مقیاس هوش وکسلر از انواع تست های هوش استاندارد می باشد که در مرکز تست هوش دکتر صابر انجام می شود. تست هوش وکسلر شامل 10 خرده آزمون می باشد و سه بهره هوشی ختلف را برای کودکان مشخص می کند. هوش کلامی، غیر کلامی و بهره کلی. متخصصین مرکز تست هوش کودکان دکتر صابر با استفاده ار نتایج تست هوش نقاط ضعف کودکان را مشخص و برنامه درمانی مناسب را برای آنان طراحی می کنند. نکته قابل توجه در انجام تست های هوش نحوه اجرای آنان است. تستر های با تجربه مرکز دکتر صابر با تجربه بالا در زمینه نحوه اجرای آزمون هوش وکسلر، تست هوش وکسلر را با بالاترین دقت اجرا، نمره گذاری و تفسیر می نمایند.
جهت آشنایی بیشتر والدین با نحوه اجرای آزمون هوش وکسلر، در این مطلب به صورت خلاصه به نحوه اجرای چند خرده آزمون تست وکسلر و تعیین بهره هوشی پرداخته می شود:
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
نحوه اجرای تست هوش وکسلر
خرده آزمون رمزنویسی (اصلی)
در این خرده آزمون تست وکسلر، آزمونی به رونویسی نمادهایی می‌پردازند که همراه با اشکال هندسی ساده یا ارقام آمده‌اند.
مواد آزمون
راهنمای اجرا و نمره‌گذاری (همین دفترچه)
برگ ثبت پاسخ‌ها
دفترچه پاسخ شماره (۱)
دو مداد بدون پاک‌کن
زمان‌سنج (ساعت یا کرنومتر)
شروع
برای آزمودنیهای ۶ تا ۷ در رمزنویسی A ابتدا سؤالهای نمونه و سپس سؤالهای خرده آزمون اجرا شود.
برای آزمودنیهای ۸ تا ۱۶ سال در رمزنویسی B ابتدا سؤالهای نمونه و سپس سؤالهای خرده آزمون اجرا شود.
در مورد آزمودنی‌هایی که حدس زده می‌شود مشکل هوشی دارند باید از سؤال‌هایی استفاده شود که مناسب با سن تقویمی آن‌هاست.
توقف
متوقف کردن آزمون بعد از ۱۲۰ ثانیه
زمان‌گیری
دقت در زمان خیلی مهم است. بعد از گفتن آخرین کلمه‌ی راهنمایی، زمان آغاز می‌شود و وقتی آزمودنی همه‌ی فرم را تکمیل کرد یا ۱۲۰ ثانیه بعد، آزمون را متوقف کنید.
اصول کلی
دو فرم برای این خرده آزمون وجود دارد، مطمئن شوید که فرم مناسب را برای هر
آزمودنی اجرا کنی، فرم A را برای کودکان ۷-۶ ساله و فرم B را برای آزمودنیهای ۱۶- ۸ ساله اجرا کنید.
¤ به آزمودنی پاک‌کن ندهید، اگر آزمودنی پرسید: در صورت اشتباه چه کنم به او بگویید: «هرچه مینویسید خوب است فقط سعی کنید هر چه سریع پاسخ دهید.»
¤ اگر آزمودنی سؤال را حذف می‌کند یا به‌طور معکوس ردیف‌ها را تکمیل می‌کند به او بگویید: «به ترتیب انجام دهید، و هیچ‌کدام را جا نگذارید»،
ولی کمک دیگری به آزمودنی نکنید.
خرده آزمون واژگان (اصلی) در تست هوش وکسلر
چهار تصویر در کتابچه‌ی سؤال‌ها ارائه می‌گردد و از آزمودنی خواسته می‌شود نام آنها را بگوید. بقیه واژه‌ها توسط آزمونگر با صدای بلند خوانده می‌شود و از آزمودنی خواسته می‌شود تعریف آن واژه‌ها را بگوید.
