یکپارچگی حسی چیست توانایی تولید ، سازماندهی و پردازش اطلاعات حسی دریافت شده از بدن و محیط برای تولید پاسخهای هدفمند. در یکپارچگی حسی باید تک تک حواس از حس عمقی، لامسه، بینایی و شنوایی در یک قالب کلی قرار گیرند. مرکز اختلال پردازش حسی دکتر صابر در زمینه درمان اختلال حسی کودکان مجهز به اتاق تعدیل حسی، سنسوری روم، ماساژ درمانی و کاردرمانی یکپارچگی حسی و… می باشد. متخصصین کاردرمانی حسی با استفاده از تجربه و تجهیزات پیشرفته مرکز و تکنیک های درمانی روز دنیا به بهترین نتیجه درمانی در اختلال حسی کودکان دست یافته اند.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
اختلال عدم عملکرد یکپارچگی حسی در کودکان:
اختلال حسی کودکان یک اختلال رشدی است که در آن فرد با پردازش ورودی مشکل دارد.
انواع مختلفی از اختلال عدم عملکرد یکپارچگی حسی وجود دارد :
اختلالات مدولاسیون حسی
تدافع حسی ( بیش پاسخ دهی، بیش فعالی )
تدافع لمسی
ناامنی جاذبهای
مشکلات ثبت حسی ( کم پاسخ دهی ، کم فعالی )
اختلالات پاسخهای حرکتی تطابقی
اختلال پردازش و ستیبولار
دیس پراکسیا
اختلالات درک و تمایز حسی
تمایز لمسی
درک عمقی
ادراک بینایی
سایر حسها
علت : منشاء اختلال عدم عملکرد یکپارچگی حسی در مراکز پردازش سیستم عصبی مرکزی فرض میشود. اگرچه علت دقیق آن ناشناختهاست.
ارزیابی یکپارچگی حسی چیست
ازریابی اختلال عدم عملکرد یکپارچگی حسی
اختلال یکپارچگی حسی
حیطههای ارزیابی
ابزار ارزیابی
اختلال مدولاسیون حسی
لمسی/ شنوایی/ جاذبه/ وستیبولار
جابجایی/ دهانی/ بویایی
نیستاگموس/ حساسیت به حرکت
حساسیت عمقی/ سطح عاطفی
پروفایل حسی، تست یکپارچگی حسی و پراکسی ،
مقیاسهای رشد کودک Bayley
تست یکپارچگی دیداری حرکتی Berry- buktenica
تست برونسکی- اوزرتسکی برای مهارت حرکتی
مقیاس رشدی Peabody
تدافع لمسی
تمایز دو نقطه/ مکانیابی تحریک
استرگنوریز/گرافزستیزیا/ مهارتهای اجتماعی
خودمراقبتی : حوردن ، حمامرفتن ،
مهارتهای بازی
تست یگپارچگی حسی و پراکسی ،
چک لیست حساسیت حسی پاسخهای رفتاری، فهرست لمس برای کودکان پیشدبستانی و ابتدایی
ناامنی جاذبه
پاسخ به حرکتها در فضا که توسط دیگران یا اشیا ایجاد شدهاست/ واکنشهای احساسی/
پوسچر مرتبط با جاذبه / تعادل/ تون عضلانی
تستهای یکپارچگی حسی و پراکسی
پاسخهای حرکتی تطابقی :
اختلال پردازش وستیبولار
رفلکسها و واکنشها : تعادل ،
پاسخهای مرتبط به پوسچر در زمین و هوا، یکپارچگی دو طرفه
سینهخیز رفتن/ بالا رفتن از پلهها
حرکت غیرمتقارن
تست یکپارچگی حسی Degangi-berk
ارزیابی Miller برای پیش دبستانیها
تستهای یکپارچگی حسی و پراکسی
تست عملکردهای حسی در نوزادان
ارزیابی حرکتی نوزادان و کودکان
مقیاس /Bayley ارزیابی Chandler برای نوزادانInfanib/ مقیاس Peabody
دیس پراکسی
رشد رفلکسها/ پراکسی ساختاری/
پراکسی تطابقی/ پراکسی وضعیتی
پراکسی دهانی/ پردازش وستیبولار
پردازش لمسی/ پردازش بینایی و شنوایی/ مهارتهای روزانه زندگی،
مهارت های بازی
تست یکپارچگی حسی Degangi-berk
