اوتیسم و اختلال نوشتن

اوتیسم و اختلال نوشتن کودکان

سر فصل مطالب

بسیاری از کودکان اوتیسم در نوشتن دچار اختلال می باشند. مرحله آغازین فرایند نوشتن قبل از نوشتن است و شامل ۱) درک موضوع گفته شده یا انتخاب موضوع، ۲) شناسایی ایده اصلی، ۳) پیدا کردن اطلاعات اضافی برای پشتیبانی ایده اصلی، و ۴) سازماندهی اطلاعات می باشد. افراد دارای اوتیسم، ممکن است نیاز به دستور العمل مستقیم اضافی، کوچک تر کردن قسمت های تکلیف ارائه شده، وابزارها یا استراتژیهای ویژه ای به منظور تکمیل موفقیت آمیز قبل از نوشتن داشته باشند. مرکز توانبخشی کودکان اوتیسم دکتر صابر در زمینه مشکلات اتیسم در نوشتن به صورت تخصصی فعالیت می نماید. تجهیزات پیشرفته درمان اوتیسم در حیطه آماده سازی کودکان اوتیسم برای نوشتن و نحوه آموزش اوتیسم به همراه تمرینات کاردرمانی اوتیسم در مرکز اوتیسم تهران توانسته است بهترین نتیجه را در درمان اختلال نوشتن در کودکان اوتیسم حاصل نماید.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

اختلال نوشتن در اوتیسم

زمانیکه دانش آموز مرحله قبل از نوشتن را آغاز می کند، یک موضوع داده می شود یا انتخاب می شود. اگر همه چیز ممکن شد، حیطه خاص مورد علاقه دانش آموز به عنوان یک موضوع یا قسمتی از موضوع، می تواند ابزاری انگیزشی باشد. دانش آموز اوتیسم در مورد موضوع داده شده یا موضوعات احتمالی، ابتدا از طریق موتورهای جستجو پژوهش می کند و اطلاعات اولیه را جمع آوری می کند. برای دانش آموز دارای اوتیسم، این اولین قدم قبل از نوشتن بدون پشتیبانی و راهنمایی بیشتر می تواند پریشان کننده باشد. زمانیکه دانش آموز موضوع را انتخاب کرد، قدم بعدی پشتیبانی از موضوع با ایده های اصلی و اطلاعات پشتیبان برای هر ایده اصلی می باشد. سپس، همه این اطلاعات هنگام آماده شدن برای نوشتن واقعی باید تنظیم شوند. اقدامات کوچکتر بسیاری در میان این مراحل وجود دارد که می تواند بر کیفیت پروژه تأثیر بگذارد. همانطور که قبلا بحث شد، برای دانش آموز دارای اوتیسم؛ چگونگی شروع هر کدام از این مراحل، اینکه از کجا باید اطلاعات را پیدا کند و اینکه تصمیم بگیرد کدام مطالب مرتبط و قابل استفاده است، و با توجه به زمان بندی اینکه چه چیزی را چه وقت انجام دهد. طبیعتاً چالش برانگیز است. استراتژیها و ابزارهایی وجود دارد که به دانش آموز دارای اوتیسم کمک می کند با موفقیت بیشتری رویکرد پیش نوشتن را در پیش بگیرند.
اولین سوالی که برای دانش آموز دارای اوتیسم پیش می آید ممکن است این باشد که ” پژوهش ها و اطلاعات را از کجا باید پیدا کنم ؟ ” در این مرحله، لیستی از کتابهای مرتبط و موتورهای جستجو می تواند مفید باشد. برخی موتورهای جستجو مانند Custom Search Sweet Search iPL2، Google یا KidsKlick ، می توانند مفید و برای کودکان جذاب باشند. یک سایت هست به نام Twurdy که نتایج جستجو را تا حد لازم خوانا نشان می دهد.

