مرکز تست هوش دکتر صابر در زمینه انجام تست های هوش و سنجش آی کیو در کودکان فعالیت می نماید. تست های هوش برای کودکان سه سال و بالاتر انجام می شود. آزمون بندر گشتالت یکی از انواع تست های ترسیمی در زمینه روانشناسی کودکان می باشد که در مرکز تست هوش دکتر صابر انجام می شود. سنجش هوش و تشخیص مشکلات کودکان موجب بهبود روند یادگیری کودکان می گردد. انواع تست هوش کودکان در مرکز دکتر صابر، توسط متخصصین مجرب مرکز انجام و تفسیر میشود. با تفسیر صحیح تست های هوش می توان استعداد ها و نقاط ضعف کودکان را شناسایی و بهبود بخشید.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
محاسن و محدودیتهای آزمون بندر گشتالت
نخستین عامل شهرت آزمون بندر گشتالت، اجرای سریع و آسان آن است. این آزمون را می توان در سه تا پنج دقیقه اجرا کرد. به علاوه این آزمون، آزمونی انعطاف پذیر است؛ زیرا می توان آن را هم به عنوان یک آزمون فرافکن شخصیت و هم به عنوان یک تکلیف دیداری – ترسیمی برای سنجش ضایعه عضوی به کار بست. همچنین آزمون بندر می تواند برای آشکار کردن سبک کلی و شیوه رویکرد فرد نسبت به دنیای خود مفید واقع شود. به عنوان مثال، بیماران شیدا (مانیک) ممکن است طرح ها را با توالی نامنظم بکشند که بازتابی از تکانش گری و نارسایی توجه آنهاست. افراد وسواس ممکن است نقاشی خود را با ساختن چارچوب راهنمای اولیه مفصل شروع کنند و اغلب برای کشیدن هر طرح سه تا پنج دقیقه وقت صرف کنند. درجه اضطرابی که شخص تجربه می کند ممکن است در اندازه نقاشی وی تاثیر بگذارد.
علیرغم وجود سوابق موفقیت آزمون بندر، کاربرد آن با برخی احتیاط ها و محدودیت ها همراه است. به عنوان مثال، با وجود آنکه آزمون بندر ابزاری برای غربال کردن آسیب مغزی است، تنها می تواند افراد مبتلا به آسیب مغزی نسبتا شدید به ویژه در نیمکره راست مغز را تشخیص دهد و برای سنجش آسیب های مغزی جزئی یا آسیب نیمکره چپ فاقد کارآیی است.
هنگامی که آزمون بندر به عنوان یک ابزار فرافکنی به کار بسته می شود، همان انتقاد کلی که به هر آزمون فرافکنی وارد شده است به تفسیر آزمون بندر نیز وارد است. این انتقادها شامل: ذهنیت گرایی در نمره گذاری، مطالعات ناکافی در مورد روایی یابی، حساسیت آزمون به متغیرهای موقعیتی و تکیه بر نظریه روان تحلیل گری اثبات نشده، می باشند.
سیک مشکل دیگر آزمون بندر این است که یک نظام نمره گذاری و تفسیر واحد که مورد پذیرش و تایید همه متخصصان باشد، برای این آزمون وجود ندارد و برای نمره گذاری آن دست کم از هشت نظام متفاوت استفاده می شود. نظام های نمره گذاری غالب، نظام های تدوین شده توسط کوپیتز، پاسکال، ساتل و هات است. برای حذف این محدودیت ها، آزمون بندر برای متخصصان بالینی به عنوان ابزاری پرطرفدار، به آسانی قابل اجرا، معتبر و اغلب روا به شمار می رود و همواره یکی از چهار یا پنج آزمونی بوده است که به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته است.
مهم ترین محاسن آن اجرای سریع آزمون است و یکی از چهار آزمونی است که مورد استفادهی گسترده قرار گرفته است.
آزمون بندر ، علاوه بر کاربرد اصلی خود یعنی تشخیص آسیب مغزی، کاربردهای مهم دیگری هم دارد. در مورد جامعه کودکان، برای سنجش آمادگی کودکان برای ورود به دبستان، پیش بینی پیشرفت تحصیلی، تشخیص کودکان دچار اختلال خواندن و ناتوانی یادگیری، ارزشیابی مشکلات هیجانی، مطالعه نارسایی های رشدی و همچنین به عنوان یک آزمون هوشی غیر کلامی به کار بسته شده است. در مورد نوجوانان و بزرگسالان، آزمون بندر برای تشخیص آسیب مغزی و به عنوان یک آزمون فرافکن برای سنجش ویژگی های شخصیتی مفید شناخته شده است.
بسیاری از کودکانی که دچار محرومیت های اجتماعی هستند و در آزمون های هوشی موفقیت کمتری دارند در آزمون بندر نتایج بهتری را نشان می دهند. اجرای آن بسیار سریع و ارزان است و بصورت فردی و گروهی
میتوان آن را انجام داد. اجرای گروهی برای کودکان پیش دبستانی و دبستانی حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه و اجرای فردی آن به طور متوسط ۳ تا ۱۰ دقیقه وقت می گیرد. در عین حال تعبیر و تفسیر روانشناسی آن دشوار و مستلزم دانش و تجربه وسیع روانشناسی است. بهتر است از آزمون بندر به همراه یک آزمون مختصر کلامی به کار برده شود.
