توانبخشی یکی از درمان های اساسی در حیطه درمان بیماران پارکینسون می باشد. پس از تشخیص علایم پارکینسون توسط دکتر پارکینسون و تعیین علت پارکینسون استفاده از کاردرمانی پارکینسون و گفتاردرمانی پارکینسون موجب تسهیل روند درمان و توقف سیر بیماری می گردد. گفتاردرمانی پارکینسون، در زمینه بهبود گفتار بیمار و وضوح کلام، بهبود حجم تنفسی و اختلالات بلع همراه با پیشرفت بیماری به صورت تخصصی فعالیت می نماید. مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر در تهران به صورت حرفه ای به ارائه خدمات گفتاردرمانی پارکینسون در کلینیک و گفتاردرمانی در منزل بیماران می پرازد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
گفتاردرمانی پارکینسون و ارتباطات
متغییرها در ارتباط حرکتی (پویا) رایج هستند. این تغییرات در افرادی که مبتلا به پارکینسون هستند میتوانند در هر سطحی از شرایط اتفاق بیفتد. این تغییرات معمولا پیش میروند، تغییرها ممکن است بر روی دو عامل کند. جنسی و ارتباط طولانی با شریکها، به علاوه ارتباطات با هم نژادها، بچه ها و دوستان تاثیر بگذارد.
این مسئله میتواند شخص را پرخاشگر کرده و شخص احساس کمبود و ضعف کند. از دست دادن نقش به عنوان متکلف هم چنین ممکن است ایجاد کشش (تنش) و خطاهای مالی، به علاوه کمبود خودبینی و احساس ارزشهای خود، برای فرد مبتلا به پارکینسون کند.
سختی های ارتباط، افسردگی، و نوسانات خلق، همه ی اینها میتواند مانع از رسیدن به یک زندگی نرمال شوند. خستگی، خواب پریشان و کمبود علاقه به رابطه ی جنسی نیز سبب بر هم زدن تعادل زندگی میگردند. فهمیدن اطلاعات در مورد شرایط و پیشرفت بیماری باید توسط فرد و خانواده انجام شود.
اگرچه تمام تیم یک نقش را در جهت برقراری و حفظ ارتباطات انجام میدهند، اما کاردرمانگر با حضور در جلسات درمانی در منزل، به فرد و سایر اعضای خانواده بصیرت لازم در راستای حفظ ارتباطات را میدهد.
دستورالعملها:
گفتاردرمانی برای حمایت فرد مبتلا به پارکینسون در بهره بری از حداکثر توانایی ها همراه با فشار پارکینسون روی نقش هایشان و ارتباطشان توصیه شده است که:
ترویج نگهداری نقشهای نرمال و کارهای یکنواخت و روزمره و عادت اجتماعی بواسطه ی پیشنهاد دادن و تمرین کردن و اصلاح وظایف.
به یادآوردن و دوباره تکرار کردن کارهای یکنواخت شبانه برای کاهش اختلال خواب.
انجام یک برنامه ی مدیریت خستگی
فعالیت بر روی نگرانیهایی در مورد سلامتی و تندرستی خانواده (شامل روابط جنسی) بدون تاخیر، بواسطه ی ارجاع به یک سیستم حمایت خانواده، مشاور و یا پرستارهای با تجربه.
گفتاردرمانی پارکینسون
برای افرادی که در کار تمام و یا پاره وقت هستند، تشخیص پارکینسون سوالهای بسیاری را در ذهن آنها ایجاد میکند. با این حال، با مدیریت صحیح، برخی از مردم می توانند برای چندین سال به کار ادامه دهند.
افشای تشخیص، یک امر بسیار شخصی است و مردم در زمان افشای آنها به دلایل مختلف متفاوتاند. گفتن به یک کارفرما به این معنا نیست که تشخیص فرد یک خبر عمومی و کلی است، اگر چه دادن برخی از اطلاعات به همکاران اغلب به حمایت و کمک بهتر در محل کار منجر میشود.
اگر داشتن پارکینسون بر سلامت و ایمنی در محل کار تاثیر گذار باشد، کارفرما باید مطلع شود تا بتوانند یک ارزیابی از خطرات انجام دهد. همچنین کارفرمایان باید در مورد هر ناتوانی موثر بر کارمند به منظور ایجاد هر گونه تغییرات معقول مطلع باشند.
نگهداری (حفظ) شغل یک حوزه ی روبه رشد برای کاردرمانگران است و افزایش بدنه ی تحقیقات نشان میدهد که تأثیر مثبتی از ورود حرفه ای به کار برای افراد مبتلا به اختلالات عصبی پیشرونده وجود دارد.
برای گفتاردرمانی با هدف رسیدگی به مسائل مرتبط با افراد مبتلا به پارکینسون، توصیه میشود که:
حمایت و اطلاعات درباره ی طرحهای حفظ کار باید جهت افشای تشخیص ممکن در زمان مناسب برای هرفرد ارائه گردد.
کاردرمانگران باید نقش حامی طرفدار کار را اتخاذ نمایند، و درصورت نیاز ارائه دهندهی یک لینک بین شخص مبتلا به پارکینسون، محل کار و خدمات دولت از قبیل مشاوران اشتغال ناتوانی و دسترسی به کار گردند.
راهنمایی در مورد نقش کارفرما و مسئولیت تحت قانون تبعیض ناتوانی ۲۰۰۵ (دفتر بخش عمومی کار گردند. اطلاعات ۲۰۰۵) داده شود.
اگر مشکلات عملی در محل کار تجربه شود، باید بازدید ارزیابی کار بدون تأخیر انجام شود، تا به طور کامل مشکلات کلیدی فیزیکی و شناختی مشخص و منتشر گردد.
توصیه ها باید در مورد تنظیمات محل کار، منطقی و مورد نیاز باشد تا فرد مبتلا به پارکینسون به صورت جسمی و شناختی قادر به انجام کار خود باشد، برای مثال تغییرات محتوای نقش، ساعت کار و انتظارات، و غیره.
اگر فرد مبتلا به پارکینسون تصمیم به توقف کار میگیرد، به لحاظ عاطفی، عملی و تاثیر مالی باید مورد بررسی قرار گیرد و بحث با کارفرمایان، منابع انسانی و / یا اتحادیه های کارگری، برای ایجاد مطلوبترین شرایط و زمان برگزار شود.
احتمالاً برای اولین بار است که با واژه آفازی ( aphasia ) یا زبان پریشی مواجه شده اید. ممکن است برای شما این سوالات پیش بیاید که آفازی چیست؟ به چه صورتی پیشرفت می کند؟و چه مشکلات دیگری با این اختلال رخ می دهد؟ کلمه آفازی از دو بخش تشکیل شده است، بخش اول a به معنی عدم و فقدان و phasia به معنی صحبت کردن است. اختلال آفازی یا زبان پریشی به این معنی است که مواردی را که قبلاً فرد می توانسته است بیان کند الان قادر به بیانشان نیست و از توانایی های زبانی نمی‌تواند مانند قبلا استفاده کند. یکی از علت آفازی نرسیدن خون به نقاطی از مغز و آسیب مغزی است. در درمان آفازی در کودکان و بزرگسالان تشخیص نوع آفازی به صورت آفازی بروکا، آفازی ورنیکه و آفازی گلوبال بسیار مهم می باشد. گفتار درمانی آفازی نیاز به تشخیص آفازی و نوع آن دارد. گفتاردرمانی برای زبان پریشی می تواند در آسیب های ناشی از سکته مغزی، ضربه مغزی، تومورهای مغزی و عفونت ها و… در جهت بهبود اختلالات شناختی و زبانی و گفتاری افراد مداخله کند. مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر در زمینه گفتاردرمانی آفازی به صورت تخصصی فعالیت می نماید. از دیگر خدمات گفتاردرمانی دکتر صابر، گفتار درمانی در منزل است که در کودکان با مشکل آفازی بکار می رود. در این مطلب به این سوال پاسخ داده می شود که منشا آفازی چیست و گفتار درمانی آفازی و رهنمود هایی برای درمان آن ارائه می گردد.
آفازی چیست؟
هر انسانی از زبان ( language ) استفاده می کند. حرف زدن، یافتن کلمات صحیح، فهمیدن، خواندن، نوشتن، حالت های صورت و زبان بدن ( body language ) شکل های مختلف استفاده از زبان هستند. توقف یک یا چند مورد از این عملکردهای زبانی ناشی از آسیب مغزی.
کلمه آفازی از دو بخش تشکیل شده است: ( a+phasia ) که ( a ) به معنی عدم و فقدان+ ( phasia ) به معنی صحبت کردن است. به این معنی است که مباردی را که قبلاً فرد می توانسته است بیان کند الان قادر به بیانش نیست از توانایی های زبانی نمی‌تواند مانند قبلاً استفاده کند. علاوه بر آفازی امکان دارد فلج عصبی رخ دهد و همچنین مشکلات مربوط به:
فعالیتهای هوشیارانه
مشاهده اطراف
توجه و تمرکز و حافظه
اکثر افراد روزانه تعدادی از این مشکلات را تجربه کرده اند که در این شرایط قادر به بیان چیزی که می خواستند بگویند و یا درک حرفهای دیگران نبوده‌اند. این اتفاق ممکن است داخل شهر و محل زندگی خود با تسلط زیاد به زبان مادری رخ دهد، مثلاً هنگام ملاقات با یک دکتر. در مکان هایی که فرد به زبان و ظرفیتهای ارتباطی آنجا تسلط کمتری دارد اکثر اوقات به نسبت جمعیت بومی محدودتر است مثلاً همیشه در سفارش دادن غذایی که دوست دارد موفق نمی شود. افرادی که از آفازی یا زبان پریشی رنج می برند هر روز این مشکلات را تجربه می کنند،بنابراین نتیجه می گیریم که آفازی یک اختلال زبانی است.
مغز ما برای فعالیت به اکسیژن و گلوکز نیاز دارد. اگر به علت آسیب مغزی در فرایند خون رسانی در ناحیه ای از مغز اختلال ایجاد شود سلول های آن ناحیه از بین می رود. در اکثر افراد نواحی مسئول زبان در نیمکره چپ مغز قرار دارد. در مواردی که آسیب مغزی در این نواحی زبانی رخ میدهد آفازی یا زبان پریشی بروز می کند.
علت آفازی چیست؟
مغز ما برای فعالیت به اکسیژن و گلوکز نیاز دارد. اگر به علت آسیب مغزی در فرایند خون رسانی در ناحیه ای از مغز اختلال ایجاد شود سلول های آن ناحیه از بین می رود. در اکثر افراد نواحی مسئول زبان در نیمکره چپ مغز قرار دارد.در مواردی که آسیب مغزی در این نواحی زبانی رخ می دهد آفازی بروز می کند. هیچ وقت مشکلات دو فرد مبتلا به آفازی کاملا شبیه به همدیگر نیست.
پس علت آفازی در افراد مختلف متفاوت می کند میزان مشکلات ناحیه و آسیب مغزی ظرفیتهای زبانی اولیه و ویژگی های شخصیتی فرد بستگی دارد. بعضی از افراد مبتلا به خوبی قادر به درک زبان هستند اما دریافت واژگان صحیح یا ساختن جملات مشکل دارند در سمت دیگر بعضی از مبتلایان حرف می‌زنند اما درک و فهمیدن حرف های آنها برای شنونده دشوار است.
ظرفیتهای زبانی افراد مبتلا به آفازیا در این طیف قرار دارد توجه به ظرفیتهای کلی ذهنی افراد مبتلا به آفازی گلوبال در معرض خطر قرار دارد تقریبا همیشه بعد از آسیب تا اندازه‌ای بهبود خود به خودی رخ میدهد این بهبود جزئی است و کامل موفقیت در بهبودی می تواند با تمرین زیاد تلاش و مراقبت به دست آید.
علائم آفازی چیست؟
هیچ وقت مشکلات دو فرد مبتلا به آفازی کاملا شبیه هم دیگر نیست پس آفازی در افراد مختلف متفاوت بروز می کند. میزان مشکلات به ناحیه و شدت آسیب مغزی، ظرفیتهای زبانی اولیه و ویژگی های شخصیتی فرد بستگی دارد.
بعضی از افراد مبتلا به خوبی قادر به درک زبان هستند اما در یافتن واژگان صحیح یا ساختن جملات مشکل دارند. در سمت دیگر بعضی از مبتلایان به آفازی حرف می زنند اما درک و فهمیدن حرف های آنها برای شنونده دشوار است.
ظرفیتهای زبانی افراد مبتلا به آفازیا یا زبان پریشی در این طیف قرار دارد. با توجه به ظرفیتهای کلی ذهنی افراد مبتلا به آفازیای فراگیر در معرض خطر قرار دارد. تقریباً همیشه بعد از بروز آفازی یا زبان پریشی تا اندازه‌ای بهبود خود به خودی زبان رخ می دهد. این بهبود جزئی است و کامل نیست.موفقیت در بهبودی می تواند با تمرین زیاد تلاش و مراقبت به دست آید.
نحوه بروز و پیشرفت آفازی
منشاء آفازی چیست. آفازی ناشی از آسیب مغزی است. منشاء آسیب مغزی اغلب یک آسیب شریانی است مانند اختلالات سکته مغزی، پارگی عروق مغزی، سکته قلبی ناقص که در اصطلاح پزشکی به این موارد ( CVA « cerebral vascular accident» ) یا آسیب عروقی مغزی گفته می شود. ضربه مغزی (ضربه هنگام تصادف) و غده های مغزی ( brain tumors ) موارد دیگری است که باعث بروز آفازی میشود.
چه مشکلات دیگری با آفازی رخ می دهد؟
آفازی به ندرت به تنهایی بروز می کند. اغلب نواحی دیگر مغز هم آسیب می بینند. مثال هایی از مشکلات همراه به شرح زیر است:
فلج نیمه بدن ( hemiplegia ) : اغلب سمت راست بدن از کار می افتد.
از دست دادن نصف بینایی ( hemianopsia ) : فرد چیزهایی که در نیمه سمت ناسالم قرار دارد را نمیبیند.
آپراکسیا ( apraxia ) : فرد در انجام فعالیت های ناخودآگاه و غیر ارادی مشکل ندارد ولی در انجام فعالیت های ارادی مشکل دارد.
اختلال بلع ( dysphagia ): مشکلات خوردن،نوشیدن و بلع مواد غذایی.
مشکلات حافظه ( memory problems ) : حافظ هنگام یاد آوری اطلاعات زبانی نقش بزرگی را ایفا میکند پس از واکنش متفاوت به مسائل مختلف: بعد از حادثه کنترل احساسات دشوار میشود و واکنش ها تغییر پیدا میکند.
صرع ( epilepsy ) : معمولاً صرع بعد از بهبود یک بافت آسیب دیده در مغز بروز میکند.
توجه: بعد از ترخیص از بیمارستان اکثر افراد مبتلا به آفازی یا زبان پریشی به فرایندهای درمانی بیشتری نیاز دارند. بهتر است از پزشک معالج در مورد ادامه درمان و بهبودی سوال شود. درمان آفازی معمولاً توسط آسیب شناسان گفتار و زبان انجام می گیرد. مدت زمان درمان به شدت آفازی،شرایط بهبود و امکانات در دسترس بستگی دارد.
درمان آفازی چیست
روش افراد مبتلا به آفازی یا زبان پریشی برای درک و گفتن تغییر پیدا می کند. افراد می توانند با استفاده درست از گزینه های ارتباطی باقیمانده با افراد مبتلا به آفازی ارتباط برقرار کنند. اغلب افراد مبتلا به آفازی شدید فقط لغات بسیار مهم و کلیدی جملات را درک می کنند. استفاده از کلمات کلیدی برای درک جمله باعث درک نادرست آن میشود زیرا به علت ترکیب لغات کلیدی و دانش کلی چیز ها می تواند پیام اشتباه دریافت شود.
اگر می‌خواهید به افراد مبتلا به زبان پریشی چیزی بگویید:
برای گفت و گو زمانی را اختصاص دهید.
راحت بنشینید و تماس چشمی داشته باشید.
در مورد خودتان تعدادی جمله ساده بگویید.
آهسته صحبت کنید و از جملات ساده استفاده کنید.
روی کلمات مهم و کلیدی هر جمله تاکید کنید.
کلمات مهم و کلیدی را بنویسید.
جمله را تکرار کنید و نوشته را به او بدهید.
می توانید از نقاشی کشیدن،نشانه ها و حالات بدن استفاده کنید.
وسایل کمکی
در بسیاری کشورها کتاب های تصویری که همراه با کلمات نوشتاری است وجود دارد. می‌توان از وسایل و تجهیزات و نرم‌افزارهای کامپیوتری نیز استفاده کرد.
درمان آفازی معمولا توسط گفتاردرمانی برای زبان پریشی انجام می گیرد، مدت زمان درمان به شدت آفازی بستگی دارد.
دیر حرف زدن کودک به علت اختلال در شکل گرفتن و درک مفهوم در حقیقت به علت اختلال سلسله اعصاب مرکزی یا دستگاه مرکزی حسی گفتار که در لوب تمپرال (شقیقه ای) مغز قرار دارد می باشد. کودکانی که عقب ماندگی ذهنی شدید دارند و دیر حرف می زنند به علت اختلال دستگاه اعصاب مرکزی قادر به گفتار نیستند و برای بیان افکار خود به فریاد و صداهای نامفهوم متوسل می شوند. در اختلالات عروقی مغز ،انسفالیت،فلج و ضربه های مغزی شکل گیری و ارتباط بین کلمات صحیح انجام نمی شود و معنی و مفهوم کلمات شنیده شده درک نمی گردد و به نظر می رسد با زبان بیگانه ای با شخص صحبت می شود. اختلالات گویائی این دسته را جزء آفازی ها یا دیسفازی (زبان پریشی) دسته بندی می کنند که شروع بیماری ناگهانی و آسیب عضوی مغز علت اصلی است. زبان پریشی را نباید با اختلال در رشد زبان اشتباه کرد زیرا در زبان پریشی قبل از ابتلا به بیماری کودک دارای گفتار عادی است. در طبقه بندی زبان پریشی هفت نوع اختلال را نام برده اند که ما به ذکر دو نوع آن اکتفا می کنیم: آفازی ممکن است حرکتی یا بیانی باشد در این صورت کودک سخن دیگران را به خوبی می شنود و معنی و مفهوم آن را درک می کند ولی چون قسمت دستگاه مرکزی حرکتی مغز که در پایین و عقب لوب فرونتال جلو شیاررولاندو قرار دارد و به آن ناحیه بروکا گویند اختلال دارد لذا از بیان آنچه شنیده عاجز است. اگر کودک نوشتن را قبل از ابتلا به بیماری یاد گرفته باشد قادر است آنچه نمی تواند بگوید بنویسد.این کودکان از ایماء و اشاره برای بیان مقصود خود استفاده می کنند. این اختلال سبب بروز بعضی علائم رفتاری مانند افسردگی، کج خلقی، نافرمانی، حالت هیجانی حتی شب ادراری ،مکیدن انگشت،جویدن ناخن و… در کودکان می شود. در این عارضه گفتار آهسته ، غیرسیال وبا سختی انجام می گیرد و علیرغم دشواری در ادای کلمات آنچه گفته می شود معنی دار است. این افراد برای بیان مقصود خود بیشتر از تک واژه هایی که معنی و مفهوم را برساند استفاده می کنند و در صدد یافتن کلمات صحیح هستند.
در نوع آفازی حسی یا دریافتی یا آفازی ورنیکه صدا شنیده می شود ولی کودک معنی و مفهوم سخنان شنیده یا نوشته شده را نمی فهمد زیرا ترکیب و درک معنی و مفهوم اختلال دارد به عبارت دیگر در این افراد سطح فهم زبان شفاهی بسیار پایین است اگر در کودک توانایی درک آنچه شنیده می شود از بین رفته باشد به آن کری کلامی یا زبان پریشی شنیداری گویند. در این کودکان به خاطر آوردن اسامی، بازشناسی کلمات، ناتوانی در نامیدن اجسام، تحلیل زبان محیط، اختلال داشته و گفتار بدون معنی و نامربوط ولی سیال و روان و فرد برای یافتن کلمات و تلفظ واژه ها دچار زحمت نمی شود. شناسائی اصوات غیر گفتاری مانند زنگ درب، سوت قطار، صدای سگ عادی است و اغلب از طریق لب خوانی حرف های دیگران را می فهمند. زبان پریشی دیداری یا کوری کلامی به حالتی گفته می شود که کودک معنای نوشته ای را که می خواند نمی فهمد. این کودکان اشکال زیادی در یادگیری حروف الفباء، حروف صدادار، بدون صدا و کلمات نوشته شده دارند و تشخیص کلمات غالبا با صدای کلمات انجام می گیرد نه شکل آن. در این ناراحتی ضایعه مغزی منجر به قطع نواحی بینائی از نواحی زبانی می شود لذا نواحی زبانی از اطلاعات دیداری واژه ها محروم می شوند. یادگیری اعداد و نت موسیقی معمولا اشکالی ندارد و حافظه بیانی، هوش و گفتار طبیعی است. بعضی کوری کلامی و ناتوانی در خواندن را مطابق هم می دانند. در آفازی شنیداری کودک چند کلمه ای را که یاد گرفته است بازگو می کند ولی مفهومی ندارد. این افراد به نقص خود آگاهی ندارند و کلمات را یکی پس از دیگری بیان می کنند که ارتباط معنا داری با هم ندارند. به علاوه چون مفهوم سوال دیگران را در نمی یابند بنابراین نمی توانند به سوالات جواب صحیح بدهند. مبتلایان به این نوع آفازی ها چون معنای کلمات را نمی فهمند لذا نمی توانند املاء بنویسند ولی قادر به رونویسی و خواندن هستند. این حالت اغلب به علت ابتلا به آنسفالیت رخ می دهد. در این حالت ضایعه در قسمت فوقانی و عقب لوب تامپرال در نیکره غالب مغز می باشد که به ناحیه ورنیکه موسوم است.
نکته قابل ذکر اینکه چون رشد بیانی در دوران کودکی بر کسب مهارت های دریافتی متکی است لذا درعمل هیچگاه با اختلال آفازی دریافتی خالص مواجه نمی شویم و اختلال آفازی به صورت مختلط دریافتی بیانی است. در صورتی که اختلال آفازی دریافتی بیانی در سنین 3 تا 9 سالگی با تشنج های صرعی توأم باشد آن را زبان پریشی صرعی اکتسابی گویند. پیش آگهی این نوع آفازی به مراتب بدتر از آفازی بیانی است و بستگی به شدت ضایعه ، سن بروز و میزان رشد زبان قبل از زمان ابتلا دارد.
گفتار کند،پرزحمت و توام با مکث که عمداً متشکل از کلمات محتوایی است و واژگان دستوری ( نظیر حرف تعریف و حرف اضافه) محدودی دارد ( گفتار تلگرافی)
دشواری در بازیابی کلمات.
وجود خطا های معنایی بسیار ( گفتار توخالی) یا واژه پردازی های نامفهوم ( گفتار غیر قابل درک) در طی یک گفتار روان و دارای ساختار دستوری صحیح.
از دیگر علائم آفازی گفتار روان و دارای شبه واژه گویهای آوایی و یا کلامی.
آسیب در مهارت های درک شنیداری و در نتیجه بروز مشکلاتی در پیروی صحیح از دستورات،تشخیص درست کلمات گفتاری،پاسخگویی صحیح به سوالات.
ضعف در مهارتهای تکرار کلامی.
وجود تاخیر زیاد در پردازش اطلاعات شنیداری یا شروع گفتارهای شفاهی.
وجود گفتار روان/بیش روان،دارای حاشیه پردازی و فاقد کلمات محتوایی گفتار آنومیک)
بیان های کلیشه ای.
وجود آسیب های غیر نمادین ( یعنی آگنوزی، کنش پریشی و تکرار نابجا)
اهداف گفتار درمانی در زبان پریشی (آفازی) کودکان
اصلاح مهارتهای درک شنیداری تا سطح توانش مراجع.
اصلاح بیان کلامی تا سطح توانش مراجع.
استفاده دائمی از راهبردهای خود- رهنمودی کمکی به منظور باقی نگه داشتن مهارتهای ارتباطی کودکان آفازی در سطح توانش وی.
درک نواقص ارتباطی کودکان آفازی توسط خانواده و مراقبین وی.
اجرای یک برنامه ارتباطی توسط خانواده/مراقب بعد از اتمام درمان رسمی.
چه نکاتی در درمان آفازی و گفتار درمانی آفازی رعایت کرد؟
با تیم پزشکی به منظور تشخیص فعلی،تاریخچه پزشکی،درمانهای قبلی و پتانسیل باز توانی کودکان آفازی تبادل نظر نمایید.
با کودکان آفازی و خانواده،یافته های تیم پزشکی و ارتباط آن با گفتار و زبان را به بحث بگذارید.
ارزیابی گفتار و زبان را با تمرکز بر نقص زبان پریشی (آفازی) انجام دهید.
به منظور بحث در زمینه یافته‌های ارزیابی،پیش آگهی میزان بهبود مهارت های ارتباطی و راهبردهای درمانی،ترتیب ملاقاتی روشنگر میان متخصصان و خانواده بیمار را بدهید.
در زمینه سطح آموزشی،شغل،پیچیدگی ارتباطی و نیازهای ارتباطی کارکردی بیمار آفازی در خانه،اطلاعاتی را از خانواده/مراقبین او کسب کنید.
تماس چشمی دائمی و مجاورت فیزیکی مناسب با افراد مبتلا به زبان پریشی (آفازی) را در گفتاردرمانی آفازی حفظ نمایید.
عواطف کودکان آفازی را منعکس نمایید و وی را مطمئن کنید که عواطف وی فهمیده می شود (مثلاً: من می فهمم که تو رنجیده ای.(
به صورت مثبت، از تلاش بیمار برای ایجاد ارتباط در طول گفتار درمانی برای زبان پریشی تقدیر نمایید ( مثلا من می توانم ببینم که تو واقعا سعی می کنی صحبت کنی.، و اون برای تو مشکله.)
تمرکز و آگاهی کودکان آفازی از محرکات بینایی را افزایش دهید. مراحل ابتدایی درمان کارکرد بینایی را به این صورت اجرا نمایید که از کودک آفازی بخواهید خطوط ترسیم شده را با انگشت ردیابی کند. سپس اشیا کاربردی را دستکاری کند و آنها را با خطوط ترسیم شده تطبیق دهد.
مجموعه متنوعی از تصاویر و اشیا را به کودکان آفازی ارائه دهید،نحوه تولید کلمات را مدل سازی کنید و با استفاده از حرکات بیانگر،کارکرد اشیا را نمایش دهید،کودکان آفازی را تشویق به تقلید نمایید .
تصاویر یا اشیا مربوط به یک زمینه خاص را به افراد مبتلا به زبان پریشی (آفازی) نشان دهید و از او بخواهید که تصویر یا شیء صحیح را (بعد از آنکه نامیده شد) نشان دهد،عملکرد موفق وی را تقویت کنید و با افزایش پیشرفت او بر تعداد تصاویر/اشیا بیفزاید.
از کودکان آفازی بخواهید به اشیای پیرامون اتاق اشاره نمایند،در هر دستور بر تعداد اشیا بیفزایید(مثلاً سقف را نشان بده یا سقف و سپس پنجره را نشان بده.) پاسخ صحیح را تقویت نمایید.
واکه های مجزا و ترکیبات همخوان- واکه و واکه- همخوان را الگو سازی نمایید، از یک آینه و روش های حرکتی جنبشی استفاده کنید،کودکان آفازی را تشویق به تقلید نمایید.
توالی های کلامی خودکار (نظیر اعداد،روزهای هفته و ماه های سال،) اشعار ساده آشنا یا اطلاعات مربوط به تعیین هویت کودکان آفازی را الگوسازی کنید،کودکان آفازی را تشویق به تقلید در طول گفتار درمانی نمایید.
برون ده کلامی را تسهیل نمایید. یک الگوی آهنگین مختصر (مثلاً سه نت) را برای کودکان آفازی زمزمه نمایید،کلمات را به این الگویی آهنگین اضافه کنید (مثلا صبح بخیر) این بیان را به صورت آواز برای او بخوانید،الگوی آهنگین را رفته رفته حذف نمایید به گونه ای که فقط کلمات گفته شوند،تقلید کلامی کودکان آفازی را در هر مرحله کسب کنید و عملکرد موفق وی را تقویت نمایید.
دستورات شنیداری را با حرکات بیانگر یا حرکات دستی تسهیل گر ترکیب نمایید،به تدریج تعداد این حرکات را کاهش دهید تا جایی که کودکان آفازی دستورات را صرفاً از طریق کلامی فهمیده و اجرا نماید.
به منظور تسهیل بازیابی کلامی (و نیز عبارت های حامل) در افراد مبتلا به زبان پریشی (آفازی)،سلسله مراتبی از نشانه‌ها (ابتدا نشانه های واجی،نشانه های تداعی کلمه و نشانه های کارکردی) را ابداع و ارائه در درمان آفازی نمایید،به تدریج از تعداد نشانه های لازم برای بازیابی کلمه هدف توسط کودکان آفازی بکاهید.
با استفاده از تکلیفی همچون نامیدن تصاویر،نامیدن در ازای سوال،تکمیل جمله،ویژگی و کارکرد اشیا تداعی کلمه و طبقه بندی کردن بازیابی کلمه را برای کودکان آفازی تسهیل نمایید.
از افراد مبتلا به زبان پریشی (آفازی) در زمینه اطلاعات شخصی و محیط پیرامونش سوالاتی بپرسید،پاسخ های صحیح را مورد تمجید قرار دهید،در صورتی که کودکان آفازی پاسخ های ناصحیح دادند،به راحتی پاسخ صحیح را بدهید و سوال بعدی را بپرسید.
از کلماتی استفاده نمایید که کودکان آفازی قبلاً فراگرفته اند،آنها را در جلسات گفتاردرمانی آفازی با حرف تعریف،حرف اضافه،صفات و افعال بیامیزید تا واحدهای دستوری ایجاد شود،از کودکان آفازی بخواهید این عبارت ها را تکرار کنند.
از کودکان آفازی بخواهید به اشیای پیرامون اتاق اشاره نمایند،بر تعداد اشیا در هر دستور بیفزاید (مثلاً سقف را نشان بده یا سقف و سپس پنجره را نشان بده) پاسخ های صحیح را تقویت نمایید.
دستورات دو و سه مرحله ای را (همزمان با بیان آن .م ) نمایش دهید،دستورات را با اشیا پرکاربرد ترکیب نمایید (مثلاً لیوان را بردار و آن را روی سینی بگذار) به تدریج نحوه اجرا را حذف نمایید تا جایی که کودکان آفازی بتوانند دستوراتی را که فقط از ورودی شنیداری دریافت می کند اجرا نماید.
به افراد مبتلا به زبان پریشی (آفازی)تصویری را ارائه نماید و فهرست کوتاهی از سوالات شفاهی را از وی بپرسید و از او بخواهید پس از هر سوال با بله و خیر پاسخ گویند.
تعدادی سوالات کلمه‌ای از بیمار بپرسید،وی را تشویق نمایید تا با جملات کامل پاسخ گوید (مثلاً بپرسید چند سال دارید و او پاسخ دهد من ۲۵ سال دارم یا بپرسید صبح ها چه میخوری؟و او پاسخ دهد من صبحانه میخورم.
گفتار درمانی در درمان آفازی چیست
دو سه جمله انتخابی از یک داستان را برای کودکان آفازی بخوانید،سوالاتی درباره حوادث اصلی،اشخاص یا مکان های مطرح در این جملات بپرسید،پاسخ صحیح را تقویت نمایید.
از کودکان آفازی به خواهید بخش کوچکی از یک برنامه تلویزیونی را که برایش جالب است ببینند،سوالاتی را درباره اشخاص،حوادث یا مکان های موجود در این برنامه بپرسید،درک صحیح را تقویت نمایید.
تصاویر افعال موجود در مجلات،روزنامه ها یا دیگر منابع را به کودکان آفازی نشان دهید،از وی بخواهید آنچه را در تصاویر رخ داده است تعریف نمایند.
متن هایی را برای کودکان آفازی بخوانید،بخش کوچکی از یک برنامه تلویزیونی را با یکدیگر تماشا کنید،با یکدیگر به یک برنامه انتخابی رادیو گوش دهید،از کودکان آفازی درباره حوادث،اشخاص یا مکان ها سوالات جزئی و دقیق بپرسید.
یک مقاله کوتاه از روزنامه یا مجله به کودکان آفازی بدهید که بخوانند و سپس از آن ها درباره حوادث،اشخاص یا مکان های مطرح در مقالات سوالات دقیق و جزئی بپرسید تا درک آنها از مطالب تایید گردد.
با کودکان آفازی مکالمه ساختارمندی را پیش بگیرید،عناوینی که برای آن ها جالب است است به بحث بگذاگرید،به منظور کسب اطلاعات بیشتر از آنها سوالات جهت دار بپرسید.
روشهای خود رهنمودی شامل توصیف کاربرد،حرکات بیانگر تسهیلی(که به شنونده برای حدس کلمه کمک میکند) عبارت های حامل (نظیر من دارم فکر می کنم به…) یا خود رهنمود های نوشتاری را به کودکان آفازی آموزش دهید.
مطالب نوشتاری پیچیده و مبسوطی از عناوین مورد علاقه کودک آفازی به او بدهید تا بخواند،به منظور افزایش میزان یاد سپاری اطلاعات و سپس بیان مبسوط مطالب موردنظرش سوالاتی از وی بپرسید.
همراه با کودکان آفازی برنامه‌های رادیو گوش دهید یا نمایش‌های تلویزیونی را نگاه کنید. به منظور افزایش میزان یاد سپاری اطلاعات در کودکان آفازی و نیز ارائه مبسوط مطالب مورد نظرش،سوالاتی از آنها بپرسید.
به منظور کسب به ساختارهای دستوری مورد نظر،سوالاتی از بیمار بپرسید (مثلاً اگر ساختار مورد نظر،عبارت دارای حرف اضافه (گروه حرف اضافه ای) است از کودکان آفازی بپرسید شما ظروف را کجا می گذارید؟آنها باید پاسخ دهند در کابینت.
همراه با کودکان آفازی به برنامه‌های رادیو گوش دهید تا نمایش‌های تلویزیونی را نگاه کنید،به منظور افزایش میزان یاد سپاری اطلاعات در کودکان آفازی و نیز ارائه مبسوط مطالب مورد نظرش،سوالاتی از وی بپرسید. با هدف افزایش کارایی و وضوح گفتار،موقعیت های محاوره‌ای خاص را به صورت نقش اجرا نمایید (مثلاً در یک رستوران غذا سفارش بدهید یا به پزشک زنگ بزنید). موفقیت کودکان آفازی را تشویق نمایید.
فعالیتهای تسهیلی ویژه ای را در جلسات گفتار درمانی در زبان پریشی برای کودکان آفازی تعیین نمایید تا در آن شرکت نمایند،در جلسه درمانی بعدی از آنها بخواهید توضیح دهند که در فعالیت مربوط به چه اتفاقی افتاد.
از افراد مبتلا به زبان پریشی (آفازی)بخواهید در جلسه گروه درمانی و گفتار درمانی آفازی با دیگر مراجعین مبتلا به زبان پریشی شرکت کنند،در طی جلسه بر نگهداری عنوان و استفاده کودکان آفازی از روشهای خود رهنمودی تاکید نمایید.
به منظور جبران مشکلات یادسپاری کلمه و افزایش روانی مکالمه،به کودکان آفازی آموزش دهید که به صورت دائمی از راهبردهای نظیر حاشیه پردازی،مکث های ساختاری و تکرار عبارت های قبلی استفاده نمایند.
