برچسب: اوتیسم

برنامه TEACCH در درمان اوتیسم

یکی از روش های درمانی در درمان کودکان اوتیسم برنامه TEACCH است. آموزش در برنامه تیچ با استفاده از یک ارزیابی دقیق و مناسب آغاز می شود. هدف از ارزیابی کسب اطلاعات در موارد مختلف است. مواردی مانند سطح مهارت کودک اوتیسم، شیوه یادگیری وی، الگوی واحد و منحصر به فرد توانایی کودک اوتیسم و نیازها و علائق وی، ارزیابی می تواند به دو شیوه رسمی و غیر رسمی انجام شود. در مرکز اوتیسم دکتر صابر تأکید بر ارزیابی غیر رسمی است تا با استفاده از آن اطلاعات پایه ای در مورد کودک اوتیسم برای آماده سازی برنامه انفرادی مناسب به دست آید. مرکز اتیسم دکتر صابر در زمینه درمان اوتیسم با استفاده از تکنیک های روز دنیا در حیطه کاردرمانی اوتیسم و گفتاردرمانی اوتیسم مشغول به فعالیت می باشد.

درمان اوتیسم با برنامه TEACCH یا رویکرد تیچ

درمانگر باید به خاطر داشته باشد که رشد مهارت ها در اختلالات طیف اوتیسم مختل شده است و ارزیابی نیازمند اتخاذ شيوه متوالی رشد است تا با استفاده از آن دریافته شود که فرد بر کدام مهارت ها غلبه یافته است و کدامین مهارت ها را یاد نگرفته است. توجه به درجه استقلال و میزان اتکاء به خود فرد بایستی نکته اصلی ارزیابی فرد باشد. ارزیایی توانمندی ها و علائق می تواند سرنخی برای تدوین برنامه های آموزشی و فعالیت ها و محتواهای مرتبط با آن باشد. ارزیابی مهارت های ظاهر شده در فرد به برنامه ریز نقطه آغاز فعالیت ها را نشان می دهد و نحوه سازمان دهی و عادات کاری فرد نیز در سازمان دهی محیط و فضای انجام فعالیت های آموزشی به برنامه ریز کمک خواهد کرد. لازم به ذکر است که مرحله ارزیابی می تواند اطلاعات بسیار مهمی را در زمینه مناسب سازی فرایند رشد برای فرد، میزان عملی بودن برنامه های موجود با توانمندی های فرد و خواسته ها و آرزوهای والدین در اختیار برنامه ریز قرار دهد.

در برنامه تیچ در درمان اوتیسم ارزیابی می تواند با استفاده از مطالعه پرونده فرد و اطلاعات نوشتاری در مورد وی به دست آید. در زمان انجام کار اطلاعات اصلی مورد نیاز را باید در ارتباط با موارد زیر به دست آورد تا با استفاده از این اطلاعات ساختار اصلی برنامه و اهداف آن را تعیین کرد :

• توانمندی ها
• علائق
• مهارت های درسی، بازی و عملکردی
• ناتوانی و ضعف ها و یا نکاتی که باید تمرکز بیشتری بر آنها کرد
• سطح و میزان برقراری ارتباط
• مهارت های اجتماعی – درخواست کمک، کار در گروه و غیره
• شیوه های یادگیری و میزان توجه، سطح عملکرد، سازماندهی، موضوعات حسی، تغییر در موضوعات

گاری ماسیبو مدیر مرکز رویکرد تیچ معتقد است که :

با استفاده از ارزیابی مشخص می شود که یادگیری را بر کدامین مهارت علائق و نیازهای فرد دارای اوتیسم می توان بنا نهاد، بررسی و مرور مدل های آموزشی موجود برای این افراد نشان دهنده غلبه الگوی رفتارهای “طبیعی” بر فعالیت های شناختی و آموزشی است و اغلب این برنامه ها به این امر توجهی ندارند که منطبق شدن با آن رفتار “طبیعی” امری دشوار و گاه غیر ممکن است علت این ناتوانی محدودیت دامنه تمرکز و گرایش به سمت توجه به جزئیات است و حواس آنان از انسجام کمتری برخوردار است. باید به آنها کمک کنیم تا بتوانند پیوندهایی برقرار سازند. یعنی به جای کنترل چراغ چشمک زن باید سعی در گسترش شعاع نور داشته باشیم”

شیوه های یادگیری افراد دارای اختلالات طیف اوتیسم

ساخت انفرادی برنامه های آموزشی رمز موفقیت آموزش است و متخصصان برنامه تیچ همانند افرادی عمل می کنند که گستره مشکلات ایجاد شده توسط اوتیسم را می شناسند و از آن آگاه هستند. برنامه ریزان سعی در تهیه برنامه ای انفرادی دارند که بر اساس شیوه یادگیری فرد تنظیم شده باشد و باعث ارتقاء سطح سازگاری افراد دارای اوتیسم شود. این سازگاری با استفاده از شیوه های مختلفی مانند افزایش مهارت های افراد، تعديل محیط به گونه ای که اثر نقایص موجود در فرد به حداقل میزان خود کاهش یابد و استفاده از استراتژی های مربوط به آموزش ساخت دار و سایر حمایت های بصری به منظور افزایش یادگیری و تسهیل در برقراری ارتباط ایجاد شود. در این برنامه آموزش با استفاده از ساخت بصری دنبال می شود این نوع ساخت به منظور افزایش توانمندی فرد انجام می شود.

با توجه به ویژگی های افراد قرار گرفته در طیف اختلالات اوتیسم در روش تیچ نیازهای یادگیری آنان به صورت زیر توصیف شده است :

• نیاز مندی به حمایت برای ادراک و جهت گیری به سمت محیط های اجتماعی
• نیازمندی به حمایت های بصری برای زبان ادراکی و بیانی
• نیازمندی به ساخت های فیزیکی به منظور کم کردن محرک های مخل یادگیری در این افراد
• نیازمندی به برنامه های مختلف برای جبران تفاوت های موجود در شیوه پردازش اطلاعات
• نیازمندی به سیستم های کاری متفاوت و مطابق با توانمندی های شناختی
• نیازمندی به متن های مختلف برای درک هر چه بیشتر و بهتر دستورالعمل ها و راهکارها
• نیازمندی به سیاهه و لیست های متنوع برای مشخص کردن در خواست ها و الزام های موجود در محیط های کاری و آموزشی

یکی از مهم ترین اصول در رویکرد تیچ در درمان اوتیسم، استفاده از سازمان دهی و توالی گام های تشکیل دهنده یک فعالیت و با برنامه آموزشی است، با استفاده از این توالی و سازماندهی وی قادر خواهد بود که موارد زیر را درک کند :

• چه چیزی درخواست شده است؛
• تدوین و اجرای برنامه به صورت عملی چگونه است و هر گام به چه صورتی باید انجام شود
• و یادگیری و حفظ دقیق نظم و توالی تکلیف درخواست شده برای وی قابل درک خواهد بود.

راهکارهایی که برای تسهیل سازمان دهی و توالی پیشنهاد شده است عبارتند از:

• سازمان دهی افراد و مواد مورد استفاده در آموزش
• استفاده از نمادهای مشخص و واضح، برای زمان آغاز و پایان فعالیت
• حمایت های بصری به منظور درک مفاهیم ذهنی

آموزش مهارت‌های زندگی به کودکان اوتیسم با روش TEACCH

برنامه TEACCH (درمان و آموزش کودکان مبتلا به اوتیسم و ناتوانی‌های ارتباطی مرتبط) یکی از مؤثرترین روش‌ها برای آموزش مهارت‌های زندگی به کودکان طیف اوتیسم است. این برنامه با ساختاردهی محیط و فعالیت‌ها، یادگیری را برای این کودکان قابل‌دسترس‌تر می‌کند.

مهارت‌های اصلی که با TEACCH آموزش داده می‌شوند:

خودمراقبتی: لباس پوشیدن، مسواک زدن، توالت رفتن

مهارت‌های خانگی: مرتب کردن وسایل، کمک در کارهای ساده خانه

اجتماعی: رعایت نوبت، پیروی از قوانین ساده

سازماندهی: مدیریت زمان و وظایف روزانه

راهکارهای TEACCH برای آموزش مؤثر:

-استفاده از برنامه‌های بصری:

تصاویر و نمادها به جای دستورات شفاهی

جدول‌های زمانی تصویری برای پیش‌بینی روال روز

-تقسیم کار به مراحل کوچک:

هر مهارت به بخش‌های قابل‌مدیریت تقسیم می‌شود

تسلط بر هر مرحله قبل از رفتن به مرحله بعد

-محیط‌های یادگیری ساختاریافته:

فضای فیزیکی مشخص برای هر فعالیت

کاهش عوامل حواس‌پرتی

-نقش خانواده در این فرآیند:
والدین می‌توانند با ایجاد ثبات در خانه و استفاده از همان راهبردها، یادگیری را تسریع کنند. مطالعات نشان داده‌اند که ترکیب TEACCH با سایر روش‌ها مانند ABA می‌تواند نتایج بهتری ایجاد کند.

آیا TEACCH می‌تواند به بهبود ارتباطات غیرکلامی در اوتیسم کمک کند؟

برنامه TEACCH به عنوان یکی از جدیدترین روش درمان اوتیسم، تأثیر قابل‌توجهی بر بهبود ارتباطات غیرکلامی دارد. بسیاری از کودکان طیف اوتیسم با چالش‌های ارتباطی مواجهند و TEACCH با راهکارهای منحصر به فرد به آن‌ها کمک می‌کند.

راهکارهای TEACCH برای ارتباط غیرکلامی:

سیستم ارتباطی تبادل تصویر (PECS):

استفاده از کارت‌های تصویری برای بیان نیازها

تقویت درخواست‌های کاربردی

زبان بدن و حالات چهره:

آموزش تشخیص و بیان احساسات از طریق تصاویر

تمرین‌های آینه‌ای برای تقلید حالات صورت

اشارات و حرکات هدفمند:

آموزش اشاره‌های کاربردی (مثل اشاره به شیء مورد نظر)

ترکیب حرکات با ارتباط تصویری

مدت زمان لازم برای مشاهده نتایج:
پیشرفت معمولاً پس از 3 تا 6 ماه تمرین منظم قابل مشاهده است، اما این زمان بسته به سطح عملکرد کودک متفاوت خواهد بود. ترکیب TEACCH با گفتاردرمانی می‌تواند نتایج را بهبود بخشد.

سوالات متداول:

1- آیا TEACCH جایگزین گفتاردرمانی یا کاردرمانی می‌شود؟
خیر، TEACCH مکمل این روش‌هاست. ترکیب آن با گفتاردرمانی و کاردرمانی حسی نتایج بهتری دارد.

2-آیا TEACCH می‌تواند مشکلات حسی در اوتیسم را کاهش دهد؟
بله، با سازماندهی محیط فیزیکی (مثل نور مناسب، کاهش سروصدا) و فعالیت‌های حسی ساختاریافته، به تنظیم حسی کمک می‌کند.

استفاده از تقویت کننده در رفتاردرمانی اوتیسم

یکی از تکنیک های مورد استفاده در روش رویکرد رفتار درمانی کودکان اوتیسم، استفاده از تقویت کننده است. تقویت کننده های رفتاری موجب تثبیت سریع تر رفتار های هدف در مراحل رفتار درمانی کودک می باشند. مرکز رفتار درمانی کودک دکتر صابر در حیطه درمان کودکان با اختلالات رفتاری نظیر پرخاشگری، گوشه گیری و … فعالیت می نماید. تکنیک های رفتار درمانی اوتیسم مانند روش ABA و  PRT  در ایجاد رفتار های مناسب و روش تیچ برای تشویق کودک در جهت تولید گفتار و ایجاد ارتباط کمک می کند. مراکز درمان کودکان اوتیسم مجهز به بخش های درمانی مختلف مانند بازی درمانی، رفتاردرمانی، سنسوری روم، ماساژ درمانی، اتاق تاریک و اتاق شنیداری ، گفتاردرمانی و کاردرمانی می باشد. تقویت کننده در رفتاردرمانی اوتیسم یکی از تکنیک های موثر می باشد که در زیر به نحوه استفاده از آن اشاره می شود.

کوشش برای دریافت تقویت کننده در رفتار درمانی اوتیسم

چگونگی دریافت تقویت کننده ممکن است برای تعدادی از کودکان دشوار باشد. با استفاده از حمایت های بصری که مقدار انجام کار برای دریافت تقویت کننده را به کودک اوتیسم نشان می دهد، می توان به وی کمک کرد. این روش ها را می توان با اندک تغییری با توانمندی های کودکان مطابقت داد. استفاده از نظام اقتصاد ژئونی برای تعیین زمان دریافت تقویت کننده روشی قابل درک برای کودکان دارای اوتیسم است.

به طور مثال سکه ها بر روی مقوا قرار می گیرند، کودک می تواند به تقویت کننده مورد نظر خود ( اینجا گوش دادن به موسیقی) برسد. به یاد داشته باشید در مراحل اولیه استفاده از روش اقتصاد ژنونی تعداد ژتون های اندکی را برای دریافت تقویت کننده در نظر بگیرید و به تدریج تعداد آنها را افزایش دهید. این کار باعث می شود که کودک زودتر به تقویت کننده مورد نظر برسد و ارتباط بین تقویت کننده و ژتون ها را درک کند. به یاد داشته باشید که اگر از ژنون هایی استفاده کنید که برای کودک اوتیسم بسیار جالب و خوشایند هستند، ممکن است که نخواهد آنها را با دیگر تقویت کننده ها عوض کند و یا اگر نوع و یا شکل ژتونها به گونه ای باشد که کودک علاقه ای به کسب آنها از خود نشان ندهد، تمایلی نیز به جمع کردن آنها به منظور دریافت تقویت کننده از خود نشان نمی دهد، بنابراین بهتر است از مواردی مانند سکه، کارت های رنگی، ستاره و پاژتون های پلاستیکی رنگی استفاده کرد. روش های مختلفی را می توان برای نشان دادن زمان دریافت تقویت کننده مورد استفاده قرار داد، حتما اغلب مربیان کودکان دارای نیازهای ویژه، پس از دریافت اطلاعات کلی در مورد این روش می توانند شیوه هایی را که مناسب کودکانشان است تدوین کنند.

