بیش فعالی و نقص توجه در کودکان یک اختلال رشدی به حساب می آید. بسیاری از والدین با این سوال رو به رو هستند که بیش فعالی یعنی چه؟ تشخیص درست بیش فعالی در کودکان بسیار حائز اهمیت می باشد. نمی توان به هر کودک که فعالیت زیادی دارد برچسب بیش فعالی و نقص توجه را زد. اکثر کودکان بازیگوش هستند و این موضوع بع علت وجود هیجانات و رشد طبیعی کودک می باشد. تشخیص دقیق فقط توسط دکتر متخصص بیشفعالی انجام می شود اما بیش فعالی و نقص توجه موضوع متفاوتی است. کودکان بیش فعال اغلب فعالیت های حرکتی زیادی دارند و نسبت به محیط اطراف خود کم توجه هستند به گونه ای که وسایل خود را به کرات گم می کند یا به اجسام پیرامونش برخورد می کند. رفتارهای تکانشگری نظیر از جا پریدن، پرت کردن اجسام و عدم پیشبینی عاقب کار خود از علائم بارز این کودکان می باشد. این کودکان اغلب پرحرف بوده و نمی توانند خود را کنترل کنند و ساکت بنشینند. هنوز به صورت دقیق علت بیش فعالی شناخته نشده است اما عواملی نظیر ساختار مغز، زایمان زودرس، زنتیک و… در بروز این اختلال دخیل هستند. مرکز تشخیص و درمان بیش فعالی دکتر صابر در حیطه درمان بیش فعالی با امکانات فراوانی نظیر کاردرمانی بیش فعالی،گفتاردرمانی بیش فعالی ،بازی درمانی بیش فعالی، رفتاردرمانی، اتاق سنسوری، اتاق تقویت مهارتهای شنیداری، اتاق تاریک توجه بینایی، ماساژ درمانی و… در دو شعبه غرب و شرق تهران مشغول به فعالیت می باشد. همکاری ما با متخصصین روانشناس و روانپزشکان اطفال موجب کاهش استفاده از دارو و بهبود علائم کودکان بیش فعال و نقص توجه گردیده است.
بیش فعالی و مغز کودک
پتانسیلهای مرتبط با رویداد در کودکان دارای اختلال نقص توجه- بیشفعالی نیز استفاده شده است. نقص در حفظ توجه موجب میشود که این کودکان بهطور آرام و متغیر پاسخ دهند و هنگام ارائه محرک اشتباهات بیشتری مرتکب شوند. نقص در توجه انتخابی سبب میشود کودکان به محرکهای مربوط پاسخ ندهند. بنابراین، این امر برای ارزیابی بسامد و تأخیر پاسخ به محرکها اهمیت دارد. برای ارزیابی این فرضیه، پتانسیلهای مرتبط با رویداد، جهت اندازهگیری توجه انتخابی و پایدار استفاده شدهاند. یکی از اجزای توجه پایدار که مکرراً در کودکان دارای اختلال نقص توجه مطالعه شده است، جزء پیسهبی است. پیسهبی یک قلة مثبت همراه با یک دورة کمون ۸۰۰-۳۰۰ میلیثانیه با بیشینهای در منطقهی آهیانهای قشر مخ است. چندین مطالعه فراوانی کمتری را روی پیسهبی در کودکان دارای اختلال نقص توجه- بیشفعالی در شرایط کثرت و ندرت تحریک نشان دادهاند. علاوه بر این، بیماران دارای اختلال یادگیری ریاضی و خواندن بسامد کمتری در این موج دارند. کاهش پیسهبی آشفتگیهای شناختی را بیشتر از علائم خاص نقص توجه منعکس میکند.
داروهای محرک که دقت و سرعت قضاوت را بهبود میبخشند، فراوانی پیسهبی را در کودکان دارای اختلال بیشفعالی افزایش میدهند. این یافتهها در میان کودکان دارای اختلال نقص توجه- بیشفعالی خالص و کودکان دارای اختلال نقص توجه- بیشفعالی با ویژگیهای پرخاشگرانه در همۀ گروههای سنی نشان داده شده است .
در نقص توجه- بیشفعالی فراوانی امواج اِن ۱۲۰۰ کاهش مییابد. در یک تکلیف بازداریهای موفق، کاهش اِن ۲۰۰ روی قشر پیشانی تحتانی راست قابل ثبت است.
کودکان زیرگروه ترکیبی اختلال نقص توجه- بیشفعالی در هنگام بازداری پاسخ، موج اِن ۲۰۰ غیرطبیعی و در هنگام خطاهای پردازش موج پیسهبی غیرطبیعی دارند. در مقابل، کودکان دارای اختلال خواندن در زمان بازداری پاسخ در مقادیر اِن ۲۰۰ هیچ مشکلی نشان نمیدهند ولیکن در امواج پیسهبی مشکل دارند. بر این اساس مشکل کودکان با اختلال نقص توجه- بیشفعالی مشکل در تشخیص اشتباه و پردازش تأخیری اطلاعات شفاهی است (تارویان، نیکولسون و فاوست، ۲۰۰۶؛ پلیزکا، لیوتی و ولدرف، ۲۰۰۰).
پتانسیل رویداد یعنی چه
یکی دیگر از امواج پتانسیل وابسته به رویداد قله منفی غیر انطباقی است. قلة منفی غیرانطباقی که نمایانگر توجه است در کودکان بیش فعال یعنی چه؟، در کودکان و جوانان سالم به دقت مطالعه شده است، کودکان اغلب یاد میگیرند بهطور مناسبی توجه شان را جهت داده و یک پاسخ یا تحریک غیرمرتبط را متوقف کنند. تفاوتهای مشخصی در تواناییهای جهت دادن به توجه و پردازش اطلاعات که در طول زمان رخ میدهد، وجود دارد، اگرچه حتی کودکان 8-6 ساله وقتی برانگیخته میشوند، میتوانند آشفتگی محرکهای غیرمرتبط را کنترل کنند. این توانایی تا سن ۱۸ سالگی برای آشفتگیهای غیرمنتظره بهطور برجستهای رشد میکند (وزل و شورگر، ۲۰۰۷).
تازگی یک محرک، توجه یک کودک دارای اختلال نقص توجه- بیشفعالی را بهطور موقتی جلب میکند. از آنجایی که موج قلهی منفی غیرانطباقی خودکار است، میتواند بهعنوان یک شاخص جهتگیری توجه در نظر گرفته شود (وان موریک و همکاران، ۲۰۰۹). در کودکان دارای اختلال نقص توجه- بیشفعالی یعنی بسامد اِن دو در مقایسه با کودکان سالم کمتر است. این یافتهها نشان میدهند که کودکان دارای اختلال نقص توجه- بیشفعالی در توانایی توجه انتخابی، به ویژه زمانی که مجموعهای از محرکها باید نادیده گرفته شوند، ضعیفتر هستند. در مقابل وقتی فقط یک هدف ارائه شود و توجه انتخابی خیلی مورد نیاز نباشد این اختلافها کمتر است، بنابراین جمعآوری اطلاعات از محرکهایی که آزمودنی باید به یک تکلیف در یک زمان توجه داشته باشد و شرایطی که آزمودنی باید توجهش را تقسیم کند، مهم خواهد بود. بر این اساس کمبودهایی که اغلب کودکان دارای اختلال نقص توجه- بیشفعالی در آزمونهای رفتاری و مهارتهای خودکار نشان میدهند، در نتیجهی نقصانهای عصبی است.
انواع بیش فعالی و نقص توجه
انواع بیش فعالی و نقص توجه براساس علایم به دو نوع تقسیم می شوند که در زیر به صورت کامل بررسی می کنیم.
1. بیش فعالی و نقص توجه با بی توجهی
در 6 ماه گذشته کودک حداقل 6 مورد ازز علایم ملاک های تشخیصی انجمن روان پزشکی آمریکا را در حیطه نقص توجه کسب کرده باشد. علایم متناسب با سطح رشد کودک نیست و بر روی فعالیت های تحصیلی و شغلی فرد تاثیر مستقیم می گذارد.
از توجه کامل به جزییات درمی ماند یا با بی دقتی تمرینات تحصیلی و فعالیت های شغلی را انجام می دهد.
اغلب در حفظ توجه بروی فعالیت های تحصیلی و فعالیت های تفریحی مشکل دارد.
به نظر می رسد وقتی مستقیما با او صحبت می کنید گوش نمی دهد.
دستورالعمل ها را کامل اجرا نمیکند و نمی تواند تکالیف مدرسه و کارهای معمولی و وظایف خود را در محل کار تکمیل کند. دلیل این موضوع مشکلات رفتاری یا نفهمیدن دستورات نیست.
در سازمان دهی تکالیف وفعالیت ها ناتوان است.
از فعالیت هایی که نیاز به تلاش ذهنی مستمر دارند اجتناب می کند یا با بی میلی انجام می دهد.
اشیاء لازم برای انجام تکالیف یا فعالیت ها را گم می کند، مثل تکالیف درسی، اسباب بازی ها یا وسایل آموزشی
محرک های بیرونی و مزاحم به آسانی پرت می کند.
در فعالیت های روزمره اغلب فراموش کار است.
2. بیش فعالی و نقص توجه با تکانشگری
در 6 ماه گذشته کودک 6 مورد یا بیشتر از علایم ملاک های تشخیصی انجمن روان پزشکی آمریکا را در حیطه بیش فعالی کسب کرده اما علایم نقص توجه وجود ندارد.
مدام روی صندلی تکان می خورد و دست و پایش بی قرار است.
در کلاس درس یا جاهای دیگری که انتظار می رود فرد بنشیند، صندلی را ترک می کد.
اغلب در حال دویدن است یا از در و دیوار بالا می رود.در بزرگسالی این حالت با احساس بی تابی و بی قراری همراه است.
نمی تواند بدون سروصدا راه انداختن به بازی یا فعالیت های تفریحی بپردازد.
اغلب در حال حرکت است و به نظر می رسد موتوری به حرکت وادارش می کند.
اغلب زیاد حرف می زند.
تکانشگری چیست؟
قبل از اینکه سوال تمام شود با عجله جواب میدهد.
اغلب در انتظار کشیدن برای نوبت ناتوان است.
حرف دیگران را قطع کرده یا مداخله می کند، مثلا خود را در مکالمه ها و بازی ها داخل می کند.
شواهد متقنی مبنی بر یک رابطه متقابل بین عوامل وراثتی و محیطی تاثیر گذار بر اختلال بیش فعالی و نقص توجه وجود دارد. این رابطه بر نحوه بروز اختلال بیش فعالی و نقص توجه تاثیر می گذارد.
عوامل خطر ساز محیطی و غیر وراثتی شامل مصرف الکل و سیگار توسط مادر در دوران بارداری، قرار داشتن در معرض میزان بالایی از سرب و عفونت های استرپتوکوکی است.
علائم مشترک بیش فعالی و نقص توجه
اختلالات درونی( اضطراب)
مخالفت پرخاشگرانه و اختلال سلوک
اضطراب، مخالفت پرخاشگرانه و اختلال سلوک
این یافته ها ضرورت تمایز بین زیرمجموعه های مشترک اختلال نقص توجه_بیش فعالی را مشخص می کند. به طور مشخص کودکانی که دچار اضطراب همراه با اختلال نقص توجه_ بیش فعالی هستند بهتر از دیگر گروه ها به روش های درمانی اختلال نقص توجه_ بیش فعالی پاسخ میدهند.این گروه به هر سه روش درمانی( رفتاری، دارویی و کاردرمانی ) پاسخ می دهند.
اختلال نقص توجه- بیش فعالی اساسا یک اختلال تحولی سازوکارهای خود تنظیمی مغز به حساب می آید. و خوشه هایی از کارکردهای شناختی مرتبط به هم را شامل می شود که از این قرار می باشد:
فعال سازی: سازماندهی، اولویت بندی و فعال سازی برای کار
تمرکز: تمرکز کردن، استمرار بخشیدن و انتقال توجه به کارها
تلاش: نظم بخشیدن به هشدار، استمرار بخشیدن به تلاش وسرعت پردازش
هیجان: مدیریت ناکامی ها و نظم بخشی به هیجان ها
حافظه: بهره گیری از حافظه کاری و دستیابی به یادآوری
کارکرد یا عمل: نظارت کردن و خود- نظم بخشیدن به عمل
این کارکرد ها در جنبه های متعدد زندگی روزانه فرد حائز اهمیت هستند. کارکرد های اجرایی از تعامل و وابستگی متقابل برخوردار هستند و در تمام کودکان دچار اختلال نقص توجه- بیش فعالی جزء اساس و جوهر اختلال می باشند.
در کودکان اختلال نقص توجه- بیش فعالی تکانشگری ناشی از نقص در مهار، کنترل رفتار و خود تنظیمی است. ناکارآمدی عملکرد های اجرایی، موجب راهبرد های ضعیف در حل مساله، ضعف در سازماندهی مهارت ها و حافظه ضعیف می شود که شاخص کودکان دارای اختلال نقص توجه- بیش فعالی است.
مشکلات توجه در بیش فعالی چیست؟
توجه پایدار توانایی حفظ توجه و یا توانایی حفظ یک پاسخ رفتاری برای یک فعالیت مداوم و مستمر است. گوش به زنگی اصطلاحی است که اغلب برای توصیف این نوع توجه به کار میرود. کودکان دارای اختلال نقص توجه – بیش فعالی مشکلاتی در توجه پایدار دارند. در صورتی که در کودکان دارای اختلال نقص توجه، توجه انتخابی نارسا است. تفاوت های بارزی بین انواع زیر ریخت های اختلال نقص توجه – بیش فعالی در کنترل تکانه نیز وجود دارد. کودکان نوع نقص توجه همانند نوع ترکیبی، در بخش ابتدایی تکلیف تحت تمایلات آنی خود هستند. با این حال کودکان دارای نوع نقص توجه به تدریج پیشرفت قابل ملاحظه ای از خود نشان میدهند. در حالی که در نوع ترکیبی این تکانشگری کاهش نمی یابد. بر این اساس کودکان دارای نوع نقص توجه، به پردازش کندتر دارند و مشکلاتشان در توجه انتخابی بیشتر است. بارکلی تفاوت های میان انواع زیرمجموعههای اختلال نقص توجه – بیش فعالی را در انواع مختلف توجه ارائه داد که بدین ترتیب است : در نوع ترکیبی، قدرت توجه پایدار پایین بوده اما در صورتی که محرک جدید باشد، این قدر تقویت میشود. در نوع بی توجهی مشکلاتی در توجه متمرکز دیده میشود اما به نظر میرسد نقص توجه بیشتر در نتیجه یک اختلال شناختی است.
