دسته: گفتار درمانی کودکان

ضربه به سر کودک چه موقع خطرناک است

زمان، نقش بسیار مهمی در درمان ضربه به سر کودک دارد. در ضربات شدید به سر کودک، هر چقدر فرایند درمان زودتر آغاز شود، نتیجه مطلوب تر خواهد بود. در ضربات متوسط به سر که مشخص نیست مغز چقدر آسیب دیده، نکته حائز اهمیت این است که بیمار را به طور دقیق تحت نظر بگیریم و تا 24 ساعت ابدایی از او مواظبت کنیم. این مواظبت در ضربات خفیف به سر کودک، در خانه هم امکان پذیر بوده اما مراجعه به پرشک خیلی بهتر است. اگر ضربه به سر کودک طی چند ساعت ابتدایی، باعث افت هوشیاری او نشود، به طور معمول بیشتر نگرانی ها برطرف می شود. البته باید با نشانه ها و عوارض ضربه به سر کودک آشنا باشیم و آن ها را به طور صحیح پیگیری کنیم. دکتر مهدی صابر با تشخیص دقیق این که ضربه به سر کودک چه موقع خطرناک است، به تشخیص بهترین انتخاب برای درمان یعنی گفتاردرمانی کودکان و کاردرمانی کودکان می پردازد.

شدت ضربه در موقع آسیب سر کودک

یکی از عامل هایی که پاسخ می دهد که شدت ضربه به سر کودک چه موقع خطرناک است، مدت زمان بی­هوشی است و شامل تعداد روزهایی است که از زمان ضربه تا زمان پیروی از دستور ها توسط کودک طول می­ کشد. صدمات شدید معمولاً هنگامی رخ می­ دهد که هوشیاری بیش از ۲۴ ساعت مختل باشد. مقیاس ­های دیگر، زمان لازم برای بازیابی توانایی درک زمان و موقعیت فضایی توسط کودک و بازگشت حافظه­ وقایع گذشته، فراموشی پس از سانحه، است. در مورد سطوح آسیب مغزی، آسیب­ های مغزی ملایم ۵۰ تا ۷۵ درصد ضربه ­های سر را شامل می­ شود و بسیاری از آن­ ها مورد ارزیابی پزشکی قرار نمی­ گیرند یا به عنوان موراد غیر قابل اعتنا مرخص می­ شوند. آسیب­ های مغزی ملایم آن­ هایی هستند که باعث از دست رفتن هوشیاری یا فراموشی پس از آسیب به مدت کمتر از یک ساعت می­ شوند و نمره­ اغمای گلاسکو بین ۱۳ تا ۱۵ کسب می­ کنند. بسیاری از کودکانی که در طول رشد ضربه­ های جزئی به سرشان وارد می­ شود، توسط کادر پزشکی، جدی تشخیص داده نمی­ شود و اغلب ارزیابی نمی­ شوند. آسیب مغزی ملایم می­ تواند با سردرد، خواب­ آلودگی، تحریک­ پذیری، انزوا و یا بی­ثباتی همراه باشد. آسیب ­های مغزی که با از دست دادن هوشیاری یا فراموشی پس از آسیب به مدت ۲۴-۱ ساعت و نمره ۱۰ اغمای گلاسکو همراه است، متوسط فرض می­ شوند. سردرد، اختلال حافظه و مشکلات رفتاری هنگامی که کودک در حال بهبود از آسیب مغزی است، بروز می­ کند. علاوه بر این، نشانه­ های ثانوی از قبیل هماتوم و تومور مغزی که نیازمند عمل جراحی هستند، اغلب در اثر آسیب مغزی ملایم به وجود می­ آیند. نشانه­ های اولیه شامل مشکلاتی در حل مسئله، حافظه، توجه / تمرکز است که با گذشت زمان و با گفتاردرمانی و کاردرمانی بهبود می ­یابند. آسیب مغزی شدید با از دست دادن هوشیاری یا فراموشی پس از آسیب به مدت بیش ۲۴ ساعت و نمره­ اغمای گلاسکو ۸-۳ همراه است. درمان پزشکی اغلب فوری و گسترده است و حدود نیمی از کودکانی که با آسیب مغزی شدید به اورژانس مراجعه می­ کنند، می­ میرند. برای آن­ هایی که نجات پیدا می­ کنند، نقایص شدیدی از لحاظ فیزیکی و عصبی – روانی وجود دارد. کودکانی که آسیب مغزی شدید دارند در بیمارستان می ­مانند و اغلب صدمه­ های دیگری نیز دارند.

خطر آسیب مغزی شدید در کودکان

کودکان با شدت ضربه به سر، نقایص هوشی و اختلالات روانپزشکی دارند. به همین دلیل مشکلاتی در پیشرفت تحصیلی دارند. همچنین در نامیدن اشیاء و یا تصاویر، روانی کلامی و مهارت­ های نوشتن نارسایی دارند. نقص ­های دیگری در حافظه، ریاضیات، توجه و سازماندهی به طور مکرر در این کودکان مشاهده می­ شود. طول زمان اغما نقش مهمی در اختلال شناختی و توانایی بازگشتن به مدرسه دارد. یک اغغمای طولانی با پیامد بدتر همراه است. بزرگسالان عموماً ظرف مدت ۱۸۰ روز از سانحه، توانایی­ هایی را مجدداً کسب خواهند کرد و مدت زمان احتمالی بهبود بین ۶ تا ۹ ماه از روز سانحه است. برای کودکان بهبودی آسیب ضربه ­ای مغز شدید می­ تواند ۵ تا ۶ سال پس از آسیب طول بکشد، با این وجود بیشترین پیشرفت ­ها ۲ تا ۳ سال پس از صدمه است و با گفتاردرمانی و کاردرمانی بهبود بیشتری پیدا می کند.

آسیب یک طرفه در ضربه به سر کودک

موضوع بسیار مهم دیگر در ضربه به سر کودک، آسیب یک طرفه است. اثرات آسیب یک طرفه به مغز در سنین پایین توسط نیمکره­ سالم جبران می­ شود. به عنوان مثال نیمکره راست می­ تواند پس از آسیب نیمکره­ چپ، عملکرد های زبانی را بر عهده گیرد. این کار به ازای کاهش عملکرد های نیمکره­ راست، مثلاً از نظر دیداری – فضایی، انجام می­ شود. انتقال زبان هنگام آسیب دیدن نواحی مربوط به گفتار در نیمکره­ چپ صورت می ­گیرد. هنگامی که ناحیه­ بروکا سالم می­ ماند، به جای انتقال عملکرد های زبانی به نیمکره راست، نیمکره چپ دوباره سازماندهی می­ شود. اگرچه در بدو تولد هر دو نیمکره از لحاظ عملکرد تخصص یافته هستند، ولیکن ظرفیت آن ­ها برای قبول وظایف نیمکره دیگر نسبتاً انعطاف­ پذیر است. با وجود این، شانس جبران در سطوح بالاتر توانایی، کمتر به نظر می ­رسد. برای مثال، عملکرد های ساده زبانی در صورت برداشتن نیمکره چپ سالم باقی می­ ماند، اما مهارت­ های زبانی پیچیده، مثل دستور زبان پیچیده، مخدوش می­ شود. به همین ترتیب برداشتن نیمکره­ راست، در مهارت­ های زبانی معمولی اختلال ایجاد می ­کند و مهارت­ های پیچیده فضایی – دیداری، مثل سازماندهی دیداری و درک فضایی، مختل می­ شوند. بر این اساس، در حالی که هر دو نیمکره می ­توانند عملکرد های نیمکره­ مخالف را بر عهده گیرند، اگر یکی از آن­ ها خیلی زود حذف شود نیمکره دیگر نمی­ تواند تمام وظایف آن را به عهده گیرد. در حالی که این یافته­ ها از عقیده­ انعطاف­ پذیری مغز حمایت می­ کند، مطالعاتی وجود دارد که نشان می­ دهند برداشتن یک نیمکره با عمل جراحی پس از آسیب مغزی، مشکلات کمتری را نسبت به زمانی که برداشتن از طریق جراحی امکان­ پذیر نیست، ایجاد می ­کند. این موضوع شاید به این علت باشد که نیمکره­ آسیب دیده اثرات غیر طبیعی بر نیمکره­ سالم دارد. همه این اثرات توسط مداخلات گفتاردرمانی و کاردرمانی قابل بهبود است.

سوالات متداول:

1.آیا ضربه به سر در کودکان قابل درمان است؟

آسیب مغزی ملایم می­ تواند با سردرد، خواب­ آلودگی، تحریک­ پذیری خود را نشان دهد در مقابل آسیب های شدیدتر به صورت بی هوشی از دست دادن حافظه و… مشخص می گردد. هرگونه ضربه به سر در نوزادان و کودکان باید مورد بررسی قرار گیرد،چون کودک و نوزاد توانایی بیان حالات و وضعیت خود را ندارد. در صورت بروز آسیب به مغز هر چه درمان سریعتر آغاز شود امکان بهبودی بیشتر است.

2.چه درمان هایی در صورت آسیب به مغز می تواند کمک کننده باشد؟

در کودکان به علت نوروپلاستیسیتی بالا در مغز امکان جبران آسیب هایمغزی توسط دیگر نقاط مغز وجود دارد به همین علت در صورت آغاز درمان در سنین پایین با کمک های توانبخشی شامل کاردرمانی و گفتاردرمانی می توان توانایی های کودک را تا حد زیادی بهبود بخشید و مشکلات به وجود آمده نظیر اختلالات حرکتی و گفتاری را در کودکان بهبود و استقلال فردی کودک را افزایش داد. مرکز گفتاردرمانی وکاردرمانی دکتر صابر در این راه همراه شماست.

گفتاردرمانی برای کودکان دبستانی

خیلی از والدین به هنگام ثبت نام کودک شان در دبستان یا باشگاه، کلاس های گوناگون و… متوجه اختلالات گفتاری کودکان شان می شوند. بسیاری از همین مشکلات گفتاری افراد هم در زمان کودکی شروع می شوند. بنابراین گفتاردرمانی و تمرینات گفتاردرمانی در زمان کودکی آغاز می شوند. کودکان با تاخیر های رشدی، کودکان مبتلا به اوتیسم و بسیاری دیگر از کودکان مشکلات شان در زمان کودکی مشخص می شوند و بنابراین خدمات گفتاردرمانی در کودکان بسیار اهمیت دارد. کلینیک گفتاردرمانی دکتر صابر، بهترین کلینیک گفتاردرمانی شرق تهران و بهترین کلینیک گفتاردرمانی غرب تهران، خدمات گفتاردرمانی برای کودکان دبستانی و حتی بزرگسالان را ارائه می دهد.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

اختلالات گفتاری شایع در دبستان

اختلالات گفتاری در دوران دبستان از جمله چالش‌های شایعی هستند که بسیاری از کودکان با آن مواجه می‌شوند. این اختلالات می‌توانند روند یادگیری، تعاملات اجتماعی و اعتماد‌به‌نفس کودک را تحت‌تأثیر قرار دهند. شناسایی به‌موقع و درمان اختلالات گفتاری در این سن اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا دبستان دوران شکل‌گیری مهارت‌های ارتباطی و زبانی کودک است. در این دوران، کودکان برای اولین‌بار با محیط‌های رسمی‌تری مانند کلاس درس روبه‌رو می‌شوند و نیاز دارند بتوانند منظور خود را به‌درستی بیان کنند و پیام معلم یا هم‌کلاسی‌های خود را دریافت نمایند. اختلالاتی مانند لکنت زبان، اختلال واجی (مشکلات تلفظ صداها)، تاخیر زبانی، اختلال در روانی گفتار و مشکلات در جمله‌بندی از جمله رایج‌ترین اختلالات گفتاری در سن دبستان هستند. کودکی که نمی‌تواند برخی صداها را به‌درستی بیان کند، ممکن است مورد تمسخر هم‌کلاسی‌ها قرار گیرد یا در پاسخ‌گویی به معلم دچار استرس شود. از طرفی، کودکی که دایره‌ی واژگان محدودی دارد، نمی‌تواند مفاهیم را به‌درستی بفهمد یا بیان کند و این مسئله در فهم مطالب درسی تأثیر منفی می‌گذارد. بنابراین، وجود اختلالات گفتاری می‌تواند موجب افت تحصیلی یا بروز مشکلات رفتاری در کودک شود. اهمیت آگاهی والدین، معلمان و مشاوران مدارس از این اختلالات در این‌جاست که با شناسایی به‌موقع و ارجاع به متخصص گفتاردرمانی، می‌توان جلوی بسیاری از مشکلات آینده را گرفت. گفتاردرمانگر با ارزیابی دقیق و تخصصی می‌تواند نوع و شدت اختلال را شناسایی کند و برنامه‌ی درمانی مناسبی طراحی نماید. بنابراین، آشنایی با اختلالات گفتاری شایع در دبستان، یکی از ضرورت‌های آموزش و پرورش نوین است و نباید آن را نادیده گرفت. استفاده از خدمات گفتاردرمانی در دوران ابتدایی می‌تواند نقش مهمی در بهبود عملکرد زبانی و در نتیجه پیشرفت تحصیلی کودک داشته باشد. در نهایت، می‌توان گفت که اختلالات گفتاری در سن دبستان مسئله‌ای جدی است که نیاز به توجه، ارزیابی تخصصی و مداخله‌ی زودهنگام دارد.