تست غربالگری FirstSTEp برای ارزیابی
کودکان پیش دبستانی، Hawaii ،
ارزیابی Millar برای پیش دبستانیها
تست یگپارچگی حسی و پراکسی
تست عملکردهایا حسی در نوزادان
قیاس Bayley، آزمون منیپولاسیون دست
اختلالات درک و تمایز حسی
آگاهی و پاسخدهی/ توجه دیداری/
حافظه دیداری/ شناخت دیداری/
فرم دیداری/ درک فضایی/ درک و تمایز شنوایی و لمس/ درک و نمایز عمق و وستیبولار/ درک و تمایز چشایی و بویایی/ مهارتهای یکپارچگی
آنالیز عملکرد حسی حرکتی، تستهای یکپارچگی حسی و پراکسی ها
درمان اختلال حسی کودکان
درمان فردی
درمان اختلال حسی کودکان، قویترین شکل مداخله است. اغلب به عنوان موثرترین روش برای کمک به کودک برای دستیابی به تواناییها در هنگام بروز مشکلات یکپارچگی حسی که روی فعالیتهای کودک در خانه ، بازی، مدرسه یا جامعه تاثیر میگذارد، توصیه میشود. درمان یکپارچگی حسی را میتوان به دو دسته طبقه بندی کرد ، درمان یکپارچگی حسی کلاسیک و رشد مهارت جبرانی.
درمان یکپارچگی حسی و کلاسیک
این روش درمانی توسط جان آیرز ساخته شده است. این کار همیشه به صورت فردی انجام میشود زیرا درمانگر باید فعالیتهای درمانی را لحظه به لحظه در رابطه با علاقه به کودک به فعالیت یا پاسخ به یک چالش خاص یا تجربه حسی تنظیم کند. این روش درمانی شامل تعادل بین ساختاری و آزادی است. نقش درمانگر ایجاد محیطی است که پاسخهای سازگارانه کودک را برانگیزد. تاکید برانگیزه درونی کودک یک ویژگی مهم در درمان یکپارچگی حسی کلاسیک است. یک محیط غنی شده حسی برای ایجاد اکتشاف فعال از طرف کودک طراحی شدهاست.
رشد مهارت جبرانی
این نوع مداخله با هدف کمک به کودک و خانواده در ایجاد مهارتهای خاص یا استراتژیهای تطابقی هنگام مواجهه با یک اختلال عدم عملکرد یکپارچگی حسی انجام میشود. درمان با هدف آموزش مهارتهای خاص یا استفاده از تکنیک هایی که عملکرد بهتر را در یک کار معین فراهم میکند، ایجاد شده است. ممکن است سازگاریهایی برای کمک به کودک برای جبران مشکل ایجاد شود. ( به عنوان مثال یک مداد سنگین در جهت ایجاد یک فیدبک عمقی تقویت شده در مورد موقعیت دست کودک.)
گروه درمانی
از برنامه های گروه درمانی میتوان به عنوان گذر از درمان فردی استفاده کرد به گونهای که کودک بتواند مهارتهای جدید آموختهشده را در یک محیط اجتماعی با همسالان خود و با حمایت کمتر از طرف درمانگر بکار گیرد. کار با کودکان در یک گروه ، فرصتی را برای مشاهده برخی از راههای را که اختلل عدم عملکرد یکپارچگی حسی باعث از بین رفتن رفتار عملکردی در یک زمینه اجنماعی میشود، فراهم میکند.
مشاوره
این نوع مداخله شامل ارائه اطلاعات به اعضای خانواده ، معلمان و سایر افرادی است که با کودک در ارتباط هستند به منظور درک ماهیت مشکل ایجاد شده است. مهمترین مولفه یک برنامه مشاورهای ، ارائه راهنمایی برای چگونگی حسی است. انجام تنیمات در محیط، یافتن راههایی برای مدیریت صدا، روشنایی و تماس با افراد دیگر، بوی محیط و محرک های بینایی گیجکننده میتواند تفاوت مهمی در توجه، رفتار و در نهایت عملکرد ایجاد کند.
