ارگوتراپیست مهدی صابر

بیماری پارکینسون چیست

پارکینسون چیست | علائم پارکینسون|عاقبت بیماری پارکینسون| مراحل پارکینسون پیشرفته| دکتر صابر

سر فصل مطالب

پارکینسون چیست و علائم پارکینسون در بیماران چگونه است؟ برای پاسخ به این پرسش باید بیان کرد که علائم حرکتی اصلی پارکینسون تنها بعد از 80- 70  درصد کاهش دوپامین ظاهر می شود. تولید دوپامین ادامه می یابد و تا بعد از چند سال افت می کند. پس ماهیت پارکینسون پیشرونده است. هر شخصی که مبتلا به آن است تجربه متفاوتی از عاقبت بیماری پارکینسون دارد. علائم پارکینسون در جوانی با علائم پارکینسون در سالمندان متفاوت می باشد. سرعت و ماهیت پیشرفت بیماری پارکینسون از شخصی به شخص دیگر بسیار متفاوت است. در این مقاله به بررسی مراحل پارکینسون پیشرفته اشاره می شود. مرکز توانبخشی دکتر صابر در زمینه درمان بیماری پارکینسون به ارائه خدمات کاردرمانی و گفتار درمانی در کلینیک و در منزل می پردازد.

 جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

مراحل پارکینسون پیشرفته

  • تشخیص پارکینسون: مداخلات چند رشته ای-داروهای آرامبخش-آموزش
  • پیچیده: روان درمانی-دیسکنزیا- فاز خاموش
  • تسکینی: ناتوانی در تصمیم گیری-مشکل در تغذیه-دستورات پیشرفته
  • نگهدارنده

ابزارهای اندازه گیری: مقیاس های استاندارد شده خاص بیماری پارکینسون متنوع هستند و عمدتاً در متون تحقیقاتی مورد استفاده قرار می گیرند.

دسته بندی واحد بیماری پارکینسون در جوانی و سالمندان

این مقیاس طراحی شده به وسیله خود بیمار یا مراقبش تکمیل می‌شود ولی می‌تواند توسط محققی مورد بازبینی قرار گیرد تا از وضوح و کامل بودن آن مطمئن شوید.

( PDQ39 ) : مقیاسی است که ۳۹ سوال در مورد کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری پارکینسون را داراست.

( PDQ8 ) : مقیاسی است که ۸ سوال در مورد کیفیت زندگی افراد مبتلا به پارکینسون را داراست.

( HOEHN AND YAHR )  : نمره بندی مراحل پارکینسون پیشرفته این مقیاس ها داده های کیفی در مورد شدت،مرحله،یا شدت بیماری پارکینسون را فراهم می کند. با این وجود فاکتورهای محیطی،اجتماعی و زمینه‌ای یا جنبه های اندازه گیری شده شخصی باید در نظر گرفته شود و به حساب آید. به طور شایع ابزار ارزیابی/اندازه گیری جامعه و استاندارد خاص برای پارکینسون در کار درمانی وجود ندارد. در تمرینات روزانه کلینیکی،کاردرمانگر ها از طیف وسیعی از فرمت های جامع و استاندارد شده ارزیابی داخل خانه استفاده می کنند ولی به طور شایع در انگلستان کاردرمانگر ها از ارزیابی واحدی استفاده نمی کنند. همانطور که در جدول زیر ملاحظه می کنید،علاوه بر مقیاس طبقه بندی ( HOEHN AND YAHR ) مقیاس ( BRADLLY )  نیز آمده است.

علائم بیماری پارکینسون

مراحل بیماری پارکینسون در جوانان

1 علائم یک طرفه،اختلال جزئی کار کردی،اغلب ترمور در حال استراحت
2 علائم دو طرفه یا درخت وسط،تعادل طبیعی،مشکلات خفیف در تحرک تنه ورفلکس پوسچرال
3 بی ثباتی پوسچرال،اختلال کارکردی خفیف تا متوسط
4 افزایش بی ثباتی پوسچرال، توانایی راه رفتن،ناتوانی در ( ADL ) ،کاهش حرکات با دست و مهارت
5 وابستگی به صندلی چرخدار و یا استراحت کردن
 ( EARLY ) توانایی مطلوب،وجود تنها یک علامت،پاسخ خود به درمان دارویی و باقی ماندن سالها در این مرحله
 ( NON FUNCTIONAL ) ناتوانی در برخی موارد،برگشت ۸۰ درصد کارکرد با افزوده شدن ( Levodopa )  به رژیم دارویی
( FLUCTUATING ) محدودیت کار کردی،عوارض ( Levodopa ) ،مشکل در کنترل،بی ثباتی پوسچرال، اختلال در ( GAIT )  ،سستی در حرکت