ضعف های تحصیلی و گفتاردرمانی کودکان

ضعف‌ های موجود در حافظه کوتاه مدت و حافظه کاری نه تنها رشد زبان را در کودکان اختلال ویژه زبانی به تأخیر می‌ اندازد، بلکه آ‌‌ن‌ ها را در معرض خطر شکست تحصیلی و ناتوانی یادگیری قرار می‌ دهد. این ارتباط در کودکان کم سن و سال بیشتر است و بعد از سن ۸ سالگی کاهش می‌ یابد. در عین حال، برخی از مطالعات حاکی از آن است که حتی اگر اختلالات زبانی در طول دبستان حل شوند، این کودکان در معرض ناتوانی‌ های یادگیری در خواندن و نوشتن قرار دارند که با گفتاردرمانی بهبود می یابد. کودکانی که سرعت کند تری دارند، بیشتر در معرض خطر اختلال خواندن هستند. روانی خواندن شفاهی در دانش‌ آموزان با نقایص زبانی و گفتاری ضعیف‌ تر است. البته همه این موارد توسط گفتاردرمانی برای کودکان قابل بهبود یا درمان می باشد.

نقش گفتاردرمانی در پیشرفت تحصیلی

گفتاردرمانی یکی از مؤثرترین روش‌های توان‌بخشی در بهبود توانایی‌های زبانی و گفتاری کودکان است و نقش بسیار مهمی در پیشرفت تحصیلی ایفا می‌کند. در دوران تحصیل، به‌ویژه در مقطع ابتدایی، مهارت‌های زبانی نقش کلیدی در درک مفاهیم درسی، مشارکت در کلاس و برقراری ارتباط با دیگران دارند. زمانی‌که کودک دچار مشکلاتی مانند لکنت، تاخیر زبانی، اختلال در درک زبان یا اختلال در تلفظ صداها باشد، توانایی او در تعامل با معلم، فهم مطالب درسی و ارائه‌ی پاسخ‌های شفاهی به‌شدت کاهش می‌یابد. این امر می‌تواند منجر به کاهش اعتماد‌به‌نفس، انزوا از جمع و در نهایت افت تحصیلی شود. گفتاردرمانی با تمرکز بر بهبود جنبه‌های مختلف گفتار و زبان، به کودک کمک می‌کند تا مهارت‌های مورد‌نیاز برای موفقیت در مدرسه را کسب کند. گفتاردرمانگر پس از ارزیابی دقیق، برنامه‌ای شخصی‌سازی‌ شده تهیه می‌کند که در آن تمریناتی برای تقویت عضلات گفتاری، افزایش دایره‌ی واژگان، بهبود ساختار جمله‌سازی و کاهش مشکلات تلفظ وجود دارد. همچنین، گفتاردرمانگر می‌تواند به کودکانی که در درک دستورات، خواندن، نوشتن یا درک مفاهیم زبانی مشکل دارند نیز کمک کند. ارتباط مؤثر میان گفتاردرمانگر و معلمان نیز در روند درمان بسیار مؤثر است؛ زیرا معلم می‌تواند بازخورد مناسبی درباره‌ی نحوه‌ی عملکرد کودک در کلاس ارائه دهد و به اجرای تمرینات در محیط آموزشی کمک کند. علاوه‌بر‌این، گفتاردرمانی می‌تواند از بروز مشکلات رفتاری ناشی از ناتوانی در برقراری ارتباط پیشگیری کند. کودکی که نمی‌تواند نیازها یا احساسات خود را بیان کند، ممکن است با پرخاشگری یا گوشه‌گیری واکنش نشان دهد. بنابراین، گفتاردرمانی تنها بر جنبه‌ی زبانی تمرکز ندارد، بلکه به‌صورت غیرمستقیم، بر رفتار، روابط اجتماعی و اعتماد‌به‌نفس کودک نیز اثر مثبت دارد. در مجموع، نقش گفتاردرمانی در پیشرفت تحصیلی کودک، بسیار فراتر از بهبود تلفظ یا جمله‌سازی است و باید آن را به‌عنوان یکی از عوامل کلیدی در موفقیت تحصیلی مورد توجه قرار داد.

مشکلات هیجانی و رفتاری برای کودکان دبستانی

افراد دارای اختلال ویژه زبانی در معرض خطر رو به رشد اختلالات روان‌ پزشکی در طول دوره زندگی خود هستند که با گفتاردرمانی برای کودکان قابل حل است. مشکلات رفتاری و هیجانی به وسیله ناتوانی خواندن میانجی‌ گری می‌ شوند، میزان اضطراب و افسردگی در نوجوانان با تاریخچه اختلال ویژه زبانی به خصوص در بین دختران بالاتر است و اختلال ویژه زبانی، احتمال بروز ترس اجتماعی را افزایش می‌ دهد. علاوه بر این، میزان خشونت، تخلف و اختلالات ایذایی در پسران دارای اختلال ویژه زبانی بیشتر دیده شده است. گزارش شیوع به طور مشخصی برای کودکان با مشکلات زبان دریافتی و کودکانی که مشکلات زبانی آ‌‌ن‌ ها تا سن ۶ سالگی حل نشده باشد، بیشتر است. در یک مطالعه طولی ۱۵ ساله، افرادی که تأخیر زبانی حل نشده داشتند، به خصوص آن‌ هایی که هر دو مشکل زبان دریافتی و ادراکی را نشان می‌ دادند، در نوجوانی با مشکلات اجتماعی بیشتری رو به‌ رو شدند. علاوه بر آن، مشخص شده است که کودکان پیش‌ دبستانی دارای اختلال ویژه زبانی غالباً مشکلات رفتاری، بیش‌ فعالی، کم‌ توجهی، کناره‌ گیری اجتماعی و وابستگی بیشتری نشان می‌ دهند. این مشکلات رفتاری ممکن است پیرو اختلال ویژه زبانی ایجاد شده باشند که توسط متخصصین گفتاردرمانی بهبود پیدا می کند.

سوالات متداول:

1-آیا گفتاردرمانی فقط برای کودکانی است که صحبت نمی‌کنند؟

خیر، گفتاردرمانی نه‌تنها برای کودکانی که صحبت نمی‌کنند، بلکه برای کودکانی با مشکلات تلفظ، لکنت، درک زبانی، جمله‌بندی نادرست و سایر اختلالات گفتاری نیز مفید است. هدف، بهبود مهارت‌های ارتباطی و زبانی کودک است.

2-نقش والدین در فرآیند گفتاردرمانی چیست؟

والدین نقش مهمی در موفقیت گفتاردرمانی دارند. آن‌ها باید تمرینات ارائه‌شده توسط گفتاردرمانگر را در خانه با کودک انجام دهند، محیطی حمایتی فراهم کنند و با درمانگر در ارتباط باشند تا پیشرفت کودک را پیگیری کنند.

بازی برای تقویت گفتار کودک اوتیسم

اختلال طیف اوتیسم نوعی ناتوانی در رشد بوده که عموما پیش از ۳ سالگی خود را نشان می‌ دهد. اوتیسم نوعی اختلال عصبی است که اختلال در ارتباطات و حتی اختلال در تعاملات اجتماعی و مهارت‌ های شناختی را شامل می شود. یکی از مشکلات کودکان مبتلا به اوتیسم، اختلال گفتار است. صحبت کردن کودک اوتیسم به طور معمول یکی از چالش های اساسی والدین می باشد که خانواده ها برای درمان و تقویت گفتار کودک اوتیسم خود از متخصصین گفتاردرمانی برای کودکان اوتیسم راهنمایی می گیرند تا کودک شان توانایی های لازم را کسب کند. خانواده ها عموما از طریق تاخیر گفتاری و اختلالات گفتاری کودک اوتیسم متوجه نوع اختلال آن ها می شون.، گفتاردرمانان عموما در کمک به تشخیص درمان اوتیسم و ​​ارجاع به سایر متخصصان، نقش بسیار مهمی دارند. گفتاردرمانی که با کودک مبتلا به اوتیسم کار می‌ کند، احتمال دارد از برخی رویکرد هایبازی برای درمان تاخیر گفتار کودک اوتیسم استفاده کند. مرکز اتیسم دکتر صابر با بهترین گفتاردرمانی برای کودکان اوتیسم و انتخاب بهترین بازی برای تقویت گفتار کودک اوتیسم به درمان اختلالات گفتاری و زبانی و گفتاردرمانی اوتیسم می پردازد.

وسوسه ­های ارتباطی در تقویت گفتار کودک اوتیسم

اگر کودک به صورت خود انگیخته نمی­ تواند ارتباط برقرار کند، ارزیابگر می ­تواند توجه کودک برای تقویت گفتار کودک اوتیسم را از طریق وسوسه­ های ارتباطی جلب کند. این بافت­ ها برای جلب توجه کودک برای برقراری ارتباط طراحی می­ شوند. این موقعیت ­ها برای کودکانی که بین مرحله ­ی پیش زبانی تا مرحله ­ی ابتدایی زبان هستند، بهتر عمل می ­کند زیرا آن­ ها ممکن است که غیر کلامی باشند و آن­ ها می­ توانند برای کودکان با ارتباط محدود به کار گرفته شوند. برای مثال ارزیابگر می­ تواند یک بادکنک را باد کند و سپس به آهستگی هوای آن را خارج کند و صبر کند تا کودک پاسخی بدهد تا گفتار کودک اوتیسم تقویت شود. ارزیابگر اگر توانست کوک را وسوسه کند باید نوع پاسخ کودک را یادداشت نماید (ژست، صداسازی یا کلمات). چند موقعیت وسوسه برانگیز ارتباطی می ­تواند به عنوان بخشی از ارزیابی بالینی برای گفتاردرمانی استفاده شود.