برنامه انتقال را (به منظور استفاده کودکان آفازی هنگام برگشت به منزل) در مرکز درمان آفازی طراحی نمایید. این برنامه شامل انواع نشانه ها،راهبردهای جبرانی و روشهای تسهیل کننده ای می شود که در حفظ مهارت های ارتباطی کودکان آفازی بیشترین تاثیر را دارد،به خانواده/مراقب نحوه اجرای این برنامه را آموزش دهید.
سوالات متداول:
1.علت ایجاد آفازی چیست؟
آفازی به علت یک آسیب مغزی به وجود می آید، این آسیب مغزی به علت یک خونریزی مغزی(سکته) یا ضربه مغزی یا تومور های مغزی ایجاد می شود.
2. بیمار آفازی توانایی صحبت کردن دارد؟
هیچ وقت مشکلات دو فرد مبتلا به آفازی کاملا شبیه هم دیگر نیست. میزان مشکلات به ناحیه و شدت آسیب مغزی، ظرفیتهای زبانی اولیه و ویژگی های شخصیتی فرد بستگی دارد. بعضی از افراد مبتلا به خوبی قادر به درک زبان هستند اما در یافتن واژگان صحیح یا ساختن جملات مشکل دارند. در سمت دیگر بعضی از مبتلایان به آفازی حرف می زنند اما درک و فهمیدن حرف های آنها برای شنونده دشوار است.
3. گفتاردرمانی برای بیمار آفازی چه کار می کند؟
یک متخصص گفتاردرمانی در جهت اصلاح مهارتهای درک شنیداری تا سطح توانش مراجع، اصلاح بیان کلامی بیمار، باقی نگه داشتن مهارتهای ارتباطی کودکان آفازی در سطح توانش آنها درک نواقص ارتباطی کودکان آفازی توسط خانواده و مراقبین وی و پیگیری اجرای یک برنامه ارتباطی توسط خانواده/مراقب بعد از اتمام درمان رسمی تلاش می نماید.
مرکز گفتار درمانی دکتر صابر در حیطه درمان آپراکسی در کودکان و بزرگسالان فعالیت می نماید. بخش تخصصی گفتار درمانی مرکز مجهز به امکاناتی نظیر اتاق شنیداری، سنسوری روم، گفتار درمانی است. از خدمات مرکز درمان لکنت کاردرمانی درکی حرکتی می باشد در درمان آپراکسی گفتاری موثر است. مرکز درمان آپراکسی دکتر صابر با در اختیار داشتن 32 نیروی گفتار درمان و روانشناسان کودک و کاردرمان در جهت بهبود کودکان مبتلا به لکنت تلاش می کنند.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
دکتر تشخیص آپراکسی و دیس پراکسی-علائم آپراکسی
برای تشخیص آپراکسی و دیس پراکسی توسط دکتر متخصص آپراکسی باید علائم زیر چک شود.
گفتار کند، پرزحمت، توام با تردید و تقلا و رفتارهای کورمال و مشهود در ساختارهای دهانی.
عدم وجود هر نوع ضعف، کندی یا ناهماهنگی عضلانی در معاینه دهانی حرکتی کودکان آپراکسی.
وجود خطاهای تولیدی بی ثبات و غیر قابل پیش بینی.
خطاهای تولیدی بیشتر کودکان آپراکسی در واژه های سایشی،مرکب و خوشه های همخوانی واقع میشود تا در واکه ها، همخوان های انسدادی یا همخوانهای منفرد.
نواقص تولیدی در کلمات چند هجایی بیش از تک هجایی ها روی می دهد.
گفته های خودکار (نظیر شمارش یا نامیدن روزهای هفته به صورت متوالی) از وضعیت تولیدی بهتری برخوردارند تا گفته های ارادی و بدیع.
یکنواختی نوای گفتار و وجود مکث های نابجا در کودکان آپراکسی.
ضعف در مهارتهای حرکات تکراری دهانی.
طبیعی بودن مهارت های درک شنیداری در فرد مبتلا به آپراکسی.
بهینه بودن مهارت های نوشتاری نسبت به مهارت های گفتاری.
خودآگاهی مناسب از خطاهای گفتار.
اهداف درمان در آپراکسی -درمان دیسک پراکسی
به کارگیری گفتار در سطح مکالمه با حداکثر صحت تولیدی و تناسب در نوای گفتار در کودک آپراکسی
حفظ تحرک عضلانی دهانی و آگاهی جنبشی دهانی بسنده به منظور حمایت از تولید مناسب گفتار در بیماران اپراکسی
کاربرد مداوم راهکارهای جبرانی به منظور کمک به بیرون ده کلامی بهینه در فرد آپراکسی.
استفاده موثر از سیستم ارتباطی منطبق/مکمل به منظور انتقال نیازها و انتظارات مراجعین مبتلا به آپراکسی ( کنش پریشی) در نبود گفتار واضح.
چه نوع نکاتی در درمان آپراکسی کودکان (کنش پریشی) و دیس پراکسی باید در نظر گرفت
جهت بررسی تشخیص فعلی وضعیت مراجعین مبتلا به آپراکسی، تاریخچه پزشکی، درمان قبلی و توانمندی مراجعین مبتلا به دیس پراکسی در کسب بهبودی،با تیم پزشکی صحبت کنید.
ارزیابی گفتاری-زبانی کاملی را با تاکید خاص بر ارزیابی دهانی حرکتی اجرا نمایید، به خصوص بر توانایی مراجعین مبتلا به کنش پریشی یا آپراکسی در اجرای حرکات دهانی خودکار و ارادی توجه نمایید.
ترتیب یک ملاقات مشروح را با مراجعین مبتلا به آپراکسی و مراقب بینش بدهید تا یافته‌های ارزیابی،ارتباط وضعیت پزشکی با گفتار،و پیش آگهی میزان بهبودی در ارتباط کارکردی را به بحث بگذارید،با در نظر گرفتن سطح تحصیلی،شغل و سطح عمومی ارتباطی مراجعین مبتلا به دیس پراکسی،از خانواده وی اطلاعاتی را کسب کنید تا برنامه درمانی مرتبط با نیازهای ارتباطی وی را طراحی نمایید.
با این درخواست از بیمار که تصاویر (بزرگ) اشیا کارکردی را با انگشت ردیابی کند، مراحل اولیه درمان کارکرد بینایی (VAT ) را به مراجعین مبتلا به آپراکسی آموزش دهید. در صورتی که وی قادر به ردیابی تصویر به صورت ارادی نیست،با قرار دادن دستتان روی دستش به او کمک کنید.
با ارائه چند تصویر به مراجعین مبتلا به آپراکسی و درخواست آن که تصویر موردنظر را نشان دهد به وی آموزش دهید به محرک بینایی به صورت صحیح اشاره نمایند تا مفهوم کنترل ارادی را بفهمد،اشاره به تصویر را به یک تکلیف پایانه باز تبدیل نمایید که در آن مراجعین مبتلابه دیس پراکسی باید بیان شما را با اشاره به یک تصویر صحیح از میان سه یا چهار تصویر کامل کند (مثلاً شما می گویید «توپِ…» و مراجعین مبتلا به کنش پریشی به تصویر «پسر» اشاره میکند.)
به مراجعین مبتلابه آپراکسی گروهی از حرکات بیانگر مرسوم را بیاموزید (مثلاً قرار دادن انگشتتان روی دهان برای «خوردن» و یا حالت دادن انگشتان دست به شکل ( C ) در جلوی دهان برای «نوشیدن»)،حرکت بیانگر را هنگام بیان کلمه انجام دهید،از مراجعین مبتلا به دیس پراکسی بخواهید این حرکت را بدون گفتن کلمه تقلید نماید،در صورتی که وی قادر به اجرای ارادی حرکت بیانگر مذکور نیست با قرار دادن دستتان را روی دست مراجعین مبتلا به کنش پریشی به وی کمک کنید.
فک کودکان مبتلا به آپراکسی را با دست تا آخرین حد ممکن پایین آورید تا دهان کاملا باز شود،سپس فکر را به موقعیت اولیه (کاملاً بسته) برگردانید،. سه بار و هر پنج مرتبه این حرکت را انجام دهید.
به منظور افزایش حرکات و گردش تمام ساختارهای دهانی،حرکات کند و اغراق آمیز جویدن (روش جویدن) را به نمایش گذارید،از مراجعین مبتلا به دیس پراکسی بخواهید حرکات جویدن را تقلید نماید.
حرکات دهانی غیر گفتاری (نظیر لبخند زدن،بیرون آوردن زبان،گاز گرفتن لب پایین،غنچه کردن لب ها) را انجام دهید و از مراجعین مبتلا به کنش پریشی بخواهید که آنها را تقلید کند،در صورتی که کودکان آپراکسی قادر به انجام ارادی این حرکات نباشد،با دست شکل مطلوب را به ساختار های دهانی بدهید.
هنگامی که مراجعین مبتلا به آپراکسی بتواند به صورت باثباتی حرکات دهانی غیر گفتاری را تولید نماید،حرکات دهانی را با صداها ترکیب نمایند،(مثلاً از لبخند برای صدای ( ii ) از گاز گرفتن لب پایین برای صدای ( f f ) و از غنچه کردن لب ها برای صدای ( u u ) استفاده کنید) و صداها را به کلمات ساده تبدیل نمایید (مثلا ( f f ) به «فیل» و ( u u ) به « اونا» تبدیل شود).
به مراجعین مبتلا به دیس پراکسی حرکات بیانگری را بیاموزید که توام با حرکات گفتاری استفاده نماید (مثلاً باز و بسته کردن دست نشانگر باز و بسته کردن دهان یا اشاره انگشت نشانه به هر گوشه دهان نشانگر ( e e ) است.)
به فرد آپراکسی بیاموزید به صورت فیزیکی لب ها،گونه ها،و زبان را به گونه‌ای دستکاری کند که جایگاه تولید تسهیل شود (مثلاً لب ها را محکم به یکدیگر بچسباند تا صدای ( p ) را تولید کند.)
صداها و هجاهای منفرد را تولید کنید تا کودکان مبتلا به آپراکسی از شما تقلید نماید. استفاده از آینه به مراجعین مبتلابه آپراکسی کمک میکند که تولید خویش را با گفتاردرمانگر مقایسه نماید.
تولید شفاهی مراجعین مبتلا به دیس پراکسی را با استفاده از مدل سازی، رد گیری و تمرینات رفتاری، به هجاها و کلمات معنی دار کوتاه نظیر «پا» و « نه» بسط دهید.
کودکان مبتلا به آپراکسی را تشویق نمایید که بارها یک هجا یا کلمه معنادار را همزمان با شما (گفتار درمانگر) بگوید،به تدریج از میزان تقلید مستقیم بکاهید به این صورت که ابتدا کلمه را الگوسازی نمایید و سپس در حالی که مراجعین مبتلا به کنش پریشی کلمه را میگوید شما لب بزنید (کلمه را زیر لب بگویید)،ابتدا یک کلمه را الگوسازی نمایید و از کودکان مبتلا به آپراکسی بخواهید آن را تکرار کند،کاربرد الگوی شفاهی را به تدریج حذف نمایید به این صورت که محرک نوشتاری یا تصویری را به مراجعین مبتلا به دیس پراکسی ارائه نمایید و از وی بخواهید کلمه هدف را نام ببرد.
بافتی را که کودک مبتلا به آپراکسی میتواند با حداکثر راحتی صداهای هدف را در آن تولید نماید (در سطح هجا یا کلمه) پیدا نمایید و تولید صحیح صداهای هدف را در آن سطح تثبیت نمایید،تولید صحیح را به سطح جمله گسترش دهید،از تمرینات تولیدی هنجار شده توأم با مدل سازی و تمرینات رفتاری استفاده نمایید.
از بیمار مبتلا به آپراکسی سوالاتی بپرسید که تولید صحیح گفته های هدف را در بر داشته باشد.
با آموزش سیستم اشارات دستی و استفاده همزمان آن با گفتار،تولید گفته‌های پیشرفته تر را تسهیل نمایید.
با این پیشنهاد به بیمار مبتلا به دیس پراکسی که از حرکات بیانگر موزون (نظیر دست زدن،ضربه زدن به میز یا بالا و پایین بردن سر) استفاده کند و آنها را در حین صحبت نیز به کار برد،تولید کلمات چند هجایی و عبارت های کوتاه را تسهیل نماید.
به کودک مبتلا به آپراکسی آموزش دهید که با ضربات مترونوم صحبت کند،از سطحی شروع کنید که مراجعین مبتلا به آپراکسی می تواند بدون درک و تامل صحبت کند،به تدریج سرعت مترونوم را به سطحی افزایش دهید که برای وی مناسب است و سپس رفته رفته کاربرد مترونوم را حذف کنید.
روش درمان آهنگین ( MIT ) را اجرا نمایید،به کودک مبتلا به آپراکسی آموزش دهید ابتدا ریتم (وزن) عبارتی که از قبل یاد گرفته است (نظیر «یک توپ دارم قل قلیه») را ضرب بگیرد و سپس این ریتم را با زمزمه یک ملودی (آهنگ) که مشابه نواخت عبارت هدف است ترکیب کند،کلمات این عبارت را با ملودی بر ریتم ضرب گرفته شده ترکیب نمایید،ضربه زدن و ملودی را به تدریج حذف نمایید تا جایی که کلمات به تنهایی (بدون ضربه و ملودی) تلفظ شوند.
به مراجعین مبتلا به دیس پراکسی آموزش دهید به منظور افزایش کنترل کلامی اش،قبل از شروع گفتار در روش های آرمیدگی عضلانی عمیق را اجرا نماید.
با استفاده از جملات من فردی که معنایش با تغییر تاکید بر کلمات کلیدی متفاوت میشود (نظیر جمله «چرا علی؟» در مقابل«چرا علی؟ »)، روش هایی را مدلسازی کنید که بلندی صدا یا زیر و بمی را در کلمات مورد تاکید افزایش می دهد.
به کودکان مبتلا به آپراکسی آموزش دهید که از منحنی ها و الگوهای مناسب تاکید و نواخت مختلف (در انواع جملات نظیر خبری و پرسشی) استفاده نماید (مثلاً جمله «ما میرویم» در مقابل «ما می رویم؟»).
به منظور افزایش تاکید در گفتار،استفاده از زیر و بمی و شدت صوتی فزاینده را مدل سازی کنید،یا از کودک مبتلا به آپراکسی بخواهید کلماتی را که باید در یک متن مورد تاکید قرار گیرد علامت بزند و سپس از وی بخواهید که متن را با تاکید مناسب بر کلمات علامت دار بخواند،میزان موثر بودن بیان مراجعین مبتلا به دیس پراکسی را مورد نقد و بررسی قرار دهید.
بیماران مبتلا به آپراکسی را تشویق نمایید که برای نوشتن گفته هایش (در هنگامی که گفتار نامفهوم است) دفترچه یادداشت ای بهم همراه داشته باشد.
در صورتیکه گفتار مراجعین مبتلا به کنش پرشی پس از درمان آزمایشی هنوز نامفهوم است (یا به عنوان یک ابزار موقت ارتباطی در طی درمان تا زمانی که گفتار کودکان مبتلا به آپراکسی مفهوم گردد) یک ابزار ارتباطی جایگزین (نظیر تخته تصویر،تخته الفبا یا دستگاه خروجی صوتی مصنوعی) برای مراجعین مبتلا به دیس پراکسی در نظر بگیرید و طریقه استفاده از آن را به وی آموزش دهید.
به منظور تمرین گفتار مکالمه ای،برگزاری جلسات گروهی با دیگر مراجعین دارای آسیب گفتاری را تسهیل نمایید و استفاده از رفتارهای گفتاری را که پیشتر در جلسات درمانی به مراجعین مبتلا به کنش پریشی آموخته اید تقویت نمایید.
به منظور شرکت در مکالمات اجتماعی با افراد دیگر،با کودک مبتلا به آپراکسی به بخش هایی که از اتاق درمان دور است بروید،استفاده از رفتارهای کلامی جدید را ثبت کنید و تمرین را تا زمانی ادامه دهید که گفتار واضح و موثر تعمیم یابد.
اختلال حرکتی گفتار یا دیزارتری به اختلالاتی گفته می شود که منجر به ضعف عضلات گفتاری و اختلال در تولید گفتار می گردد. دیزارتی به علل مختلف مانند آسیب های مغزی و بیماری های پیشرونده ایجاد می شود. گفتار درمانی برای دیزارتری از درمان های مهم در انواع دیزارتی می باشد. مرکز گفتاردرمانی در اختلالات حرکتی گفتار تحت نظر دکتر صابر به درمان مشکلات حرکتی گفتار می پردازد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
اختلال حرکتی گفتار یا دیزارتری چیست؟
دیزآرتری یک اصطلاح کلی است که به اختلالات حرکتی گفتار اطلاق می شود و منجر به ضعف عضلات کنترل کننده گفتار می شود. این ضعف میتواند تمام سیستم‌های گفتاری را به طور خیلی خفیف یا خیلی شدید تحت تاثیر قرار دهد،که خود تابعی از محل و وسعت آسیب در سیستم اعصاب محیطی و یا مرکزی می باشد. به طور کلی،احتمال تضعیف دامنه حرکت،قدرت،هماهنگی،و سرعت حرکت عضلات در هر یک از سیستم های گفتاری یا در تمام سیستم‌های گفتاری وجود دارد که در نهایت روی نوای گفتار تاثیر سو خواهد داشت.
تشخیص افتراقی و پاتوفیزیولوژی اختلال حرکتی گفتار
دیزآرتری به علل مختلفی نظیر حمله قلبی عروقی،ضربه مغزی،تومر،سموم و بیماری های پیشرونده رخ می دهد. اما گاهی اوقات علت مشخص و قابل تشخیصی پیدا نمی‌شود.مناطق فراوانی از سیستم اعصاب محیطی و مرکزی هستند که در صورت آسیب منجر به دیزارتری میشوند،به همین دلیل این اختلال شیوع نسبتاً بالایی دارد.
انواع دیزارتری و گفتار درمانی برای دیزارتری
متخصصین گفتار درمانی در متون خود، 6 نوع دیزارتری آورده شده است: دیزارتری اسپاستیک (سفت)،دیزآرتری آتاکسیک،دیزارتری فلاسید(شل) ،اختلال حرکتی گفتار هایپر کینتیک،دیزآرتری هایپو کینتیک و دیزآرتری مختلط. تشخیص انواع دیزارتری بر پایه موارد زیر صورت می گیرد:
ویژگی های تولیدی،آوا سازی و تشدیدی گفتار بیمار که توسط متخصص بالینی شنیده می شود.
ویژگیهای عضلانی قابل مشاهده در اندامهای تولیدی و نرمکام
تجزیه و تحلیل گفتار بیمار با استفاده از دستگاه ها
ارزیابی متخصص مغز و اعصاب با استفاده از تکنیک های تصویربرداری عصبی که جایگاه ضایعه را آشکار سازد.
نوع
بیماری/اختلال
محل ضایعه
ویژگی های گفتاری
اسپاستیک
فلج بصل النخاعی کاذب
نورون حرکتی فوقانی
تولید غیر دقیق،کاهش سرعت،صوت خشن
آتاکسیک
آتاکسی فریدریش یا مخچه ای
مخچه
کشش واج و هجا،کاهش سرعت،نوای غیر طبیعی
فلاسید
فلج بصل النخاعی،میاستنی گراو
نورون حرکتی تحتانی
بیش خیشومی،فرار هوا از بینی،نفس آلودگی
هایپر کینتیک
کره هانتینگتون، دیستونی
سیستم خارج هرمی
تولید غیر دقیق،مکث های طولانی،سرعت متغیر،نوای آسیب دیده
هایپو کینتیک
بیماری پارکینسون
سیستم خارج هرمی
بلندی یکنواخت،زیر و بمی یکنواخت،کاهش شدت
مختلط
اسکلروز متعدد، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک
چند سیستم حرکتی
بستگی به سیستم حرکتی آسیب دیده دارد
گفتاردرمانی در اختلالات حرکتی گفتار
اختلالات حرکتی گفتار (Motor Speech Disorders – MSDs)، شامل دو گروه اصلی آپراکسی گفتار (ناتوانی در برنامه‌ریزی و توالی حرکات گفتاری) و دیزآرتری (ضعف، کندی یا عدم هماهنگی عضلات گفتاری به دلیل آسیب عصبی)، چالش‌های عمیقی در ارتباطات فرد ایجاد می‌کنند. این اختلالات، که اغلب ناشی از سکته مغزی، آسیب‌های مغزی تروماتیک، بیماری‌های تخریب‌کننده عصبی (مثل پارکینسون، ALS)، یا بیماری‌های مادرزادی هستند، میتوانند باعث تولید گفتار نامفهوم، کند، تلگرافی، یکنواخت، یا با زیروبمی نامناسب شوند. اینجاست که گفتاردرمانی به عنوان سنگ بنای توانبخشی این اختلالات، نقشی حیاتی و تخصصی ایفا میکند. گفتاردرمانگران، با دانش تخصصی خود در زمینه آناتومی، فیزیولوژی و عصب‌شناسی مکانیسم‌های گفتار، ابتدا به ارزیابی دقیق ماهیت و شدت اختلال می‌پردازند. این ارزیابی شامل بررسی دامنه حرکتی، قدرت، سرعت، هماهنگی و پایداری حرکات لب‌ها، زبان، فک، کام نرم و تارهای صوتی، و همچنین تحلیل ویژگیهای آوایی گفتار (وضوح، سرعت، زیروبمی، بلندی و…) است. پس از تشخیص نوع اختلال (آپراکسی یا دیزآرتری و زیرگروه آن) و شناسایی نقاط ضعف و قوت، یک برنامه درمانی فردی‌سازی شده طراحی میشود. رویکردهای درمانی متنوع هستند و بسته به نوع و شدت اختلال انتخاب میگردند. برای آپراکسی گفتار، تمرکز بر تمرینات مکرر برنامه‌ریزی حرکتی، استفاده از نشانه‌های چندحسی (دیداری، شنیداری، لمسی)، تکنیک‌های نرخ-آهسته و توالی‌بندی هجاها و کلمات است. برای دیزآرتری، درمان ممکن است شامل تمرینات تقویت عضلات گفتاری، تمرینات افزایش دامنه حرکتی، بهبود هماهنگی، تنظیم سرعت گفتار، آموزش تنفس دیافراگمی، کار بر روی زیروبمی و لحن طبیعی‌تر (مثلاً در هیپوکینتیک ناشی از پارکینسون)، و استراتژی‌های جبرانی برای افزایش وضوح مانند بیش‌تکیه‌دهی باشد. در موارد شدید، گفتاردرمانگران در معرفی و آموزش سیستم‌های ارتباطی مکمل و جایگزین (AAC) مانند تبلت‌های دارای نرم‌افزار تولید صدا یا تابلوهای ارتباطی مهارت دارند.
اهمیت مداخله به نگام و تداوم جلسات درمانی منظم بر کسی پوشیده نیست. پیشرفت در این اختلالات اغلب تدریجی و نیازمند صبر و پشتکار هم از سوی بیمار و هم خانواده اوست. متخصصان مجربی همچون دکتر صابر، با بهره‌گیری از دانش به‌روز و رویکردهای مبتنی بر شواهد، نقش تعیین‌کننده‌ای در کمک به بیماران مبتلا به اختلالات حرکتی گفتار دارند. هدف نهایی گفتاردرمانی در این حوزه، نه تنها بهبود وضوح کلامی، بلکه بازگرداندن توانایی ارتباط مؤثر، افزایش استقلال، و ارتقای چشمگیر کیفیت زندگی افراد است، تا صدای آنان بار دیگر به‌وضوح شنیده شود و داستان زندگی‌شان روایت گردد.
کلینیک گفتار درمانی دکتر صابر در زمینه اختلالات گفتاری مختلف نظیر اسکلروز، پارکینسون، فلج مغزی و آسیب مغزی و نخاعی فعالیت می نماید. اختلالات بلع، مشکلات تلفظی، دیزارتری و…. فعالیت می نماید. گفتار درمانی در منزل از دیگر خدمات این مرکز می باشد. گفتار درمانی کودکان و بزرگسالان به صورت کاملا تخصصی در این مرکز ارائه می گردد
نتیجه‌گیری:
اختلالات حرکتی گفتار مانند دیزآرتری، چالش‌های عمیقی در ارتباطات و کیفیت زندگی افراد ایجاد می‌کنند. با این حال، گفتاردرمانی تخصصی، به‌عنوان مؤثرترین راهکار، امید به بهبود و بازیابی توانایی ارتباطی را زنده نگه می‌دارد. متخصصان مجرب این حوزه، همچون دکتر صابر، با بهره‌گیری از دانش روز و طراحی برنامه‌های درمانی فردی‌سازی شده، به ارزیابی دقیق، تقویت عضلات، بهبود هماهنگی حرکتی و آموزش راهبردهای جبرانی می‌پردازند. تداوم جلسات درمانی و همراهی فعال بیمار و خانواده، کلید دستیابی به نتایج ملموس است. در نهایت، هدف غایی فراتر از وضوح کلمات است؛ بازگرداندن صدای مستقل فرد، احیای اعتمادبه‌نفس و توانایی مشارکت مؤثر در زندگی اجتماعی است، گامی حیاتی برای بازیابی هویت و بهبود چشمگیر کیفیت زندگی.
سوالات متداول:
1- آیا بهبود در اختلالات حرکتی گفتار امکان‌پذیر است؟ پیشرفت درمان معمولاً چگونه است؟
بله، بهبود در بسیاری از موارد امکان‌پذیر است، اما میزان و سرعت آن به عوامل مختلفی مانند علت اصلی اختلال (مثلاً سکته مغزی در مقابل بیماری پیشرونده)، شدت آسیب، زمان شروع گفتاردرمانی، تداوم و منظم بودن جلسات درمانی، انگیزه و همکاری بیمار، و حمایت خانواده بستگی دارد. پیشرفت اغلب تدریجی است و نیاز به صبر و پشتکار دارد. در آسیب‌های غیرپیشرونده (مثل سکته مغزی)، پیشرفت قابل‌توجه‌تری معمولاً در ماه‌های اول دیده میشود. در بیماری‌های پیشرونده، هدف اغلب حفظ عملکرد موجود و آموزش راهبردهای جبرانی است.
2-چه عواملی باعث ایجاد اختلالات حرکتی گفتار میشوند؟
علل بسیار متنوعند و شامل آسیب‌های مغزی اکتسابی مانند سکته مغزی (شایع‌ترین علت)، آسیب مغزی تروماتیک (TBI) و تومورهای مغزی میشوند. همچنین، بیماری‌های تخریب‌کننده عصبی مانند بیماری پارکینسون، ام‌اس (MS)، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) و آتاکسی‌های مخچه‌ای از علل مهم هستند. برخی اختلالات حرکتی گفتار نیز ممکن است مادرزادی باشند یا در نتیجه عفونت‌های مغزی یا عوارض جراحی ایجاد شوند.
یکی از مشکلات بیماران ضربه مغزی و آسیب مغزیمشکلات گفتار درمانی است. علائم ضربه مغزی بر گفتار تاثیر مهمی در اعتماد به نفس بیمار و توانایی ارتباط و استقلال بیمار دارد. گفتار درمانی ضربه مغزی از موارد مهم در درمان بیماران ضربه مغزی می باشد. تشخیص ضربه مغزی و محل خونریزی مغزی و میزان آسیب مغزی که بیمار با آن مواجه می باشد در روند گفتار درمانی برای ضربه مغزی موثر است. بهترین مرکز گفتار درمانی برای ضربه مغزی در تهران زیر نظر دکتر صابر به ارائه خدمات گفتاردرمانی در زمینه مشکلات بلع، روانی گفتار، کاهش حساسیت های حسی داخل دهانی و… توسط گفتار درمانان متخصص ضربه مغزی می پردازد. خدمات گفتاردرمانی ضربه مغزی در منزل در کنار امکانات پشرفته مرکز برای تکمیل روند درمان بیماران موثر می باشد.
علائم ضربه مغزی
مدارک مستند حاکی از آسیب مغزی.
اشکال در حفظ آگاهی و یا توجه از علائم ضربه مغزی می باشد.
از دیگر علائم ضربه مغزی،اشکال در کارکردهای اجرایی رفتار سازمان یافته و هدفمند.
وجود نام پریشی.
فقدان وضوح گفتار مرتبط با نقایص تنفسی،تولیدی و یا تشدیدی.
مقایسه درک شنیداری و خواندن (زبان پریشی درکی).
نقایص بیان کلامی و نوشتاری ( زبان پریشی بیانی).
از دیگر علائم ضربه مغزی اشکال در بلع.
تحریک پذیری و قضاوت ضعیف در موقعیتهای اجتماعی.
اهداف گفتار درمانی برای ضربه مغزی و آسیب مغزی
آگاهی از محرکات حسی و فراگیری توجه به آنها.
ایجاد و افزایش راهبردهای غلبه بر نقایص حافظه بلند مدت و کوتاه مدت توسط گفتار درمانی ضربه مغزی.
ایجاد و افزایش گفتار واضح و قابل فهم در مکالمه با تکنیک های گفتار درمانی در ضربه مغزی.
بهبود بازیابی کلمه در مکالمه.
کمک به شرکت در مکالمات پرمحتوا و پیوسته توسط گفتار درمانی ضربه مغزی.
گفتار درمانی برای ضربه مغزی به ایجاد و افزایش راهبردهای سازمان بندی و استفاده از اطلاعات برای حل مشکلات روزمره کمک می کند.
ایجاد و افزایش بینش واقع بینانه نسبت به نقاط ضعف و قوت خود.
ساختن محیط زندگی مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان توسط والدین و مراقبین،به گونه‌ای که مهارت های جهت یابی و حافظه وی حفظ شود.
واقعی شدن انتظارات والدین و مراقبین درباره مهارت های شناختی-ارتباطی افراد ضربه مغزی و همکاری با گفتاردرمانی ضربه مغزی و سایر متخصصین جهت ایجاد و افزایش راهبردهای درمانی موثر.
فعالیت های مرکز گفتار درمانی در آسیب مغزی
با تیم پزشکی درباره تشخیص بیماری،تاریخچه پزشکی،درمان های قبلی و ظرفیت توانبخشی مراجعه آسیب مغزی در بزرگسالان گفت و گو کنید.
ارزیابی گفتار و زبان توسط گفتاردرمان ضربه مغزی را با تمرکز بر زمینه‌های دچار نقص مرتبط با ضربه وارده به سر (مثل توجه،جهت یابی،حافظه،مهارت های کلامی،تصمیم گیری های اجرایی و مهارت های حل مسئله) انجام دهید.
به طور دوره ای،همزمان با پیشرفت افراد ضربه مغزی،مهارت های ارتباطی آنها را با استفاده از شیوه های ارزیابی غیر رسمی مانند مشاهده نیازهای ارتباطی آنها در موقعیتهای مختلف توسط گفتار درمانی ضربه مغزی،مستند کنید و آزمون های مشارکتی را در فعالیت های روزانه با همکاری افراد ضربه مغزی،خانواده و مراقبین او را هدایت کنید تا نقاط ضعف و قوت شناختی-ارتباطی آنها و مشکلات گفتاری ضربه مغزی مشخص گردد.
ابتدا با مشاهده ساختار قابل رویت صورت، لب ها،دندان ها،زبان،سخت کام و نر مکان افراد ضربه مغزی و سپس ارزیابی چگونگی استفاده از ساختارهای ویژه و مهم برای تولید گفتار و زبان (مثلاً حرکت،قدرت و بسته شدن لب ها ، قدرت،جلو آوردن ،عقب و به طرفین بردن زبان،یا حرکت نرمک آن در زمان تولید واج ( a ) عملکرد دهانی- حرکتی آنها را در گفتار درمانی آسیب مغزی ارزیابی کنید.
غربالگری شنوایی تون خالص افراد ضربه مغزی را در فرکانس‌های 500 ، 1000، 2000 و 4000 هرتز و شدت 20 دسی بل هدایت کنید.
در صورتی که نتایج غربالگری شنوایی نیاز به ارزیابی بیشتر را نشان دهد،مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان را برای ارزیابی کامل به شنوایی شناس ارجاع دهید.
برای طراحی برنامه گفتار درمانی منطبق با نیازهای ارتباطی افراد ضربه مغزی،اطلاعات مربوط به سطح آموزشی،شغل و پیچیدگی ارتباط کلی وی را از اعضای خانواده و در صورت اقتضا ،از خود افراد ضربه مغزی جویا شوید.
همزمان با پیشرفت افراد ضربه مغزی،جلسات منظمی را با حضور خانواده،مراقبین وی و سایر متخصصین مرتبط برای گسترش و بهبود راهبردهای درمانی مشارکتی برای مشکلات گفتاری ضربه مغزی برگزار کنید.
بر مبنای نیاز ارتباطی شناختی،زبانی،شغلی و اجتماعی افراد ضربه مغزی،موقعیتهای ارتباطی ویژه را به عنوان هدف جهت مداخله گفتار درمانی انتخاب کنید.
در مرکز گفتاردرمانی در تهران برای آسیب مغزی با قرار دادن محرک در حوزه بینایی افراد ضربه مغزی و حرکت دادن سر او با دست و ارائه راهنمای کلامی (نگاه کن) برای تلاقی نگاه مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان با محرک،به وی بیاموزید که توجه خود را متمرکز کند،به تدریج راهنمای فیزیکی را حذف کنید تا زمانی که افراد ضربه مغزی بتوانند فقط با راهنمای کلامی یا حرکات بیانگر به آن فعالیت نگاه کنند.
با قرار دادن یک زمان سنج که در فواصل مشخص بین یک فعالیت زنگ بزند و با آموزش افراد ضربه مغزی برای حفظ توجه‌اش در فواصل زمانی در مرکز گفتار درمانی ضربه مغزی،به او کمک کنید که توجه اش را به مدت طولانی تری حفظ کند،چنانچه مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان علائم حواس‌پرتی را نشان داد،مجدداً توجه او را به سمت محرک جلب کنید.
در گفتار درمانی در منزل استفاده از راهبردهای خود کنترلی را برای تداوم انجام یک فعالیت به مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان آموزش دهید (مثل تمرین پرسش های خود هدایت گر) تا مجدداً توجه افراد ضربه مغزی به آن فعالیت جلب شود (مثلاً من چه کار کنم؟ بی هدف هستم؟چه کار باید بکنم؟)
عکس اعضای خانواده افراد ضربه مغزی و اطرافیان نزدیک او،از جمله کارکنان مرکز گفتار درمانی ضربه مغزی،را تهیه کنید،نام فرد مورد نظر و نسبت با افراد ضربه مغزی را بنویسید،عکس ها و نوشته ها را در دفتری به صورت طبقه بندی شده بچسبانید (مثلا اعضای خانواده ، دوستان، کارکنان ) و زمانی که راجع به این افراد با وی صحبت می کنید، به عکسها اشاره کنید.
از مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان بخواهید زمانی که با افراد مختلف روبرو می شود،نوع آنها را بیان کند،برای سهولت تشخیص او را راهنمایی کنید(مثلاً پرستار تو اینجاست،اسمش چیه؟)
با اطمینان از اینکه افراد ضربه مغزی دارای ساعت مچی و ساعت (دیواری) با شماره های بزرگ (درشت) در اتاقش هست،برای تشویق او به درک صحیح زمان،او را به استفاده خود انگیخته از ساعت ترغیب کنید،در طول جلسه از او بخواهید به زمان توجه داشته باشد و در صورت عدم درک صحیح زمان،او را تشویق کنید.
برای اتاق افراد ضربه مغزی یک تقویم دیواری و یک تقویم جیبی قابل حمل هم برای خود او تهیه کنید،از وی بخواهید که هر روز،روی تاریخ روز قبل خط بکشد و تاریخ فعلی را به او یادآوری کنید (دیروز چهارشنبه دهم بود. امروز پنجشنبه یازدهم است.) به افراد ضربه مغزی آموزش دهید برای بخاطر آوردن روزها،در فواصل مختلف به تقویم رجوع کند.
