دسته: توانبخشی بزرگسالان

کاردرمانی جسمی در منزل| کاردرمانی حرکتی| کاردرمانی کودکان در منزل| کاردرمانی دکتر صابر

کاردرمانی جسمی یکی از خدمات مهم در حیطه توانبخشی می باشد. مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی دکتر صابر در زمینه  کاردرمانی مشکلات حرکتی و ارائه تمرینات هماهنگی حرکتی در منزل به صورت تخصصی فعالیت می نماید. کاردرمانان با تجربه مرکز توانبخشی دکتر صابر با استفاده از تکنیک های روز دنیا در زمینه کاردرمانی جسمی در منزل در سراسر تهران بزرگ مشغول به فعالیت می باشند و به بیماران با مشکلات حرکتی نظیر سکته مغزی، فلج مغزی، بیماران پارکینسون و ام اس و… کمک می کنند از حداکثر توان خود جهت حفظ استقلال فردی خود بهرمند شوند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.  

• تعریف motor control: توانایی تنظیم کردن و جهت دادن به مکانیسیم‌های مورد نیاز برای حرکت.
• در رویکرد کنترل حرکتی، تمرکز اصلی بر رفتار حرکتی کودک می‌باشد.
• تعریف دقت حرکتی: هماهنگی چشم و دست و کنترل حرکات

بیمارانی که نیاز به کاردرمانی جسمی دارند

• بیماری‌هایی که نقص حرکتی ایجاد می‌کنند:
• فلج مغزی (CP)
• ناتوانی در کنترل پاسچرال به علت مشکلات حسی و عصبی عضلانی که باعث نقض حرکتی می‌شود.
• تون عضلانی غیرطبیعی و اسپاستی سیتی باعث جلوگیری از حرکت ارادی می‌شود.
• اختلالات حسی باعث برنامه‌ریزی حرکتی و آگاهی بدنی ضعیف می‌شود.
• سندرم داون
• زمان‌بندی ضعیف، کاهش قدرت عضلانی و کاهش کنترل پسچرال
• اوتیسم
• مشکل حرکتی در اوتیسم به دو علت می‌باشد 1) یکپارچگی ضعف اطلاعات برای برنامه‌ریزی حرکتی 2) افزایش تغییرپذیری دروندادهای حسی و بروندادهای حرکتی
• اختلال هماهنگی رشد
• کاهش سرعت واکنش، کاهش دقت فعالیت‌های دو دستی، مشکلات زمانبندی و توالی‌یابی
• مشکل در حرکات پیش‌بینی شده، هماهنگی ریتمیک، عملکرد اجرایی، gait، کنترل پاسچرال، مشکل در عملکردهای حسی – ادرکی
• عملکردهای حسی – ادرکی شامل پردازش حسی – دیداری، ادراک لامسه، کاینستزیا و سرعت پردازش می‌باشد.
• نقص در قدرت در فعالیت‌های نیازمند کنترل بین فلکشن و اکستنشن زانو
• اختلال یکپارچگی حسی
• اختلال سیستم وستیبولار
• مشکل در ادارک بدنی و برنامه‌ریزی بدنی
• مشکل در تنظیم و پردازش حسی

رویکردهای motor control که بر حسب bottom-up هستند:

• Activity – focused motor intervention
• بر تمرین و تکرار اعمال حرکتی معنادار متمرکز است
• از طریق روتین‌های روزمره خانواده باعث بهبود یادگیری حرکتی می‌شود
• Neurodevelopmental treatment
• کودکانی که دچار ضایعه مغزی هستند (مانند CP) از الگوهای حرکتی “feeling” و تکنیک‌های “handling” این رویکرد بهره می‌برند
• نقش درمانگر تسهیل الگوهای حرکتی نرمال است
• هدف این رویکرد ارائه درونداد به کودک جهت نرمال سازی تون عضلانی است
• طبق تئوری NDT، نرمال سازی تون باعث بهبود حرکت می‌شود
• استراتژی‌های این رویکرد شامل:
• در ابتدا درمانگر تون عضلانی را مهار یا تسهیل می‌کند
• برای تسهیل حرکت درمانگر از نقاط کلیدی کنترل بدن و تکنیکهای handling استفاده می‌کند
• استراتژی‌های این رویکرد باعث یکپارچگی رفلکس‌ها می‌شود
• Reflex integration therapy
• بر اساس این رویکرد یکپارچه نشدن رفلکس‌ها باعث تداخل در حرکات نرمال کودک می‌شوند
• اصول این رویکرد بر اساس مدل‌های سلسله مراتبی رشد حرکتی می‌باشد
• استراتژی‌هایی ارائه می‌دهد که باعث یکپارچه شدن رفلکس‌ها می‌شود
• Sensory Integration

• رویکرد SI مولفه‌های زیربنایی حرکات کودک را با درگیر کردن وی در محیط غنی از محرک را مورد هدف قرار می‌دهد و موجب تطابق و پاسخ دادن کودک به محرک‌های حسی می‌شود
• کودک در این رویکرد در چالش‌های just – right درگیر می‌شود
• طبق رویکرد SI، زمانی که کودک پاسخ تطابقی می‌دهد نوروپلاستی سیته اتفاق می‌افتد
• این رویکرد فعالیت‌های لامسه، عمقی و وستیبولار کودک – محور را به منظور پاسخ تطابقی ارائه می‌دهد
• استفاده از ابزار معلق (مانند تاب) از ملزومات SI است
• Strength – based training
• از مقاومت‌های پیشرونده به منظور ایجاد قدرت و تحمل عضلانی استفاده می‌کند
• افزایش قدرت عضلانی موجب بهبود کیفیت حرکت میگردد
• بر ظرفیت‌ها، منابع کودک و خانواده جهت ساختن یک رابطه مثبت و مولد تأکید دارد
• استراتژی‌ها شامل افزایش وزن اشیا با افزایش تکرار حرکات به منظور افزایش قدرت
• Task – specific training
• از تئوری سیستم‌های داینامیک پیروی می‌کند
• شامل تمرین اعمال یا فعالیت‌های بخصوص حین در نظر گرفتن مفاهیم یادگیری حرکتی است
• مراجع فعالیت‌های حرکتی خاص را تمرین می‌کند و فیدبک دریافت می‌کند
• تمرکز این رویکرد بر فعالیت‌های عملکرد است تا اختلال
• این رویکرد با اصول کاردرمانی در هم تنیده است
• اصول استراتژی‌ها: تمرین‌ها تکرارپذیر هستند، هدف تکمیل کل فعالیت است و مراجع باید به طور مثبت تقویت شود

تئوری سیستم‌های داینامیک در کاردرمانی جسمی

• طبق این تئوری، motor control وابسته به سه فاکتور غیرخطی می‌باشد:
• فردی
• شناختی
• حسی
• نورولوژیکال
• اسکلتی عضلانی
• ادراکی
• عاطفی – اجتماعی
• محیطی
• فیزیکی
• اجتماعی
• فرهنگی
• مذهبی
• فعالیت
• ماهیت فعالیت
• اهداف
• نقش‌ها
• ویژگی‌های اشیا (نوع، سایز و شکل)
• اصول تئوری سیستم‌های داینامیک شامل:
• برای کنترل تطابقی حرکات، تعامل بین سیستم‌های بدن ضروری است
• عملکرد نتیجه تعامل بین سیستم‌های تطابقی و انعطاف‌پذیر است
• نقص عملکرد 1 زمانی رخ می‌دهد که تطابق‌پذیری فرد با demandهای فعالیت و محدودیت‌های محیطی مطابقت نداشته باشد
• طبق این رویکرد سیستم‎‌های چندگانه فردی، محیطی و فعالیت باید با هم تعامل کنند تا کنترل تطابقی حرکتی صورت گیرد

فرد

• در فرآیند ارزیابی، کاردرمانگر باید عوامل فردی که ب عملکرد حرکتی تأثیر می‌گذارند را مورد ارزیابی قرار دهد. این عوامل فردی شامل تیترهای زیر است:

شناخت

• فاکتورهای شناختی به سه بخش تقسیم می‌گردند:
• توجه: برای اکتشاف محیط و اشیا ضروری است
• انگیزه
• خود – کارآمدی
  • تعریف: به معنای باور فرد نسبت به توانمندی‌هایش است
  • کودکی که خود – کارآمدی بالایی دارد، یادگیری بیشتری در اعمال جدید دارد و نوروپلاستی سیته بیشتری در او اتفاق می‌افتد

اسکلتی – عظلانی

• هدف کاردرمانی در تئوری سیستم‌های داینامیک، تغییر تون عضلانی نیست بلکه بهبود توانایی فرد در انجام آکوپیشن است.
• Strength
• تعریف: بکارگیری ارادی فیبرهای عضلانی
• برای حرکت بر خلاف جاذبه و برداشتن اشیاء کاربرد دارد
• Posture
• تعریف: شامل ثبات درونی بدن است و عضلات تنه و گردن را دربر می‌گیرد.
• تون پاسچرال برای حرکات عملکردی لازم است و شامل تعامل بین سیستم‌های اسکلتی – عضلانی و حس و حرکت می‌شود

گفتاردرمانی در منزل ضربه مغزی

آسیب دیدگی مغزی ناشی از ضربه، پیامد صدمه به مغز در اثر اصابت یک عامل خارجی به سر است، که منجر به ناتوانی عملکردی جزئی یا کامل و یا آسیب دیدگی روانی- اجتماعی، و یا هر دو می‌گردد. این آسیب به نحو نامطلوبی روی عملکرد آموزشی کودک تأثیر می‌گذارد. این اصطلاح ، آن گروه از آسیب‌‌های مغزی را که در  آن‌ها استخوان‌های سر شکسته شده باشند و یا شکسته نشده باشند، شامل می‌شود، که منجر به آسیب­ دیدگی‌‌هایی در یک یا چند جنبه می‌شوند، از قبیل آسیب­ دیدگی : شناخت، زبان، حافظه، توجه، استدلال، تفکر انتزاعی، قضاوت، حل مسئله، توانایی‌‌های حسی، حرکتی، درکی ، رفتار روانی – اجتماعی، عملكرد جسمی، پردازش اطلاعات، و گفتار. این اصطلاح ، آن دسته از آسیب‌‌های مغزی را که مادرزادی و یا زوال دهنده باشند، و یا ضربه های مغزی را که در حین تولد در اثر ضربه ایجاد شده باشند، شامل نمی‌شود. مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی ضربه مغزی دکتر صابر در زمینه توانبخشی اختلالات مغزی به صورت تخصصی فعالیت می نماید. از خدمات مهم این مرکز می توان به گفتاردرمانی در منزل برای بیماران ضربه مغزی اشاره نمود که به علت سهل الوصول بودن آن یکی از بهترین گزینه های درمان می باشد و نتایج درمانی مفیدی را پدید می آورد. بیمار بلافاصله پس از ترخیص از

ویژگی های آسیب دیدگی یا ضربه مغزی

ویژگی‌‌های آسیب دیدگی مغزی ناشی از ضربه مغزی، متناسب با میزان آسیب دیدگی مغز، محل صدمه ، وضعیت کلی و عملکرد بیمار پیش از صدمه، و میزان بهبودی پس از صدمه، تا حد زیادی متغیر خواهد بود. در حال حاضر، تعیین سطح کودک مبتلا به آسیب دیدگی مغزی گویای این است که، کودک توسط آموزگاران پروانه­ دار مناسبی که نیاز‌های شناسایی شده­ ی کودک را هدف قرار می‌دهند، آموزش می‌بیند. با وجود این، آموزگاری که فی نفسه در مورد ضربه مغزی پروانه داشته باشد، وجود ندارد. میرا،توکر، تایلر (۱۹۹۲)، ویژگی‌های TBI را در مورد عملکرد جنبه‌‌های مختلف جسمی‌، حسی، شناختی، زبانی، رفتاری ، و عاطفی کودکی که به خدماتی نیاز داشت و توسط آموزگار واجد شرایطی که جنبه‌‌های ویژه ی نقص موجود در کودک را هدف قرار داده بود، شرح داده ­اند. میرا و همکاران (۱۹۹۲) پی بردند که ، کودکان دچار ضربه مغزی مشكلات گوناگونی را بر دوش می‌کشند که عبارتند از: خستگی و کاهش تاب و توان مشکلات بینایی / شنوایی، نقص‌‌هایی در توجه و حافظه، مشکلاتی در استدلال و حل مسئله، رفتار کلامی نامناسب اجتماع، مشکلاتی در برنامه­ ریزی و سازمان­بندی ، فعالیت حرکتی زیاد، رفتار اجباری، و فقدان کنترل خود. بعلاوه، كودكان دچار ضربه مغزی ، در خوابیدن، و در ارزیابی کار‌های اجرا شده، اختلالاتی دارند، و فقط غذا‌های خاصی را مصرف می‌کنند.

درمان گفتار و زبان کودک ضربه مغزی در منزل

کودکان دچار TBI ، از نظر گستره­ ی مشکلات، تفاوت زیادی با یک­دیگر دارند، و آسیب دیدگی مغزی در هر کودک به شکل خاصی تظاهر پیدا می‌کند. میرا و همکاران (۱۹۹۲)، برای کار کردن با کودک دچار ضربه مغزی که گفتاردرمان می‌تواند آن را اجرا کند، پیشنهادات زیر را برای گفتاردرمانی در منزل ضربه مغزی ارایه داده ­اند:

1. هر بار اطلاعات محدودی را به کودک ارایه دهید.
2. هر بار فقط برای یک فعالیت، دستور ساده-ای صادر کنید.
3. به کودک آموزش دهید تا پیش از صحبت کردن، مهارت‌‌ها را تکرار و تمرین کند.
4. به کودک آموزش دهید تا برای توجه نشان دادن، توانایی‌‌های خود را نظم ببخشد، مثلاً بگوید: «آیا دارم توجه میکنم؟»
5. عوامل پرت کننده­ ی حواس را کاهش دهید.
6. هم از راهنمایی‌‌های بینایی و هم از راهنمایی‌‌های شنیداری استفاده کنید.
7. به جای دادن تکالیف نوشتاری، از کودک بخواهید تا کاری را به طور کامل انجام دهد.
8. برای انجام فعالیت‌‌های حرکتی ظریف، وقت بیش‌تری را در اختیار کودک قرار دهید.
9. به دانش‌آموزان کمک کنید تا ماهیت آسیب دیدگی‌‌هایشان را درک کنند.

