رفتارهای خودانگیزشی مثل تکان دستها (شبیه پر و بال زدن)، چرخش به جلو و عقب و زل زدن به اجسام چرخنده، فعالیتهای تکراری هستند که غالباً مرتبط با اوتیسماند، اما در تشخیصهای دیگر نیز به چشم میخورند. مرکز اوتیسم تهران زیر نظر دکتر صابر در زمینه ارائه خدمات گفتاردرمانی اوتیسم و کاردرمانی اوتیسم به صورت کاملا تخصصی فعالیت می نماید. تشخیص علت حرکات کلیشه ای در کودک اوتیسم( بال بال زدن اوتیسم) توسط دکتر اوتیسم انجام میگیرد و روند درمان کودکان اوتیسم بسته به شدت علائم و مشکلات آنان طراحی می شود.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
رفتارهای خودانگیزشی مثل تکان دستها (شبیه پر و بال زدن)، چرخش به جلو و عقب و زل زدن به اجسام چرخنده، فعالیتهای تکراری هستند که غالباً مرتبط با اوتیسماند، اما در تشخیصهای دیگر نیز به چشم میخورند. همانطور که تمپل گرندین موکدا به آن اشاره کرده است، همه رفتارهای تکراری، انگیزشی نیستند، پس این نکته بسیار حائز اهمیت است که منبع و منشأیی که در پشت رفتارهاست را تشخیص دهیم:
رفتارهای انگیزشی: این رفتارها راهی جهت تسکین یافتن کودک توسط خودش است و مسبب ایجاد تعادل دوباره احساس در کودک میشود. متأسفانه، اگر به کودک در تمام طول روز اجازه انجام فعالیتهای انگیزشی داده شود، دیگر یادگیری اتفاق نخواهد افتاد چرا که ورودیهای مغز کودک برای گرفتن ارتباط و اطلاعات خارج بسته میشود.
حرکات غیر اداری: این حرکات میتوانند مشابه حرکات انگیزشی باشند اما ممکن است به دلیل سندروم تورت یا ترادیو و یا به دلیل داروهای آنتیسایکوتیک مثل ریسپریدون، سروکوئل یا ابیلفای ایجاد شده باشند. آسیب عصبی (گاهی دائمی) از این داروها سبب رفتارهای تکراری میشود.
بحران ناشی از اضافه بار حسی: هنگامی که این اتفاق میافتد، کودک رفتارهای ناگهانی و تکراری مثل ضربهزدن یا دستزدن را نشان میدهد. بهترین رویکرد آن است که کودک را در مکان ساکت نگه داریم و اجازه دهیم آرامش خود را به دست آورد.
رفتارهای تکراری ناشی از تاردیو دیسکاینزیا هر گونه تلاطم در تکامل بحران حسی است که بیشتر به صورت غیرارادی است. در حقیقت، انگیرشها ارادیاند، هرچند همین انگیزشها ممکن است آگاهانه نباشند. جدای از غیرارادی بودن به عنوان یک ویژگی بارز، انگیزشها چندین عملکرد بسیار مفید دیگر با خود دارند، به فرد کمک میکنند تا:
از ورودیهای حسی قریب به اتفاق جلوگیری میکنند (مثل زمزمه کردن برای جلوگیری از عدم ایجاد صدای بلند در اتاق) یا حسهای دردناک (مثل کوبیدن سر به دلیل دندان درد) و همه اینها با فعالیتهای تکراری تقلیل مییابند.
ارتباط مورد نیاز با دیگران در هنگام غمگین بودن، گرسنه بودن، خسته بودن یا بیحال بودم.
مدیریت احساسات منفی و مثبت، دستزدن در هنگام هیجان و پرتاب اشیاء در هنگام ناراحتی با عصبانیت.
تنظیم عملکرد سیستم عصبی ضعیف با بالا بردن آن (مثل بریدن یا گاز گرفتن خود) یا آرام کردن آن (مثل تکان دادن یا صدا کردن).
ایجاد کنترل حس تسلط بر احساس هنگامی که برای مدیریت محیط استفاده میشود. (مثل پوشاندن اسباببازیها).
مدیریت احساس لذت یا بیحسی تا زمانی که رفتارهای انگیزشی این استدلال را به وجود آوردند تا بنا اندورفین تولید کنند و بدن خود به خود مسکن گردد.
حقیقت این است، ما به مقدار کمی انگیزش برای انواع چنین دلایلی داریم. شما ممکن است هنگامی که شی تیزی در دست شما فرو میرود دست خود را نیشگون بگیرید، چک کردن ایمیل بیش از اندازه و ضربه زدن با انگشتان به میز در مقابل دیگران، که به صورت غیر کلامی نشان میدهد شما حوصلهتان سر رفته است. برای پریدن خواب ظهر به پیادهروی اطراف بروید، هنگامی که در افکارتان غرق شدهاید اشیاء رو میزتان را مرتب کنید یا تلاش کنید که اداره کاریتان را بالا ببرید. مانند بسیاری از نشانهها، کلید این است که چگونه محدودیتهای رفتاری یا آسیبهایش هر روز عمل میکند. کودکی که هر روز برای ساعتها درگیر رفتار خود-تحریکی است، زمان مورد نیاز برای آموختن، بازی کردم و اجتماعی شدن را از دست میدهد. فردی که درگیر رفتار مدیریت اندورفین است میخواهد تکرار کند تا احساس خوبی کند، بنابراین رفتارها اعتیاد آور میشوند. اگر بخواهیم با دور کردن اشیاء از کودک یا جلوگیری از انگیزش او، او را متوقف کنیم، معمولاً بیتأثیر است چرا که رفتار چندین دلیل دارد. ماشین را از کودک در حالی که کودک به چرخیدن چرخهای ماشین علاقه دارد بگیرد، او مداد شمعیهایش را روی میز میچرخاند. کودک را به خاطر زمزمه کردن تنبیه کنید و او روی یک سطح دیگر ضربه خواهد زد.
حالتهای آرامشدهنده را از کودک دور کنید و کودک شاید دیگر نتواند در حالت منظم بماند و کنار بکشد و بیشتر در خود فرو برود یا از در فعالیتهایش کاری کند که دیگران را بیشتر ناراحت کند و با آنها غریبگی کند. رویکردهای مؤثر بیشتری وجود دارد که رفتارهای کودک را تجزیه و تحلیل کنیم و بدانیم چه چیزهایی را باید حذف کنیم حواسش را پرت کنیم تا رفتار را کاهش دهیم یا آن را عملکردی نماییم.
تجزیه و تحلیل شما شاید این سنجشها را انجام دهد:
آیا علت پزشکی دارد؟ از برخی چیزها باید آگاه باشیم، بخصوص هنگامی که تحریم به صورت ناگهانی رخ میدهد؛ برای مثال کودکی که ناگهان روی گوشهای خود میکشد یا به سرش ضربه میزند ممکن است عفونت گوش یا سر درد داشته باشد. فشار دادن دندانها بر روی هم به صورت ناگهانی ممکن است به دلیل درد دندان، درد آروارهها یا درد معده یا سر درد باشد.
در کدام موقعیتها و تحت کدام شرایط کودک تحریک میشود. در کجا تغییرات غیرقابل انتظار بیشتر میشود؟ کجا تغییر شدید سطح فعالیت دیده میشود؟ آیا او از تحریک بیش از حد خود از طریق نیازهای حسی، اجتماعی یا تحصیلی در محیط جلوگیری میکند آیا این اتفاق با فرد ویژهی دیگری نیز رخ میدهد؟ در موقعیتهای ویژهی دیگر چطور؟
چه شخصی او را از این مشکل خلاص میکند. آیا این میتواند به او کمک کند تا انرژی سرکوب شده خود را آزاد کند؟ آیا میتواند کمکش کند تا آرام شود؟ آیا او به دیگران میگوید که عقب بایستید؟ آیا نیاز به وقفه کوتاه دارد؟ آیا توجهاش را متمرکز میکند؟
سیستم حسی بر چه چیزهایی تأثیرگذار است؟
لامسه، مثل نوازش، ضربهزدن، حرکات کششی، لمسکردن، دست بردن در موها، به دهان بردن اشیاء یا اجزای بدن، یا کوبیدن سر؟
شنیداری، مانند زمزمهکردن، صداهای عجیب و غریب، مشکلات کلامی، تکرار صدا، آوازخواندن، ضربهزدن به گوش، گوشدادن به برخی از آهنگها به صورت مکرر، خندههای نامناسب و بیش از اندازه؟
بینایی، مثل تکان دادن انگشتان در جلوی صورت، حرکات تکان دادن و خم و راست کردن سر، خیره شدن به نور و اشیا نورانی، بازکردن یا بستن دربها یا کشوها، یا اشیاء چرخشی؟
تعادلی و حس عمقی، مانند تکان دادن، چرخیدن، معلق شدن، پریدن، دویدن، قدم زدن، رقصیدن؟
بویایی و چشایی، مثل استشمام، لیسیدن یا گاز زدن اشیاء بدون خوردن آنها، بو کشیدن مردم و اسباببازیها، به دنبال بوهای قوی و زننده رفتن.
تحریک در همین حال و از این پس چیز بزرگی نیست، اما در کودکی که زمان زیادی را صرف تحریک خود میکند، نیاز دارد در فعالیتهایی که به وی در رشد اجتماعی، احساسی و رشد عصبی کمک میکند، درگیر شود.
اگر متوجه شدید که کودک به چه علت تحریک میشود، شما میتوانید برنامهایی بریزید که با رعایت آن بفهمید که چه کارهایی میتوانید انجام دهید. بعضی از این تکنیکها اینها هستند:
تلاش برای تغییر مسیر رفتار با دادن برخی چیزهای جذاب به او. اگر او میپرد، او را بر روی یک تخته پرش کوچک کوچک ببرید و تعداد پرشها او را محاسبه کنید، یا بر روی یک توپ درمانی بنشانید و تکانهای او را محاسبه کنید، اغلب اوقات او را نگه دارید. اگر از اشیاء لیسیدنی خوشش میآید به او یخمک یا لیسک بدهید. کار درمانگر به طور ویژه رفتارهای تحریکی را ارزیابی میکند و فعالیتها را بسته به نیازهای حسی بسته به زمان و بستر، برای آنها در نظر میگیرد.
برقراری ارتباط. اگر کودک اوتیسم پشت هر ماشین را به عقب و جلو برمیگرداند، او را به بازی با ماشین دیگر مشغول کنید و به او چهارچوب چگونه بازی کردن با آن مثل بازیهای انتزاعی، تصادف کردن با آن مسابقهدادن، ساختن جاده و مانند اینها را آموزش دهید. برای کودکی که به شدت جذب زمزمه میشود، فرد دیگری را با زمزمه در کنارش بیاورید به جای آن که به او اصرار کنید که زمزمه کردن را تمام کند در این صورت ممکن است کودک از این کار شما هیجان زده شود. به او زمزمه کردن را آموزش دهید و یاد دهید که چگونه پیانو یا سنتور بنوازد. رویکرد Stanley Greenspan Floortime ، بر این فرض است که افراد بزرگسال میتوانند به کودکان کمک کنند که دایره ارتباطشان با افزایش سطح رشدی و تأکید بر تحمل آنها بهبود بخشند این رویکرد بر پایه متون علمی است.
جدول محدوده زمانی، موقعیت ویژه محرکها، قسمتی از روتیهای روزانه کودک است. برای مثال، او باید 10 دقیقه بعد از مدرسه روی میز حسی خود بنشیند و شن و ماسهها را با انگشتانش در حالی که صندلی تکان میخورد، جابهجا کند. از زمان سنج که در فصل 6 در مورد آن بحث شده استفاده کنید.
عوامل تنشزا بیرونی و درونی را کاهش دهید، البته اگر مطمئن هستید که در تحریکها دخالت دارند. آیا اتاق خیلی روشن است؟ آیا خیلی پر سر و صدا است؟ آیا کودک گزسته است؟ آیا نیاز به چرت زدن یا استراحت و آرامش دارد؟
سوالات متداول:
1-چرا کودک من برخی از حرکات را تکرار میکند؟
این حرکات اغلب راهی برای تنظیم حسی، کاهش اضطراب یا ابراز خستگی هستند. برخی کودکان نیز از این طریق با محیط اطراف تعامل برقرار میکنند.
2-آیا میتوان این حرکات را کاملاً متوقف کرد؟
هدف معمولاً حذف کامل نیست، بلکه کاهش تا حدی است که زندگی روزمره را مختل نکند. برخی حرکات ممکن است به عنوان مکانیسم آرامبخش باقی بمانند.
