تغذیه از نکات مهم در رشد کودکان می باشد که باید توسط والدین انجام گیرد. اما بعضی از کودکان در این زمینه دچار مشکلات نظیر مشکل بلع غذا می شوند. مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر در زمینه اختلال بلع و غذا خوردن کودکان به صورت تخصصی فعالیت می نماید. گفتاردرمانان مجرب مرکز با استفاده از تکنیک های درمانی مختلف نظیر درمان های حسی، ماساژهای داخل دهانی و گفتاردرمانی تخصصی به درمان اختلالات خوردن در کودکان می پردازد. مرکز گفتاردرمانی اختلالات بلع با کمک گفتاردرمانی در جهت تقویت عضلات داخل دهانی و جویدن غذا به والدین کودکان با مشکلات حسی نظیر اوتیسم یا کودکان با تن عضلانی پایین مانند سندروم داون کمک می کند تا بتوانند تمام مواد غذایی را در برنامه تغذیه کودک بگنجانند. سیر کردن بچه یکی از پایه ای ترین مسئولیت های والدین است. خوردن تعداد محدودی غذا و درخواست متعدد غذای تکراری می تواند آزار دهنده باشد، تکنیک های گفتاردرمانی برای جویدن غذا کمک می نمایند تا کودک در طول مراحل رشدی، یک روند طبیعی را طی کند.
سوال بسیاری از والدین این است که غذای جامد را کی برای کودکمان شروع کنیم؟ مثل بسیاری چیزهای دیگر، مشکلات غذاخوردن و اختلال بلع در یک طیف قرار می گیرند، از غذاخواران مشکل پسند (picky eaters) تا غذا نخورهای مجازی (virtual noneaters). غذاخواران مشکل پسند آن هایی هستند که مایلند تنوع غذاییشان را به ۲۵ تا ۳۵ غذا محدود کنند. هرچند ممکن است والدین به خاطر مشکل پسندبودن فرزندشان، صبرشان لبریز شود، اما در واقع کالری دریافتی این کودکان به اندازه ای هست که رشد و وزن کافی داشته باشند. آنها ممکن است در مورد چیزی که می خواهند بخورند انعطاف نا پذیر باشند. کودک ممکن است اصرار کند که مارک ماکارونی و پنیرش باید مارک خاصی باشد، نحوه ی پختن آن دقیقاً باید مثل همیشه باشد و باید آن را در یک کاسه ی خاص و در دمایی خاص بخورد. این مسئله زمان و صبر زیادی می طلبد، و آزمون و خطاهای بسیار برای اینکه معلوم شود کودک چه غذاهای دیگری دوست دارد، که از لذتی که هنگام خوردن یک ذره از آن میبرد، می شود فهمید. برای این کودکان «امتحانش کن، دوستش خواهی داشت» در واقع جواب می دهد به شرط اینکه والد غذای جدیدی را چندین بار امتحان کند.
گفتاردرمانی برای جویدن غذا
کودکانی که اختلالات پزشکی و مشکلات غذاخوردن دارند، کلا داستانشان فرق می کند. این ها کودکانی هستند که به دلایل فیزیکی مثلاً بیماری ریفلاکس گاسترو-اسفاژیال، بیماری سلیاک، بیماری هیرشپرونگ، یا دیگر بیماری ها، به خوبی رشد نمی کنند به این سبب که نمی توانند به اندازه ای غذا بخورند که کالری و مواد معدنی کافی برای رشد دریافت کنند. کودکان دارای اختلالات حسی معمولاً جایی در بین این طیف قرار می گیرند. مجموعه ی غذاییشان شدیداً محدود است، اغلب از ۲۰ غذای محبوب بیشتر نمی شود. بر خلاف کودکی که اختلال روانپزشکی دارد، این کودکان به غذا خوردن تمایل نشان می دهند اما فقط غذاهایی که حواسشان توان تحمل آنها را داشته باشد.
عموماً نگرانی در مورد وزن گیری یا بدشکلی های بدن وجود ندارد، هر چند ممکن است آن ها به سبب رژیم غذایی محدودشان، در انتهای طیف قد و وزن مناسب قرار بگیرند. بیش حسی لب ها، زبان، سقف دهان، داخل گونه ها، و حلق ممکن است خوردن برخی غذاها که بافت های خاصی دارند را غیر قابل تحمل سازد – اغلب بافت های ناصاف، لیز، ترد و خشک، یا بافت های ترکیبی مثل ماست که با گرانولا مخلوط شده باشد.
کودکانی که کم حسی دهانی دارند، ممکن است بدون اینکه متوجه شوند غذا را اطراف دهانشان بمالند. برای جبران، ممکن است دهانشان را پر از غذا کنند تا حس کنند که چیزی آن جا هست و به این ترتیب در خطر خفگی قرار گیرند. آن ها ممکن است به سراغ غذاهایی بروند که طعم های شدیدی دارند، به خاگینه سس تند بزنند و یا روی مرغ سوخاری به میزان بسیار زیادی خردل تند بریزند.
برخی در مورد بو و طعم غذا حساس اند و ممکن است فقط غذاهای ملس، نمکی، یا شیرین را بخورند. برخی کودکان غذا را فقط در دمای خاصی می خورند. کودکی دیگر ممکن است غذایی متعادل که گوشت و هم سبزیجات دارد را تنها در صورتی که کمی سرد باشد بخورد. این در حالی است که کودک دیگر ممکن است غذا را تنها در صورتی که ولرم باشد و یا تنها در صورتی که از شدت حرارت بخار کند، میل می کند. این نوع عادات غذایی ممکن است باعث شود والدین احساس کنند شبیه آشپزهایی هستند که هرنوع غذا را باید به سرعت آماده کنند تا جوابگوی نیازهای کودک باشد. آن هم آشپزهایی از نوع سرخورده و ناامید.
برخی دیگر از کودکان از شکل غذا یا از قاطی شدن مواد داخل ظرف خوششان نمی آید. آن ها ممکن است فقط یک نوع غلات را که درون کاسه ای خاص قرار داده شده است و فقط با قاشقی خاص میل کنند. گفتاردرمانی کودکان در حیطه تحریکات داخل دهانی و تحریکات چشایی همچنین گفتاردرمانی برای جویدن غذا به این کودکان کمک بسزایی می نماید. برخی نوزادان به سبب ضعف قدرت و ثبات در لب ها، زبان و فک، ابتداءً هنگام نوشیدن شیر از پستان و بعدها هنگام یادگیری خوردن غذاهای جامد، مشکل پیدا می کنند. ضعف فک، غذا خوردن را صدا دار و خوردن غذاهای جویدنی را دشوار می سازد، در حالی که ضعف زبان ساختن توده ی غذایی گرد جهت بلعیدن را سخت می کند. تون عضلانی پایین یا بالا در دهان نیز می تواند در غذا خوردن اختلال ایجاد نماید. اگر کودک رفلکس گگ (حالت تهوع) بیش فعالی داشته باشد، از خوردن غذایی که احتمال می دهد سبب تحریک گگ او می شود، پرهیز می کند. اگر از خوردن یک غذا تجربه ی موفقی داشته باشد، خود را محدود به خوردن همان یک غذا می سازد.
در شدیدترین شرایط، کودک ممکن است از مزه کردن، بو کردن یا حتی نام یک غذا، استفراغ کند. در برخی موارد، برخی واکنش های سفت و سخت به غذاها به سبب کمبود روی در بدن کودک دیده می شوند، این مطلب را دورفمن ۲۰۱۳ بیان نموده است. دورفمن می گوید، کودکانی که روی کم دارند به سبب اینکه حس بویایی یا چشایی شان تغییر کرده است، غذاها را ناخوشایند می دانند.
کمبود ید می تواند توضیحی باشد که چرا بسیاری از کودکان فقط به یک «رژیم سفید» می چسبند که پاستا و کره، سیب زمینی سرخ کرده، نان، کیک ماهی تابه ای، شیرینی وافل، ناگت ماهی، ناگت مرغ، شیر، پنیر، و سایر غذاهای کم رنگ و نرم که حس خمیرمانند برای دهان دارند، از این دسته اند. این رژیم، روی و سایر مواد معدنی مهم را کم دارد. همچنین این غذاها مقادیر زیادی گلوتن، پروتئین اصلی گندم، جو و سایر غلات، و کازئین، پروتئینی که در پنیر و سایر لبنیات یافت می شود، دارا هستند که بسیاری از کودکانی که مشکلات حسی دارند توان تحملشان را ندارند. ناتوانی در تحمل گلوتن و کازئین با آلرژی متفاوت است.
فرضیه اش این است که این پروتئین ها در برخی کودکان پاسخ های ایمنی بر می انگیزند که سبب بروز حس سرخوشی می گردد. اگر کودک مشکلات گوارشی دارد، یا مرتب سرما می خورد، مشکلات سینوسی یا عفونت گوش دارد، بهتر است مسائل مربوط به گلوتن و کازئین توسط یک کارشناس تغذیه یا متخصص آلرژی مورد بررسی قرار گیرند. رژیم غذایی خاصی که عاری از شیرین کننده ها و رنگ های مصنوعی است به نام رژیم فین گلد ارزش بررسی کردن را دارد، خصوصاً برای کودکانی که مسائل رفتاری دارند از جمله بیش فعالی (به feingold.org و gfcf.com مراجعه نمایید)
گفتاردرمانی کودکان به صورت تخصصی در زمینه بهبود گفتار و زبان کودکان فعالیت می نماید. حیطه های مختلف گفتاردرمانی کودکان موجب گسترش تکنیک های درمانی در این رشته گردیده است. کودکان با مشکلات گفتار نظیر اختلالات تلفظی، مشکلات بلع، لکنت زبان ، تاخیر کلامی و… می توانند از خدمات گفتاردرمانی بهرمند شوند. هر کودک به صورت طبیعی یک رشد گفتاری را طی می کند. در مسیر رشد کلامی کودکان ممکن است به دلایل مختلفی اختلال ایجاد گردد. بهبود مهارت های گفتای کودکان نیازمند تکنیک های گفتاردرمانی می باشد که باید توسط یک گفتاردرمان مجرب در حیطه کودکان انجام گیرد. نحوه ارتباط با کودک، تون صدا و شیوه اجرای تکنیک های درمانی برای کودکان بسیار حائز اهمیت می باشد. مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر به صورت تخصصی در زمینه گفتاردمانی کودکان فعالیت می نماید. تجهیزات پیشرفته مرکز نظیر سویچ صوتی، اتاق شنیداری و… در کنار تجربه بالای گفتاردرمانان موجب گردیده بهترین نتیجه درمانی را در کوتاه ترین زمان ممکن حاصل نماییم. گفتاردرمانی در منزل از دیگر خدمات این مرکز می باشد که روند بهبود گفتار کودکان را تسریع می بخشد. والدین می توانند در کنار درمانگر در محیط منزل در روند درمان کودک شریک بوده و کودکان در محیط آشنای خانه با اضطراب کمتری در جلسات درمانی مشارکت می نمایند.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
نکات قابل توجه در گفتاردرمانی کودکان چیست
ظاهراً، ویژگیهای شخصیتی گفتاردرمان ها همانند ویژگیهای شخصیتی سایر افراد جامعه است: برخی گفتاردرمان ها پرجنب و جوش، فعال، و علاقمند هستند، درحالی که برخی دیگر آرام، ساکت و از نظر عواطف و احساسات محتاط هستند. عواطف و احساسات عبارت است از احساسات ، عواطف، و خلق و خوی وابسته به یک اندیشه. اگرچه برخی از گفتاردرمانان ذاتاً شخصیت فعال و پرجنب و جوشی دارند، ولی هیچ دلیل منطقی وجود ندارد که از قبل بگوییم، شخصیت فعال و پر و جنب جوش گفتاردرمان در تعاملات بین فردی ضروری برای درمان گفتار و زبان هم به همانگونه است. عشق و علاقه عبارت است از نوعی برانگیختگی قوی یا احساس برای چیزی: یک شور و اشتیاق یا یک شور و شوق برای چیزی. عشق و علاقه غالباً در حرکات بدنی، تغییراتی در بلندی و زیر و بمی صدا، و یا ویژگیهای کلی تحرک و نشاط تجلی پیدا میکند. وبستر (۱۹۹۶) تحرک و نشاط را به عنوان حالتی تعریف کرده است که، با شور و نشاط، جنب و جوش، شور و اشتیاق، و شور و حرارت ارتباط دارد. برخی از گفتاردرمان ها اذعان میکنند که آنها به نشان دادن عشق و علاقه ی توصیه شده برای کار با بیماران کم سن و سال علاقه ای ندارند، گرچه برخی از همین گفتاردرمانها خودشان را به عنوان افراد آکنده از شور و اشتیاق توصیف میکنند. بنابراین ، سرپرستان بالینی باید دانشجویان گفتاردرمان را از نظر کفایت ابراز عشق و علاقه و نشاط و تحرک برای تأثیر درمان گفتار و زبان، مورد بررسی قرار دهند. چنانچه این سطح از عشق و علاقه در دانشجویان وجود نداشته باشد، باید به آنها آموزش داده شود. این همان جایی است که مفهوم زمان اجرا اهمیت پیدا میکند.