چرا تقویت کننده‌ها در درمان اوتیسم مؤثر هستند؟

تقویت کننده‌ها یکی از مؤثرترین ابزارها در رفتاردرمانی اوتیسم هستند، زیرا به افزایش رفتارهای مطلوب و کاهش چالش‌های رفتاری کمک می‌کنند. کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) اغلب در یادگیری مهارت‌های اجتماعی، ارتباطی و خودتنظیمی با دشواری روبه‌رو هستند. تقویت مثبت با ارائه پاداش بلافاصله پس از رفتار هدف، انگیزه کودک را افزایش می‌دهد و احتمال تکرار آن رفتار را بالا می‌برد.

تحقیقات نشان می‌دهد که سیستم پاداش دهی در مغز کودکان اوتیسم ممکن است متفاوت عمل کند، بنابراین استفاده از تقویت کننده‌های شخصی‌سازی شده (مانند خوراکی‌های مورد علاقه، اسباب‌بازی‌ها یا تحسین کلامی) می‌تواند تأثیر بیشتری داشته باشد. همچنین، تقویت کننده‌ها به ایجاد ساختار و پیش‌بینی‌پذیری کمک می‌کنند، که برای کودکان اوتیسم بسیار مهم است زیرا اضطراب را کاهش می‌دهد.

از دیدگاه تحلیل رفتار کاربردی (ABA)، تقویت کننده‌ها پایه‌ای برای آموزش مهارت‌های جدید مانند گفتار درمانی، تعامل اجتماعی و خودیاری هستند. برای مثال، اگر کودک پس از استفاده از یک کلمه جدید، یک تشویق یا جایزه دریافت کند، احتمال استفاده مجدد از آن کلمه بیشتر می‌شود. این روش نه‌تنها یادگیری را تسریع می‌کند، بلکه اعتمادبه‌نفس کودک را نیز تقویت می‌نماید.

تقویت کننده در کجا به کودک اوتیسم ارائه می شود؟

تعدادی از افراد دارای اوتیسم در مورد محل انجام فعالیت تقویت کننده مورد نظرشان، نیازمند کسب اطلاعاتی هستند. منظور این است که گرچه آنها در مورد درخواست فعالیت و یا شیء تقویت کننده خود مشکلی ندارند، اما محل مناسب انجام فعالیت درخواست شده و با شی، موردنظر خود را مطابق با عرف معمول درک نمی کنند. یعنی اگر شیء خوردنی را در خواست کرده باشند، ممكن است بلافاصله پس از دریافت آن، شروع به خوردن کنند، در حالی که عرف حاکم بر کلاس و قوانین آن ممکن است مکان خاصی را برای خوردن تعیین کرده باشد. بنابراین استفاده از حمایت های بصری برای کمک به کودک در درک محل اجرای فعالیت درخواست شده، می تواند کمک کننده باشد، مثال های زیر برای بیان محل اجرای فعالیت یا شیء درخواست شده، مورد استفاده قرار می گیرد.

همان طور که گفته شده بود ، بیان محل انجام فعالیت تقویت کننده به کودک کمک می کند تا به درک این نکته برسد که هر فعالیتی علاوه بر اینکه در زمان خاصی انجام می شود، باید در محل خاصی نیز انجام شود، گاهی برای انجام فعالیت مورد نظر کودک اوتیسم باید تغییر محل دهد و به مکان دیگری برود. مثلا، فرد ممکن است به عنوان تقویت کننده، فعالیتی مانند انجام بازی کامپیوتری را دریافت کند، اگر در کلاس درس کامپیوتر وجود نداشته باشد و یا محلی مانند آزمایشگاه برای قرار گیری کامپیوتر در نظر گرفته شده باشد، در این صورت فرد باید کلاس درس را ترک کرده و به محل قرارگیری کامپیوتر برود. اگر برای تدوین برنامه آموزشی انفرادی کودک از نوشته استفاده می کنید و فعالیت های درخواست شده از فرد را برایش نوشته اید، باید محل انجام فعالیت تقویت کننده را نیز وارد کنید و در صورت استفاده رنگ، به عنوان عاملی برجسته کننده می توانید محل انجام فعالیت را با استفاده از آن مشخص تر کنید، استفاده از عکس محل انجام فعالیت، برای کودکانی که فاقد توانایی خواندن هستند می تواند مفید باشد

نحوه انتخاب تقویت کننده‌های مؤثر برای هر کودک

انتخاب تقویت کننده‌های مؤثر در درمان اوتیسم نیازمند شناخت دقیق علایق و انگیزه‌های هر کودک است. از آنجا که کودکان طیف اوتیسم تنوع زیادی در ترجیحات حسی و رفتاری دارند، یک تقویت کننده که برای یک کودک جذاب است، ممکن است برای دیگری بی‌اثر باشد. برای شناسایی بهترین تقویت‌کننده‌ها، می‌توان از ارزیابی ترجیحات استفاده کرد، که در آن چند گزینه مختلف (مانند اسباب‌بازی، خوراکی، موسیقی یا فعالیت‌های حرکتی) به کودک ارائه می‌شود و واکنش او بررسی می‌گردد.

انواع تقویت کننده‌های رایج در اوتیسم شامل:

-تقویت کننده‌های ملموس (مانند خوراکی‌ها، اسباب‌بازی‌ها)

-تقویت کننده‌های اجتماعی (تحسین کلامی، بغل کردن)

-تقویت کننده‌های فعالیت‌محور (زمان بازی، تاب خوردن)

-تقویت کننده‌های حسی (نورهای رنگی، لمس اشیا بافت‌دار)

یک روش مؤثر، چرخش تقویت کننده‌ها است تا از خستگی و کاهش اثرگذاری جلوگیری شود. همچنین، بهتر است تقویت‌کننده‌ها به‌تدریج از مادّی به اجتماعی تغییر کنند تا کودک به‌مرور وابستگی به پاداش‌های فیزیکی را کاهش دهد.

استفاده از عکس در رویکرد رفتاردرمانی اوتیسم

با استفاده از عکس محل هایی که کودک فعالیت های تقویت کننده خود را انجام می دهد، می توان حمایت های بصری مناسب و عینی را برای فرد فراهم کرد. این محل ها می تواند آزمایشگاه، زمین بازی، محل غذاخوری و با انجام بازی های کامپیوتری باشد. پرس کردن (لمینیت) تصاویر عمر آنها را افزایش خواهد داد. با استفاده از نوار ولکرو می توان در برنامه های تقویتی مختلف از این تصاویر استفاده کرد.

سوالات متداول:

1- آیا تقویت کننده‌ها فقط برای افزایش رفتارهای مثبت استفاده می‌شوند؟
خیر، از تقویت‌کننده‌ها برای کاهش رفتارهای نامطلوب نیز استفاده می‌شود. مثلاً اگر کودک پس از آرام نشستن (به‌جای پرخاشگری) پاداش بگیرد، این رفتار جایگزین تقویت می‌شود. این روش بخشی از مداخلات جایگزین در ABA است.

2-تقویت کننده‌های طبیعی (ذاتی) چه مزیتی نسبت به انواع مصنوعی دارند؟
تقویت‌کننده‌های ذاتی (مثل احساس موفقیت پس از انجام یک کار) نیاز به پاداش خارجی ندارند و رفتار را پایدارتر می‌کنند. این روش در بلندمدت مؤثرتر است زیرا کودک را به‌سمت انگیزه درونی هدایت می‌کند.

آموزش مفاهیم به کودکان اوتیسم

برای سنجش میزان پیشرفت کودک و نحوه آموزش مربی اوتیسم، مانند هر ارزشیابی دیگری، باید اطلاعاتی کسب کرد. سپس آن اطلاعات را تجزیه، تحلیل و تفسیر کرده و با استفاده از آن نتایج، تغییرات مطلوب را در اهداف کلی و رفتاری محتوا و رسانه ها ارائه داد. مرکز توانبخشی اوتیسم دکتر صابر، در آموزش مفاهیم به کودکان اوتیسم، مانند آموزش رنگ به کودک اوتیسم، با توجه به نتیجه مشخص می شود کودک به چه سطحی از هدف رسیده است. یعنی با توجه به نتیجه آموزش مشخص می شود که کودک در کسب تمامی اهداف و یا بیش از نیمی از آنها موفق بوده اند با خیر. بررسی برنامه آموزشی برای کودکان اوتیسم می تواند به تعیین اهداف واقعگرایانه و یا تغییر نحوه آموزش مهارت به کودکان اوتیسم تاثیر گذار باشد. مرکز درمان اوتیسم دکتر صابر با استفاده از تکنیک های مختلف آموزش کودکان اوتیسم نظیر روش ای بی ای، پکس و…. و بهره گیری از مربیان و متخصصان مجرب در حیطه آموزش کودکان اوتیسم و با نظارت دکتر اوتیسم به بهترین نتیجه درمانی در زمینه آموزش کودکان دست یافته است. بخش های این مرکز شامل کاردرمانی اوتیسم و گفتاردرمانی اوتیسم ، رفتاردرمانی، بازی درمانی و بخش سنجش و آموزش کودکان اوتیسم می باشد.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

بررسی برنامه آموزشی برای کودکان اوتیسم

بررسی های برنامه آموزشی اغلب ممکن است نشان دهد که عدم موفقیت ناشی از یکی از موارد زیر است:

اهداف انتخاب شده مناسب نیستند

محتوا مناسب با اهداف نیست

شیوه های آموزشی مورد استفاده مؤثر و خوب نبوده اند

رسانه مطلوب استفاده نشده است.

چنین شیوه ای از بررسی را “ارزشیابی نهایی” می نامند. همان طور کهمی دانید مطلوب است که کودک از ارزشیابی رفتارهای ورودی کمترین نمره (صفر) و از ارزشیابی نهایی بالاترین نمره (نمره بیست) را بگیرد. اما مانند هر امر ایده آل دیگر امکان دستیابی کامل به این هدف همیشه ممکن نیست؛ بنابر این باید محدوده ای از موفقیت در نظر گرفته شود که کسب آن برای اکثر کودکان قرار گرفته در یک مقطع رشدی خاص ممکن باشد.

آموزش مفاهیم به کودکان اوتیسم و حیطه های مختلف آن

آموزش مهارت به کودکان اوتیسم به منظور یاد گیری انجام می شود، یادگیری نیز در یک محدوده مشخص به دست نمی آید بلکه تمامی آنچه که در طول زندگی انجام می شود ناشی از تجارب یادگیری است. علوم و فنون مختلف یاد گرفته می شوند، مطالبی مانند ریاضیات، ادبیات و غیره همه یادگرفتنی هستند. اما نحوه برقراری ارتباط و لذت بردن از حضور دیگران، آداب معاشرت و رسوم جاری در یک جامعه نیز یاد گرفته می شوند. ورزش ها و حرفه های گوناگون نیز آموخته می شوند. شاید تهیه فهرست کاملی از تمامی آنچه در دوره زندگی یاد می گیریم غیر ممکن باشد. اگر یاد گیری های مختلفی وجود داشته باشند پس اهداف آموزشی نیز متنوع، گوناگون و متفاوت خواهند بود. همان طور که پیش از این توضیح داده شد، اهداف آموزشی را می توان در سه حیطه طبقه بندی کرد و هدف های جزئی طرح درس مهارت ها و توانایی هایی هستند که فرد در جریان آموزش به آنها می رسند، این سه حیطه عبارتند از حیطه شناختی، حيطه عاطفی و حیطه روانی حرکتی. در این بخش این سه حیطه با توضیحات بیشتر و دقیق تر توضیح داده می شوند.

اهداف حیطه شناختی در برنامه آموزش مفاهیم به کودک اوتیسم

این حیطه با پاسخ های شناختی فرد سر و کار دارد و جنبه های ذهنی در بخش هایی که با اندیشه در ارتباط هستند را مدنظر قرار می دهد، در برنامه آموزش مفاهیم به کودک اوتیسم حفظ کردن، فهمیدن، استدلال کردن، مورد توجه است و شامل دو بخش اطلاعات و مهارت هایی ذهنی است. اغلب دروس در این حیطه قرار دارند. این اهداف به جریان هایی که با ذهن و اندیشه آدمی سروکار دارند مربوط می شوند مثلا حفظ کردن استدلال کردن و فهمیدن این حیطه خود به دو بخش فرعی تقسیم می شوند که عبارتند از؛

دانش و توانایی ها و مهارت های ذهنی ۔ دانش؛ شامل یاد آوری امور جزیی و کلی، روش ها و فرایندها، الگوها، ساخت ها و موقعیت ها است. یعنی حفظ و نگهداری مطالب از قبل آموخته شده است مانند آموزش رنگ به کودکان اوتیسم.

توانایی ها و مهارت های ذهنی؛ سازمان دهی و یا تجدید سازمان مطالب آموخته شده برای منظوری خاص مورد نظر است. یعنی فرد از آنچه که یاد گرفته است در موقعیت جدیدی استفاده کند.

این بخش از پنج طبقه فرعی تشکیل شده است که عبارتند از :

الف – فهمیدن: یعنی درک و فهم مطلب، این مرحله یک قدم بالاتر از دانش است. در دانش از فرد خواسته می شود که مطالبی را که آموخته است بدون دخل و تصرف به باد آورد اما در در این طبقه فرد چیزی از خود به موضوع اضافه می کند.

ب – به کار بستن: استفاده از قوانین و قواعد روش ها در موقعیت های عینی

ج – تحليل؛ شکستن یک مطلب به اجزاء تشکیل دهنده آن به نحوی که روابط درونی آن مشخص شود

د- ترکیب: کنار هم گذاشتن عناصر و اجزا، برای ایجاد یک کل و تولید یک طرح جدید

ه – ارزشیابی: داوری در مورد ارزش یک مطلب و موضوع برای مقاصد معین.