مواد آزمون هوش وکسلر
راهنمایی اجرا و نمره.گذاری
برگه ثبت پاسخ‌ها
کتابچه سؤال‌ها
شروع
برای آزمودنیهای ۸ -۶ ساله از سال ۵، آزمودنیهای ۱۱-۹ ساله از سؤال ۷، آزمودنیهای ۱۶ -۱۲ ساله از سال ۹ و برای آزمودنی‌هایی که حدس زده می‌شود مشکل هوشی دارند، از سؤال ۵ شروع کنید.
اجرای معکوس
اگر آزمودنیهای ۱۶- ۶ ساله نتوانند نمره‌ی کامل را از هر کدام از دو سال اول و دوم کسب کند.
توقف
متوقف کردن آزمون بعد از کسب پنج نمره‌ی صفر متوالی
اصول کلی
در قسمت سؤالهای تصویری، چهار نوع پاسخ ممکن است توسط آزمودنی داده شود که باید توسط آزمونگر بررسی بیشتری در مورد آنها صورت گیرد، یعنی از آزمودنی خواسته شود که دقیق‌تر پاسخ دهد. این چهار نوع پاسخ عبارتند از باسخ‌های حاشیه‌ای، پاسخهای عملکردی و پاسخهای ژستی. در پاسخهای فرعی
ممکن است آزمودنی به یک موضوع حاشیه‌ای مربوط به واژه اشاره کند. مثلاً در مورد قطار بگوید، موتور. در این موارد آزمونگر باید بگوید: «بله، به آن چه چیز دیگری هم می‌گویند».
در پاسخهای کلی اگر آزمودنی در پاسخش به یک طبقه‌ی کلی اشاره کرد، مثلاً در مورد گل بگوید: گیاه، آزمونگر باید بگوید: «بله، ولی چه نوعی از آن؟»
در مورد پاسخهای عملکردی اگر آزمودنی به یک عملکرد شکل اشاره کرد، آزمونگر باید بگوید: «بله، ولی نام آن چیست؟»
در مورد پاسخهای ژستی اگر آزمودنی از حرکات بدنش برای توضیح یک سؤال استفاده کرد آزمونگر باید بگوید: «بله ولی نام آن چیست؟»
¤ در مورد سایر واژگان: واژه باید کلمه به کلمه خوانده شود، تا حدی که نیاز است می‌توان واژه را تکرار کرد ولی به‌هیچ‌عنوان نباید آن را تغییر داد.
¤ در مورد آزمودنی‌هایی ۸-۶ سال، از کتابچه سؤال‌ها استفاده نشود.
¤ در مورد آزمودنیهای ۱۶-۹ سال به شکل کلمه در دفترچه‌ی سؤال‌ها، هم زمان با تلفظ آن اشاره شود.
¤ اگر پاسخ آزمودنی مبهم است یا روشن نیست بگویید: «منظورت چیست؟ یا بیشتر برایم بگو».
¤ اگر آزمودنی واژه‌ای را اشتباه شنید، به او بگویید: «به دقت گوش کن، معنی واژه‌ی…چیست؟»
¤ اگر آزمودنی در فضای اتاق در پاسخ به سؤال شما به شیئی خاص اشاره کرد، نمره‌ای نمی‌گیرد بلکه باید از او خواسته شود که منظورش را به صورت کلامی بگوید.
¤ سؤالهای ۵ و ۶ جهت آموزش‌‌اند. اگر آزمودنی نمره (۲) نگرفت، جواب درست را به او بگویید ولی کمک دیگری به او نکنید.
نحوه اجرای آزمون هوش وکسلر بخش توالی حروف و عدد
برای آزمونی در یک سلسله از اعداد و حروف خوانده می‌شود و او اعداد را با نظم صعودی و کلمات را با نظم الفبایی تکرار می‌کند.
مواد آزمون هوش وکسلر
راهنمای اجرا و نمره‌گذاری
برگه ثبت پاسخ‌ها
شروع
برای آزمودنیهای ۷ – ۶ سال سؤالهای تشخیصی، سؤال نمونه و سپس سؤال یک آزمودنیهای ۱۶- ۸ سال سؤال نمونه و سپس سؤال یک و در مورد افرادی که حدس زده می‌شود مشکل هوشی دارند، با سؤالهای تشخیصی شروع کنید.