گفتاردرمانی کودکان در منزل نیازمند استفاده از تکنیک های مختلفی نظیر بازی درمانی و رفتاردرمانی در کنار تکنیک های گفتاردرمانی می باشد. نحوه ارتباط با کودک و ایجاد علاقه و نشاط در کودکان در روند درمان بسیار موثر است.
زمان اجرا ، به عنوان مفهومی به کار گرفته شده است تا به گفتاردرمانهای کودک کمک کند که معنای درمانی را که برای بیماران تدارک می‌بینند، بدانند. اهمیت درمان مقدم بر میل و سلیقه ی شخصی گفتاردرمانها برای ابراز عواطف، احساسات، و عشق و علاقه است. اگرچه نه تنها ویژگی شخصیتی – یا حتی میل و سلیقه به عنوان یک ویژگی شخصیتی فردی – شور، نشاط، ایفای نقش، بلکه از این که بگذریم، ایجاد تغییراتی در بلندی و زیر و بمی صدا، ورای حالت طبیعی، ممکن است برای گفتاردرمانان ضروری باشد تا سطحی از شور و اشتیاق را به بیمار نشان دهند که بیمار را به اندازه ی کافی به درمان علاقمند كند و در او انگیزه ایجاد نماید تا در تمامی جنبه های درمان به نحو شایسته ای کار کند. پژوهشگران متعددی پی برده‌اند که، دانشجویان با افزایش توجه و پویایی کار، گفتار سرشار از نیرو، گفتار شاد و سرزنده، ایجاد تغییرات گسترده در دامنه ی زیر و بمی صدا، و افزایش بلندی و زیر و بمی صدا، واکنش نشان دادند.
این قبیل ویژگی های صدا یعنی : پویایی، گفتار شاد و سرزنده، گستردگی دامنه ی زیر و بمی، و بالا بودن بلندی و زیر و بمی صدا، که به عنوان سبکهای صدا توصیف میشوند، توسط آموزگاران متبحر به کار گرفته شد، و دانش آموزان آنها ۱۶٪ بیش از دانش آموزانی که آموزگاران آنها عواطف و احساسات را در گفتار خود کاهش داده بودند، به پرسشهای درس علوم پاسخ دادند. ریس لند ، شفرد (۲۰۰۰) پی بردند، وقتی که مادر نوزاد ارتفاع صدای خود را بالا میبرد ، نوزاد به مادر خود زل میزد. ۷۷٪ کودکان ۱۰-۷ ساله، بلندی صدای خود را با بلندی صدای گویندگان شاد و خوشحال هماهنگ می‌کردند، یعنی هرچه بلندی صدای گویندهی شاد و خوشحال بالا میرفت، کودکان هم در واکنش، بلندی صدای خود را بالا می‌بردند، و هر چه بلندی صدای گوینده کاهش پیدا میکرد، کودکان هم در واكنش، بلندی صدای خود را کاهش می‌دادند. این بررسی ها گویای این هستند که، شور و اشتیاق، که با دخل و تصرف در بلندی صدا و زیر و بمی آن نشان داده میشود، روی توجه کودکان کم سن و سال ، مشارکت آنان در آموزش، و تمرکز روی گوینده، تأثیر مثبت دارد. با وجود این، محدوده ی سنی تعمیم این تأثیرات معلوم نیست.
برای مثال، بیشتر پژوهشهای مربوط به تأثیر زیر و بمی صدا، تحرک و نشاط، و دخل و تصرف در بلندی صدا، روی کودکان ۱۰ ساله و کم سن و سال‌تر انجام شده بود. بنابراین، مطمئن نیستیم که آیا صدای آكنده از شور و اشتیاق روی کودکان سنین بالاتر و افراد بزرگسال هم تأثیر دارد یا نه. از این رو، گفتاردرمانان باید از نظر بالینی قضاوت کند که ، متناسب با سن، سطح عملکرد، و هدفهای درمان، برای هر بیمار به چه مقدار شور و اشتیاق نیاز داریم.
برای این که نوزادان برقراری ارتباط اجتماعی با مادرشان را درک کنند، احساسات و عواطف غیرکلامی مهم میباشند. در واقع امر، پژوهشگران متعددی پی بردند که متناسب با حالت چهره ی فرد بزرگسال، نوزادان محرک را خوشایند یا ناخوشایند تلقی میکنند. به همین قیاس، برای گفتاردرمانها ، برقراری ارتباط غیرکلامی، نظیر برقراری ارتباط چشمی، حالت چهره ،زبان بدنی، و حتی احساس صمیمیت و نزدیکی با بیمار، از عوامل مهم برقراری ارتباط با شور و اشتیاق و تحرک و نشاط در خلال درمان گفتار و زبان به حساب می‌آیند. برای مثال، یکی از نشانه های شایع ابراز شور و هیجان و عشق و علاقهی غیرکلامی، دست تکان دادن است.
گفتاردرمانها را تشویق میکنیم تا در تدارک برنامه ی درمان گفتار و زبان، هم روی دخل و تصرف و کنترل محرکهای کلامی (زیر و بمی صدا و بلندی آن) و هم غیرکلامی(حالت چهره) کار کنند.
PRT یا آموزش پاسخ محور یکی از روش های درمانی مفید در زمینه ایجاد ارتیاط و تولید گفتار درکودکان اوتیسم می باشد. که در مرکز اوتیسمدکتر صابربه صورت تخصصی مورد استفاده قرار می گیرد. کلینیک دکتر صابر با تجهیزات کامل در حیطه گفتاردرمانی اوتیسم و کاردرمانی اوتیسم در زمینه درمان کودکان اوتیسم فعالیت می نماید.رفتاردرمانی شناختی اوتیسم در کنار استفاده از تکنیک های مختلف درمانی نظیر PRT موجب بهبود روند رشد گفتار و ایجاد ارتباط صحیح در کودکان اوتیسم می گردد. مرکز تخصصی اوتیسم با استفاده از تیم درمانی بالغ بر48 نفر و استفاده از ابزارهای روز دنیا در زمینه درمان کودکان اوتیسم کوشا می باشد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
آموزش پاسخ محور
آموزش پاسخ محور اقدام درمانی طراحی شده برای افرادی است که با بچه‌‌ها و نوجوانان اتیستیک به عنوان درمانگر، معلم، والدین، خواهر یا برادر و همسالان زندگی یا کار میکنند. اقدام درمانی میتواند در یک محیط متنوع مثل مدرسه، خانه یا جامعه بزرگتر اجرا شود. از رفتار محوری استفاده میکند تا رفتار دیگر را تغییر دهد.
رفتار محوری میتواند در خیلی از بخش‌های رشد موثر باشد (برای مثال، تعاملات اجتماعی و رفتاری) محققان بسیاری استفاده از آموزش محوری را برای افزایش زبان (برای مثال، استفاده از لغات) و شروع تعاملات در زمينه بازی توسعه دادند تا مقدار زمانی که کودک اتیستیک برای افزایش مهارتهای توجه مشترک بازی میکند را افزایش دهند. مقدار زمانی که کودکان در تعاملات اجتماعی مثبت صرف میکنند به دلیل بازی نمایشی و اجتماعی که از طریق آموزش محوری تعلیم داده شده افزایش پیدا میکند. استامر (۱۹۹۵) ذکر کرد که بعد از اجرای آموزش محوری، کودکان اوتیسمی بطور قابل توجه تری در بازی سمبلیک تر مشارکت کردند.
کودکان عادی در حال رشد باید آموزش داده شوند تا آموزش پاسخهای محوری را از طریق بازی ایفای نقش، مدل‌های نقش و دستورات استفاده کنند. بعد این همسالان استراتژی‌‌هایی را بکار می‌برند که به آنها در یک محیط با کودک اوتیسمی یاد داده شده جایی که معلمان می‌توانند کل فرایند را کنترل کنند و نظرات سازنده درباره استفاده از این استراتژی‌‌ها بدهند. آموزش مدتی که برای کودک عادی در حال رشد لازم به نظر میرسد طول میکشد تا در موثرترین استراتژی‌‌های تعاملی تبحر پیدا کند.
بعد از آموزش، همسالان هم قادر خواهند بود اقدام درمانی را در محیط کلاس پیاده کنند. استامر (۱۹۹۵) آموزش واکنش محوری را برای تعلیم مهارتهای بازی سمبلیک متقابل برای کودکان اتیستیک بکار برد و فهمید که معلم باید محیطی را ارائه کند که آنها را تحریک به مشارکت در بازی سمبلیک بکند. در ابتدا معلم اگر می‌خواهد تشخیص دهد که چگونه او را تحریک کند باید کودک اتیستیک را مشاهده کند. بعد معلم قادر خواهد بود تا فعالیت‌‌ها و موادی که کودک ترجیح میدهد، کودکان و بزرگسالانی که اغلب اوقات کودک به آنها نزدیک میشود، بعلاوه انواع پاداش / تقویت که در کودک تاثیرگذار هستند را تعیین کند. تأکید روی رفتار محوری در مدت دستورات فعالیتهای معین تمایل کودک را برای مشارکت و یادگیری مهارت جدید افزایش میدهد.
سوال بحث
اگر از شما خواسته شود همسالی را برای آموزش انتخاب کنید، چه معیار‌هایی را استفاده میکنید؟ چگونه از پذیرش همسال و والدین اش مطلع خواهید شد؟ چگونه انتخاب تان را برای همسال منتخب شده و همسالان دیگر توضیح می‌دهید؟
تراپ و همکاران اش (۱۹۹۵) استدلال کردند که بازی نمایشی – اجتماعی میتواند از طریق آموزش پاسخ محوری تعلیم داده شود، که میتواند توسط یک معلم با یک والد اصلاح و سازگار شود تا آن را در کلاس یا در گروه بازی پیاده کند. مراحل پرورش بازی نمایشی – اجتماعی عبارتند از:
1. بزرگسال اسباب بازی به کودک میدهد که طبق علاقه اش انتخاب میکند.
2. بزرگسال منتظر می‌ماند و به نوبت با اسباب بازی، بازی میکند و بازی نمایشی – اجتماعی مناسب را گسترش میدهد. تا زمانی که کودک واکنش نشان دهد این کار تکرار میشود.
3. بزرگسال باید پاسخهای درست را تقویت کند و سعی کند به درستی پاسخ دهد.
4. بزرگسال باید فعالانه کودک را تشویق کند تا به عنوان مدل نقشی عمل کند تا بازی نمایشی – اجتماعی مناسب را تقویت کند و طرح‌‌های نمایشی اجتماعی را توسعه دهد.
کودکان اوتیسمی که در برنامههای آموزشی پاسخ محوری شرکت میکنند قادر به مشارکت در سطوح بالای تعامل در بازیهای متنوع با اشیاء و در مکالمات بعد از پایان اقدام درمانی هستند، در حالی که مهارت شان به زمینه‌‌های مختلف، محرک‌ها و همسالان تعمیم داده میشود. تعاملاتی که جزء لاینفک آموزش پاسخ-محوری را شکل میدهند تعاملات والدین – کودک طبیعی تری را نشان می دهند و برای والدین لذت بخش تر است. تروپ و همکاران (۱۹۹۵) آموزش واکنش محوری را برای کمک به شرکایشان بکار بردند تا نقشهای اجتماعی و رویداد‌های اجتماعی را بهتر مفهوم سازی کنند آموزش پاسخ محوری روی افزایش انگیزه یادگیری تأکید دارد، به کودکان اوتیسمی امکان انتخاب میدهد، تلاش‌‌هایی که به درستی پاسخ داده اند را تقویت میکند، از مدل‌های نقشی کافی استفاده میکند و نتایج طبیعی تر را پیشنهاد میکند.
