چهره کودکان اوتیسم

اوتیسم اختلال رشدی است که توانایی برای برقراری ارتباط با دیگران را با اختلال مواجه می کند. کودکان اوتیسمی، به سختی احساسات دیگران را از حالت چهره ی آن‌ها تشخیص میدهند و اغلب در شناخت چهره ها دچار مشکل اند ، همین امر به نوبه خود باعث بروز مشکلاتی در برقراری ارتباط برای آن‌ها میشود بطوریکه ترجیح می دهند از نگاه کردن به چشمان دیگران دوری کنند. چهره کودکان اوتیسم می تواند مشخصه های متفاوتی از کودکان سالم داشته باشد. این تفاوت در مرکز اتیسم دکتر صابر به عنوان یکی از علائم اوتیسم در تشخیص و درمان کودکان اوتیسمی استفاده می شود . تجارب و بررسی های ما از عکس کودکان اوتیسمی نشان می دهد ،کودکان اوتیسم از لحاظ فیزیکی شباهتهای زیادی به هم دارند. مثلا اکثر آنها یک چهره پهن تر داشته و چشمها، دهان و حتی ناحیه میان بینی و لبها گستردگی بیشتری دارد. درحالی که بخش مرکزی صورت آنها فشرده تر و بینی کوتاهتر از حد طبیعی است. ذکر این نکته ضروریست که هر شخص اوتیستیک مثل دیگر افراد جامعه دارای خصوصیات منحصر به خود است و مانند تمامی افراد شخصیت خاصی را دارد. مرکزجامع توانبخشی دکتر صابر مفتخر است که با تجارب موفق در زمینه درمان اختلالات ذهنی و جسمی ، مدرن ترین و متنوع ترین تکنیک های کاردرمانی اوتیسم و گفتار درمانی اوتیسم را درکلیه مناطق تهران ارائه می نماید.

تشخیص اوتیسم از چهره کودکان اوتیسم

برخی تحقیقات نشان میدهند که کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است تفاوتهای ظریفی در چهره داشته باشند، مانند:

-فاصله بیشتر بین چشمها

-پل بینی پهنتر

-حالتهای خاص دهان (مثل باز ماندن دهان در برخی موارد)

-کمتر بودن تنوع حالات صورت (مثل خنده یا تعجب کمتر)

این تفاوتها همیشه واضح نیستند و نمیتوان فقط با ظاهر، اوتیسم را تشخیص داد. ارزیابی توسط متخصص (مانند دکتر صابر) ضروری است.

حالتهای چهره در کودکان اوتیسم: چرا برخی احساسات را نشان نمیدهند؟

کودکان اوتیستیک ممکن است در ابراز یا تشخیص حالات چهره مشکل داشته باشند، مانند:

-کمتر لبخند زدن در موقعیتهای شاد

-نگاه نکردن به چشمها هنگام صحبت

-واکنش کمتر به اخم یا خشم دیگران

-تکرار یک حالت صورت (مثال: خیره شدن مداوم)

راهکار مناسب

-استفاده از کارتهای تصویری احساسات برای آموزش

-بازیهای تقلید حالات صورت (مثل “مثل من انجام بده”)

-مشورت با کاردرمانگر یا روانشناس کودک

چهره ماسکه و چشم های بدون احساس کودکان اوتیسم برای متخصصین توانبخشی که با این کودکان سروکار دارند، آشنا می باشد. بسیاری از کودکان اوتیسم بدون توجه به اطراف درگیر خودشان هستند. کاردرمانی و گفتار درمانی مرکز اوتیسم دکتر صابر در زمینه درمان کودکان اوتیسم به صورت حرفه ای فعالیت می نماید.

تفاوت‌های ظریف در حالات چهره کودکان اوتیسم
کودکان اوتیسم اغلب در بیان و تشخیص حالات چهره تفاوت‌های ظریفی دارند که ناشی از تفاوت در پردازش عصبی و اجتماعی آن‌هاست. این تفاوت‌ها می‌تواند شامل کاهش تماس چشمی، محدودیت در بیان هیجانات یا واکنش‌های غیرمعمول به حالات چهره دیگران باشد. درک این ویژگی‌ها به والدین، مربیان و درمانگران کمک می‌کند تا ارتباط مؤثرتری با این کودکان برقرار کنند.

1. تماس چشمی محدود یا متفاوت
بسیاری از کودکان اوتیسم تماس چشمی کم‌تری برقرار می‌کنند یا از نگاه مستقیم اجتناب می‌کنند. این رفتار لزوماً به معنای عدم علاقه نیست، بلکه ممکن است به دلیل حساسیت بیش‌ازحد به محرک‌های بینایی یا دشواری در پردازش همزمان چهره و صدا باشد. برخی از کودکان نیز به جای نگاه کردن به چشم‌ها، به دهان یا سایر بخش‌های چهره تمرکز می‌کنند.

راهکار:

به کودک فشار نیاورید، اما با بازی‌های تعاملی (مثل دالی موشه یا استفاده از عروسک‌های چشم‌درشت) به تدریج تماس چشمی را تشویق کنید.

از روش‌های جایگزین مانند اشاره به اشیا یا استفاده از تصاویر برای برقراری ارتباط استفاده نمایید.

2. بیان هیجانی کمتر یا متفاوت
کودکان اوتیسم ممکن است حالات چهره محدودتری داشته باشند یا هیجانات را به شکل غیرمعمول بیان کنند. مثلاً در موقعیت‌های شاد کمتر لبخند بزنند یا در زمان ناراحتی، حالت چهره آن‌ها تغییر محسوسی نکند. این موضوع به دلیل تفاوت در سیستم عصبی و پردازش هیجانات است، نه بی‌احساسی.