اوتیسم چیست؟ اوتیسم یک اختلال رشدی فراگیر همراه با مشکلات اصلی در مهارتهای ارتباطی، مشکلات کاهش توجه، شناخت، حساسیت، تحرک و فرایند عاطفی است. اوتیسم بهعنوان یک اختلال نادر مطرح نمیشود چون شایعتر از سندرم داون، فیبروز کیستیک و شکلهای گوناگون سرطان در کودکان است. مرکز اوتیسم دکتر صابر در زمینه تشخیص و درمان کودکان اوتیسم فعالیت می نماید. خدمات تخصصی مرکز شامل کاردرمانی اوتیسم، گفتاردرمانی اوتیسم، رفتاردرمانی و باری درمانی اوتیسم، ماساژ درمانی و آب درمانی می باشد که توسط متخصصین مجرب مرکز ارائه می گردد. همچنین خدمات توانبخشی اوتیسم در منزل از دیگر امکانات این مرکز می باشد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
اختلال اوتیسم
به علت شیوع این بیماری دانشمندان حقایق اختلال طیف اوتیسم را بررسی کردند و ۳۷۰۰ مقاله بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۴ منتشر کردند. کودکان مبتلا به اوتیسم رفتار وابستگی نسبت به افراد مهم مثل والدینشان را بروز نمیدهند. هرچند، شاخصترین رفتار که توسط والدین مشاهده میشود و برای تشخیص اوتیسم به کارشناسان مراجعه میکنند فقدان علاقه به مردم و سایر افراد است. بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم تأخیر در مهارتهای ارتباط (برای مثال، آنها معنا و اهمیت فرایند ارتباطی را درک نمیکنند) و مهارتهای اجتماعی (برای مثال، آنها ارتباط پایدار با دیگران را ایجاد نمیکنند) را تجربه میکنند. بعلاوه، تخمین زده شده است که ۷۵ درصد کودکان مبتلا به اوتیسم کلاسیک عملکرد کمی دارند.
اوتیسم اغلب در دوران طفولیت تشخیص داده میشود و باعث پریشانی قابلتوجه والدین کودکان مبتلا و خانوادهشان میشود، درحالیکه سندرم اسپرگر و شکلهای غیرمتعارفتر از طیف اوتیسم که معمولاً تا اوایل و یا حتی اواخر کودکی تشخیص داده نمیشود ولی به همین اندازه نگرانکننده است. خیلی از والدین گزارش کردند که در ابتدا آنها احساس آرامش کردند چون بالاخره توانستند نامی برای رفتار غیرقابلپیشبینی فرزندانشان پیدا کنند؛ هرچند پس از آن والدین با تدابیر خودشان و با حداقل حمایت و راهنمایی رها شدهاند البته، در همهجا به این صورت نیست، اما در بسیاری از کشورها هیچ پشتیبانی بعد از تشخیص اختلال، از والدین صورت نمیگرفت؛ بنابراین، والدین با مجموعهای از درمانها مواجه شدند که تضمین میکنند نتیجهبخش هستند و معمولاً آنها میخواهند تا هرگونه درمان امیدبخشی را انجام دهند تا به کودکانشان در غلبه کردن به اوتیسم کمک کنند. والدین بعد از درمان کودکی را میبینند که کاملاً نرمال به نظر میرسد و معتقدند یک کودک عادی جایی پنهان است (مترجم … والدین تصور میکنند کودک پس از درمان میتواند به سطح یک کودک طبیعی دست پیدا کند) و منتظرند تا ظاهر شود؛ بنابراین، والدین به دنبال خیلی از درمانهای امیدوارکننده بهبود کامل اوتیسم هستند، هرچند، اغلب متخصصینی که با کودکان مبتلا به اوتیسم کارکردهاند میدانند هیچ درمانی وجود ندارد (هیچ درمان علمی شناخته نشده است، مترجم)؛ پزشکانی که امید به درمان قطعی دارند یا فاقد سابقه علمی هستند یا در تأثیرپذیری درمان مربوط به خصوصیات اوتیسم اغراق میکنند.
اکثر محققین با این موضوع موافق هستند که معیارها و محدودیتهایی که قرار است علوم محض را از شبه علم تمییز دهند همواره صریح و کاربردی نیستند، چون تفاوتها بیشتر کیفی هستند تا اینکه کمی باشند. درمانهایی که بر اساس اشتباهات علمی هستند اغلب توسط افراد با سازمانهایی ترویج داده میشوند که سود امالی مستقیم و ثابتی از موفقیت تجاریشان دارند. این درمانها بر اساس مدارک داستانگونه والدینی است که قادر نیستند به طور واقعی آنچه اتفاق میافتد را ارزیابی کنند. بعلاوه، بعضی از والدین ممکن است در تأثیرات مثبتی که درمان معینی روی بچههایشان داشته است اغراق کنند چون حتی جزئیترین بهبود برای آنها مهم است. برخی از درمانگران بادقت بسیار زیادی اطلاعاتی که والدین بیان میکنند و روش درمانی را که به آنها ارائه شده است؛ بر میگزینند، درحالیکه در نهایت هرگونه شواهد متضاد و انتقادی را رد میکنند؛ بنابراین با تبلیغات دهانبهدهان یا از طریق صفحات وب در اینترنت یا کتاب و اسناد چاپ شده گسترش پیدا میکنند که غیرقابلکنترل هستند و باید بادقت زیادی بررسی شوند. برخی از درمانهای بیاثر بر اساس تئوریهای بیاساس علتشناسی اوتیسم هستند برای مثال عفونت موکوس، حوادث تصادفی که با بروز اوتیسم همزمان شده است برای مثال واکسنهای دوران کودکی با تئوریهای منسوخ شده مثلاً مادرهای بی محبت از طرف دیگر دلگرمکننده است که خیلی از برنامههای مناسب برای بررسی خصوصیات رفتاری اوتیسم گسترش پیدا کردهاند و یک حالت خوشبینانه به آن اضافه شده است. این رویکردها با استفاده از روشهای تحقیقاتی علمی قابلقبول در مقابل محدودیتهای روششناسی ارزیابی شدهاند و وقتی بهدرستی اجرا شوند تأثیر آن ثابت میشود. هرچند، هیچ رویکردی بهتنهایی نمیتواند همه خصوصیات رفتاری اوتیسم را با موفقیت بررسی کند و بنابراین لازم است مؤثرترین درمانها با هم ترکیب شوند تا برای نیازهای هر فرد مبتلا به اوتیسم بهمنظور رسیدن به نتایج دلخواه سازگار شود. این روش پیشنهاد کمیته علمی و عملی انجمن روانشناسان آمریکائی است.
تمام اطلاعات معاصر و علمی اثربخشی روشهایی که در درمان ASD استفاده میشوند و در مذاکرات علمی با مجلههای علمی منتشر شدهاند را ثابت میکنند، بنابراین، احتمال دارد بسیاری از والدین و متخصصینی که با کودکان مبتلا به اوتیسم و خانوادههایشان کار میکنند به منابع اطلاعات معتبر دسترسی نداشته باشند علاوه بر این، هر فرد مبتلا به اوتیسم ممکن است علایم گوناگونی را بروز دهد که برای تشخیص مناسبترین روش درمان خیلی چالشبرانگیز است. برای مثال تغییرپذیری زیادی در واکنش به درمان پزشکی وجود دارد چنان که داروهای روانگردان در مورد یک اختلال ممکن است علایم یک فرد را تشدید کند و علایم فرد دیگر را کاهش دهد. کودکان بزرگ میشوند و تکامل مییابند و جداسازی اثرات تکامل از تأثیرات درمان سخت است؛ بنابراین اکثر والدین و معلمان وقتی که یک درمان نتیجه عکس میدهد بسیار تعجب میکنند درحالیکه آن درمان قبلاً امتحان شده است و اثربخش بوده است. به والدین و متخصصین پیشنهاد میکنم که آنها باید کاملاً از فواید و مضرات هر نوع مداخلهای که میپذیرند آگاه باشند. هر درمان، جدا از هزینه روانشناسی و مالی هزینه خودش را دارد؛ کودکان زمان با ارزششان را در درمانهای بیاساس از دست میدهند. در نهایت باید احتمال صدمه فیزیکی جدی را هم که بارها درگذشته به دلیل تجویز داروها روی داده است را هم در نظر بگیریم و سرانجام اثرات جانبی جدی را هم مدنظر داشته باشیم.
تفاوت اوتیسم خفیف و شدید در کودکان
کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) در سطوح مختلفی از عملکرد قرار میگیرند که معمولاً به دو دسته خفیف و شدید تقسیم میشوند. درک این تفاوتها به والدین و مربیان کمک میکند تا حمایتهای مناسب را ارائه دهند.
1. مهارتهای ارتباطی
خفیف: ممکن است کودک بتواند صحبت کند، اما در مکالمات دوطرفه مشکل دارد یا از زبان به صورت غیرمعمول استفاده میکند.
شدید: اغلب غیرکلامی هستند یا فقط از چند کلمه محدود استفاده میکنند. ارتباط چشمی و اشاره بسیار کم است.
2. تعاملات اجتماعی
خفیف: تمایل به برقراری ارتباط دارند، اما ممکن است در فهم نشانههای اجتماعی مشکل داشته باشند.
شدید: معمولاً تماس اجتماعی بسیار محدودی دارند و ممکن است به نظر برسد که در دنیای خودشان هستند.
3. رفتارهای تکراری و علایق محدود
خفیف: ممکن است رفتارهای تکراری داشته باشند اما انعطافپذیرتر هستند.
شدید: رفتارهای کلیشهای شدید (مثل تکان دادن دستها، چرخیدن) و مقاومت شدید در برابر تغییرات کوچک.
4. نیاز به حمایت
خفیف: با کمک مناسب میتوانند در مدرسه عادی شرکت کنند و مهارتهای روزمره را یاد بگیرند.
شدید: نیاز به حمایت تماموقت در انجام فعالیتهای ساده مانند لباس پوشیدن یا غذا خوردن دارند.
5. حساسیتهای حسی
خفیف: ممکن است نسبت به صداها یا نورها حساسیت نشان دهند، اما معمولاً قابل مدیریت است.
شدید: واکنشهای شدید به محرکهای حسی که میتواند منجر به طغیانهای هیجانی شود.
سوالات متداول:
1-آیا کودکان اوتیسم میتوانند به مدرسه عادی بروند؟
بسیاری از کودکان با عملکرد بالاتر میتوانند با حمایت مناسب در مدارس عادی تحصیل کنند. برخی ممکن است نیاز به محیطهای آموزشی ویژه داشته باشند.
2-علت اصلی ابتلا به اوتیسم چیست؟
ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی مطرح است. تحقیقات نشان میدهد برخی ژنها و عوامل دوران بارداری مانند سن بالای والدین ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند.
در آخرین ویرایش از کتاب راهنمای تشخیصی و آماری بیماری های روانی (ASMV) تغییراتی در ملاک ها و معیارهای تشخیص اوتیسم ایجاد شده است که باعث نگرانی تعدادی از والدین این افراد و متخصصان فعال در زمینه اوتیسم شده است. آنان نگران هستند که با تغییرات ایجاد شده دیگر افرادی که تا پیش از این در این ردیف تشخیصی قرار داشتند، از زیر چتر تشخیص اتیسم بیرون آیند و خدمات مناسب و مورد نیاز خود را دریافت نکنند. اما به نظر می رسد که تغییرات ایجاد شده در علائم تشخیصی اوتیسم در نوزادان، کودکان و نوجوانان به منظور رفع مشکلات تشخیصی پیشین ایجاد شده است و در نهایت باعث می شود تا استفاده از این طبقه تشخیصی با دقت و اعتماد بیشتری انجام شود. مرکز تشخیص و درمان اوتیسم دکتر صابر در زمینه راه های تشخیص اوتیسم در نوزادان، کودکان و نوجوانان و درمان آن فعالیت می نماید.
اوتیسم اختلالی است که افراد دارای ناتوانی های ارتباطی و اجتماعی را با درجه های متفاوتی از شدت در بر می گیرد. این موضوع باعث می شود که کودکی با اختلال واحد برچسب های تشخیصی متفاوتی دریافت کند که در نهایت دریافت مداخله و خدمات مورد نیاز کودک اوتیسم را دچار مشکل می کند. اغلب این کودکان با برچسب های تشخیصی مانند افسردگی، کمی توجه و بیش فعالی و اسکیزوفرنی کودکی رو به رو می شوند و والدین و سایر ارائه کنندگان خدمات مورد نیاز این دسته از کودکان را با سردرگمی و شک روبه رو می کنند.