تغییرات مثبت در بازی مهارتهای اجتماعی و زبانی گزارش شده است. در حالی که تعمیم پذیری محدودی به افراد دیگر و محیط‌های دیگر دارد. این بهبود میتواند تا حدودی به علت حساسیت به محیط با نیازهای کودکان باشد و زیاد به افزایش رفتارهای مثبت مربوط نیست. همچنین باید در نظر گرفته شود که خیلی از کودکان اوتیسمی به تغییر واکنش نشان میدهند و دخالت شخص سوم که بازی شان را قطع خواهد کرد و سعی در اصلاح آن دارد را نمی‌پسندند.
مزایای آموزش پاسخ محور (PRT) برای یادگیری مؤثر
آموزش پاسخ محور یا PRT (Response-Based Training) یک روش نوین یادگیری است که بر اساس تعامل مستقیم و بازخورد فوری طراحی شده است. این متد آموزشی به جای روشهای سنتی سخنرانی و حفظ‌کردن، بر مشارکت فعال یادگیرنده تأکید دارد و به همین دلیل، امروزه در سیستم‌های آموزشی پیشرفته و حتی آموزش آنلاین به‌طور گسترده استفاده میشود. اما چرا PRT برای یادگیری مؤثرتر است؟ در این مقاله، به مزایای کلیدی آموزش پاسخ محور می‌پردازیم.
1. افزایش تعامل و مشارکت فعال یادگیرنده
برخلاف روشهای سنتی که در آن یادگیرنده منفعل است، PRT با طرح سؤالات، چالش‌ها و تمرین‌های تعاملی، ذهن فرد را درگیر میکند. این تعامل باعث میشود مطالب بهتر در حافظه بلندمدت ثبت شود و یادگیری عمیق‌تر صورت گیرد.
2. بازخورد فوری و اصلاح خطاها در لحظه
یکی از مهمترین مزایای آموزش پاسخ محور، ارائه بازخورد سریع است. وقتی یادگیرنده پاسخ میدهد، بلافاصله تحلیل میشود و اگر خطایی وجود داشته باشد، اصلاح میشود. این ویژگی در یادگیری زبان، مهارتهای فنی و حتی آموزش‌های سازمانی بسیار مؤثر است.
3. شخصی‌سازی آموزش بر اساس نیاز فرد
PRT با استفاده از هوش مصنوعی و سیستم‌های تطبیقی، محتوا را بر اساس سطح و سرعت یادگیری هر فرد تنظیم میکند. این یعنی اگر در مبحثی ضعف داشته باشید، سیستم تمرین‌های بیشتری برای شما در نظر میگیرد و از اتلاف وقت جلوگیری میکند.
4. تقویت حافظه بلندمدت با تکرار فضایی
تحقیقات نشان دادهاند که یادگیری مبتنی بر پاسخ، به‌ویژه با تکنیک‌هایی مانند تکرار فاصله‌دار (Spaced Repetition)، به تثبیت بهتر اطلاعات در حافظه کمک میکند. این روش در آموزش زبان، پزشکی و مهندسی بسیار کاربردی است.
5. کاهش خستگی و افزایش انگیزه یادگیری
از آنجا که PRT یادگیری را به صورت گام‌به‌گام و تعاملی پیش میبرد، از یکنواختی و خستگی جلوگیری میکند. همچنین، سیستم‌های پاداش‌محور در برخی پلتفرم‌های PRT، انگیزه یادگیرنده را افزایش میدهند.
سوالات متداول:
1-تفاوت اصلی PRT با آموزش سنتی چیست؟
در آموزش سنتی، معلم محور اصلی است و یادگیرنده منفعلانه مطالب را دریافت میکند. اما در PRT، یادگیرنده با تعامل مستقیم، آزمون‌های کوتاه و اصلاح خطاها در لحظه، یادگیری عمیق‌تری تجربه می‌کن
2-مزیت اصلی PRT نسبت به دیگر روش‌ها چیست؟
بزرگترین مزیت PRT، بازخورد فوری است که به یادگیرنده کمک میکند اشتباهاتش را بلافاصله اصلاح کند. همچنین، این روش حافظه بلندمدت را تقویت میکند.
اختلال عاطفی نوعی بیماری است که، در طول یک دورهی طولانی، با یک یا چند ویژگی نظیر ناتوانی در ایجاد ارتباط، افسردگی، رفتارهای نامناسب و… ظاهر میشود. این اختلال موجب اضطراب، گوشه گیری و بدخلقی کودکان می گردد. گفتاردرمانی اختلالات زبان در کودکان اضطابی با چالش های مختلفی روبرو می باشند. از این رو یک گفتاردرمان کودکان اضطابی باید آموزش های لازم را در زمینه رفتاردرمانی کودکان دیده باشد تا بتواند بهترین نتیجه درمانی را برای کودک رقم بزند. مرکز گفتاردرمانی کودکان دکتر صابر با استفاده از گفتاردرمانان مجرب در حیطه گفتاردرمانی کودکان به صورت تخصصی فعالیت می نماید. خدمات گفتاردرمانی در منزل از دیگر امکانات این مرکز در حیطه گفتاردرمانی کودکان است که موجب تسهیل روند درمان ارتباط زودهنگام کودک با درمانگران می شود.
اختلال عاطفی
اختلال عاطفی نوعی بیماری است که، در طول یک دورهی طولانی، با یک یا چند ویژگی زیر ظاهر میشود، و آن چنان چشمگیر است که عملکرد آموزشی کودک را به طور نامطلوبی تحت تاثیر قرار میدهد:
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
1) ناتوانی در یادگیری، که نمیتوان این ناتوانی را به عوامل ذهنی، حسّی، و یا جسمی نسبت داد.
2) ناتوانی در ایجاد و یا حفظ و تداوم روابط بین فردی رضایتبخش با همسن و سالان و آموزگاران.
3) انواع مختلف رفتارها و احساسات نادرست در شرایط طبیعی زندگی.
4) نوعی خُلق و خوی دلواپسی، و یا افسردگی معمولاً فراگیر.
5) تمایل به بروز علایم جسمی یا ترس در ارتباط با مسایل شخصی و یا مسایل مدرسه.
اصطلاح اختلال عاطفی، اسکیزوفرنیا را هم شامل میشود. این اصطلاح درباره ی کودکان ناسازگار به کار گرفته نمیشود، مگر این که مشخص شود که به اختلال عاطفی مبتلا هستند (دفتر ثبت فدرال، مأخذ آنلاین).
ویژگیهای اختلال عاطفی باید در سه جنبه ی کلی مورد ارزیابی قرار گیرد: تداوم (دیرش)، تعداد دفعات، و شدت وقوع ویژگیهای خاص این ناتوانی.
ویژگیهای تداوم اختلال عاطفی
1) مدت زمان تداوم رفتار متغیر است.
2) متخصصان بر این باورند که، مدت زمان تداوم رفتار در ارتباط با شرایط میتواند ناپایدار باشد، مثلاً بیماری و یا مرگ یکی از اعضای خانواده.
ویژگیهای تعداد دفعات اختلال عاطفی
1) تعداد دفعات وقوع رفتار متغیر است.
2) متخصصان بر این باورند که، تعداد دفعات وقوع رفتار در ارتباط با شرایط میتواند ناپایدار باشد. مثلاً: جدایی و یا طلاق پدر و مادر از یکدیگر.
ویژگیهای شدت اختلال عاطفی
1) شدت اختلال رفتار متغیر است.
2) متخصصان بر این باورند که، شدت اختلال رفتار در ارتباط با شرایط میتواند ناپایدار باشد، مثلاً: نداشتن مسکن، و یا تعداد دفعات نَقلِ مکان خانواده.
هنگامی که تداوم، تعداد دفعات، و شدت اختلال، موضوع مورد بحثی باشد، طبق تشخیص متخصصان مربوطه، پیش از تکمیل دقیق شیوههای روند درمان، میتوان دانشآموز را تحت خدمات حمایتی خاص (بحران) قرار داد.
نتیجه گیری برای گفتاردرمانی کودکان مضطرب
کودک مبتلا به اختلال عاطفی، با کودکان مبتلا به سایر ناتوانیها، یعنی کودکانی که احتمالاً ادا درمیآورند، باعث ناآرامی در کلاس به ویژه در برنامه های آموزش عمومی میشوند، تفاوت دارد (اسمیت و همکاران 1998).
برای اینکه گفتاردرمانها بتوانند برنامه ی درمان گفتار و زبان کودک مبتلا به اختلال عاطفی را به طور موفقیت آمیزی اجرا کنند، باید در رفتار درمانی مهارت داشته باشند. قوانین نظم و ترتیب و رفتار در جلسه ی درمانی، هم برای برنامه های عمومی، و هم برای برنامه های اختصاصی سودمندند. هدف نهایی برای گفتاردرمانی کودکان اضطرابی این است که، با پیش بردن رفتار درمانی، درمان را پشتیبانی نماید. بخشی از ملاحظات برای ایجاد و تداوم رفتار مناسب، توسط زابِل و زابِل بررسی شده است. آنها اهمیت محیط فیزیکی را در ایجاد نظم و ترتیب شرح دادهاند. به عنوان مثال، این پژوهشگران بیان داشته اند که، توجه به چیدمان مناسب صندلی ها، یکی از روشهای سودمند برای ایجاد رفتار مناسب است. به علاوه گزارش شده است که، برنامه های پیشگیری کننده دربارهی بالا بودن انتظارات قوانین، تقویت کننده های مثبت، و نظم و ترتیب در برنامه، برای ایجاد و حفظ رفتار مناسب در کلاس مهم میباشند. گفتاردرمانها را تشویق میکنیم تا به منظور کمک به ایجاد و حفظ رفتارهای مناسب در کودکان مبتلا به اختلال عاطفی، به کارگیری قواعد کلاس درس، چیدمانهای مناسب محیط فیزیکی، و راهکارهای بازدارندهی رفتار را با یکدیگر ادغام نمایند. البته، گفتاردرمانی باید با آموزگار کلاس درس همکاری کند تا به منظور کمک به برنامه های رفتار درمانی کاربردی برای کودکی که در برنامه ی کلاس درس شرکت میکند، و همچنین برای کودکی که در برنامهی درمان گفتار و زبان شرکت مینماید، به ثبات دست یابند و مورد حمایت قرار گیرند.
گفتاردرمانی کودکان مضطرب در مدرسه
به عنوان یک گفتاردرمانگر که سالها با کودکان مضطرب کار کرده‌ام، می‌دانم که مدرسه میتواند همزمان هم چالش‌برانگیزترین و هم transformativeترین محیط برای این عزیزان باشد. اضطراب در کودکان مضطرب اغلب خود را در قالب اجتناب از صحبت کردن، لکنت هیجانی، یا حتی سکوت انتخابی نشان میدهد. اینجا دقیقاً همان جایی است که همکاری مثلثی بین گفتاردرمانگر، معلمان و والدین نه یک انتخاب، بلکه یک ضرورت مطلق است.
چرا مدرسه چنین نقشی حیاتی دارد؟
کودک مضطرب در کلاس درس با سه چالش روبروست:
۱. اضطراب عملکردی: ترس از قضاوت شدن هنگام خواندن یا پاسخ‌دهی
۲. اضطراب اجتماعی: فشار همسالان و محیط گروهی
۳. بار حسی: سروصدای محیط، نورها و شلوغی که پردازش گفتار را دشوار میکند.
راهکارهای عملی برای ایجاد محیط حمایت‌گر:
الف) نقش معلمان (پیش‌نیازهای کلیدی):
ایجاد “قوانین گوش دادن” در کلاس: مثلاً “وقتی کسی حرف می‌زند، چشم‌هایمان به اوست”
استفاده از سیستم همراهی (Buddy System): معرفی دوست حمایت‌گری که کودک در فعالیتهای گروهی کنار او باشد
دادن انتخاب زمان پاسخگویی: “دوست داری الان جواب بدی یا بعد از زنگ تفریح؟”
ب) مداخلات گفتاردرمانی در مدرسه:
اجرای جلسات کوتاه ۱۵ دقیقه‌ای در محیط آشنا (کتابخانه یا اتاق مشاوره) به جای کلینیک
آموزش تکنیک‌های تنفسی دیافراگمی همراه با حرکات فیزیکی (مثل فشردن توپ استرس هنگام بازدم)
استفاده از ابزارهای ارتباطی جایگزین (AAC) موقت مانند کارت‌های تصویری تا زمان کاهش اضطراب
پ) نقش والدین (پل ارتباطی خانه و مدرسه):
ساخت “کتابچه گفتگو” با عکس محیط مدرسه: پیشبینی موقعیت‌های گفتاری (پرسش از معلم، بازی با همکلاسی)
تمرین بازیهای نقش‌آفرینی در خانه: ایفای نقش معلم یا همکلاسی در شرایط کم‌استرس
استفاده از زبان توصیفی غیرمستقیم: به جای “امروز بلندخوانی کردی؟” بگویید: “امروز کتاب قشنگی درباره فضا دیدم!”
