برچسب: دکتر گفتار درمانی

گفتار درمانی و مهارت ارتباط| گفتاردرمانی در منزل برای کودکان و بزرگسالان

در حالی که ممکن است عموم مردم گفتار درمانی را با لکنت زبان و اختلالات گفتاری مرتبط بدانند، گفتار درمانگران به کودکان و بزرگسالان کمک می کنند تا مهارت ارتباط خود را بهبود بخشند. گفتار درمانی کودکان و بزرگسالان برای بهبود مهارت ارتباط شامل انواع روش های درمانی برای بهبود ارتباطات عملکردی در محیط های گوناگون اجتماعی می باشد. گفتار درمانگر می تواند به اشخاص در هر سنی که باشند، از کودک گرفته تا بزرگسال، که در مهارت های ارتباط با مشکلاتی مواجه هستند، کمک کند. برخی روش های گفتار درمانی که برای بهبود مهارت ارتباط استفاده می شود عبارت اند از: آموزش ویدیویی، مکالمات نقش آفرینی، ایفای نقش و… . گفتار درمانی معمولا نقش بسیار مهمی در کمک به کودکان و بزرگسالانی که در مهارت ارتباط مشکل دارند، ایفا می کند. روش‌ هایی که یک گفتار درمانگر  استفاده می کند دقیقاً با کودک یا بزرگسال و چالش‌ های خاص آن‌ ها سازگاری دارد. رضایت مراجعه کنندگان به کلینیک گفتاردرمانی دکتر صابر، بهترین مرکز گفتاردرمانی در تهران، تجربه همیشگی ما را در ارائه بهترین خدمات گفتار درمانی برای بهبود مهارت ارتباط کودکان و بزرگسالان نشان می دهد.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

درمان اختلالات مهارت ارتباط با گفتار درمانی

در درمان اختلالات در مهارت ارتباط برای حل مشکلات مربوط به ارتباط استون چندین روش را شرح داده است. او پی برد که ارتباطات کارآمد با مهارت ارتباط آزاد و احترام به باور ها و احساسات مشخص می­ شود. نقش ­ها و قوانین باید روشن، انعطاف­ پذیر و متناسب با نیاز ها و توانمندی­ های شرکت کنندگان در ارتباط باشند. در صورت لزوم، این قبیل ارتباطات را می­ توان متناسب با نیاز افراد، تغيير داد. استون، شش مفهوم زیر را درباره ارتباط شرح داده است:

1) شرکت کنندگان در مهارت ارتباط، لازم و ملزوم یکدیگرند. (به عنوان مثال بیمار و درمانگر از یکدیگر تأثیر می­ پذیرند).

2) روند تعامل توسط تمام اعضای شرکت کننده در یک تعامل شکل می­ گیرد و تداوم پیدا می­ کند (به عنوان مثال، هر شخص در جلسه درمان روی تمام گروه تأثیر می ­گذارد).

3) ارتباط دارای قوانینی است که، این قوانین را رفتار ها و نقش­ های افراد تعیین می­ کند. (به عنوان مثال، هر شخص دارای این اندیشه است که او از دیگر اعضای گروه انتظار دارد تا در گروه رفتار خاصی داشته باشند).

4) در یک ارتباط پایدار، تغییر یا نقص قانون، تنش­زا است. (به عنوان مثال، ثبات در تعاملات، مانع از ایجاد اضطراب می­ شود زیرا هر کس می­ داند که از او چه انتظاری دارند. استون پی برد که اشخاص دارای مهارت­ ارتباط درون فردی و بین فردی قوی، آسان­ تر از اشخاص دارای مهارت­ ارتباط محدود در این جنبه ­ها می­ توانند خود را در یک ارتباط تغییر دهند).

5) در یک ارتباط، افراد درباره ماهیت مهارت ارتباط و همچنین درباره رخداد ها و فعالیت ­ها به گفتگو می ­پردازند. استون بر این باور است که، رفتار ها نشان می دهند که افراد در گروه درباره ارتباط چه احساسی دارند و معتقد است که با بیان کردن می­ توان درباره ماهیت ارتباط نیز به گفتگو پرداخت).

6) مهارت ارتباط با افراد بیشتری هم صورت می ­گیرد و از آن ها تأثیر می ­پذیرد. (به عنوان مثال، استون پی برد که افراد بیشتری که روی ارتباط بالینی تأثیر می­ گذارند عبارت اند از: افراد خانواده، مدارس، ادارات و سایر کلینیک­ ها).

گفتار درمان ها را تشویق می­ کنیم تا بدانند که، ارتباط در درمان به کیفیت مهارت ارتباط بین فردی و درون فردی ارایه شده از سوی اعضای گروه بستگی دارد. هنگامی که برقراری ارتباط بین اعضای گروه با مشکل رو به رو شود به گفتار درمان بستگی دارد تا برای ارایه ی تعاملات درمانی مؤثر به نفع تمامی بیماران پویایی­ های برقراری ارتباط را ارزیابی نماید و آن را در جهت دیگری به کار بیندازد. گاهی وقت ­ها لازم است تا برای ایجاد و یا ایجاد دوباره تعاملات درمانی مؤثر، رفتار درمانی صورت گیرد. در چنین موارد گفتار درمان ها را تشویق می­ کنیم تا برای افزایش موافقت و کاهش مقاومت، شگرد های درمانی دیگری را جستجو کند. صرف نظر از توجه به شگرد هایی که برای افزایش و تداوم مهارت ارتباط در درمان ضروری به نظر می­ رسند، گفتار درمان ها باید به یاد داشته باشد ،که دلیل اصلی توجه به پویایی­ های ارتباط در درمان این است که، پیشرفت در درمان را به حداکثر افزایش دهیم.

معرفی بیمار به گفتار درمان دیگر برای انجام گفتار درمانی

غالباً،گفتار درمانگر پی می­ برد که ضرورت دارد تا بیمار را به سایر متخصصان (پزشکی، آموزشی، روان شناسی و غیره) معرفی کند. گه گاهی آن گونه که انتظار می­ رود درمان به پیش نمی­ رود و گفتار درمانگر باید علل کُندی پیشرفت مناسب را کشف نماید. در سایر موارد طبق آنچه که انتظار می­ رود بیمار پیشرفت می­ کند و زمان آن می­رسد تا احتمالات مربوط به آنچه را که پیشتر شناسایی شده بود کشف نماییم و یا به آن اضافه کنیم ولی به دلیل این که در آغاز روی نیازهای مهارت ارتباط تأكيد زيادی صورت گرفته بود، این کار را به تعویق می­ اندازیم. در هر یک از این دو مورد، گفتار درمانگر باید احتمال معرفی بیمار را برای او شرح دهد و سپس به منظور موجه جلوه دادن معرفی بیمار با متخصص مربوطه تماس بگیرد. به عنوان مثال، چنانچه بیماری پس از ۴-۳ ماه کار با گفتار درمانگر، به متخصص کاردرمانگر معرفی شده باشد، علت این معرفی باید برای بیمار شرح داده شود و به طور مناسب پیگیری شود تا اطمینان حاصل گردد که این معرفی هم درست بوده و هم به نفع بیمار بوده است. این کار حائز اهمیت است به ویژه اگر در خلال معرفی و یا پس از معرفی بیمار به سایر متخصصان ضرورت داشته باشد که گفتار درمانی مهارت ارتباط ادامه پیدا کند. شیپ لی و مک آفی نمونه­ ای از معرفی را برای معاینه پزشکی به منظور ارزیابی حنجره و یا آسیب حنجره ارایه داده ­اند. بنابراین گفتار درمانگر می­ تواند از این معرفی به منظور ارجاع بیماران خود به سایر متخصصان استفاده کند. به عنوان مثال، شیپلی و مک آفی، برگه­ ای از معرفی نامه درست کرده ­اند که شامل موارد زیر است:

1) عنوان برگه

2) اطلاعات اجتماعی مربوط به بیمار

3)سلام و احوال­ پرسی برای دریافت کننده معرفی نامه

4) اطلاعاتی در این باره که گفتار درمانگر چه وقت و چرا بیمار را مورد ارزیابی قرار داده است

5) توضیح وضعیت مهارت­ ارتباط بیمار در خلال ارزیابی

6) یافته ­های به دست آمده از ارزیابی گفتار درمانگر

7) توضیحی درباره نخستین برنامه­ های درمانی بیمار

8) تقاضا از متخصص مربوطه به منظور ارزیابی بیمار

9) پیوست نمودن برگه ­ای که متخصص مربوطه پس از دریافت معرفی نامه گفتار درمانگر باید آن را تکمیل نماید

10) تقاضا از متخصص مربوطه که پس از تکمیل برگه پیوست، آن را به گفتار درمانگر برگرداند

۱۱) سپاس گزاری از متخصص دریافت کننده معرفی نامه

12) نام و نام خانوادگی، آدرس، شماره تلفن و امضای گفتار درمانگر معرفی کننده

با استفاده از این مؤلفه­ ها گفتار درمانگر برای انجام گفتار درمانی باید بتواند معرفی نامه کاملاً مناسبی را برای تقاضای کمک از سایر متخصصان پزشکی، آموزشی و نظایر این ها، طرح­ ریزی نماید. همان گونه که پیشتر گفته شد گفتار درمانگر باید آمادگی داشته باشد تا براساس تمام ارجاعاتی که به سایر متخصصان انجام داده است، برنامه درمانی مناسبی را جهت رفع نیاز های بیمار فراهم نماید.