توقف
متوقف کردن آزمون اگر آزمودنی در سؤالهای تشخیصی ناموفق بود یا در هر سه کوشش مربوط به یک سؤال نمره‌ی صفر گرفت، آزمون را متوقف کنید.
اصول کلی
¤ برای کودکان ۶-۷ سال از سؤالهای تشخیصی استفاده کنید تا معلوم شود که شمارش و الفبا را می‌دانند.
¤اگر آزمودنی نمی‌تواند تا ۳ بشمارد یا تا «پ» نمی‌تواند الفبا را بگوید، این آزمون را در مورد وی نباید اجرا کرد.
¤ اگر آزمودنی به هر دو کوشش‌های سؤال نمونه پاسخ غلط داد فوراً پاسخ او را تصحیح کنید و دوباره این سؤال‌ها را از وی بپرسید. حتی اگر آزمودنی در هر دو کوشش سؤال نمونه ناموفق بود باز هم آزمون را اجرا کنید.
¤ در سؤالهای ۱،۴و۵ باید پاسخهای خاصی را تقویت کنید. بنابراین از جمله‌هایی که زیر این سؤال‌ها در برگه ثبت پاسخ‌ها آمده است، استفاده کنید ولی چنانچه بعد از تقویت شما آزمودنی پاسخ داد به او نمره ندهید.
¤ هر سؤال از سه کوشش تشکیل شده است، هر کوشش را اجرا کنید.
¤ هر کوشش را کلمه به کلمه با نظم هر کلمه یا حرف در یک ثانیه بخوانید و همان‌طور که به آخر سلسله عدد- حرف می‌رسید، سعی کنید صدایتان بیفتد،
¤ هیچ سؤال یا کوششی را تکرار نکنید. اگر آزمودنی از شما خواست که کوششی را تکرار کنید، بگویید: «بهترین حدست را بگو.»
نمره.گذاری
¤ در مورد سؤالهای تشخیصی، دور بله خط بکشید.
¤ اگر در سؤالهای ۵،۴،۱ از تقویت استفاده کردید، در پاسخنامه کلمه‌ی «ت» را بنویسید که نشان دهد از این روش استفاده کرده‌اید.
¤ اگر آزمودنی اعداد و کلمات را به ترتیب گفت، یک نمره برای او در نظر بگیرید حتی اگر کلمات را قبل از اعداد بگوید.
شیوه‌های اجرا
سؤالهای تشخیصی ویژه کودکان ۷ -۶ سال
شمارش
بگویید: «بیاید کار دیگری انجام دهیم، برایم تا ۵ را بلند بشمار.»
اگر آزمودنی متوجه نشد، بگویید: به شمار مثلاً ۱ و ۲ و… بین اعداد توقف کنید. سپس بگویید: «خوب، حالابگو»
اگر آزمودنی پاسخ درست داد و حداقل تا ۳ شمرد، سراغ الفبا بروید.
اگر پاسخ غلط داد، انجام این خرده آزمون را متوقف کنید ولی حتماً حساب را انجام دهید.
الفبا
«خوب حالا حروف الفبا را برایم بگو»
اگر کودک نفهمید بگویید: «الف، ب،... (بین هر حرف توقف کنید) و سپس بگویید: «خوب بگو»
مرکز تست هوش کودکاندکتر صابر در زمینه اجرای انواع تست های هوش و سنجش بهره هوش کودکان و تشخیص اختلالات آنان فعالیت می نماید. مقیاس هوش وکسلراز تست های هوش رایج در حیطه کودکان است. این تست هوشسه نوع بهره هوشی را برای کودان مشخص می کند. خرده آزمون های تست هوش وکسلرشامل ده مورد می باشد که به صورت خلاصه به آنها اشاره می شود. خرده آزمون واژگان، رمز نویسی، توالی حروف و عدد، استدلال تصویری، درک مطلب، مفاهیم تصویری،نماد یابی، شباهت ها و فراخنای ارقام . نحوه اجرای آزمون وکسلر بسیار مهم می باشد و خرده آزمون های وکسلر باید توسط متخصصین روانسنجی با تجربه انجام شود. مرکز تست هوش کودکان به اجرای تست وکسلر، تفسیر تخصصی و ارائه برنامه های مناسب جهت درمان تست هوش وکسلر اشاره نمود. در این متن به معرفی چند خرده آزمون کلامی تست وکسلر پرداخته می شود.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
خرده آزمون تست وکسلر شباهت‌ها (اصلی)
در این خرده آزمون وکسلر، دو کلمه گفته می‌شود و از آزمودنی خواسته می‌شود بگوید این دو کلمه از چه نظر به هم شبیه هستند.
