دسته: اختلال پردازش حسی

یکپارچگی حسی بویایی

باتوجه به تحقیقات اخیر ، سیستم بویایی ابتدایی­ ترین حسی است که خطر را در اطراف محیط برای ما تشخیص می­دهد مثل غذاهای فاسد ، دود ، و بسیاری از مواد سمی دیگر . در طول روز ، مولکول­های بویایی که در فضا در جریان هستند ، به دماغ ما وارد می­شوند . هنگامی­که می­خواهیم چیزی را بیشتر بو کنیم، حجم بیشتری از آن مولکول­ها را وارد حفره بینی خود می­کنیم که گیرنده­ های شیمیایی تکانه ­هایی به قسمت بویایی ارسال می­کنند. متفاوت با سایر اطلاعات حسی ، فقط حس بویایی پیام­ها را مستقیم به سیستم لیمبیک مغز ارسال می­کند و بلافاصله احساسات و خاطرات راه ­اندازی می­شوند. اختلال در یکپارچگی حس بویایی موجب مشکلات تغذیه ای و بی قراری در کودکان می گردد. مرکز درمان اختلال پردازش حسی در زمینه حساسیت حس بویایی با تمرینات کاردرمانی حسی و حساسیت زدایی برطرف می گردد.

مفهوم یکپارچگی حسی بویایی

اختلال یکپارچگی حسی در حس بویایی به شرایطی گفته می‌شود که مغز کودک نمی‌تواند اطلاعات بویایی را به‌درستی پردازش یا سازمان‌دهی کند. این حس، نخستین و قدرتمندترین سیستم هشداردهنده بدن نسبت به خطرهایی مانند غذاهای فاسد یا گازهای سمی است که سیگنال‌هایش مستقیماً از گیرنده‌های بویایی به سیستم لیمبیک ارسال می‌شود و بلافاصله احساسات و خاطره‌ها را فعال می‌سازد 
در کودکانی که اختلال یکپارچگی حسی بویایی دارند، ممکن است نسبت به بوهای معمولی واکنش‌های غیرطبیعی از جمله بی‌قراری، تهوع یا بی‌اعتمادی نشان دهند. در مقابل، برخی دیگر حس بویایی ضعیفی دارند و از این رو سلامت و اشتهایشان آسیب می‌بیند، چراکه ممکن است بوی دود یا غذاهای فاسد را حس نکنند و دچار خطر شوند

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

هنگامی­که درمورد بو فکر می­کنید ، احتمالا به بوی گل رز ، پای سیب یا سگ بدبوی خود فکر می­کنید. قطعا هرچیزی و هرکسی یک بوی مخصوص به ­خود را دارد ، که بیشتر ما می­ آموزیم که چگونه از به­ خاطر آوردن بوها جلوگیری کنیم مگر اینکه بوی عطر خوشبو یا زننده خاصی را داشته باشند.

حساسیت بیش­ ازحد حسی بویایی

کودکی با فعالیت بیش ­ازحد سیستم پردازش حس بویایی ممکن است به­ صورت رگباری بوها و پاسخ­های قوی از بوهایی که دیگران از آن لذت می­برند را تجربه کند ، همچنین او متوجه است اما آن را تحمل می­کند ، یا ممکن است به­ صورت آگاهانه از آن اطلاع نداشته باشد. بوی بدن و نفس سایر افراد  یا بوی ادکلن­ها و لوسیون­ هایی که به­ کار می­برند ممکن است برای کودکی با حساسیت بالای حسی منزجرکننده باشد. بوی یکسری از غذاهای ویژه ممکن است سبب ایجاد حالت تهوع درچنین کودکی گردد. این کودک ممکن است به بوی تجهیزات پاک ­کننده ، محافظت­کننده­ های بدن و گازهای تولیدشده از فرش و مبلمان تازه بسیار حساس باشد. سوپرمارکت­ها ، رستوران­ها ، و تجمع­های روزهای تعطیل که بوی غذاها و بوهای مختلف افراد مختلفی درآن وجود دارد بسیار برای کودک آسیب­ زننده است. در بین تنوع مواد شوینده لباس هم­کلاسی­ها ، بوی اتاق رختکن و بوی جوراب در باشگاه ، غذاهای متنوع و درب باز سطل آشغالی که در کافه­ تریا قرار دارند و سینی­ ها را درآن خالی می­کنند علاوه­ بر بوی مواد پاک ­کننده ، بوی فضاهای مدرسه می­تواند بسیار ناخوش­ آیند باشد. داخل استخر ، باغ­ وحش و پمپ­ بنزین می­تواند به جهنمی برای بینی­ های حساس تبدیل شود. بویایی حساس درهنگامی­که فرد دچار سردردهای میگرنی است ، فزونی می­یابد.

حس بویایی پایین و جست­ وجو گری حسی

برخی افراد دارای حس پایین بویایی هستند . آن­ها نمی­توانند به­ راحتی بوی عطرها را حس کنند و ممکن است اشتهای آن­ها کاهش یابد . چراکه آن­ها بوهایی مثل بوی دود را حس نمی­کنند ، ممکن است امنیتشان دچار مشکل شود. در موارد نادر از کاهش حس بویایی و عدم داشتن بویایی به ­طورکامل درک بو از بین می­رود یا کاهش می­ یابد ، که ممکن است در آسیب­های عصب کرانیکال ، عفونت­های تنفسی، ضربه مغزی ، داروهای ویژه و دیگر شرایط به ­وقوع بپیوندد.

چون حس بویایی آن­ها بسیار ضعیف شده است ، کودکان دارای حس پایین بویایی اشیا را برای کشف بویایی و تحریک بیشتر بو می­کنند. یک کودک ممکن است مداد را قبل­ از اینکه از آن استفاده کند ، کتابی را قبل از خواندن ، یا حیوانی را که از آن نگه­داری می­کند را بو بکشد. علاوه­ براین ، عده ­ایی ممکن است سایر افراد را برای به­دست ­آوردن حس قوی­تر بو بکشد . این اتفاق بیشتر در کودکانی با مشکلات شناختی یا طیف اختلالات اوتیسم دیده می­شود که آن­ها شیوع بیشتری از حس پایین بویایی دارند.

برخی از کودکان به ­صورت فعال به­ دنبال عطرهای بسیارقوی از طریق روش­های نادرستی می­پردازند. برای مثال ، یک نوجوان با ناتوانی هوشی که در خانه ­های حمایتی زندگی می­کند ، می­دود تا قوطی­ های آشغال را درهر زمانی­که بتواند و بشود ، بو بکشد ، اگر ازاین حرکات آنها جلوگیری نکنیم ، دور چمن می­چرخد تا خود را اشباع کند. این پسر آموخته است که گاهی ویکس­واپوراب را قبل از ورود به گروه پیاده­ روی بو بکشد. مواد روغنی ضروری باشدت بویایی کمتر ممکن است باعث شود که از طریقی درآن پیش­قدم شود و خود را تحریک کند تا نیازهای بویایی غیرقابل خود را ارضا کند.

بیش‌حسی بویایی در کودکان

بیش‌حسی بویایی زمانی رخ می‌دهد که کودک نسبت به رایحه‌های معمولی حساسیت شدید نشان دهد. حتی بوی بدن دیگران، عطر یا بوی محیط مدرسه می‌تواند برای او ناخوشایند و تحریک‌گر باشد و موجب حالت تهوع و اضطراب شود این حساسیت ممکن است در مکان‌های شلوغ مانند رستوران‌ها، سوپرمارکت یا اتاق رختکن بسیار شدید شود، به‌ویژه اگر کودک دچار سردرد میگرنی نیز باشد که آن را تشدید می‌کند

 پیامدها و خطرات اختلال بویایی

بازداری یا پاسخ‌دهی غیرطبیعی به بو می‌تواند تأثیرات جدی بر تغذیه، ایمنی و روابط اجتماعی کودک داشته باشد. حساسیت بالا ممکن است باعث پرهیز از غذاهای خاص یا دشواری در محیط‌های گروهی شود. از سوی دیگر، کم‌حسی بویایی خطراتی مانند عدم تشخیص دود یا گاز سمی را به همراه دارد 
افت اشتها، سردرگمی، خستگی مفرط، و مشکلات تغذیه‌ای از جمله پیامدهای شایع هستند، و این می‌تواند روی رشد جسمی و ذهنی کودک اثرات منفی داشته باشد.

سوالات متداول:

1- چگونه کم‌حسی بویایی در کودک دیده می‌شود؟
عدم واکنش به بوهای مهم مثل دود، یا رفتارهایی مثل بو کردن اشیاء برای تحریک حس بویایی.

2- آیا این اختلال فقط در کودکان دیده می‌شود؟
رایج‌تر در کودکان است، اما بزرگسالان هم ممکن است دچار اختلال یکپارچگی حسی بویایی شوند

درمان اختلال حسی در کودکان

 بسیاری از فعالیت های روزمره که در یک کودک عادی به سادگی انجام می شود برای والدین کودکان با اختلال حسی دشوار و اضطراب آور است. اگرچه بعضی از کودکان حساس در فعالیت­هایی مثل مسواک زدن دندان­ها و لباس پوشیدن مستقل می­شوند، خیلی دیگر از کودکان با اختلال حسی این فعالیت­های زندگی را کاملا بیزار کننده می­دانند. شانه­ ی خارش آور، شامپوی بد بو، خمیر دندان­های فشاری و غیره ممکن است در صبح زود برای والدینی که تلاش می­کنند تا کودک را تمیز کنند و لباسش را بپوشانند و او را راهی مدرسه کنند دردسرساز می باشد. مرکز درمان اختلال پردازش حسی کودکان دکتر صابر در زمینه کاردرمانی حسی و گفتاردرمانی حسی کودکان به صورت کاملا تخصصی فعالیت می نماید. امکانات مرکز نظیر اتاق ماساژ، سنسنوری روم، اتاق تعدیل مهارت های شنیداری، اتاق تاریک بینایی به یکپارچگی حسی در کودکان و بهبود مشکات حسی آنان کمک می کند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

والدین ممکن است بدانند که بردن کودکشان به سوپر مارکت در ساعت 5 بعداز ظهر بعد از یک روز پر مشغله در مدرسه و فعالیت­های بعد از مدرسه مانند صادر کردن دستوری برای شروع مصیبت است و ممکن است برای جلوگیری از این اتفاق برنامه خود را تغییر دهند.

جلوی موقعیت­های محرک دیگر را سخت­تر می توان گرفت. جمع کردن وسایل تعطیلات، آماده شدن برای مدرسه، و رفتن به دکتر همگی موقعیت­هایی هستند که می­تواند برای والدین و همچنین کودکان شدیدا چالش زا باشند.

پیشنهاداتی در روند درمان اختلال حسی کودکان

پرورش کودکان دارای چالش­های حسی، معمولا نیازمند قواعد متفاوتی نسبت به قواعدی است که والدین با آن بزرگ شده اند و یا نسبت به قواعدی که در مجلات پرورش کودکان توصیه شده است. اهداف ممکن است یکی باشد، اما سفر بزرگ کردن کودکان خوشحال، سالم، و خوش رفتار ممکن است والدین را به راه­هایی بکشاند که از وجود آن­ها هم آگاهی نداشته­اند. سر کردن با کودکان دارای مشکلات حسی نیازمند مهربانی بیش­تر و نیازمند مقدار زیادی خلاقیت در حل مسائل است. در کتاب ما، بزرگ کردن کودک هوشمند از لحاظ حسی، نانسی پسکه و من، تقریبا 50 صفحه راهکار علمی برای مشکلات روزمره­ی والدین و معلمان فراهم نموده ایم که ممکن است بخواهید آن­ها را به اشتراک بگذارید. در ادامه­ی این فصل شما برای سناریوهایی که والدین به احتمال زیاد نیازمند کمک در آن­ها هستند، روش­هایی خواهید یافت.