سوالات متداول:
1- آیا کودکان بیشفعال همیشه پرانرژی و شلوغ هستند؟
نه لزوماً. برخی کودکان با ADHD ممکن است بیشفعالی و بیقراری نشان دهند، اما برخی دیگر، به ویژه دختران، بیشتر علائم نقص توجه مانند حواسپرتی و رویاپردازی دارند. این تفاوتها باعث میشود تشخیص ADHD در برخی کودکان دشوارتر باشد.
2-آیا بازیهای ویدیویی بر علائم بیشفعالی تأثیر دارند؟
بازیهای ویدیویی میتوانند علائم بیشفعالی را تشدید کنند، به ویژه اگر کودک زمان زیادی را صرف این بازیها کند. این بازیها ممکن است باعث افزایش حواسپرتی و کاهش تمرکز شوند. محدود کردن زمان استفاده از وسایل الکترونیکی و تشویق به فعالیتهای فیزیکی میتواند مفید باشد.
بیش فعالی یک اختلال رفتاری رشدی می باشد که با علائمی نظیر بی قراری، رفتارهای تکانشگرانه و نقص در توجه خود را نشان می دهد. مرکز کاردرمانی برای بیش فعالی و نقص توجه دکتر صابر در زمینه تشخیص و درمان علائم بیش فعالی به صورت کاملا تخصصی فعالیت می نماید. بخش های مختلف مرکز درمان بیش فعالی شامل اتاق توجه بینایی، اتاق بهبود مهارت های شنیداری، سنسوری روم، ماساژ درمانی، بازی درمانی و رفتار درمانی، بخش آموزش، بخش کاردرمانی ذهنی، یکپارچگی حسی، تست های تخصصی هوش و گفتاردرمانی و مشاوره بسته به نیاز مراجعین و تشخیص دکتر بیش فعالی مورد استفاده قرار می گیرند تا بهترین نتیجه درمانی را در درمان بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان حاصل نمایند.
بیش فعالی در کودکان وبزرگسالان
علائم بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان به سه زیر مجموعه تقسیم می شود:
1.فقط کمبود توجه
۲. فقط بیش فعالی
٣. مختلط
تشخيص بیش فعالی: شروع قبل از ۷ سال، مدت زمان حداقل ۶ ماه، الگوی رفتاری بیش از حد برای سن و هوش
شیوع بیش فعالی: بیشتر از ۱۰٪ جمعیت، پسران بیشتر از دختران، همراه با سایر اختلالات روانی و ناتوانی در یادگیری، ادامه علائم در بزرگسالی
اتیولوژی بیش فعالی: عوامل خانوادگی به شدت دخیل است زیرا وجود اختلال کم توجهی – بیش فعالی در اعضای خانواده های درجه اول بیشتر یافت می شود، اما تشخیص ژنتیکی از عوامل محیطی دشوار است. تئوریهای احتمالی شامل:
– ناهنجاریهای انتقالدهنده عصبی در کاهش فعال سازی / تحریک در قسمت بالای ساقه مغز و لوبهای فرونتال – تأخیر / رشد غیر طبیعی لوبهای فرونتال
– عوارض دوران بارداری – سموم، زایمان طولانی، مسمومیت با سرب
نظریههای مربوط به زمینههای کمبود منتهی به الگوهای رفتاری شامل:
1.عدم برنامهریزی، سازماندهی، حفظ توجه / تلاش در تکمیل وظایف
٢. ناتوانی در مهار عملکرد تکانهای، مرتبط با حافظهکاری، خود تنظیمی، درونی کردن گفتار، تنظیم مجدد
رفتارهای کلامی / غیرکلامی
۳. عدم تعدیل سطح برانگیختگی برای پاسخگویی به خواسته ها و نیازها
۴.تمایل غیرمعمول قوی به دنبال تقویت فوری.
* بیش فعالی دیگر ویژگی مهم و اساسی این اختلال نیست.
رفتارهای مشترک:
بیقراری
گفتار تکانهای
سختی در دنبال کردن مسیرها
سازماندهی دشوار
کاهش ظرفیت توجه در محل کار / بازی
فراموشی
رایج بودن تنوع علائم در مواردی مشاهده کاهش علائم در فعالیتهای بسیار جذاب (به عنوان مثال بازیهای ویدیویی، ورزش).
رفتارهای مشاهده شده در مدرسه
اغلب غیرفعال در کلاس
انجام بیدقت و نامرتب کارهای نوشتنی
مختل کننده (بی قرار، ایجاد سروصدا، صحبت کردن)
عدم تکمیل تکالیف
عدم توانایی نشستن
رفتارها در بزرگسالی
تغییر کردن الگوی علائم
مشاهده علائم در ۵۰-۸۰٪ از کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی – بیشفعالی همچنان در نوجوانی و بزرگسالی شامل بی قراری، تمرکز ضعیف و تکانشگری و مشکلاتی در دانشگاه، عملکردهای حرفه ای و اجتماعی
رفتارهای وابسته
عزت نفس پایین
انزوا طلبی
عدم توانایی مسئولیتپذیری
افزایش خطر ابتلا به افسردگی، اضطراب، خودکشی
افزایش خطر اخراج شدن از دبیرستان
* در شرایط کلینیکی حداقل 3/2 افراد مبتلا به اختلال کم توجهی – بیش فعالی دارای اختلال نافرمانی مقابلهجویانه یا اختلال سلوک هستند.
ارزیابی
پروفایل کاری کلی برای تعیین توانایی انجام فعالیتهای روزمره، عملکرد مدرسه، بازی و فعالیتهای معنیدار
از مهارت حرکتی و حرکت ABC، یکپارچگی دیداری حرکتی، آزمون سیستمهای دیداری حرکتی، ارزیابی سیستمهای رفتاری کودکان، سیستم نمرهدهی مهارتهای اجتماعی
علائم بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان: تشخیص و تفاوتها
بیش فعالی یا ADHD یک اختلال عصبی-رشدی است که هم در کودکان و هم در بزرگسالان دیده میشود. علائم این اختلال در کودکان معمولاً شامل بیقراری، عدم تمرکز، پرحرفی و انجام کارهای بدون فکر است. در بزرگسالان، این علائم ممکن است به شکل مشکلات در مدیریت زمان، بینظمی و تصمیمگیریهای impulsive بروز کند. علت بیش فعالی کودکان میتواند ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی باشد. تشخیص به موقع این اختلال توسط متخصصان در مرکز تشخیص بیش فعالی کودکان میتواند به بهبود کیفیت زندگی فرد کمک کند.
تاثیر بیش فعالی بر روابط اجتماعی و تحصیلی
کودکان و بزرگسالان مبتلا به بیش فعالی اغلب با چالشهایی در روابط اجتماعی و عملکرد تحصیلی یا شغلی مواجه میشوند. کودکان ممکن است در مدرسه با مشکلات یادگیری و تعامل با همسالان روبرو شوند، در حالی که بزرگسالان ممکن است در حفظ شغل یا روابط عاطفی دچار مشکل شوند. علت بیش فعالی کودکان میتواند به دلیل عدم تعادل شیمیایی در مغز باشد، اما با مراجعه به مرکز تشخیص بیش فعالی کودکان و دریافت حمایتهای لازم، این چالشها قابل مدیریت است.
راهکارهای مدیریت بیش فعالی در خانه و مدرسه
مدیریت بیش فعالی نیازمند همکاری والدین، معلمان و متخصصان است. در خانه، ایجاد یک محیط ساختارمند و استفاده از تقویمهای بصری میتواند به کودکان کمک کند. در مدرسه، معلمان میتوانند با ارائه دستورالعملهای واضح و زمانبندی مناسب، به بهبود تمرکز دانشآموزان کمک کنند. علت بیش فعالی کودکان ممکن است به عوامل محیطی مانند استرس یا تغذیه نامناسب نیز مرتبط باشد. مراجعه به مرکز تشخیص بیش فعالی کودکان میتواند به شناسایی دقیق این عوامل کمک کند.
تشخیص بیش فعالی: چه زمانی به متخصص مراجعه کنیم؟
تشخیص بیش فعالی نیازمند ارزیابی دقیق توسط متخصصان است. اگر کودک یا بزرگسال علائمی مانند بیقراری شدید، عدم تمرکز و رفتارهای تکانشی را به مدت طولانی نشان دهد، مراجعه به متخصص ضروری است. علت بیش فعالی کودکان میتواند ژنتیکی یا مرتبط با مشکلات دوران بارداری باشد. در مرکز تشخیص بیش فعالی کودکان، با استفاده از تستهای استاندارد و مصاحبههای دقیق، تشخیص قطعی انجام میشود و برنامه درمانی مناسب ارائه میگردد.
مداخله درمانی در بیش فعالی
درمان بیش فعالی به دو دسته دارویی و غیردارویی تقسیم میشود. برای کودکان، روشهای غیردارویی مانند رفتاردرمانی، آموزش والدین و برنامههای آموزشی ویژه بسیار موثر است. در بزرگسالان، ترکیبی از داروها و رواندرمانی مانند CBT (درمان شناختی-رفتاری) میتواند مفید باشد. علت بیش فعالی کودکان اغلب به دلیل اختلال در عملکرد نورونهای مغزی است، اما با تشخیص درست در مرکز تشخیص بیش فعالی کودکان، میتوان راهکارهای درمانی مناسب را ارائه داد.
مبتنی بر تئوریهای پردازش حسی، یادگیری حرکتی و کسب مهارت، توانبخشی، دیدگاه شناختی رفتاری و روانی اجتماعی
لازم بودن ایفای نقش مشورتی برای ایجاد تغییرات محیطی / برنامه درسی برای کودک.
درگیر کردن والدین و معلمان در همه مداخلات
مداخلات کاردرمانی در کودکان مبتلا به اختلال کم توجهی – بیش فعالی
مهارتهای حرفهای، مهارتهای مربوط به مطالعه، زندگی اجتماعی، برنامهریزی جابجاییها، مهارتهای ارتباطی/تعاملی
نتیجهگیری:
بیشفعالی یا ADHD یک اختلال شایع است که هم کودکان و هم بزرگسالان را تحت تأثیر قرار میدهد. این اختلال میتواند باعث ایجاد چالشهایی در زندگی روزمره، روابط اجتماعی، عملکرد تحصیلی و شغلی شود. با این حال، با تشخیص بهموقع و درمان مناسب، بسیاری از این چالشها قابل مدیریت هستند. علت بیشفعالی کودکان میتواند ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی باشد، اما مراجعه به مرکز تشخیص بیشفعالی کودکان و دریافت حمایتهای تخصصی، اولین گام موثر در جهت بهبود کیفیت زندگی فرد است.
سوالات متداول:
1-چرا برخی از کودکان بیشفعال فقط در محیطهای خاصی (مثلاً مدرسه) رفتارهای بیشفعالی دارند؟
بیشفعالی میتواند به شدت تحت تأثیر محیط باشد. اگر محیط استرسزا، خستهکننده یا بیشازحد ساختاریافته باشد، علائم ممکن است بیشتر دیده شوند. در مقابل، در محیطهای باز و انعطافپذیر، کودک ممکن است کنترل بهتری داشته باشد.
2-آیا بیشفعالی در کودکان میتواند با تغذیه نامناسب تشدید شود؟
بله، برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف بیش از حد قند، مواد افزودنی مصنوعی و کمبود مواد مغذی مانند آهن و امگا-۳ میتوانند علائم بیشفعالی را تشدید کنند.
علت بیش فعالی در کودکان متفاوت است. تعیین علت بیش فعالی و نقص توجه باید با بررسی های دقیق عوارض بیش فعالی و نقص توجه در کودک توسط دکتر بیش فعالی انجام گیرد. کلینیک درمان بیش فعالی دکتر صابر به صورت تخصصی در زمینه تشخیص بیش فعالی و تفاوت های آن با اختلال پردازش حسی همچنین درمان مشکلات و عوارض بیش فعالی کودکان فعالیت می نماید.
کودک ده ساله را تصور کنید که پشت میز شام با خانواده اش نشسته است. هنگامی که همه منتظر بودند تا مادر شام را بیاورد،کودک در صندلی خودش بالا و پایین می شد و به خواهر کوچکترش لگد میزد که او هم از این که برادر کوچکترش به او آزار می رساند ناله می کرد.کودک گفت که نمیدانم که چه شده و تلاش کرد که فاصلهاش را با خواهرش حفظ کند ولی به جای آن پایش را محکم به زمین می کوبید. پدر فریاد زد: ممکن است سر جات بنشینی؟اوه خدای من، شام مرغ و برنج است. گریه میکرد و به دهانش ضربه میزد و فکر می کرد که حالش رو به بدتر شدن است و شروع به ضربه زدن قاشق به بشقابش می کرد تا بفهمند که حالت تهوع دارد. مادر گفت این رفتارت را فوراً متوقف کن. گفت: مگر نمی دانی من از این غذا متنفرم،چرا همبرگر نداریم؟ او برای خودش شیر آماده کرد و آن را به کف زمین پرتاب کرد و سگ آن ها فوراً به سمت آن آمد تا آن را زبان بزند. کودک به سگ لگد زد و سگ را گاز گرفت مادرش به او گفت چرا به سگ زدم زدی او کاری نکرده بود. مادرش به او دستور داد تا به اتاقش برود. کودک گیج شد چون تمام کاری که کرده این بوده که سگش را علیرغم بویی که دارد تیمار کرده و بسیار از این که گرسنه بود عصبانی شد. فریاد کشید که از شما متنفرم و اتاقش را با لگد باز کرد و رفت. برای کودک و خانواده اش چه اتفاقی افتاد؟او نشانه هایی از عدم توجه به عملکرد بالا و رفتارهای تکانشی را نشان داد. کودکی مثل او ممکن است یک مورد بیش فعال به نظر برسد که هنوز هم در بعضی جاها به همین صورت است. وقتی که او هنوز نمیتواند بر روی صندلی اش بنشیند و جنبش دارد و لگد میزند به این دلیل است که او یا بیش فعال است و یا جستجوگر حسی است و به دنبال محرکی برای بدن خود است و به آن نیاز دارد؟آیا پرت کردن شیر توسط او به خاطر این است که او توجه ندارد یا به این دلیل است که در هماهنگی چشم و دست مشکل دارد؟آیا اینکه او خواهرش را لگد می زند یا سگش را می زنند به این دلیل است که او رفتار تکانشی دارد یا به این دلیل است که او نمیتواند دادههای حس عمقی را در حرکاتش به خوبی استفاده کند؟آیا همه این علائم شدید در نتیجه مزه و بوی غذاست که او نمیتواند تحمل کند؟
عوارض بیش فعالی در کودکان
یک کودک ممکن است بیش فعالی، اختلال پردازش حسی یا اغلب هر دو را با هم داشته باشد. در بسیاری از موارد این دو، علائمی شبیه به هم دارند. از زمانی که بسیاری از کودکان با چالش های حسی روبرو می شوند با مشکلاتی مثل گیج شدن به آسانی در اثر برخورد با محرک و بیحرکت بودن یا بی قراری به خاطر تون عضلانی پایین، آگاهی بدنی پایین،و مشکلات دهلیزی،خواهند داشت برای یک دانش آموز سخت است تا به چیزی که معلم می گوید تمرکز کند آن هم در هنگامی که مشکلات پردازش شنوایی دارد، او از در هم ریختگی بینایی و دیداری و اتاق و جنبش و سر و صدای بالا و نور زیاد به هم میریزد و اگر بتواند خارش به دلیل پوشیدن جورابش را نادیده بگیرد. و به آن فکر نکند. وقتی که کودکی دور زمین بازی می دود و ضربه می زند و خود را به بچه ها می زند و با بی محلی به دیگران روی تاب نشسته و تاب میخورد،این کودکان ممکن است جستجوگر حسی برای حس ها و داده های وستیبولار عمقی باشد و خواهان کمک به سیستم عصبی خود باشد تا حس بهتری داشته باشد. مطالعه ای توسط میلر ، نیلسون و شوئن و در سال ۲۰۱۲ انجام شد که در آن به بررسی تفاوت پردازش حسی بین کودکان اختلال پردازش حسی و بیش فعال پرداخته شد، در نهایت مشخص شد که مشکلات تعدیل حسی که زیرمجموعه اختلال پردازش حسی است با علائم بیش فعالی دارای شرایط کاملاً متمایز می باشد. مطالعه نشان داد که هر دو گروه به ترتیب از نظر اهمیت: از لحاظ حسی ،توجه، فعالیت های حرکتی تکانشگری ها و چالش های حسی مشکل دارند و جزء علائم نورواپتیکال این کودکان است. همچنین فهمیدند که گروه بیش فعال عدم توجه بیشتری نسبت به گروه اختلال پردازش حسی دارند. از بین علائمی که برای هر دو گروه است، مشکلات رفتاری مربوط به حس بیشتر برای بیش فعال و مشکلات توجه حسی بیشتر برای اختلال پردازش حسی است. گروه اختلال پردازش حسی بیشتر مشکلات حسی، شکایت حسهای پیکری، اضطراب، افسردگی و تطابقات سختتری نسبت به کودکان بیش فعال دارند و عکسالعملهای فیزیولوژیکال ( اکترودرمال) نسبت به محرک های حسی نسبت به بچه های بیش فعال و کودکان طبیعی در اختلال پردازش حسی بیشتر است. به خوبی مشخص شده است که مشکلاتی مثل ناتوانی های یادگیری،تاخیر شناختی،میتواند در محیط های آکادمیک مسبب رفتارهای بیقرارانه شود و در مدرسه مشابه بیش فعال ها باشند،که در راهنماهای آموزشی دی اس ام به روشنی،مشکلات پردازش حسی نیاز به معرفی و توصیف کردن دارند.
