی هستند که معمولاً برای آنها خوشایند هستند. مرکز روانشناسی کودک دکتر صابر در حیطه آموزش نحوه ارتباط والد و کودک و رفتاردرمانی کودکان بی قرار و پرخاشگر همچنین آموزش ماساژ های مخصوص کودکان فعالیت می نماید. بخش های مجهز مرکز شامل، گروه درمانی، بازی درمانی، رفتاردرمانی، مشاوره روانشناسی، تست های تخصصی هوش، بخش آموزش پیش دبستانی، اتاق تحریکات حسی، ماساژ درمانی، آب درمانی، سنسوری روم، اتاق شنیداری، اتاق تاریک و توجه بینایی و بخش های تخصصی گفتاردرمانی و کاردرمانی می باشد که زیر نظر دکتر صابر به صورت تیمی مشغول به فعالیت می باشند.

هوش در کودکان شامل ظرفیت آنها برای یادگیری، درک، استدلال و حل مسئله است که فراتر از دستاوردهای تحصیلی، پردازش شناختی، برقراری ارتباط و کاربرد دانش را نیز در بر می‌گیرد. نشانه‌های هوش پیشرفته یا استعداد در کودکان اغلب شامل درک پیشرفته، عمق و حساسیت عاطفی، کنجکاوی شدید، علایق منحصر به فرد، حل مسئله تخیلی، یادگیری سریع و آگاهی بالا از خود و اجتماع است.

ویژگی‌های یک کودک باهوش:

کنجکاوی و پرسشگری: آنها مکرراً سؤالات “چرا” می‌پرسند و فعالانه به دنبال درک دنیای اطراف خود هستند که منجر به مهارت‌های تفکر انتقادی بهتر می‌شود.

عمق و حساسیت عاطفی: کودکان بسیار باهوش ممکن است درک بالغی از احساسات نشان دهند و در سنین پایین حساسیت از خود بروز دهند.

حل مسئله خلاقانه و تخیل: آنها می‌توانند ایده‌های بدیع تولید کنند و راه‌حل‌های منحصر به فردی برای چالش‌ها بیابند، اغلب بازی و بیان تخیلی از خود نشان می‌دهند.

یادگیری پیشرفته و حافظه: کودکان باهوش اغلب اطلاعات را به سرعت جذب می‌کنند و ممکن است برای درک مفاهیم جدید به تکرار کمتری نسبت به همسالان خود نیاز داشته باشند.

آگاهی اجتماعی و خودآگاهی: آنها ممکن است نسبت به سایر کودکان همسن خود از موقعیت‌های اجتماعی و مسائل جهانی آگاهی بیشتری داشته باشند.

حس شوخ‌طبعی بالغ: کودکان باهوش می‌توانند حس شوخ‌طبعی عجیب یا بالغی داشته باشند.

مشاهده دقیق و توجه به جزئیات: آنها چیزهایی را که دیگران ممکن است نادیده بگیرند، متوجه می‌شوند و می‌توانند مشاهدات روشنگرانه‌ای درباره محیط اطراف خود داشته باشند.

عوامل مؤثر بر هوش:

طبیعت و تربیت: هوش ترکیبی از استعدادهای ژنتیکی و تأثیرات محیطی است، با تجربیات اولیه و یک محیط یادگیری حمایتی که نقش مهمی در رشد شناختی ایفا می‌کنند.

ذهنیت رشد: پرورش این باور که توانایی‌ها را می‌توان از طریق فداکاری و سخت‌کوشی توسعه داد، می‌تواند تأثیر مثبتی بر رشد شناختی کودک داشته باشد.

تاثیر نوازش بر هوش کودکان

انسان در دوره زندگی جنینی با حرکت مایع پیرامونش که به هنگام راه رفتن و حرکت‌های ما در صورت می‌گیرد، نوازش پوستی را تجربه می‌کند و گاهی با زدن دست و پایش به جداره های رحم، این نیاز را برطرف می سازد. اینکه نیز کودک با هر نوازش پوستی، به طور ناخودآگاه آرامش آن زمان برایش تداعی می‌شود.

همه ما با یک عطش شدید پوستی به دنیا می آییم. هنگام تولد، همه اطلاعات و احساسات ما از طریق گسترده ترین عضو ما، یعنی پوست دریافت می‌شود. هنگامی که گرمی آغوش مادر و آهنگ موزون قلب او را با پوستمان دریافت می‌کنیم، یک جریان الکتریکی ایجاد می گردد. این جریان باعث به وجود آمدن واکنش های شیمیایی خاصی می‌شود که مغز ما را به فعالیت و رشد وا می دارد و حتی موجب ترشح هورمون هایی می شود که شادابی و احساس رضایت ایجاد می‌کند. این حالت را حتماً تجربه کرده اید.

زمانی که در کوه یا جنگل یا ساحل دریا، باد ملایمی می وزد، با نوازش پوست صورتتان در شما احساس خوش و دلنشین ایجاد می‌شود، این احساس حاصل ترشح هورمون‌های بدن است. هورمون هایی که موجب حساس شادمانی می شوند.

نوازش باعث افزایش هوش کودک می شود

بدن انسان دارای ۱۰۶ عنصر شیمیایی است، تحریکات حاصل از نوازش، موجب تولید این مواد شیمیایی در مغز می‌شود. این مواد، خون، ماهیچه ها، سلول های عصبی، اندامها و قد را تغذیه می‌کنند. محرومیت از نوازش، مانع تحریک بدن برای تولید این مواد شیمیایی شده و به کودک احساس محرومیت و گرسنگی نوازشی دست می‌دهد.

نوازش پوستی به اندازه مهم است که می توانیم بگوییم با ارزش ترین حس انسان است. ما بدون چشم می توانیم زندگی کنیم، همانطور که نابینایان می‌توانند. بدون گوش هم می توانیم زندگی کنیم،مثل ناشنوایان. اما بدون حس لامسه نمی‌توانیم زندگی کنیم. والدین هر شب به هنگام خوابیدن،می‌توانند با یادآوری موفقیت‌های کودک برای او،کتاب یا قصه دلخواهش را بخوانند و همزمان پشت او را به آرامی نوازش کنند و گاهی دست ها،پاها،شانه و گردن کودک را مورد نوازش قرار دهند.

پژوهش های روانشناسی کودک متعدد نشان داده است که تقریباً تمام قاتلان،در کودکی قربانی خشونت بوده و از نوازش محروم بودند.

پدر و مادر می‌توانند در حضور کودک خودش آن را نیز نوازش کنند، حتی پوست دست‌ها و پاهای شان را و لذت بردن و احساس خوبشان را از این نوازشها ابراز کنند تا کودک یاد بگیرد خودش هم می تواند خودش را نوازش کند. اصولاً لذت بردن یک امر آموختنی است. تداوم این نوازش ها، موجب سهولت در یادگیری و تقویت رفتارهای مطلوب کودک می‌شود و محرومیت از آنها باعث پرخاشگری، انجام کارهای خطرناک و حتی بزهکاری می گردد.لحن گفت‌وگوی ما نیز هنگامی که قصد نوازش کردن داریم،باید گویای عنصر نوازش باشد.

سوالات متداول:

1. ماساژ لمسی و نوازش چه تاثیری بر روی هوش کودکان دارد؟

هنگام تولد، همه اطلاعات و احساسات ما از طریق گسترده ترین عضو ما، یعنی پوست دریافت می‌شود. هنگامی که گرمی آغوش مادر و آهنگ موزون قلب او را با پوستمان دریافت می‌کنیم، یک جریان الکتریکی ایجاد می گردد. این جریان باعث به وجود آمدن واکنش های شیمیایی خاصی می‌شود که مغز ما را به فعالیت و رشد وا می دارد و حتی موجب ترشح هورمون هایی می شود که شادابی و احساس رضایت ایجاد می‌کند. این حالت را حتماً تجربه کرده اید.

2. چگونه کودک را نوازش کنیم تا به افزایش هوش او کمک کنیم؟

می توان از هر زمانی برای نوازش و ماساژ لمسی کودک استفاده نمود، والدین هر شب به هنگام خوابیدن،می‌توانند با یادآوری موفقیت‌های کودک برای او،کتاب یا قصه دلخواهش را بخوانند و همزمان پشت او را به آرامی نوازش کنند و گاهی دست ها،پاها،شانه و گردن کودک را مورد نوازش قرار دهند. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر می توانید مطلب ماساژ درمانی را در سایت ما مطالعه کنید.

عقب ماندگی ذهنی چیست؟

عقب ماندگی ذهنی رایج‌ترین ناتوانی رشدی است و حدود 7 درصد مشکل ذهنی کودکان و معلولیت ها را به خود اختصاص داده است. کودکان کم توان ذهنی نیاز مستمر به آموزش و توانبخشی داشته تا بتوانند از حداکثر توانایی های خود در استقلال فردی بدست آورند. مرکز توانبخشی عقب مانده ذهنی دکتر صابر در حیطه کودکان عقب مانده ذهنی و کم توان ذهنی به صورت تخصصی فعالیت می نمایند. روانشناسان مرکز روانشناسی دکتر صابر در حیطه تشخیص کم توانی ذهنی و ارائه خدمات آموزشی،همچنین ارجاع به بخش گفتاردرمانی و کاردرمانی در زمینه کودکان عقب مانده ذهنی کلینیک دکتر صابر مشغول می باشند.

ضریب هوشی فرد مبتلا به عقب ماندگی ذهنی

ضریب یا بهره هوشی ( IQ ) که به توانایی‌های ذهنی مانند استدلال کردن ،حل مسئله،یادگیری و… اشاره دارد باید زیر 70 یا حداکثر 75 باشد تا فرد جز دسته عقب ماندگی ذهنی قرار گیرد.

عقب ‌ماندگی ذهنی یک وضعیت عصبی-رشدی است که بر توانایی فرد در یادگیری و انجام فعالیت‌ های روزمره تأثیر می ‌گذارد. این وضعیت بر رفتار، مهارت ‌های اجتماعی و توانایی حفظ بهداشت و مراقبت از خود تأثیر می‌ گذارد. این وضعیت در دوران کودکی ایجاد می ‌شود و می‌ توان آن را بر اساس 3 معیار تشخیص داد: 1. چالش‌ های فکری در یادگیری آکادمیک و تجربی، استدلال، حل مسئله، قضاوت و تفکر انتزاعی. 2. مشکل در عملکرد انطباقی مانند ارتباطات، مهارت‌ های اجتماعی و زندگی مستقل. 3. شروع علائم عملکرد فکری و انطباقی در دوران کودکی یا نوجوانی. شدت ناتوانی ذهنی ممکن است از خفیف تا شدید و عمیق متغیر باشد. افراد با شدت خفیف می‌ توانند با حداقل حمایت، زندگی مستقلی داشته باشند اما ممکن است در یادگیری مفاهیم و معاشرت مشکل داشته باشند. ناتوانی ذهنی شدید منجر به تأخیر در رشد می ‌شود و کودک ممکن است مهارت ‌های ارتباطی محدودی داشته باشد. شدت عمیق منجر به ایجاد بیماری ‌های پزشکی می ‌شود زیرا کودک نمی ‌تواند هیچ فعالیت بدنی انجام دهد و نیاز به حمایت تمام وقت دارد. علائم عقب‌م اندگی ذهنی در اوایل کودکی شروع به ظاهر شدن می‌ کنند. گاهی اوقات این علائم ممکن است فیزیکی باشند مانند ظاهر غیر طبیعی، سر بزرگ یا کوچک، دست‌ ها یا پاهای غیر طبیعی. از سوی دیگر، برخی از کودکانی که از نظر جسمی سالم به نظر می ‌رسند ممکن است علائم ناتوانی ذهنی را نشان دهند مانند:

-مشکل در صحبت کردن

-تأخیر در یادگیری حرکت، راه رفتن، لباس پوشیدن و خود خوری

-تأخیر در دستیابی به نقاط عطف فکری

-مشکل در پیروی از دستور العمل ‌ها

-تأخیر در مهارت‌ های حرکتی

-رفتار پرخاشگرانه

-تشنج

-مشکل در به خاطر سپردن چیزها

شناسایی علت دقیق عقب ‌ماندگی ذهنی یک کودک ممکن است دشوار باشد اما در اینجا برخی از علل رایج آورده شده است: عوارض در دوران بارداری، عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی، آسیب سر، تولد زودرس، عفونت مؤثر بر رشد مغز در سنین پایین و… . با این حال، بسته به شدت عقب‌ ماندگی ذهنی، انواع خاصی از درمان ممکن است به کودکان کمک کند تا زندگی مستقلی داشته باشند. این درمان‌ ها شامل موارد زیر است:

-کاردرمانی: این درمان شامل آموزش برای انجام فعالیت ‌های روزمره، درمان افزایش عملکرد دست، بهبود دست ‌خط و… است.

-گفتاردرمانی: این درمان به کودکان در ارتباطات و رشد گفتار کمک می ‌کند. همچنین در ارتباطات جایگزین زمانی که ارتباط کلامی امکان‌پذیر نیست، کمک می‌ کند.

