زبان و گفتار

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

از نظر بسیاری از محققان واندیشمندان، آنچه که به عنوان زبان به معنای خاص کلمه شناخته می شود مختص انسان بوده و زبان انسان از جامعیت و پیچیدگی بسیاری برخوردار است. زبان که اندیشه و تفکر را نیز با خود به همراه دارد باعث شده که انسان از سایر موجودات مجزا گردد. توسعه و تکامل جوامع انسانی در زمینه های مختلف علمی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سلامت و … در طول تاریخ وابسته به زبان پیچیده و پیشرفته اش بوده است.

عده ای از محققان، زبان و گفتار( سخن) را به یک مفهوم به کار می برند. اگر چه دو واژه گفتار و زبان به جای یکدیگر و یا به معنای هم به کار می روند ولی بسیاری از صاحب نظران بخصوص زبان شناسان معتقدند که این دو از نظر مفهوم متفاوت هستند.

زبان توانایی ذهنی انسان جهت بیان بوده و گفتار بروز یا جلوه آوایی این توانایی و بخشی از زبان است. گفتار وابسته به ربان است ولی زبان می تواند به طور مستقل وجود داشته باشد. به عنوان مثال افراد ناشنوا و یا کسانی که سیستم صوتی آنها دچار آسیب شدید شده است قادر به تکلم یا گفتار نیستند ولی به واسطهء زبان اشاره ای (زبان ناشنوایان مادرزاد) یا روش های دیگر می توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند و مفاهیم مورد نظر خود را به مخاطب شان انتقال دهند.

در حقیقت گفتار (تکلم یا سخن) به عینیت درآمدن زبان و جلوه (نمود) بیرونی آن است که شامل فرآیند های تنفس، صدا، آواسازی و کیفیت آن می باشد. زبان که گفتار را نیز در بر می گیرد شامل مجموعه ای از کلمات و قواعد دستوری قرار دادی در ذهن است جهت تفکر و ارتباط از طریق بیان کردن، نوشتن، گوش دادن و خواندن. زبان همچنین شامل ارتباطات غیر کلامی همانند اشارات و تماس های چشمی نیز می باشد که باعث انتقال مفاهیم، افکار و احساسات می گردد.

به طور کلی جلوهء بیرونی زبان به دو صورت گفتار و نوشتار است و مهارت های خواندن و نوشتن به عنوان جنبه های نوشتاری زبان محسوب می شوند.

تعریف زبان

زبان عبارت است از مجموعه ای از کلمات (واژه ها) و قواعد دستوری قراردادی در ذهن جهت اندیشیدن یا برقراری ارتباط با دیگران. تفکر و اندیشه در بزرگسالان که عمدتا از طریق واژه ها صورت می گیرد را می توان به عنوان گفتار درونی در نظر گرفت و قسمت اعظم برقراری ارتباط با دیگران و تعاملات اجتماعی به واسطه گفتار بیرونی ایجاد می گردد.

ابزار ارتباط غیر کلامی

علاوه بر ارتباط کلامی، ابزارهای ارتباطی دیگری در میان انسان ها به کار می روند که این ابزارها شامل موارد زیر است:

تماس بدنی یا استفاده از لمس
نگاه یا تماس چشمی
قیافه جهت علامت دادن یا تقویت کلام و بیان

خصوصیات متمایز کننده زبان عبارت اند از:

ارتباطی بودن زبان که مهم ترین ویژگی آن محسوب می شود.
قرار دادی بودن
ساختار منظم
احتمال تحلیل ساختار زبان در بیش از یک سطح
مولد بودن زبان که به آن امکان خلق گفتارهای جدید را می دهد
پویا یا زایشی بودن زبان که به تکامل آن اشاره دارد.

عناصر بنیادی زبان شامل موارد زیر است:

واج ها (کوچک ترین واحد صوتی در یک زبان)
واژک ها یا تک واژها( کوچک ترین واحد معنایی در یک زبان)
نحو (قواعد دستوری یک زبان)
معناشناسی که در ارتباط با معنای واژه ها و جمله ها است.
زبان کاربردی که به کاربرد عملی زبان جهت برقراری ارتباط با دیگران در محیط ها و بافت های اجتماعی مختلف اشاره دارد.

ادراک کلامی و روانی کلامی

دو جنبه اصلی و اساسی زبان شامل ادراک کلامی و روانی کلامی است. ادراک کلامی به معنای توانایی درک درون دادهای نوشتاری و گفتاری زبان همانند واژه ها( کلمات)، جملات و بندها است. روانی کلامی جنبه اساسی دیگری از زبان است که به توانایی تولید برون دادهای زبانی اشاره دارد( توانایی بیان).

معمولا گفته می شود که توانایی ادراک کلامی و روانی کلامی، توانایی های تقریبا مجزایی هستند. یک فرد ممکن است از نظر بیان و تولید زبانی مهارت زیادی داشته باشد ولی توانایی اش در ادراک زبان خوب نباشد و بر این اساس عکس آن نیز صادق است. با افزایش سن کودکان، ادراک کلامی و روانی کلامی در آنها بهبود و افزایش می یابد.

گفتار درمانی یا پاتولوژی گفتار و زبان یکی از شاخه های توانبخشی است. گفتاردرمانی به آسیب شناسی اختلالات گفتار و زبان می پردازد. در واقع گفتار و زبان بخش بسیار مهمی از ارتباط موثر با دیگران می باشد. کلینیک گفتاردرمانی غرب تهران در سعادت آباد و کلینیک پایا در پاسداران دو شعبه فعال مراکز تحت نظر جناب آقای صابر می باشند که خدمات گفتاردرمانی را به صورت گسترده و با استفاده از امکانات و تکنیک های روز دنیا به مراجعین بزرگسال و کودکان ارائه می کند.