 اهداف حيطه عاطفی و آموزش مهارت به کودکان اوتیسم

آموزش مهارت های ارتباطی به کودکان اوتیسم با نگرش ها، علائق، عواطف و ارزش ها سر و کار دارد، و فعالیت هایی مانند درک لذت تعامل با دیگران، ارتباط و جنبه های مختلف آن، درک عواطف و احساست دیگران در این حیطه قرار دارند. بنابراین طبقه بندی حوزه عاطفی و آموزش مهارت به کودکان اوتیسم نیز به طور مستقیم در ارتباط با نگرش ها، ارزش های احساسات و عواطف است. این حیطه ۵ بخش دارد

الف – دریافت کردن حساسیت نسبت به وجود بعضی پدیده ها و محرک های محیطی و میل و توجه به پذیرش آنها

ب – پاسخ دادن: فرد علاوه بر توجه داشتن نسبت به آنچه که می بیند پا می شنود از خود فعالیت نشان می دهد و به آن فعالانه پاسخ می دهد

ج – ارزش گذاری: رفتار در این طبقه دارای ویژگی های باور و با نگرش است و ارزش ها، درونی می شوند.

د – سازمان: پس از درونی شدن ارزش ها، مجموعه ای از آنها ایجاد می شود، در نتیجه نیاز به سازمان دهی آنها به وجود می آید.

ه – شخصیت پذیرفتن به وسیله مجموعه ای از ارزش ها: نظام ارزشی فرد به صورت یک سبک و شیوه در می آید.

 اهداف حیطه روانی – حرکتی در آموزش اوتیسم

در این حیطه با پاسخ های حرکتی فرد در زمینه هایی مانند ورزش، حرفه آموزی و امور هنری سرو کار داریم

طبقه بندی آموزش مهارت به کودکان اوتیسم در این بخش شامل ۴ طبقه اصلی است:

الف – حرکات کلی بدن: شامل حرکاتی که با بالا تنه و پایین تنه انجام می شوند و حرکاتی که چند عضو را درگیر می کنند.

ب – حرکات هماهنگ ظریف

ج – رفتار ارتباطی غیر کلامی: شامل بیان چهره ای، اشاره سر و دست و حرکات بدنی

د – ارتباطات کلامی : شامل تولید صدا، هماهنگی اشارات صدا و کلمه مطالب ذکر شده در این بخش به عنوان چارچوب مشخص و قابل قبولی برای ادامه محتوایی این مطلب استفاده قرار می گیرد، در ادامه از شش روش آموزشی برای افراد دارای اختلالات طیف اوتیسم سخن گفته می شود. این روش ها در نهایت با استفاده از دیدگاه عینی سعی دارند تا مداخلات مورد نیاز افراد دارای اوتیسم را به آنان ارائه کنند. پیش از آنکه توضیحاتی در مورد کاربرد روش های مختلف آموزش برای افراد دارای اوتیسم ارائه شود، این بخش با توصیه های کلی برای آموزش کودکان دارای اوتیسم و ارائه توضیحاتی در مورد برنامه های آموزش انفرادی به پایان می رسد. توجه به این نکات علیرغم روش هایی که مورد استفاده قرار می دهد می تواند تضمین کننده موفقیت شما باشد.

نتیجه‌گیری:

آموزش مفاهیم به کودکان اوتیسم نیازمند صبر، خلاقیت و استفاده از روش‌های متنوع است. موفقیت در این مسیر به طراحی برنامه‌ای منظم، استفاده از ابزارهای مناسب و هماهنگی بین والدین، مربیان و درمانگران بستگی دارد. به یاد داشته باشید که هر کودک اوتیسم منحصر به فرد است و ممکن است به روش‌های مختلفی پاسخ دهد. با ترکیب تکنیک‌های بصری، عملی و بازی‌های آموزشی، می‌توانید به کودک کمک کنید تا مفاهیم مختلف را بهتر درک کند و در مسیر رشد و یادگیری پیشرفت چشمگیری داشته باشد.

سوالات متداول:

1-چطور می‌توان مفهوم علت و معلول را به کودک اوتیسم فهماند؟
از طریق آزمایش‌های ساده عملی و بازی‌هایی که رابطه علت و معلولی را به صورت ملموس نشان می‌دهند.

2-آیا استفاده از کارت‌های آموزشی برای کودکان اوتیسم مفید است؟
بله، فلش کارت‌های تصویری با طراحی مناسب یکی از مؤثرترین ابزارها برای آموزش مفاهیم به این کودکان است.

مربی اوتیسم در منزل

در برنامه آموزشی اوتیسم، آموزش و کسب مهارت های مختلف رفتاری، ارتباطی و اجتماعی مورد تأکید قرار می گیرد، برنامه های مورد استفاده توسط مربی اوتیسم در منزل از مداخلات و از دیدگاه های مختلف نشأت می گیرند اما تمامی آنها معطوف به ایجاد تغییر در رفتار فرد و دادن فرصتی برای رشد و بهبودی ذخیره رفتاری وی است. اغلب این دیدگاه ها خود را در قالب روش های رفتاری و تدوین برنامه های آموزش انفرادی قرار داده اند و از این دیدگاه برای انتقال اطلاعات و محتواهای آموزشی و تدوین برنامه های خود استفاده می کنند. مرکز اوتیسم دکتر صابر در زمینه تشخیص و درمان اوتیسم و آموزش پیش دبستانی فعالیت می نماید. کاردرمانی اوتیسم و گفتاردرمانی اوتیسم در مرکز اوتیسم دکتر صابر توسط تیم مجرب و تخصصی انجام می گیرد. همچنین جهت مداخلات داخل منزل آموزش مربی اتیسم و زیر نظر دکتر اوتیسم و مرکز توانبخشی اوتیسم مشغول به ارائه خدمات می باشند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

روش های آموزش بر مداخلات مختلفی تأکید دارد که به عنوان نمونه می توان به موارد زیر اشاره کرد؛ مداخلات رفتاری، مداخلات مبتنی بر مهارت های اجتماعی و ارتباطی و مداخلات مبتنی بر انسجام حسی و تعدیل پیام های حسی دریافت شده. برای نیل به این اهداف و انجام مداخلات آموزشی مؤثر و مفید برنامه ریزان آموزشی برای افراد دارای اوتیسم فعالیت های مختلفی نظیر استفاده از مربی اتیسم در منزل انجام می دهند که بخش های مختلف این فعالیت ها در ادامه مطلب توضیح داده می شوند.

مربی اوتیسم

افراد دارای اوتیسم به حمایت های فراوانی احتیاج دارند. به دلیل گوناگونی و تنوع علائم و وجود مسائل و مشکلات پزشکی و مداخله ای موجود، برنامه های مداخله ای باید به شیوه انفرادی تهیه شوند. والدین و سایر افراد درگیر در برنامه های مداخله ای و آموزشی باید به این موضوع توجه داشته باشند که استفاده از شیوه ای منسجم برای رویارویی با موضوعات مشخص و کسب بالاترین ظرفیت های هر فرد دارای اوتیسم مناسب ترین شیوه ممکن است.

در این مسیر ممکن است نیاز باشد تا متخصصی را ملاقات کنید، پس بیاد داشته باشید که باید همانند یک مدیر برنامه عمل کنید و هر فعالیت در حال اجرا را به خوبی هماهنگ کنید. این مسئولیت می تواند مشکل آفرین باشد بنابراین باید دقت کنید و قدم به قدم جلو بروید تعداد زیادی از والدین به منظور کسب تجارب بیشتر و با میانبر زدن مسیر های مداخله ای و به امید دست یابی به سر چشمه سلامتی و شفا هر کاری می کنند. نمی خواهیم چنین افرادی را دلسرد کنیم اما شدیدا به این موضوع باور داریم که باید قبل از پیش روی به سمت انتخاب گزینه های مربوط به روش های گران قیمت و دارای نتایج غیر قابل پیش بینی ارزیابی دقیقی در مورد تمام گزینه های موجود انجام شود. لازم نیست هر روش جدید که به بازار می آید را بدون هیچ سبک و سنگین کردنی امتحان کرده و هزینه های هنگفت صرف کنید.

هر شیوه مداخله ای را که برمی گزینید باید در مورد پذیرش بدون قید و شرط آنچه که شنیده اید و با خوانده اید محتاط باشید. حتی اگر این اطلاعات را از سایر والدینی که فرزندشان از خدمات کلینیکی دیگر استفاده می کنند، شنیده باشید. گروهی از افراد ممکن است از توجه و علاقه شما به فرزندتان بهره کشی کنند و برنامه هایی را که احتمال دارد فاقد کارایی باشد، به شما ارائه کنند. سعی کنید کمی دیر باور باشید. اگر برنامه ای براساس اطلاعات موجود در اینترنت بر روی کودکی اثر مثبت داشته، به این معنی نیست که حتما برای فرزند شما نیز مفید است. حتما در انتخاب روش درمانی با دکتر اوتیسم فرزند خود مشاوره کنید.

کارایی روش مورد استفاده شما باید بر اساس روش های علمی تأیید شده باشد و یا حداقل باید آسیب رسان نباشد در ادامه این بخش جزئیات بیشتری در مورد گزینه های مداخله ای موجود ارائه می شود. روش هایی که از جانب سیستم های دولتی و رسمی و با مؤسسات حمایت می شوند را انتخاب کنید. (اغلب این روش ها واجد چنین ویژگی هایی هستند).

مربی اوتیسم کودکان در منزل

یکی از مشکلات استفاده از بیش از یک روش به طور همزمان، دشواری تفکیک اثر مداخلات است. اگر کودکی در حال استفاده از روش های زیستی پزشکی است و هم زمان هم از خدمات آموزشی و رفتار مداخله ای استفاده می کند، ردگیری اثر مداخلات چندان دشوار نیست زیرا که اثر مداخلات به شیوه رفتار مداخله ای بسیار آرام است. اما توصیه ما در زمانی که از بیش از یک روش مداخله ای استفاده می کنید. این حالت اغلب پیش می آید این است که فراموش نکنید که شما در هر زمان تنها می توانید یک تغيير در فرزندتان ایجاد کنید. به عنوان مثال، سعی نکنید برنامه غذایی جدیدی را هم زمان با یک برنامه آموزشی رفتاری شروع کنید. پس با یک برنامه آغاز کنید اثر آن را مشاهده کنید پس از آن برنامه دیگری آغاز کنید و اثر آن را ارزیابی کنید. مربی اوتیسم به شما در اجرای روش های مختلف درمانی کمک می کند.

استفاده از مداخلات رفتاری، رشدی و سایر روش های آموزشی توسط مربی اوتیسم منزل

مداخلات رفتاری، رشدی و سایر مداخلاتی که بر پایه آموزش انجام می شود به هدف ایجاد تغییر در رفتار کودک اوتیسم با استفاده از انجام فعالیت های آموزشی توسط مربی اتیسم در زمینه های ارتباطی، شناختی و مهارت های اجتماعی ارائه می شود، این مداخلات به منظور شفا و بهبودی اوتیسم انجام نمی شود، بلکه علائم را کنترل کرده و ترمیم می کند.

تجارب نشان می دهد که بهترین مربی کسی است که در هر درس فقط یک قدم از دانش آموز خود جلوتر است؛ یعنی آموزگار همانند دانش آموز در حال یادگیری است و تنها تفاوت این دو یک گام آموزشی است که مربی یک روز و با یک ساعت قبل از فرد طی کرده است. این یک واقعیت است و تهیه طرح درس روزانه نشانه بسیار خوبی برای انعکاس این حقیقت است پیش از این توضیح داده شد که بسیاری از اساتید و مربیان مشهور در اتمام یک دوره تدریس یک فعالیت پژوهشی را نیز به اتمام می رسانند این فعالیت پژوهشی، الزاما به چاپ و انتشار منتهی نمی شود، تجربه حاصل آن ممکن است تنها در گنجینه اندوخته های معلم ذخیره شود و برای تدریس های بعدی مورد استفاده قرار گیرد. اگر این نکته پذیرفته شود، گام مشترکی برای آغاز بحث برداشته شده است. این گام این است که کلاس درس آزمایشگاهی است که می توان در آن اقدام به انجام فعالیت های پژوهشی کرد.

اما بلوم معتقد است که “اگر شرایط مناسب یادگیری فراهم آید، اغلب دانش آموزان در توانایی یادگیری و سرعت یادگیری و انگیزش برای یادگیری بسیار شبیه به هم خواهند بود” (بلوم، ۱۹۸۲ به نقل از سیف ۱۳۸۰)

اثبات این امر برای تمامی بخش های آموزشی از جمله روش های نمره گذاری و ایجاد سیستم های جدید برنامه ریزی و انتخاب روش های تربیت مربی مهم بوده و تأثیر فراوانی بر آنها خواهد گذاشت. طرح درس بر اساس این دیدگاه شکل گرفته است و در تعریف آن می توان گفت “طرحی از پیش تعیین شده است که چگونگی دست یابی به هدف یک جلسه آموزشی را مشخص و شرایط و ابزار نیل به هدف را نیز بیان می کند”

نتیجه‌گیری:

مربی اوتیسم در منزل با طراحی برنامه‌های آموزشی شخصی‌سازی شده و استفاده از تکنیک‌های رفتاردرمانی (ABA) به رشد مهارت‌های کودک کمک می‌کند. ایجاد محیطی ساختاریافته با برنامه‌های بصری و تقویت مثبت، یادگیری را تسهیل می‌بخشد. همکاری مستمر با خانواده و تیم درمان برای اجرای مؤثر برنامه‌ها ضروری است. این روش به کودک کمک می‌کند مهارت‌های ارتباطی، اجتماعی و خودیاری را در محیط طبیعی زندگی بیاموزد.

سوالات متداول:

1-چگونه فضای خانه را برای کودک اوتیسم آماده کنیم تا بهترین محیط یادگیری باشد؟
ایجاد محیطی ساختارمند با حداقل عوامل حواس‌پرتی اولین گام است. استفاده از برنامه‌های بصری، ایجاد مناطق مشخص برای فعالیت‌های مختلف و کنترل محرک‌های حسی می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. نورپردازی مناسب، کاهش صداهای مزاحم و در نظر گرفتن فضای امن برای آرامش کودک از دیگر موارد مهم است.