همه چیز درباره گفتاردرمانی و تاریخچه آن

توصیف‌های مربوط به سندروم اختلالات زبان – یادگیری در کودکان به اوایل قرن نوزدهم برمی‌گردد. شاید گال نخستین کسی بود که کودکان مبتلا به درک و کاربرد ضعیف گفتار را توصیف کرد و آنها را از عقب ماندگی ذهنی متمایز نمود. پس از آن کشفیات جدیدی با نیروی انگیزشی بسیار بالا در مورد روابط بین مغز و رفتار زبانی توسط عصب شناسانی مانند بروکا (۱۸۶۱) و ورنیکه (۱۸۷۴) ارائه گردید. تصور می‌شد اختلالاتی که گال برای اولین بار شناسایی کرده بود شبیه زبان پریشی‌هایی باشند که این عصب شناسان در افراد بالغ مطالعه می‌کردند. در اولین قرن از حیات مطالعه یادگیری زبان و اختلالات آن، عصب شناس معروف ساموئل تاورتون را احتمالاً می‌توان به عنوان پدر تمرینات نوین مربوط به اختلالات زبان در کودک دانست. او نه تنها بر اهمیت توصیفات عصب شناختی سندروم تاکید کرد بلکه توصیفات رفتاری سندروم را نیز مورد توجه قرار داد و پیوندهای بین اختلالات زبان – یادگیری و مشکلات فراگیری خواندن و نوشتن را نشان داد.در حقیقت اختلالات زبان نقصی است که به وسیله آن کودک نمی تواند واژگان مناسب را به آسانی انتخاب کرده و جملات معنا دار درست کند یا در درک جملات دیگران دچار مشکل می باشد. ممکن است کودک گفتار دیگران را درک نکند یا افکار خود را نتواند به صورت یک جمله یا عبارت بیان کند یا حتی دچار هر دو اختلال باشد. مایکل باست اولین کسی بود که رشته گفتاردرمانی را به صورت تئوری و عملی از دیگر گرایش ها مجزا کرد و می توان گفت همه چیز درباره گفتاردرمانی از انجا شروع شد. مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر در زمینه تشخیص و درمان اختلالات گفتار و زبان کودکان به صورت تخصصی فعالیت می نماید. اختلال لکنت زبان، تاخیر کلامی، نوک زبانی حرف زدن و… از جمله مشکلاتیست که توسط گفتاردرمانی درمان می شود. خدمات گفتاردرمانی در منزل، بازی درمانی و گروه درمانی در بهبود مشکلات گفتار و زبان کودکان بسیار موثر بوده و در مرکز گفتاردرمانی غرب و شرق تهران ارائه می گردد.

 ابداع آسیب شناسی زبان و گفتار یا گفتاردرمانی

در زمینه گفتاردرمانی  دهه‌های ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ تخصص‌های دیگر مانند روانپزشکان و پزشکان متخصص اطفال به کودکانی علاقمند شدند که در یادگیری زبان ناتوان به نظر می‌رسیدند اما عقب ماندگی ذهنی یا ناشنوایی نداشتند. گزل و آماترودا (۱۹۴۷) پیشگامان پزشکی اطفال در دوران رشد بودند که تکنیک‌های جدید و تازه‌ای را برای ارزیابی رشد زبان ابداع و وضعیتی را که زبان پریشی کودک« نامیدند، شناسایی کردند. بنتون کامل‌ترین توصیفات مربوط به کودکان مبتلا به این سندروم را برای ما فراهم کرد و با مطرح کردن مفهوم اختلال ویژه یادگیری زبان، از طریق استثنا کردن آن از نشانه‌های مرضی دیگر و بیشتر به وسیله تشابهاتیکه با زبان پریشی بزرگسالی داشت، به آن اعتبار بخشید.

تقریباً در همان زمان، همچنان که پزشکان متخصص اطفال مشغول اصلاح نظریات اختلال زبان بودند، گروه‌های دست‌اندرکار دیگر نیز در مورد کودکانی که در یادگیری زبان، با شکست مواجه شده بودند، مفاهیمی را ابداع می‌کردند. اووینگ (۱۹۳۰)؛ مک گینیس، کلفنر و گلدستین (۱۹۵۶)؛ و مایکلباست (۱۹۷۱ و ۱۹۵۴) همگی از جمله مربیان کودکان ناشنوا بودند و تکنیک‌های متنوعی را برای آموختن زبان به کودکانی که صحبت نمی‌کردند؛ ارائه دادند. آنها اظهار کردند که بعضی از مهارت‌های زبانی کودکان ناشنوا بدتر از آن هستند که تنها به آسیب شنوایی آنها نسبت داده شوند. مشاهده این مطلب آنها را برای بر آن داشت تا با علاقه، تنها بر آسیب زبان متمرکز شوند و برای کودکانی که به روش‌های استاندارد آموزش زبان که ویژه کودکان ناشنوا بود پاسخ مثبت نمی‌دادند، روش‌های درمانی موثرتری را توسعه دهند.

به هر حال تا دهه ۱۹۵۰، هیچ تلاش سازمان یافته‌ای نبود که مشکلات زبان – یادگیری در کودک را منحصراً از لحاظ بررسی اختلالات زبان رسیدگی کند، بلکه یا بیشتر به عنوان نتیجه بعضی از سندروم‌های دیگر (مانند زبان پریشی کودک یا ناشنوایی) بررسی می‌شد، یا اختلالات زبان در کودکان علی رغم اینکه بر اثر ناشنوایی، عقب ماندگی ذهنی یا بد عملکردی عصب شناختی احتمالی ایجاد شده بودند، مورد درمان قرار می‌گرفتند آرام و ناشن (۱۹۸۲) از سه نفر به دلیل گسترش این رشته جدید تجلیل کردند. 1- میلدرد آ. مک گینیس، 2- هملر ر. مایکلباست، 3- موریل آی مورلی. این افراد پیشگامان هماهنگ سازی اطلاعات رایج و قابل دسترس در مورد اختلالات زبان در کودکان زبان پریش و ناشنوا بودند و برای درمان بد عملکردی‌های زبانی که این کودکان نشان می‌دهند، روش‌های آموزشی ابداع کردند.

مک گینیس «روش تداعی» را برای آموزش زبان به کودکان زبان پریش توسعه داد. این روش در توسعه رشته اختلالات زبان بسیار موثر بود و اولین رویکرد بسیار ساختمند و جامع را برای مداخله زبان فراهم کرد. مک گینیس همچنین یکی از اولین کسانی بود که بین دو نوع از مشکلات زبانی موجود در کودکان تمایز قائل شد. چیزی که خودش آن را زبان پریشی حرکتی یا بیانی (چیزی که ما امروزه اختلال ویژه زبان بیانی می‌نامیم) و زبان پریشی حسی یا دریافتی (آنچه ما از آن به عنوان اختلال زبان دریافتی یاد می‌کنیم) می‌نامید.

همه چیز درباره گفتاردرمانی و تاریخچه آن

مورلی علاوه بر اینکه در به کار بردن اطلاعات مربوط به رشد طبیعی زبان جهت درمان کودکان مبتلا به اختلالات زبان کمک کرد، یکی از اولین اشخاص در زمینه آسیب شناسی گفتار بود که زبان و اختلالات آن را در حوزه عمل و صلاحیت «گفتار درمانگر» قرارداد. او استفاده از توصیف‌های دقیق رفتار زبانی موجود در کودکان را در تشخیص و طرح برنامه‌های مداخله‌ای تشویق می‌کرد و در ارائه تعاریفی که به گفتاردرمانگران اجازه می‌داد اختلالات زبانی را از اختلالات تولیدی تشخیص دهند نیز نقش بسزایی داشت.