سطوح عقب ماندگی ذهنی

گاهی اصطلاح عقب ماندگی ذهنی و ناتوانی رشدی به جای هم استفاده می‌شوند و هر دو اصطلاحی جامع برای دربرگرفتن اختلالاتی مانند اختلالات طیف اوتیسم،فلج مغزی،تاخیر رشد ای و سایر اختلالاتی است که در زمان رشد اتفاق می‌افتند.

سطوح عقب ماندگی ذهنی

علل بروز عقب ماندگی ذهنی کودکان

1. پیش از تولد

• کروموزومی
• متابولیک
• رشد مغز
• تاثیر محیط

2. حین تولد

• هیپوکسی
• وزن کم
• بیماری ها

3. پس از تولد

• زیستی
• جسمی
• بدرفتاری اطرافیان

مثال هایی از عقب ماندگی ذهنی

• سندروم داون
• سندروم ایکس شکننده
• بعضی از کودکان طیف اوتیسم

رایج ترین انواع عقب ماندگی ذهنی به علت مشکلات کروموزومی:

• سندروم داون: افرادی که این سندروم را دارند در ژنوتیپ خود سه نسخه طرز کروموزوم ۲۱ دارند.
• سندروم ایکس شکننده: در این سندروم کروموزوم های ایکس دچار جهش کروموزومی می‌شوند.

توجه: مواردی مانند افزایش بیلی روبین خون و بیماری فنیل کتونوریا ( PKU ) جز موارد متابولیک قرار می گیرند و همچنین نرسیدن اکسیژن در حین تولد یا هیپوکسی حتی به مدت بسیار کوتاهی می‌تواند باعث آسیب رسیدن بافتهای مغز نوزاد و عقب ماندگی ذهنی شود.

نمره آپگار:

در صورتی که نوزاد در هر کدام از گویه های ضربان قلب، تنفس، عضلات، بازتاب ها و رنگ بدن نمره ۲ کسب کند یعنی در مجموع نمره ۷ الی ۱۰ کند کاملا سالم است و نمرات زیر 7 یعنی نیاز به مراقبت دارد. و احتمال بروز کم توانی ذهنی نیز در کودک مشاهده می شود.

تعیین نمره آپگار

منابع:

careinsurance.com

سوالات متداول:

1.ضریب هوشی فرد باید در چه دامنه ای باشد تا در دسته عقب ماندگی ذهنی قرار بگیرد؟

ضریب یا بهره هوشی ( IQ ) که به توانایی‌های ذهنی مانند استدلال کردن ،حل مسئله،یادگیری و… اشاره دارد باید زیر 70 یا حداکثر 75 باشد تا فرد جز دسته عقب ماندگی ذهنی قرار گیرد.

2.رایج ترین انواع عقب ماندگی ذهنی به علت مشکلات کروموزومی چیست؟

سندروم داون، سندروم ایکس شکننده.

آموزش مفاهیم به کودکان اوتیسم

برای سنجش میزان پیشرفت کودک و نحوه آموزش مربی اوتیسم، مانند هر ارزشیابی دیگری، باید اطلاعاتی کسب کرد. سپس آن اطلاعات را تجزیه، تحلیل و تفسیر کرده و با استفاده از آن نتایج، تغییرات مطلوب را در اهداف کلی و رفتاری محتوا و رسانه ها ارائه داد. مرکز توانبخشی اوتیسم دکتر صابر، در آموزش مفاهیم به کودکان اوتیسم، مانند آموزش رنگ به کودک اوتیسم، با توجه به نتیجه مشخص می شود کودک به چه سطحی از هدف رسیده است. یعنی با توجه به نتیجه آموزش مشخص می شود که کودک در کسب تمامی اهداف و یا بیش از نیمی از آنها موفق بوده اند با خیر. بررسی برنامه آموزشی برای کودکان اوتیسم می تواند به تعیین اهداف واقعگرایانه و یا تغییر نحوه آموزش مهارت به کودکان اوتیسم تاثیر گذار باشد. مرکز درمان اوتیسم دکتر صابر با استفاده از تکنیک های مختلف آموزش کودکان اوتیسم نظیر روش ای بی ای، پکس و…. و بهره گیری از مربیان و متخصصان مجرب در حیطه آموزش کودکان اوتیسم و با نظارت دکتر اوتیسم به بهترین نتیجه درمانی در زمینه آموزش کودکان دست یافته است. بخش های این مرکز شامل کاردرمانی اوتیسم و گفتاردرمانی اوتیسم ، رفتاردرمانی، بازی درمانی و بخش سنجش و آموزش کودکان اوتیسم می باشد.

بررسی برنامه آموزشی برای کودکان اوتیسم

بررسی های برنامه آموزشی اغلب ممکن است نشان دهد که عدم موفقیت ناشی از یکی از موارد زیر است:

اهداف انتخاب شده مناسب نیستند

محتوا مناسب با اهداف نیست

شیوه های آموزشی مورد استفاده مؤثر و خوب نبوده اند

رسانه مطلوب استفاده نشده است.

چنین شیوه ای از بررسی را “ارزشیابی نهایی” می نامند. همان طور کهمی دانید مطلوب است که کودک از ارزشیابی رفتارهای ورودی کمترین نمره (صفر) و از ارزشیابی نهایی بالاترین نمره (نمره بیست) را بگیرد. اما مانند هر امر ایده آل دیگر امکان دستیابی کامل به این هدف همیشه ممکن نیست؛ بنابر این باید محدوده ای از موفقیت در نظر گرفته شود که کسب آن برای اکثر کودکان قرار گرفته در یک مقطع رشدی خاص ممکن باشد.

آموزش مفاهیم به کودکان اوتیسم و حیطه های مختلف آن

آموزش مهارت به کودکان اوتیسم به منظور یاد گیری انجام می شود، یادگیری نیز در یک محدوده مشخص به دست نمی آید بلکه تمامی آنچه که در طول زندگی انجام می شود ناشی از تجارب یادگیری است. علوم و فنون مختلف یاد گرفته می شوند، مطالبی مانند ریاضیات، ادبیات و غیره همه یادگرفتنی هستند. اما نحوه برقراری ارتباط و لذت بردن از حضور دیگران، آداب معاشرت و رسوم جاری در یک جامعه نیز یاد گرفته می شوند. ورزش ها و حرفه های گوناگون نیز آموخته می شوند. شاید تهیه فهرست کاملی از تمامی آنچه در دوره زندگی یاد می گیریم غیر ممکن باشد. اگر یاد گیری های مختلفی وجود داشته باشند پس اهداف آموزشی نیز متنوع، گوناگون و متفاوت خواهند بود. همان طور که پیش از این توضیح داده شد، اهداف آموزشی را می توان در سه حیطه طبقه بندی کرد و هدف های جزئی طرح درس مهارت ها و توانایی هایی هستند که فرد در جریان آموزش به آنها می رسند، این سه حیطه عبارتند از حیطه شناختی، حيطه عاطفی و حیطه روانی حرکتی. در این بخش این سه حیطه با توضیحات بیشتر و دقیق تر توضیح داده می شوند.

بزرگ کردن فرزندی با اختلال طیف اوتیسم با مجموعه‌ ای از موانع و چشم‌ اندازها همراه است. به عنوان یک والد، مسئولیت ‌های شما فراتر از ابراز محبت و حضور در کنار آن‌ هاست؛ همچنین به معنای کمک به آن‌ ها برای کسب مهارت ‌های زندگی است که آن‌ ها را قادر می‌ سازد تا به تنهایی از پس دنیا برآیند. آموزش این مهارت ‌ها به کودکان مبتلا به اوتیسم حیاتی است زیرا در رشد و موفقیت ‌های آینده آن ‌ها نقش دارد. ارتباط مؤثر در دستیابی به موفقیت در تمام جنبه‌ های زندگی نقش دارد. این امر به ویژه برای کودکان اوتیسم صادق است، جایی که توسعه مهارت ‌های ارتباطی بسیار مهم است. ایجاد فضایی که فرزند شما را تشویق کند تا افکار، خواسته‌ ها و احساسات خود را با استفاده از وسایلی مانند گفتار، حرکات یا روش ‌های جایگزین مانند تصاویر و زبان اشاره بیان کند، ضروری است. تمرین منظم و تلاش ‌های ارتباطی هدفمند به عنوان کاتالیزوری عمل می ‌کند که آن‌ ها را قادر می ‌سازد تا با دیگران تعامل داشته باشند و روابط معنا داری را در محیط‌ های شخصی و اجتماعی ایجاد کنند. آموزش مهارت ‌های اولیه مراقبت از خود به فرزندتان برای کمک به آن‌ ها در مستقل ‌تر شدن در کارهایشان بسیار مهم است. روی مواردی مانند لباس پوشیدن، آراستن و رعایت بهداشت تمرکز کنید. هر کار را به مراحل تقسیم کنید تا آسان تر شود. کمک به کودکان اوتیسم برای مدیریت احساسات شان نیز واقعاً مهم است زیرا آن ‌ها می‌ توانند در کنترل احساسات خود مشکل داشته باشند. یکی از راه‌ های انجام این کار، کمک به آن‌ ها برای درک و ابراز احساسات شان به روش‌ های مناسب است. می‌ توانید از مواردی مانند تصاویر، داستان ‌هایی درباره موقعیت ‌ها و ایفای نقش سناریوها برای آموزش نحوه مقابله با آن ‌ها استفاده کنید. همچنین تشویق فعالیت ‌هایی مانند تنفس، استراحت یا استفاده از ابزارهایی که می‌ توانند آن ‌ها را آرام کنند، به فرزندتان مهارت ‌هایی برای مدیریت و کنترل احساسات شان در شرایط مختلف می ‌دهد. در نهایت، آموزش توانایی ‌های مفید مدیریت زمان از طریق برنامه‌ ها و روال ‌ها، کودک را برای موفقیت در کارهای مدرسه و موقعیت‌ های روزمره نیز آماده می ‌کند. آموزش مهارت‌ های زندگی به کودکان اوتیسم یک تلاش تیمی است. مهم است که صبور و ثابت ‌قدم باشید و رویکرد را برای هر کودک سفارشی کنید. با اختصاص زمان و انرژی برای پرورش این توانایی ‌ها، والدین می‌ توانند در افزایش استقلال، اعتماد به نفس و رفاه کلی فرزندشان نقش داشته باشند.

اهداف حیطه شناختی در برنامه آموزش مفاهیم به کودک اوتیسم

این حیطه با پاسخ های شناختی فرد سر و کار دارد و جنبه های ذهنی در بخش هایی که با اندیشه در ارتباط هستند را مدنظر قرار می دهد، در برنامه آموزش مفاهیم به کودک اوتیسم حفظ کردن، فهمیدن، استدلال کردن، مورد توجه است و شامل دو بخش اطلاعات و مهارت هایی ذهنی است. اغلب دروس در این حیطه قرار دارند. این اهداف به جریان هایی که با ذهن و اندیشه آدمی سروکار دارند مربوط می شوند مثلا حفظ کردن استدلال کردن و فهمیدن این حیطه خود به دو بخش فرعی تقسیم می شوند که عبارتند از؛

دانش و توانایی ها و مهارت های ذهنی ۔ دانش؛ شامل یاد آوری امور جزیی و کلی، روش ها و فرایندها، الگوها، ساخت ها و موقعیت ها است. یعنی حفظ و نگهداری مطالب از قبل آموخته شده است مانند آموزش رنگ به کودکان اوتیسم.

توانایی ها و مهارت های ذهنی؛ سازمان دهی و یا تجدید سازمان مطالب آموخته شده برای منظوری خاص مورد نظر است. یعنی فرد از آنچه که یاد گرفته است در موقعیت جدیدی استفاده کند.

این بخش از پنج طبقه فرعی تشکیل شده است که عبارتند از :

الف – فهمیدن: یعنی درک و فهم مطلب، این مرحله یک قدم بالاتر از دانش است. در دانش از فرد خواسته می شود که مطالبی را که آموخته است بدون دخل و تصرف به باد آورد اما در در این طبقه فرد چیزی از خود به موضوع اضافه می کند.

ب – به کار بستن: استفاده از قوانین و قواعد روش ها در موقعیت های عینی

ج – تحليل؛ شکستن یک مطلب به اجزاء تشکیل دهنده آن به نحوی که روابط درونی آن مشخص شود

د- ترکیب: کنار هم گذاشتن عناصر و اجزا، برای ایجاد یک کل و تولید یک طرح جدید

ه – ارزشیابی: داوری در مورد ارزش یک مطلب و موضوع برای مقاصد معین.

