تفاوت اوتیسم و بیش فعالی چیست

اختلالات طیف اوتیسم و بیش فعالی دو اختلال عصبی متفاوت با ویژگی های متفاوت نیز هستند و تشخیص اوتیسم و بیش فعالی کمی دشوار است. اوتیسم اول از همه بر ارتباطات اجتماعی و رفتار تاثیر می گذارد، اما بیش فعالی با بی توجهی و تکانشگری مشخص می شود. کودکان مبتلا به اوتیسم، اکثرا با درک نشانه های اجتماعی، حفظ ارتباط چشمی و مشارکت در گفت و گوهای متقابل مشکل دارند. آن ها احتمال دارد رفتارهای کلیشه ای از خود نشان دهند و تمرکز بسیاری روی علایق مخصوص خود داشته باشند. کلینیک تخصصی توانبخشی، بهترین مرکز درمان اوتیسم دکتر صابر، با تشخیص اوتیسم و علائم آن در کودکان و تشخیص تفاوت اوتیسم و بیش فعالی بهترین درمان اوتیسم و درمان بیش فعالی را برای کودکان انتخاب می کند و در جهت درمان آنان کمک می نماید.

تشخیص اوتیسم و سایر اختلالات ارتباط اجتماعی

تشخیص افتراقی اوتیسم به معنای تشخیص یک اختلال از میان اختلالاتی است که با آن وجوه مشابه دارند. بدیهی است که تشخیص اوتیسم کودکان، کاری بس دشوار است و نیازمند ارزیابی‌ های همه جانبه ی اعضاء تیم تشخیص اوتیسم می‌ باشد. در ادامه به ذکر فاکتور های تشخیصی اختلالات طیف اوتیسم از سایر اختلالات با ویژگی‌ های مشابه پرداخته می‌ شود.

اختلال ارتباط اجتماعی: اختلالی است که 5-DSM آن را تحت عنوان اختلالی در همسایگی اوتیسم معرفی کرده است. برخی از معیار های تشخیصی اختلال ارتباط اجتماعیعبارت اند از:

A: اشکالاتی مداوم در استفاده‌ی اجتماعی از ارتباط کلامی و غیر کلامی:

. نقص در استفاده از اهداف اجتماعی مثل احوال پرسی

. مشکل در تطبیق با نیاز شنونده

. مشکلاتی در محاوره و داستان گویی نوبت گیری و اصلاح مکالمه

. مشکلاتی در فهم زبان استعاره ای

B: نقص موجود، محدودیت‌ های عملکردی برای فرد ایجاد کرده باشد به گونه ایکه ارتباط مشارکت تحصیل و… را متاثر کرده باشد.

C: شروع علائم در دوران رشد است.

D: علائم اختلال نباید با سایر شرایط پزشکی یا شرایط نورولوژیکال منطبق نباشد.

در اختلال ارتباط اجتماعی، ارتباط اجتماعی بدون وجود رفتار های تکراری،کلیشه‌ ای و محدود آسیب دیده است. هنگامی که رفتار های کلیشه ای وجود داشته باشند، تشخیص اوتیسم جایگزین اختلال ارتباط اجتماعی می‌ شود.

تشخیص اختلالات طیف اوتیسم و ناتوانی هوشی

محدودیت های قابل توجه در عملکرد های فرد که از طریق ضریب هوشی زیر حد متوسط (۷۰-۷۵)، محدودیت در مهارت‌ های سازشی بروز می یابد. در اختلالات طیف اوتیسم، تاخیر در تعامل هوشی باید خیلی شدید تر از حدی باشد که از سطح هوشی انتظار می‌ رود. در تشخیص اوتیسم و ناتوانی هوشی باید به این مورد توجه کرد.

تشخیص اوتیسم و اختلال بیش فعالی

تا بهنجاری های توجه – خواه توجه بیش از حد و خواه فقدان تمرکز – و بیش فعالی از مشخصه های شایع اوتیسم هستند. تشخیص نقص توجه و بیش فعالی باید زمانی گذاشته شود که سطح مشکلات توجه و یا بیش فعالی بیش از حدی باشد که در افراد با سطوح رشدی مشابه و درجات شدت مشابه اوتیسم دیده می‌ شود.