 

مرحله1: بیمار پارکینسون درگیری یک طرفه را در لرزش دست به طور ویژه نشان می دهد اما نقص در توانایی های عملکردی را گزارش نمی کند.در طی این مرحله دست خط بیمار ریز می شود و حروف به هم چسبانده می شود این تغییر در دست خط به عنوان ( MICROGRAPHIA ) شناخته می‌شود که سریعاً دستهایش را باز و بسته می کند ریجیدیتی جزئی در دست درگیر ظاهر می شود.

مرحله2: پیشرفت علائم پارکینسون قابل توجه است و در این مرحله فرد اختلال حرکتی دو طرف دارد. روند پیشرفت پارکینسون متغیر است،اما این مرحله یک تا دو سال اولیه ظاهر می‌شود. اگر به لرزش یا ریجیدیتی ممکن است دو طرف دیده شود،بیمار پارکینسون هنوز در ( ADL ) مستقل و به راحتی تحرک کمی خمیده می‌گردد و ( flex ) در زانو و لگن به وجود می آید.

مرحله3: کاهش واکنش های تعادلی و ( righting ) و اختلال در تعادل در بیماران پارکینسون موجب اشکال در اجرای کارهای روزمره ای که نیاز به ایستادن دارد مثل: حمام گرفتن و تهیه کردن غذا.

مرحله4 : آسیب جدی به کنترل حرکتی و در نتیجه در اجرای ( ADL )  (فعالیت های بهداشتی،خوردن و لباس پوشیدن)،اما هنوز هم قادر به تحرک و راه رفتن می باشد.

مرحله5: مرحله پایانی بیماری پارکینسون است که بیمار کاملاً به ویلچر یا تختخواب و به دیگران برای فعالیت های مراقبت از خود وابسته می شود.

علائم پارکینسون در سالمندان

میزان پیشرفت از طریق این مراحل از شخص به شخصی دیگر متغیر است اما پارکینسون بیماری پیشرونده آرام است.

در ادامه ابزارهای ارزیابی/اندازه‌گیری شایعی که مطرح شد،ابزارهای دیگری نیز به وسیله کاردرمانگر ها برای افراد مبتلا به بیماری پارکینسون استفاده می شود که شامل: ارزیابی مهارت های حرکتی و پردازش ( AMPS ) ،مقیاس کانادایی اجرای آکوپیشن ( COMP ) – ارزیابی ادامه دار فعالیت های روزمره زندگی ناتینگام ( NADL )  و نمره بندی شدت خستگی ( FIS ) هستند.

عاقبت بیماری پارکینسون

فدراسیون جهانی کاردرمانگر ها ( WFOT ) کاردرمانی را توصیف می‌کند به عنوان: یک حرفه ایی که از طریق آکوپیشن باعث بهبود سلامتی و تندرستی و خوشی می شود. هدف اولیه کاردرمانی توانمندسازی افراد برای شرکت در فعالیت های روزمره زندگی است.کاردرمانگرها به وسیله توانمند کردن افراد،سبب افزایش توانایی آنها برای شرکت یا تغییر محیط شان در جهت مشارکت بیشتر می شوند.

دسته بندی جهانی عملکرد یک زبان ( VECOGNISED ) جهانی را برای توصیف شدت بیماری روی عملکرد ارائه می دهد. جدول زیر مروری کلی بر مشکلات یک شخص پارکینسونی است که ممکن است تجربه شود را نشان می دهد.

نقایص معمول افراد مبتلا به پارکینسون و اثرات آن ها روی فعالیت ها

مشکلات در فعالیت و مشارکت نقایص
مشکلات چرخش و حرکت،اثر بر روی جابجایی های داخل تخت،همه فعالیت های روزمره زندگی،جابجایی ها،رانندگی و غیره افزایش خشکی و کاهش انعطاف پذیری تنه
گام برداشتن اولیه برای شروع راه رفتن مشکل است.

طول گام کوتاه شده و افزایش خطر سقوط.