 اهداف حيطه عاطفی و آموزش مهارت به کودکان اوتیسم

آموزش مهارت های ارتباطی به کودکان اوتیسم با نگرش ها، علائق، عواطف و ارزش ها سر و کار دارد، و فعالیت هایی مانند درک لذت تعامل با دیگران، ارتباط و جنبه های مختلف آن، درک عواطف و احساست دیگران در این حیطه قرار دارند. بنابراین طبقه بندی حوزه عاطفی و آموزش مهارت به کودکان اوتیسم نیز به طور مستقیم در ارتباط با نگرش ها، ارزش های احساسات و عواطف است. این حیطه ۵ بخش دارد

الف – دریافت کردن حساسیت نسبت به وجود بعضی پدیده ها و محرک های محیطی و میل و توجه به پذیرش آنها

ب – پاسخ دادن: فرد علاوه بر توجه داشتن نسبت به آنچه که می بیند پا می شنود از خود فعالیت نشان می دهد و به آن فعالانه پاسخ می دهد

ج – ارزش گذاری: رفتار در این طبقه دارای ویژگی های باور و با نگرش است و ارزش ها، درونی می شوند.

د – سازمان: پس از درونی شدن ارزش ها، مجموعه ای از آنها ایجاد می شود، در نتیجه نیاز به سازمان دهی آنها به وجود می آید.

ه – شخصیت پذیرفتن به وسیله مجموعه ای از ارزش ها: نظام ارزشی فرد به صورت یک سبک و شیوه در می آید.

 اهداف حیطه روانی – حرکتی در آموزش اوتیسم

در این حیطه با پاسخ های حرکتی فرد در زمینه هایی مانند ورزش، حرفه آموزی و امور هنری سرو کار داریم

طبقه بندی آموزش مهارت به کودکان اوتیسم در این بخش شامل ۴ طبقه اصلی است:

الف – حرکات کلی بدن: شامل حرکاتی که با بالا تنه و پایین تنه انجام می شوند و حرکاتی که چند عضو را درگیر می کنند.

ب – حرکات هماهنگ ظریف

ج – رفتار ارتباطی غیر کلامی: شامل بیان چهره ای، اشاره سر و دست و حرکات بدنی

د – ارتباطات کلامی : شامل تولید صدا، هماهنگی اشارات صدا و کلمه مطالب ذکر شده در این بخش به عنوان چارچوب مشخص و قابل قبولی برای ادامه محتوایی این مطلب استفاده قرار می گیرد، در ادامه از شش روش آموزشی برای افراد دارای اختلالات طیف اوتیسم سخن گفته می شود. این روش ها در نهایت با استفاده از دیدگاه عینی سعی دارند تا مداخلات مورد نیاز افراد دارای اوتیسم را به آنان ارائه کنند. پیش از آنکه توضیحاتی در مورد کاربرد روش های مختلف آموزش برای افراد دارای اوتیسم ارائه شود، این بخش با توصیه های کلی برای آموزش کودکان دارای اوتیسم و ارائه توضیحاتی در مورد برنامه های آموزش انفرادی به پایان می رسد. توجه به این نکات علیرغم روش هایی که مورد استفاده قرار می دهد می تواند تضمین کننده موفقیت شما باشد.

نتیجه‌گیری:

آموزش مفاهیم به کودکان اوتیسم نیازمند صبر، خلاقیت و استفاده از روش‌های متنوع است. موفقیت در این مسیر به طراحی برنامه‌ای منظم، استفاده از ابزارهای مناسب و هماهنگی بین والدین، مربیان و درمانگران بستگی دارد. به یاد داشته باشید که هر کودک اوتیسم منحصر به فرد است و ممکن است به روش‌های مختلفی پاسخ دهد. با ترکیب تکنیک‌های بصری، عملی و بازی‌های آموزشی، می‌توانید به کودک کمک کنید تا مفاهیم مختلف را بهتر درک کند و در مسیر رشد و یادگیری پیشرفت چشمگیری داشته باشد.

منابع:

moveupaba.com

سوالات متداول:

1-چطور می‌توان مفهوم علت و معلول را به کودک اوتیسم فهماند؟
از طریق آزمایش‌های ساده عملی و بازی‌هایی که رابطه علت و معلولی را به صورت ملموس نشان می‌دهند.

2-آیا استفاده از کارت‌های آموزشی برای کودکان اوتیسم مفید است؟
بله، فلش کارت‌های تصویری با طراحی مناسب یکی از مؤثرترین ابزارها برای آموزش مفاهیم به این کودکان است.

تدریس به کودکان اوتیسم

در زمان انتخاب برنامه ی تدریس به کودکان اوتیسم برای فرزندتان، باید به این نکته توجه داشته باشید که تعداد زیادی از این روش ها می تواند موثر باشند . البته به شرط آنکه شما و فرد اجرا کننده روش تدریس به کودکان اوتیسم، برنامه را با توجه به نیاز کودک تان اجرا کنید و معلمان نیز افرادی کارآزموده باشند که به درمان کودک اهمیت بدهند. این دو شرط دارای اهمیتی فوق العاده هستند. میزان کارایی و توان مربی اجرا کننده روش می تواند یکی از مهمترین شروط برای افزایش توانایی فرزندتان باشد. فرقی نمی کند که از میانبرنامه های نحوه تدریس به کودک اوتیسم موجود مانند ای، پی، ای، تیچ، دی، ای، آر. و یا برنامه هایی که پس از این ظاهر می شوند، کدام را برگزیده اید مربیان خوب و یا ضعیف در تمامی روش ها وجود دارند و در اغلب موارد روش ها در عمل با هم چندان تفاوتی ندارند. بنابراین، باید برنامه ای را برای درس خواندن کودکان اوتیسم برگزینید که با آن احساس راحتی بیشتری می کنید اما تأكيد اصلی را بر فردی بگذارید که قرار است با فرزندتان کار کند و میزان تسلط او بر برنامه را در نظر گیرید. مرکز اوتیسم دکتر صابر در ارائه خدمات آموزشی و تدوین روش های تدریس مناسب پیشرو می باشد. خدمات کاردرمانی اوتیسم و گفتاردرمانی اوتیسم نیز در مرکز درمان اوتیسم دکتر صابر ارائه می گردد.

درس خواندن کودکان اوتیسم

بر اساس شواهد موجود بهترین برنامه درمانی اوتیسم برای یادگیری یک مطلب تدریس آن است. طرح درس راهنمایی است که مربیان آموزشی برای تدریس خود تنظیم می کنند. در زمان تدریس به کودکان اوتیسم یک درس ساختاری شناختی از موضوع در ذهن مدرس شکل می گیرد و گام های تدریس و مباحث مربوط به موضوع هریک بخشی از این ساختار را شکل می دهند. این شیوه می تواند نوعی طرح درس ذهنی در نظر گرفته شود. شاید شنیده باشید که می گویند بعضی از اساتید و یا آموزگاران بدون نگارش طرح درس کلی، پس از اتمام هر دوره تدریس، مقاله کتاب و یا پژوهشی را نیز به اتمام می رسانند. چنین مربی و با استادی قطعا از روش تهیه طرح درس روزانه سود می جوید و در انتهای دوره با توجه به بازخوردهایی که در طی گام های آموزشی دیده و ثبت کرده است توانسته شواهد سودمندی گردآوری کند و با مقاله ای تدوین کند .

اغلب مربیان و آموزگاران در آغاز برنامه نگارش نحوه تدرس به کودکان اوتیسم (مخصوصا در ارتباط با افراد دارای نیازهای ویژه به دلیل انفرادی بودن آموزش) از این کار انتقاد می کنند و چندان با آن موافق نیستند. علت این امر زمان بر بودن این کار و نیاز مندی به دقت، توجه و تحلیل در مرحله تدوین برنامه تدریس به کودک اوتیسم است، اما داشتن طرح و نقشه راه برای آموزگاران و والدینی که اقدام به آموزش فرزندشان می کنند، ضروری است زیرا که دشواری و پیچیدگی کار آنان را بیشتر از هر زمان دیگری مشخص می کند.

یک آموزگار و با مربی در طی یک دوره تدریس به کودکان اوتیسم تصمیم گیری های بسیار متعدد و دشواری پیش رو دارد. تمامی این تصمیم گیری ها در طرح درس منعکس می شود و مربی یا آموزگار باید در مورد هر یک از آنها راهکارهای مناسب و قابل اجرایی ارائه کند. چارچوب ارائه شده در طرح درس در گروه افراد دارای نیازهای ویژه، به مربی و یا معلم نشان می دهد که کدام جنبه از تدریس را بر اساس توانایی و یا ناتوانی فرد باید مورد توجه قرار دهد و برجسته تر کند.

آیا می توان ادعا کرد که همه مربیان این چنین در فرایند تدریس به کودکان اوتیسم درگیر می شوند و بر کلیه جنبه های تصمیم گیری پیش رو بدون وجود یک چارچوب از پیش تعیین شده غلبه می کنند؟ اگر پاسخ منفی است چه شرایطی برای تسهیل در فرایند تصمیم گیری و کمک به تشکیل یک ساختار شناختی مناسب در فرد لازم است؟

نحوه تدریس به کودک اوتیسم

در فرایند پژوهش تنظیم یک برنامه و یا طرح از پیش تعیین شده ضروری است، این برنامه شامل مشخص کردن عنوان پژوهش، طرح سئوال های پژوهشی، تعیین ابزارهای لازم برای اندازه گیری، انجام مداخلات، ثبت نتایج و تحليل آنها است. کدام پژوهشگری است که بدون تعیین این مراحل و شرایط وارد عرصه پژوهش شده باشد و یافته های ماندگار و یا اثر گذار از خود به جای گذاشته باشد؟ اگر در غالب عرصه های هنری بداهه گویی و بداهه نوازی و سایر انواع بداهه ها به عنوان یک عنصر دارای ارزش فراوان مطرح هستند، در زمینه فعالیت های علمی داشتن طرح عینی و مشخص است که میزان ارزش آن فعالیت علمی را تعیین می کند. نظام آموزشی ایران، نظامی متمرکز است که اهداف آموزشی آن از قبل تعیین شده و به معلمین داده می شود و از آنان خواسته می شود که دانش آموزان را در نیل به این اهداف باری کنند. این موضوع باعث می شود که اهمیت تهیه طرح درس بیشتر از پیش برای معلمین و مربیان در نظام آموزشی ایران مشخص شود. اما والدین در این مسیر حق انتخاب بیشتری دارند و دست شان باز تر است.

برای دانش ‌آموزان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم، چیزهایی که اکثر دانش آموزان ممکن است هرگز متوجه نشوند، مانند بوها، نور، پژواک و حتی رنگ ‌های روشن، می ‌توانند به شدت تحریک ‌کننده باشند. معلمان باید در کلاس درس، سعی کنند همه چیز را تا حد امکان آرام و راحت نگه دارند. همچنین می ‌توانند ابزارهای حسی را به دانش‌ آموزان مبتلا به اختلال اوتیسم خود ارائه دهند تا به آن ها در پردازش اطلاعات و کاهش استرس کمک کنند. هر کودکی متفاوت است و برخی نیازهای یادگیری منحصر به فردی دارند که روش ‌های یادگیری سنتی را کمتر از حد ایده ‌آل می ‌کند. آموزش کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم نیاز به راهنمایی و حمایت بیشتری دارد تا به آن ها کمک کند تا از نظر تحصیلی و اجتماعی با موفقیت یاد بگیرند. چه معلم باشید و چه والدین، ممکن است سوالاتی در مورد نحوه آموزش کودکان اوتیسم برای کمک بهتر به رشد و توسعه آن ها داشته باشید. دانش‌ آموزان مبتلا به اوتیسم ممکن است از نظر اجتماعی باهوش نباشند؛ بنابراین، اگر دانش‌ آموزی به آرامی مورد آزار قرار می‌ گیرد، احتمالاً واکنش نشان می ‌دهد یا پاسخ می ‌دهد؛ اما ممکن است این کار را به روشی انجام ندهد که مناسب به نظر برسد یا به راحتی قابل تشخیص باشد. معلمان عزیز باید مشکلات ارتباطی دانش ‌آموز را در نظر بگیرند و قبل از قضاوت در مورد خطا یا رفتار، تمام تلاش خود را برای درک کامل وضعیت انجام دهند. آگاه باشید که دانش آموزان مبتلا به اوتیسم می ‌توانند در کلاس درس منزوی شوند، پس با همکاری با دانش‌ آموزان و دستیار آموزشی برای حمایت از تبادل اجتماعی بین همسالان، از این امر جلوگیری کنید. همچنین والدین کودک را تشویق کنید تا استراتژی‌ های مهارت‌ های بازی اولیه را در طول رفتاردرمانی برای حمایت بیشتر در خانه بررسی کنید. در خدمات اولیه اوتیسم، متخصصان تشخیص و درمان اوتیسم با آموزش مهارت ‌های اساسی به خانواده ‌ها و مراقبان کودکان مبتلا به اوتیسم کمک می کنند. متخصصان مجرب، رفتاردرمانی برای اوتیسم را ارائه می ‌دهند که یک درمان مبتنی بر شواهد است. همچنین این متخصصان با توجه به نیاز های فرزند شما، هم رفتاردرمانی در کلینیک وهم رفتاردرمانی در منزل را ارائه می دهند. اگر به دنبال حمایت حرفه ‌ای کودک خود هستید، کاردرمانی، گفتاردرمانی و رفتاردرمانی اوتیسم را طبق نظر متخصص کودک خود بررسی کنید تا ببینید چگونه مراقبت تخصصی می ‌تواند تفاوت ایجاد کند.