روش استاندارد اجرای آزمون بندر گشتالت
۱) نشاندن کودک پشت یک میز راحت
۲) یک ورق کاغذ سفید یک مداد پاک کن یک مداد و کاغذ سفید اضافی در اختیار کودک می گذاریم.
۳) پاکت کارت ها را به او نشان داده و می گوییم ((من این جا نه کارت دارم که روی آنها تصاویری برای تو کشیدهاند و تو باید از روی آنها ترسیم کنی)) و یا به او می گوییم: یک سری شکل های ساده به شما نشان
می دهم و شما به هر نحوی که می توانید تصاویر را بکشید. البته امتحان نقاشی نیست اما سعی کنید هر قدر که می توانید شکل ها را درست بکشید.
۴) یکی یکی کارت ها را بالای صفحهی سفید او گذاشته تا از روی آنها ترسیم کند. (دایره پشت کارت به طرف کودک باشد. (طرح ها یکی پس از دیگری و به ترتیب A – 1 – 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 7 – 8 با اعلام آزمودنی که می گوید طرح بعد نشان بده تا آخر ادامه می دهیم.
۵) در حین اجرای آزمون و مشاهدی رفتار کودک و یا حین یادداشت برداری از رفتار او هیچ گونه توصیه خاصی نباید گردد. راهنمایی و اظهار نظر در هنگام اجرا ممنوع است. اما می توانید جمله اول خود را تکرار کنید.
۶) محدودیت زمانی وجود ندارد پس از ترسیم هر تصویر، تصویر بعدی ارائه گردد.
۷) هر گاه راجع به تعداد نقطه ها با اندازه تصاویر سئوال کرد: (طوری بکش که کاملا شبیه تصویر همین کارتی شود که جلو توست)
8) کودک را در استفاده از مداد پاک کن یا ترسیم مکرر تصاویر نه باید ترغیب کرد و نه مانع شد.
9) اگر سعی در شمردن نقطه ها کرد، ضرورتی ندارد تعداد نقطه ها یا دایره های تو کاملا به اندازه نقطه ها یا دایره های تصاویر باشد. فقط کافی است که شکل ترسیم های تو مشابه تصاویر روی کارت ها باشد. اگر اصرار ورزید: یک نشانهی تشخیصی معنی دار است یادداشت شود. اگر آزمودنی زیاد سؤال می کند یادداشت کنید. که احتمالا نشانهی کمال گرایی و شاید رگههایی از وسواس باشد. اگر آزمودنی تقاضایی کاغذ اضافی نمود به او بدهید. در مورد نقطه ها بگویید لازم نیست بشماریدشان. اما اگر آزمودنی در جریان طرح شروع به شمارش نمود به او کاری نداشته باشید و یادداشت نمایید. که نشانهی مهمی بر کمال گرایی یا وسواس است. در هنگام اجرا رفتارهای آزمودنی را یادداشت کنید (خستگی، کم توجهی، عجله کاری، بیقراری، ضعف و ناهماهنگی، چرخش تصاویر، اشکال در دیدن). در هنگامی که کارت ها را به روش دیگری یکی یکی و مانند مراحل فوق روی میز جلو آزمودنی می گذاریم.
۱۰) اگر خواست تصاویرش را بر بیش از یک صفحه بکشد کاغذ دیگری بر می دارد.
۱۱) آزمون محدودیت زمانی ندارد ولی بهتر است مدت زمان صرف شده برای تمام تصاویر را یادداشت کنیم. مدت زمان خیلی کم یا خیلی زیاد معنی دار است.
۱۲) آزمون در ابتدای جلسه گرفته شود یا زمانی که کودک خسته نباشد.
۱۳) برخی از کودکان مایلند یک بار دیگر آزمون را اجرا کنند تا تصاویر را بهتر بکشند؛ مانع نمی شویم ولی هر دو آزمون را در پرونده می گذاریم.
نمره گذاری تست بندر گشتالت
روش نمره گذاری برای سنجش رشدی که به نوعی نمرهی پایین نشان دهندهی (ld) است. و نمره بالا نشان از سطح پیشرفت خوب در مدرسه را نشان می دهد. در این روش برای اشتباههایی که آزمودنی مرتکب می شود نمره داده می شود که به در برابر هر اشتباه یک نمره داده می شود و در کل ۳۰ مورد میباشد. پس دامنهی نمرات بین ۰ تا ۳۰ است. یادآور میشود که به اشتباهات واضح و قطعی نمره داده می شود.
به هر یک یک از موارد در آزمون بندر نمره صفر یا یک میدهیم. صفر به معنی غیاب انحراف در ترسیم و یک به معنای حضور انحراف در ترسیم است. فقط به انحراف های کاملا مشخص باید نمره یک داد. مواردی که تردید داریم نمره صفر می دهیم. در مورد کودکان خردسال به علت رشد نایافته بودن مهارت های حرکتی ظریف از خطاهای کوچک صرف نظر می کنیم.