2-آیا می‌توان از بازی‌های روزمره به عنوان ابزار آموزشی برای کودک اوتیسم استفاده کرد؟
قطعاً بله. بازی‌هایی مثل پازل، لگو و بازی‌های تقلیدی می‌توانند به رشد مهارت‌های شناختی، حرکتی و اجتماعی کمک کنند. نکته کلیدی این است که بازی‌ها را به صورت هدفمند و با در نظر گرفتن اهداف آموزشی طراحی کنید. مثلاً می‌توان از بازی‌های نوبتی برای آموزش مهارت‌های اجتماعی استفاده کرد.

تشخیص اوتیسم در نوزادان- کودکان – نوجوانان| مرکز درمان اوتیسم دکتر صابر

در آخرین ویرایش از کتاب راهنمای تشخیصی و آماری بیماری های روانی (ASMV) تغییراتی در ملاک ها و معیارهای تشخیص اوتیسم ایجاد شده است که باعث نگرانی تعدادی از والدین این افراد و متخصصان فعال در زمینه اوتیسم شده است. آنان نگران هستند که با تغییرات ایجاد شده دیگر افرادی که تا پیش از این در این ردیف تشخیصی قرار داشتند، از زیر چتر  تشخیص اتیسم بیرون آیند و خدمات مناسب و مورد نیاز خود را دریافت نکنند. اما به نظر می رسد که تغییرات ایجاد شده در علائم تشخیصی اوتیسم در نوزادان، کودکان و نوجوانان به منظور رفع مشکلات تشخیصی پیشین ایجاد شده است و در نهایت باعث می شود تا استفاده از این طبقه تشخیصی با دقت و اعتماد بیشتری انجام شود. مرکز تشخیص و درمان اوتیسم دکتر صابر در زمینه راه های تشخیص اوتیسم در نوزادان، کودکان و نوجوانان و درمان آن فعالیت می نماید.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

تشخیص اوتیسم در نوزاد و کودک

اوتیسم اختلالی است که افراد دارای ناتوانی های ارتباطی و اجتماعی را با درجه های متفاوتی از شدت در بر می گیرد. این موضوع باعث می شود که کودکی با اختلال واحد برچسب های تشخیصی متفاوتی دریافت کند که در نهایت دریافت مداخله و خدمات مورد نیاز کودک اوتیسم را دچار مشکل می کند. اغلب این کودکان با برچسب های تشخیصی مانند افسردگی، کمی توجه و بیش فعالی و اسکیزوفرنی کودکی رو به رو می شوند و والدین و سایر ارائه کنندگان خدمات مورد نیاز این دسته از کودکان را با سردرگمی و شک روبه رو می کنند.

نظام تشخیصی جدید سعی کرده است این ابهام ها و تردیدها را کنار بگذارد. به جای استفاده از چندین نام تنها یک طبقه تشخيصي اختلالات طیف اوتیسم پیشنهاد شده است. این کار تشخیص اوتیسم در نوزادان را ساده تر و مشخص تر کرده است. افراد دیگری که علائم جدید پیشنهادی را ندارند این تشخیص را دریافت نمی کنند و با دریافت یک طبقه تشخیصی جدید امیدواری به دریافت خدمات مورد نیاز برای آنان افزایش می یابد.

یکی از مشخص ترین تغییرات این است که سندروم رت از دسته تشخیص اختلالات اوتیسم کنار گذاشته شده است، چهار طبقه تشخیصی  آسپرگر، اختلالات گسترده رشد مشخص نشده اختلال غير منسجم دوران کودکی و اختلال اوتستیک با هم ادغام شده اند و تحت عنوان اختلالات طیف اوتیسم بر چسب تشخیصی دریافت می کنند. تفاوت میان این سه طبقه گذشته تشخیصی در نظام تشخیصی جدید بر اساس شدت درجه اختلال مشخص می شود. منظور از شدت درجه اختلال میزان تخریب توانایی برقراری ارتباط و میل به اجتماعی شدن فرد دریافت کننده تشخیص و نیز شدت علائم رفتاری وی است. بنابراین بر اساس کتاب جدید، یک فرد می تواند بر اساس شدت علائم تشخیصی برچسب اختلالات طیف اوتیسم را در سه سطح ۱، ۲ و ۳ دریافت کند. توجه متخصصان پیشنهاد کننده این تغییرات این است که نظام تشخیصی پیشین فاقد کارایی لازم برای تشخیص بود و با اینکه علائم اوتیسم کودکان دارای درجه های مختلفی از شدت است اما تمام افراد دریافت کننده این برچسب تشخیصی در زمینه های مشخصی دارای اختلال هستند؛ بنابراین به جای استفاده از نام های مختلف باید با یک نام واحد از دیگر اختلالات تفکیک شوند.

تجدید نظر در معیارهای ویژه و مورد نیاز برای تشخیص اختلالات طیف اوتیسم به ویرایش پنجم اضافه شده است. در مقایسه با معیارهای قدیمی معیارهای جدید کامل تر و دقیق تر هستند. برای مثال، در بخشی از علائق تثبیت شده و رفتارهای تکراری نشانه های بیشتری برای تشخیص مورد نیاز است. تغییرات دیگر ایجاد شده در معیارهای تشخیصی اوتیسم نیازمند نوعی سازمان دهی مجدد است. در حال حاضر، حیطه های مورد بررسی برای تشخیص اختلالات اوتیسم شامل اختلال در ارتباط، تعامل اجتماعی، و علائق محدود و رفتارهای تکراری است. در نسخه جدید، حوزه ارتباطات و تعامل اجتماعی با یکدیگر ترکیب شده و یک طبقه واحد تحت عنوان حیطه “نقص اجتماعی ارتباطی” را تشکیل می دهد. علاوه بر این، دیگر برای دریافت تشخیص اوتیسم در نوزادان و کودکان نیازی به وجود ملاک تشخیصی تأخیر در رشد زبان نیست.

این تغییرات پیشنهادی در نتیجه تجزیه و تحليل داده های حاصل از تحقیقات و نظر کارشناسان مختلف ايجاد شده است. تجدید نظر های ایجاد شده در علائم تشخیصی اوتیسم در نوجوانان با این امید انجام شده است که تشخیص اختلالات طیف اوتیسم دقیق تر و با توجه به علائم مشخص تری انجام گیرد تا بر چسب دریافت شده مشخص تر، قابل اعتماد و معتبر باشد. با وجود این امیدهای مثبت، نگرانی های مشروع و منطقی در مورد میزان دقت و صحت و نیز چگونگی این تغییرات مطرح شده است. یکی از بزرگترین نگرانی ها این است که افراد دارای عملکردهای سطح بالاتر دیگر ضوابط تشخیص سخت تر و مشخص شده تر را دریافت نمی کنند و در نتیجه برای دسترسی به خدمات مورد نیاز و مناسب خود مشکل خواهند داشت. سؤالات مطرح شده بیشتر در مورد کسانی است که تا پیش از این تحت عنوان آسپرگر و اختلالات پیش رونده رشد مشخص نشده (PDD NOS) جدا شده بودند. نگرانی دیگر، وجود مشکلاتی بر سر راه دولت، سیستم های آموزشی و شرکت های بیمه برای سازگاری با تغییرات ایجاد شده است. واضح است که تغییرات ایجاد شده بر خانواده ها و افرادی که در حال حاضر یکی از اختلالات قرار گرفته در زیر چتر اختلالات طیف اوتیسم دریافت کرده اند، تأثیر خواهد داشت. بایستی منتظر ماند و دید که این تغییرات چه تأثیری بر متخصصان تشخیص دهنده و پزشکان خواهد داشت و نیز معیارهای جدید چه تأثیری در ارزیابی کودکان و میزان دسترسی آنان خدمات مورد نیاز خواهد داشت.

لذا، این نکته دارای اهمیت است که متخصصان و پزشکان از ملاک های جدید برای تشخیص اوتیسم در نوجوانان استفاده کنند و اطلاعات خود را به روز و تازه نگه دارند. شاید مثالی مشخص بتواند تغییرات ایجاد شده برای تشخیص را در راهنمای آماری و تشخیصی بیماری های روانی بهتر نشان دهد. براساس این تغییرات کودکی که فاقد ارتباط چشمی است و با معلمان با سایر افراد در مدرسه ارتباط برقرار نمی کند، صحبت نمی کند. مادرش را وادار می کند تا هر روز صبح عبارات مشابهی را در زمینه های مشخص و زمان های معین تکرار کند و در صورت عدم انجام این کار توسط مادر پریشان می شود و به هم می ریزد، به دشواری می تواند تشخیص اوتیسم در نوجوانی دریافت کنند. به عبارت دیگر، ممکن است به نظر برسد که او هم دارای نقص ارتباطی است و هم تمایل به برقراری ارتباط اجتماعی دارد و علائم زبانی و گفتاری حاکی از تمایل به عدم تغییر و خشکی از خود نشان دهد. رفتار و کردارش به گونه ای است که تا پیش از این اغلب به عنوان فرد دارای اوتیسم تشخیص داده شد، اما در حال حاضر به عنوان فرد دارای لالی انتخابی تشخیص داده می شود. این اختلال نوعی اختلال اضطرابی است و از نشانه های اختلال وسواسی جبری به شمار می رود. برای این کودکان، صحبت کردن با افراد خارج از خانواده خود و برقراری تماس چشمی با آنان می تواند وحشتناک و غیرقابل تحمل باشد، آنها همچنین خواهان تکرار هستند زیرا که به آنان احساس امنیت و آرامش می دهد.

این اختلال یک تشخیص کاملا متفاوت از اوتیسم است و نیازمند خدمات و مداخلات خاص خود است. تغييرات DSM V  یک حرکت در مسیر تلاش برای حصول اطمینان از تشخیص صحیح کودکان و انتخاب درمان و مداخلات درست و به موقع برای آنان است. همان طور که پیش از این توضیح داده شد، سه دسته از نشانه های مرتبط با اختلالات طیف اوتیسم وجود دارد: مشکلات زبان، مشکلات اجتماعی، و رفتارهای محدود و تکراری، یکی از برجسته ترین تغییرات ادغام طبقه مشکلات اجتماعی و ارتباط و زبان با هم است، در حال حاضر این دو طبقه با هم ترکیب شده اند، و در واقع این دو را نمی توان از هم جدا کرد. مثلا اگر کودک در انجام یک بازی ساده با والدین با کودک دیگری دچار مشکل است، مشکل وی ارتباطی است و یا اجتماعی.

دسته بندی تشخیص اوتیسم در نوجوانان

سه دسته مشکلات اجتماعی و ارتباطی وجود دارند که برای دریافت تشخيص اوتیسم در کودکان لازم است، برای دریافت تشخیص باید فرد در هر سه دسته دچار مشکل باشد.

در هر یک از این بخش ها رفتارهای مختلفی وجود دارند که بر اساس درجه و شدت شان از ملایم تا شاید تفکیک شده اند. نخستین بخش تعامل اجتماعی و تبادل و بده بستان ارتباط میان کودک و یک شریک ارتباطی است. کودکان قرار گرفته در این دسته در تنوع گسترده ای قرار دارند و شامل کسانی هستند که این تبادل توجه را به خوبی نشان می دهند تا کسانی که ادراکی از آن ندارند و در تعامل های این چنینی درگیر نمی شوند. پس از آن ارتباط غیر کلامی است. در این بخش بر وجود رفتارهایی مانند توانایی برقراری ارتباط چشمی و حالت های عاطفی چهره و ادراک زبان بدن تمرکز وجود دارد. کودکی که قادر به برقراری ارتباط در سطح پیشین باشد ممکن است در این بخش دچار ناتوانی باشد به عنوان مثال در زمان صحبت از یک موضوع غم انگیز لبخند بزند. کودکانی که در انتهای سر این طیف قرار دارند ممکن است هیچ ارتباط چشمی برقرار نکنند و با هیچ حالت چهره ای از خود نشان ندهند.

در صورتی که این افراد سایر ویژگی های مورد نیاز را کسب کنند دریافت تشخیص اوتیسم در نوجوانان برای آنان امری طبیعی است. سومین دسته علائم موجود در طبقه ارتباطی اجتماعی، دسته علائم مراوده است، در اینجا کودکی که در یک سر طیف قرار دارد ممکن است سلسله مراتب ارتباطی و مراوده را درک نکند یعنی نمی تواند تفاوت های موجود در نحوه برخورد با مادر و فرد دیگری مانند همسایه و یا یک رهگذر را درک کند و نوجوان دیگری که در طرف مقابل قرار دارد هم مایل به برقراری ارتباط است و هم این تفاوت ها را درک می کند در حیطه رفتارهای محدود و تکراری نیز یک طیف وجود دارد. کودک نیاز به نمایش برخی از معیارهای ذکر شده در این طبقه دارد تا تشخیص اوتیسم را دریافت کند. به عنوان مثال، بعضی از بچه ها و بزرگسالان دارای اوتیسم رفتارهای حرکتی تکراری مانند بال بال زدن و یا تکان دادن دست را از خود نشان می دهند.

فرد دارای اختلالات طیف اوتیسم ممکن است علاقه محدود شده و وسواس گونه ای نسبت به موضوع مشخصی داشته باشد. در انتهای دیگر طیف، ممکن است فرد قادر به صحبت کردن در مورد موضوع خاص و با تمرکز بر روی هر چیز دیگری باشد. این رده شامل مشکلات حسی به عنوان یکی از علائم تشخیصی است و در اینجا ممكن است از حساسیت بیش از اندازه نسبت به صداهای خاص، بافت، یا محرک دیگر صحبت شود، این مشکلات حسی به گونه ای است که فرد نمی تواند در یک زمان مشخص این محرکها را تحمل کند، با توجه به مثال ذکر شده پیشین در مورد لالی انتخابی معیار های جدید پیشنهاد شده . راهنمای تشخیصی و آماری بیماری ها راه را برای تشخیص عینی تر و قابل اعتمادتری هموار می کند و در نتیجه اشتباهات ایجاد شده در روش های درمانی و مداخله ای را کمتر و محدودتر می کند.