روش تدریس به کودکان اوتیسم

طرح درس به شیوه کنونی توسط بنجامین بلوم شکل گرفت، وی دو پیش فرض اساسی و غالب نظام های آموزش و پرورش را زیر سئوال برد این دو پیش فرض عبارتند از :

۱. در یادگیری هم یادگیرندگان قوی وجود دارند و هم یادگیرندگان ضعیف

۲. در یادگیری هم یادگیرندگان سریع وجود دارند و هم یادگیرندگان کند و هر دوی این ویژگی ها از خصیصه های ذاتی فرد هستند

طرح درس از ابزارهای مناسب آموزشی است که در خدمت آموزش صحیح قرار می گیرد و یادگیری را تسهیل و تکلیف معلم و فرد را مشخص می کند.

روش های مختلفی برای تدریس به کودکان اوتیسم  وجود دارد که در اینجا عمومی ترین شیوه آن مورد بررسی قرار خواهند گرفت. برای تهیه این شیوه از طرح درس گام هایی وجود دارند که یک به یک بیان می شوند :

• تعيين هدف کلی
• تعيين هدف رفتاری ( تحليل آموزشی)
• گزینش محتوا، شیوه ها، و پیش بینی رسانه ها، وسایل و مواد آموزشی مناسب با اهداف
• تعیین نوع ارزشیابی

تعیین اهداف کلی در درس خواندن کودکان اوتیسم:

معمولا این دسته از اهداف در نظام آموزش و پرورش ایران که به شیوه متمرکز اداره می شود از قبل تعیین شده و در اختیار معلم قرار داده می شوند. پیش از آغاز تدریس به کودک اوتیسم باید هدف از انجام یک مبحث درسی به طور کلی مشخص شود. این هدف معمولا براساس پیامدهای یادگیری مشخص می شود. یعنی انتظاری که از فرد یادگیرنده پس از اتمام تدریس وجود دارد. می توان گفت که عنوان هر فصل از کتاب درسی تا اندازه ای مشخص می کند که هدف از ارائه آن مطلب چیست، مثلا آشنایی با جانوران، آشنایی با خواص مواد و هدف آموزشی باید برای یادگیرندگان مشخص و معلوم باشد یعنی او باید بداند که چه مطلبی را برای چه هدفی خواهد آموخت. این جریان در مورد معلم نیز صادق است. هر چند این اهداف در عناوین دروس و با فصل ها به صورت تلویحی بیان شده اند اما چون توقعات معلم از فرد را مشخص می کند باید توسط معلم به عنوان راهنمای کلی شروع کار نوشته شوند.

این اهداف در قالب جمالات خبری نوشته می شوند و محدوده و ماهیت مطلب آموزشی را تا حدودی مشخص می کنند، ولی کارهایی را که معلم برای رسیدن به آن باید انجام دهد، و واکنش هایی را که انتظار می رود یادگیرندگان از خود نشان دهند، معین نمی کند.

مثال: آشنایی با محرک های حسی مانند نور و صدا

هرچند این هدف به معلم کمک می کند که نیت آموزش را بداند اما در انتخاب راهبرد و روش های آموزشی به وی کمکی نمی کند و حتی نحوه ارزشیابی از آموخته های فرد را به وی نمی گوید. و پس از تعیین هدف کلی، یکی از مهم ترین پرسش هایی که برای معلم مطرح می شود چگونگی کمک به فرد برای رسیدن به هدف است. به عبارت دیگر معلم باید فعالیت های خود را در کلاس درس مشخص کند و واکنش هایی را که انتظار دارد یادگیرندگان از خود نشان دهند، تعیین کند راهکارهایی برای تهیه اهداف کلی وجود دارند که عبارتند از:

الف – هر هدف بر اساس کاری که فرد در نهایت باید انجام دهد نوشته می شود

ب – هدف باید رفتار مورد انتظار را توضیح دهد

ج – هر هدف با یک فعل بیان می شود و یک بازده آموزش را در نظر دارد

د – كلمات باید به درستی انتخاب شوند و سعی شود از کمترین کلمات برای بیان هدف استفاده شود

چ – افعال معمولا غیررفتاری هستند

براساس محتوای آموزشی مربی به انتخاب روش تدریس میپردازد. روش تدریس به کودکان اوتیسم باید بر پایه توانایی های کودک و با استفاده از محرک های حسی مختلف طراحی گردد. روش های چند حسی در ادغام با روش های رفتاردرمانی بهترین روش برای آموزش به کودکان اوتیسم می باشد.

روش آموزشی در اوتیسم

درک فرهنگ اوتیسم و اثر آن بر روی رفتار و شیوه های یادگیری باعث می شود که تفاوت ها و شباهت های آنان با سایر افراد مشخص شود. به منظور شناسایی این تفاوت ها و مشابهت ها همکاری میان والدین و متخصصان از اولویت برخوردار است و باعث می شود که بیشترین میزان بهره مداخلات درمانی به افراد دارای اختلالات طیف اوتیسم برسد، آموزش مناسب به ارزیابی رشدی صحیح وابسته است .دلیل استفاده از این روش این است که بررسی های انجام شده بر روی نحوه ادراک افراد قرار گرفته در طیف اختلالات اوتیسم نشان می دهد که آنان محیط را به صورت قطعات مختلف و مجزا از هم درک می کنند. سازمان دهی رفتار حول زمینه های ویژه (مجموعه رفتارهای که در ارتباط با یک محرک یا شرایط خاص در افراد شکل می گیرد) برای آنان دشوار است و به دلیل وجود اختلالات حسی مدیریت محرک های حسی و جداسازی و طبقه بندی آنها برایشان دشوار است بنابراین واکنش های مناسب در برابر هریک از آنها برای شان اغلب غیر ممکن است. برای جبران این ناتوانی ها روش آموزشی در اوتیسم شیوه آموزش ساخت دار است که تأكیدی است بر :

سازماندهی محیط فیزیکی : شیوه ای از چیدمان که مبلمان و ابزارهای موجود در کلاس به گونه ای سازمان دهی شوند که معنی و با زمینه مشخصی را به محیط و فضای کلاس اضافه کند. این کار به دو دلیل انجام می شود نخست ایجاد موانع مشخص فیزیکی و بصری؛ مشخص کردن مسیرهایی که افراد را به مکان های مشخص شده انجام فعالیت هدایت می کند .
استفاده از برنامه های انفرادی : به منظور افزایش امکان پیش بینی محرک های محیطی برای فرد انجام می شود.
ارتقاء سطح مهارت های مستقل
تعديل و انطباق مواد و محتواهای آموزشی و شیوه هایی که بر اساس آنها اطلاعات به صورت بصری به فرد ارائه می شود .
نحوه آموزش ساخت دار نوعی برنامه آموزشی نیست، بلکه نوعی چار چوب است. چارچوبی برای تفکر درباره نیاز های کودکان دارای اوتیسم و راهنمایی که با استفاده از آن می توان هر برنامه آموزشی را برای اوتیسم در هر سطحی آموزش داد .

برای شروع برنامه حمایت های بصری موارد زیر را در نظر گیرید :

نخست به این سوال پاسخ دهید که حمایت های بصری قرار است چه نوع کمکی به فرد بکند؟ پاسخ می تواند موارد زیر باشد :

1-فراهم آوری امکان انتخاب
ارائه اطلاعات در مورد پیش بینی فعالیت های آینده و با محل قرار گیری و بافتن سایر افراد (کارگاه، کلاس درس، زمین بازی و …)
2-راهنمای انجام فعالیت و یا انتقال از محلی به محل دیگر
3-کمک به تکمیل یک کار که از مراحل مختلفی تشکیل شده است

پیش از آنکه وقت و انرژی خود را وقف انتخاب و استفاده از شیوه ای از حمایت بصری برای یک فرد کنید، با پستی در مورد اینکه کدام ویژگی این حمایت ها برای فرد مناسب است اطلاعاتی به دست آورید. اگر فرد جدید به گروه شما اضافه شده است و هنوز به خوبی وی را نمی شناسید باید زمانی را صرف این موضوع کنید که واکنش های وی را به تصاویر، اندازه، رنگ ها و شکل های مختلف مشاهده کنید. وقتی که فرد چگونگی استفاده از یک حمایت بصری خاص را یاد گرفت باید استفاده از یک محرک بصری را آغاز کنید و سپس به طور سازمان یافته تعداد روش های مناسب و مورد نظر خود را به سطح مورد نیاز برسانید. مثلا اگر از یک برنامه مربوط به جدول تصویری برای افزایش میزان استقلال در ضمن انجام بازی استفاده می کنید، اول از یک تصویر استفاده کنید. وقتی فرد یاد گرفت که به آن تصویر واکنش نشان دهد، یک تصویر دیگر اضافه کنید. هر گاه اطمینان حاصل کردید که فرد قادر است هر دو فعالیت را به طور مستقل انجام دهد، تصویر سوم را اضافه کنید و این کار را ادامه دهید تا زمانی که فرد قادر خواهد بود که تمامی فعالیت در نظر گرفته برای وی را متناسب با سن و سطح رشد خود به طور مستقل انجام دهد. برای در نظر گیری سطح رشد و سن فرد، گاه لازم است که فرد هم سن وی را که دارای رشد عادی است مشاهده کنید تا بدانید که قادر به انجام مستقل کدامین فعالیت ها است. در این صورت هدف در نظر گرفته شده شما به واقعیت نزدیک تر خواهد بود.

برنامه آموزشی برای کودکان اوتیسم

-ویژگی ها و محیط

محیط مدرسه باید انعکاسی از نیازهای یادگیری و حمایت های مورد نیاز برای انسجام اجتماعی افراد دارای اوتیسم باشد. فضاهای آموزشی باید سازمان داده شده و دارای ساخت مشخص باشند. سادگی محیط و مشخص بودن بخش های مختلف و دوری از محرک های محل و فضاهای شلوغ، نور، رنگ و صدا باید به عنوان عوامل مخل در نظر گرفته و کنترل شوند. این کار باعث می شود تا کودک بتواند بر روی فعالیت و یا بازی تمرکز کرده و آن را انجام دهد، در بخش حسی اطلاعات بیشتری در این زمینه‌ آورده شده است و محيط آرامی برای آرامش و آسودگی و کنترل اضطراب کودک در نظر گرفته شود.

-برنامه های انفرادی

برنامه های انفرادی به کودک نشان می دهد که در طی روز در مدرسه چه اتفاقاتی روی خواهند داد. این برنامه های باید منطبق بر سطح توانایی های کودک باشد. اشياء و مواد مورد استفاده باید نشان دهنده کار و فعالیت و مراحل انجام آن باشد. در این برنامه ها می توان از کلمات و تصاویر و نمادها استفاده کرد. هدف این برنامه ها برای کودکان دارای اوتیسم نشان دادن برنامه فعالیت های روزانه با استفاده از نمادها است. این کار باعث کاهش اضطراب و افزایش سطح توان یادگیری کودک‌ می شود. در بخش مربوط به برنامه های انفرادی این اطلاعات به شیوه مشخص تری و با استفاده از الگوهای عملی ارائه می شود.

-ارائه اطلاعات بصری

ارائه اطلاعات به شکل بصری می تواند بسیار مؤثر باشد. توجه به این امر نشانگر ضرورت وجود کامپیوتر در فضاهای آموزشی است. در بخش مربوط به تیچ و استفاده از حمایت های بصری این اطلاعات به شیوه مشخص تری و با استفاده از الگوهای عملی ارائه می شود.

-رفتارهای مناسب

این علامت ها باعث ارائه نمادهای قابل درکی از مفاهیم ذهنی می شود. برای آموزش مفهوم (نه) و (ایست) و سایر مفاهیم دشوار. البته این نمادهای کارایی جادویی ندارند باید آموزش داده شوند. آموزش با استفاده از برنامه های متحرک نیز یکی از روش های آموزشی است و استفاده از این روش باعث می شود که کودک در برنامه های گروهی نیز شرکت کرده و آموزش های لازم را ببیند.

-تعديل مواد آموزشی

مواد آموزش برای قابل کاربرد بودن با این گروه از کودکان باید تغییر یافته و تعدیل شوند. استفاده از علائق کودکان روش مناسبی برای آموزش و افزایش سطح یادگیری آنان است، اما برای رسیدن به این اهداف به ابزارهایی نیاز هست که تعدیل شده و مناسب سازی شده باشند. مثلا یک ماشین لگویی دارای ساخت برای فعالیتی که نیازمند مرتب کردن است. در این مطلب مثال های دیگری نیز وجود دارد. این فعالیت ها هم مورد علاقه کودک است و هم به وی کمک می کند تا با استفاده از فعالیت های بازی گونه تجارب شان را توسعه دهند (همان طور که می دانید کودکان دارای اوتیسم در این حیطه دچار مشکل هستند).