اختلال نوشتن کودک اوتیسم

برخی دانش آموزان دارای اوتیسم ممکن است نیاز به مؤلفه های خاص تر جسنجو مانند لیستهای تخصصی صفحات برای دیدن داشته باشند یا فرمی لازم داشته باشند تا میزان محدودی از اطلاعات را در آن پر کنند و یا یک معلم که قبل از ادامه کار از او راهنمایی بگیرند. هنگامیکه دانش آموز بر روی موضوعی پژوهش می کند، طراحان یا برنامه ریزان گرافیک (GO ) می توانند نسبت به ارائه حقایق یا افکار به صورت متن، به آن جنبه بینایی تری بدهند. این ابزار طراحی نقشه یا برنامه ریزی گرافیکی را می توان در تمام سطوح سنی برای رفع نیازهای دانش آموز استفاده و شخصی سازی کرد. به عنوان مثال ، کودکان کم سن تر می توانند از برنامه ریز پنج انگشتی استفاده کنند که از دانش آموز می خواهد روی شکل دست چیزی را بنویسد یا ترسیم کند. کف دست حاوی موضوع است . انگشت دارای یک جزء است و انگشت شست، احساس کودک نسبت به موضوع است. کودک بزرگتر ممکن است از طرح حبابی استفاده کند که در آن هر منطقه حاوی یک نقطه و جزئیات پشتیبانی است. برخی دانش آموزان از یک ابزار گرافیکی یا نقشه برداری مجازی برای تنظیم اطلاعات پیدا شده در مرحله پژوهش استفاده می کنند.

شناسایی ایده ها در اختلال نوشتن در کودکان اوتیسم

هنگامیکه اطلاعات پژوهش جمع آوری شد، دانش آموز ایده های اصلی و جزئیات پشتیبانی را مشخص خواهد کرد. بار دیگر ، استفاده از ابزار نقشه برداری یا گرافیکی می تواند در بینایی کردن این مرحله به دانش آموز دارای اوتیسم کمک کند. آموزش مستقیم یا کنفرانس دانش آموز – معلم برای کمک به دانش آموز در محدود کردن موضوع و شناسایی ایده های اصلی و جزئیات پشتیبانی ممکن است لازم باشد. گام نهایی قبل از نوشتن مرتب سازی اطلاعات به طور پیوسته است. این کار از طریق استفاده از یک الگو که از توالی نظم مثل کدام اول بیاید و کدام بعدی و بعدی انجام می شود. دوباره ، مدل سازی چگونگی تنظیم کردن اطلاعات با استفاده از انواع مختلفی از کاغذ و قلم یا الگوهای مجازی از رشد مهارت های فرد حمایت می کند. با این حال آموزش مستقیم برای برخی افراد طیف ضروری است. برای رفع نیازهای کارکرد اجرایی که طی فرایند نوشتن بوجود می آیند، به خصوص آن هایی که مربوط به سازماندهی است  ابزارهای متعددی در کاردرمانی اوتیسم وجود دارد که می توان استفاده کرد.

اختلال نوشتن در اتیسم

چنانچه تکمیل پروژه برای دانش آموزی با وجود آموزشهای پایه همچنان چالش برانگیز باشد، در این صورت استفاده از دستورالعمل گام به گام نوشته شده یا تصویری لازم می شود. با تجزیه و تحلیل تکالیف مربوط به پروژه شروع کنید و سپس تصمیم بگیرید تا چه حد دانش آموز لازم است این پروژه را برای رسیدن به بالاترین سطح موفقیت خرد کند. داشتن یک متن، چک لیست مجازی یا تصویری از مراحل مورد نیاز، برای کامل کردن فرایند قبل از نوشتن می تواند به دانش آموز دارای اوتیسم در تکمیل همه بخشهای تکالیف کمک کند.
یکی دیگر از مهارت های کارکرد اجرایی که ممکن است برای افراد طیف چالش برانگیز باشد مدیریت زمان است. تکمیل هر مرحله از فرایند پیش نویس نیازمند مدت زمانی خاصی است. ساخت چک پوینتها یا یادآورها به دانش آموز دارای اوتیسم کمک می کند در طول فرایند با یک زمان بندی مشخص حرکت کند. یادآورها می توانند ستاره ای همراه متن باشند ” امروز با معلم چک کن ” یا می تواند یک هشدار مجازی باشد که بر روی ical, CalAlarm , Google Calendar قابل دسترسی است. اپلیکیشن هایی مانند Countdown Calendar نشان می دهد چند روز تا پایان کار باقی است . به همین ترتیب ، iHomework می تواند پروژه را به بخشهای کوچکتر تقسیم کند و برای هر بخش هم یک یادآور دارد.
به یاد داشته باشید، ابزارها و پشتیبانیهای زیادی وجود دارد که می توان برای دانش آموز دارای اوتیسم بکار برد، اما کاربرد ابزارها باید از طریق آموزش مستقیم تدریس شوند و هنگام استفاده آن ها توسط دانش آموز مورد نظارت واقع شوند.