مشابه همه­ ی چیزهای حسی، اصول کلی شامل ارزیابی مشکل زیربنایی، مشخص کردن این که چه تغییراتی باید و می­تواند انجام شود، و افزایش ظرفیت کودک برای مواجهه با تجارب گسترده تر. بیایید کودکی را در نظر بگیریم که زمان مسواک زدن خیلی آشفته می­شود. بپرسید:

1. تقاضاهای حسی که کودک توان تحمل آن­ها را ندارد کدام­اند؟ ضروری است که تکالیف یا تجارب مشکل ساز را تجزیه و تحلیل کنید و آن­ها را به اجزای حسی شان بشکنید. آیا مسواک لثه­های کودک را آزار می­دهد؟ آیا مشکل، بود یا طعم خمیر دندان است؟ آیا کودک از حس تهوع به علت کف، می­ترسد؟

اگر توانستید مشخص کنید که کدام جنبه­ی حسی، مشکل ساز است، آیا آن، چیزی است که می توانید تغییرش دهید؟ یا اینکه کودک باید یاد بگیرد که با آن کنار بیاید؟

2. در مورد زمینه­ی محیط چطور؟ آیا حمام، مساعد مسواک زدن این کودک هست؟ آیا نور فلوروسنت، بیش از اندازه پر نور یا بیش از اندازه چشمک زن است؟ آیا حمام کاشی شده، صدا را بیش از اندازه تکرار می­کند؟ آیا اضافه کردن مواد جذب کننده­ی صدا مفید است؟ مثل پرده­ی دوش که از جنس پارچه­ای تری هستند، حوله های پشمی، و یک قالیچه روی کف حمام. آیا کودک در یک اتاق دیگر بهتر مسواک می­زند؟ در مورد محیط، چه مواردی را می­توان تغییر داد؟ و یا اینکه این موقعیتی است که کودک باید یاد بگیرد با آن کنار بیاید؟
3. آیا کودک احساس امنیت می­کند؟ آیا ایستادن روی یک چهارپایه حین مسواک زدن کنار سینک، باعث می شود کودک احساس معلق بودن یا نا امنی می­کند؟ آیا کودک در وضعیت نشسته بهتر مسواک می­زند؟

چه می­توان کرد تا کودک از لحاظ فیزیکی و عاطفی، احساس امنیت کند؟

4. چطور می­توان کودک را برای انجام فعالیت، بهتر آماده کرد؟ آیا فعالیت حسی آماده کننده­ای وجود دارد که به کودک کمک کند؟ مثل یک ماساژ سریع و محکم، قبل از مسواک زدن. آیا این به کودک کمک می­کند که مراحل مسواک زدن به صورت کلامی یا نوشتاری یا تصویری جز به جز شرح داده شود؟ آیا او از آن دسته بچه هاست که اگر یک ویدیو یا کتاب در مورد مسواک زدن ببیند یا بخواند، بهتر مسواک می­زند؟

مهارت حل مساله در این موقعیت­ها، در روند اینکه والدین با مشکلات زیربنایی سازگار می­شود، آسان تر می­گردد و والدین روش­هایی که بهترین نتیجه را می­دهند تشخیص می­دهد.

شست و شوی صورت

برای کودکانی که حساسیت لمسی دارند، شستن صورت می­تواند وحشتناک باشد. می­توانید تکنیک­های زیر را امتحان کنید:

• انواع مختلف شست و شو دهنده­های صورت را امتحان کنید تا یکی که بو و حس خوبی دارد را پیدا کنید. مثلا کودکی ممکن است به حس حباب صابون روی پوست اعتراض کند و یک شست و شو دهنده­ی بدون کف ترجیح دهد. بگذارید کودک شست و شو دهنده­های مختلف را بو کند و مورد علاقه­ی خود را انتخاب کند. به خاطر داشته باشید که صابون­های قالبی، فوم­ها، مایع های شست و شو، و شیرهای شست و شو همگی تجربه­ی لمسی و بوی متفاوتی دارند و ممکن است کمی آزمون و خطا نیاز باشد تا نوع مورد نظر انتخاب شود.
• بیش تر انسان­های حساس، با لمس عمقی راحت ترند تا لمس سطحی، به علاوه می­خواهند روی اتفاقی که دارد روی بدنشان می­افتد احساس کنترل داشته باشند. به کودک بیاموزید که دست­هایش را خیس و صابونی کند و سپس از حرکات چرخشی محکم استفاده کند- بیش­تر شبیه ماساژ باشد تا چیزی که ما به عنوان شستن صورت می­شناسیم. کودک می­تواند ترتیب مورد علاقه­ی خود را انتخاب کند، مثلا شروع از چانه، سپس گونه­ی راست، و آن گاه پیشانی. اگر کودک خیلی کوچک است یا نمی­تواند خودش صورتش را بشوید، والدین می­توانند در حالی که مراحل کارشان را شرح می­دهند، صورت کودک را بشویند.
• برخی آدم­ها شست و شو با لیف یا اسکاج را به شست و شو با انگشتانشان ترجیح می­دهند. برای یافتن بافت مطلوب بافت­های مختلف را امتحان کنید.
• اغلب کودکان شستن صورت با پرتاب کردن آب به صورت در حالی که چشم­ها محکم بسته نگه داشته شده اند، را به سختی تحمل می­کنند. اولا، دماهای مختلف را امتحان کنید؛ کودک ممکن است آبی که کمی خنک تر یا گرم تر از دمایی که والدین فکر می­کنند دمای مناسب است را ترجیح دهند. ممکن است شمردن دفعات پاشیدن آب به صورت، قبل از کشیدن دست روی صورت مفید باشد. معمولا 6 تا 10 بار. کودک ممکن ترجیح دهد که در حالی که به آینه نگاه می­کند با یک لیف خیس به دقت باقی مانده­های ماده­ی شست و شو دهنده را پاک کند.

سوالات متداول:

1-کاردرمانی حسی چگونه به درمان کمک می‌کند؟
کاردرمانی حسی از تمرین‌ها و فعالیت‌های هدفمند برای تحریک یا تنظیم حواس کودک استفاده می‌کند. این تمرین‌ها به کودک کمک می‌کنند تا واکنش مناسب‌تری به محیط داشته باشد.

2-چگونه اختلال حسی تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص معمولاً توسط کاردرمانگر یا متخصص رشد کودک انجام می‌شود. ارزیابی‌ها شامل بررسی واکنش‌های کودک به محرک‌های حسی و استفاده از تست‌های استاندارد است.

اختلال پردازش حسی بینایی

برخی از مردم بیش­ ازحد نسبت­ به نور ، وضوح ، رنگ و الگو حساس­ اند. چیزی که از همه جدی­تر است معمولا برای افرادی که مبتلا به طیفی از اتیسم هستند پرحسی دیداری می­ باشد که منجربه عدم تشخیص موقعیت به­ وسیله­ ی بینایی می ­شود.اختلال پردازش حسی بینایی یا مشکل حسی دیداری در اوتیسم موجب بی قراری و اضطراب فرد شده و در کودکان اوتیسم موجب رفتارهای پرخاشگرانه و تکانشگری می گردد. مرکز کاردمانی حسی دکتر صابر به صورت تخصصی در زمینه درمان اختلالات حسی فعالیت می نماید. تجهیزاتی نظیر سنسوری روم، اتاق ماساژ ، اتاق تاریک بینایی موجب تسریع در روند درمان اختلال یکپارچگی حسی کودک می شود.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

مشکلات حسی دیداری:

• حسایست نوری : لامپ­های روشن ، نورخورشید و درخشندگی ممکن است سیستم عصبی را آزاردهند و منجربه ناراحتی­های فیزیکی ، خستگی مفرط ، سرگیجه ، تشویش و اضطراب ، سردرد و سایر مشکلات شود. نورمهتابی نیز بیشتر مشکل­ساز خواهد بود زیرا افراد حساس می­توانند تکانش­ها را که مکررا خاموش و روشن می­شوند ببینند و صدای آن را بشنوند. نورشدید همچنین می­تواند ناراحت­ کننده باشد و به­ عنوان­ مثال نگاه طولانی­ مدت به مانیتور کامپیوتر باعث خستگی چشم یا سردرد می­شود. در کودکان اوتیسم اختلال پردازش حس بینایی به وضوح دیده می شود.
• حساسیت به ­وضوح : برخی از افراد با تفکیک میان تاریکی و روشنایی مشکل دارند . مشکلات حساسیت وضوح ، خواندن را سخت می­کند و علاوه­ برخواندن ، در هدایت ­کردن ایمن دوچرخه یا رانندگی مشکل ایجاد می­کند. بیشتر این افراد با خواندن نوشته­ های سیاه در پس­زمینه­ ی سفید مشکل ندارند. درموارد حساسیت کنتراست کم ، حروف محوشده و به­ سختی دیده می­شوند.

فقدان حساسیت کنتراست ، یکی از نشانه ­های بیماری چشم است. برخی از افراد مبتلا به پرحسی ، کنتراست را به ­راحتی تشخیص می­دهند و مشتاقانه برای مدت طولانی به آن نگاه می­کنند. هنگامی­که حروف به­ صورت خیلی تیره ظاهر شوند ، به­ عنوان­ مثال نوشته­ های سیاه در صفحه سفید ، نگاه ­کردن به آن بسیار سخت خواهد بود. امکان از بین ­رفتن وضوح چاپ نیز وجود دراد به­ آن­ معنا که حروف درحال جابه­ جایی یا به­ حالت کم­رنگ و پررنگ­شدن (سوسوزدن) یا جدا از هم به ­نظر می­رسند. دشواری­های مربوط به کنتراست و وضوح چاپ زمانی که کودک بالغ می­­شود و به­طور افزایشی چاپ­های ریزتر با حروف بیشتر را می­خواند و از او انتظار می­رود که به­ مدت طولانی­تری بخواند ، مشکل حادتر می­شود.

اغلب افراد با مشکلات حساسیت کنتراست ، ارتباط خوبی با کاغذهای شب­رنگ که در تاریکی ، روشن هستند ، دارند.

حساسیت رنگ و الگو : بیشتر کودکان از رنگ­های گیرا خوششان می ­آید ، دختران صورتی و بنفش و پسران سبز و آبی را دوست دارند ؛ تلاش­ها براین ­است که از یکنواختی در انواع رنگ­ها اجتناب شود . برخی کودکان با اختلال پردازش حسی نمی­توانند رنگ­های معین را تحمل کنند. برای مثال کودک ممکن است دریک اتاق زرد روشن مضطرب شود چون این رنگ برای سیستم بصری او غیرقابل پذیرش است. یک کودک با حس پایین ممکن است برای اینکه توجهش به یک اسباب­ بازی جلب شود ، نیاز به رنگ­های روشن یا حتی چراغ چشمک ­زن داشته باشد.

به ­یادداشته ­باشید که بینایی و مهارت­های حرکتی به­ هم­ پیوسته هستند. ما از چشم­هایمان برای هدایت­ شدن به ­سمت الگوهای جدید حرکتی استفاده می­کنیم.

هنگام یادگیری نوشتن ، کودک از چشمانش برای هدایت دستان درجهات مختلف استفاده می­کند. برخی از ما به­ استفاده از بینایی­مان در حین تایپ بر صفحه­ کلید استفاده می­کنیم. چراکه تایپ بدون استفاده از حس بینایی را یاد نگرفته ­ایم که این توانایی به عملکرد گیرنده­ های حس عمقی انگشتان برای قرارگیری در جایگاه درست روی صفحه­ کلید وابسته است.

هنگام یادگیری اسکیت اوایل کودک عادت دارد به پاهای خود نگاه کند. به ­مرور که این حرکات بیشتر مأنوس می­شوند ، نقشه­ های ذهنی مانند یک سیم­ کشی آماده می­شود و کودک کمتر بربینایی تکیه  می­کند و درعوض اتکای بیشتری بر نقشه ­های حرکتی درونی دارد زیرا سیستم وستیبولار(دهلیزی) و گیرنده­ های حسی عمقی درگیر می ­شوند.

ملاحضات (صدا) در کودکان با اختلال حسی

به دلیل بزرگ بودن کلا­س­ها و اجتناب از پارچه‌های جذب صدا از قبیل فرش­ها به دلیل نگرانی­های بهداشتی بسیاری از کلاس­های درسی صداهای بلندی را تولید می­کنند. معلمان ممکن است متوجه شوند که نیاز است صدایشان را بلند کنند که توجه دانش آموز را جلب کنند و سروصدا را از بین ببرند.

یک کودک حساس هنگامی‌که سعی می­کند به آسانی بشنود ممکن است احساس کند باید مانند معلم در کلاس فریاد بزند.