کاردرمانی حسی برای کودکان اوتیسم
یکی از مشکلات کودکان اوتیسم اختلال یکپارچگی حسی در کودکان است که موجب عدم تمرکز کودک، به هم ریختگی حسی و بی قراری کودکان می گردد. حرکات اضافه در دست ها و چرخیدن دور خود ار علائم اختلال حسی در کودکان اوتیسم می باشد. کاردرمانی حسی با انجام تمرینات یکپارچگی حسی به کودک در بهبود مهارت های ذهنی و جسمی کودکان اوتیسم کمک می نمایند. در کاردرمانی یکپارچگی حسی تلاش می شود با ارائه محرک های حسی مختلف نظیر حس بینایی، حس شنیداری، لامسه و حس عمقی موج ایجاد یکپارچگی حسی در کودک شود.
انواع تمرینات حسی حرکتی در کودکان در مرکز کاردرمانی حسی حرکتی دکتر صابر و توسط تیم مجرب کاردرمانی درکی حرکتی انجام می گیرد. تمرینات کاردرمانی حرکتی در جهت بهبود مهارت های هماهنگی حرکتی و مهارت های حسی حرکتی کودکان در بخش های مختلف کاردرمانی تعادلی، کاردرمانی درکی حرکتی و کاردرمانی جسمی ارائه می شود. مرکز کاردرمانی در تهران دکتر صابر به صورت تخصصی در زمینه ایجاد هماهنگی عضلات در کودکان با اختلالات تاخیر حرکتی، اختلالات تکاملی مانند اوتیسم و اختلال هماهنگی حرکات فعالیت می نماید. دو شعبه فعال کلینیک در غرب و شرق تهران موجب دسترسی آسان بیماران به امکانات مرکز تخصصی کاردرمانی دکتر صابر می گردد. کاردرمانی در منزل از دیگر خدمات مرکز می باشد که در جهت تسریع بهبودی بیماران با اختلالات مهارت های حسی حرکتی ارائه می گردد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
تمرینات حسی حرکتی پیشرفته در کودکان
این تمرینات حسی حرکتی سخت ترین گروه تمرینات هماهنگی عضلانی می باشند و کودکان جهت رسیدن به این مرحله باید بتوانند تمرینات مراحل قبلی را انجام دهند یا حداقل هماهنگی عضلانی آنها در حد تمرینات ساده تر باشد. در این تمرینات هماهنگی عضلانی کودک باید به حدی باشد که بتوانند دست و پاهای خود را به سرعت حرکت دهند و بتوانند وضعیت بدن خود را در عرض چند ثانیه از حالتی به حالت دیگر در حین پریدن عوض کند در واقع هماهنگی حرکتی کودک و سیستم عصبی عضلانی وی باید بسیار بیشتر نسبت به تمرینات مراحل اول یکپارچه و هماهنگ شده باشند.
در انواع تمرینات حسی حرکتی معمولاً تغییر وضعیت اندام ها از یک حالت به حالت دیگر به خصوص در پاها زمانی صورت می گیرد که معمولاً هر دو اندام تحتانی در هوا و بالای زمین قرار دارند یعنی در حین پریدن صورت میگیرد.
شروع آموزش در این تمرینات باید به گونهای باشد که ابتدا حرکات در اندام تحتانی و سپس در اندام فوقانی صورت گیرد بدین منظور که ابتدا کودک باید تمرینات جهشی را در پاها انجام دهد و سپس تمرینات دست ها اضافه گردد. در تمرینات کاردرمانی درکی حرکتی پیشرفته معمولاً پنجه فرد تمرین کننده روی زمین است (حالتی شبیه دویدن) زیرا در این وضعیت سرعت حرکت و عکس العمل فرد افزایش می یابد.
در برنامه ریزی تمرین درمانی برای افراد با اختلال هماهنگی عضلانی باید به نحوی برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری نمایند که فرد تمرین کننده به مرور زمان، قادر به انجام تمرینات این بخش گردد.
مهارت های حسی حرکتی کودکان- جهشی و پرشی
در این بخش به ارائه تمرینات مهارت های حسی حرکتی کودکان به صورت پیشرفته و تخصصی پرداخته می شود. این تمرینات در ایجاد هماهنگی حرکتی دست و پا، همچنین افزایش سرعت پردازش اطلاعات و سرعت پاسخدهی کودکان موثر است.