همانند سایر انواع عملکرد‌های ویژه، کودک دچار  ضربه مغزی هم­سو با هدف‌‌های فردی در IEP، توسط گفتاردرمانی در منزل نیز تحت درمان قرار خواهد گرفت. به منظور یکپارچگی در سر و سامان بخشیدن به نیاز‌های کودک دچار ضربه مغزی ،گفتاردرمانها باید با سایر متخصصان همکاری تنگاتنگی داشته باشند. گفتاردرمانی در کنار خدمات کاردرمانی ذهنی و جسمی در کودکان موجب بهبود توانایی های گفتاری در کودک می شود. تکنیک های گفتاردرمانی به کودک کمک می کند، تا در مهارت های بلع، سازماندهی کلمات و جملات و روانی گفتار بهبود یابند و در مهارت های ارتباطی پیشرفت نمایند.

عاقبت بیماری پارکینسون

پارکینسون یک بیماری پیشرونده می باشد اما این بدان معنا نیست که بیمار پارکینسون روز به روز وضعیت بدتری را تحمل می کند. درمان های توانبخشی مناسب و به موقع موجب کندی روند پیشرفت بیماری و بهبود مشکلات حرکتی بیماران می گردد. یک برنامه توانبخشی صحیح موجب می گردد بیمار توانایی های از دست رفته خود را بازیافته و زندگی مستقلی را ادامه دهد. مرکز کاردرمانی و گفتاردرمانی دکتر صابر در زمینه تشخیص و درمان بیماران پارکینسون فعالیت می نماید. بررسی  علایم پارکینسون  توسط  دکتر پارکینسون و تعیین علت پارکینسون و درمان های کاردرمانی پارکینسون و گفتاردرمانی پارکینسون زیر نظر دکتر صابر در کاهش علائم پارکینسون  همچنین بهبود مهارت های حرکتی آنان موثر می باشد.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

عاقبت بیماری پارکینسون

اگرچه بیماری پارکینسون پیش‌رونده است، اما به خودی خود یک وضعیت ترمینال و فاز تسکینی پارکینسون ممکن است به مدت دو سال یا بیشتر، طول بکشد. با این حال، با مدیریت خوب و نگرش و فعال، افراد با بیماری پارکینسون ممکن است قبل از اینکه پارکینسون به پیشرفته ترین مرحله خود برسد، برای یک، دو یا چند دهه زندگی فعال داشته باشند. فاز تسکینی پارکینسون زمانی آغاز می‌شود که دارو‌های ضد پارکینسون موفق به از بین بردن کافی علائم یا عوارض جانبی نشده و یا باعث عوارض غیر قابل تحمل می‌گردد، و منجر به مرحله‌ای می‌شود که در آن تأکید بر شیفت مراقبت از ارائه «مداخلات درمانی دارویی» متمرکز بر اقداماتی است که منجر به افزایش راحتی و عزت و کیفیت زندگی می‌شود. کاهش استفاده از دارو‌های ضد پارکینسون در این مرحله به منظور کاهش عوارض جانبی ناراحتی‌کننده مانند جنون یا دیسکینزی شدید و … در تحرک، ممکن است مطلوب باشد.

پارکینسون هر فرد را به گونه ‌ای متفاوت تحت تأثیر قرار می ‌دهد. علائمی که تجربه می ‌کنید، ترتیب ظاهر شدن آن ها و نحوه پیشرفت آن ها برای شما شخصی خواهد بود. هیچ دو مسیر با پارکینسون یکسان نیستند. نحوه تأثیر پارکینسون بر یک فرد می ‌تواند روز به روز و حتی ساعت به ساعت تغییر کند. علائمی که ممکن است یک روز قابل توجه باشند، ممکن است روز بعد مشکلی ایجاد نکنند. اگرچه متوقف کردن پیشرفت علائم شما امکان‌ پذیر نیست، اما راه‌ های زیادی برای مدیریت علائم و زندگی خوب با این بیماری وجود دارد. متخصص پارکینسون می‌تواند با شما همکاری کند تا اطمینان حاصل شود که داروی شما به گونه‌ ای تنظیم شده است که بهترین نتایج را با کمترین عوارض جانبی به شما بدهد. درمان‌ هایی از جمله گفتاردرمانی، کاردرمانی و فیزیوتراپی می‌ توانند تفاوت بزرگی در کمک به شما برای فعال و مستقل ماندن ایجاد کنند. فعالیت بدنی و ورزش منظم برای مدیریت علائم شما مهم است و می ‌تواند زندگی با پارکینسون را آسان‌ تر کند. نکته کلیدی این است که چیزی را پیدا کنید که از آن لذت می ‌برید، خواه پیاده ‌روی، رقص، شنا یا هر چیز دیگری که شما را در حرکت نگه می ‌دارد. گام‌ های عملی زیادی نیز وجود دارد که می ‌توانید خودتان بردارید. سایت ما پر از نکات مفید، داستان ‌های واقعی و پرسش و پاسخ برای راهنمایی، الهام بخشیدن و کمک به شما برای درک بهتر وضعیت تان است. عوارض مرتبط با پارکینسون که می‌ت واند خطرناک باشد، عبارت اند از:

– پنومونی آسپیراسیون (عفونتی که در اثر تنفس غذا یا مایعات و عدم توانایی در سرفه کردن آن ایجاد می ‌شود).

– زمین خوردن و شکستگی استخوان.

– عفونت ‌های قفسه سینه، از جمله ذات ‌الریه.

– کاهش وزن

دریافت حمایت مناسب برای کمک به شما در مدیریت علائم بسیار مهم است. این می‌ تواند به شما کمک کند تا خطر ابتلا به یکی از این عوارض را کاهش دهید یا در صورت ابتلا به آن، به شما در بهبودی کمک کند. در حالی که لازم نیست فوراً به همه کسانی که می ‌شناسید بگویید، سعی کنید از میل به پنهان کردن کامل تشخیص خود اجتناب کنید. برای رفاه طولانی ‌مدت شما مهم است که با دوستان، همکاران و عزیزان خود صحبت کنید. ما می ‌دانیم که این اطلاعات ممکن است ناراحت ‌کننده یا طاقت ‌فرسا باشد، اما لطفاً به یاد داشته باشید که تنها نیستید. ما اینجا هستیم تا در هر مرحله از راه از شما حمایت کنیم.

کاردرمانی در پارکینسون

استراتژی مراقبت از پایان زندگی (وزارت بهداشت 2008) با هدف بهبود ارائه خدمات به تمام بزرگسالانی که به پایان زندگی خود نزدیکند، منتشر شد. این استراتژی اذعان دارد که در گذشته مشخصات مراقبت پایان زندگی در  NHSو خدمات تأمین اجتماعی نسبتاً پایین بوده است و کیفیت مراقبت دریافت شده بسیار متغیر بوده است. امید است که اجرای استراتژی، دسترسی به مراقبت‌های با کیفیت بالا را برای همه مردمی ‌که نزدیک به پایان زندگی هستند، بهبود بخشند. علاوه بر این، استراتژی می‌گوید که مراقبت با کیفیت بالا باید در هر کجا که فرد ممکن است، حضور داشته باشند، در دسترس باشد- در خانه، در یک خانه مراقت، در بیمارستان، در یک آسایشگاه، و یا هر کجای دیگر.

هرچند شواهد کمی‌ نشانگر اثر کاردرمانی در تسکین یا مرحله پایانی زندگی برای افراد مبتلا به پارکینسون وجود دارد، اما کاردرمانگران سهم با ارزشی در زمینه مراقبت پایان زندگی دارند.

به قولی، مداخله کاردرمانی در این مرحله نیازمند تمرکز بر بهبود کیفیت زندگی از طریق کاهش بار و رنج درک شده از هر دو فرد مبتلا به پارکینسون و خانواده و/ یا مراقبت‌کنندگان است. این را می‌توان با ترویج فرصت برای لذت بردن از وقت آزاد (به عنوان مثال، از طریق دسترسی به موسیقی، رادیو، صرف زمان خارج از منزل، و غیره) و از طریق پیش‌بینی و جلوگیری از عوارضی که عدم تحرک به ارمغان می‌آورد، مانند تضمین موقعیت مناسب و مراقبت فشار به‌دست آورد. همچنین این مسئله از طریق ارزیابی کمک‌کننده  است و مدیریت خطرات با افزایش وابستگی فیزیکی مرتبط می‌باشد و مراقبت از پایان زندگی فردی که دیگر نمی‌تواند به صورت امن در منزل خود باشد از طریق ارائه اطلاعات، پشتیبانی و مشاوره برای کاهش ناراحتی‌ها و ارائه انتخاب‌های واقع‌بینانه انجام می‌گیرد.

یک روش 24 ساعته برای وضعیت، موقعیت و مراقبت فشار

تحقیقات نشان می‌دهد که تغییرات منظم در موقعیت بیش از یک دوره 24- ساعته برای حفظ طول عضله و جلوگیری از تشکیل عضلات در افراد مبتلا به اختلالات عمیق و پیشرونده عصبی ضروری است. خطر فشار باید ‌اندازه‌گیری شود و مراقبت فشار نیز فعالانه در طی یک دوره 24- ساعته (NICE 2005) مدیریت شود.

دستور‌العمل‌ها

برای کاردرمانگرانی با هدف رسیدگی تسکینی یا مراقبت از پایان زندگی افراد مبتلا به پارکینسون، توصیه می‌شود که:

یک بررسی جامع از پوسچر و پوزیشن در یک دوره 24 ساعته باید صورت بگیرد.

یک رژیم پوزریشن‌دهی 24 ساعته باید اجرا شود، از جمله مشاوره در مدیریت پوزیشن‌دهی:

• در تخت خواب
• در یک صندلی راحتی
• در یک صندلی چرخدار (به عنوان مربوط)
• هنگام نشستن در یک ماشین

باید به زمان صرف شده در حالت ایستاده برای کمک به حفظ طول بافت و جلوگیری از شکل‌گیری کانترکچر ( Lockleyو بوکانان 2006) توجه شود.

یک بررسی از مناسب بودن صندلی چرخدار باید اجرا گردد، با گزینه‌ی شیب در فضا و محل استقرار اصلاح شده برای آن دسته از افرادی که قادر به نشستن به راحتی و یا به صورت امن نیستند. (پاپ 2007)

مناسب بودن صندلی فرد باید بررسی شود، با در نظر گرفتن یک صندلی قابل تنظیم برای رفع نیاز‌های فرد در طول چندین ساعت می‌تواند اصلاح شود، برای مثال با یک مکانیسم شیب و خم شدن، ارتفاع قابل تنظیم صندلی حمایت‌های جانبی ساخته شده و محل استراحت سر، و غیره.

باید به استفاده از T- روال‌ها و Wedge‌ها به عنوان یک مکمل در پوزیشن‌دهی دقت شود.

خطر ابتلا به زخم فشاری باید با استفاده از یک مقیاس درجه‌بندی خطر فشار معتبر و قابل اعتماد (NICE 2005) ارزیابی شده و با یک تاریخچه‌گیری دقیق و روشن ضبط شود.

محصولات مراقب فشار مانند بالشتک فشار (که ممکن است در یک صندلی چرخدار، صندلی راحتی و یا صندلی ماشین استفاده شود) باید در نظر گرفته شده و تشک فشار بدون تأخیر ارائه شود.

منابع:

parkinsons.org.uk

hopkinsmedicine.org

سوالات متداول:

1. آیا بیماری پارکینسون قابل درمان است؟

بیماری پارکینسون یک اختلال پیشرونده می باشد، اما متاسفانه هیچ درمان قطعی برای بیماری پارکینسون وجود ندارد. اما درمان های توانبخشی کمک کننده هستند.

2. عاقبت بیماران پارکینسون چگونه است؟

با توجه به این نکته که بیماری پارکینسون یک بیماری پیشرونده است اما مدیریت خوب و نگرش فعال درمانگران و بیمار، با بیماری پارکینسون موجب حفظ استقلال فرد و بهبود مهارت های حرکتی او می گردد.

پارکینسون پیشرفته یا شدید

مرکز توانبخشی پارکینسون دکتر صابر در زمینه تشخیص و درمان بیماران پارکینسون به صورت تخصصی فعالیت می نماید. تشخیص علایم پارکینسون  توسط  دکتر پارکینسون و مشخص نمودن علت پارکینسون قدم ابتدایی در درمان آن می باشد. بیماری پارکینسون یک بیماری خود ایمنی و پیشرونده است که توانایی های حرکتی بیمار را تحت تاثیر قرار می دهد. مشکلات حرکتی، اختلال در تعادل، مشکلات بینایی و اختلال در گفتار از علائم بیماران در مراحل انتهایی بیماری می باشد که نیازمند کمک های توانبخشی دارد. کاردرمانی پارکینسون و گفتاردرمانی پارکینسون زیر نظر دکتر صابر در کاهش علائم پارکینسون پیشرفته و شدید، همچنین بهبود مهارت های حرکتی آنان موثر می باشد.

پارکینسون پیشرفته چیست؟

هیچ تعریف واحدی برای بیماری پارکینسون (PD) “پیشرفته” وجود ندارد. مرحله پیشرفته به زمانی گفته می ‌شود که علائم پارکینسون پیچیده ‌تر شده و ممکن است تأثیر بیشتری بر زندگی روزمره شما داشته باشد. در حالی که بیماری در افراد مختلف به طور متفاوتی پیشرفت می ‌کند، چندین مقیاس وجود دارد که متخصصان برای اندازه ‌گیری بیماری و پیشرفت آن استفاده می ‌کنند. به طور کلی، زمانی که فردی مبتلا به پارکینسون دیگر از نظر جسمی مستقل نباشد، بیماری پیشرفته تلقی می ‌شود. این بدان معناست که فرد در حرکت مشکل دارد و نمی ‌تواند فعالیت ‌های روزمره زندگی را بدون کمک انجام دهد. تغییرات شناختی، به ویژه زوال عقل، نیز از ویژگی‌ های بارز پارکینسون پیشرفته است. ممکن است متوجه شوید که دیگر نمی ‌توانید کارهایی مانند شستشو و لباس پوشیدن را بدون کمک شخص دیگری، شاید یک مراقب یا فرزند، انجام دهید. ممکن است مفید باشد که از قبل برنامه‌ ریزی کنید و بفهمید که با پارکینسون پیشرفته چه انتظاراتی باید داشته باشید. ممکن است زمانی باشد که داروهای پارکینسون در کنترل علائم شما کمتر مؤثر باشند، یا عوارض جانبی آن ها بیشتر از فواید شان باشد. برخی افراد نیز متوجه می ‌شوند که تغییراتی در نحوه عملکرد ذهن شان تجربه می ‌کنند. این ممکن است یک عارضه جانبی برخی داروهای پارکینسون باشد و می ‌تواند شامل مشکلاتی در حافظه، توهم، اضطراب و افسردگی باشد. شما، یا شخصی که از او مراقبت می ‌کنید، ممکن است در حال حاضر علائم پیشرفته را تجربه نکنید. اما ممکن است بخواهید اکنون در مورد پارکینسون پیشرفته بخوانید، تا بتوانید برای زمانی که مسائل پیش می ‌آید آماده باشید و با هر تصمیم دشواری که باید گرفته شود، کنار بیایید. با پیشرفت پارکینسون، عزیز شما احتمالاً به کمک عملی بیشتری نیاز خواهد داشت. با پزشک متخصص پارکینسون صحبت کنید تا برای ارجاع به یک فیزیوتراپیست اقدام کنید. فیزیوتراپیست‌ ها می ‌توانند ارزیابی انجام دهند و راه‌ های ایمن و مؤثر برای کمک ایمن به شما را آموزش دهند و از آسیب جلوگیری کنند. اطمینان حاصل کنید که عزیز شما به طور منظم ورزش می ‌کند. ورزش به افراد مبتلا به پارکینسون کمک می‌ کند تا قوی و انعطاف ‌پذیر بمانند، گردش خون را بهبود می ‌بخشد و به حفظ توانایی انجام کارهای روزمره کمک می‌ کند. کلاس ‌های آنلاین و کلاس‌ های ورزشی صندلی حضوری می‌ توانند ارزش بررسی داشته باشند. از یک متخصص بپرسید. با یک فیزیوتراپیست یا کاردرمانگر همکاری کنید تا یک برنامه ورزشی متناسب با نیازها و چالش ‌های خاص عزیزتان طراحی کنید.