در اینجا راه‌هایی برای مدیریت صدا در کلاس وجود دارد

• اگر صندلی­ها هنگام جابجایی روی زمین باعث صداهای ساییدن می­شوند، توپ­های تنیس را به شکل ضربدر برش دهید و زیر پایه­های صندلی قرار دهید. شما می­توانید توپ­های تنیس را از باشگاه یا مدرسه تهیه کنید.
• به منظور کمک به دانش آموزان که بتوانند تمرکز کنند و جلوی صداهایی که حواسشان را پرت می­کنند را بگیرند مانند صدای خط خطی کردن مداد، سرفه، عطسه و صحبت کردن،استفاده از نویز سفید برای کم کردن این صداها کمک کننده است. تنگ­های ماهی، دستگاه­های نویزسفید، سی دی­های نویز صورتی یا سفید می­توانند کمک کننده باشند
• پخش موسیقی با صدای پایین به برخی از دانش­آموزان کمک می­کندکه تمرکز کنند اما ممکن است تمرکز دیگران را از بین ببرد. درکلاس درس از موسیقی­های مناسب استفاده کنید در حالی که چوپین و موزارت برای تمرکز انتخاب­های کلاسیک می­باشند. دیگر موسیقی­ها از قبیل موسیقی محیطی یا موسیقی مبتنی بر طبیعت مثل صداهای آرام را نیز در نظر بگیرید. به یاد داشته باشید که چه چیزی باعث می­شود که شما یا معلم برای دانش آموزی که ممکن است برای تمرکز کردن به آرامش نیاز داشته باشد. آرامش دهنده یا برهم زننده آرامش باشد.
• گزینه دیگری که به دانش آموزان اجازه می­دهد که سازماندهی شوند، گوش دادن با هدفون به موسیقی ای است که آنها در طی خواندن، نقاشی کشیدن و دیگر اوقات تمرکز کردن، انتخاب می­کنند. به دانش آموزان کمک کنید بفهمند هنگامی‌که به موسیقی گوش می­دهند و ساکت هستند در حقیقت از موقعییت سود می­برند.
• به دانش آموزان اجازه دهید که از محافظت کننده‌های گوش مثل هدفون استفاده کنند.
• چراغ­های قابل نصب در کلاس می­تواند به دانش آموزان کمک کند که این دید را به دست آورند که چگونه با اینکه پر سروصدا هستند ولی می­توانند یک گروه باشند. این چراغ طوری طراحی شده است که شبیه یک چراغ ترافیکی می­باشد که چراغ راهنمایی سطح صدا در کلاس را تنظیم می­کند و دانش آموزان را آگاه می­کند هنگامی‌که صدا به یک سطح غیر قابل قبولی رسید، صدای خود را با معلم هماهنگ کنند.

ملاحظات بینایی در درمان اختلال حس بینایی

امروزه معلم‌ها معمولا حق انتخابی ندارند که اتاق­هایشان را طوری تنظیم کنند که مناسب نیازهای یادگیری دانش آموزان باشد در عوض، به آنها گفته می­شود که چگونه دیوارها را تزیین کنند تا به بخش­های مورد نیازدست یابند.

معلم‌ها می‌توانند با صحبت کردن با دانش آموزان حساس، به آنها فرصت دهند از طریق این مراحل:

• از دکورهای غیر ضروری بر روی دیوارها خودداری شود.
• اگر یک دانش آموز با دکورهایی که لازمه یک دیوار است حواسش پرت می­شود، آنها را در زمان­های حساس مانند سخنرانی و غیره با کاغذ بپوشانند.
• اگر دانش آموزان با لامپ­های بالای سر حواسشان پرت می­شود به آنها اجازه دهید که در کلاس کلاه بپوشند.
• از یک محدوده کوچک در کلاس به عنوان یک گوشه دنج استفاده کنید که نورها کم باشد و تصاویر نیز کم باشد.
• یک محیط کاری تمیزی را فراهم کنید به این معنا که کاغذ یا کتاب غیر ضروری روی میز کودک نباشد.
• به والدین یادآوری کنید که یک محیط کاری ساکت و روشن در خانه برای انجام مشق­ها ودیگر فعالیت­هایی که نیازمند تمرکز است فراهم کنند.
• کابین­های مطالعه فردی که حواس پرت کردن را کاهش می­دهند و تمرکز را بالا می­برند فراهم کنید.
• به دانش آموزان اجازه دهید تا در یک مکان جداگانه در کلاس بنویسند و امتحان بدهند.
• لطفا با دقت مجددا چک کنید که پرینت دستورالعمل گرفته شده کاملا واضح و خوانا باشد زیرا در غیر این صورت کپی‌های نسخه‌ها گاهی ناخوانا می­شود و خواندنش دشوارتر می­گردد.
• اگر کارها خیلی شلوغ است آنها را آسان­ترکنید، اگر لازم است از وسایل و ابزار بزرگتر استفاده نمایید.
• با کاغذها و کاورهای رنگی آزمایش کنید تا تضاد و کنتراست بین کاغذ و نوشته کمتر شود و برای دانش آموز از نظر بینایی آسان تر دیده شود.

سوالات متداول:

1- چه کسانی بیشتر مستعد ابتلا به اختلال پردازش حس بینایی هستند؟
کودکانی با اوتیسم، ADHD یا سایر اختلالات رشدی، بیش‌فعالی یا حساسیت حسی، بیشتر در معرض SPD/PVD هستند.

2- اتاق تاریک بینایی چه نقشی دارد؟
با کاهش محرک‌های نوری و رنگی، سیستم عصبی آرام‌تر پردازش می‌کند و تمرکز و تحمل بصری فرد بهبود می‌یابد؛ گزینه مفیدی در کودکان پرحسی بینایی به شمار می‌آید

مشکل بد غذایی کودکان

یکی از مشکلاتی که والدین با آن دست و پنجه نرم می کنند مشکلات بد غذایی کودکان است. اختلال حسی یکی از علل مهم در اختلال غذایی کودک است. مشکل در حس چشایی از اختلال پردازش حسی می باشد که توسط گفتاردرمانی حسی قابل درمان است. بیش حسی و کم حسی در حس چشایی و اختلال یکپارچگی حسی در دهان کودک به صورت تخصصی با تکنیک های حساسیت زدایی حسی بهبود می یابد. مرکز گفتاردرمانی کودکان دکتر صابر به صورت تخصصی در این زمینه فعالیت می نماید.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

شمار بسیار زیادی از خانواده ­های امروزی بیش از اندازه دارای مشغله هستند. ما بین ساعات طولانی کاری والدین، فعالیت­های پرشمار بعد- از – مدرسه، و تکالیف بیش از پیش، به نظر می­رسد هرگز زمان کافی وجود نخواهد داشت. این مساله خصوصا موقعی سخت تر می­شود که تمرین فوتبال یک کودک بیش تر به طول می­انجامد، یا وقتی کودکی جلسه­ ی تدریس خصوصی بعد از ظهر دارد، و وقتی یکی از والدین مجبور است اضافه تر از وقت مقرر کار کند. نهایتا کودکان و والدین نوبتی غذا می خورند و همه آسیب می بینند.

برنامه­ های سرعتی و اتفاقی غذا خوردن مخصوصا در مورد کودکانی که دچار بیش حسی هستند، سخت است چرا که موجودات ذاتا پیرو عادات هستند. سعی کنید غذاها را هر روز سر ساعت مقرری میل کنید تا یک برنامه­ ی روزمره ایجاد گردد و این نیز سبب ایجاد چرخه­ی سیری- گرسنگی منظم شود. تا جایی که امکانش وجود دارد همه­ی افراد خانواده با هم سر غذا بنشینید- حداقل برای چند شب در طول هفته. ممکن است به نظر برخی خانواده­های پر مشغله، قدیمی و از مد افتاده به نظر برسد اما به طور سنتی میز شام جایی است که خانواده­ها با هم روابط اجتماعی برقرار کرده­اند و کودکان آداب و عادات غذا خوردن را یاد گرفته اند.

در ادامه تعدادی راهکار آورده شده است که نشستن سر میز غذا را ساده تر می­کند:

ملاحضاتی دربهبود مشکل بد غذایی کودکان

برخی والدین شکایت می­کنند که کودک با مشکل بد غذایی، حین غذا در وضعیت نشسته باقی نمی­ ماند یا اینکه کودک لم می دهد، از روی صندلی میفتند، یا بقیه را با پاهایش فشار می­دهد، یا از زیر میز به دیگران لگد می­زند. این رفتارها می­توانند هنگامی که خانواده سعی دارند یک شام راحت کنار یکدیگر داشته باشند کاملا آزار دهنده و واقعا مشکل ساز باشند.

نشستن پشت میز برای یک کودک دچار مشکلات حس چشایی، می­تواند واقعا دشوار باشد. اگر او توان عضلانی نامناسبی در قسمت لگن و کمر داشته باشد، عضلاتش نمی­توانند برای مدت طولانی با جاذبه مقابله کنند. حتی اگر او ابتدا، صاف بنشیند، معمولا نمی­تواند این وضع را ادامه دهد و به زودی مثل یک ماکارونی خیس سر می­خورد و در حالی که در لگن به جلو منحرف شده و ستون فقرات به وضعیت C شکل رفته و اغلب با پاهای صاف پایین می­رود. او ممکن است کاملا از روی صندلی به بیرون سر بخورد یا اینکه در همین « وضع نامطلوب» باقی بماند که مانع نفس کشیدن، بلعیدن، و توجه دیداری می­گردد. برای جبران، او ممکن است بدنش را روی میز ولو کند، آرنج هایش را روی میز حایل کند تا سر و بالا تنه اش را حمایت کنند، و یا دائما حرکت کند تا عضلات تنه اش را فعال نگه دارد. کودکی که درک بدنی مناسبی ندارد و درست نمی­فهمد که اعضای بدنش کجا هستند نیز ممکن است در صاف و ثابت نشستن مشکل داشته باشد. برای افزایش ورودی حس عمقی به پاها و تنه­اش، ممکن است با پاهایش به پایه های صندلی، پای خواهرش (برادرش)، یا پای والدش فشار وارد کند. کودکی که بیش – برانگیخته است ممکن است در رسیدن به یک حالت آرام و درست و در حفظ وضعیت نشسته و ثابت مشکل داشته باشد، در عوض برای دریافت ورودی حرکتی، وول بخورد، بی قراری کند، و از جایش بلند شود.

راهکارهای نشستن در وقت غذا و سایر فعالیت های پشت میزی

• قبل از نشستن، کودک را در فعالیت­های حسی درگیر کنید که سبب آرامش و سامان دهی می­شوند. این فعالیت­ها می­توانند شامل پریدن روی یک تخته پرش کوچک، پروانه زدن، بالا رفتن از تعدادی پله، استفاده از لرزاننده­ی دهانی، بپر بپر روی یک توپ درمانی، یا کمی سکوت قبل از شروع غذا.
• مطمئن شوید که میز و صندلی اندازه‌ی مناسبی دارند. وقتی کودک‌ تون عضلانی پایین، آگاهی بدنی اندک و قدرت عضلانی پایین دارد، بسیار مهم است که میز و صندلی‌ای داشته باشید که با ویژگی‌های بدنی او سازگار باشند. در وضعیت نشسته سطح میز باید به سمت کودک به پایین شیب داشته باشد (کودک نیاز به بالا آوردن دست‌ها برای رساندن به سطح میز نداشته باشد)، و ساعدها باید بتوانند به راحتی روی سطح میز در حالت استراحت قرار بگیرند؛ مفاصل لگن باید کم و بیش در زاویه‌ی ۹۰ درجه (زاویه‌ی راست) قرار بگیرند؛ و پاها باید در حالت استراحت و به صورت صاف روی زمین قرار بگیرند.
• صندلی مناسب می‌تواند تفاوت بارزی ایجاد کند. به جای استفاده از صندلی کمکی برای نشاندن کودکی کوچک روی صندلی بزرگسالان، والدین باید جدا به فکر استفاده از صندلی‌های مناسب باشند، مثل صندلی متحرک (تهیه به صورت آنلاین و یا در فروشگاه‌های لوازم کودک). این صندلی همراه با رشد کودک قابل تنظیم است اذا او همیشه در ارتفاعی مناسب و به همراه یک جاپایی مناسب می‌نشیند. صندلی‌های مخصوص پدال دار دارای تکیه گاه دست هستند؛ آن‌ها همچنین دارای وسیله حمایت کننده و وضعیت دهنده‌های پا هستند که حسب نیاز قابل نصب و جداسازی‌اند. این صندلی‌ها این قابلیت را به کودکانی که دارای تون عضلانی پایین یا بالا هستند می‌دهند که به راحتی و برای زمان‌های طولانی‌تری در وضعیت نشسته بمانند. صندلی‌های پشت میزی ارکونومیک برای کودکان مثل DuoRest Student Desk Cair صندلی دانش آموزی حمایت پشت مناسبی فراهم می‌آورند، دارای تکیه گاه دست و جاپایی قابل جداسازی هستند که می‌توانند به یک کودک بزرگتر کمک کنند که برای مدتی طولانی بنشیند و راحت‌تر تکالیفش را انجام دهد. سایر تطابقات نشستن را می‌توان به سادگی در سایت‌هایی مثل com به صورت آنلاین پیدا کرد.