نظام تشخیصی جدید سعی کرده است این ابهام ها و تردیدها را کنار بگذارد. به جای استفاده از چندین نام تنها یک طبقه تشخيصي اختلالات طیف اوتیسم پیشنهاد شده است. این کار تشخیص اوتیسم در نوزادان را ساده تر و مشخص تر کرده است. افراد دیگری که علائم جدید پیشنهادی را ندارند این تشخیص را دریافت نمی کنند و با دریافت یک طبقه تشخیصی جدید امیدواری به دریافت خدمات مورد نیاز برای آنان افزایش می یابد.
یکی از مشخص ترین تغییرات این است که سندروم رت از دسته تشخیص اختلالات اوتیسم کنار گذاشته شده است، چهار طبقه تشخیصی آسپرگر، اختلالات گسترده رشد مشخص نشده اختلال غير منسجم دوران کودکی و اختلال اوتستیک با هم ادغام شده اند و تحت عنوان اختلالات طیف اوتیسم بر چسب تشخیصی دریافت می کنند. تفاوت میان این سه طبقه گذشته تشخیصی در نظام تشخیصی جدید بر اساس شدت درجه اختلال مشخص می شود. منظور از شدت درجه اختلال میزان تخریب توانایی برقراری ارتباط و میل به اجتماعی شدن فرد دریافت کننده تشخیص و نیز شدت علائم رفتاری وی است. بنابراین بر اساس کتاب جدید، یک فرد می تواند بر اساس شدت علائم تشخیصی برچسب اختلالات طیف اوتیسم را در سه سطح ۱، ۲ و ۳ دریافت کند. توجه متخصصان پیشنهاد کننده این تغییرات این است که نظام تشخیصی پیشین فاقد کارایی لازم برای تشخیص بود و با اینکه علائم اوتیسم کودکان دارای درجه های مختلفی از شدت است اما تمام افراد دریافت کننده این برچسب تشخیصی در زمینه های مشخصی دارای اختلال هستند؛ بنابراین به جای استفاده از نام های مختلف باید با یک نام واحد از دیگر اختلالات تفکیک شوند.
تجدید نظر در معیارهای ویژه و مورد نیاز برای تشخیص اختلالات طیف اوتیسم به ویرایش پنجم اضافه شده است. در مقایسه با معیارهای قدیمی معیارهای جدید کامل تر و دقیق تر هستند. برای مثال، در بخشی از علائق تثبیت شده و رفتارهای تکراری نشانه های بیشتری برای تشخیص مورد نیاز است. تغییرات دیگر ایجاد شده در معیارهای تشخیصی اوتیسم نیازمند نوعی سازمان دهی مجدد است. در حال حاضر، حیطه های مورد بررسی برای تشخیص اختلالات اوتیسم شامل اختلال در ارتباط، تعامل اجتماعی، و علائق محدود و رفتارهای تکراری است. در نسخه جدید، حوزه ارتباطات و تعامل اجتماعی با یکدیگر ترکیب شده و یک طبقه واحد تحت عنوان حیطه “نقص اجتماعی ارتباطی” را تشکیل می دهد. علاوه بر این، دیگر برای دریافت تشخیص اوتیسم در نوزادان و کودکان نیازی به وجود ملاک تشخیصی تأخیر در رشد زبان نیست.
این تغییرات پیشنهادی در نتیجه تجزیه و تحليل داده های حاصل از تحقیقات و نظر کارشناسان مختلف ايجاد شده است. تجدید نظر های ایجاد شده در علائم تشخیصی اوتیسم در نوجوانان با این امید انجام شده است که تشخیص اختلالات طیف اوتیسم دقیق تر و با توجه به علائم مشخص تری انجام گیرد تا بر چسب دریافت شده مشخص تر، قابل اعتماد و معتبر باشد. با وجود این امیدهای مثبت، نگرانی های مشروع و منطقی در مورد میزان دقت و صحت و نیز چگونگی این تغییرات مطرح شده است. یکی از بزرگترین نگرانی ها این است که افراد دارای عملکردهای سطح بالاتر دیگر ضوابط تشخیص سخت تر و مشخص شده تر را دریافت نمی کنند و در نتیجه برای دسترسی به خدمات مورد نیاز و مناسب خود مشکل خواهند داشت. سؤالات مطرح شده بیشتر در مورد کسانی است که تا پیش از این تحت عنوان آسپرگر و اختلالات پیش رونده رشد مشخص نشده (PDD NOS) جدا شده بودند. نگرانی دیگر، وجود مشکلاتی بر سر راه دولت، سیستم های آموزشی و شرکت های بیمه برای سازگاری با تغییرات ایجاد شده است. واضح است که تغییرات ایجاد شده بر خانواده ها و افرادی که در حال حاضر یکی از اختلالات قرار گرفته در زیر چتر اختلالات طیف اوتیسم دریافت کرده اند، تأثیر خواهد داشت. بایستی منتظر ماند و دید که این تغییرات چه تأثیری بر متخصصان تشخیص دهنده و پزشکان خواهد داشت و نیز معیارهای جدید چه تأثیری در ارزیابی کودکان و میزان دسترسی آنان خدمات مورد نیاز خواهد داشت.
لذا، این نکته دارای اهمیت است که متخصصان و پزشکان از ملاک های جدید برای تشخیص اوتیسم در نوجوانان استفاده کنند و اطلاعات خود را به روز و تازه نگه دارند. شاید مثالی مشخص بتواند تغییرات ایجاد شده برای تشخیص را در راهنمای آماری و تشخیصی بیماری های روانی بهتر نشان دهد. براساس این تغییرات کودکی که فاقد ارتباط چشمی است و با معلمان با سایر افراد در مدرسه ارتباط برقرار نمی کند، صحبت نمی کند. مادرش را وادار می کند تا هر روز صبح عبارات مشابهی را در زمینه های مشخص و زمان های معین تکرار کند و در صورت عدم انجام این کار توسط مادر پریشان می شود و به هم می ریزد، به دشواری می تواند تشخیص اوتیسم در نوجوانی دریافت کنند. به عبارت دیگر، ممکن است به نظر برسد که او هم دارای نقص ارتباطی است و هم تمایل به برقراری ارتباط اجتماعی دارد و علائم زبانی و گفتاری حاکی از تمایل به عدم تغییر و خشکی از خود نشان دهد. رفتار و کردارش به گونه ای است که تا پیش از این اغلب به عنوان فرد دارای اوتیسم تشخیص داده شد، اما در حال حاضر به عنوان فرد دارای لالی انتخابی تشخیص داده می شود. این اختلال نوعی اختلال اضطرابی است و از نشانه های اختلال وسواسی جبری به شمار می رود. برای این کودکان، صحبت کردن با افراد خارج از خانواده خود و برقراری تماس چشمی با آنان می تواند وحشتناک و غیرقابل تحمل باشد، آنها همچنین خواهان تکرار هستند زیرا که به آنان احساس امنیت و آرامش می دهد.
این اختلال یک تشخیص کاملا متفاوت از اوتیسم است و نیازمند خدمات و مداخلات خاص خود است. تغييرات DSM V یک حرکت در مسیر تلاش برای حصول اطمینان از تشخیص صحیح کودکان و انتخاب درمان و مداخلات درست و به موقع برای آنان است. همان طور که پیش از این توضیح داده شد، سه دسته از نشانه های مرتبط با اختلالات طیف اوتیسم وجود دارد: مشکلات زبان، مشکلات اجتماعی، و رفتارهای محدود و تکراری، یکی از برجسته ترین تغییرات ادغام طبقه مشکلات اجتماعی و ارتباط و زبان با هم است، در حال حاضر این دو طبقه با هم ترکیب شده اند، و در واقع این دو را نمی توان از هم جدا کرد. مثلا اگر کودک در انجام یک بازی ساده با والدین با کودک دیگری دچار مشکل است، مشکل وی ارتباطی است و یا اجتماعی.
دسته بندی تشخیص اوتیسم در نوجوانان
سه دسته مشکلات اجتماعی و ارتباطی وجود دارند که برای دریافت تشخيص اوتیسم در کودکان لازم است، برای دریافت تشخیص باید فرد در هر سه دسته دچار مشکل باشد.
در هر یک از این بخش ها رفتارهای مختلفی وجود دارند که بر اساس درجه و شدت شان از ملایم تا شاید تفکیک شده اند. نخستین بخش تعامل اجتماعی و تبادل و بده بستان ارتباط میان کودک و یک شریک ارتباطی است. کودکان قرار گرفته در این دسته در تنوع گسترده ای قرار دارند و شامل کسانی هستند که این تبادل توجه را به خوبی نشان می دهند تا کسانی که ادراکی از آن ندارند و در تعامل های این چنینی درگیر نمی شوند. پس از آن ارتباط غیر کلامی است. در این بخش بر وجود رفتارهایی مانند توانایی برقراری ارتباط چشمی و حالت های عاطفی چهره و ادراک زبان بدن تمرکز وجود دارد. کودکی که قادر به برقراری ارتباط در سطح پیشین باشد ممکن است در این بخش دچار ناتوانی باشد به عنوان مثال در زمان صحبت از یک موضوع غم انگیز لبخند بزند. کودکانی که در انتهای سر این طیف قرار دارند ممکن است هیچ ارتباط چشمی برقرار نکنند و با هیچ حالت چهره ای از خود نشان ندهند.
در صورتی که این افراد سایر ویژگی های مورد نیاز را کسب کنند دریافت تشخیص اوتیسم در نوجوانان برای آنان امری طبیعی است. سومین دسته علائم موجود در طبقه ارتباطی اجتماعی، دسته علائم مراوده است، در اینجا کودکی که در یک سر طیف قرار دارد ممکن است سلسله مراتب ارتباطی و مراوده را درک نکند یعنی نمی تواند تفاوت های موجود در نحوه برخورد با مادر و فرد دیگری مانند همسایه و یا یک رهگذر را درک کند و نوجوان دیگری که در طرف مقابل قرار دارد هم مایل به برقراری ارتباط است و هم این تفاوت ها را درک می کند در حیطه رفتارهای محدود و تکراری نیز یک طیف وجود دارد. کودک نیاز به نمایش برخی از معیارهای ذکر شده در این طبقه دارد تا تشخیص اوتیسم را دریافت کند. به عنوان مثال، بعضی از بچه ها و بزرگسالان دارای اوتیسم رفتارهای حرکتی تکراری مانند بال بال زدن و یا تکان دادن دست را از خود نشان می دهند.
فرد دارای اختلالات طیف اوتیسم ممکن است علاقه محدود شده و وسواس گونه ای نسبت به موضوع مشخصی داشته باشد. در انتهای دیگر طیف، ممکن است فرد قادر به صحبت کردن در مورد موضوع خاص و با تمرکز بر روی هر چیز دیگری باشد. این رده شامل مشکلات حسی به عنوان یکی از علائم تشخیصی است و در اینجا ممكن است از حساسیت بیش از اندازه نسبت به صداهای خاص، بافت، یا محرک دیگر صحبت شود، این مشکلات حسی به گونه ای است که فرد نمی تواند در یک زمان مشخص این محرکها را تحمل کند، با توجه به مثال ذکر شده پیشین در مورد لالی انتخابی معیار های جدید پیشنهاد شده . راهنمای تشخیصی و آماری بیماری ها راه را برای تشخیص عینی تر و قابل اعتمادتری هموار می کند و در نتیجه اشتباهات ایجاد شده در روش های درمانی و مداخله ای را کمتر و محدودتر می کند.
چرخیدن از سرگرمی های مورد علاقه کودکان اوتیسم می باشد. کودکان اوتیسم بر روی زمین مینشینند و دور خودشان میچرخیند. این رفتار خود انگیزشی باعث می شود که احساس قدرت کنند و کنترل محیط اطراف را به دست بگیرند. کودکان غیر اوتیسم نیز ممکن است از این نوع بازی لذت ببرند، اما زمانی که چرخیدن کودک به دور خود مخصوصا در دوسالگی به صورت یک عادت یا رفتار کلیشه ای چرخاندن اشیاء تبدیل می شود باید نگران شد. علاقه کودک به وسایل چرخشی از نشانه های مهم برای گوش به زنگی والدین می باشد. که باید توسط دکتر متخصص مورد ارزیابی قرار گیرد. مرکز توانبخشی کودکان دکتر صابر با در اختیار داشتن امکاناتی نظیر ماساژ درمانی، سنسوری روم، اتاق تعدیل حسی، کاردرمانی یکپارچگی حسی و… به درمان مشکلات پردازش حسی کودکان نظیر چرخش به دور خود می پردازد.