کاهش سرعت راه رفتن.

با گذر زمان سرعت راه رفتن زیاد شده و ممکن است توقف سخت شود.

مشکلات هماهنگی هنگام تغییر از مسیر مستقیم به چرخشی.

نقص در تعادل و کاهش ذخیره واکنش ها،افزایش خطر افتادن.

مشکلات راه رفتن/تعادل

شروع تردید

راه رفتنی که پا را بکشد

کندی حرکت

انجماد و عدم ثبات پوسچرال

فعالیت های دستی و دو دستی به سختی انجام می‌شوند،مثل خوردن،باز و بسته کردن دکمه،آرایش کردن،نوشتن دستخط ممکن است کوچک شد و منجر به ناخوانا بودن آن شود. کاهش مهارت های دستی،هماهنگی ضعیف و ترمور

میکرو گرافی

کاهش وضوح صدا و کاهش گفتار قابل فهم

کاهش حجم صدا

دیس آرتری

تنفس عمیق ضعیف

کاهش سطح تحمل در طول همه فعالیت های روزمره زندگی خستگی
پردازش فکری به طور معمول کند میشود.

کاهش مهارت های حل مسئله و تصمیم گیری

کاهش تمرکز و توانایی برای نگهداری یا به کارگیری توجه

بی علاقگی،کاهش علاقه و همین منجر به انزوای اجتماعی می‌شود.

خلق پایین،احساس ناراحتی یا ناامیدی.

استرس و ترس

و درنتیجه سردرگمی و ناتوانی در حفظ ایمنی خود

تغییرات شناختی مثل برادی فرنیا

نقص در عملکرد های اجرایی

نقص در توجه

کاهش انگیزه

افسردگی

اضطراب

توهم،شاید همراه با هذیان باشد و احتمالا دمانس

مراحل پارکینسون پیشرفته

چارچوب پردازش کاردرمانی: اطلاعات محدودی در مورد پردازش ها و تکنیک های استفاده شده به وسیله کاردرمانگر ها هنگام درمان بیماری پارکینسون وجود دارد. ( DEANE ) و همکاران از بررسی هایش به این نتیجه رسید که به طور شایع در انگلستان اهداف اصلی تمرینات بر روی استقلال و امن بودن و قابل اعتماد بودن در عملکرد تمرکز است که شامل فعالیتهایی مثل جابجایی ها،تحرک و خود مراقبتی است. اصول کاردرمانی برای پارکینسون این چنین است: مداخله اولیه شکل پیدا کند،از فعالیت ها و نقش های محدود کننده یا از دست داده شده جلوگیری شود که نیاز است تا استراتژی های انطباقی اختصاصی توسعه یابد و سپس ارزیابی و مداخله مراجع محور انجام تا اهداف با همکاری خود فرد و مراقبین به همراه بازبینی منظم تعیین شود.

به کارگیری طیف وسیعی از مداخلات برای پیدا کردن مشکلات فیزیکی و روانی اجتماعی تا مشارکت در فعالیت‌های روزمره مثل خودمراقبتی،تحرک و نقش های خانگی و خانوادگی و کار و تفریح ضروری است. یک چارچوب معمول کاردرمانی توسط ( JAIN ) ( PLAY FORDGKING )  ساخته شده است که می‌تواند مداخلات را به همراه خود بیمار چارچوب بندی کند و ممکن است برای پیشرونده بودن آن به صورت دینامیکی استفاده شود:

تعیین اهداف: تعیین اهداف توسط مراجع،در مشارکت به همراه تراپیست.

2 (A) آنالیز فعالیت: درجه تجزیه فعالیت تعیین شده است. کیفیت فعالیت در نظر گرفته شود که شامل کوشش و تقلا،کفایت،استقلال،امنیت برای رضایتمندی است.

2 (B)  : ارزیابی دیگر خدمات: تراپیست تعیین می‌کند و به مراجعین راجع به همکاری افراد دیگر گروه آموزش می‌دهد. ارجاع سودمند و به موقع هم در نظر گرفته می‌شود.

3 (C)  : درجه مداخله تا اجرا را تغییر دهد.

3 (B)  : دانش درجه مداخله تا اجرا را حمایت می کند.

3 (A)  : مهارت درجه بندی مداخله تا اجرا را افزایش ‌دهد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

error: Content is protected !!