مایکلباست (۱۹۵۴) شاید نخستین فرد در شکل دهی رشته‌ای جدید و مجزا، هم از نظر تئوری و هم عملی بود که از آن تحت عنوان «آسیب شناسی زبان» نام می‌برد و همه چیز درباره گفتاردرمانی از آنجا شروع شد. او نیز مانند مورلی و مک گینیس، به تشخیص افتراقی علاقمند بود. او طرح‌هایی را برای طبقه‌بندی اختلالات زبان در کودکان ارائه داد و برای افتراق از عقب ماندگی ذهنی و ناشنوایی، آنها را «اختلالات شنیداری» نامید. اما مایکل باست نیز مانند اورتون به پیوندهای بین اختلالات فراگیری زبان شفاهی و نتایج آن در اکتساب مهارت‌های خواندن و نوشتن اهمیت داد. مایکلباست برای بررسی اختلالات زبان در این رشته وسیع و به منظور یافتن نظمی جدید در آسیب شناسی زبان، راهی نشان داد که نه تنها مشکلات تولید و درک زبان شفاهی بلکه مشکلات کاربرد شکل‌های نوشتاری زبان را نیز در بر می‌گرفت.

تقریباً در همان زمان که رشته آسیب شناسی زبان در حال شکل گرفتن بود مطالعه خود زبان با معرفی نظریه دستور زبان زایشی – گشتاری از سوی چامسکی متحول شد. این نوآوری، برای تحقیق در مورد فراگیری زبان از سوی کودک، انقلابی را به وجود آورد که قواعد جدیدی را به کار می‌گرفت. در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ همانطور که تحقیق در مورد زبان کودک از تمرکز بر روی نحو به معناشناسی و سپس کاربرد و بعد از آن واجشناسی توسعه یافت، آسیب شناسی زبان نیز به دنبال آن مورد توجه قرار گرفت و به دیدگاه ما نسبت به آن جنبه‌های وابسته به زبان که به توصیف و تنظیم کار بالینی احتیاج داشت، وسعت بخشید. بسیاری از اطلاعات جدید گردآوری شده در مورد رشد طبیعی، این امکان را برای آسیب شناسان زبان به وجود آورد که رفتار زبانی کودک را بسیار دقیق‌تر توصیف کنند و بتوانند آن را بر اساس انواع ساخت‌ها و عملکردها، با رشد طبیعی مقایسه کنند. به علاوه، وسیع بودن اطلاعات پایه در مورد فراگیری طبیعی، یک برنامه کاری را برای رشد زبان فراهم کرد که توانست به عنوان یک راهنمایی عملی برای طرح‌ریزی مداخله به کار گرفته شود. همان گونه که هنگام صحبت در مورد سبک‌های اختلالات زبان خواهیم دید، این احتمال به طور عمده‌ای بر چگونگی تصور و عملی که امروزه از آسیب شناسی زبان انتظار می‌رود تاثیر گذاشته است.

متخصص گفتاردرمانی ارتباط| گفتاردرمانی کودکان| گفتاردرمانی پاسداران

هدف گفتاردرمانی ارتباط، بهبود مهارت های ارتباطی و هئایت تاخیر ها و اختلالات مربوط به درک زبان است. گفتاردرمانی ارتباط می تواند فواید بسیار زیادی برای کودکان و بزرگسالان همچون بزرگسالان مبتلا به اسکلروز متعدد داشته باشند. متخصص گفتاردرمانی ارتباط به بهبود ارتباطات فرد، بهبود کیفیت کلمات، افزایش اعتماد به نفس، آمادا سازی کودکان برای مدرسه رفتن و… کمک می کند. گفتاردرمانی کودکان و حتی گفتاردرمانی بزرگ سالان مبتلا به اسکلروز متعدد در بهبود مهارت های ارتباطی، شنیدن، بیان افکار و… تاثیر گذار است. کلینیک گفتاردرمانی دکتر صابر، بهترین مرکز گفتاردرمانی در تهران واقع در پاسداران و سعادت آباد، با انجام خدمات متنوع گفتاردرمانی برای کمک به مبتلایان به اوتیسم، بیش فعالی، اختلال یادگیری، لکنت زبان و اختلالات عصبی در بزرگسالی نظیر سکته و ام اس… تحت نظر بهترین متخصصان گفتاردرمانی ارتباط به درمان این افراد کمک می کند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

حوزه های کاری متخصص گفتاردرمانی ارتباط

یکی از حوزه ­های کاری آسیب شناسان گفتار و زبان، آسیب­ های شناختی ارتباطی می­ باشد.

شناخت: به فرایند های ذهنی مرتبط با ادراک کسب اطلاعات از جهان پیرامون، سازمان بندی و ذخیره سازی اطلاعات، درک مفاهیم، یادگیری، تفکر استدلال و حل مسئله شناخت می­ گویند.

ارتباط: به هر وسیله­ ای که بتوان از طریق آن خواسته­ ها، نیازها، افکار، احساسات، دانش و تجربیات خود را به دیگران منتقل کرد، زبان می­ گویند. زبان به اشکال مختلف شامل گفتار، زبان اشاره، ایما و اشاره، بیانات چهره ­ای و نوشتن تظاهر می ­یابد.

زبان: زبان یک سیستم قراردادی یا کد مشترک در اجتماع است که مفاهیم را از طریق مجموعه ­ای از نماد های قراردادی و قوانین حاکم بر آن­ ها منتقل می­ کند.

زبان و شناخت رابطه متقابل دارند به گونه­ ای که رشد هر کدام به رشد دیگری کمک می­ کند. در عین حال به طور پیچیده ­ای به یکدیگر گره خورده ­اند و به سختی می ­توان این دو را از هم تفکیک کرد. در جدول ۳-۱ زبان و شناخت را از یکدیگر تمیز داده شده ­اند.

جدول ۳-۱ زبان و شناخت

ارتباط بین زبان و شناخت

برای اولین بار در سال ۱۷۹۱ ارتباط بین زبان و شناخت توسط کمپلن مطرح شد. او ارتباط و یکپارچگی لازم بین سیستم­ های تنفسی آواسازی و تولیدی را کشف کرد و برای نشان دادن تعامل بین این سیستم ­ها یک مدل مکانیکی طرح ریزی کرد. بسیاری از آسیب­ های نورولوژیکی باعث بروز نقایص شناختی و به دنبال آن آسیب ­های ارتباطی می­ شوند که به آن اختلال شناختی ارتباطی می گویند. اختلال شناختی ارتباطی به معنی مشکل در کنش ارتباطی مهارت­ های شنیدن، صحبت کردن، خواندن، نوشتن، محاوره و تعامل اجتماعی است که در اثر یک آسیب شناختی (توجه، حافظه، سازمان بندی، پردازش اطلاعات، حل مسئله و عملکرد های اجرایی) به وجود می­ آید. حال که تعریف اختلالات شناختی ارتباطی را می­ دانیم دوباره به بیماری اسکلروز متعدد باز می ­گردیم. ابتدا تاثیر این بیماری را بر عملکرد های شناختی ارتباطی شرح می ­دهیم و سپس روش­ های غربالگری ارزیابی و درمان این اختلالات را مورد بحث قرار می ­دهیم.

تاثیر اسکلروز متعدد بر عملکرد های ارتباطی

سال­ ها اعتقاد بر این بود که بیماری اسکلروز متعدد به ندرت باعث ایجاد تغییر در عملکرد های شناختی و زبانی بیماران می­ شود. هم چنین تصور می­ شد که اگر هم مشکلاتی در این زمینه ایجاد شود، این مشکلات خود را در آخرین مراحل بیماری نشان می­ دهند. با این وجود، بر اساس تحقیقاتی که از اوایل دهه ۱۹۸۰ انجام شد، امروزه روشن است که آسیب­ های شناختی یکی از علائم شایع بیماری اسکلروز متعدد است. نتیجه چندین مطالعه کنترل شده که در مقیاس بزرگ انجام شده نشان می ­دهد که تقریباً بیش از نیمی از بیماران مبتلا به اسکلروز متعدد (۴۵ تا ۶۵ درصد) تغییراتی را در عملکرد های شناختی خود تجربه می ­کنند. از آن جایی که در این بیماری دستگاه ایمنی بدن به مغز حمله می ­کند و علاوه بر صدمه زدن به میلین، تا حدودی سلول­ های عصبی را نیز در گیر می­ کند. نقایص شناختی در این بیماران نسبتاً شیوع بالایی دارد. جای تعجب نیست که اختلالات شناختی تاثیر عمیقی بر توانایی شخص برای انجام فعالیت­ های روزمره و مهم در زمینه شغل، ارتباطات اجتماعی، رانندگی، درست کردن غذا و حتی توانایی مراقبت از خود داشته باشند. از آن جایی که بیماری اسکلروز متعدد به چندین ناحیه مغز آسیب وارد می­ کند و مناطق آسیب دیده در بیماران مختلف، متفاوت است، مدل نقص شناختی و علائم ایجاد شده نیز بسیار متغیر است. در برخی از بیماران، تغییرات شناختی جزء علائم اولیه بیماری است، در حالی که ممکن است در برخی دیگر که سال­ ها از این بیماری رنج می ­برند، مشکلات شناختی اصلا دیده نشود. بر اساس مطالعات انجام شده و تجارب بالینی، نقص در حافظه شایع ­ترین مشکل شناختی در اسکلروز متعدد است با این حال غالبا تغییراتی در پردازش اطلاعات و عملکرد های اجرایی نیز دیده می­ شود نقایص بینایی فضایی (مانند مشکل در ادراک بینایی و توانایی­ های ساختمانی) به نسبت دیگر نقایص شناختی شیوع کمتری دارند. مشکل در محاسبه نسبتاً نادر است اما ممکن است فرد در انجام دادن فعالیت­ هایی که نیاز به محاسبه دارند (مانند تنظیم کردن حساب­ ها) دچار مشکل شود که البته این مسئله به دلیل نقص در پردازش اطلاعات حل مسئله، یا سازماندهی ایجاد می­ شود.