مراقبت از بیمار پارکینسون پیشرفته

پارکینسون یک بیماری پیشرونده می باشد و با وجود همه درمان های دارویی و توانبخشی توانایی های بیمار به مرور کاهش می یابد و استقلال بیمار نیز کمتر می شود. برنامه های توانبخشی و مراقبتی بسته به وضعیت بیمار در طول روند درمان تغییر می کنند و اهداف درمانی نیز با پیشرفت بیمار تغییر می یابند. یکی از نکات مهم در فاز های انتهایی بیماری جا به جایی ایمن بیمار می باشد.

مسئله حمل و نقل دستی در افراد با تجربه­ ی پارکینسون  در مرحله تسکینی از وضعیت، مسئله ­ای قابل توجه است. این نه تنها  آن‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهد، بلکه بر روی مراقبان آنان نیز، که ممکن است خودشان ضعیف یا مسن باشند، تأثیر می‌گذارد. ارزیابی، آموزش و ارزیابی مجدد / بررسی باید یک فرایند پویا و در حال انجام باشد و با برنامه‌‌های حمل و نقل امن ­تر ،روشن، مختصر و قابل اجرا در تمام زمان‌ها در نظر گرفته شود. آموزش شرایط‌ های خاص و آموزش خانواده و یا مراقبت­ کنندگان ممکن است مفید باشد در توضیح این­که چرا فرد با بیماری پارکینسون ممکن است در طول روز تحرک(Mobility) داشته باشد، اما در عصر و شب نیازمند بالابردن عملکرد برای انتقال در تخت باشند.

دستورالعمل‌‌ها

برای کاردرمانگران با هدف رسیدگی به حمل دستی و به حداقل رساندن خطر آن در افراد مبتلا به پارکینسون، توصیه می‌شود که:

یک بررسی از تمام نقل و انتقالات و حالات حمل دستی در طول یک دوره ۲۴ ساعته باید صورت بگیرد.

خطرات حمل دستی با هر تکنیک نقل و انتقال یا فعالیتی که شامل یک حرکت و شاخص حملی که باید همراه با مدارک بررسی شده و واضح. ارزیابی و ضبط شود، همراه شود.

سطح ورودی مراقب باید در راستای نظریه حمل دستی، بررسی گردد.

بار فیزیکی و صلاحیت فرد یا افراد برای انجام حمل دستی باید در نظر گرفته و به طور منظم بررسی شود.

هرگونه تجهیزات حمل و نقل دستی مناسب باید بدون تأخیر ارائه و مناسب بودن آن بصورت آزمایشی در مکان مورد نظر منتشر گردد.

یک برنامه آموزشی باید برای اطمینان­دهی(ضمانت)به کسی می­خواهد از تجهیزات استفاده کند ارائه و ثبت بشود.

یک نوشته­ی واضح و روشن و / یا اطلاعات مرجع تصویری در مورد تجهیزات باید ارائه شود و یک نقطه تماس در صورت بروز هر گونه مشکلی، به کيس (مراجع) داده شود.

لوازم تطابقی بزرگ مانند آسانسور پله، سقف بالابر (stair lifts, ceiling track hoists) و غیره، در صورت نیازباید در نظر گرفته شود، همراه با تمهیدات لازم برای تعمیر و نگهداری / بررسی تجهیزات ارائه شده در محل.

توانبخشی تمهیدات زندگی جایگزین برای بیماران پارکینسون

برنامه ­ریزی برای پایان زندگی، در رابطه با خدمات مراقبت تسکینی، ممکن است به حفظ آسایش، عزت و کیفیت زندگی فرد مبتلا به پارکینسون کمک کند و به آنان اجازه می‌دهد در خانه ی خود بمانند، درصورتی­که آرزو داشته باشند تا روزهای انتهایی زندگی را در آنجا سپری کنند. اگر زندگی به طور مستقل تبدیل به یک مبارزه بیش از حد شود، و یا اگر مراقب دیگر قادر به پاسخ­گویی به نیاز‌های یک فرد مبتلا به پارکینسون با حمایت‌‌های موجود در خانه نباشد؛ برنامه ­ریزی مراقبت فعال، پشتیبانی خانواده‌‌های اضافی و ترویج انتخاب در مورد جایی که در آن فرد بهترین مراقبت را دریافت می‌کند می‌تواند از شکست ماندن در خانه، نیاز به بستری در بیمارستان‌های اضطراری، یا مکان‌های اضطراری جلوگیری کند.

دستورالعمل‌‌ها

برای کاردرمانگران با هدف رسیدگی به تمهیدات زندگی جایگزین در افراد مبتلا به پارکینسون، توصیه می‌شود که:

خطرات حمل دستی و مسئولیت مراقبت باید بررسی شود (حداقل) به صورت ماهیانه.

مسئولیت مراقبت باید با استفاده از یک ابزار اندازه­گیری معتبر و قابل اعتماد اندازه­گیری شود.

نگرانی‌‌ها در مورد سلامت و رفاه خانواده را (از جمله کودکان) بدون تأخیر بیان کند، برای مثال، مراجعه به یک متخصص حمایت خانواده، و یا مشاور.

این تیم باید با فرد مبتلا به پارکینسون و خانواده او و / یا مراقبت­کنندگان دیدار کرده و به بحث پیرامون نگرانی­ها در مورد خطر، سلامت و تندرستی و بالا بردن گزینه پشتیبانی بیش‌تر خارجی، مراقبت‌‌های موقت و مسکن جایگزین بپردازد.

اطلاعات باید در راه حساس و قابل فهم ارائه شود، با اطلاعات نوشته شده، اجازه تصمیم­گیری در یک سرعت مناسب، مهیا می‌شود.

حمایت عاطفی و عملی باید جهت کمک به اعضای خانواده برای رسیدن به تصمیم­گیری­های خود در مورد تغییرات ترتیبات زندگی مانند قرار دادن در محل اقامت، یک مراقبت در منزل و یا آسایشگاه باشد. ایجاد ظرفیت ذهنی باید در صورت نیاز ایجاد گردد.

ارزیابی مجدد از فرد مبتلا به پارکینسون به صورت روتین ۲۴ ساعته باید انجام شود. شاید یک باره آن­ها جایی دیگر زندگی کنند و تجهیزات مورد نیاز باید بدون تأخیر ارائه شود.

منابع:

parkinsons.org.uk

parkinson.org

سوالات متداول:

1.خدمات توانبخشی برای بیماران پارکینسون چیست؟

برنامه ­ریزی برای مراحل پیشرفته بیماری پارکینسون، در رابطه با خدمات مراقبت تسکینی، ممکن است به حفظ آسایش، عزت و کیفیت زندگی فرد مبتلا به پارکینسون کمک کند و به آنان اجازه می‌دهد در خانه ی خود بمانند.

2. چه درمان هایی در زمان درگیری بیماران پارکینسون کمک کننده است؟

در کنار دارو درمانی خدمات توانبخشی شامل کاردرمانی در جهت بهبود حرکت و تعادل بیمار و گفتاردرمانی در جهت بهبود مهارت های کلامی و بلع بیماران کمک می نماید.

درمان پارکینسون در خانه

پارکینسون یک بیماری پیشرونده و نوسانی است، داروهای ضد پارکینسونی نیز علائم را به صورت موقتی کاهش می دهد؛ بنابراین بیمار به مداخلات کاردرمانی نیاز دارد تا کارها و زمان‌هایی که علائم دوباره پدیدار می‌شود یا با حضور مقدار مناسب دارو و یا درمان‌های عصبی (نورولوژیکال) باز هم علائم حضور دارد بتواند فعالیت هایش را انجام دهد. برای بسیاری از مشکلات عملکردی گزارش شده توسط افراد مبتلا به پارکینسون، کاردرمانگران نیاز خواهند داشت تا نقش‌ها و عملکردهای اساسی دوپامین و هسته‌های قاعده‌ای را به عنوان تنظیم زودتر در این بیماری بدانند تا بتوانند علائم را در بیمار کنترل کنند. مرکز کاردرمانی دکتر صابر در زمینه درمان بیماران پارکینسون به صورت تخصصی فعالیت می نماید. از خدمات مرکز تخصصی درمان پارکینسون می توان به کاردرمانی و گفتاردرمانی بیماران پارکینسون  اشاره نمود. توانبخشی از درمان های مهم در فاز ابتدایی و میانی بیماری پارکینسون می باشد. کاردرمانی در منزل از دیگر خدمات مرکز توانبخشی دکتر صابر می باشد. برای افرادی که در مراحل اولیه و میانی پارکینسون هستند، چندین روش ایجاد شده و نشانه­ های داخلی می­تواند در نظر گرفته شود تا توانایی­های عملکردی را افزایش دهد. روش ­های اصلی و کمک های درمانی در منزل ممکن است حتی در مراحل انتهایی بیماری موثر باشند، به علاوه شواهدی نیز هست تا حمایت بالقوه­ ای از این تکنیک­ها را در روند درمان پارکینسون در خانه نشان می دهد.

تمرین ذهنی برای درمان پارکینسون در خانه

نگرش مثبت/ تنظیم هیجان

انتظار شکست و سرخوردگی در ابتدای درگیر شدن در یک فعالیت می­تواند معمول باشد، که تجربه عملکرد ضعیف مثل یک عقیده تقویت می­شود. در هسته­ های قاعده­ای ارتباطات قوی با سیستم لیمبیک وجود دارد که با هیجان مرتبط است، نگرش سازنده و انتظار موفقیت (من خواهم توانست ……) ممکن است عملکرد را بهبود بخشد اگر این عقیده در ذهن در آغاز عمل به یک فعالیت شکل بگیرد. نگرش هیجانی می­تواند تاثیر بسیار قوی روی عملکرد حرکتی داشته باشد و بحث در مورد بعضی جزئیاتش نیز اثر زیادی داشته باشد.

در کاردرمانی در پارکینسون تصور در جزئیات عمل/ اعمال در مورد نحوه اجرای آن قبل از شروع حرکت به نظر می­رسد فقدان فعالیت­های پیش حرکتی را جبران کند که در مغز بلافاصله قبل از شروع حرکت دیده شده است، ولی این مورد در افراد مبتلا به پارکینسون کم تر مشهود است. به خاطر آوردن یا تصور کردن فعالیت به عنوان آماده سازی برای درگیر شدن در فعالیت می­تواند به طور خلاصه باشد، ولی باید حاوی جزئیات تا حد امکان باشد. تصور کامل عملکرد نیز برای شروع فعالیت­های دستی قبل از حرکات واقعی مفید است.

مکالمه درونی

این شکل از نشانه­ های اصلی مستلزم صحبت کردن حین انجام فعالیت­ هایی بدون صدا است. از آموزش ­های مستقیم ساده، هنگامی که به طور واقعی حرکات در حال انجام شدن است استفاده کنید. برای مثال، ادای کلمات با سکوت هنگام کشیدن پا بر روی زمین مواقع راه رفتن مشکل است، گفتن همراه با تکرار (گام های بزرگ) می­تواند طول گام را به طور چشم گیری افزایش دهد. این­ها اسامی و افعالی هستند که به نظر می­رسد بیش تر موثرند. متناوبا، بعضی از مردم پاسخ بهتری دارند تا با صدای بلند به خودشان بگویند، سپس از راه­ های حسی شنوایی و همچنین مکانیسم­های شناختی درونی استفاده کنند.

تجسم

فکر کردن به یاد آوردن و تصور کردن، راه­های دیگر توصیف این پدیده است. مردم گاهی بسیار غرق در افکار و تصورات خود شده و از آن­ها استفاده می­کنند. در حالی که دیگران به طور طبیعی بیش تر از دیگر روش­ها استفاده می کنند. برای مثال، جایی که انجماد در درگاه یا دیگر مکان ها اتفاق می افتد، تجسم پله بر، بعضی چیزها مثل مانع یا خط انتقال، می تواند گاهی اوقات تحریک کافی دهد تا شروع دوباره راه رفتن را تسهیل کند.

دستورالعمل­ ها

کمکی برای کار درمانگر هاست تا توانایی­های عملکردی را در افراد مبتلا به پارکینسون بهبود بخشند. توصیه شده است که:

به طور موثر از تکنیک­ های نشانه ای داخلی که باید فرد مبتلا به پارکینسون در محیط مربوط آزمایش شود استفاده کنید و باید با همه افرادی که کمک می­کنند تمرین شود.