از کودک بخواهید تمرین پروانه را انجام دهد. در حالی که دستها و پاها جفت شده اند، مراجعه کننده می پرد و در هوا دست ها و پاها را باز میکند و به همین صورت فرود می آید.
کودک پاها و دستها را جفت می کند یک لحظه می پرد و همزمان پاها و دستها را عقب و جلو می گذارد. این تمرین به مراتب از تمرین بالا سخت‌تر است.
پاها را شبیه رقص کردی با سرعت یکی یکی به سمت جلو پرتاب می کند و همزمان در جلوی صورت دست میزند.
کودک درجا بالا و پایین می پرد و همزمان دستهایش را شبیه وزنه برداران بالای سر می برند و دوباره نگه می دارد، این تمرین تقریبا راحت می باشد.
پاها به سرعت از ران به سمت عقب بدن می روند و دست ها از عقب شانه به جلو آمده و در جلو صورت به یکدیگر می خورند.
کودکان با سرعت بالایی نوک پنجه های پایش او را به زمین میکوبد و دستها به سرعت از آرنج خم و راست میکند.
کودک در حالی‌که با پاهای جفت ایستاده هنگام پریدن پاها را به یک طرف می چرخاند و دستها را به یک طرف دیگر می چرخاند تا ها و لگن به طرف چپ و تنه و دست ها به طرف راست می چرخند.
مراجعه کننده با پاهای جفت شده شبیه ( V ) به جلو می پرد و دست ها در راستای شانه به جلوی صورت می‌آیند و سپس هنگام برگشتن برمیگردد و پاها نیز همزمان در عقب جفت می شوند.
در تمرین هماهنگی حسی حرکتی کودک پاها را به صورت برعکس روبه عقب باز می کند و سر جایش می گذارد و هنگام بریدن دست ها جلو صورت با کف دست روی یکدیگر قرار دارند و سپس هنگام باز شدن پا در عقب در عرض شان قرار می گیرند.
کودک کف دستها را در راستای شکم‌خود موازی زمین قرار می دهد و سپس به سرعت ران های خود را خم کرده و سر زانوهایش را به کف دستها میزند در این تمرین دستها ثابت هستند و زانوها به سرعت به دست ها می خورند.
این تمرین مانند تمرین بالا است، با این تفاوت که دست راست به سر زانوی چپ میخورد و برعکس.
مانند تمرین بالا می باشد با این تفاوت که دستها به قوزک پای مقابل برخورد می‌کنند.
مانند تمرین بالا است با این تفاوت که مراجعه کننده دستها را به قوزک خارجی پا میزند،در این حرکت،چرخش ران ها برعکس تمرین بالا می باشد.
کودک پاها را از زانو به سمت بازرس نخ می کند و دست ها را به پاشنه می زند.
با استفاده از یک پله (پله های فومی) از مراجعه کننده بخواهید پاهایش را به سرعت روی پله بگذارد و به ترتیب دست ها را بالا و پایین بیاورد.
کودک یک پا را جلو نگه می‌دارد و پای دیگر در راستای بدن روی زمین میباشد و سپس مراجعه کننده می پرد و در حین پریدن پای جلویی را جای پای دیگر می گذارد و پایی را که روی زمین بوده در عقب در بالا (در بین هوا)نگه می دارد این حرکت به صورت متناوب تکرار می شود و دست ها به ترتیب یکی یکی بالا و پایین می روند.
شبیه تمرین بالاست با این تفاوت که پاها از پهلو دور و نزدیک میشوند و جای یکدیگر را می گیرند و دست ها نیز یکی یکی بالا و پایین می روند.
کودک میپرد یک بار پا را داخل شکم خم میکند و سپس دوباره پریده و پای دیگر را از زانو خم کرده و به باسن میزند.
مراجعه‌کننده می پرد یک پا را در سمت خارج پای دیگر قرار می دهد و بعد حرکت را به صورت عکس انجام میدهد و دست ها در جلوی صورت به یکدیگر می خورند.
کودک به صورت پریدن در حالی که پاهایش از یکدیگر باز هستند و آنها را یکی یکی به یکدیگر میزند و همزمان یک دست روی سر و دست دیگر پشت کمر قرار میگیرد.