مواد آزمون
راهنمای اجرا و نمره‌گذاری (همین دفترچه)
برگه‌ی ثبت پاسخ‌ها
شروع
برای همه آزمودنی‌ها ابتدا سؤال نمونه به ترتیب زیر اجرا گردد:
برای آزمودنیهای ۶ تا ۸ سال سؤال نمونه اجرا گردد سپس سوال یک برای آزمودنیهای ۹تا۱۱ ساله پس از اجرای سؤال نمونه، سؤال سه برای آزمودنی‌ها ۱۲ تا ۱۶ سال بعد از اجرای سؤال نمونه، سؤال ۵ برای آزمودنی‌ها که حدس زده می‌شود مشکل هوشی دارند، از سؤال یک شروع کنید
اجرای معکوس
اگر آزمودنیهای ۶ تا ۱۶ ساله نتواند نمره‌ی کامل را در هرکدام از دو سال اول و دوم کسب کنند، آزمون را به‌طور معکوس اجرا کنید تا جایی که بتواند در دو سال متوالی نمره کامل به دست آورند.
¤ هر سؤال را تا حدی که نیاز باشد می‌توانید تکرار کنید ولی کلمه را به‌هیچ‌عنوان تغییر ندهید.
¤ از پاسخهای نمونه برای سهولت در نمره‌گذاری استفاده کنید.
¤ اگر پاسخ آزمودنی مبهم و نارساست، به قسمی که نمی‌توان با آن نمره داد و یا اینکه در فهرست پاسخ‌ها، نمونه با علامت (س) مشخص شده است از آزمودنی بپرسید: «منظورت چیست؟ در این مورد بیشتر برایم بگو؟»
¤ از سؤالهای یک و دو برای آموزش استفاده کنید. بنابراین اگر آزمودنی پاسخ صحیح نداد، را ارائه کنیم ولی کمک بیشتری نمایید.
شیوه اجرای خرده آزمون وکسلر
بگویید: «حالا من به تو کلمه می‌گویم، تو باید به من بگویی این دو از چه نظر به هم شبیه‌اند».
خرده آزمون وکسلر فراخنای ارقام (اصلی)
برای خرده آزمون فراخنای ارقام رو به جلو، آزمودنی اعداد را به همان شکلی که توسط آزمونگر- بلند خوانده می‌شود، برای فراخنای ارقام معکوس آزمودنی اعداد را به صورت وارونه تکرار می‌کند. البته در این مورد هم اعداد توسط آزمونگر به صورت بلند خوانده می‌شود.
مواد آزمون
راهنمای اجرا و نمره‌گذاری (همین دفترچه)
برگه ثبت پاسخ‌ها
شروع
برای همه آزمودنی‌ها در مورد ارائه رو به جلو از سؤال یک، در مورد ارائه معکوس، اول نمونه بعد سؤال یک.
توقف
متوقف کردن آزمون برای هر کدام از ارائه‌ها چه رو به جلو چه معکوس، بعد از دو نمره‌ی صفر متوالی در دو کوشش مربوط به یک سؤال.
اصول کلی اجرای خرده آزمون
¤ فراخنای ارقام شامل دو قسمت است که به‌طور جداگانه اجرا می‌شوند، یعنی هر کدام بدون توجه به نمره آزمودنی در
دیگری اجرا می‌شود.