مشکلات گفتاری و متخصص گفتاردرمانی ارتباط

مشکلات ارتباطی نیز در بیماران مبتلا به اسکلروز متعدد دیده می­ شود. مشکل در توجه سرعت و ظرفیت پردازش اطلاعات برنامه ریزی، منطق و کنترل خود، باعث ایجاد تغییراتی در توانایی فرد برای درک و بیان مهارت­ های زبانی سطح بالا می­ شود. برای مثال یکی از مهارت­ های زبانی سطح بالا که در پژوهش­ های بسیاری روی بیماران مبتلا به ام اس مورد بررسی قرار گرفته است، روانی گفتار نام دارد. آزمون روانی، گفتار آزمونی است کوتاه و مختصر که نقص در توانایی تولید کلمات، پردازش های ذهنی آگاهانه و به طور کلی قابلیت برقراری ارتباط شفاهی را بررسی کرده و توانایی تولید محتوای زبان را تجزیه و تحلیل می­ کند. در پژوهشی که در سال ۱۹۸۸ توسط بیتی و همکارانش انجام شد عملکرد ۳۸ بیمار مبتلا به اسکلروز متعدد مزمن پیش رونده با ۲۶ فرد طبیعی مقایسه شد. نتایج نشان داد که نمره عملکرد روانی گفتار افراد مبتلا به اسکلروز متعدد نوع عود کننده بهبود یابنده ۶۱% پایین ­تر از دهمین صدک می­ باشد. او و همکارانش یک سال بعد پژوهش دیگری را با هدف بررسی بد عملکردی لوب پیشانی و اختلال حافظه در بیماران مبتلا به اسکلروز متعدد مزمن پیش رونده انجام دادند که نشان داد عملکرد این بیماران در حوزه روانی گفتار ضعیف می ­باشد. بر اساس این یافته­ ها آزمون روانی گفتار در شناسایی اختلالات شناختی در اسکلروز متعدد با دقت و صحت بیشتری عمل می­ کند. هر چه معلولیت عصب شناختی بیشتر باشد و بیماری از نوع پیش رونده مزمن باشد، مشکلات بیمار در آزمون ­های روانی واجی و روانی معنایی بیشتر خواهد بود. این نتایج نشان دادند که می­ توان از طریق این آزمون، نحوه پیشرفت بیماری را نیز مشخص کرد. علاوه بر شمارش تعداد واژه­ های تولید شده در مدت ۶۰ ثانیه، می ­توان نتایج آزمون روانی گفتار را به گونه ­ای دیگر نیز مورد بررسی قرار داد که به آن تجزیه و تحلیل کمی می­ گویند. در تجزیه و تحلیل کمی از دو شاخص خوشه بندی و انتقال استفاده می ­شود.

آزمون روانی گفتار در بیماران اسکلروز متعدد

تنها دو پژوهش تا به امروز عملکرد روانی گفتار را به همراه توانایی خوشه بندی و انتقال در بیماران مبتلا به اسکلروز متعدد بررسی کرده و نتایج را با افراد طبیعی مقایسه کرده است. اولین پژوهش در این زمینه توسط تراستر و همکاران در سال ۱۹۹۸ صورت گرفت که نشان داد بیماران مبتلا به ام اس به طور کلی واژه های کمتری را نسبت به افراد طبیعی تولید می ­کنند و تعداد انتقال­ ها در این بیماران کاهش می ­یابد در حالی که تفاوت معنی داری در اندازه خوشه رخ نمی ­دهد. دومین پژوهش در این زمینه در ایران توسط ابراهیمی پور و همکاران در سال ۱۳۸۷ انجام شد. در این پژوهش عملکرد روانی معنایی و روانی و اجی ۳۰ بیمار مبتلا به اسکلروز متعدد با ۳۰ فرد سالم که از لحاظ سن جنس و میزان تحصیلات با گروه قبل مطابقت داشتند، مورد تجزیه و تحلیل کمی و کیفی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که عملکرد های روانی معنایی و روانی واجی و به طور کلی عملکرد روانی گفتار در بیماران مبتلا به اسکلروز متعدد دچار آسیب می­ باشد. این آسیب خود را به صورت کاهش تعداد واژه­ های صحیح تولید شده و کاهش فرایند انتقال از یک زیر مجموعه معنایی یا واجی به یک زیر مجموعه معنایی یا واجی دیگر نشان می ­دهد. علاوه بر موارد فوق از توانایی خوشه بندی بیمار در تکالیف روانی معنایی نیز کاسته شده که این کاهش باعث ایجاد تفاوت معنادار در میانگین اندازه خوشه، در دو گروه مورد بررسی می­ گردد.

دکتر برای دیر حرف زدن کودکان| علت دیر حرف زدن کودک| گفتاردرمانی کودکان دکتر صابر

 زبان درکی عبارت است از درک گفتار و یا نوشتار (شنیده شده یا دیده شده). درک زبان عبارت است از: توانش و آگاهی پنهانِ کاربرِ زبان درباره­ی قوانین حاکم بر زبان . حس­های اصلی یادگیری برای درک زبان عبارتند از : بینایی، شنوایی، لمسی و حس حرکت، که پس از تولد نوزاد، باید کاملاً سالم و قابل استفاده باشند. در حقیقت، این نویسندگان نشان داده­ اند که توانایی­های نوزاد برای نگاه کردن و تعقیبِ (تعقیب بینایی) محرک بینایی، حاکی از سالم بودن عملکرد دستگاه عصبی مرکزی، دریافت حسی، و دستگاه حرکتی او برای گفتار است. نوزادان از همان بدوِ تولد، برای درک زبان، اطلاعاتی را که در محیط اطرافشان مورد استفاده قرار می­گیرند جذب می­کنند. و این تحوّل را در سر تا سر زندگی بزرگسالی­شان به نحو مطلوبی ادامه می­دهند. مشکلات رشدی گفتار و دیر حرف زدن کودک توسط دکتر برای دیر حرف زدن کودکان بررسی و درمان می شود. گفتاردرمانی با تشخیص علت دیر حرف زدن کودک و درمان علل آن در پیشرفت مهارت های گفتار و زبان کودکان موثر می باشد. مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر در زمینه گفتاردرمانی کودکان فعالیت می نماید. با استفاده از مهارت­های درک برقراری ارتباط، کودک درک خود را نسبت به دیدگاه­ها، اندیشه ­ها، مفاهیم، دستور زبان، معانیِ آهنگ گفتار، و استفاده­ ی مناسب از زبان در موقعیت­ های مختلف گسترش می­دهد. از دیگر خدمات مرکز گفتاردرمانی در منزل برای دیر حرف زدن کودکان است.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

زبان بیانی

زبان بیانی عبارت است از: به کارگیری نمادهای قراردادی (واژه­ها، علایم و …) به منظور انتقال دیدگاه­ها، اندیشه­ها، و یا منظور و مقصود به دیگران. شاید، مناسبترین روش برای مشارکت در برقراری ارتباط بیانی، گفتار باشد. البته، علایم، نمادها، و واژه­های نوشته شده نیز برای برقراری ارتباط بیانی مورد استفاده قرار می­گیرند. از گفتار، اغلب به عنوان فعالیت حرکتی برقراری ارتباط نام برده می­شود. اگر چه معمولاً از گفتار یا کلام، بیش از علایم یا نوشتار برای برقراری ارتباط استفاده می­کنیم، ولی نوزادان و کودکان کم سن و سال، مدت­ها پیش از صحبت کردن، یا گریه کردن، خندیدن، اشاره کردن، و صدا سازی­های قابل شنیدن (جیغ و فریاد، و غُر غُر کردن) عملاً از طریق غیر کلامی با دیگران ارتباط برقرار می­کنند. با این همه، هنگامی که برقراری ارتباط از طریق گفتار آغاز می­شود، برقراری ارتباط غیر کلامی به عنوان وسیله­ی اصلی برقراری ارتباط کاهش پیدا می­کند. ولی، به هر حال، بخش مهمی از برقراری ارتباط کاملاً کارآمد به حساب می­آید. دکتر برای دیر حرف زدن کودکان را تشویق می­کنیم تا بارها و بارها مراحل رشد گفتار و زبان را در ارتباط با سایر چهار حوزه­ ی رشد، یعنی: شناخت، حرکت، خودیاری/ توانایی تطبیق، و اجتماعی- عاطفی بازبینی کنند.