روانپزشک کودک دکتر لاری سیلاورز نویسنده کتاب میس آندراستود چایلد وی اظهار کرد که بیش فعالی حداقل دلیل معمول برای رفتارهای بیش فعالی، بی توجهی، حواس پرتی و رفتار تکانشگری حسی است، در حالی که عمده استدلالها و دلایل، اضطراب و افسردگی،ناتوانی یادگیری و اختلال پردازش حسی می باشد. همه این فاکتورها هنگامیکه مراجع با چالش های توجهی کمک می خواهد و به ما مراجعه میکند،نیازمند بررسی است.
اختلال بیش فعالی و نقص توجه به نوعی از اختلالات کودکان اطلاق میشود که نسبت به کودکان عادی دارای مشکلاتی در شناخت،رشد و رفتارشان می باشند. این تشخیص توسط مقیاس طبقهبندی بینالمللی بیماریها ارائه شده است. برای تشخیص بیش فعالی در کودکان ، بهترین دکتر بیشفعالی در تهران با انجام تست های تشخیصی و معاینه بالینی دقیق در کلینیک بیش فعالی به بررسی علایم می پردازد. مرکز درمان بیش فعالی دکتر صابر با تجهیزات تخصصی و روز دنیا در زمینه درمان بیش فعالی کودکان فعالیت می نماید. اتاق توجه شنوایی، اتاق تاریک، بخش سنسوری روم، ماساژ درمانی،گفتاردرمانی، بازی درمانی و کاردرمانی درکی حرکتی از امکانات بهترین مرکز درمان بیش فعالی در تهران می باشد. تیم درمانی مرکز بیش فعالی جناب آقای دکتر صابر با همکاری کاردرمانان، گفتار درمانان و روانشناسان کودک با تجربه در حیطه درمان بیش فعالی در تهران در دو شعبه کلینیک بیش فعالی غرب و شرق تهران فعالیت می نماید. دکتر تشخیص بیش فعالی در مرکز بیش فعالی در تهران به صورت تخصصی در زمینه درمان بیش فعالی در کودکان فعالیت می نماید.
دکتر تشخیص بیش فعالی در کودکان
سه ویژگی مهم در تشخیص بیش فعالی در کودکان ( ADHD ) عبارت است از:
اختلالات مداوم در توجه و تمرکز
برانگیختگی
پر تحرکی
تشخیص قطعی توسط دکتر بیشفعالی وقتی داده میشود که مشکلات کودک،نسبت به همسالان زیادتر و بیش از یک مورد باشد. گاهی بعضی از انواع رفتارهای بیش فعالی ( ADHD ) در بیشتر مردم وجود دارد. عواملی که باعث تغییر این رفتار عصبی به بیش فعالی( ADHD ) می شود دائمی و با یک شدت هستند. به نظر میرسد که ریشه مسئله در عدم مهار رفتار باشد.
کودکی که با بیش فعالی ( ADHD ) متولد می شود یک عکس العمل منفی در اطرافیان ایجاد میکند و شاید بتوان به خانواده او حق داد،چرا که ذهنیت آنها به دنبال یک کودک سالم بوده است. در هر حال،آنها درباره دادن آموزش های اجتماعی به کودکانشان احتیاج به تلاشی مضاعف دارند تا کودک بیش فعال بتواند با اطمینان و توجه،کاری را دنبال کند. به ویژه که کودکان بیش فعال خیلی زودتر از موعد، تصورات منفی نسبت به خود پیدا کرده که این بر روی رشد اجتماعی و شخصیت آنها تاثیر می گذارد. بدیهی است که در مرکز درمان بیش فعالی در تهران ما به عنوان افراد متخصص نباید به این طرز تلقی و رفتار کودکان مزبور دامن بزنیم. بلکه باید به دانسته های مان بیفزاییم و سعی کنیم تا رفتارهای خوب آنها را تشویق کرده و افزایش دهیم.
اختلال بیش فعالی نوعی از فعال بودن غیر طبیعی یا غیر عادی است و کنترل آن برای کسانی که در اطراف کودک بیش فعال هستند، غالبا سخت است. کودکانی که به بیش فعالی مبتلا هستند، احتمال دارد به علت وضعیت خود و نحوه واکنش مردم، پر استرس یا افسرده شوند. اختلال بیش فعالی انواع مختلفی دارد که روش های درمانی آن ها هم با یکدیگر فرق دارند.
متخصصان بهداشتی بسیاری وجود دارند که می توانند اختلال بیش فعالی و نقص توجه را تشخیص داده و درمان کنند که پیدا کردن یک متخصص خوب از میان آن ها، می تواند بسیار سخت و دشوار باشد. اختلال بیشفعالی می تواند به وسیله روان پزشک، روان شناس، متخصصین کاردرمانی و گفتاردرمانی، متخصص تشخیص بیش فعالی و… تشخیص داده شود. پدر و مادر کودک با مشاهده نشانه های این اختلال حتما باید کودک را نزد متخصص ببرند تا ارزیابی شود. گرچه امروزه متخصصان زیادی برای تشخیص بیش فعالی وجود دارند، اما لازم است پیش از هر اقدامی، حتما بررسی در رابطه با انتخاب بهترین متخصص برای تشخیص و درمان بیش فعالی داشته باشید. تنها راه قطعی تشخیص بیش فعالی در کودکان، بررسی و ارزیابی متخصص بیش فعالی است. والدین باید درهنگام تشخیص به دو نکته توجه کنند: مبنای تشخیص صحیح اختلال بیش فعالی در کودک، متخصص است نه نظر دیگر افراد، کودکی که به این اختلال دچار است، احتمالا دارای توانایی های دیگر نیز هست.
سه نکته مهم در تشخیص بیش فعالی کودکان که یک دکتر خوب بیش فعالی با دقت به آن ها توجه می کند، عبارت اند از: اختلالات دائمی در توجه و تمرکز، پر تحرک بودن کودک، برانگیختگی. تشخیص قطعی بیش فعالی به وسیله متخصص تشخیص این اختلال، زمانی تایید می شود که اختلالات کودک نسبت به هم سن و سالانش زیاد تر و حتی بیشتر از یک مورد باشد.
یک دکتر خوب برای بیش فعالی کودکان به والدین نکته های زیر را گوشزد می کند تا بهترین نتیجه در روند درمان به دست بیاید:
– شرکت دادن کودک در انجام کارهای هنری، ورزشی
– انتظارات معقول از کودک داشتن
– ارتباط چشمی با کودک
– رعایت برنامه درست خواب و غذای کودک
– ایجاد تغییرات زندگی با در نظر گرفتن آمادگی های ذهنی برای کودک
– گوشزد کردن قوانین خانه به طور خلاصه به کودک
– افزایش آگاهی والدین نسبت به این اختلال
– و مهم ترین نکته این که افراد خانواده باید توجیه شوند که کودک رفتار های خاص را به صورت عمدی انجام نمی دهد و این رفتار ها به دلیل وجود اختلال بیش فعالی هستند.
هم اکنون شناسایی و تشخیص بیش فعالی ( ADHD ) برای آموزگاران راحت تر شده است. بر اساس آمارها،5 درصد جمعیت هر کلاس به این گروه اختصاص دارد و این بدان معنی است که در هر کلاس یک نفر با علائم بیش فعالی وجود دارد.
درمان بیش فعالی در کودکان
پس از تشخیص دقیق علائم و شدت بیش فعالی در کودکان بهترین دکتر تشخیص بیش فعالی در مرکز بیش فعالی در تهران به طرح برنامه درمانی برای کودک می پردازد. درمان های رایج برای کودکان درمان های روانشناسی و مشاوره، کاردرمانی نقص توجه، استفاده از تکنیک های رفتاردرمانی و بازی درمانی، ماساژ درمانی، سنسوری روم و اتاق تاریک توجه بینایی و دارو درمانی می باشد. در بیشتر موارد متخصصین کلینیک بیش فعالی و نقص توجه تلاش می کنند با درمان های کاردرمانی و روانشناسی شدت علائم را در کودک کاهش داده و رفتارهای صحیح را جایگزین نماید. اما در مواردی با تلاش های متخصصین مرکز همچنان کودک نیاز به دارو دارند و دکتر متخصص بیش فعالی برای انان دارو هایی نظیر ریتالین و متیل فنیدات را تجویز نماید. از دیگر درمان های مفید در زمینه بیش فعالی و نقص توجه کاردرمانی در منزل برای کودکان با اختلال بیش فعالی و نقص توجه می باشد که در مرکز دکتر صابر ارائه می شود. متخصصین مرکز با حضور در منزل کودک تکنیک های درمانی مختلف را در محیط منزل ارائه می نمایند و خانواده را از روند درمان مطلع می کنند. آموزش تکنیک های رفتاردرمانی مانند اقتصاد ژتونی به خانواده جهت تثبیت رفتار های صحیح اجتماعی مانند رعایت نوبت، تحمل کاری و دستور پذیری از دیگر خدمات ارائه شده در مرکز درمان بیش فعالی تهران می باشد.
دارو درمانی در بیش فعالی
بسیاری از افراد با تشخیص بیش فعالی( ADHD ) تحت دارو درمانی قرار می گیرند. داروهایی که امروزه مورد استفاده قرار می گیرد شامل ریتالین متیل فنیدات ،هیدروکلراید، دکسترومفتامین (هر دو تحریک کننده تاثیر نوروترانسمیترها در مغز هستند) می باشد. لازم به ذکر است که علت بیش فعالی ( ADHD ) عدم تاثیر نروترانسمیرترها در مغز است. البته درمان دارویی می باید همراه با درمان های دیگر از جمله رفتار درمانی مورد استفاده قرار گیرد تا مثمر ثمر واقع گردد.
علاوه بر این،استفاده از فعالیت های که گفته می شود دارو درمانی را تکمیل میکند. در واقع دارو بدین منظور استفاده می گردد که رفتار مشکل زا را تعدیل کرده و به کودک بیش فعال احساسی از زندگی را آنطور که هست ببخشد. البته دارو برای هر کودکی مناسب نیست.
اخیراً دارو هر ۴ تا ۶ ساعت به کودک بیش فعال داده می شود. اگرچه ممکن است این فاصله زمانی تغییر کند. بدین لحاظ بسیاری از کودکان دارو ایشان را به مدرسه می برند و بنابراین می باید افرادی که در مدرسه هستند در مورد زمان دادن دارو و علائم بیش فعالی توجیه شوند. بیشتر کودکان بیش فعال دارو خوردن و احساس علائمی که بعد از خوردن دارو به آنها دست میدهد را دوست ندارند. این علائم ممکن است به صورت بی اشتهایی،خواب آلودگی،اضطراب،دستپاچگی،بالا رفتن هیجانات،افزایش تیک هایی که قبلاً وجود نداشته،سردرد و کبودی باشد. از طرف دیگر دارو علائم مثبتی نیز دارد که شامل افزایش تمرکز کودک،تداوم در کارهای مدرسه و پیشرفت در عملکرد اجتماعی است که زندگی را برای کودک بیش فعال و خانواده او شاد تر و بهتر میکند.
مرکز درمان بیش فعالی
قسمت اصلی درمان شامل فعالیتهای مناسب برای کودکان مدرسه رو با تشخیص بیش فعالی( ADHD ) و نیز سایر کودکانی که بسیاری از علائم ( ADHD ) را دارند،و همچنین برای افرادی که با این بچهها سر و کار دارند،میباشد. همینطور بخش هایی شامل فعالیتهایی در زمینه یوگا،ژیمناستیک و هنر درمانی است. بسیاری از این فعالیت ها توسط خود دانش آموز انجام شده و هدف اصلی این است که کودک با تشخیص بیش فعالی خود متوجه شرایطش گردد و در نتیجه پیشرفتی در عملکرد او حاصل شود.