برای کمک به درک صحیح روزهای هفته،رویدادهای مهمی را که به طور ثابت در طول هفته برای افراد ضربه مغزی اتفاق می‌افتند،انتخاب کرده و آنها به عنوان شاخص روزهای مورد نظر استفاده کنید (مثلاً دیروز به استخر رفتیم. رفتن استخر روز سه شنبه بود. پس امروز باید چهارشنبه باشد.)
همراه با مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان،برنامه‌ای از فعالیتهای روزانه تهیه کنید که زمان،مکان و افراد مورد نظر را در بر بگیرد،برنامه گفتار درمانی را با افراد ضربه مغزی تمرین کنید و در صورت لزوم او را راهنمایی کنید. به تدریج تعداد راهنمایی ها را کم کرده تا او قادر به استفاده خود به خودی از برنامه با حداقل راهنمایی گردد.
راهبردهای جبرانی حافظه کوتاه مدت (نظیر تهیه فهرست باید ها،نگهداری پرونده اسامی مهم،نصب نشانه در مکان های مشخص،در دسترس قرار دادن اشیا محیطی مورد نیاز به طور ثابت و قابل تشخیص) را به افراد ضربه مغزی آموزش دهید.
از دیگر مشاوره های مرکز گفتار درمانی ضربه مغزی، از طریق رفت و آمدهای مکرر به نقاط مختلف،افراد ضربه مغزی را با محیط محل اقامت آشنا کنید تا محله های مهم (مانند ایستگاه پرستاری،سالن تلویزیون،اتاق غذاخوری) را برای تقویت حافظه نشانه گذاری کند.
نقشه ای از طبقات برای مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان تهیه کنید تا در دفتری جیبی خود قرار دهد. زمانی که آشنایی افراد ضربه مغزی با محیط زندگی خودش افزایش یافت،از او بخواهید مسیر قسمت یا بخش خاصی را با استفاده از نشانه گذاری قبلی و نقشه طبقات نشان دهد تا او را به قسمت مورد نظر هدایت کند.
با الگو دهی و متناسب با سطح توانایی افراد ضربه مغزی در پردازش اطلاعات،از او بخواهید دستورات شما را اجرا کند،از دستورات یک مرحله ای آغاز کنید و به تدریج،زمانی که موفقیت او به 90 درصد رسید،دستورات دو مرحله ای را ارائه دهید.
در جلسات گفتار درمانی برای آسیب مغزی تعداد مراحل دستورات را افزایش دهید و به تدریج الگودهی را حذف کنید تا زمانی که افراد ضربه مغزی بتوانند دستورات چند مرحله ای را فقط با محرک کلامی انجام دهند،تلاش و موفقیت آنها را تقویت کنید.
تکالیف نوشتاری که فعالیت چند مرحله ای را شامل می شود به مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان بدهید (مثلاً درختکاری در باغ یا به هم زدن تخم مرغ) به طوری که مراحل آن بدون ترتیب باشد،از او بخواهید که این مراحل را به طور صحیح مرتب کند.
فعالیتی از زندگی روزمره ترتیب دهید که افراد ضربه مغزی مراحل آنرا با نظم صحیح انجام دهد (مثلاً اصلاح کردن صورت یا آماده کردن عصرانه)،در صورت نیاز او را راهنمایی کنید (اول چه کار باید بکنی؟،بعداً چی میشه؟) ،به محض پیشرفت افراد ضربه مغزی،راهنما ها را حذف کنید.
از طریق اجرای فعالیتهای نامیدن در پاسخ و ارائه تصویر همراه با جمله سوالی باز- انتها ( تو می نویسی با …؟) به افراد ضربه مغزی کمک کنید تا مهارتهای واژه یابی خود را بهبود ببخشد،از او پاسخ تک کلمه ای بخواهید.
با نشان دادن تصویر به مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان و پرسیدن (این چیه؟) فعالیتهای نامیدن در مواجهه را اجرا کنید،در صورت لزوم،تصویر را توصیف کرده و یا واجب اول آن را به عنوان راهنما بیان کنید.
یک طبقه کلامی وسیع (مثل حیوانات) را به افراد ضربه مغزی ارائه کنید و از او بخواهید هر چقدر میتواند از آن طبقه نام ببرد.
در گفتار درمانی آسیب مغزی، اجزا تشکیل دهنده یک طبقه کلامی را به افراد ضربه مغزی عرضه کنید و از او بخواهید نام آن طبقه را بیان کند (مثلاً برگ، شاخه و پوسته مربوط به چی هستند؟ « درخت» .
با مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان بر روی علامت دست گفتار درمان توافق کنید (مثلاً بالا بردن دست برای نشان دادن،توقف صحبت) که به وی نشان دهید گفتار او نامربوط است،زمانی که گفتاردرمان علامت می دهد،افراد ضربه مغزی گفتار خود را قطع کرده منتظر دستور مجدد می مانند.
به مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان اجازه دهید که به نمونه ضبط شده گفتار خود انگیخته اش گوش کند و با این کار آگاهی او از فقدان تمرکز بر روی گفتارش را افزایش دهید،در ثبت موارد انحراف از موضوع اصلی به افراد ضربه مغزی کمک کنید.
با استفاده از بازی های صفحه ای (تخته ای) ،پرسش و پاسخ را تمرین کنید،نوبت گیری موفق افراد ضربه مغزی در مکالمه را تقویت کنید و در صورت ناتوانی در نوبت گیری،او را مجددا راهنمایی کنید.
مصاحبه هایی نمایشی ترتیب دهید که در آن،افراد ضربه مغزی از گفتار درمان درباره کار،علائم و خانواده‌اش سئوال می کند،نقشه ها را عوض کنید،افراد ضربه مغزی را راهنمایی کنید که از تبادل اطلاعات محاوره‌ای در گفتار درمانی آسیب مغزی به طور مناسب استفاده کند.
کاربرد بیانات کلیشه‌ای در مکالمه را به افراد ضربه مغزی آموزش دهید تا در حفظ موضوع به او کمک کند (مثلاً متوجه شدی چی گفتم؟ ،گفتی…؟ ،«درسته؟»
ترتیب ملاقات مراجعه آسیب مغزی در بزرگسالان با سایر مراجعین آسیب مغزی ناشی از ضربه یا دیدن نوار ویدیویی آنها را بدهید،درباره مشکلات گفتاری سایر بیماران ضربه مغزی بحث کنید،توجه افراد ضربه مغزی را به رفتارهای هدف جلب کنید تا زمانی که او بتواند آنها را به طور صحیح مشخص کند.
از افراد ضربه مغزی بخواهید با مشاهده نوار ویدیویی خودش،هر گونه تشابه بین مشکلات خود و دیگر افراد ضربه مغزی را ثبت کند،هنگام مشاهده مجدد نوار،توجه وی را به مشکلات و نقاط قوت ارتباطی جلب کنید.
از مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان بخواهید فهرستی از نقاط قوت و ضعف ارتباطی خود تهیه کند،با او در جلسات گفتار درمانی برای ضربه مغزی درستی موارد ثبت شده به عنوان شاخص خوداگاهی بحث کنید.
موقعیت های دشوار زندگی روزمره را نقش بازی کنید،افراد ضربه مغزی را از طریق فرایند کسب و سازماندهی اطلاعات مرتبط،تشخیص و ارزش گذاری گزینه ها،و ایجاد و اجرای طرح،در حل مسئله راهنمایی کنید.
از مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان بخواهید شرح دهد که چگونه یک مسئله روزمره (مثلاً شستن ظروف) را از آغاز تا پایان حل میکند،فهرست مراحل انجام فعالیت فوق را بنویسید (مثلاً برداشتن ظروف کثیف از روی میز و بردن به ظرفشویی،خیس کردن ظروف و قراردادن آنها در ماشین ظرفشویی (یا شستن آنها با دست)،قرار دادن ظروف تمیز و خشک در کابینت)،برای شروع و تکمیل موثر تکلیف،او را تشویق کنید.
به افراد ضربه مغزی آموزش دهید پس از خواندن متن با صدای بلند برای گفتار درمان،منظور اصلی و ثانویه آن را بیان کند،از او بخواهید که زیر این موارد خط بکشد یا آنها را برجسته کند.
پس از آن که مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان متن فوق را برای خودش خواند،از او بخواهید با استفاده از راهنماهای برجسته موجود در متن،اطلاعات مهم آن را بازگو کند.
استفاده از جدول برای ثبت ماهیت گردش،اشخاص همراه و زمان آن را برای کمک به افراد ضربه مغزی در بازگویی ملاقات‌ها و گردش هایش در مرکز گفتار درمانی ضربه مغزی به او آموزش دهید،در گردش ها با افراد ضربه مغزی همراه شوید و نحوه به کارگیری جدول را تا زمانی که به طور مستقل بتواند از آن استفاده کند،توضیح دهید.
از مراجع آسیب مغزی در بزرگسالان بخواهید با استفاده از جدول راهنما،یکی از گردش های اخیرش را بازگو کند (مثلاً رفتن به مرکز خرید یا یک ملاقات خانگی) در صورت موفقیت،او را تشویق کنید و در صورت ناتوانی،مجدداً او را راهنمایی کنید.
به مراجع آسیب مغزی در مرکز گفتار درمانی برای آسیب مغزی آموزش دهید با استفاده از موارد ثبت شده در جدول،اهداف اصلی و ثانویه گردش خود را تعیین کند،از افراد ضربه مغزی بخواهید داستانی حداکثر با ۵ جمله بنویسد،سازماندهی و با بستگی مناسب اهداف را در نوشته وی نقد کنید.
برنامه انتقال به خانه را طوری طراحی کنید که شامل راهبرد های تسهیل کننده و روش های جبرانی موثر در تداوم مهارتهای ارتباطی،جهت یابی و حافظه افراد ضربه مغزی باشد،نحوه اجرای برنامه را به خانواده و مراقب این افراد ضربه مغزی آموزش دهید.
در صورت لزوم،راهبرد های درمانی اختلال بلع را به افراد ضربه مغزی و مراقبین وی در مرکز گفتار درمانی ضربه مغزی آموزش دهید.
بهترین مرکز درمان اختلالات بلع در تهران با مدیریت جناب آقای دکتر صابر مدرس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به تشخیص و درمان اختلال بلع در کودکان و درمان اختلال بلع بزرگسالان می پردازد. کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران و کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد با بهترین امکانات روز دنیا در زمینه درمان مشکلات بلع و ترس از قورت دادن غذا جزو بهترین مراکز گفتار درمانی اختلال بلع در کودکان و بزرگسالان محسوب می شود. مشکل بلعیدن غذا یکی از اختلالات شایع در حیطه اختلالات بلع کودکان از جمله کودکان فلج مغزی ، اوتیسم ، دیستروفی ، میکروسفالی، عقب مانده ذهنی، اختلال پردازش حسی می باشد که بسته به علت بروز اختلال بلع، درمان های خاص خود را می طلبد. همچنین درمان اختلال بلع در سکته مغزی و درمان اختلال بلع در پارکینسون و همچنین درمان اختلال بلع در بیماران ام اس از دیگر موارد مورد درمان در بهترین مرکز درمان مشکلات بلع کودکان و بزرگسالان در تهران می باشد. گفتار درمانی در منزل از دیگر امکانات این مرکز می باشد.
درمان مشکلات بلع در مرکز اختلال بلع تهران
در زمینه مشکلات بلع و تغذیه ای در کودکانی که هنوز در نوزادی قرار دارند مطالعات مبنی بر شواهد وجود دارند که موجب ترغیب درمانگران درگیر در ارزیابی و درمان نوزادان و کودکان در معرض خطر می شوند. مطالعات محدودی در دسترس است که بر موقعیت هایی که این جمعیت با آن مواجه هستند متمرکز باشد. بهترین متخصصان کسانی هستند که در کنار تجارب شخصی خود از بهترین شواهد بیرونی موجود در درمان اختلال بلع استفاده می کنند.
گفتار درمانگران در حوزه پزشکی مبتنی بر شواهد بهترین و موثر ترین مداخلات را برای به حداکثر رساندن کیفیت و کمیت زندگی اشخاص شناسایی کرده و مورد استفاده قرار میدهند. در ارتباط با بحث درمان در کودکان با اختلال بلع در معرض خطر بهترین شواهد برای همه ی درمان ها ارائه خواهد شد. مطالعات نظام مند درمانی توجه گروهی از درمانگران بین المللی، متدولوژیست ها و سایر استفاده کنندگان از همکاری را به خود جلب کرده است. درمانگران بر روی جمع آوری Cochranecollaboration های اطلاعات در زمینه های خودشان و شرکت کردن در آزمایشات بالینی چند مرکزی تاکید دارند. این قضیه از طریق مشاهده دقیق، گزارش و همکاری که در تشخیص و درمان کمک کننده است صورت می پذیرد.
این بخش ارتباط درمان سیستم حسی- حرکتی دهانی و سایر رویکردهایی است که اثر مثبتی بر روی عملکرد سیستم حسی- حرکتی در نوزادان و کودکانی که مشکل بلع و تغذیه دارند را نشان می دهد. اکثریت کودکان درگیر تشخیص های چند گانه(مختلف) هستند که حداقل شامل درجه ای از فقدان هماهنگی نورولوژیک و یا ضعف می باشد. برای مثال مشکل بیرون آمدن زبان و شلی زبان را می توان نام برد. بهترین مرکز درمان اختلال بلع تهران با در اختیار داشتن متخصصین گفتاردرمانی بلع کودکان به صورت جامع به ارائه خدمات درمانی در جهت بهبود توانایی های مکیدن نوزادان، بلعیدن و گفتار کودکان می پدازند.
برنامه حسی- حرکتی دهانی در درمان اختلال بلع
عملکرد سیستم حسی- حرکتی دهانی به تمامی جنبه های حرکت ساختارهای دخیل در حفره دهان و حلق سطح اسفنگتر فوقانی مری در طول زمانی که غذا وارد مری می شود بستگی دارد. عملکرد اولیه ی سیستم حسی- حرکتی دهانی وابسته به بلع و ارتباط می باشد.
برنامه های مختلف سیستم حسی- حرکتی دهانی توسط بهترین مرکز درمان اختلالات بلع اهدافی مختلفی را که شامل موارد زیر است دربر دارد:
رشد هماهنگی حرکات سیستم دهان، تنفس و سیستم های آواسازی برای ارتباط
بهبود هماهنگی حرکات دهانی- حرکتی برای افزایش مهارت های تغذیه ای
داشتن تجارب حسی دهانی نرمال در طول زمان صرف غذا
بهبود پردازش حسی کل بدن
تحریک حسی سیستم حسی- حرکتی دهانی و برنامه های گفتار درمانی، تغذیه دهانی را به عنوان یکی از اهداف مهم در درمان اختلال بلع در نظر دارد. رویکرد گفتار درمانی بلع یک رویکرد چند حسی برای هماهنگ کردن زمان بندی و قدرت کافی عضلات برای بلع غذاها و مایعات به صورت ایمن و بدون آسپیریشن است. گفتاردرمانی کودکان در زمینه حسی- حرکتی دهان می تواند شامل تمرینات مستقیم مکانیسم دهانی و رویکردهای غیر مستقیمی که سبب بهبود هماهنگی حسی حرکتی دهانی و بلع ایمن می شوند باشد.
انواع دیدگاه گفتار درمانی بلع
هدف
مستقیم
تمرینات دهانی
تحریک ساختمان ها برای عملکرد
تشویق کاوش دهانی
احتیاط: تهاجمی است، بدتر کردن و افزایش ترشحات
غیرمستقیم
تغییرات در محیط
موقعیت بدن و نحوه نشستن
علائم ارتباطی
تغییرات غذایی
کاهش حواس پرتی
بهبود توانایی در تمرکز
احتیاط
– تعاملات اجتماعی محدود
– بهترین حمایت برای تغذیه
– بهبود کنترل سر و گردن
– سرنخ های لمسی و کلامی برای افرادی که مشکل بینایی دارند
– سرنخ های لمسی و بینایی برای افرادی که مشکل شنوایی دارند
– تغییرات بافت،مزه و دمای غذا
– تغییر فاصله زمانی ارائه غذا و
– تنوع در سایز لقمه
یک برنامه مدیریت رفتاری و حسی- حرکتی دهانی در گفتار درمانی بلع به عنوان حامی، به شکل تیم داخل رشته ای محدودیت سازی را که بسیار متفاوت تر از برنامه درمان تغذیه ای است، برتر یافت. اگرچه برنامه درمان تغذیه ای ممکن است شامل جنبه های خاصی از سیستم حسی- حرکتی دهانی و برنامه مدیریت رفتاری در برخی از شواهد باشد، تفاوت ها بسیار حائز اهمیت است.
بهترین مرکز گفتار درمانی اختلال بلع در تهران به این نکته توجه دارد که تغذیه درمانی نمی تواند به تنهایی حمایت کننده باشد زیرا هدف اولیه تغذیه درمانی تغذیه دهانی می باشد. این کانون توجه نه تنها ممکن است برای برخی کودکان مناسب نباشد بلکه حتی ممکن است زیان آور نیز باشد. در گفتار درمانی بلع زمانی که کانون توجه فقط روی تغذیه است گام مهم در بدست آوردن مهارت های اساسی که نیازمند تغذیه دهانی نرمال است کنار گذاشته خواهد شد. یک دیدگاه (تغذیه درمانی) باعث یک حس شکست در زمانیکه تغذیه دهانی موفق در زمان کوتاه صورت نگیرد می شود. غذا و مایعات ممکن است قبل از مهارت های ضروری تنفسی، دهانی و حلقی که بدست می آیند مطرح شوند. زمانی که مکانیسم های مکیدن، جویدن و بلعیدن مورد تاکید قرار می گیرد گفتار درمانگران و خانواده ها ممکن است اشراف بر فعالیت های مهم ارتباطی و تبادلات مثبت روانی اساسی در رشد تغذیه را نادیده بگیرند.
در مقابل در بهترین مرکز گفتاردرمانی مشکلات بلع غذا، درمان حسی- حرکتی دهانی اهداف اولیه دارد که شامل رشد حرکات هماهنگ دهان، تنفس و سیستم صوت هم برای ارتباط و هم برای تغذیه می باشد. برنامه سیستم حسی- حرکتی دهانی که اهمیت متعددی را نشان می دهد بهترین شواهد هستند.
برخی مدارک مبنی برگزارشات در دسترس هستند. اگرچه بسیاری از برنامه های راهبردی درمان بر پایه تجربی نیستند، کودکان دارای فلج مغزی و اختلالات متوسط در تغذیه ، وزنشان بالا رفتن سن آنها پایین تر از حد نرمال باقی می ماند(به دلیل درمان حسی- حرکتی دهان یا او – اس تی) اما وعده های غذایی طولانی دارند.
مکمل های محتوی کالری قابل خوردن برای فراهم نمودن انرژی برای رشد توصیه می شود. گروه متفاوتی از کودکان مبتلا به فلج مغزی و کودکان مبتلا به اختلال متوسط در تغذیه هیچ تغییری در راندمان تغذیه توسط او- اس تی یا همان درمان حسی- حرکتی دهانی نشان ندادند و وزنشان نسبت به سنشان در سطح پایین تری قرار می گیرد. اطلاعات اثربخشی درمان برای پاسخ به بسیاری از سوالات برای سنین مختلف جمعیت ها و مشکلات مورد نیاز است.
یک هدف مهم در مرکز درمان اختلال بلع ایجاد ارتباط است. ارتباط در روش های حسی- حرکتی دهانی افزایش می یابد. یک روش سیستماتیک رشدی که آگاهی حسی، درک و مهارت تمییز در دهان را افزایش می دهد سایر دست آوردهای رشدی را نیز تقویت خواهد کرد. حرکت دهانی برای کاوش و بررسی از طریق قسمتهای بدن، اسباب بازیها، لباس ها و صداها غذاها و مایعات بکار برده می شود. استفاده متقابل از لمس، حرکات موازی با رشد حداکثری مهارت های کلی ارتباط مورد تاکید است. غذا و مایعات برای تمرین ضروری نیستند زیرا اهداف رشد سیستم حسی- حرکتی دهانی از راه های زیادی می تواند صورت پذیرد.در مرکز درمان مشکلات بلع، اگر چه غذا ممکن است برای تجربه بویایی- چشایی- بافتی و تنوع دمایی توصیه شود اما تمامی تجارب باید بدون زور و استرس برای کودک باشد. زمانی که کودک احساس ناراحتی یا استرس می کند مراقبان باید این پیام را که “متوقف کن” را متوجه شوند. بسیار حائز اهمیت است که متخصصان گفتار درمانی بلع و مراقبان جنبه های ارتباطی هرگونه فعالیت ارتباطی را به خاطر داشته باشند.
ارتباط ، رشد سیستم حرکتی- دهانی تغذیه و سخن گفتن منطقی به نظر می رسد که براساس تجارب درمانی حمایت شوند. اما اطلاعات مبنی بر تحقیق، خالی از حمایت و یا تکذیب مبنی بر علت ارتباط میان رشد کنترل سیستم حسی- حرکتی تغذیه و الگوهای اولیه ی سخن گفتن است. هم زمان که سخن گفتن و تغذیه پدیدار می شود سه توالی موازی دیده می شود:
افزایش تعداد و تنوع حرکات و وضعیت دهانی
توسعه حرکات ساده یا یکپارچگی آرام الگوهای حرکتی اولیه
تفکیک یا تفاوت حرکات بین دو یا تعداد بیشتری از اجزای سیستم یادگیری و رشد مهارت های حرکتی هم در زمینه تولیدات اولیه صدا و هم در زمینه توانایی های تغذیه.
اصول درمان اختلال بلع
بحث درباره مداخلات ویژه بلع و تغذیه برخی حیطه های مدیریت را برجسته می کند. این موضوع برای داشتن یک “کتاب آشپزی” برای درمان حسی حرکتی نیست چون این مسئله غیر ممکن است. بسیاری از عوامل روی تصمیمات درمانی در نوزادان و کودکان که دائما رشد می کنند و تغییرمیکند اثر می گذارد. مهم ترین مهارتی که گفتاردرمانگران در مرکز درمان اختلالات بلع نوزادان می توانند در مداخله مشکلات بلع برای نوزادان و کودکان کم سن استفاده کنند، توانایی تحلیل و ترکیب اطلاعات مربوط به وضعیت، نیروی درونی خانواده، جنبه های فرهنگی و اجتماعی و مهارت سطوح کودک است. این توانایی اجازه می دهد که گفتاردرمانگران برنامه ای را در نظر بگیرند که به درستی شرح کلی کودک را به کار می گیرند. مشخصاتی که در تمایز کودکان با اختلال حسی دهانی از آنها که اختلال حرکتی- دهانی دارند را کمک کننده است در جدول شرح داده شده اند.
درمان های حسی- حرکتی دهانی ممکن است برای کودکانی که تغذیه طبیعی دارند هم اهمیت خاصی داشته باشد. بلع هدفمند ممکن است زمانی که یک تحریک ارائه می شود(برای مثال قطراتی از آبمیوه که به شیشه شیر بچه چسبیده و یا قاشقی که در پوره سیب فرو رفته است) کمک می کند به یک بچه که ترشح دهانی اش به صورت موثرتر و ایمن تر کنترل کند. خطر برگشت ترشح اغلب بالاست زمانی که تحریک بلع تکه های کوچک غذا کافی نیست. این نکته مهم است که سعی می کنیم حد مطلوب و فرکانس تحریکات حسی- حرکتی دهانی برای هر کودک را اندازه گیری کنیم . به طور کلی این عنصر وجود دارد که هر تحریک مثبت است. تحریکات زیاد ممکن است در بعضی از نمونه ها صدمه ایجاد کند.مداخله برای کودکان با نقص های تغذیه ای و بلعی باید برپایه تشخیص های دقیق باشد نه فقط براساس یک سری شیوه های حسی- حرکتی دهانی برای نشانه های خاصی که یک کودک بروز می دهد. به عنوان مثال یک کودک که وضعیت دهانش باز است ممکن است توسط تمرینات کمکی در قرار دادن لب ها روی هم دچار مشکل باشد زیرا باز بودن دهانش ممکن است به تنفس او کمک کند. انسداد راه هوایی فوقانی ممکن است تنها مبین وضعیت باز دهانش باشد. در این مثال معاینه پزشکی و پیگیری درمان باید قبل از اینکه یک نفر نتایج را با برنامه سیستم حسی- حرکتی دهانی انطباق دهد صورت گیرد. به عبارت دیگر اگر وضعیت اصلی بدون انسداد راه هوایی فرض شود، تمرینات سیستم حسی- حرکتی دهانی ممکن است برای کودک کمک کننده باشد اصل اساسی تشخیص توسط بسیاری از متخصصان تغذیه کودکان و متخصصان بلع شامل موارد زیر می باشد:
ارتباط میان کودک و مراقبت دهنده قسمت مهمی از ارزیابی تغذیه و برنامه های بعدی مدیریت درمان می باشد.
کودک و خانواده باید در برنامه های درمانی و اجرا مداخله کنند.
تنفس دهانی و سیستم عصبی در کودکان باید به دقت معاینه شوند.
الگوهای حرکتی در سرتاسر بدن باید قبل از ایجاد تغییرات خاص در سیستم حسی- حرکتی دهانی تغییر کند.
الگوهای حرکتی در فک، زبان، لب ها و کام باید در زمانی که کاهش اثر رفلکس های دهانی که ممکن است در زمان تغذیه بروز یابند حائز اهمیت است تغییر یابند.
الگوهای عادی حرکت باید جایگزینی با الگوهای غیرعادی حرکت که با عملکرد تداخل دارند را تسهیل کنند.
عادی سازی توانایی در پذیرفتن و بهبود بینایی، شنوایی، لامسه، تعادل، چشایی و آگاهی از دما قبل از کمک مستقیم از الگوهای جدید تلاش برای تغذیه دهانی، برای انجام ضروری است.
مراقبت های سیستم حسی- حرکتی دهانی ممکن است شامل مدت زمانی را که یک کودک خاص صرف فعالیت های روزانه شامل بازی- زمان صرف غذا و مسواک زدن می کنند باشد.
فراگیری مهارت های عملکردی حرکت در ابتدا به طور کامل در ورودی حسی حاصل می شود. هنگامی که ورودی های حسی یک کودک کاهش می یابد و یا ورودی حسی در زمینه پاسخ آسیب می بیند. نتیجه آن این است که به حالت آماده به همراه عملکرد حرکتی کاهش یافته آشکار می شود. به همین علت در درمان مشکلات بلع باید بر روی روش های سیستم حسی- دهانی برای تغذیه تمرکز شود.
مداخلات حسی دهانی در درمان مشکلات بلعیدن غذا و ترس از قورت دادن
مداخله برای مشکلات حسی ممکن است انطباقات با حواس محیطی شیوه کنترل خاص فیزیکی یا اصلاح کیفیت حسی غذا و ظروف غذا را درگیرکند. اهداف درمان حسی و روند آن باید برای برآورده شدن نیازهای هر کودکی به طور خاص طراحی شود. کودکان ممکن است مشکلات خاص حسی دهانی و یا به طور معمول ترکیبی از اختلالات حسی دهانی و حرکتی دهانی داشته باشند. پاسخ های خیلی زیاد و یا خیلی کم و یا پاسخ های معیوب حسی به ورودی های حسی می تواند نشان داده شود. یک آسیب کلی سیستم حسی بدن می تواند به مشکلاتی که وابستگیه اولیه ای با نواحی صورت دارند اضافه شود. مشکلات تغذیه ای ممکن است از فهرست محدودی از طعم و بافت غذا از رژیم غذایی تا محرومیت کلی از تجارب تغذیه دهانی تغییر کند. در نهایت نیازهای تغذیه ای از طریق تغذیه با لوله غیر دهانی برآورده شود.در مرکز درمان مشکلات بلع به بررسی علل و درمان اختلالات بلعیدن غذا پرداخته می شود.
پاسخ های ضعیف سیستم حسی دهانی و گفتار درمانی اختلال بلع بزرگسالان و کودکان
فرد با پاسخ های بسیار ضعیف به ورودی های دهانی اغلب پاسخ های کاهش یافته ای به تمام تجارب حسی می دهند. آنها معمولا جویدن و مکیدن ضعیفی را بروز می دهند که علت آن مهارت ضعیف در تمیز دهانی می باشد. این افراد به محیطی که بیداری و آگاهی سیستم عصبی که به آنها اجازه می دهد روی زمان صرف غذا متمرکز شوند را بیشتر کند گرایش دارند. اتاق نیز باید به خوبی روشن باشد.
نشانه ها و علائم
نوع پاسخ
کاهش پاسخ به ورودی های حسی
ولع به خوردن غذا با افزایش ورودی های حسی
تمایل به انباشتن بیش از حد غذا در دهان
سرازیر شدن آب از دهان
پاسخ های ضعیف
پاسخ های بیش از حد به ورودی های حسی
الگوهای غیر طبیعی رفلکس و افزایش پوسچرال تون عضلانی
پاسخ های شدید
پاسخ های عاطفی به ورودی حسی
ورودی حسی به عنوان خطر درک می شود
اجتناب از مسواک زدن
اجتناب از بافت
تدافع حسی
مواد غذایی با طعم دهنده های قوی و متضاد با هم می توانند برای کمک به افراد با مشکلات بلع ارائه شوند که پاسخ های حسی بیمار افزایش پیدا کند. بعضی از کودکان به غذا با افزایش ورودی های حسی پاسخ می دهند. (برای مثال طعم های ترش و تند و با درجه حرارت بالا و دارای بافت تر و یا ناصاف و ضخیم) مثلا : کودکان ممکن است از غذاهایی سود ببرند که در زمان ارائه آنها از زبان بدنی و صدا استفاده می شود. برای تعامل با کودک و افزایش پاسخ های کلی کودک می توان توسط ضربه- نوازش با انگشت میانی از وسط گونه به سمت دهان و اطراف لب ها و به سمت فک بهبود ایجاد کرد. یک قطره از مایع که در گوشه لب قرار می گیرد و یا روی گونه ممکن است به افزایش حرکات لب ها و گونه ها منجر شود و معمولا به غنچه کرد لب ها و یا سفت کردن گونه ها منجر شود. فعالیت های عملکردی بهتر است که فورا با مواردی شامل پستانک، فنجان و یا قاشق برای غذا خورد دنبال شود.
درمان اختلالات بلع با پاسخ های شدید حسی
کودکان با پاسخ های شدید پاسخ های اغراق آمیزی را به محرک های ورودی نشان می دهند. این کودکان اغلب با رویکرد بازدارندگی به ورودی های حسی در محیط که با کاهش ورودی های حسی اصلاح شده است رو به رو می شوند. برای مثال: نور کم- رنگ های خاموش- طعم های شیرین و دمای خنثی احتمالا برای این کودکان جذاب است.
غذا دهنده احتمالا به آرامی و با آرامش حرکت می کند و از صدای آرام تر استفاده می کند و بهتر است که آمادگی کلامی کودک در روند تغذیه انتظارش را بیان کند. برای مثال: از کودک پرسیده شود که برای گاز بعد آماده هستی؟ به علاوه این کودکان برای مثال به ثبات موقعیت نیاز دارند.
درمان تدافع حسی دهانی
کودکان و بزرگسالان با تدافع حس دهانی پاسخ عاطفی به ورودی های حسی نشان می دهد. این افراد تنها تعداد محدودی از طعم ها و بافت های متنوع را از طریق دهانشان درک می کنند و ممانعت خوردن غذا نیز مکررا دیده می شود. مراقبان نیاز است که یک ارتباط مطمئن را با این دسته از بیماران که به آمادگی و سازمان یافتگی زبانی برای آنچه که مورد انتظار است نیاز دارند ایجاد کنند.
گفتاردرمانی به طور آشکار بر روی کودکان متمرکز است. مراقبان باید علائم کودک را با دقت پیش بینی کنند. این دسته از کودکان بیشتر حالت تدافعی را در رابطه با دست و صورت دارند تا نسبت به سایر قسمتهای بدنشان بنابراین رویکرد کلی بدن به ورودی های حسی توصیه شده است.
کودکان احتمالا به درجه بندی روش ها به ورودی های حسی که طراحی شده اند به تغییر ورودی ها در افزایش و توسعه گام به گام تا حدی که آنها قابل تحمل باشد پاسخ می دهند.
یک رویکرد کنترل- فیزیکی به حالت تدافعی حسی شامل تکنیک های گفتار درمانی است که می تواند به صورت جداگانه در طول زمان صرف غذا مصرف شود .
روش درمانی که داده می شود نباید تمام وقت را در بر بگیرد. این روش درمانی باید به راحتی در روتین زندگی کودک ادغام شود و برای مراقبان نیز باید مورد قبول باشد. مراقبان وقت برای انجام برنامه به طور کامل در خانه به همراه مراقبت از کودکانی با مشکلات غذایی که به نظارت تمام وقت پزشکی و سایر درمان ها نیاز دارند را ندارند.
یکپارچگی برنامه ریزی شده در روتین روزانه به عنوان یک روش بدیهی و آشکار در نظر گرفته می شود. کودکانی که تدافع زبانی دارند اغلب در برابر مقاصد مراقبت دهنده در زمینه مسواک زدن که منجر به ضعیف شدن بهداشت دهان می شود از خود مقاومت نشان می دهند. بنابراین برنامه های حسی- دهانی که وابسته به مسائل روزانه مسواک زدن هستند توصیه می شود.
مراقبان می توانند ارائه ورودی تحریک شده در اثر تحریکات درونی را توسط قرار دادن قاشق ها یا لیوان ها به محکمی اما با فشار آرام در وسط زبان و در طول زمان صرف وعده های غذایی با وعده های غذایی ادغام کنند.
تجارب حسی دهانی ممکن است توسط اصلاح مزه، دما یا بافت غذاها درجه بندی شود بنابراین تجارب حسی دهانی می تواند در یک سلسله مراتب سیستماتیک تغییر تدریجی در نظر گرفته شود. کودکان ممکن است به صورت جداگانه با دستورالعمل پدر و مادر خود در خانه پیگیری شوند و از پیشنهادات و کمک یکدیگر بهره مند شوند.
مثال برای حساسیت زدایی
کودکان 18 ماهه و یا بالاتر از آنکه سختی اولیه در تغذیه دارند به نقص حسی وابسته است. این روش مستلزم حضور کودکانی می باشد که خودشان می توانند غذا بخوردند.
اهداف برای روش های تغذیه ای حسی- دهانی خردسالان دارای مشکلات خویشاوندی در یک برنامه گروهی
اهداف برای مراقبت دهندگان
اهداف برای کودکان
مهیا کردن فرصتی برای گفتن داستان مربوط به کودکان
تجارب مثبت همراه با دهان و غذا
به پدر و مادرهای دیگر گوش دهید و شرایط حمایت را فراهم کنید
آموزش دادن روال ها و راهنمایی های غذا خوردن
یافتن راه هایی که کودکان یاد می گیرند چگونه باید یا نباید تغذیه کنند
افزایش آسودگی همراه با لمس کردن و چشیدن و بلع غذا
یادگیری راه هایی برای تغذیه و مراحل درگیر در تغذیه
افزایش دسترسی به غذاها در کودکان با فعل و انفعالات درونی
کسب شناخت های بیشتر برای مدیریت نیازهای غذایی کودک
افزایش حجم غذای کودکان که می خواهند تغذیه کنند
ایجاد برنامه های غذایی برای پیگیری در خانه
این کودکان عیوب حرکتی- دهانی آشکاری ندارند. آنها ممکن است به علت فقدان حسی مشکلات حسی- دهانی داشته باشند. اگرچه مشکل است اما به هر حال باید اجزای حسی و حرکتی جدا شود زیرا بسیار حائز اهمیت می باشد. در بسیاری از شواهد وضعیت این افراد احتمالا از تغذیه با لوله به تغذیه دهانی تغییر پیدا می کند.