• پاها همواره اساس حمایت سایر قسمت‌های بدن را فراهم می‌آورند. اگر پاهای کودک نتوانند به زمین برسند، که اغلب به سبب نشستن روی وسایل با سایز بزرگسال همین طور است، نیاز به اضافه کردن یک جاپایی هست، مثلا:
• یک جعبه با اندازه‌ی مناسب به همراه زیرانداز ضد لغزش زیر آن.
• جاپایی با پایه‌ی لاستیکی مشابه جاپایی‌های صندلی گهواره‌ای.
• یک زیر پایی عاج‌دار یک بالشتک زیرپایی پف‌دار که در کاتالوگ‌های ورزشی و درمانی موجود است. یک انتخاب واقعا مناسب برای کودکی که همیشه به چیزی یا کسی فشار می‌دهد، چرا که می‌تواند کوسن را فشار دهد تا دریافت حسی که می‌خواهد را فراهم کند، بدون اینکه کسی را اذیت کند.
• آن‌هایی که لگد می‌زنند ممکن است با بستن یک باند کشی که به پایه‌های جلویی صندلی بسته شده است، راضی شوند به شرطی که در خطر گیر کردن به آن و زمین خوردن نباشند.
• آجرهای فومی آماده (از کاتالوگ‌های درمانی تهیه کنید و یا خودتان با فوم متراکم بسازید).
• آجرهای یوگا
• لگن و باسن باید در وضعیتی طبیعی قرار بگیرند تا سبب صاف ماندن ستون فقرات شوند تا قفسه سینه نه به داخل قوس داشته باشد نه به بیرون زده باشد. اضافه کردن یک بالشتک زیر باسنی و شاید یک حمایت کننده‌ی پشت، بتوانند راستای وضعیتی فرد را ارتقا داده و راحتی را در وضعیت نشسته افزایش دهند. از جمله موارد زیر:
• بالشتک‌های زیر باسنی Movin’ Sit که بالشتکی متورم و شیبدار است. هنگامی که قسمت عریض‌تر این بالشتک به سمت پشتی صندلی باشد، لگنی که به عقب منحرف شده است (ولو شدن) را به وضعیت طبیعی نزدیک می‌کند، حالتی صاف برای بدن فراهم می‌آورد و سطح نشستنی ایجاد می‌کند که عضلات را فعال نگه می‌دارد.
• سایر بالشتک‌های شکل‌دار.
• بالشتک‌های آرام سازی و بالش‌های نیمه سفت.
• از آنجایی که جاهای نشستن بزرگسالان معمولا برای یک کودک آن قدر عمیق‌اند که تا در آن‌ها فرو نرود نمی‌تواند حمایتی برای پشتش فراهم آورد، والدین می‌توانند با بالا آوردن پشتی صندلی، اندکی حمایت به آن اضافه کنند. یک بالش نیمه سفت. بالشتک‌های افزودنی مثل بالشتک‌های پشتی بنددار یا نگهدارنده کمر هم خوب جواب می‌دهند.
• با ثبات کردن ساعدها روی سطح میز سبب فراهم آوردن ثبات بهتر بالا تنه و اسفاده‌ی بهتر از دست‌ها می‌گردد. کودک هرگز نباید شانه‌هایش یا بازوهایش را برای رسیدن به چیزی روی میز، زیاد بالا بیاورد. می‌توان برای بالا آوردن کودک از یک بالشتک زیر باسنی استفاده کرد. اگر لازم باشد باید زیر پایی نیز اضافه گردد.
• اگر کودک نا امنی ثقلی دارد، نشستن روی صندلی بلند بزرگسالان سبب می‌شود احساس کند در فضا رها شده است. این کودک احتمالا باید از موارد زیر سود ببرد:
• نشستن کنار دیوار
• نشستن روی صندلی دارای تکیه گاه دست، در صورت امکان همراه با بالش یا حوله‌ی لوله شده در طرفین بدنتا احساس امنیت کند.
• نشستن روی صندلی دارای کمربند ایمنی مثل صندلی متحرک
• حمایت شدن پاها
• از وسایل حسی استفاده کنید تا کودک را در حالت نشسته نگه دارید. برای برخی کودکان، یک چیز پوشیدنی سنگین مثل پد وزنه‌ دار، جلیقه سنگین، یا بند شانه‌ای، به اندازهی کافی ورودی حس عمقی آرامش بخش وارد می‌آورند تا کودک را نشسته نگه دارند. یک ابزار مشغول کننده دهانی مثل اسباب بازی‌های دهانی یا بازیچه‌های دستی مثل توپ‌های فشردنی کوچک، مکعب روبیک نیز می‌توانند کمک کننده که یک کودک بی قرار، حتی در مواردی که در حال خوردن غذا نیست، همراه خانواده‌اش آرام بنشیند یک محرک دیداری مثل زمان سنج می‌تواند به کودکان بی قرار کمک کند تا بفهمند قرار است چقدر بنشینند.

سوالات متداول:

1-چه عواملی باعث ایجاد بدغذایی می‌شوند؟
دلایل متعددی وجود دارد: حساسیت به بو و طعم، اضطراب غذایی، تأخیر در معرفی غذاهای جامد، فشار والدین، الگوهای نامناسب غذایی خانواده یا حساسیت حسی دهانی.

2-والدین چطور باید ر با کودکان بد غذا فتار کنند؟
اجبار، سرزنش و فشار برای خوردن نتیجه معکوس دارد. بهتر است از الگوهای مثبت، دعوت به شرکت در آماده‌سازی غذا و تکرار معرفی تدریجی غذاها استفاده شود.

درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان

مرکز درمان اختلالات حسی کودکان در زمینه درمان اختلال یکپارچگی حسی فعالیت می نماید. مرکز کاردرمانی حسی دکتر صابر با استفاده از ابزارهای مختلف درمانی نظیر سنسوری روم، اتاق حسی، ماساژ درمانی و … به درمان حسی کودکان می پردازد. متخصصین مرکز دکتر صابر در حیطه یکپارچگی حسی و کاردرمانی اختلال پردازش حسی تخصص داشته و روند درمان کودکان را تسهیل می بخشد. کودکان پرخاشگر، بیقرار و کم تحمل ممکن است با مشکلات پردازش حسی روبه رو بوده و این اختلال موجب سردرگمی والدین در رفتار با کودکان می شود. بهبود مشکلات حسی کودک کمک شایانی به تسهیل رشد ذهنی و پیشرفت مهارت های ادراکی کودکان میکند. مرکز کاردرمانی حسی دکتر صابر در این زمینه به صورت تخصصی به والدین محترم کمک می نماید.

روش های درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان

شکستن فعالیت به اجزاء کوچکتر

برنامه­ های طولانی یا پیچیده باید به واحدهای معنی­ دار شکسته شود. انجام دادن تکالیف الزامی است اما والدین می توانند به کودک کمک کنند تا تکالیف های مختلف و طولانی را با تفکیک کردن آن ها به بخش های منطقی مدیریت کند مثل انجام تکالیف ریاضی، خوردن میان وعده، خواندن علوم، سپس شام و مطالعه بعد از خوردن دسر. کودک ممکن است در مورد تمیز کردن اتاقش بیشتر همکاری کند اگر والدین به او بگویند که تمام لباس هایش را در داخل سبد و همه کتاب ها را روی قفسه بگذارد به جای اصرار کردن به او که این به هم ریختگی را همین الان تمیز کن.

تامین ورودی­ های حسی مورد نیاز

برای کودکی با مشکلات حسی، گرسنه و مشتاق بودن برای تحریکات حسی می­تواند مصیبت بار باشد.
فعالیت­های حسی که به کودک کمک می کنند تا احساس و عملکرد خوبی داشته باشد ضروری است. کودکانی که برانگیختگی بالایی دارند از فعالیت های آرام بخش و تسکین دهنده مثل دادن ماساژ سریع یا مالیدن پشت، بازی با خمیرهای کودکانه، پوشیدن جلیقه های وزنی، یا نشستن ساکت در یک اتاق آرام و روشن سود خواهند برد. کودکانی که برانگیختگی پایینی دارند از فعالیت های پر جنب و جوش مثل پریدن روی ترامپولین کوچک، رقصیدن با موسیقی پر شور و … بهره خواهند برد. برای اطلاعات بیشتر در مورد فعالیت های رژیم حسی فصل ۵ را مشاهده کنید.

وقت استراحت

به عنوان یک فرهنگ، ما همیشه به فکر این هستیم نتیجه­ای به بار بیاوریم. یک تمایل وجود دارد که فکر کنیم که در هر زمانی باید کاری را انجام دهیم. ما باید سخت کار کنیم و سخت بازی کنیم. گاهی اوقات فقط نیاز داریم که باشیم. نیاز داریم که به فعالیتی، مطالعه کتابی، استفاه از اینترنت، چک کردن ایمیل، تمیز کردن، شستن لباس، و هر چیز دیگری در گیر و مشغول نشویم، اغلب در این زمان های آرام و خیالی است که آرامش درونی را پیدا می کنیم. چه نوازش کردن یک گربه باشد و یا نگاه کردن به ابرهای در حال گذر. استراحت کردن اغلب کودکان و بزرگسالان را قادر می سازد تا خودشان را آرام کنند و در بهترین حالت باشند.

مشکلات حسی یا مشکلات رفتاری

بسیاری از والدین، معلمان و حتی درمانگران در گفتن تفاوت های آنچه که به علت مشکل حسی ایجاد می شود و آنچه که علتش رفتاری است مشکل دارند. جواب این سوال خیلی آسان نیست و همیشه نیاز به تفکرات خود شما در مورد رفتار و همچنین بعضی کارهای تشخیصی دارد.

اینکه به رفتارهایی فکر کنید که به آسانی توسط علائم قابل مشاهده هستند می تواند کمک کننده باشد. اگر شما می دانید که کودک مشکل حسی دارد، بهترین ریسک این است که فرض کنید که واکنش های کودک به علت ناتوانی در کنار آمدن با نیازهای پردازش حسی است تا رفتاری اجتنابی، بی پروایی و جلب توجه کردن کودک مگر اینکه یک دلیل قانع کننده وجود داشته باشد تا به طریق دیگری فکر شود. سپس شما نیاز دارید که علت های مشکل حسی، و موقعیت هایی که باعث بروز واکنش های منفی رفتاری می شود را شناسایی کنید. در آخر نتیجه نهایی رفتاری است، اما رفتاری که به علت مشکل اساسی حسی ایجاد شده است.

چهار سوال اساسی که باید پرسیده شود

ابزار غربالگری حسی در فصل ۲ طراحی شده است تا به والدین و سایرین کمک کند تا در نظر بگیرند که چه تجربه هایی، موقعیت هایی، و فعالیت های به خصوصی برای کودک دشوار هستند. سوالات زیر به آنها کمک خواهد کرد تا مشاهدات خود را روشن کنند:

1. چه موقع واکنش شروع می شود؟ آیا رفتار مسئله ای است که کودک برای مدت طولانی انجام می دهد مثل کوبیدن سرش هر زمان که شما داخل فروشگاه می روید؟ یا یک مسئله­ی تازه است مثل ضربه زدن ناگهانی به گوش هایش زمانی که صدای زیادی در اطراف باشد؟ (که ممکن است نشان دهنده­ی عفونت گوش باشد).
2. واکنش چه مقدار قابل پیش بینی است؟ آیا موقعیت های خاصی وجود دارد که همواره مشکل ساز هستند؟ آخرین دفعه ای که اتفاق افتاد چه زمانی بود؟ آیا کودک در تمام فروشگاه ها رفتار کج خلقی دارد یا فقط در فروشگاه اسباب بازی و فقط زمانی که به چیزی که خواسته است نرسیده است؟ آیا کودک برای تمام کلاس های درسی تاخیر دارد؟ آیا همیشه از چیزی که نمی تواند آن را کنترل کند اجتناب می کند؟

٣. چه چیزی و چه کسانی باعث بروز رفتار می شوند؟ آیا مشکل همیشه در اطراف افراد خاصی رخ می دهد؟ آیا کودک همیشه در نزد درمانگر و یا معلم خاصی بد رفتاری می کند؟ آیا یکی از اقوام خاص به نظر می رسد که کودک را آشفته می کند؟ آیا کلاس درس خاصی همیشه برای کودک مشکل ساز است مثل هنر یا موسیقی؟

۴. نیازهای پنهان اساسی حسی کدامند؟ چالش هایی را که برای هر سیستم حسی وجود دارد بررسی کنید. برای مثال حمام کردن تحریکات لمسی فراوانی در قالب فشار آب و حرارت روی پوست، دمای اتاق، بافت حوله، جنس شامپو و صابون، بوی وسایل حمام، صدای آب روی وان که به علت جذب کمترین مقدار در اتاق پخش می شود، نور فلورسنت معمولی و نیاز به بستن چشم ها موقع شامپو زدن، مشکل تعادل هنگام ایستادن برای دوش گرفتن و یا نشستن در وان به ویژه با چشمان بسته و غیره. هرگونه ناراحتی با یکی از تجارب حسی
می­تواند تجربه­ی حمام کردن را با مشکل زیادی مواجه سازد.