معلم ها و کسانی که از با این کودکان کار میکنند احتیاج به تمرین و کارورزی توسط کاردرمان و روانشناس کودک متخصص در زمینه درمان بیش فعالی دارند. در زیر به ارائه تمریناتی در زمینه درمان بیش فعالی در کودکان می پردازیم. هرچند این تمرینات کامل نیست اما نمونههایی را در اختیارتان قرار می دهد که شما میتوانید با نگاه به آن ها ایده های خود را به مرحله ظهور درآورید.
چک لیست تشخیص بیش فعالی
در مرکز بیش فعالی بیمار با توجه به معیار نمره دهی،پرسشنامه زیر را کامل کرده، 6 الی 9 ماه بعد از ارزیابی مجدد انجام شود. در نظر داشته باشید که پیشرفت،آهسته و تدریجی صورت می گیرد.
به سختی کاری را شروع میکند. کاملا موافقم
1،2،3،4
کاملا مخالفم
به سختی بیشتر از یک دقیقه به دیگران گوش می دهد.
اغلب وسایلش را گم میکند.
به سختی کاری را تمام میکند.
بدون فکر حرف می زند.
بدون فکر کاری را انجام میدهد.
دوستان زیادی ندارد.
به رویا فرو میرود.
به ندرت در یک جا می نشیند.
بلافاصله دستورات داده شده را فراموش می کند.
اشیا و وسایل داخل اتاق باعث حواس پرتی او موقع انجام کار میشود.
برای رفتن به مدرسه طول می دهد.
حرف دیگران را قطع میکند.
از انتظار متنفر است.
از ایستادن در صف متنفر است.
اگر نتواند کاری را به سرعت انجام دهد ناراحت و غمگین میشود.
دوست دارد با دیگران دوست شود ولی بدون کمک دیگران نمی تواند.
روابط دوستی اش مختل می شود.
با وجود پشیمانی از اشتباه در انجام کارها،باز هم کارها را اشتباه انجام میدهد.
بی وقفه حرف میزند.
اغلب حاضر به نشستن روی صندلی نیست.
در کار دانشآموزان دیگر دخالت میکند.
مواقعی که از کاری واقعا لذت می برد پاسخ نمی دهد.
به سختی بر روی کارهای مورد علاقه اش تمرکز میکند.
سوالات زیادی می پرسد.
ورزش های فردی را بهتر از گروهی انجام میدهد.
به تغییرات کلاس توجه کمی میکند.
انرژی زیادی دارد.
فکرهایی میکند که دیگران هرگز به آن نیندیشیده اند.
سرپرستی کودکان را در بازیهای گروهی دوست دارد.
از حل مسائل لذت می برد.
پرسشنامه آموزگار در تشخیص و کنترل بیش فعالی
آیا من،
مطمئن هستم قبل از اینکه به کودک دستوری بدهم او به من نگاه می کند؟
دستورالعمل ها را به بخشهای کوچکتر تقسیم می کنم؟
تشویق هایی برای کودک بیش فعال در نظر میگیرم تا زمانی که او درگیر فعالیتی میشود به او بدهم؟
برنامه هایی تهیه میکنم که ملاکی برای رسیدن به هدف مورد نظر باشد؟
نسبت به رفتارهای مثبت ۴ برابر بیشتر از رفتارهای منفی کودک بیش فعال واکنش نشان می دهم؟
موقعیتی برای کنترل حرکات بچه ها در اطراف کلاس دارم؟
موقعیتی فراهم می کنم که به کودک بیش فعال مسئولیت بدهم،مثلاً تحویل یادداشتها و برای او کاری در نظر میگیرم؟
به طور واضح رفتاری را که از کلاس انتظار دارم بیان می کنم؟
زمانی برای آموزش رفتار در کلاس دارم؟
مدل رفتاری مناسب را همیشه در کلاسم می بینم؟
آموزش صدای مناسب در موقعیت های مختلف و جلسات تمرینی را برای آنها در نظر میگیرم؟
روی رفتاری که باید مشاهده کنم پافشاری می کنم؟
وقتی هیجانی کلاس بالا می رود خونسرد هستم؟
به گونه ای هستم تا بچه ها بدانند که می توانم مطابق میلشان رفتار کنم؟
آنقدر تکلیف میدهم که قابل انجام دادن باشد؟
مطمئن هستم که به قوانین پایبندم؟
میبینم که کلاس خوب سازمان بندی شده است؟
چیزهایی که باعث حواس پرتی کودک بیش فعال ( ADHD ) میشود را دور می کنم؟
برای افراد بیش فعال( ADHD ) جایی در نظر می گیرم که بتوانند آرام کار کنند؟
وقتی کودک بیش فعال ( ADHD ) تصمیم رفتن به جایی میگیرد با او حرف میزنم؟
فضای کافی برای نشستن جداگانه بچه ها در کلاس را دارم؟
می توانم کودک بیش فعال ( ADHD ) را بین ۲ نمونه خوب از دانش آموزان قرار دهم؟
با کودک توافق کرده و علایمی دارم که بدون اینکه او مخل کلاس شود و دیگران بفهمند کارش را انجام ندهد.
میدانم چه کاری مورد علاقه کودکان بیش فعال است؟
اگر دیدم که کودک سرپیچی می کند خونسردی خود را حفظ میکنم و خیلی آرام و آهسته آنچه را که مقدور است برایش توضیح میدهند؟
به آنها تفهیم میکنم از اینکه از رفتاری سرپیچی کرده غمگین ولی آشفته و عصبی نیستم و وقت صرف می کنم که به پاسخم بیندیشند؟
به طور منصفانه نتیجه عمل شان را توضیح می دهم؟
کودک را تشویق میکنم که نتیجه کاری را که انجام داده ببیند بدون آنکه بپرسم چرا؟سوالی که او هرگز جوابش را نمی داند؟
رفتارهای مناسب را مورد توجه قرار داده و به رفتارهای نامناسب توجهی نمی کنم؟
سعی می کنم که برای رفتارهای مناسب جایزه در نظر بگیرم؟
موقعیت هایی برای کودک بیش فعال فراهم می کنم که از طریقی غیر از نوشتن به نتیجه برسد؟
در مورد توجه و تمرکز با کودک بیش فعال هم فکر میکنم تا مطمئن شوم که دانش آموز می داند چگونه با این رفتارها مواجه شود؟
(ADHD)اختلال بیش فعالی و نقص توجه به چه معنی است؟
حالا شما توانستید اختلالات توجه و تمرکز را بشناسید. این به چه معنی است؟تفاوت زیادی بین افراد وجود دارد بعضی ها دوست دارند کارها را آهسته انجام داده و کاری را بارها و بارها تکرار کنند،بعضی دیگر تمایل دارند که کارها را به سرعت انجام داده و در عین حال کارهای مختلفی بکنند.
مشاورین بهترین مرکز درمان بیش فعالی در تهران به شما توصیه می کنند که اگر کودک شما ( ADHD ) هست و مسلما به آسانی حواسش پرت می شود، نمی تواند کاری را که میخواهید انجام دهد. پس بلند شوید،در اتاق قدم زده و ۳۰ ثانیه بعد برگردید و آن چیزی را که فراموش کرده است به یاد آورید. و یا مثلا وقتی از کودک انتظار می رود به حرف کسی گوش دهد، احساس بی قراری و ناآرامی می کند،یا وقتی که مجبورند روی صندلی بنشینند،روی پاهایشان می نشینند یا ولو میشود. این بدین علت است که کودک شما نمی تواند در چنین موقعیتی بماند و ممکن است توجهش را از دست داده و دوست داشته باشد خط خطی کند. تکنیک های درمان بیش فعالی در کلینیک بیش فعالی دکتر صابر در جهت بهبود علائم بیش فعالی به شما کمک می نماید.
زمانی که به دانشگاه میرفتم،در جلسات سخنرانی،تمام مدت کاغذی را خط خطی کرده و فکر می کردم با زدن عینکی که روی آن تصویر چشم کشیده شده،می توانم بدون جلب توجه بخوابم. شما ممکن است از نوع تفکری که من آن را بیان کردم آشفته شوید. شاید شما هم،کمابیش دارای این ویژگی باشید. در صورت شناخت کامل خودتان،بهتر میتوانید مشکلات را پیدا و آنها را حل کنید.
چک لیست دانش آموز در تشخیص نقص توجه و بیش فعالی
برایم سخت است که کارم را شروع کنم.
برایم مشکل است که بیشتر از یک دقیقه به دیگران گوش کنم.
اغلب وسایلم را گم می کنم.
برایم سخت است تا هر کاری را تمام کنم.
بدون فکر حرف میزنم.
دوستان زیادی ندارم.
وقتی باید روی کاری تمرکز کنم به چیزهای دیگر فکر می کنم.
برایم خیلی سخت است که صاف بنشینم.
وقتی دستوری به من داده می شود فورا فراموش می کنم.
چیزهایی که در اتاق وجود دارد که توجه من را جلب کرده و حواسم را از کارم پرت میکند.
از انتظار متنفرم.
ایستادن و انتظار کشیدن در صف باعث عصبانیت من می شود.
نمی توانم خودم را نگه دارم و وسط حرف دیگران میپرم.
وقتی نمیتوانم کارم را با سرعت انجام بدهم غمگین شده و احساس بدبختی می کنم.
دلم میخواهد دوست داشته باشم ولی بعضی مواقع بدون کمک دیگران میسر نیست.
برای کارهای اشتباهی که انجام دادم متاسفم اما دوباره بدون فکر انجام می دهم.
به سختی روی کارهای مورد علاقم تمرکز می کنم.
وقتی که روی چیزی تمرکز می کنم مردم فکر می کنند نمی توانم بشنوم.
سوالات زیادی می پرسم
ورزش های فردی را بهتر از تیمی انجام میدهم.
خیلی کم متوجه تغییرات در کلاس می شوم.
انرژی زیادی دارم.
من افکاری دارم که سایر مردم هرگز به فکر نشان نمی رسد.
وقتی کار تیمی انجام میدهم دوست دارم سردسته باشم.
متخصص بیش فعالی بزرگسالان
شناخت نشانه های بیش فعالی در بزرگسالان به این دلیل حائز اهمیت است که اگر بزرگسال مبتلا به اختلال بیش فعالی باشد، مخاطرات بسیاری همچون اخراج از محل کار، عدم توانایی در برقراری ارتباط، تمایل به مواد مخدر و… را خواهد داشت. نشانه های بیش فعالی در بزرگسالان از زمان کودکی در این افراد به شکلی متفاوت وجود داشته اند و متاسفانه تشخیص داده نشده اند. بعد از شناسایی نشانه های بیش فعالی در بزرگسالان توسط روانشناسان یا متخصصان بیش فعالی بزرگسالان، بهترین روش درمانی انتخاب می شود. دلایل بروز بیش فعالی در بزرگسالان همچنان به طور کامل مشخص نشده است، اما تحقیقات اخیر دانشمندان نشان می دهد که بیش فعالی در بزرگسالان احتمال دارد به عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی و عوامل نوروشیمیایی ارتباط داشته باشد.
اگر اختلال نقص توجه و بیش فعالی در کودکی توسط بهترین دکتر بیشفعالی در تهران درمان نشود، احتمال دارد به صورت فاکتور های بیولوژیکی و محیطی پدیدار شود و در خیلی از جنبه های روزانه ی زندگی فرد، مشکلاتی ایجاد کند. اختلال بیش فعالی در بزرگسالی روابط افراد با دیگران را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. بعضی از نشانه های شایع بیش فعالی در بزرگسالان که توسط دکتر تشخیص بیشفعالی شناسایی می شود عبارت اند از: آشفتگی و بی نظمی، نداشتن تمرکز، بی قراری، اضطراب، نداشتن مدیریت زمان، اختلالات عاطفی، رفتار های تکانشی، فراموشکاری، مشکلات جسمی، بی دقتی، بیش از اندازه صحبت کردن و… . برای تشخیص اختلال بیش فعالی در یک فرد بزرگسال، باید حداقل چهار الی پنج مورد از نشانه های شایع اختلال بیش فعالی به مدت حداقل شش ماه در فرد دیده شود .بهترین دکتر بیشفعالی در مرکز بیش فعالی در تهران به تشخیص و درمان این بیماران می پردازد.
همان طور که پیش تر گفتیم اختلال بیش فعالی و نقص توجه در بزرگسالان نوعی اختلال رفتاری است که به طور معمول در دوران کودکی آغاز می شود و در طول عمر باقی می ماند و اگر در همان زمان کودکی تشخیص داده نشود، تشخیص اختلال بیش فعالی در بزرگسالان چالش برانگیز و دشوار می شود چرا که نشانه های آن احتمال دارد با نشانه های دیگر اختلالات رفتاری و روانی همانند اضطراب، افسردگی و اختلالات عملکرد اجرایی اشتباه گرفته شوند به همین علت باید از بهترین دکتر تشخیص بیش فعالی کمک گرفت. اختلال بیش فعالی را می توان با روان درمانی و یا دارو با درمان کرد یا بهبود بخشید. بهترین مرکز درمان بیش فعالی در تهران با درمان های روانپزشکی می توانند مهارت هایی را به فرد آموزش دهند تا خود را به سمت وظایف هدایت کنند و در مورد رفتار خود آگاه تر شوند. داروها می توانند به بهبود تمرکز، رفع بی قراری و اضطراب و بهبود پیشرفت ناشی از مهارت های اجتماعی آموخته شده در درمان، کمک کنند.کلینیک بیش فعالی دکتر صابر با بهره گیری از خدمات توانبخشی و رانشناسی در درمان این بیماران پیشرو می باشد.
تصویربرداری از مغز با spect
با استفاده از تصویربرداری با انتشار پوزیترون (پت) می توان اطلاعاتی را در مورد سوخت و ساز گلوکز مغز فراهم نمود. به عنوان مثال در اختلال نقص توجه و بیش فعالی، سوخت و ساز گلوکز مغزی تقریباً ۸ درصد پایین تر از افراد سالم است. در کنار تصویربرداری با انتشار پوزیترون، تصویربرداری و انتشار تک فوتون (spect) اندازه گیری مستقیمی از جریان خون مغزی فراهم می کند که از جریان خون منطقه ای مغز استنباط می شود. بنابراین spect مقیاسی از فعالیت عروقی است در صورتی که پِت یک اندازه گیری جریان خون منطقه ای وابسته به فعالیت عصبی است. نتایج مطالعات پت و spect ممکن است به خاطر این تفاوت در نحوه استحصال، مستقیماً قابل مقایسه نباشد. مطالعه با spect نشان داده است کودکان دارای اختلال نقص توجه و بیش فعالی، جریان خون کمتری در ماده سفید نواحی پیشانی دارند. این یافته با نقص کارکرد های قطعة پیشانی و رفتارهای مرتبط با این نقص در کودکان دارای اختلال نقص توجه و بیش فعالی همخوان است.
