بسیاری از کودکان اوتیسم در نوشتن دچار اختلال می باشند. مرحله آغازین فرایند نوشتن قبل از نوشتن است و شامل ۱) درک موضوع گفته شده یا انتخاب موضوع، ۲) شناسایی ایده اصلی، ۳) پیدا کردن اطلاعات اضافی برای پشتیبانی ایده اصلی، و ۴) سازماندهی اطلاعات می باشد. افراد دارای اوتیسم، ممکن است نیاز به دستور العمل مستقیم اضافی، کوچک تر کردن قسمت های تکلیف ارائه شده، وابزارها یا استراتژیهای ویژه ای به منظور تکمیل موفقیت آمیز قبل از نوشتن داشته باشند. مرکز توانبخشی کودکان اوتیسم دکتر صابر در زمینه مشکلات اتیسم در نوشتن به صورت تخصصی فعالیت می نماید. تجهیزات پیشرفته درمان اوتیسم در حیطه آماده سازی کودکان اوتیسم برای نوشتن و نحوه آموزش اوتیسم به همراه تمرینات کاردرمانی اوتیسم در مرکز اوتیسم تهران توانسته است بهترین نتیجه را در درمان اختلال نوشتن در کودکان اوتیسم حاصل نماید.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
اختلال نوشتن در اتیسم
زمانیکه دانش آموز مرحله قبل از نوشتن را آغاز می کند، یک موضوع داده می شود یا انتخاب می شود. اگر همه چیز ممکن شد، حیطه خاص مورد علاقه دانش آموز به عنوان یک موضوع یا قسمتی از موضوع، می تواند ابزاری انگیزشی باشد. دانش آموز اوتیسم در مورد موضوع داده شده یا موضوعات احتمالی، ابتدا از طریق موتورهای جستجو پژوهش می کند و اطلاعات اولیه را جمع آوری می کند. برای دانش آموز دارای اوتیسم، این اولین قدم قبل از نوشتن بدون پشتیبانی و راهنمایی بیشتر می تواند پریشان کننده باشد. زمانیکه دانش آموز موضوع را انتخاب کرد، قدم بعدی پشتیبانی از موضوع با ایده های اصلی و اطلاعات پشتیبان برای هر ایده اصلی می باشد. سپس، همه این اطلاعات هنگام آماده شدن برای نوشتن واقعی باید تنظیم شوند. اقدامات کوچکتر بسیاری در میان این مراحل وجود دارد که می تواند بر کیفیت پروژه تأثیر بگذارد. همانطور که قبلا بحث شد، برای دانش آموز دارای اوتیسم؛ چگونگی شروع هر کدام از این مراحل، اینکه از کجا باید اطلاعات را پیدا کند و اینکه تصمیم بگیرد کدام مطالب مرتبط و قابل استفاده است، و با توجه به زمان بندی اینکه چه چیزی را چه وقت انجام دهد. طبیعتاً چالش برانگیز است. استراتژیها و ابزارهایی وجود دارد که به دانش آموز دارای اوتیسم کمک می کند با موفقیت بیشتری رویکرد پیش نوشتن را در پیش بگیرند.
اولین سوالی که برای دانش آموز دارای اوتیسم پیش می آید ممکن است این باشد که ” پژوهش ها و اطلاعات را از کجا باید پیدا کنم ؟ ” در این مرحله، لیستی از کتابهای مرتبط و موتورهای جستجو می تواند مفید باشد. برخی موتورهای جستجو مانند Custom Search Sweet Search iPL2، Google یا KidsKlick ، می توانند مفید و برای کودکان جذاب باشند. یک سایت هست به نام Twurdy که نتایج جستجو را تا حد لازم خوانا نشان می دهد.
برخی دانش آموزان دارای اوتیسم ممکن است نیاز به مؤلفه های خاص تر جسنجو مانند لیستهای تخصصی صفحات برای دیدن داشته باشند یا فرمی لازم داشته باشند تا میزان محدودی از اطلاعات را در آن پر کنند و یا یک معلم که قبل از ادامه کار از او راهنمایی بگیرند. هنگامیکه دانش آموز بر روی موضوعی پژوهش می کند، طراحان یا برنامه ریزان گرافیک (GO ) می توانند نسبت به ارائه حقایق یا افکار به صورت متن، به آن جنبه بینایی تری بدهند. این ابزار طراحی نقشه یا برنامه ریزی گرافیکی را می توان در تمام سطوح سنی برای رفع نیازهای دانش آموز استفاده و شخصی سازی کرد. به عنوان مثال ، کودکان کم سن تر می توانند از برنامه ریز پنج انگشتی استفاده کنند که از دانش آموز می خواهد روی شکل دست چیزی را بنویسد یا ترسیم کند. کف دست حاوی موضوع است . انگشت دارای یک جزء است و انگشت شست، احساس کودک نسبت به موضوع است. کودک بزرگتر ممکن است از طرح حبابی استفاده کند که در آن هر منطقه حاوی یک نقطه و جزئیات پشتیبانی است. برخی دانش آموزان از یک ابزار گرافیکی یا نقشه برداری مجازی برای تنظیم اطلاعات پیدا شده در مرحله پژوهش استفاده می کنند.
