روش های درمان اوتیسم در کودکان متفاوت است. برای انجام مداخله و کاهش اثر ناتوانی ها و افزایش ظرفیت و توانمندی های افراد دارای اوتیسم روش های مختلفی وجود دارد که بر پایه آنها مداخلات مختلفی انجام می شود. بسیاری از والدین سوال میکنند که واقعا درمان اوتیسم چیست؟ برنامه های درمان اوتیسم ممکن است بر افزایش توانایی انجام مهارت های زندگی روزمره متمرکز باشند، یا برای ارتقاء سطح رفتارهای ارتباطی فرد تدوین شده باشند و یا اینکه توانایی تخیل آنان را هدف قرار داده و تقویت کنند، یا رفتارهای ناسازگارانه و مشکل آفرین آنان مانند آسیب رساندن به خود و یا پرخاشگری نسبت به دیگران را تعدیل کرده یا تغییر دهند. برنامه های دیگری هستند که بر مهارت های آموزشی فرد دارای اختلال اوتیسم، تأکید دارند و اغلب عمومیت بیشتری دارند و در مورد بیشتر اختلالات رشدی کاربرد دارند و استفاده می شوند. مثلا برنامه های مداخله ای گفتار درمانی و یا برنامه های مراکز پیش دبستانی، برنامه هایی هستند که با اندک تغییر و تعدیلی برای کودکان طیف اختلالات اوتیسم کاربرد خواهند یافت. مرکز اوتیسم دکتر صابر با در اختیار داشتن امکانات روز دنیا در حیطه روش های درمان اوتیسم در کودکان پیشتاز می باشد و در قالب یک تیم جامع توانبخشی اوتیسم شامل، دکتر اوتیسم، کاردرمانی، گفتاردرمانی، روانشناسی، بازی درمانی و رفتاردرمانی، ماساژ درمانی در کنار تکنیک های جدیدی نظیر سنسوری روم، اتاق تاریک و اتاق شنیداری، آب درمانی و اتاق تعدبل حسی توانسته است به بهترین نتیجه درمانی برای مراجعین دست یابد.
روش های درمان اوتیسم
تعدادی دیگر از روش های درمان اوتیسم، شامل فعالیت هایی هستند که بر فرصت هایی برای بهبود سطح کیفیت زندگی این افراد و‌اعضای خانواده آنان تأکید دارند. مثلا فرصت هایی به آنان داده می شود تا با استفاده از آن این افراد بتوانند در مراکز عمومی مانند استخر حضور به هم رسانند و با به منظور کسب تجربه شغلی فرصت هایی به دست آورند یا به گروه های حامی از حقوق خود بپیوندند تمامی روش های ذکر شده فوق، فرد دارای اختلال را به طور مستقیم مورد مداخله قرار می دهند اما، روش های درمانی برای اوتیسم نیز وجود دارند که با این افراد به طور غیر مستقیم مداخله کنند، ولی تأكید آنها بر آموزش کسانی است که در ارتباط با افراد دارای اختلالات طیف اوتیسم هستند (مثلا والدین و با مربیان و آموزگاران) تا بتوانند مهارت های مربوط به مراقبت از کودک و با نحوه ارتباط با وی را یاد بگیرند. این روش تأثیر گذاری غیر مستقیم بر کودکان دارای اوتیسم را در نظر دارد، بنابر این تأكيد اصلی آن بر آموزش مربیان و والدین کودکان دارای اختلالات طیف اوتیسم است تا از این طریق سطح اثرگذاری آنان در افزایش توانمندی های کودکان اوتیسم را ارتقاء دهند.
