لکنت زبان خفیف چیست| علائم علت و درمان لکنت زبان خفیف| گفتاردرمانی لکنت زبان دکتر صابر

لکنت زبان  یک اختلال شایع در سنین 3تا 7 سال می باشد. در بسیاری از موارد لکنت زبان در ابتدای دوران کودکی درطی رشد سریع گفتار و زبان آغاز می شود. در هر صورت و با هر علتی حتی در موارد لکنت زبان خفیف در کودکان باید توسط دکتر لکنت و متخصص گفتاردرمانی لکنت زبان مورد بررسی و درمان قرار گیرد تا از مشکلات رفتاری و اختلالات اضطرابی کودکان جلوگیری شود.  گفتاردرمانی لکنت با بررسی لکنت و روش های اصلاح آن به والدین کمک می کند تا به درستی با این اختلال روبه رو و درمان های صحیح را پیگیری نمایند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

توضیحاتی در زمینه لکنت زبان خفیف

این ­بخش برخی از شناخته ­ترین «واقعیت­ها» درمورد لکنت را نقل می­کند. این موارد یافته ­های تحقیقی تکراری هستند که مربوط­ به­ وقوع و تنوع لکنت در جمعیت و افراد هستند همانطور که درمورد این یافته ­ها بحث می­کنیم ، به­ آن­چه ­که درمورد ماهیت لکنت پیشنهاد می­دهند ، اشاره خواهیم کرد. بنابراین همچنان­که ادامه این مطلب را می­خوانید از دیدگاه های مختلف درمورد ماهیت و درمان لکنت بیش ­از پیش آگاه­تر خواهید شد.

بیش­تر آن­چه­ که درمورد «ناهمگونی» لکنت به­ دست­ آمده است : تعدادی از نویسندگان پیشنهاد دادند که لکنت یک اختلال نیست ، اما بیشتر آن­ها با این موضوع مخالف هستند . محققین تقسیم ­بندی­های گوناگونی را برای این اختلال پیشنهاد دادند همانند چهار «مسیر» رشد لکنت از ون­رایپر (1982) و سه گانه لکنتی­های دارای ترس ­از گفتار ، سایکوژنیک و ارگانیک از آنژ (1963). روش درست تمرکز برروی اکثریت افرادی است که لکنت  می­کنند.آن­هایی که لکنتشان درکودکی بدون ارتباط مشخصی با آسیب روانشناختی یا ارگانیک ، آغاز شده است . این­ مورد که شایع­ترین نوع لکنت است ، «لکنت رشدی» خوانده می­شود ، چراکه علائم به­ تدریج ، معمولا با رشد کودک ، به­ ویژه درطول دوره حساس اکتساب گفتار و زبان ، نمایان می­شوند . من به­ سادگی آن را «لکنت» می­خوانم . با اشاره­ داشتن بر مشکلات روانی مشابه که با مشکلات روانشناختی روانشناسی ، آسیب مغزی ،  نقص­شناختی و پریده­ گویی در ارتباط هستند ، من به­ سبب­شناسی فرضی آن­ها هم­چون «ناروانی­های مرتبط با آسیب مغزی» مراجعه می­کنم.

توجه کنید هرچندکه حتی در گروهی از افرادی که لکنتشان در ابتدای دوران کودکی درطی رشد سریع گفتار و زبان آغازشده است ، تنوع بسیار زیادی در رفتارهایی که آن­ها را لکنت می­خوانیم و درچگونگی تغییرکردن (یا نکردن) این رفتارها درحین پیشرفت کودک به­ سمت ثبات یا بهبودی وجود دارد.

یک کودک پیش­ دبستانی : لکنت مرزی

اشلی کودک شاد و خوش ­برخورد بود که در رشد زبانش پیشرفته بود ؛ هنگامی­که او 18ماهه بود ، با جملات  به­خوبی ساخته­ شده حرف می­زد. سپس ناگهان هنگامی­که 21ماهه بود شروع به لکنت کرد. لکنتش به­ صورت تکرارهای چندتایی و اغلب در آغاز جملات بود. برای مثال او می­گفت «من – من – من – من – یه­ کم آب   می­خوام» یا «می – می – می-  می – می –تونی بلندم کنی؟» باوجود این واقعیت که او ممکن است      گاهی­ اوقات یک هجا را 10مرتبه یا بیش­تر قبل ­از گفتن کلمه تکرار کند ، او نشانه­ های آشکار ناامیدی را  هنگامی­که لکنت می­کرد ، نشان نمی­داد ، او به­ رشد سریع زبان ، زیاد حرف­ زدن و به­راحتی اجتماعی­ شدن ، ادامه داد.

حدود شش­ ماه پس­ از اینکه شروع به لکنت کرد ، والدینش یک آسیب­ شناس گفتار – زبان را ملاقات کردند که اشلی را ارزیابی کرد. ارزیابی نشان داد که رشد زبانی اشلی برای سن او پیشرفته بوده ، رشد واج­ شناختی او نیز پیشرفته بوده و اینکه او برروی 4درصد از هجاهایی که گفته است ، لکنت کرده است . (این موضوع              به­ این­ معناست که زمانی­که چند دقیقه از گفتارش مورد تجزیه­ و تحلیل قرار گرفت و تعداد هجاهایی که گفته است ، شمرده شد ، اشلی برروی 4درصد از آن هجاها لکنت کرده بود.)

والدین اشلی به درمانگر گفتند که نمی­دانند چرا اشلی شروع­به لکنت کرد. اوشاد ، ایمن و پرحرف بود ، درحوالی زمان شروع لکنتش هیچ اتفاق مهمی نیفتاد و او فامیلی که لکنت کند نداشته است.