حوزه­ ی شناخت

مهارت­های شناخت، طیف گسترده­ای از توانایی­ها در حوزه­ های احساس، حافظه، تصوّر، مفهوم سازی، و ادراک را در بر می­گیرد. اگر چه امروزه پژوهشگران زیادی در حوزه ­ی رشد شناخت وجود دارند، ولی ژان پیاژه یکی از معروف­ترین آنها در تحقیقات مربوط به حوزه ­ی شناخت درباره­ ی یادگیری است .

نظریه ­ی شناخت پیاژه با عناوینی چون: دوره­ی حس و حرکت (از تولد تا 2 سالگی)، دوره ­ی پیش از به کار گیری (از 2 سالگی تا 7 سالگی)، دوره­ ی فعالیت­های عینی (از 7 سالگی تا 12 سالگی)، و دوره­ ی فعالیت­های رسمی (از 12 سالگی به بعد)، می باشد. به دلیل اینکه تاثیر رشد شناخت روی جنبه­ های مختلف برنامه­ ی درمان علت دیر حرف زدن کودک، یعنی متناسب بودن هدف ­های درمان، ارایه­ ی محرک، گزینش ابزار کار، و بسیاری از موارد دیگر، از اهمیت برخوردار است، گفتاردرمان ها را تشویق می­کنیم تا نسبت به مهارت­های بیماران در جنبه­ های مختلف رشد، به ویژه در حوزه ­ی مهارت­های شناخت، آگاهی خود را افزایش دهند.

حوزه ­ی حرکت

مهارت­های حرکتی معمولاً به دو حوزه­ ی عملکردی کلّی تقسیم بندی می­شوند: مهارت­های حرکتی غیر ظریف و مهارت­های حرکتی ظریف.

مهارت­های حرکتی غیر ظریف

مهارت­های حرکتی غیر ظریف، مهارت­های عضلات بزرگ و عضلات تنه هستند، و با لگد زدن، غلتیدن، نشستن، خزیدن، ایستادن، راه رفتن، دویدن، بالا رفتن، پرتاب کردن، شیرجه زدن و نظایر این­ها، ارتباط دارند. دستگاه­های عضلانی موثر در مهارت­های حرکتی غیر ظریف، در بازوها، پاها، و تنه قرار دارند، و به نحو گسترده­ای مسئول کنترل عضله، هماهنگی بدن، و حرکت می­باشند. عضلات مربوط به مهارت­های حرکتی غیر ظریف الزاماً به یک میزان دچار آسیب نمی­شوند، و اغلب وقتی که مهارت­های حرکتی غیر ظریف بیماران را توصیف می­کنیم، آنچه که مورد علاقه­ی ویژه­ی گفتاردرمانهایی که با بیماران مبتلا به سکته­ ی مغزی و یا سایر بیماری­هایی که منشأ عصبی دارند، کار می­کنند این است که، مشخص شود آیا مهارت­های حرکتی غیر ظریفِ موردِ بحث، مربوط به بخش بالایی بدن، بخش پایین بدن، سمت راست و یا سمت چپ بدن است، و آیا با مشکلات جانبی همراه است یا نه. به عنوان مثال، مشکلات حرکتی سمت راست بدن بیماران، اغلب به علت آسیب دیدگی سمت چپ مغز، و احتمالاً مراکز اصلی گفتار، زبان، و یا شنوایی، در مغز است.

مهارت­های حرکتی ظریف و دیر حرف زدن کودک

مهارت­های حرکتی ظریف به مهارت­های عضلات کوچک بدن مربوط است، و اغلب با عضلات دست­ها، انگشتانِ دست­ها، پاها (از مچ به پایین)، و انگشتان پاها ارتباط دارد. گرفتن (چنگ زدن)، رها کردن، دستکاری کردن، و نوشتن، همگی به عنوان مهارت­های حرکتی ظریف به حساب می­آیند. به دلیل نیاز به مجموعه­ای از حرکاتِ منفصل، موزون، و متداخلِ عضلات کوچک برای تولید صداها، تولید صداها شباهت زیادی به مهارت حرکتی ظریف دارد. زیرا برای تولید صداها (واج­ها)، به حرکات عضلات بسیار کوچک و خاصی نیاز داریم .

در روند درمان علت دیر حرف زدن کودک، آگاهی از مراحل رشد و توجه به عملکرد حرکتی بیمار، برای گفتاردرمانی در دیر حرف زدن کودک از اهمیت برخوردر است. به عنوان مثال، در بیماران مبتلا به اختلالات تولیدی شدید، مثلاً در بیماران مبتلا به دیس آرتری، پیشرفت بیمار در درمان، غالباً به وضعیت حرکتی کلّی او بستگی دارد.

حوزه­ ی خودیاری/ توانایی تطبیق

مهارت­های خودیاری/ توانایی تطبیق، مهارت­هایی هستند که کارآیی شخص را در استقلال فردی. مسئولیت­های اجتماعی، و الزامات محیطی نشان می­دهند. به بیان دقیق­تر، مهارت­های خودیاری/ توانایی تطبیق، با توانایی­های بیمار در لباس پوشیدن غذا خوردن، دستشویی رفتن، به سلامت از پس کاری بر آمدن، در موقعیت­های مختلف تعاملِ مناسب داشتن، بر وقت آزاد فایق آمدن، و سایر فعالیت­های خود انگیخته ارتباط دارد. هنگامی که مهارت­های خودیاری/ توانایی تطبیق بیمار را مورد بررسی قرار می­دهیم، توجه به مناسب بودن تعاملات بیمار با  دیگران، از نظر ارتباطات احتمالی آن با اختلال در کاربرد زبان، ارزشمند است. اگر چه همه­ی مهارت­های خودیاری/ توانایی تطبیق مستقیماً روی عملکرد­های بیمار در درمان گفتار و زبان تاثیر نمی­گذارند. ولی گفتاردرمان ها باید نسبت به مهارت­های غذا خوردن بیمار توجه نشان دهند، زیرا این مهارت­ها روی بلع و یا احتمالاً روی نامطمئنی دهان (اشکال در قبول غذاهای دارای حالت­ها، مزه­ها، و یا درجه­ی حرارت­های مختلف در داخل دهان) تاثیر می­گذارند. تنفس از راه دهان و یا سایر عادت­های دهام که روی پیشرفت در دمان تاثیر بگذارند نیز باید مورد توجه قرار گیرند. به عنوان مثال، تنفس از راه دهان می­تواند گویای این باشد که، در لوزه­ها (لوزه­ی سوم) و یا سایر اندام­ها مشکلاتی وجود دارند که می­توانند به طور منفی روی مهارت­های تولید و یا طنین تاثیر بگذارند. افزون بر این، گفتاردرمان باید در خلال درمان، وجود آبریزش از دهان بیمار را مورد توجه قرار دهد تا تصمیم بگیرد که آیا ضرورت دارد بیمار را به پزشک و یا متخصصان دیگری معرفی نماید یا نه. به منظور پی بردن به آرامش بیمار در حین درمان،  گفتاردرمان باید مهارت­های دستشویی رفتن بیمار را بررسی کند. در پایان، مهارت­های توجه تمرکز به عنوان بخشی از مهارت­های خودیاری/ توانایی تطبیق، غالباً مورد بررسی قرار می­گیرند، و از آنجایی که در خلال درمان تاثیرات آنها با یادگیری کلی بیمار ارتباط دارد، برای گفتاردرمان ها از اهمیت برخوردارند.

حوزه­ ی عاطفی- اجتماعی

در مهارت­های عاطفی- اجتماعی، سطح بلوغ بیمار برای ابراز عواطف (احساسات)، کنترل عاطفی، استنباط بیمار نسبت به خود، و نقش­های اجتماعی او مورد بررسی قرار می­گیرند. گفتاردرمان ها معمولاً این قبیل حوزه­های عملکردی را مورد توجه قرار می­دهند. ولی همان گونه که انتظار می­رود، به ندرت به این مهارت­ها می­پردازند. با وجود این، چنانچه در خلال درمان گفتار و زبان، در هر یک از حوزه­ های عاطفی- اجتماعی مشکلی مشاهده شود. می­تواند به طور منفی روی پیشرفت بیمار در درمان تاثیر بگذارد. در خلال درمان گفتار و زبان، به منظور کسب اطلاعات بیشتر برای درمان بیمار، پیشنهاد می­کنیم که بیمار را به متخصصان ذیربط یا دکتر برای دیر حرف زدن کودکان معرفی نمایید. بعلاوه، گفتاردرمان ها را تشویق می­کنیم تا در طی جلسات درمان گفتار و زبان، شگردهای موثر رفتار درمانی را به کار ببندند.