علائم اوتیسم در نوزادان- کودکان |علایم اتیسم در نوجوانان | مرکز درمان اوتیسم دکتر صابر

افراد دارای اوتیسم علائم مختلف و گوناگونی از خود نشان می دهند اما همه این علائم در یک طبقه بندی جامع علائم اوتیسم  قرار می گیرند. جهت تشخیص دقیق علائم اوتیسم در نوزادان  و کودکان نیاز به بررسی کودک توسط  دکتر اوتیسم می باشد که با انجام معاینات بالینی و چک لیست های والدین بتواند تشخیص درست و زودهنگامی داشته باشد. علائم اوتیسم در نوجوانان بارزتر و قابل مشاهده تر می باشد. به همین علت والدین از پی درمان به مرکز توانبخشی اوتیسم مراجعه و جهت ارزیابی کود اقدام می نمایند. مرکز تشخیص و درمان اوتیسم دکتر صابر در زمینه تشخیص علائم اوتیسم و درمان تخصصی کودکان اوتیسم فعالیت می نماید. کادر درمان با تجربه در کنار تجهیزات به روز درمانی در مرکز اوتیسم دکتر صابر این مرکز را از دیگر مراکز تهران متمایز می کند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

علائم اوتیسم در نوزادان و کودکان

سه حیطه کلید و چارچوب اصلی اختلالات طیف اوتیسم را تشکیل می دهد. این سه حیطه عبارتند از

• ارشد اجتماعی
• زبان و ارتباط
• تفکر و تخیل

لازم به ذکر است که هر سه حیطه با یکدیگر همپوشی دارند و افراد دارای علائم اوتیسم تنوع گسترده ای از ناتوانی ها را که در نهایت خارج از این سه حیطه نیست از خود نشان می دهند تفاوت های موجود میان علائم اوتیسم کودکان نیز اغلب ناشی از وجود نقصی با درجه های متفاوت شدت در یکی از این سه حیطه است،

علائم اوتیسم در نوجوانان و رشد اجتماعی

نوجوانانی دارای اوتیسم تأخیر شدید و قابل ملاحظه ای در زمینه رشد اجتماعی، به ویژه رشد ارتباطات میان فردی از خود نشان می دهد. علائم اوتیسم در نوجوانان شامل دشواری ویژه و قابل مشاهده ای در برقراری ارتباطات اجتماعی و تعامل های معمول بین افراد می باشد و فرایند طبیعی مانند دوست یابی برای آنان سخت و گاه غیر ممکن است. تفسير جنبه غیر کلامی تعامل اجتماعی (درک نگاه و احساسات دیگران از طریق حالت های صورت، درک زبان بدن و حرکت های آن) برای این افراد دشوار و اغلب غیر ممکن است. از مراحل بسیار ابتدایی رشد، علائم اوتیسم در نوزادان ،نشانه های نقص و یا تأخیر در توسعه زمینه های اجتماعی را آشکار می سازد. کودکانی که در مراحل بعدی رشد تشخیص اوتیسم دریافت می کنند در مقایسه با افرادی که در زمینه اجتماعی دارای رشد طبیعی اند دارای شیوه های تعاملی متفاوتی هستند. از جمله اینکه :

• کمتر به دیگران نگاه می کنند
• کمتر به نام خود واکنش نشان
• لبخند متقابل کمتر مورد استفاده آنان قرار می گیرد
• بازی های اجتماعی (مثلا بازی دالی یا قایم باشک) را انجام نمی دهند و یا به طور یک جانبه و با خودشان انجام می دهند.

نوجوانان دارای اوتیسم، ممکن است علائمی حاکی از ناتوانی در ادراک اصول اولیه تعامل اجتماعی از خود نشان دهند. مشکل این است که این افراد جایگاه رفتارها و مناسبت های مربوط به آن را درک نمی کنند.

در کل، در علائم اوتیسم در کودکان مشکل در درک احساسات دیگران دیده می شود و قادر به همدلی با دیگران و قرار دادن خود به جای آنان نیستند. بنا بر این نقص در توانایی همدلی کردن با دیگران سد بزرگی بر سر راه دوست یابی و رشد فرایندهای مربوط به آن است. این امر باعث انزوا و ناتوانی این افراد در برقراری ارتباط در وضعیت های اجتماعی می شود.

زبان و ارتباط

افراد دارای اوتیسم در جنبه های متفاوت رشد زبان، گفتار و ارتباط مشکل دارند. تأخیر عمده در کاربرد اجتماعی زبان (که به عنوان عملکردهای زبانی شناخته شده است) و ادراک معانی نهفته در زبان (که معنی با سمنتیک” نامیده می شود) وجود دارد. هرچند تمامی افرادی که بر چسب تشخيصي اختلالات طیف اوتیسم دریافت می کنند، در این حیطه دشواری و با تأخیر دارند، اما این افراد توانایی های گوناگون و متفاوتی در زمینه عملکردهای گفتاری از خود نشان می دهند. در این گروه کودکانی وجود دارند که از نظر دایره واژگان، دستور زبان مورد استفاده و مهارت های گفتاری در حد همسالان فاقد مشكل خود، قرار دارند از سوی دیگر گروه قابل توجهی از این افراد که اغلب به عنوان “افراد دارای اوتیسم کلاسیک ” شناخته می شوند فاقد توانایی زبان و گفتار هستند.

شیوه های متفاوت تفکر و توانایی محدود تخيل از علائم اوتیسم در نوجوانان

یکی از ویژگی های تعیین کننده اختلالات طیف اوتیسم و آسپرگر وجود خشکی و عدم انعطاف در تغییرات ایجاد شده در محیط و امور روزمره است. انعطاف می تواند عاملی برای احساس دستپاچگی و به هم ریختگی آنان در زمان بروز تغییر در محیط در نظر گرفته شود. تعداد زیادی از نوجوانان دارای اوتیسم از تغییرات ایجاد شده در محیط و نحوه اجرای امور روزمره دچار ترس شده و مایل به حفظ “همانی ها و عدم تغيير آنها هستند. این امر باعث می شود تا در برابر گیجی و درماندگی ناشی از تغییر از خود حفاظت کنند. تفکر منعطف و سیال نیازمند استفاده از نشانگان و استعاره ها است. یعنی توانایی درک این موضوع که یک نشانه و یا علامت می تواند معنی خاصی را به ذهن القاء کند، (مثلا تصویر بشقاب می تواند به عنوان علامت غذا در نظر گرفته شود). انجام بازی های استعاره ای و برقراری ارتباط هر دو به نحوی توانایی فرد را در استفاده از نشانگان و استعاره ها را نشان می دهد. هر دو حیطه در افراد دارای اختلالات طیف اوتیسم دیده می شود.

افراد دارای اوتیسم گستره وسیعی از رفتارهای وسواسی، و تکراری را به صورت کلیشه ای از خود نشان می دهند. این رفتارها می توانند به شدت مخرب بوده و مانعی بر سر راه رشد همه جانبه فرد باشند. زیرا الزام فرد به انجام این فعالیت ها باعث می شود که انجام بسیاری دیگر از فعالیت های مورد نیاز را به تأخیر اندازد، رفتارهای کلیشه ای و تکراری نوجوانان اوتیسم اغلب بسیار محدود و فاقد تنوع است ممکن است ساعت ها به بخشی از یک شیء خیره شوند (مثلا فرمان و با چرخ ماشین و یا ماشین لباسشویی در حال چرخش) و یا شیفته شیء خاص (مثلا دکمه یک لباس) باشند. اغلب از نقش شیء و با کاربرد و عملکرد آن در کلیت سیستم (مثلا نقش چرخ یا فرمان در کلیت ماشین) اطلاعی ندارند. وجود چنین علائقی، مهارت های مربوط به بازی کردن کودک را تحت تأثیر خود قرار می دهد و مانعی برای رشد این حیطه به شمار می آید. به دلیل تفاوت الگوهای مورد استفاده برای بازی در این گروه از کودکان، سایر کودکان نیز میلی به بازی کردن با این افراد از خود نشان نمی دهند و بنابر این بازی های مشترک و تعاملی نیز زمینه رشد و توسعه نمی باید.

توجه به جزئیات امور روزمره نیز از ویژگی های این افراد به شمار می رود. رفتارهای وسواسی شامل فعالیت هایی مانند چیدن و سازماندهی و یا عملکردهای تکراری مانند خاموش و روشن کردن چراغ و با اصرار بر بسته بودن در است. یک فعالیت کلیشه ای عملکردی است که به طور مکرر تکرار می شود و تغییرات بسیار کمی در نحوه اجرای آن داده می شود. این فعالیت ها گاه با سرعت زیاد انجام می شود (مثلا بال بال زدن و تکان دادن دستها چرخاندن خود، ضربه زدن، تکان دادن خود و با تکان دادن سر به طرفین). تعدادی از این رفتارها می تواند به فرد آسیب برسانند. وجود چنین رفتارهایی باعث تفاوت میان فرد دارای اوتیسم و خواهر و برادر وی و با گروه همسالانش می شود و عاملی برای منزوی شدن اجتماعی این افراد به شمار می رود. دشواری های حسی نیز در این گروه از کودکان مشاهده می شود که به نوبه خود می تواند بر رفتارهای آنان و نوع تعامل با محیط تأثیر بگذارد.

بیماری اوتیسم چیست؟

بیماری اوتیسم چیست؟ علت بیماری اوتیسم چیست؟ اوتیسم اختلالی است که از زمان وجود بشریت بر روی کره خاکی وجود داشته است. با نگاهی گذرا به بسیاری از شخصیت هایی که در داستان ها و افسانه های گذشته وجود دارند می توان ویژگی های افراد دارای طیف اوتیسم را مشاهده کرد. شاید بتوان کیومرث شاهنامه را که از اجتماع گریزان بود و در کوه ها زندگی می کرد، پوستین پوشی کم حرف بود، فردی دارای رفتارهای مرتبط با بیماری اوتیسم در نظر گرفت؛ یا اغلب شخصیت های دارای رفتار غریب و نا آشنا، مانند سکوت دائم علیرغم توان گفتار و میل به گوشه گیری همراه با رگه هایی از هوشمندی را در بیشتر قصه ها و افسانه ها افرادی دانست که نشانه هایی از اختلال طیف اوتیسم را باز نمایی می کنند. مرکز تشخیص و درمان اوتیسم تهران زیر نظر دکتر صابر به بررسی علت اوتیسم و درمان تخصصی آن پرداخته است. کادردرمان اوتیسم با تشخیص علائم طیف اوتیسم، درمان مناسب و پیشرفته بیماری اوتیسم را در مرکز توانبخشی اوتیسم دکتر صابر ارائه می دهند.در مطلب فوق به توضیح این مطلب که طیف اوتیسم چیست و علت اوتیسم چیست پرداخته می شود.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

تاریخچه بیماری اوتیسم

بررسی شخصیت های تاریخی نیز تأیید کننده وجود چنین گروهی از افراد است. به عنوان مثال شاه کریستینای هفتم که در قرن هیجدهم میلادی بر دانمارک فرمانروایی می کرد، ویژگی های افراد دارای اوتیسم با عملکردهای بالا را نشان می داد. یا اغلب افرادی که به عنوان موارد گزارش شده ویژه در تاریخچه روانشناسی وجود دارند و به عنوان موارد پیچیده و ناشناخته ذکر شده اند، در بررسی های امروز نشانگان اوتیسم را از خود نشان می دهند. به عنوان مثال ویکتور یا پسر وحشی آویرن که توسط ایتارد مورد مطالعه قرار گرفته است و از خود نشانگانی مانند صحبت نکردن، بوییدن محيط و عدم علاقه به برخورد با دیگران را نشان می داده علائم ویژه ای از وجود اختلال طیف اوتیسم را داشته است. اما شناسایی این مجموعه از ویژگی ها، تحت یک نام واحد و توصیف افراد دارای این ویژگی ها تحت عنوان “اوتیسم” به کمتر از نیم قرن می رسد. اغلب کسانی که به عنوان پیشگامان اوتیسم شناخته می شوند یا هنوز در قید حیات هستند و یا به تازگی فوت کرده اند.

طیف اوتیسم چیست؟

واژه اوتیسم (برگرفته از در زبان یونانی) به معنی خود، بر اساس شواهد موجود در سال ۱۹۱۲ برای بار نخست در نوشته های بلولر مورد استفاده قرار گرفت. البته بلولر برای توصیف افراد دارای اوتیسم از این واژه استفاده نکرد بلکه او در مقاله ای به دو نوع شیوه تفکر اشاره کرده که یکی از آنها را شیوه منطقی خواند و دیگری را شیوه اوتیسمی، بلولر تفكر اوتیسمی را برای افرادی که علاقه ای به برخورد با دیگران ندارند و میلی به برقراری ارتباط ندارند به کار نبرد، به همین خاطر وی را به عنوان پیشگام شناسایی اوتیسمی معرفی نمی کنند، بلکه او برای بار نخست از این واژه در متون روانشناسی آکادمیک استفاده کرد.

شاید بتوان چنین نتیجه گیری کرد که در کل هیچ کشفی کاملا بدون ارتباط با دانش و اطلاعات دیگران وجود ندارد و هر چیز نوینی با واسطه و یا بدون واسطه تحت تأثير اتفاقات پیش از خود بوده و از آنها تأثیر گرفته است. به همین دلیل تعیین پیشگام واقعی و مستقل در زمینه اغلب کشفیات علمی کاری غیر ممکن و با حداقل غیر منطقی خواهد بود و هیچ کشفی کاملا اصيل نبوده و بدون ارتباط با وقایع پیش از خود نیست و هیچ کاشفی نیز به عنوان تنها عامل کشف خود در نظر گرفته نمی شود، با این وجود تعدادی از متخصصان و پژوهشگران فعال در حیطه اوتیسم از جمله پروفسور مایکل فیتز جرالد” از دانشگاه ترینیتی ایرلند، اعتقاد دارند که کانر، خود از این امر اطلاع داشت که پیش از او آسپرگر در مورد این اختلال صحبت کرده بود و به دلیل اینکه کانر که خود اصلا آلمانی بود و به خوبی به زبان آلمانی تسلط داشت، این پژوهش را خوانده و از آن الهام گرفته بود اما در مقاله خود اشاره ای به آن نکرده بود. بنابراین کاری غیراخلاقی و دور از شأن یک پژوهشگر انجام داده است کاری که اکنون سوء استفاده علمی خوانده می شود. اما عده ای دیگر از جمله “دکتر لورنا وینگ” که با آسپرگر ملاقات داشته معتقد است که کانر از این جریان اطلاع نداشت و دلیل او این است که کانر و آسپرگر هر دو معتقد بودند که از اختلالی متفاوت صحبت کرده اند و علائم گزارش شده آنان بر دو اختلال متفاوت دلالت می کند بنابراین دلیلی برای کار وجود نداشت که مقاله خود اشاره و یا استناد به مقاله آسپرگر بکند.