شبیه تمرین پروانه است با این تفاوت که کودک زانوها و کمر را دولا کرده و دست ها را نزدیک جلوی مچ پا می آورد و سپس در جا می پرد و پاها شبیه (V ) باز شده و دستها بالای سر قرار می گیرد (شبیه مرحله آخر پروانه).
کودک در حالی که پاهایش جفت هستند جفت پا بالا می پرد و همزمان هر دو دست را به سر زانو میزند.
پاها را مستقیم با زانوی صاف بالا بیاورد و زیر ران ها دست بزند.
کودک با سرعت درجا میزند و دست ها را به ترتیب یکی را روی سینه و دیگری را روی شکم می کوبد.
مانند تمرین بالا می باشد با این تفاوت که دستها از آرنج به ترتیب خم میشوند.
شبیه تمرین پروانه است با این تفاوت که پا ها جفت نمی شوند بلکه به صورت ضربدری از یکدیگر عبور می کنند.
شبیه تمرین پروانه زدن میباشد با این تفاوت که هر دو دست در حالی که کف دستها مقابل صورت هستند با هر بار پریدن بالا و پایین می روند.
این تمرین در واقع ترکیبی از دو تمرین می باشد بدین معنی که فرد یکبار شبیه پروانه می پرد و بعد از جفت کردن پاها در وسط، پاها را عقب جلو می گذارد به همراه آنها نیز دستها که مرحله اول شبیه حرکت پروانه از پهلو باز شده بودند این بار از جلو باز میشوند.
مراجعه کننده رقص پا انجام میدهد (درجا میزند) و در این درجا زدن کمی پاها به این طرف و آن طرف می چرخد یا پاها کمی باز شده و به یکدیگر ضربه میزنند. هم زمان مراجعه کننده دست ها را که کاملاً در عرض شانه باز هستند از آرنج خم می کنند و یکی یکی به گوش هایش میزند.
مانند تمرین رقص کردی می باشد فقط پاهای که یکی جلو می آیند.
مراجعه‌کننده شبیه لی لی کردن روی یک پا ( چپ) لی لی می کند و همزمان پای دیگر ( راست) را عقب و جلو می گذارد و دست همان پا نیز عقب و جلو می رود. پایی که لی لی میکند باید در یک نقطه ثابت بماند.
مانند تمرین بالا می باشد با این تفاوت که دست ها از عرض شانه باز شده و در جلوی صورت به یکدیگر می خورند.
سوالات متداول:
1-چه تفاوتی بین مهارت حرکتی و حسی-حرکتی وجود دارد؟
مهارتهای حرکتی صرفاً به حرکت اندام‌ها و عضلات مربوط میشوند، در حالی‌که مهارتهای حسی-حرکتی شامل هماهنگی بین حواس (مثل بینایی یا حس لامسه) و حرکت عضلات است. برای مثال، گرفتن توپ نه‌تنها نیاز به حرکت دست دارد بلکه وابسته به دیدن توپ و زمان‌بندی مناسب نیز هست.
2-آیا مشکلات مهارتهای حسی-حرکتی به رشد ذهنی کودک مرتبط هستند؟
بله. مهارتهای حسی-حرکتی نقش مهمی در رشد شناختی، توجه، تمرکز و یادگیری دارند. کودکی که در هماهنگی حسی-حرکتی مشکل دارد، ممکن است در نوشتن، خواندن، حل مسئله و حتی در تعاملات اجتماعی نیز دچار چالش شود.
اختلال پردازش شنیداری چیست؟ توانایی شنیدن پیام‌های شنیداری، تشخیص صدا ها و کلمات مشابه، جداکردن گفتار از صداهای اضافی محیطی، توجه شنیداری و یادآوری یا درک آنچه شنیده شده را پردازش شنیداری گویند. اختلال پردازش شنیداری در کودکان یک نوع به هم ریختگی و یا آسیب در سیستم پردازش شنوایی است. اختلالات پردازش شنوایی در مرکز درمان اختلال پردازش شنوایی دکتر صابر مورد درمان قرار می گیرد. اتاق شنیداری مرکز کاردرمانی حسی دکتر صابر با طراحی برنامه های کامپیوتری پیشرفته در حیطه شنوایی و استفاده از کادر گفتاردرمانی مجرب در زمینه درمان اختلال پردازش شنیداری پیشرو می باشد.