استراتژی های حمایت از مقررات نوشتن

مقررات نوشتن همان قوانین هجی کردن و دستور زبان مورد نیاز برای دانش آموز است تا عمل نوشتن را به طورفنی اجرا کند. همانطور که قبلا گفته شد، بسیاری از دانش آموزان دارای اوتیسم با قراردادهای نوشتن به چند دلیل درگیر هستند. چالشهای نوشتن با دست ممکن است توضیحی بر این مشکل باشد زیرا ممکن است آنها منابع شناختی مورد نیاز برای نوشتن از جمله مقررات نوشتن را در کل تهدید کنند. علاوه بر این، کمبودهایی در حافظه فعال ممکن است توجه کردن و بهره برداری از تمام جنبه های فرایند نوشتن و دیکته نویسی را بطور همزمان به چالش بکشد در نهایت، نقصهای زبانی ممکن است نه تنها بر جنبه کاربرد شناختی اثر بگذارند بلکه ممکن است تأثیر معناداری از لحاظ تولید و درک محتوای گرامری صحیح نیز داشته باشند. فناوری های کمکی می توانند زمینه های متعدد چالش های نوشتن را، که توسط دانش آموزان دارای اوتیسم اغلب تجربه می شوند پشتیبانی کنند. همانطور که قبلا ذکر شد، نیاز سنجی برای انتخاب بهترین پشتیبان های فناوری با توجه به نیازهای دانش آموز، محیط و تکلیف ضروری است. چارچوب Zabala 2005) SETT ) می تواند کمک کند تا تیم هایی با یک چارچوب برای بحث و گفتگو در مورد پشتیبان های فناوری خاص و لازم برای دانش آموز ایجاد شوند.

مشکلات نوشتاری اوتیسم

 

چالش‌های حسی افراد دارای اوتیسم می‌تواند به شکل حساسیت یا پاسخ کاهش یافته به ورودی حسی باشد. هر دو مورد می‌تواند چالش‌هایی را در نگه داشتن ابزارهای نوشتن و اجرای حرکت برای نوشتن با دست ایجاد کند ویژگی‌های ابزاری که ممکن است برای کودک دارای حس‌های حساس مفید باشد شامل امتحان سایزها، شکل‌ها، جنس‌ها و انواع ابزارهای نوشتن است تا ببینیم کدام یک از لحاظ حسی برای دانش‌آموز قابل پذیرش‌تر است. علاوه بر ابزار واقعی نوشتن، کاغذ و سطح نوشتن نیز می‌تواند بر دانش‌آموزان حساس تاثیر بگذارد. توجه به نوع رنگ و بافت کاغذ مورد استفاده نیز ضروری است. برخی دانش‌آموزان ممکن است از نظر حسی ترجیح دهند خودکار یا مداد روی سطح نوشتن بکشند. تخته‌ها یا خودکارهای ژله‌ای تجربه نوشتن نرم‌تر و محکم‌تر به همراه کشش کمتر ارائه می‌دهند، در حالیکه قلم‌های با نوک نازک و کاغذهای ضخیم‌تر هنگام نوشتن مقاوم‌ترند و در آخر افراد دارای اوتیسم نه تنها ممکن است حساسیت‌های حرکتی و لمسی داشته باشند بلکه برخی ممکن است حساسیت‌های بینایی به کاغذ و رنگ متن هم داشته باشند.

 

درمان اختلال یادگیری نوشتن اوتیسم
تست رنگ صفحه در تعیین رنگ‌های موثرتر در حمایت از نیازهای نوشتن برای یک دانش آموز خاص می‌تواند مفید باشد. اگر دانش‌آموز تازه شروع به نوشتن کرده است و در نگهداشتن ابزار نوشتن به دلیل حساسیت‌های حسی مشکل دارد گاهی تکنولوژی‌های صفحه لمسی گزینه‌ای را برای پشتیبانی از استفاده از ابزارهای نوشتن در آینده به دانش‌آموز ارائه می‌دهد. اغلب یک انگشت می تواند برای خلق حروف، کلمات یا جملاتی استفاده شود که روی صفحه نمایش بدون نیاز به نگهداشتن ابزار نوشتن نمایش داده می‌شود و به دانش‌آموز اجازه می‌دهد تا حس کینستاتیک شکل‌دهی و حروف را بدون روبرویی با چالش نگه داشتن ابزار همزمان رشد دهد این کار از طریق برنامه شناسایی دست‌خط، در دستگاه صفحه لمسی یا از طریق اپلیکیشن‌های جداگانه به خصوص اپلیکیشن‌های طراحی انجام‌پذیر است به دلیل سایز بسیار کوچک اغلب صفحه‌های لمسی و سایز ضربه انگشت این کار عموماً راه حل خوبی برای نوشتن متن‌های طولانی نیست. با این حال در حال حاضر قلم‌هایی وجود دارند که به جای اینکه مانند ابزار نوشتن در دست نگه داشته شود روی انگشت پوشیده می‌شود این قلم ها را می‌توان برای ایجاد لمس دقیق‌تر به وسیله انگشت استفاده کرد که منجر به ضربه کوچک‌ می‌شود و به فرد اجازه می‌دهد ورودی متن بیشتری نسبت به ضربه انگشت قبلی داشته باشد.