تحلیل نمونه­ بازی برای تقویت گفتار کودک اوتیسم

ارزیابگر می ­تواند بازی کودک ۸ ماهه تا ۵ ساله را ارزیابی کند تا بهترین بازی برای تقویت گفتار کودک اوتیسم را انتخاب کند. اطلاعات به دست آمده از طریق مشاهده­ ی مستقیم می­ تواند تکمیل کننده­ ی مصاحبه، چک لیست و با دستور العمل ­های استاندارد باشد. تحلیل بازی باید بر اساس یک نمونه که نمایشگر رفتار های بازی کودک با استفاده از مجموعه ­ی متنوعی از وسایل است، باشد. نمونه­ ی بازی کودک باید حدود ۳۰ دقیقه طول بکشد و بستگی به بافت دارد و مداخله­ گر می­ تواند از بخش ­هایی از نمونه ­ی زبانی برای تحلیل بازی استفاده کند. مثل رفتار های زبانی، رفتار های بازی هم می­ تواند به صورت تقلیدی، خود انگیخته با سرنخ­دهی شده یادداشت شود. علاوه بر سطوح بازی، بازی کودک باید از ۴ بعد ارزیابی شود: بافت زدایی، بافت مربوطه، سازماندهی و روابط بین خود و دیگران.

مراحل تقویت گفتار کودک اوتیسم

مقیاس بازی west by

این مقیاس مهارت ­های بازی و گفتار را به صورت موازی بررسی می ­کند.

مرحله­ 1:

۱۹-۱۷ ماهگی: کودک به طور هم­زمان با استفاده از اشیاء در موقعیت­ های روزمره شروع به ارتباطات معنایی و عملکردی می­ کند مثل رد کردن، انکار و ….

مرحله­ ۲:

۲۲-۱۹ ماهگی: هم­زمان با ترکیب ۲ فعالیت یا ۲ اسباب­ بازی شروع به ترکیب واژگان می ­کند.

مرحله­ ۳:

۲ سالگی: هم­زمان با پیچیده شدن کار های منفرد و ساده شروع به استفاده از عبارات و نشانه­ های ساختارشناسی می­ کند.

مرحله­ ۴:

5/2 سالگی: در این مرحله بازی ­ها لذت­ بخش و تکانشی­ اند و کودک به پرسش ­ها پاسخ می ­دهد.

مرحله­ ۵:

۳ سالگی: کودک در این مرحله به اجرای دوباره­ پیشامد های تجربه شده می ­پردازد. در حالی ­که توانایی اطلاع دادن، پیشگویی، قصه­ گویی و استفاده از زمان حال و گذشته را دارد.

مرحله­ ۶:

3- 5/3 سالگی: کودک در این مرحله به فعالیت ­های ساختگی، استفاده از عروسک به جای شخصیت ­ها می ­پردازد در حالی­ که هم­زمان با آن­ ها علایق خود را بیان می­ کند. استدلال می­ کند و …

مرحله­ ۷:

5/3- 4 سالگی: از ابزار برای ساختن صحنه و از زبان برای ایفای نقش استفاده می ­کند و به چرا و چگونه پاسخ می­ دهد.

مرحله­ ۸:

۵ سالگی: از زبان برای چیدن صحنه استفاده می­ کند (ابزاری ندارد، مثلا می ­گوید من یک پادشاهم و روی اسب نشسته ­ام و …). در این مرحله بازی ­ها تخیلی­ اند و هم­زمان در این مرحله کودک از واژگان نحوی (ربطی) مانند پس و … استفاده می­ کند.

سطوح نمادین بازی تقویت گفتار

1.سطح بازی نمادین: وانمود کردن مثلا نوشیدن چای

2.سطح بازی نمادین: استفاده از اسباب­ بازی در ارتباط با خود مثلا هل دادن ماشین

3.سطح بازی مستقیم: عروسک گردانی

4.سطح بازی ترکیبی: ترکیب بازی ­ها

5.سطح بازی مستقیم درونی: نشان دادن برخی برنامه­ ها در بازی

ارزیابی متکی بر بازی و گفتاردرمانی کودکان

در این روش والدین و متخصصین به مشاهده­ ی قوانین گوناگون موجود در بازی­ های گوناگون بدون ساختار و دارای ساختار کودک می­ پردازند. اطلاعات به دست آمده از این روش ما را از مهارت­ های حسی و حرکتی، اجتماعی، عاطفی، زبانی و ارتباطی کودک آگاه می­ کند. این روش برای کودکان از سنین نوزادی تا ۶ سالگی و نیز برای کودکانی که دچار ناتوانی ­هایی هستند، قابل اجراست. به طور خلاصه ارزیابگر باید از ارزیابی ­های غیر استاندارد متنوع برای تقویت گفتار کودک اوتیسم و مقیاس ­های غیر رسمی به منظور هدایت ارزیابی ارتباط – زبان درکی در طیف اوتیسم استفاده کند که این شامل مشاهده­ ی رفتاری که هسته­ ی اصلی نقص در اوتیسم می ­باشد هم می­ شود. در مرکز ارزیابی­ ها، ارزیابی ارتباط و زبان (نمونه­ گیری و تحلیل آن) خواهد بود و بر روی استخراج وسوسه­ های ارتباطی و اهمیت ارزیابی غیر رسمی درک نیز تأکید می­ شود.

بازی‌های تقلید صوتی: روشی لذت‌بخش برای تحریک گفتار در اوتیسم

بازی‌های تقلید صوتی یکی از مؤثرترین روش‌ها برای تحریک تکلم کودکان اوتیسم محسوب می‌شوند. این بازی‌ها با ایجاد محیطی شاد و بدون استرس، به کودکان کمک می‌کنند تا به طور طبیعی صداها، کلمات و جملات ساده را تمرین کنند. بسیاری از کودکان طیف اوتیسم با چالش‌های گفتاری روبرو هستند و بازی‌های صوتی می‌توانند راهکاری جذاب برای تشویق آنها به تولید صدا باشد.

چرا بازی‌های تقلید صوتی در اوتیسم مؤثر هستند؟

این بازی‌ها بر اساس علایق کودک طراحی می‌شوند. مثلاً اگر کودک به حیوانات علاقه دارد، می‌توان با تقلید صدای حیوانات شروع کرد. روش کار ساده است: ابتدا درمانگر یا والدین صداها را تولید می‌کنند، سپس از کودک می‌خواهند همان صدا را تکرار کند. می‌توان از اسباب‌بازی‌های صدادار یا تصاویر حیوانات برای جذاب‌تر کردن بازی استفاده کرد.

نمونه‌هایی از بازی‌های تقلید صوتی:

بازی “صدای چی هست؟”: پخش صدای حیوانات و حدس زدن نام حیوان

بازی “منو تکرار کن”: گفتن کلمات ساده با آهنگ و ریتم خاص

بازی “صداهای محیطی”: تقلید صداهایی مثل بوق ماشین یا صدای باران

سوالات متداول:

1-اگر کودک فقط چند صدا تکرار می‌کند چه کار کنیم؟
این کاملاً طبیعی است. همان صداها را توسعه دهید. مثلاً اگر “ما” می‌گوید، به تدریج “مامان” را آموزش دهید. هر پیشرفت کوچکی را تشویق کنید.

2-چه ویژگی‌هایی باید در انتخاب بازی برای تقویت گفتار کودک اوتیسم در نظر گرفته شود؟
بازی باید:
-ساختار واضح و قابل پیش‌بینی داشته باشد

-جذاب و انگیزه‌بخش باشد

-متناسب با سطح زبانی و شناختی کودک باشد

-فرصت‌های تکرار و تمرین ارائه دهد

-شامل تعامل چهره‌به‌چهره یا واکنش متقابل باشد

گفتاردرمانی اوتیسم و تقویت مهارت های ارتباطی

گفتاردرمانی اوتیسم به منظور بهبود گفتار و بهتر شدن برقراری ارتباط اجتماعی کودک با دیگران ارائه می شود. زبان وسیله انتقال پیام بوده و پیدایش هر نوع اختلال زبانی می تواند موجب بروز مشکل در برقراری ارتباط با دیگر افراد شود و به این دلیل که مشکلات گفتاری و ناتوانی در برقراری ارتباط موثر یکی از علائم شایع اختلال طیف اوتیسم است، گفتاردرمانی اوتیسم از اهمیت بسیاری برخوردار است. گفتاردرمانی اوتیسم نقش مهمی در تشخیص و افزایش رشد ارتباط اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی کودکان مبتلا به اوتیسم دارد. گفتاردرمانی اوتیسم و تقویت مهارت های ارتباطی به کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم در بهبود توانایی صحبت کردن و برقراری ارتباط کمک های بسیاری می کند. مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی دکتر صابر، بهترین گفتار درمانی برای کودکان در تهران، با انجام تمرینات گفتاردرمانی اوتیسم و تقویت مهارت های ارتباطی کودکان به بهبود اختلالات گفتاری این کودکان کمک می کند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

تاثیر وسوسه‌ های ارتباطی در گفتاردرمانی اوتیسم

وسوسه‌ های ارتباطی موقعیت‌ هایی هستند که برای کودکانی که به‌ صورت خود انگیخته نمی‌ توانند ارتباط برقرار کنند، طراحی می‌ شوند و به تقویت مهارت های ارتباطی آن ها کمک می کند. این موقعیت‌ ها برای جلب توجه کودک و تشویق او به برقراری ارتباط مفید هستند و برای کودکانی که بین مرحله‌ی پیش زبانی تا مرحله­ ی ابتدایی زبان هستند، بهتر عمل می‌ کند زیرا آن‌ ها ممکن است که غیرکلامی باشند و آن‌ ها می‌ توانند برای کودکان با ارتباط محدود به ‌کار گرفته شوند. برای مثال مداخله‌ گر می‌ تواند یک بادکنک را باد کند و سپس به ‌آهستگی هوای آن را خارج کند و صبر کند تا کودک پاسخی بدهد. مداخله‌ گر اگر توانست کودک را وسوسه کند باید نوع پاسخ کودک را یادداشت نماید و در جلسات بعدی برای توسعه ی شکل پاسخ تلاش کند. (ژست، صداسازی یا کلمات)

چند نمونه از موقعیت‌ های وسوسه برانگیز ارتباطی در گفتاردرمانی اوتیسم در زیر قابل ‌ملاحظه است:

• خوردن غذای مورد علاقه کودک بدون تعارف کردن به او
• باد کردن یک بادکنک در مقابل کودک و سپس خالی کردن هوای آن
• کوک کردن یک اسباب‌ بازی کوکی، تمام شدن کوک آن و سپس دادن آن به کودک
• قرار دادن اشیاء مورد علاقه ­ی کودک در ظرفی شیشه‌ ای که در آن محکم بسته شده است
• قطع کردن بازی مورد علاقه­ ی کودک به انتظار کشیدن برای تلاش کودک جهت برقراری مجدد بازی

در ادامه ­ی مبحث قبل باید توجه داشت که چنانچه کودک با کمی الگو دهی از جانب ارزیابگر توانست مدل‌ ها را به ‌کار ببرد و رفتار هدفمندی را بروز دهد، نشان‌ دهنده­ ی این است که کودک می‌ تواند از مداخله­ ی متمرکز بر روی استخراج ارتباط هدفمند بهره ببرد. در این مرحله باید به نوع مقاصد ارتباطی مورد استفاده توسط کودک، شیوه­ ی رسیدن به مقاصد و فراوانی این رفتارها ارتباطی توجه نمود و در جهت گسترش آن‌ ها تلاش کرد.

 انواع مقاصد ارتباطی در گفتاردرمانی اوتیسم

• مقاصد ساده:
• جلب توجه
• بیان تقاضا
• رد کردن، امتناع و اعتراض
• مقاصد پیچیده‌ تر:
• درخواست اطلاعات
• ارائه اطلاعات
• تأیید
• تشکر

اوتیسم در کودکان به‌ صورت غیر طبیعی در مقاصدی مانند درخواست و اعتراض، نمود بیشتری پیدا می کند، این در حالی است که کودکان طبیعی، بیشتر از مقاصدی که نیازمند توجه است استفاده می‌ کنند مثل نشان ‌دادن، نمایش دادن و… شیوه­ های رسیدن به مقاصد ارتباطی در طی رشد دچار تحول می‌ شود به‌ گونه‌ ای که کودکان در ابتدا از ژست (۸- ماهگی ۱۲) سپس از آواسازی (۱۲-۱۸ ماهگی) و در نهایت از کلمات قراردادی (۱۸-۲۴ ماهگی) به‌ منظور رسیدن به هدف خود بهره می‌ برند.