سوالات متداول:
1-چگونه تماشای بیش‌ازحد صفحه‌نمایش (Screen Time) میتواند اضطراب گفتاری کودکان را تشدید کند؟
نور آبی صفحات دیجیتال با اختلال در ترشح ملاتونین، کیفیت خواب را کاهش میدهد که خود محرک افزایش اضطراب است. از سوی دیگر، محتوای سریع و هیجان‌انگیز رسانه‌ها، “تحمل انتظار” را در مکالمات روزمره پایین آورده و باعث میشود کودک در گفت‌وگوهای واقعی با قطع کلام دیگران یا فرار از موقعیت‌های چالش‌برانگیز واکنش نشان دهد. گفتاردرمانگران توصیه میکنند حداکثر ۱ ساعت استفاده کنترل‌شده از صفحه‌نمایش با فاصله ۲ ساعته قبل از خواب همراه با جایگزینی بازیهای فیزیکی تعاملی صورت پذیرد.
2-کودکم هنگام اضطراب نوک زبانش میگیرد! آیا این طبیعی است؟
نه، این حالت (tongue thrust) اغلب نشان‌دهنده اضطراب زیاد است که گفتاردرمانگر با تمرینات ساده‌ای مثل “بازی لیوان پر بادکنک” آن را درمان میکند.
لکنت زبان یک اختلال ارثی یا مادرزادی است که ابتدا زمانی ظاهر میشود که کودک در حال یاد گرفتن همگاهنگی‌های پیچیده و سریع تولید گفتار و زبان است. کودکانی که بهبودی نمی‌یابند اما در لکنت باثبات میشوند همان‌هایی است که ممکن است نقض‌های زیادتری در شبکه‌های عصبی مغزشان داشته باشند. دکتر لکنتبا بررسی رشد زبان و گفتار کودک و بررسی علل لکنت زباندر کودکان به صورت تخصصی بر رویگفتاردرمانی لکنتفعالیت می نماید. متخصصین گفتاردرمانی لکنت زبان در مرکز دکتر صابر با استفاده از تکنیک های مختلف درمانی و تجهیزات پیشرفته مرکز و ارائه تمرین برای لکنت زبان کودکان به درمان این اختلال در کودکان می پردازند.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
لکنت زبان در کودکان
تحقیقات جدید گفتاردرمانی برروی لکنت سفری طولانی و پیچیده را از آزمایشگاه تراویس در آیووا درسال 1924، پشت سر گذاشته‌اند. هنوز در بسیاری از مسیرها همان یافته‌های اولیه کاملاً بی‌ربط نیستند. فرضیه تراویس که لکنت را به عنوان مشکلی در هماهنگ کردن دو سمت مغز برای گفتار در نظر گرفت، دوباره به صورت دیدگاهی پدیدار شده است، که لکنت را به عنوان مشکلی در هماهنگی شبکه‌های چندگانه مغزی برای گفتار با شبکه‌هایی که برای زبان، شناخت و احساس هستند در نظر میگیرد. این فعالیت عجیب در تمامی گویندگان از کار میافتد، زمانی که منابع مورد نیاز برای پردازش زبان، شناخت یا احساس به طور آنی ظرفیت‌های موجود سیستم عصبی مرکزی را تخلیه میکنند و ظرفیت بسیار اندکی را برای پیچیدگی‌های تولید سریع و ملایم گفتار باقی می‌گذارند، و نتیجه آن ناروانی طبیعت است. به نظر می‌آید افرادی که لکنت میکنند در اختصاص دادن منابع به تولید گفتار در شرایطی که نیاز زیادی داشته باشند، مشکل دارند. آنها یک سیستم تولید و گفتار حساس‌تر (آسیب‌پذیرتر) را به ارث برده یا اکتساب کرده‌اند- فردی که در حالتهای گوناگون بسیاری برای پرداختن به حالت هنجار سریع و ملایم گفتار کم توان است، احتمالا به دلیل این است که مسیر‌های عصبی استفاده شده در تولید گفتار کارایی که می‌بایست داشته باشند را ندارند.
ممکن است این سیستم تولید گفتار حساس (آسیب‌پذیرتر) در کودکانی به طور طبیعی از لکنت بهبود می‌یابند خودش بهبود یابد و نسبت به اختلال مقاوم‌تر شود. به دلیل ویژگی انعطاف‌پذیری عصبی بسیار زیاد در کودکان، مغز برخی از این کودکان به طور خود انگیخته مسیر‌های جدید و کارآمدتری‌تر را برای گفتار ایجاد میکند و کاملاً روان میشوند. ممکن است سایرین بهبود یابند به این دلیل که آنها یاد بگیرند تا با آرام‌تر صبحت کردن جبران کنند یا روشهای دیگری را برای هدایت کردن منابع به منظور مقاومت در برابر اختلال می‌یابند. به نظر می‌آید کودکانی که بهبودی نمی‌یابند وارد یک چرخه واکنش‌دهی به ناروانی‌هایشان با استفاده از فشار دادن عضلات، تلاش کردن برای رهایی، و حتی اجتناب کردن از کلمات و موقعیت‌های سخت شده‌اند. این واکنش‌ها که شدیداً یاد گرفته میشوند- تحت تأثیر شخصیت فرد و مردمی که در اطرافش هستند، قرار میگیرند و تبدیل به بخشی از الگوهای لکنت فرد میشوند و بر روشی که او در مورد صبحت کردن فکر و احساس میکند، تأثیر می‌گذارند
نکاتی درباره لکنت زبان
لکنت در همه فرهنگ ظاهر میشود و حداقل 40 قرن است که برای بشر یک مشکل به حساب می‌آید.
لکنت به وسیله یک سری اختلالات پر بسامد یا شدید مشخص میشود که جریان رو به جلو گفتار را به تأخیر می‌اندازند.
لکنت در کودکی آغاز میشود و معمولاً با رشد کودک به بزرگسالی شدیدتر میشود مگر اینکه او با یا بدون درمان رسمی بهبود یابد.
رفتارهای اصلی لکنت تکرارها، کشیده‌گویی‌ها و قفلها هستند. رفتارهای ثانویه نتیجه تلاش‌‌ها برای رهایی و اجتناب از رفتارهای اصلی هستند و شامل رفتارهای همراه فیزیکی لکنت، مانند پلک زدن یا رفتار همراه کلامی مانند، جانشینی‌های کلمه هستند.
احساسات و نگرش‌ها نیز می‌توانند اجزای مهمی از لکنت باشند که واکنشهای احساسی فرد لکنتی را نسبت به تجزیه ناتوانی برای روان صبحت کردن و نسبت به پاسخهای شنوندگان به لکنتش، بازتاب میکنند. احساسات واکنشهای عاطفی سریعی هستند و شامل ترس، خجالت کشیدن، و شرمندگی هستند. نگرش‌ها به آرامی از تجربیات منفی تکراری مرتبط با لکنت، نمایان میشوند. برای مثال باور فرد لکنتی است که شنوندگان هنگامی که لکنت او را می‌شنوند، فکر میکنند که او احمق است.
لکنت بین 18 ماهگی و بلوغ آغاز میشود اما اغلب بین 2 و 5 سالگی، با یک اوج دقیقاً پس از 3 سالگی آغاز میشود ممکن است اولین ظهور آن افزایش تدریجی در تکرارهای ساده کلمات و صداها باشد یا شروع ناگهانی تکرارهای چندگانه که گاهی اوقات با کشیده‌گویی‌ها و قفلها نیز همراه است.
شیوع لکنت حدود 1 درصد است. بروز آن حدود 5 درصد است. میزان بهبودی بدون درمان حرفهای حدود 75 درصد کودکانی است که سابقه لکنت داشته‌اند. نسبت مرد به زن در کودکان مدرسه‌رو و بزرگسالان حدود 3:1 است امام ممکن است در کودکان بسیار خردسال که شروع به لکنت کرده‌اند کم‌تر، نزدیک به 1:1 باشد. بیشتر دختر‌ها در اوایل کودکی بهیود می‌یابند که نسبت مردان دارای اختلال پیش از سنین پیش دبستانی را افزایش میدهد.
بیشتر افرادی که لکنت میکنند می‌توانند کلماتی را که در یک متن بر روی آنها لکنت خواهند کردن پیش از خواندن با صدای بلند، پیشبینی کنند (انتظار)، و اغلب تمایل دارند بر روی بسیاری از کلمات یکسان در هر بار خواندن یک متن تکراری، لکنت کنند (ثبات) بسیاری از لکنتی‌ها زمانی که یک متن را چندین مرتبه می‌خوانند، بسامد لکنتشان کاهش می‌یابد (تطابق).
لکنت در بافت‌های دستوری مشخص با بسامد بیشتری رخ میدهد. ماهیت این بافت‌های دستوری تا حدودی در بزرگسالان و کودکان متفاوت است.
شرایط مختلف بسامد لکنت را کاهش میدهند. اثرات آنها ممکن است قابل نسبت دادن به تغییرات در الگوهای گفتاری، کاهش در فشار‌های ارتباطی، یا هر دو باشند. تحقیق بر روی این شرایط ایجادکننده روانی نشان میدهد که ممکن است لکنت به وسیله شرایطی کاهش یابد که تقاضا برای کنترل حرکتی گفتار و عملکردهای شکل‌گیری زبان را کاهش میدهند.
سؤالات مورد بررسی در ارائه تمرین برای لکنت زبان
1- چه چیزی ممکن است برخی رفتارهای اصلی کودکان را از تکرارها به کشیده‌گویی‌ها به قفلها تغییر دهد؟
2- تفاوت رفتارهای اصلی و ثانویه در لکنت چیست؟
3- زمانی که لکنت تعریف میشود، از چه نوع تردید‌های دیگری می‌بایست تمایزگذاری شود؟
4- برخی از احساسات و نگرش‌هایی ممکن است افراد دارای لکنت داشته باشند چیست و منشأ آنها چیست؟ آیا غیر لکنتی‌ها هرگز چنین احساساتی داشته‌اند؟
5- محدوده سنی برای شروع لکنت چند است (کم‌ترین و بیشترین سنی که شروع به طور معمول در آن گزارش میشود)؟ چرا ممکن است لکنت در آن سن اتفاق بیافتد؟
6- چه تفاوتی بین «بروز» و «شیوع» وجود دارد؟
7- محققان هنگام تلاش برای تعیین تعداد لکن‌هایی که بدون درمان بهبودی یافته‌اند، با چه مشکلاتی مواجه شدند؟
8- چرا ممکن است نسبت لکنتهای مرد به زن با سن تغییر کند؟
9- به چه روش‌هایی لکنت قابل پیشبینی است؟ به چه روش‌هایی تغییر می‌یابد؟
10- چرا پاسخ به این سؤال دشوار است، «دلیل لکنت چیست؟»
سوالات متداول:
1-آیا تمرینات ریتمیک مانند شعرخوانی مؤثرند؟
بله، استفاده از الگوهای ریتمیک (مثل شعر، ترانه یا تکیه‌کلام‌های موزون) به دلیل ایجاد ساختار قابل پیشبینی در گفتار، میتواند لکنت را کاهش دهد.
2-بهترین تمرین‌های تنفسی برای کاهش لکنت زبان چیست؟
تمرین تنفس دیافراگمی (شکمی) بسیار مؤثر است. در این روش، هنگام دم عمیق از طریق بینی، شکم باید به جای قفسه سینه بالا بیاید. سپس بازدم آرام و کنترل‌شده از طریق دهان انجام میشود. این تمرین به کاهش تنش عضلانی و بهبود روانی گفتار کمک میکند.
شنوایی یکی از حواس پنج گانه است. شنوایی به ما توانایی شنیدن صداهای اطراف مانند صدای مردم، پرندگان، ماشین ها را می دهد. در مواردی که کودک با آسیب شنوایی روبه رو شود نیاز به خدمات گفتاردرمانی کودکان در آسیب شنوایی است. گفتاردرمان با سنجش مهارت های گفتاری کودک موجب بهبود و پیشرفت گفتار و درک کلامی در کودکان می گردد. آسیب دیدگی شنوایی، نوعی ضعف در شنوایی است که ممکن است همیشگی باشد و یا نوسان داشته باشد. این اختلال به طور نامطلوبی روی عملکرد آموزشی کودک تأثیر میگذارد، ولی این اختلال به معنی ناشنوایی نیست. گفتاردرمانی آسیب شنوایی بر روی مهارت های گفتار کودکان با اختلال شنوایی فعالیت می نماید. مرکز گفتاردرمانی کودکان و کاردرمانی دکتر صابر در حیطه اختلالات گفتار و زبان با استفاده از ابزارهای تخصصی مانند اتاق مهارت های شنیداری در بهبود مهارت های گفتاری کودکان کم شنوا و آسیب شنوایی فعالیت می نماید. گفتاردرمانی در منزل از دیگر خدمات موثر این مرکز می باشد.