نتیجه گیری مربوط به حوزه­ های رشد و دیر حرف زدن کودک

گفتاردرمان هایی که درباره­ی حوزه­های رشد و نقش آنها در عملکرد بیمار، دانشِ کار آمدی داشته باشند، به طرز چشمگیری به مجموعه­ی توانایی­های خود هم در مورد ارزیابی و هم در مورد درمان، می­افزایند. از این رو، گفتاردرمان ها را تشویق می­کنیم تا درباره­ی مراحل رشد گفتار و زبان بیمار، اطلاعات کاملی درباره­ رشد او گرد آوری کنند. نیکولوسی و همکاران . در چندین پیوست از کتاب­شان درباره­ی اصطلاحات مربوط به اختلالات برقراری ارتباط، توالی رشد زبان، توالی رشد مهارت­های حرکتی، توالی رشد مهارت­های اجتماعی، و رشد طبیعی غذا خوردن را ارایه داده­اند. علاوه بر این، بامان و فیش من ، فهرستی از زبان کودک و رشد او را چاپ کرده­اند که، برای متخصصان علاقمند به افزایش دانش­شان درباره­ی مراحل رشد، در چندین حوزه از رشد کودک، سودمند به نظر می­رسد. شیپ لی و مک آفی نیز اطلاعات مربوط به رشد گفتار و زبان و مهارتهای حرکتی را در کتاب خودگنجانده­اند. این کتاب­ها نمونه­هایی از انواع منابعی هستند که می­توانند برای گفتاردرمان هایی که در جستجوی پیدا کردن اطلاعات برای افزایش دانش و مهارت درباره­ی مراحل رشد هستند. سودمند واقع شوند. زیرا این اطلاعات می­توانند در درمان موفقیت آمیز گفتار و زبان بیماران به کار گرفته شوند.

کلید واژه های متن: دکتر برای دیر حرف زدن کودکان – علت دیر حرف زدن کودک

بهترین دکتر گفتار درمانی در تهران

مرکز گفتار درمانی و کاردرمانی پایا و کلینیک توانبخشی غرب تهران دو شعبه مراکز دکتر صابر می باشند که با وجود بهترین دکتر گفتار درمانی در تهران به تشخیص مشکلات گفتار و زبان در کودکان و بزرگسالان پرداخته می شود. یک دکتر گفتار درمانی خوب نه تنها در زمینه تشخیص مشکلات گفتار و زبان بلکه به عنوان آسیب شناس گفتار و زبان در درمان اختلالات بلع، آبریزش دهان و مشکلات همراه آن تبحر دارد.بهترین متخصص گفتار درمانی در حیطه گفتار درمانی کودکان باید در زمینه کودکان اوتیسم ، لکنت زبان، تاخیر گفتار، مشکلات ساختاری دستگاه گفتار و… تجربه داشته باشد. همچنین در زمینه بزرگسالان در بیماران سکته مغزی، فلج مغزی، ضربه مغزی، ام اس و پارکینگسون و تومورهای حنجره و زبان فعالیت می کند. گفتار درمانی در منزل نیز از خدمات مرکز گفتار درمانی دکتر صابر می باشد.

اختلالات گفتار و زبان

آسیب شناسی گفتار و زبان که در ایران،  گفتار درمانی نام گرفت، 40 سالگی را پشت سر گذاشت. در این سال ها مردم و متخصصین گفتاردرمانی گوناگون کم کم با رشته ای آشنا شدند که با برترین توانایی انسان یعنی سخن گفتن سروکار دارد. این رشته به ارزیابی و درمان اختلالات گفتار و زبان می پردازد. اختلالاتی که از زبان مبتلایان به آن با علائمی متفاوت از سایر مشکلات جسمی و رفتاری بیان می شود که نمونه ای از آن ارائه می شود.

بچه من 4 سالشه ولی هنوز حرف نمی زنه .هر چی میخواد اشاره می کنه. اول فکر می کردیم که نمی شنوه، ولی گفتن گوشش سالمه. خیلی هم دوای تقویتی بهش دادم ولی فایده ای نداشته. دیروز یکی از همکارای شما داشت از رادیو صحبت می کرد از حرف های اون فهمیدم که باید بیارمش گفتار درمانی.

آنچه در بالا خواندید شرح حال بیمار و مراجعه کننده به دکتر گفتار درمانی است. شاید درک این وضعیت ها و موقعیت ها برای بسیاری از مردم دشوار و ناممکن باشد. حرف زدن و گفتار آنچنان با تار و پود انسان در آمیخته است که کمتر کسی احتمال از دست دادن آن را می دهد. این مهم زمانی آشکار می گردد که فرد یا نزدیکان او به دلیلی تمام یا بخشی از توانایی ها و قابلیت های گفتاری و صوتی خود را از دست بدهد. البته به مجموعه گفتار و صوت، باید درک را نیز اضافه کنیم، چرا که بدون درک، عملا هیچ ارتباط کلامی و یا غیر کلامی نخواهیم داشت.

حتما شما نیز، فارغ از شغل و رشته تحصیلی تان، کم و بیش با این افراد برخورد کرده اید. اما ممکن است شغل و موقعیت شما به گونه ای باشد که هر روز با این افراد سرو کار داشته باشید، مثلا پزشک یا متخصص اطفال باشید یا متخصص مغز و اعصاب و یا گوش و حلق و بینی باشید. شاید هم پرستار یکی از این بخش ها باشید و هر روز خانواده ی بیماران در مورد این مسئله شما را سوال پیچ می کنند. یا ممکن است یکی از افرادی باشید که خود به نوعی در حرف زدن دچار مشکلاتی هستند. شاید هم نه! هیچ مشکلی وجود ندارد و فقط قصد دارید بهتر صحبت کنید، یعنی جزو افرادی هستید که می خواهند وارد حیطه های حرفه ای صوت شوند، مثلا خوانندگی، مذهبی خوانی( قرآت قرآن و مداحی)، گویندگی، بازیگری. احتمال دارد آموزگار باشید و لکنت هر روزه ی دانش آموزی که می خواهد درس را پاسخ دهد، شما را به فکر فرو ببرد.

ما قصد داریم با طرح نمونه های واقعی از اختلالات رایج در حیطه گفتار درمانی شما را با این اختلالات آشنا نماییم. تا ضمن فراهم نمودن منبعی علمی برای افراد جامعه، الگوهای شنیداری مناسب و کاربردی نیز برای متخصصین گفتار درمانی فراهم کنیم که به هر شکل با درک، شنیدن، گفتار، صدا، احساس و هنر سر و کار دارند.

طبق نظر بهترین متخصصین گفتار درمانی ارتباطات انسانی هر روز ابعاد متنوع تر و گسترده تری به خود می گیرند و جنبه های بیشتری را شامل می شوند. بدیهی است که هرچه جنبه های ارتباطی افزایش یابد احتمال ایجاد اختلال در آنها بیشتر می شود. زمانی که ارتباط بین انسان ها در هر یک از جنبه های آن مختل گردد، در حیطه بررسی تخصصی گفتار درمانی قرار می گیرد تا با انجام اقدامات ضروری و مناسب به شناسایی و رفع آن اختلال بپردازد.

متخصص گفتار درمانی

یک رشته علمی و دانشگاهی است که به ارزیابی، تشخیص و درمان کلیه اختلالاتی می پردازد که در توانایی برقراری ارتباط انسان ها از طریق گفتار و زبان مشکل ایجاد می کنند. در این رشته تخصصی ابتدا از طریق انجام آزمون ها و آزمایش های لازم،اختلال تشخیص داده شده و سپس از طریق تکنیک ها، روش ها و شگردهای لازم به درمان آن پرداخته می شود. درمان افراد مبتلا به اختلالات گفتار وزبان در این حیطه تخصصی می تواند کوتاه مدت یا دراز مدت باشد. به این صورت که متناسب با اختلال فرد و شدت آن، مدت درمان می تواند از چند روز یا چند هفته یا چند سال متفاوت باشد.

ویژگی‌های بهترین دکتر گفتار درمانی

دکتر گفتار درمانی خوب فردی است که انواع اختلالات ارتباطی اعم از اختلالاتی با منشا عضوی و یا عملکردی را شناسایی نموده و برای درمان آن ها، راهکارهای مناسب را اتخاذ نماید.

یک متخصص گفتار درمان خوب و  ورزیده قادر است با استفاده از ابزارهای الکترونیکی پیشرفته ویژگی های گفتاری فرد را تجزیه و تحلیل نموده و جنبه های مختل آن را شناسایی کند و متناسب با شدت و نوع اختلال و ویژگیهای وی برنامه درمانی مناسب را تدوین نماید. در برخی موارد زیر بدون استفاده از تجهیزات خاص، متخصص گفتار درمان با تکیه بر توانایی های ادراکی خود از طریق گوش کردن به گفتار و صدای بیمار در هنگام صحبت کردن، و با در نظر گرفتن رفتار ارتباطی بیمار، به استخراج ویژگی های مورد نظر پرداخته و در نهایت یک دکتر گفتار درمانی خوب، اختلال را تشخیص داده و به درمان آن می پردازد. بدیهی است که تشخیص اختلال براساس ویژگی های ادراکی به تبحر، تجربه و مهارت بیشتری نیاز دارد.