تشخیص اختلالات طیف اتیسم و اختلالات عاطفی

ابتلای همزمان اوتیسم و اختلالات عاطفی و یا اضطرابی بیش از ۷۰٪ است. کسانی که ضوابط تشخیص اوتیسم را دارند، علامت شناسی خاص برای ابتلای همزمان، بایستی بررسی شود که شامل الگو های خواب و خوراک، تحریک پذیری و هیجان مفرط در دوره زمانی مشخص در ضوابط اختلال عاطفی می‌ شود.

تشخیص اختلالات طیف اوتیسم و اختلالات اضطرابی

زمانی که ضوابط تشخیص اوتیسم اثبات شد، توجه بایستی به سمت ضوابط اختلالات اضطرابی جلب شود که شامل پریشانی قابل توجه هنگام جدایی از والدین/مراقبین، نگرانی افراطی در مورد ایمنی مراقبین/والدین، امتناع از مدرسه رفتن، موتیسم انتخابی، ترس از طرد توسط همسالان می‌ باشد. نشانه های اختلال اضطراب با اوتیسم کاملا متفاوت است. آسیب های اجتماعی در رابطه با افراد آشنا باقی نمی‌ ماند، ظرفیت اجتماعی مطابق با سن است ولی به خوبی از آن بهره برده نمی شود.

تشخیص اوتیسم و کم شنوایی

در اوتیسم رفتار های کلیشه ای وجود دارد. مشکلات عاطفی رفتاری هیجانی در اوتیسم از همان ابتدا به شکل اولیه بروز می‌ کند ولی در کم شنوایی ثانویه است. مشکلات کاربرد شناختی در اختلالات طیف اوتیسم، اولیه است و در کم شنوایی ثانویه. رفتار های ویژه اوتیستیک در کم شنوایی وجود ندارد از جمله عدم تماس چشمی، پاسخ های نامناسب یا نامتعادل حسی، عدم ثبات عاطفی، عدم توجه به حضور افراد.

تشخیص اوتیسم و وسواس فکری-عملی

در وسواس فکری- عملی، رفتار های کلیشه ای برای کاهش اضطراب انجام می‌ شود و افکار ناخواسته مکرر مانع عملکرد می‌ شود. در OCD چنانچه نقائص ارتباطی وجود دارد اما اوتیسم بهتر ‌می‌ تواند رفتار های کلیشه ای را توجیه کند، وگرنه تشخیص مناسب تری است.

تفاوت در علل و عوامل خطر اوتیسم و بیش فعالی

تفاوت اصلی در علل و عوامل خطر اوتیسم و بیش‌فعالی این است که اوتیسم بیشتر تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و اختلالات رشد مغز است، در حالی که بیشفعالی علاوه بر ژنتیک، با عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض سموم یا آسیبهای مغزی نیز مرتبط است.

علل ژنتیکی و محیطی در اوتیسم

اوتیسم یا اختلال طیف اوتیسم (ASD) یک اختلال عصبی-رشدی است که علل آن ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است. تحقیقات نشان می‌دهد که ژنتیک نقش اصلی را در بروز اوتیسم ایفا می‌کند. جهش‌های ژنتیکی خاص و سابقه خانوادگی اوتیسم می‌توانند خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهند. علاوه بر این، عوامل محیطی مانند قرار گرفتن مادر در معرض عفونت‌های ویروسی در دوران بارداری، کمبود برخی ویتامین‌ها (مانند ویتامین D)، و قرار گرفتن در معرض آلاینده‌های شیمیایی نیز ممکن است در بروز اوتیسم نقش داشته باشند. با این حال، تعامل دقیق بین ژنتیک و محیط هنوز به طور کامل شناخته نشده است و تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.