روش هایی برای تقویت مهارت های ارتباطی کودکان اوتیسم

• هر بار سطح بالاتری را از کودک انتظار داشته باشید: مثلاً در دالی بازی، اول در طی اجرای بازی توقعی از کودک در خصوص بازی ایجاد کنید و بازی را آن‌ قدر تکرار کنید که کودک به روند بازی عادت کند مثلاً هر بار دست روی صورت بگذارید و سپس با برداشتن دست کلمه ­ی دالی را ادا کنید اما پس ‌از مدتی این توقع را بشکنید مثلاً دست خود را روی صورت نگه دارید و اجازه دهید کودک با عکس‌ العمل خود، شما را مجبور به ادامه بازی کند و سپس هر بار عکس‌العمل کودک را رشد دهید مثلاً در دفعات اول کشیدن و دست شما توسط کودک، پاسخی که قابل ‌قبول است ولی در مراحل بعد انتظار بیشتری از او داشته باشید مثلاً این ‌که صداسازی کند و یا این ‌که کلمه‌ ای که همیشه می شنیده و الگوی کافی از آن گرفته است را بیان کند.
• بین اعمال کودک و کلمات رابطه‌ ایجاد کنید: مثلاً زمانی که کودک دستانش را به ‌منظور بغل شدن بالا می‌ آورد بگویید بغلت کنم! بغل…
• در مقابل هر صدا سازی و یا حتی ژست، به کودک پاداش دهید.
• از تکنیک‌ های آموزش پیش زبانی فراگیر (PMT) استفاده کنید.
• اشیاء مورد علاقه کودک را دور از دسترس او قرار دهید و یا ترتیب مورد انتظار کودک را برهم زنید.
• جهت تمرکز کودک بر روی شی انتظار بکشید.
• جهت نشان ‌دادن واکنشی که از جانب کودک به ‌گونه‌ ای که ما بتوانیم از آن به ‌عنوان درخواست تعبیر کنیم، انتظار بکشید. باید توجه شود که در طی اجرای این تکنیک ممکن است کودکانی بی‌ میل و یا غیر آغازگر باشند! راه‌ حل‌ های زیر منجر به تحریک کودک می‌ شود و او را تشویق می‌ کند که رفتار های بیشتری را تولید نماید.
• تقلید حرکتی تصادفی: اعمال حرکتی خود را تقلید کنید.
• تقلید صوتی تصادفی: اعمال ساده کودک را تقلید کنید.
• زمانی ‌که کودک با انجام مراحل قبل به آغازگری دست یافت، باید فراوانی این رفتارها را افزایش داد. راه ‌حل: تأخیر زمانی: در طی فعالیت‌ ها وقفه ایجاد کنید به‌ گونه‌ ای که اشکالی از مقاصد ارتباطی، در کودک برانگیخته شود.
• تحریک کلامی: سرنخ‌ هایی در ارتباط با مقاصد کودک ارائه کنید. (مثلاً چی می‌ خوای؟ / توپ می‌ خوای؟ و… )

همه موارد گفته شده در بهبود گفتاردرمانی اوتیسم و تقویت مهارت های ارتباطی کودکان مبتلا به اوتیسم بسیار موثر می باشد.

سوالات متداول:

1-چطور می‌توانم فهمیدن شوخی و کنایه را به کودک اوتیستیکم آموزش دهم؟
از “داستان‌های اجتماعی مصور” استفاده کنید که حالت‌های مختلف چهره و معنی واقعی جملات را با تصاویر طنزآمیز مقایسه می‌کند.

2-چرا کودکان اوتیستیک در برقراری ارتباط چشمی مشکل دارند؟
این مسئله ناشی از تفاوت در پردازش حسی و اضطراب اجتماعی است. گفتاردرمانگران با تمرینات تدریجی مانند “نگاه کن-بگیر” و استفاده از اسباب‌بازی‌های جذاب، این مهارت را بهبود می‌بخشند.

اکولالیا اوتیسم چیست

اکولالیا وضعیتی است که می تواند با اوتیسم در ارتباط باشد و به عنوان یکی از علائم اختلال طیف اوتیسم باشد. تکرار کلمات در کودکان مبتلا به اکولالیا شایع است، آن ها نمی توانند با دیگران ارتباط مناسبی داشته باشند به دلیل این که همزمان برای ارائه ی تفکرات و ارتباط شان تلاش می کنند. به عنوان مثال اگر از آن ها سوالی پرسیده شود، احتمال دارد به طور دائم سؤال را تکرار کنند تا این که بتوانند جواب سوال را بدهند. به چندین روش اختلال طیف اوتیسم می تواند سبب به وجود آمدن اکولالیا شود، برخی از کودکان این وضعیت را فقط زمانی تجربه می کنند که تحت فشار یا استرس باشند، اما برخی دیگر آن را در هر زمانی تجربه می کنند و این احتمال دارد در پایان موجب شود سکوت را انتخاب کنند چرا که نمی توانند عقاید شان را ابراز کنند. همه کودکان یک زمانی اکولالیا را تجربه می کنند که زبان گفتاری را یاد می گیرند اما در این میان، کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم بیشتر در معرض ابتلا به اکولالیا می باشند. کلینیک گفتاردرمانی دکتر صابر، بهترین مرکز توانبخشی کودکان اوتیسم در تهران، با در نظر گرفتن خدمات گفتاردرمانی کودکان اوتیسم به درمان اکولالیا اوتیسم و تکرار کلمات در کودکان می پردازد. همچنین خدمات رفتاردرمانی و بازی درمانی به ایجاد ارتباط اجتماعی مناسب در کودکان و بهبود در خود مانگی کودک کمک می نماید.

انواع تکرار کلمات در کودکان اوتیسم

چندین ویژگی زبانی کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم منعکس کننده مشکلات تعاملی شکل وکاربرد زبان می‌ باشد. این ویژگی‌ ها شامل: اکولالیا، زبان مخصوص به خود، تکرار کلمات در کودکان و معکوس سازی ضمایر می‌ باشد.

اکولالیا: کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم که محدودیت در مهارت‌ های کلامی دارند، ممکن است از اکولالیا استفاده کنند که یکی از خاموش‌ ترین ویژگی‌ های انحرافی زبان در اوتیسم می‌ باشد. اکولالیا تکرار گفته قبلی است که می‌ تواند فوری یا تأخیری باشد.

اکوی فوری: مستقیما به دنبال گفته‌ های قبلی اتفاق می‌ افتد و معمولاً ویژگی‌ های زبانی و فرازبانی را به اشتراک می‌ گذارد.

اکوی تاخیری: به تکرار چیزی که در جایی دیگر شنیده است اشاره دارد( مثلا قبلا والدینش در پاسخ به این که نباید به چیزی دست بزند به او گفته‌ اند که « به اون دست نزن» و کودک این گفته را در جای دیگر تکرار می‌ کند. گاهی این اکو می‌ تواند به علت یک برنامه تلویزیونی یا فیلم باشد.

باید توجه داشت که اکوی فوری و تاخیری هر دو می‌ توانند در عملکرد ارتباطی مورد استفاده باشند! به این صورت که می‌ توانند به سمت گفتاری هدفمند جهت دهی شوند.

زبان مخصوص به خود: نمونه‌ های از اکوی تاخیری می‌ تواند معانی مخصوص به خود داشته باشد که شنونده آن را درک نمی‌ کند مگر آن که بافت منشأ آن را بداند.

نمونه‌ ای از کاربرد گفته‌ های مخصوص به خود: سگ را از بالکن پرت نکن!

این گفته قبلا توسط والدین کودک استفاده شده و کودک نیز برای کنترل رفتار خود درمواقعی دیگر آن را به کار می‌ برد.

شکل‌ های مخصوص به خودزبان می‌ تواند برای کودک اوتیستیک عملکرد ارتباطی داشته باشد مخصوصا برای آن هایی که بیان محدود دارند. آن ها ممکن است زمانی از آن استفاده کنند که محدودیت در درک دارند در واقع برای پر کردن مکالمه یا برای حفظ عملکرد کاربرد شناختی.

معکوس سازی ضمایر: کودکان اوتیستیک از ضمایر دوم شخص برای اول شخص استفاده می‌ کنند: من… تو؛ که ممکن است ریشه در اکوی آن ها داشته باشد. این رفتار غیر عادی زبانی می‌ تواند مشکل در deixis را منعکس کند ( جنبه‌ ای  از زبان که تغییر روابط بین گوینده و شنونده را تنظیم می‌ کند). در واقع مشکل اصلی آن‌ ها ناتوانی در معکوس سازی ضمایر است نه معکوس سازی آن ها که این موضوع می‌ تواند ناشی از عدم انعطاف پذیری آن‌ ها باشد. این ویژگی در همه کودکان اوتیستیک صادق نیست. شرکت در مکالمه و تولید روایت احتیاج به فهم کودک از نقش شنونده و گوینده دارد. ارزیابی این بخش شامل توجه به مهارت‌ های مکالمه‌ ای بچه‌ های مبتلا به اوتیسم می‌ شود.

علل و دلایل اکولالیا در کودکان اوتیسم

اکولالیا یا طوطی وار حرف زدن کودکان اوتیسم، پدیده‌ای شایع است که ریشه در تفاوت‌های عصبی-شناختی این کودکان دارد. یکی از اصلی‌ترین دلایل این رفتار، چالش در پردازش زبان است. کودکان اوتیستیک اغلب در درک معنی کلمات و ساخت جملات اصلی مشکل دارند، بنابراین به تکرار آنچه می‌شنوند روی می‌آورند. این رفتار ممکن است راهی برای تمرین زبان یا پاسخ به اضطراب در موقعیت‌های اجتماعی باشد. از دیدگاه عصب‌شناختی، اکولالیا می‌تواند ناشی از تفاوت در مسیرهای مغزی مربوط به زبان و ارتباط باشد. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که کودکان اوتیستیک در استفاده از نواحی زبانی مغز (مثل ناحیه بروکا) با کودکان عادی تفاوت دارند. همچنین، حافظه شنیداری قوی این کودکان باعث می‌شود جملات را دقیقاً به خاطر بسپارند، بدون اینکه لزوماً معنی آن‌ها را درک کنند. در برخی موارد، اکولالیا استراتژی ارتباطی است. کودکانی که در بیان نیازهای خود مشکل دارند، ممکن است از جملات تکرارشده به عنوان ابزاری برای تعامل استفاده کنند. به عنوان مثال، کودکی که گرسنه است، به جای گفتن “من گرسنه‌ام”، ممکن است جمله‌ای را که قبلاً در این موقعیت شنیده تکرار کند، مثل “می‌خوایم غذا بخوریم؟” شناخت این دلایل به والدین و درمانگران کمک می‌کند تا با دید بهتری به مدیریت این رفتار بپردازند و راهکارهای مؤثری برای تبدیل تکرارهای کلامی به ارتباط معنادار ارائه دهند.

تفاوت اکولالیا فوری و تأخیری در کودکان اوتیسم

اکولالیا یا تکرار طوطی‌وار گفتار دیگران در کودکان اوتیستیک به دو شکل اصلی دیده می‌شود: اکولالیا فوری و اکولالیا تأخیری. درک تفاوت این دو نوع برای والدین و درمانگران ضروری است، چرا که هر کدام نشانه‌های متفاوتی داشته و نیاز به راهکارهای درمانی خاص خود دارند.