تحقیقات تصویربرداری مغز در اختلال بیش فعالی
امروزه امکان مشاهده چگونگی پردازش واج ها، لغات و جملات توسط مغز فراهم شده است. تحقیقات تصویربرداری عصبی در اختلال بیش فعالی، سه ساختار در نیمکره چپ که در خواندن درگیر هستند را مشخص کرده اند. ساختار قدامی که شامل شکنج پیشانی تحتانی است و در تجزیه و تحلیل لغت و تلفظ نقش دارد. ساختار دوم، محل تلاقی قطعه آهیانه ای و گیجگاهی است و در تجزیه و تحلیل لغات درگیر است و نظام سوم در ناحیه گیجگاهی پس سری است و تشخیص سریع و روان لغات را انجام می دهد. در کودکان دارای اختلال خواندن ناحیه تلاقی قطعه پس سری و گیجگاهی دچار آسیب می گردد. این ناحیه در پردازش های سریع و خودکار نوشته ها نقش دارد و در پیدا کردن لغت که کودکان نارساخوان مختل است، نقش دارد. یک مطالعة طولی مهارت خواندن را با استفاده از تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی، از پنج سالگی تا ۲۲٫۵ سالگی بررسی کرده است. در این مطالعه سه گروه با توانایی خواندن متفاوت، گروه طبیعی، گروه خواننده های دقیق ولی غیر سریع و گروه خواننده های کاملاً ضعیف، شرکت داده شدند. در شناسایی دو کلمه بدون آهنگ خواننده های دقیق اما نه سریع، آشفتگی در نظام خواندن خلفی، نه نظام قدامی نیمکره چپ را نشان دادند. خواننده های ضعیف، آشفتگی در نظام خواندن خلفی را نشان داده و در خواننده های طبیعی، فعالیت نظام های خلفی با نظام های قدامی همبسته هستند.فعالیت دو طرفه نواحی پیشانی بیماران با توانایی خواندن ضعیف، نشانده دهنده این است که زمانی که فرد تلاش می کند لغاتی که خودکار نیستند را بخواند، حافظه شروع به کار می کند و بنابراین به منابع شناختی اضافی نیاز دارد. خواننده های دقیق و غیر سریع، بیشتر به خواننده های طبیعی شبیه هستند و انواع مشابهی از ارتباط نظام های خواندن خلفی و پیشانی را در نیمکره چپ نشان می دهند. تاریخچه این سه خواننده نشان می دهد که خواننده های ضعیف تر، وضعیت تحصیلی ضعیف تر و وضعیت اقتصادی اجتماعی پایین تر و وسایل کمک آموزشی و آموزش خصوصی کمتری را دریافت داشته اند. در مقابل، خواننده های دقیق اما غیر سریع، ضریب هوشی نسبتاً بالاتر، موقعیت اقتصادی اجتماعی بالاتر و محیط خانه حمایتگر تری را در مقایسه با خواننده های ضعیف نشان می دهند. این یافته ها با آن دسته از مطالعات ژنتیک معتقدند محیط خانه با ضریب هوشی بالاتر و توانایی خواندن بهتر مرتبط می شود، هماهنگ هستند.
یافته های تصویربرداری
یافته های تصویربرداری شواهدی فراهم نموده است که در اختلال نقص توجه و بیش فعالی اندازة بخش خلفی جسم پینه ای کوچک تر است. در کودک دارای اختلال نقص توجه و بیش فعالی که به متیل فندیت پاسخ نمی دهند اما به دسیپرامین یا ایمیپرامین پاسخ می دهند، اندازة اسپلنیوم جسم پینه ای در مقایسه با کودکانی که به متیل فندیت پاسخ می دهند یا گروه کنترل، کوچک تر است. این نتایج نشان می دهد که پاسخ دارویی ممکن است به وسیله نواحی خلفی مغز میانجی گری شود. تصویربرداری تشدید مغناطیسی ساختاری نشان داده است که کودکان دارای اختلال نقص توجه و بیش فعالی در مقایسه با کودکان سالم نواحی پیشانی کوچک تری از نظر حجم دارند. این تفاوت در نیمکره راست بارزتر است. این کاهش حجم درباره ماده سفید مغزی نیز در قطعه پیشانی راست، مشهود است. علاوهبر این، هسته دمدار، از هسته های قاعده ای نیز از نظر حجم به اختلال نقص توجه و بیش فعالی کوچک تر است. آسیب هسته دمدار موجب بروز علایم نقص توجه و بیش فعالی می شود. هسته دمدار راست در اختلال نقض توجه و بیش فعالی، کوچک تر از حد معمول و هم اندازه هسته دمدار چپ است، در حالی که در افراد سالم، حجم هسته دمدار راست نسبت به چپ بزرگ تر است. حجم هسته دمدار سمت چپ در نمونه های اختلال نقص توجه و بیش فعالی پس از درمان با متیل فندیت کوچک تر می شود. علاوه بر این شکنج کمربندی قدامی در کودکان دارای اختلال نقص توجه و بیش فعالی کوچک تر از گروه سالم است. این یافته مهمی است، زیرا شکنج کمربندی قدامی، ساختاری است که به نظر می آید برای توجه پایدار و نیز آگاهی از راه حل های موفق یا ناموفق برای یک مشکل (پایش خطا) مورد استفاده است.
تصویربرداری تشدید مغناطیسی
با استفاده از تصویربرداری تشدید مغناطیسی سه بعدی بر روی زیرگروه های اختلال نقص توجه و بیش فعالی می توان اطلاعات بیشتری درباره پایه های عصبی رشدی این بیماری به دست آورد. محققان نواحی مغزی درگیر در انواع اختلال نقص توجه و بیش فعالی را مطرح کرده اند. در نوع مرکب، نواحی قدامی دخیل در تعدیل حرکتی درگیر هستند، در حالی که در نوع بی توجهی نواحی مرکزی و خلفی دخیل در توجه درگیر هستند. نتایج تصویربرداری تشدید مغناطیسی در میان گروه های اختلال نقص توجه و بیش فعالی ممکن است تفاوت های آناتومیک را به بهترین شکل نشان دهد. از آنجایی که عملکرد برخاسته از ساختار است، اگر تفاوت هایی در رفتار زیرگروه ها مشاهده شود، احتمال وجود این تفاوت ها از لحاظ ساختاری نیز وجود دارد. به علاوه، یافته ای که بیان می کند زیرگروه های اختلال نقص توجه و بیش فعالی به طور متفاوتی به درمان پاسخ به درمان پاسخ می دهند، نشان می دهد که ممکن است ساز و کارهای متفاوت مغزی در ظروف زیرگروه ها درگیر باشند. در افراد دارای اختلال نقص توجه و بیش فعالی، تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی فعالیت کمتری را در نواحی پشتی- طرفی قطعه های پیشانی در شکنج کمربندی قدامی نشان می دهند. تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی در اختلال نقص توجه و بیش فعالی به طور مقدماتی بر بررسی ساختارهای مغزی دخیل در کنترل مهاری متمرکز بوده است. این مطالعات نشان داده اند که جوانان سالم، قشر پیش پیشانی پشتی- طرفی راست را در تکالیف محال، به ویژه برای عملکرد های مهاری موفق به کار می برند. قشر کمربندی قدامی نیز علاوه بر اینکه در مهار موفق درگیر است، در بازداری های ناموفق نیز قویاً درگیر می شود. کودکان سالم، در مقایسه با کودکان دارای اختلال نقص توجه و بیش فعالی بعد مهارهای ناموفق، فعالیت بیشتری در شکنج کمربندی قدامی یا قشر کمربندی پشتی نشان می دهند.
سوالات متداول:
1-آیا بهترین دکتر بیشفعالی در تهران به خانوادهها نیز آموزش میدهد؟
بله، دکتر صابر، متخصص در زمینه بیشفعالی، جلسات آموزشی برای والدین برگزار میکنند تا آنها بتوانند بهتر با چالشهای فرزند خود کنار بیایند و به بهبود علائم کمک کنند.
2- آیا دکتر صابر در تهران به بزرگسالان نیز خدمات ارائه میدهد؟
بله، متخصص بیشفعالی، خدمات تشخیص و درمان را برای بزرگسالان نیز ارائه میدهد. بیشفعالی در بزرگسالان ممکن است به شکل مشکلات تمرکز، بیقراری، یا اختلالات خلقی ظاهر شود.
در درمان کودکان اوتیسم با ماساژ و ماساژ درمانی کودکان بیش فعال نکته قابل توجه ،تجربه و تخصص ماساژ درمان در زمینه ماساژ درمانی اوتیسم و درمان کودکان بیش فعال با ماساژ می باشد. مرکز ماساژ درمانی کودکان در تهران به مدیریت جناب آقای دکتر صابر مدرس دانشگاه شهید بهشتی به درمان کودک اوتیسم با استفاده از ماساژ درمانی اوتیسم همچنین ماساژ درمانی برای کودکان بیش فعال می پردازد. استفاده از تکنیک های جدید ماساژ درمانی برای کودکان اوتیسم مانند تکنیک های آرامسازی و روش های ماساژ کودکان بیش فعال در جهت کاهش رفتار های تکانشگری، کلینیک ماساژ درمانی کودکان اوتیسم را از دیگر مرکز ماساژ درمانی کودکان اوتیسم در تهران متمایز ساخته است. در مورد مشکلات حسی کودک اوتیسم و بیش فعال در زمینه شانه کردن مو ها و شستن سر و صورت، ماساژ برای اوتیسم در ناحیه سر و صورت و ماساژ در کودکان بیش فعال بسیار موثر می باشد. مرکز ماساژ درمانی کودکان بیش فعال در تهران تلاش دارد با ماساژ کودک بیش فعال و کاهش علایم بیش فعالی، مصرف دارو را در این کودکان به حد اقل برساند. کلینیک ماساژ کودکان دکتر صابر در زمینه ماساژ کودکان نارس و ماساژ نوزادان نیز مشغول به فعالیت می باشد که در صورت نیاز به کسب اطلاعات بر روی لینک ماساژ درمانی کودکان کلیک کنید.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
مزایای ماساژ برای کودکان اوتیسم
منافع بلند مدت و کوتاه مدت ماساژ برای کودک اوتیسم و کودک بیش فعال مفید بوده و همچنین ماساژ کودک اوتیسم وبیش فعال اثرات مثبتی بر والدین نیز دارد. آموختن و انجام ماساژ درمانی کودکان بیش فعال و ماساژ درمانی اوتیسم امری تخصصی می باشد. ماساژ کودکان نیازمند کمی امکانات اضافی و بدون هزینه است البته به جز زمان…
امنیت: تماس جسمی مثبت بین والد و کودک اوتیسم و بیش فعال باعث ایجاد محبت و ارزشمندی در کودک می شود. این احساس اجازه ارتقای عزت نفس و اعتماد به نفس را به کودک بیش فعال می دهد.
رفاه عمومی: تحقیقات نشان می دهد کودکانی که با محبت لمس می شوند در مقایسه با کودکانی که لمس نمی شوند کمتر بیمار شده و گریه می کنند. ماساژ درمانی می تواند گردش خون بدن را بهبود ببخشد همچنین قدرت ایمنی بدن را از طریق کمک به حرکت لنف در اطراف بدن افزایش دهد. مایع لنف مایعی است که مواد مضر را از بدن پاکسازی می کند ماساژ درمانی، درد و نشانه های بعضی بیماری های مزمن را کاهش می دهد. ماساژ درمانی کودکان اوتیسم و بیش فعال ،حس آرامش را ارتقا میدهد و به آرام کردن کودک در حال گریه کمک می کند.
رشد اجتماعی: ماساژ درمانی خود آگاهی جسمی و تون عضلات را در کودک اوتیسم و بیش فعالی ارتقا می دهد. و باعث انعطاف پذیری بیشتر مفصل میشود. این مورد به خصوص منافع ویژه ای برای کودکان نارس دارد آنهایی که دارای وزن کم هنگام تولد هستند و یا کودکان با نیازهای خاص مانند کودکان بیش فعال و اوتیسم.
مزایای ماساژ درمانی برای والدین: زمانی که شما کودک خود را ماساژ می دهید، برروی تکامل و ارتباط متقابل با او تمرکز می کنید. والدین گزارش داده اند که این ارتباط لذت بخش و آرام بخش است.
گسترش و پرورش حساسیت: چون کودک اوتیسم شما نمی تواند درد و ناراحتی خود را بیان کند و این موجب ناراحتی شما میشود اما شما ناچار هستید علامت ها را مشاهده و تفسیر کنید در روش ماساژ درمانی شما یاد می گیرید او را درک کنید.
ایجاد اعتماد و صمیمیت: والدینی که نسبت به کودکان خود حساس هستند گرایش به حس اطمینان در نقش هایشان دارند. همچنین تماس فیزیکی هنگام ماساژ درمانی آنها را در نگهداری و اداره کردن کودک آسوده خاطر می کند.
رابطه والد کودک: ارتباط غیر کلامی که شما در هنگام ماساژ درمانی با کودک اوتیسم و بیش فعال برقرار می کنید جرقه یک ارتباط تعاملی با او را که میتواند در آینده نیز ادامه یابد به وجود می آورد. ماساژ درمانی همچنین می تواند به عنوان یک خصوصیت زمانی منظم بین شما و کودک باشد.
ماساژ کودکان اوتیسم در منزل- ماساژ برای بیش فعالی کودکان در منزل
بهترین زمان برای ماساژ کودک اوتیسم و بیش فعال وقتی است که او بیدار شده و خوشحال است شما بایستی احساس آرامش داشته باشید، به طوریکه فرزندتان نیز تحت تاثیر خلق و خوی شما قرار گیرد. اطمینان حاصل کنید که شما همه جواهراتتان را برداشته اید و ناخن های خود را برای جلوگیری از آسیب پوست کودک اوتیسم کوتاه کرده اید.
هر چیزی را که برای ماساژ به آن نیاز دارید در کنار خود نگه دارید تا در طول ماساژ برای کودک اوتیسم تمرکز شما بر روی علایق و نیازهای کودک باشد.
استفاده از روغن در ماساژ برای کودک اوتیسم- ماساژ کودک بیش فعال
تماس پوست به پوست باعث رشد و تکامل کودک میشود، به طوری که لخت کردن نوزاد و ماساژ دادن او، راهی برای تشویق اوست. روغن به شما کمک می کند تا دستتان را بر روی بدن کودک اوتیسم و بیش فعال به طور یکنواخت حرکت دهید، و به شما این امکان را میدهد که به طور طولانی و مداوم، بدون ایجاد اصطحکاک ماساژ درمانی کودک را ادامه دهید. روغن پوست را مرطوب می کند به طوری که می تواند خشکی را کاهش یا پیشگیری کند. استفاده از روغن در ماساژ درمانی کودکان اوتیسم و ماساژ درمانی برای کودکان بیش فعال بسیار حائز اهمیت می باشد چون می تواند مشکلات حسی کودک را تعدیل کند.