گاهی کودکانی را می بینیم که پس از پیچاندن تاب حیات روی آن می نشینند و در حین باز شدن زنجیره ها و چرخش تاب با خودشان فکر میکنند که زمین و آسمان را به چرخش در آورده اند. قابل درک است که بچههای غیر اوتیستیک هم به این نوع بازی علاقه مند باشند. اما تفاوت در این است که چرخش برای یک بچه اوتیستیک به منزله یک عادت و وسواس گونه است. مکانیزمی در گوش میانی وجود دارد که تعادل بدن را کنترل میکند و داده های تصویری و دهلیزی را کنترل می کند. به دلیل وجود یک رشته اتصال های عصبی، پس از مدتی چرخیدن، چشم ها شروع به پرش میکنند و معده هم دچار آشوب می شود و کودک چرخیدن را قطع میکند.
علت چرخیدن کودک دو ساله به دور خود- چرخاندن اشیاء توسط کودکان
بچه های اوتیستیک حرکت غیر ارادی کره چشم تقلیل یافته ای دارند و به نظر میرسد که بدن آنها نیاز به چرخش بیشتری دارد و از این چرخش به عنوان عاملی برای اصلاح سیستم عصبی تکامل نیافته خود استفاده می کنند. این کودکان از چرخیدن و چرخاندن مکرر سکه یا در پوش وسایل لذت فراوانی میبرند و چنان مجذوب این کار میشوند که ارتباط با دنیای بیرون کاملاً قطع میشود. اطرافیان را نمی بینند و هیچ صدایی مانع از ادامه دادن فعالیت کودک نمی شود. به نظر می رسید که ناشنوا هستند و هیچ صدایی قادر نیست که کودک اوتیسم را از دنیای درونش بیرون بکشد.
نمونه ای از مشکلات کودکان اوتیسم:
به رغم تمام مسائل مطرح شده در محیط های معمولی، حساسیت زیادی به صدا داشتم. به یاد میآوردم که تابستانها به تعطیلات خانوادگی در ننتاکت می رفتیم. این سفر حدود ۴۵ دقیقه با قایق موتوری به طول میانجامید. من از این قسمت سفر بیزار بودم. آنچه به نظر مادر، خواهر و برادرهای کوچکم بسیار هیجان انگیز و مهیج میآمد کابوسی پرسروصدا برای من محسوب میشد، و نه تنها گوش هایم را آزار میداد بلکه روحم را نیزمی آزرد. مادرم و معلم خانگی ام اصرار میکردند که در عرشه بنشینم. مادر مرتباً تکرار میکرد، بچه ها این هوای تازه را استنشاق کنید. معلم خانگی هم در ادامه می گفت : عجب هوای سالمی! این هوا لپ های شما را قرمز میکند و شما را سالم نگه میدارد. تنها مشکل این بود که برای استفاده از این هوا سالم ناگزیر بودم مستقیما زیر بوق قایق بنشینم. دردی که هنگام بوق زدن قایق در سرم می پیچید کشنده و غیر قابل تحمل بود. با اینکه گوش هایم را می گرفتم، این صدا را چنان باعث آزارم می شد که خود را روی عرشه پرت میکردم و بی وقفه فریاد می کشیدم. سپس برای آرام کردن خود شروع به چرخیدن دور خود می کردم و هیچ چیز نمی توانست من را آرام کند.
بسیار از متخصصین بر این عقیده اند که علت چرخش کودکان به دور خود ایجاد تحریک حسی خوشایند برای کودک وتیسم می باشد . در بسیاری از موارددر زمان هایی که محرک های آزاردهنده حسی مانند صدا های آزار دهنده در محیط وجود دارد، موجب به همریختگی بچه های اوتیسم می شود و عمیقاً آنها را می آزارد. در این موارد کودک اوتیسم شروع به چرخیدن به دور خود می کند تا خود را آرام کند. در موارد دیگر به علت کمبود های حسی کودکان مانند اختلال حس بینایی در کودکان اوتیسم کودک شروع به چرخاندن اشیاء می کند یا به اشیاء چرخنده خیره می شود. در مرکز دکتر صابر به صورت تخصصی به بررسی علل این رفتار و درمان موثر آن پرداخته می شود.
سوالات متداول:
1-از چه سنی چرخیدن غیرطبیعی محسوب میشود؟
اگر پس از 3 سالگی به طور مکرر و شدید ادامه یابد، نیاز به ارزیابی دارد.
2-چه تفاوتی بین چرخیدن عادی و اوتیستیک وجود دارد؟
در اوتیسم این رفتار معمولاً تکرارشونده، طولانیمدت و همراه با تمرکز زیاد است.
مرکز اوتیسم دکتر صابر در دو شعبه غرب و شرق تهران آماده ارائه خدمات توانبخشی به کودکان اوتیسم می باشد. دکتر صابر مدرس دانشگاه شهید بهشتی با سابقه بالا در زمینه تشخیص و درمان اختلالات طیف اوتیسم به گرد آوری متخصصان با تجربه در حیطه کاردرمانی اوتیسم، گفتار درمانی اوتیسم و روانشناس کودک پرداخته و با بهره برداری از امکانات درمانی روز دنیا نظیر سنسوری روم، ماساژ درمانی، اتاق تقویت مهارت های شنیداری، اتاق تاریک، بازی درمانی، رفتار درانی کاردرمانی حسی و… به صورت کاملا حرفه ای در زمینه اوتیسم فعالیت می کند. با توجه به افزایش شیوع اوتیسم در دهه های اخیر نیاز به تشخیص و درمان به موقع در این کودکان بسیار حائز اهمیت است.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
شیوع اوتیسم در کودکان جهان
شیوع اوتیسم بسیار بیشتر از آن چیزیست که تصور می شود. طبق آمار مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها، در همه جا از هر 48 نفر یک نفر با این اختلال تشخیص داده شده اند. آمار انجمن اوتیسم آمریکا گویای وجود یک نفر مبتلا به اوتیسم در هر 59 نفر است، که آمار بسیار بالایی می باشد. این سازمان برآورده کرده است که هر روز ۵۰ خانواده در آمریکا متوجه میشوند که فرزندشان دچار اوتیسم است و البته هزاران نفر هم از این مشکل رنج میبرند و هنوز منتظرند تا تشخیص داده شوند!
شیوع اوتیسم در ایران
با توجه به این نکته که هنوز آمار دقیقی از کودکان اوتیسم در ایران وجود ندارد. اما انجمن اوتیسم ایران اعلام کرده است که به ازای هر 150 تولد در کشور یک کودک مبتلا به اوتیسم تشخیص داده می شود.
متخصصان هنوز در این مورد که آیا اوتیسم یک بیماری همه گیر است یا خیر به قطعیت نرسیده اند. برخی متخصصان می گویند شمار مبتلایان که هر ساله به طور هشدار دهنده ای رو به افزایش است گویا یک مشکل در حال رشد است، ولی هنوز نمی توان این وضعیت را اپیدمیک و هم گیر دانست. عده ی کمتری از متخصصان پا را از این هم فراتر نهاده و آن را اپیدمیک دانسته اند. ریشه این تفاوتها در این است که افراد مختلف چگونه آن را تفسیر می کنند. با این حال همه معتقدند که اوتیسم در حال گسترش است ولی هنوز کسی نمیتواند بگوید چرا. کسانی که هنوز برای اعلائم شیوع اوتیسم تردید دارند، میگویند به علت اینکه هم اکنون اطلاعات زیادی در مورد این اختلال داریم، پزشکان با دقت بیشتری می توانند این مشکل را در کودکان تشخیص دهند، از این رو تعداد زیادی از کودکان به نظر میرسد که دچار این اختلال باشند. آنها همچنین به تعداد رو به کاهش کودکانی که با انواع متفاوت عقب ماندگی ذهنی تشخیص داده شدند، اشاره میکنند که در واقع بسیاری از این کودکان به اشتباه برچسب اوتیسم میخورند.
همچنین متخصصان اطفال بیشتر در تشخیص اختلال اوتیسم مهارت یافته اند. به طور کلی، این متخصصان اوتیسم معتقدند که کودکان از یک تشخیص به تشخیص دیگر جا به جا میشوند، ولی دیگران، معتقدند چنین تعریفی تا حدی میتواند مسئول افزایش شیوع اوتیسم باشد و بر آنند که بیماری در حال گسترش است و به همین جهت، بسیار ضروری است که مراکز بهداشتی و همه پزشکان برای یافتن علل و مداخله های موثر تلاش نمایند. آنچه که میتوان درباره مشکلات روز افزون اوتیسم شرح داد، طبق مصاحبه رادیویی نشنال پابلیک با دکتر سوزان فلستین، هماهنگ کننده مرکز تحقیقات ژنتیکی اوتیسم هنوز هیچ ارقام صحیحی در مورد نسبت های تشخیص اوتیسم در دهههای گذشته وجود ندارد. به همین علت مقایسه ارقام و اعداد گذشته و حال مشکل است. میتوان چنین شرح داد که آنچه در این راستا از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این است که بی شک اوتیسم به کمیابی گذشته نیست و در حقیقت، امروزه یکی از سریعترین اختلالات رشدی است که در کودکان دیده میشود.
نشانه ها و علائم اوتیسم در کودکان با افزایش سن متغییر است. کودکان کوچکتر علائمی نظیر عدم پاسخگویی به صدا های بلند، نداشتن خنده اجتماعی، ارتباط چشمی پایین و کج خلقی را از خود نشان می دهند. با افزایش سن تاخیر در گفتار، عدم توجه به اسم خود، بازی های تکراری، رفتار های عجیب مانند تکان دادن مداوم دست ها و چرخیدن به دور خود می تواند در کودک بروز کند. تشخیص علائم اوتیسم در دو سالگی توسط دکتر اوتیسم از این نظر بسیار حائز اهمیت است که درمان به موقع موجب تسریع بهبودی کودک و در موارد خفیف با کامل کردن درمان امکان خروج کودک از طیف کودکان اوتیسم وجود دارد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
اهمیت تشخیص علائم اوتیسم در دو سالگی
پزشکان متخصص اوتیسم سن 2 تا 4 سالگی را تایم طلایی درمان برای کودکان طیف اوتیسم مطرح می کنند. اگر نشانه های اوتیسم در دو سالگی در کودک شناسایی شود کاردرمان و گفتاردرمان متخصص اوتیسم زمان لازم را برای انجام درمان های توانبخشی به موقع برای رسیدن به بهترین نتیجه درمانی دارا می باشد. متاسفانه به علت عدم آگاهی والدین از علائم اوتیسم در کودک دو ساله و حتی در کوچکتر از آن بسیاری از کودکان اوتیسم این زمان طلایی درمان را از دست می دهند. به همین علت آگاهی والدین از علائم اوتیسم در کودک دو ساله و سه ساله مهم و تعیین کننده است.
در زیر به شرح علائم یک کودک اوتیسم پرداخته می شود.
علائم هشدار دهنده اوتیسم در کودکان دو ساله
معمولا علائم اوتیسم در کودکان به مرور نمایان می شود و والدین کم کم متوجه تفاوت کودک خود با دیگران می شوند. اما در مواردی نیز ممکن است علائم به صورت ناگهانی بروز کنند. به این صورت که کودک توانایی های بدست آورده را از دست می دهد. برای مثال کودک دو ساله کلاماتی نظیر بابا، مامان و … را که قبلا بیان می کرده دیگر تکرار نمی کند یا در فعالیت های روزمره به کار نمی برد. ارتباط کودک با دیگران محدود یا کمرنگ می شود و بیشتر به بازی های غیر عادی نظیر بازی با چرخ ماشین اسباب بازی یا دویدن دور خود مشغول است. به نام خود عکس العمل نشان نمی دهد و خانواده اظهار می کنند که انگار کودک در دنیای خودش سرگرم است و متوجه تغییرات محیط نمی شود. عکس العمل هایی نظیر خیره شدن به ماشین لباس شویی یا صفحه تلویزیون همچنین راه رفتن روی پنجه پاه ها از علائم قابل مشاهده در سنین دو سالگی در کودکان اوتیسم می باشد. با صحبت های انجام شده با والدین کودکان اوتیسم به نظر می رسد همه آنها در زمان هایی متوجه این رفتار های متفاوت شده اند اما در بسیاری از موارد آن را گذرا تلقی کرده و یا به عنوان یکی از خصوصیات کودک خود در نظر گرفته اند. توصیه می شود در صورت مشاهده هر یک از علائم فوق حتما با متخصصین روانپزشک اطفال جهت بررسی وضعیت کودک اقدام نمایید.