وظایف گفتار درمان خوب چیست؟

وظایف دکتر گفتار درمانی خوب در مصاحبه و گرفتن شرح حال، ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالات گفتار و زبان خلاصه می شود. اما با نگاهی عمیق تر جنبه های ظریف تری از این کار روشن می شود. در زیر گوشه هایی از وظایف بهترین دکتر متخصص گفتار درمانی را با هم مرور می کنیم:

• پیشگیری از بروز اختلال در آینده، مانند پیشگیری از بروز مشکلات مربوط به بلع در نوزادان نارس
• پیشگیری از شدت یافتن اختلال، مانند پیشگیری از تبدیل ناروایی طبیعی کودکان به لکنت
• همکاری با سایر متخصصین برای نتیجه گیری بهتر، مانند همکاری با ارتودنتیست برای کاهش فشار زبان بر دندان ها
• ارائه مشاوره به سایر متخصصین یا اعضای گروه توانبخشی در جهت برقراری ارتباط موثر با بیمار
• ارائه مشاوره به خانواده در جهت ارتقاء کیفیت ارتباط متقابل فرد و خانواده اش
• ارزیابی اندام های گویایی و تشخیص تاثیر گذاری عمل جراحی، مانند بررسی میزان تاثیرگذاری عمل جراحی ترمیم شکاف کام بر کاهش میزان خیشومی شدگی.
• گرفتن شرح حال، جمع آوری اطلاعات و بررسی و کشف علت اختلال گفتار.
• ارزیابی اختلال و بررسی عامل های تاثیر گذار بر آن.
• ارزیابی و بررسی فیزیولوژی و عملکرد حنجره، از طریق استروبوسکوپی.
• تجزیه و تحلیل و آنالیز آکوستیکی صدا و تعیین ویژگی های نوایی آن.
• ارزیابی بلع و بررسی راهکارهای درمانی از طریق نیزوفارنگوسکوپی.
• ارزیابی و بررسی عملکرد نرم کام از طریق نیزوآندوسکوپی.
• بررسی تاثیر روش های درمانی به صورت آزمایشی.
• طرح ریزی روند درمان.
• انتخاب روش مناسب(از بین روش های موجود) برای درمان
• ارتباط مستمر و سازنده با سایر اعضای گروه پزشکی در جهت ارتقاء سطح سلامتی

مهارت های ویژه درمان برای بهترین دکتر گفتاردرمانی

به احتمال زیاد تعداد زیادی مهارت وجود دارند که، متخصصان می‌توانند به‌عنوان مهارت‌های اصلی ویژه‌ی درمان، در کار خود به گنجانند. با وجود این، براساس تقریباً ده سال تدریس، که به منظور آموزش مهارت‌های اصلی ویژه‌ی درمان به دانشجویان گفتاردرمانی تازه کار طراحی شده بود، مشخص شد که، مهارت‌های توصیف شده در این فصل، چیزی بیش از یک شروع مناسب را برای ایجاد مهارت‌های زیربنایی مورد نیازها گفتاردرمانها تشکیل می‌دهد که منجر به بهبود برقراری ارتباط بیماران گردد. در زیر 14 مهارت برگزیده‌ی اصلی درمان مورد تأکید قرار گرفته‌اند:

۱) انتظارات مربوط به برقراری ارتباط.

۲) انگیزه.

3) شوق، نشاط و بلندی صدا در روند درمان.

۴) شیوه‌ی نشستن، احساس صمیمیت و نزدیکی با بیمار، لمس کردن بیمار در روند درمان.

۵) آمادگی، سرعت مناسب، و راحتی و روانی گفتار در لحظات درمان.

۶) مقدمات: محرک‌های هشداردهنده، ارایه‌ی سرنخ، الگو دادن، و تشویق و کمک.

۷) آموزش مستقیم: حس‌های یادگیری، توصیف/ توضیح، پرسش، و صبر و انتظار

۸) ارایه‌ی محرک: شکل بخشیدن (نزدیک‌سازی‌های پی در پی).

۹) تقویت‌کننده‌های مثبت: تشویق کلامی، جایزه‌ها و تقویت‌کننده‌های اولیه.

۱۰) بازخورد اصلاح‌کننده در روند درمان.

۱۱) گردآوری داده‌ها در روند درمان.

۱۲) بررسی آزمایشی در روند درمان.

۱۳) رفتار درمانی در روند درمان.

۱۴) هدف‌گیری مشکل بیمار در روند درمان.

اختلالات گفتار و زبان

اختلالات گفتار و زبان به چهار دسته کلی تقسیم می شوند:

1. اختلالات صوت (Voice Disorder)
2. اختلالات زبان(Language Disorder)

الف) اختلالات زبان در دوران رشد (Developmental  Language  Disorder)

ب) اختلالات اکتسابی زبان (Acquired  Language  Disorder)

3. اختلالات روانی و ریتم گفتار (Fluency Disorder )
4. اختلالات صداهای گفتاری ( Speech Sounds Disorder)

اختلالات صوت

صوت در اثر ارتعاش تارهای صوتی در ناحیه حنجره تولید می شود.صوت طبیعی دارای کیفیت، زیر و بمی، بلندی و انعطاف پذیری متناسب با سن و جنسیت و موقعیت فرهنگی اجتماعی گوینده می باشد و وجود آسیب در هر کدام از عامل های مطرح شده را اختلال صوتی گویند.

انواع اختلالات صوتی

به طور کلی اختلالات صوتی به دو دسته اصلی اختلالات عضوی و روان زاد تقسیم بندی می شوند. اختلالات صوتی عضوی اختلالاتی هستند که به دلیل بروز اشکالات ساختمانی و عضوی ایجاد    می گردند. اختلالات صوتی روان زاد اختلالاتی هستند که به دلایل عملکردی و یا روانی ایجاد    می شوند.

علائم و نشانه های اصلی اختلالات صوتی

بیماران مبتلا به اختلالات صوت مجموعا 8 نشانه اصلی را گزارش می کنند که شامل:

• گرفتگی صدا (Hoarseness): این نشانه بازتاب ارتعاشات نامنظم و غیر مداوم تارهای صوتی است. بیماران مختلف از واژگان مختلی برای بیان این حالت استفاده می کنند مانند: گرفتگی، صدای خش دار، و یا خشونت صدا.
• خستگی صوتی (Vocal Fatigue): بیمار گزارش می دهد که بعد از یک مکالمه طولانی، خستگی شدیدی بر وی مستولی می گردد و بدون صرف انرژی و تلاش زیاد قادر به صحبت کردن مداوم نمی باشد. بیماران بیان می کنندکه صدایشان اکثرا در پایان روز دچار گرفتگی می شود.
• صدای نفس آلود (Breathiness): صوت نفس آلود صوتی است که در حین تولید آن هوای غیر مرتعش از فضای چاکنای خارج می شود. این افراد برای رسانیدن صدای خود به مخاطب (محیط شلوغ و پر سر و صدا)، به شدت با مشکل رو به رو هستند. ما این حالت را به عنوان نفس آلودگی می شناسیم.
• کاهش دامنه آوا سازی (Reduced Phonational  Range):اکثرا این مشکل توسط خوانندگان مطرح می گردد. آن ها می گویند که در ارتباط با تولید نت هایی که قبلا به خوبی از عهده اجرای آن ها بر می آمدند، دچار اشکال می شوند. این نت ها آن گروهی هستند که در منتهی الیه فراز(اوج) آواز یا سطح پایین قرار دارند.
• بی صدایی (Aphonia): به معنی قطع کامل یا نسبی صوت است. بیمار در این حالت به صورت پچ پچ صحبت کرده و احتمالا از نشانه های دیگری هم چون خستگی گلو، احساس خراشیدگی تلاش و تقلای زیاد در حین صحبت کردن نیز شکایت دارند.
• قطع زیر و بمی یا صدای زیر نامناسب(Pitch Breaks):بیمار در این حالت از ظهور متناوب صدایی جیغ مانند و قطع زیر و بمی رنج می برد. هنگام بروز چنین حالتی در صدای بیمار به نظر می رسد کنترل صدا از دست وی خارج شده و خود بیمار نیز این مطلب را تصدیق می کند.
• آوا سازی توأم با تلاش و تقلا (Strain/ Struggle Voice): این بیماران صحبت کردن را کاری دشوار می دانند. این دشواری ممکن است در آغاز یا ادامه گفتار باشد. این افراد می گویند که برای صحبت کردن فشار زیادی به خود می آورند. آن ها در حین صحبت کردن، تنش زیادی احساس می کنند و به خاطر تلاشی که صرف غلبه بر این تنش و ادامه صحبت می کنند دچار خستگی می گردند.
• لرزش (Tremor): بیمار ممکن است اظهار کند که از صدایی لرزان و یا مرتعش برخوردار است. وی به خواست خود قادر به تولید یک صوت مداوم و محکم نیست.
• درد و سایر احساسات فیزیکی (Pain & Other Physical Feelings): گاهی درد در هر دو طرف گردن و حنجره است. برخی افراد درد یک طرفه ی حنجره دارند و برخی افراد هم اظهار می دارند که درد به سمت قسمت فوقانی قفسه ی سینه کشیده می شود. به ندرت اتفاق می افتد که درد تنها نشانه باشد. سایر احساسات فیزیکی عبارتند از: احساس وجود جسم خارجی بزرگ و گلوله مانند در گلو، احساس خشکی و گاهی سرفه مکرر.