تعریف ( IDEA ) از آسیب شنوایی:
آسیب شنوایی ( Hearing Impairment ): آسیبی در شنوایی که پایدار بودن یا نوسان آن باعث تاثیر بر عملکردهای تحصیلی کودک شود.
ناشنوایی: آسیب شدید در شنوایی است که کودک در فرآیند اطلاعات زبانی هنگام شنیدن با مشکل مواجه میشود و این آسیب با یا بدون تقویت کننده تغییری نخواهد کرد.
زمانی که شنوایی کودکی از دست میرود نیاز به توجه فوری گفتاردرمانی کم شنوایی و ناشنوایی دارد زیرا در دوران کودکی مخصوصاً قبل از ۳ سالگی زبان و مهارت های ارتباطی بسیار سریع پیشرفت میکنند.درصورتی که شنوایی از دست رفته شناسایی نشود کودک در رشد زبان و مهارت های ارتباطی تاخیر خواهد داشت.اهمیت کشف و تأخیر زبانی باعث می شود که هر نوزادی قبل از ترخیص از بیمارستان مورد معاینه قرار بگیرد. شناسایی به هنگام مشکل شنوایی در بدو تولد به این معنی است که درمان به هنگام می تواند سریع آغاز شود و به رشد مهارت های ارتباطی و زبانی کودک که در سرتاسر زندگی به آنها نیاز دارد کمک کند.
از ویژگی آسیب دیدگی شنوایی، فقدان قابل توجه شنوایی یا ناشنوایی است (بر اساس مؤسسه‌ی استاندارد‌های ملی آمریکا، معمولاً میانگین صدای خالص، بدون استفاده از تقویت‌کننده، 30 تا 65 دسی بل است)، آنچنانکه روی توانایی برقراری ارتباط فرد مبتلا به طور نامطلوبی تأثیر میگذارد. با این همه، دانشآموز مبتلا به آسیب دیدگی شنوایی، برای برقراری ارتباط، به حس شنوایی به عنوان مهمترین حس دریافت‌کننده محرک وابسته است. چنین دانش‌آموزی ممکن است به حمایت آموزشی و یا سازوکار‌های محیطی نیاز داشته باشد (تر جیحاً در محل مناسبی در کلاس درس بنشیند، وسایل کمک دیداری داشته باشد، و غیره) اسمیت و همکاران، چند ویژگی خاص کودکان مبتلا به آسیب دیدگی شنوایی را در جنبه‌های روانی، ارتباطی، اجتماعی- عاطفی، و آموزشی، یادآوری کرده‌اند. این ویژگی‌ها عباراتند از:
1) توانایی‌های ذهنی آنها همانند توانایی‌های ذهنی همسن و سالای دارای شنوایی طبیعی است.
2) در مورد برخی از مفهوم‌سازی‌ها با مشکل روبه‌رو میشوند.
3) ضعف در گفتار (نامفهوم بودن گفتار).
4) مشکلات احتمالی در کیفیت صدا.
5) پایین بودن بلوغ اجتماعی
6) ممکن است در استفاده از وسایل کمکی (شنیداری و یا دیداری) خشمگین شوند.
7) ممکن است بیش از اندازه یه آموزگار وابسته شوند.
8) در هجی کردن، مشکلاتی دارند
انواع آسیب شنوایی
طبقه بندی بر اساس میزان آسیب شنوایی و از طریق حساسیت شخص به بلندی ( شدت صوت با واحد دسی بل) و بسامد ( زیر و بمی صوت با واحد هرتز) انواع خفیف، ملایم، متوسط، شدید، عمیق و ناشنوا تقسیم میشود. آسیب شنوایی ممکن است در یک و یا هر دو تا گوش بروز کند.
در گفتاردرمانی ناشنوایان چهار نوع آسیب شنوایی وجود دارد:
انتقالی: این نوع آسیب شنوایی توسط انسداد یا بیماری در گوش بیرونی یا میانی ( مسیر رسیدن صدا به کوه داخلی) ایجاد میشود. برای جبران شنوایی می توانند از سمعک استفاده کنند و یا می‌توانند از دارو یا جراحی استفاده کنند.
حسی- عصبی: این نوع آسیب شنوایی ناشی از آسیب به سلول‌های حسی شنوایی داخل گوش داخلی و یا عصب شنوایی (عصب شماره ۸) است. ممکن است شدت آسیب از متوسط تا عمیق باشد.یک شخص با این نوع آسیب شنوایی حتی با استفاده از تقویت کننده برای تقویت صدا ها ممکن است صداها را به صورت آشفته دریافت کند پس از استفاده از سمعک غیر ممکن می شود.
آمیخته: ترکیبی است از دو نوع آسیب شنوایی انتقالی و حسی- عصبی که در گوش خارجی و میانی و داخلی رخ می دهد.
مرکزی: آسیب در عصبی که به مغز می رود یا سیستم عصبی مرکزی( مغز) رخ می دهد.
علائم آسیب شنوایی یا ناشنوایی
کودک به محرکات صوتی و یا صدا زدن اسمش پاسخ نمی دهد.
هنگام درخواست تکرار چیزی که به کودک گفته می شود پاسخ نمی دهد.
در رشد گفتار تاخیر دارد.
بالا بردن صدای تلویزیون و وسایل دیگر
علت های آسیب شنوایی و ناشنوایی
اکتسابی( بعد از سن زبان آموزی):
در معرض صدای بلند قرار گرفته
فشار مایع پست پرده گوش ( عفونت گوش میانی)
بیماری های دوران کودکی مانند یرقان، سرخک، آبله مرغان
ضربه مغزی
مادرزادی(قبل از سن زبان آموزی):
تاریخچه خانوادگی آسیب شنوایی یا ناشنوایی
عفونت های هنگام بارداری( مانند سرخجه)
شکایت های دوران بارداری ( مانند عامل خون، دیابت مادرزادی، مسمومیت و …)
آسیب شنوایی یا ناشنوایی ممکن است ناشی از سندروم های داون،آشر،تریچر کولین، کروزن و آلپورت باشد.
گفتاردرمانی آسیب شنوایی
آسیب دیدگی شنوایی، هر چند خفیف هم که باشد، تا اندازه‌ی زیادی روی توانایی‌های زبانی تأثیر میگذارد. گفتاردرمانها را تشویق میکنیم تا هنگام کار کردن با کودکان دچار آسیب دیدگی شنوایی، رهنمودهای انجمن شنوایی، گفتار، و زبان آمریکا (ASHA) را دربارهی نقشهای آسیب‌شناسان گفتار و زبان و آموزگاران افراد دچار ناشنوایی و سخت شنوا، در بسط و گسترش توانایی زبانی و برقراری ارتباط را مطالعه کنند. بعلاوه، اسمیت و همکاران، راهکارهای کاربردی گوناگونی را جهت کمک به کودکان دچار آسیب‌دیدگی شنوایی پیشنهاد نموده‌اند:
1) اطمینان حاصل نمایید که برای لب‌خوانی و یا درک گفتار دیگران، نور کافی در محیط وجود داشته باشد.
2) اطمینان حاصل نمایید که دانش‌آموزان به شما توجه میکنند.
3) دستورات باید واضح و کوتاه باشند.
4) در خلال تعاملات ارتباطی با دانش‌آموزان، چهره‌ی آموزگار باید قابل دید باشد.
5) در موقع صحبت کردن، از حرکات سر و دست و تحرک چهره استفاده شود.
6) چنانچه دانشآموز، راهنما (مترجم) داشته باشد، ارتباط چشمی با دانشآموز را حفظ نماید، و نه با راهنما
7) گفته‌های دیگران را برای دانش آموز مبتلا به آسیب دیدگی شنوایی تکرار نمایید.
نمونه ای از مداخلات گفتاردرمانی در کودکان کم شنوا:
مداخله اولیه: بعد از شناسایی باید برای انجام ارزیابی‌های بیشتر و مداخلات درمانی به کلینیک های شنوایی و گفتار درمانی مراجعه کرد.
آموزش خاص و خدمات دیگر:برای دریافت خدمات آموزشی و توجه بیشتر به نیازهای کودک باید با سیستم آموزشی در ارتباط باشید.
نیازهای آموزشی:
آسیب شنوایی و ناشنوایی روی ظرفیت هوشی و توانایی یادگیری فرد تاثیر نمی‌گذارد اگرچه این کودکان برای ادامه تحصیل نیاز به خدمات آموزشی خاص دارند. موارد زیر مثالی از این سرویس هاست:
تمرین گفتار،زبان و شنوایی تحت نظر متخصص
سیستم تقویت کننده صدا
استفاده از یک مترجم برای کسانی که از زبان اشاره استفاده می کنند.
نشستن در جای مناسب کلاس برای تسهیل در لب خوانی
زیرنویس فیلم ها
کسی برای دانش آموز با آسیب شنوایی یادداشت برداری کند
دستورالعمل ها گفتاردرمانی و مشاوره هایی برای معلم و همکلاسی ها
یادگیری واژگان، دستور زبان، ترتیب کلمات در جمله، بیان اصطلاحات و ضرب المثل ها و دیگر جنبه های ارتباط کلامی برای کودکان با آسیب شنوایی و ناشنوایی به نسبت کودکان عادی دشوارتر است. استفاده زودهنگام، مداوم و هوشیارانه از وسایل ارتباطی (مانند زبان اشاره، هجی کردن انگشتی،گفتار سرنخی)، تقویت کننده (سمعک) و یا تمرین دهانی یا شنیداری میتواند در کاهش تاخیر زبانی تاثیر گذار باشد.
تقریبا سنین ۶ تا ۷ سال وارد مدرسه میشوند و در آنجا مهارتهای ارتباطی و زبانی کودکان با مشکلات شنوایی باید تحت آموزش ویژه قرار گیرد. برای تدوین یک برنامه آموزشی انفرادی که شامل نیازهای ویژه کودک و خدمات و حمایت هایی برای برطرف کردن نیازها است،والدین باید با مدرسه همکاری کنند. معلمان و شنوایی سنج ها برای حداکثر استفاده کودک از باقیمانده شنوایش باید با همدیگر همکاری کنند.
مرکز درمان لکنت زبان دکتر صابر در زمینه تشخیص لکنت و روش های اصلاح آن فعالیت می نماید. دکتر لکنت زبان در حیطه تشخیص علل لکنت و شدت لکنت زبان کودک را مورد ارزیابی قرار می دهد. لکنت زبان متوسط شامل توقف ها و تکرارهای مکرر در گفتار می باشد. گفتاردرمانی لکنت با تشخیص شدت لکنت و استفاده از تکنیک های مختلف درمانی در کنار خدمات گفتاردرمانی لکنت زبان به بهبود مهارت های گفتار کودکان کمک می کند. در این مطلب به توضیح یک نمونه از کودکان با لکنت زبان پرداخته می شود.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
لکنت زبان متوسط چیست؟
لکنت زبان متوسط، مرحله‌های از اختلال گفتار است که در آن فرد در تولید روان کلمات با تکرارِ آواها (مثل «م-م-مدرسه»)، کشیدن صداها (مثل «ســـلام»)، یا قفل شدن روی کلمات به صورت مکرر مواجه میشود. این سطح از لکنت، نه آنقدر خفیف است که نادیده گرفته شود، نه آنقدر شدید که زندگی روزمره را مختل کند. برای تشخیص دقیق، باید به فراوانی و شدت علائم لکنت زبان توجه کرد: در لکنت متوسط، وقفه های گفتاری حدود ۵ تا ۱۰ بار در هر ۱۰۰ کلمه رخ میدهد و اغلب با نشانه‌های فیزیکی مانند تنش عضلات صورت یا لرزش فک همراه است.