اکولالیا فوری به تکرار فوری و بلافاصله کلمات یا جملات گفته شده توسط دیگران اشاره دارد. برای مثال، وقتی از کودک پرسیده می‌شود “اسمت چیه؟”، او هم دقیقاً همین سوال را تکرار می‌کند. این نوع اکولالیا معمولاً نشانه‌ای از تلاش کودک برای برقراری ارتباط است، حتی اگر درک کاملی از معنی کلمات نداشته باشد. در گفتاردرمانی، از این ویژگی می‌توان برای آموزش پاسخ‌های مناسب استفاده کرد، مثلاً با مدل‌دادن پاسخ صحیح پس از پرسش. از طرف دیگر، اکولالیا تأخیری به تکرار کلمات یا جملات پس از گذشت مدت زمانی از شنیدن آنها اشاره دارد. این نوع اکولالیا ممکن است ساعت‌ها، روزها یا حتی ماه‌ها بعد ظاهر شود. مثلاً کودکی که دیالوگ‌های کارتون موردعلاقه‌اش را در موقعیت‌های نامربوط تکرار می‌کند. این رفتار اغلب راهکاری برای خودتنظیمی یا بیان احساسات است، اما معمولاً ارتباط مستقیمی با موقعیت فعلی ندارد. درمان این نوع اکولالیا پیچیده‌تر است و نیاز به روش‌هایی مانند آموزش جایگزین‌های ارتباطی دارد.

شناخت این تفاوت‌ها به والدین کمک می‌کند تا واکنش مناسب‌تری به رفتارهای کلامی کودک نشان دهند. در حالی که اکولالیا فوری می‌تواند نقطه شروعی برای آموزش ارتباط باشد، اکولالیا تأخیری اغلب نیاز به راهکارهای تخصصی‌تری دارد. گفتاردرمانگران معمولاً از هر دو نوع اکولالیا به عنوان پل ارتباطی برای رسیدن به گفتار معنادار استفاده می‌کنند. نکته مهم این است که این رفتارها را سرکوب نکنیم، بلکه آنها را هدایت کنیم تا به ارتباط مؤثر تبدیل شوند.

سوالات متداول:

1-چرا کودکان اوتیستیک دچار اکولالیا می‌شوند؟
دلایل متعددی برای اکولالیا در اوتیسم وجود دارد. از جمله می‌توان به تفاوت در پردازش زبان در مغز، مشکلات درک مفاهیم انتزاعی، تلاش برای برقراری ارتباط، و استفاده از تکرار به عنوان راهی برای خودتنظیمی اشاره کرد. برخی کودکان نیز از این روش برای تمرین مهارت‌های زبانی استفاده می‌کنند.

2-بهترین روش گفتاردرمانی برای کاهش اکولالیا چیست؟
روش‌های مؤثر گفتاردرمانی شامل تکنیک‌هایی مانند مدل‌سازی گفتار (ارائه الگوهای صحیح)، استفاده از تصاویر برای ارتباط، آموزش پاسخ‌های مناسب به جای تکرار، و تمرین‌های تعاملی است. درمانگران معمولاً از خود اکولالیا به عنوان پایه‌ای برای آموزش استفاده می‌کنند.

تغذیه نوزاد | بهترین غذا برای نوزاد | گفتاردرمانی نوزادان| بهترین روانشناس کودک

نوزاد انسان از ابتدای تولد نیاز به تغذیه توسط والدین دارد. بهترین غذا برای نوزاد شیر مادر می باشد. نوزاد با توانایی مکیدن به دنیا می آید. اگر نوزاد شما مشکلی نداشته باشد می تواند شیر را بمکد و ببلعد. اختلالات بلع در نوزادان اولین خطر در روند تغذیه نوزاد است که باید توسط متخصصین گفتاردرمانی اختلال بلع درمان شود. اختلال خوردن در کودکان یکی از مشکلات والدین بعد از شروع غذای کمکی است. کودک در بلعیدن بعضی از غذاها دچار مشکل است. این اختلالات نیز با گفتاردرمانی قابل درمان است. دکتر صابر، بهترین روانشناس کودک در تهران، با انتخاب بهرین غذا برای نوزاد به تغذیه نوزاد کمک کرده و همچنین به نوزادانی که اختلال بلع دارند با خدمات گفتاردرمانی نوزادان کمک می کند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

تغذیه با شیر مادر

فقط در صورتی که خود شما و یا فرزندتان دارای مشکلی باشید از تغذیه کودک با شیر مادر معاف می‌ شوید؛ پس لطفاً آن را آزمایش کنید. در صورت عدم کارآیی هر آن می‌ توانید پستانک را جایگزین نمائید. تحقیقات جدید نشان داده است که به منظور ترشح کامل شیر مادر در سه هفته اول بعد از زایمان فقط باید از پستان خود به نوزاد شیر بدهد. در شش ماه اولیه زندگی کودک تان تغذیه یعنی شیر – شیر مادر یا شیر خشک بیش از ۹۵ درصد از مادران از نظر فیزیکی قادر به تغذیه نوزادشان با شیر خود هستند. شما نیز اگر قادرید باید این کار را انجام دهید. شیر مادر به عنوان غذایی کامل برای نوزاد دارای عناصری است که دانشمندان اخیراً کشف آن ها را شروع کرده اند. شیر مادر در چند روز اولیه تولد از آغوز تولید شده که آنتی بادی های لازم برای مقاوم کردن کودک در مقابل میکروب‌ های وارده به بدن را در اختیار او قرار می‌ دهد این ماده سپس به مخلوطی از آغوز و شیر و در انتها به شیر خالص تغییر می‌ یابد. پس از آن همراه با رشد کودک شیر به روش‌ های پیچیده ای با نیاز های نوزاد تنظیم می‌ شود ترکیب شیر حتی طی یک بار تغذیه تغییر می‌ یابد. یک نوزاد شیرخوار ابتدا با شیر دارای چربی کمتر و سپس با ادامة تغذیه، با شیر دارای چربی بیشتر تغذیه می‌ شود. شیر مادر، ماده قدرتمندی از بین بردن باکتری‌ ها، ویروس‌ ها، انگل‌ های روده و – متوقف کردن رشد سلول‌ های سرطانی است. کودکان تغذیه شده با شیر مادر دارای آلرژی‌ های کمتری هستند و کمتر به دیابت مبتلا می‌ شوند.

شیر مادر، بهترین تغذیه نوزاد

شیر دادن از پستان آسان است. اغلب مادران بعد از ناراحتی و سختی اولیه این موضوع را درک می‌ کنند. برای بعضی مادران نیز در چند هفته اولیه، یادگیری صحیح چگونگی شیر دادن یک تلاش و چالش است. اما به یاد آورید چه مدت طول کشید تا دوچرخه سواری یاد گرفتید؟ از این یادگیری خوشحال نیستید؟ در دراز مدت درست مثل دوچرخه سواری شیر دادن از پستان زندگی شما را بسیار آسان‌ تر می‌ کند. اندازة پستان مادر بر خلاف سایر مسائل پزشکی که بعداً مورد بحث قرار می‌ گیرند، در موفقیت شیردهی عامل مهمی محسوب نمی‌ شود. کوچکی پستان برای مادر یک نقصان و کاستی نیست بلکه به عکس ممکن است یک مزیت باشد – به آسانی می‌ توان نوزاد را با یک دست شیر داد و با کمی تجربه و تمرین حتی بدون استفاده از دست؛ زیرا تنها مراقبت از کودک لازم است و نیازی به نگه‌داشتن پستان ندارید. از طرفی ما احتمالاً برای یک بار در طول زندگی با اشتیاق به طولانی کردن دوره شیردهی تشویق می‌ شویم؛ زیرا قادر به پوشیدن لباس جلو دکمه دار خواهیم بود. جسیکا می‌ گوید: تنها چیز هایی که یک زن برای شیر دادن لازم دارد، مجاری شیر و نوک سینه است. اندازه پستان‌ ها اهمیتی ندارد. من قبل از دوره بارداری تنها می‌ توانستم از سوتین‌ های دخترانه استفاده کنم و حالا من آن قدر شیر دارم که قادر به تغذیه نوزاد های دو قلو هستم».

بهترین تغذیه نوزاد با شیر مادر

برای تغذیه نوزاد با انواع شیر خشک نوزادان، باید یخچال یا کیف لوازم بچه را به امید یافتن یک شیشه شیر آماده جستجو کنید. سپس، ضمن تلاش برای آرام کردن نوزاد گرسنه که به مرور عصبانی و برافروخته نیز خواهد شد، شیشه شیر را کمی گرم کنید. تغذیه توسط پستانک کاری است که باید با استفاده از دو دست انجام گیرد. زمانی که شما کودک و بطری را با هم نگه داشته اید قادر به انجام کار دیگری نیستید. هضم شیر مادر آسان‌تر از شیر خشک است. کودکی که از شیر مادر تغذیه می‌ کند به‌ندرت به اسهال یا یبوست مبتلا می‌ شود و باور کنید موضوع مهمی است. پوشک آلوده او بوی زننده ای ندارد. البته بوی مختصر ولی نه چندان بدی وجود خواهد داشت. در حقیقت مدفوع نوزاد شبیه خردل است و تا اندازه ای بوی آن را دارد. احتمال این که کودکانی که از شیر مادر تغذیه کرده اند، هنگام ورود به دبستان کودکان چاقی باشند ناچیز است. بر اساس مطالعه ای در انگلستان کودکان تغذیه شده با شیر مادر به مدت بیش از یک سال نسبت به کودکان تغذیه شده با شیر مادر به مدت دو ماه یا کمتر در سنین مدرسه چهار بار کمتر دچار چاقی بیش از حد هستند. دلایل زیادی برای تغذیه کودکان توسط شیر مادر وجود دارد. از نظر آماری کودکان تغذیه شده با شیر مادر باهوش‌ تر و دارای رشد ادراکی بیشتری هستند و آرواره آن ها رشد بهتری پیدا می‌ کند. تغذیه با شیر مادر هزینه کمتری دارد و در زمان نیاز به شما آرامش می‌ بخشد. عادت ماهانه مادر ممکن است تا ماه‌ ها بعد از تولد شروع نشود. زمانی که به گذشته نگاهی بیندازید اوقاتی را که صرف شیر دادن نوزادتان کرده اید یکی از بهترین تجربیات زندگی خود خواهید دانست.

 توصیه متخصص تغذیه نوزاد

آکادمی آمریکایی پزشکان متخصص کودکان توصیه می‌ کند که:

• مادران حداقل در یک سال اول نوزادشان را با شیر خود تغذیه کنند و پس از آن با توافق دوجانبه مادر و کودک این کار ادامه یابد.
• نوزاد در شش ماه اول زندگی فقط با شیر مادر تغذیه شود.
• با ظهور علائم گرسنگی به نوزاد خود شیر دهید.
• غذا های کمکی، مانند آب یا شیر خشک نباید به نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌ شوند، داده شود، مگر به دلایل پزشکی.

گفتاردرمان خوب برای کودکان| متخصص گفتاردرمانی کودکان| گفتاردرمانی در منزل

مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر با در اختیار داشتن کادر درمانی با تجربه شامل کاردرمانان و گفتاردرمانان خوب در زمینه گفتاردرمانی کودکان و بزرگسالان به صورت کاملا تخصصی فعالیت می نماید. متخصصین گفتاردرمانی مرکز با بیش از 18 سال سابقه درمان به شما در انتخاب یک گفتاردرمان خوب و آشنا با روحیات بیمار کمک می نمایند. از دیگر خدمات مرکز توانبخشی دکتر صابر ، گفتاردرمانی در منزل و کاردرمانی در منزل می باشد. که روند درمان بیماران را تسهیل می نماید و استفاده از خدمات درمانی را برای بیمارانی که توانایی مراجعه به مرکز گفتاردرمانی را ندارند امکان پذیر می نماید.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

گفتاردرمان های تازه کار در دادن بازخورد درست به بیمار غالباً با مشکل روبرو می­ شوند زیرا با اطمینان کامل نمی­ توانند تعیین کنند که

a) آیا پاسخ بیمار درست بود یا

b) دقیقاً چه چیز پاسخ درست و یا نادرست بود

بازخورد اصلاح کننده یعنی اطلاعاتی که متخصص بالینی درباره­ ی کیفیت، ویژگی و یا درستی پاسخ پیشین در اختیار بیمار می­ گذارد. هنگامی که ماهیت پاسخ درست برای متخصص بالینی تازه کار مبهم باشد، ارایه­ ی بازخورد اصلاح کننده­ ی مناسب دشوار خواهد بود بنابراین گفتاردرمان ها را تشویق می­ کنیم تا در تلاش به منظور گسترش مهارت­ ها در بازخورد اصلاح کننده به دقت و به طور منظم درباره ی ماهیت –پاسخ­ های بیمار بیندیشند.