این دسته از اختلالات گفتار و زبان در تقسیم بندی مجزایی قرار نمی گیرند ولی به دلیل اینکه بر کیفیت صدای افراد تاثیر می گذارند در این جا به عنوان زیر مجموعه ای از اختلالات صوت قرار گرفته اند.

در فرایند تشدید صوت یا تقویت امواج صوتی صدایی که از ارتعاش تا آواها حاصل می شوند، از اندازه، شکل و سطح ساختارها و حفرات تشدیدی زیر چاکنای و بالای چاکنای (حلق، دهان، بینی) تاثیر        می پذیرد. هر چیزی که تعادل طبیعی شدید دهانی و بینی را مختل می کند دلیلی برای اختلال در تشدید است. در اختلالات تشدیدی خاستگاه صوتی هر فرد ممکن است در دو محور افقی(عقب و جلو) و عمودی(بالا و پایین) تغییر کند. دو سر محور افقی عقب دهان یا حلق(عقب) و مدخل دهان(جلو)، و دو سر محور عمودی راه هوایی فوقانی یا بینی(بالا) و حنجره(پایین) در نظر گرفته می شوند.

دکتر دانیل بوون متخصص صوت درمانی در این باره گفته است که تمرکز خوب صدا یعنی اینکه بتوانیم صدا را از وسط دهان و درست از بالای زبان خارج کنیم.

اختلالات تشدیدی با تغییر در تمرکز صدا در سطح افقی

هرگاه زبان در داخل دهان بیش از حد جلو بیاید یا بیش از حد عقب برود اشکالاتی در تمرکز صوت در سطح افقی رخ می دهد.

1. تمرکز قدامی: با انتقال زبان به بخش جلو و بالای دهان، صدایی نازک و کودکانه تولید می شود.
2. تمرکز خلقی: با تمرکز صدا در عقب دهان صدایی شبیه افراد ساده لوح و شخصیت های کارتونی تولید می شود نتیجه ی این نوع تمرکز، تشدید حلقی است.

انواع اختلالات تشدیدی با تغییر در تمرکز صدا در سطح عمودی

1. تشدید پرخیشومی (Hyper nasality resonance): این نوع تشدید در نتیجه تشدید بیش از حد صدا در حفره بینی است و معمولا به دلیل نقص در دریچه کامی- حلقی اتفاق می افتد.این مشکل گفتاری با شکاف کام و سایر سندروم های مرتبط با ناهنجاری های فک و صورت در ارتباط است و از اتصال نامناسب دو حفره ی دهان و بینی حاصل می شود. گاهی نیز جراحی و برداشت نامناسب لوزه ی سوم باعث ایجاد تشدید پرخیشومی می گردد. تشدید پرخیشومی باعث کاهش انرژی گفتار شده و از مفهوم بودن گفتار می کاهد.
2. تشدید بیش از حد دهانی(کم خیشومی) (Hypo nasality resonance): کیفیت دیگری از تشدید است که معمولا بر اثر عوامل تنگ کننده ی مجزای بینی از قبیل عفونت راه بینی، فلپ وسیع(یک نوع پیوندی پوستی)، پولیپ های بینی، حساسیت ها(آلرژی ها) و یا بزرگ شدن لوزه ی سوم مقاومت در برابر جریان هوا در بینی افزایش می یابد.
3. تشدید نتمناسب مختلط(Mixed resonance):این حالت را ظهور هم زمان پرخیشومی و کم خیشومی گویند. بدین صورت که بعضی از بیماران که بی کفایتی دریچه کامی- حلقی دارند ممکن است انسداد کامل یا ناقص نیز در یک سمت راه هوایی بینی داشته باشند.

یکی از ابزارهای مشاهده ی ساختار و عملکرد دریچه کامی- حلقی نیزوآندوسکوپی است.

ویژگی های نمونه ی صوتی

1. تمرکز خلقی و تشدید حلقی
2. اختلال در شیوه ی تولید صداها(شیوه ی تولید برگشتی/retroflex)
3. کاهش وضوح گفتار

تمرکز افقی صدا در این مراجع بیش از حد به عقب دهان انتقال یافته که این تمرکز در عقب دهان منجر به ایجاد صوتی با کیفیت مشابه با افراد ساده لوح می شود؛ به این نوع تمرکز خلقی گویند.

برای تولید صداهایی مثل / t/ و /d/ نیاز است که نوک زبان در پشت دندان های فک بالا انسداد ایجاد کند اما با کمی دقت می توان متوجه شد که این فرد صداهای این چنینی را به شیوه ی برگشتی یا retroflex تولید می کند؛ کیفیتی که در زبان هندی نیز شنیده می شود به این معنا که نوک زبان بر می گردد و انسداد مورد نظر با سطح پشتی نوک زبان ایجاد می شود.

انقباض موجود در زبان که باعث جمع شدن زبان به سمت عقب دهان شده و شیوه ی تولید برگشتی که نیاز به برگشتن نوک زبان دارد باعث جمع شدن هوا در ناحیه ی حلق شده و تمرکز خلفی صدا را افزایش می دهد و ایجاد تشدید حلقی می کند؛ این نوع تشدید تشدیدی غیر طبیعی است که قابلیت فهم گفتار را کاهش می دهد و شنیدن صدای گوینده را برای فرد شنونده ناخوشایند می کند.

لازم به ذکر است که تمام ویژگی های صوتی گفته شده در تمام طول گفتار فرد شنیده می شود.

ویژگی ها ی نمونه ی صوتی

1. تمرکز عمودی صدا در حفره ی بینی
2. تشدید پرخیشومی شدگی
3. خطا در تولید صداها
4. شنیده شدن خروج هوا از بینی حین گفتار

در این نمونه درمانگر ابتدا از مراجع می خواهد کلمات را تکرار کند. سپس دوباره درخواست می کند که کلمات را با فشار کم تر و برخورد نرم تر اندام های گویایی ادا کند. همان طور که در نمونه ضبط شده، شنیده می شود کیفیت صدابهتر شده و از میزان خیشومی شدگی کاسته می شود.

خروج هوا از بینی در تولید صدای /c/ و /j/ و /s/ به خوبی شنیده می شود. همچنین خطاهای تولیدی به صورت تبدیل /r/ به /L/ در کلمه ی /jomhuri/ وجود دارد.

خلاصه:

اگر به دنبال بهترین گفتاردرمانگر در تهران هستید، دکتر صابر با سال‌ها تجربه در زمینه گفتاردرمانی، می‌تواند به شما در بهبود مشکلات گفتاری و زبانی کمک کند. با استفاده از روش‌های علمی و به‌روز، دکتر صابر به کودکان و بزرگسالان در تقویت مهارت‌های ارتباطی، اصلاح تلفظ و درمان اختلالات گفتاری یاری می‌رساند. اگر به خدمات تخصصی گفتاردرمانی نیاز دارید، مراجعه به یک متخصص باتجربه مانند دکتر صابر می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی در پیشرفت شما داشته باشد.

سوالات متداول:

1-دکتر صابر در درمان چه نوع مشکلات گفتاری تخصص دارد؟
دکتر صابر با سال‌ها تجربه در حوزه گفتاردرمانی، در درمان مشکلاتی مانند لکنت زبان، تأخیر در گفتار، اختلالات تلفظ، مشکلات ارتباطی در کودکان دارای اوتیسم و سایر نارسایی‌های گفتاری تخصص دارد.

2-آیا گفتاردرمانی فقط برای کودکان است یا بزرگسالان هم می‌توانند از آن بهره ببرند؟
گفتاردرمانی تنها محدود به کودکان نیست. بزرگسالانی که دچار مشکلاتی مانند لکنت، اختلالات صوتی، مشکلات گفتاری پس از سکته مغزی یا بیماری‌های عصبی شده‌اند، نیز می‌توانند از این روش درمانی بهره ببرند.