کدام روغن در درمان کودکان اوتیسم با ماساژ مناسب است؟
از روغن های طبیعی استفاده کنید، مانند روغن آفتابگردان یا روغن دانه انگور، این روغن های روشن و کم بو می تواند به راحتی توسط پوست جذب شود و به پرورش او کمک نماید. اگر انواع ارگانیک آن در دسترس است از آنها برای ماساژ در اوتیسم و ماساژ برای بیش فعالی انتخاب نمایید. روغن های طبیعی کمتر از روغن های مصنوعی پوست را تحریک میکنند. در کشورهایی که ماساژ کودک یک سنت است، روغن مورد استفاده به در دسترس بودن آن بستگی دارد.
مردمی از فرهنگ های آفریقایی و آسیایی که در غرب زندگی می کنند که تمایل به استفاده از روغن هایی که در کشور آنها تولید می شود دارند مانند روغن زیتون و … در کودکان اوتیسم و بیش فعال با مشکلات حس بویایی بهتر است در طول ماساژ برای کودک اوتیسم یا درمان بیش فعالی با ماساژ از روغن زیتون بدون بو استفاده
هشدار در درمان کودکان بیش فعال با ماساژ
چرب نمودن نوزاد در حالی که او را ماساژ می دهید ممکن است او را لغزنده کند، پس مراقب باشید هنگامی که او را پس از پایان ماساژ بلند می کنید از دستتان نیفتد. او را در یک حوله بگذارید تا روغن توسط پوست جذب شود. اگر شما گمان می کنید که کودک شما ممکن است به دانههای روغنی حساسیت داشته باشد، از روغنی برای ماساژ استفاده کنید عاری از دانه باشد. از روغن های ضروری( روغن های آروماتراپی) روی کودکتان استفاده نکنید مگر اینکه توسط آروماتراپیست آموزش دیده باشید. فرزندتان را در صورتی که او تب داشته باشد ماساژ ندهید. به خصوص زمانی که علت آن را نمی دانید.
اگر فرزند شما سرطان داشته و به صورت فعال در حال درمان باشد، او را ماساژ ندهید چون شما ممکن است این بیماری را در سراسر بدن او پخش کنید.
با این حال، اگر کودک اوتیسم یا کودک بیش فعال شما در حال دریافت مراقبت های آرام کننده و تسکینی است، ماساژ درمانی کودکان اوتیسم و ماساژ درمانی برای کودکان بیش فعال سودمند خواهد بود. لطفاً اگر شما مطمئن نیستید این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
چه چیزهایی برای ماساژ درمانی در بیش فعالی و اوتیسم لازم است؟
آزمون تست حساسیت در ماساژ برای کودک اوتیسم- ماساژ برای کودک بیش فعال
آزمون پچ به شما این امکان را می دهد تا از عدم حساسیت کودک به روغن آگاه شوید، و مطمئن شوید پوستش توسط روغنی که شما انتخاب کرده اید تحریک نمی شود. واکنش های جانبی عبارتند از راش، قرمزی و التهاب پوست. کودک را در ناحیه مچ دست و یا مچ پا کمی چرب کنید.
به مدت 20-30 دقیقه صبر کنید تا معلوم شود آیا واکنش ایجاد می شود یا نه. در مجموع برای کاهش حساسیت باید به مدت تا 24 ساعت صبر کرد اگر هیچ تحریک پوستی پس از این زمان وجود نداشت، ماساژ را ادامه دهید. اگر تحریک پوستی رخ دهد. نمی توانید از روغن استفاده کنید.
محیط مناسب در ماساژ برای کودکان بیش فعال و ماساژ برای اوتیسم
بچه ها هنگامی که برهنه و یا روغنی هستند به یک اتاق گرم احتیاج دارند زیرا به سرعت حرارت بدنشان را از دست می دهند، پس اتاق باید به اندازه کافی گرم نگه داشته شود تا نوزاد شما احساس راحتی کند. دمای( 26 درجه سانتی گراد) دمای مطلوبی برای اتاق است. اگر شما با لباس آستین کوتاه احساس گرمی میکنید احتمالا دمای اتاق برای ماساژ مناسب است.
حالت هشیار در درمان کودکان اتیسم با ماساژ
کودکتان را وقتی او در حالت هشدار سریع است یعنی هنگامی که بیدار و هوشیار است و یا زمانی که در حال شکل گرفتن علاقه شدید به چیزهای اطرافش است و در حالی که آرام ایستاده ماساژ دهید. کودک نیز در این زمان پذیرای ماساژ است.
زمان
20 تا 30 دقیقه برای انجام ماساژ درمانی تمام بدن کوک زمان نیاز است. هنگامی که شما با ماساژ آشنا هستید و نحوه انجام آن را می دانید به زمان کمتری نیاز دارید، در این موارد تلاش برای متناسب نمودن فعالیتها میتواند نتیجه معکوس داشته باشد و کودک را ناآرام کند.پوزیشن راحت شما نیز مهم می باشد، بهتر است شما با استفاده از یک کوسن در هنگام نشستن پشت خود را حمایت کنید.
فضای آرام و ساکت در درمان کودک اوتیسم
هنگامی که کودک بیش فعال یا اوتیسم و کسی که او را ماساژ می دهد در یک فضای آرام و بدون سر و صدای تلویزیون و رادیو باشند از ماساژ لذت بیشتری را می برند.
لحن نیز یک عنصر مهم در ماساژ درمانی کودکان است و شما با استفاده از آن می توانید پاسخگویی آنچه که کودک دوست دارد و یا ندارد باشید. نوزاد خود را هنگام ماساژ درمانی در یک حوله نرم دراز کنید شما با استفاده از این کار از کثیف شدن لباس و فرش خود با روغنی که برای ماساژ کودک استفاده کردهاید دوری می کنید. بعد از ماساژ نیز میتوانید نوزاد را از روی حوله بدون هیچ مشکلی بردارید.
شروع ماساژ حس درمانی در کودک اوتیسم
اگر کودک تان را تا به حال ماساژ نداده اید، ممکن است ماساژ کودک در ابتدا زمان زیادی را از شما بگیرد پس سعی کنید در ابتدا او را به مدت سه تا چهار روز متوالی ماساژ دهید تا هر دوی شما به ماساژ عادت کنید .هنگامی که شما احساس اعتماد به نفس پیدا کردید و کودک اوتیسم یا بیش فعال نیز راحت به نظر رسید شما می توانید به صورت روزانه یا سه بار در هفته به صورت روتین ماساژ درمانی را انجام دهید. شما می توانید ماساژ های روتین روزانه را دنبال کنید ولی نکته مهم این است که علاقه و عدم علاقه کودک در مورد ماساژ معین میکند چه نوع ماساژ هایی و در چه نواحیی از بدن باید انجام بگیرد که این موارد را ماساژ درمان مرکز می تواند برای شما توضیح دهد. در طول ماساژ درمانی از تماس چشمی، ضربه زدن و نوازش استفاده کنید.
چه موقع کودک اوتیسم خود را ماساژ دهید؟
مناسب ترین زمان برای ماساژ کودکان اوتیسم یا درمان کودکان بیش فعال با ماساژ هنگامی است که کودک در حالت آرام و البته هوشیار است. بسیاری از مردم دوست دارند پس از حمام در یک اتاق گرم ماساژ ببینند. به نشانه ها حرکات کودک خود توجه کنید. اگر او لبخند میزند، به معنای پاسخ مثبت برای انجام ماساژ است و در این حالت است که شما متوجه می شوید از این تحریک لامسه لذت می برد و اگر او گریه می کند و یا خودش را عقب میکشد و با دست هایش به صورت خود ضربه می زند به این معناست که تحریک لامسه ایجاد شده برایش ناخوشایند می باشد و تحمل آن برای کودک اوتیسم یا بیش فعال سخت می باشد و یا اگر خوابش برد این به معنای پاسخ آرام بخشی ماساژ درمانی برای کودک بیش فعال یا اوتیسم است.
محل ماساژ کودک بیش فعال و بی قرار
اتاق گرم و آرامی که در آن هر دو شما احساس راحتی کنید را انتخاب کنید. در آب و هوای گرم، تا زمانی که کودک بیش فعال یا اوتیسم شما در سایه است ماساژ می تواند در هوای آزاد صورت پذیرد. کودک بیش فعال خود را در یک حوله بر روی یک سطح صاف و محکم قرار دهید در این حالت کودک بیش فعال شما در بهترین موقعیت است. کف اتاق یک جای خوب برای ماساژ کودک بیش فعال است- شما میتوانید نشسته ماساژ دهید و هیچ لبه و پرتگاهی برای کودک وجود ندارد و امکان کنترل کودک بیش فعال برای شما راحت تر است.
مکان مناسب برای ماساژ کودکان اوتیسم می تواند شرایط ماساژ درمانی در کودکان بیش فعال را داشته باشد. با این تفاوت که در بعضی موارد لازم است ماساژ را در یک کودک اوتیسم از حالت نشسته شروع کنید.
میزان فشار در ماساژ درمانی در کودکان بیش فعال و اوتیسم
ماساژ ضربه ای باید آرام ،عمیق و کند باشد. با توجه به حالت چهره کودک بیش فعال و کودکان اوتیسم ، نوع و میزان ضربه ها را در طول ماساژ درمانی تغییر دهید. برای اغلب کودکان اوتیسم لمس سطحی و سبک آزاردهنده است. در ماساژ درمانی برای کودکان اوتیسم نباید از نوازش و تحریک حس سطحی استفاده کرد، همچنین در کودکان بیش فعال ،چرا که بی قراری کودک اوتیسم را افزایش می دهد. فشار عمقی نیز باید با دقت اجرا شود، اگر پوست کودک شما قرمز شده باشد، بایستی فشار خود را کاهش دهید.
یادگیری آرام سازی و ریلکسیشن توسط ماساژ در اوتیسم و بیش فعالی
بچهها تنش و نگرانی را از پدر و مادر خود، به ویژه از طریق تماس فیزیکی جذب می کنند. آنها به شما زمانی را برای آرامش قبل از شروع ماساژ به منظور دریافت بیشتر از تجربه برای شما و کودک شما می پردازند. یک بازه زمانی را قبل از انجام ماساژ اصلی برای آرام کردن خود و کودکتان در نظر بگیرید. ذهن خود را از افکار و یا کارهای پریشان پاک کنید تا فقط به ماساژ و کودک خود توجه کنید. تمریناتی که برای آرام کردن در اینجا نشان داده میشود به شما برای انجام ماساژ برای کودک اوتیسم و ماساژ بیش فعالی کمک خواهد کرد. انگشتان دستتان را در قسمت فوقانی شکم خود چفت کنید. چشمانتان را ببندید و نفس عمیق بکشید- شما باید گسترش شکم خود را احساس کنید. نفس خود را برای چند دقیقه نگه دارید و بعد بازدم خود را بیرون دهید. شانه های تان را در جهت عقب به صورت دایره ای حرکت دهید. بعد این حرکت را در جهت جلو هم انجام دهید این کار به از بین بردن تنش در پشت، شانه ها و گردن کمک می کند و در نهایت دستان خود را با شور و نشاط بلرزانید.
انتخاب پوزیشن صحیح برای ماساژ درمان
زمانی که شما به کودک اوتیسم ماساژ می دهید باید راحت باشید. و وضعیتی را انتخاب کنید که کمرتان مستقیم باشد مخصوصاً زمانی که به جلو منحرف هستید. اگر شما کودکتان را روی زمین ماساژ می دهید این عمل با سه پوزیشن که در اینجا نشان داده شده است صورت میگیرد که فقط یکی از آنها مناسب می باشد.
پاهای متقاطع: روی یک بالشت بنشینید و پاهایتان را به صورت ضربدری قرار دهید. کودک بیش فعال را مستقیم در مقابل تان قرار دهید. و بعد به جلو خم شوید و او را ماساژ دهید.
زانو زدن: زانوی خود را روی کف زمین خیلی راحت و بیشتر روی حوله قرار دهید یک بالشت روی عضلات زیر باسن تان قرار دهید و به عقب بنشینید.
با پاهای باز نشستن: روی یک بالشت با پاهای بسط داده در هر دو طرف کودک بنشینید. شاید شما به دو بالشت نیاز داشته باشید تا کمرتان را مستقیم نگه دارید مخصوصاً زمانی که به دست هایتان را بالای بدن کودک می کشید.
نکته :سعی کنید پشتتان را در هنگام ماساژ دادن کودک مخصوصاً هنگامی که به جلو خم می شوید راست نگه دارید.
نکته: ماساژ درمانی مثبت برقراری ارتباط با کودک به وسیله نگاه های محبت آمیز و لمس لطیف بدن پوست به گونه ای که هر دو از آن لذت ببرند.
ماساژ جلوی بدن برای اوتیسم و بیش فعالی
وقتی شما یک اتاق گرم، روغن برای ماساژ و یک حوله آماده دارید لباس های کودک اوتیسم یا کودک بیش فعال خود را در آورید و اگر خواب است، او را از خواب بیدار کنید. روی کمر در مقابل خودتان با پای بسته بخوابانید تا شما برای ماساژ قسمت جلوی بدن کودک آماده شوید. انگشتتان را در روغن فرو ببرید سپس دستتان را به هم بمالید تا آن را گرم کنید. ماساژ درمانی در هر بخش با قراردادن دستتان روی آن قسمت شروع می شود. به چشمهایش نگاه کنید، لبخند بزنید، با او صحبت کنید و ماساژ را شروع کنید. واکنش مناسب کمک می کند کودک بداند که شما به نیازهای او حساس هستید. به تماس چشمی ادامه دهید و با او در طول ماساژ درمانی صحبت کنید تا به او قوت قلب دهید.
ماساژ بازوها و دست ها در کودک اوتیسم و بیش فعال
فلوراژ مالش در سراسر قفسه سینه: دستتان را روی شکم کودک قرار دهید کف دست به پایین قرار می گیرد و انگشتان به بالا اشاره می کند- نوک انگشتان هم سطح با قسمت پایین قفسه سینه باشد. هر دو دست همزمان بالای قفسه سینه جلوی شانه ها سر می خورد. انگشتتان را بالای شانه ها حلقه کنید و به طرف خارج لمس کنید تا بالای بازو ها قرار بگیرد. به طور مستقیم به گام دوم بروید.
مالش در سراسر بازوها: پایین بازو ها و بالای دست ها را نوازش کنید سپس با سر انگشت خود مقاومت دهید. مطمئن شوید که هر دو دست همزمان با هم کار می کنند. اولین بار، کودک شما بازوهایش را در آرنج صاف نمی کند. زیرا ماهیچه ها ریلکس هستند، شما می توانید فشار ملایم مقاومتی لمس برای راست کردن بازوهایش را افزایش دهید. گام یک و دو را سه یا چهار بار انجام دهید یا تا وقتی که بازوها مستقیم به طور آنی باقی می مانند.