بازخورد اصلاح کننده غالباً کلامی است و به مهارت­ های گفتاردرمان در تشخیص درست صحت پاسخ ­های بیمار و انتقال بی درنگ این یافته­ ها به بیمار، پس از پاسخ بستگی دارد.

اهداف یک گفتاردرمان خوب

برای افزایش صحت ارزیابی پاسخ ­های بیمار مراحل زیر به گفتاردرمان خوب پیشنهاد می­ شوند:

۱) افزایش آگاهی درباره ­ی هدف در پاسخ بیمار. برای مثال اگر هدف پاسخ بیمار درباره ­ی تولید صدای /س/ است. متخصص بالینی باید با جایگاه و شیوه­ ی تولید صدای /س/ آشنا باشد و به راحتی بتواند تولید صحیح صدای /س/ را تشخیص دهد.

۲) پاسخ بیمار را با هدف مورد نظر مقایسه کند.

۳) برای تعیین دقیق ویژگی ­های خاص، درستی پاسخ، پاسخ بیمار را تجزیه و تحلیل کنید. برای مثال، آیا ساختار و عملکرد اندام­ های گویایی برای تولید صدای /س/ مناسب­اند؟ آیا وضعیت بدنی بیمار تولید درست صدای /س/ را به اندازه­ی کافی حمایت می ­کند؟ آیا زبان بیمار در جایگاه درست تولید صدای /س/ قرار دارد؟ آیا برای تولید صدای س جریان هوا به طور مناسب و آن گونه که لازم است از دهان خارج می­ شود؟

۴) بر اساس نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل فعالیت تولیدی بیمار، جنبه­ های مختلف تولید صدای /س/ را که درست بوده است برای بیمار توضیح دهید.

۵) ویژگی یا جنبه ­ای از صدای /س/ را که نادرست بوده است مورد توجه قرار دهید. این مرحله را با استفاده از روش ­هایی که برای آموزش طراحی شده ­اند به پایان برسانید و تولید درست صدای /س/ را با استفاده از الگوی متخصص بالینی و یا سایر روش ­ها عملاً به بیمار نشان دهید. علاوه بر این، هگد پیشنهاد می ­کند که با دادن امتیازهای مثبت در خلال بازخورد اصلاح کننده تأثیرات منفی ناشی از بازخورد اصلاح کننده را به حداقل کاهش دهید. على الاصول نخست، همواره درباره­ ی جبنه ­های مختلف تولید که درست بود با بیمار صحبت کنید، سپس جنبه­ هایی را که نادرست بود، همراه با تحلیل این که چرا تولید نادرست بود، به کارتان اضافه كنيد.

گردآوری داده­ ها در روند گفتاردرمانی

منظور از گردآوری داده­ ها ثبت پاسخ­ های بیمار در خلال جلسه درمان است. روش ­های گوناگونی برای گردآوری داده ­ها وجود دارد.گفتاردرمانان را تشویق می­ کنیم تا روشی را انتخاب کنند که انجام آن در جریان کار روزانه ساده و از نظر درستی کاملاً کارآمد باشد. برخی از گفتاردرمان ها روش ساده ی (+) یا (-) را برای گردآوری داده ­ها ترجیح می ­دهند. در این روش نشانه­ ی (+) به معنی درست بودن پاسخ بیمار و نشانه­ ی (-) به معنی نادرست بودن پاسخ بیمار است. برخی دیگر روش (۱) یا (P) را ترجیح می­ دهند ، که در آن عدد (۱) به معنی درست بودن پاسخ بیمار و نشانه­ ی (P) به معنی نادرست بودن پاسخ بیمار است/ حتّی ساده تر ، ممکن است روش علامت گذاری همانند شمردن مورد استفاده قرار گیرد که در آن (۱) به معنی پاسخ درست بیمار و نشانه­ ی () به معنی نادرست بودن پاسخ بیمار باشد. افزون بر این برای گردآوری داده ­ها دستگاه­ های صدا ساز تجاری در دسترس­اند. به طور کلی گفتاردرمان ها ممکن است برای حفظ ثبات در گردآوری داده ­ها از هر روش دلخواهی برای علامت گذاری و جمع بندی پاسخ­ه ای بیمار استفاده کنند. برگه­ های گردآوری داده ­ها یعنی برگه ­هایی که برای یادداشت برداری یا نوشتن نتایج پاسخ ­های بیمار برای جمع بندی و تجزیه و تحلیل به کار گرفته می­ شوند. این برگه­ ها بسیار سودمندند. برخی از این برگه ­ها فقط دارای ۱۰ جزء هستند که به درمانگر امکان می­ دهند تا ده تا از پاسخ­ های بیمار را در یک سطر و یا در یک ردیف ثبت کند. در برخی دیگر از برگه ­های گردآوری داده­ ها، خلاقیت بیشتری به کار گرفته شده و استعداد هنری در طراحی آن ها به چشم می­ خورد. این برگه ­ها ممکن است کمک کنند تا داده ­های مربوط به موضوعات مشابه به شكل ­ها و رنگ­ های مختلف گردآوری شوند برای مثال یکی از این برگه ­ها ممکن است درختی با ۳۰ عدد سیب خوش رنگ باشد که هر یک از این ۳۰ سیب به عنوان فضایی برای گردآوری داده­ های مربوط به پاسخ ­های بیمار و یا تلاش­ های بالینی باشد.

تلاش ­های بالینی، عبارت از موقعیت­ های سازمان بندی شده ای هستند تا بیمار پاسخی را در حین درمان از خود بروز دهد. هگد تعدادی از موقعیت­ های مختلف را که بیمار باید در خلال مداخلات درمانی یعنی هنگام ایجاد پایه برای داده ­ها و هنگام درمان، پاسخ دهد شرح داده است. به عنوان بخشی از ارزیابی یعنی هنگامی که متخصص بالینی از موقعیت­ های تکراری برای تعیین میزان پیشرفت صورت گرفته روی یک هدف درمانی ویژه استفاده می ­کنند نيز، تلاش بالينى صورت می ­گیرد تا بیمار پاسخ دهد. برای مثال وقتی که متخصص بالینی از بیمار می­خواهد تا هدف را چندین بار به تعداد معینی تکرار کند تلاش بالینی، درصد پاسخ­ های درست روی هدف مشخص را تعیین می­ کند. متخصص بالینی با مقایسه ­ی تعداد پاسخ ­های درست با تعداد موقعیت­ ها برای تولید هدف میزان پیشرفت بیمار را می­ سنجد. برای نمونه اگر بیمار صدای /ک/ را تا %۹۰ درست تولید کند این به آن معنی است که بیمار در ۱۰ بار تلاش بالینی برای تولید صدای /ک/ ، ۹ بار آن را درست تولید کرده است. در تلاش ­های بالينى، محاسبه درصد پاسخ ­های درست چارچوبی است که برای گردآوری داده ­ها در هنگام جمع آوری داده­ های پایه تعامل درمانی و ارزیابی فعالیت ­ها به طور گسترده مورد استفاده قرار می­ گیرد.

موضوع اصلی در گردآوری داده ­ها تمرکز بیشتر روی ثبات در گردآوری داده ­ها است تا شيوه ­ى جمع بندی داده­ ها. گفتاردرمانان خوب برای کودکان را تشویق می­ کنیم تا برای گردآوری داده ­ها در سرتاسر جلسه ­ی درمان تمرین کنند که این کار را به راحتی انجام دهند.

گفتاردرمانی و ارزیابی عملکرد کلامی

گفتاردرمانی و ارزیابی عملکرد کلامی با استفاده از روش های غیر رسمی و با توجه به دیدگاه تکاملی توصیفی انجام می شود. در دوره ی پیش زبانی ارزیابی عملکرد کلامی کودکان علاوه بر رشد تغذیه، گفتاردرمان باید وضعیت کودک را از نظر صوتی مورد ارزیابی قرار دهد که در ارزیابی عملکرد صوتی در کودک مواردی همچون کم شنوایی هم مورد توجه قرار می گیرد. نمونه گفتار از گفتار کودکان، کلمات و جملاتی است که کودک می گوید. کودکان که در این مرحله به تاخیر کلامی دچار هستند، باید ارزیابی عملکرد کلامی مناسب و تمرینات جبرانی برای کودکانی که به این مرحله نرسیده اند را انجام داد. اختلالات و مشکلات کلامی یکی از شایع ترین مشکلات در دوره پیشرفت کلامی است. این مشکلات ابتدا از طریق یکی از دو روش ارجاع یا غربالگری ارزیابی شده، سپس بعد از ارزیابی اولیه ، در صورتی که کودک به تاخیر کلامی مشکوک باشد، ارزیابی دقیق تری توسط فوق تخصص گفتاردرمانی در کلینیک انجام می گیرد. مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر، بهترین گفتاردرمانی در تهران، به گفتاردرمانی و ارزیابی عملکرد کلامی کودکان و گفتاردرمانی کودکان می پردازد.

روش های ارزیابی عملکرد کلامی

برای ارزیابی عملکرد کلامی در گفتاردرمانی چهار روش اصلی وجود دارد: آزمون‌ های استاندارد شده، مقیاس‌ های رشدی، روش‌ های غیراستاندارد یا معيار- مرجع و مشاهدات رفتاری. هر یک از این ها در فرایند ارزیابی جایگاهی دارند و عملکرد های معینی را انجام می‌ دهند، اما هر کدام محدودیت‌ های خاصّی نیز دارند. وظیفه همیشگی گفتاردرمانگر، شناسایی ابزار درست برای گفتاردرمانی و ارزیابی عملکرد کلامی است. آزمون‌ های استاندارد شده یا هنجار- مرجع، اکثراً رسمی و قالبی غیربافت‌ مند برای ارزیابی عملکرد کلامی هستند. آن‌ ها از طریق تقسیم یک سری از موضوعات که (به‌طور ایده‌ آل) به گروه وسیعی از کودکان دارای رشد طبیعی زبان داده شده، توسعه یافته‌ اند و در نهایت دامنۀ قابل قبولی از تغییر در نمرات را برای دامنه سنی تحت پوشش آزمون حساب می‌ کنند. مزیت آزمون‌ های استاندارد شده، در صورتی که خوش ساخت باشند، این است که اجازه می‌ دهند مقایسه‌ ای معنی‌ دار از عملکرد کلامی کودکان در بین خود آن‌ ها صورت گیرد.