نشانه های اوتیسم در کودکان دوساله در روند زندگی
روزی که مادرم و خواهرم جین را به پیشواز مرگ بردم از خاطر نمی برم. مادرم در حالی که پشت فرمان نشسته بود به عقب برگشت و گفت این هم از کلاهت تمپل، حتما دوست داری موقع دیدار با گفتار درمانت خوشگل به نظر برسی، اینطور نیست؟ و سپس کلاه مخملی آبی مرا تا روی گوشی هایم پایین کشید و ماشین را روشن کرد. احساس میکردم که گوش هایم دارد له میشود و در حال تبدیل شدن به یک گوش غولآسا است. نوار دور کلاه فشار زیادی را بر سرم وارد می کرد کلاه را با عصبانیت از سرم کشیدم و فریاد زدم. فریاد زدن تنها راه نشان دادن تنفرم از پوشیده شدن موهایم با کلاه بود. نمیخواستم برای رفتن به گفتاردرمانی این کلاه را سرم بگذارم.
مادرم پس از توقف در مقابل چراغ قرمز به عقب برگشت و در حین این که آمرانه از من میخواست که کلاهم را سرم بگذارم، داخل بزرگراه شد. دلم می خواست آن کلاه دردناک را آنقدر بسابم تا آسترش از بین برود. همچنان که کلاه را بی وقفه در بین دستانم می ساییدم، بی صدا زمزمه میکردم. حالا کلاه روی پاهایم بی شباهت به یک لکه کثیف آبی نبود. تصمیم گرفتم که از دستکش خلاص شوم و آن را از پنجره ماشین به بیرون پرتاب کنم. اطمینان داشتم که مادر متوجه نخواهد شد، مشکل اینجا بود که در دو سالگی قادر به پایین کشیدن شیشه ماشین نبودم. زبری و داغی زیاد را روی پاهایم احساس میکردم. آن کلاه مثل یک هیولای روی پاهایم نشسته بود. بی اختیار به جلو خم شدم و کلاه را از شیشه کنار مادرم به بیرون پرتاب کردم. ناگهان صدای فریاد مادرم بلند شد. گوش هایم را گرفتم تا صدای آزار دهنده اش را نشنوم. او سعی کرد کلاه را بگیرد که ماشین منحرف شد و با تکان های شدید به سمت مخالف اتوبان تغییر جهت داد. من در حالی که به صندلی تکیه داده بودم از این بالا به پایین رفتن ها لذت می بردم. به یاد دارم که خواهرم، جین، به شدت گریه می کرد. حتی امروز هم بوته هایی را که در حاشیه بزرگراه کاشته بودن کاملا به یاد دارم. چشمانم را می بندم، گرمای خورشید، بوی دود و حتی تراکتور قرمزی را که لحظه به لحظه نزدیک تر می شد، با تمام وجود حس می کنم. مادرم نهایت تلاش خود را برای کنترل ماشین کرد، اما خیلی دیر بود و اتومبیل در حالی که از بغل به تراکتور برخورد کرد، متوقف شده صدای مهیب له شدن فلزی سنگین به گوش رسید. در حالی که خرده های شیشه به رویم پاشیده می شد، فریاد زدم (یخ ، یخ ، یخ.) به یاد دارم که هیچ احساس ترسی نداشتم و این اتفاق برایم ماجرایی هیجان انگیز بود.
یک طرف ماشین کاملا از بین رفته بود. این یک معجزه بود که ما هر سه نفر زنده بودیم و معجزه دیگر این بود که من خیلی واضح کلمه یخ را ادا کرده بودم. به عنوان یک کودک اوتیستیک یکی از بزرگترین معضلاتی که با آن دست و پنجه نرم می کردم، سخن گفتن بود. این معضل بی شباهت به لکنت نبود. در حقیقت کلمات بیرون نمی آمدند. در موقعیت های خاصی مثل مورد یاد شده کلماتی مانند (یخ) را به وضوح ادا می کردم، ولی این توانایی مختص شرایط بحرانی از جمله سانحه تصادف بود که هیجان و اضطراب بر موانع تکلم من چیره می شد. این یکی از همه جنبه های گیج کننده و آزاردهنده اوتیسم است که باعث پریشانی خاطره اطرافیان می شود. آنها با خود می اندیشیدند که چگونه گاهی قادر به تکلم هستم، در حالی که در شرایط دیگر کلامی از دهانم خارج نمیشود. به نظر می رسید که به اندازه کافی تلاش نمی کنم یا تا حد زیادی لوس هستم، و نتیجتاً عرصه را بر من تنگ تر می کردند.
شاید به خاطر عدم توانایی در برقراری ارتباط مناسب و همچنین زندگی در دنیای درونم، خاطرات کودکی من بسیار واضح است و مانند صحنه های یک فیلم بر صفحه مغزم به نمایش در میآیند. مادرم که در هنگام تولد من ۱۹ سال بیشتر نداشت، من را کودکی طبیعی و سالم و با چشمهای درشت آبی موهای پرپشت قهوه ای و چالی در چانه توصیف میکند. دختر بچه ای خوب و آرام به نام تمپل. اگر می توانستم در روزها و هفتههای اول پس از تولدم را مرور کنم، آیا احساسی همچون سقوط از روی سطح شیبدار به ورطه تنهایی در درونم خواهد جوشید؟ آیا حواس پنجگانه ام با عکس العملهای بیش از حد یا نامربوط مرا به مرز جنون می رساند؟ آیا آن از خودبیگانگی را که دلیلش مغز آسیب دیده دوران جنینی بوده است، حس می کردم مشکلی که پس از تکامل یافتن قسمت آسیب دیده نمایان شد؟
مطالب فوق نمونه ای از مشکلات کودکان اوتیسم در دو سالگی و سه سالگی است. تشخیص اوتیسم در دو سالگی و درمان علائم اوتیسم در کودک دو ساله از موارد مهم و اساسی در کمک به روند رشد طبیعی کودک می باشد. مرکز اوتیسم دکتر صابر در زمینه تشخیص و درمان علائم اوتیسم در کودکان در کنار شماست. کاردرمانی اوتیسم، گفتار درمانی کودکان اوتیسم از خدمات مرکز اوتیسم می باشد.
سوالات متداول:
1-فرزندم به صدای من واکنش نمیدهد، اما صداهای دیگر را میشنود. چرا؟
این ممکن است نشانه تفاوت پردازش حسی در اوتیسم باشد. برخی کودکان به صداهای خاص حساساند و برخی اصلاً توجه نمیکنند. تست شنوایی و ارزیابی عصبی توصیه میشود.
2-آیا عدم اشاره کردن با انگشت در دو سالگی نگرانکننده است؟
بله، کودکان معمولاً تا ۱۲-۱۸ ماهگی برای درخواست یا نشان دادن اشیا اشاره میکنند. عدم انجام این کار یک علامت قرمز اوتیسم محسوب میشود.
مشکلات کودکان اوتیسم با افزایش سن و شروع دوران نوجوانی و بزرگسالی رنگ دیگری به خود میگیرد.از علائم اوتیسم در بزرگسالی (آسپرگر)می توان به گوشه گیری ، عدم توانایی در ایجاد ارتباط مناسب با افراد و مشکلات تطابقی اشاره کرد. علائم اوتیسم در بزرگسالان موجب عدم توانایی فرد در یافت شغل مناسب و مشکلاتی در زمینه برقراری ارتباط عاطفی صحیح می باشد. تشخیص اوتیسم در بزرگسالی و درمان علایم اوتیسم می تواند کمک بسزایی در بهبود روند زندگی این افراد نماید. مرکز درمان اوتیسم دکتر صابر به ارائه خدمات کاردرمانی اوتیسم، گفتار درمانی اوتیسم و روانشناسی در زمینه کودکان اوتیسم و بزرگسالان مشغول به فعالیت می باشد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
علائم اوتیسم در بزرگسالی
از علائم و نشانه های اوتیسم در بزرگسالی که توسط دکتر اوتیسم تشخیص داده می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مشکلات حسی و اختلالات پردازش حسی در بزرگسالی
عدم توانایی در برقراری ارتباط چشمی مناسب با افراد
مشکل در ایجاد روابط عاطفی و عاشقانه
دشواری در استمرار رابطه و دوست یابی
مشکل در ابراز احساسات و بیان نیازهایش
دایره علایق محدود و کلیشه ای
عدم انعطاف پذیری و رفتار های وسواس گونه
تکرار یک برنامه ثابت روزمره
اختلالات اضطرابی و اختلال خواب در افراد اوتیسم در بزرگسالی شایع است
درمان اوتیسم در بزرگسالان
درمان های اوتیسم در بزرگسالی شامل کاهش رفتار های غیر عادی و افزایش ارتباط اجتماعی در فرد اوتیسم است که توسط درمان های زیر صورت می گیرد:
دارو درمانی در جهت کاهش اختلالات خلقی، اضطراب و مشکلات خواب در فرد مبتلا به اوتیسم
درمان مهارت های کلامی توسط گفتار درمانی و گروه درمانی
اصلاح رفتار توسط تکنیک های رفتاردرمانی
درمان مهارت های ارتباطی توسط آموزش های ویژه روابط اجتماعی
مشکلات اوتیسم در بزرگسالان از زبان خودشان
اودل شپرد می گویند ، حقیقتا خاطره انسان همانی است که به دست فراموشی سپرده میشود. دوران دبیرستان من مصداق این ضرب المثل است. شاید این پرده از نمایشنامه زندگیم بسیار غمگین باشد، و همین امر باعث شده است تا تنها قسمتهای ناچیزی از آن را به خاطر بیاورم. به محض سرک کشیدن به صندوقچه خاطراتم، هجوم بی امان احساسات منفی آغاز میشود و حس انزوا و غربت تمام وجودم را در بر میگیرد. دهان به سرعت خشک میشود و بی اختیار به دنیای درون پناه میبرم. آنجا ماوای امنی است که دیگر از راهروهای شلوغ مملو از دانشآموزانی که مرا برآشفته میکنند، خبری نیست و احساس ناهنجار طرد شدن و واکنش های ناخوشایند آموزگارانم مرا نمی آزارد. مانند همه آنهایی که مبتلا به اوتیسم هستند، من هم قابلیت پذیرش تغییرات در کمال آرامش و صبر را نداشتنم.
پس از اتمام دوره در مدرسه، قدم به کلاس هفتم در مدرسه دخترانه ، گذاشتم که مدرسه خصوصی بزرگی مملو از دختران طبقه مرفه جامعه بود. این محیط متفاوت بسیاری با مدرسه ابتدایی ام داشت که تنها سیزده دانشآموز در یک کلاس بودیم و یک آموزگار مسئول تمام دروس بود. همچنین دست اندرکاران این مدرسه با والدینم ارتباط تنگاتنگی داشتند. قدم گذاشتن به این مدرسه که بین ۳۰ تا ۴۰ نفر در یک کلاس بودند و هر مبحثی معلم خاص خود را داشت، برایم تجربه گیج کننده و ناگوار بود. من گیج و سردرگم در میان ازدحام و سر و صدای دانش آموزان بودم و ناتوان از عملکرد قابل قبول در دروسی مانند ریاضی و انگلیسی که قابل یادگیری به صورت تصویری نبودند. آنها مفاهیم انتزاعی بودند و قابل بیان در چارچوب شی یا شکل نبودند. تنها موردی که از کلاس ریاضی به خاطر میآورم نمایش علمی از معنای عدد (پی) عدد ثابتی که برای محاسبه محیط دایره در نظر گرفته شده است. به یاد دارم که معلم یک دایره مقوایی را برداشت و نخی را پیرامون او پیچید و به کلاس نشان داد که اندازه آن سه برابر قطر و اندکی بیشتر میشود که معادل ۱۴/۳ است. این برایم به مثابه واقعیت بود. من آن را دیدم و فهمیدم. زیست شناسی هم بسیار برایم مطلوب و مفهوم بود، چون یادگیری تصوری بود نه تربیتی و استنتاجی. در دبیرستان نیز در دروسی مانند جواهرسازی و کاردستی بسیار موفق بودم. ما با نقره حقیقی کار میکردیم و من در طراحی جواهرات خاص بسیار ماهر بودم. اما در اینجا نیز مثل دبستان اگر مبحثی را درک نمی کردم، بی حوصله می شدم و این بی حوصلگی منجر به شیطنت می شد. وقتی به گذشته فکر می کنم، دو دلیل را برای رفتارهای ناپسند خود پیدا می کنم.