درمان اوتیسم شامل انواع مختلفی از روش های درمانی با هدف بهبود ارتباطات، مهارت های اجتماعی و مهارت های زندگی روزمره و همچنین مدیریت رفتار های چالش برانگیز انجام می شود. رویکرد های رایج شامل درمان های رفتاری مانند رفتار درمانی، گفتاردرمانی و زبان درمانی، کاردرمانی و فیزیوتراپی است. داروها نیز ممکن است برای رفع علائم خاصی از جمله اضطراب یا تحریک پذیری و تحت نظر پزشک استفاده شوند. رایج ترین درمان رشدی برای کودکان مبتلا به اوتیسم، گفتاردرمانی و زبان درمانی است. گفتاردرمانی و زبان درمانی به بهبود درک و استفاده کودک از گفتار و زبان کمک می کند. برخی از کودکان مبتلا به به صورت کلامی ارتباط برقرار می کنند، برخی دیگر ممکن است از طریق استفاده از علائم، حرکات، تصاویر یا اشاره ارتباط برقرار کنند. بسته به نیاز های فرزند شما، گفتاردرمانی برای بهبود مهارت‌ه ای ارتباطی، کاردرمانی برای آموزش فعالیت های زندگی روزمره و فیزیوتراپی برای بهبود حرکت و تعادل ممکن است کمک کننده باشد. گفتاردرمانی اغلب زمانی مؤثرتر است که آسیب شناسان گفتار و زبان با خانواده ها و همسالان کودک همکاری می کنند تا ارتباطات عملکردی را در محیط های طبیعی ترویج دهند. یک روانشناس نیز می تواند راه هایی برای مدیریت رفتار مشکل ساز توصیه کند. کاردرمانی مهارت هایی را آموزش می دهد که به فرد کمک می کند تا حد امکان مستقل زندگی کند. این مهارت ها ممکن است شامل لباس پوشیدن، غذا خوردن، حمام کردن و ارتباط با افراد باشد. کاردرمانی همچنین می تواند شامل درمان یکپارچگی حسی برای کمک به بهبود پاسخ ها به ورودی های حسی که ممکن است محدود کننده یا طاقت فرسا باشد. این روش برای بهبود کیفیت زندگی کودک و توانایی او در مشارکت کامل در فعالیت های روزانه کار می کند. هر برنامه کاردرمانی بر اساس ارزیابی ها و اهداف فردی است. داروها نمی توانند علائم اصلی اختلال طیف اوتیسم را بهبود بخشند، اما داروهای خاصی می توانند به کنترل علائم این اختلال کمک کنند. به عنوان مثال، اگر فرزند شما بیش فعال باشد، ممکن است داروهای خاصی تجویز شود. گاهی اوقات متخصصان تشخیص اوتیسم کودکان، داروهای ضد روان پریشی را برای درمان علائم رفتاری شدید تجویز می کنند. یا ممکن است دارو های ضد افسردگی را برای کاهش اضطراب تجویز کنند. همه متخصصان تشخیص اوتیسم را در مورد هر گونه دارو یا مکملی که فرزند شما مصرف می کند، به روز نگه دارید. برخی از داروها و مکمل ها می توانند بر نحوه عملکرد یک دارو با داروی دیگر تأثیر بگذارند و عوارض جانبی خطرناکی ایجاد کنند.
در یک طبقه بندی کلی این روش ها را می توان به چهار گروه عمده تقسیم کرد که در ادامه بحث به هر یک از آنها اشاره می شود
مداخلات کاردرمانی در درمان کودکان اوتیسم
کاردرمانی اوتیسم نقش مهمی را در درمان کودکان اوتیسم ایفا می کند. یک ارزیابی دقیق در زمینه حواس، مهارت ها و توانایی های ذهنی و جسمی کودکان اوتیسم و تدوین برنامه درمانی مناسب برای ارتقاء کارکرد های اجرایی مغز در کودکان اوتیسم و بهبود مشکلات حسی این کودکان از وظایف بخش کاردرمانی می باشد. کاردرمانی کودکان اوتیسم شامل کاردرمانی جسمی، حسی حرکتی، کاردرمانی ذهنی،کاردرمانی دست، کاردرمانی SI می باشد. جهت آشنایی با این درمان به مطلب کاردرمانی کودکان اوتیسم مراجعه نمایید.
درمان گفتاردرمانی در کودکان اوتیسم
گفتاردرمانی در کودکان اوتیسم با استفاده ار تکنیک های مختلف درمانی هم در جهت تولید گفتار درکودک و هم در راستای اموزش مهارت های ارتباطی و اجتماعی از قبیل نحوه ایجاد ارتباط، مهارت های دوست یابی، درک گفتار دیگران و توانایی بیان درخواست ها توسط گفتار درکودکان اوتیسم فعالیت می نماید
مداخلات روانی – آموزشی در درمان کودکان اوتیسم
این روش برنامه آموزشی، رفتاری و سایر تکنیک های آموزشی است که معطوف به ایجاد تغییر در رفتار کودک اوتیسم و دادن فرصتی برای رشد و بهبود ذخیره رفتاری وی است.
این حیطه شامل موارد زیر است:
مداخلات رفتاری : به منظور ایجاد تغيير در رفتار یک فرد و تقلیل رفتارهای ناخواسته و افزایش رفتارهای مثبت مورد استفاده قرار می گیرد. بازی های گروهی جزو این گروه می باشد.