از تمام این موارد گذشته کسانی که مقاله آسپرگر را به زبان اصلی بررسی کرده اند معتقد هستند که شیوه نگارش و نوع استدلال ارائه شده توسط وی با توجه به استاندارهای آن دوره برای مقالات علمی، با مقاله نگاشته شده توسط کاتر قابل مقایسه نیست و مقاله کانر به مراتب دقیق تر و مناسب تر نگاشته شده است. به نظر می رسد که بداقبالی آسپرگر تنها استفاده از زبان آلمانی برای نگارش مقاله اش نبوده بلکه عوامل دیگر نیز در کم توجهی به یافته های وی نقش داشتند. از جمله این عوامل می توان به همدلی و علاقه آسپرگر به حزب نازی که در آن زمان آلمان تسلط داشت اشاره کرد. بررسی های تاریخی نشان می دهد که با توجه به باور حزب نازی به اصلاح نژاد و حذف افراد دارای مشکلات روحی و جسمی، فعالیت های آسپرگر در کلینیک کودکان دارای نیازهای ویژه با توجه به گرایش های فکری وی جای بررسی بیشتری دارد. اما فرزند وی مدارکی در دست دارد که نشان دهنده دیدگاه انتقادی آسپرگر نسبت به باورها و فعالیت های حزب نازی است.

در هر حال، دو پیشگام بزرگ در زمینه اوتیسم بدون شک کانر و آسپرگر هستند. هر دو فعالیت هایشان را در زمانی تقریبأ واحد (دهه ۱۹۳۰) شروع کردند. دو فردی که دارای شخیصت هایی کاملا متفاوت بودند. هرچند موضوعی که آنان مورد بررسی قرار دادند مشترکات فراوانی داشت، اما تفاوت های قابل توجهی نیز میان کار آن در مشاهده می شود. روانپزشک اسکاتلندی دکتر فرد استون’، از جمله افرادی است که با هر دو نفر ملاقات داشته. به باور وی تفاوت میان این دو فرد چشمگیر بود. کائر را در اواسط دهه ۵۰ میلادی در شهر ادینبورگ ملاقات کرد و او را شخصی خوش لباس، دقیق و دوست داشتنی یافت. همان، آسپرگر را در دهه ۶۰ میلادی در کنفرانسی در وین ملاقات کرد.

وظیفه آسپرگر در آن جلسه، پذیرش و خوش آمد گویی به شرکت کنندگان بود. کاری که به هیچ عنوان به آن علاقه ای نداشت. استون می گوید که آسپرگر به جای خوش آمد گویی و برخورد با دیگران در کنار در ورودی سالن کنفرانس روی صندلی نشسته بود. استون نتوانست با او وارد گفتگو شود، به باور او آسپرگر خود از اختلالی که شناسایی کرده بود رنج می برد. اغلب کسانی که با کانر برخورد کرده اند ، صمیمیت و رفتار دوستانه او را ستایش کرده اند. ظاهرش نیز تأیید کننده این امر بود، گوش های بزرگ و لبخندی شیطنت بار و مهم تر از همه، بذله گویی و نکته سنجی کلامی اش دیگران را تحت تأثیر قرار می داد، خبرنگار روزنامه ای در شهر بالتیمور که با وی مصاحبه کرده بود، جلسه مصاحبه را دو ساعت بذله گویی، نکته سنجی و تعریف خاطره ذکر کرده است. در همین مصاحبه اوج روحيه انسان گرایی زمانی مشخص می شود که به خبرنگار می گوید: “هر کودک، هر بزرگسال و هر فردی در جامعه خواستار سه چیز است؛ احترام، پذیرش و تأیید از جانب دیگران. اگر این سه مورد برای همه وجود داشته باشد، افراد جامعه علیرغم سطح توانایی هوشی و یا هر توان و استعداد دیگری قادر خواهند بود که به درستی عمل کنند. در مقابل آسپرگر به معنی واقعی دارای رفتاری قدیمی، اصیل و اقامنشانه بود. لورنا وینگ، وی را در سال ۱۹۷۹ در لندن ملاقات کرد. اندک زمانی پس از این ملاقات بود که آسپرگر در سال ۱۹۸۰ از دنیا رفت. وینگ می گوید که مکالمه به زبان انگلیسی انجام می شد و آنها در حالی که چای می نوشیدند، در مورد این موضوع صحبت می کردند، که آیا سندروم توضیح داده شده توسط وی نوعی اوتیسم است یا خیر و چه ارتباطی میان اختلال توضیح داده شده از جانب وی و سندروم معرفی شده توسط کانر وجود دارد. آسپر کاملا معتقد بود که سندرم توضیح داده شده توسط وی با سندرم معرفی شده کانر کاملا متفاوت است.

البته تأیید می کرده که همپوشی هایی میان این دو وجود دارد. وینگ می گوید که او می خواست آسپرگر را در مورد طیف بودن این اختلال قانع کند بنابراین از اختلالات طیف اوتیسم سخن می گفت. اما آسپرگر مؤدبانه این نظر را رد می کرد. چندین دهه بود که همه تصور می کردند مقاله سال ۱۹۴۳ کانر در مورد اوتیسم به نام “اختلال اوتیستیک تماس عاطفی” که در نشریه آمریکایی کودک عصبی” به چاپ رسید، نخسین مقاله ای است که در مورد اوتیسم به چاپ رسیده است و مقاله آسپرگر یک سال بعد (۱۹۴۴) تحت عنوان “اختلال روانی اوتیسم در دوره کودکی که در نشریه آلمانی “روانپزشکی و بیماری های اعصاب “” به چاپ رسید. بنابر این کانر پیشگام اوتیسم به شمار می رود. اما پنج سال قبل از آن (۱۹۳۸) در سخنرانی که آسپرگر در بیمارستان دانشگاه و بین ارائه کرد، از این اختلال صحبت کرد. او از اصطلاح “اختلال روانی اوتیسمی” سخن گفت، اصطلاحی که نشان می داد که منظور آسپرگر نوعی اختلال در شخصیت بود. این سخنرانی در همان زمان تحت عنوان “کودکی با ذهن غیر طبیعی” در هفته نامه وینا به چاپ رسید.

البته مدارک دیگری وجود دارد که نشان می دهد آسپرگر این اصطلاح را حتی قبل از آن نیز به کار برده است. دختر وی دکتر ماریا آسپرگر فلدر  که روانپزشک است، مدارک و مستنداتی دارد که نشان می دهد پدرش در سال ۱۹۳۴ از اصطلاح اوتیسم  استفاده کرده است. او نامه ای را که آسپرگر پس از مسافرت به شهر های لایپزیک و پستدام در آلمان برای همکاری در اتریش نوشته است به عنوان شاهدی بر این ادعا نشان می دهد. نامه ای که تاریخ آن به ۱۴ آوریل ۱۹۳۴ بر می گردد. در این نامه آسپرگر به دشواری های فراروی شناسایی این مفهوم اشاره می کند و پیشنهاد می کند که اصطلاح اوتیسم می تواند توصیف خوبی برای ویژگی های نشان دهنده این اختلال باشد. دختر آسپرگر در مورد دفتر خاطراتی صحبت می کند که آسپرگر در آن باورهای خود را یادداشت می کرده و در بخشی از آن به مشکل وجود تعصب در جامعه آلمان اشاره می کند و از مقاله ای چاپ نشده صحبت می کند که در آن انتقادات فراوانی را به دیدگاه نژادپرستانه حزب حاکم نازی وارد کرده است. هر چند کار هم می گوید که کودکان مورد نظر خود را از سال ۱۹۳۴ به بعد مورد مطالعه قرار داده است اما آسپرگر گروه کودکان مورد بررسی خود را پیش از دهه ۱۹۳۰ انتخاب و مطالعه کرده است.

نشانه های اوتیسم اختلالی را توضیح می دهد که رشد و گسترش مهارت های اجتماعی و ارتباطی فرد را مختل می کند. یعنی این تشخیص نشان دهنده نوعی اختلال رشدی است که با نقص در رفتارهای ارتباطی و کلامی و وجود الگوهای غیر طبیعی در هر دو زمینه مشخص می شود. این اختلال در افراد مختلف علائم متفاوتی دارد و برای جداسازی آن از سایر اختلالات، اصطلاح «اختلالات طیف اوتیسم» و یا مخفف آن ( ASD ) مورد استفاده قرار می گیرد. علت این امر این است که دسته ای از افراد وجود دارند که دارای اوتیسم هستند اما اثری از مشکلات و علائم دیگر در آنان مشاهده نمی شود و عملکردهای شناختی مشابهی با جمعیت عادی دارند، با وجود این ویژگی ها و علائم تشخيصي اوتیسم را نیز در خود دارند. این گروه با نام آسپرگر از سایرین جدا می شوند. براساس این اطلاعات می توان نتیجه گرفت که اختلال آسپرگر و علائم بیان شده توسط کانر با هم اختلالات طیف اوتیسم را تشکیل می دهند. بنابراین به جای استفاده از برچسب تشخیصی اوتیسم برای این دسته از اختلالات، دکتر اوتیسم از اصطلاح اختلالات طیف اوتیسم در کودکان استفاده می شود.

علایم اختلال طیف اوتیسم در کودکان

رفتار: پرخاشگری، رفتار تکانشی، گریه بیش از حد، تحریک پذیری، بیش فعالی، تکانشی بودن، تعامل اجتماعی نامناسب، تقلید غیر ارادی رفتار و حرکات دیگران، بی قراری، تکرار بدون معنای کلمات خود، ارتباط چشمی ضعیف، حرکات تکراری، جیغ زدن، خودآزاری، تکرار مداوم کلمات و فعالیت ها.

شناخت: علایق محدود به تعدادی اشیا و مشکل توجه کردن.

گفتار: صدای غیر معمولی، اختلال در گفتار و درک و بیان غیر کلامی، پژواک گویی، گفتار غیر هدفدار، نارساخوانی.

رشد: ناتوانی یادگیری یا تاخیر گفتار در دوران کودکی.

روان: افسردگی و درک نکردن عواطف.

عضلات: هماهنگی ضعیف، وجود تیک در عضلات، ناپخته بودن حرکات.

همچنین موارد دیگر در اختلال طیف اوتیسم رایج است: نگرانی و اضطراب، راه رفتن روی پنجه پا،فقدان همدلی، حساسیت به صدا و نور.

درمان ها: مدیریت عصبانیت و پرخاشگری، خانواده درمانی، تحلیل کاربردی رفتار ( ABA )، درمان رفتاری، پردازش حسی، درمان به وسیله حیوانات، گفتار درمانی.

مداخلات درمانی طیف اوتیسم

مداخله طیف اوتیسم اغلب توسط یک تیم میان رشته­ای انجام می­شود و بر ارتباطات ، مهارت­های اجتماعی ، مهارت­های بازی ، اختلالات حسی و اصلاح رفتار متمرکز می­شود. به دلیل تنوع زیاد در درمان بالینی ، مداخله باید کاملا  فردی باشد و مراجع به صورت مداوم ارزیابی مجدد شود ، زیرا رفتار­ها غالبا متناقض هستند. کاردرمانگران معمولا هنگام کار با کودک طیف اتیسم یک رویکرد یکپارچگی / مدولاسیون حسی را اتخاذ می­کند. نمونه ­هایی از مداخله کاردرمانی از رویکرد مبتنی بر حسی ، جلیقه وزین ، حرکت و نشیمنگاه نشستن ، اسباب­ بازی­های متحرک ، پروتکل ویلبارگر.

یک رویکرد رایج دیگر ، مداخله رفتاری فشرده است. عموما کاردرمانگران طیف اوتیسم در این رویکرد درگیر نیستند ، اما ممکن است مشاوره­ای با متخصصین مداخله رفتاری فشرده یا خانواده­های علاقمند به این روش ارائه دهند. این رویکرد از اصول منظمی برای آموزش به کودکان استفاده می­کند و به آن­ها می ­آموزد که چگونه هنگام ارائه کلمات خاص و محرک­های محیطی ، واکنش نشان دهند. روش­های موجود در مداخله رفتاری فشرده مبتنی بر این نظریه است که کودکان مبتلا به اتیسم به طور خود به خود از محیط خود یاد نمی­گیرند و باید درباره همه چیز­هایی که برای یادگیری احتیاج دارند آموزش دریافت کنند.

سوالات متداول:

1-چه تفاوتی بین اوتیسم و آسپرگر وجود دارد؟
سندرم آسپرگر در حال حاضر زیرمجموعه طیف اوتیسم محسوب می‌شود. تفاوت اصلی در عدم تأخیر در رشد زبان و هوش طبیعی یا بالاتر در افراد آسپرگر است.

2-تفاوت بین اوتیسم خفیف و شدید چیست؟
در نوع شدید، فرد ممکن است کاملاً غیرکلامی باشد و نیازهای حمایتی زیادی داشته باشد، در حالی که در نوع خفیف فرد می‌تواند با چالش‌های کمتری زندگی نسبتاً مستقلی داشته باشد.