برخلاف لکنت خفیف که معمولاً در موقعیت‌های استرس‌زا ظاهر میشود، لکنت متوسط در مکالمات عادیِ روزمره هم دیده میشود. از سوی دیگر، در لکنت شدید، فرد حتی ممکن است از ترس قضاوت دیگران، به کلی از صحبت کردن اجتناب کند. تحقیقات انجمن گفتاردرمانی آمریکا (ASHA) نشان میدهد حدود ۳۰٪ از مبتلایان به لکنت متوسط، بدون مداخله ای به موقع، به سطوح شدیدتر پیشرفت میکنند. علت اصلی این اختلال ترکیبی از عوامل ژنتیکی (مانند سابقهی خانوادگی)، عصبی (تفاوت در عملکرد مغز)، و روانشناختی (اضطراب اجتماعی) است.
نکته‌ای کلیدی اینجاست که لکنت متوسط قابل مدیریت است. تمرینات تنفسی دیافراگمی، تکنیک «گفتار آهسته»، و استفاده از مترونومهای گفتاری، از روشهای مؤثری هستند که توسط متخصصان توصیه میشوند. اما تشخیص زودهنگام مهمترین قدم است: اگر مکثهای گفتاری بیش از ۶ ماه ادامه یابد یا باعث انزوای اجتماعی شود، مراجعه به گفتاردرمانگر ضروری است.
یک کودک مدرسه رو : لکنت متوسط
دیوید دومین فرزند در خانواده سه فرزندی بدون تاریخچه اختلالات گفتار یا زبان بود. گفتارش تا 4سالگی زمانیکه شروع به نشان دادن تکرارهای شدید تمام کلمه و بخشی از کلمه کرد ، به طور طبیعی رشد میکرد. پس از چندین ماه، زمانیکه لکنت دیوید کاهش نیافت ، مادرش او را نزد پزشکش برد (اطفال) که به او اطمینان داده بود مشکل خود به خود حل خواهد شد.
زمانیکه دیوید حدودا 6ساله بود ، لکنتش به طور پیوسته بسیار شدیدتر رشد میکرد و او از صحبت کردن در بسیاری از موقعیت‌ها اجتناب میکرد. سپس مادرش تصمیم گرفت تا بایک آسیب شناس گفتار-زبان در یک کلینیک دانشگاهی مشاوره کند که دیوید را نیز ارزیابی کرد. در ارزیابی ، دیوید روی 8درصد از هجاهایی که میگفت لکنت میکرد. بیشتر لکنت‌ها قفلهای بسیار فشرده همراه با رفتار تلاش و تقلای آشکار بودند.
مثال هایی برای لکنت زبان متوسط
کودک درحال صحبت کردن با مادرش، روش صحبت کردن کودک با شک و تردید است ، همراه با توقفهای زیاد ، «اوم» ، شروع کردنهای اشتباه ، و تغییرات هدفمند. او چیزی شبیه «و بعد … مثه اینه که … و بعد …. بعد گذاشت… اوم همان ا- ندازه از… از… از… از….اوم… [سپس چندکلمه نامفهوم بعد از آنکه به نظر میرسد او از گفتن جمله تسلیم میشود و شروع به شمردن میکند].» میگوید. همانطور که میتوانید تصور کنید ، ارزیابی درصد هجاهایی که لکنت برروی آنها انجام شده است ، مشکل می باشد هنگامیکه کودک از گفتن کلماتی که انتظار دارد برروی آنها لکنت کند اجتناب میکند.
قفل برروی کلمه «هرکسی» را نشان میدهد ، برچندین کلمه مقدم شده که به نظر میرسد تلاش کودک برروی این کلمه را به تعویق می اندازد. او میگوید «وبعد…. آه… هرکسی میگیرد اوم… اوم چهار ، چهار …. و ، و…اوم…اوم این [کلمه نامفهوم].» آیا شما فکر میکنید او انتظار دارد که برروی «هرکسی» لکنت کند ؟ سرنخهایی که این موضوع را به شما میگویند کدامند ؟ دیوید هنگامیکه با این قفل درگیر میشود چه رفتارهایی را انجام میدهد ؟ دیوید قفل دیگری به همراه تعدادی رفتار اجتنابی قبل از آن و رفتار رهایی در حین لکنت ، انجام میدهد. او میگوید «او … [کلمه نامفهوم]… او به طور خودکار به خانه میرود چراکه …اوم … چراکه او – او از مسیر میانبر رفت و- و تمام راه خانه را رفت.»
آیا شما میتوانید رفتارهای رهایی و اجتنابی که دیوید دراین قطعه فیلم نشان میدهد را توصیف کنید؟
والدین چگونه به کودک مبتلا به لکنت متوسط کمک کنند؟
کمک به کودکی با لکنت متوسط، نیازمند ترکیبی از صبر، آگاهی، و حمایت هدفمند است. اولین قدم این است که والدین از تصحیح مدام گفتار کودک خودداری کنند. جملاتی مثل «آرام‌تر حرف بزن» یا «دوباره شروع کن» اضطراب کودک را افزایش میدهد. در عوض، با ایجاد فضایی آرام، به او نشان دهید که به محتوای صحبتهایش توجه میکنید، نه نحوه‌ی بیانش.
یک تکنیک طلایی، الگودهی گفتاری است: وقتی کودک در حال صحبت است، آرام و شمرده پاسخ دهید تا ناخودآگاه ریتم گفتار شما را تقلید کند. مثلاً اگر او میگوید «امروز م-م-مدرسه رفتم»، شما بگویید «آهان، امروز به مدرسه رفتی؟ خب برات کلی اتفاق جالب افتاده!». همچنین، زمانهایی برای گفتوگوی بدون استرس ایجاد کنید؛ مثلاً هنگام قصه‌خوانی قبل از خواب، از او بخواهید تصاویر کتاب را توصیف کند.
والدین باید مراقب عوامل تشدیدکننده باشند: کم‌خوابی، برنامههای شلوغ روزانه، یا فشار برای اجرای بی‌نقص در جمع، لکنت را بدتر میکنند. براساس مطالعات دانشگاه کلورادو، ۶۰٪ از کودکان مبتلا به لکنت متوسط، در محیط‌های بدون عجله و رقابت، بهبود محسوسی نشان میدهند.
در نهایت، اگر لکنت بیش از ۱۲ ماه ادامه داشت یا با علائمی مانند اخم کردن، لگد زدن به زمین، یا اجتناب از برقراری تماس چشمی همراه بود، حتماً از یک گفتاردرمانگر کودک کمک بگیرید. خوشبختانه، امروزه ابزارهایی مانند اپلیکیشن‌های بازی محور (مثل «Speech Blubs») هم به عنوان مکمل درمان استفاده میشوند. یادتان باشد: هدف حذف کامل لکنت
سوالات متداول:
1-لکنت زبان متوسط در نوجوانان چه تأثیری بر روابط اجتماعی دارد؟
نوجوانان مبتلا به لکنت زبان متوسط اغلب در ایجاد و حفظ روابط اجتماعی با چالش‌های جدی روبه‌رو میشوند. ترس از مسخره شدن توسط همسالان یا احساس شرم از لکنت، ممکن است باعث انزوا و کاهش مشارکت در فعالیتهای گروهی شود. این مسئله به ویژه در دوران بلوغ که حساسیت به قضاوت دیگران اوج میگیرد، تشدید میشود. راهکارهای مؤثر برای مقابله با این چالش شامل شرکت در گروه‌های حمایتی نوجوانان، آموزش مهارتهای ارتباط غیرکلامی (مانند زبان بدن و تماس چشمی) و استفاده از پلتفرم‌های آنلاین برای تعامل با همسالان هم‌تجربه است. والدین و مربیان باید فضایی امن برای بیان احساسات نوجوان فراهم کنند.
2-لکنت زبان متوسط چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص لکنت زبان متوسط توسط گفتاردرمانگر و از طریق ارزیابی جامع گفتار انجام میشود. در این فرایند، متخصص تعداد وقفه‌ها، نوع بلوکهای کلامی (تکرار، کشش یا قفل شدگی) و شدت علائم فیزیکی را بررسی میکند. مصاحبهٔ بالینی برای بررسی سابقهٔ خانوادگی، عوامل استرس زای محیطی و مدت زمان بروز لکنت نیز بخشی از تشخیص است
مرکز لکنت زبان دکتر صابر در زمینه تشخیص لکنت و روش های اصلاح آن فعالیت می نماید. گفتاردرمانی لکنت یکی از روش های مهم در درمان لکنت زبان می باشد. گفتاردرمانی لکنت زبان با تشخیص دقیق علت لکنت و شدت آن به صورت تخصصی به درمان لکنت زبان می پردازد. استفاده از تکنیک های درمانی مختلف و تشخیص صحیح لکنت توسط دکتر لکنت زبان موجب تسریع در بهبودی فرد مبتلا حتی در موارد لکنت زبان شدید می شود. مرکز لکنت زبان دکتر صابر با تجربه بالا در این زمینه درمان لکنت و تجهیزات و امکانات پیشرفته شما را در جهت اصلاح اختلالات گفتاری یاری می رساند.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
چالش‌های روزانه افراد مبتلا به لکنت شدید
افراد مبتلا به لکنت زبان شدید، هر روز با چالش‌های متعددی روبه‌رو میشوند که فراتر از مشکلات کلامی است. یکی از اصلی‌ترین موانع، اضطراب اجتماعی ناشی از ترس قضاوت دیگران است. بسیاری از این افراد در موقعیت‌های ساده‌ای مانند سفارش غذا در رستوران، پاسخگویی به تلفن، یا حتی معرفی خود در جمع، دچار تنش عضلانی و افزایش ضربان قلب میشوند. تحقیقات نشان میدهد حدود ۷۰٪ از مبتلایان به لکنت شدید، از حضور در مهمانی‌ها یا جلسات کاری اجتناب میکنند که این مسئله به مرور منجر به انزوای اجتماعی و کاهش کیفیت زندگی میشود. از سوی دیگر، چالش‌های آموزشی و شغلی نیز قابل توجه است. دانش‌آموزان یا دانشجویانی با لکنت شدید، اغلب در ارائهٔ شفاهی دروس نمرهٔ کمتری میگیرند، حتی اگر از نظر علمی در سطح بالایی باشند. در محیط کار نیز، ممکن است از پروژه‌های گروهی کنار گذاشته شوند یا فرصت‌های ارتقای شغلی را از دست بدهند. جالب است بدانید بر اساس پژوهشهای دانشگاهی، ۴۵٪ از کارفرمایان به طور ناخودآگاه نسبت به افراد دارای لکنت شدید، پیش‌داوری منفی دارند.
اما راهکارهایی برای مدیریت این چالش‌ها وجود دارد. تکنیک گفتار درمانی تخصصی مانند روش «تغییر شیوهٔ گفتار» (Speech Modification) به کاهش بلوکهای کلامی کمک میکند. همچنین، تمرینات ذهن‌آگاهی (Mindfulness) و روشهای CBT (درمان شناختی-رفتاری) می‌توانند اضطراب را کنترل کنند. استفاده از ابزارهای کمکی مثل اپلیکیشن‌های تولید کنندهٔ نویز سفید (White Noise) هنگام صحبت کردن نیز تأثیر مثبتی دارد. نکتهٔ کلیدی این است که افراد مبتلا به لکنت شدید باید به مرور پذیرش شرایط خود را یاد بگیرند و با جوامع حمایتی آنلاین یا حضوری ارتباط برقرار کنند.
والدین چگونه از پیشرفت لکنت خفیف به شدید جلوگیری کنند؟
پیشگیری از تبدیل لکنت خفیف به شدید، نیازمند آگاهی، صبر و مداخلهٔ به موقع والدین است. اولین قدم، شناخت علائم هشداردهنده است: اگر کودک بیش از ۶ ماه است که لکنت دارد، در صحبت کردن دچار تنش عضلانی میشود یا از برقراری تماس چشمی اجتناب میکند، باید اقدامات جدی را آغاز کرد. تحقیقات انجمن گفتاردرمانی آمریکا نشان میدهد ۳۰٪ از موارد لکنت خفیف در کودکان، در صورت عدم درمان، به سطح شدید پیشرفت میکنند.
والدین باید فضای بدون استرسی برای صحبت کردن کودک ایجاد کنند. از تصحیح مدام کلمات او خودداری کنید و هرگز جملاتی مانند «آرام‌تر حرف بزن» یا «قبل از حرف زدن فکر کن» به کار نبرید. در عوض، با تماس چشمی و گوش دادن فعال، به او نشان دهید که محتوای صحبتهایش مهم است، نه شیوهٔ بیانش. یک تکنیک مؤثر، گفتار آهستهٔ الگویی است: وقتی کودک صحبت میکند، شما نیز عمداً سرعت گفتار خود را کاهش دهید تا او ناخودآگاه از شما تقلید کند.