درمان های پارکینسون

در حال حاضر هیچ درمانی برای بیماری پارکینسون وجود ندارد، اما درمان‌ هایی برای کمک به تسکین علائم و حفظ کیفیت زندگی شما در دسترس هستند. ممکن است در مراحل اولیه بیماری پارکینسون نیازی به هیچ درمانی نداشته باشید، زیرا علائم معمولاً خفیف هستند. اما ممکن است نیاز به ویزیت‌ های منظم با متخصص خود داشته باشید تا وضعیت شما تحت نظارت قرار گیرد. چندین درمان وجود دارد که می ‌تواند زندگی با بیماری پارکینسون را آسان ‌تر کند و به شما در مقابله با علائم روزمره کمک کند. تلاش ‌هایی در حال انجام است تا دسترسی به این درمان ‌های حمایتی برای بیماران پارکینسون افزایش یابد. درمان های حمایتی سعی می‌ کنند سطح تناسب اندام و توانایی شما در مدیریت امور خود را بهبود بخشند. همچنین می ‌توانند به شما در یافتن راه‌ حل‌ های عملی کمک کنند و اطمینان حاصل کنند که خانه شما ایمن و به درستی برای شما آماده شده است. این به شما کمک می‌ کند تا استقلال خود را تا زمانی که ممکن است حفظ کنید. برای برخی افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، ایجاد تغییرات رژیم غذایی می ‌تواند به بهبود برخی علائم کمک کند. این تغییرات می ‌تواند شامل موارد زیر باشد:

-افزایش میزان فیبر در رژیم غذایی و اطمینان از نوشیدن مایعات کافی برای کاهش یبوست

-افزایش میزان نمک در رژیم غذایی و خوردن وعده ‌های غذایی کوچک و مکرر برای جلوگیری از مشکلات فشار خون پایین، مانند سرگیجه هنگام سریع بلند شدن

-ایجاد تغییرات در رژیم غذایی برای جلوگیری از کاهش وزن ناخواسته

اگر تیم مراقبت شما فکر می ‌کند که ممکن است از تغییر رژیم غذایی خود بهره‌ مند شوید، ممکن است به یک متخصص تغذیه، یک متخصص تشخیص پارکینسون برای ارائه مشاوره رژیم غذایی، مراجعه کنید. با پیشرفت بیماری و تغییر نیازهای شما، بررسی ‌های منظم مورد نیاز خواهد بود. تحقیقات نشان می ‌دهد که ورزش منظم می ‌تواند راه رفتن، تعادل، خلق و خو و شناخت را در افراد مبتلا به پارکینسون بهبود بخشد. علاوه بر این، ورزش منظم می ‌تواند بسیاری از کمبود های ثانویه پارکینسون، مانند از دست دادن تناسب اندام و قدرت را بهبود بخشد. تحقیقات نشان می ‌دهد که اشکال غیر سنتی فعالیت برای افراد مبتلا به پارکینسون، مانند رقص نیز می ‌توانند مفید باشند. رقص یک فعالیت اجتماعی است و علاوه بر بهبود حرکت، روحیه را نیز بهبود می ‌بخشد. مشخص شده است که تای چی میزان سقوط را کاهش داده و تعادل را بهبود می ‌بخشد.

Extrinsic cueing techniques در کاردرمانی در منزل

استفاده از محرک­های حسی خارجی، ممکن است یک راه موثر باشد تا راه رفتن را تسهیل کند، کارکرد دیگر مهارت­های حرکتی را زیاد کند و به ارتباطات افراد مبتلا به پارکینسون کمک کند. کاربرد توجه و تمرکز آگاهانه در طول اجرا بالاترین اهمیت را هنگام استفاده از نشانه­های تولید بیرونی دارد و شروع، تنها با نشانه­های تولید داخلی است که در بالا توصیف شده است.

محیط بینایی

طرح محیط تاثیر قوی روی جریان تحرک برای افراد مبتلا به پارکینسون دارد. در اطراف منزل و دیگر محیط های استفاده شده تکراری، به وسیله پوزیشن دهی دوباره مبلمان می­تواند افزایش یابد تا حرکت را ساده کند و اثر بینایی زیاد شود. میزهای مرکزی باید در حالت ایده­ال به گوشه­ای از اتاق حرکت داده شود، بنابراین اجازه دسترسی مستقیم از صندلی دسته دار به درب، و به تلویزیون و دیگر مناطقی که اغلب در داخل اتاق دیده می­شود را می دهد. الگوی قرار گیری کف و فرش ممکن است چالش ویژه حاضر برای افراد مبتلا به پارکینسون باشد و گاهی اوقات مهار راه رفتن در این چنین محیط هایی را در مجموع به همراه دارد. اجتناب از این الگوها و رنگ­های متنوع در کف توصیه شده است که تا حد امکان رعایت شود، تا به آسانی هر چه بیش­تر دور و بر خانه راه بروند. اگر رنگ یا بافت کف متفاوت بین 2 اتاق نیاز است، بیش تر در درگاه در باشد و اغلب برای کسی که حالت انجماد دارد استفاده شود. در مکان­های درهم ریخته، شلوغ و نا آشنا، مکث تا یک مسیر جهت برنامه ریزی و دیدن موانع ایمنی که می­تواند دیده شود، ممکن است به راه رفتن آسان کمک کند. به علاوه توقف تا بررسی و برنامه ریزی دوباره برای محیط­های بعدی که به مشاهده در می­آید ضروری خواهد بود.

نشانه­ های بینایی

نشانگرهای کف: طول گام افزایش یافته می­تواند از طریق استفاده از نوارهای راه راه و رنگی در کف در مکان­هایی که انجماد یا مشکل در مسیر یک راهرو به طور منظم اتفاق می­افتد، تسهیل کننده باشد. راه راه هایی از نوار چسب با حدود 45 سانتی متر (18 اینچ) طول می­تواند چسبانده شود تا کف دردسرزا نباشد. نوار راه راه نیاز است تا رنگی متضاد با سطح زیرین خود باشد و باید به طور موازی در فواصلی منطبق با طول گام های فرد نصب شود. جایی که 90 درجه گوشه یا دیگر پیچ ها به عنوان مشکل است، نوار راه راه باید نصب شود تا اطراف زاویه گردش را تسهیل نماید. با این وجود اگر افراد در طول مسیر ببینند و به آن توجه کنند، قابل استفاده است. (بالا رفتن از پله نیز یکی از مشکلات جدی در افراد مبتلا به پارکینسون است که استفاده از خطوط گام­ها به نظر می رسد برای حفظ جریان راه رفتن به عنوان یک نشانه موثر باشد.

منابع:

www.nhs.uk

monashhealth.org

سوالات متداول:

1.برای کمک به بیماران پارکینسون در مراجل پیشرفته چکار می توان کرد؟

خدمات کاردرمانی و گفتاردرمانی در منزل این امکان را فراهم می نماید بیمار در محیط منزل خدمات درمانی را دریافت نموده و توانایی انجام فعالیت های شخصی خود را حفظ نماید.

2. کاردرمانی در منزل در چه زمینه هایی در بیماران پارکینسون مفید می باشد؟

بهبود تعادل، افزایش دامنه حرکتی، کاهش لرزش و تقویت عضلات در کنار تطابق محیط زندگی و استفاده از وسایل کمکی برای حفظ تعادل در بیماران پارکینسون از جمله خدمات کاردرمانی در منزل است.

ای ال اس (ALS) چیست؟

در بیماری (ALS) روند عصبی بیماری سبب تخریب نورون­های حرکتی در نخاع، قشر حرکتی و ساقه مغز می­شود. ترکیبی از نورون حرکتی فوقانی و تحتانی وجود دارد. این گروه از بیماری­ها شامل فلج بولبار پیش رونده، اتروفی و اسکلوریز جانبی اولیه ماهیچه­ های نخاعی می­باشد. 4/1 تا 2 نفر در هر 10000 نفر. 2 شکل وجود دارد: خانوادگی و انفرادی. شروع خانوادگی بین 45 تا 52 سال است، اما شروع انفرادی بین 55-62 سال است. مردان 3 برابر بیش تر از زنان مبتلا به این بیماری می­شوند و اتیولوژی مشخص نیست و نظریه­ ها شامل تخریب نورون حرکتی، ناکافی بودن گلوتامات، مسمومیت با فلزات، عوامل خود ایمنی، عوامل ژنتیکی و عفونت ویروسی است. مرکز توانبخشی دکتر صابر در زمینه کاردرمانی و گفتادرمانی بیماران به صورت تخصصی فعالیت می نماید .کاردرمانی در منزل و گفتاردرمانی در منزل از خدمات پیشرفته مرکز می باشد.

• فلجی پیش رونده بولبار: مناطقی که تحت تاثیر قرار می­گیرند شامل مناطق کورتیکوبولبار و هسته ساقه مغز است. با درگیری نورون حرکتی فوقانی و از بین رفتن ماهیچه­های عصب رسانی شده توسط اعصاب کرانیال مشخص می­شود. علائم آن شامل دیسارتریا، دیسفاژی، ضعف عضلات صورت و زبان و ضعیف شدن می باشد.
• آتروفی پیش رونده عضلات نخاعی: با درگیری نورون حرکتی پایینی که سبب ضعف، اتروفی، از بین رفتن رفلکس­ها و فاسیکولاسیون اندام­ها، تنه و ماهیچه­های بولبار می­شوند، مشخص می­شود.
• اسکلروز اولیه جانبی: تخریب نورون­های قشر حرکتی ممکن است کورتیکواسپاینال و کورتیکوبولبار را درگیر کند. علائم آن شامل پارپارزیس اسپاستیک پیش رونده است.

ALS چیست؟

اسکلروز جانبی آمیوتروفیک، معروف به ALS، ممکن است در اوایل تشخیص دشوار باشد زیرا می ‌تواند علائمی مشابه سایر بیماری ‌ها داشته باشد. اسکلروز جانبی آمیوتروفیک اغلب افراد بین سنین 40 تا 70 سال را تحت تأثیر قرار می ‌دهد. اما ممکن است در سنین پایین ‌تر نیز رخ دهد. این بیماری افراد از همه نژادها و گروه‌ های قومی را تحت تأثیر قرار می ‌دهد.

درمان ‌ها نمی ‌توانند آسیب ALS را معکوس کنند، اما می ‌توانند پیشرفت علائم را کند کنند. آن ها همچنین می ‌توانند به جلوگیری از عوارض کمک کرده و شما را راحت ‌تر و مستقل ‌تر کنند. ممکن است به تیمی از متخصصان آموزش‌ دیده در بسیاری از زمینه‌ ها برای ارائه مراقبت ‌های شما نیاز داشته باشید. این تیم با هم کار می‌ کنند تا بقای شما را طولانی ‌تر کرده و کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد. تیم توانبخشی برای انتخاب درمان ‌های مناسب برای شما کار می‌ کند. شما حق دارید هر یک از درمان‌ های پیشنهادی را انتخاب یا رد کنید. یک کاردرمان می ‌تواند به درد، راه رفتن، تحرک و نیازهای تجهیزاتی که به شما کمک می ‌کند مستقل بمانید، رسیدگی کند. انجام تمرینات کم‌ فشار می‌ تواند به حفظ آمادگی قلبی عروقی، قدرت عضلانی و دامنه حرکتی شما تا زمانی که ممکن است کمک کند. ورزش منظم در کاردرمانی همچنین می ‌تواند به بهبود حس خوب بودن شما کمک کند. کشش مناسب می ‌تواند به جلوگیری از درد کمک کرده و به عضلات شما کمک کند تا در بهترین حالت خود عمل کنند. یک کاردرمان همچنین می ‌تواند با استفاده از بریس، واکر یا ویلچر به شما در غلبه بر ضعف کمک کند. کاردرمانگر ممکن است وسایلی مانند رمپ را پیشنهاد کند که حرکت شما را آسان ‌تر می‌ کند. یک کاردرمانگر می ‌تواند به شما کمک کند راه ‌هایی برای مستقل ماندن با وجود ضعف دست و بازو پیدا کنید. تجهیزات تطبیقی می‌ توانند به شما در انجام فعالیت‌ هایی مانند لباس پوشیدن، نظافت، غذا خوردن و حمام کردن کمک کنند. یک کاردرمانگر همچنین می ‌تواند به شما کمک کند تا خانه خود را برای دسترسی ‌پذیری تغییر دهید مثلا اگر در راه رفتن ایمن مشکل دارید. یک گفتاردرمانگر نیز می ‌تواند تکنیک‌ های تطبیقی را به شما آموزش دهد تا گفتار شما قابل فهم ‌تر شود. گفتاردرمانگران همچنین می ‌توانند به شما کمک کنند راه ‌های دیگری برای برقراری ارتباط پیدا کنید. این ها ممکن است شامل استفاده از یک برنامه تلفن هوشمند، تخته الفبا، یا قلم و کاغذ باشد.

نشانه­ ها ی (ALS)

• اسکلروز جانبی آمیلوتروپیک با شروع ضعف عضلات کانونی در عضلات بازو، ساق پا یا بولبار شروع می شود. بیمار ممکن است چیزها را بندازد، در گفتار خود اشتباه کند، خستگی غیر طبیعی و ناتوانی عاطفی را تجربه کند. با پیشرفت بیماری، آتروفی مشخص عضله، کاهش وزن، اسپاسم، گرفتگی عضلات و فاسیکولاسیون (جمع شدن عضله در حالت استراحت) تجربه می شود.
• اسکلروز جانبی آمیلوتروپیک با میانگین مدت دو تا چهار سال کشنده است. بیش­تر افراد (50%) در طی 3 سال از زمان شروع بیماری می­میرند، 20%، 5 سال زندگی می­کنند، 10%، 10 سال زندگی می­کنند و برخی تا 30 سال زندگی می­کنند.
• اسکلروز جانبی آمیلوتروپیک بر عملکرد چشم، شناخت، عملکرد روده یا مثانه تاثیر نمی­گذارد.
• در موارد زیر پیش آگهی بهتر می­شود: آغاز از سن جوانی؛ نقص نورون حرکتی فوقانی یا تحتانی، نه هر دو؛ تغییرات آهسته یا نبود آن در تنفس، فاسیکولاسیون کم

ساز و کار مولکولی ALS: نقش ریزپروتئین‌ها و جهش‌های ژنتیکی

اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) یک اختلال نورون‌حرکتی پروگرسیو است که در آن نورون‌های حرکتی فوقانی و تحتانی به‌تدریج آسیب می‌بینند و می‌میرند. در سطح مولکولی مهم‌ترین عوامل عبارت‌اند از:

• تجمع پروتئین‌های غیرطبیعی مثل TDP‑43 و SOD1 که به‌صورت انسدادی در سلول‌های عصبی تجمع می‌یابند

• جهش‌های ژنتیکی در برخی از فرم‌های خانوادگی ALS. معروف‌ترین جهش‌ها در ژن‌های SOD1، C9orf72 و FUS اتفاق می‌افتند. این جهش‌ها باعث بروز اشکالات در پاک‌سازی پروتئین و آسیب به میتوکندری می‌شوند.

تأثیر تجمع پروتئین در ایجاد استرس سلولی و مرگ نورون، به‌ویژه نورون‌های حرکتی، مسیر پیشرفت بیماری را تعیین می‌کند. بنابراین بخش قابل‌توجهی از پژوهش‌ها روی مهار این تجمع‌ها، اصلاح جهش‌ها یا بازیابی سیستم‌های خانگی‌سازی سلولی متمرکز است.