اختلال پردازش شنیداری مرکزی ( CAPD ) یکی از انواع اختلالاتی است که در پردازش اطلاعات شنیداری درون ذهن خلل ایجاد میکند.
افراد با این اختلال در پردازش اطلاعات کلامی ناتوان هستند،در حقیقت اطلاعات کلامی را می شنوند ولی قادر به درک محتوای آن نیستند! آنها ممکن است کل جمله را کلمه به کلمه برای شما تکرار کنند ولی معنی آن را درک نمی کنند پس از افزایش بلندی صدا کمکی به درک گفته نمی کند.
میزان شیوع
در میان بچه‌ها ۲ درصد تا ۳ درصد هست.
در جنس مذکر دو برابر مونث است.
همچنین ممکن است ۷۵ درصد افراد بزرگسال دچار این عارضه شوند.
علل شیوع اختلالات پردازش شنوایی در کودکان
اگرچه نقص وراثتی در مسیرهای شنوایی از علل عمده اختلال پردازش های شنوایی و حساسیت شنوایی به شمار می‌رود اما عوامل محیطی متعددی نیز وجود دارند که به اختلال در پردازش های شنوایی منجر می شوند.
اگرچه همه کودکان به علت عدم بلوغ دستگاه شنوایی مرکزی تا حدی در پردازش شنوایی دچار مشکل اند اما… کودکان با عفونت گوش میانی نسبت به کودکان هنجار، مشکلات پردازش مهارت های شنیداری بیشتری را نشان می دهند. مشکلات شنوایی این کودکان در آزمونهای شنوایی شناخته نمی شود. مشکلات آنها به صورت تاخیر های گفتار و زبان، مشکلات تحصیلی، کمبود اعتماد به نفس و مسائل اجتماعی است.
بررسی عملکرد های مربوط به پردازش شنیداری
تاریخچه رشد
بارداری پر استرس
با زحمت به دنیا آمدن
فرزند خواندگی
جدا شدن زود هنگام از مادر
تاخیر در رشد حرکتی
تاخیر در رشد زبانی
داشتن عفونت گوش
انواع اختلال پردازش شنوایی
1.شنیدن درکی
شنیدن درکی نوعی شنیدن است که ما را به دنیای بیرون متصل میکند و ذهنمان را نسبت به اطرافمان یعنی چیزهایی که در خانه، محل کار و مدرسه وجود دارد هوشیار نگه می‌دارد.
دامنه توجه به پایین
حواس پرتی
نسبت به صداها خیلی حساس
تفسیر اشتباه سوالات
درخواست مکرر برای تکرار
ناتوانی دنبال کردن دستورات چند مرحله ای
سر در گم شدن هنگام شنیدن کلمات با صداهای مشابه
2.شنیدن بیانی
این نوع شنیدن در کنترل صدای خودمان هنگامی که حرف میزنیم یا آواز می خوانیم کاربرد دارد.
صدای یکنواخت
مشکلاتی در گفتار
ساختار ضعیف جملات
استفاده بیش از حد از بیان قالبی
ناتوانی در آواز خواندن با ریتم
درک خواندن ضعیف
مشکل در یادگیری زبان دوم
خزانه واژگانی کم
هجی کردن ضعیف
خواندن با صدای بلند ضعیف
سطح انرژی
مشکل از خواب بیدار شدن هنگام صبح
عادت به تعویق انداختن
بیش فعالی و کم فعالی
تمایل به تنهایی
عادت خیلی سرگرم شدن با تکالیف روزانه
مهارت های حرکتی
طرز ایستادن ضعیف
رفتار بی قرار
حرکات ناپخته و ناهماهنگ
دست خط آشفته
مشکل در سازماندهی
اشتباهی گرفتن راست و چپ
ضعف در مهارتهای ورزشی
سازگاری اجتماعی و رفتاری در کودکان اختلال پردازش شنیداری
تحمل پایین در مقابله با ناکامی
اعتماد به نفس پایین
خجالت کشیدن
سردرگمی
افسردگی
مشکل دوستیابی
اجتناب از دیگران
ناپختگی
نداشتن علاقه به مدرسه یا کار
داشتن نگرش منفی نسبت به مدرسه و کار
اختلالات طیف اوتیسم، نارساخوانی،عفونت های گوش میانی و کم شنوایی ،اختلالات نقص توجه و بیش فعالی،کمبود اکسیژن هنگام تولد با اختلال پردازش شنیداری ( APD ) همانندی دارند.