مکیدن های ضعیف، افزایش وزن ناکافی، محدودیت تنوع غذاها و طعم ها و بافت ها در رژیم غذایی و سختی در تغییر از یک نوع بافت به بافت دیگر و یا بروز منع از غذا حائز اهمیت هستند.
یک سلسله مراتب حساسیت زدایی در درمان مشکلات بلع کودکان مراحل زیر را به دنبال خواهد داشت:
مدارا: از زمانی که غذا مستقیما جلوی بچه قرار می گیرد. کودک در اتاق با دیدن غذا و ارائه آن تحریک می شود.
اثر متقابل( فعل و انفعال): کودکان ممکن است از ظروف آشپزخانه استفاده کنند. ممکن است کودک با غذا بازی کند اما آن را در دهانش قرار ندهد.
بو کردن: کودک بوی غذا را تحمل می کند. در اتاق تا غذا را بردارد و آن را بو می کند.
لمس کردن: کودک بوی غذا را بر روی انگشتانش، دستانش، قسمتهای فوقانی بدن، چانه، گونه، بینی، لب ها، دندان ها و زبان تحمل می کند.
چشیدن:کودک لب ها یا زبان را لیس می زند، گاز می گیرد و سپس به بیرون تف می کند. گاز گرفتن و نگه داشتن در دهان قبل از تف کردن به بیرون، جویدن و مخصوصا بلعیدن، جویدن و بلعیدن به همراه نوشیدن چیزی، جویدن و بلعیدن مستقل(به تنهایی)
خوردن: تغییرات آهسته در سراسر مراحل کودک را به خوردن براساس وظیفه و بدون هیچ گونه توجه از سوی مراقبان(البته به جز انتظار نظارت بر کودک در سنین پایین و حین صرف غذا) سوق می دهد. تغییرات شخص لازم است که مورد توجه باشد.
همکاری گفتار درمانان با پزشکان، متخصصان تغذیه، مهدها یا اساتید مدرسه، سایر گفتاردرمانگران و تمامی مراقبان قسمت صحیحی از برنامه است. تمامی افرادی که در مراقبت از کودک درگیر هستند باید در روش، زمان، زمان صرف غذا و در راه هایی که آنها تشویق می شوند و به آنها پاسخ می دهند ثابت قدم باشند.
خردسالان و کودکان دارای مشکلات پیچیده تغذیه ای و بلعی، احتمالا عیوب حسی در کناره گیری و جدا سازی ندارند. آنها مکررا با تن عضلانی غیر نرمال و عدم توانایی در بدست آوردن و باقی ماندن در موقعیت های مناسب برای تغذیه موثر و کارآمد رو به رو هستند.
در مرکز درمان اختلالات بلع ،عملکرد سیستم حسی- حرکتی دهان می تواند تنها در یک زمینه در تمامی کودکان معاینه و درمان شود. رشد حرکتی شدیدا به ورودی حسی وابسته است.
همانطور که در اصول درمان بیان شد الگوهای تن و حرکت در سراسر بدن باید مطلوب باشد تا بهبود عملکرد مکانیسم دهانی ایجاد شود.
حالت و پوزیشن مناسب پایه و اساس تغذیه مناسب هستند که درباره مدیریت مشکلات موقعیت و حالت بحث خواهیم کرد.
مدیریت وضعیت و موقعیت در درمان مشکلات بلع و غذا خوردن
اهداف موقعیت: هدف کلی وضعیتی برای تمامی مداخلات یکسان است. برای بالا بردن یک تجربه ایمن و مورد رضایت در زمان صرف غذا برای کودک و خانواده باید مراقبان در رشد وضعیتی برنامه های نشیمن مداخله کنند. محیط های صرف غذا بسیاری شامل خانه یا مراکز مهد، مدرسه، رستوران و یا سایر مکان هایی که کودک مکررا در آنجا غذا می خورد وجود دارد. اهداف کودک و خانواده باید در پروسه های انتخاب شده شامل شود.
در یک مطالعه مبنی بر کودکان همراه با مشکلات تغذیه ای قابل توجه، تنها 6 تا از 12 خانواده از سیستم نشیمن انطباقی که برای آنها مهیا شده بود استفاده کردند. والدین تجهیزات را مشاهده کردند و آنها را برای پوزیشن روی کالسکه راحت تر دانستند. این موضوع نیاز را برای درمانگران بارزتر می کند تا به استفاده عملی از صندلی مطابق با محیط صرف غذا بپردازند.
الزامات نشیمن و پوزیشن در درمان مشکل بلع کودک: برقراری و ایجاد هم ترازی مرکزی، اصلی اساسی برای هماهنگی دهان و بدن برای سیستم حسی- حرکتی دهانی و فعالیت های تغذیه ای می باشد. این سازگاری ها برای بدست آوردن پوزیشن طبیعی سر- گردن- تنه(مخصوصا برای اینکه در یک راستا قرار بگیرد) ایجاد می شوند.
گردن و تنه در یک راستا هستند و لگن ثابت و متقارن است. کمربند شانه، ثابت می باشد. ران در زاویه 90 درجه به صورت طبیعی بدون قرارگیری در وضعیت دورشونده و چرخشی می باشد و پاها در حالت طبیعی به حالت خنثی هستند، و هرگز کف پا خم نیست.
گفتار درمانگران باید به خاطر داشته باشند که ممکن است استثنایی هایی برای این قوانین وجود داشته باشند. زمانی که کودک به مقاومت در برابر خط میانی پوزیشن اقدام می کند، سایر ملاحظات باید ایجاد شود، به عنوان مثال یک کودک ممکن است بیش از حد گردن گردنش را بکشد به این معنی که باز نگه دارد راه هوایی را و از آن استفاده عملکردی کند. بنابراین اصطلاحات وضعیتی باید صورت پذیرد و کودکان باید زیر نظر پزشکان متخصص برای معاینه راه هوایی باشد.
کودکان نیازهای خود را توسط راه های گوناگونی مطرح می کنند، حتی زمانی که صحبت نمی کنند. درمانگران و والدین وظیفه دارند تا پیام ها را دریافت کنند. و به آنها احترام بگذارند، آن گونه که لایق هستند.
برای کودکان با تن عضلانی بالا معمولا باید از افزایش تن عضلانی برای ارتقا استحکام و پایداری نزدیک به مبدا و حرکات انتهایی بدن جلوگیری کرد. کودکان با تن عضلانی بالا به پایداری سراسری وضعیتی و تنظیم و کنترل حد وسط نیاز دارند.
مرکز درمان اختلالات بلع کودکان و بزرگسالان، فاکتورهای متعددی را در توصیه هایی برای ابزارهای نشیمن قابل تطبیق برای زمان صرف غذا مورد توجه قرار می دهد. این فاکتورها شامل عوامل خانوادگی، محیط مدرسه به عنوان اشارات مذکور و به عنوان سهولت در استفاده می باشد. به علت اینکه یک مراقب مشغول به کار است ممکن است زمان ضروری برای تامین بسیاری از مراقبت ها، دست و پنجه نرم کردن ها و مدیریت ها نداشته باشد. سیستم طرز نشستن باید با وزن کم، جذاب، راحت برای استفاده و قابل شست و شو باشد. سیستم های فرم نشستن که می توانند به راحتی سوار یا جفت شوند در زیر میز آشپزخانه یا میز تریای مدرسه به کودک اجازه خواهد داد که به طور کامل تری در زمان صرف غذای خانواده و تجارب ناهار مدرسه حضور داشته باشد. به بیان بهتر یک صندلی باید برای اهداف متفاوت و مختلف استفاده شود.
طرز نشستنی که برای زمان صرف غذا، حمل و نقل و حمایت برای فعالیت های حرکتی مناسب، مناسب باشد ممکن است موثر ترین انتخاب باشد. علی الخصوص رشد کودکان تنوع وسیعی از اختیارات برای نشستن برای آنها دارد. بسیاری از بیماران درگیر مسائل مربوط به نشستن و وضعیت ارائه شده هستند. یک گفتار درمانگر ممکن است به حمایت برای یک کودک برای داشتن یک صندلی در زمان صرف غذا نیاز و همچنین یک صندلی برای حمل و نقل و برای اجازه دادن به کودک جهت حمایت بیشتر و کامل تر در زمان صرف غذا داشته باشد.
پوزیشن برای نوزادان با مشکلات بلع
نوزادان به طور کلی توسط مراقبان در طول تغذیه از سینه نگه داشته می شوند. مراقبان باید با توصیه های مربوط به طرز نشستن راحت باشند زیرا نگهداری یک نوزاد یکی از مهم ترین تجارب در مراحل اولیه می باشد. طرز نشستن باید به گونه ای باشد که سبب بهبود تماس چشمی و ارتباط فیزیکی نزدیک شود. برای خردسالانی که برای آنها یک پوزیشن نیمه ثابت همراه با وضعیت طبیعی سر و گردن و انعطاف در مفاصل ران و زانو که ممکن است از راه های گوناگون بدست آید، طرز نشستن ایمن و موثر تغذیه ای، پیشنهاد می شود. در مرکز اختلال بلع کودکان وضعیت کلاسیک نگه داشتن کودک توسط مراقب در صورت حمایت وضعیت طبیعی خط میانی بدن، زانوهای کودک و قوزک های پا که انعطاف پذیرند بر روی پای مراقب آموزش داده میشود.
زمانی که کودک به پشت، روی قسمت بازوی مراقب دراز کشیده است، گردن و سر نوزاد و یا کودک خردسال می تواند توسط قسمت بالای بازوی مراقب نگه داشته شود.
والدین می توانند یک پوزیشن نشستن ارگونومیک را توسط گوشه یک بطری مهیا کنند که انعطاف فیزیولوژیک خردسالان را تحریک می کند و راحتی افزایش یافته را برای غذا خوردنده ارتقا می دهد.
یک احتیاطی که باید مورد توجه باشد مایعی است که در پایین زاویه بطری قرار می گیرد و اگر بطری به حالت راست یا مستقیم قرار داشت تغذیه دهنده باید وضعیت را بررسی و کنترل کند تا اطمینان یابد که تمام انتهای نوک شیشه شیر با مایع پر شده است و کودک هوا را دریافت نمی کند.
پوزیشن برای کودکان خردسال و نوجوان با مشکلات بلع
کودکانی که برای نشستن روی یک صندلی آماده هستند سعی دارند که سر و تنه را کنترل کنند تا بتوانند بدون وابستگی بنشینند و این مرحله تغییر بسیار مهم است.
یک کودک به صورت قائم برای تغذیه قرار گرفته است. مراقب حمایت را برای وضعیت طبیعی خط وسط تنه و زانوها اعمال کرده و قوزک های پای کودک بر روی پاهای مراقب خم شده اند و انتهای فوقانی حمایت می شوند. این اتصال برای هر دوی کودک و مراقب مهم است به دلیل اینکه یک گام رو به جلو برای مستقل شدن است.
هرگونه تغییرات در صندلی باید جذاب، با وزن پایین و دارای عملکرد برای استفاده در طول زمان های صرف غذا باشد. خانواده ها نیاز دارند که با صندلی های بلند عادت کنند و راحت باشند تا از آنها در محیط های اجتماعی که شامل مهمانی های خانوادگی و در رستوران ها می باشد استفاده کنند. رول های کاغذی و یا بالش ها می توانند در سمت تنه و لگن برای بهبود تقارن و هم سازی استفاده شوند.
ابزارهای پوزیشن دهی snugglebud مثال هایی از سیستم های معتبر تجاری هستند. سیستم حمایت snugglebud شامل مواد کتانی است که می توانند از طریق بند با تجهیزات گوناگون مورد نیاز برای یک کودک نوپا شامل صندلی ماشین، صندلی های بلند پایه و روروئک همراه شوند.
فوم های پوشیده شده توسط پارچه یا رول های حوله می توانند به محل های نشستن کودک برای ارتقا هم سازی و تقارن افزوده شوند. صندلی های ماشین ممکن است برای استفاده در طول زمان صرف غذا ساخته شوند. تغذیه در Iapها یا صندلی ها با با پایه های بلند ممکن است تنها برای کودکان و نوپایان با عیوب متعادل وضعیتی دارای عملکرد باشد.
نشیمن های قابل انعطاف، سیستم نشیمنی است که کمترین حمایت را عرضه می کند. اما برای استفاده در زمان صرف غذا کاربردی است زیرا برای تمییز کردن و وفق دادن راحت است. این روش یک حمایت وفق ناپذیر را در سر، تنه و لگن ارائه می دهد.این وسیله کمربندشکم را شامل می شود و سینه را تحت کنترل قرار می دهد.
خردسالان در بهترین پوزیشن نگهداری می شوند. اجازه داده می شود برای ارتباط چشمی میان کودک و غذا دهنده. این کودک یاد گرفته است که یک بطری کوچک را بدون کمک نگه دارد و به کنترل کردن در پروسه تغذیه تمایل دارد.
به عبارت دیگر ممکن است برای کودکان با وضعیت قوز کمر و تن عضلانی پایین ناکافی باشد زیرا پشت خمیده ممکن است یک وضعیت خمیده قوز کمر را ارتقا ببخشد.
کالسکه هایی که به لحاظ تجاری ساخته شده اندمی تواند برای کودکان پیش دبستانی قابل تطبیق باشد و ممکن است برای زمان صرف غذا برای کودکانی که به صورت متوسط مشکل دارند استفاده شود.
سیستم ماشین نوزادی یک سیستم نشیمن تنظیم پذیر است که راه های متعددی را برای حمایت از سر، تنه و لگن ارائه می دهد. این سیستم شامل یک صندلی با پایه بلند که در آن پاها در حالت استراحت قرار دارد مهار کننده و کنترل کننده قفسه سینه و کمربند ایمنی می باشد.
برخی کودکان زمانی که اندکی پوزیشن دراز کشیده دارند بهتر تغذیه می کنند. این علی الخصوص برای آنهایی که کنترل ضعیفی روی سر دارند و آنهایی که لب های بسته و نیروی زبانی ضعیفی دارند صحیح است. کودکان با وضعیت قوز ممکن است همچنین از صندلی هایی برای دراز کشیدن که می تواند به کاهش فشار بر روی شکم منجر شود بهره ببرند. سر و گردن باید به حالت طبیعی باقی بماند. گفتار درمانگران و والدین باید آگاه باشند که این کودکان ممکن است در ریسک بالا برای تنفس در این وضعیت دراز کشیده باشند زیرا آنها ممکن است کنترل بسیار سختی روی تکه های غذا در حفره دهان داشته باشند. اگرچه نگهداری وضعیت طبیعی سر و گردن ممکن است ریسک را کاهش دهد.
اختیاراتی برای نشستن سازش پذیر برای کودکان با سن بیشتر و بزرگسالان با اختلالات بلع
برای کودکان با عیوب میانه باید حمایت های انطباقی نشستن فراهم شود. به صندلی هایی که توسط رشد خاصی از کودکان استفاده می شوند. کودکان با عیوب متعادل و منفصل معمولا به سیستم های نشستن اعتیاد آور نیاز دارند. این سیستم نشستن ممکن است صندلی های چرخ داری باشد که شامل اختیارات گوناگون از نشستن که نیازمند کنترل وضعیت باشد هستند. صندلی های چرخ دار zippie یک سیستم نشستنی هستند که ممکن است برای زمان صرف غذا و همچنین حمل و نقل استفاده شود.
گزینه هایی برای نشستن
مشخصات
درجه تن
غیر نرمال
– سیستم های استاندارد مانند حالت غلت خوردن
– اصلاح کردن به صندلی های معین برای کودکان خاص
– کنترل خوب سر
– کنترل متوسط تنه
– وضعیت متقارن
خفیف
سیستم های تغییر پذیر متعدد مانند نشیمن های راحت، صندلی های مسافرتی ایمن و ماشینی کودک
– کنترل متوسط تا خوب سر
– کنترل متوسط تا ضعیف تنه
– نافرمی های متوسط استخوانی
میانه
سیستم های
custom- contoured
)شامل پودر، فوم در محل نشستن و صندلی چرخ دار zippie)
– کنترل متوسط تا ضعیف سر
– کنترل ضعیف تنه
– مهارت های ضعیف در حرکات ظریف
شدید
تقارن تنه و لگن ممکن است توسط حمایت های جانبی و کنترل سینه ارتقا پیدا کند. نگه داشتن سینه می تواند انواع گوناگونی داشته باشد. از الگوی “اچ” با حداقل حمایت گرفته شده تا حمایت پروانه ای که الگوی انعطاف را توسط قرار دادن فشار بر روی جناغ سینه و پوزیشن شانه همراه با اندازه مناسب سرتاسر کمربند شانه ارتقا می دهد.
خمیدگی در مفصل ران- زانو و قوزک پا می تواند در طول استراحت مفصل ران و پا به وجود آید. گزینه های حمایتی برای محدوده سر و گردن از یک تکیه گاه برای حداقل حمایت تا یک سیستم تعدیل پذیر متعدد همانند(حمایت کننده سر whitmeyer) که بیشترین حمایت را ایجاد می کند تشکیل شده است.
بنابراین مدیریت منظم همراه با سازش برای پوزیشن گرفتن و نشستن درمانگران اصرار می کنند برای توجه داشتن به تمام اختیارات ممکن و تنوع های میان این اختیارات برخی کودکان نیاز نخواهند داشت به درمان سیستم حسی- حرکتی دهانی مستقیم زمانی که پوزیشن و موقعیت به حد کمال می رسد. اگرچهبسیاری از کودکان به همراه مشکلات کامل تغذیه ای و بلعی مشکلات حسی- حرکتی دهانیدارند که متمایل به درمان هستند.
آمادگی برای تغذیه در کودکان و بزرگسالان با مشکلات بلع
ارزیابی حسی دهانی
در ارزیابی مشکلات بلع در کودکان فاکتورهای حسی، اساس عملکرد حرکتی هستند و به عنوان نتیجه ای از مراحل رشد محسوب می شوند. ارزیابی ها نشان می دهد نوزادان با سنین بالاتر و نیز کودکان، مهارت فیزیکی تغذیه و خوردن ارادی را به دست می آورند. Bosma اظهار کرد که برون دادهای حسی اولیه توسط حرکات ارادی زبان، لب ها و فک پایین تولید می شود. ارزیابی های پیش تغذیه ای در مرکز درمان اختلال بلع شامل مشاهدات، پاسخ ها به محرک های دیداری و شنیداری،همچنین به بو، لمس و مزه است. محرک می تواند همراه با پارامترهای متنوع مانند درجه روشنایی، بلندی صدا و شدت تماس از سفت به ملایم به عضلات صورت و دهان باشد.
ارزیابی حسی دهانی استاندارد شده فعلا در دسترس نیست. فرم های تاریخچه گیری حسی شامل بخش هایی است که حس – تدافعی دهانی را ارزیابی می کنند. متخصصین گفتار درمانی در مشکلات بلع، می توانند اطلاعاتی را در طول مشاهده ی تغذیه ای بدست بیاورند. کودکان ممکن است هایپواکتیویا ،هایپراکتیو باشند و یا پاسخ های حسی- تدافعی به محرکات حسی.
این اختلالات مانع از توانایی کودک در تشخیص صحیح محرکات حسی دهانی می شود و بنابراین باعث نقص عملکرد دهانی- حرکتی می شود. اگر حس افزایش یابد، کودک جهت مقابله با آن کوشش هایی را در جهت سازماندهی محیط انجام می دهد که با رفتارهای ریتمیک، اجتناب از ارتباط چشمی یا واکنش های متناقض به داده های حسی همراه است. نمونه ای از رفتار ریتمیک، که معمولا در نوزادان بزرگتر و کودکان دیده می شود، شامل تکان خوردن، مکیدن انگشت، تکان دادن دست و بازو و اجسام در حال گردش است. رابطه ی متقابل داده های حسی و هماهنگی حرکتی ساختارهای دهانی پیچیده است.
مشخصات کمک کننده در تفکیک کودکان با اختلالات حسی و حرکتی دهان
اختلال حرکتی
اختلال حسی
بی کفایتی در مکیدن از پستان یا شیشه
گیجی در گرفتن نوک پستان در تغذیه با پستان یا شیشه
می توانند بین طعم ها در شیشه فرق بگذارند
عدم توانایی در تمایز بین طعم های مختلف داخل شیشه با این که مکیدن سالم است
ناکارآمدی و عدم هماهنگی حرکات دهانی در تغذیه تمام بافت های غذایی
در خوردن مایعات بهتر از غذاهای جامد است
بلع غذای دست نخورده وقتی مخلوط بافت ها به کودک داده می شود
قادر به طبقه بندی مواد غذایی در بافت مخلوط است
ناتوانی در نگه داشتن و اداره کردن قطعات کوچک غذا روی زبان، غذا از دهان یا لب بیرون می ریزد
نگه داشتن غذا زیر زبان یا در لپ ها و خودداری از بلع
استفراغ خاص بافت نیست
استفراغ تنها بافت خاص
حالت تهوع بعد از این که غذا بین دهان و حنجره حرکت داده شود
حالت تهوع وقتی غذا نزدیک لب ها می شود یا آنها لمس می کند
حالت تهوع از مایعات و جامدات بعد از بلع رها می شود
حساسیت شدید تهوع با غذاهای جامد، بلع مایعات نرمال است
انگشتان دیگران را در دهان تحمل می کنند
انگشتان خودش را در دهانش تحمل می کنند، انگشتان افراد دیگر را نمی پذیرند
پذیرش اسباب بازی های دندانی(لثه کش-م) اما قادر به گاز گرفتن یا نگه داشتن آن در دهان نیست
اسباب بازی دهانی ندارد
مسواک را قبول می کنند
از مسواک اجتناب می کنند
تشخیص پاسخ های هایپواکتیوی در کودکان با مشکلات بلع
کودکان با پاسخ های هایپواکتیو به ورودی های دهانی در هنگام جویدن و مکیدن پاسخ های کاهش یافته به مزه، دما یا محرک های حس عمقی دارند که باعث تمایل به خوردن غذاهای محرک (مانند بو و مزه قوی، غذاهای ترد، داغ) داشته و آبریزش دهان و میل به انباشتن مقدار زیادی غذا در دهان را باعث می شود. این کودکان همچنین ممکن است ضعف مهارت مکیدن و جویدن را نشان دهند زیرا آنها برون داد حسی مناسبی را برای افزایش مهارت ها دریافت نمی کنند.
پاسخ های هایپر اکتیوی در کودکان با مشکلات بلع
کودکان با پاسخ های هایپراکتیو به تحرکات حسی دهانی معمولا اختلال سیستم عصبی مرکزی دارند. احتمالا این کودکان پاسخ های بیش از حد به مزه، دما و لمس داخل یا دور ناحیه ی دهان دارند که به صورت افزایش در هایپرتونیسیتی یا حرکت های غیر طبیعی ظاهر می شود.برای مثال آنها ممکن است به ورودی های حسی همچون طعم های قوی با رفتارهایی مانند پیش آمدن و چرخش سر یا جلو آمدن زبان پاسخ دهند. افزایش حسی دهانی ممکن است نشانه ای مهم در کودکان با اختلال تنفسی، مروی، بیماری های مربوط به ریفلاکس معده و روده / بیماری ریفلاکس بیش از حد مری باشد. به عنوان مثال ناسازگاری های دهانی نشانه ای از اختلالات اساسی فیزیولوژیک می باشد. بنابراین اهمیت تیم های میان رشته ای دوباره تایید می شود، بطوری که تشخیص دقیق می تواند باعث پایه ای برای مداخله ی مناسب باشد.
حس تدافعی دهانی
کودکان با حس تدافعی دهانی، پاسخ های هیجانی به تحریکات حسی در دور دهان نشان می دهند. حس تدافعی ممکن است پاسخ های قسمتی از بدن به ورودی های حسی باشد یا این که به ناحیه ی دهانی محدود شده باشد. پاسخ تدافعی کل بدن معمولا در کودکان با مشکل تاخیر رشدی، ناتوانی یادگیری یا اوتیسم دیده شود. کودکانی که درمان پزشکی آزاردهنده ی دهانی یا این که تجربه ی محدودیت حسی به علت تغذیه با لوله ی گوارشی داشته اند ممکن است پاسخ های حسی محدود به دهان و ناحیه ی دهانی داشته باشند. بقیه کودکان ممکن است دارای حس تدافعی باشند که به دلیل اختلال در سیستم عصبی مرکزی که مسئول عصب دهی حسی به منطقه ی دهانی است، می باشد. کودکان با حس تدافعی ممکن است از بسیاری از بافت ها و مزه ها اجتناب کنند، ناسازگاری با مسواک زدن و اسباب بازی های دهانی را نشان بدهند. این کودکان ممکن است انگشتان خودشان را در دهان بگذارند اما پاسخ های تدافعی به محرکات خارجی حسی نشان می دهند.
مشکل پایه ای حسی و حرکتی در اختلالات بلع
افتراق بین مشکل پایه ای حسی و حرکتی مشکل است. تعدادی از کودکان با مشکلات بلع ممکن است هر دو مشکل حسی و حرکتی را در درجات مختلف نشان دهند. تعدادی از رفتارهایی را که می تواند در تشخیص افتراقی بین کودکانی که پاسخ های حرکتی دهانی غیر عادی و بلع غیر عادی یا مشکل پایه ای حسی دارند کمک کننده باشد لیست شده است.
کودکانی با اختلالات عصبی –عضلانی ممکن است بدعملکردی حسی – حرکتی داشته باشند. کودکانی با اختلالات بلع که دارای تاریخچه ای از درمان تهاجمی دهانی مربوط به حالت هایی همچون بیماری مزمن ریوی، فیستول نای مری و آترزی مری و عیوب قبلی همچنین ممکن است بدعملکردی حسی- حرکتی را نشان دهند. بعضی کودکان با مشکلات بلع بدون سابقه ای از اختلال حسی- حرکتی یا رشدی همچنین مشکل در این حیطه را نشان می دهند.
بعضی کودکان با پاسخ غیرعادی به محرکات حسی در طول زمان وعده غذایی مشکل رفتاری نسبت به خوراک و تغذیه را دارند. کودکانی که اختلالات حسی دارند(حس عمقی تدافعی،هایپرسنسیتیو یا هر دو) معمولا پاسخ های اجتنابی به انواع متنوع تحریکات نشان می دهند یا تحریک پذیری عمومی را نشان می دهند. توانایی کودکان در خود- آرامی و کنترل و تنظیم کردن مهم می باشند. در کودکانی که در زمان وعده غذایی نا آرام هستند یا مکررا از طعم و بافت های غذایی گوناگون امتناع می کنند احتمالا نشانه ادراک محرکات حسی آزار دهنده دیده می شود. بزرگتر ها ممکن است به اشتباه این پاسخ ها را همان رفتارهای منفی یا کج خلقی تفسیر کنند. کودکان با مشکل حسی همچنین ممکن است در زمان وعده غذایی محیط را برای اجتناب از تجربه حس ناخوشایند مدیریت کنند.
کنترل وضعیتی
آزمون جامع تغذیه باید روی تونوس ماهیچه ای کودک کنترل وضعیتی و سطح کلی مهارت های حرکتی بزرگ و کوچک تمرکز کند. اهمیت وضعیت خوب برای تغذیه ایمن و کارآمد کاملا روشن است.
غیرعادی در اختلالات بلع
متخصصین گفتار درمانی در اختلال بلع به فهمیدن تونوس ماهیچه ای و کنترل وضعیتی غیر نرمال نیاز دارند تا به مشاهدات در طول ارزیابی های بالینی تغذیه و بلع برسند. ظهور سطح های حرکتی غیرعادی در کودکان با بدعملکردی سیستم عصبی مرکزی می تواند نتیجه از ضعف کنترل داخلی بخش های مجاور بدن به سبب تونوس ماهیچه ای غیر نرمال باشد. نوزادان کوچکتر با مشکل بدعملکردی سیستم عصبی مرکزی ابتدا با وضعیت هایپوتونی رشد می کنند که در نتیجه زمینه بی ثبات و نامناسبی برای اصلاح وضعیت حسی- حرکتی دهانی ایجاد می کند. کودکان با مشکل تونوس غیرعادی ماهیچه ای ممکن است در طی مراحل رشد نشستن با وضعیت نشستن غیر نرمال پرورش یابند. برای آنها کنترل داخلی یا پایه ضروری استوار برای داشتن حمایت سطحی امکان پذیر نیست.بنابراین قالبی اولیه را نسبت به وضعیت نشستن نرمال نشان می دهند. این وضعیت کلیشه ای غیر نرمال ممکن است شامل کشش بیش از حد گردن و سر، نزدیکی کتف و شانه و حرکتی وضعی داخلی باشد. هایپوتونی تنه همچنین ممکن است منجر به گرایش به نشستن با وضعیت قوز کرده غیر نرمال با ستون فقرات خم شونده رو به جلو شود. این وضعیت های غیر نرمال به ضعف پایه ای شکل استوار بدن منجر می شود بنابراین مانع رشد تمییز عملکرد حرکتی –دهانی می شود.
کودکان بزرگتر با اختلالات سیستم عصبی مرکزی ممکن است تونوس ماهیچه ای غیر نرمال شامل هایپوتونیا یا تونوس ماهیچه ای کم را نشان دهند که به وسیله کاهش استواری بدن در حالت تحرک و جنبش و افزایش حرکت مفصل و توانایی ضعیف در حرکت روبه بالا در برابر جاذبه است. سایر کودکان هایپرتونیک، تونوس ماهیچه ای یا گرفتگی (اسپاسیتیستی) را نشان می دهند. افزایش مقاومت با حرکات غیرفعال (passive) مفصل و محدودیت ها در رنج حرکتی مفصل مشخص می شود. کودکان با اسپاسیتیستی همچنین ممکن است الگوهای حرکتی غیر نرمال و نشانه های نخستین رفلکس های وضعی را نشان دهند. این کودکان ممکن است با بدشکلی مفصلی که شامل انقباض است رشد رشد نمایند. کودکان با اتتوز(athetosis) نوسان در تونوس ماهیچه را نشان می دهند که به عنوان الگوهای حرکتی نامنظم آشکار می شود. براساس پیچیدگی ارتباط بین وضعیت کلی بدن و عملکرد حسی و حرکتی دهانی، کودکان با اختلال سیستم عصبی مرکزی و تونوس ماهیچه ای غیر نرمال در خطر بدعملکردی حسی حرکتی دهانی هستند.
مشاهدات پیش تغذیه ای در کودکان و بزرگسالان با اختلال بلع
مشکلات در تنظیم مرکزی تون و موقعیت، به طور مستقیم با سیستم حسی- حرکتی دهانی ارتباط دارد. باید توجه ویژه به وضعیت و الگوهای حرکتی فرد با اختلال بلع شود. وجود نخستین رفلکس ها، سطح فعالیت های فیزیکی و هر نوعی از تحریکات دهانی مستقل (گذاشتن اجسام یا انگشت در داخل دهان) ثبت می شود. درمانگران فرد را از جهات احساسات کلی، خلق و خوی و پاسخ دهی مشاهده می کنند. سطوح ارزیابی در مرکز اختلالات بلع شامل سطح هوشیاری، وضعیت سر و دهان، وجود آبریزش از دهان و توانایی ارتباط کلامی و غیرکلامی فرد است. گفتار درمانگران اختلال بلع استفاده از ارتباط چشمی، چرخش سر، حس لامسه و پاسخ های اجتنابی را ثبت می کنند.
وضعیت بدن بر مراحل مقدماتی دهانی، دهانی- حلقی و مروی بلع تاثیر می گذارد. رشد مهارت حرکتی ریز و درشت، تنفس و آواسازی و حسی حرکتی دهانی/ مهارت های تغذیه ای به سبک های پیچیده ای وابسته هستند.
بهترین وضعیت تغذیه ای
بهترین وضعیت نشستن جهت حمایت از عملکرد حسی- حرکتی شامل شرح ذیل است:
وضعیت طبیعی سر(تقارن،قرارگیری در راستای خط میانی، استواری) همراه با تعادل میان خمیدگی و کشش
کشیدگی گردن
تقارن کمربند شانه ای و گودشدگی آن
تقارن کشیدگی تنه
ثبات حفره ی لگن، همراه با لگن متقارن در وضعیت طبیعی
مفصل ران، زانوها و قوزک پاها هر یک در حالت 90 درجه، با فاصله طبیعی از هم و چرخش طبیعی
تقارن و ثبات موقعیت طبیعی پاها (همراه با کشش کم به سمت پشت عدم خم شدگی پا) که توسط سطحی محکم حمایت شده.
در مرکز درمان اختلال بلع تهران پیشنهاداتی که روی تعداد زیادی کودک اجرا شدند شامل تمرین خمیدگی حداقلی مهره گردنی که به شانه ها اجازه می دهد اندکی جلوتر از کل بدن باشند. برای حداکثر عملکرد تنفسی حجم حفره قفسه سینه با پیوستن به بخش سینه ای ستون فقرات افزایش می یابد. زمانی که کودکان کج شدگی از پشت و یا قوز قابل توجهی دارند، عواقب و عوارض افزایش می یابند و این قضیه سبب مشکلات بیشتر برای رسیدن به وضعیت مناسب می شود. اگرچه این اطلاعات مفید هستند و مصداق مستقیم و بالینی را می رساند، اما مبتنی بر اطلاعات تجربی نیستند. به علاوه نیاز به تهیه ی راهبردهای خاص که مرتبط با بهترین وضعیت برای عملکرد مطلوب حسی- حرکتی دهانی است، احساس می شود. اگرچه به نظر می رسد این وضعیت بهترین وضعیت برای همه نوزادان نیست و بستگی به نیازهای هر نوزاد و کودک دارد.
بلع نوزادان و درمان در بهترین مرکز اختلالات بلع تهران
نوزادان زودرس در واحد مراقبت های ویژه نوزادان
متخصصین گفتار درمانی که در واحد مراقبت های ویژه نوزادان(NICU) هستند. نوزادان را از لحاظ مشکل مکیدن و بلعیدن ارزیابی می کنند. بنابراین باید اطلاعات گسترده ای درباره فیزیولوژی مکیدن و بلعیدن همانند اتیولوژی ها و تشخیص از نوزادان داشته باشند. دانستن مفهوم های مختلف ژنتیکی، نورولوژی، اختلالات ریوی، قلبی و بیماری های گوارشی مهم است زیرا این ها اغلب بیماری های وخیمی هستند که نوزادان تجربه می کنند. پیش بینی برای دوره های کوتاه مدت و بلند مدت تغذیه دهانی معمولا ارتباط مستقیم با وضعیت فیزیکی و فیزیولوژیکی دارد. همچنین برای متخصص تغذیه هم مهم است که بتواند اظهار کند که کودک برای تغذیه دهانی آماده نیست، در نتیجه دادن دستورالعمل برای راه هایی برای به حد عالی رساندن مهارت های تغذیه دهانی و سلامتی در آن نوزادان که آماده تغذیه دهانی می باشد نیز می باشد.