اولین دلیل آن خستگی و کلافگی بود ولی دلیل دوم این بود که می خواستم عکسالعمل همکلاسی هایم را پس از انجام آن عمل ببینم، یا واکنش همگان را به صورت باز شدن مچم مشاهده کنم. مثال بارز آن کلاس ورزش بود که صبر میکردم تا دخترها وارد سالن شوند، سپس لباسهای فرم شان را قایم می کردم و پس از اتمام کلاس دقایق زیادی را با خود می خندیدم و از این ور و آن ور دویدن دخترها برای یافتن لباسهایشان لذت می بردم. آنها اغلب مجبور بودند که لباس ورزش خود را برای حضور در کلاس بعدی به تن کنند و همیشه لباس خودم را هم پنهان میکردم تا به من شک نکنند. یکی از کارهای دیگری که مورد علاقه ام بود گره زدن نخ های کره به کشوی میز همکلاسی هایم بود که به محض باز کردن کشوی میز کرکره ها پایین می افتادند و هیاهو جارو جنجال زیادی در کلاس برپا میشد. حرکاتی از این قبیل باعث سرگرمی و بیرون آوردن کلاس از آن جو کسل کننده می شد. البته مدرسه گزارش عملکرد ضعیف درسی و رفتاری مرا به مادرم می داد. مادر در تماس تلفنی با روانپزشکم دکتر استین نگرانی های خود را عنوان کرد. او از دوستان مدیر مدرسه چری هیلز بود. دکتر استین در نامه ای خطاب به ایشان نوشت :
خانم گرندین در تماسی تلفنی اظهار نگرانی کرد که شاید در میان معلمان مدرسه تان سوءتفاهمی در مورد تمپل پدید آمده باشد. این خانواده را از جولای ۱۹۵۶ می شناسم، اما کاردرمانی خود را با تمپل از دسامبر ۱۹۵۸ تا ژوئن ۱۹۵۹ ادامه دادهام.
تمپل از آن دسته بچه های غیر معمولی است که کودکی بسیار سختی را پشت سر گذاشته است.و اشتباهاً در زمره معلولان مغزی قرار گرفته است. آزمایش های فیزیولوژیکی بسیار دقیق در ۱۹۵۶ و مجددا ۱۹۵۹ و همچنین مشاهدات طولانی مدت من دلایل محکمی بر رد این ادعا هستند. همانطور که مستحضرید، تست های فیزیولوژیکی بیانگر اختلالات ارگانیک اند. تمپل در ۱۹۵۶ امتیازی معادل ۱۲۰ را در تست هوش کسب کرد و مجددا ۱۹۵۹ این امتیاز به ۱۳۷ رسید. اما عملکرد او در حد این هوش فوق العاده نبود و ضعیف تر است. اجازه دهید که نظر خود را به عنوان یک روانشناس مختصرا برای شما عنوان کنم : خلاصه کلام این است که تمپل دختری است با ضریب هوشی بسیار بالا که ضعف ها و مشکلاتش فرصت ابراز و استفاده خلاقانه از این هوش را به او نمیدهد. اگر این موضوع را از دیدگاه نه چندان بدبینانه بررسی کنیم، با صاف و سادگی مواجه میشویم که کمی بیشتر از حد معمول است، و تحت فشارهای جدی در برخورد با واقعیت ضعیف است، و خصلت مبتنی بر امیال آنی او مناسب یک نوجوان ۱۱ ساله نیست. از دیدگاه خوش بینانه تر هیچ مورد عجیبی در او دیده نمی شود، نیروی عقلانی او کاملا فعال و تحت کنترل است، هوش کاربردی و قابلیت روبه رو شدن با واقعیت های جدید در او مقابل مشاهده است. البته تمام این موارد نیاز به تلاش بیش از اندازه او دارد. تمپل یک بیمار روانی یا حتی در موقعیتی نزدیک و آن هم نیست. شاید بتوان او را بچه ای عصبی یا روان رنجور نامید، شخصیت او شکل یافته و کامل است و توان حفظ این هماهنگی شخصیتی را به جز در موارد فشارهای عصبی حاد کاملاً دارد. در حال حاضر او روی جنبه های سالم تر و پربارتر شخصیت خود کار میکند، و افت و خیزهایی هم که در او دیده میشود جزئی از روند رشد اوست. از ملاقات آخرمان تا به حال تفاوت زیادی در او دیده می شود. به عقیده من تمپل دارای توانایی های خارق العادهای است و بسیار خلاق است، اما بعضی از حرکات عجیبش باعث انگشت نما شدنش میشود. او قدم به دنیای بلوغ گذاشته است و در حال ترک مدرسه ای است که کارکنان آن در بدترین وضعیت او را به شاگردی قبول کرده اند، و در عین حال نهایت حمایت را از او کرده اند، و پیشرفت او نیز برایشان بسیار مطلوب بوده است. لطفاً در صورت نیاز به هر گونه همکاری و یا توضیح بیشتر، مرا در جریان بگذارید. و از اینکه طی دو سال گذشته موفق به دیدار یکدیگر نشده ایم، بسیار متاسفم.
درمان اوتیسم در بزرگسالی
نظر دکتر استین در مورد پیشرفت من کاملا درست بود. من سعی زیادی در هماهنگ شدن با محیط اطراف و عدم ایجاد تنش می کردم و سند موجهی برای اثبات این ادعا دارم و آن انتخاب شدنم در کمیسیون مجمع عمومی بود که افتخار بزرگی محسوب میشد. هر هفته یک بار دانش آموزان برای شرکت در این تجمع صف می کشیدند و من نقش پلیس را در این مجموعه اجرا میکردم. اگر کسی صحبت میکرد یا ادای خاصی را در می آورد، به او نمره منفی می دادم. آنجا که علاقه بسیاری به شرکت در این گردهمایی داشتم حداکثر تلاش خود را برای پرهیز از شوخی های بی مورد از جمله پنهان کردن لباسهای ورزشی همکلاسی هایم می کردم. موارد دیگری هم برای اثبات پیشرفت من وجود دارد. من سریال تلویزیونی فلق را در تلویزیون دنبال می کردم، از خواندن کتاب های علمی تخیلی لذت می بردم، و علاقه و کنجکاوی هر زیادی در طراحی ماکت هواپیما از خود نشان میدادم. طرح های نو و عجیبی را در ساختن آنها به کار می بردم تا شاید موفق به بلند کردن آنها از زمین شوم اشیا پرنده همیشه مورد علاقه من بوده اند. در کودکی یک بادبادک کاغذی درست کردم تا پشت سه چرخه ام پرواز کند. در آن روزها به این نتیجه رسیده بودم که اگر بالهای بادبادک را صاف تخت و انتهای آن ها را به بالا خم کنم، بهترین نتیجه را خواهم گرفت، ولی از دوام بادبادک به مقدار اندکی کاسته خواهد شد و با شیب زیادی در هوا پرواز خواهد کرد. سالها بعد در وال استریت جورنال اعلامیه ای را درباره ساخت نوع جدیدی از جت خواندم که دو بالچه کوچک در انتهای بال های اصلی آن کار گذاشته بودند ،و این درست مانند آن بادبادکی بود که سالهای پیش ساخته بودم این علاقه شدید به مهندسی را بدون شک از پدربزرگ مهندسم به ارث بردهام. او و یکی از همکارانش اصلی ترین قسمت دستگاه هوانوردی اتوماتیک را طراحی و الگوسازی کردند. نام این قطعه سوپاپ شار است. و حرکات باله های هواپیما را از طریق میدان مغناطیسی زمین حس میکند. این اختراع عظیم امروزه نیز در جت های مسافربری استفاده میشود. پدربزرگم رفتاری آرام و صبورانه داشت و هیچ کدام از سال هایم را بی پاسخ نمی گذاشت. (چرا آسمون آبیه؟) یا (چی باعث جزر و مد میشه؟) بیوقفه سوال می کردم و او هم پیدرپی جواب های علمی و صحیح اما در حد درک و فهم من می داد. اما علیرغم این استعداد خلاق در ارتباط با مردم بسیار ضعیف بودم. مردم از رفتار غیر معمول، نحوه سخن گفتن، ایده های عجیب، لطیفه ها و شوخیهایم هیچ استقبالی نمی کردند، و از همه بدتر نمرات درسی ام بسیار پایین و تاسف بار بود. اما آنچه که باعث اخراج من از مدرسه دخترانه چری هلیز پس از دو سال و نیم شد، نه نمرات پایین من بود و نه شوخی ها و شیطنت هایم، بلکه قشقرق ها و خشونت ها و عدم کنترل رفتارم بود. همکلاسی هایم را آزار می دادند و من هم در عوض آنها را کتک میزدم. بارها به دلیل ناپسند بودن رفتارم اخطار گرفته بودم. روزی یکی از همکلاسی هایم ماری لوری، در راهروی مدرسه از کنارم گذشت تا به کلاس موسیقی برود. او با پوزخندی دماغ خود را بالا کشید و به سمت من چرخید و گفت : عقب افتاده! تو بیشتر از یک موجود عقب افتاده نیستی! خشم با سرعت و حرارت فراوان تمام وجودم را فراگرفت و کتاب تاریخی را که در دست داشتم، به عقب بردم و با شدت به سمت او پرتاب کردم و کتاب نیز مثل یک موشک هدفمند به چشم های ماری اصابت کرد.
او فریاد زد و من هم بدون آنکه حتی زحمت برداشتن کتاب تاریخ را به خودم بدهم، صحنه را ترک کردم. آن شب در منزل بودیم که زنگ تلفن به صدا در آمد. به محض برداشتن گوشی، صدای مدیر مدرسه آقای هارلو به گوشم رسید. او بدون اینکه سراغی از والدینم بگیرد، خطاب به من گفت، از فردا زحمت مدرسه آمدن را به خودت نده. تو اصلاح شدنی نیستی. مادر لوری خیلی ناراحت است و تو باید این کارت ممکن بود باعث کور شدن او بشوی، و تمام اینها به دلیل رفتار غیر قابل کنترل و زشت توست. گوشی را سر جایش گذاشتم. خشم و بی قراری درونم فوران میکرد و در حالی که می لرزیدم، حالت تهوع شدیدی را احساس کردم. آقای هارلو حتی حاضر نشد که ماجرا را از زبان من بشنود. او مطمئن بود که چون من متفاوت هستم، حتما گناهکار هم هستم. تمپل تلفن کی بود؟ کسی با من کار داره؟ این صدای مادرم بود (نه) در حالی که نفس عمیقی کشیدم، وارد اتاق نشیمن شدم جایی که مادرم مشغول کتاب خواندن برای خواهر ها و برادرم بود. پدرم هم روزنامه عصر را مرور میکرد.
آقای هارلو بود، مدیر مدرسه ام. سپس هر آنچه را که او گفته بود برای آنها بازگو کردم. مادرم در حالی که کتاب را زمین می گذاشت، به سمت من دوید و گفت اخراج! خدای من تمپل! چه اتفاقی افتاده؟
من تمام ماجرا را برای او توضیح دادم، و او هم مثل همیشه با دقت به حرفهایم گوش داد و از من حمایت کرد. پس از به خواب رفتن بچه های کوچکتر و بیرون رفتن پدرم برای پیاده روی ما دو نفر مشغول برنامه ریزی های جدید شدیم. چند هفته ای به دنبال مدرسه جدید میگشتیم .در نهایت مدرسه ای را که مادرم سال گذشته ارتباط تنگاتنگی با آن داشت، انتخاب کردیم. مادرم برای برنامه های مستند تلویزیونی فیلمنامه مینوشت و یکی از فعالیتهای او مربوط به کودکان عقب مانده بود. فیلمنامه او جایزه ایالت اوهایو را برای بهترین مستند سال دریافت کرده بود. کار دیگر او برای شبکه PBS در مورد کودکانی بود که از لحاظ احساسی مشکلات فراوانی داشتند. تحقیقات او بیشتر در مدرسه مانتین کانتی در ورمونت صورت گرفته بود. پس از بررسی تمام مدارس، این مدرسه را به عنوان بهترین گزینه انتخاب کردیم. این مجموعه نیز مانند دبستانم مدرسه ای کوچک بود و تنها ۳۲ دانشآموز داشت، و این خود باعث رسیدگی بیشتر به تک تک دانش آموزان می شد. در آنجا مرا به عنوان تمپل قبول کرده بودند، نه دختری که با باقی دانش آموزان مدرسه چری هیلز متفاوت است. حضور در یک مدرسه کوچکتر که توجه ویژه ای به هر دانشآموز میشد، دست و پنجه نرم کردن با مشکلاتم را برایم آسان تر کرد. ولی همواره در گوشهای از مغزم رویای ساخت دستگاه خارق العاده ای را می پروراندم که هیجان ها و تفاوت هایم را با دیگران کاهش دهد.