علل ژنتیکی و محیطی در بیش‌فعالی

بیش‌فعالی یا اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD) نیز یک اختلال عصبی-رشدی است که علل آن ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است. از نظر ژنتیکی، مطالعات نشان می‌دهند که ADHD می‌تواند ارثی باشد و جهش‌های ژنتیکی مرتبط با انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند دوپامین در بروز این اختلال نقش دارند. از سوی دیگر، عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض سموم (مانند سرب) در دوران بارداری، مصرف سیگار یا الکل توسط مادر در دوران بارداری، و زایمان زودرس نیز می‌توانند خطر ابتلا به ADHD را افزایش دهند. همچنین، عوامل روانی-اجتماعی مانند استرس شدید در خانواده نیز ممکن است در تشدید علائم این اختلال مؤثر باشند.

نقش عوامل عصبی-رشدی در هر دو اختلال

هر دو اختلال اوتیسم و بیش‌فعالی (ADHD) تحت تأثیر عوامل عصبی-رشدی هستند که بر رشد و عملکرد مغز تأثیر می‌گذارند. در اوتیسم، تفاوت‌های ساختاری و عملکردی در مناطق مغزی مرتبط با ارتباطات اجتماعی، زبان، و رفتارهای تکراری مشاهده می‌شود. به عنوان مثال، فعالیت غیرطبیعی در قشر پیش‌پیشانی و آمیگدال می‌تواند به علائم اوتیسم منجر شود. در بیش‌فعالی، اختلال در عملکرد مناطق مغزی مرتبط با توجه، کنترل تکانه‌ها، و سازمان‌دهی (مانند قشر پیش‌پیشانی و هسته‌های قاعده‌ای) دیده می‌شود. این تفاوت‌های عصبی-رشدی باعث می‌شوند که کودکان مبتلا به اوتیسم و ADHD در پردازش اطلاعات و پاسخ به محرک‌های محیطی با چالش‌هایی مواجه شوند.

مقایسه علل و عوامل خطر در اوتیسم و بیش‌فعالی

در حالی که هر دو اختلال اوتیسم و بیش‌فعالی (ADHD) تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و محیطی هستند، تفاوت‌های قابل توجهی در علل و عوامل خطر آن‌ها وجود دارد. در اوتیسم، تأکید بیشتری بر نقش ژنتیک و جهش‌های خاص وجود دارد، در حالی که در بیش‌فعالی، عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض سموم و شرایط دوران بارداری ممکن است نقش پررنگ‌تری داشته باشند. علاوه بر این، تفاوت‌های عصبی-رشدی در این دو اختلال نیز منحصر به فرد است: اوتیسم بیشتر بر مناطق مغزی مرتبط با ارتباطات اجتماعی تأثیر می‌گذارد، در حالی که بیش‌فعالی بر مناطق مرتبط با توجه و کنترل تکانه‌ها تمرکز دارد. این تفاوت‌ها باعث می‌شود که رویکردهای تشخیصی و درمانی برای هر اختلال متفاوت باشد.

سوالات متداول:

1-آیا اوتیسم و بیش‌فعالی هر دو در بزرگسالی ادامه می‌یابند؟
بله، هر دو اختلال می‌توانند تا بزرگسالی ادامه یابند. با این حال، علائم ممکن است با گذشت زمان تغییر کنند. بزرگسالان مبتلا به بیش‌فعالی ممکن است همچنان مشکلات توجه و سازماندهی داشته باشند، در حالی که بزرگسالان اوتیستیک ممکن است در روابط اجتماعی و شغلی با چالش‌هایی مواجه شوند.

2- آیا درمان اوتیسم و بیش‌فعالی یکسان است؟
خیر، درمان این دو اختلال متفاوت است. بیش‌فعالی معمولاً با داروهای محرک (مانند ریتالین) و رفتار درمانی مدیریت می‌شود، در حالی که اوتیسم بیشتر بر گفتار درمانی، کاردرمانی و آموزش مهارت‌های اجتماعی متمرکز است.