بقای نوزادان با وزن بسیار کم هنگام تولد(VLBW) از تقریبا 50 درصد برای نوزادان با وزن کمتر از 800 گرم در دوره 1986 تا 1990 تا 70 درصد، از 1994 برای کودکان با وزن کمتر از 750 گرم افزایش یافته است. میزان بقا تاحدود 1980 فقط 20 درصد بوده است. بنابراین فقط اخیرا تمرکز روی ارزیابی نوزادان در NICU مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر دانش اتیولوژی(علت شناسی) متخصصین نیازمند برخورداری از دانش جنین شناسی و ژنتیک هستند. نوزادان نارس وضع تونوس عملکرد تنفسی و تنظیم ساختمانی ضعیف دارند. به نظر می رسد وضعیت بدن بر گازهای خون و مکانیک ریه نوزادان VLBW در طول تغذیه با لوله تاثیر می گذارد. وضعیت دمر منجر به افزایش قابل توجه ای در اشباع بودن اکسیژن خون شریانی در طول تغذیه با لوله(NG) معده می شود. وضعیت دمر ممکن است اجازه پیشرفت در حرکات ریه با کاهش انرژی مصرفی برای تنفس خود به خودی را بدهد و ممکن است دوره پشتیبانی ونتیلاتور را برای نوزادان با وزن بسیار کم هنگام تولد همراه با اختلال مزمن ریوی کاهش دهد. نوزادان معمولا نیاز به خاموشی پشتیبانی ونتیلاتور را برای پزشک به منظور توجه به تغذیه دهانی دارند. راهنمایی های مقدماتی متناسب با میزان تنفس مفید است تا تعیین کنند آیا در طول رسیدگی های اولیه بالینی تغذیه دهانی درست مطرح شده است؟
اگر قبل از تغذیه میزان تنفس در حالت خوابیده بیشتر از 70 تنفس در دقیقه(BPM) باشد، تغذیه دهانی به تاخیر می افتد. اگر در طول تغذیه دهانی میزان تنفس بیشتر از 80 الی 85 BPM برسد تغذیه دهانی متوقف می شود.
با اینکه بلعیدن (هفته 11 تا 12) و مکیدن(هفته 18 تا 24) در دوران جنینی شکل می گیرد در بیشتر نوزادان نارس مکیدن، بلعیدن و تنفس پیش بینی کننده هماهنگی کافی برای موفقیت در تغذیه دهانی در رویارویی با نیازهای غذایی نیست. بعضی از نوزادان نارس سالم ممکن است آمادگی برای تغذیه دهانی را از هفته 32 و در بعضی از نمونه ها حتی زودتر نشان دهند. قبلا نوزادان می توانستند با تغذیه روده ای مدارا کنند آنها معمولا نیازهای غذایی را از طریق تغذیه با لوله ی دهانی معده ای(OG) یا تغذیه روده ای(NG) برآورده می کردند و تا وقتی که نوزاد نارس آمادگی واقعی جهت تغذیه دهانی نشان دهد برای اطمینان کافی، ارائه مواد غذایی مورد نیاز با لوله تغذیه ای OG یا NG ادامه داده می شد. نوزادان نارس نرمال 34 تا 36 هفتگی بارداری ممکن است مهارت هایی را نشان دهند که پیش بینی مثبت برای پذیرش بطری پلاستیکی دهانی را نشان می دهند ولی در حقیقت برای آنها تغذیه دهانی موثر تا نزدیک به 37 هفتگی بارداری نامتناقض نیست. قبل از آن زمان فرصت هایی را برای مکیدن غیر تغذیه ای با پستانک یا انگشت کوچک پرستاران همراه با مختصری از تغذیه نوک پستان، به میزانی که می تواند تحمل کند داده شود.
ممکن است از متخصص تغذیه برای توجه به تغذیه دهانی برای نوزادانی که از لحاظ پزشکی و جراحی پایدار هستند مشورت گرفته شود. متخصصین همچنین ممکن است برای نوزادانی که به طور واضح آماده برای شروع تغذیه دهانی نیستند مورد مشورت قرار گیرند. اما باید از تحریک تغذیه غیردهانی بهره مند شوند تا بتوانند به آمادگی آنها برای تغذیه دهانی کمک کنند. برای کمک کردن در نرمال کردن تمامی جوانب رشدی در بعضی نمونه ها به آمادگی خانواده برای پتانسیل تغذیه غیردهانی طولانی مدت نیاز است. شناسایی زود هنگام نوزادان در معرض خطر برای رشد در مراحل ابتدایی تغذیه ای برای جلوگیری از چند مشکل مهم است.
بعد از تفسیر کامل نمودار پزشکی متخصص می تواند به ارزیابی بالینی با مشاهدات نوزاد در حالت خواب که بنابر شرح زیر ثبت شده اقدام کند.
حالت، وضع و موقعیت
حساسیت به محرک
وضعیت تنفسی
سرعت کار قلب
مکانیزم دهانی محیطی
هرگونه عدم تقارن سر،تنه و مخصوصا صورت حائز اهمیت است. نوزادان با افزایش تونوس و هایپرسنسیتیو به محرک، مکیدن ناهماهنگ دارند. در مقابل نوزادان با کاهش تونوس و فقدان برانگیختگی حسی، در آغاز و ادامه مکیدن ضعف دارند. وضعیت دهان باز که نشان دهنده تنفس دهانی است احتمال تونوس پایین یا انسداد راه هوایی فوقانی را افزایش می دهد و موید این است که تنفس از راه بینی دچار نقص بوده است. ممکن است نوزادان نارس در یکپارچگی داده های حسی از محیط ناتوان باشند. آزمونگر باید از علائم استرس یا کمبود یکپارچگی آگاه باشد. این نشانه ها ممکن است شامل تیرگی رنگ پوست، الگوی تنفسی غیرعادی، حالت پریشانی کلی و کاهش سطح هوشیاری باشد.
الگوی حسی- حرکتی دهانی نوزادان نارس و نیز ویژگی های فیزیکی و فیزیلوژی آنها متفاوت از نوزادان رسیده هستند. نوزادان با توانایی مکیدن ضعیفبه زمان تغذیه طولانی عمده تری نیاز دارند. در نوزادانی که در آنها از تغذیه با گاواژ یا مدت دار از طریق لوله تغذیه ای استفاده می شود، عملکرد دهانی توسعه پیدا نمی کند. در بعضی نوزادان با کاهش توانایی مکیدن عملکرد دهانی نامنظم می شود. هماهنگی مکیدن غیرتغذیه ای و بلعیدن لازم است ولی برای رشد مناسب الگوی مکیدن/ بلعیدن/ تنفس تغذیه در نوزادان کافی نیست.
مشکلات بلع در نوزادان نارس در مقایسه با نوزادان عادی
ویژگی
نوزادان نارس
نوزادان عادی
موقعیت/ وضعیت پایدار گردن، تنه و شانه ها
ماهیچه های بازکننده ی ضعیف
عضله جمع کننده ی خوب
آمادگی برای مکیدن آناتومیک
نامطلوب
مطلوب
توانایی مکیدن
ضعیف
قوی
بستن لب
ناکافی
کافی
پایداری فک(گونه)
ناپایدار
پایدار
پایداری فک برای تکرار مکیدن
ناکافی
کافی
نشانه های گرسنگی و تشنگی
ناکافی
کافی
وضعیت عصب شناسی
در هم ریخته، تند مزاج
سازمان داده شده
الگوی تنفس/ بلعیدن/ مکیدن
ناهماهنگ
هماهنگ
رفلکس های حرکتی- دهانی
ناقص
کامل
سوالات متداول:
1.نوزاد نارس تا چه زمانی نیاز به لوله تغذیه دارد؟
نوزاد نارس ممکن است تا 37 هفتگینیز نیازمند استفاده از لوله تغذیه باشد در این مدت تجربیات مکیدن مانند، مکیدن پستانک، مکیدن انگشت کوچک پرستار یا مکیدن محدود سینه مادر را می توان در برنامه درمانی نوزاد قرار داد.
2. چرا بعضی ار نوزادان رفتارهای نامعمول در هنگام تغذیه نشان می دهند؟
بعضی کودکان با پاسخ غیرعادی به محرکات حسی در طول زمان وعده غذایی مشکل رفتاری نسبت به خوراک و تغذیه را دارند. کودکانی که اختلالات حسی دارند(حس عمقی تدافعی،هایپرسنسیتیو یا هر دو) معمولا پاسخ های اجتنابی به انواع متنوع تحریکات نشان می دهند یا تحریک پذیری عمومی را نشان می دهند.
3. برای درمان اختلال بلع کودکان چه راهکارهایی به والدین پیشنهاد می دهید؟
مدارا: از زمانی که غذا مستقیما جلوی بچه قرار می گیرد. کودک در اتاق با دیدن غذا و ارائه آن تحریک می شود.
اثر متقابل( فعل و انفعال): ممکن است کودک با غذا بازی کند اما آن را در دهانش قرار ندهد.
بو کردن: کودک بوی غذا را تحمل می کند. در اتاق تا غذا را بردارد و آن را بو می کند.
لمس کردن: کودک بوی غذا را بر روی انگشتانش، دستانش، قسمتهای فوقانی بدن، چانه، گونه، بینی، لب ها، دندان ها و زبان تحمل می کند.
چشیدن:کودک لب ها یا زبان را لیس می زند، گاز می گیرد و سپس به بیرون تف می کند.
خوردن: تغییرات آهسته در سراسر مراحل کودک را به خوردن تشویق نمایید.
مرکز گفتار درمانی و کاردرمانی پایا و کلینیک توانبخشی غرب تهران دو شعبه مراکز دکتر صابر می باشند که با وجود بهترین دکتر گفتار درمانی در تهران به تشخیص مشکلات گفتار و زبان در کودکان و بزرگسالان پرداخته می شود. یک دکتر گفتار درمانی خوب نه تنها در زمینه تشخیص مشکلات گفتار و زبان بلکه به عنوان آسیب شناس گفتار و زبان در درمان اختلالات بلع، آبریزش دهان و مشکلات همراه آن تبحر دارد.بهترین متخصص گفتار درمانی در حیطه گفتار درمانی کودکان باید در زمینه کودکان اوتیسم ، لکنت زبان، تاخیر گفتار، مشکلات ساختاری دستگاه گفتار و… تجربه داشته باشد. همچنین در زمینه بزرگسالان در بیماران سکته مغزی، فلج مغزی، ضربه مغزی، ام اس و پارکینگسون و تومورهای حنجره و زبان فعالیت می کند. گفتار درمانی در منزل نیز از خدمات مرکز گفتار درمانی دکتر صابر می باشد.
اختلالات گفتار و زبان
آسیب شناسی گفتار و زبان که در ایران، گفتار درمانی نام گرفت، 40 سالگی را پشت سر گذاشت. در این سال ها مردم و متخصصین گفتاردرمانی گوناگون کم کم با رشته ای آشنا شدند که با برترین توانایی انسان یعنی سخن گفتن سروکار دارد. این رشته به ارزیابی و درمان اختلالات گفتار و زبان می پردازد. اختلالاتی که از زبان مبتلایان به آن با علائمی متفاوت از سایر مشکلات جسمی و رفتاری بیان می شود که نمونه ای از آن ارائه می شود.
بچه من 4 سالشه ولی هنوز حرف نمی زنه .هر چی میخواد اشاره می کنه. اول فکر می کردیم که نمی شنوه، ولی گفتن گوشش سالمه. خیلی هم دوای تقویتی بهش دادم ولی فایده ای نداشته. دیروز یکی از همکارای شما داشت از رادیو صحبت می کرد از حرف های اون فهمیدم که باید بیارمش گفتار درمانی.
آنچه در بالا خواندید شرح حال بیمار و مراجعه کننده به دکتر گفتار درمانی است. شاید درک این وضعیت ها و موقعیت ها برای بسیاری از مردم دشوار و ناممکن باشد. حرف زدن و گفتار آنچنان با تار و پود انسان در آمیخته است که کمتر کسی احتمال از دست دادن آن را می دهد. این مهم زمانی آشکار می گردد که فرد یا نزدیکان او به دلیلی تمام یا بخشی از توانایی ها و قابلیت های گفتاری و صوتی خود را از دست بدهد. البته به مجموعه گفتار و صوت، باید درک را نیز اضافه کنیم، چرا که بدون درک، عملا هیچ ارتباط کلامی و یا غیر کلامی نخواهیم داشت.
حتما شما نیز، فارغ از شغل و رشته تحصیلی تان، کم و بیش با این افراد برخورد کرده اید. اما ممکن است شغل و موقعیت شما به گونه ای باشد که هر روز با این افراد سرو کار داشته باشید، مثلا پزشک یا متخصص اطفال باشید یا متخصص مغز و اعصاب و یا گوش و حلق و بینی باشید. شاید هم پرستار یکی از این بخش ها باشید و هر روز خانواده ی بیماران در مورد این مسئله شما را سوال پیچ می کنند. یا ممکن است یکی از افرادی باشید که خود به نوعی در حرف زدن دچار مشکلاتی هستند. شاید هم نه! هیچ مشکلی وجود ندارد و فقط قصد دارید بهتر صحبت کنید، یعنی جزو افرادی هستید که می خواهند وارد حیطه های حرفه ای صوت شوند، مثلا خوانندگی، مذهبی خوانی( قرآت قرآن و مداحی)، گویندگی، بازیگری. احتمال دارد آموزگار باشید و لکنت هر روزه ی دانش آموزی که می خواهد درس را پاسخ دهد، شما را به فکر فرو ببرد.
ما قصد داریم با طرح نمونه های واقعی از اختلالات رایج در حیطه گفتار درمانی شما را با این اختلالات آشنا نماییم. تا ضمن فراهم نمودن منبعی علمی برای افراد جامعه، الگوهای شنیداری مناسب و کاربردی نیز برای متخصصین گفتار درمانی فراهم کنیم که به هر شکل با درک، شنیدن، گفتار، صدا، احساس و هنر سر و کار دارند.
طبق نظر بهترین متخصصین گفتار درمانی ارتباطات انسانی هر روز ابعاد متنوع تر و گسترده تری به خود می گیرند و جنبه های بیشتری را شامل می شوند. بدیهی است که هرچه جنبه های ارتباطی افزایش یابد احتمال ایجاد اختلال در آنها بیشتر می شود. زمانی که ارتباط بین انسان ها در هر یک از جنبه های آن مختل گردد، در حیطه بررسی تخصصی گفتار درمانی قرار می گیرد تا با انجام اقدامات ضروری و مناسب به شناسایی و رفع آن اختلال بپردازد.
متخصص گفتار درمانی
یک رشته علمی و دانشگاهی است که به ارزیابی، تشخیص و درمان کلیه اختلالاتی می پردازد که در توانایی برقراری ارتباط انسان ها از طریق گفتار و زبان مشکل ایجاد می کنند. در این رشته تخصصی ابتدا از طریق انجام آزمون ها و آزمایش های لازم،اختلال تشخیص داده شده و سپس از طریق تکنیک ها، روش ها و شگردهای لازم به درمان آن پرداخته می شود. درمان افراد مبتلا به اختلالات گفتار وزبان در این حیطه تخصصی می تواند کوتاه مدت یا دراز مدت باشد. به این صورت که متناسب با اختلال فرد و شدت آن، مدت درمان می تواند از چند روز یا چند هفته یا چند سال متفاوت باشد.
ویژگیهای بهترین دکتر گفتار درمانی
دکتر گفتار درمانی خوب فردی است که انواع اختلالات ارتباطی اعم از اختلالاتی با منشا عضوی و یا عملکردی را شناسایی نموده و برای درمان آن ها، راهکارهای مناسب را اتخاذ نماید.
یک متخصص گفتار درمان خوب و ورزیده قادر است با استفاده از ابزارهای الکترونیکی پیشرفته ویژگی های گفتاری فرد را تجزیه و تحلیل نموده و جنبه های مختل آن را شناسایی کند و متناسب با شدت و نوع اختلال و ویژگیهای وی برنامه درمانی مناسب را تدوین نماید. در برخی موارد زیر بدون استفاده از تجهیزات خاص، متخصص گفتار درمان با تکیه بر توانایی های ادراکی خود از طریق گوش کردن به گفتار و صدای بیمار در هنگام صحبت کردن، و با در نظر گرفتن رفتار ارتباطی بیمار، به استخراج ویژگی های مورد نظر پرداخته و در نهایت یک دکتر گفتار درمانی خوب، اختلال را تشخیص داده و به درمان آن می پردازد. بدیهی است که تشخیص اختلال براساس ویژگی های ادراکی به تبحر، تجربه و مهارت بیشتری نیاز دارد.
وظایف گفتار درمان خوب چیست؟
وظایف دکتر گفتار درمانی خوب در مصاحبه و گرفتن شرح حال، ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالات گفتار و زبان خلاصه می شود. اما با نگاهی عمیق تر جنبه های ظریف تری از این کار روشن می شود. در زیر گوشه هایی از وظایف بهترین دکتر متخصص گفتار درمانی را با هم مرور می کنیم:
پیشگیری از بروز اختلال در آینده، مانند پیشگیری از بروز مشکلات مربوط به بلع در نوزادان نارس
پیشگیری از شدت یافتن اختلال، مانند پیشگیری از تبدیل ناروایی طبیعی کودکان به لکنت
همکاری با سایر متخصصین برای نتیجه گیری بهتر، مانند همکاری با ارتودنتیست برای کاهش فشار زبان بر دندان ها
ارائه مشاوره به سایر متخصصین یا اعضای گروه توانبخشی در جهت برقراری ارتباط موثر با بیمار
ارائه مشاوره به خانواده در جهت ارتقاء کیفیت ارتباط متقابل فرد و خانواده اش
ارزیابی اندام های گویایی و تشخیص تاثیر گذاری عمل جراحی، مانند بررسی میزان تاثیرگذاری عمل جراحی ترمیم شکاف کام بر کاهش میزان خیشومی شدگی.
گرفتن شرح حال، جمع آوری اطلاعات و بررسی و کشف علت اختلال گفتار.
ارزیابی اختلال و بررسی عامل های تاثیر گذار بر آن.
ارزیابی و بررسی فیزیولوژی و عملکرد حنجره، از طریق استروبوسکوپی.
تجزیه و تحلیل و آنالیز آکوستیکی صدا و تعیین ویژگی های نوایی آن.
ارزیابی بلع و بررسی راهکارهای درمانی از طریق نیزوفارنگوسکوپی.
ارزیابی و بررسی عملکرد نرم کام از طریق نیزوآندوسکوپی.
بررسی تاثیر روش های درمانی به صورت آزمایشی.
طرح ریزی روند درمان.
انتخاب روش مناسب(از بین روش های موجود) برای درمان
ارتباط مستمر و سازنده با سایر اعضای گروه پزشکی در جهت ارتقاء سطح سلامتی
مهارت های ویژه درمان برای بهترین دکتر گفتاردرمانی
به احتمال زیاد تعداد زیادی مهارت وجود دارند که، متخصصان میتوانند به‌عنوان مهارتهای اصلی ویژه‌ی درمان، در کار خود به گنجانند. با وجود این، براساس تقریباً ده سال تدریس، که به منظور آموزش مهارتهای اصلی ویژه‌ی درمان به دانشجویان گفتاردرمانی تازه کار طراحی شده بود، مشخص شد که، مهارتهای توصیف شده در این فصل، چیزی بیش از یک شروع مناسب را برای ایجاد مهارتهای زیربنایی مورد نیازها گفتاردرمانها تشکیل میدهد که منجر به بهبود برقراری ارتباط بیماران گردد. در زیر 14 مهارت برگزیده‌ی اصلی درمان مورد تأکید قرار گرفته‌اند:
۱) انتظارات مربوط به برقراری ارتباط.
۲) انگیزه.
3) شوق، نشاط و بلندی صدا در روند درمان.
۴) شیوه‌ی نشستن، احساس صمیمیت و نزدیکی با بیمار، لمس کردن بیمار در روند درمان.
۵) آمادگی، سرعت مناسب، و راحتی و روانی گفتار در لحظات درمان.
۶) مقدمات: محرک‌های هشداردهنده، ارایه‌ی سرنخ، الگو دادن، و تشویق و کمک.
۷) آموزش مستقیم: حس‌های یادگیری، توصیف/ توضیح، پرسش، و صبر و انتظار
۸) ارایه‌ی محرک: شکل بخشیدن (نزدیک‌سازی‌های پی در پی).
۹) تقویت‌کننده‌های مثبت: تشویق کلامی، جایزه‌ها و تقویت‌کننده‌های اولیه.
۱۰) بازخورد اصلاح‌کننده در روند درمان.
۱۱) گردآوری داده‌ها در روند درمان.
۱۲) بررسی آزمایشی در روند درمان.
۱۳) رفتار درمانی در روند درمان.
۱۴) هدف‌گیری مشکل بیمار در روند درمان.
اختلالات گفتار و زبان
اختلالات گفتار و زبان به چهار دسته کلی تقسیم می شوند:
اختلالات صوت (Voice Disorder)
اختلالات زبان(Language Disorder)
الف) اختلالات زبان در دوران رشد (Developmental Language Disorder)
ب) اختلالات اکتسابی زبان (Acquired Language Disorder)
اختلالات روانی و ریتم گفتار (Fluency Disorder )
اختلالات صداهای گفتاری ( Speech Sounds Disorder)
اختلالات صوت
صوت در اثر ارتعاش تارهای صوتی در ناحیه حنجره تولید می شود.صوت طبیعی دارای کیفیت، زیر و بمی، بلندی و انعطاف پذیری متناسب با سن و جنسیت و موقعیت فرهنگی اجتماعی گوینده می باشد و وجود آسیب در هر کدام از عامل های مطرح شده را اختلال صوتی گویند.
انواع اختلالات صوتی
به طور کلی اختلالات صوتی به دو دسته اصلی اختلالات عضوی و روان زاد تقسیم بندی می شوند. اختلالات صوتی عضوی اختلالاتی هستند که به دلیل بروز اشکالات ساختمانی و عضوی ایجاد می گردند. اختلالات صوتی روان زاد اختلالاتی هستند که به دلایل عملکردی و یا روانی ایجاد می شوند.
علائم و نشانه های اصلی اختلالات صوتی
بیماران مبتلا به اختلالات صوت مجموعا 8 نشانه اصلی را گزارش می کنند که شامل:
گرفتگی صدا (Hoarseness): این نشانه بازتاب ارتعاشات نامنظم و غیر مداوم تارهای صوتی است. بیماران مختلف از واژگان مختلی برای بیان این حالت استفاده می کنند مانند: گرفتگی، صدای خش دار، و یا خشونت صدا.
خستگی صوتی (Vocal Fatigue): بیمار گزارش می دهد که بعد از یک مکالمه طولانی، خستگی شدیدی بر وی مستولی می گردد و بدون صرف انرژی و تلاش زیاد قادر به صحبت کردن مداوم نمی باشد. بیماران بیان می کنندکه صدایشان اکثرا در پایان روز دچار گرفتگی می شود.
صدای نفس آلود (Breathiness): صوت نفس آلود صوتی است که در حین تولید آن هوای غیر مرتعش از فضای چاکنای خارج می شود. این افراد برای رسانیدن صدای خود به مخاطب (محیط شلوغ و پر سر و صدا)، به شدت با مشکل رو به رو هستند. ما این حالت را به عنوان نفس آلودگی می شناسیم.
کاهش دامنه آوا سازی (Reduced Phonational Range):اکثرا این مشکل توسط خوانندگان مطرح می گردد. آن ها می گویند که در ارتباط با تولید نت هایی که قبلا به خوبی از عهده اجرای آن ها بر می آمدند، دچار اشکال می شوند. این نت ها آن گروهی هستند که در منتهی الیه فراز(اوج) آواز یا سطح پایین قرار دارند.
بی صدایی (Aphonia): به معنی قطع کامل یا نسبی صوت است. بیمار در این حالت به صورت پچ پچ صحبت کرده و احتمالا از نشانه های دیگری هم چون خستگی گلو، احساس خراشیدگی تلاش و تقلای زیاد در حین صحبت کردن نیز شکایت دارند.
قطع زیر و بمی یا صدای زیر نامناسب(Pitch Breaks):بیمار در این حالت از ظهور متناوب صدایی جیغ مانند و قطع زیر و بمی رنج می برد. هنگام بروز چنین حالتی در صدای بیمار به نظر می رسد کنترل صدا از دست وی خارج شده و خود بیمار نیز این مطلب را تصدیق می کند.
آوا سازی توأم با تلاش و تقلا (Strain/ Struggle Voice): این بیماران صحبت کردن را کاری دشوار می دانند. این دشواری ممکن است در آغاز یا ادامه گفتار باشد. این افراد می گویند که برای صحبت کردن فشار زیادی به خود می آورند. آن ها در حین صحبت کردن، تنش زیادی احساس می کنند و به خاطر تلاشی که صرف غلبه بر این تنش و ادامه صحبت می کنند دچار خستگی می گردند.
لرزش (Tremor): بیمار ممکن است اظهار کند که از صدایی لرزان و یا مرتعش برخوردار است. وی به خواست خود قادر به تولید یک صوت مداوم و محکم نیست.
درد و سایر احساسات فیزیکی (Pain & Other Physical Feelings): گاهی درد در هر دو طرف گردن و حنجره است. برخی افراد درد یک طرفه ی حنجره دارند و برخی افراد هم اظهار می دارند که درد به سمت قسمت فوقانی قفسه ی سینه کشیده می شود. به ندرت اتفاق می افتد که درد تنها نشانه باشد. سایر احساسات فیزیکی عبارتند از: احساس وجود جسم خارجی بزرگ و گلوله مانند در گلو، احساس خشکی و گاهی سرفه مکرر.
این دسته از اختلالات گفتار و زبان در تقسیم بندی مجزایی قرار نمی گیرند ولی به دلیل اینکه بر کیفیت صدای افراد تاثیر می گذارند در این جا به عنوان زیر مجموعه ای از اختلالات صوت قرار گرفته اند.
در فرایند تشدید صوت یا تقویت امواج صوتی صدایی که از ارتعاش تا آواها حاصل می شوند، از اندازه، شکل و سطح ساختارها و حفرات تشدیدی زیر چاکنای و بالای چاکنای (حلق، دهان، بینی) تاثیر می پذیرد. هر چیزی که تعادل طبیعی شدید دهانی و بینی را مختل می کند دلیلی برای اختلال در تشدید است. در اختلالات تشدیدی خاستگاه صوتی هر فرد ممکن است در دو محور افقی(عقب و جلو) و عمودی(بالا و پایین) تغییر کند. دو سر محور افقی عقب دهان یا حلق(عقب) و مدخل دهان(جلو)، و دو سر محور عمودی راه هوایی فوقانی یا بینی(بالا) و حنجره(پایین) در نظر گرفته می شوند.
دکتر دانیل بوون متخصص صوت درمانی در این باره گفته است که تمرکز خوب صدا یعنی اینکه بتوانیم صدا را از وسط دهان و درست از بالای زبان خارج کنیم.
اختلالات تشدیدی با تغییر در تمرکز صدا در سطح افقی
هرگاه زبان در داخل دهان بیش از حد جلو بیاید یا بیش از حد عقب برود اشکالاتی در تمرکز صوت در سطح افقی رخ می دهد.
تمرکز قدامی: با انتقال زبان به بخش جلو و بالای دهان، صدایی نازک و کودکانه تولید می شود.
تمرکز خلقی: با تمرکز صدا در عقب دهان صدایی شبیه افراد ساده لوح و شخصیت های کارتونی تولید می شود نتیجه ی این نوع تمرکز، تشدید حلقی است.
انواع اختلالات تشدیدی با تغییر در تمرکز صدا در سطح عمودی
تشدید پرخیشومی (Hyper nasality resonance): این نوع تشدید در نتیجه تشدید بیش از حد صدا در حفره بینی است و معمولا به دلیل نقص در دریچه کامی- حلقی اتفاق می افتد.این مشکل گفتاری با شکاف کام و سایر سندروم های مرتبط با ناهنجاری های فک و صورت در ارتباط است و از اتصال نامناسب دو حفره ی دهان و بینی حاصل می شود. گاهی نیز جراحی و برداشت نامناسب لوزه ی سوم باعث ایجاد تشدید پرخیشومی می گردد. تشدید پرخیشومی باعث کاهش انرژی گفتار شده و از مفهوم بودن گفتار می کاهد.
تشدید بیش از حد دهانی(کم خیشومی) (Hypo nasality resonance): کیفیت دیگری از تشدید است که معمولا بر اثر عوامل تنگ کننده ی مجزای بینی از قبیل عفونت راه بینی، فلپ وسیع(یک نوع پیوندی پوستی)، پولیپ های بینی، حساسیت ها(آلرژی ها) و یا بزرگ شدن لوزه ی سوم مقاومت در برابر جریان هوا در بینی افزایش می یابد.
تشدید نتمناسب مختلط(Mixed resonance):این حالت را ظهور هم زمان پرخیشومی و کم خیشومی گویند. بدین صورت که بعضی از بیماران که بی کفایتی دریچه کامی- حلقی دارند ممکن است انسداد کامل یا ناقص نیز در یک سمت راه هوایی بینی داشته باشند.
یکی از ابزارهای مشاهده ی ساختار و عملکرد دریچه کامی- حلقی نیزوآندوسکوپی است.
ویژگی های نمونه ی صوتی
تمرکز خلقی و تشدید حلقی
اختلال در شیوه ی تولید صداها(شیوه ی تولید برگشتی/retroflex)
کاهش وضوح گفتار
تمرکز افقی صدا در این مراجع بیش از حد به عقب دهان انتقال یافته که این تمرکز در عقب دهان منجر به ایجاد صوتی با کیفیت مشابه با افراد ساده لوح می شود؛ به این نوع تمرکز خلقی گویند.
برای تولید صداهایی مثل / t/ و /d/ نیاز است که نوک زبان در پشت دندان های فک بالا انسداد ایجاد کند اما با کمی دقت می توان متوجه شد که این فرد صداهای این چنینی را به شیوه ی برگشتی یا retroflex تولید می کند؛ کیفیتی که در زبان هندی نیز شنیده می شود به این معنا که نوک زبان بر می گردد و انسداد مورد نظر با سطح پشتی نوک زبان ایجاد می شود.
انقباض موجود در زبان که باعث جمع شدن زبان به سمت عقب دهان شده و شیوه ی تولید برگشتی که نیاز به برگشتن نوک زبان دارد باعث جمع شدن هوا در ناحیه ی حلق شده و تمرکز خلفی صدا را افزایش می دهد و ایجاد تشدید حلقی می کند؛ این نوع تشدید تشدیدی غیر طبیعی است که قابلیت فهم گفتار را کاهش می دهد و شنیدن صدای گوینده را برای فرد شنونده ناخوشایند می کند.
لازم به ذکر است که تمام ویژگی های صوتی گفته شده در تمام طول گفتار فرد شنیده می شود.
ویژگی ها ی نمونه ی صوتی
تمرکز عمودی صدا در حفره ی بینی
تشدید پرخیشومی شدگی
خطا در تولید صداها
شنیده شدن خروج هوا از بینی حین گفتار
در این نمونه درمانگر ابتدا از مراجع می خواهد کلمات را تکرار کند. سپس دوباره درخواست می کند که کلمات را با فشار کم تر و برخورد نرم تر اندام های گویایی ادا کند. همان طور که در نمونه ضبط شده، شنیده می شود کیفیت صدابهتر شده و از میزان خیشومی شدگی کاسته می شود.
خروج هوا از بینی در تولید صدای /c/ و /j/ و /s/ به خوبی شنیده می شود. همچنین خطاهای تولیدی به صورت تبدیل /r/ به /L/ در کلمه ی /jomhuri/ وجود دارد.
خلاصه:
اگر به دنبال بهترین گفتاردرمانگر در تهران هستید، دکتر صابر با سال‌ها تجربه در زمینه گفتاردرمانی، میتواند به شما در بهبود مشکلات گفتاری و زبانی کمک کند. با استفاده از روشهای علمی و به‌روز، دکتر صابر به کودکان و بزرگسالان در تقویت مهارتهای ارتباطی، اصلاح تلفظ و درمان اختلالات گفتاری یاری می‌رساند. اگر به خدمات تخصصی گفتاردرمانی نیاز دارید، مراجعه به یک متخصص باتجربه مانند دکتر صابر میتواند تأثیر قابل‌توجهی در پیشرفت شما داشته باشد.
سوالات متداول:
1-دکتر صابر در درمان چه نوع مشکلات گفتاری تخصص دارد؟
دکتر صابر با سال‌ها تجربه در حوزه گفتاردرمانی، در درمان مشکلاتی مانند لکنت زبان، تأخیر در گفتار، اختلالات تلفظ، مشکلات ارتباطی در کودکان دارای اوتیسم و سایر نارسایی‌های گفتاری تخصص دارد.
2-آیا گفتاردرمانی فقط برای کودکان است یا بزرگسالان هم میتوانند از آن بهره ببرند؟
گفتاردرمانی تنها محدود به کودکان نیست. بزرگسالانی که دچار مشکلاتی مانند لکنت، اختلالات صوتی، مشکلات گفتاری پس از سکته مغزی یا بیماری‌های عصبی شده‌اند، نیز میتوانند از این روش درمانی بهره ببرند.
مرکز کاردرمانی و گفتار درمانی دکتر صابر در دو شعبه غرب و شرق تهران( کلینیک پایا در پاسداران و کلینیک غرب تهران در سعادت آباد) با مساحتی بالغ بر 390 متر و در اختیار داشتن 58 نفر کادر درمانی متخصص کاردرمانی، گفتار درمانی و روانشناسی به عنوان یکی از بهترین مرکز درمان سکته مغزی در درمان بیماران سکته مغزی مشغول به فعالیت می باشد. خدمات مرکز برای بیماران با سکته مغزی شامل کاردرمانی جسمی تعادلی و مکانوتراپی ،گفتاردرمانی بلع و تلفظ و خدمات کاردرمانی ذهنی و روانشناسی جهت بهبهود مشکلات ذهنی و روانی ناشی از سکته نظیر اختلالات حافظه، مشکلات درک کلام و افسردگی و… می باشد. همچنین بهترین دکتر سکته مغزی در تهران گفتاردرمانی و کاردرمانی در منزل را برای تسریع روند درمان برای بیمارانی که توانایی حضور در مرکز را ندارند یا جا به جا یی برای آنان دشوار می باشد توصیه می کند که می تواند کمک کننده باشد.
کاردرمانی در سکته مغزی
کاردرمانی در بیماران سکته مغزی نقش بسزایی را در استقلال بیمار و بازگشت به کار ایفا می کند. کاردرمانی جسمی علاوه بر تقویت عضلات و تسهیل مهارت های حرکتی بیمار، در آموزش مهارت های خود یاری موثر است. تکنیک های کاردرمانی در افزایش تعادل بیماران سکته مغزی مورد استفاده قرار می گیرد. در بهترین مرکز کاردرمانی در سکته مغزی به بهبود مهارت های حرکتی و تعادلی بیمار، انجام تمرینات کششی جهت جلوگیری از دفورمیتی در بیمار سکته مغزی، تسهیل مهارت های هماهنگی حرکتی و … پرداخته می شود. قابل ذکر است امکانات کاردرمانی در منزل مرکز کاردرمانی دکتر صابر در جهت رفاه حال مراجعین محترم برنامه ریزی شده است. بیماران سکته مغزی پس از ارزیابی توسط جناب آقای دکتر صابر می توانند از خدمات کاردرمانی در منزل توسط کاردرمانان مجرب مرکز بهرمند شوند.
گفتار درمانی در سکته مغزی
گفتار درمانی در بیماران سکته مغزی در مرکز گفتار درمانی سکته مغزی دکتر صابر شامل کمک به بیماران در جهت بهبود بلع و جویدن در بیماران سکته مغزی، همچنین تمرینات حرکتی فک و صورت برای تولید کلام، بهبود هماهنگی عصب عضله و تسهیل روانی گفتار در بیماران سکته مغزی می باشد .همچنین گفتار درمانی در بهبود حجم تنفسی، تقویت درک از کلام و مهارت های ارتباطی موثر می باشد.