سوالات متداول:
1-آیا بزرگسالان اوتیستیک واقعاً به روابط اجتماعی علاقهای ندارند؟
برخلاف تصور عامه، بسیاری از بزرگسالان اوتیستیک تمایل به برقراری روابط دارند، اما روشهای متفاوتی برای تعامل ترجیح میدهند. مشکل اصلی در فهم قواعد پیچیده اجتماعی و خستگی ناشی از تلاش برای “نرمال به نظر رسیدن” (پدیدهای به نام ماسکزنی) است.
2- چرا بسیاری از بزرگسالان اوتیستیک از تماس فیزیکی اجتناب میکنند؟
این مسئله میتواند ناشی از ترکیبی از عوامل باشد: پردازش متفاوت حس لامسه (هایپر یا هایپو حساسیت)، مشکل در پیشبینی و کنترل محرکهای لمسی، و اضطراب ناشی از نقص در تفسیر قصد و نیت دیگران از تماس فیزیکی.
تاکنون ممکن است به واسطه عدم اطمینان از ارزیابی علائم اوتیسم و امید به اینکه همه چیز به روال عادی باز خواهد گشت، از بررسی اینکه کودکتان ممکن است دارای تشخیص اوتیسمباشد سرباز زده باشید. تشخیص تاخیر گفتار به واسطه عفونت راجع گوش، شما را کمتر ناراحت خواهد کرد تا اینکه به شما بگویند کودکتان دارای تشخیص اتیسم است. رفتار کودکتان ممکن است دائمی نباشد. یک روز خوب باشد و یک روز بد. نظر شما و همسرتان درباره کودکتان ممکن است متفاوت باشد و به همین ترتیب سطح نگرانی تان در دنبال کردن روند تشخیص کودک اوتیسم ممکن است به تاخیر بیفتد. مرکز تشخیص اوتیسم در کودکان دکتر صابر در زمینه تشخیص اوتیسم و انجام تست های تشخیص اوتیسم در کودک به صورت کاملا تخصصی فعالیت می نماید. دکتر صابر استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با سابقه بالا در حیطه روش تشخیص کودک اوتیسم به شما عزیزان یاری می رساند. راه های تشخیص کودک اوتیسم و چگونگی ارزیابی کودکان اوتیسم از مواردیست که باید توسط یک دکتر متخصص اوتیسم انجام شود.
ممکن است پدربزرگها و مادربزرگها یا فامیل های دیگر مثل شما علائم را نبینند و بگویند : ( مثل خودته ! تو هم تو بچگی دیر به حرف افتادی همین طوری بودی! ) که به هر حال در یک نقطه نگرانی تان بر همه این توجیه ها غلبه خواهد کرد و احساس خواهید کرد باید کاری بکنید اما چه کاری ؟ چگونگی تشخیص اوتیسم در کودکان با انجام تست های تشخیص اوتیسم و ارزیابی اوتیسم توسط چک لیست والدین برای کودک اوتیسم آغاز می شود. مرحله بعد ارزیابی بالینی کودک اتیسم توسط متخصص اوتیسم می باشد.
گام های نخست در تشخیص اوتیسم در نوزادان
اگر به اوتیسم مشکوک هستید اول از پزشک کودکتان یک وقت بگیرید. به منشی مشکلتان را بگویید تا هنگام ملاقات دکتر وقت کافی داشته باشید. سعی کنید با همسرتان در مطب پزشک حاضر شوید. قبل از حضور در مطب به سایت www.Mehdisaber.com بروید و مطالب مرتبط با علائم کودکان اوتیسم را مطالعه کنید. و نتایج آن را هنگام ویزیت به اطلاع پزشک کودکتان برسانید. دقت داشته باشید که چک لیست های داخل سایت، فقط یک تست غربالگری است و تست غربالگری نمیتواند یک تشخیص را تایید یا رد کند. فقط احتمال این که کودکتان دارای اوتیسم باشد را مشخص میکند. برای تشخیص کودک اوتیسم باید یک ارزیابی رسمی انجام شود و این هم فقط از عهده یک متخصص برمی آید. حتی اگر خودتان پزشک یا روانشناس هستید باز هم بهتر است با یک متخصص تشخیص کودکان اوتیسم دیگر مشورت کنید. سعی نکنید خودتان برای کودکان تشخیص بگذارید. ارزیابی کودک شامل دو قسمت است که اگرچه مجزا به نظر میرسند اما کاملاً به هم مرتبط اند :
ارزیابی رشدی
ارزیابی پزشکی
ارزیابی رشدی به صورت توصیفی انجام میشود و متمرکز بر مهارت ها و تأخیرهای احتمالی رشد کودکتان است. آیا کودک دارای اوتیسم است؟ کودک در چه سطح هوشی قرار دارد؟ آیا کودک دارای مشکلات حسی تاخیر حرکتی و… می باشد؟ اما ارزیابی پزشکی کودک به دنبال تشخیص علت مشکلات است. چرا کودک دارای مشکلات رشدی است؟ آیا یک مشکل عمومی وجود دارد که سلامت عمومی کودک را با خطر مواجه کرده است؟ آیا یک مشکل ژنتیکی وجود دارد؟ شانس اینکه کودک دیگری با این مشکل داشته باشیم چقدر است؟ بچه های بچه ام چطور؟ ترکیبی از اطلاعات دو حوزه فوق به شما کمک می کند تا یک برنامه جامع برای کمک به کودک و خانواده تان بریزید.
دکتر تشخیص اوتیسم در کودک
متخصصین که صلاحیت تشخیص اختلال طیف اوتیسم را دارند عبارتند از :
پزشکان
روانپزشک اطفال ، نورولوژیست اطفال ، متخصص اطفال
پیراپزشکان
کاردرمان ، روانشناس کودک ، گفتار درمانان
پزشکان و پیراپزشکان اغلب از طریق ترکیبی از مصاحبه با والدین، مشاهدات بالینی و به کارگیری معیارهای دی اس ام به تشخیص اوتیسم در کودک می رسند.
درحالی که روانشناسان بیشتر مایلند بر اساس نتایج آزمون های استاندارد تشخیص بگذارند و در مقایسه با پزشکان کمتر بر تاریخچه ارائه شده از سوی والدین تکیه میکنند.
هر دو روش مکمل یکدیگر می باشند و معمولاً به یک نتیجه واحد می رسند. هرچند در موارد مرزی و خفیف ممکن است متخصصین توافق نظر نداشته باشند. البته نه به خاطر اینکه چیز متفاوتی در کودک دیده اند، بلکه به خاطر این که مقیاس و آزمون هایی که برای تشخیص اوتیسم استفاده کردهاند بر روی علائم رشدی واحد متمرکز یکسانی نداشته اند.
متخصصین پیراپزشکی می توانند مهارت های خاصی از کودک را ارزیابی کنند. این متخصصین در حوزههای تخصصی خودشان تجربه بیشتری از پزشکان و روانشناسان دارند.
آسیب شناسان گفتار و زبان به ارزیابی زبان و مهارت های ارتباطی کودک میپردازند. کاردرمان به ارزیابی حرکات درشت، حرکات ظریف و توانایی پردازش حسی میپردازد. روانشناسان کودکان استثنایی به ارزیابی مهارت های خود مراقبتی، اجتماعی و تحصیلی میپردازد. این ارزیابی ها موجب تشخیص دقیق تر در کودک اوتیسم می گردد.
فرایند ارزیابی کودک اوتیسم ،منتج به شکل گیری یک نیمرخ دقیق از نقاط ضعف و قوت در کودک در حوزههای رشدی مختلف و نیز میزان غیر عادی بودن وی میشود. وقتی متخصصین حوزه های مختلف به مشاهده بالینی کودک بپردازند، تصویر دقیق تر و صحیح تری از کودک تهیه می گردد تا اینکه فقط یک نفر در یک بازه زمانی کوتاه و ارزیابی بپردازد.
توصیه هایی که برای مداخلات رشدی کودک ارائه میشود بر اساس تشخیص رشدی کودک اوتیسم خواهد بود. لذا هر چه به وضعیت رشد کودک تان بهتر آگاه شوید بهتر خواهید توانست پاسخ سوالات را پیدا کنید.
بهترین روش آموزش کودک مان چیست؟ چه درمان هایی و به میزان چند جلسه در هفته برای کودک مان کافی است؟ آیا مشکلات همراه دیگری، وجود دارد که باید در مداخلات مدنظر قرار گیرد؟
از آنجایی که مطالعات موثق کمی در زمینه پاسخ به سوالات فوق انجام شده است لذا باید با کمک پزشک، کاردرمانگران و مشاهدات خودتان به قضاوت برسید. لذا هر چه درک بهتری از نیازهای کودکتان و نیز روشهای درمانی مختلف برای مودک اوتیسم داشته باشید انتخاب بهتری از میان گزینه های موجود خواهید داشت.
چرا باید برای کودک اوتیسم یک تشخیص پزشکی گرفت ؟
تشخیص پزشکی این واقعیت را که کودکتان دارای اوتیسم است تغییر نخواهد داد. برخلاف بسیاری از تبلیغات هنوز هیچ درمان پزشکی ثابت شده ای برای اوتیسم وجود ندارد.
اما درمان کاردرمانی و گفتار درمانی توانایی خارج شدن از طیف را دارا میباشد. اختلال طیف اوتیسم صرفاً برچسبی برای مجموعهای از علائم است که همیشه یک علت فیزیولوژیک برای آنها مطرح است.
در صورتی که این عامل خاص توسط پزشک تشخیص داده شود خواهید توانست با انجمنها و خانوادههایی که فرزندانشان دارای همان مشکلات پزشکی است ارتباط برقرار کنید و از تجارب و اطلاعات آنها بهره مند شوید.
برخی از مشکلات پزشکی مثل سندروم ایکس شکننده یا سندروم آنجلمن با نیمرخ شناختی و رفتاری خاص همراه هستند که برای هر یک، مداخلات رفتاری خاصی وجود دارد. هرچند هیچ درمان دارویی خاصی برای خود اوتیسم وجود ندارد، اما برای برخی از علائم اوتیسم همچون رفتارهای تکراری، رفتارهای تکانشی، تحریک پذیری و… مداخلات دارویی وجود دارد.
استفاده محتاطانه از داروها به کودک کمک میکند تا به حداکثر توانمندیهای ممکن دست یابند. تشخیص پزشکی اوتیسم به شما کمک میکند از مشکلات فیزیولوژیکی احتمالی که همراه اختلال اوتیسم کودکتان وجود دارد آگاه شوید و اقدامات لازم برای پیامد های حاصل از آن را به عمل آورید.
متخصص اوتیسم می تواند به شما کمک کند که نکاتی مجزایی را که از سوی درمانگران مختلف می شنوید و نیز گزارش پزشکان مختلف مثل نوار مغز، گزارش ژنتیک و غیره را به خوبی همچون مهره های تسبیح به هم وصل کنید.
یک متخصص اوتیسم با تجربه می تواند در مورد کودک به عنوان یک کل توضیح دهد. یک متخصص خوب می تواند با تلفیق اصلاعات پزشکی و رشدی و نیز اطلاعاتی که طی ارزیابی های مختلف از فرزندتان به دست می آورد وضعیت فرزندتان را مشخص و به سوالات شما در مورد پیش آگاهی و نحوه رشد فرزندتان در آینده پاسخ دهد.
و بالاخره با داشتن یک تشخیص پزشکی خواهید توانست پاسخی برای سوالات مربوط به احتمال تکرار اختلال در فرزند بعدی و نیز فرزندان فرزندانتان پیدا کنید.