درمان مشکلات حسی کودکان اوتیسم و تکنولوژی

کاردرمانگرها اغلب در برنامه‌ریزی فعالیت‌های حسی و استراتژی‌هایی درگیر هستند که به خودتنظیمی، تمرکز و فرایند یادگیری فرد دارای طیف اوتیسم کمک می‌کند و این ممکن است به شکل سازگاری‌هایی با تکنولوژی سطح بالا یا پایین باشد. مثالی از این دست، استفاده از سازگاری بینایی در نور، رنگ یا کنتراست هنگام استفاده از دستگاه‌ها برای بهبود درک یا توجه بینایی می‌باشد. استفاده ازپروژکتورها، دوربین‌های مستند و برنامه‌های دستگاه یک به یک در مدارس به فرد امکان دسترسی بینایی به اطلاعات ارائه شده را می‌دهد.

فناوری جای‌گذاری مبتنی بر حس لمس، باعث کاهش ناامیدی هنگام انجام تکالیفی مثل نوشتن می‌شود. برخی افراد دارای اوتیسم و با تفاوت‌های رشدی مرتبط فکر می‌کنند، صدا و احساس نوشتن روی کاغذ خجالت‌آور است و استفاده از صفحه لمسی و کیبورد را برای بیان، ترجیح می‌دهند. استفاده از قلم‌های لمسی اصطکاک را کاهش می‌دهد و به فرد اجازه می‌دهد بدون درون داد حسی ناخوشایند بنویسد. افراد همچنین گزینه‌های متفاوت دیگری دارند، مانند استفاده از کیبوردهای سنتی، داخل – صفحه‌ای یا سازگار شده برای نوشتن اطلاعات. آن‌ها گزینه استفاده از دیکته یا مختصه تبدیل گفتار به متن برای کاهش ورودی لمسی هنگام کار روی فعالیت‌های نوشتاری دارند. برنامه‌هایی مانند mac speech dictate یا dragong naturally speaking را می‌توان نصب کرد تا افراد بتوانند از صدای‌شان برای تولید متن استفاده کنند. برخی از این برنامه‌ها همچنین به فرد اجازه می‌دهد با استفاده از گفتار درون سیستم عامل یا دستگاه‌شان حرکت و جستجو کنند. برای افراد دارای مشکلات لمسی و اختلالات ارتباطی، استفاده از نرم‌افزار خروجی صدا که بر روی یک پد لمسی تعبیه می‌شود، تسهیل هر دو مشکل فرد را به طور همزمان ممکن می‌کند. فناوری، توانایی کاهش یا افزایش محرک‌های شنیداری را فراهم می‌کند. پژوهش‌ها نشان دادند صداهای خارجی بر یادگیری تأثیر می‌گذارد. در حقیقت، برخی مطالعات به نواقص خاصی در سلامت کلی و حتی رشد شناختی مربوط به صداهای خارجی (محیطی) اشاره کرده‌اند؛ مانند سر و صدای هواپیما و ترافیک خارج از مدرسه. برای کاهش صداهای حواس پرت کن، فناوری از طریق موسیقی یا سر و صدای سفید از طریق هدفون، آیپد، آیفون یا کامپیوتر به تمرکز برخی افراد کمک می‌کند. برای بعضی دانش‌آموزان، ناتوانی در تعدیل و فیلتر صدای پس زمینه و غیر ضروری می‌تواند بر توجه، حافظه و شناخت به طور کلی اثر بگذارد.

درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان

برای کمک به والدین جهت کسب اطلاعات بیشتر نسبت به موقعیت های مشکل ساز و رفتارهای ناخواسته، داشتن یک بروشور رفتاری برای روشن ساختن هر آنچه که اتفاق می افتد، کمک کننده خواهد بود. ممکن است بعضی از رفتارهای عجیب و غریب و گیج کننده عملا در الگوهای نسبتاً قابل پیش بینی رخ بدهند.

ممکن است داشتن یک بروشور رفتاری به والدین یک کودک بزرگتر کمک کند تا ارتباط بین افزایش
واکنش­های حسی با زمانی که تحریک زیادی وجود دارد (یا تحریک کمی وجود دارد) در قالب برنامه ریزی زیاد (یا وقت اضافه زیاد)، یا مشکلاتی مثل خسته شدن، گرسنگی، بیماری و یا عوامل اجتماعی و عاطفی را تشخیص دهند.

بعضی از مشکلات حسی کودکان در هر بهار و پاییز به علت آلرژی های فصلی بدتر می شوند. بعضی ها به نظر می رسد که دوره ماهیانه در ارتباط با دوره قاعدگی دارند. بعضی دیگر از رفتارهای حسی با وقت امتحانات خاموش می شوند. بعضی از رفتارهای دیگر زمانی که کودک میوه های اسپری شده و یا زمانی که منزل توسط مواد شیمیایی تند تمیز شده، بدتر می شوند.

به موارد زیر در بروشوری که برای بزرگسالان و نوجوانان تهیه شده توجه داشته باشید:

× تاریخ، روز هفته، و زمان بروز مشکل رفتاری.

× رفتار مشاهده شده، هرآنچه که دقیقا اتفاق می افتد را توصیف کنید.

× زمینه رفتار: در کجا و به همراه چه کسی رخ می دهد و همچنین چه اتفاقی منجر به بروز رفتار شده است. × تمام محصولات غذایی و آشامیدنی – هرچیزی که داخل دهان می رود (به رنگ ها و افزودنی های خوراکی توجه کنید که آیا طبیعی هستند برای رد کردن آفت کش های احتمالی)

× مکمل های غذایی

× دارو درمانی و واکسیناسیون

× وضعیت سلامت شامل عود حساسیت، تب ها، مشکلات سینوسی، سردرد ها

× آب و هوا شامل فشار هوا، بارش باران، و دما

× فعالیت های اجتماعی (مهمانی ها، تعطیلات، قرار ملاقات)

× مدرسه و فعالیت های بعد مدرسه: انجمن ها، رخدادهای ویژه، ورزش ها

× امتحان ها و نیازهای تحصیلی

× استفاده از پاک کننده های منزل

× زمان های قاعدگی شامل گرفتگی های عضلانی و نفخ شکم

× عادت های خواب – زمان خواب و بیداری، کیفیت خواب، تعداد بیدار شدن ها، چرت ها

× عادت های ادرار و مدفوع

ایده آل این است که بروشور رفتاری به منظور گرفتن اطلاعات بیشتر برای مدت یک ماه یا دو یا چهار هفته برای هر فصل سال تهیه نماییم. اگرچه داشتن یک بروشور رفتاری حقیقتا کار پر مشغله­ای است ولی حتی برای یک هفته هم می تواند نگرش های ارزشمندی را آشکار کند و در نتیجه روش های موثری را در پی داشته باشد.

کوین کودک 14 ساله­ای با مشکلات حسی خفیف و مشکلات یادگیری، عموما خوب رفتار می کرد و خونسرد بود، اما هر یک هفته یا دو هفته یک بار تمام تواناییش دچار مشکل می شد و تحملش را از دست می داد و کاملا نسبت به همکلاسی هایش، خواهر کوچکش، و حتی سگی که دوستش داشت، بی قرار و بی صبر می شد. اگرچه او همیشه نسبت به صدا و لمس بیش حساس بود.

خانواده، روانشناس مدرسه، و کاردرمانگر نگران این مسئله بودند که او ممکن است علائمی از اختلال دو قطبی را نشان دهد.

به آنها گفته شد که هر چیزی را ثبت کنند. تیم درمانی به زودی متوجه شدند که هر زمان که فشار هوا کاهش می یافت رفتارهای مشکل دار کوین نیز آشکار می شود. مشکل با تمام شدن آب و هوا فروکش می کرد. همچنین به نظر می رسید که غذاهای با شکر خالص مثل دونات، بیسکویت ها، کیک، و آب نبات که هرگز برای أو مشکل آفرین نبودند در این مدت برای او مشکل ساز می شدند. اگرچه آنها نمی توانند فشار هوا را کنترل کنند ولی یاد گرفتند که نیازهای حسی موجود را کاهش دهند و به او کمک کنند تا نسبت به اینکه چه چیزی باعث این رفتار شده است آگاهی کسب کنند، مسئله­ای که او در مورد آن احساس وحشت می کرد.

اكنون کوین یک فشار سنج در اتاقش و در مدرسه نیز روی کامپیوترش یک برنامه آب و هوایی دارد، بنابراین او می تواند تغییرات آب و هوایی را به تیم درمان اعلام کند و کارهای مثبتی را برای جلوگیری از شدیدتر شدن علایم به کار بگیرد. او وقت های اضافه­ای را به دست می آورد و فعالیت های حسی را دو برابر می کند تا بیشتر بتواند رفتارهایش را کنترل و سازماندهی کند، و مراقب است تا از میان وعده های دارای شکر در طول این مدت پرهیز کند. او اکنون خیلی بیشتر تحت کنترل خودش است.

تقویت‌کننده‌های تعادل در اختلال پردازش حسی

تاب تنها وسیله در اتاق بازی نیست که تعادل را بهبود می‌بخشد. سایر وسایلی که داده‌های حسی مناسب را بر سیستم وستیبولار اعمال می‌کنند، باعث تقویت تعادل شده که در زیر تعدادی از آن‌ها عنوان می‌شوند:

-تخته موازنه (بالانس بیم) : می‌تواند باریک یا پهن باشد، از زمین فاصله زیاد یا کم داشته باشد و یا این ‌که از چوب یا فوم ساخته شود (تصویر 44-3).

الاکلنگ: درحالی‌که درمانگر یا کودک دیگری در یک طرف الاکلنگ نشسته، می‌توان کودک با اختلال یکپارچگی حسی را در طرف دیگر آن نشاند، و یا این‌که کودک مورد نظر روی آن راه برود تا حفظ تعادل روی صفحه‌ای انتقالی را تمرین کند (تصویر 45-3) .

– تخته تعادل: یک تخته مسطح می‌باشد که بر روی پایه منحنی قرار گرفته ‌است و کودک روی آن به سمت جلو و عقب نوسان می‌کند (تصویر 46-3) . براساس سطح هماهنگی و ترس کودک، تخت می‌تواند کوچک باشد به ‌طوری‌که فقط بتوان روی آن ایستاد، و یا این‌که بزرگ باشد به ‌طوری‌ که کودک بتواند روی آن بنشیند، در حالت چهاردست ‌و پا قرار بگیرد و یا این ‌که روی آن راه برود.

– صندلی T شکل: همانطور که از نام آن پیداست این نوع صندلی شامل یک جایی نشستم و یک‌ پایه می‌باشد (تصویر 3-43) . کودک با نشستن بر روی این صندلی مجبور می‌شود تا به‌ طور مداوم وضعیت بدن خود را برای حفظ تعادل تنظیم کند.

– تخته چرخان : کودک می‌تواند درحالی‌که روی این صفحه گرد نشسته یا ایستاده ‌است، با چرخش بدن خود آن را بچرخاند. مدل‌های نشسته آن می‌توانند دست داشته باشند، همچنین مدل ایستاده آن می‌تواند به‌ صورت یک بازی که در آن کودک توپی را به اطراف حرکت می‌دهد، به کودک ارائه شود.

– توپ تناسب : این توپ‌ها در انواع اندازه‌ها و رنگ‌ها موجودند و بزرگ و قابل باد شدن می‌باشند. کودک می‌تواند روی آن‌ها بنشینند و یا دراز بکشد. این توپ‌ها می‌توانند به‌ عنوان یک صندلی برای میز کار استفاده شوند و یا اینکه کودک می‌تواند بر روی شکم روی آن‌ها دراز کشیده و درمانگر توپ را به عقب و جلو حرکت دهد.

کار درمانگر همچنین می‌تواند کودک را در فعالیت‌های تعادلی مثل لی‌لی کردن، بالا و پایین پریدن، طناب زدن یا ایستادن روی یک پا درگیر کند. گاهی اوقات، این فعالیت‌ها می‌تواند با استفاده از جا پاها یا مسیرهای خاصی که روی زمین قرار داده می‌شوند، تسهیل شوند. برای انجام این تمرینات می‌تواند مسیری باریک روی زمین طراحی نمود تا کودک از روی آن طی مسیر کند. همچنین می‌توان از جای پاها و کفی‌های کفش استفاده کرد تا کودک از روی آن‌ها راه برود.

این فعالیت‌ها همچنین می‌توانند در قالب بازی‌هایی مثل بازی “سیمون می‌گوید” اجرا شوند (تصویر 3-۴۸) . راه‌های زیادی وجود دارد تا کودک به سمت فعالیت‌های جذب شود که اگر در موقعیت‌های دیگر از او خواسته می‌شد آن فعالیت‌ها را انجام نمی‌داد. به این صورت، تعادل کودک بدون آنکه استرس یا ناراحتی در او پدید آید بهبود می‌یابد.