برخی اپلیکیشن‌ها به خصوص آنهایی که مخصوص طراحی هستند نیز گزینه‌ای دارند که سایز علامت ایجاد شده به وسیله انگشت را علیرغم سایز واقعی انگشت تطبیق می‌دهند. به هر حال به طور کلی استفاده از انگشت برای ایجاد ورودی دست نوشته روی صفحه لمسی برای دانش آموزان اوتیسمی که به تازگی نوشتن یا طراحی را شروع کرده‌اند بهترین استفاده را دارد زیرا درک این مسئله را که حرکات صورت گرفته روی کاغذ معنادار هستند برای دانش‌آموز آسان می‌کند و آگاهی حرکتی از شکل‌گیری حروف را در آینده رشد می‌دهد. امتحان وسایل سنگین نوشتاری برای دانش‌آموزان اوتیسم با پاسخ‌دهی حسی کاهش یافته و همچنین افرادی که روی سطح نوشتاری زیاد فشار می‌آورند مفید می‌باشد. سطوح نوشتاری و کاغذ‌های با ضخامت و بافت زیاد ورودی و مقاومت اضافی را فراهم می‌کنند. افزایش مقاومت و وزن می‌تواند گاهی در ایجاد ورودی حسی اضافه مورد نیاز کودکان اوتیسم مفید باشد. اغلب نسبت به آن‌چه که هر کودک اوتیسم به عنوان یک وسیله نوشتاری و کاغذ بر اساس نیازها و ارجحیت‌های حسی اش نیازمند است، تنوع نسبتاً گسترده‌ای از لوازم وجود دارد. آزمایش کاغذها و ابزارهای مختلف با توجه به ویژگی‌های شخصی فرد می‌تواند گزینه‌های انتخابی را کمتر کند.

 

نکات فیزیکی در درمان اختلال نوشتن اوتیسم
کودک دارای اوتیسم ممکن است چالش‌های حرکتی نشان دهد که شامل ضعف و آگاهی از بدن، ضعف ثبات فوقانی و ضعف عمومی است. این چالش‌ها می‌تواند مستقیماً بر نوشتن از لحاظ سرعت، کیفیت و استقامت تاثیر بگذارد. با این حال قبل از اینکه تاثیر واقعی حرکتی نوشتن مشخص شود بهتر است وضعیت عمومی و حالت نشستن کودک اوتیسم مورد توجه قرار گیرد، چرا که خود این مسئله بر موفقیت نوشتن تاثیر خواهد گذاشت.
ارتفاع میز و صندلی باید طوری تنظیم شود که کودکان اوتیسم بتوانند به راحتی پشت میز بنشیند طوری که کف پاهایشان کاملاً روی زمین قرار گیرد. آن‌ها همچنین باید قادر باشند آرنج‌ها را روی میز در یک ارتفاع طبیعی برای حمایت مناسب قرار دهند و برای شرکت در ام نوشتن، به اندازه کافی به وسایل نزدیک شوند. کودکان اوتیسم دارای ضعف قابل توجه و مشکلات تون عضلانی پایین احتمالاً پشتیبانی‌های نشستن و وضعیت اضافی را نیز خواهند داشت که فراتر از اندازه استاندارد میز و صندلی تهیه شده در کلاس درس است. کاردرمانگر و یا فیزیوتراپیست باید به امکانات اضافه کمک کند. مهم است قبل از پرداختن به دیگرامکانات نوشتن به این مسائل توجه کنیم، کمک به نشستن مناسب اغلب بر عملکرد نوشتن بدون امکانات اضافه یا حتی با امکانات کمتر تاثیر مثبت می‌گذارد و کودکان دارای اوتیسم ممکن است الگوهای گرفتن متفاوتی در عمل نوشتن نشان دهند که بعضاً به مربوط به حساسیت‌های حسی مانند تون عضلانی پایین یا ضعف عضلانی است که منجر به اختلال نوشتن در اوتیسم می شود. دستگیره‌های مخصوص که سرنخ‌های بینایی را برای قرار دادن انگشت در جاهای مخصوص روی قلم ارائه می‌دهد ممکن است برای دانش‌ آموزان اوتیسمی که برای پیدا کردن و پیشرفت در الگوی گرفتن امداد نیاز به کمک داشته باشند، تشویق‌کننده باشد.
برای کودکان اوتیسمی که به عنوان یک مسئله زیربنایی در چالش‌های نوشتن قدرت کم و ضعف دارند، ابزارهای نوشتاری سایز بزرگ گاهی مفید است. ابزارهای نوشتاری قابل پوشیدن که وضعیت مناسبی ایجاد می‌کند و نیاز به گرفتن ابزار نوشتاری را کاهش دهد نیز به احتمال زیاد می‌تواند مفید باشد. همچنین سطوح نوشتاری که نرم و صاف هستند و هنگام نگاشتن مقاومت کمی دارند مانند وایت برد برای مشکلات نوشتن اوتیسم ممکن است سودمند باشد.