ماساژ کودک بیش فعال و اوتیسم در ناحیه بازوها:
انگشت اشاره و شست هر دستتان را اطراف قسمت بالای بازوی راست کودک بچرخانید. در کودکان بزرگتر، دستتان را در قسمت بالایی بازو در اطراف آن بپیچانید. دست هایتان را خیلی ملایم در خلاف جهت در یک عمل فشردن بچرخانید. به میزان کافی روغن استفاده کنید تا انگشتانتان یا دست تان اجازه دهد اطراف بازو های کودکتان به آرامی بلغزد. در این زمان بازوها که در این روش عملی انجام نمی دهد به آرامی بکشید در مچ توقف کنید و در دست با انگشت اشاره و شست دست چپ مقاومت دهید روی بازوی چپ حرکت بدهد. حرکت را دو مرتبه روی- هر بازو تکرار کنید.
ماساژ کودک اوتیسم و بیش فعال در ناحیه انگشتان دست
کشیدن انگشتان: مچ دست کودک را نگه دارید، و انگشتان شست و سبابه آزاد خود را در هر طرف در قسمت پروگزیمال انگشت قرار دهید و در امتداد انگشت به نوک بکشید و به آرامی بفشارید و هر انگشت را یکبار بکشید سپس در دست دیگر تکرار کنید. تحریکات ماساژ درمانی روی انگشتان در کودکان اوتیسم و بیش فعال به تقویت حس عمقی و بهبود مهارت های دست ورزی کودکان کمک می کند. در مرکز ماساژ درمانی کودکان به ماساژ های تخصصی در زمینه تقویت عضلات ریز انگشتی و حس عمقی در دست پرداخته می شود.
کشیدن دست ها: دست کودک خود را باز کرده و مچ دست او را با دست خود حمایت کنید. از کف دست تا نوک انگشتان دست را لمس کنید و به آنها ضربه بزنید و سپس همان کار را با شست دست دیگر انجام دهید. یک بار انجام دهید سپس روی دست دیگر تکرار کنید. روش متناوب: اگر شما فکر می کنید که باز کردن دست کودک سخت است مچ دست و کف دست کودک را به سمت پایین قرار دهید. شست آزاد تان را روی پشت دست کودک نزدیک مچ او قرار دهید. و انگشتتان را در کف دست او قرار دهید شستتان و انگشت اشاره را با همدیگر فشار دهید و آن ها را به جلوی انگشت تان حرکت دهید.
در مرکز ماساژ کودکان اوتیسم در تهران بر روی حساسیت لمسی کودکان اوتیسم در دست ها و پرحسی و کم حسی کودک در ناحیه دست ها و …. فعالیت می کند و با ماساژ برای کودکان اوتیسم به رفع این مشکلات کمک می کند.
ماساژ قفسه سینه در کودکان بیش فعال و اوتیسم
زمانی که شما ماساژ قفسه سینه را انجام می دهید، با افزایش و کاهش دایره هایی که در نوک سینه ایجاد می کنید می توانید قسمت وسیعی از قفسه سینه را لمس کنید…
دو انگشت اول هر دست را روی نوک سینه ها قرار داده و بعد به صورت همزمان به طرف بالا و خارج آن ها را حرکت دهید و دوباره به همان نقطه اول بازگردید این کار را چند مرتبه تکرار کنید.
ماساژ شکم در ماساژ درمانی اوتیسم
افلوراژ مالش پایین شکم
یک دست را به طور افقی روی شکم و در زیر قفسه سینه کودک اوتیسم قرار دهید و به طور محکم به سمت پایین ماساژ دهید و سپس به تدریج بالا آیید اندکی قبل از اینکه دست تماسش را با بدن کودک از دست دهد دست دیگر را جایگزین کنید و چندین مرتبه دیگر مالش از بالا به سمت پایین شکم را انجام دهید.این نوع ماساژ درمانی در کودکان اوتیسم و کودکان بیش فعال موجب کاهش تدافع لمسی و بهبود حرکات روده و بهبود اختلالات گوارشی کودکان اوتیسم می شود.
ماساژ کودک بیش فعال و اوتیسم با دایره های کوچک اطراف ناف
دو انگشت اول یک دست را کنار ناف قرار دهید و با فشار یک حرکت دایره ای ایجاد کنید. آن را بردارید و انگشتانتان را اطراف ناف به آرامی بلغزانید و این کار را در جهت عقربه های ساعت تکرار کنید.به آرامی این ماساژ را به سمت خارج انجام دهید تا به سمت ران راست برسید.
دایره های بزرگ اطراف شکم
این بار از طرف مفصل ران راست شروع کنید و با حرکت کف دست به طرف دنده ها در همان سمت حرکت کنید سپس به طرف دنده های سمت چپ بروید و در نهایت به مفصل ران سمت چپ بروید این حرکت را چندین بار تکرار کنید.
کاربرد آموزش ماساژ های شکمی در مرکز ماساژ درمانی کودکان بیش فعال ، ریلکسیشن و بهبود حرکات روده و بهبود سیستم گوارش کودک می باشد. کاهش درد های شکمی در نوزادان و کودکان به کاهش بیقراری کودک کمک بسزایی میکند.
ماساژ اندام تحتانی و پاها در مرکز ماساژ درمانی کودکان اوتیسم و بیش فعال
افلوراژ مالش روی قسمت بالای پاها
با یک دست خود مچ پای کودک را بگیرید و تمام انگشتان دست دیگر را به صورت یک بادبزن در سراسر کودک قرار دهید سپس مچ پای او را به سمت خارج حرکت دهید به طوری که انگشت شست دست دیگر رو و چهار انگشت دیگر در زیر ران قرار گیرند.
افلوراژ مالش روی قسمت پایینی پاها
با یک دست خود مچ پای کودک را نگه دارید و با دست دیگر در حالی که انگشت شست رو و چهار انگشت دیگر در زیر قرار گرفتهاند ساق پا را نگه دارید. مچ پا را به سمت داخل حرکت دهید و با ضربه زدن به قسمت داخلی ساق پا را ماساژ دهید. مرحله اول و دوم را چندین مرتبه تکرار کنید.
ماساژ کودک بیش فعال و اوتیسم در ناحیه پاها
هر دو دست در کنار یکدیگر در یکی از ساقههای نوزادان قرار دهید و آنها را در اطراف ساق فشار دهید از فشار سبک استفاده کنید. به آرامی دست های تان را در جهت مخالف در یک عمل چرخشی بچرخانید کار را به سمت پایین پا انجام دهید. در همان زمان به آرامی بکشید این عمل را در مچ متوقف کنید و در انگشتان پا را با استفاده از سبابه و شست بکشید و این عمل را در هر پا دو بار تکرار کنید.
دایره کشیدن روی کف پا
مچ پای کودک تان را با یک دست نگه دارید و انگشت شست دست دیگرتان را نزدیک پاشنه قرار دهید و حرکات دایره ای ریتمیکی را از پاشنه به سمت انگشتان ادامه دهید. برای هر یک از انگشتان این حرکت را دو مرتبه تکرار کنید. ماساژ کودک اوتیسم در کف پا و انگشتان از مواردی است که در کودکان اوتیسم و بیش فعال کمک می شود تا علایمی نظیر روی پنجه راه رفتن و تدافع لمسی در منطقه کف پا را کاهش دهد.
دایره کشیدن روی لبه های پا
مچ پای کودک را با یک دست خود بگیرید و انگشت شست و اشاره دست دیگر را به ترتیب در کف و روی پا قرار دهید سپس با حرکات دایره ای به سمت پاشنه پا حرکت کنید این کار را برای طرف مخالف انگشت بزرگ هم انجام دهید. این حرکات را برای هر طرف دو بار انجام دهید.
به وسیله ماساژ دادن کودکانتان شما از الگوهای منحصر به فرد خطوط در کف دست و پا آگاه میشوید و همچنین پوست او و شکل بازوها و پاهای او را احساس می کنید.
ماساژ های لبه های پاها در ماساژ درمانی کودکان بیش فعال و اوتیسم به شکل گیری قوص های کف پا و بهبود مشکلات صافی کف پا در کودکان کمک می کند.
ماساژ کودک اوتیسم و بیش فعال در ناحیه تاندون آشیل
عضلات کاف کودکتان را در یک دست با زانوی خم شده حفاظت کنید. انگشت سبابه و شست دست آزاد خود را در دو طرف مچ پا قرار دهید و با ضربههایی به طرف پاشنه پا بروید. ماساژ های ناحیه تاندون آشیل در ماساژ درمانی کودکان اوتیسم و ماساژ درمانی برای بیش فعالی در جهت اصلاح راه رفتن روی نوک پنجه در کودکان اوتیسم و بیش فعال موثر می باشد.
ماساژ کودک اوتیسم و بیش فعال با کشیدن انگشتان
با یک دست خود مچ پای کودک را نگه دارید و با انگشتان شست و سبابه دست دیگر خود پنجه را نگه دارید و به سمت بالا حرکت دهید. این عمل را در پای سمت مقابل هم انجام دهید.
ماساژ کودک بیش فعال و اوتیسم در ناحیه قسمت بالایی پا
در حالی که زانوی کودک خم است با یک دست خود مچ پا را نگه دارید و انگشت شست دیگر را بر روی پشت پا نزدیک مچ پا قرار دهید در حالی که انگشت سبابه در کف پا قرار گرفته است و سپس پا را به سمت پایین بکشید. این کار را در سمت مقابل هم انجام دهید.
پایان ماساژ در جلوی بدن
دست راستتان را روی شانه راست کودک قرار دهید. از تمام دستتان برای ضربه زدن به صورت مورب در طول قفسه سینه و شکم تا لگن سمت چپ استفاده کنید. لمس را به طرف پایین یعنی تا مچ پای چپ ادامه دهید به مچ پا نروید تا زمانی که شما دست چپتان را روی شانه کودک قرار دادهاید.
اکنون لمس در قسمت مورب مخالف به پایین تا مچ پای راست او را انجام دهید. این عمل را دوبار تکرار کنید مطمئن شوید لمس تان محکم می باشد. ماساژ کودک فرصتی است برای شما و کودکتان تا در مکالمه، لبخند زدن، صحبت کردن و تماس چشمی شرکت کنید.
آموزش ماساژ پشت بدن در مرکز ماساژ درمانی کودکان
برای این قسمت از ماساژ درمانی، کودک اوتیسم را به شکم در حالی که پاهایش رو به شماست بخوابانید. اگر کودک بیشتر به پشت یا پهلو میخوابد ممکن است خوابیدن روی شکم را دوست نداشته باشد با وجود این سعی کنید که با تشویق کودک این کار را انجام دهید تا به رشد حرکات درشت کودک اوتیسم کمک کنید ماساژ پشت کودک اوتیسم میتواند راه لذت بخشی برای آشنایی وی با این وضعیت باشد.
در ابتدا ممکن است کودک مدت کمی را در وضعیت خوابیده روی شکم تحمل کند. بنابر این طبق روال گذشته، همان قدر که کودک اجازه می دهد این کار را انجام دهید تا کم کم او را آماده کنید. چون کودک نمیتواند شما را ببیند با او صحبت کنید و صداهای اطمینان بخش تولید کنید تا موجب آرامش وی شود.
ماساژ کودک اوتیسم و بیش فعال در ناحیه پشت کودک
ماساژ افلوراژ در پایین پشت کودک بیش فعال یا اوتیسم یک دست تان را به صورت در سراسر قسمت بالایی پشت کودک، درست در زیر گردن، قرار دهید و دستتان را روی بدن کودک محکم به سمت خود بکشید. زمانی که به باسن بچه رسیدید دستتان را بردارید اما قبل از اینکه این کار را بکنید دست دیگرتان را در موقعیت شروع قرار دهید و مانند بار قبل دستتان را پایین بکشید. این روند را چندین بار تکرار کنید.
ماساژ ناحیه شانه: هر دستتان را در یک طرفه گردن قرار داده و از شانه ها به سمت بازو های کودک بکشید، اما از تمام سطح دستانتان استفاده کنید .کودکان و والدین اغلب نقاط تحت تنش یکسانی دارند بنابر این اگر شانه و گردن خودتان بیشتر تحت تنش است، همین نقاط را هم در اعمال ماساژ روی کودکانتان مد نظر قرار دهید.
ماساژ کودک بیش فعال و اوتیسم با دایره های کوچک به طرف پایین ستون فقرات
انگشتان شست تان را در دو طرف ستون فقرات کودک، درست در زیر گردن است قرار دهید. در حالی که با انگشتان شست تان حرکات دایره وار کوچک ایجاد می کنید به سمت پایین و باسن کودک بیایید. مطمئن شوید انگشتانتان در دو طرف ستون فقرات هستند نه در روی خود ستون فقرات.
کشیدن دو طرف : دست هایتان را در سراسر پشت کودک به صورت افقی قرار دهید. بازوهای خود را کراس کنید. دست راست خود را به طرف چپ و دست چپتان را به طرف راستتان بکشید دست های تان را به طور هم زمان به عقب و به وضعیت شروع برگردانید با انگشتانتان گوشت کنار نیم تنه را به سمت ستون فقرات بکشید. این حرکت افقی را چندین بار انجام دهید دست هایتان را به بالا و پایین در پشت کودک حرکت دهید این کار را تا آنجا ادامه دهید که در امتداد کناره بدن تمام طول نیم تنه را ماساژ دهید.
ماساژ درشت در تمام طول پشت و شانه: دست هایتان را کنار یکدیگر روی کمر کودک قرار دهید به طوری که دسته راستتان به سرش نزدیکتر باشد. دست چپتان را در جای خود نگه دارید، دست راستتان را به سمت راست کودک حرکت دهید و سپس به صورت مورب به سمت بالا روی شانه چپ ببرید و در نهایت دستتان را به سمت پایین تا بالای ران راستش بکشید. حالا دست چپتان را به سمت چپ کودک و سپس به صورت مورب به بالا و شانه راستش ببرید و در نهایت به پایین و ران چپ. ماساژ کودکان اوتیسم بر روی ستون فقرات موجب ریلکسیشن در کودک و کاهش بی قراری و رفتار های کلیشه ای در کودک اوتیسم می شود.
ماساژ انتهای ستون فقرات: پاشنه دستتان را در انتهای ستون فقرات ،گودی ای که درست در بالا و وسط باسن کودک قرار گرفته، بگذارید. حرکات چرخشی با فشار ملایم را در جهت عقربه های ساعت چندین بار تکرار کنید.