مرکز درمان سکته مغزی
کاردرمانی سکته مغزی در منزل
کلینیک کاردرمانی دکتر صابر به علت سختی تردد بیماران سکته مغزی به مراکز توانبخشی به ارائه خدمات کاردرمانی در منزلتوسط تیم مجرب و با سابقه خود پرداخته است.پس از ارزیابی های دقیق توسط دکتر صابر، کاردرمانان مرکز کاردرمانی جلسات کاردرمانی در منزل را با ارائه تمرینات تخصصی پیگیری کرده و روند درمان را به صورت دوره ای به جناب آقای دکتر گزارش می دهند.
بهترین مرکز درمان سکته مغزی در تهران
توانبخشی سکته مغزی در منزل شامل خدمات کاردرمانی و گفتار درمانی در منزل می باشد که در کلینیک توانبخشی دکتر صابر به صورت کاملا حرفه ای انجام می شود. گفتار درمانی در منزل در زمینه مشکلات بلع بیماران سکته مغزی، تولید گفتار، تقویت عضلات صورت و توانایی جویدن کمک کننده می باشد. بیماران با تماس با شماره 09029123536 می توانند از مشاوره رایگان مرکز به بهرمند شوند.
ماساژ بیماران سکته مغزی
ماساژ درمانی در بیماران سکته مغزی اثرات مثبت فراوانی دارد. بیماران سکته مغزی به علت مشکلات حرکتی دچار درد های عضلانی و محدودیت حرکتی در بخش های آسیب دیده بدن هستند. ماساژ درمانی با افزایش گردش خون در اندام ها موجب کاهش درد و بهبود حرکت در بیمار می شود. همچنین ماساژ عمقی مفاصل بر کاهش اسپاسم و افزایش دامنه حرکتی بیمار سکته مغزی کمک می کند.
سکته مغزی چیست
سکته مغزی یک مشکل پیچیده است و اطلاعات پایه ای درمورد آن در حال افزایش می باشد. پیشرفت های مکرر در شناختن مشکل و تکنیک های ارزیابی و درمان وجود دارد. کاردرمانگران یک جزء اصلی و مهم در توانبخشی این بیماران می باشند. بنابراین شناخت خود بیماری و پایه های تئوریکال برای مداخلات در آسیب مغزی دارای اهمیت زیادی می باشد.
تعریف سکته مغزی
سازمان جهان بهداشت( WHO) سکته مغزی را به این صورت تعریف می کند: یک سندرم بالینی، دارای منشاء عروقی، که به وسیله ی ایجاد سریع علائم موضعی یا عمومی مغز مشخص می شود و بیشتر از 24 ساعت ادامه می یابد و یا منجر به مرگ می شود.
سکته مغزی نوعی اختلال نورولوژی ناگهانی است که به علت عروق کانونی قابل انتساب است که به دنبال آن خونرسانی به ناحیه ای که دچار سکته مغزی شده است مختل میشود. به بیان دیگر اگر خون رسانی به ناحیه از مغز دچار اختلال شده و متوقف گردد این قسمت از مغز دیگر نمی تواند عملکرد طبیعی خود را داشته باشد که این وضعیت را اصطلاحاً سکته مغزی می نامند. سکته مغزی میتواند به عللی مانند بسته شدن یا پاره شدن یکی از رگهای خون رسان مغز ایجاد شود سکته مغزی در مردان بیشتر از زنان است. معمولاً قبل از بروز سکته مغزی علائم هشدار دهنده ای وجود ندارد و یا اینکه علائم بسیار جزئی هستند. بعد از بروز علایم سکته مغزی بیمار باید بلافاصله در بیمارستان بستری گشته تا از بروز صدمات دائمی به مغز جلوگیری شود. (علایمی که بعد از سکته مغزی ایجاد می شود بستگی به محل سکته و وسعت بافت‌های گرفتار شده مغز دارد. علایم سکته مغزی از عوارض خفیف و گذرا مثل تاری دید تا عوارض فلج کننده دائمی یا حتی مرگ را شامل میشود.)
سکته مغزی و کما
کما به حالتی گفته می شود که به علت قطع خونرسانی به مغز و کاهش اکسیژن رسانی به سلول های مغزی هوشیاری بیمار کاهش یافته و بیمار به کما می رود. کما ممکن است چندین روز تا چندین ماه ادامه یابد و حتی بیمار را به کام مرگ ببرد.در این حالت بیمار باید به صورت اورژانسی مورد درمان قرار گیرد. دارودرانی در جهت کاهش فشار خون و برطرف شدن لخته می تواند موجب بهبود بیمار گردد.
شیوع سکته مغزی
سکته مغزی یک نگرانی سلامت جمعیت عمومی می باشد و دارای تاثیر چشمگیر بر روی افراد، خانواده هایشان و جامعه می باشد. در انگلستان سالیانه 150000 نفر سکته مغزی را تجربه می کنند. سکته مغزی بعد از بیماری های قلبی و سرطان، سومین عامل مرگ و میر می باشد و بیش از 67000 نفر سالیانه در اثر سکته ی مغزی می میرند. هر چند بارز ترین اثر سکته مغزی ناتوانی طولانی مدت می باشد. سکته مغزی تنهاترین بزرگترین دلیل ناتوانی های شدید و پیچیده در بزگسالان می باشد. یک سوم افرادی که دچار سکته مغزی می شوند درجاتی از ناتوانی طولانی مدت را تجربه می کنند. مشکلات رایج متعاقب سکته ی مغزی شامل موارد زیر می باشند: آفازی، ناتوانی های فیزیکی، فقدان مهارت های شناختی و ارتباطی و سایر مشکلات روان.
علاوه بر تاثیر بر روی افراد، سکته مغزی بار سنگینی را بر دوش خدمات اجتماعی و سلامت می گذارد. برای مثال فقط در انگلستان سکته مغزی سالیانه حدود 7 بیلیون پوند هزینه بر دوش اقتصاد و خدمات سلامت ملی (NHO) می گذارد: 2 بیلیون پوند هزینه مستقیم NHS ، 4/2 بیلیون پوند هزینه های مراقبت غیر مستقیم ( مانند هزینه های پرستاری در منزل که به وسیله ی خانواده ی بیمار پرداخت می شود.) و 8/1 بیلون پوند کاهش درآمد به دلیل از دست دادن سازندگی ( productivity) و ناتوانی.
علایم سکته مغزی برای تشخیص دکتر
نشانه های ابتدایی سکته ی مغزی شامل موارد زیر می شوند:
ضعف ناگهانی و یا بی حسی ناگهانی در صورت، بازو یا پای یک سمت از بدن.
تار دیدن و یا از دست دادن بینایی ناگهانی در یک یا هر دو طرف.
مشکلات ناگهانی در صحبت کردن و یا درک زبانی.
گیجی ناگهانی
سردردناگهانی و شدید بدون دلیل مشخص
سرگیجه، بی ثباتی و یا افتادن ناگهانی بخصوص همراه با سایر نشانه ها.
هرچند نشانه های واضح زیادی نیز وجود دارد که در ادامه برای بیمار، خانواده و کادر توانبخشی و پزشکی مشخص می شود. علایم دیگر شامل:
فلج یا بی حس شدن یک نیمه صورت
ایجاد مشکل در بلع و غذا خوردن
بی اختیاری ادرار و مدفوع
اختلال گفتاری و ارتباطی : اختلال گفتاری در ارتباطی بعد از سکته مغزی، از علایم بسیار شایع هستند و میتوانند در صحبت کردن و یا درک صحبت دیگران (آفازی) خواندن و نوشتن اثر بگذارد. در صورت داشتن اختلال گفتاری، یک متخصص آسیب شناس گفتار و زبان میتواند به بیمار کمک کند.
تست صورت- بازو – گفتار ( Face- Arm- Speech Test) : در یک استراتژی ملی برای سکته ی مغزی در انگلستان، بر روی نیاز به افزایش آگاهی جمعیت عمومی از سکته مغزی و شناسایی علائم آن تاکید شد که نتیجه آن فراهم کردن FAST به وسیله ی انجمن سکته مغزی به همراه سایر سازمان ها و تخصص های مرتبط با سکته مغزی برای محافظت مغز از آسیب های زیاد بود. بنابراین ضروری است که مردم بتوانند نشانه های سکته مغزی را تشخیص دهند و زمانی که این نشانه ها را می بینند FAST را انجام دهند.
FAST بیان می کند:
ضعف صورت ( Facial Weakness )– آیا فرد می تواند بخندد؟ آیا چشمان یا دهان او افتاده است؟
ضعف بازو ( Arm Weakness )– آیا فرد می تواند هر دو دست خود را بالا ببرد؟
مشکلات گفتاری ( Speech Problems)– آیا فرد می تواند واضح صحبت کند و یا صحبت های شما را درک کند؟
هر فردی که این نشانه ها را نشان دهد باید با اورژانس تماس گرفته شود و سریعا مورد درمان قرار گیرد و در سریع ترین زمان ممکن در بیمارستان بستری شود.
اگر علائم سکته مغزی در طول ۲۴ ساعت از بین بروند این وضعیت را اصطلاحا حمله ایسکمی گذرا می نامند که یک علامت هشدار دهنده از یک سکته مغزی احتمالی در آینده هست. سکته مغزی سومین عامل مرگ و میر در جهان است.
حدود ٪۸۵ از تمام موارد سکته های مغزی بر اثر بسته شدن یک شریان مغزی با یک لخته خون که به آن سکته مغزی گفته می شود اتفاق می‌افتند. دیگر عوامل عمده سکته مغزی را آمپولی مغزی و خونریزی مغزی تشکیل می دهند، درمان اولیه پس از وقوع یک سکته مغزی شامل تحت نظر گرفتن دقیق فرد و انجام اقدامات پرستاری برای محافظت راه تنفسی هست.
بدون شک یکی از مهمترین مراحل درمانی بیماران سکته مغزی توانبخشی تحت نظر یک گروه توانبخشی شامل متخصص طب فیزیکی و توانبخشی، کاردرمانگر ،ارتوپدی فنی، شنوایی شناس، گفتار درمانی، بینایی‌سنج ،روانشناس، کارشناس تغذیه، پرستار توانبخشی و مددکار اجتماعی است.
مرکز درمان سکته مغزی
دلایل سکته ی مغزی
دلایل عمده ی سکته مغزی عبارتند از:
ایسکمی: نشان دهنده نقص در رسیدن خون به قسمتی از مغز است که به صورت اولیه منجر به اختلال عملکرد و سپس مرگ بافتی می شود( infraction) طبقه بندی دلایل نقایص مغزی مطابق
( Trial of org TOAST) 10172 in Acute Stroke Treatment به این صورت است:
گرفتگی عروق بزرگ ( معمولا شریان های کاروتید و شریان مغزی میانی به وسیله ی ترمبوز آمبولی).
آمبولی قلبی ( لخته از قلب و اغلب از شریان های ملحقه به سمت شریان های مغز مهاجرت می کند و منجر به بلاک شدن و سکته مغزی می شود.)
گرفتگی عروق کوچک ( ترومبوز یا آمبولی در شریان های کوچک مغزی که موجب نقایص لاکونار می شود.)
دلایل دیگر ( مانند نرسیدن عمومی آب در مغز، به علت آسیب در نقاط پخش کننده ی آب.)
خونریزی: معمولا به صورت داخل مغزی است ( در درون بدنه مغز ) اما می تواند به صورت خونریزی ساب آرکنوئید ( بین آرکنوئید و مغز ) نیز باشد.
خونریزی داخل مغزی معمولا به دلیل افزایش فشار در عروق کوچک ایجاد می شود اما با شیوع کمتر می تواند به علت آنوریسم ( پارگی دیواره ی عروق ) یا بد شکلی های وریدی و شریانی ( ارتباطات غیر نرمال بین وریدها و شریان ها) نیز اتفاق بیفتد.
علائم سکته مغزی
حمله ی ایسکمی گذرا یا (TIA ) اصطلاحی است که برای توصیف نشانه های سکته مغزی که در طول 24 ساعت برطرف می شود به کار برده می شود. TIA نمی تواند بیانگر سکته مغزی کامل باشد ولی به وسیله ی آسیب گذرا در تغذیه ی عروقی بافت ( ایسکمی) و بهبودی متعاقب آن مشخص می شود. این بیماران مستعد گرفتار شدن به سکته ی مغزی کامل می باشند. بنابراین حتما باید به صورت اورژانسی و در 24 ساعت اول توسط پزشک ویزیت شوند.
انواع سکته ی مغزی
بامفورد و همکارانش در سال 1991 طبقه بندی آسیب های مغزی را توصیف کردند تا متخصصان بتوانند منطقه ی آسیب دیدهدر مغز را تشخیص دهند. این طبقه بندی بر پایه ی علائم و نشانه هایی است که بیماران آن را تجربه می کنند و در حال حاضر به صورت گسترده استفاده می شود. این بسیار مفید است چون با تشخیص مرتبط است. بنابراین بر پایه ی ارزیابی های بالینی، متخصصان می توانند میزان زنده ماندن و وابستگی طولانی مدت را تشخیص دهند که در تصمیمات درمانی و بحث با بیمار / خانواده کمک کننده است.
طبقه بندی بامفورد ( Bamford) به صورت زیر می باشد:
سکته ی کلی گردش خون پیشین( TACS (Total Anterior Circulation Strokeشاملتمامی موارد زیر می باشد:
نقایص حسی – حرکتی در بیش از دو سوم صورت / بازو/ پا
بیش از دو سوم بازو/ صورت / پا مبتلا می شوند و علائم به صورت زیر می باشد:
فقط اختلال حرکتی
یا فقط اختلال حسی
یا فقط اختلال حسی – حرکتی
یا همی پارزی آتاکسی
اختلالات عملکرد سطح بالای کرتکس عموما شامل آفازی، کاهش سطح شناختی، سندرم های فراموشی و سندرم های آپراکسی و آگنوزی می شوند.
طبقه بندی بین المللی عملکرد، ناتوانی و سلامت (ICF )
ICF به صورت خیلی گسترده در سکته مغزی استفاده نمی شود. هر چند بیماران سکته مغزی اغلب دارای آسیب های پیچیده می باشند که چالش هایی را برای تیم های توانبخشی ایجاد می کنند. ICF وسیله ای را برای درک و توصیف وضعیت سلامتی فراهم می کند. ICF ساختار و عملکرد بدن و نحوه ی تعاملشان با فاکتورهای محیطی، مشخص و تاثیر گذار در فعالیت و مشارکت فرد در جهان را مورد بررسی قرار می دهد. زمینه های ICF شامل موارد زیر می باشد:
عملکرد های بدن( Body Fnctions) : عملکرد فیزیولوژیکال سیستم های بدن ( شامل عملکردهای سایکولوژیکال) مانند عملکرد های ذهنی، عصبی عضلانی و مرتبط با حرکت.
ساختارهای بدن(Body Structures) : قسمت های آناتومیکی بدن مانند ارگان ها، اعضاء و اجزایشان مانند ساختارهای سیستم عصبی و ساختارهای مرتبط با حرکات.
آسیب ها( Impairments) : عملکرد ها و ساختارهای ابنورمال شامل فقدان یا انحرافات چشمگیر مانند: همی بارزی متعاقب مغزی.
فعالیت(Activity) اجرای وظیفه یا فعالیت به وسیله ی فرد مثل لباس پوشیدن.
محدودیت های فعالیت(Activity Limitations) : مشکلات افراد در اجرای فعالیت ها مثل ناتوانی در لباس پوشیدن به دلیل همی بلزی.
مشارکت(Participation) : درگیری در موقعیت های زندگی مانند حضور در جامعه.
محدودیت های مشارکت( Participation restrictions) : مشکلاتی که فرد در نتیجه ی محدودیت فعالیت در درگیری در موقعیت های زندگی تجربه می کند. مانند ناتوانی در ملاقات دوستان و خانواده در نتیجه ناتوانی در لباس پوشیدن.
فاکتورهای محیطی (Environmental Factors) : محیط های فیزیکی و اجتماعی که افراد در آن زندگی می کنند مانند ساختارهای اجتماعی و قانونی، ویژگی های معماری، سبک های انطباق، تجارب و زمینه های محیطی.
فاکتورهای شخصی( Personal Factors) : فاکتورهای خاص بیمار که بر روی وضعیت سلامت اثر می گذارد مانند شخصیت و نگرش.
در ICF اصطلاح عملکرد (Functioning) : به معنی عملکرد های بدن، فعالیت ها و مشارکت می باشد. در حالی که ناتوانی (disability) به مانند یک اصطلاح فراگیر برای آسیب ها و محدودیت های فعالیت و مشارکت می باشد.
عوارض بعد از سکته مغزی
بیمار سکته مغزی بسته به محل آسیب در مغز و میزان آسیب وارده دچار عوارض مختلفی می گردد. در ابتدا عضلات بیمار شل شده و فاز فلسید آغاز می شود. به مرور بیمار به سمت اسپاستیسیته پیش می رود و سفتی عضلانی در نیمه از بدن ایجاد می شود. آسیب نیمکره چپ مغز باعث مشکلات حرکتی در سمت راست بدن و آسیب نیمکره راست مغز موجب مشکلات حرکتی در سمت چپ بدن می گردد. از دیگر عوارض بیماران سکته مغزی می توان به مشکلات گفتاری در تلفظ و اختلال بلع اشاره نمود که نیاز به گفتار درمانی تخصصی در بلع را آشکار می کند.
مشکلات درکی و شناختی مانند نادیده گرفتن یک سمت از بدن و اختلالات در استدلال کلامی و مشکلات حافظه از دیگر مشکلات بیماران سکته مغزی می باشد که نیاز به توانبخشی مستمر در زمینه کاردرمانی ذهنی و جسمی دارد.
جلوگیری از وقوع مجدد سکته مغزی ( پیشگری ثانویه)
متعاقب سکته ی مغزی استراتژی های زیادی برای جلوگیری از وقوع مجدد سکته مغزی صورت می گیرد. معیارهای عمومی مانند کاهش BMI قبول یک برنامه ی غذایی کم نمک و کم چربی، توقف سیگار کشیدن و ورزش های منظم در تمامی بیماران سفارش می شود. این معیار به خصوص توقف سیگار کشیدن می تواند در کاهش سکته ی مغزی به طور خیلی زیادی حتی در غیاب داروها موثر باشد.
Antiplatelet Agents
بر پایه ی شواهد بالینی موجود آسپیرینی که بعد از سکته مغزی تجویز می شود از بروز 11 سکته ی مغزی از هر1000 بیمار جلوگیری می کند. دوز مطلوب بین 50 تا 150 میلی گرم می باشد، دوز خیلی بالای آن خطر وقوع خونریزی روده ای را در طولانی مدت افزایش می دهد بدون این که اثری بر روی شیوع سکته ی مغزی داشته باشد. بالاترین دوز برای کاهش خطر سکته مغزی در 2 هفته ی اول استفاده می شود.
هنگامی که دیبیریدامول ( Persantin) همراه با آسپیرین استفاده می شود خطر سکته ی مغزی را در مقایسه با استفاده ی تنها از آسپیرین بیشتر کاهش می دهد. در حال حاضر در انگلستان تجویز به این صورت است که روزانه 300 میلی گرم آسپیرین برای 2 هفته متعاقب سکته ی ایسکمیک استفاده می شود و با 75 میلی گرم آسپیرین به همراه دیبیریدامول دنبال می شود.
کلوپیدوگرال (Clopidogral)
یک عامل ضد پلاکت دیگر است که به صورت ترکیبی با آسپیرین متعاقب سندرم مزمن عروق کروناری استفاده می شود. این ترکیب اگر به دنبال سکته ی مغزی استفاده شود خطر خونریزی مغزی را افزایش می دهد و عموما باید از آن اجتناب شود.
کلوپیدوگرال اگر به تنهایی استفاده شود مزایای بیشتری نسبت به آسپیرین دارد ولی بحث بر روی پر هزینه و گران بودن آن می باشد. در اکثر مناطق این درمان به آسپیرین ترجیح داده می شود به خاطر این که آسپیرین به خاطر عدم تحمل نمی تواند مورد استفاده قرار گیرد.
فشار خون
هایپرتنشن باید به صورت پیشرونده به دنبال سکته مغزی مورد درمان قرار گیرد. فشارخون بعد از سکته ی مغزی 80/130 می باشد.
Hyper Lipidaemia
در حال حاضر شواهد خوبی از داروها وجود دارد که نشان می دهد کاهش سرم کلسترول لیپوپروتئین شیوع سکته ی مغزی را کاهش می دهد. داده های اخیر نشان می دهد که داروهای استاتین (rsuvastatin- atorvastatin- simvastatin) برگشت پلاک های کلسترول را در شریان کاروتید کاهش می دهند.
ضد انعقادی ها
کار آزمایه های بالینی منافع وارفارین در جلوگیری از سکته ی مغزی در بیماران با فیبریلاسیون را نشان داده اند. برای افرادی که وارفارین مصرف می کنند خطر خونریزی افزایش می یابد و یک تعادل بین منافع، مضررات و خطرات باید برقرار شود. کانترالندیکاسیون ها شامل احتمال خونریزی ( مانند زخم های پپتیک به وسیله ی وارفارین) و ناتوانی در دنبال کردن دستورات ( در بیماران با آسیب های شناختی) می باشند.
زمانیکه یک بیمار برای وارفارین مناسب نیست، آسپیرین به عنوان یک درمان جانشین استفاده می شود. هر چند ارزش آن در جلوگیری از سکته ی مغزی نسبت به وارفارین پایین تر است.
Carotid Endarterectomy
آزمایشات نشان داده اند که انجام این عمل برای گشاد کردن شریان کاروتید داخلی در جلوگیری از سکته ی مغزی در بیماران با علائم TIA یا سکته ی مغزی سودمند است. این عمل تنها در تنگی ها و گرفتگی های بیش از 70 درصد استفاده می شود و باید به بیماران با وضعیت عملکردی قابل قبول و بافت مغزی قابل برگشت محدود شود. بنابراین برای بیماران وابسته به تخت با سکته های گردش خون پیشین مغز مناسب نمی باشد.
نیمکره های مغز هرکدام وظیفه خاصی را بر عهده دارند :
نیمکره چپ معمولاً در اکثر انسان ها نیمکره غالب یا نیمکره زبانی و منطقی است و نیمکره راست نیمکره عاطفی و احساسی و مسئولیت و مسئول پروزدی گفتار است. انتقال عملکرد زبانی از سمت چپ مغز به ناحیه ای در سمت راست مغز پس از توانبخشی یا گفتار درمانی سکته مغزی.
بررسی های پزشکی متعاقب سکته ی مغزی و TIA
بررسی های پزشکی متعاقب سکته ی مغزی و TIA به منظور موارد زیر انجام می شود:
تایید تشخیص سکته ی مغزی
تعیین محل و نوع سکته ی مغزی
تعیین دلایل سکته ی مغزی
رهنمون درمانی برای جلوگیری از سکته های آینده
Computerized Tomography or Magnetic Resonance Imaging تصویربرداری( چهCT و چه MRI) در تشخیص این که سکته ی مغزی به علت خونریزی و یا آنفارکتوس است کمک کننده می باشند.تمایز و تشخیص بین خونریزی و آنفارکتوس بسیار با اهمیت می باشد. به خاطر اینکه درمان با آسپیرین با ضد انعقادی ها، می تواند برای آنفار کتوس مغزی اندیکاسیون داشته باشد در حالی که برای خونریزی مغزی کانترالندیکاسیون دارد. بنابراین در تمامی بیماران سکته ی مغزی سی تی اسکن باید در 24 ساعت اول انجام شود همچنین CT و MRI در تشخیص سایر پاتولوژی های داخل مغزیکه شبیه سکته ی مغزی هستند مفید است مانند تومور، هماتوم های ساب دورال.
دستگاه های سی تی اسکن جدید و پیشرفته می توانند ابنورمالیتی های با مدت زمان کم برای سکته ی عروق بزرگ را تشخیص دهند. هر چند در اسکن های زود هنگام آنفارکتوس های کوچک ممکن است به سختی تشخیص داده شوند. مشکل دیگر ممکن است در تشخیص صدمه ی جدید در یک بیمار با چندین سکته در گذشته باشد. اسکن به وسیله ی MRI در مقایسه با CT بسیار دقیق تر، حساس و خاص برای تشخیص سکته ی مغزی می باشد و می تواند در این زمینه مورد استفاده قرار گیرد. به ویژه Diffusion – Weighted MRI می تواند سکته های جدید را مشخص کند که به صورت نقطه بحرانی بر روی تصویرهای قبلی آنفارکتوس مغزی نشان می دهد. همچنین MRI در تصویربرداری تنه ی مغزی و مخچه سفید است. به خاطر اینکه این قسمت های مغز به وسیله ی ساختارهای استخوانی ضخیم که باعث ایجاد آرتیفکت در سی تی اسکن می شود، احاطه می شود.
تست های عروقی (Blood Tests)
تعدادی از تست های عروقی می توانند برای دلایل استفاده شوند. تست های رایج کامل عبارتند از:
Full blood count:
برای جست و جوی مشکلاتی که زمینه ی سکته ی مغزی را فراهم می سازند مانند پلی سی تامیا (Polycythaemia) یا افزایش سلول های قرمز، ترومبوسیتوزیس (thrombocytosis) یا افزایش پلاکت و مشکلاتی که زمینه ی خونریزی مغزی را فراهم می کنند مانند ترومبوسیتوپنیا (throbocytopaenia) یا افزایش پلاکت.
همچنین می تواند برای رد لکوسیتوزیس (Leucocytosis) یا افزایش تعداد سلول های سفید که می تواند نشان دهنده عفونت ( مانند آسیبراسیون) یا عفونت داخلی مغزی ( مانند آنسفالیت و آبسه های مغزی) که مشابه سکته مغزی هستند شود.
Erythrocyte sedimentation Rate (ESR)
اگر ESR به ارزیابی شود نشان دهنده ی واسکولیت یا سارکی نوما است و می تواند باعث تسریع در امر بررسی ها و معاینات شود.
Blood sugar( قند خون)
هایپوگلیسیمی به صورت سکته ی مغزی نمود پیدا می کند، دیابت یک ریسک فاکتور برای سکته ی مغزی می باشد. بنابراین تمامی بیماران باید تست گلوکز Finger – Prick و سطوح گلوکز رسمی آزمایشگاهی را دریافت کنند.
Fasting Lipid
هایپر لیپیدی یک ریسک فاکتور برای سکته مغزی می باشد و چربی باید در تمام بیماران مورد ارزیابی قرار گیرد.
Clotting Screen
ارزیابی های انعقادی در بیماران با سکته ی مغزی از نوع خونریزی ضروری است. یک International Normalized Ration(INR) ضرورتا بایددر تمامی بیماران سکته ی مغزی که وارفارین مصرف می کنند، انجام گیرد.
Thrombophilia Screen
بیمارانی که علائم ترومبوزهای سینوسی عروقی را نشان می دهند باید به منظور وقوع احتمالی لخته مورد بررسی قرار گیرند. این بررسی ها در بیماران جوان که هیچ عامل دیگری برای وقوع سکته مغزی وجود ندارد و فقط در ترومبوزهای عروقی انجام می شود.
بررسی های قلبی
در 20 درصد آنفارکتوس های مغزی منشا آمبولی قلب می باشد. بنابراین در تمام بیماران برای فیبریلاسیون عروقی و یا بیماری های ساختاری قلب الکتروکاردیوگرام باید انجام شود.
الکتروکاردیوگرام در بیمارانی که احتمال ترومبوز داخل قلبی و یا بیماری های ساختاری قلب وجود دارد انجام می شود در اکثر مراکز، اکوکاردیوگرام در تمام بیماران انجام می شود.
Carotid Ultra Sound
برای بررسی تنگی شریان کارتید داخلی انجام می شود. تکنیک هایش شامل تصویربرداری عروقی برای اندازه گیری شدت جریان خون که میزان تنگی عروق را نشان می دهد می باشد.
Magnetic Resonance Angiography
در حال حاضر به صورت گسترده در مراکز بالینی استفاده می شود. تصاویرش همانند MRI استاندارد و Diffusion – weighted MRI می باشد، این روش غیر تهاجمی است و بنابراین در بسیاری از نمونه ها به آنژیوگرافی ترجیح داده می شود.
سوالات متداول:
1.برای جلوگیری از سکته مغزی چه کارهایی باید انجام داد؟
معیارهای عمومی مانند کاهش BMI قبول یک برنامه ی غذایی کم نمک و کم چربی، توقف سیگار کشیدن و ورزش های منظم در تمامی بیماران سفارش می شود. این معیار به خصوص توقف سیگار کشیدن می تواند در کاهش سکته ی مغزی به طور خیلی زیادی حتی در غیاب داروها موثر باشد.
2.نشانه های سکته مغزی چیست؟
ضعف ناگهانی و یا بی حسی ناگهانی در صورت، بازو یا پای یک سمت از بدن،تار دیدن و یا از دست دادن بینایی ناگهانی در یک یا هر دو طرف،مشکلات ناگهانی در صحبت کردن و یا درک زبانی،گیجی ناگهانی، سردردناگهانی و شدید بدون دلیل مشخص از علائم سکته مغزی می باشد.
یکی از بهترین کلینیک های گفتار درمانی در تهران، کلینیک گفتار درمانی دکتر صابر شامل مرکز گفتاردرمانی پایا (کلینیک توانبخشی پایا)در پاسداران و مرکز گفتار درمانی غرب تهران (کلینیک توانبخشی غرب تهران)در سعادت آباد می باشد. یک مرکز گفتار درمانی خوب مرکزیست که مجهز به تجهیزات روز دنیا در زمینه گفتار درمانی کودکان نظیر استفاده از اتاق شنیداری جهت بهبود درک از کلام، افزایش قدرت حافظه کوتاه مدت و بلند مدت، بهبود تمییز شنیداری، تقویت توجه شنیداری و تحلیل شنیداری است. استفاده از تکنیک های حسی و ماساژهای داخل دهانی جهت کاهش مشکلات تدافع حسی و استفاده از تکنیک های درمانی پکس، تیچ، prt، این مرکز را به عنوان بهترین مرکز گفتاردرمانی در اوتیسم مطرح می نماید.
استفاده از ماساژهای دهانی ، تقویت عضلات فک و صورت و درمان اختلالات بلع و آب ریزش دهان، کلینیک گفتار درمانی تهران را به بهترین مرکز گفتار درمانی پاسداران در کودکان فلج مغزی مبدل ساخته است. شایان ذکر است، خدمات تخصصی گفتار درمانی در مرکز گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر در زمینه کودکان با مشکلات یادگیری شامل استفاده از تجهیزات اتاق شنیداری برای اولین بار در ایران و بخش آموزش مکمل در کنار متخصص گفتار درمانی خوب در کودکان اختلال یادگیری بخش گفتاردرمانی پاسداران را به گفتار درمانی خوب در پاسداران در اختلالات یادگیری تبدیل نموده است.
بهترین مرکز گفتار درمانی لکنت زبان در تهران
با توجه به افزایش مشکلات گفتاری، تاخیر گفتار و لکنت زبان در کودکان در ده های اخیر، کلینیک گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر در تهران (گفتار درمانی پاسداران) در لکنت زبان با استفاده از اتاق سنسوری روم و تجهیزات کامپیوتری توانسته است به افزایش سرعت پردازش ذهنی و کلامی کودکان و بهبود اختلال لکنت به صورت پایه ای در بهترین مرکز گفتار درمانی در لکنت زبان در پاسداران و سعادت آباد بپردازد. گفتار درمانی و کاردرمانی دکتر صابر شرق و غرب تهران در زمینه لکنت زبان از تیم روانشناسی جهت کمک به پیش برد روند درمان لکنت زبان استفاده می نماید.
مرکز گفتار درمانی برتر در تهران در درمان کودکان اوتیسم
مرکز گفتار درمانی تهران در درمان های تخصصی کودکان اوتیسم تجربه و سابقه ی فراوانی دارد. استفاده از روش هایی مانند روش پکس، تیچ ، پی آر تی، داستان های اجتماعی و تئوری ذهن در بالا بردن درک انتزاعی در کودکان اوتیسم و درمان مشکلات تولید گفتار وهمچنین درک گفتار کودکان اوتیسم کمک بسزایی می کند. در مرکز گفتار درمانی دکتر صابر در تهران با استفاده از گفتار درمانان خوب و مجرب به گفتار درمانی کودکان اوتیسم در حیطه شناختی ، تولید و ایجاد ارتباط کلامی و اجتماعی مناسب در کودکان اوتیسم همچنین کاربرد اشاره، تقلید حرکات صورت و درک حالات چهره و… پرداخته می شود.
گفتار درمانی در اوتیسم ( Autism) در کلینیک گفتاردرمانی تهران
اوتیسم را می‌توان اساساً یک اختلال ارتباطی دانست. این کودکان حتی اگر به طور غیر فعال تعامل را بپذیرند،به ندرت خود آغاز کننده آن هستند. حداقل در نیمی از کودکان دچار اوتیسم هرگز گفتار تکامل نمی یابد و وقتی گفتار وجود ندارد،اشارات ارتباطی خود به خود جایگزین نمی شوند.در گروهی از کودکان اوتیسم که گفتار تکامل می‌یابد،اقتصاد و سیر تکامل زبان دچار تاخیر است. مشکلات در جنبه‌هایی از زبان مانند واج شناختی و صرف و نحو ممکن است خفیف باشد اما در جنبه‌های کاربرد زبان مشکلات جدی و اساسی وجود دارد. این کودکان در ارتباط با همسالان خود مشکل دارند،از برخی مواردی که ترس ندارد،می پرسند و به چیزهایی که دیگران علاقه ندارند،علاقه نشان می دهند و یا به چیزهای بی ارزش علاقه مند می شوند.
از جمله ویژگی های کودکان اوتیسم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تماس چشمی مناسب ندارند.
بیشتر در خود و عالم خودش سیر می کنند.
در درک زبان ضعف دارند و یا ناتوان هستند.
در استفاده از ضمایر و حروف اضافه مشکل دارند.
برخی تکرار یا ( echolalia ) چه به صورت تکرار بلافاصله و چه با تأخیر دارند.
ویژگیهای نمونه صوتی:
خزانه (تعداد) واژگان محدود و کلیشه‌ای
ضعف قابل توجه در توانمندی های درکی
تکرارهای (اکو) کلیشه ای
درک نکردن پرسشها
جملات ساده و دو کلمه ای
توانمندی‌های درکی و بیانی این کودک بسیار عقب تر از از سن تقویمی اش می باشد،در درک پرسش ها ناتوان است ولی با راهنمایی درمانگر تا حدودی می تواند پاسخ دهد (خواندن شعر و نام بردن چند میوه).کودک کلمات درمانگر را بدون توجه به معنی و کاربرد آنها تکرار می کند.
اختلالی است که در طبقه اختلالات فراگیر دوران رشد قرار میگیرد. آسپرگر در برخی موارد شبیه اوتیسم است. در تعاملات اجتماعی،به طور مشخص همانند اوتیسم آسیب دیده می باشد اما تفاوت هایی نیز وجود دارد. ارتباط و مهارت های شناختی در آسپرگر نسبتاً بهتر از اوتیسم است و تأخیر معناداری در رشد زبان دیده نمی‌شود،مهارتهای حرکتی اولیه طبیعی است. اغلب در کاربرد زبان نقایص جزئی وجود دارد. استفاده از گفتار محدود،فرعی،حاشیه‌ای است.
چند معیار تشخیص اختلال آسپرگر طبق ( DSM-IV )
الف)آسیب کیفی در تعامل اجتماعی نظیر:
آسیب قابل ملاحظه در رفتارهای غیر کلامی
ناتوانی در ایجاد ارتباط با همسالان
فقدان تلاش خود انگیخته برای مشارکت دادن دیگران در لذات ، علایق و فعالیت ها.