بحث

اشلی درباره تصویری (گربه­ ای به­ نام کوکی که گلدانی از روی قفسه انداخت) صحبت می­کند که درمانگر قبلا به­ او توضیح داده است.

دربخش اول ، درمانگر با پرسیدن «دوباره چه اتفاقی واسه کوکی افتاد؟» پاسخ اشلی را استخراج می­کند. پاسخ اشلی این است گربه …. ن ن ….. د – د – د ….. کو – کو – (تقریبا 15بار تکرار این هجا) – کوکی گلدان را روی زمین انداخت . دربخش دوم درمانگر می­گوید «بزار یکی دیگه بگیم .بگو. یادت میاد ؟» اشلی پاسخ می­دهد  «بعد  – کو – کو – کو – کو – کوکی گلدان رو روی زمین انداخت.»

این بخش­ها مثال بسیار خوبی هستند ازاینکه لکنت هنگامی­که در ابتدا دریک کودک پیش­ دبستانی آغاز می­شود ؛ چگونه می­تواند باشد. رفتارهای اصلی اولیه که اشلی نشان می­دهد کدامند ؟ تکرارها ؟ کشیده­ گویی­ها ؟ قفل­ها؟

هنگامی­که تلاش می­کنیم تا مشخص کنیم که آیا کودکی به درمان سریع و مستقیم برای لکنتش احتیاج دارد ، ارزیابی واکنش­های احساسی کودک به لکنتش اغلب کمک­کننده است .

یک کودک پیش دبستانی بزرگ­تر با لکنت خفیف

کاترین گفتار و زبان را به­ طورطبیعی کسب کرد ، اولین کلمه اش را درحدود 1سالگی گفت و در 15ماهگی با روانی کامل شروع­ به ترکیب کلمات کرد : زمانی­که 3ساله بود ، پس ­از یک تعطیلی کریسمس فوق­ العاده پردردسر ، شروع به لکنت کرد. نخستین ناروانی­هایش تکرارهای آسان بخشی از کلمه یا کل کلمه بود . اما خیلی سریع شروع به منقبض ­کردن تولیدکننده­ هایش ، انسداد جریان گفتار به­ صورت آنی کرد تا کلمه «ناگهانی خارج شود» . گاهی ­اوقات ، هنگامی­که برای چندین ثانیه به­ طورکامل گیر می­کرد ، با ضربه­ زدن به والدینش یا گریه­ کردن ، پاسخ می­داد و همچنین او علاقه کمتری به صحبت کردن و استفاده از کلمات و عبارات جدید نشان می­داد.

والدینش خیلی زود او را برای ارزیابی به کلینیک گفتار و زبان بردند. مشخص شد که کاترین برروی 21درصد از هجاهایی که می­گوید ، لکنت می­کند – که درصدی بسیار بالایی برای هرکودک می­باشد شدت کلی لکنت­ اش با ابزار شدت لکنت ارزیابی شد ، که آن را شدید ارزیابی کرد. مشخص شد که زبان درکی او بسیار بالاتر از میانگین برای سن او بوده . مشخص شد که زبان بیانی او برای سنش معمولی است اما به­ نظر می­ آمد که او  به­ دلیل لکنتش در بیان­ کردن خودش کم­رو است . مشخص شد که رشد واج­ شناختی او برای سنش مناسب است.

نکات

دربخش اول ، کاترین با گفتن (ا-ا-ا-ا…. و …. و …. و …. اوکی حالا … من فکر می­کنم که او هنوز گرسنه است …. [غیرقابل فهم] ……. یک برگ . به سؤالاتی از طرف مادرش پاسخ می­دهد . ممکن است این مثالی باشد از گیرکردن کودک جهت تلاش برای گفتن (اوکی) و سپس ، متوجه می­شود که قفل کرده است ، کلمه ای که درتلاش برای گفتن آن می­باشد را تغییر می­دهد (از «اوکی» به «و») . سپس او می­تواند که کلمه اصلی را بگوید و ادامه می­دهد.

دربخش 2 ، درحالی­که همچنان با مادرش است ، برروی نخستین صدای کلمه «اکی» گیر می­کند سپس به­ نظر می­رسد که می­تواند به­ سمت “کی” برود اما آنجا نیز گیر می­کند ، و بنابراین دوباره به ­سراغ «ا» بازمی­گردد و درنهایت کلمه را با رهاشدن از لکنت بر روی «ا» و سپس با داشتن یک لکنت کوچک برروی نخستین صدای «کی» ، به­ پایان می­رساند . هووووه! می­توانید ببینید که این کودک 3ساله تنها برای گفتن تعداد کمی کلمه ، چه­ مقدار کار باید انجام دهد.

شکی نیست که او به­ همان میزان که قبل از شروع لکنتش گویا بوده ، به­ نظر نمی­ آید ، دربخش 3 ، کاترین با درمانگر بازی می­کند و می­گوید «آه… ح ح ح ح ح …ح…ح…ح ح ح ح…حا…حالا…، این چیه ؟» ممکن است «آه» روش کاترین جهت آماده­شدن برای لکنتی باشد که برروی «حالا» پیش­بینی می­کند.

دربخش 4 ، کاترین با والدینش بازی می­کند و می­گوید «ب-ببین چی ساختم. اه…آه…ب ب ب ب ب…بوه…ب ب ب ب ب…بوه…» لکنت اول تکرار بخشی از کلمه است (ب-ببین) که بسیار خفیف است و ممکن است دریک بافت دیگر ناروانی طبیعی درنظر گرفته شود . اما لکنت دوم (برروی کلمه­ ای که با «ب» آغاز می­شود) کاملا یک لکنت طولانی است که درآن کاترین قهرمانانه برای گفتن کلمه تلاش می­کند اما پیش­ از اینکه بتواند تمام کند با بازشدن در متوقف می­شود.