در مداخلات پژوهشی جدید:

• داروهای یکپارچه مولکولی مانند NU‑9 یا ترکیبات CDNF، در مدل‌های حیوانی ALS نشان داده‌اند که تجمع پروتئین را کاهش داده و ممکن است آکسون‌ها را محافظت کنند.

• درمان‌های ژنی برای اصلاح جهش‌های خاص ژن SOD1 یا C9orf72 در حال تحقیق و حاضر در فازهای اولیه آزمایش بالینی هستند.

درک عمیق‌تر نقش مولکولی در ALS مسیر توسعه داروهای هدفمند، درمان‌های ژنی و سلول‌درمانی را هموار می‌سازد. این دانش نه تنها به درک بهتر ساختار بیماری کمک می‌کند، بلکه راه را برای روش‌هایی مانند مهار استرس سلولی، تنظیم راش سلولی و پیشگیری از مرگ نورونی باز می‌نماید

توانبخشی تنفسی در ALS

ضعف عضلات تنفسی یکی دیگر از ویژگی‌های حیاتی ALS است که بدون مدیریت آن، کیفیت زندگی به‌سرعت کاهش می‌یابد

• تنفس غیرتهاجمی (CPAP / BiPAP) با افزایش فشار هوای مثبت، کیفیت خواب و عملکرد تنفسی را بهبود می‌بخشد.

• تمرینات تنفسی تحت هدایت فیزیوتراپیست مانند تمرینات دیافراگم و اکسیژن‌رسانی به حفظ قدرت عضلات کمک می‌کنند.

• آموزش انرژی مدیریت تنفسی شامل استفاده از وقفه تنفس، راهکار جلوگیری از خستگی تنفسی و بهینه‌سازی برنامه فعالیت روزانه.

• موارد پیشرفته: تهویه داخل تراشه و تراکئوستومی در زمانی که تنفس خودکار غیرممکن شود.

این اقدامات برنامه‌ای سیستماتیک برای حفظ استقلال تنفس بیمار ایجاد کرده، خستگی تنفسی را مدیریت کرده و خطر نارسایی را کاهش می‌دهند.

ارزیابی کاردرمانی و گفتاردرمانی (ALS)

• سیستم اندازه گیری آناتومی عملکردی
• برای ارزیابی نیازهای افراد با سنجش شدت ناتوانی آن­ها ایجاد شده است.
• توانایی­ها را در 5 دسته ارزیابی می­کند: فعالیت­های روزمره زندگی (خوردن، شستشو، پانسمان، نظافت، عملکرد روده و مثانه، توالت). تحرک (نقل و انتقالات، راه رفتن در داخل، پروتز، به جلو راندن ویلچر). ارتباطات (بینایی، شنوایی، صحبت کردن)؛ عملکردهای ذهنی (حافظه ،آگاهی، درک، قضاوت، رفتار).

IADLS (خانه داری، تهیه غذا، خرید، لباس شستن، تلفن، حمل و نقل، استفاده از دارو و بودجه بندی کردن)

• محدوده سنی= 65+
• با مصاحبه یا مشاهده، بر اساس سطح استقلال (مقیاس 4 pt) انجام می شود.
• ارزیابی­های دیگر شامل:
• جویدن و بلعیدن
• مصاحبه تاریخ عملکرد شغلی: 45-60 دقیقه مصاحبه نیمه ساختار یافته/ روایتگر به دنبال نقش­های شغلی، روتین روزانه، انتخاب­های شغلی، وقایع مهم زندگی
• فعالیت­های اوقات فراغت
• چک لیست­های وظیفه -15 دقیقه، پرسش نامه خود گزارشی با محوریت نقش­های شغلی افراد بر اساس چهارچوب مرجع موهو
• قدرت عضلانی، وضعیت و تعادل، دامنه حرکتی

مداخله درمانی در بیماران (ALS)

مرحله 1: ضعف ملایم، حرکات دست و پا چلفتی

• حفظ انرژی
• شروع دامنه حرکتی و برنامه کششی

مرحله 2: ضعف متوسط

• تجهیزات تطبیقی برای تسهیل فعالیت­های روزمره زندگی
• استفاده از ارتوتیک دست و پشتیبانی از ارتوتیک به عنوان AFO
• ارزیابی دیسفاژی
• ادامه حرکات کششی
• احتیاط در کشش ماهیچه

مرحله 3: ضعف شدید، ضعف گزینش شده در مچ پا، مچ دست، دست، به راحتی با کمی فعالیت خسته می­شود، بیمار هنوز هم سرپایی است.

• تجویز صندلی چرخدار
• کاف عمومی برای غذا خوردن
• شروع اصلاح خانه

مرحله 4: سندرم بازوی آویزان با درد شانه و ادم، وابسته به ویلچز برای حرکت، ضعف اندام تحتانی

• قلاب کردن بازو
• نیاز ارزیابی به سیستم­های کنترل محیطی مانند رایانه فعال شده با صدا
• گرما، ماساژ برای کنترل اسپاسم
• صحبت کردن در مورد خواسته­های بیمار و خانواده او برای مداخله در آینده

مرحله 5: ضعف شدید اندام تحتانی، ضعف شدید تا متوسط اندام فوقانی

• آموزش خانواده برای انتقال دادن، تکنیک­های موقعیت گذاری و چرخش، کمک در فعالیت­های روزمره زندگی
• انتخاب دستگاه­های کنترل ضروری برای تخت برقی، تلفن، استریو و غیره
• تطابق ویلچر را با دستگاه­های تنفسی
• مداخله روانی- اجتماعی

مرحله 6: کاملا وابسته- محدود به تختخواب/ صندلی

• ارزیابی دیسفاژی و استفاده کردن از دستگاه­های تقویت گفتار
• با PROM و ماساژ ادامه دهید

منابع:

mayoclinic.org

hopkinsmedicine.org

سوالات متداول:

1-چرا عصبانیت و افسردگی در ALS مشاهده می‌شوند؟
تخریب نورون‌ها بر عملکرد شناختی و کنترل هیجانات اثرگذار است و فشار روحی تشخیص و ناتوانی باعث بروز اختلال خلقی می‌شود .

2-رژیم غذایی مناسب برای ALS چیست؟
پروتئین کافی، کالری بالا، غذاهای غلیظ‌شده و پیروی از راهنمایی گفتاردرمانگر برای تغذیه ایمن توصیه می‌شود .

گفتار درمانی در منزل برای پارکینسون

مرکز درمان پارکینسون در حیطه تشخیص علایم بیماری پارکینسون و درمان های توانبخشی مناسب فعالیت می نماید. گفتار درمانی پارکینسون در زمینه آموزش راهکارهای مختلف برای تسهیل فعالیت های روزمره بیماران پارکینسون و همچنین سرعت دادن به گفتار بیماران پارکینسون نقش مهمی را ایفا می کند. خدمات گفتاردرمانی در منزل برای بیماران پارکینسون و کاردرمانی پارکینسون که توسط مرکز توانبخشی دکتر صابر ارائه می شود می تواند به صورت چشمگیری روند درمان را بهبود ببخشد.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید. 

گفتاردرمانی پارکینسون و ارتباطات

متغییرها در ارتباط حرکتی (پویا) رایج هستند. این تغییرات در افرادی که مبتلا به پارکینسون هستند می­توانند در هر سطحی از شرایط اتفاق بیفتد. این تغییرات معمولا پیش می­روند، تغییرها ممکن است بر روی دو عامل کند. جنسی و ارتباط طولانی با شریک­ها، به علاوه ارتباطات با هم نژادها، بچه­ ها و دوستان تاثیر بگذارد.

این مسئله می­تواند شخص را پرخاشگر کرده و شخص احساس کمبود و ضعف کند. از دست دادن نقش به عنوان متکلف هم چنین ممکن است ایجاد کشش (تنش) و خطاهای مالی، به علاوه کمبود خودبینی و احساس ارزش­های خود، برای فرد مبتلا به پارکینسون کند.

سختی­ های ارتباط، افسردگی، و نوسانات خلق، همه­ ی این­ها می­تواند مانع از رسیدن به یک زندگی نرمال شوند. خستگی، خواب پریشان و کمبود علاقه به رابطه­ ی جنسی نیز سبب بر هم زدن تعادل زندگی می­گردند. فهمیدن اطلاعات در مورد شرایط و پیشرفت بیماری باید توسط فرد و خانواده انجام شود.

اگرچه تمام تیم یک نقش را در جهت برقراری و حفظ ارتباطات انجام می­دهند، اما کاردرمانگر با حضور در جلسات درمانی در منزل، به فرد و سایر اعضای خانواده بصیرت لازم در راستای حفظ ارتباطات را می­دهد.

راهکارهای گفتاردرمانی در پارکینسون

کارت های نشانه ­ای ( Cue cards)

نوشته های مختصر دستوری برای یک فعالیت حاضر می توانند به عنوان یک سرعت دهنده حرکات استفاده شوند. متن به صورت استاندارد یا شخصی شده ممکن است استفاده شود. بسته به نياز با توالی مناسب کلید واژه­ها برای سرعت حرکات مورد نیاز مناسب است. در زیر مثالی از یک پوشیدن لباس ساده با کارت نشانه­ای (بدون نمره) آمده است.

برای بستن دکمه ها: بنشینید و به خودتان بگویید …..

دکمه را بگیر … سوراخ را پیدا کن … دكمه را درون سوراخ فشار بده …. و …. بکش ..

نشانه­ های شنوایی

همانطور که در بخش قبل به نشانه های ذاتی اشاره شد، صدای خود شخص مبتلا به پارکینسون میتواند استفاده شود تا آغازگر و حفظ كننده اجرای فعالیت های حرکتی و یا توالی حرکات باشد. این شکل از نشانه ها گاهی اوقات در مراحل انتهایی بیماری تاثیرگذارتر از صداهای کوتاه یا صحبت کردن با خود است. نشانه های تولید شده درونی به وسیله راه های شنوایی به مغز رله می شوند .نشانه های شنوایی ممکن است به دیگر شکل ها مانند مثال های زیر نیز فراهم شوند.

دستورات کلامی: آموزش مختصر صحبت بوسیله یک فرد دیگر (مراقب و تراپیست و غیره) ممکن است برای نشانه گذاری و راه اندازی اولیه توالی مهارت های حرکتی استفاده شود. صحبت کردن با لحن محاوره یا خیلی با کیفیت، اثر خیلی پایین­تری دارد و باید از آن اجتناب شود. نتایج می تواند برای افرادی که به این شکل از نشانه­های شنوایی پاسخ می دهند. فوری باشد. ازمایشات فردی نشان می دهد که نشانه های شنوایی پیش نیاز شروع یک توالی حرکتی است و اگر لازم باشد این نشانه ها را در طول فعالیت باید تکرار کنیم (مخصوصا هنگام رفتن). دستوراتی مثل یک، دو – یک، دو / چپ، راست / یا گام های بلند می تواند تکرار شود تا طول گام افزایش یابد و راه رفتن اشتباه کاهش یابد. بلند شدن از حالت نشسته، بصورت یکبار آماده و مهیا اغلب در شروع برای افراد مبتلا به پارکینسون سخت است. در این مراجعین دستورات بانی مثل 1 و 2 و 3 و … می تواند بعنوان یک نشانه مقدماتی عمل کند و فرد را برای برخاستن آماده کند. دیگر دستورات زبانی هم می تواند با توجه به نیازهای شخصی انجام شود. همیشه دستورات را بصورت روشن، مختصر و همراه با توالی درست حفظ کنید. با یک آموزش کوچک و تمرین، خانواده و مراقبین ممکن است توانا شوند تا بجای دادن کمک های فیزیکی برای جابجایی ها و راه رفتن از دستورات زبانی سریع به تنهایی استفاده کنند.

مترونوم (یک ابزار تمرینی)

مطالع ه­ای که روی استفاده از مترونوم ها انجام شده است، نشان می دهد که این ابزار برای غلبه بر آغاز – تردید یا انجماد و بلاک حرکتی در طول حرکات استفاده می شود. این مطالعات نشان می دهد که پاسخ های تشویقی به صدای مترونوم در این شکل از محرک ها بصورت حسی است. در مجموع، مترونوم یک ابزار تمرینی- تجاری در دسترس است که می تواند بصورت یک کمربند توسط بیمار پارکینسون پوشیده شود. یک گوشی کوچک صدا با انعطاف پذیری خوب گاهی با یک استراتژی های خاص برای شروع و ادامه حرکات در مترونوم وصل می شود. گوشی های کوچک ارزان مترونوم در حال حاضر نیز موجود است. در بعضی از مراجعین بهترین سرعت تنظیم شده 120 – 110 ضربان قلب برای زنان و 115- 105 ضربان در هر دقیقه برای مردان است که متناظر با اهنگ سرعت عادی برای بالغین نرمال است. برای فائق آمدن بر آغاز – تردید، راه رفتن موثر بوسیله چرخیدن روی مترونوم و تمرکز به زمان برای ضربان قلب و نبض باید باشد. یکی از راه رفتن های تسهیل سازی شده، مترونوم خاموش است (منجر به حواس پرتی می شود که می تواند مانع پیشرفت شود.). مترونوم ممکن است از تامین کننده های ابزار موسیقی و تجهیزات جانبی تهیه گردد.

موسیقی و ریتم

اثرات سودمند موسیقی و ریتم برای کمک به آماده سازی و حفظ جریان حركات انتخابی، مورد توجه بعضی از فیزیوتراپیست­هاست که شامل رقص همراه با موسیقی در پایان کلاس های تمرین گروهی افراد مبتلا به پارکینسون است. استفاده از این شکل محرک های شنوایی ممکن است منجر به محبوبیت بیشتر در آینده شود. شواهد اخیر از فواید رقص تانگو روی بهبود تحرک و کیفیت زندگی افراد مبتلا به پارکینسون حمایت می کند. آموزش Conductive نیز برای تسهیل ریتم و استفاده از آن بوسیله بعضی از افراد مبتلا برای مدیریت حركات و فعالیت های مشکل بکار گرفته می شود.

دستورالعمل­‌های کاربردی در گفتار درمانی در منزل پارکینسون

برای کمک به کاردرمانگرهاست تا توانایی های عملکردی را در افراد مبتلا به پارکینسون افزایش دهند. سفارش

شده است که:

از تکنیک های موثر و نشانه های بیرونی در افراد مبتلا که باید آزمایش شود دریک محیط تطابقی استفاده کنید و باید با همه افرادی که کمک می کنند تمرین شود.

هنگامی که زمان آموزش مفهوم نشانه ها و تکنیک هایی که بطور خلاصه در بالا آورده شده باشد، کاردرمانگر باید کمک کند تا تمرکز و توجه پایدار درهنگام فعالیت درگیر شود.

مفهوم را از طریق آموزش درباره عملکردهای پایه­ای سخت افزایش دهید.