ب) الگوهای تکراری و کلیشه ای رفتار،علایق و فعالیت ها نظیر:
پیروی انعطاف ناپذیر از عادات روزمره
تظاهرات کلیشه‌ای و تکراری
مشغولیت مداوم با بخش‌هایی از اشیا
سندروم رت ( Rett Syndrom ) ( نمونه صوتی ندارد)
شروع اختلال تا قبل از ۴ سالگی (معمولاً بین 2-1سالگی)؛میباشد و روند سیر آن مداوم و پیشرونده است. این اختلال در بین دختران شایعتر است.
چند معیار تشخیص اختلال رت طبق ( DSM-IV )
وجود همه موارد زیر:
سابقه به ظاهر به هنجار قبل از تولد و زمان تولد
رشد روانی-حرکتی به ظاهر به هنجار در پنج ماه اول زندگی.
اندازه بهنجار دور سر در بدو تولد.
بروز همه موارد زیر پس از یک دوره به هنجار رشد:
کاهش رشد سر بین ۵ تا ۴۸ ماهگی.
از دست دادن مهارت های هدفمند دست ها در پی ظهور حرکات کلیشه ای دست ها (مانند چرخش دستها در حرکت شستن دستها) در ۵ تا ۳۰ ماهگی.
ظهور حرکات ناهماهنگ در تنه و پاها.
آسیب شدید در تحول زبان درکی و بیانی همراه با تاخیر شدید روانی-حرکتی.
عقب ماندگی ذهنی شدید.
بهترین مرکز گفتار درمانی تهران در درمان فلج مغزی
یکی از اختلالات جسمی در کودکان فلج مغزی می باشد که با مشکلات گفتاری نیز همراه می باشد.این اختلالات گفتار ناشی از مشکلات کودکان فلج مغزی در استفاده از عضلات فک و صورت ، همچنین اختلالات بلع و حنجره و اختلالاتی در جویدن غذا و تولید گفتار می باشد. اختلال در جویدن غذا و بلع موجب می شود مواد غذایی به میزان کافی به بدن کودک نرسد، همچنین اختلالات بلع در کودکان فلج مزی باعث عفونت های ریوی پیاپی در کودک می شود.گفتار درمانی در کودکان فلج مغزی با استفاده از تکنیک های ماساژ های داخل دهانی و تمرینات تقویت حرکات زبان ، صورت و فک موجب بهبود روند جویدن، بلعیدن و تولید گفتار در کودکان فلج مغزی می گردد.
مرکز گفتار درمانی در درمان کودکان کم شنوا
کودکان کم شنوا و ناشنوا به علت عدم توانایی در شنیدن اصوات و کلمات در روند رشد گفتار و تولید صحیح کلمات دچار مشکل هستند. آسیب در روند انتقال پیام های عصبی به کورتکس مغز باعث آسیب در سیستم شنیداری کودک و کم شنوایی می شود. استفاده از خدمات گفتار درمانی برای کودکان کم شنوا حتی در موارد کاشت حلزون و استفاده از سمعک یکی از درمان های مهم برای کودکان کم شنوا است که به آموزش لبخوانی، تولید صحیح اصوات و کلمات و… می پردازد.
بهترین مرکز گفتار درمانی در درمان اختلال یادگیری تهران
گفتار درمانی در اختلالات یادگیری از درمان های شایع می باشد. مشکلات پردازش شنیداری و توجه و تمرکز شنیداری و اختلال حافظه شنیداری از عوامل ایجاد اختلالات یادگیری در کودکان است که با گفتار درمانی تخصصی قابل اصلاح می باشد.مرکز گفتار درمانی تهران با در اختیار داشتن گفتار درمانان با تجربه در زمینه اختلال یادگیری و ایجاد بخش تخصصی بهبود مهارت های شنیداری به درمان کودکان اختلال یادگیری در زمینه مشکلات درک مطلب کلامی و نوشتاری می پردازد.
مرکز گفتار درمانی خوب تهران در درمان اختلالات بلع
اختلال بلع از دیگر مشکلات در زمینه مشکلات گفتار و زبان می باشد. مشکلات بلع و تغذیه ای در کودکان نظیر شیر مکیدن ضعیف در کودکان، اختلالات تنفسی و حبس کردن نفس در هنگام غذا خوردن، عدم توانایی در بلع غذا و عق زدن و سرفه های زیاد در زمان خوردن غذا ، کاهش وزن کودک برای مدت چند ماه به صورت متوالی از علایمی است که کودک را کاندید استفاده از خدمات گفتار درمانی در مرکز گفتار درمانی دکتر صابر در تهران قرار می دهد. مرکز گفتار درمانی تهران با درمان به موقع و تخصصی مشکلات بلع و تقویت عضلات حنجره و دهان و کاهش حساسیت داخل دهانی کمک شایانی را به تغذیه صحیح و رشد کودکان با اختلالات بلع می کند.
بهترین مرکز گفتار درمانی تهران در درمان آبریزش دهان
آب ریزش دهان در کودکان فلج مغزی، سندروم های ژنتیک مانند سندروم داون، آسیب های اعصاب محیطی و فلج صورت، بیماری های بزرگسالان نظیر سکته مغزی، ام اس ، ALS دیده می شود. علت عدم کنترل آبریزش دهان در اختلالات مختلف متفاوت است و ممکن است به علت مشکلات حس عمقی در عضلات فک، عدم توانایی کودک در بسته نگه داشتن دهان، کاهش حس لامسه در صورت، بزرگی بیش از حد زبان و مشکلات بلع ایجاد شود. با وجود حساسیت اعصاب و عضلات صورت گفتار درمانی در بهبود مشکلات آبریزش دهان نقش مهمی را ایفا می کند. جناب آقای دکتر صابر با استفاده از گفتار درمانان متخصص در زمینه اختلالات بلع و آبریزش دهان در مرکز گفتار درمانی تهران به درمان اختلالات آبریزش دهان می پردازد.
بهترین مرکز گفتار درمانی تهران در درمان عقب ماندگی ذهنی
عقب ماندگی ذهنی یا کم توانی ذهنی به کودکانی گفته می شود که بهره هوشی کمتر از 70 را در تست های هوش استاندارد بدست می آورند و در مهارتهای یادگیری و آموزشی ، مهارتهای گفتار و زبان ، ارتباط اجتماعی ، درک کلامی استدلال و… دچار مشکل هستند.در مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر با کار تیمی گقتار درمانی ، کاردرمانی و روانشناسی کودکان به صورت تخصصی به درمان مشکلات کودکان عقب مانده ذهنی پرداخته می شود. کلینیک گفتار درمانی تهران به تجهیزات مختلفی نظیر اتاق شنیداری، بازی درمانی و گفتار درمانی تخصصی مجهز میباشد .
بهترین مرکز گفتار درمانی در درمان تاخیر کلامی و گفتاری
یکی از اختلالات گفتار که موجب اضطراب والدین می گردد، تاخیر درگفتار کودک یا دیر حرف زدن کودک می باشد. تاخیر کلامی باعث بروز مشکلات رفتاری مختلفی مانند پرخاشگری، بی قراری و کاهش اعتماد به نفس کودکان می شود. تاخیر کلامی روند رشد ذهنی کودک را کند کرده و مشکلات آموزشی بعدی را در پی دارد. گفتار درمانی در تاخیر گفتار کمک بسزایی در کاهش مشکلات کودکان با تاخیر کلامی دارد. مرکز گفتار درمانی دکتر صابر در تهران پس از ارزیابی دقیق و بررسی علل تاخیر کلامی کودکان به گفتار درمانی مناسب در زمینه تاخیر کلامی می پردازند.
مرکز گفتار درمانی در تهران
کلینیک گفتار درمانی در دیزارتری
به دسته اختلالاتی که به علت آسیب های عصبی عضلانی ایجاد می شود، دیزارتری گفته می شود. دیزارتری در چهار بعد اصلی گفتار ( تولید، تنفس ، آواسازی و تشدید) را دچار اختلال می کند. در کودکان مبتلا به دیزارتری سرعت گفتار کودک کند می شود به صورتی که توانایی بیان کلمات با سرعت و دقیق را ندارند. مرکز گفتار درمانی تهران به صورت تخصصی توسط متخصصین گفتار درمانی مرکز گفتار درمانی دکتر صابر به درمان دیزارتری می پردازند.
کلینیک گفتار درمانی در ناروانی گفتار
ناروانی گفتار به ناتوانایی فرد در ادامه کلام، سرعت گفتار ، تسهیل در تولید کلام ،مشکلات برنامه ریزی گفتاری و اختلالات ریتم کلام دیده می شود. ناروانی گفتار انواع مختلفی دارد و شامل ناروانی طبیعی، لکنت دوران رشد، شتابان گویی و کلنت اکتسابی می باشد. در مرکز گفتاردرمانی تهران دکتر صابر با تجهیزات خاص سنسوری روم به افزایش سرعت پردازش ذهنی و کلامی کودکان کمک می شود، همچنین گفتار درمانان مجرب مرکز به درمان آشفتگی در جریان طبیعی گفتار و ناروانی در کودکان با استفاده از تکنیک های تخصصی در مرکز گفتار درمانی تهران می پردازند.
مرکز گفتار درمانی در آپراکسی یا دیس پراکسی
آپراکسی کلامی در بزرگسالان و دیس پراکسیا در کودکان به اختلالات گفتار و زبانی گفته می شود که منشع عصبی دارند. آپراکسی مناطق مختلف مغزی مربوط به برنامه ریزی حرکتی در کلام را دچار آسیب می کند. کودکان و بزرگسالانی که به این اختلال مبتلا هستند به دلیل ناتوانی در به یاد آوردن الگو های حرکتی کلام ، نمی توانند کلمات را با دقت و به شکل درست تلفظ کنند و دچار وقفه در صحبت کردن می شوند و یا به صورت مداوم قسمت هایی از کلمات را تکرار می کنند.توقف در کلام، جریان طبیعی گفتار را مختل می کند. جناب آقای دکتر صابر ،مدیریت مرکز گفتاردرمانی تهران با استفاده از گفتار درمانی و کاردرمانی متخصص به درمان اختلال آپراکسی و دیسپراکسی در مرکز گفتاردرمانی تهران مشغول می باشند.
مرکز گفتار درمانی در آفازی در تهران
آفازی یا زبان پریشی در اثر آسیب به قسمت های مختلف مغزی مربوط به مهارت های زبانی ایجاد می شود. در آفازیا بیان کلامی،درک کلامی و توانایی های نامیدن، خواندن و مهارت های نوشتاری دچار آسیب می شود. بسته به محل آسیب مغزی علایم فرد در آفازی متفاوت است و روند درمان آن نیز تغییر می کند. مانند آفازی بروکا که در آن درک بیمار آسیب ندیده اما در روانی گفتار دچار مشکل می باشد. تشخیص درست نوع آفازی در مرکز گفتار درمانی تهران به صورت تخصصی انجام شده و درمان های مناسب با اختلال ارائه می گردد.
مرکز گفتار درمانی خوب در اختلالات تلفظی یا اختلالات صداهای گفتار
مشکلات تلفظی و تولیدی صداها و کلام شامل موارد مختلفی می شود که شایع ترین آن ها نوک زبانی حرف زدن و اضافه گویی می باشد.به نظر می رسد کودک بچگانه صحبت می کند و گفتارش متناسب با سنش نمی باشد.حذف یک صدا یا واج از کلمه مانند حذف ر از کلمه مار، جایگزین کردن صدا ها در کلمه مانند تلفظ کلمه سیب به صورت <دیب> از دیگر موارد اختلالات تلفظی است. اختلالات تلفظی باعث کاهش وضوح کلام در کودک و مشکلات مهارت های ارتباطی با همسالان می شود. در صورت عدم درمان اختلال تلفظی کودکان دچار اختلالات رفتاری، کاهش اعتماد به نفس و… می شود. کلینیک گفتار درمانی تهران با در اختیار داشتن گفتار درمانان با سابقه در اختلالات تلفظی و استفاده از ابزارهای تخصصی تولید اصوات به درمان مشکلات تلفظی می پردازد.</p
بهترین مرکز گفتار درمانی در شکاف کام
اختلال شکاف کام در کودکان از اختلالاتی محسوب می شود که موجب مشکلات صدا سازی فراوانی در طول رشد گفتار و زبان کودک می گردد.با توجه به این نکته که جراحی شکاف کام در سنین دو سالگی انجام می شود کودک تا دو سالگی نمی تواند از حفره های بینی و دهانش به صورت جداگانه در تولید گفتار استفاده نماید. در نتیجه کودک با مشکلات شکاف کام در رشد مهارت های زبان و گفتار دچار تاخیر می گردد. گفتار درمانی در اختلالات شکاف کام نیاز به تخصص ویژه ای و تبحر دارد. مرکز گفتار درمانی تهران به درمان تخصصی کودکان با این اختلال می پردازد.
مزایای کلینیک گفتاردرمانی دکتر صابر
یکی از فاکتور های اساسی که موجب تبدیل یک مرکز گفتار درمانی خوب به بهترین مرکز گفتار درمانی در تهران می شود، جامعیت خدمات ارائه شده در آن مرکز و پوشش دادن تمام بیماری های مرتبط با کلینیک گفتاردرمانی است. بهترین مرکز گفتار درمانی تهران یعنی گفتاردرمانی و کاردرمانی دکتر صابر شمال تهران آماده خدمت رسانی به عزیزان با اختلالات کودکان نظیر اتیسم، بیش فعالی، لکنت زبان، فلج مغزی، عقب مانده ذهنی تاخیر گفتاری، اختلال بلع، مشکلات گفتاری پس از سکته مغزی و ضربه مغزی، تاخیر گفتار، اختلال تلفظی، گفتار درمانی در اختلالات یادگیری، گفتار درمانی در یکپارچگی حسی و…. و در حیطه بزرگسالان در زمینه اختلال بلع ، مشکلات گفتاری در ام اس، درمان سکته مغزی ،درمان پارکینسون و ضربه مغزی،تمورهای ناحیه حنجره و لکنت در بزرگسالی و…. می باشد.
گفتار درمانی و کاردرمانی دکتر صابر شرق تهران برای مراجعین شرق تهران کلینیک گفتار درمانی پایا در شرق تهران و جهت مراجعین غرب مرکز گفتار درمانی در غرب تهران واقع در سعادت آباد را تاسیس نموده اند. کلینیک توانبخشی پایا واقع در پاسداران با 43 نیروی کاردرمان خوب، گفتار درمان خوب و روانشناس ، و مرکز گفتاردرمانی غرب تهران با 34 نیروی متخصص از بهترین گفتاردرمانان و بهترین کاردرمانان مشغول به ارائه خدمات گفتار درمانی به صورت تیمی و تخصصی در بهترین کلینیک گفتار درمانی در تهران می باشد.
بهترین گفتار درمانی در منزل تهران
گفتار درمانی در منزل برای بیماران با مشکلات جسمی مانند بیماران ضربه مغزی، سکته مغزی ، فلج مغزی و کودکان با مشکلات گفتاری که دسترسی به کلینیک گفتاردرمانی تهران دکتر صابر برای آنان دشوار می باشد، ارائه می شود. جناب آقای دکتر صابر با استفاده از گفتاردرمانان مجرب مرکز، خدمات گفتاردرمانی را به تمام نقاط تهران( غرب و شرق تهران) گفتار درمانی درمنزل ارائه می کنند. ارزیابی دوره ای تمام مراجعین توسط دکتر صابر و بررسی نحوه پیشرفت بیماران موجب پیشرفت خدمات گفتار درمانی در منزل در تهران می گردد.
خدمات آنلاین مرکز گفتار درمانی تهران دکتر صابر
مرکز گفتار درمانی در تهران، خدمات کاردمانی و گفتار درمانی آنلاین را برای مراجعین بزرگسال و کودکان ارائه می دهد. جهت رفاه حال بیماران شهرستانی، خارج از کشور و مراجعینی که توانایی حضور در کلینیک را ندارند مرکز گفتار درمانی تهران دکتر صابر به ارزیابی و درمان به صورت آنلاین می پردازد.شما می توانید با تماس با شماره 09029123536 یا مراجعه به پیج اینستاگرام مرکز گفتار درمانی تهران با ما تماس گرفته از خدمات آنلاین و تعیین نوبت ویزیت آنلاین آگاهی پیدا نمده و مشاوره رایگان دریافت کنید.
مشاوره رایگان کلینیک گفتار درمانی تهران
کلینیک گفتار درمانی در تهران دکتر صابر با در نظر گرفتن نیاز مراجعین به کسب اطلاعات در زمینه مشکلات کودکان خود و طرح سوالات خود در زمینه درمان و توانبخشی کودکان به ارائه مشاوره رایگان تلفنی پرداخته اند. جهت مشاوره در زمینه اختلالات کودکان و بزرگسالان می توانید با مشاورین متخصص گفتار درمانی و کاردرمانی مرکز گفتار درمانی تهران در زمینه توانبخشی کودکان تماس حاصل کرده و سوالات خود را مطرح نمایید.
بهترین گفتاردرمانی در شرق تهران
از دیگر خدمات مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر شرق تهران و غرب تهران، گفتار درمانی در پاسداران می باشد. به علت تراکم بالای جمعیت تهران و مشکلات ترافیکی و هزینه های بالای رفت و آمد به مراکز درمانی ، کلینیک گفتاردرمانی پاسداران دکتر صابر طرح بهترین گفتاردرمانی در منزل را جهت سهولت دسترسی بیماران به خدمات گفتار درمانی در پاسداران تخصصی ارائه می دهد. مراجعین محترم می توانند بخشی از خدمات گفتار درمانی خود را توسط نیروهای مجرب و آموزش دیده کلینیک گفتار درمانی پاسداران در گفتاردرمانی در منزل را دریافت نموده و پروسه درمان خود را تسریع بخشند.
اختلال ویژه زبانی چیست؟
اختلال ویژه زبانی یک اختلال تحولی است. این اختلال تاخیرغیرقابل توضیح در یادگیری زبان در کودکانی با شنوایی طبیعی است. کودکان دارای اختلال ویژه زبانی معمولاً دانش واژگانی محدود دانش نحوه ی غیر عادی یا رشد نیافته و ساختار دستور زبانی ناقص دارند. معلولیت زبانی میتواند اولیه باشد و در بافت تحولی عادی اتفاق بیفتد و یا ثانویه و به علت عقب ماندگی ذهنی اوتیسم و یا دیگر اختلالات به وجود آمده باشد. در بافت تحقیقی کودکان دارای اختلال ویژه زبانی آنهایی هستند که با وجود اینکه مشکل جدی در زبان غیر شفاهی ندارند ضعف‌هایی را در زبان بیانی و درکی دارند. راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ویرایش چهارم سه نوع اختلال ویژه زبانی را مشخص کرده است که عبارتند از : اختلال زبانی بیانی شایع ترین نوع اختلال ویژه زبانی در بین کودکان است و مشخصه آن توانایی محدود کودک برای یادگیری کلمات جدید و محدودیت در استفاده از جنبه های نحوی زبان است. کودکان دارای اختلال زبانی درکی نه تنها کلمات محدودی را استفاده می کنند بلکه مشکلاتی در درک هم دارند. ظرف های درکی مربوط به ضعف های حافظه کوتاه مدت کلامی و مشکلات پردازش آوایی است. در اختلال آوایی، کودک در تولید صداهای مناسب سن خود توان است. این ضعف های زبانی ناتوانی کودک برای اکتساب کلمات جدید را به تاخیر می‌اندازد و منجر به مشکلات زبانی کلی و تحصیلی میشوند در بافت عصب شناسی و عصب روانشناسی اختلالات زبانی به نوع اکتسابی (آفازی) یا تحولی (دیفازی) تقسیم میشوند. صرف نظر از اکتسابی یا تحولی بودن اختلالات زبانی سطوح متفاوت دارند. در مورد کودکان برخی از این اختلالات اکتسابی هستند و به تأخیر در تحول زبان می انجامند. دیفازیا یک نوع اختلال زبانی است که به وسیله صدمه اولیه به مناطق مغزی درگیر در این عملکردها به وجود می‌آید دیفازیا بر اساس عملکرد مختل شده به انواع مختلفی تقسیم می گردد. در بسیاری از موارد صرف نظر از انواع اختلالی زبانی، کودکان واجد شرایط دریافت خدمات آموزشی خاص در گروه دچار اختلال زبان قرار می گیرند
انواع اختلال ویژه زبانی
یکی از انواع اختلالات ویژه زبانی اختلالات پردازش شنیداری است. در اختلال پردازش شنیداری با وجود توانایی شنیداری طبیعی نقص ادراکی شنیداری در جمع بندی، تمایز و تشخیص الگوها، ذخیره سازی، فیلتر سازی و جور کردن یا چسباندن معنی به نشانه های شنیداری وجود دارد. در اختلالات پردازشی شنیداری نقص کمی در حساسیت به تغییرات فرکانس یا شدت صدا وجود دارد ولیکن فرد در تشخیص صدا ها به میزان مشخص و یا در تشخیص زمانی صداها و یا ترتیب صداها مشکل دارد. در آسیب یک طرفه قطعه گیجگاهی، پردازش دچار مشکل میشود، به نحوی که شکایت فرد این است که دیگران سریعتر از توانایی او برای تمایز بین اصوات صحبت می‌کنند. این مشکل در آسیب به قطعه گیجگاهی چپ شدیدتر است. چرا که قطعه گیجگاهی چپ در تشخیص اصوات گفتاری نقش دارد.
عقیده بر این است که پردازش شنیداری ماهیتی عصب تحولی دارد و تأخیر و انحراف در فرایند تحول به نتایجی مشابه کری قشری یا آسیب یک طرفه قطعه گیجگاهی می‌انجامد. در کل همبودی گسترده ای بین مشکلات پردازش شنیداری و اختلالات زبانی و ناتوانی خواندن وجود دارد. علاوه بر اختلالات زبانی و شنیداری اختلالات چندگانه گفتاری دیگر وجود دارد که شامل اختلالات فیزیکی گفتاری برای مثال دیس آرتری و پراکسی گفتاری است که مربوط به عدم هماهنگی یا اختلال حرکتی ماهیچه های دهان یا دستگاه صوتی هستند.
اختلال زبانی
تعریف
دیس آرتری
اختلال در هماهنگی ماهیچه های
تلفظی دهان
پارافازی
تولید بدون قصد هجا کلمات و عبارات در طول صحبت کردن صدا ها به طور صحیح اما نابه جا به کار می روند برای مثال پسن به جای حسن
زبان پریشی ورنیکه / دریافتی
صحبت کردن روان است اما درک شنیداری کلمات یا تکرار کلمات عبارات و جملات گفته شده توسط دیگران مشکل است
زبان پریشی بروکا / بیانی
مشکل در تولید اما درک کلامی شنیداری نسبتا خوب
زبان پریشی میان قشری (سندروم انزوا)
افراد قادر به درک و تکرار کلمات و اسامی و اشیا هستند اما نمی توانند به طور همزمان صحبت کنند یا کلمات / جمله ها را بفهمند حتی اگر آنها را تکرار کنند
زبان پریشی هدایتی
افراد میتوانند به راحتی صحبت کنند اسامی را نام ببرند و صحبت را بفهمند اما نمی توانند کلمات را تکرار کنند بر سر این مسئله که آیا این نارسایی یک نوع آفازی است با مشکل حافظه بحث وجود دارد.
زبان پریشی اسمی نامی (فراموشی جزئی)
درک تولید معنادار و تکرار دست نخورده است. افراد در به یاد سپردن اسامی واقعی اشیا مشکل دارند. دائماً در حاشیه اسم شی صحبت می کنند و این حاشیه پراکنی نشان دهنده علم آنها به موضوع است (طول و تفصیل دادن به کلام) در صحبت کردن روان افراد ممکن است اسم آن شی را استفاده کنند که نشان میدهد مشکل بیمار دانستن آن کلمه نیست
ادراک پریشی
ناتوانی برای نام بردن یک شی علیرغم توانایی تشخیص آن
نوا پریشی
اختلال (بیانی یا دریافتی) در نوای گفتار (لحن و آهنگ هیجانی گفتار)
اختلال پردازش شنیداری
توانایی ضعیف فرد در جمع کردن مشخص کردن و تشخیص الگو ها و یا ذخیره فیلتر، جور کردن یا چسباندن معنی ها به اطلاعات شنیداری علیرغم شنیدن عادی
دیس آرتری آتا کسیک
تولید آهسته تر هجاها، الگوهای عروضی غیرعادی، عدم تضاد های آوایی مجزا مثلاً دا به جای تا
بروز مشکلات گفتاری در کودکان و بزرگسالان همراه با مشکلات حرکات ظریف معمول است عکس این قضیه هم امکان دارد. زمانی که تمام جوانب اختلال ویژه زبانی در نظر گرفته شوند توجه به تفاوتهای فردی ضروری است. تشخیص افتراقی اختلال ویژه زبانی در برابر اختلال شنوایی، عقب ماندگی ذهنی کلی و اختلال اوتیسم یکی از مشکل ترین تکلیف روبه روی متخصصان است. این مسئله به خصوص در مورد اوتیسم که شکایت اصلی والدین اختلالات زبانی و ارتباطی است صادق است. تشخیص اولیه اختلال ویژه زبانی غالبا مشکل است زیرا به نظر می رسد کودک از نظر هوشی ناتوان است. علاوه بر این تاخیر زبانی در بین کودکان مبتلا به سندروم داون نیز شایع است. رفتار انطباقی یکی از راه‌های شایع تشخیص بین کودکانی با معلولیت کلی هوشی و کودکانی با اختلالات ویژه زبانی است. مطالعات نشان داده است که کودکان دارای اختلال ویژه زبانی، که نمرات معادلی در طول تمام حوزه‌های انطباقی به دست نیاورده‌اند ضعف بیشتری در حوزه ارتباط و نه حوزه رفتارهای ساز شی نشان میدهند.
گفتار درمانی در تاخیر کلامی-اختلالات زبانی
اختلالات زبانی بدون منشاء شناخته شده علاوه بر سندروم های متعددی که اختلالات زبانی یکی از علایم آنهاست ، مواردی از تاخیر کلامی و مشکلات همراه آن ها هم وجود دارند که کم و بیش خاص هستند. این اختلالات علائم دیگر ندارند و شرایط به وجود آورنده آنها مشخص نیست. این نوع اختلال را غیر سندرومی نامید. زیرا علائم کمی دارند و علائم سبب ساز متعددی می توانند اثرات مشابهی را ایجاد کنند اعمال و حوادث مستقیم می توانند علت بسیاری از موارد اختلالات خاص یادگیری و زبان، هر دو با هم باشند این موضوع موجب میشود که به اینها اختلالات بدون منشاء شناخته شده اطلاق کنیم.
سه نوع اختلالات ارتباطی در این طبقه قرار می‌گیرند اختلالات ویژه رشد زبان (آفازی رشدی- تاخیر رشدی) ناتوانی‌های خواص یادگیری و اتیسم، سندروم لاندوکلفنر هم که سندرومی شناخته شده است تا اندازه ای در بر دارنده اختلالات زبانی خاص است.
سندروم لاندوکلفنر سندرومی از نقایص زبان درکی و بیانی را شناسایی کردند که با تشنج هایی همراه بوده و آغاز آن معمولاً بین سن ۴ و ۷ سالگی یعنی بعد از یک دوره رشد طبیعی است.
به دلیل صرع هایی که همراه آن دیده می شوند به آن عنوان سندروم اطلاق می گردد، صرع هایی که موجب زوال عملکرد زبانی می شوند و یا به این انحطاط مربوط هستند و معمولاً این دو زوال منجر به آفازی پایداری میشود که بی دستوری و نقایص درکی از علائم آن هستند.
عملکرد شناختی هم اغلب آسیب دیده است. این سندروم علت مشخصی ندارد و خوشبختانه بسیار نادراست. از داروهای ضد تشنج برای کنترل سرع می توان استفاده کرد اما به نظر می‌رسد که به بهبود علائم مربوط به زبان کمک کننده معمولاً آموزش ویژه و مداخله ارتباطی لازم و ضروری است.
اختلال ویژه رشد کلامی در گذشته به اختلالات ویژه رشد زبان SDLDs آفازی مادرزادی یا روشدی و یا دیسفازی اطلاق می‌شد.(تاخیر کلامی)
این اختلال از اوایل قرن نوزدهم شناخته شد زمانی که کودکان بخصوصی مبتلا به اختلالات خاص یادگیری زبان، بدون هیچگونه عقب ماندگی ذهنی، آسیب شنوایی، ناهنجاری های ساختمانی یا هر علامت مشخصه دیگری دیده شدند اصطلاح شناسایی اولیه، به این فرض اشاره میکند که این اختلالات از ضایعات مغزی مشابه آنچه در آفازی بزرگسالان می‌بینیم ناشی می شوند.
در هر حال تحقیقات گسترده راجع به پایه زیستی اختلالات ویژه رشد زبان، توانسته یافته های عصب شناختی ثابتی را در این موارد کشف کند.
به همین دلیل اکنون اختلالات بیشتر به صورت توصیفی نام گذاری می شوند تا با توجه به اتیولوژی فرضی آنها، اختلالات می توانند پیشینه های متعددی داشته باشد به نظر می رسد تعدادی از آنها به مشکلات حین تولد نظیر اتوکسی مربوط باشند و بعضی از آنها ژنتیکی بوده و در خانواده به ارث برسند. هر چند در بعضی موارد هیچ عامل ایجاد کننده ای مشخص نیست.
بسیاری از پیش دبستانی هایی که توسط آسیب شناسان زبان معاینه شده‌اند از این الگو پیروی می کنند به دست آوردن سطوح شیوع مشکل است اما طبق گزارش تمبلین و همکارانش در یک مطالعه شیوع شناسی مشخص شد که ۴/۷ درصد از کودکستانی ها دچار اختلالات زبانی هستند.
این مقدار، تا اندازه‌ای در پیش دبستانی ها بیشتر بود. به این نتیجه رسید که به طور متوسط ۱۰ درصد از نوپایان نمی توانند مراحل رشد زبانی را پشت سر گذارند و در کودکان بزرگتر تا حدی کمتر است. ناتوانی های خاص یادگیری (نارساخوانی) در بین انواع آن اختلالاتی که به رشد زبان شفاهی نزدیک هستند و SLP ها عموما با آنها درگیر میشوند، اختلالات زبان نوشتاری هستند که اغلب به آنها نارساخوانی گفته میشود.
هرچند این اختلالات همیشه به عنوان مشکل زبانی یا ارتباطی در نظر گرفته نمی شوند اما تمایل فراینده ای برای قرار دادن این اختلالات در محدوده مشکلات زبان بیانی اولیه و دخالت دادن SLP در تلاش های مداخله ای آنها وجود دارد.
بسیاری از بچه های مبتلا به ناتوانی های یادگیری، هرچند نه همه آنها تاریخچه ای از مشکلات زبان – یادگیری را دارند. همانندSDLDs برای ناتوانی های خاص یادگیری نیز منشاء عصب شناختی قاطعی که اکنون بتوانیم آن را مشخص کنیم وجود ندارد، هر چند بعضی از کارهای مقدماتی برای شناسایی ژن مربوطه شروع شده است.
همچنین بچه های مبتلا به ناتوانی های خاص یادگیری با بچه های مبتلا به SDLDs گاهی از این جهت که تاریخچه ای از آنوکسی و سایر مشکلات حین تولد را دارند دارند مشابهند، گاهی اوقات تاریخچه ای خانوادگی از اختلالات یادگیری یا زبانی موجود است و نقایص توجه، بیش فعالی، برتری طرفی آمیخته و سایر نشانه هایی از عصبی جزئی معمولا وجود دارند.
در کل شیوع ناتوانی های یادگیری با تخمین هایی از ۵ تا ۱۰ درصد در کودکان مدرسه رو نسبتاً زیاد است.
در نمونه ای از کلاس دومی ها شیوع ۶/۷ درصد را برای اختلالات خواندن به دست آوردند. ناتوانی های یادگیری نیز همانند SDLDs در مردان شایع تر از اکثریت زیادی از موارد ناتوانی یادگیری، شامل اختلالات زبان نوشتاری است.
هنگامی که ناتوانی های زبان در جمعیت مدرسه رو و نوجوانان را مطرح می‌کنم بیشتر در مورد این اختلالات بحث خواهیم کرد.
اوتیسم اختلالی است که فقط مربوط به زبان نمی شود بلکه اساساً اختلالی در برقراری ارتباط است این اختلال شامل نقص در عملکرد های بیانی ارتباط و رفتار اجتماعی طبیعی است این اختلال از طریق کاهش زبان شفاهی پاموتیسم آشکار می شود. این اختلال در افرادی که صحبت می کنند اما استفاده آنها از زبان به صورت غیر عادی است نیز دیده می شود.
همانند سایر اختلالات زبانی(تاخیر کلامی)، اتیسم هم به عنوان نشانه‌ای در سندرم های مختلف نظیر سندروم ایکس شکننده و اشکال دیگر عقب ماندگی ذهنی و هم به عنوان پیامد سرخجه مادرزادی، به همراه عواقب دیگر میتواند ظاهر شود.
اتیسم نیز همانند سایر اختلالات بدون منشأ شناخته شده که درباره آنها بحث شد، بدون هیچ پیشینه واضحی و بدون هیچ ناهنجاری و یا نشانه عصبی شدیدی می تواند پدیدار شود.
در برخی موارد که اتیسم بدون ویژگیهای دیگری ظاهر میشود شواهدی از تاریخچه خانوادگی، همانطور که در اختلالات ویژه زبانی دیدیم وجود دارد هر چند این موضوع در تعداد نسبتا کمی از آنها صدق می کند.
اکثر افراد مبتلا به اتیسم شاید ۸۰ درصد در ارزیابی شناختی در دوران مدرسه ، عقب ماندگی ذهنی نشان می دهند در این دوران حدود ۴۰ درصد از آنها مهارت های زبان بیانی رشد نمی کند و پیش آگهی برای زندگی مستقل در بزرگسالی ضعف است.
در آن گروهی که گفتار رشد میکند و در ۱۵ تا ۲۰ درصد از افراد مبتلا به اتیسم که تست هوششان در دامنه طبیعی است، نتایج بهتر است.
به نظر می رسد در تعداد کمی از این افراد اوتیسم در اواسط دوران کودکی رفع شود اما اکثر آنها باقی می‌مانند و یا حداقل، بزرگسالانی تنها در خود مانده می شوند. آنها ممکن است بتوانند به تنهایی زندگی کنند مهارت های عملکردی مربوط به کار را فرا گیرند و تعدادی نیز میتوانند در دانشگاه در زمینه کامپیوتر یا ریاضیات آموزش ببینند.
اما حتی این افراد مبتلا به اتیسم نیز که بسیار باهوشند مشکلاتی را در ارتباطات انسانی با دیگران، قضاوت اجتماعی و استفاده مناسب از زبان خواهند داشت.
پیشگیری از اختلالات بدون منشا شناخته شده هنگامی که علت چیزی را نمی دانیم، پیشگیری از وقوع آن دشوار است این مشکلی است که ما هنگام تفکر راجع به پیشگیری از اختلالاتی نظیر SDLDs ناتوانی های یادگیری و اتیسم با آن مواجهیم.
اکنون اکثر شیوه های پیشگیری عبارتند از تحقیق راجع به علل اصلی این اختلالات و تشویق برای مراقبت کافی پیش از تولد در جهت کاهش عفونت های پیش از تولد، پیش رس بودن ، کمبود وزن در بدو تولد و زجر تنفسی که در تعدادی از بیماران به همراه این اختلالات دیده شده است. در مواردی که اطلاعاتی راجع به علت سندروم های همراه با نقایص ارتباطی داریم، انواع مستقیم تر پیشگیری میسر است.