-ارتباط اجتماعی

به منظور برآوردن نیازهای مربوط به برقراری ارتباطات اجتماعی توصیه می شود که کاربرد زبان به پایین ترین سطح خود برسد و هم زمان آموزش های لازم نیز به کودک ارائه شود. استفاده از این‌روش به کودک کمک می کند تا تمرکز کند. کودک را تشویق کنید تا بتواند در کنار یک بزرگسال بازی کند این بزرگسال می تواند بازی را پیش ببرد و کودک را به تداوم برقراری ارتباط‌ تشویق کند. زمانی که کودک آمادگی لازم را کسب کند باید بتواند همراه با یک فرد هم سن فعالیتی معمول و آشنای دارای ساخت را انجام دهد.

منابع:

autismspeaks.org

earlyautismservices.com

سوالات متداول:

1-چطور می‌توان به کودک اوتیسم مفاهیم انتزاعی (مثل زمان، احساسات) را آموزش داد؟
با استفاده از ابزارهای بصری (مثل ساعت تصویری، چهره‌های احساسی)، داستان‌های اجتماعی و تمرین‌های عملی.

2-چگونه می‌توان انگیزه یادگیری را در کودکان اوتیسم افزایش داد؟
با تشویق فوری (مثل جایزه کوچک)، استفاده از علایق خاص کودک (مثل استفاده از اسباب‌بازی مورد علاقه در آموزش) و کوتاه کردن زمان جلسات آموزشی.

بیماری ام اس چیست |علائم ام اس |نشانه‌های ام اس| MS|مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی دکتر صابر

بیماری ام اس چیست؟ اسکلروز متعدد یا ام اس نوعی بیماری خود ایمنی است که در آن غلاف میلین تخریب می شود و باعث شکل گیری پلاکهایی در قسمت هایی از ماده سفید مغز و طناب نخاعی می گردد که گاهی اوقات تا ماده خاکستری گسترش می یابد. این بیماری در سیستم عصبی مرکزی رخ می‌دهد و به ندرت با ناهنجاری‌های سیستم عصبی محیطی همراه می‌شود. از علائم ام اس، تخریب میلین است که باعث ایجاد نواحی پراکنده آسیب دیده در مغز و نخاع، بخصوص اطراف بطن ها و ساقه مغز میشود و طیف گسترده ای از علائم و نشانه ها ی ام اس را ایجاد میکند. اولین بار بیماری ms در سال ۱۸۶۸ توسط جین مارتین چارکت متخصص اعصاب فرانسوی معرفی شد. شیوع بیماری ام اس در خانم ها بیشتر از آقایون می باشد در مورد انواع بیماری ام اس باید به علائم ام اس خاموش، علائم ام اس بدخیم،نشانه ام اس در پا و علائم ام اس در چشم توجه شود. مرکز توانبخشی بیماران ام اس به درمان انواع بیماری ام اس پی پردازد.نشان های ام اس در بیماران به صورت مختلف بروز می کند، علائم ام اس در چشم شامل دو بینی گاه به گاه می باشد اما علائم ام اس حاد تا زمینگیر شدن بیمار پیش می روذ. دکتر متخصص به تشخیص علائم ام اس خاموش، علائم ام اس بدخیم در انواع بیماری ام اس می پردازد وبهترین درمان را ارائه می دهد.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

ام اس چیست؟

ام اس در برقراری ارتباط بین سلول های عصبی مغز و نخاع تداخل ایجاد می‌کند. سلول های عصبی از طریق زواید خود به نام دندریت و آکسون با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. دندریت پیام عصبی را دریافت کرده و به سمت جسم سلولی هدایت می‌کند و آکسون پیام عصبی را از سلول خارج می کند. بیشتر آکسون ها توسط غلافی سفید رنگ از جنس لیپوپروتئین به نام میلین پوشیده شده اند که باعث انتقال سریعتر پیام های عصبی در طول آکسون میشود. در بیماری ام اس(اسکلروز متعدد)،سیستم ایمنی بدن به میلین حمله می‌کند و به آن آسیب می‌زند. در نتیجه آکسون نمی‌تواند مانند قبل پیام های عصبی را منتقل کند.

شیوع بیماری ام اس

شیوع بیماری ام اس معمولا در خانم های جوان مشاهده می‌شود. به این صورت که میزان ابتلا در خانم‌ها ۴ برابر آقایان است. شیوع بیماری ام اس بین 2 و 150 در هر 100 هزار نفر می باشد که بستگی به کشور و جمعیت خاص آن دارد. برای مثال در شمال ایالات متحده آمریکا،کانادا و انگلستان،از هر 100 هزار نفر،100 نفر مبتلا به اسکلروز متعدد می باشند. بعد از سکته ، اسکلروز متعدد شایع‌ترین بیماری عصب شناختی در آمریکای شمالی است و همچنین شایع ترین بیماری عصب شناختی در افراد ۲۰ تا ۴۵ ساله است.

دوره های بالینی ام اس-انواع بیماری ام اس

در ابتدا ام اس(اسکلروز متعدد) را یک بیماری عودکننده-بهبود یابنده یا پیشرونده مزمن می دانستند،در حالیکه این نوع دسته بندی، مطالعه این بیماری و قرار دادن بیماران در یکی از این دو دسته را با مشکل مواجه ساخته بود. جهت برطرف کردن این مشکل،در سال ۱۹۹۶ یک مطالعه بین المللی انجام شد تا اصطلاحاتی که جهت توصیف دوره بالینی بیماری ام اس به کار می رود،به صورت استاندارد تعریف شوند. بنابراین امروزه چهار دوره بالینی یا الگوی پیشرفت بیماری برای ام اس (اسکلروز متعدد) مطرح شده است که پیش‌آگهی بیماری کمک فراوانی می‌کند.

علائم ام اس خفیف

مشخصه اصلی ام اس عود کننده- بهبود یابنده ( RRMS ) وجود حملات حاد ( عود) پیش بینی نشده است که به روشنی تعریف می‌شوند. به دنبال این حملات، بهبودی کامل یا نسبی بیمار همراه با عدم پیشرفت بیماری رخ می‌دهد،که ممکن است ماهها یا سالها طول بکشد. بعد از حمله،علائم ایجاد شده یا برطرف می‌شوند یا عوارضی باقی می‌ماند. این بیماری در ۸۵ تا ۹۰ درصد بیماران به این شکل آغاز می شود. اگر علائم به طور کامل پس از هر حمله برطرف شوند، بیماری ام اس از نوع خفیف می باشد.

پیشرونده ثانویه

65 درصد از بیمارانی که اختلالشان به شکل عود کننده – بهبود یابنده آغاز شده و پس از مدتی دچار پسرفت می شود. هست در این دوره بالینی،بیماری ام اس ابتدا از نوع عود و بهبود می باشد،اما پس از مدتی به صورت پیشرونده در می آید. پیشرفته بیماری با سرعت های متغیر رخ می دهد و ممکن است گاهی بعد از عود، بهبودی ناچیزی مشاهده شود. به طور کلی،31 درصد از بیماران دوره بالینی پیشرونده ثانویه ( SPMS ) را تجربه می کنند. معمولاً به طور متوسط ۱۹ سال طول میکشد که ( RRMS ) به ( SPMS ) تبدیل شود.

علائم ام اس بدخیم -عود کننده  و پیشرونده

در ام اس عود کننده- پیشرونده ( RRMS ) ،بیمار از ابتدا دچار پسرفت می‌شود، اما پیشرفت بیماری همراه با عود های حاد (با یا بدون بهبودی) رخ می‌دهد. دوره بالینی ۵ درصد از بیماران، عود کننده- پیشرونده می باشد.

علائم ام اس حاد یا پیشرونده اولیه

وضعیت بیماران مبتلا به ام اس پیشرونده اولیه به طور تقریباً ممتد بدتر می شود. ممکن است گاهی وضعیت بیمار برای مدت کوتاهی ثابت بماند و یا بیمار به طور موقتی به میزان اندک بهبود یابد. ( PPMS ) در 9 درصد از بیماران رخ می دهد و معمولا در حدود 40 سالگی آغاز می شود این نوع را نوع حاد نیز می گویند.

علائم بیماری ام اس چیست و نشانه‌های ام اس

علائم بیماری ام اس( اسکلروز متعدد) به دو دسته تقسیم می شوند: علائمی که مستقیماً به دلیل از بین رفتن میلین در مغز و نخاع ایجاد می‌شوند و علائمی که به طور مستقیم ایجاد نمی شوند. علائمی که به واسطه خود بیماری مستقیماً به وجود آمده‌اند را علائم اولیه می‌نامند؛مانند بی حسی و ضعف. گاهی بیمارانی که علائم اولیه ام اس را نشان می‌دهند،از مشکلاتی رنج می برند که به طور غیر مستقیم شکل گرفته اند. به این علائم،علائم ثانویه می گوییم. برای مثال،ضعف و سفتی باعث می شود که مقدار حرکت در مفاصل کاهش یابد، بیاموز که به این حالت کنتراکتور می گوییم. این بی حرکتی، می تواند خود منجر به پوکی استخوان شود.

علائم اولیه ام اس (اسکلروز متعدد) را می‌توان به طور کلی در ۵ گروه طبقه بندی کرد:

• حرکت و راه رفتن
• مثانه و روده
• گفتار و بلع
• اختلال حسی
• شناخت و حافظه

علائم ام اس مربوط به حرکت و راه‌رفتن می‌تواند شامل خستگی،سفتی،ضعف،ترمور،مشکل در تعادل، مهارت ضعیف، آتاکسی و تحریک ضعیف باشد.

خستگی یکی از شایعترین و مشکل ساز ترین علائم بیماری ام اس(اسکلروز متعدد) است که در حدود دو سوم بیماران دیده می‌شود و ممکن است ماهها یا حتی بیشتر به طول انجامد. حداقل دو الگوی متفاوت خستگی شناخته شده است:

نوع اول خستگی مداوم ای است که حتی انجام  ساده‌ترین فعالیت‌ها را برای بیمار غیرممکن می‌سازد.

نوع دوم، به دنبال چندین دقیقه فعالیت جسمی ظاهر می شود که بیشتر در پاها ایجاد شده و بعد از استراحتی کوتاه برطرف می شود . این حالت ممکن است چشم ها را نیز به دنبال مطالعه درگیر کند،که بعد از قطع مطالعه رفع می گردد. خستگی به طور عمده در هوای گرم و یا به دنبال حمام آب داغ تشدید می‌شود. افزایش دمای بدن (مثلاً در اثر تب) نیز باعث بدتر شدن این وضعیت می شود. بنابراین، بیماران مبتلا به ام اس(اسکلروز متعدد) که درگیر خستگی می باشند،از کاهش کیفیت زندگی شکایت دارند. با وجودی که خستگی می تواند مستقیماً در اصل ام اس ایجاد شود، عوامل دیگری از قبیل بی‌تحرکی نیز در آن دخیل می باشند. کاهش توان جسمانی و اختلالات خواب نیز از عوارض خستگی است.

نشانه های ام اس در پاها و تعادل

سفتی عضلات یکی دیگر از علائم ام اس (اسکلروز متعدد) می باشد که ممکن است با درد و گرفتگی عضلات همراه شود. در طی سیر بیماری، قدرت عضلانی دست ها و پاها ممکن است کاهش یابد و باعث شود بیمار برای راه رفتن به حمایت نیاز پیدا کند.

مخچه مسئول حفظ هماهنگی عضلات است و آسیب به آن باعث بروز مشکلات تعادل و هماهنگی حرکات می‌شود. این مسئله عدم تعادل در هنگام راه رفتن را به دنبال دارد. علاوه بر این،ممکن است فرد در برداشتن اجسام کوچک با دست دچار مشکل شود. همچنین ممکن است لرزش دست نیز رخ دهد.

مشکلات ادراری و روده ای به علت درگیری عضلات کنترل کننده مثانه و روده در بسیاری از بیماران مبتلا به ام اس(اسکلروز متعدد) دیده می‌شود. اختلالات روده کمتر به چشم می آید و معمولاً به صورت یبوست ناشی از بی تحرکی در مراحل انتهایی بیماری ظاهر می‌شوند. اما مشکلات ادراری در بیماران ام اس شایع است و منجر به بی اختیاری ادرار میشود. برخی از بیماران نیز قادر به تخلیه کامل مثانه خود نمی باشند.

علائم ام اس در چشم

در بخش مربوط به اختلال حسی نیز بی حسی،درد، مشکلات بینایی، سرگیجه، تورم مچ پا و سرد شدن کف پا دیده می‌شود. بیماری ام اس (اسکلروز متعدد)، یکی از شایع‌ترین بیماری های عصب شناختی است، که باعث بروز مشکلات بینایی می شود،به طوری که التهاب عصب بینایی، یکی از شایع‌ترین علائم ام اس در چشم ،به خصوص در اوایل بیماری می باشد. این امر منجر به تاری دید، عدم توانایی در درک رنگها و یا درد پشت کره چشم شده،که با حرکات چشم تشدید می شود. علاوه بر موارد فوق،نیستاگموس و دوبینی ممکن است به دلیل تاثیر اسکلروز متعدد بر مغز دیده شود.