آزمون های استاندارد شده گفتار

دلیل کیفیت در ازمون های استاندارد شده، دارا بودن خصوصیات زیر است:

1. روشن و واضح بودن معیار نمره‌ دهی و اجرا: آنچه یک آزمون استاندارد شده را «استاندارد» می‌ کند، این است که همیشه روش یکسانی ارائه می‌ دهد، بدون این که مهم باشد چه کسی آن را مدیریت می‌ کند و همیشه از یک راه نمره می‌ دهد بدون این که مهم باشد چه کسی به آن نمره می‌ دهد یا آن را اجرا می‌ کند. هنگام ارزیابی یک آزمون استاندارد شده، عاقلانه است که آموزش‌ های راهنما را خوانده و از خود بپرسیم که هنگام اجرا و نمره‌ دهی آزمون، آیا دقیقاً می‌ دانید چه کاری می‌ کنید یا نه. اگر با بازخوانی دقیق راهنما سئوالات موجود در ذهن شما حل نمی‌ شوند، روش‌ های بیان شده برای استفاده از آزمون، به اندازه کافی روشن نبوده‌ اند.
2. روایی: به ماهیت آنچه یک آزمون اندازه می‌ گیرد، اشاره می‌ کند یعنی آنچه که آزمون برای اندازه‌ گیری آن در نظر گرفته شده است. آزمونی معتبر است که خطای نظام‌ مند یا سوگیری آن کوچک باشد. انواع گوناگونی از روایی گزارش شده است. روایی صوری، به تطابق عام میان هدف آزمون و محتوای واقعی آن اشاره می‌ کند. مثلاً، آزمون خزانه واژگان بیانی روایی صوری دارد. چون از افراد می‌ خواهد اسامی عکس‌ هایی را که با آن‌ ها روبرو می‌ شوند، بگویند، که یک راه منطقی است برای این که مشخص کند فرد آن کلمات را در خزانه واژگان خود دارد یا نه. روایی محتوا مربوط است به این که آیا قسمت‌ های مختلف ابزار، نماینده‌ی حوزه‌ی نمونه‌ گیری شده توسط آزمون هست یا نه. این کار را معمولاً متخصصینی ارزیایی می‌ کنند که ابزار را به‌ عنوان یک ماهیت کلی مورد قضاوت قرار می‌ دهند.
3. روایی سازه: نشان می‌ دهد که آیا ابزار، آن ساختار نظری را که برای سنجش گفتاردرمانی طراحی شده است، اندازه می‌ گیرد یا نه. این امر، هم به صورت کیفی و هم کمی قابل ارزیابی است و بازهم معمولاً از طریق به کارگیری دیدگاه تخصصی انجام می‌ شود.
4. روایی معیار: محور مربوط است به این که آیا ابزار با ابزارهای دیگری که همان چیز را اندازه می‌ گیرند، رابطه‌ ای قوی نشان می‌ دهد یا نه. دو نوع روایی معیار- محور وجود دارد: همزمان و پیشگو. یک آزمون هنگامی اعتبار همزمان دارد که با ارائه مدرک نشان دهد که آزمون با ابزارهای معتبر دیگر در شناسایی کودکان به‌عنوان طبیعی یا دچار اختلال موافق است. یک آزمون هنگامی اعتبار پیشگو دارد که با ارائه شواهدی نشان دهد که عملکرد کلامی کودک بعداً در یک اندازه‌ گیری دیگر از گفتار یا زبان چگونه خواهد بود. عموماً در راهنمای آزمون برای این اعتبارها مدرکی ریاضیاتی معرفی می‌ شود. آزمون‌ هایی که داده‌ های کمی در مورد روایی معیار- محور بدست نمی‌ دهند، نمی‌ توانند ابزارهایی خوش ساخت باشند.
5. پایایی: ابزاری پایاست که سنجش‌ های آن برای گفتاردرمانی با ثبات و دقیق بوده یا به ارزش «واقعی» نزدیک باشند. به بیان دیگر مقدار خطای تصادفی آن در اندازه‌ گیری کوچک است. پایایی نیز از چند راه ارزیابی می‌ شود. پایایی آزمون‌ ساز آزمون شامل دو زمان متفاوت ارائه آزمون به یک فرد و محاسبه‌ی رابطه‌ی بین دو نمره است. آزمون‌ هایی که نمره‌ی آن‌ ها در این محاسبه بالا باشد، ثبات دارند. پایایی بین ارزیاب، از دو آزمونگر متفاوت می‌ خواهد که یک آزمون را به یک فرد ارائه دهند یا نمره آزمون یک نفر را جداجدا محاسبه کنند. بالا بودن میزان رابطه بین این دو نمره‌ دهی نشان می‌ دهد که آزمون، زیاد تحت تأثیر خصوصیات آزمونگر قرار ندارد. سالویا و ایسلدیک اظهار کردند که برای یک آزمون پایا، باید هر دو نوع روایی گزارش شود که باید بالاتر از یک ضریب همبستگی 90/0 با فاصله اطمینان ۹۵% باشد. پایایی مربوط به ثبات درونی یعنی خرده آزمون‌ های ابزار، افراد را به‌طور مشابه دسته‌ بندی می‌ کنند یا بخش‌ های مختلف آزمون همان چیزی را می‌ سنجند که کل آن می‌ سنجد. پایایی دو نیمه جدا، که در آن نمرات نیمه اول یک آزمون با نمرات نیمه دوم آن مقایسه می‌ شوند، و پایایی فرد- زوج، که در آن نمرات سئوالات فرد با نمرات سئوالات زوج مقایسه می‌ شوند، انواع اندازه‌ گیری ثبات درونی هستند. پایایی فرم‌ های همتا، یعنی دو فرم یک ابزار (مانند فرم A III و فرم B III از آزمون خزانه واژگان تصویری پی بادی-III) الزاماً یک چیز را اندازه بگیرند.

مرکز گفتاردرمانی کودکان دکتر صابر با انجام تست های تشخیصی استاندارد برای کودکان به ازیابی عملکرد کلامی کودکان می پردازد و با بهره گیری از تجربه و دانش گفتاردرمانان این مرکز و استفاده از ابزارهای درمانی روز دنیا نظیر سنسوری روم ، سویچ صوتی، گروه درمانی و رفتاردرمانی و دیگر تجهیزات مرکز بهترین درمان های مورد نیاز کودکان با اختلالات گفتار و زبان را ارائه می نماید. همچنین در صورت نیاز گفتاردرمانان مرکز جهت انجام گفتاردرمانی کودکان در منزل به من خانه بیمار مراجعه و خدمات درمانی را در محیط منزل ارائه می نمایند. مشاوره با والدین در جهت آموزش نحوه برخورد با کودک دچار اختلال گفتاری و آموزش روش های کمک به کودک در جهت بهبود گفتار از دیگر خدمات مرکز گفتاردرمانی کودکان دکتر صابر می باشد.

درمان تاخیر گفتار در کودکان

1بسیاری از والدین کودکانی که دیر به حرف می افتند یا کلام ندارند به دنبال دکتر برای تاخیر گفتار در کودکان خود می گردند. تاخیر در گفتار کودکان ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. تشخیص علت دقیق تاخیر گفتار در کودکان باید توسط گفتاردرمانی کودکان انجام شود. مرکز گفتاردرمانی تخصصی دکتر صابر بهترین گفتاردرمانی تاخیر کلامی را توسط گفتاردرمانان با تجربه مرکز گفتاردرمانی کودکان به کودکان شما ارائه می نمایند. تبحر متخصصین مرکز در کنار امکانات پیشرفته گفتاردرمانی نظیر اتاق مهارت های شنیداری، سویچ صوتی، ماساژ گفتاردرمانی ، بازی درمانی تخصصی، گفتاردرمانی در منزل و… به بهبود مهارت های گفتاری کودکان و درمان تاخیر در گفتار کودک کمک می نماید.

گفتاردرمانی برای تاخیر گفتار

شرکت در مکالمه به رنج وسیعی از رفتارهای کاربرد شناختی احتیاج دارد که می‌توان آن را در طول تعامل ارتباطی مشاهده کرد. در زمان مکالمه با دیگران کودکان مبتلا به اختلالات تاخیر گفتار ممکن است با موارد زیر مشکل داشته باشند:

• تولید هوشیارانه‌ی شکل‌های پیام که با نیاز شنونده منطبق باشد. علت این مشکل در این کودکان این است که نمی‌توانند دیدگاه مخاطب را متوجه شوند (نقص در TOM)
• در یک محدوده خاصی زیاد صحبت می‌کنند.
• آغاز، حفظ و پایان موضوع، حفظ ارتباط موضوع در مکالمه، تقدم و تاخر دچار مشکل است.

وقتی گفتاردرمان تاخیر کلامی مهارت‌های مکالمه‌ای را ارزیابی می‌کند باید به این موارد توجه کند:

• انطباق پیام با نیاز شنونده
• صحبت کردن در مورد رنج وسیعی از موضوعات
• حفظ تقدم و تأخر نوبت
• ادامه به صحبت با رعایت نوبت
• مکالمه در مورد موضوعی که توسط دیگران توسعه یافته
• شفاف سازی پیام زمانی که ارتباط شکست خورده است
• استفاده از پیش بینی در فرمول بندی یک پیام (یک مهارت بر پایدی توانایی فهم کودک از اطلاعات اشتراک گذاشته شده با شنونده)
• درخواست شفاف سازی و پاسخ به درخواست شفاف سازی زمانی که مکالمه ارتباط با شکست مواجه می‌شود

تولید روایت و درمان تاخیر گفتار در کودکان

توانایی تولید روایت یک نوع توسعه یافته از گفت و گو یا مونولوگ اجتماعی است که در طول سال‌های پیش دبستان رشد می‌کند. در این زمینه باید به چند مورد توجه گردد:

• زمینه
• ویژگی‌ها
• مشکلات و نتایج

علاوه بر ملاک‌های ساختاری باید به جنبه‌های کاربرد شناختی مثل چگونگی انطباق با نیازهای شنونده نیز توجه گردد.

مهارت روایت گفت وگو، مهارت‌های اجتماعی – هیجانی، شناختی و زبانی را منعکس می‌کند که در افراد مبتلا به اختلالات طیف اتیسم می‌تواند دچار چالش باشد.

کودکان مبتلا به اتیسم سطح بالا در طول سالهای مدرسه این ویژگی‌ها را دارند:

• تعداد روایتگری کمتر در بافت مکالمه‌ای
• تکیه بر سرنخ‌هایی از جانب شنونده برای اصلاح اطلاعات
• پیچیدگی و ارتباط کمتر
• خودداری از قطع موضوع و بهره گیری از نظرات مرتبط

برای ارزیابی مهارت‌های مکالمه‌ا

راهنمایی‌هایی برای تاخیر گفتار کودکان

• کسب نمونه های مختلف مثل: روایت تجربیات شخصی که زمینه‌ی اطلاعات آن با گفتاردرمان در میان گذاشته نشده مثلاً صحبت کردن در مورد سرگرم کننده ترین چیزی که برایش اتفاق افتاده و ارزیابگر می‌تواند اطلاعات زمینه‌ای مناسبی را که کودک فراهم می‌کند و مطابق با نیازهای شنونده است را یادداشت کند.
• گفتن یا بازگویی یک داستان از یک کتاب مصور
• بازگویی یک داستانی که ارزیابگر و کودک هر دو از آن با خبرند و یا این که کودک نمی‌داند که ارزیابگر آن را می‌داند ولی توسط ارزیابگر مدل داده می‌شود.

برای تمام بافت‌های روایت گفتاردرمان می‌تواند حالات ذهنی، احساسات و علایق کاراکترها که توسط کودک مطرح می‌شود را در نظر بگیرد.