بررسی اختلالات زبان در دوران رشد کودک در مرکز گفتار درمانی تهران
این اختلالات به طور مشخص در دوران رشد کودک و در حوزه توانایی های زبانی کودکان دیده می شوند. کودکانی که دچار اختلال زبانی هستند در درک گفتار دیگران و صحبت کردن یا در هر یک از جنبه های زبانی مانند،توانایی های واج شناختی،دستور زبان،معناشناسی و کاربرد شناسی،ممکن است دچار مشکل باشند.این کودکان متناسب با انتظارات محیط و آزمونهای زبانی واکنش نشان نمی دهند.به عبارتی سطح زبانی آنها با دیگر کودکان متفاوت بوده و رشد زبان درجاتی از نقص و آسیب را نشان می دهد.
دسته اول این اختلالات دارای منشاء شناخته شده هستند،مانند اختلالات زبانی ناشی از مشکلات ذهنی (عقب ماندگی ذهنی)،نقایص حسی (مانند افت شنوایی)،کمبود محرکات محیطی،زمینه ارثی،اختلالات روانشناختی (مانند اوتیسم ،آسپرگر،و به طور کلی اختلالات نافذ رشدی) و اختلالات عصبی ناشی از ضربه (یکی از علتهای فلج مغزی).
عقب‌ماندگی ذهنی ( Mental Retardation )
برای عقب ماندگی ذهنی نامگذاری های مختلفی مانند نقیصه عقلی،کند ذهنی،کم توانی ذهنی و نیز اصطلاحات آموزشی مانند نا آموز و یا دیر آموز به کار رفته است. عملکرد ذهنی افراد عقب مانده ذهنی پایینتر از حد متوسط است ( IQ تقریبا 70 یا کمتر ) شروع عقب ماندگی ذهنی پیش از ۱۸ سالگی است.این افراد در عملکرد های مربوط به سازگاری مشکل دارند و بر حسب سن و طبقه فرهنگی خود حداقل در دو مورد از موارد زیر مشکل دارند.
ارتباط،مراقبت از خود،زندگی در خانه و خانواده،مهارت های اجتماعی،استفاده از امکانات جامعه،هدایت خود،مهارت های آموزشگاهی،کار،فراغت،سلامت و امنیت.
مهارت های گفتار و زبان این افراد (ویژگیهای ارتباطی و زبان شناختی،صرف و نحو،توانایی‌های واج شناسی،معناشناسی و کاربردشناسی) متناسب با سطح عقب ماندگی ذهنی (خفیف،متوسط،شدید) دچار آسیب میشود.
آسیب شنوایی ( Hearing Impairment )
به منظور شنیدن صداهای گوناگون امواج صوتی از طریق لاله و مجرای گوش جمع‌آوری شده و پس از عبور از گوش میانی و داخلی به مغز فرستاده می شوند. این اطلاعات در کرتکس شنیداری مغز پردازش میشوند.آسیب شنوایی با هر نوع علت شناسی منجر به اختلال یا تأخیر در رشد زبان کودک میشود.ممکن است آسیب شنوایی یکی از مهمترین علل تاخیر زبان در کودکان می باشد که معمولاً به گفتاردرمانگر یا نورولوژیست و یا پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه می‌کنند. عفونت های داخل گوش،هایپر بیلی روبین یا زردی ، آنوکسی پیش از تولد و مننژیت از علل شناخته شده کم شنوایی هستند که به شدت روی دستگاه اعصاب اثر می گذارند. اگر افت شنوایی شدید باشد اثر معنی داری روی گفتار خواهد گذاشت و اختلال تولیدی شدیدی نیز دیده می شود و در برخی موارد به طور کلی مهارت تولیدی وجود ندارد.
کودکان دچار آسیب شنوایی دو طرف و پایدار با هر شدتی از افت شنوایی (خفیف،متوسط،شدید و گاهی عمیق)،با پیامد هایی نظیر تاخیر شدید در رشد زبان،ناتوانی یا تاخیر در مهارتهای تحصیلی،مشکل در یادگیری دستور زبان،کمبود واژگان و تأخیر یا فقدان مهارتهای زبانی و کاربرد شناختی روبه‌رو میشوند. مواردی مانند نپرسیدن سوالات مناسب،ناتوانی در شروع کردن،حفظ و پایان دادن یک مکالمه از نشانه های این آسیب به شمار می روند.
این کودکان هم چنین مشکلاتی در نواخت و آهنگ گفتار دارند. مانند اختلال در ایجاد آهنگ جملات پرسشی،خبری،امری و تعجبی،و یا ناتوانی در انتقال احساس خود به دیگران از طریق گفتار.
افراد مبتلا به افت شنوایی،به علت ناتوانی در تولید صحیح صداها،خطاهای تولیدی شامل حذف و جانشینی را در گفتارشان نشان میدهند. از ویژگیهای بارز گفتار این افراد،حذف همخوان آخر است. زیرا در گفتار افراد با شنوایی طبیعی معمولاً صداهای آخر با بلندی پایین و ضعیف تولید می شود.همین موضوع عامل حذف این صداها در افراد با افت شنوایی است مانند، حذف ( d ) در کلمه ( mard ) همچنین در این افراد معمولاً همخوان های واکدار جایگزین همخوان های بیواک میشوند مانند جانشینی ( z ) به جای ( s ) در کلمه ( ?asb ) اشکال در هماهنگی تولیدی منجر به من قطع شدن گفتار شده،در واقع فرد در وصل کردن واژه ها به هم و دسته بندی آنها در یک واحد تنفسی ناتوان است و نمی داند چه موقع مکث نماید،به همین دلیل گفتار از آهنگ طبیعی برخوردار نیست.
از دیگر ویژگیهای گفتار کودک،تشدید پر خیشومی صداهاست. این کودکان برای بهتر حس کردن صداهای تولیدی،زبان را به عقب حرکت میدهند و تشدید صدا به جای حفره دهان در حفره بینی صورت میگیرد. تشدید پر خیشومی در کلمات ( mizanam ) و ( zamin ) در صدای ( m ) و ( n ) به خوبی شنیده می شود. در نهایت نیز تمام موارد گفته شده،منجر به کاهش میزان مفهوم بودن گفتار شده است.
خصوصیات گفتاردرمانی حرفه ای
کارشناسان رفتار حرفهای را به عنوان منزلت حرفه ای، مهارت ، ویژگی‌ها، و یا نظام اخلاقی تعریف کرده است. برای توضیح این موضوع باید بگوییم، رفتار حرفهای، به معنای نوعی سبک ویژه، عمل و یا عادت برای ارایه، یا بازنمایی رفتار شخصی و حرفهای، و رفتار کلی است. گفتاردرمانی حرفهای، نوعی ویژگی یاد گرفته شده است، و اگر شخصیت فرد با مقتضیات رفتار حرفهای سازگاری داشته باشد، غالباً راحت‌تر می تواند گفتار درمانی حرفهای و ویژگی‌ها یا خصوصیات نظام اخلاقی حرفهای را فرا گیرد. ویژگی های یک متخصص گفتاردرمانی حرفه ای عبارتست از:
ظاهر حرفهای
ظاهر حرفهای، با نوع لباس، نوع آرایش مو (مُدل مو)، و تعلیم و تربیت شخص بستگی دارد. هر یک از این جنبه‌های فردی، روی کارآیی کلی آسیب‌شناس گفتار و زبان تأثیر می‌گذارد و ارزش بحث دارد.
لباس
امروزه بیش از دهه‌ی گذشته، لباس تغییر پیدا کرده و انتخاب آن راحت‌تر صورت میگیرد. اگرچه ظاهر امر گویای این است که، استانداردهای لازم برای لباس متخصص گفتاردرمانی تا اندازه‌ای راحت‌تر از گذشته است، ولی ما به عنوان افراد متخصص، باید پیوسته لباس مورد علاقه‌ی خود را با لباس مخصوص گفتاردرمانی حرفه ای هماهنگ نماییم. گاهی وقت‌ها این هماهنگی آسان نیست، به ویژه در میان متخصصان جوان، که بی‌درنگ نشان میدهند، برای تهیه‌ی لباس مخصوص افراد متخصص، پول ندارند. اگرچه این لباس‌ها غالباً گران قیمت هستند، باید به خاطر داشت که، معمولاً نخریدن لباس به علت محدودیت مالی دانشجو نیست، بلکه ترجیح میدهند که این کار را انجام ندهند. به عنوان مثال، به جای خرید یک شلوار جین، یک جفت کفش کتانی، و یک عدد تیشرت، دانشجو به راحتی میتواند یک پیراهن ارزان قیمت، یک کُت ساده، یک بلوز، و یا یک پیراهن مهمانی و کراوات بخرد. غالباً یک لباس حرفهای(یا «یک لباس یونیفورم» آن گونه که برخی از دانشجویان بر خلاف میل باطنی‌شان به عنوان لباس حرفهای می‌پوشند)، برای مراحل اولیه‌ی کار حرفهای کافی است.
نوع آرایش مو (مُدل مو)
انواع آرایش مو هم مانند موضوع لباس پوشیدن، در میان گفتاردرمان ها متغیر و فردی است. در مداخله‌ی درمانی، آن قدر که رنگ مو به عنوان یک موضوع سنتی مورد توجه قرار گرفته است، بلندی مو و رنگ آن چندان مهم به نظر نمی‌رسد. با این وصف، آنچه که ظاهراً روی درمان تأثیر می‌گذارد، این است که، مو آنچنان روی صورت درمانگر قرار گرفته باشد که مانع از دیدن چشم‌های او گردد. گفتاردرمان ها را تشویق می‌کنیم تا از داشتن موهایی که به طور کامل یا جزئی روی چشم‌ها را بپوشاند پرهیز کنند، زیرا در تعاملات برقراری ارتباط، هنگامی که چشم‌ها دیده نشوند، برقراری ارتباط قطع میشود. می‌گویند که سال‌ها پیش ، استادی که آدرس کارآموزی بالینی را تدریس می‌کرد، از دانشجویان می‌خواست تا اگر موهای بلندی دارند، موهایشان را کوتاه کنند. البته این یک حقیقت بود. در واقع، استاد فقط از دانشجویان خواسته بود تا موهایشان به اندازه‌ای باشد که در حین درمان، روی صورت و به ویژه روی چشم‌ها را نپوشاند. یکی از جنبه‌های منفی موی بلند روی صورت گفتاردرمان جنبه‌ی حواس‌پرت کردن آن است، زیرا گفتاردرمان را وادار می کند تا مدام مو را از روی صورت خود پس بزند، و این حرکتی است که به عنوان حالت عصبی و یا عدم اطمینان تلقی میشود. امروزه، همان استاد مراقب است تا دانشجویان درک کنند که کوتاه کردن مو ضرورت ندارد، ولی دور کردن مو از روی صورت، به ویژه از روی چشم‌ها، حائز اهمیت است.
آراستگی فردی
از جمله‌ی موضوعات مورد بحث، موضوع آراستگی گفتار درمانی حرفهای در برنامه‌ی درمانی است. به عنوان مثال، عطرهایی که در موقع درمان به خودمان می‌زنیم، میتواند برای برخی از بیماران دارای حساسیت، مشکل ایجاد کند. نوع کراوات میتواند در توجه و تمرکز بیماران اشکال ایجاد کند. به همین صورت، اگر گفتاردرمان حرفه ای لباس پُر زرق و برق، خیره‌کننده، گل مانند، پُر زَلم زیمبو، یا از این که بگذریم، لباس‌های دارای زمنیه‌ی شلوغ بپوشد، توجه و تمرکز بیمار با مشکل روبرو میشود. علاوه بر این، متخصص گفتاردرمانی را تشویق می‌کنیم تا در طی درمان، از پوشیدن لباس‌های بدن‌نما یا تحریک‌کننده پرهیز کنند، زیرا این لباس‌ها حواس بیماران را پرت میکند. در همین راستا، گفتاردرمان ها را تشویق می‌کنیم تا در انتخاب‌های فردی خود، برای آویزان کردن گوشواره‌های بزرگ به گوش خود، دستبندهای صداداری و استفاده از جواهرات روی زبان، بینی، یا ابرو در طی درمان، باز‌اندیشی کنند، زیرا استفاده از جواهرات در خلال درمان حواس بیمار را پرت میکند. علاوه بر این موارد، بهداشت مناسب دهان برای گفتاردرمان حائز اهمیت است، زیرا گاهی وقت‌ها برای نشان دادن الگوی مناسب تولید واج‌ها و یا سایر هدف‌های گفتار و زبان، ضرورت دارد تا گفتاردرمان در کنار بیمار قرار گیرد.
سوالات متداول:
1- آیا مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر از بیمه استفاده میکند؟
بله، مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر با بسیاری از شرکت‌های بیمه همکاری دارد. برای اطلاعات بیشتر درباره بیمه‌های طرف قرارداد، می‌توانید با مرکز تماس بگیرید.
2- آیا مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر برای مشکلات بلع نیز خدمات ارائه میدهد؟
بله، مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر به درمان مشکلات بلع (دیسفاژی) نیز می‌پردازد. گفتاردرمانگران این مرکز از تمرین‌های تقویت عضلات دهان و گلو برای کمک به بیماران استفاده می‌کنند.
کلینک گفتار درمانی در غرب تهران واقع در سعادت آباد یکی از شعب مراکز گفتار درمانی تحت نظر دکتر صابر می باشد، مرکز گفتار درمانی پایا در شرق تهران از دیگر شعب این مراکز است. جناب آقای دکتر صابر از مدرسین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با در اختیار داشتن 48 نیرو مجرب متخصص گفتار درمانی، کاردرمان و روانشناس کودک در مرکز گفتار درمانی غرب تهران (کلینیک توانبخشی غرب تهران واقع در سعادت آباد) و همچنین 54 نیرو متخصص توانبخشی در حیطه گفتار درمانی، کاردرمانی و روانشناس کودک در منطقه شرق تهران (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران) به درمان تخصصی اختلالات گفتار و زبان در کودکان و بزرگسالان در منطقه غرب و شرق تهران می پردازد. برای مراجعین تهرانی در غرب تهران مرکز گفتاردرمانی غرب تهران در 6 روز هفته از ساعت 8 صبح تا 8:30 شب و کلینیک گفتار درمانی پایا حتی در روزهای جمعه ها با هماهنگی قبلی مشغول به ارائه خدمات درمانی می باشد.
گفتار درمانی برای دیر حرف زدن کودک غرب تهران-گفتار درمانی لکنت زبان در غرب تهران-گفتار درمانی برای اوتیسم غرب تهران-گفتار درمانی کودکان غرب تهران-گفتار درمانی بزرگسال غرب تهران-گفتار درمانی در غرب تهران – مرکز گفتاردرمانی در غرب تهران – گفتار درمانی خوب در غرب تهران – بهترین مرکز گفتار درمانی در غرب تهران- بهترین گفتار درمانی غرب تهران- کلینیک گفتاردرمانی غرب تهران- گفتار درمانی غرب تهران- گفتار درمانی در منزل غرب تهران- بهترین مراکز گفتار درمانی غرب تهران- مراکز گفتار درمانی غرب تهران
دسترسی آسان مرکز گفتار درمانی در غرب تهران به مناطق سعادت آباد، شهرک غرب، ستارخان، صادقیه، مرزداران، شهران، جنت آباد، ولنجک، پونک و مناطق اطراف آن و امکان پارک مناسب در نزدیکی کلینیک گفتاردرمانی موجب رفاه حال بیماران و والدین عزیز گردیده است. گفتار درمانی در غرب تهران پذیرای کودکان شما با مشکلات گفتاری، لکنت زبان، اختلالات بلع ، تاخیر کلامی(گفتاری)، دیستروفی عضلانی،اختلالات یادگیری، اختلالات نقص توجه و بیش فعالی، اتیسم،درمان اختلال بلع ، عقب مانده ذهنی و… و بزرگسالان محترم با مشکلات گفتاری نظیر تشخیص و درمان ام اس، درمان سکته مغزی ،درمان پارکینسون و…. و خدمات گفتار درمانی در منزل می باشد.
بعضی از کودکان ،می توانند صحبت کنند، با وجود این گفتار و کلمات را نمیتوانند درست بیان کنند.این کودکان نمیتوانند خواسته ها و تفکرات خود را با جملات درست بیان کنند، چون حروف یا هجاهای کلمات را بصورت ناقص می گویند که این امر ،موجب می شود نتوانند مکالمات آشکاری داشته باشند ؛ این مسائل می توانند مشکلاتی در ایجاد ارتباط با همسالان برای کودک ایجاد نماید و به مرور باعث کاهش اعتماد به نفس و مشکلات رفتاری ، کوشه گیری در کودک می شود. مشکلات گفتار و زبان کودکان از طریق خدمات گفتار درمانی و مناسب قابل حل می باشد.
مرکز گفتاردرمانی دولتی در غرب تهران
یکی از سوالات همیشگی والدین در زمان مواجه شدن با مشکلات گفتاری در کودکشان یافتن مرکز درمانی مناسب جهت درمان می باشد که در کنار ارائه خدمات درمانی تحت پوشش بیمه یا دولتی باشد. مراکز گفتاردرمانی دولتی در غرب تهران زیر نظر دانشگاه های علوم پزشکی تهران می باشند و بیشتر خدمات درمانی ارائه شده در این مراکز توسط کارورزان گفتاردرمانی بوده، همچنین حجم بالای مراجعین و امکانات محدود این مراکز موجب زمان انتظار طولانی و تایم کم درمان میگردد. این امر خود باعث افت بازدهی و عدم تکمیل روند درمانی کودکان با اختلالات گفتار و زبان می شود. مرکز گفتار درمانی در غرب تهران زیر نظر دکتر صابر با در اختیار داشتن گفتاردرمانان مجرب و متخصص آقا و خانم در تمام حیطه های اختلالات کودکان نظیر اوتیسم، تاخیر کلامی، لکنت زبان و اختلالات تلفظی، روانی گفتار و…. فعالیت می نماید. امکانات مختلف مرکز مانند بخش تست هوش، بخش بازی درمانی و رفتار درمانی، سوییچ صوتی و اتاق توجه شنیداری از جمله امکاناتی است که در کنار گفتاردرمانی به کودکان کمک می نماید در شرایطی مطلوب تر درمان های مورد نیاز خود را دریافت نمایند. همچنین خدمات گفتاردرمانی در منزل برای مراجعینی که امکان حضور در مرکز را ندارند یا به عنوان درمان تکمیلی در کنار جلسات حضوری در مرکز گفتاردرمانی غرب تهران موجی تسهیل در روند درمان و بهبود نتایج درمانی می گردد. بازی درمانی و رفتاردرمانی با کودکان توانایی های ارتباطی را در کودک افزایش داده و کودک را برای شروع ارتباط با دیگران تشویق می نماید.
بخش های تخصصی مرکز گفتار درمانی غرب تهران دکتر صابر
گفتار درمانی در غرب تهران جهت درمان کودکان اوتیسم
مرکز گفتار درمانی غرب تهران با تجربه بالا در زمینه درمان های خاص کودکان اوتیسم نظیر روش پکس، تیچ ، پی آر تی، داستان های اجتماعی و استفاده از تئوری ذهن در افزایش سطح درک انتزاعی گفتار به درمان مشکلات تولید گفتار و اختلالات درک گفتار در کودکان اوتیسم می پردازد. در مرکز گفتار درمانی غرب تهران تلاش می شود به گفتار درمانی کودکان اوتیسم از حیطه شناختی تا تولید و ایجاد ارتباط کلامی و اجتماعی مناسب در کودکان اوتیسم مانند استفاده از اشاره، تقلید حرکات صورت و درک حالات چهره و… پرداخته شود.
بهترین مرکز گفتار درمانی غرب تهران در درمان لکنت زبان
یکی از اختلالات شایع در کودکان در سنین 2 تا 5 سالگی لکنت زبان می باشد. لکنت زبان ممکن است در عبارات، کلمات یا گروه کلمات ، هجاها یا گروه هایی از هجاها، واج ها یا به صورت قفل شدن دهان دیده شود. همچنین لکنت زبان می تواند به صورت اکتسابی پس از دوران کودکی بر اساس اختلالات نورولوژیک و سایکولوژیک ایجاد گردد. گفتار درمانی در زمینه درمان لکنت زبان زمینه کاملا تخصصی و علمی می باشد و در صورت درمان نامناسب باعث تشدید لکنت در کودک می شود. به همین خاطر جناب آقای دکتر صابر در مرکز گفتار درمانی غرب تهران با در اختیار داشتن نیروهای متخصص گفتار درمانی در زمینه لکنت به درمان کودکان در این حیطه می پردازد.
بهترین مرکز گفتار درمانی غرب تهران در درمان فلج مغزی
فلج مغزی در کودکان یکی از شایع ترین مشکلات حرکتی در کودکان می باشد که در سراسر زندگی آنان اثراتش را نشان می دهد، با توجه به مشکلات کودکان فلج مغزی در استفاده از عضلات فک و صورت ، همچنین اختلالات بلع و حنجره در این کودکان و مشکلاتی در جویدن غذا موجب گردیده این کودکان زمان زیادی را صرف بلعیدن نمایند که موجب جذب ناکافی مواد غذایی می گردد. همچنین اختلالات بلع در کودکان فلج مزی باعث عفونت های مکرر ریوی در کودک می شود.گفتار درمانی در کودکان فلج مغزی با انجام ماساژ های داخل دهانی و تقویت حرکات زبان ، صورت و فک باعث تسهیل در رند جویدن، بلعیدن و تولید گفتار در کودکان فلج مغزی می گردد.
کلینیک گفتار درمانی خوب غرب تهران در درمان کودکان کم شنوا
اصوات از طریق لاله گوش به گوش خارجی و سپس با گذر از گوش میانی و داخلی اطلاعات شنیداری به کورتکس مغز منتقل می گردند. هر گونه آسیب در روند انتقال پیام های عصبی به کورتکس مغز موجب آسیب در سیستم شنیداری کودک و کم شنوایی می گردد. این امر خود یکی از دلایل تاخیر رشد کلامی و گفتار در کودکان است. گفتار درمانی برای کودکان کم شنوا حتی پس از استفاده از سمعک و یا کاشت حلزون یکی از درمان های پایه ای برای کودکان کم شنوا می باشد.
بهترین مرکز گفتار درمانی غرب جهت درمان اختلال یادگیری
اختلالات یادگیری از اختلالات شایع و رو به افزایش در جامعه امروزی می باشد. مشکلات یادگیری به علل مختلفی ایجاد می شوند یکی از دلایل مهم ایجاد اختلال یادگیری مشکلات پردازش شنیداری و توجه و تمرکز همچنین حافظه شنیداری می باشد . مشکلات درک مطلب کلامی و نوشتاری از دیگر مشکلات کودکان اختلال یادگیری است. گفتار درمانی در زمینه درمان اختلال یادگیری نقش مهمی را ایفا می کند. مرکز گفتار درمانی در غرب تهران با در اختیار داشتن گفتار درمانان مجرب در حیطه اختلال یادگیری و همچنین ایجاد بخش تخصصی بهبود مهارت های شنیداری به درمان کودکان اختلال یادگیری می پردازد.
بهترین مرکز گفتار درمانی غرب تهران برای اختلالات بلع
اختلال بلع از دیگر مشکلات در زمینه مشکلات گفتار و زبان می باشد. مکیدن ضعیف در هنگام شیر خوردن، هماهنگی ضعیف بین بلع و میکدن کودک، مشکلات تنفسی و حبس کردن نفس در هنگام غذا خوردن کودک، عق زدن زیاد و سرفه های بیش از حد در طی غذا خوردن کودک، کاهش وزن و عدم افزایش وزن کودک برای مدت دو تا سه ماه یه صورت مکرر از علایمی می باشد که والدین محترم را برای استفاده از خدمات گفتار درمانی در مرکز گفتار درمانی در غرب تهران آگاه می سازد. مرکز گفتار درمانی غرب تهران به صورت تخصصی در حیطه درمان مشکلات بلع و تقویت عضلات حنجره و دهان و کاهش حساسیت داخل دهانی به درمان مشکلات بلع و تغذیه ای کودکان می پردازد.
مرکز گفتار درمانی غرب در درمان آبریزش دهان
کنترل آبریزش دهان در کودکان به علل مختلفی ایجاد نمی شود از جمله کاهش حس لامسه در صورت، مشکلات حس عمقی در عضلات فک، عدم توانایی کودک در بسته نگه داشتن دهان، بزرگی بیش از حد زبان ، مشکلات بلع و…
از جمله اختلالاتی که علایم آبریزش دهان در آنها دیده می شود شامل کودکان فلج مغزی، سندروم های ژنتیک مانند سندروم داون، آسیب های اعصاب محیطی و فلج صورت، بیماری های بزرگسالان نظیر سکته مغزی، ام اس ، ALS می باشد. به علت حساسیت اعصاب و عروق صورتی نیاز به وجود گفتار درمانی تخصصی در زمینه اصلاح مشکلات مربوط به آبریزش دهان می باشد به همین منظور جناب آقای دکتر صابر از گفتار درمانان متخصص در زمینه اختلالات بلع و آبریزش دهان در مرکز گفتار درمانی غرب تهران استفاده می نمایند.
بهترین مرکز گفتار درمانی غرب در تهران در درمان عقب ماندگی ذهنی
عقب ماندگی ذهنی با نام های مختلفی نظیر کند ذهنی کم توانی ذهنی و دیر آموز شناخته میشود. کودکان عقب مانده ذهنی از توانایی های ذهنی پایینتر از متوسط (بهره هوشی زیر 70 ) بهره مند هستند . کودکان عقب مانده ذهنی در مهارتهای یادگیری ، مهارتهای گفتار و زبان ، مهارتهای ارتباطی و اجتماعی ، معنا شناسی و درک کلامی دچار اختلال می باشند . از مواردی که مرکز گفتار درمانی در غرب تهران را از دیگر مراکز گفتار درمانی غرب تهران متمایز میکند کار تیمی گقتار درمانی ، کاردرمانی و روانشناسی کودکان به صورت تخصصی در درمان کودکان عقب مانده ذهنی در کلینیک گفتار درمانی غرب تهران میباشد .
بهترین مرکز گفتار درمانی غرب تهران در درمان تاخیر کلامی و گفتاری
یکی از اختلالات گفتار که موجب اضطراب والدین می گردد، تاخیر درگفتار کودک یا دیر حرف زدن کودک می باشد. تاخیر کلامی سبب ایجاد مشکلات رفتاری نظیر پرخاشگری، بی قراری و عدم دستور پذیری و کاهش اعتماد به نفس کودک می گردد. همچنین روند رشد ذهنی کودک را تحت شعاع قرار می دهد. گفتار درمانی در زمینه تاخیر گفتار کمک بسزایی در کاهش مشکلات زمینه کودکان با اختلال تاخیر کلامی دارد. در مرکز گفتار درمانی غرب تهران دکتر صابر گفتار درمانان ابتدا با ارزیابی دقیق و بررسی علل تاخیر گفتار کودک به طرح برنامه درمانی مناسب در زمینه تاخیر کلامی می پردازند.
کلینیک گفتار درمانی غرب تهران در ناروانی گفتار
ناروانی گفتار به صورت عدم توانایی فرد در تداوم کلام، سرعت گفتار ، تسهیل در تولید کلام ،مشکلات برنامه ریزی گفتاری، اختلالات ریتم کلام و یا به صورت ترکیبی از این موارد دیده می شود. در واقع آشفتگی در جریان طبیعی گفتار و از هم پاشیدگی گفتار باعث ایجاد ناروانی در کلام می گردد. از اوناع ناروانی در کلام می توان به ناروانی طبیعی، لکنت دوران رشد، شتابان گویی و کلنت اکتسابی اشاره نمود. در مرکز گفتار درمانی در غرب تهران دکتر صابر با در اختیار داشتن تجهیزات خاص سنسوری روم در جهت افزایش سرعت پردازش ذهنی و کلامی کودکان، همچنین گفتار درمانان متخصص در حیطه ناروانی گفتار به درمان مشکلات ناروانی در کودکان در کلینیک گفتار درمانی غرب تهران پرداخته ی شود.
گفتار درمانی در آپراکسی یا دیس پراکسی
آپراکسی کلامی در بزرگسالان و دیس پراکسیا در کودکان به اختلالات گفتار و زبانی گفته می شود که به دلیل منشع عصبی رخ می دهند و مناطق مغزی مختلف مربوط به کنترل و برنامه ریزی حرکتی در کلام را دچار آسیب می کند. افراد با این اختلال به دلیل عدم توانایی در به یاد آوردن الگو های حرکتی کلام توانایی این را ندارند که کلمات را با دقت و به شکل صحیح تلفظ کنند و به صورت مداوم دچار وقفه در صحبت های خود می شوند یا مکررا قسمت هایی از کلمات را تکرار می کنند این توقف در کلام موجب می شود جریان طبیعی گفتار را مختل نماید. لذا جناب آقای دکتر صابر به عنوان مدیریت کلینیک گفتار درمانی در غرب تهران با استفاده از نیرو های کارآمد گفتار درمانی و کاردرمانی به درمان اختلال مذکور در مرکز گفتاردرمانی غرب تهران مشغول می باشند.
گفتار درمانی جهت درمان آفازی
آفازی یا زبان پریشی در اثر آسیب به قسمت های مختلف مغزی مرتبط با مهارت های زبانی ایجاد می شود. در آفازیا بیان کلامی،درک کلامی و توانایی های نامیدن، خواندن و مهارت های نوشتاری دچار آسیب می شود. بسته به محل آسیب مغزی علایم بروز کننده در آفازی متفاوت است و درمان آن نیز متفاوت می باشد. مانند آفازی بروکا که در آن درک بیمار آسیب ندیده اما در روانی گفتار دچار مشکل می باشد. تشخیص درست نوع آفازی در مرکز گفتار درمانی غرب تهران به صورت تخصصی انجام شده و درمان های مناسب با اختلال ارائه می گردد.
بهترین مرکز گفتار درمانی در شکاف کام
اختلال شکاف کام در کودکان از اختلالاتی محسوب می شود که موجب مشکلات صدا سازی فراوانی در طول رشد گفتار و زبان کودک می گردد. با وجود امکان جراحی در این کودکان به علت عدم اصلاح اختلال شکاف کام تا سنین دو سالگی کودک توانایی استفاده از حفرات دهان و بینی را به صورت مجزا برای تولید گفتار نداردو این امر موجب اختلالاتی در زمینه رشد مهارت های گفتار و زبان می شود. با توجه به این نکته که گفتار درمانی در اختلالات شکاف کام نیاز به تخصص ویژه ای در این زمینه دارد، مرکز گفتار درمانی غرب تهران با در اختیار داشتن متخصصین گفتار درمانی به درمان کودکان با این اختلال می پردازد.
گفتاردرمانی کودک 3 و 4 ساله
مرکز گفتاردرمانی غرب تهران به ارائه خدمات گفتادرمانی برای همه سنین مشغول می باشد. در این میان روند رشد گفتار کودکان در سن 3 و 4 سالگی بسیار حائز اهمیت می باشد چرا که بسیاری از اختلال گفتاری در کودکان در این سنین بروز می کند. کودک در سن 3 سالگی باید توانایی تلفظ 200 تا 300 کلمه را داشته باشد و بتواند جملات 3 و 4 کلمه ای را بیان کند همچنین استفاده از کلمات پرسشی مانند کجا و این چیه در این سنین دیده می شود .کودک دستورات پیچیده تر را درک می کند و می تواند دو دستور کلامی را پردازش و پاسخ دهد.
بهترین مرکز گفتار درمانی در غرب تهران در بزرگسالان
از بیمارانی که در بزرگسالی دچار اختلال کلامی و بلعی میشوند و نیاز به مداخلات گفتار درمانی می باشند گفتار درمانی در سکته مغزی ، گفتار درمانی در ام اس ، گفتار درمانی در پارکینسون ، گفتار درمانی در ضربه های مغزی ، گفتار درمانی در فلج عصب صورتی ، گفتار درمانی در ALS ،می باشد . کلینیک گفتار درمانی در غرب تهران دکتر صابر به صورت تخصصی به درمان این اختلالات می پردازد .
گفتار درمانی در منزل غرب تهران
گفتار درمانی در منزل غرب تهران در جهت افزایش دسترسی بیماران با مشکلات جسمی مانند بیماران ضربه مغزی، سکته مغزی ، فلج مغزی و کودکان با مشکلات گفتاری که حضور در کلینیک گفتاردرمانی غرب تهران دکتر صابر برای آنان سخت می باشد، طراحی شده است. با استفاده از گفتاردرمانان با سابقه مرکز خدمات گفتاردرمانی در غرب در تمام نقاط تهران( غرب تهران) به صورت گفتار درمانی درمنزل غرب تهران ارائه می گردد. جناب آقای دکتر صابر به صورت دوره ای مراجعین را ارزیابی نموده و نحوه پیشرفت بیماران را کاملا توسط گفتار درمانی در منزل غرب در تهران رصد می نماید .
خدمات آنلاین مرکز گفتار درمانی دکتر صابر
مرکز گفتار درمانی در غرب تهران، خدمات کاردمانی و گفتار درمانی آنلاین را برای مراجعین خود طراحی نموده است. به علت وجود بیماران ساکن شهر های مختلف و خارج از کشور و بیمارانی که توانایی حضور در مرکز گفتار درمانی غرب تهران را ندارند مرکز گفتار درمانی غرب تهران دکتر صابر طرح ارزیابی و درمان به صورت آنلاین را ارائه می کنند .
مشاوره رایگان کلینیک گفتار درمانی غرب تهران
کلینیک گفتار درمانی در غرب تهران دکتر صابر با در نظر گرفتن نیاز مراجعین به کسب اطلاعات در زمینه مشکلات کودکان خود و طرح سوالات خود در زمینه درمان و توانبخشی کودکان به ارائه مشاوره رایگان تلفنی به بیماران پرداخته اند. بیماران عزیز در جهت مشاوره در زمینه اختلالات کودکان و بزرگسالان می توانند با مشاورین متخصص گفتار درمانی و کاردرمانی مرکز گفتار درمانی غرب تهران در زمینه توانبخشی کودکان تماس حاصل کرده و سوالات خود را مطرح نمایند.
چطور یک گفتار درمانی خوب در غرب را انتخاب کنیم؟
یافتن متخصص گفتار درمانی خوب و مجرب در هر نقطه از تهران بسیار مهم و حائز اهمیت است.
مرکز گفتار درمانی غرب تهران، یک مرکز مجهز با متخصصین مجرب در زمینه گفتار درمانی کودکان و بزرگسالان است، این مرکز زیر نظر انجمن گفتاردرمانی ایران مشغول به فعالیت می باشد .
کلینیک گفتار درمانی غرب تهران با دارا بودن سابقه بالغ بر 14 سال و مدیریت جناب آقای دکتر صابر به عنوان یکی از مراکز شناخته شده گفتار درمانی در منطقه غرب تهران مورد پذیرش مراجعین محترم قرار گرفته است.
سوالات متداول:
1- طول دوره گفتاردرمانی برای کودکان چقدر است؟
طول دوره گفتاردرمانی برای کودکان بستگی به نوع و شدت اختلال گفتاری دارد. برخی کودکان ممکن است پس از چند ماه درمان بهبودی قابل‌توجهی نشان دهند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به جلسات طولانی‌تری نیاز داشته باشند. گفتاردرمانگران در کلینیک غرب تهران با ارزیابی دقیق شرایط کودک، برنامه‌ای فردی‌شده برای او طراحی می‌کنند و پیشرفت او را به طور مداوم بررسی می‌کنند.
2-آیا گفتاردرمانی میتواند به کودکان با اختلالات طیف اوتیسم کمک کند؟
بله، این کودکان اغلب در برقراری ارتباط و تعاملات اجتماعی دچار مشکل هستند. گفتاردرمانگران با استفاده از روشهای ویژه، به این کودکان کمک می‌کنند تا مهارتهای ارتباطی و زبانی خود را بهبود بخشند