همکاری با گفتاردرمانگر کودک نیز ضروری است. جلسات منظم درمانی (هفته‌ای ۱ تا ۲ بار) همراه با تمرینات خانگی مانند خواندن کتاب با ریتم مشخص یا بازیهای کلامی (مثل اسم فامیل بازی) میتواند تأثیر چشمگیری داشته باشد. همچنین، مراقب عوامل تشدیدکننده مانند خستگی، گرسنگی یا رقابت خواهر و برادرها باشید. بر اساس مطالعه‌ای در دانشگاه هاروارد، کودکانی که در محیط‌های شلوغ و پرسر و صدا زندگی میکنند، ۲ برابر بیشتر در معرض پیشرفت لکنت هستند.
در نهایت، اگر کودک نسبت به لکنت خود آگاهی بیش از حد نشان داد (مثلاً از صحبت کردن امتناع کرد یا مرتباً گریه کرد)، حتماً از یک روانشناس کودک کمک بگیرید. ترکیب گفتاردرمانی، حمایت عاطفی و محیط آرام خانگی، شانس توقف پیشرفت لکنت خفیف را تا ۸۰٪ افزایش میدهد.
نمونه لکنت پیشرفته در بزرگسالان
سرجیو یک موسیقیدان 44ساله است که از 3سالگی لکنت میکرده است . هشت نفر از خاله ها و دایی هایش لکنت میکرده اند که اشاره بریک منشأ ژنتیکی برای مشکل او دارد. لکنت او با تکرارهای چندگانه کلمات تک هجایی و بخش هایی از کلمات آغاز شد. بیشتر گفتار او روان بود اما هنگامیکه هیجانزده بود یا عجله داشت ، لکنت سرجیو زبانه میکشید که این موضوع زنگ خطری برای والدینش و نگرانی آنها برای آینده او بود. درابتدا ، راه حل پدرش برای لکنت سرجیو ، ضربه زدن با بندانگشتان به سر او درهنگام قفل کردن او بود. زمانیکه این موضوع شکست خورد و سرجیو کشیده گوییهایی همراه با انقباض فیزیکی و گیرها را افزایش داد که معمولا در گفتارش اتفاق میافتادند ، والدینش او را نزد درمانگران زیادی ازجمله یک متخصص هیپنوتیز و یک روانشناس که آرام بخش تجویز کرده بودند، بردند . به نظر نمیرسید که هیچکدام از اینها جز اثری موقت چیزی داشته باشند و لکنت سرجیو به شدت افزایش می یافت. در طول سالهای ابتدایی و راهنمایی او حتی توسط معلمانش مرتبا به خاطر لکنتش مسخره میشد و سرجیو خود را فردی طردشده دربین هم سن وسالانش یافت.
هرچند که این وضعیت خیلی سریع پس از عبور تور گروه Beatles از آمریکا عوض شد. سرجیو گیتاری خرید و به خودش آموخت تا آهنگ «میخواهم دستت را بگیرم» و سایر آهنگهای گروه Beatles را بخواند. درنتیجه ، شهرت او دربین هم مدرسهایهایش افزایش یافت ، هرچندکه لکنتش به بدترشدن ادامه می داد. او برای صحبت کردن درکلاس مشکلات زیادی داشت ، و معلمانش بسیار غیرصمیمی بودند ، او درنهایت مدرسه را ترک کرد و سبک زندگی خانه دوشانه ای را به عنوان خواننده و ترانه سرا ادامه داد.
او همانطور که سفر میکرد ، روزها کارهای مختلفی را انجام میداد و شبها میخواند . سرجیو لکنتش را به وضع شدیدی ادامه میداد اما یک استثنا خوشبختانه وجود داشت ، زمانیکه او درحال اجرای برنامه با اعضای گروهش بود نه تنها با روانی میخواند بلکه به راحتی با تماشاگران صحبت میکرد. شماره ها را اعلام میکرد و شوخی میکرد ، بین ترانه ها حرفهای جالب میزد . درنتیجه جنگ همیشگی اش با لکنت ، سرجیو اجتنابهای بسیار گوناگونی را کسب کرده بود. او از برقراری تماس تلفنی طفره میرفت و هرگاه تماسی با او گرفته میشد از حالتهای چهره ای و صداهای آغازگر پیچیدهای برای مبارزه با لکنتش استفاده میکرد.
مثال
تلفن کردن موقعیتی دشوار برای اکثریت افرادی است که لکنت میکنند و سرجیو ازاین قضیه مستثنی نیست . بخش اول سرجیو را درحال صحبتکردن درمورد تجربیاتش با تلفن نشان میدهد زمانیکه درگذشته قفلهای بدون صدا و طولانی مدت داشت و بخش 2تماس تلفنی است که سرجیو به تازگی داشته است. درهردو قطعه فیلم ، شما ترکیبی از رفتارهای اجتنابی و رهایی را خواهید دید که حالا پس از سالها لکنت در الگوی گفتاری سرجیو بهخوبی جاافتادهاند. همچنین برخی لکنتهای ساده و بدون رفتارهای رهایی و اجتنابی وجود دارند که گواه بر تلاش سرجیو برای لکنت کردن به شیوهای ساده تر هستند. ببینید که آیا میتوانید انواع لکنت هایی که سرجیو در هر دوبخش داشته را تشخیص دهید ، همچنین رفتارهای رهایی و اجتنابی خاص اش را ، که بیشتر آنها در طول صحبت دیده میشوند.
سوالات متداول:
1-آیا داروهای روانپزشکی می‌توانند لکنت زبان شدید را کاهش دهند؟
هیچ داروی اختصاصی برای درمان لکنت وجود ندارد، اما در مواردی که لکنت با اختلالات اضطرابی یا افسردگی همراه است، داروهای ضداضطراب مانند SSRIها تحت نظر روانپزشک تجویز میشوند.
2-لکنت زبان شدید دقیقاً چه تفاوتی با لکنت خفیف دارد؟
لکنت زبان شدید با ویژگی‌هایی مانند تکرار بیش از ۱۰ بار در هر ۱۰۰ کلمه، قفل‌شدگی طولانی روی حروف (بیش از ۲ ثانیه)، و علائم فیزیکی واضح مانند لرزش فک یا مشت کردن دستها شناخته میشود. برخلاف لکنت خفیف که معمولاً در موقعیت‌های خاص رخ میدهد، لکنت شدید در تمام تعاملات کلامی حضور دارد و حتی ممکن است فرد را به سکوت اجباری سوق دهد.
لکنت زبان یک اختلال شایع در سنین 3تا 7 سال می باشد. در بسیاری از موارد لکنت زبان در ابتدای دوران کودکی درطی رشد سریع گفتار و زبان آغاز می شود. در هر صورت و با هر علتی حتی در موارد لکنت زبان خفیف در کودکان باید توسط دکتر لکنت و متخصص گفتاردرمانی لکنت زبان مورد بررسی و درمان قرار گیرد تا از مشکلات رفتاری و اختلالات اضطرابی کودکان جلوگیری شود. گفتاردرمانی لکنت با بررسی لکنت و روش های اصلاح آن به والدین کمک می کند تا به درستی با این اختلال روبه رو و درمان های صحیح را پیگیری نمایند.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
توضیحاتی در زمینه لکنت زبان خفیف
این بخش برخی از شناخته ترین «واقعیتها» درمورد لکنت را نقل میکند. این موارد یافته های تحقیقی تکراری هستند که مربوط به وقوع و تنوع لکنت در جمعیت و افراد هستند همانطور که درمورد این یافته ها بحث میکنیم ، به آنچه که درمورد ماهیت لکنت پیشنهاد میدهند ، اشاره خواهیم کرد. بنابراین همچنانکه ادامه این مطلب را میخوانید از دیدگاه های مختلف درمورد ماهیت و درمان لکنت بیش از پیش آگاهتر خواهید شد.
بیشتر آنچه که درمورد «ناهمگونی» لکنت به دست آمده است : تعدادی از نویسندگان پیشنهاد دادند که لکنت یک اختلال نیست ، اما بیشتر آنها با این موضوع مخالف هستند . محققین تقسیم بندیهای گوناگونی را برای این اختلال پیشنهاد دادند همانند چهار «مسیر» رشد لکنت از ونرایپر (1982) و سه گانه لکنتیهای دارای ترس از گفتار ، سایکوژنیک و ارگانیک از آنژ (1963). روش درست تمرکز برروی اکثریت افرادی است که لکنت میکنند.آنهایی که لکنتشان درکودکی بدون ارتباط مشخصی با آسیب روانشناختی یا ارگانیک ، آغاز شده است . این مورد که شایعترین نوع لکنت است ، «لکنت رشدی» خوانده میشود ، چراکه علائم به تدریج ، معمولا با رشد کودک ، به ویژه درطول دوره حساس اکتساب گفتار و زبان ، نمایان میشوند . من به سادگی آن را «لکنت» میخوانم . با اشاره داشتن بر مشکلات روانی مشابه که با مشکلات روانشناختی روانشناسی ، آسیب مغزی ، نقصشناختی و پریده گویی در ارتباط هستند ، من به سببشناسی فرضی آنها همچون «ناروانیهای مرتبط با آسیب مغزی» مراجعه میکنم.
توجه کنید هرچندکه حتی در گروهی از افرادی که لکنتشان در ابتدای دوران کودکی درطی رشد سریع گفتار و زبان آغازشده است ، تنوع بسیار زیادی در رفتارهایی که آنها را لکنت میخوانیم و درچگونگی تغییرکردن (یا نکردن) این رفتارها درحین پیشرفت کودک به سمت ثبات یا بهبودی وجود دارد.
یک کودک پیش دبستانی : لکنت مرزی
اشلی کودک شاد و خوش برخورد بود که در رشد زبانش پیشرفته بود ؛ هنگامیکه او 18ماهه بود ، با جملات بهخوبی ساخته شده حرف میزد. سپس ناگهان هنگامیکه 21ماهه بود شروع به لکنت کرد. لکنتش به صورت تکرارهای چندتایی و اغلب در آغاز جملات بود. برای مثال او میگفت «من – من – من – من – یه کم آب میخوام» یا «می – می – می- می – می –تونی بلندم کنی؟» باوجود این واقعیت که او ممکن است گاهی اوقات یک هجا را 10مرتبه یا بیشتر قبل از گفتن کلمه تکرار کند ، او نشانه های آشکار ناامیدی را هنگامیکه لکنت میکرد ، نشان نمیداد ، او به رشد سریع زبان ، زیاد حرف زدن و بهراحتی اجتماعی شدن ، ادامه داد.
حدود شش ماه پس از اینکه شروع به لکنت کرد ، والدینش یک آسیب شناس گفتار – زبان را ملاقات کردند که اشلی را ارزیابی کرد. ارزیابی نشان داد که رشد زبانی اشلی برای سن او پیشرفته بوده ، رشد واج شناختی او نیز پیشرفته بوده و اینکه او برروی 4درصد از هجاهایی که گفته است ، لکنت کرده است . (این موضوع به این معناست که زمانیکه چند دقیقه از گفتارش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و تعداد هجاهایی که گفته است ، شمرده شد ، اشلی برروی 4درصد از آن هجاها لکنت کرده بود.)
والدین اشلی به درمانگر گفتند که نمیدانند چرا اشلی شروعبه لکنت کرد. اوشاد ، ایمن و پرحرف بود ، درحوالی زمان شروع لکنتش هیچ اتفاق مهمی نیفتاد و او فامیلی که لکنت کند نداشته است.
بحث
اشلی درباره تصویری (گربه ای به نام کوکی که گلدانی از روی قفسه انداخت) صحبت میکند که درمانگر قبلا به او توضیح داده است.
دربخش اول ، درمانگر با پرسیدن «دوباره چه اتفاقی واسه کوکی افتاد؟» پاسخ اشلی را استخراج میکند. پاسخ اشلی این است گربه …. ن ن ….. د – د – د ….. کو – کو – (تقریبا 15بار تکرار این هجا) – کوکی گلدان را روی زمین انداخت . دربخش دوم درمانگر میگوید «بزار یکی دیگه بگیم .بگو. یادت میاد ؟» اشلی پاسخ میدهد «بعد – کو – کو – کو – کو – کوکی گلدان رو روی زمین انداخت.»
این بخشها مثال بسیار خوبی هستند ازاینکه لکنت هنگامیکه در ابتدا دریک کودک پیش دبستانی آغاز میشود ؛ چگونه میتواند باشد. رفتارهای اصلی اولیه که اشلی نشان میدهد کدامند ؟ تکرارها ؟ کشیده گوییها ؟ قفلها؟
هنگامیکه تلاش میکنیم تا مشخص کنیم که آیا کودکی به درمان سریع و مستقیم برای لکنتش احتیاج دارد ، ارزیابی واکنشهای احساسی کودک به لکنتش اغلب کمککننده است .