گفتاردرمانی و میزان پیشرفت درمان

عموم مردم گمان می کنند گفتاردرمانی یعنی کمک به صریح صحبت کردن. در حقیقت این هدف اصلی گفتار درمانی است اما جنبه های حائز اهمیت دیگری همچون درمان اختلالات زبانی و مهارت های اجتماعی نیز جز اهداف گفتاردرمانی می باشد. گفتاردرمانگران با ارزیابی اختلالات و ناهنجاری های گفتاری و زبانی کودکان سعی می کنند که بهترین روش‌ درمانی را برای هر کودک شناسایی کنند. سپس برنامه درمانی را طرح ریزی کرده و آن را به کمک خانواده اجرا می کنند. گفتاردرمانی کودکان به عنوان قسمتی از خدمات گفتاردرمانی نقش موثری در بهبود زندگی خیلی از کودکان خواهد داشت. «هدف كلى خدمات آسيب شناسی گفتار و زبان این است که، توانایی افراد را برای برقراری ارتباط به حد مطلوب برساند و یا این که بلع آنان را به حالت طبیعی برگرداند و از این رو، کیفیت زندگی آنان را بهبود ببخشد. اهدف گفتاردرمانی با تدارک خدمات منسجم در شرایط زندگی هدفمند میسر می­شود» . برای رسیدن به این ،هدف گفتاردرمان متعهد به رعایت بالاترین استانداردهای حرفه ای می­ باشند که توسط انجمن حرفه ­ای علمی و صلاحیت دار و معتبر يعني انجمن گفتار و شنوایی آمریکا (ASHA) در عرصه­ ی بین المللی کنترل می­شود. عوامل بسياري در میزان پیشرفت درمان موثرند كه به اختصار عبارت اند از: جنسیت، سن، محیط خانوادگی، دو زبانه نبودن، وضعیت اقتصادی، وضعیت اجتماعی و… .  مرکز گفتاردرمانی کودکان دکتر صابر، بهترین گفتاردرمانی در تهران، با توجه به خدمات متنوع گفتاردرمانی و میزان پیشرفت درمان هر کودک، به ارائه برنامه های جدیدی گفتاردرمانی می پردازد.

حرفه­ ی گفتاردرمانی پیوسته بر اصول اخلاقی این حرفه مبتنی است و بنابراین، روند درمان نیز به اصول اخلاقی مبتنی خواهد بود. کسانی که وارد این حرف می­ شوند ترغیب می­ گردند تا اصول اخلاقی این حرفه را بپذیرند و این اصول را در خلال آموزش و از آن پس در تمامی جنبه­ های تلاش­ های حرفه ­ای از آن پیروی و دفاع نمایند. اصول اخلاقی این حرفه باید در سرتاسر درمان گفتار و زبان و در موقعیت­ های درمان انعکاس داشته باشد.

تعریف اهداف گفتاردرمان

اصطلاح روند درمان در روشن ­ترین معنی خود یعنی روش­ هایی که برای معالجه یا درمان طراحی می­شوند. اگر چه خدمات درمان گفتار و زبان اغلب تا حد زیادی با حرفه ­ی پزشکی همسو است. به ویژه هنگامی که خدمات گفتار درمانی در بیمارستان­ ها و کلینیک های پزشکی ارایه می­ شود، ولی، آسیب شناسان گفتار و زبان به این منظور کار می­ کنند تا با کاهش آسیب­ های عملکردی و ساختمانی محدودیت­ های حرکتی موانع شرکت در جمع و قید و بندهای محیطی افراد، کیفیت زندگی آنان را بهبود ببخشند. به معنی دقیق تر نباید گمان کنیم که،گفتاردرمان فقط به معالجه یا مداوای بيمارانی پردازند بلکه گفتاردرمان خوب از بروز مشکل پیشگیری به عمل می ­آورند مشکل بیمار را تشخیص می­ دهند به نو توانی و توانبخشی بیماران می­ پردازند و مهارت ها، فعالیت ها، ساختار ها و عملکرد های بیماران را نیز بهبود می­بخشند.

از این رو اصطلاح روند درمان به معنی کلیه­ ی روش­های حرفه­ ای فعالیت­ها و تعاملاتی است که برای بیماران طراحی می­شوند تا مشکلات آنان در برقراری ارتباط درمان شود. این تعریف مجموعه­ ی گسترده­ ای از مسئولیت­ های حرفه ­ای از جمله: ارزیابی برنامه ریزی، اجرا و ارزیابی روش­ های درمان، گفتار و زبان را نیز شامل می­ شود. به علاوه، مجموعه­ ی گسترده ­ای از فعالیت ­های جنبی و مفاهیم مربوط به تدارک درمان برای گفتار و زبان ،روند درمان را همراهی می­ کنند که این موارد هم باید توسط گفتاردرمان سر و سامان داده شوند.

تاثیر شتاب در میزان پیشرفت درمان

شتاب در درمان عبارت است از سرعت، شتاب، یا نیروی انتقال بین بخش‌ های مختلف جلسه‌ درمانی. سه بخش عمده‌ جلسه‌ درمانی عبارت اند از: آشنایی (پیش درآمد)، بخش اصلی جلسه درمان و پایان کار. صرف نظر از شیوه‌ های درمانی به کار گرفته شده، هر چه که درمان به سمت بخش‌ های عمده‌ جلسه‌ درمانی به پیش می‌ رود، گفتاردرمانگران باید با استفاده از آمادگی، سرعت و روانی گفتار مناسب، شتاب در درمان را مدنظر قرار دهند. میلر پی برد که، چون در خلال گفتاردرمانی، مقداری از وقت به هدر می‌ رود، برای این که این وقفه‌ ها موجب بی‌ ثمر شدن زمان نشوند و آموزش به پیش برود، حفظ شتاب در خلال آموزش، گفتاردرمانی و میزان پیشرفت درمان حائز اهمیت است. میلر، گفتاردرمانگران را تشویق و ترغیب می کند تا به منظور جلوگیری از به هدر رفتن وقت در خلال گفتاردرمانی و افزایش مدت زمان توجه و میزان پیشرفت درمان، از لحظه لحظه‌ زمان استفاده کنند. هنگامی که گفتاردرمانگران برای پیشرفت در بخش‌ های مختلف و بین بخش‌ های مختلف درمان کاملاً آمادگی داشته باشد و کار او سازمان یافته باشد، مدت زمان توجه و تلاش برای یادگیری افزایش پیدا می‌ کند. چنانچه متخصص بالینی مرتب و منظم باشد، نظم و ترتیب گفتاردرمانی مورد نظر را بداند، و تمام ابزار مورد نیاز به نحو شایسته‌ ای در اختیار او باشد، توجه و تلاش برای یادگیری و شتاب آموزش افزایش پیدا می‌ کنند. در واقع، میلر گزارش کرد که بهترین روش حفظ شتاب آموزش این است که، آموزش سازمان یافته و از پیش آماده شده باشد. هنگامی که گفتاردرمانگران برای پیدا کردن وسایل ضروری جلسه‌ گفتاردرمانی، درمان را متوقف می‌ کند و به قفسه‌ وسایل و میز کار برمی‌ گردد، سرعت کار کم می‌ شود، در کار وقفه ایجاد می‌ شود، و میزان پیشرفت درمان کاهش می یابد.

تاثیر سرعت در میزان پیشرفت درمان

تعدادی از پژوهشگران پی بردند که، سرعت مناسب در آموزش، یادگیری دانش‌ آموزان و میزان پیشرفت را تسهیل می‌ کند و بر حفظ سرعت کار کمک می‌ نماید. میلر یادآوری کرده است که، سرعت مناسب در ارایه‌ درس عبارت است از سرعت به کار گرفته شده در تدریس و نه تعداد دقایق یا مجموع لحظاتی که برای آموزش یک مهارت صرف می‌ شود. برای مثال، مقدار وقتی را که طبق معمول بیمار برای هر جلسه‌ گفتاردرمانی برنامه‌ریزی کرده است، با سرعت ارایه اطلاعات کم نمی‌ شود. بلکه، سرعت مناسب عبارت است از مهارت گفتاردرمان در حرکت مؤثر و کارآمد با ارایه‌ محرک به بیمار و دریافت پاسخ از او و حرکت آرام از یک بخش از درمان به بخش دیگر. با وجود این، گهگاهی، گفتاردرمان ممکن است عمداً فقط برای لحظاتی سرعت تدریس را کمک کند تا: بیمار فرصت بیشتری برای پردازش اطلاعات چالش برانگیزتر داشته باشد، و یا این که برای لحظاتی انگیزه‌ ای در بیمار ایجاد شود تا توجه و تمرکز خود را روی مهارت‌ ها دوباره افزایش دهد.

روانی و راحتی در گفتاردرمانی

حرکت یا انتقال نرم و آرام بین بخش‌ های مختلف گفتاردرمانی به نام روانی و راحتی در روند جلسه‌ درمانی نامیده می‌ شود. روانی و راحتی با سرعت مناسب و آمادگی و سازمان‌ دهی مناسب برای جلسه‌ گفتاردرمانی، پیشرفت و ترقّی پیدا می‌ کند. روانی و راحتی باعث می‌ شود تا شخص در خلال جلسه، دنبال کلمه نگردد و در ضمن به گفتاردرمانگر کمک می‌ کند تا از استفاده‌ تکراری از پرکننده‌ های بی‌ معنی، مثل «آ… آ»، «اِ… اِ»، «خُب» و «صبر کن ببینم»‌ها که غالباً از ویژگی‌ های افرادی است که مطمئن نیستند بعداً در درمان چه اتفاقی خواهد افتاد، پرهیز کنند. راه دیگر افزایش روانی و راحتی در جریان جلسه‌ درمان، استفاده از راهنما (فیزیکی یا ذهنی) است تا اطمینان حاصل شود که گفتاردرمانگر نسبت به چارچوب و توالی جلسه آگاه است. چارچوب عبارت است از دامنه یا عمق فعالیت‌ های جلسه و توالی عبارت است از سلسله مراتب فعالیت‌ هایی که در جلسه رخ می‌ دهند. برای مثال، هنگامی که با استفاده از راهنمای چارچوب و توالی در یک جلسه اجرای دستورات یک مرحله‌ ای را آموزش می‌ دهیم و کمک می‌ کنیم تا جلسه روان باقی بماند، و یا کاملاً روان باشد، گفتاردرمانگر ممکن است چارچوبی (دامنه‌ فعالیت‌ ها) از سه دستور یک مرحله‌ ای ایجاد کند، و آن را به بیمار بدهد تا مهارت‌ های او را در اجرای این دستورات ارزیابی کند. هر چارچوبی که شامل این باشد که از بیمار بخواهیم تا فقط یک دستور یک مرحله‌ ای را یک بار در خلال درمان اجرا نماید، کافی نیست تا گستره یا عمق فعالیت مهارت‌ های بیمار را ارزیابی کند، حال آن که اگر از بیمار بخواهیم تا یک دستور یک مرحله‌ای را ۵۰ بار در خلال گفتاردرمانی اجرا نماید، این کار چیزی بیش از گستره یا عمق لازم برای ارزیابی آن مهارت است. در همین طرح، گفتاردرمانگر نوعی توالی یا نظم و ترتیب ایجاد می‌ کند که نه فقط کدام یک از سه پرسش باید اول، دوم و سوم پرسیده شود، بلکه کدام یک از توالی به گفتاردرمانگر کمک می‌ کند تا بسته به پاسخ‌ های بیمار تعیین کند که در مرحله‌ بعد در جلسه به کدام سمت و سو برود و یا چه کاری انجام دهد. سایر راهنمایی‌ هایی که به افزایش روانی و راحتی در جلسه کمک می‌ کنند عبارت اند از: راهنمایی‌ های دیداری مثل هشدار دهنده‌ های نوشتاری، جدول‌ ها، پوستر ها، عکس‌ های کامپیوتری، و نظایر این‌ ها. برخی گفتاردرمانگران از کارت‌ های یادداشت، برنامه‌ های درمانی برای هر جلسه، پرونده‌ های رمز‌ بندی شده با رنگ، و یا سایر وسایل کمکی به‌عنوان پشتیبان یا یاد آوری‌ کننده‌ پیشرفت درمان استفاده می‌ کنند. بنابراین، هم شتاب کار حفظ می‌ شود و هم روانی و راحتی آن. به‌طور خلاصه شتاب درمان توسط گفتاردرمانگرانی توسعه پیدا می‌ کند که، برای گفتاردرمانی کاملاً آمادگی داشته باشند و منظم و مرتب باشند، برای ارایه‌ محرک و دریافت پاسخ از سرعت مناسب استفاده کنند، و در سرتاسر جلسه، بین بخش‌ های مختلف درمان، حرکت روان و آرام را حفظ کنند.