طیف کوچکی از تکنیک های متناوب فراهم کنید (به خود فرد مبتلا و خانواده و یا مراقبان مورد آزمایش) تا مشکلات عملکردی خاص نمود پیدا کند.

استراتژی های حرکتی را تثبیت کنید تا یک چهارچوب بینایی فراهم شود.

در پروسه یادگیری تا حد امکان چند حس را درگیر کنید.

از بازخوردهای حمایتی و صادقانه برای اینکه انگیزه دهد و اعتماد بنفس را بالا ببرد استفاده کنید.

فرصت های فراوان برای تمرین فراهم کنید تا یادگیری را تقویت کند.

از کمک های یاد آوری کننده استفاده کنید (کارت های یادآوری صفحات آماده و نوشته های کوتاه یادآور)، ولی از استفاده زیاد این ها جلوگیری شود.

تفکیک مراحل پیچیده به قسمت­های کوچک­تر و ساده­ تر

برای مراجع، افزایش دامنه توجه و تمرکز را از طریق محرک های زبانی و بینایی انجام دهید وقتی فرد مبتلا می خواهد میان کارها یکی را برگزیند او را تشویق کنید تا زمان کافی را به آن کار اختصاص دهد و از محرک ها استفاده کند.

فاکتورهای موثر روی درگیر شدن، انگیزه، یادگیری و مراقبت بهتر:

تقریبا %۷۵ افراد مبتلا به پارکینسون درجاتی از نقایص شناختی یا هیجانی را در طول مدت بیماری خود تجربه کرده­ اند. افسردگی و اضطراب در افراد مبتلا به پارکینسون معمول است. NICE (۲۰۰۶) بیان کرد: در بیماری پارکینسون اثرات افسردگی در ۵۰- ۴۰ % افراد مبتلا است. تغییرات خلق در افراد مبتلا ممکن است نتیجه بهم خوردن تعادل عصبی – شیمیایی باشد و نیز پاسخی که به عنوان علامت این بیماری می باشد. تفاوت های متابولیکی در بعضی از زیرساختارهای سیستم لیمبیک (مغز هیجانی که بین هسته­ های قاعده­ای و قشر مغز واقع شده) وجود دارد که محققان گزارش کرده­اند و اخيرا از روی تصاویر ثبت مغزی که پایه فیزیکی افسردگی را در افراد مبتلا نشان می دهد به این نتایج دست یافته­ اند.

سوالات متداول:

1-چه مشکلاتی در پارکینسون با گفتاردرمانی بهبود می‌یابد؟
مشکلاتی مانند کاهش بلندی صدا، وضوح گفتار، اختلال در بلع و ارتباطات اجتماعی.

2-چه مدت زمانی برای مشاهده بهبود نیاز است؟
مدت زمان بهبود بستگی به شدت علائم و میزان تمرین دارد، اما معمولاً پس از چند هفته تمرین منظم، پیشرفت مشاهده می‌شود.

آرتریت روماتوئید چیست

آرتریت روماتوئید با سندرم مزمن که با التهاب غیر‌اختصاصی معمولاً متقارن مفاصل محیطی مشخص می‌شود، معمولاً منجر به تخریب تدریجی ساختارهای مفصلی و اطراف مفصلی می‌شود. مرکز تخصصی کاردرمانی صابر در زمینه توانبخشی بیماران آرتریت روماتوئید فعالیت می نماید. بخش های تخصصی مرکز شامل مکانوتراپی و ماساژ درمانی و آب درمانی موجب کاهش دردهای مفصلی در بیماران و حفظ توانایی های حرکتی آنان می گردد. همچنین خدمات کاردرمانی در منزل برای بیماران آرتریتی که توانایی مراجعه به مرکز توانبخشی را ندارند موجب تسهیل در روند درمان می شود.

آرتریت روماتوئید

آرتریت روماتوئید یک بیماری مداوم و مزمن است که باعث درد، تورم و تحریک در مفاصل می ‌شود. اما می‌ تواند به سایر قسمت ‌های بدن نیز آسیب برساند. این ها ممکن است شامل پوست، چشم‌ ها، ریه ‌ها، قلب و رگ ‌های خونی باشد. آرتریت روماتوئید زمانی اتفاق می ‌افتد که سیستم ایمنی به اشتباه به بافت ‌های بدن خود حمله می ‌کند. این یک بیماری خود ایمنی نامیده می ‌شود. التهاب آرتریت روماتوئید همچنین می‌ تواند به سایر قسمت ‌های بدن آسیب برساند. آرتریت روماتوئید نوعی آرتریت است که در آن سیستم ایمنی بدن شما به بافت پوشاننده مفاصل در هر دو طرف بدن حمله می‌ کند. علت دقیق آن ناشناخته است. علائم آرتریت روماتوئید ممکن است شامل موارد زیر باشد:

-مفاصل دردناک، گرم و متورم.

-سفتی مفاصل که اغلب در صبح و بعد از دوره ‌های استراحت بدتر می‌ شود. این می ‌تواند 45 دقیقه یا بیشتر طول بکشد.

-خستگی، تب و بی ‌اشتهایی.

علت دقیق آرتریت روماتوئید ناشناخته است. محققان فکر می‌ کنند که این بیماری ناشی از ترکیبی از ژنتیک، هورمون ‌ها و عوامل محیطی است. آرتریت روماتوئید ممکن است در ابتدا فقط چند مفصل را تحت تأثیر قرار دهد. اغلب، این ها مفاصل کوچک دست ‌ها و پاها هستند. با بدتر شدن بیماری، علائم ممکن است به مفاصل بیشتری گسترش یابد. این ها اغلب شامل مچ دست، آرنج، لگن، زانو و مچ پا هستند. بیشتر اوقات علائم، مفاصل مشابه را در هر دو طرف بدن تحت تأثیر قرار می ‌دهند. با گذشت زمان، آرتریت روماتوئید می ‌تواند باعث خم شدن و جابجایی مفاصل شود. استفاده از مفاصل برای فعالیت ‌های روزمره در خانه یا محل کار دشوار می ‌شود. گزینه‌ های درمانی شامل تغییرات سبک زندگی، فیزیوتراپی، کاردرمانی، تغذیه درمانی، دارو و جراحی است. مهم ترین هدف درمان آرتریت روماتوئید کاهش درد و تورم مفاصل است. انجام این کار باید به حفظ یا بهبود عملکرد مفصل کمک کند. هدف بلند مدت درمان، کند کردن یا متوقف کردن آسیب مفصل است. مدیریت التهاب مفصل، درد شما را کاهش می ‌دهد و کیفیت زندگی شما را بهبود می‌ بخشد. متخصص تشخیص و درمان هنگام تصمیم‌ گیری در مورد درمان، سن، سلامتی، سابقه پزشکی و شدت علائم شما را در نظر می ‌گیرد. یک کاردرمانگر می ‌تواند آموزش و مشاوره ارائه دهد که به شما کمک می ‌کند از مفاصل خود محافظت کنید، هم در خانه و هم در محل کار. استفاده از یک تکیه ‌گاه برای مفاصل شما، مانند آتل، نیز ممکن است توصیه شود، یا وسایلی که می‌ توانند به شما در باز کردن شیشه ‌ها یا باز کردن شیر آب کمک کنند.

نشانه‌های آرتریت روماتوئید چیست

• خستگی، کاهش اشتها، تب، احساس درد کلی و سفتی و کاهش وزن
• شروع معمولا با مشارکت پیشرونده مفصل است اما ممکن است ناگهانی باشد. درگیری در مفاصل معمولاً دو طرفه است. اگر یک دست درگیر باشد، معمولاً دست دیگر نیز درگیر می‌شود.
• سینویت از ویژگی‌های بالینی برجسته – التهاب غشاء سینوویال در اطراف مفصل.
• درگیری بیشتر در مچ دست، شست و دست
• معمولاً از دست دادن دامنه حرکتی، استحکام و استقامت
• شروع تقریباً در حدود ۲۵-۵۰ سالگی است اما ممکن است در هر سنی رخ دهد
• ‌۲ تا ۳ برابر شیوع بیشتر در زنان

علل و عوامل ریسک آرتریت روماتوئید: ژنتیک، محیط و سبک زندگی

اگرچه علت دقیق RA هنوز معلوم نیست، ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند:

• ژنتیک: وراثت‌پذیری حدود ۴۰–۶۵٪ برای RA فاکتور مثبت گزارش شده است. وجود ژن‌های HLA‑DRB1 یک عامل مهم است

• عوامل محیطی: سیگار کشیدن، عفونت‌های ویروسی/باکتریایی و قرارگیری در مواجهه با آلاینده‌هایی مانند آزبست یا سیلیس خطر را افزایش می‌دهند

• هورمون‌ها: زنان بیشتر مبتلا هستند و در دوران بارداری عمدتاً بهبود علائم مشاهده می‌شود، اما بعد از زایمان علائم ممکن است بازگردد

• استرس: فشار روحی و جسمی سیستم ایمنی را تحریک کرده و می‌تواند شروع یا تشدید بیماری را تسریع کند .

در کاردرمانی، آگاهی از این عوامل ریسک در طراحی برنامه‌های پیشگیری و آموزش به بیماران حائز اهمیت است. دکتر صابر با ارائه آموزش‌هایی مانند ترک سیگار، مدیریت استرس و سبک زندگی سالم، مسیر درمان را همگام با توانبخشی هموار می‌کند.

دفورمیتی‌های رایج همراه با آرتریت روماتوئید

• Swan neck: منجر به هایپر اکستنشن PIP و خم شدن DIP می‌شود که که ممکن است انگشت را قفل کند و عملکرد آن را کاهش دهد.
• Boutonniere: منجر به هایپر اکستنشن DIP و خم شدن PIP می‌شود که ممکن است انگشت را قفل کند و عملکرد آن را کاهش دهد.
• Ulnar drift/deviation: سبب تغییرات مفصل به خصوص تخریب و شل شدن لیگامان جانبی رادیال می‌شود.
• ناهنجاری‌های انگشت شست Nabebuff: نوع I – معمولاً در RA نوع II – معمولاً در OA دیده می‌شود، و نوع RA – III و OA
• ‌شلی مفصل: ناپایداری رباط‌های جانبی

ب- استئوآرتریت

تعریف: اختلال پیشرونده که با تغییر غضروف هيالین، از بین رفتن غضروف مفصلی و هیپرتروفی استخوان ایجاد می‌شود و سبب ایجاد استئوفیت می‌شود.

علت

نتیجه یک سیستم پیچیده از حلقه‌های بازخورد مکانیکی، بیوشیمیایی و آنزیمی (ژنتیک، عفونت، بیمار عصبی)

علائم آرتریت مفصلی

• درد اولین علامت است
• مفصل هیپ، زانوها، ستون فقرات، اولین مفاصل متاتارسوفالنژیال، کارپومتاکارپال و DIP و PIP به طی مشترک درگیر می‌شوند.
• ‌در مردان قبل از سن ۴۵ سالگی و زنها بعد از ۵۴ سالگی شایع‌تر است، معمولاً در ۳۰ تا ۳۰ سالگی شروع می‌شود. به تدریج ابتدا یک یا تعداد کمی مفصل را درگیر می‌کند.
• مانند آرتریت روماتوئيد التهاب سیستمیک وجود ندارد
• بدشکلی‌های رایج همراه با آن
• گره Herberden: شکل‌گیری استئوفیت (گره) در DIP
• ‌گره Bouchard: تشکیل استئوفیت در PIP
• Trigger finger: ناشی از گره یا ضخیم شدن تاندون‌های فلکسور انگشتان پا انگشت شست در اثر عبور از میان قرقره‌های انگشتی. گره‌های موجود در قرقره‌های فلکسور دیژیتروم سوپرفیشیالیس مانع از حرکت و کشیدن تاندون در غلاف می‌شوند که منجر به گسیختن می‌شود.

ارزیابی

• مشاهده jt: برای گرما، قرمزی، ورم، ناهنجاری، وضعیت پوست، بزرگ شدن
• تنگی و گرفتگی (اسفیجمومانومتر و دینامومتر)
• ROM (گونيامتر)
• ادم (نوار دور و یا حجم سنج)
• درد (مقیاس درد)
• توانایی‌های عملکردی در فعالیت‌های روزمره زندگی، کار و اوقات فراغت
• تست جبسن از عملکرد دست. (۵ سال و بالاتر؛ تست استفاده مؤثر از دست‌ها در فعالیت‌های روزمره زندگی)
• مقیاس عملکرد کاری کانادایی .

تفاوت آرتریت روماتوئید با آرتروز در چیست؟

آرتروز یک بیماری فرسایشی ناشی از افزایش سن است، در حالی‌که آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که سیستم ایمنی بدن به مفاصل حمله می‌کند. در آرتروز معمولاً فقط مفاصل تحمل‌کننده وزن آسیب می‌بینند، اما در آرتریت روماتوئید، مفاصل کوچک (مانند انگشتان) هم به طور قرینه درگیر می‌شوند

روش‌های تشخیص آرتریت روماتوئید: از تشخیص زودهنگام تا مهار پیشرفت بیماری

تشخیص RA شامل مراحل زیر است:

1. معاینه بالینی: آرایش متقارن مفاصل، وجود تورم و سفتی صبحگاهی بررسی می‌شود

2. آزمایش‌های آزمایشگاهی: شامل سنجش RF (فاکتور روماتوئید)، آنتی‑CCP، و نشانگرهای التهابی مانند CRP و ESR

3. تصویربرداری: رادیوگرافی، سونوگرافی یا MRI برای غربال و تشخیص تخریب مفصل به‌کار می‌رود.

4. معیارهای تشخیص: ترکیبی از علائم بالینی، آزمایش‌ها و تصویرسازی، بر اساس راهنماهای بین‌المللی (مانند ACR/EULAR) .

تشخیص زودهنگام، پیش از بروز تخریب مفصل، کلید پیشگیری از ناتوانی است. دکتر صابر با همکاری تیم چندرشته‌ای، از جمله پزشک روماتولوژیست و فیزیوتراپیست، برنامه توانبخشی دقیقی را برای حفظ عملکرد و بهبود کیفیت زندگی ارائه می‌دهد.

مداخله کاردرمانی در آرتریت روماتوئید

هدایت شده توسط بیومکانیکال، جبرانی، اصلاح محیطی و فناوری کمکی.