مداخلات مبتنی بر مهارت: به منظور ایجاد، نگهداری و حمایت از مهارت های ویژه و مورد نیاز فرد استفاده می شود
مداخلات مبتنی بر ارتباط: به منظور ایجاد حس ارتباط با دیگران، تشویق به نزدیکی و دلبستگی با دیگران انجام می شود
برنامه هایی که در این روش ها استفاده می شوند عبارتند از: مداخلات جامع اولیه رفتاری، تیچ روش برقراری ارتباط با استفاده از مبادله تصوير و برنامه درمان با استفاده از فعالیت های روزانه . در این مطلب اطلاعاتی در مورد اصول اساسی و پایه ای مربوط به آموزش افراد دارای اوتیسم در محیط های آموزشی ارائه می شود. در مورد ظرفیت یادگیری افراد دارای اوتیسم و چگونگی اثر انطباق با محیط و مواد آموزشی در به فعل در آمدن توان یادگیری این کودکان مطالبی ارائه می شود. مدارس مناسب برای افراد دارای اوتیسم راهنمایی های مورد نیاز مربیان و کارکنان را به منظور فراهم کردن تغییرات لازم برای این کودکان در مدرسه فراهم می کند.
با استفاده از این راهنمایی ها برنامه های آموزشی انفرادی برای برآوردن نیازهای انفرادی افراد نیز ایجاد می شود کودکان دارای اوتیسم نیازمند برنامه های ویژه ای هستند تا با استفاده از آنها نیازهای آموزشی خاص شان برآورده شود و به برنامه های آموزشی سایر همکلاسی های خود نیز دسترسی داشته باشد. کلید دسترسی کودکان به تجارب مناسب آموزشی آگاهی مربیان از نیازهای ویژه هر کودک است. معلمان، متخصصان و دستیاران آموزشی باید از نحوه تأثير اوتیسم بر هر کودک و شیوه های یادگیری وی آگاه باشند. باید از چگونگی تأثیر اوتیسم بر توانایی برقراری ارتباط کودک و سازگاری اجتماعی وی آگاه باشند و باید ارتباط مناسبی با والدین برقرار کنند تا اطلاعات دقیق و جامعی در مورد کودک به دست آورند. این اصول و اطلاعات باید به عنوان پایه های اصلی برنامه کاری مدرسه و راهنمایی برای کیفیت برنامه های آموزش انفرادی در نظر گرفته شود.
درمان های مکمل برای درمان کودکان اوتیسم
از درمان های مکمل و نوین در حیطه درمان کودکان اوتیسم می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- بازی درمانی در جهت کنترل رفتار و آموزش مهارتهای ارتباطی
- سنسوری روم جهت تعدیل مشکلات حسی اوتیسم
- ماساژ درمانی در اوتیسم جهت آرام سازی و بهبود مشکلات حسی کودکان
- اتاق شنیداری جهت پرورش مهارت های شنیداری و تعدیل حساسیت شنیداری کودک اوتیسم
- اتاق تاریک در جهت بهبود مهارت های ادراک و توجه بینایی در کودکان اوتیسم
- آب درمانی اوتیسم
منابع:
cdc.gov/autism
mayoclinic.org
سوالات متداول:
1- آیا رژیم غذایی خاصی برای درمان اوتیسم مؤثر است؟
برخی خانوادهها از رژیمهای بدون گلوتن و کازئین (GFCF) استفاده میکنند، اما شواهد علمی قطعی وجود ندارد. بهتر است با متخصص تغذیه مشورت شود.
2-تفاوت درمان اوتیسم خفیف و شدید چیست؟
در اوتیسم خفیف، تمرکز بر تقویت مهارتهای اجتماعی و ارتباطی است. در اوتیسم شدید، درمانها بیشتر روی کنترل رفتارهای چالشبرانگیز و خودیاری متمرکز هستند.
2 دیدگاه
دخترم همیشه خیلی زود عصبانی میشد و جیغ میزد. هر چی روان شناس و روان پزشک میرفتیم متوجه اختلالش نمیشدن تا این که پیش دکتر صابر اومدیم و ایشون تشخیص دادن که دخترمون اوتیسم داره. خیلی سریع درمان ها رو شروع کردن و رفتاردرمانی هم براش تجویز کردن. الان یکم یاد گرفته خواسته هاشو با ارامش بیشتری بگه و به جای گریه کردن اشاره میکنه. این پیشرفت برای ما یه دنیاست
پسرم هیچ وقت از کلمات استفاده نمیکرد و گریه میکرد. کلاای گفتاردرمانی دکتر صابر کمک کرد یاد بگیره برای خواسته هاش به جای گریه از کلمات هر چند ساده استفاده کنه. درسته ما برای درمانش راه زیادی رو از بندر عباس تا تهران اومدیم اما واقعا از روند درمانش راضی هستیم و دعاگوی دکتر صابریم