ویژگی بینایی حرکتی فناوری کمکی
افراد دارای اوتیسم دارای نواقص اساسی در یکپارچه‌سازی حرکتی بینایی هستند که بر توانایی‌شان در شکل‌دهی و حروف و کلمات مانند اندازه و فاصله مناسب و عروق تأثیر می‌گذارد مخصوصاً درشت‌‌نویسی مشخصه آن نوشتن بسیار بزرگ است. یک مسئله شایع در دستخط افراد دارای اوتیسم است. این نوع چالش‌ها با استفاده از کاغذهای خاصی که سرنخ‌های بینایی و یا بساوایی دارند می‌توانند رفع شود.

کاغذهایی که سرنخ‌های بساوایی دارند یک یا چندین خط برجسته دارند به طوری که کودکان اوتیسم خط را هنگام برخورد با ابزار نوشتاری‌اش حس می‌کند. آن نوع کاغذها را می‌توان خرید یا می‌تواند با پوشیدن رنگ‌های برجسته یا چسب مایع سفید روی خطوط خود کاغذ ساخت. این کاغذها برای راهنمایی کودکان اوتیسم در سایزبندی مناسب و حروف و کلمات می‌تواند مفید باشد.
کاغذ‌های خاص همراه سرنخ‌های بیماری می‌تواند تناوب بسیاری داشته باشد که سرنخ‌های بینایی را برای خطوط و فضاها ارائه می‌دهد. کاغذها را می‌توان بارها برای حمایت از اموزش از رشد نوشتن استفاده کرد و همچنین پشتیبانی بینایی دائمی را برای حفظ مهارت‌های رشد یافته فراهم کرد. کاغذهایی با انواع مرزبندی‌ها و خطوط متفاوت وجود دارد مانند خطوط مقطع، خطوط نقطه‌چین و خطوط پررنگ و کادر برای حروف. همچنین کاغذهایی با کدگذاری رنگی وجود دارد به طوری که هم خطوط و هم فضاهای نوشتاری با رنگ کدگذاری شده باشند. علاوه بر این، کاغذهایی با تصاویر کمکی، خط‌های پایین، متوسط و بالا برای راحت نوشتن علامت‌گذاری شده‌اند.

 

سوالات متداول:

1-آیا مشکلات نوشتن با افزایش سن در کودکان اوتیسم بهبود می یابد؟
بدون مداخله هدفمند معمولاً بهبود محسوسی اتفاق نمی افتد. اما با برنامه ریزی درست، حدود 60-70% کودکان پیشرفت قابل توجهی نشان می دهند، به خصوص در سنین 8 تا 12 سال.

2-چرا برخی کودکان اوتیسم هنگام نوشتن دچار اضطراب می شوند؟
این اضطراب می تواند ناشی از چالش های حسی (مثل فشار مداد روی دست)، ترس از اشتباه، یا مشکل در پردازش دستورالعمل های چندمرحله ای باشد. استرس هنگام نوشتن در 68% کودکان اوتیسم گزارش شده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.