یک کودک پیش دبستانی بزرگتر با لکنت خفیف
کاترین گفتار و زبان را به طورطبیعی کسب کرد ، اولین کلمه اش را درحدود 1سالگی گفت و در 15ماهگی با روانی کامل شروع به ترکیب کلمات کرد : زمانیکه 3ساله بود ، پس از یک تعطیلی کریسمس فوق العاده پردردسر ، شروع به لکنت کرد. نخستین ناروانیهایش تکرارهای آسان بخشی از کلمه یا کل کلمه بود . اما خیلی سریع شروع به منقبض کردن تولیدکننده هایش ، انسداد جریان گفتار به صورت آنی کرد تا کلمه «ناگهانی خارج شود» . گاهی اوقات ، هنگامیکه برای چندین ثانیه به طورکامل گیر میکرد ، با ضربه زدن به والدینش یا گریه کردن ، پاسخ میداد و همچنین او علاقه کمتری به صحبت کردن و استفاده از کلمات و عبارات جدید نشان میداد.
والدینش خیلی زود او را برای ارزیابی به کلینیک گفتار و زبان بردند. مشخص شد که کاترین برروی 21درصد از هجاهایی که میگوید ، لکنت میکند – که درصدی بسیار بالایی برای هرکودک میباشد شدت کلی لکنت اش با ابزار شدت لکنت ارزیابی شد ، که آن را شدید ارزیابی کرد. مشخص شد که زبان درکی او بسیار بالاتر از میانگین برای سن او بوده . مشخص شد که زبان بیانی او برای سنش معمولی است اما به نظر می آمد که او به دلیل لکنتش در بیان کردن خودش کمرو است . مشخص شد که رشد واج شناختی او برای سنش مناسب است.
نکات
دربخش اول ، کاترین با گفتن (ا-ا-ا-ا…. و …. و …. و …. اوکی حالا … من فکر میکنم که او هنوز گرسنه است …. [غیرقابل فهم] ……. یک برگ . به سؤالاتی از طرف مادرش پاسخ میدهد . ممکن است این مثالی باشد از گیرکردن کودک جهت تلاش برای گفتن (اوکی) و سپس ، متوجه میشود که قفل کرده است ، کلمه ای که درتلاش برای گفتن آن میباشد را تغییر میدهد (از «اوکی» به «و») . سپس او میتواند که کلمه اصلی را بگوید و ادامه میدهد.
دربخش 2 ، درحالیکه همچنان با مادرش است ، برروی نخستین صدای کلمه «اکی» گیر میکند سپس به نظر میرسد که میتواند به سمت “کی” برود اما آنجا نیز گیر میکند ، و بنابراین دوباره به سراغ «ا» بازمیگردد و درنهایت کلمه را با رهاشدن از لکنت بر روی «ا» و سپس با داشتن یک لکنت کوچک برروی نخستین صدای «کی» ، به پایان میرساند . هووووه! میتوانید ببینید که این کودک 3ساله تنها برای گفتن تعداد کمی کلمه ، چه مقدار کار باید انجام دهد.
شکی نیست که او به همان میزان که قبل از شروع لکنتش گویا بوده ، به نظر نمی آید ، دربخش 3 ، کاترین با درمانگر بازی میکند و میگوید «آه… ح ح ح ح ح …ح…ح…ح ح ح ح…حا…حالا…، این چیه ؟» ممکن است «آه» روش کاترین جهت آمادهشدن برای لکنتی باشد که برروی «حالا» پیشبینی میکند.
دربخش 4 ، کاترین با والدینش بازی میکند و میگوید «ب-ببین چی ساختم. اه…آه…ب ب ب ب ب…بوه…ب ب ب ب ب…بوه…» لکنت اول تکرار بخشی از کلمه است (ب-ببین) که بسیار خفیف است و ممکن است دریک بافت دیگر ناروانی طبیعی درنظر گرفته شود . اما لکنت دوم (برروی کلمه ای که با «ب» آغاز میشود) کاملا یک لکنت طولانی است که درآن کاترین قهرمانانه برای گفتن کلمه تلاش میکند اما پیش از اینکه بتواند تمام کند با بازشدن در متوقف میشود.
سوالات متداول:
1-آیا لکنت خفیف فقط در کودکان اتفاق میافتد؟
خیر. اگرچه بیشترین موارد لکنت خفیف در کودکان دیده میشود، اما بزرگسالان نیز ممکن است در نتیجه استرس، آسیبهای عصبی یا اختلالات گفتاری دچار لکنت خفیف شوند.
2-آیا لکنت خفیف نیاز به درمان دارد؟
بله. اگرچه ممکن است لکنت خفیف باعث اختلال جدی نشود، اما در صورت عدم درمان، میتواند با گذشت زمان شدیدتر شود. مداخله زودهنگام در گفتاردرمانی میتواند از پیشرفت آن جلوگیری کند.
در آسیب دیدگی اسکلتی، مشکل دستگاه های اسکلتی (استخوانها، مفاصل، اندامها، و عضلات وابسته به آنها) آن چنان شدید است که روی عملکرد آموزشی کودک، به طور نامطلوبی تاثیر میگذارد. این اصطلاح دربر گیرنده ی آسیبهای ناشی از ناهنجاری مادرزادی (مثلا : پای چماقی، فقدان برخی از اندامها، و غیره)، آسیب دیدگی های ناشی از بیماری (مثلا: فلج اطفال، سل استخوانی، و غیره)، آسیب دیدگیهای ناشی از سایر علتها (مثلا : فلج مغزی، قطع اندام ها، شکستگیها، و یا سوختگیها) است که باعث جمع شدگی اسکلت میشوند (دفتر ثبت فدرال، مأخذ آنلاین). مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر در زمینه گفتاردرمانی کودکان با اختلالات جسمی و همچنین گفتاردرمانی در منزل برای کودکان فعالیت می نماید. تجهیزات پیشرفته مرکز در کنار تجربه متخصصان مرکز گفتاردرمانی موجب پیشرفت روند گفتار در کودکان می شود.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
از ویژگیهای آسیب دیدگی اسکلتی این است که، در بیشتر موارد باعث « اشکالاتی در پاها، بازوها، مفاصل، و ستون مهره ها میشوند، و راه رفتن، ایستادن، نشستن، و یا استفاده از دستها را برای کودک ناممکن و یا دشوار می سازند»
شایع ترین این مشکلات عبارتند از: دیستروفی عضلانی، آرتریت روماتوئید دوران کودکی، و اِسکلیوز. به لحاظ تخصصی، این مشکل نتیجهی صدمهی عصبی است، در حالی که فلج مغزی غالبا به صورت آسیب دیدگی اندام ها و ناتوانی حرکتی تظاهر پیدا میکند.
نتیجه گیری برای درمان گفتاردرمانی کودکان
هوش کودک مبتلا به آسیب دیدگی های اسکلتی معمولا طبیعی است، مگر این که مشکلات دیگری وجود داشته باشند که باعث پایین آمدن بهرهی هوشی کودک گردند. با این وصف، کودک مبتلا به آسیب دیدگیهای اسکلتی، به علت محدودیتهای حرکتی، غالبا در مورد افعال عملی و سایر مفاهیم زبانی مربوط به فعالیت حرکتی، از مفاهیم کمتری برخوردار است. به عنوان مثال کودک مبتلا به آسیب دیدگیهای اسکلتی، به دلیل فقدان تحرک و مشارکت در فعالیتهای گروهی، ممکن است درباره ی ورزشهای جمعی و بازیهایی که به تحرک بدنی نیاز دارند واژگان کم تری داشته باشد. در آسیب دیدگیهای زوال دهنده، مثل دیستروفی عضلانی، هر چه مشکل پیشرفت میکند و فیبرهای عضلانی به سمت زوال میروند، کنترل حرکت عضلات تولید تحت تاثیر قرار میگیرند. معمولا برای کودکان مبتلا به اختلالات عضلانی زوال دهنده، در واپسین مراحل پیشرفت بیماری، خدمات درمان گفتار و زبان در نظر گرفته نمیشود. به هر روی گفتاردرمانان باید با دستورات IEP برای کودکان دچار آسیب دیدگیهای اسکلتی، به ویژه برای اختلالات زوال دهنده در طول زمان، مورد راهنمایی قرار گیرد.
از سوی دیگر، فلج مغزی، با معیار پیش رونده بودن، یک اختلال ایستا است، اختلالی نیست که انتظار داشته باشیم عملکرد کلی کودک در مهارتهای عضلانی، با گذشت زمان بدتر بشود البته، مگر این که درمان نشود و به حال خودش رها شود. با درمان مناسب پزشکی، و خدمات حمایتی مثل فیزیوتراپی و کاردرمانی، با گذشت زمان، نشانه های فلج مغزی کاهش پیدا میکنند. به دلیل رابطه ی موجود بین وضعیت حرکتی کلی کودک و پیشرفت در درمان گفتار و زبان، گفتاردرمانان را که با کودک دچار فلج مغزی کار میکنند، تشویق میکنیم تا به منظور زیر نظر گرفتن تمام مهارت های حرکتی کلی، با سایر متخصصانی که با کودک کار میکنند همکاری نزدیکی داشته باشند. برای کودکان دچار دیس آرتری ناشی از فلج مغزی، شگردهای درمان دیس آرتری گفتار غالبا سودمندند.
سایر آسیب دیدگی سلامت عمومی
فرد مبتلا به آسیب دیدگی سلامت عمومی، از توانایی، هشیاری، و شور و نشاط کمی برخوردار است، که این وضعیت مستلزم افزایش هشیاری نسبت به محرکهای محیطی است، چرا که این وضعیت منجر به کم شدن هشیاری در محیط آموزشی میگردد، زیرا:
در اثر مشکلات حاد یا مزمن، نظیر: آسم (نفس تنگی) ،اختلال و نقص در توجه، و یا بیش فعالی و اختلال و نقص در توجه، دیابت، صرع، بیماری قلبی، هموفیلی، مسمومیت ناشی از سُرب، سرطان خون، عفونت کلیه (نفریت)، تب روماتیسم، و کم خونی داسی شکل، عملکرد آموزشی کودک به نحو نامطلوبی تحت تاثیر قرار می گیرد (دفتر ثبت فدرال ، مأخذ آنلاین).
ویژگیهای سایر آسیب دیدگیهای سلامت عمومی، به علت زیاد بودن تعداد ناتوانیهای دیگر در این طبقه، به طور گستردهای تفاوت پیدا خواهد کرد. از ویژگیهای کودکان دچار آسیب دیدگیهای سلامت عمومی، که پیش تر در تعریف آن بیان شده است، این است که، اغلب در به انجام رساندن کار، انتقال از یک کار به کار دیگر، تعامل با دیگران، اجرای دستورات، انجام منظم یک کار، و سازمان بندی کردن مراحل کار، دارای مشکل هستند. کودکانی که از لحاظ جسمی ضعیف و بی حال هستند، ممکن است به اکسیژن کمکی نیاز داشته باشند و روزانه چندین بار دارو مصرف کنند، که غالبا از آن ها به عنوان دانش آموزان نیازمند مراقبت، ثبت نام به عمل می آید. کودکان مبتلا به بیماریهای واگیردار نیز زیر عنوان سایر آسیب دیدگیهای سلامت عمومی، در مدارس با آنها رفتار میشود.
چنانچه مشکلاتی، سلامت و زندگی کودک را تهدید کند و کودک به خدمات پزشکی نیاز داشته باشد، غالبا درمان گفتار و زبان به تعویق میافتد. کودکانی که از دیدگاه پزشکی، ضعیف و بی حال هستند، اغلب به مراقب نیازمندند تا به منظور محافظت از زندگی آنها و یا جلوگیری از وخیم تر شدن وضعیت سلامت آنها بی درنگ اقدام شود. در خلال لحظات بحرانی بیماری، به دلیل مشکلات ناشی از تنفس و یا تغذیه که با کار کردن روی گفتار تناقض دارند، کودکان تحت درمان گفتار و زبان قرار نمیگیرد. به هر روی، به محض این که سلامت کودک امکان بدهد، و او برای درمان گفتار و زبان مراجعه کند، گفتاردرمانان کودکان کار روی درمان گفتار و زبان را متناسب با هدفهای IEP برای کودک، دوباره آغاز میکند.