¤هر سؤال شامل دو گوشش است که باید هر دو اجرا شود حتی اگر آزمودنی در یک پوشش شکست بخورد.
¤ هر کوشش را با سرعت یک رقم در ثانیه برای آزمودنی بخوانید به قسمتی که هرچه به سمت رقم آخر می‌روید
صدایتان بیشتر بیفتد.
¤هیچ کوششی را تکرار نکنید، اگر آزمودنی از شما خواست دوباره تکرار کنید بگویید، شما در پاسخ به من بهترین حد‌ستان را بگویید.
¤ فقط برای اجرای معکوس از نمونه استفاده کنید.
نمره‌گذاری
برای هر کوشش صحیح یک نمره در نظر بگیرید. حداکثر نمره برای اجرای رو به جلو ۱۶، اجرای معکوس ۱۶ و در کل ۳۲ است.
خرده آزمون تست وکسلر درک مطلب (اصلی)
آزمودنی بر اساس درک و فهمش و از قوانین کلی و یا موقعیت‌های اجتماعی به سؤالهای این قسمت پاسخ می‌دهد.
مواد آزمون
راهنمای اجرا و نمره‌گذاری
برگه ثبت پاسخ‌ها
شروع
برای آزمودنیهای ۸-۶ سال از سؤال (۱)، آزمودنیهای ۱۱ – ۱۹ سال از سؤال ۳ و آزمودنیهای ۱۶- ۱۲ سال از سؤال ۵
در مورد آزمودنی‌هایی که حدس زده می‌شود مشکل هوشی دارند. از سؤال یک شروع کنید.
اجرای معکوس
اگر آزمودنیهای ۱۶- ۹ ساله نتوانند نمره کامل را در هر کدام از دو سؤال اول و دوم خرده آزمون وکسلر کسب کنند، آزمون را به‌طور معکوس اجرا کنید تا جایی که آزمودنی بتواند در دو سوال متوالی نمره کامل کسب کند.
توقف
متوقف کردن آزمون بعد از کسب چهار نمره‌ی صفر متوالی
اصول کلی
هر سؤال را کلمه به کلمه برای آزمودنی بخوانید، هر قدر لازم است یک سؤال را تکرار کنیم و کلمات آن را تغییر ندهید.
¤ اگر پاسخ آزمودنی مبهم است به او بگویید: «منظورت چیست؟ یا بیشتر برایم بگو.»
¤ آزمودنی دودل را با گفتن کلمات بله یا برویم جلو ترغیب کنید.
¤ سؤال یک جنبه‌ی آموزشی دارد. بعد از پاسخ آزمودنی، پاسخ صحیح را به او بگویید.
ضوابط نمره‌گذاری خرده آزمون درک مطلب
به سؤال‌ها بر حسب میزان تعمیم و هماهنگی آنها با معیارهای عمومی نمره‌گذاری، نمره داده می‌شود.
– در مورد سؤال‌هایی که دربرگیرنده‌ی یک مفهوم واحدند، پاسخ آزمودنی باید به وضوح بازنمای مفهوم اصلی مورد نظر هر سؤال باشد.
برای سؤال‌هایی که چند مفهوم کلی را دربر می‌گیرند، در پاسخ آزمودنی باید حداقل به دو مفهوم کلی اشاره شود. اگر هر دو پاسخ آزمودنی نشانگر یک مفهوم کلی باشد، یک نمره به او تعلق می‌گیرد.
شیوه اجرا خرده آزمون وکسلر
بگویید: «حالا من از تو سؤال‌هایی دارم و می‌خواهم به آنها پاسخ دهی.»
۱- چرا مردم دندان‌هایشان را مسواک می‌زنند؟
پاسخ آزمودنی را یادداشت کنید. در هر صورت پاسخ صحیح این سؤال را به شرح زیر بگویید: «مردم دندان‌هایشان را مسواک می‌زنند تا تمیز شود و از پوسیدگی آن جلوگیری شود. همچنین باعث می‌شود چهره زیباتری داشته باشند و نفسشان تازه‌تر باشد.»