1.بیومکانیکی:

• نگرانی از پایداری ساختاری، استقامت پایین، کنترل ادم، دامنه حرکتی، استحکام و استقامت سطح پایین

٢. جبران کننده

• آموزش تکنیک‌های جبرانی، استفاده از تجهیزات تطابقی و کمکی و اصلاح محیط برای رفع موانع عملکرد شغلی.
• ‌حفظ انرژی، دستگاه‌های کمکی، تکنیک‌های محافظت از مفصل، استراحت، پوزیشن‌دهی (امتداد قرارگیری خوب) مدالیته‌ها (گرما، تنس، بیوفیدبک)، ماساژ (جلوگیری از اسپاسم عضلات) فعالیت درمانی (تقویت عملکرد، قدرت و استقامت) و تمرینات دامنه حرکتی.
• ‌اسپلینت
• استراحت و اسپلینت: TX از سینوویتیت حاد مچ، انگشت و انگشت شست استراحت برای مفاصل و جلوگیری از انقباضات چندگانه مفصلی
• بی‌حرکت شدن مپ دست با اسپلینت: مچ دست را بی‌حرکت می‌کند در حالی که اجازه می‌دهد عملکرد دست باقی بماند

تاثیر رژیم غذایی و سبک زندگی در کنترل آرتریت روماتوئید

رژیم غذایی ضدالتهاب می‌تواند نقش مهمی در کاهش علائم بیماری داشته باشد. مصرف ماهی چرب، سبزیجات برگ‌دار، میوه‌ها و آجیل‌های سالم توصیه می‌شود. از طرف دیگر، کاهش مصرف قند، گوشت قرمز و غذاهای فرآوری‌شده نیز مفید است. فعالیت بدنی منظم، کنترل وزن، خواب کافی و مدیریت استرس به کنترل بیماری کمک می‌کند.

منابع:

www.nhs.uk

mayoclinic.org

سوالات متداول:

1-تفاوت آرتریت روماتوئید با نقرس چیست؟
نقرس ناشی از تجمع اسیداوریک در مفاصل است و اغلب به صورت ناگهانی بروز می‌کند، در حالی‌که آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی پیشرونده است.

2-آیا آرتریت روماتوئید فقط مفاصل را درگیر می‌کند؟
خیر، در موارد پیشرفته، ارگان‌های دیگر مانند قلب، ریه‌ها و چشم نیز ممکن است درگیر شوند.

کاردرمانی اسکیزوفرنی چیست

 اسکیزوفرنی، برچسبی است که به گروهی از بیمارهای روانی داده می‌شود که در آن بدتر شدن عملکرد با تحریف شدید تفکر، ادراک و خلق ‌و خوی، رفتارهای عجیب و غریب و کنار کشیدن اجتماعی مشخص می‌شود. کاردرمانی برای اسکیزوفرنی شامل درمان های مبتنی بر فعالیت جهت بهبود توانایی های بیمار در انجام مهارت های روزمره زندگی می باشد. کاردرمانی اسکیزوفرنی موجب کاهش علائم بیماری و برگشت بیمار به فعالیت های نرمال زندگی می گردد. کاردرمانی جسمی و کاردرمانی در منزل از خدمات مرکز کاردرمانی دکتر صابر می باشد.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

علائم اسکیزوفرنی

• مطابق با (DSMIV) ، پنج علامت مشخصه اسکیزوفرنی وجود دارد: توهم، گفتار بی‌نظم، رفتارهای بی‌نظم یا کاتاتونیک و علائم منفی، به معنی کاهش یا از بین رفتن عملکردهای طبیعی.
• فرد باید به مدت حداقل یک ماه، دو یا بیشتر از این علائم را نشان دهد و حداقل برای مدت شش ماه به ‌طور منطقی دچار اختلال شده باشد، به ‌طوری‌که عملکرد طبیعی وی بدتر شده باشد.

انواع اسکیزوفرنی

الف) اسکیزوفرنی بی‌نظم

• رفتارهای کودکانه
• تصور حالت‌های پوچ
• عدم انسجام گفتاری
• اختلالات خلقی: حالت حماقت شدید
• رفتار بی‌نظم یا عدم جهت‌گیری هدف
• ممکن است به‌ شدت عقب ‌نشینی کند

ب) اسکیزوفرنی کاتاتونیک

• اختلال در رفتار حرکتی
• گیجی کاتاتونیک یا تحریک کامل، معمولاً همراه با عدم توانایی صحبت کردن
• انعطاف‌پذیری مومی: اندام‌ها توسط شخص دیگری قابل جابجایی یا مرتب شدن است. بسیاری از کاتا تونیک­ها بین دوره‌ بی‌تحرکی و دوره فعالیت حرکتی دیوانه‌وار متناوب هستند، که ممکن است شامل رفتارهای خشونت خشونت‌آمیز باشد.
• سفتی کاتاتونیک: در برابر هر تلاشی از طرف دیگران برای حرکت اندام‌هایش مقاومت می‌کند
• اکولالیا و اکوپراکسی (تقلید از حرکت دیگران)
• منفی‌گرایی کاتاتونیک: از انجام آنچه از آنها درخواست می‌شود امتناع می‌ورزد اما به‌ طور مداوم برعکس عمل می‌کند.

ج) اسکیزوفرنی پارانوئید

• به‌ مراتب شایع‌تر از انواع بی‌نظم یا کاتاتونیک است
• در تست‌های شناختی به ‌خوبی عمل می‌کند
• زندگی سالم قبل‌از بیماری و نتایج درازمدت بهتر
• خصوصیات اسکیزوفرنی پارانوئید، توهم و خیال نسبتاً پایدار، اغلب مربوط به مضامین آزار، شکنجه و عظمت است.

ارزیابی کاردرمانی برای اسکیزوفرنی

الف- مراقبت از خود

• مدیریت داروها، نظافت، بهداشت، بهداشت، لباس واقع ‌بینانه (لباس مناسب با توجه به شرایط آب و هوا)

ب- مولد بودن

• مهارت‌های زندگی مستقل مانند تهیه غذا، خرید، مدیریت مالی، استفاده از حمل ‌و نقل عمومی و رانندگی
• ارزیابی‌های استاندارد شامل COPM ، ارزیابی Kohlman مهارت‌های زندگی (KELS) ، ارزیابی مهارت‌های مستقل زندگی، ارزیابی منطقه عملکردی (BAFPE) و ارزیابی کار آشپزخانه
• مهارت‌های کسب شغل و آمادگی شغل را ارزیابی کنید.

ج – اوقات فراغت

• علائق، اوقات فراغت و آگاهی از منابع اجتماعی را که علائق را برآورده می‌کند، ارزیابی کنید

د- شخص

• شناختی: برانگیختگی/ هوشیاری، حل مسئله، تصمیم‌گیری
• عاطفی: تنظیم احساسات، مهارت‌های مقابله-راهکارهای سازگارا ن
• مهارت‌های اجتماعی: ارتباط و ارتباطات (کلامی/ غیرکلامی) ، تفسیر نشانه‌های اجتماعی

مداخله کاردرمانی اسکیزوفرنی

• توسعه مهارت: مهارت‌های روزمره زندگی، مدیریت زمان، مدیریت پول، تحرک اجتماعی، مهارت‌های مقابله، آموزش مهارت‌های اجتماعی و مدیریت استرس که می‌تواند منجر به ارتقاء تعادل سلامت مشاغل و درجه ‌بندی محیط به مراحل قابل‌کنترل به ‌منظور بهینه ‌سازی مناسب PEO شود.
• آموزش: منابع اجتماعی، مدیریت دارو، برنامه‌های روزانه و فعالیت‌های گروهی

 مدیریت علائم

• علایم مثبت
• درمورد حقیقت عینی توهم و توهم بحث نکنید
• با این‌ حال روشن کنید که دیگران تجربه بیمار را تجربه نمی‌کنند
• فعالیت معنادار می‌تواند یک عامل سودمند باشد
• در کنترل و مدیریت علائم بیمار یک حس کنترل برای بیمار ایجاد کنید
• محیط بهینه را که شکل‌گیری توهم را محدود می‌کند تعیین کنید
• توانایی‌های غیرزبانی حفظ‌شده، برای ایجاد احساس موفقیت فرد را با مشارکت ترغیب کنید
• علائم منفی
• افزایش تدریجی تحریک اجتماعی، اگر به‌ نظر می‌رسد تاثیر نامطلوب دارد متوقف شود
• ترکیبی از تحریک تدریجی، یک محیط ساختار یافته، تعامل اجتماعی و پشتیبانی

-فراهم آوردن کنترل به‌منظور اطمینان و استقلال بیشتر در تصمیم‌گیری

• فوبیای خاص

فوبیای خاص ترس بیش ‌از حد یا غیر منطقی از یک شی یا وضعیت است که معمولاً با اجتناب از شی یا وضعیت همراه است. مثال‌ها شامل فوبیای پرواز، ارتفاعات، حیوانات، تزریقات و خون است. ترس نباید به یک اختلال دیگر مربوط شود (به‌ عنوان مثال فردی با آگورافوبیا که به دلیل احتمال حمله هراس از پرواز خودداری می‌کند) ،

محیط: توصیه‌هایی برای افزایش ایمنی و حفظ انرژی. آموزش برای بیماری و خانواده در مورد بیماری ام ‌اس و چگونگی تأثیر آن بر عملکرد. آموزش پشتیبانی در اجتماع و جستجوی خدماتی مانند حمل ‌و نقل عمومی (در صورت عدم امکان ادامه رانندگی) . آموزش مدیریت خستگی به عملکرد دستگاه‌های کمکی و غیره

ارزیابی کاردرمانی مبتنی بر فعالیت

کاردرمانی در اسکیزوفرنی با ارزیابی دقیق عملکرد بیمار شروع می‌شود. این ارزیابی شامل شناسایی توانایی‌ها و محدودیت‌ها در فعالیت‌های روزمره مانند مراقبت از خود، پخت‌و‌پز، مدیریت مالی، استفاده از حمل‌ونقل و تعامل اجتماعی است. ابزارهایی مانند COPM، KELS و BAFPE به کار گرفته می‌شوند تا توانایی‌های فرد برای انجام مستقل زندگی مشخص شود. برنامه درمانی بر پایه این تحلیل تدوین می‌شود تا مشکل‌هایی مثل بی‌توجهی، بی‌انگیزگی یا اختلالات سازماندهی رفتار هدفمند به صورت هدفمند هدف‌گذاری شود. در این مرحله، مشارکت خود بیمار ضروری است تا اهداف شخصی‌سازی‌شده مثل افزایش مشارکت در گروه یا استقلال در خرید هفتگی انتخاب شود. این رویکرد باعث می‌شود کاردرمانی از یک فعالیت غیرهدفمند به یک مسیر درمانی با نتایج ملموس تبدیل شود که اثبات دقیق کاردرمانی را در اسکیزوفرنی مشخص می‌کند. ارزیابی و مستندسازی پیشرفت نیز معیار سنجش اثربخشی برنامه است.

کاردرمانگران به این موضوع توجه دارند که چگونه یک بیماری یا تشخیص بر توانایی فرد در عملکرد در زندگی روزمره او تأثیر می ‌گذارد. به طور خاص در مورد اسکیزوفرنی، نقش کاردرمانی در نهایت بر مشارکت شغلی و تعادل شغلی متمرکز است. تفکر آشفته در نتیجه اسکیزوفرنی می‌ تواند منجر به رفتار به شدت آشفته و زوال فعالیت ‌های زندگی روزمره شود. تغییرات در عملکرد شناختی فرد می ‌تواند بر توانایی فرد در عملکرد و انجام کارها به طور شایسته و رضایت ‌بخش تأثیر بگذارد. ادراک، فعالیت حرکتی و تغییرات در تأثیر فرد معمولاً رخ می ‌دهد که تمرکز اصلی مداخله کاردرمانی است. روشی که کاردرمان ها از طریق آن به مشارکت و تعادل شغلی دست می‌ یابند، از طریق فعالیت هدفمند است که به طور خاص برای دستیابی به اهداف درمانی انتخاب شده است. کاردرمانی روان ‌اجتماعی به کمک به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی برای درگیر شدن با تجربیات واقعی می ‌پردازد. فعالیت هدفمند از طریق مشارکت شغلی محوری است. کاردرمانگران ممکن است از فعالیت‌ ها به عنوان وسیله ‌ای برای دستیابی به یک هدف درمانی استفاده کنند، یا فعالیت می‌ تواند به عنوان یک هدف نهایی استفاده شود؛ اگر هدف این باشد که بتوان با درجه ‌ای از استقلال در یک کار یا فعالیت شرکت کرد. بسته به محیط فرد و نیازهای درمانی، کاردرمانگران ممکن است از یک مدل خاص برای مداخله استفاده کنند. مدل‌ های رایج شامل مدل شغل انسانی است که می‌ تواند برای تمرکز بر انگیزه مشارکت در کارهای روزمره استفاده شود. به طور متناوب، مداخله اصلاح رفتار می ‌تواند در رفتاردرمانی برای تغییر عادات ناکارآمد فعلی استفاده شود. کاردرمان ها همچنین افراد مبتلا به این تشخیص را در سطح فردی و گروه درمانی ارزیابی و درمان می ‌کنند. بسته به محیط، اهداف ارزیابی و درمان متفاوت است. در نهایت، کاردرمانی بر تمرکز بر ظرفیت باقی مانده فرد تأکید دارد، نه بر علائم باقی مانده. این به کاردرمانی اجازه می ‌دهد تا بر فردیت، مسئولیت و حس خود اتکایی فرد تأکید کند، نه بر بیماری وابستگی. یافته‌ های این مطالعه فرضیه ای را تأیید می ‌کند که کاردرمانی با بهبود بالینی در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی مرتبط است. علاوه بر این، به نظر می ‌رسد کاردرمانی رابطه مستقیمی با بهبود علائم روان شناختی دارد. تحقیقات بیشتری برای تعیین این که آیا کاردرمانی نتایج مطلوبی در بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی ایجاد می‌ کند، مورد نیاز است. در نهایت، پیگیری طولانی ‌مدت برای تعیین این که آیا کاردرمانی می ‌تواند به طور قابل توجهی نتایج را در طول زمان بهبود بخشد، ضروری است.

مهارت‌های اجتماعی و تنظیم هیجان

اختلالات اجتماعی و هیجانی در اسکیزوفرنی، نقش عمده‌ای در کاهش کیفیت زندگی دارند. کاردرمانگران با فراهم‌سازی تمرین‌های گروهی هدفمند—مانند مشارکت در ساخت یا بازی‌های تیمی—به بهبود ارتباطات کلامی و غیرکلامی کمک می‌کنند. همچنین، آموزش روش‌های تنظیم هیجان از جمله تنفس عمیق، تصویرسازی ذهنی و تکنیک‌های آرام‌سازی، بخشی جدایی‌ناپذیر از برنامه است. به این ترتیب، بیمار یاد می‌گیرد واکنش‌های هیجانی مثل اضطراب یا ناکامی را مدیریت کرده و در مواجهه با موقعیت‌های استرس‌زا کنترل بیشتری داشته باشد. این مهارت‌ها باعث کاهش علائم منفی مانند کناره‌گیری، بی‌انگیزگی و فقدان احساس لذت می‌شود و به بیمار کمک می‌کند در جامعه فعال‌تر و مستقل‌تر ظاهر شود.