مشکلات اوتیسم

در بررسی های انجام شده چندین مورد از مشکلات کودکان اوتیسم که والدین را نگران آینده کودکانشان می کند مشخص گردیده است . مشکلات اوتیسم می تواند موجب تاخیر در آموزش، مشکلات ارتباطی و.. شود. همچنین مشکلات اوتیسم در بزرگسالی شامل مشکل در یافتن شغل، تشکیل خانواده و زندگی مستقل می باشد که در زیر به آن اشاره می شود. مرکز درمان اوتیسم دکتر صابر با در اختیار داشتن امکانات روز دنیا به درمان کودکان اوتیسم در حیطه کاردرمانی، گفتار درمانی و روانشناسی کودک جهت رفع مشکلات بیماران اوتیسم می پردازد. دکتر اوتیسم با بررسی دقیق مشکلات اتیسم برنامه کاملی جهت درمان کودکان اوتیسم مشخص می نماید.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

مشکلات اوتیسم چیست؟

تعامل اجتماعی عبارت است از توانایی تطبیق یافتن و سازگار شدن با موقعیت‌های اجتماعی موجود و آتی، از طریق الگوبرداری سریع اجتماعی خیلی مهارت ها را بدون هیچ آموزشی به دست می‌آوریم. اما کودکان مبتلا به اوتیسم زمانی که هر یک رابطه دوطرفه قرار می‌گیرند با مشکلاتی از قبیل شناخت الگوهای اجتماعی و بروز رفتارهای مناسب احساسی و اجتماعی روبرو می‌شوند.

مشکلات عملکرد اجرایی کودکان اوتیسم

عملکرد اجرایی به توانایی شناختی بالاتری در زمینه برنامه ‌ریزی طولانی مدت، انتخاب و آغاز رفتارهای هدفمند و انجام چندین کار با هم و سازماندهی بین آن ها نیازمند است. اینکه آیا آسیب در عملکرد اجرایی دلیل یا نشانه ای از اوتیسم است. هنوز مشخص نشده است.

نقص در عملکرد اجرایی شامل مشکلاتی در درک احساسات، اشکال در تشخیص بیان چهره های مختلف، همچنین مشکلاتی در تقلید رفتار دیگران و بازی‌های تخیلی است. همچنین مشکل در برنامه ریزی برای شروع و خاتمه یک کار به نقص عملکرد اجرای فرد نسبت داده می‌شود.

مشکلات ارتباطی کودکان اوتیسم

برقراری رابطه دوستی نیز مثل خیلی از رفتارهای دیگر در مرحله معینی از رشد کودک صورت می‌گیرد. در مراحل اولیه کودک یاد می گیرد که در موقعیت بازی با کودکی دیگر شریک شده تا با آن کودک بازی کند. به وسیله این تغییر، مهارت‌های مشارکت کرده و رعایت نوبت ایجاد می‌شود اما یادگیری این مرحله به مرحله ی پس از آن که مستلزم درک متقابل در ارتباط دوستانه است، برای اغلب کودکان مبتلا به اوتیسم دشوار است. این قبیل کودکان به منظور پیشبرد رابطه دوستانه نیاز به حمایت دارند. این کودکان برای درک و پیشبرد جنبه‌های رابطه دوستانه نیاز به تمرین و آموزش در زمینه سلام کردن، تحسین کردن، نشان دادن مراقبت و دلسوزی و کمک کردن به دوست خود در مواقع ضروری دارند.

مشکل ارتباطات غیر کلامی

کودکان مبتلا به اوتیسم در درک ارتباطات غیرکلامی مشکلاتی دارند. آنها ممکن است نتوانند حالات چهره ها و طعنه (ادا و اطوار ها) را تشخیص ‌دهند و امکان دارد از یک جوک یا مکالمه برداشت غلطی کنند که این می تواند آنها را در معرض تمسخر دیگران قرار داده و در نتیجه موجب انزوای اجتماعی هر چه بیشتر آنها شود.

مشکل ارتباطات کلامی

یکی از ویژگی های کلینیکی که درباره اوتیسم گزارش شده، رشد نزدیک به زبان طبیعی در آن هاست. اگرچه رشد معنایی ممکن است یک جریان نسبتاً طبیعی را در آن طی کند ولی در عمل، کاربرد قوانین موجود در زمینه های اجتماعی در این گونه کودکان دچار اختلال است. این کودکان در اتمام یک مکالمه، ایجاد تماس چشمی موثر و آغاز کردن مکالمه و حفظ موضوعی که آنها انتخاب نمی‌کنند، با مشکل روبرو هستند. گفتار درمانی اوتیسم  در جهت بهبود مهارت های ارتباطی کودکان اوتیسم نقش مهمی دارد.

 دستاوردهای تحصیلی

اگرچه کودکان مبتلا به اوتیسم توانایی ذهنی در حد متوسط و متوسط رو به بالا دارند، ولی برای تحصیل نیاز به تلاش زیادی دارند. کودکان مبتلا به اوتیسم که بهره هوشی آنها حداقل در حد متوسط تخمین زده شده است، به دلیل نقص در یکپارچگی عملکرد سیستم عصبی، با مشکلات تحصیلی رو به رو هستند. منظور از این یکپارچگی تلفیق اطلاعات و داده های مختلف برای ایجاد بالاترین حد معناست و به عبارت دیگر ایجاد درکی از موقعیت‌ها و وقایع است. کاردرمانی اوتیسم در جهت افزایش توانایی های ذهنی کودکان اوتیسم نظیر حافظه، توجه و ادراک به بهبود مهارت های تحصیلی کودکان اوتیسم کمک می کند.

 مدیریت بر خود و حل مشکلات اوتیسم در بزرگسالی

مدیریت بر خود به چهار گروه کلی تقسیم بندی می شود: کنترل خود، ارزیابی خود، آموزش خود و راهنمایی خود. کودکان مبتلا به اوتیسم معمولا به راهنمایی مستقیم جهت رشد مهارتهای مدیریتی خود نیاز دارند. این کودکان به خصوص در زمینه‌های کنترل خود، تعادل هوشیاری و ایجاد آرامش درخود، با مشکل روبرو هستند. بعضی از این کودکان برای ایجاد آرامش در خود و کنترل رفتار خود ممکن است به اعمالی مثل رقصیدن، تکان دادن دست ها، دست زدن و یا ضربه زدن با انگشتان روی آورند. آموزش این موارد موجب بهبود عملکرد کودک و حل مشکلات اوتیسم در بزرگسالی می شود.

ادراکات حسی

کودکان مبتلا به اوتیسم در پردازش حسی با مشکلاتی روبرو هستند. اطلاعات حسی که از هفت حوزه حسی (بینایی، بویایی، چشایی، لامسه، عمقی، وستیبولار، شنوایی) دریافت می شوند، اگر به صورت موثر دریافت، سازماندهی و پردازش نشوند، باعث بروز رفتارهای غیر معمول بسیاری در این کودکان می گردند.

مهارت های حرکتی از دیگر مشکلات بیماران اوتیسم

کودکان مبتلا به اوتیسم معمولاً دست و پا چلفتی به نظر می رسند. تحقیقات نشان داده که این کودکان در حرکت جابجایی، تعادل، نوشتن، استفاده از قیچی، توازن و هماهنگی چشم و دست ها دچار مشکل هستند و به همین خاطر به این نتیجه می‌رسند که باید از فعالیت های ورزشی و بازی کناره ‌گیری کنند که همین باعث تشدید انزوای اجتماعی آنها می‌شود. برای رفع این مشکل و ایجاد انگیزه در کودک می‌تواند فعالیت های حرکتی را با کارهای مورد علاقه وی همراه نمود. مثلا اگر کودک مبتلا به اوتیسم در فعالیت‌های فیزیکی و مهارت‌های حرکتی مشکل دارد، می‌توان در طول این گونه فعالیت‌ها  وظایف دیگری از قبیل نگهداری از وسایل محاسبه ی امتیاز ها و یا زمان را به عهده او گذاشت و کودک را از فعالیت حرکتی معاف کرد.

مشکلات خواب در ا.تیسم:

اختلالات خواب یکی از شایعترین چالشهای کودکان مبتلا به اوتیسم است که براساس مطالعات سازمان جهانی بهداشت (WHO)، حدود ۵۰ تا ۸۰% این کودکان را درگیر میکند. این مشکلات نهتنها کیفیت زندگی کودک را تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه فشار قابل توجهی بر خانوادهها وارد میسازد. در این مقاله، به بررسی ریشههای خواب نامنظم، تأثیرات آن بر عملکرد روزانه و روشهای علمی بهبود خواب در کودکان اوتیستیک میپردازیم.

علل اصلی اختلالات خواب در اوتیسم

اختلال در ترشح ملاتونین: ملاتونین، هورمون تنظیم‌کننده چرخه خواب و بیداری، در بسیاری از کودکان اوتیستیک به‌صورت غیرطبیعی ترشح میشود. تحقیقات دانشگاه هاروارد نشان میدهد جهش‌های ژنتیکی مرتبط با اوتیسم، ممکن است بر عملکرد غده پینهآل (مسئول تولید ملاتونین) تأثیر بگذارند.

حساسیتهای حسی: نور، صدا یا حتی جنس لباس خواب میتواند موجب تحریک‌پذیری و بیقراری کودک شود. برای مثال، کودک ممکن است به‌دلیل صدای تیکتاک ساعت یا نور LED شارژر تلفن، ساعت‌ها بیدار بماند.

اضطراب و افکار تکراری: کودکان اوتیسم اغلب در «خاموش کردن ذهن» مشکل دارند. نشخوار فکری درباره اتفاقات روزانه یا نگرانی از تغییرات احتمالی (مثل مسافرت فردا) میتواند خواب را مختل کند.

پیامدهای خواب نامنظم بر کودک و خانواده

کم‌خوابی یا خواب بیکیفیت، افزایش رفتارهای کلیشه‌های، تحریک‌پذیری و کاهش تمرکز در یادگیری را به دنبال دارد. از سوی دیگر، والدین به‌دلیل بیدار ماندن‌های مکرر کودک، دچار خستگی مزمن و استرس روانی میشوند که این موضوع بر کیفیت مراقبت از کودک تأثیر میگذارد. مطالعه‌های در مجله Autism Research تأکید میکند کودکان اوتیستیک با اختلال خواب، تا ۳ برابر بیشتر از همسالان خود در معرض مشکلات رفتاری شدید قرار دارند.

سوالات متداول:

1-مشکلات تحصیلی کودکان اوتیسم معمولاً چه هستند؟
تمرکز بیشازحد روی جزئیات (مثلاً حفظ کردن کل متن بدون درک مفهوم)، مشکل در پیروی از دستورالعمل های گروهی، و خستگی سریع به دلیل اضافه بار حسی از موانع رایج تحصیلی هستند. استفاده از برنامه های آموزشی فردی (IEP) ضروری است.

2-مشکلات اوتیسم در نوجوانی چگونه تغییر میکند؟
در نوجوانی، مشکلاتی مانند اضطراب اجتماعی، افسردگی، و مشکل در مدیریت هیجانات تشدید میشود. همچنین، تغییرات هورمونی ممکن است حساسیت های حسی یا رفتارهای تکراری را افزایش دهد. حمایت روانشناختی و آموزش مهارت های زندگی در این دوره حیاتی است.

نقش جیوه در بروز اوتیسم

تحقیقات بسیاری در مورد نقش جیوه در علت اوتیسم انجام شده است که به بررسی رابطه مصرف جیوه و اوتیسم پرداخته است. اما هنوز هیچ تحقیق قابل اعتمادی بر اثر جیوه بر اوتیسم وجود ندارد. تاثیر جیوه در بروز اوتیسم نیاز به بررسی های بیشتر و تحقیقات دقیق تری دارد. اما سازمان نظارت بر غذا و دارو در مورد در معرض جیوه قرار گرفتن کودکان هشدار می دهند. دکتر صابر مدرس دانشگاه شهید بهشتی به گرد آوری تحقیقات انجام شده در این مقاله پرداخته است. با توجه به ناشناخته بودن علت اوتیسم درمان دقیق و تخصصی آن نیاز به تجربه و دقت بالا دارد. مرکز اوتیسم دکتر صابر در زمینه درمان اختلالات طیف اوتیسم به کاردرمانی اوتیسم و گفتار درمانی اوتیسم، همچنین خدمات روانشناسی می پردازد.

تاثیر جیوه بر اوتیسم

آنان می گویند متیل جیوه که ماده سمی در تیمروزال است، ممکن است بچه‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. سازمان نظارت بر غذا و دارو نیز والدین در مورد در معرض جیوه قرار گرفتن کودکان هشدار داده است. این سازمان توصیه می‌کند که خانم‌های باردار به کسانی که زمان زایمان آنها فرارسیده است، در دوران بارداری مقدار مصرف غذاهای دریایی را محدود کنند. افزون بر آن، برخی پزشکان اظهار می‌کنند که علائم مسمومیت با متیل جیوه مشابه اوتیسم است، اما متخصصان دیگر مخالف این عقیده‌اند.

مقاله‌ای در سال ۲۰۰۴ در مجله مادر جونز چاپ شد که ارتباط میان متیل جیوه و اوتیسم را توجیه کرد و احتمالا گام دیگری در توضیح این رابطه برداشت. از طرف دیگر صرفاً با وارد شدن جیوه به سیستم بدن کودک یک زنجیره ای تکاملی از اتفاقات ایجاد می شود. جیوه در واکسن ها برای آن کودکانی که از قبیل مشکوک دفع ماده از بدن را داشته‌اند، مصداق ضرب المثل (زین حصیری کمرشتر را شکست) بوده است. دانشمندانی که به این نظریه، معتقدند می‌گویند تعدادی از کودکان که مبتلا به اوتیسم تشخیص داده شدند، جیوه زیادی در خونشان داشتند و مقداری از این جیوه ممکن است با واکسن وارد بدن آنان شده باشد. آنها نمی‌توانستند آن را مثل اکثر کودکان دفع کنند و در نتیجه اوتیسم ایجاد شده است.