بازی “سیمون می‌گوید“

بازی (simon says) بازی کودکانه‌ای است که در آن ۳ یا تعداد بیشتر کودک شرکت می‌کنند. در این بازی، یکی از کودکان نقش سیمون را برعهده می‌گیرد و به کودکان دیگر دستوراتی که اکثراً شامل فعالیت‌های فیزیکی می‌باشند ارائه می‌دهد (مثلاً دور خودت بچرخ، زبونتو بیرون بیار و…) در صورتی‌ که در ابتدای دستورات عبارت “سیمون می‌گوید” آورده شود کودکان شرکت‌کننده در بازی باید از آن اطاعت کرده و آن را انجام دهند، اما درصورتی‌که ابتدای دستورات این عبارت به کار برده نشود، اگر کودکان دستورات را اجرا کنند از بازی اخراج خواهند شد.

اعمال مقاومت به بدن

چهاردست ‌و پا رفتن فشردن چیزهایی که به کودک مقاومت وارد می‌کنند، می‌توانند باعث تقویت حس وضعیت بدن و توان عضلانی او شوند. تجهیزاتی که در راستای این اهداف می‌توانند برای کودک مناسب باشند در زیر آورده شده‌اند:

– کیسه بدن : کودک می‌تواند وارد این کیسه پارچه‌ای ارتجاعی شده و آن را ببندد، سپس راه برود، بپرد، به اطراف بغلتد، چیزها را فشار دهد یا بکشد، یا فعالیت‌هایی که درمانگر می‌گوید را انجام دهد.

این کش‌ها، با اعمال مقاومت به بدن کودکان می‌توانند درون دادهای حسی لازم را به بدن او وارد نموده و به این صورت کودک می‌تواند نیازهای حسی خود را پاسخ بگوید. زمانی‌که تصویر بدنی مناسبی در ذهن کودک ایجاد گردد، کودک می‌تواند با چالش‌های مربوط به یادگیری بهتر مقابله کند و عملکردهای یادگیری و تحصیلی و بهبود می‌یابد.

– باندهای کششی: این نوارهای رنگی کشی می‌توانند توسط کودک کشیده و یا فشرده شوند و یا در اطراف بدن او قرار گیرند (تصویر 3-۴۹) و انبوهی از درون‌داد های حس وضعیت بدن و همچنین فعالیت عضله­ای مناسب را برای او فراهم بیاورند

سوالات متداول:

1-چطور می‌توانم کودکم را به انجام تمرینات حسی تشویق کنم؟
تمرینات را به شکل بازی درآورید و از علایق کودک استفاده کنید. سیستم پاداش کوچک ایجاد کنید و فشار بیش از حد وارد نکنید. صبور باشید و پیشرفت‌های کوچک را تشویق کنید.

2-چگونه معلمین می‌توانند به کودک مبتلا به این اختلال کمک کنند؟
با ایجاد محیط کلاس مناسب (مثلاً کاهش نور و صداهای مزاحم)، دادن استراحت‌های حسی و استفاده از ابزارهای کمک‌آموزشی. همکاری با کاردرمانگر کودک بسیار مهم است.

اختلال حسی در کودکان| کاردرمانی حسی| یکپارچگی حسی| درمان اختلال پردازش حسی دکتر صابر

اختلال حسی به مشکلات در پردازش حواس نظیر اختلال در حس بینایی، شنیداری و لامسه گفته می شود. اختلالات حسی در کودکان موجب بدخلقی و بی قراری کودک می گردد. مرکز کاردرمانی حسی دکتر صابر در حیطه اختلالات حسی و یکپارچگی حسی فعالیت می نماید. تیم تخصصی مرکز در کنار تجهیزات پیشرفته مرکز نظیر ماساژ درمانی، اتاق تعدیل حسی و… در درمان اختلالات حسی پیشرو می باشد.

 جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

اختلال حسی

گرفتن ناخن و زدن موی بدن

انگشتان دست و پا تعداد بسیار زیادی پایانه‌ی عصبی دارند که جای تعجبی باقی نمی‌گذارند که چرا بسیاری از کودکان از گرفتن ناخن‌هایشان متنفرند. برخی راهکارها:

• مشابه کوتاه کردن موی سر، در مورد کودکان که تفکر عینی دارند، به جای کلمه‌ی «بریدن» از کلماتی

مانند «اصلاح، آرایش، کوتاه کردن، و گرفتن» استفاده کنید.

• به والدین بیاموزید که با ماساژ دادن دستان کودک، پوست را حساسیت‌زدایی کنند. همچنین با اعمال

ورودی حسی بیشتر به نوک انگشتان با وارد کردن فشار ملایم روی هر یک از ناخن‌ها در حالی که ناخن، بین انگشت شست و اشاره‌ی والد قرار دارد.

• به کودک یک جلیقه‌ی وزنه‌دار، پد وزنه‌دار، یا پتو بپوشانید و حواس او را با یک آهنگ یا ویدئو پرت کنید.
• ناخن‌ها را بعد از حمام کردن بگیرید که نرم‌ترند. هرگاه هم که می‌خواهید آلودگی زیر ناخن را تمیز کنید، از همین تکنیک استفاده کنید. خیلی از ته نگیرید که ممکن است بسیار دردناک باشد. بهتر است با قرار دادن دست در یک کاسه‌ی آب صابون، بگذارید آلودگی خودش خارج شود تا اینکه شما خارجش کنید.
• به جای ناخن‌گیر از سوهان ناخن برای کوتاه کردن ناخن استفاده کنید. به کودکان حساس به محض اینکه توانستند بیاموزید که خودشان ناخن‌هایشان را کوتاه کنند، به این ترتیب روی خودشان کنترل خواهند داشت.
• برخی دخترها گرفتن ناخن را، اگر در سالن زیبایی یا مانیکور انجام شود، بهتر تحمل می‌کنند.
• اگر کودک شما لاک ناخن استفاده می‌کند، به خاطر داشته باشید که بیشتر لاک‌ها دارای مواد شیمیایی سمی هستند. سه تای اصلی فرمالدهید (نگهدارنده، ضد عفونی کننده، و مایع ضد فساد)، دی بوتیل فتالات (برای انعطاف‌پذیری در پلاستیک)، تولوئن (برای اینکه لاک را روان‌تر و نازک‌تر کند، و اثر‌گذار روی سیستم عصبی) هستند. طبق EWG، برخی لاک‌های ایمن‌تر توسط OPI, Wet N Wildو Sally Hansen ساخته می‌شوند.

مسواک زدن

از دوست یا همکارتان بخواهید دندان‌هایتان را مسواک بزند تا به آسانی ببینید مسواک زدن چقدر زننده است. تعجبی ندارد که فرو کردن یک میله‌ی خارجی به داخل دهان کودکتان ناراحت کننده، عجیب غریب، واقعاً ترسناک باشد. مشکلات لمسی لب‌ها، زبان، لثه‌ها، و گونه‌ها را هم اضافه کنید و خواهید فهمید مسواک زدن و به دندان‌پزشکی رفتن می‌تواند برای برخی خانواده‌ها چه میدان جنگی شود. در ادامه تعدادی راهکار برای والدین آورده شده است:

• اجازه دهید کودک مقداری کنترل روی ابزار، جنس و طعم داشته باشد. بگذارید کودک یک مسواک نرم‌ کوچک کودک به رنگ دلخواه خودش انتخاب کند؛ هم چنین طعم‌های مورد علاقه‌اش برای انتخاب خمیر دندان را در نظر بگیرید چندین طعم خمیر‌دندان را بیازماید. کودکی که نمی‌تواند طعم نعنا را تحمل کند ممکن است خمیردندان شکلاتی یا توت فرنگی را بپذیرد. کودکان و حتی بزرگسالان دارای مشکلات حسی ممکن است به کفی که در حین مسواک زدن ایجاد می‌شود واکنش منفی نشان دهند. می‌توانید از خمیردندان‌های بدون کف استفاده کنید.
• بسیاری از کودکان و بزرگسالان، مسواک‌های لرزشی را ترجیح می‌دهند و با آن‌ها کامل‌تر مسواک می‌زنند. مسواک‌های چرخشی یک جایگزین مناسب ارزان قیمت‌تر هستند.
• کودکان عاشق زمان‌سنج و موسیقی‌ هستند. زمان ایده‌آل مسواک زدن ۲ دقیقه است. والدین می‌توانند‌‌ یک زمان‌سنج تنظیم کنند، یک موسیقی ۲ دقیقه‌ای پخش کنند، یا از یک نرم افزار موبایل استفاده کنند. برخی انواع مسواک‌های لرزشی، یک نمایشگر دارند که نشان می‌دهد چقدر وقت باقی مانده است.
• برای مسواک زدن یک روند همیشگی قابل پیش‌بینی ایجاد کنید و اگر لازم می‌بینید این روند در قالب‌ تصاویر شماره‌دار تهیه کنید. مثلاً، کودک همیشه می‌تواند با دندان‌های بالایی شروع کند، از راست به چپ پیش برود، و سپس به سراغ دندان‌های پایینی برود و از چپ به راست پیش برود. این به کودک شما کمک می‌کند که این کار مهارتی را مرحله‌بندی کند و پیش‌بینی کند که کی و کجا مسواک را در دهانش حس خواهد کرد.
• همزمان، با مسواک کردن دندان‌های خودتان برای کودک مدل شوید تا هم لذت‌بخش باشد و هم یک تجربه‌ی دو نفره.

ایده‌های دیگر برای بهبود عملکرد حسی دهانی – حرکتی:

• ‌روی مهارت‌های دهانی کار کنید مثل مکیدن مایعات از طریق نی، یا از داخل قمقمه‌های ورزشی که نوک کوچک دارند؛ جویدن و خرد کردن غذا مثل جویدن آدامس، چوب شور، و هویج؛ گاز گرفتن و کشیدن آبنبات کشی‌های طنابی و لواشک و لیسیدن آبنبات چوبی و بستنی میوه‌ای.
• آگاهی دهانی را افزایش دهید و آستانه‌ی حساسیت را تعدیل کنید (تا دهان نه بیش حس و نه کم حس باشد). برای کودکان کوچک‌تر، والدین می‌توانند لثه‌ها را ماساژ دهند. یک درمانگر می‌تواند به والدین یا کودک بزرگ نشان دهد که چطور از لرزاننده‌های دهانی استفاده کنند.
• صداهای خنده‌دار ایجاد کنید (تر‌تر کردن، بوس‌های صدا دار، پاپس، تیک تیک کردن) و برای هم چهره‌هایتان را خنده‌دار کنید.
• بازی با مزه‌ها انجام دهید. شیرینی توسط گیرنده‌های جلوی زبان، شوری در کناره‌های نوک زبان، ترشی، تندی در اطراف وسط زبان، و تلخی و دودی در انتهای زبان حس می‌شوند.

دندان لق

افتادن دندان می‌تواند برای کودکانی که تدافع دهانی دارند بسیار خطرناک باشد، که ممکن است از داشتن

دندان لق یا از تصور کشیدن آن هم به همان ‌اندازه وحشت‌زده شوند. اگر دندان نیاز به كشيدن دارد و اگر کودک  می‌تواند سرما را تحمل کند، یک بستنی یخی به او بدهید تا میک بزند تا آن ناحیه بی‌حس شود.

در این زمینه به وفور کتاب وجود دارد که می‌توانید با هم بخوانید مثل  My Wobbly Tooth Must

Ever Never Fall Out به قلم Lauren Child. والدین بسیاری از اولین دندان کودکشان در YouTube فيلم گذاشته‌اند. والدین می‌توانند ویدیویی از یک بچه با سن مشابه فرزند خودشان بیایند و با هم ببینند. البته والدین از قبل باید آن را بازبینی کنند تا مطمئن شوند که مناسب فرزندشان هست.

استفاده از توالت

یاد گرفتن استفاده از توالت می‌تواند برای کودکی که دوست ندارد کثیف شود، در حکم یک ضربه‌ی کوبنده باشد. بعضی‌ها تقریباً خودشان توالت رفتن را یاد می‌گیرند. برخی دیگر به کمک نیاز دارند، خصوصاً آن‌هایی که زمان پر شدن مثانه یا روده‌شان را درست حس نمی‌کنند، هنگامی که خودشان را کثیف می‌کنند متوجه نمی‌شوند، یا واقعاً از حس خیس شدن یا مدفوعی شدن خوششان می‌آید.

به خاطر داشته باشید که به موقع به توالت رفتن نیازمند بلوغ عصبی و تکامل احشایی است (جهت ایجاد هوشیاری نسبت به حواس مثانه و روده). کودکان در زمان‌های متفاوتی به وضعیت آمادگی – توالت می‌رسند که اغلب برای کودکی که سایر مراحل تکاملی را هم دیر کسب کرده، دیر به دست می‌آید. چندین کتاب عالی در این زمینه وجود دارند، مثلاً آموزش توالت به کودکان اوتیسم یا سایر انتشارات رشدی به قلم ماریا ویلر.