ضابطه: شناخت این موضوع که مسواک زدن باعث تمیز کردن دندان‌ها، جلوگیری از پوسیدگی، بیماری و سایر مشکل‌های دندانی می‌شود و یا در بهتر ساختن ظاهر فرد مؤثر است.
تست هوش وکسلراز رایجترین مقیاس های سنجش هوش بهر کودکان می باشد که در ایران به صورت نرم درآمده و قابل اجرا است. مقیاس هوش وکسلربرای کودکان شامل سوالات تست هوشوکسلر برای کودکان در ده زمینه مختتلف می باشد که به متخصصین مرکز تست هوش کودکاناین امکان را می دهد تا توانایی های کودک را در دو حیطه کلامی و غیر کلامی ارزیابی نمایند. مرکز تست هوش کودکان دکتر صابر در زمینه اجرای انواع تست های هوشو دیگر تست های تشحیصی فعالیت می نماید. متخصصین با تجربه مرکز دکتر صابر پس از اجرای دقیق سوالات تست هوش وکسلر کودکان به نمره دهی و تفسیر آن پرداخته و نقاط قوت و ضعف کودکان را شناسایی می نمایند. این موضوع در روند درمان کودکان نقش موثری را ایفا می کند. جهت آشنایی با این تست به ارائه نمونه سوالات تست هوش وکسلر پرداخته می شود.
سوالات تست هوش وکسلر کودکان استدلال تصویری (اصلی)
از آزمودنی خواسته می‌شود به جدول‌های ناکامل نگاه کند و از پنج پاسخ پیش روی خود یکی را برای تکمیل این جدول انتخاب کند.
مواد آزمون
راهنمای اجرا و نمره‌گذاری
برگه‌ی ثبت پاسخ‌ها
کتابچه‌ی آزمون
شروع سوالات تست هوش وکسلر
برای آزمودنیهای ۶ تا ۸ سال نمونه‌های الف و ب و پ و بعد سؤال ۴ برای آزمودنیهای ۹ تا ۱۱ سال نمونه‌های الف و ب و پ و بعد سؤال ۷ برای آزمودنیهای ۱۳ تا ۱۶ سال نمونه‌های الف و ب و پ و بعد سؤال ۱۱
اجرای معکوس سوالات تست هوش وکسلر
اگر آزمودنیهای ۶ تا ۱۶ ساله نتوانند نمره کامل را در کدام از دو سؤال اول و دوم کسب کنند، آزمون را به‌طور معکوس اجرا کنید تا جایی که بتوانند در دو سؤال نمره کامل کسب کنند.
توقف
متوقف کردن آزمون بعد از کسب چهار نمره‌ی صفر متوالی یا چهار نمره‌ی صفر در پنج سؤال متوالی
اصول کلی
لازم است در هنگام بیان دستورالعمل در دفترچه سؤال‌ها به شکل‌ها اشاره کنید.
آزمودنی باید در ارائه پاسخ به شکل‌های اشاره کند، اگر به‌طور کلامی پاسخ را گفت به او بگویید: «به مننشان بده!»
اگر آزمودنی بیش از یک پاسخ داد به او بگویید: «فقط یک پاسخ صحیح در هرسؤال وجود دارد، تو بهترین را انتخاب کن.»
فقط در نمونه‌های الف، ب و پ به آزمودنی کمک کنید.
نمره گذاری
به هر پاسخ درست نمره‌ی (۱) پاسخ غلط نمره (۰) و اگر بگوید نمی‌دانم دور (ن) خط بکشید.
شیوه اجرا
نمونه الف: پروانه
کتابچه را جلوی آزمودنی بگذارید و سراغ نمونه الف بروید
بعد بگویید: «به این تصویر نگاه کن، یکی از اینها (به پاسخاشاره کنید) باید بیاید اینجا (به جدول اشاره کنید)».
اگر آزمودنی پاسخ درست داد، بگویید: «خوب است و سراغ نمونه ب بروید.»