کودکان اختلال یادگیری، کودکانی هستند که با وجود هوش طبیعی مشکلات فراوانی در یادگیری دارند. این مشکلات ممکن است به علت اختلالات توجه، حافظه ،مشکلات پردازش اطلاعات و پردازش حسی به وجود آید. مرکز درمان اختلالات یادگیری دکتر صابر در تهران با در اختیار داشتن امکانات روز دنیا در زمینه تشخیص علل اختلال یادگیری و درمان موثر آن فعالیت می نماید. تیم توانبخشی مرکز شامل گفتار درمانان، کاردرمانان و روانشناسان کودک به صورت تخصصی در کودکان اختلال یادگیری فعالیت می نمایند.
کودکانی که اختلال یادگیری دارند ولی استعداد خوبی دارند، افزایش مشکلات تحصیلی را دارند. برای یک کودک اختلال یادگیری یا کودکی که تاخیر رشد دارد، پردازش بینایی ضعیف ممکن است رسیدن و حفظ جایگاه مطلوب و هیجانات لازم برای گوش دادن و خواندن و پیشرفت کردن را سخت کند. ضمناً کسانی که هوش خیلی عمیق و بالایی دارند استعداد داشتن تشخیص حساسیت بالا، که به صورت ارثی است و حساسیت سیستم عصبی سایکولوژیکال را دارا هستند. یک مطالعه در زمینه اختلال پردازش حسی نشان داده است که افرادی که هوش بالایی دارند،در واقع حساسیت بالاتری را نسبت به محیط شان دارند و واکنشهای آنها به صورت پاسخ های رفتاری و هیجانی بالاتری نسبت به کودکانی است که دارای هوش متوسط هستند. این حساسیت سیستم عصبی با حساسیت زیاد به هوش و خلاقیت آنها کمک میکند و آن را به عنوان مشکل طرح نشده نشان میدهد مگر اینکه توانایی های کودک برای درگیر شدن در فعالیت ها و کارهایی که برای خانواده کودک بامعنی است را تحت تأثیر قرار دهد.
مشکلات پردازش بینایی در کودکان اختلال یادگیری
کودکان اختلال یادگیری مشکلات بسیاری در زمینه درک بینایی و پردازش محرک های بینایی دارند. برای مثال اختلالات پردازش بینایی در زمینه جهت یابی فضایی، وضعیت در فضا، تشخیص شکل از زمینه و… دچار مشکل هستند. این مشکلات باعث اختلال در یادگیری حروف، دیکته نویسی و جا اندازی حروف، معکوس نویسی و جا اندازی نقطه در رو نویسی می شود. همچنین در کودکان با اختلال ریاضی مشکلاتی مانند معکوس نویسی اعداد، جا به جا نویسی اعداد و اختلال در درک اشکال فضایی دیده می شود.
مشکلات حسی در اوتیسم شامل اختلالات یکپارچگی حسی در کودکان اوتیسم می باشد که به صورت پر حسی، کم حسی و به هم ریختگی حسی در کودکان اوتیسم مشاهده می شود. اختلالات حسی در کودکان اوتیسم با اختلال پردازش حسی در کودکان متفاوت است و در درمان حسی در کودکان اوتیسم نیز باید متفاوت با کودکان با اختلال پردازش حسی عمل شود. طیف اختلالات اوتیسم به وسیله نقص‌هایی در تعاملات اجتماعی ارتباطات کلامی و غیر کلامی، و رفتارهای تکراری کلیشه ای و غیر قابل انعطاف و علایق محدود به صورت بالینی مشخص می شود، در داخل تشخیص اوتیسم دامنه وسیعی از توانایی شناختی و رشد زبان و عملکردهای روزانه زندگی وجود دارد. علت های متنوعی برای علایم اوتیسم شناخته شده است از جمله تنوع ژنتیکی مثل سندروم ایکس شکننده و تشعشعات محیطی مثل ترشح جالفوریک اسید در رحم، و زودرس بودن نوزاد، دیگر فاکتورهای کمک‌کننده که تحت مطالعه هستند شامل تشعشعات توکسین محیطی مثل فلزات سنگینی مانند جیوه که ممکن است نسل در نسل بوده باشد.