ماساژ کودک بیش فعال و اوتیسم در قسمت پایین پشت بدن
ماساژ کودک بیش فعال و اوتیسم در ناحیه باسن
پاشنه ی هر دستتان را روی انتهای یک کپل کودک قرار دهید. چندینبار حرکات دایره وار به طور همزمان دست راست در جهت عقربه های ساعت، و دست چپ خلاف جهت عقربه های ساعت انجام دهید. دستانتان را همانطور دایره وار تا اطراف کپل ها حرکت دهید.
ماساژ کوک اوتیسم و بیش فعال در ناحیه پاها
ماساژ افلوراژ پایین پاها زمانی که ورز باسن کودک را تمام کردید. برای ماساژ کودک در ناحیه پاها یک دستتان را به پایین پا سمت مچ محکم حرکت دهید و یک ماساژ گسترده اعمال کنید وقتی به مچ رسیدید ماساژ پای دیگر را با دست دیگرتان شروع کنید. همیشه باید یک دست در تماس با بدن باشد. این روند را چند بار تکرار کنید.
پایان ماساژ در پشت بدن
ماساژ افلوراژ در پشت بدن دست چپتان را روی شانه راست کودک قرار دهید. از تمام سطح دستتان استفاده کنید. به صورت مورب به پایین پشت کودک را ماساژ دهید، تا بالای کپل چپ و در طول ران تا مچ پایین بیایید وقتی به پا رسیدید دست راستتان را روی شانه کودک قرار دهید و به صورت مورب پایین بیایید و تا پای راست کودک ماساژ دهید. این کار را دوبار تکرار کنید و از ماساژ محکم استفاده کنید بدون اینکه تماس دست تان را با بدن کودک از دست دهید.
ماساژ درمانی در کودکان بیش فعال و کودکان اوتیسم در ناحیه سر و صورت
در ابتدا کودک اوتیسم و بیش فعال تمایل به مقاومت در برابر ماساژ سر و صورت دارد، مخصوصاً در طی هفته های اول زندگی و اگر دیر رس باشد یا ضربه خورده باشد. سعی کنید این قسمت از ماساژ را برای سه روز متوالی انجام دهید .اگر کودک تان ناراحت به نظر رسید یا گریه کرد، دستتان را برای اطمینان بخشیدن به وی آرام روی سرش قرار داده و سپس قسمت دیگری از بدنش را ماساژ دهید.
و این ماساژ را تا زمانی که کودک اوتیسم برای ماساژ سر آماده شود ادامه دهید زمانی که نوزادان به ماساژ ها عادت کنند حتی بیشتر از وقتی که بزرگتر شوند از این ماساژ ها لذت میبرند برای این قسمت از ماساژ کودکان اوتیسم وبیش فعال، کودک را به پشت در حالی که پاهایش به سمت شماست بخوابانید. از یک ماساژ سبک با روغن یا بدون آن استفاده کنید.
ماساژ درمانی در ناحیه سر و صورت در کودکان اوتیسم و بیش فعال با مشکلات حس لمس در سر و صورت بسیار مفید می باشد که در مرکز ماساژ درمانی کودکان در تهران به صورت تخصصی انجام می گیرد.
آموزش ماساژ سر در مرکز ماساژ کودکان اوتیسم و بیش فعال
دستانتان را روی سر کودک به شکل فنجان قرار دهید طوری که قسمت جلویی انگشتانتان روی خط موهایش قرار گیرد. به سمت عقب روی تاج سر تا قاعده جمجمه ماساژ دهید. حرکات مستقیم روی صورت در گام اول.
ماساژ فک کودک
دستانتان را جدا کنید و در دو طرف صورت کودک قرار دهید و در طول خط آرواره ها تا جایی که دستانتان در چانه به هم برسند، ماساژ دهید گام های اول و دوم را چندین بار تکرار کنید.
ماساژ کودکان بیش فعال و اوتیسم در ناحیه صورت
ماساژ گیج گاه: وقتی تمام سطح پیشانی را ماساژ دادید. انگشتان شست تان را در وسط درست بالای ابرو های کودک اوتیسم قرار دهید. و دست های تان را به آرامی در طول شقیقه های کودکتان حرکت دهید. حالا به صورت چندین دایره کوچک شقیقه هایش را ماساژ دهید. این ماساژ در کودکان اوتیسم و بیش فعال موجب ریلکسیشن کودک می شود.
کشش پیشانی: انگشتانتان را در مرکز جلوی سر کودک اوتیسم ، درست زیر خط موهایش قرار دهید، هر کدام از شست هایتان را روی خط مستقیم، به طرف کناره خارج صورت بکشید همین راه را در پایین پیشانی کودک اوتیسم یا بیش فعال خود هم انجام دهید. مثل این که دارید با انگشتان شستتان یک سری خطوط را می کشید. این نوع ماساژ نیز در درمان کودکان بیش فعال با ماساژ مورد استفاده قرار می گیرد.
ماساژ قسمت تحتانی استخوان های گونه: در درمان کودکان بیش فعال با ماساژ ، انگشتان شست تان را در دو طرف پل بینی قرار دهید. این بار کمی پایین تر. از این موقعیت یک ماساژ گسترده با هر انگشتتان در طول قسمت پایینی استخوان گونه و به سمت کناره های صورت اعمال کنید.
ماساژ قسمت فوقانی استخوان گونه: انگشتان شست تان را در دو طرف پل بینی قرار دهید. در طی جریان ماساژ انگشتان شستتان به طور همزمان در امتداد قسمت بالایی استخوان گونه به سمت صورت، به طرف پایین و خارج حرکت می کند.
ماساژ دایره ای روی خط فک پایینی در درمان کودکان اوتیسم
انگشتان شستتان را در کنار هم درست در قسمت مرکزی زیر لب پایینی قرار دهید. با فشار دایره ای کوچک با هر انگشتتان حرکات دایرهای ایجاد کنید، سپس انگشتان را کمی بیرون تر ببرید و این حرکات را تکرار کنید. دوباره این کار را در طول خط فک پایینی به سمت گوش ها انجام دهید.
دایره هایی روی خط فک بالایی در ماساژ کودک اوتیسم
انگشتان شستتان را پهلو به پهلو در گودی بالای لب کودک تان قرار دهید. با فشار ملایم حرکات دایره وار کوچکی را با شستتان ایجاد کنید .هر کدام از شست هایتان را کمی به سمت خارج ببرید و این کار را تکرار کنید این روند را در طول خط فک بالایی و به سمت گوش هایش ادامه دهید.
فشردن گوش ها در درمان کودکان اوتیسم با ماساژ و ماساژ درمانی کودکان بیش فعال
لبه خارجی بالای گوش کودک بیش فعال را بین انگشت سبابه و شست خود نگه دارید. از این وضعیت ماساژهای دایره بار کوچکی را به پایین لبه خارجی به سمت لوب گوش انجام دهید.
فشردن چانه: از مرکز چانه شروع کنید گوشت پایینی چانه را بین انگشت سبابه و شست خود نگه دارید و به آرامی فشار دهید این کار را در طول خط فک پایینی تا گوش تکرار کنید و سپس از طرف دیگر چانه انجام دهید. روش دیگر فشردن هر دو طرف چانه به طور همزمان با استفاده از دو دست. این نوع ماساژ ها نیز از ماساژ های آرام سازی در کودکان اوتیسم و بیش فعال می باشد.
تمرینات حس عمقی در کودکان
تمرینات حس عمقی در کودکان در کنار ماساژ های عمقی مفاصل و عضلات راه حل مناسبی جهت بهبود حس عمقی، آگاهی بدنی و تعدیل حسی در کودکان است. از نمونه تمریناتی که می توان در این زمینه انجام دادن تمرینات کشش و هل دادن شیاء مختلف است. می توان در جلسه ماساژ درمانی از کودک خواست یک توپ درمانی را با دو دست به سمت دیوار هل دهد و در همین حالت ماساژ درمان ماساژ های عمقی را بر روی مفاصل مچ، آرنج و بالک عضله انجام می دهد.
ماساژ های کششی در مرکز درمان کودکان اوتیسم و بیشفعال
عبور بازوها از هم در ماساژ کودکان
بازوهای کودکتان را روی قفسه سینه از هم عبور دهید، با این این کار دست های تان را قطع کنید. این وضعیت را برای چند ثانیه نگه دارید. مرحله ی اول و دوم را چند بار تکرار کنید. هربار بازوهایش را قطع کنید و به دنبال آن دستانش را باز کنید.
بعد از تکمیل، قسمت اصلی ماساژ در جلو، عقب، سر و صورت حرکات کششی است. تا اینجا عضلات کودک شما گرم و آرام شده. بنابراین شما میتوانید با خیال راحت اندام هایش را حرکت و کشش دهید. این کشش ها به بهبود انعطاف پذیری کودک کمک می کند. برای این بخش کودک اوتیسم یا بیش فعال خود را به پشت بخوابانید. در حالی که پاهایش نزدیک به شماست روغن لازم نیست. اغلب کودکان از کشش لذت میبرند به خصوص زمانی که با صداهایی بامزه مثل و ی ی ی ی ی ی همراه باشد. در مورد کودکان اوتیسم و بیش فعال پس از اناجم ماساژ های ریلکس کننده کودک همکاری بیشتری در مورد ماساژ های کششی دارد.
کشش بازوها: پشت مچ های کودک او را در حالی که شستش را در کف دست یا کنار مچ نگه داشتید با انگشتانتان نگه دارید. بازوهایش را به سمت خارج و کنار بکشید در خط شانه ها درست از زاویه ها به بدن. به آرامی شانه ها بکشید، چند ثانیه نگه دارید و سپس طبق مرحله دوم عمل کنید.
ماساژ کودک بیش فعال و اوتیسم با کشش پاها
عبور بازوها از هم: مچ پاهای کودک اوتیسم را بگیرید یکی در هر دستتان. سپس ساق پاهایش را از هم عبور دهید حالا با یک دست طوری که هر دو دست را گرفتهاید زانوها را به سمت خارج حرکت دهید و انگشتان پا را به نزدیک ران ها بیاورید. با حرکات برگشتی کوچک، به آرامی روی فشار دهید و حرکت آنها را به سمت شکم تسهیل کنید، پس از چند حرکت برگشتی پاها را از سمت دیگر قطع کنید و این روند را تکرار کنید.
چرخاندن بازو ها به بالا: بازوها را مانند مرحله اول به کناره ها بکشید .بازوها را شانه به آرنج در این موقعیت نگه دارید و دستها را به سمت سر حرکت دهید طوری که بازوها از آرنج خم باشند بازوها و ساعد باید در زاویه نود درجه باشند. از این که بازوها در حالت استراحت روی حوله قرار می گیرند مطمئن شوید.
چرخاندن بازو ها به پایین: بدون اینکه موقعیت بازوها را تغییر دهید ساعد های کودک را در هوا بالا ببرید به طوری که مچ هایش درست در بالای آرنج قرار گیرد و سپس آنها را به سمت خودتان به پایین بیاوری و روی حوله بگذارید. ساعد ها باید موازی با خط تنه باشند و کف دستها باید در حالت استراحت روی حوله قرار گیرد.
توالی کشش دست و پا در ماساژ کودکان بیش فعال و اتیسم
کشیدن اندام ها در ماساژ درمانی کودکان
مچ دست راست کودکتان را در دست چپ خود و مچ پای چپش را در دست راست تان نگه دارید و دست کودک بیش فعال را به آرامی و با زاویه ای که از بدن بکشید. به طوریکه اندامها در امتداد هر نیم تنه به صورت یک خط مورب قرار گیرند. که شش را برای چند ثانیه نگه دارید و سپس طبق مرحله دوم عمل کنید.
یک ارتباط چشمی مثبت می تواند باعث افزایش اعتماد به نفس کودک شود، پس این تشویق را تا آنجا که ممکن است در طول ماساژ انجام دهید.
کشش اندام ها: مرحله یک را تکرار کنید، به آرامی بازوی راست و پای چپ کودکتان را به دور از بدنش بکشید سپس این وضعیت را برای چند ثانیه نگه دارید و در نهایت مستقیم مرحله چهارم را انجام دهید.
2تا در اندامها پا به ران: پای چپ را روی ران راست با تقدم پاشنه و دست راست را درست بالای ران چپ بیاورید. مطمئن شوید که زانو خم است. برای چند ثانیه نگه دارید و سپس گام سوم را انجام دهید.
4تا در اندام ها پا به شانه: دست راست کودکتان را به طور مستقیم به ران راستش پایین بیاورید. پای چپش را بگیرید و تا شانه ی راستش بالا ببرید باز هم با تقدم پاشنه اگر پای کودک به شانه اش نمیرسد به آن فشار نیاورید ولی تا آنجا که راحت است پایش را بالا بیاورید با دست و پای دیگر مرحله یک تا چهار را تکرار کنید سپس بازوها و پاها را جا به جا کنید و دو بار دیگر انجام دهید.
ماساژ افلوراژ: در امتداد بدن دست راستتان را روی شانه راست کودک قرار دهید. با استفاده از تمام دستتان به صورت مورب، طول قفسه سینه و شکم کودک را تا ران چپش ماساژ دهید. ماساژ کودک را در طول پای چپ ادامه دهید به طوری که انگشتانتان زیر ساق و شستتان روی آن قرار گیرد. تا زمانی که به مچ برسید. سپس کف پا و روی انگشتان را ماساژ دهید. قبل از اینکه دستتان را بردارید دسته چپتان را روی شانه چپ کودک قرار دهید. و ماساژ را به سمت مخالف تکرار کنید تا انگشتان راست این حرکت را دوبار تکرار کنید از ماساژ سفت و گسترده استفاده کنید و تماس دستتان را در تمام مدت با بدن کودک حفظ کنید.
به کودک خود گوش دهید و به او پاسخ دهید، اگر او لبخند می زند لبخند بزنید. اگر او گریه می کند از ماساژ های آرام سازی و ریلکسیشن استفاده نمایید.
ماساژ درمانی در کودکان اوتیسم و کودکان بیش فعال یک تکنیک موثر در زمینه آرام سازی کودک، کاهش رفتار های تکانشی در کودک بیش فعال و رفتار های کلیشه ای کودک اوتیسم می باشد که باید توسط ماساژ درمانان متخصص مرکز ماساژ درمانی کودکان انجام گیرد.
سوالات متداول:
1-آیا ماساژدرمانی میتواند جایگزین داروهای بیشفعالی شود؟
خیر، اما میتواند به عنوان مکمل درمانی در کنار داروها، به کاهش دوز مصرفی و عوارض جانبی کمک کند.
2-اگر کودکم در حین ماساژ مقاومت کرد، چه کار کنم؟
ابتدا با لمسهای کوتاه و ملایم شروع کنید و به تدریج زمان را افزایش دهید. هرگز کودک را مجبور نکنید.