شناسایی ایده ها در اختلال نوشتن در کودکان اوتیسم
هنگامیکه اطلاعات پژوهش جمع آوری شد، دانش آموز ایده های اصلی و جزئیات پشتیبانی را مشخص خواهد کرد. بار دیگر ، استفاده از ابزار نقشه برداری یا گرافیکی می تواند در بینایی کردن این مرحله به دانش آموز دارای اوتیسم کمک کند. آموزش مستقیم یا کنفرانس دانش آموز – معلم برای کمک به دانش آموز در محدود کردن موضوع و شناسایی ایده های اصلی و جزئیات پشتیبانی ممکن است لازم باشد. گام نهایی قبل از نوشتن مرتب سازی اطلاعات به طور پیوسته است. این کار از طریق استفاده از یک الگو که از توالی نظم مثل کدام اول بیاید و کدام بعدی و بعدی انجام می شود. دوباره ، مدل سازی چگونگی تنظیم کردن اطلاعات با استفاده از انواع مختلفی از کاغذ و قلم یا الگوهای مجازی از رشد مهارت های فرد حمایت می کند. با این حال آموزش مستقیم برای برخی افراد طیف ضروری است. برای رفع نیازهای کارکرد اجرایی که طی فرایند نوشتن بوجود می آیند، به خصوص آن هایی که مربوط به سازماندهی است ابزارهای متعددی در کاردرمانی اوتیسم وجود دارد که می توان استفاده کرد.
چنانچه تکمیل پروژه برای دانش آموزی با وجود آموزشهای پایه همچنان چالش برانگیز باشد، در این صورت استفاده از دستورالعمل گام به گام نوشته شده یا تصویری لازم می شود. با تجزیه و تحلیل تکالیف مربوط به پروژه شروع کنید و سپس تصمیم بگیرید تا چه حد دانش آموز لازم است این پروژه را برای رسیدن به بالاترین سطح موفقیت خرد کند. داشتن یک متن، چک لیست مجازی یا تصویری از مراحل مورد نیاز، برای کامل کردن فرایند قبل از نوشتن می تواند به دانش آموز دارای اوتیسم در تکمیل همه بخشهای تکالیف کمک کند.
یکی دیگر از مهارت های کارکرد اجرایی که ممکن است برای افراد طیف چالش برانگیز باشد مدیریت زمان است. تکمیل هر مرحله از فرایند پیش نویس نیازمند مدت زمانی خاصی است. ساخت چک پوینتها یا یادآورها به دانش آموز دارای اوتیسم کمک می کند در طول فرایند با یک زمان بندی مشخص حرکت کند. یادآورها می توانند ستاره ای همراه متن باشند ” امروز با معلم چک کن ” یا می تواند یک هشدار مجازی باشد که بر روی ical, CalAlarm , Google Calendar قابل دسترسی است. اپلیکیشن هایی مانند Countdown Calendar نشان می دهد چند روز تا پایان کار باقی است . به همین ترتیب ، iHomework می تواند پروژه را به بخشهای کوچکتر تقسیم کند و برای هر بخش هم یک یادآور دارد.
به یاد داشته باشید، ابزارها و پشتیبانیهای زیادی وجود دارد که می توان برای دانش آموز دارای اوتیسم بکار برد، اما کاربرد ابزارها باید از طریق آموزش مستقیم تدریس شوند و هنگام استفاده آن ها توسط دانش آموز مورد نظارت واقع شوند.
استراتژی های حمایت از مقررات نوشتن
مقررات نوشتن همان قوانین هجی کردن و دستور زبان مورد نیاز برای دانش آموز است تا عمل نوشتن را به طورفنی اجرا کند. همانطور که قبلا گفته شد، بسیاری از دانش آموزان دارای اوتیسم با قراردادهای نوشتن به چند دلیل درگیر هستند. چالشهای نوشتن با دست ممکن است توضیحی بر این مشکل باشد زیرا ممکن است آنها منابع شناختی مورد نیاز برای نوشتن از جمله مقررات نوشتن را در کل تهدید کنند. علاوه بر این، کمبودهایی در حافظه فعال ممکن است توجه کردن و بهره برداری از تمام جنبه های فرایند نوشتن و دیکته نویسی را بطور همزمان به چالش بکشد در نهایت، نقصهای زبانی ممکن است نه تنها بر جنبه کاربرد شناختی اثر بگذارند بلکه ممکن است تأثیر معناداری از لحاظ تولید و درک محتوای گرامری صحیح نیز داشته باشند. فناوری های کمکی می توانند زمینه های متعدد چالش های نوشتن را، که توسط دانش آموزان دارای اوتیسم اغلب تجربه می شوند پشتیبانی کنند. همانطور که قبلا ذکر شد، نیاز سنجی برای انتخاب بهترین پشتیبان های فناوری با توجه به نیازهای دانش آموز، محیط و تکلیف ضروری است. چارچوب Zabala 2005) SETT ) می تواند کمک کند تا تیم هایی با یک چارچوب برای بحث و گفتگو در مورد پشتیبان های فناوری خاص و لازم برای دانش آموز ایجاد شوند.