اختلالات حسی در اثر آسیب به راه‌های حسی طناب نخاعی به وجود می‌آید. این علائم، عموما در یکی از اندام ها ظاهر شده و از علائم شایع بیماری میباشند. بی حسی می تواند به صورت عدم توانایی در درک حس سطحی، ضربه آرام نوک سوزن و یا دمای سرد و گرم تجربه شود.

با وجودی که سال ها تصور می‌شد ام اس (اسکلروز متعدد) یک بیماری بدون درد است، امروزه مشخص شده است که برخی از بیماران از درد و ناراحتی شکایت دارند. درد ممکن است عارضه مستقیم بیماری ام اس (اسکلروز متعدد) باشد و یا در اثر سایر علائم بیماری ایجاد شود. گویا شدت درد از خفیف تا شدید متغیر است. علاوه بر درد عضلانی اسکلتی در مفاصل، عضلات، تاندون ها و لیگامان ها،گاهی درد ناگهانی نیز گزارش شده است. برای مثال،بیمار ممکن است در اثر آسیب اعصاب صورتی، درد صورت را تجربه کند. گرفتگی های عضلانی در دست‌ها و یا پاها نیز به خصوص وقتی برای مدت طولانی بی‌حرکت مانده باشند، می تواند دردناک باشد. کاردرمانی جسمی در بیماران ام اس می تواند موجب بهبود علائم بیماری ام اس در بیمار گردد.

جهت مطالعه بیشتر به مطلب توانبخشی پارکینسون و توانبخشی بزرگسالان مراجعه نمایید.

چگونه با کودک خود ارتباط برقرار کنیم

ارتباط با کودکان از نکات مهم در تربیت کودک می باشد.تمام والدین با این چالش روبرو هستند گه چگونه با کودک خود ارتباط برقرار کنیم؟ در پاسخ به این سوال باید چند نکته را در زمینه مشکلات ارتباط با کودک بیان نمود. در ارتباط با کودک باید در محدوده دید کودک قرار گرفت و به او توجه نمود. احساساتش را درک نمود و با او صادق بود. به صورت مدام او را نصیحت یا شماتت نکنید.

هر تعامل با کودک یک شکل از ارتباط است و این ارتباط تنها محدود به کلماتی که می‌گویید نیست. لحن صدا، نگاه چشم‌ها، حالت چهره، لمس‌های محبت‌آمیز مانند آغوش و بوسه‌ها و حتی زبان بدن شما، همگی پیام‌هایی به کودک منتقل می‌کنند. این پیام‌ها نشان می‌دهند که شما او را درک می‌کنید و به احساساتش اهمیت می‌دهید. نحوه ارتباط شما نه تنها به کودک می‌آموزد چگونه با دیگران تعامل کند، بلکه بر رشد عاطفی او و توانایی‌اش در شکل دادن به روابط سالم در آینده نیز تأثیر مستقیم دارد.

ارتباط می‌تواند به دو شکل کلامی و غیرکلامی باشد. ارتباط کلامی شامل استفاده از کلمات، لحن و زیر و بمی صدا و انتخاب زبان یا لهجه‌ای است که کودک بهتر آن را درک می‌کند. استفاده از زبانی ساده و مناسب سن کودک باعث می‌شود پیام شما به خوبی منتقل شود و کودک احساس کند شنیده و درک شده است.

ارتباط غیرکلامی شامل تمام پیام‌هایی است که از طریق رفتار و زبان بدن منتقل می‌شوند، چه عمدی و چه غیرعمدی. حالت چهره، تماس چشمی، احترام به فضای شخصی، حرکات دست و ژست‌ها و تماس فیزیکی مانند آغوش، دست دادن یا نوازش، همگی بخش‌هایی از ارتباط غیرکلامی هستند. حتی وقتی چیزی نمی‌گویید، کودک از رفتار و حالات شما پیام می‌گیرد. به همین دلیل هماهنگی بین کلام و غیرکلام اهمیت زیادی دارد؛ وقتی کلمات و رفتارهای شما همسو باشند، کودک پیام شما را بهتر درک می‌کند و احساس امنیت بیشتری پیدا می‌کند.

ارتباط سالم و آگاهانه با کودک، پایه‌ای برای ایجاد اعتماد، تقویت خودباوری و توانایی شکل دادن به روابط مثبت در آینده اوست. هر لحظه‌ای که با کودک خود صحبت می‌کنید یا با او تعامل دارید، فرصتی است تا مهارت‌های ارتباطی را به او منتقل کنید و پیوند عاطفی خود را مستحکم‌تر کنید.

در مرکز روانشناسی کودک دکتر صابر به صورت تخصصی به آموزش نحوه برخورد با کودک همچنین تکنیک های بازی درمانی پیشرفته و رفتاردرمانی کودک  همچنین درمان اختلالات روانشناسی کودکان پرداخته می شود. در مطلب زیر،نحوه ارتباط با کودک 3ساله و بزرگتر را توضیح داده شده است.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

چگونه با کودک ارتباط برقرار کنیم و به او توجه کنیم

زمانی به کودک خود توجه سازنده داریم که با او ارتباط چشمی برقرار می کنیم، روبروی او قرار می‌گیریم، حتی اگر لازم باشد،خم شویم یا می‌نشینیم تا هم اندازه کودک شویم و به او زمان میدهیم تا حرفش را به طورکامل بزند. ضمن صحبت کردن هر آنچه را که می گوید فقط با تکان دادن سر، سکوت کردن و یا گفتن کلماتی مانند اوهوم،که اینطور،عجب و … تایید می‌کنیم. در ارتباط با کودک فقط با او همدلی میکنیم. گفتن چنین کلماتی که صرفاً همدردی ما را با کودک نشان می دهد،کمک می کند که کودک بتواند احساسات و مشکلات خود را به راحتی بیان کند. در واقع کودک را آرام میکند، او را تشویق می کند تا به طور مثبت فکر کرده و بتوانند خودش راه حلی برای مشکل اش پیدا کند. بعد از شنیدن صحبت های کودک، خلاصه ای از صحبت های او را،با بیانی واضح و با درک احساسش برایش بازگو کنید.

در ارتباط با کودکان، وقتی کودک در حال صحبت کردن است،احساسش را انکار نکنیم،مثلاً نگوییم: این که ناراحتی ندارد! فقط به خاطر همین ناراحتی؟و یا با یک پوزخند به او واکنش نشان ندهیم.

اکثر بچه های کوچک در گوش دادن با مشکل مواجه بوده و بعضی اوقات بیقرار می‌شوند. بچه ها می خواهند مثل شما، هنگام انجام کاری،کسی مزاحم شان نشود. این مسئله مانند این است که کتاب جالبی را در دست دارید و حاضر نیستید لحظه آن را کنار بگذارید. در این شرایط شخصی می‌خواهد شما را وادار به انجام کار دیگری کند. بنابراین اگر می‌خواهید کودک به آنچه که گفته می‌شود دقت کرده و آن را انجام دهد،در حالی که او را در «هنر گوش دادن» کمک می کنید،صبورانه به او توجه نشان دهید.

در ارتباط با کودکان صادق باشیم

در میان گذاشتن احساسمان با کودک، باعث می شود که وی درک بهتری از موقعیت داشته و همکاری بیشتری با ما داشته باشد. در نتیجه ما نیز احساس بهتری را تجربه خواهیم کرد. وقتی احساس واقعی خود را با کودکمان در میان نمی گذاریم، در واقع به ضرر خود کار کرده‌ایم. مثلاً وقتی کودک در حال اصرار بر انجام کاری است و ما وانمود می کنیم آرام هستیم،بعد از مدت زمانی که تحمل می کنیم، ناگهان صبر خود را از دست می‌دهیم و به صورت انفجاری عصبانی می شویم. یا اینکه از پافشاری کودک خسته شده و ناگهان بی تفاوت می شویم و زیر بار خواسته اش می رویم. بهتر است همیشه آنچه را احساس می‌کنیم،توصیف کنیم.

در میان گذاشتن احساس ما با کودک، باعث می شود به درک بهتری از موقعیت داشته و همکاری بیشتری با ما داشته باشد. در نتیجه ما نیز احساس بهتری را تجربه خواهیم کرد.

مثلاً به کودک بگوییم: بهتر است اینقدر حرفت را تکرار نکنی،من دارم عصبانی می شوم و…

اندازه صبر و تحمل خود را به کودک بگوییم:

الان صبر من روی شماره ۱۰ است. در صورت ادامه پافشاری کودک، چند دقیقه بعد می گوییم تا الان صبر من روی شماره ۵ است، فکر کنم بهتر است قبل از این که صبرم به شماره ۱ برسد،تلویزیون را خاموش کنی. برای کودک کوچکتر که مفهوم عدد را نمی داند،از مثال های عینی تر و ملموس تر هم می توان استفاده کرد. به عنوان مثال  می توانیم بگوییم الان صبر من به اندازه یک هندوانه است و بعد از چند دقیقه می گوییم الان به اندازه یک سیب است در آخر می‌گوییم الان تحمل من به اندازه یک توت فرنگی است.

در ارتباط با کودک خود، اگر کودک بی تفاوت بود و یا اینکه حاضر جوابی کرد،در پاسخش میگوییم، همانطور که من برای احساس تو احترام قائلم،تو هم به  احساس من احترام بگذار.

الگوی کودکان خود باشید

به این فکر کنید که چه الگویی برای فرزندتان ایجاد می‌کنید. کودکان نه تنها از آنچه والدینشان به آن‌ها می‌گویند یاد می‌گیرند، بلکه بیشترین یادگیری آن‌ها از مشاهده رفتار والدین اتفاق می‌افتد. والدین در واقع معرفی‌کننده کودک به جهان هستند و رفتارها، واکنش‌ها و روش‌های حل مشکلات شما به عنوان یک الگو در ذهن کودک ثبت می‌شود. به همین دلیل، آنچه فرزندتان می‌بیند، به اندازه آنچه می‌شنود اهمیت دارد.

برای مثال، اگر شما هنگام عصبانیت داد بزنید یا به شیوه‌ای بی‌ادبانه با دیگران رفتار کنید، کودک یاد می‌گیرد که این رفتارها طبیعی یا قابل قبول هستند. از طرف دیگر، اگر شما با احترام با دیگران صحبت کنید، هیجانات خود را مدیریت کنید و در مواجهه با مشکلات صبور و منطقی باشید، کودک می‌آموزد که رفتار محترمانه، آرامش و تفکر منطقی روش‌های مناسب مواجهه با مسائل هستند.

توضیح احساسات

برای پرورش هوش هیجانی فرزندتان، مهم است که به او یاد دهید چگونه احساسات خود را نام‌گذاری کند. وقتی فرزندتان احساساتش را به‌صورت کلامی بیان می‌کند، با همدلی و بدون قضاوت گوش دهید. اگر فرزندتان احساسات خود را غیرکلامی بیان می‌کند، مانند داد و فریاد یا شادی هنگام انجام فعالیتی که دوست دارد، به او کمک کنید این احساسات را با کلمات بیان کند، مانند خوشحال، غمگین، آرام، آسیب‌دیده، ترسیده، گرسنه، مفتخر، خواب‌آلود، عصبانی، درمانده، ناراحت، شرمنده یا شاد.

احساسات خود را به کودک توضیح دهیم

والدین باید علت رفتار خود را برای کودکان توضیح دهند. مثلا به او بگویند وقتی روی میز می کوبد تا چه حد اذیت و ناراحت می شوند: «وقتی روی میز می کوبی،اذیت می‌شوم. لطفاً این کار را انجام نده ممکن است به نظر برسد کودک به طور کامل متوجه منظور والدین می شود،اما در حقیقت والدین به این وسیله به کودک خود آموزش می دهند که این رفتار مورد تاییدش آن نیست و با گذشت زمان کودکان را انجام نخواهد داد.

ارتباط با کودک سه ساله

می توانید با هم قدم بزنید،فیلم ببینید،به موسیقی گوش دهید یا حتی فقط کنار هم بنشینید و حرف بزنید. کودک باید بدانند که این زمان برای اوست و شما در این دقایق هیچ کار دیگری انجام نخواهید داد در واقع کودک باید تعیین کند که در این زمان چه کاری باید با هم انجام دهید.

اجازه دهید او خودش نوع فعالیت و بازی را انتخاب کند. نگران قوانین‌بازی نباشید. این دقایق فقط باید همراه او باشید،خوش بگذرانید و تفریح کنید.

عدم تذکر مداوم به کودک

در تربیت کودک،والدین باید تا حد ممکن از تذکر های مداوم به فرزند خود در مورد نحوه آرایش موها،درست نشستن،نحوه غذا خوردن،خاکی بودن لباس،زمان دستشویی رفتن و … کم کنند و اجازه دهند کودک خودش در این موارد تصمیم بگیرد. اگر در این موارد کودک مشکلاتی دارد،باید با استفاده از برنامه‌های رفتار درمانی،عادتهای مطلوب را ایجاد کنیم. دخالت های مکرر و توصیه‌های پی‌درپی کلامی،باعث می شود که وی فقط توصیه های ما را بشنود بدون اینکه در او تغییر رفتاری صورت بگیرد.