در ادامه تعدادی پیشنهاد حسی برای موقعی که کودک علائمی از آمادگی برای آموزش توالت رفتن نشان می‌دهد آورده شده است:

• شورت‌هایی که با فشار روی مثانه را می‌گیرند ممکن است در روند احساس پر بودن مثانه، اختلال ایجاد کنند. شرت‌های بوکسوری آزاد انتخاب کنید که هم برای دختران و هم برای پسران وجود دارد.
• اگر کودک نمی‌تواند تشخیص دهد که خودش را کثیف کرده، او را با فواصل زمانی منظم به توالت ببرید. به حالتی بدون واکنش مثبت یا منفی بیان کنید که او خشک است یا کثیف و باز بدون هیچ واکنش مثبت یا منفی برایش توضیح دهید که قضیه چیست و چرا به توالت آمده: یا کودک خشک است و بعداً مجدد به توالت خواهید آمد و یا اینکه اوه! کودک به جای اینکه در توالت کارش را بکند، به خودش مدفوع یا ادرار کرده و اینکه دفعه‌ی بعد سعی خواهید کرد به موقع به توالت بیایید.
• بهترین تجربه نشستن را فراهم آورید. ممکن است یک کودک کوچک از نشستن روی یک توالت کوچک پلاستیکی لذت ببرد در حالی که دیگری ممکن است از نشستن روی یک توالت بزرگتر که برای کودك تطابق یافته است و عکس «پو»(تصویر کارتونی) روی آن است خوشحال شود. در هر دو صورت مطمئن شوید که کودک زیر پایش تکیه گاه دارد، مثلاً کف پایش روی زمین است یا روی یک چهارپایه. این مسئله خصوصاً در مورد کودکی که تون عضلانی پایین و کنترل وضعیتی ضعیف دارد مهم است.

یکپارچگی حسی چیست؟

یکپارچگی حسی چیست  توانایی تولید ، سازماندهی و پردازش اطلاعات حسی دریافت شده از بدن و محیط برای تولید پاسخ­های هدفمند. در یکپارچگی حسی باید تک تک حواس از حس عمقی، لامسه، بینایی و شنوایی در یک قالب کلی قرار گیرند. مرکز اختلال پردازش حسی دکتر صابر در زمینه درمان اختلال حسی کودکان مجهز به اتاق تعدیل حسی، سنسوری روم، ماساژ درمانی و کاردرمانی یکپارچگی حسی و… می باشد. متخصصین کاردرمانی حسی با استفاده از تجربه و تجهیزات پیشرفته مرکز و تکنیک های درمانی روز دنیا به بهترین نتیجه درمانی در اختلال حسی کودکان دست یافته اند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

اختلال عدم عملکرد یکپارچگی حسی در کودکان:

اختلال حسی کودکان یک اختلال رشدی است که در آن فرد با پردازش ورودی مشکل دارد.

• انواع مختلفی از اختلال عدم عملکرد یکپارچگی حسی وجود دارد :
• اختلالات مدولاسیون حسی
• تدافع حسی ( بیش پاسخ دهی، بیش فعالی )
• تدافع لمسی
• ناامنی جاذبه­ای
• مشکلات ثبت حسی ( کم پاسخ دهی ، کم فعالی )
• اختلالات پاسخ­های حرکتی تطابقی
• اختلال پردازش و ستیبولار
• دیس پراکسیا
• اختلالات درک و تمایز حسی
• تمایز لمسی
• درک عمقی
• ادراک بینایی
• سایر حس­ها
• علت : منشاء اختلال عدم عملکرد یکپارچگی حسی در مراکز پردازش سیستم عصبی مرکزی فرض می­شود. اگر­چه علت دقیق آن ناشناخته­است.

ارزیابی یکپارچگی حسی چیست

ازریابی اختلال عدم عملکرد یکپارچگی حسی

درمان اختلال حسی کودکان

• درمان فردی

درمان اختلال حسی کودکان، قوی­ترین شکل مداخله است. اغلب به عنوان موثرترین روش برای کمک به کودک برای دستیابی به توانایی­ها در هنگام بروز مشکلات یکپارچگی حسی که روی فعالیت­های کودک در خانه ، بازی، مدرسه یا جامعه تاثیر می­گذارد، توصیه می­شود. درمان یکپارچگی حسی را می­توان به دو دسته طبقه ­بندی کرد ، درمان یکپارچگی حسی کلاسیک و رشد مهارت جبرانی.

• درمان یکپارچگی حسی و کلاسیک

این روش درمانی توسط جان آیرز ساخته ­شده­ است. این کار همیشه به صورت فردی انجام می­شود زیرا درمانگر باید فعالیت­های درمانی را لحظه به لحظه در رابطه با علاقه به کودک به فعالیت یا پاسخ به یک چالش خاص یا تجربه حسی تنظیم کند. این روش درمانی شامل تعادل بین ساختاری و آزادی است. نقش درمانگر  ایجاد محیطی است که پاسخ­های سازگارانه کودک را برانگیزد. تاکید برانگیزه درونی کودک یک ویژگی مهم در درمان یکپارچگی حسی کلاسیک است. یک محیط غنی شده حسی برای ایجاد اکتشاف فعال از طرف کودک طراحی شده­است.

• رشد مهارت جبرانی

این نوع مداخله با هدف کمک به کودک و خانواده در ایجاد مهارت­های خاص یا استراتژی­های تطابقی هنگام مواجهه با یک اختلال عدم عملکرد یکپارچگی حسی انجام می­شود. درمان با هدف آموزش مهارت­های خاص یا استفاده از تکنیک­ هایی که عملکرد بهتر را در یک کار معین فراهم می­کند، ایجاد شده ­است. ممکن است سازگاری­­هایی برای کمک به کودک برای جبران مشکل ایجاد شود. ( به عنوان مثال یک مداد سنگین در جهت ایجاد یک فیدبک عمقی تقویت شده در مورد موقعیت دست کودک.)

• گروه درمانی

از برنامه ­های گروه درمانی می­توان به عنوان گذر از درمان فردی استفاده کرد به گونه­ای که کودک بتواند مهارت­های جدید آموخته­شده را در یک محیط اجتماعی با همسالان خود و با حمایت کمتر از طرف درمانگر بکار گیرد. کار با کودکان در یک گروه ، فرصتی را برای مشاهده برخی از راه­های را که اختلل عدم عملکرد یکپارچگی حسی باعث از بین رفتن رفتار عملکردی در یک زمینه اجنماعی می­شود، فراهم می­کند.

• مشاوره

این نوع مداخله شامل ارائه اطلاعات به اعضای خانواده ، معلمان و سایر افرادی است که با کودک در ارتباط هستند به منظور درک ماهیت مشکل ایجاد شده ­است. مهمترین مولفه یک برنامه مشاوره­ای ، ارائه راهنمایی برای چگونگی حسی است. انجام تنیمات در محیط، یافتن راه­هایی برای مدیریت صدا، روشنایی و تماس با افراد دیگر، بوی محیط و محرک ­های بینایی گیج­کننده می­تواند تفاوت مهمی در توجه، رفتار و در نهایت عملکرد ایجاد کند.

کاردرمانی حسی برای کودکان اوتیسم

یکی از مشکلات کودکان اوتیسم اختلال یکپارچگی حسی در کودکان است که موجب عدم تمرکز کودک، به هم ریختگی حسی و بی قراری کودکان می گردد. حرکات اضافه در دست ها و چرخیدن دور خود ار علائم اختلال حسی در کودکان اوتیسم می باشد. کاردرمانی حسی با انجام تمرینات یکپارچگی حسی به کودک در بهبود مهارت های ذهنی و جسمی کودکان اوتیسم کمک می نمایند. در کاردرمانی یکپارچگی حسی تلاش می شود با ارائه محرک های حسی مختلف نظیر حس بینایی، حس شنیداری، لامسه و حس عمقی موج ایجاد یکپارچگی حسی در کودک شود.

درمان اختلالات حسی از طریق بازی

 در درمان اختلالات حسی از طریق بازی ،بدون توجه به اینکه کودک درمان را در اتاق حسی، خانه و یا مدرسه دریافت می کند و یا کاردرمانی حسی چقدر هیجان انگیز است و یا اینکه تکرار جلسات کاردرمانی حسی چگونه است، درمان، زندگی واقعی نمی باشد که ۲۴ ساعت در روز و هفت روز در هفته اتفاق می افتد. به این دلیل اعضای خانواده، مراقبین و کارکنان مدرسه نیاز دارند که با چیزی که کاردرمانگران حسی از قدیم آن را رژیم حسی نامیده‌اند درگیر شوند، درمان اختلال حسی باید به صورت پیوسته در محیط کلینیک و خانه انجام گیرد. متخصصین مرکز درمان اختلال پردازش حسی دکتر صابر در زمینه گفتاردرمانی اختلال حسی و درمان و آموزش والدین در جهت بهبود مشکلات حسی کودکان به صورت حرفه ای فعالیت می نمایند

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

نقش بازی‌های گروهی در توسعه تنظیم حسی کودکان

بازی‌های گروهی از جمله ابزارهای موثر در بهبود تنظیم حسی کودکان دارای اختلالات حسی هستند. در این نوع بازی‌ها، کودک در محیطی کنترل‌شده اما پویا با هم‌سالان خود تعامل می‌کند. این تعاملات نه‌تنها در تقویت مهارت‌های اجتماعی مؤثرند، بلکه باعث تحریک حس‌های مختلف به‌صورت هماهنگ می‌شوند. برای مثال، بازی‌هایی مثل «طناب‌کشی»، «بازی با توپ» یا «رد کردن موانع گروهی»، حس لامسه، تعادل، حس عمقی و حتی شنوایی و بینایی را هم‌زمان درگیر می‌کنند. کودک در این فرایند یاد می‌گیرد که چگونه بر پاسخ‌های حسی خود کنترل داشته باشد. همچنین حس تعلق و انگیزه ناشی از حضور در گروه، باعث کاهش اضطراب و بهبود پاسخ‌دهی به محرک‌های محیطی می‌شود. به‌طور خاص، کودکانی که دچار بیش‌حسی یا کم‌حسی هستند، از طریق شرکت در چنین فعالیت‌هایی فرصت تعدیل تدریجی حس‌ها را پیدا می‌کنند. نکته مهم این است که بازی‌های گروهی باید توسط متخصص توانبخشی و با توجه به پروفایل حسی هر کودک طراحی و هدایت شوند تا از بروز تحریک بیش از حد یا عدم تحریک مناسب جلوگیری شود. در نهایت، مشارکت والدین در برخی بازی‌های گروهی نیز می‌تواند موجب تقویت پیوند عاطفی و احساس امنیت در کودک گردد که در بهبود عملکرد حسی مؤثر است.

کاردرمانی حسی از طریق بازی

همانند والدینی که نباید برای فراهم کردن نیاز های تغذیه روزانه کودک تا وقت شام صبر کنند، نباید برای نیازهای حسی هم تا زمان جلسه کاردرمانی حسی صبر کنند. برنامه حسی یک برنامه شخصی از فعالیت هایی است که به کودک کمک می کند تا در تمام طول روز احساس رضایت کند، بنابراین او به جستجوی حسی و یا اجتناب از حس ها نمی پردازد چون از نظر حسی تامین شده است. هدف دادن ورودی حسی نوع درست در یک مقدار کنترل شده و منظم است بنابراین نیاز ندارند که به رفتارهای ناخواسته روی بیاورند. به جای حمله کردن به خواهر و برادر های خود برای دریافت فشار عمیق کودک نمی‌تواند به طور ایمن به چیزی برخورد کند. ( تشک بادی)

به جای جویدن مداد، پایه ی صندلی و یا دست، دانش آموز می تواند در فعالیت های جدیدی مناسب باسن خود شرکت کند. درگیر کردن در یک برنامه مناسب و تغذیه حسی خوب در طول روز، به تعادل سطوح برانگیختگی و تقویت راه های جدید نورونی در مغز و بدن کمک می کند و کودک را یاری می کند تا زندگی روزمره راحت تر و عملکردی تر داشته باشد.

