خواباندن کودک یا نوزاد یکی از پرچالش ترین مسائل برای والدین است. برای خواباندن نوزاد یا کودک خود باید نیاز های روزانه خواب آن ها را بشناسید و از روش های خواباندن کودک بهره بگیرید. زمانی که میخواهید در مورد خواب فرزندتان تصمیم بگیرید، آنچه را برای شما و نیز کودک موثر است، در نظر بگیرید. نگران گرفتار شدن در تصمیمتان نباشید. مانند اغلب ما، شما نیز روش های چندی را خواهید آزمود. برای اولین فرزندتان بر یک روش متمرکز می شوید و سپس در می یابید که این روش برای فرزند دومتان کاملاً غیر موثر است. به هیچ عنوان پیش از خواب نوزاد را هیجان زده نکنید. ارتباط چشمی موثر با نوزاد برقرار نکنید چرا که محرک ترین عامل برای نخوابیدن نوزاد است. هنگامی که کودک هنوز بیدار است، او را در رخت خواب قرار دهید و محیط مناسبی را برای خواب کودک یا نوزاد خود در نظر بگیرید. برای این که نوزاد یا کودک شما خواب بهتری داشته باشد، حتما قبل خواب او را آرام کنید. این نکته را به خاطر داشته باشید که خواب منظم در کودک یک عامل مهم در حفظ سلامتی اوست پس از اهمیت بسیاری برخوردار است. مرکز توانبخشی کودکان با بهترین دکتر متخصص خواب در کودکان و نوزادان، با در نظر گرفتن روش های خواباندن کودکان و نوزادان و تکنیک های متفاوت کاردرمانی و ماساژ برای کودکان و نوزادانی که اختلال خواب دارند، به این کودکان کمک می کند.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
اصول خواباندن نوزاد یا کودک
اصول چندی – البته نه تمام آن ها – در برنامه های خواب مشترک هستند. چنانچه میل ندارید یک روش را تا انتها ادامه دهید، می توانید عناصر زیر را هنگام شروع روش شخصی خود در نظر بگیرید:
-سعی کنید هنگامی که نوزاد خواب آلود ولی بیدار است، او را در محل مخصوص خودش قرار دهید. این کار را به او می آموزد که پس از بیدار شدن، چگونه دوباره به خواب برود.
-پیش از خواب تشریفاتی انجام دهید و از آن تخطی نکنید. درباره طول مدت این تشریفات و اینکه شامل خواندن کتاب ها یا آواز هایی باشد که شما تا سال ها از خواندن آن ها خسته نشوید، دقت لازم را داشته باشید.
-نوزاد خود را به یک شی «مورد علاقه» که «شیء انتقالی» نیز نامیده می شود، وابسته کنید. ایده اصلی اینجاست که کودک برای آرامش یافتن به جستجوی شی «دوست داشتنی مورد علاقه اش» می پردازد. این امر برای برخی از والدین پرسش برانگیز است. میل دارید نوزادتان به شما – مادرش – وابسته باشد، یا مثلاً به یک اردک زرد رنگ؟ زمانی که قادر نیستید در کنار کودک باشید، «اشیای مورد علاقه» واقعاً مفید هستند.
-اگر مایلید کودک خود را به وابستگی به «شیء مورد علاقه» (یک پتو، یک عروسک پشمالو یا شیء آرامش بخشی به استثنای گرمای پوست بدن خود) تشویق کنید، او را به سمت شیئی هدایت کنید که به تعداد زیاد می توانید خریداری کنید.
-هیچ کار خاصی انجام ندهید. فرزند شما سرانجام تمام شب را خواهد خوابید – حداقل زمانی پیش از نوجوانی؛ که در این صورت مشکل شما بیرون کشیدن او از رخت خواب پیش از ظهر خواهد بود.
روش فربر در خواباندن نوزاد یا کودک
در برنامهای که توسط ریچارد فربر در سال ۱۹۸۵، در کتابش به نام «مشکل خواب کودک خود را حل کنید» پیشنهاد شده است (که توسط مادران فربراسیون نامیده می شود)، هدف، آموختن تنها خوابیدن در تخت به کودک و در صورت بیدار شدن در طول شب، دوباره بدون سر و صدا به خواب رفتن است. این امر تجربه مثبتی است که به تدریج به خواب رفتن خود به خودی را به کودک می آموزد. فربر این روند را به خواب رفتن فرد بالغی تشبیه می کند که استفاده از بالش برای او ممنوع شده است. ابتدا او برای به خواب رفتن دچار مشکل می شود، در مرحله بعد بارها بیدار می شود، اما بعد از چند شب به این حالت عادت می کند و به راحتی به خواب فرو می رود. روش فربر، مانند بسیاری از روش های دیگر، با تشریفات پیش از خواب شروع می شود (ابتدا احتمالاً گرفتن دوش، به دنبال آن مطالعه کتابی یا سر دادن آوازی)، سپس شما یا شوهرتان، در حالی که هنوز کودک بیدار است، او را در محل خوابش قرار می دهید و اتاق را ترک می کنید (و کودک گریه را سر می دهد). سپس به فاصله پنج، ده و پانزده دقیقه و بعد از آن به فاصله ۱۵ دقیقه ای برای اطمینان یافتن از وضعیت مناسب کودک، به اتاق او سرکشی می کنید. در این روش والد در اتاق باقی نمی ماند، کودک را نمی جنباند و هیچ نوع تکیه گاهی (مثل بطری یا پستانک) در اختیار او قرار نمی دهد و به هیچ وجه کودک را از تختش بیرون نمی آورد. این عمل با هر بار بیدار شدن کودک در طول شب تکرار می شود. در دومین شب فاصله ورود به اتاق هر بار ۵ دقیقه طولانی تر می شود. اگرچه فربر جایگزین های تدریجی (نشستن روی صندلی کنار تخت کودک و هر شب صندلی را قدری دورتر از تخت قرار دادن) را پیشنهاد می کند، اما بر روش ترک کردن اتاق در دوره های متوالی تاکید بیشتری دارد. روش فربر ممکن است چندین ساعت، چندین شب و روز و حتی چندین هفته ادامه یابد، ولی در نهایت معمولاً موثر واقع خواهد شد. پرسش این است که آیا شما قادر به ادامه آن تا «نهایت» خواهید بود یا خیر. (در اغلب موارد پدر دارای توانایی های بهتری برای انجام این برنامه است، زیرا هورمون های ترشح شده در مادران شیرده، هنگام شنیدن صدای جیغ و فریاد کودک برای مدت طولانی، انجام این کار را برای ایشان تقریبا غیر ممکن می سازد). از زمان انتشار کتاب فربر، برنامه های مشابه ولی بهینه سازی شده ای به چاپ رسیده اند. تحقیقات جدید نشان داده است که تکرار هر شبه روند فربر هنگام بیدار شدن کودک در طول شب الزامی نیست. این برنامه را یک بار در ابتدای شب انجام دهید و سپس هنگام بیدار شدن او را با تکان تکان دادن بخوابانید. در اغلب موارد این کار در خواب طولانی شب خللی وارد نمی کند.