جیوه و علت اوتیسم

با توجه به اینکه هیچ تحقیق قابل اطمینان و طولانی مدتی که رابطه مستقیم میان اوتیسم و جیوه را اثبات کند وجود ندارد، پذیرفتن قاطع این فرضیه مشکل است. به عبارت دیگر، این فرضیه فقط برای شمار اندکی از کودکان اتیستیک در خور توجه است (همه کودکان اوتیستیک مشکل تجمع جیوه خارج از گردش خون را ندارند.) افزون بر این، در طی سالهای اخیر مقدار    تیمروزال  در واکسن ها از سوی سازندگان آنان به صفر رسیده و یا کمتر شده است، ولی میزان اوتیسم همچنان در حال افزایش است! متیل جیوه همچنین در غذاهای دریایی نیز یافت شده و گفته شده است آنچه که یک کودک خاص را تحت تاثیر قرار می دهد، مصرف ماهی یا صدف در دوران بارداری توسط ما مادر، یا توکسین های مملو از جیوه که زن یا بعدها فرزندش ممکن است ناآگاهانه در معرض آن قرارگیرند، نیست، بلکه واکسن تیمروزال لاسه است. حوادث دیگری نیز می تواند در شروع اوتیسم موثر باشد. تمرکز روی این موضوع که چه موقع کودک واکسینه می شود، بسیار آسان تر از دنبال کردن غذایی است که کودک خورده و یا اسباب بازی است که دست کاری کرده است. بررسی دوباره گام های موفقیت آمیز است، زیرا خطر می تواند هر جایی در کمین باشد. البته شاید هم هیچ خطر محیطی وجود نداشته باشد! بسیاری از والدین معتقدند که مشکلات کودکشان به فاصله کوتاهی پس از واکسیناسیون ایجاد شده است. آنها می گویند پیش از آنکه کودک نوپای آنها به قرارملاقات های منظم با متخصص اطفال و دریافت موجی از تزریقات عادت کند، کودکی عادی، هوشیار و کنجکاو نسبت به دنیای اطرافش بوده است، اگرچه احتمال کمی وجود دارد که ارتباطی بین این دو وجود داشته باشد. درست است که علائم اوتیسم در همان دوره زمانی که کودکان بخش عمده‌ای از تزریق را دریافت می‌کنند، ظاهر می‌شود و پیامدهای نامطلوبی، از جمله بی اشتهایی و تب احتمال دارد ناشی از واکسیناسیون باشد اما هرگز اثبات نشده است که واکسیناسیون باعث توقف یادگیری و زبان کودکان میشود، و کودکی که در گذشته فردی اجتماعی بوده، ناگهان دچار عدم توانایی در برقراری ارتباط با دیگران شود و یا اینکه باعث تقویت رفتارهای وسواس گونه‌ای که در کودکان اوتیستیک شایع است، می شود و یا این واکسن‌ها عامل اوتیسم هستند. ارزش واکسن ها خیلی مهمتر از گمانی اثبات نشده در خصوص آنهاست. دهها سال متمادی و حی قرن‌ها بیماری‌های مرگبار یا مسری مثل فلج اطفال یا دیفتری بسیاری از کودکان را می کشت و کشف واکسن ها به توقف انتشار آنها کمک کرد و زندگی بسیاری را نجات داد، اما اگر هرکسی بشنود که واکسن ها خطرناک هستند و آنها اجتناب کند، بیماری‌هایی که تقریباً با واکسن از بین می روند، دوباره می‌توانند جایگاهی پیدا کنند و سلامت عمومی جامعه را به خطر بیندازند.

سوالات متداول:

1-آیا پر کردن دندان‌های آمالگام (حاوی جیوه) برای کودکان اوتیستیک خطرناک است؟
پاسخ: سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) پرکردگی‌های آمالگام را برای کودکان بی‌خطر می‌داند. مقدار جیوه آزاد شده از این پرکردگی‌ها بسیار ناچیز است و هیچ مدرکی مبنی بر ارتباط آن با اوتیسم وجود ندارد.

2-آیا آزمایش جیوه برای کودکان اوتیستیک لازم است؟
پاسخ: مگر در موارد خاصی که قرار گرفتن در معرض جیوه به مقدار زیاد محرز باشد (مثل نشست جیوه در خانه)، این آزمایش‌ها معمولاً ضرورتی ندارند و ممکن است منجر به درمان‌های غیرضروری شوند.

علت عمده بروز اختلال اوتیسم

در مورد علل اوتیسم هیچکس دقیقا نمی داند. بحث در مورد علت های ممکن بسیار مشکل است، زیرا نظریه های بسیاری وجود دارد. محققان برای قابل درک کردن علت عمده اوتیسم، بسیار کوشیده ند و پیشرفت‌هایی هم به سمت شناسایی و مشخص کردن علت ژنتیکی اوتیسم داشته اند برای مثال تست ژنتیک اوتیسم، اما تعیین یک علت یا مجموعه ای از علل برای اوتیسم هنوز ممکن نیست. مرکز اوتیسم دکتر صابر در زمینه تشخیص علت اوتیسم و درمان های توانبخشی نظیر کاردرمانی اوتیسم و گفتار درمانی اوتیسم و روانشناسی اوتیسم می پردازد.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

علت عمده بروز اختلال اوتیسم-علت اوتیسم چیست

البته این موضوع تعجب برانگیز نیست، زیرا اوتیسم بر خلاف بسیاری از اختلالات دیگر دوران کودکی، بیماری مبهم و رمز آلودی است. اوتیسم اشکال بسیار متنوع دارد و هر فرد مبتلا ممکن است طیفی از علائم و رفتار ما را بروز دهد که در افراد دیگر معمولا دیده نمی‌شود. به علاوه، هیچ راهی برای پیشگیری از آن (قبل از تولد کودک یا بعد از آن) وجود ندارد و این کودکان در درجه اول میان مشاهدات تشخیص داده می‌شوند.

فقدان اطلاعات در خصوص علت اوتیسم ناراحت کننده است، ولی با وجود بسیاری از والدین و سازمان‌هایی که برای یافتن پاسخ اصرار می‌کنند، به دست آوردن راه حل چندان دور از ذهن نیست. متاسفانه بسیاری از متخصصان خودخواه مدعی شده اند که علت اصلی بروز اوتیسم و مداخله آن را یافته اند. اگرچه باور کردن آنها وسوسه برانگیز است، ولی بسیار مهم است که در هنگام نسخه نویسی برای فرضیه های مختلف احتیاط کنیم، زیرا چیزهایی که آنها بدان توجه کرده‌اند، تنها حدس و گمان و فرضیاتی است که تحقیقات مربوط به اختلال طیف اوتیسم، هنوز آن را به طور کامل اثبات نکرده است.

واکسن سه گانه و اوتیسم

در حالی که برخی محققان ادعا می کنند واکسن ها باعث افزایش میزان اوتیسم می‌شوند بیشتر متخصصان این طور فکر نمی کنند. تحقیقی در ژورنال داروسازی انگلستان به نام The lancet به چاپ رسید که توسط دکتر اندرو ویک فیلد انجام شده بود و نشان داد که واکسن سه‌گانه MMR (سرخک ، اوریون ، سرخجه) امکان صدمه زدن را دارد. این نتیجه گیری غیر قابل اعتماد بوده است و بسیاری از متخصصان که روی این موضوع کار کرده بودند بسیاری از خطاها را در یافته هایشان پذیرفتند.

طبق گزارش های دکتر نیل هالسی از مرکز تامین واکسن دانشگاه جان هاپکینز، مدرسه سلامت عمومی بولومبرگ، کسی که در زمینه سوال های مربوط به واکسن در رادیو نشنال پابلیک در برنامه (صحبت از ملت) در سال ۲۰۰۳ به طور کامل شرح داد که در روش مطالعه Lancet نقایص زیادی وجود داشته است. در حقیقت مطالعه‌ای که پس از آن در ژورنال داروسازی New England به چاپ رسیده، اطلاعات مشابهی را مرور کرده و مدارک ناقصی از هرگونه رابطه مستقیم بین واکسن و اوتیسم را به دست آورده بود. دانشمندان دانمارکی در تحقیقات خود تقریبا ۴۰۰ هزار کودک را که واکسن MMR دریافت کرده بودند، بررسی کرده و با مقایسه آنها با چند هزار کودک دیگر که این واکسن را دریافت کرده بودند، تفاوت بسیار کوچکی را در میان این دو گروه از لحاظ میزان اوتیسم مشاهده کردند. عده ی دیگری از گروه مخالف، از واکسن تیمروزال که ماده نگهدارنده در برخی واکسن ‌هاست را به عنوان عامل ایجاد اوتیسم یاد کرده‌اند اما جالب اینجاست که به واکسن MMR مشکوک نیستند.

همچنین بعضی متخصصان اطفال نسبت به واکسینه کردن کودکان در زمانی که ناخوش است یا تب دارد و یا مثلا مبتلا به آنفولانزا است، هشدار می‌دهند در هنگام تب کودکان نباید واکسینه شوند، زیرا در هنگام بیماری سیستم ایمنی بدن ضعیف شده است و واکنش های نامطلوب مثل تحریک ‌پذیری و تب درجه پایین باقی می‌ماند. پس بهتر است قرار ملاقات برای واکسیناسیون به زمان دیگری واگذار شود تا کودک کاملا خوب شود، و اگر تردید وجود دارد که کودک در اثر واکسن به این حالت دچار شده است، والدین باید به برنامه‌های دولتی مراجعه کنند که برای فرزندشان برنامه واکسن متعادلی ارائه می‌کند.

تست ژنتیک اوتیسم

امروز دانشمندان بر این باورند که یک جزء ژنتیکی قوی باعث اختلال تکاملی می شود اما به جای اینکه یک ژن مسئول اختلال تکاملی باشد احتمالاً شمار معدودی از آنها در این بیماری شرکت دارند برای درک دقیق اینکه در ژن ها اتفاقی و در چه زمانی رخ می دهد به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است با اینها هنوز هم علم ژنتیک به تنهایی از توسعه علت بروز اوتیسم عاجز است؟ بسیاری از خانواده‌های با بیش از یک فرزند خواهر و برادرها به بیماری دچار آن می‌شوند یا در نمودار تاریخچه زندگی هیچ ستونی از شجره نامه کودکانی نداشته است که تشخیص داده شده باشند یا علائم آن را داشت نشان دهند که بتوان اختلال را به آن نسبت داد از این رو اکثر محققان معتقدند که نیروهای خارجی هم مقصر هستند اما اینکه این نیروها به طور دقیق در چه هستند هنوز مورد بحث و بررسی است.

آیا اوتیسم ارثی است- اوتیسم از مادر به ارث می رسد؟

هر مشکلی که برای کودکان پیش بیاید، مهم این است که والدین همه تقصیرها را به گردن خود نیندازند. وقتی کودکی به اوتیسم مبتلا می شود طبیعی است که والدین به خودشان به عنوان یک فرد مسئول نگاه کنند آیا اوتیسم از مادر به ارث می رسد؟ از سوالات شایع والدین است. اگرچه خوشایند نیست چون آنها به خودشان اجازه می‌دهند چیزی را که ضرورتا یک وضعیت غیر قابل کنترل است تا اندازه‌ای تحت کنترل در بیاورند. این موضوع به آنها اجازه می‌دهد که اختلال را درک کنند و باعث ایجاد سلول های زیاد و پاسخ های محدودی در ذهنشان شوند، به ویژه این طبیعی است که عقایدی سراغ والدین بیایند که ادعا می کنند آنها در بروز اوتیسم در فرزندشان مقصر بوده اند‌. اما هنوز بسیاری از این نظریه ها به اعمالی که آنها به عنوان والدین انجام می‌دهند اشاره می‌کنند مثلا خواب ناکافی در دوران بارداری و در پی آن، امکان زایمان زود هنگام یا موافقت با پیشنهاد پزشک برای واکسیناسیون. آنها تصور می‌کنند اگر این کارها انجام نمیشد، کودکشان به اوتیسم مبتلا نمی شد، این نظریه تفاوت زیادی با نظریات بعضی از پزشکان قدیمی در مورد مادران یخچالی ندارد. نتیجه این نظریه آن است که اگر مادری با کودک خود که در شکم دارد، ارتباط بهتری برقرار کند، می‌تواند از بروز اوتیسم جلوگیری کند. اما امروزه می‌دانیم که دیگر رابطه مادر و کودک، تاثیری در ابتلای کودک به اوتیسم ندارد و دانش معاصر از نظریه هایی که ادعا می‌کنند علت اوتیسم را توضیح می‌دهند حمایت نمی‌کند. شرایط روی همه کودکان بدون توجه به نژاد ثروت یا تحصیلات اثر می گذارد. بنابراین، والدین هیچ کاری انجام نداده اند که باعث اوتیسم شود.

سوالات متداول:

1-تأثیر عوامل محیطی بر علت عمده بروز اوتیسم چیست؟
عوامل محیطی به‌تنهایی نمیتوانند علت اصلی اوتیسم باشند، اما در ترکیب با استعداد ژنتیکی ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهند. برخی از این عوامل شامل قرار گرفتن مادر در معرض آلایندههای هوا (مانند ذرات ریز)، عفونت‌های دوران بارداری (مثل سرخجه)، مصرف داروهای خاص (مانند والپروات در درمان صرع)، یا کمبود مواد مغذی (مانند اسید فولیک) هستند. مطالعات همچنین نشان داده‌اند که قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مختلکننده غدد درونریز (EDCs) ممکن است بر رشد عصبی جنین تأثیر بگذارد. با این حال، ارتباط این عوامل با اوتیسم اغلب غیرمستقیم است و نیاز به تحقیقات بیشتر دارد.

2-تفاوت‌های ساختاری مغز چگونه در علت عمده بروز اوتیسم تأثیر میگذارند؟
مطالعات تصویربرداری مغزی نشان دادهاند که در برخی افراد مبتلا به اوتیسم، نواحی خاصی از مغز مانند آمیگدال، قشر پیشپیشانی، و مخچه ممکن است از نظر اندازه یا فعالیت متفاوت باشند. برای مثال، افزایش حجم مغز در سالهای اولیه زندگی یا اتصالات غیرطبیعی بین نورونها (هم‌بارزی بیش از حد یا کمبود ارتباط) میتواند در بروز علائمی مانند مشکلات اجتماعی یا رفتارهای تکراری نقش داشته باشد. این تفاوتها احتمالاً ناشی از اختلال در مراحل رشد عصبی در دوره جنینی یا اوایل کودکی هستند که تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و محیطی شکل میگیرند.