درمان اختلالات حسی از طریق بازی

علاوه بر تمرین ها و فعالیت های درمانی سودمند، برنامه حسی باید شامل تطابق بازی و محیط باشد تا کودک یا نوجوان را قادر سازد تا در فعالیت‌های روزمره اش مشارکت بهتری داشته باشد. این مورد ممکن است شامل روشهای زیادی شود مثل تغییر روشنایی، لباس پوشیدن، ابزار مراقبت از بدن و …

درمان اختلالات حسی از طریق بازی باید متناسب با هر کودک طراحی شود توصیه های شخصی ممکن است شامل فعالیت ها و تطابق هات زیر باشد:

• زمان بیدار شدن: آغوش گرفتن، ماساژ، فشار عمیق، پخش موسیقی هیجان انگیز، دوش گرفتن با یک ماده شستشوی خوشبو و تمیز و بازی در حمام، خوردن پروتئین برای صبحانه به جای کربوهیدرات خالص
• قبل مدرسه: رقص، پریدن، استفاده از پله ها به جای آسانسور، استفاده از دوچرخه و یا تخته چرخدار برای رفتن به مدرسه
• ورود به مدرسه: رسیدن زودتر به مدرسه برای جلوگیری از حضور در تجمعات شلوغ، خواندن کتاب برای داشتن بخت آرام، دویدن در حیاط و زمین تا حدی که عرق نکند.
• زنگ های تفریح: میان وعده های حسی مثل پریدن در هوا یا بر روی ترامپولین، هل دادن دیوار، دویدن سریع، استراحت از تحریک زیاد با رفتن به یک مکان تاریک و ساکت.
• زمان ناهار: شرکت در فعالیت های حرکتی قبل از نشستن برای غذا خوردن، مکیدن یک چیز ترش یا شیرین قبل از غذا خوردن
• کلاس های ویژه مثل موسیقی هنر و ورزش: گذاشتن گوش گیرها برای کاهش صدا، استنشاق بوهای لذت بخش برای غلبه بر بوهای ناخوشایند، ماساژ دستها برای کاهش حساسیت قبل از گرفتن وسایل کثیف.
• بعد از مدرسه: ارزیابی و انتخاب فعالیت‌هایی که نیازهای کودک را برآورده می کند برای زمان آرام شدن و تخلیه انرژی مانند بازی در حیاط مدرسه باید در نظر گرفته شود.
• زمان انجام تکالیف: نشستن روی صندلی توپی یا سطح ناهموار، استفاده از اسباب بازی های دستی، جویدن آدامس، پاک کردن سطح میز از وسایل اضافی، استفاده از نور هایی که درخشش کمتری دارند.
• زمان شام: شرکت در فعالیتهای وستیبولار شدید قبل از نشستن، کمک در حمل کردن بشقاب ها و ظروف روی میز، استفاده از وسایل با دسته بلند برای گرفتن راحت، گذاشتن قطعات کوچک غذا روی بشقاب ها برای جلوگیری از تحریکات زیاد بینایی.
• زمان قبل خواب: شروع روال خواب یک ساعت از قبل، شروع با بازی خانه سازی، حمام آب گرم، ماساژ پشت و پا، مطالعه
• زمان خواب: استفاده از پتوی سنگین، لباس زیر و ملحفه نرم ، دستگاهی که صدای طبیعی پخش میکند، تاریکی و نور شب ترجیح داده می شود.

دوباره به خاطر داشته باشید که این موارد تنها مساله‌ای کلی از درمان اختلالات حسی از طریق بازی هستند. اینکه چه بازی یا فعالیتی بهترین کارایی را خواهد داشت از فردی به فرد دیگر متفاوت است. یادآوری می کنیم زمانی که نیازهای دستگاه حسی کودک تغییر کرد، روش های رژیم حسی و بازی های حسی نیز تغییر خواهد کرد. مرکز درمان اختلال پردازش حسی با بررسی مشکلات حسی کودکان و تشخیص دقیق حواس درگیر و بیش حسی و کم حسی در کودک به طرح برنامه درمانی مناسب با هر بیمار می پردازد. سپس متخصصین بازی درمانی مرکز اختلال پردازش حسی دکتر صابر به ارائه بازی های درمانی مناسب و اجرای آنها می پردازند و نتای درمان را توسط تست های استاندارد و ارزیابی های ثانویه بررسی می کنند.

سوالا متداول:

1-درمان اختلال حسی از طریق بازی دقیقاً چگونه عمل می‌کند؟
این روش با تحریک سیستم عصبی از طریق فعالیت‌های هدفمند حسی، به یکپارچگی بهتر اطلاعات در مغز کمک می‌کند. بازی‌ها حواس مختلف مانند لامسه، تعادل و حس عمقی را درگیر می‌کنند. این تحریک کنترل‌شده باعث تعدیل واکنش‌های کودک نسبت به محیط می‌شود. به مرور زمان کودک پاسخ‌های حسی بهتری ارائه می‌دهد.

2- آیا والدین هم می‌توانند در بازی‌های درمانی نقش داشته باشند؟
بله، مشارکت والدین در بازی‌های حسی نه‌تنها توصیه می‌شود بلکه ضروری است. والد آگاه می‌تواند بازی‌های هدفمند را در خانه اجرا کند و تجربه کودک را تعمیم دهد. همچنین حضور والد باعث افزایش امنیت روانی و انگیزه کودک می‌شود. آموزش والدین توسط متخصص لازم است.

اختلال حسی در کودکان | اختلال پردازش حسی | مشکلات حسی کودک| کاردرمانی حسی دکتر صابر

 مشکلات حسی می‌تواند در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان، با طیف وسیعی از علائم از اضطراب و افسردگی، دوقطبی تا اختلال وسواسی جبری تا اختلالات سوءظن، اثرگذار باشد. هنگامی که برخی کودکان به تنهایی دچار اختلالات روانپزشکی هستند ممکن است علائمی از پاسخ های رفتاری شدید و قوی را در مواجهه با رویدادهای حسی داشته باشند. کودکان ممکن است هیجان زده و مضطرب، منتظر رویدادهای ترسناک و یا ناراحت باشند چرا که در سطح پایینی از سیستم های عصبی-هیجانی قرار دارند. برخی از کودکان به خاطر قرار گرفتن در یک وضعیت حسی، کارهای بیهوده می کنند و واکنش های نامناسبی بروز می‌دهند. تشخیص دقیق اختلال حسی در کودکان و درمان مشکلات حسی کودک نیاز به یک ارزیابی دقیق و تخصصی دارد. مرکز کاردرمانی حسی کودکان دکتر صابر در تشخیص اختلال پردازش حسی و درمانهای تخصصی نظیر اتاق تعدیل حسی، سنسوری روم و ماساژ درمانی کودکان فعالیت می نماید. اصلاح مشکلات حسی کودکان موجب بهبود رفتار های سازشی کودک و تسهیل رشد ذهنی و اجتماعی او می گردد.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

اختلال حسی و مشاوره وانپزشکی

هنگامی که مشکلات روانپزشکی و حسی توامان با هم اتفاق می‌افتد. علائم روانپزشکی در زمان‌هایی که مشکلات حسی کودک نمایان میگردند، بسیار کاهش پیدا می کنند. کودکی که دارای حس های بالایی است در جشن تولد ها و محیط های پر سر و صدا و شلوغ، واکنش هیجانی از خود نشان می‌دهد و این امر به این دلیل است که محرک ها برای او تحمل ناپذیرند و به اختلالات اضطرابی وی مربوط نیست. هنگامی که محرک مضر رفع گردد رفتار اضطرابی نیز دور می‌شود، متاسفانه در کودکان در حال رشد این مسئله متفاوت بوده و آنها در برابر مشکلاتی که برای دیگر مردم بسیار ساده هستند مضطرب می شوند، نگران می شوند و عذاب می کشند. آنها همچنین از موقعیت های مشابه نیز نگران می شوند. کودکی که سطح انرژی پایینی دارد، بالای تخت خود را با پارچه های نرم و مرطوب می پوشاند که این قضیه ربطی به علائم بالینی افسردگی ندارد. پاسخ های بالای حسی به طور خاص می‌تواند به مشکلات اجتماعی- هیجانی و اضطراب و افسردگی مربوط باشد. حداقل در ابتدای قضیه، رفتارهای حسی همیشه مربوط به چالش های رفتاری است. کودکانی با مشکلات حسی بداخلاق و عصبی هستند چرا که واکنش آنها به محرک‌های حسی بسیار شدید است و مدت زیادی ترمیم آن ها طول خواهد کشید و همین امر ممکن است وفق دادن والدین با کودکان را سخت‌تر کند و اینکه آنها احساس کنند بر روی پوست تخم‌مرغ قدم می گذارند.

علائم مشکلات حسی

کودکان دارای اختلال پردازش حسی هنگامی که به سبب تجربیات حسی هدایت شده توسط خودشان احساس خوبی داشته باشند، روز خوبی را سپری می کنند، اما هنگامی که وقایع حسی تحمل ناپذیری داشته باشند، روز بدی را تجربه خواهند کرد. با این وجود،سیکل و چرخه خلق که در افراد دو قطبی دیده می شود، مثل اختلال پردازش حسی نیست، اگر چه کودک ممکن است هر دو علائم را با هم داشته باشد. کودکانی که احساس می کنند که دنیا مکانی غیر قابل پیش بینی با کلی محرک های بینایی و غیر قابل کنترل و صداها و بوهاست، برای غلبه کردن بر آن ها رفتارهای سخت و متعصبانه تری نشان می دهند و کودکی ممکن است پافشاری کند تا یک اتاق خواب فوق ساختار یافته با کتاب هایی در اندازه های دلخواه در طاقچه ها داشته باشد یا اصرار کند که دست هایش را همان لحظه که کثیف شده اند بشوید. تلاش می کند برای غلبه بر هر حسی که برای او تحمل ناپذیر است محرک بینایی تحت کنترل خود را داشته باشد، حس هایی مثل کثیف بودن دستان ، که از وسواس جداست، یا از بد گمانی، انگیزه ها و تصوراتی که منجر به حرکات تکراری یا عمل های روانی می شود و یا از هر چیزی که نشانگر اختلال وسواس جبری باشد، جداست. کودک اختلال حسی که واکنش بالا به محرک دارد و رفتارهای خارج از حد و مرز نشان می دهد، وقتی که بخواهد از یک موقعیت تحمل ناپذیر دور شود ممکن است کارهایی انجام دهد تا به شدت از آن رهایی یابد و یا بر آن غلبه کند ( فشار حسی) . شدت عکس العمل های رفتاری ممکن است مثل علائم اختلال سوءظن باشد ولی ممکن است چنانچه محرک حسی تحمل‌ناپذیر از رفتار جدا شده باشد، این علائم اختصاصی نباشد.

علائم سندروم ایکس شکننده طیفی از اختلالات یادگیری خفیف تا ناتوانی هوشی با عکس‌العمل بالا نسبت به محرک های حسی، عملکرد بالا، اضطراب و خلق و خوی ناپایدار و دیگر علائم است. تشخیص این بیماری از طریق آزمایشگاه ژنتیک است و ایکس شکننده بیشتر در پسر ها موجب ناتوانی هوشی می شود و در دخترها به صورت عمومی خفیف تر است. هرگاه علائم روان پزشکی به صورت روشن مشخص شد، بسیار ضروری است تا ارزیابی برای مشکلات حسی انجام شود چرا که ممکن است علائم را بدتر کند. مشکلات حسی در اختلالات متنوعی مثل سندروم تورت مورد ملاحظه هستند. کسانی که سندروم توره دارند پی‌درپی در حس لامسه و پردازش شنوایی،تعادل و هماهنگی و… ظرف و مشکل دارند. شخصی با سندروم تورت که توانایی لازم برای فرونشاندن تیک های صوتی و حرکتی دارد، در بیشتر اوقات ممکن است بر انجام تقاضاهای حسی که از او طلب می شود، ناتوان باشد.

در سالهای اخیر نقش عملکرد های حسی در اسکیزوفرنیا پررنگ شده است، که این موارد شامل از بین رفتن تجربیات حسی در افرادی است که علائم اولیه اسکیزوفرنیا را دارند. تحقیقات در مورد رها شدن از علائم حسی اسکیزوفرنیا نشان داده که در افراد اسکیزوفرن دارای عملکرد بالا، ورزش و رژیم غذایی سالم، پرهیز از الکل، خواب کافی و کنترل داده های حسی کلید استراتژی های درمانی هستند. برای بسیاری، این نیازها داده‌های حسی را کم میکند، مثل مکان زندگی که دیوارهای آن از محرک ها کم باشد و ندیدن تلویزیون و موسیقی ملایم یا استفاده از مدالیته های حسی تا به خود تنظیمی برسند.و یا بازی های مخرب و یا موسیقی بلندتر نسبت به سایر صداها را تحت تاثیر قرار دهد.

متخصصین مرکز کاردرمانی حسی دکتر صابر با ارزیابی دقیق و کامل علائم حسی کودکان به طرح برنامه درمانی مناسب برای کودکان می پردازند. درمان ها شامل ماساژ درمانی، سنسوری روم، اتاق پردازش حسی، کاردرمانی حسی، یکپارچگی حسی، اتاق شنیداری و اتاق تقویت مهارت های بینایی و… می باشد.

اختلال حسی در کودکان- اختلال حسی کودکان – مشکلات حسی کودک