راهکار:

از تصاویر و فلش‌کارت‌های هیجانات برای آموزش حالات چهره استفاده کنید.

هیجانات را با حرکات اغراق‌آمیز و کلامی (مثل “وای! خیلی خوشحالم!”) مدل کنید تا کودک راحت‌تر آن‌ها را تشخیص دهد.

3. واکنش غیرمعمول به حالات چهره دیگران
برخی از کودکان اوتیسم ممکن است به لبخند یا اخم دیگران واکنش نشان ندهند یا پاسخ آن‌ها با تأخیر همراه باشد. این مسئله ناشی از تفاوت در پردازش اطلاعات اجتماعی است.

راهکار:

از بازی‌های تقلیدی (مثل آینه‌بازی) برای بهبود پاسخ‌دهی به حالات چهره استفاده کنید.

در تعاملات، هیجانات خود را با صدای بلند و واضح بیان کنید (مثل “الان ناراحتم چون…”).

تفاوت‌های ظریف در حالات چهره کودکان اوتیسم

کودکان اوتیسم اغلب در بیان و تشخیص حالات چهره تفاوت‌های ظریفی دارند که ناشی از تفاوت در پردازش عصبی و اجتماعی آن‌هاست. این تفاوت‌ها می‌تواند شامل کاهش تماس چشمی، محدودیت در بیان هیجانات یا واکنش‌های غیرمعمول به حالات چهره دیگران باشد. درک این ویژگی‌ها به والدین، مربیان و درمانگران کمک می‌کند تا ارتباط مؤثرتری با این کودکان برقرار کنند.

1. تماس چشمی محدود یا متفاوت

بسیاری از کودکان اوتیسم تماس چشمی کم‌تری برقرار می‌کنند یا از نگاه مستقیم اجتناب می‌کنند. این رفتار لزوماً به معنای عدم علاقه نیست، بلکه ممکن است به دلیل حساسیت بیش‌ازحد به محرک‌های بینایی یا دشواری در پردازش همزمان چهره و صدا باشد. برخی از کودکان نیز به جای نگاه کردن به چشم‌ها، به دهان یا سایر بخش‌های چهره تمرکز می‌کنند.

راهکار:

به کودک فشار نیاورید، اما با بازی‌های تعاملی (مثل دالی موشه یا استفاده از عروسک‌های چشم‌درشت) به تدریج تماس چشمی را تشویق کنید.

از روش‌های جایگزین مانند اشاره به اشیا یا استفاده از تصاویر برای برقراری ارتباط استفاده نمایید.

2. بیان هیجانی کمتر یا متفاوت

کودکان اوتیسم ممکن است حالات چهره محدودتری داشته باشند یا هیجانات را به شکل غیرمعمول بیان کنند. مثلاً در موقعیت‌های شاد کمتر لبخند بزنند یا در زمان ناراحتی، حالت چهره آن‌ها تغییر محسوسی نکند. این موضوع به دلیل تفاوت در سیستم عصبی و پردازش هیجانات است، نه بی‌احساسی.

راهکار:

از تصاویر و فلش‌کارت‌های هیجانات برای آموزش حالات چهره استفاده کنید.

هیجانات را با حرکات اغراق‌آمیز و کلامی (مثل “وای! خیلی خوشحالم!”) مدل کنید تا کودک راحت‌تر آن‌ها را تشخیص دهد.

3. واکنش غیرمعمول به حالات چهره دیگران

برخی از کودکان اوتیسم ممکن است به لبخند یا اخم دیگران واکنش نشان ندهند یا پاسخ آن‌ها با تأخیر همراه باشد. این مسئله ناشی از تفاوت در پردازش اطلاعات اجتماعی است.

راهکار:

از بازی‌های تقلیدی (مثل آینه‌بازی) برای بهبود پاسخ‌دهی به حالات چهره استفاده کنید.

در تعاملات، هیجانات خود را با صدای بلند و واضح بیان کنید (مثل “الان ناراحتم چون…”).

چرا کودکان اوتیسم تماس چشمی کمتری دارند؟

تماس چشمی یکی از چالش‌برانگیزترین موارد برای بسیاری از کودکان اوتیسم است. تحقیقات نشان می‌دهد که این رفتار ناشی از تفاوت در ساختار مغز و پردازش حسی است، نه لزوماً بی‌علاقگی اجتماعی.

1. دلایل عصبی
مطالعات تصویربرداری مغز نشان می‌دهد که کودکان اوتیسم در پردازش اطلاعات چهره از مناطق مغزی متفاوتی استفاده می‌کنند. نگاه کردن به چشم‌ها برای آن‌ها ممکن است بیش‌ازحد تحریک‌کننده یا حتی اضطراب‌آور باشد.

2. حساسیت حسی
برخی از کودکان به نور، حرکت چشم یا حتی احساس نگاه دیگران حساس هستند. این حساسیت می‌تواند باعث شود از تماس چشمی اجتناب کنند.

3. تمرکز روی جزئیات
کودکان اوتیسم ممکن است به جای نگاه کردن به چشم‌ها، روی دهان یا اشیای اطراف تمرکز کنند، زیرا پردازش جزئیات برای آن‌ها راحت‌تر است.

راهکارهای عملی:

اجبار ممنوع: کودک را مجبور به نگاه کردن نکنید، زیرا این کار اضطراب را افزایش می‌دهد.

جایگزین‌های ارتباطی: از زبان اشاره، تصاویر یا تکنولوژی‌های کمکی استفاده کنید.

تمرین تدریجی: با بازی‌های کوتاه و لذت‌بخش (مثل حباب‌سازی) به آرامی تماس چشمی را تشویق کنید.