منابع:

nightingalehospital.co.uk

onlinelibrary.wiely.com

سوالات متداول:

1- آیا کاردرمانی فقط در کلینیک مفید است؟
نه؛ بسیاری از تمرین‌ها قابل انجام در منزل و محل کار هستند و استمرار را تضمین می‌کنند.

2-فعالیت گروهی برای درمان اسکیزوفرنی ضروری است؟
بله، مشارکت گروهی مهارت‌های ارتباطی و روابط اجتماعی را تقویت می‌کند، ضروری برای زندگی مستقل.

تشخیص دیستروفی عضلانی دوشن و بکر

دیستروفی عضلانی یک بیماری ژنتیک پیشرونده است که خود را با ضعف در قدرت عضلانی و کاهش توده عضلات نشان می دهد. این بیماری به علت نقص در تولید پروتین های مورذ نیاز برای ساخت عضلات ایجاد می گردد. تشخيص دیستروفي های عضلانی دوشن و بکر بر اساس تاریخچه خانوادگی ، یافته های بالینی ، آزمایش های آنزیمی سرم، روش های تشخيص الکتریکی ، نمونه برداری از ماهيچه و روش های مولکولی انجام می گیرد. مرکز دیستروفی عضلانی تهران زیر نظر دکتر صابر در زمینه درمان دیستروفی عضلانی به صورت تخصصی فعالیت می نماید. کاردرمانی در دیستروفی عضلانی بکر و دوشن با استفاده از تجهیزات مکانوتراپی، آب درمانی، ماساژ درمانی و تخصص و تجربه متخصصان کاردرمانی مرکز موجب تسهیل بهبودی و کند شدن روند پیشرفت بیماری می گردد.

روش های تشخیص دیستروفی عضلانی دوشن و بکر

تاریخچه خانوادگی دیستروفی عضلانی دوشن و بکر:

در مورد شیوع دیستروفی اگر خانواده ای با درگیری دیستروفی عضلانی توارث وابسته به کروموزوم X را نشان دهند ، تشخيص DMD و BMD ساده تر خواهد بود . احتمال مشاهده این الگوی وراثتی در خانواده های BMD بیشتر است زیرا مردان مبتلا ازدواج می کنند و دارای فرزند هستند در حالی که نسبت بزرگی از خانواده های DMD نتيجه جهش های جدید می باشند و تشخیص الگوی وراثتی در آنها مشکل است . تشخيص الگوی وراثتی در خانواده هایی که پسران و دختران مبتلا دارند نیز مشکل است زیرا ممکن است بیماری آنها یک اختلال عصبی – عضلانی با توارث اتوزومی مغلوب باشد بنابراین افتراق دیستروفی عضلانی دوشن و بکر از دیگر اختلالات عصبی – عضلانی بر اساس تاریخچه خانوادگی کار چندان آسانی نخواهد بود) .

یافته های بالینی دیستروفی دوشن و بکر:

یافته های بالینی نمی تواند در تشخیص نهایی دیستروفی دوشن و بکر راهگشا باشد چرا که علائمی مانند هیپرتروفی کاذب عضلات ساق پا ، کتف بالی ، علامت گاورس ، الگوی ضعف عضلانی تنها محدود به این دو بیماری نمی باشند بلکه دیستروفی شبه دو شن که توارث غیر جنسی مغلوب (AR) دارد نیز این علائم را نشان می دهد و فقط سیر پیشرفت بیماری آهسته تر است . دیستروفی کمربند اندامی نیز بعضی از این علائم را نشان می دهد . بنابراین تنها با توجه به نشانه های بالینی نمی توان به یک تشخیص افتراقی دقیق دست یافت ، هم چنین تشخیص افتراقی دوشن از بکر در سنین قبل از ۱۲ سالگی آسان نیست.

آنزيم های سرمی:

میزان آنزیم های سرمی در دیستروفی های عضلانی مانند هر بیماری عضلانی تغییر می کند . این آنزیم ها شامل آمینوترانسفراز ، آلدولاز (۳) ، لاكتات دهیدروژناز و کراتین کیناز می باشند . این آنزیم ها از رشته های عضلانی آسیب دیده آزاد می شوند که می توان میزان آنها را در سرم اندازه گیری کرد . حساسترین این آنزیم ها در تشخيص دوشن آنزیم کراتین فسفوكيناز( ck یا cpk ) می باشد که فقط در عضلات اسکلتی ، عضله قلب و مغز یافت می شود . در افراد مبتلا به دوشن سطح سرمی این آنزیم ۵۰ تا ۱۰۰ برابر میزان طبیعی افزایش می یابد . سطح سرمی کراتین کیناز در حالت طبیعی ۲۵ تا ۲۰۰ واحد است که در بیماران مبتلا به دوشن به ۱۰۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ واحد می رسد . در بیماران مبتلا به بکر نیز مقدار این آنزیم در خون بالا می رود.

روش های آزمایشگاهی تشخیص دیستروفی بکر

علائم دیستروفی عضلانی بکر می‌ توانند در اوایل کودکی، حتی از 5 سالگی، یا تا 60 سالگی ظاهر شوند. تشخیص دیستروفی عضلانی بکر ممکن است بسیار متفاوت و پیچیده باشد. در واقع، برخی از این بیماران به نقاط عطف رشدی خود نمی ‌رسند و برخی متوجه می ‌شوند که نمی ‌توانند در کلاس‌ های تربیت بدنی یا در طول آموزش نظامی همگام شوند. همانند تشخیص هر نوع دیگری از دیستروفی عضلانی، متخصص معمولاً با گرفتن سابقه بیمار و خانواده ‌اش شروع می ‌کند و سپس یک معاینه فیزیکی جامع انجام می ‌دهد. سابقه و معاینه فیزیکی می ‌تواند تا حد زیادی به تشخیص کمک کند، حتی قبل از انجام هرگونه آزمایش تشخیصی پیچیده. متخصص می ‌خواهد تعیین کند که آیا ضعف بیمار ناشی از مشکلی در خود عضلات است یا در اعصابی که آن ها را کنترل می‌ کنند. مشکلات در اعصاب کنترل ‌کننده عضلات یا در نورون ‌های حرکتی (که از نخاع و مغز منشأ می‌ گیرند و به تمام عضلات بدن می ‌رسند) می ‌توانند ضعفی ایجاد کنند که شبیه یک مشکل عضلانی به نظر می ‌رسد. بیماری ‌های دیگری نیز برخی از علائم مشابه دیستروفی بکر را دارند. دیستروفی عضلانی بکر گاهی اوقات به اشتباه به عنوان دیستروفی عضلانی دوشن یا دیستروفی عضلانی کمربند اندام تشخیص داده شده است. به همین دلیل، انجام یک فرآیند تشخیصی دقیق، که معمولاً شامل آزمایش ژنتیکی (DNA) است، اهمیت دارد. در اوایل فرآیند تشخیصی، پزشکان اغلب یک آزمایش خون خاص به نام سطح CK را تجویز می‌کنند. CK مخفف کراتین کیناز است، آنزیمی که از عضلات آسیب‌ دیده نشت می ‌کند. هنگامی که سطوح بالای CK در نمونه خون یافت می ‌شود، معمولاً به این معنی است که عضله توسط یک فرآیند غیر طبیعی، مانند دیستروفی عضلانی یا التهاب، در حال تخریب است. بنابراین، سطح بالای CK نشان می ‌دهد که خود عضلات علت احتمالی ضعف هستند، اما دقیقاً نمی‌ گوید که اختلال عضلانی چه می ‌تواند باشد. آزمایش DNA برای تشخیص دیستروفی بکر اکنون به طور گسترده در دسترس است و معمولاً از نمونه خون انجام می ‌شود. در بسیاری از موارد، آزمایش DNA به تنهایی می ‌تواند با درجه بالایی از قطعیت به خانواده ‌ها و پزشکان بگوید که مسیر بیماری به احتمال زیاد دیستروفی عضلانی بکر است یا دوشن. به طور خلاصه، تشخیص دستروفی دوشن و بکر پیچیده است. این شامل تظاهرات بالینی، یافته‌ های آزمایشگاهی، آزمایش ژنتیکی، آزمایش‌ های ابزاری و بیوپسی عضلانی است. اکثر تکنیک‌ های تشخیصی به طور گسترده در دسترس و قابل انجام هستند.

روش های تشخيص الكتریكی دیستروفی عضلانی

برای تشخیص افتراقی بیماری عضلانی ناشی از اختلال عضله و یا اختلال عصب از دو روش الکترومیوگرافی و اندازه گیری سرعت هدایت عصبی استفاده می شود.

با اندازه گیری NCV می توان اختلالات عصبی را از بیماری های ماهیچه ای تفکیک روش الكتروفیزیولوژی و با به کار بردن الکترودهای سطحی می توان هدایت عصبی حرکتی و حسی را اندازه گیری کرد . با تحریک عصبی که عضله را در نقاط مختلف عصب دهی می کند می توان سرعت هدایت را از روی زمان لازم برای انتقال تحریک از هر نقطه تا ایجاد پاسخ عضلانی ، اندازه گیری کرد . سرعت هدایت بستگی به قطر و عمق ميلينه بودن عصب دارد . هرگاه سرعت هدایت عصبی کاهش یابد نشانگر وجود نوروپاتی های مختلف است در حالی که در بیماری های عضلانی ، سرعت هدایت عصبی طبیعی است . سرعت هدایت عصبی در نوزادان تازه متولد شده نصف میزان بچه های 3.۵ سال میباشد .

در روش EMG برای ثبت فعالیت الکتریکی عضله ، پتانسیل های الکتریکی را در وضعیت های مختلف انقباضی با فرو بردن یك الكترود سوزنی در داخل عضله ثبت می نمایند . عضله طبیعی در حال استراحت خاموش است ولی غشاهای عضلانی که عصب آنها قطع شده باشد یا بیمار باشند خودبه خود تحریک می شوند و ایجاد پتانسیل های فیبریلاسیون می کنند . یافته های الکترومیوگرافی در بیماری های اولیه عضله مشخص است و ضمن انقباض ارادی عضله ، می توان واحدهای حرکتی کوچک بسیاری را شناسائی نمود که دامنه پتانسیل آنها کاهش یافته است.

فیبریلاسیون و امواج تيز مثبت نیز در بیماران عضلانی ممکن است مشاهده شود . در بیماران مبتلا به دوشن الكترومیوگرام الگوی میوپاتیک دارد و از الگوی مربوط به بیماری های عصبی قابل تفکیک است (۲) در حالی که سرعت هدایت عصبی طبیعی می باشد.

نمونه برداری از عضله جهت تشخیص دیستروفی عضلانی بکر و دوشن  :

اختصاصی ترین روش تشخیص در بیماری های عضله قبل از ژنتیک مولکولی نمونه برداری یا بیوپسی عضلانی است . تغییرات بافتی بستگی به مرحله بیماری دارد . با نمونه برداری می توان نوع میوپاتی و میزان پیشرفت بیماری را مشخص کرد.

عضله ای که بیوپسی روی آن انجام می گیرد باید مبتلا باشد اما آسیب وارده به خیلی شدید نباشد . عضله نباید محل تزريق اخیر یا مطالعات EMG با سوزن بوده با و بیشتر مواقع عضله چهار سررانی یا عضله گاستروکنمیوس واقع در ساق پا می باشد . ساختمان بافت ماهیچه ای در دیستروفی های عضلانی و هم چنین در دوشن تغییراتی شامل اختلاف در اندازه رشته های عضلانی ، تخریب رشته ها با فاگوسیتوز و جایگزینی بافت عضلانی توسط بافت همبندی و چربی را نشان می دهد . در برخی رشته های عضلانی ، هسته ها در مرکز قرار گرفته اند و وجود بازوفیلی در فیبرها و فعالیت بازسازی قابل مشاهده است . اصطلاح دیستروفیک که در مورد نمونه بافت شد (۵) عضلانی استفاده می شود به معنای مجموع تغییرات گوناگونی است که از آن ها نام برده شد. درجه تغييرات متفاوت از بیماری به بیمار دیگر همیشه با نمای بالینی ارتباط نزدیکی ندارد . تشخیص افتراقی دوشن از نوع بکر یا کمربند شانه ای بر مبنای بیوپسی مشکل است و باید شدت بیماری و سن بیمار حتما در نظر گرفته شود .

روش ایمونوهسیتوشیمی يا لكه گذاری ایمنی (۷) راه مناسبی برای تشخیص DMD/BMD با انجام بیوپسی عضلات می باشد . با به کارگیری یک آنتی بادی اختصاصی علیه دیستروفین ، می توان به محل قرار گرفتن دیستروفین در غشا سلول های عضله طبیعی ، کاهش مقدار دیستروفین در عضله مبتلا BMD و فقدان کامل آن در عضله مبتلا به DMD پی برد . در روش لكه گذاری ایمنی فقدان دیستروفین به طور وضوح مشخص است در حالی که تغييرات دیستروفین در BMD با پراکندگی رنگ به طور ناهمگون یا کاهش رنگ آمیزی همراه است . بنابراین روش لکه گذاری ایمنی که قابلیت تشخیص تغييرات دیستروفین از نظر اندازه و هم چنین قابلیت تشخیص تغييرات و آن را دارد برای شناسائی BMD روش مفیدتری است . بیماران BMD در ۸۶٪ موارد تغییر در اندازه دیستروفین دارند در حالی که فقط ۹٪ آنها کاهش در مقدار دیستروفین را نشان میدهند.

منابع:

mda.org

mj.tbzmed.ac.ir

clinmedkaz.org

سوالات متداول:

1.آیا برای تشخیص دیستروفی عضلانی نیاز به آزمایش است؟

بله، تشخیص دیستروفی عضلانی در مرحله اول با مشاهده علائم توسط پزشک و کسب تاریخچه خانوادگی آغاز می گردد، سپس برای تایید تشخیص آزمایش خون و نمونه برداری از بافت عضلات انجام می گیرد.

2.برای تشخیص افتراقی دیستروفی عضلانی دوشن و بکر چکار باید کرد؟

اختصاصی ترین روش تشخیص در بیماری های عضله قبل از ژنتیک مولکولی نمونه برداری یا بیوپسی عضلانی است . تغییرات بافتی بستگی به مرحله بیماری دارد . با نمونه برداری می توان نوع میوپاتی و میزان پیشرفت بیماری را مشخص کرد.