تقریباً بیشتر افراد اوتیسم، مشکلاتی در پردازش حسی خود دارند که آنها را افرادی ناتوان می سازد. بیشتر از 90 درصد کودکان اوتیسم، اختلالات حسی غیر طبیعی همراه با علائمی در حیطه های مشکلات حسی پیچیده و مختلط دارند. برای مطالعه در زمینه رژیم حسی بر روی لینک کلیک کنید.
مقایسه مشکلات حسی اوتیسم با اختلال پردازش حسی در کودکان
مطالعه ای توسط دکتر استنلی گرین اسپن و سرنا ویدر انجام شد آنها پی بردند که 94 درصد از جامعه مورد مطالعه مشکلات حسی کودکان اوتیسم شامل عکس العمل پایین، عکس العمل بالا، و ترکیبی از هر دو در داده های حسی مختلف را دارا هستند و 100 درصد جامعه مورد مطالعه هم در پردازش شنوایی اختلال عملکرد داشته‌اند و مشکلات طرح ریزی حرکتی دارند. به طور قابل توجه، کودکان اوتیسم سطح پایین تری از هیجانات پایه ایی را دارند. در سال 2009 مطالعه‌ایی انجام شد که کودکان اوتیسم را با بچه هایی که دارای اختلال پردازش حسی هستند از نظر مشکلات پردازش حسی مقایسه کرده اند. در این مطالعه سیستم هیجانی سمپاتیک و عکس العمل های کودکان و از طریق 5 حیطه ی حسی که در چالش های حسی مورد استفاده اند بررسی گردید.
نتایج نشان داد که، به طور قابل انتظاری، رفتارهای حسی در بچه های در حال رشد طبیعی وجود دارد. به طور قابل توجهی، کودکان اوتیسم سطح پایه ایی هیجانی فیزیولوژیکال پایین تری دارند و عکس العمل بعد از محرک حسی در بچه های دارای اختلال پردازش حسی بالاتر بود ولی در اوتیسم این گونه نبود، به طور خاص خواص در اولین آزمایشات بعد از از محرک حسی، در کودکان اوتیسم حس دهلیزی بزرگتر، حس عمقی با عکس العمل پایین و حس چشایی با عکس العمل بالاست. به طور کل بچه های دارای اختلال پردازش حسی رفتار جستجوگری حسی غیر طبیعی بیشتری را نسبت به کودکان اوتیسم دارند. اخیراً مطالعه آیی نشان داده که کودکان اوتیسم به شدت حساس به حرکت، در محرک های بینایی دچار جستجوگری و به صورت نورو اپتیکال هستند که با بچه های هم سن خود تمایز دارند.
یکپارچگی حسی و مشکلات حسی کودکان اوتیسم در زندگی
هنگامی که حس به صورت زیر آستانه یا بالای آستانه باشد (که این در کودکان اوتیسم یکی نیست) آنها به این مورد گرایش پیدا می کنند که به آن حس اهمیت بیشتری دهند و همین مورد باعث ایجاد ناتوانی بیشتر در آن ها می شود. پردازش حسی غیر طبیعی مستقیما مربوط به پاسخ های رفتاری غیر طبیعی است که در کودکان اوتیسم مشاهده میشود، بازه ایی از رفتارهای اجتنابی تا رفتارهای مضر در کودکان اوتیسم وجود دارد که آنها را در برقراری ارتباط ناتوان کرده و دچار افسردگی و در خود فرورفتگی شدید می کند. و وقتی که کودکان آسیب دیده دارای گیرنده‌های بسیار قوی و غیرطبیعی در بینایی هستند، پس در این کودکان درک الگو ها و توجه به جزئیات برتری زیادی دارد و حس بینایی برای حرکات احتمالی منجر به حس قوی در کودکان اوتیسم میشود که سبب می شود روی رفتار آنها در محیط های شلوغ اثر بگذارد. به علاوه، دیدن حرکات ظریف و دقیق که از تغییرات حالت های چهره ایجاد می شود در کودکانی که توانایی صحبت کردن دارند، ممکن است به مشکلات پردازش زبانی این کودکان اضافه کند.