منبع : cdc.gov

parent.com

سوالات متداول:

1- چرا برقراری ارتباط با کودک اهمیت دارد؟
برقراری ارتباط مؤثر با کودک باعث ایجاد حس امنیت، اعتماد و صمیمیت می‌شود. وقتی کودک احساس کند شنیده و درک می‌شود، کمتر دچار مشکلات رفتاری و عاطفی خواهد شد و رشد اجتماعی و هیجانی سالم‌تری خواهد داشت.

2- نقش بازی در برقراری ارتباط با کودک چیست؟
بازی زبان مشترک کودک و والدین است. از طریق بازی، کودک احساساتش را بیان می‌کند و والدین می‌توانند به‌طور غیرمستقیم با او ارتباط برقرار کنند و دنیای ذهنی‌اش را بشناسند.

مربی اوتیسم در منزل

در برنامه آموزشی اوتیسم، آموزش و کسب مهارت های مختلف رفتاری، ارتباطی و اجتماعی مورد تأکید قرار می گیرد، برنامه های مورد استفاده توسط مربی اوتیسم در منزل از مداخلات و از دیدگاه های مختلف نشأت می گیرند اما تمامی آنها معطوف به ایجاد تغییر در رفتار فرد و دادن فرصتی برای رشد و بهبودی ذخیره رفتاری وی است. اغلب این دیدگاه ها خود را در قالب روش های رفتاری و تدوین برنامه های آموزش انفرادی قرار داده اند و از این دیدگاه برای انتقال اطلاعات و محتواهای آموزشی و تدوین برنامه های خود استفاده می کنند. مرکز اوتیسم دکتر صابر در زمینه تشخیص و درمان اوتیسم و آموزش پیش دبستانی فعالیت می نماید. کاردرمانی اوتیسم و گفتاردرمانی اوتیسم در مرکز اوتیسم دکتر صابر توسط تیم مجرب و تخصصی انجام می گیرد. همچنین جهت مداخلات داخل منزل آموزش مربی اتیسم و زیر نظر دکتر اوتیسم و مرکز توانبخشی اوتیسم مشغول به ارائه خدمات می باشند.

روش های آموزش بر مداخلات مختلفی تأکید دارد که به عنوان نمونه می توان به موارد زیر اشاره کرد؛ مداخلات رفتاری، مداخلات مبتنی بر مهارت های اجتماعی و ارتباطی و مداخلات مبتنی بر انسجام حسی و تعدیل پیام های حسی دریافت شده. برای نیل به این اهداف و انجام مداخلات آموزشی مؤثر و مفید برنامه ریزان آموزشی برای افراد دارای اوتیسم فعالیت های مختلفی نظیر استفاده از مربی اتیسم در منزل انجام می دهند که بخش های مختلف این فعالیت ها در ادامه مطلب توضیح داده می شوند.

مربی اوتیسم

افراد دارای اوتیسم به حمایت های فراوانی احتیاج دارند. به دلیل گوناگونی و تنوع علائم و وجود مسائل و مشکلات پزشکی و مداخله ای موجود، برنامه های مداخله ای باید به شیوه انفرادی تهیه شوند. والدین و سایر افراد درگیر در برنامه های مداخله ای و آموزشی باید به این موضوع توجه داشته باشند که استفاده از شیوه ای منسجم برای رویارویی با موضوعات مشخص و کسب بالاترین ظرفیت های هر فرد دارای اوتیسم مناسب ترین شیوه ممکن است.

در این مسیر ممکن است نیاز باشد تا متخصصی را ملاقات کنید، پس بیاد داشته باشید که باید همانند یک مدیر برنامه عمل کنید و هر فعالیت در حال اجرا را به خوبی هماهنگ کنید. این مسئولیت می تواند مشکل آفرین باشد بنابراین باید دقت کنید و قدم به قدم جلو بروید تعداد زیادی از والدین به منظور کسب تجارب بیشتر و با میانبر زدن مسیر های مداخله ای و به امید دست یابی به سر چشمه سلامتی و شفا هر کاری می کنند. نمی خواهیم چنین افرادی را دلسرد کنیم اما شدیدا به این موضوع باور داریم که باید قبل از پیش روی به سمت انتخاب گزینه های مربوط به روش های گران قیمت و دارای نتایج غیر قابل پیش بینی ارزیابی دقیقی در مورد تمام گزینه های موجود انجام شود. لازم نیست هر روش جدید که به بازار می آید را بدون هیچ سبک و سنگین کردنی امتحان کرده و هزینه های هنگفت صرف کنید.

هر شیوه مداخله ای را که برمی گزینید باید در مورد پذیرش بدون قید و شرط آنچه که شنیده اید و با خوانده اید محتاط باشید. حتی اگر این اطلاعات را از سایر والدینی که فرزندشان از خدمات کلینیکی دیگر استفاده می کنند، شنیده باشید. گروهی از افراد ممکن است از توجه و علاقه شما به فرزندتان بهره کشی کنند و برنامه هایی را که احتمال دارد فاقد کارایی باشد، به شما ارائه کنند. سعی کنید کمی دیر باور باشید. اگر برنامه ای براساس اطلاعات موجود در اینترنت بر روی کودکی اثر مثبت داشته، به این معنی نیست که حتما برای فرزند شما نیز مفید است. حتما در انتخاب روش درمانی با دکتر اوتیسم فرزند خود مشاوره کنید.

کارایی روش مورد استفاده شما باید بر اساس روش های علمی تأیید شده باشد و یا حداقل باید آسیب رسان نباشد در ادامه این بخش جزئیات بیشتری در مورد گزینه های مداخله ای موجود ارائه می شود. روش هایی که از جانب سیستم های دولتی و رسمی و با مؤسسات حمایت می شوند را انتخاب کنید. (اغلب این روش ها واجد چنین ویژگی هایی هستند).

مربی اوتیسم کودکان در منزل

یکی از مشکلات استفاده از بیش از یک روش به طور همزمان، دشواری تفکیک اثر مداخلات است. اگر کودکی در حال استفاده از روش های زیستی پزشکی است و هم زمان هم از خدمات آموزشی و رفتار مداخله ای استفاده می کند، ردگیری اثر مداخلات چندان دشوار نیست زیرا که اثر مداخلات به شیوه رفتار مداخله ای بسیار آرام است. اما توصیه ما در زمانی که از بیش از یک روش مداخله ای استفاده می کنید. این حالت اغلب پیش می آید این است که فراموش نکنید که شما در هر زمان تنها می توانید یک تغيير در فرزندتان ایجاد کنید. به عنوان مثال، سعی نکنید برنامه غذایی جدیدی را هم زمان با یک برنامه آموزشی رفتاری شروع کنید. پس با یک برنامه آغاز کنید اثر آن را مشاهده کنید پس از آن برنامه دیگری آغاز کنید و اثر آن را ارزیابی کنید. مربی اوتیسم به شما در اجرای روش های مختلف درمانی کمک می کند.

اگر فرزند شما اوتیسم دارد، ممکن است از خود بپرسید که چگونه اوتیسم را در منزل درمان کنید و آیا اصلاً درمان اوتیسم در منزل امکان ‌پذیر است. اگرچه اوتیسم واقعاً قابل درمان نیست، اما کارهایی وجود دارد که می ‌توانید توسط یک مربی اوتیسم در منزل انجام دهید تا به فرزندتان کمک کنید. در واقع، تمرینات در منزل برای کودکان مبتلا به اوتیسم بسیار مهم است. این درمان هم برای کودک و هم برای والدین و همچنین بقیه اعضای خانواده مفید است. درمان اوتیسم در منزل مزایای زیادی دارد، از جمله مشارکت والدین، انعطاف ‌پذیری، ثبات، محیطی آشنا، فرصت ‌های مکرر برای تمرین و یک محیط طبیعی. یک مربی اوتیسم در منزل حرفه ای باید:

-یک محیط ساختار یافته و قابل پیش ‌بینی ایجاد کند: برای موفقیت درمان خانگی، محیط باید ساختار یافته و منظم باشد. یک روال برای زمان انجام درمان ساختار یافته تعیین کند. شما باید یک اتاق یا منطقه اختصاصی از خانه خود را انتخاب کنید و لوازم ضروری را جمع ‌آوری کنید و به مربی اوتیسم تحویل دهید تا به راحتی در دسترس باشند.

-یک برنامه درمانی فردی ایجاد کند: هر کودک مبتلا به اوتیسم منحصر به فرد است، بنابراین هر کودک به برنامه درمانی منحصر به فرد خود نیاز دارد. یک گام مهم در تدوین یک برنامه، تکمیل ارزیابی‌ های جامع است. اطلاعات حاصل از ارزیابی ‌ها می‌ تواند برای تعیین نقاط قوت و ضعف کودک استفاده شود. اهداف شخصی، مانند آنچه کودک می ‌خواهد بتواند انجام دهد، یا آنچه خانواده می ‌خواهند او انجام دهد، اجزای مهم برنامه هستند که باید توسط مربی اوتیسم در نظر گرفته شوند.

-سبک‌ های یادگیری خاصی را انتخاب کند که برای فرزند شما مفید باشد: همانطور که هر کودک اهداف متفاوتی خواهد داشت، هر کودک به روش متفاوتی نیز یاد خواهد گرفت. چندین روش را امتحان کند تا ببیند فرزند شما به چه چیزی پاسخ می‌ دهد. برخی از کودکان از موسیقی لذت می ‌برند، برخی دیگر به حرکت یا ورودی حسی نیاز دارند، برخی دیگر به تصاویر یا سایر وسایل بصری نیاز دارند.

هم محیط کلینیک و هم محیط منزل برای درمان اوتیسم، مزایای خاص خود را دارند. درمان اوتیسم در منزل در جایی انجام می ‌شود که فرزند شما راحت ‌تر است. شما بیشتر درگیر هستید و می‌ توانید به فرزندتان کمک کنید تا بر مهارت ‌های روزمره تسلط یابد. ممکن است متوجه شوید که ترکیبی از هر دو محیط برای فرزند شما بهترین کارایی را دارد.

استفاده از مداخلات رفتاری، رشدی و سایر روش های آموزشی توسط مربی اوتیسم منزل

مداخلات رفتاری، رشدی و سایر مداخلاتی که بر پایه آموزش انجام می شود به هدف ایجاد تغییر در رفتار کودک اوتیسم با استفاده از انجام فعالیت های آموزشی توسط مربی اتیسم در زمینه های ارتباطی، شناختی و مهارت های اجتماعی ارائه می شود، این مداخلات به منظور شفا و بهبودی اوتیسم انجام نمی شود، بلکه علائم را کنترل کرده و ترمیم می کند.

تجارب نشان می دهد که بهترین مربی کسی است که در هر درس فقط یک قدم از دانش آموز خود جلوتر است؛ یعنی آموزگار همانند دانش آموز در حال یادگیری است و تنها تفاوت این دو یک گام آموزشی است که مربی یک روز و با یک ساعت قبل از فرد طی کرده است. این یک واقعیت است و تهیه طرح درس روزانه نشانه بسیار خوبی برای انعکاس این حقیقت است پیش از این توضیح داده شد که بسیاری از اساتید و مربیان مشهور در اتمام یک دوره تدریس یک فعالیت پژوهشی را نیز به اتمام می رسانند این فعالیت پژوهشی، الزاما به چاپ و انتشار منتهی نمی شود، تجربه حاصل آن ممکن است تنها در گنجینه اندوخته های معلم ذخیره شود و برای تدریس های بعدی مورد استفاده قرار گیرد. اگر این نکته پذیرفته شود، گام مشترکی برای آغاز بحث برداشته شده است. این گام این است که کلاس درس آزمایشگاهی است که می توان در آن اقدام به انجام فعالیت های پژوهشی کرد.

اما بلوم معتقد است که “اگر شرایط مناسب یادگیری فراهم آید، اغلب دانش آموزان در توانایی یادگیری و سرعت یادگیری و انگیزش برای یادگیری بسیار شبیه به هم خواهند بود” (بلوم، ۱۹۸۲ به نقل از سیف ۱۳۸۰)

اثبات این امر برای تمامی بخش های آموزشی از جمله روش های نمره گذاری و ایجاد سیستم های جدید برنامه ریزی و انتخاب روش های تربیت مربی مهم بوده و تأثیر فراوانی بر آنها خواهد گذاشت. طرح درس بر اساس این دیدگاه شکل گرفته است و در تعریف آن می توان گفت “طرحی از پیش تعیین شده است که چگونگی دست یابی به هدف یک جلسه آموزشی را مشخص و شرایط و ابزار نیل به هدف را نیز بیان می کند”

نتیجه‌گیری:

مربی اوتیسم در منزل با طراحی برنامه‌های آموزشی شخصی‌سازی شده و استفاده از تکنیک‌های رفتاردرمانی (ABA) به رشد مهارت‌های کودک کمک می‌کند. ایجاد محیطی ساختاریافته با برنامه‌های بصری و تقویت مثبت، یادگیری را تسهیل می‌بخشد. همکاری مستمر با خانواده و تیم درمان برای اجرای مؤثر برنامه‌ها ضروری است. این روش به کودک کمک می‌کند مهارت‌های ارتباطی، اجتماعی و خودیاری را در محیط طبیعی زندگی بیاموزد.