به دنبال متخصص توانبخشی باشید که در فرآیند درمان کودکتان پا به پای شما حرکت کند. یک پزشک ممکن است در طول دوران کاری اش هزاران کودک را دیده باشد هرچند فقط برای مدت کوتاهی، از این رو با الگوهای رشد طبیعی و غیرطبیعی فراوانی مواجه است.
از سویی والدین کودک شان را بهتر از هر کسی می شناسند. لذا در فرایند درمان کودکان اوتیسم به همان میزان که والدین نیازمند پزشک هستند پزشک نیز به والدین نیازمند است. هر یک از آنها قطعه از پازل درمان کودک اوتیسم را تشکیل می دهند و بدون هر یک این پازل را تکمیل نخواهد شد.
روند یک ارزیابی تشخیص کودک اوتیسم چگونه است
ارزیابی باید آرام و بدور از عجله باشد. باید احساس کنید که پزشک با صبر و حوصله و دقت به صحبتهای شما گوش می کند. باید پدر و مادر هر دو در جلسه معاینه حضور داشته باشند. دکتر باید در جلسه معاینه به موارد زیر بپردازد :
تاریخچه پزشکی : مشکلات حامله شدن ، باروری درمانی ، مصرف دارو و الکل در دوران بارداری ، تولد نارس ، عوارض زایمان ، تاریخچه پزشکی کودک پس از تولد (بیماری ، جراحی ، صدمات)
تاریخچه خانوادگی : تاریخچه سلامتی و رشد ، سلامتی روانی و ذهنی اعضای خانواده و اطرافیان نزدیک (مشکلات تخفیف زبان ، یادگیری یا مهارتهای اجتماعی ، اضطراب و افسردگی در خانواده های کودکان دارای اوتیسم شایع است)
تاریخچه اجتماعی : سطح تحصیلات و شغل والدین ، سیستم های حمایتی خانواده
معاینه فیزیکی : پارامتر های رشد جسمی(قد، وزن، دورسر) کج ریختگی های ژنتیکی( وجود نقایص قلبی ، شکل چشم ها یا انگشتان مبین وجود مشکلاتی در رشد جنین در سه ماهه اول بارداری که اندام های بدن شکل میگیرند می باشد) یک معاینه نورولوژیک کامل (تون و قدرت عضلات، تعادل)
تست های رشد عصبی : ارزیابی وضعیت ذهنی شامل: گسترده توجه، همکاری ، میزان فعالیت ، حالت هیجانی ، تعامل ، توانایی های شناختی (زبان، حل مسئله، مهارت های تحصیلی)
مرور نتایج ارزیابیهای سایر متخصصین : گزارش های مدرسه ، برنامه آموزشی انفرادی ، تست هوش رسمی ، ارزیابیهای گفتاردرمانی و روانشناسی
تست های آزمایشگاهی : آزمایش های ژنتیک ،متابولیک وقتی ارزیابی کودک اوتیسم تکمیل گردید و نیم رخ کاملی از کودک به دست آمد پزشک به کمک سایر اعضای تیم، اطلاعاتی در مورد خدمات درمانی ، مدیریت رفتار حمایت های عاطفی از شما و سایر اعضای خانواده، طراحی برنامه بلند مدت و ابزارهای درمانی به شما ارائه می دهد. دکتر باید به صورت دورهای فرزندتان را ویزیت نماید تا پیشرفت وی را نسبت به آغاز کار بررسی نماید و ببیند آیا پیشرفت مورد انتظار را داشته است ؟ آیا پیشرفت کودک متناسب با خدماتی که دریافت میکند میباشد ؟ آیا مشکلات رفتاری بروز کرده است ؟ وضعیت سایر اعضا خانواده ویژه خواهران و برادران کودک چگونه است ؟
ویزیت در مطب-پرسشنامه تشخیص اوتیسم
اجازه بدهید با هم یک جلسه معاینه را مرور کنیم. والدین اولین منبع اطلاعاتی برای ارزیابی هستند. هیچکس بیشتر از والدین با کودک در تماس نیست. قبل از ملاقات حضوری از والدین خواسته میشود که پرسشنامه ای در مورد وضعیت کودکشان و نگرانیهای خودشان را پر کنند.
دومین منبع اطلاعاتی برای ارزیابی در صورتی که کودک به مدرسه می رود و از خدماتی استفاده میکنند، کادر آموزشی میباشد. مربیان و درمانگران روزها و ماه های پی در پی با کودک کار میکنند، لذا علاوه بر والدین از مربیان و درمانگران کودک نیز خواسته می شود که گزارش مختصری در مورد مشاهدات شان از کودک ارائه دهند. همچنین از نتایج آزمایشهای پزشکی و رشدی قبلی کودک یک کپی تهیه میشود.
به محض ورود خانواده به کلینیک ارزیابی شروع می شود (بهتر است شخص سومی هم مثل مادر بزرگ همراه والدین باشد تا وقتی با والدین گفت وگو می کنید از کودک مراقبت نمایند.) اینکه کودک به محیط جدید چگونه واکنش نشان می دهد؟ بر افروخته است یا ترسیده است؟ در این صورت آیا با درخواست مستقیم از والدین مثل نگاه به چشمان شان می خواهد که از محیط خارج شود؟
چقدر برای والدین راحت است او را آرام کنند؟ در اتاق انتظار باید انبوهی از اسباب بازی ها و وسایل سرگرمی از قبل مکعب حروف الفبا، کتاب، پازل، پاپت و عروسک، ماشین و… وجود داشته باشد. معمولاً کودک پس از دقایقی آرام می گیرد و در این هنگام از والدین خواسته میشود که بدون کودک، وارد اتاق پزشک شده و کودک همراه نفر سوم (مادربزرگ) در اتاق انتظار بماند.
پس از اینکه تاریخچه رشدی کودک از والدین گرفته شد . متخصص نیم ساعت با کودک در اتاق سپری میکند و ضمن مشاهده کودک سعی میکند در کارهایی که کودک انجام می دهد وارد شود. آیا کودک با اسباب بازی ها بازی می کند؟
در این صورت سطح رشدی بازی هایش چگونه است (برای مثال آیا با عروسک ها و پارک ها بازی های تخیلی انجام می دهد)؟ یا اینکه صرفاً به صورت مکانیکی با وسایل تعامل میکنند (مثلاً مکعب های حروف را کنار هم می چیند یا ماشین را جلو عقب برده و محو چرخ چرخش چرخ های آن می شود؟)
آیا کودک به من توجه می کند؟
آیا من می توانم وارد بازیهای کودک شوم؟
کودک حین بازی چگونه به من و مادربزرگش (مراقب همراه) نزدیک میشود؟
آیا اسباببازیها را برای من و مادربزرگش می آورد؟
آیا درخواست کمک می کند؟
توضیحات پزشک:پس از اینکه دستیار مصاحبه روانی -اجتماعی را به پایان رساند به همراه والدین در اتاق انتظار به من می پیوندند. این امر خود شانس دیگری برای مشاهده رفتارهای اجتماعی کودک مهیا میکند.
آیا کودک از بازگشت والدین خوشحال میشود و واکنش نشان می دهد یا مشغول فعالیتش باقی میماند؟ در این هنگام از اتاق بازی به اتاق ارزیابی می رویم. واکنش کودک به این جابجایی را مورد توجه قرار می دهم.
بعضی از بچه ها وقتی مزاحم بازی شان می شوم بسیار به هم ریخته میشوند. در اتاق بازی نقش من تقلید از کودک است اما در اتاق معاینه این کودک است که باید از کارهایی که من انجام میدهم تقلید کند.
اغلب وا داشتن کودک به اینکه به من توجه کند کار دشواری است. من برای این کار از تقویت کننده های خوراکی، محرک های بینایی چشمک زن یا چرخان یا محرک های لمسی مثل قلقلک با دست استفاده می کنم.
اگر کودک دراز می کشد من هم کنارش دراز میکشم. بسیاری از کودکان دارای اوتیسم عاشق اشعار کودکانه هستند، حتی اگر من بخوانم! من خواندن این اشعار را با حرکات دست و اشارات مناسب همراهی کنم.
گاهی هیچ یک از این اقدامات باعث جلب توجه کودک نمی شود. با این همه من سر وقت وسایل ارزیابی می روم. گاهی خود این وسایل برای کودک جذاب است. صفحات جورچین که کودک باید قطعات را در جای خود بگذارد بسیاری از کودکان را جذب می کند.
چرا که این گونه اشیاء مستقیماً با کودک حرف میزنند، اما من ممکن است نتوانم به کودک بگویم باید از کارهای من تقلید کنی ! برای تقلید کردن ابتدا کودک باید بفهمد که از او انتظار می رود که نگاه کند و تقلید کند. فهم اینکه مخاطب از او چه می خواهد خود یک تکلیف تئوری ذهن است. کودک نمیتواند انتظاراتی را که نفهمیده است برآورده کند.
لذا در مواقع در اینجا اصلا مسئله مخالفت و توانایی در آن تکلیف نیست. مشکل آنجاست که کودک تشخیص نداده است از او انتظار میرود کار را انجام دهد ! اما عناصری مثل جورچین و کره ی هوش خود بیان هستند.
کودک به این دلیل جذب آن می شود که خود اسباب بازی نشان میدهد کودک چه کار باید کند. مجموعهای از تکالیف کلامی و غیرکلامی را انجام میدهم و معمولاً با تکالیف غیرکلامی شروع می کنم.
چرا که کودک دارای اوتیسم با این تکالیف راحت ترند. سپس تکالیف کلامی را جایگزین تکالیف غیرکلامی میکنم. تکالیف غیر کلامی شامل طرح های ساخته شده با مکعب ها، کار با مداد رنگی، جور کردن اشکال در کره هوش یا صفحات جورچین می باشد.
برای بچه های بزرگتر یا با مهارت های بیشتر از تکالیف پیچیده تری مثل ترسیم اشکال پیچیده استفاده می کنم.
برای تکالیف کلامی از مجموعه ای از سنجش های رسمی و غیررسمی در راستای بررسی ذخیره واژگان، مهارت های ادراکی و بیانی و کاربرد زبان استفاده می کنم.
در صورتی که کودک قادر باشد، همراه کودک کتابی را ورق می زنم و در مورد محتویات هر صفحه سوالاتی از کودک می پرسم، تا ببینم کودک فقط بر اجزای تصویر متمرکز شده است یا روابط بین اجزا را نیز درک میکند.
طی این تعاملات نحوه تماس چشمی، گسترده توجه، تحریکپذیری. حرکات کلیشهای و مواردی از این دست را نیز بررسی میکنم. در پایان نتیجه ارزیابی هایم را با گزارشهای والدین و سایر درمانگران مقایسه میکنم.
اگر نتایج ارزیابیهای من ، والدین و درمانگران تطابق داشت تشخیص را ارائه میدهم و برنامه درمانی مورد نظر را پیشنهاد می کنم.
در مواردی هم که عدم انطباق مشاهده کنم یا موارد مبهمی باقی بماند از ارائه تشخیص خودداری میکنم . در چنین موارد ترجیح میدهم از آزمونهای رسمی استفاده نمایم چرا که بیش تخمینی و کم تخمینی در تشخیص، هر دو مشکلاتی به بار می آورد.
والدین خواستار صداقت هستند لذا گفتن اینکه من هنوز مطمئن نیستم چیزی از ارزشهای پزشک کم خواهد کرد. در مجموع سلامت آینده فرزندتان متکی بر مداخلات درمانی صحیح است که برای وی انجام گیرد.
این امر خود مستلزم تشخیص رشد درست نیمرخ نقاط قوت و ضعف کودک و تعیین حوزههای رشدی است که نیازمند بیشترین مداخله میباشد.
همچنین تعیین وجود هر گونه مشکل پزشکی زیرساختی که بر رشد کودک اثر منفی بگذارد، نیز ضروری می باشد لذا یک معاینه جامع شامل هر دو بخش رشدی و پزشکی می باشد.
سوالات متداول:
1-اولین نشانههای هشداردهنده اوتیسم در کودکان معمولاً در چه سنی و چگونه ظاهر میشوند؟
برخی نشانههای اولیه ممکن است حتی قبل از ۱۲ ماهگی دیده شوند، اما اغلب بین ۱۸ تا ۲۴ ماهگی بارزتر میشوند.
2-تفاوت تشخیص اوتیسم در دختران و پسران چیست؟
دختران اغلب علائم پنهانتر دارند (مثل تقلید اجتماعی بهتر)، که ممکن است تشخیص را به تأخیر اندازد.