منابع:

forbrain.com/autism

سوالات متداول:

1-چگونه فضای خانه را برای کودک اوتیسم آماده کنیم تا بهترین محیط یادگیری باشد؟
ایجاد محیطی ساختارمند با حداقل عوامل حواس‌پرتی اولین گام است. استفاده از برنامه‌های بصری، ایجاد مناطق مشخص برای فعالیت‌های مختلف و کنترل محرک‌های حسی می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. نورپردازی مناسب، کاهش صداهای مزاحم و در نظر گرفتن فضای امن برای آرامش کودک از دیگر موارد مهم است.

2-آیا می‌توان از بازی‌های روزمره به عنوان ابزار آموزشی برای کودک اوتیسم استفاده کرد؟
قطعاً بله. بازی‌هایی مثل پازل، لگو و بازی‌های تقلیدی می‌توانند به رشد مهارت‌های شناختی، حرکتی و اجتماعی کمک کنند. نکته کلیدی این است که بازی‌ها را به صورت هدفمند و با در نظر گرفتن اهداف آموزشی طراحی کنید. مثلاً می‌توان از بازی‌های نوبتی برای آموزش مهارت‌های اجتماعی استفاده کرد.

اختلال تکلم در کودکان

اختلال تکلمی کودکان شامل اختلالات مختلفی نظیر اختلالات تاخیر کلام، لکنت زبان، مشکلات تولید گفتار، اختلالات بلع، اختلالات تلفظی، مشکلات صوت و تون صدا می باشد که در مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر توسط متخصصان آسیب شناس گفتار و زبان بررسی و مورد درمان قرار می گیرد. از جمله امکانات مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر می توان به بخش شنیداری، سنسوری روم مجهز به تکنولوژی های صوتی نظیر سوییچ صوتی و بخش بازی درمانی می باشد که در کنار گفتاردرمانی تخصصی می تواند بهبودی کودکان را تسریع بخشد.

اختلال تکلم یکی از رایج‌ترین مشکلات گفتاری است که بسیاری از کودکان و حتی بزرگسالان با آن مواجه می‌شوند. این اختلال شامل مشکلاتی مانند تلفظ نادرست صداها، جایگزینی حروف (مثلاً گفتن «ت» به جای «ک») یا حذف برخی صداها در کلمات است. اختلال تلفظ می‌تواند بر ارتباطات روزمره، اعتماد به نفس و حتی پیشرفت تحصیلی کودکان تأثیر منفی بگذارد.

درمان این اختلال نیازمند گفتاردرمانی تخصصی است. یک گفتاردرمانگر مجرب با ارزیابی دقیق، علت اختلال تلفظ را شناسایی کرده و برنامه‌ای فردی‌شده برای بهبود آن طراحی می‌کند. روش‌های درمانی شامل تمرین‌های تقویت عضلات گفتاری، استفاده از ابزارهای کمک‌آموزشی و بازی‌های هدف‌مند است که به مراجعان کمک می‌کند تا صداها را به درستی تلفظ کنند.

اگر شما یا فرزندتان با اختلال تلفظ مواجه هستید، مراجعه به یک مرکز گفتاردرمانی معتبر می‌تواند راه‌حلی مؤثر باشد. با درمان به موقع، می‌توانید بهبود قابل توجهی در وضوح گفتار و کیفیت زندگی خود یا عزیزانتان ایجاد کنید.

گفتاردرمانی آنلاین برای اختلال تکلم در کودکان: آیا مؤثر است؟

گفتاردرمانی آنلاین به عنوان یک روش نوین، به والدین و کودکان کمک می‌کند تا مشکلات گفتاری را در خانه و به راحتی درمان کنند. این روش به ویژه برای کودکانی که اختلال تکلم دارند، می‌تواند بسیار مؤثر باشد. گفتاردرمانی آنلاین از طریق تماس ویدیویی با گفتاردرمانگر انجام می‌شود و شامل تمرین‌های هدف‌مند، بازی‌های تعاملی و آموزش والدین است.

یکی از مزایای اصلی گفتاردرمانی آنلاین، دسترسی آسان است، به ویژه برای خانواده‌هایی که در مناطق دورافتاده زندگی می‌کنند یا زمان کافی برای مراجعه حضوری ندارند. همچنین، این روش به کودکان کمک می‌کند تا در محیط آشنا و راحت خانه، با اضطراب کمتر و مشارکت بیشتر در جلسات شرکت کنند. اگر به دنبال یک راه‌حل انعطاف‌پذیر و مؤثر برای بهبود اختلال تکلم فرزندتان هستید، گفتاردرمانی آنلاین می‌تواند گزینه‌ای عالی باشد.

اختلال تکلم در کودکان: تفاوت بین تأخیر زبانی و مشکلات گفتاری

اختلال تکلم و تأخیر زبانی دو مشکل رایج در کودکان هستند، اما تفاوت‌های اساسی بین آن‌ها وجود دارد. اختلال تکلم معمولاً به مشکلات تلفظ صداها، جایگزینی حروف یا حذف صداها در کلمات اشاره دارد. برای مثال، کودک ممکن است به جای «کتاب» بگوید «تاب». از سوی دیگر، تأخیر زبانی به تأخیر در رشد زبان مربوط می‌شود، مانند دایره واژگان محدود یا مشکل در تشکیل جملات کامل.

درمان این دو مشکل نیز متفاوت است. برای اختلال تکلم، گفتاردرمانی بر بهبود تلفظ و وضوح گفتار تمرکز می‌کند، در حالی که برای تأخیر زبانی، درمان بیشتر بر گسترش دایره واژگان و بهبود ساختار جملات متمرکز است. تشخیص دقیق این تفاوت‌ها توسط یک گفتاردرمانگر مجرب، اولین قدم برای شروع درمان مؤثر است.

روند اختلالات تکلمی در کودکان چیست؟

گفتار نتیجه تعامل و همکاری چندین سیستم فیزیولوژیکی است که با هماهنگی و زمانبندی بی نظیر با هم کار می کنند. اختلال گفتاری به علت ایجاد مشکل در هر یک از این سیستم ها می تواند ایجاد شود. برای تولید یک آوای گفتاری، سیستم تنفسی (شامل ریه ها،دیافراگم و عضلات سینه) باید دم مناسب و کافی و بازدم کنترل شده ای را انجام دهد. هوای بازدم از ریه ها به سمت سیستم آواسازی حرکت می کند.

سیستم آواسازی: این سیستم متشکل از چین های صوتی و عضلاتی  است که در داخل و خارج حنجره جای گرفته اند. عضلاتی که در داخل حنجره قرار دارند،عمل باز کردن و بستن چین های صوتی را انجام میدهند،بنابراین باید قدرت لازم را برای به ارتعاش درآوردن چین های صوتی و تولید صوت داشته باشند. چین های صوتی باید در هر لحظه،تنش و انقباض مناسب را جهت ایجاد تغییرات ظریف و دقیق در بلندی،زیر و بمی و کیفیت صوت داشته باشند.

سیستم تشدید: گلو،بینی و دهان را شامل می شود،صوت تولید شده توسط حنجره را تغییر میدهد. به عنوان مثال،میزان انقباض ناحیه حلق تاثیر بسزایی بر صوت می گذارد،یا جایگاه نرم کام تعیین کننده مسیر خروج هوا است: در آوا های دهانی مانند  ( b ) نرم کام به سمت بالا حرکت می‌کند و در آواهای خیشومی مانند ( m ) نرمکام به سمت پایین حرکت کرده و مسیر بینی را باز میکند. اختلالات صوت در این ناحیه رخ می دهد.

سیستم تولیدی: شامل فک پایین،لب‌ها و زبان میشود. این سیستم صوت وارد شده به حفره دهان را به واج،هجا و کلمه تبدیل می‌کند. اگر حرکات بسیار سریع،دقیق و هماهنگ اندامهای تولید این بود،امکان تولید گفتار قابل فهم وجود نداشت.

پس به طور خلاصه،4 سیستم تنفس،آواسازی،تشدید و تولید مسئول تولید آواها،واژه ها و جملاتی هستند که از طریق آنها با دیگران ارتباط کلامی برقرار می کنیم. در صورت بروز اختلال در هر کدام از این سیستم‌ها فرآیند انتقال پیام مختل شده و زندگی اجتماعی فرد تحت تأثیر قرار می‌گیرد.

گفتاردرمانی دکتر صابر در زمینه گفتاردرمانی در منزل در اختلالات کودکان و بزرگسالان مشغول به فعالیت می باشد. تمرینات گفتاردرمانی در منزل در حیطه اختلال گفتاری و تکلمی کودکان می تواند پیشرفت بسزایی را در گفتار روان و قابل فهم در کودکان ایفا نماید. گفتاردرمانان با تجربه مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر با ایجاد رابطه درمانی مناسب به والدین و کودکان در حیطه بهبود گفتار آنان کمک می کنند.

انواع اختلال تکلم

اختلالات تکلم یکی از مشکلات شایع در رشد ارتباطی کودکان است. کودکی که دچار این اختلال باشد، ممکن است در تولید صداهای گفتاری، کنترل صدا، کیفیت رزونانس یا روانی گفتار دچار مشکل شود. بسیاری از کودکان به طور موقت تأخیر در رشد گفتار و زبان دارند و با گذر زمان به سطح طبیعی همسالان می‌رسند، اما برخی دیگر همچنان با مشکلات ارتباطی مواجه می‌شوند. در این مقاله، به انواع اختلالات تکلم پرداخته می‌شود.

اختلالات تولید صدا (Speech Sound Disorders)

در این نوع اختلال، کودک قادر به ادای صحیح همه صداهای کلمات نیست و گفتارش برای دیگران دشوار است. علت دقیق بسیاری از این مشکلات ناشناخته است، اما برخی می‌توانند به شکاف کام، مشکلات دندانی، کم‌شنوایی یا اختلال در کنترل حرکات دهان مرتبط باشند.

اختلالات صوتی (Voice Disorders)

صدا هنگام عبور هوا از ریه‌ها و ارتعاش تارهای صوتی ایجاد می‌شود. در اختلالات صوتی، صدا می‌تواند خشن، گرفته، بریده‌بریده یا همراه با تغییرات ناگهانی زیر و بمی باشد. این مشکلات ممکن است به دلیل وجود ندول‌ها، کیست‌ها، فلج یا ضعف تارهای صوتی ایجاد شوند.

اختلالات رزونانس (Resonance Disorders)

رزونانس کیفیت کلی صدا است که هنگام عبور آن از حلق، بینی و دهان شکل می‌گیرد. اختلال رزونانس زمانی رخ می‌دهد که کیفیت صدا به دلیل مشکل در این مسیرها تغییر کند و فرد صدایی غیرطبیعی پیدا کند.

اختلالات روانی گفتار (Fluency Disorders)

روانی گفتار به جریان طبیعی و پیوسته صحبت کردن اشاره دارد. شایع‌ترین نوع این اختلال، لکنت زبان است. لکنت شامل تکرار غیرعادی کلمات یا صداها، کشیده‌گویی، مکث‌های طولانی یا بلوکه شدن در هنگام حرف زدن است. همچنین ممکن است تنش در صورت، گردن یا دست‌ها دیده شود. علت دقیق لکنت هنوز مشخص نیست، اما پژوهش‌ها نشان می‌دهد که تفاوت‌های عصبی در پردازش گفتار و زبان نقش مهمی دارند. واکنش‌های فرد یا اطرافیان می‌تواند شدت لکنت را تحت تأثیر قرار دهد، اما عامل اصلی ایجاد آن نیست.

منبع:

www.cincinnatichildrens.org

سوالات متداول:

1- آیا بازی‌ها می‌توانند به بهبود اختلال تکلم کمک کنند؟
بله، بازی‌هایی که شامل تکرار کلمات، استفاده از تصاویر یا قصه‌گویی هستند، می‌توانند گفتار کودک را تقویت کنند. بازی‌ها باعث می‌شوند یادگیری برای کودک لذت‌بخش‌تر و موثرتر شود.

2-اختلال تکلم در کودکان چه تفاوتی با تاخیر در گفتار دارد؟
اختلال تکلم به مشکلاتی اشاره دارد که در آن کودکان در تولید صداها، ترکیب کلمات یا استفاده از زبان برای ارتباط موثر دچار مشکل هستند. این اختلالات ممکن است شامل لکنت زبان، اختلالات تلفظی، یا مشکلات در درک و بیان زبان باشد. در حالی که تاخیر در گفتار به معنای رشد کندتر از حد معمول در مهارت‌های گفتاری است، اختلال تکلم به مشکلات خاص در گفتار و زبان اشاره دارد.