اگر پاسخ غلط داد، بگویید: «بیا با هم دوباره شکل را ببینیم. همه‌ی این پروانه‌ها آبی‌اند (به پروانه‌ها اشاره کنید). این یکی (اشاره به پاسخ یک) هم آبی است بس می‌آید اینجا (اشاره به جدول) یکی دیگر انجام دهیم و بعد سراغ نمونهی ب بروید.»
سوالات تست هوش وکسلر در حیطه مفاهیم تصویری
به آزمودنی دو یا سه ردیف تصویر ارائه را از او خواسته می‌شود که از هر ردیف یک تصویر انتخاب کند که با تصویر انتخاب شده از ردیف‌های بعد گروهی را تشکیل دهند که دارای یک خصوصیت مشترک باشند.
مواد آزمون
راهنمای اجرا و برگزاری (همین دفترچه)
برگه ثبت پاسخ‌ها
کتابچه آزمون
شروع سوالات تست وکسلر
برای آزمودنی‌ها ۸ – ۶ ساله نمونه‌های الف و ب سپس سؤال یک
برای آزمودنی‌ها ۱۱-۹ ساله نمونه‌های الف و ب سپس سؤال پنج
برای آزمودنیهای ۱۶ -۱۲ ساله نمونه‌های الف و ب سپس سؤال هفت
برای آزمودنی‌هایی که حدس زده می‌شود مشکل هوشی داشته باشند باید از سؤال یک شروع کرد.
اجرای معکوس سوالات تست هوش وکسلر
اگر آزمودنهای ۹ تا ۱۶ ساله نتوانند نمره کامل را از هر
کدام از هردو سؤال اول و دوم مربوط به خودشان کسب کنند،
آزمون را به‌طور معکوس اجرا کنید تا جایی که بتوانند در دو سؤال متوالی نمره کامل بگیرند.
توقف
متوقف کردن آزمون بعد از کسب پنج نمره صفر متوالی
اصول کلی
¤ فقط در نمونه الف و ب به آزمودنی کمک کنید.
¤ آزمودنی می‌تواند به نام تصویر یا جای شماره‌های مربوط به آن اشاره کند.
نمونه سوالات تست هوش وکسلر برای مفاهیم تصویری
¤ آزمودنی نام تصویر را پرسید فقط نام تصویر را به او بگویید.
¤ اگر نامی که آزمودنی برای تصویر می‌گوید نامشخص بود، از او بخواهید تصویر مورد نظرش را نشان دهد.
¤ اگر آزمودنی از یک ردیف تصویر انتخاب نکند و از یک ردیف بیش از یک تصویر انتخاب کند نکات زیر باید تا آنجا که ضرورت دارد به او گوشزد شود:
¤ برای سؤالهای دو ردیفی، از هر ردیف یک تصویر بردارد (به ردیف‌ها با دست اشاره کنید.)
¤ به سؤالهای سه ردیف از هر ردیف یک تصویربردارد (به ردیف‌ها با دست اشاره کنید.)
¤ اگر کودک بیش از یک پاسخ ارائه کرد باید به او بگویید یک جواب بده، بهترین را انتخاب کن.
نمره‌گذاری
¤ دور شماره‌های مربوط به هر سؤال با توجه به پاسخ کودک در فرم ثبت پاسخ‌ها علامت بگذارید.
¤ اگر کودک به سؤال پاسخ نمی‌دهد یا می‌گوید پاسخ نمی‌دانم دوران خط بکشید.
¤ به پاسخهای صحیح نمره یک و به پاسخهای غلط نمره‌ی صفر بدهید.
شیوه اجرا سوالات تست وکسلر
نمونه الف: درختان
کتابچه سؤال‌ها را باز کنید، قسمت نمونهی الف را بیاورید به کودک بگویید: (با اشاره به اولین ردیف) به اینجا نگاه کن، (با اشاره به دومین ردیف) به اینجا نگاه کن.
یکی از اینجا بردار (اشاره به ردیف یک) که می‌تواند با یکی از اینجا بیاید (اشاره به- ردیف دوم)
اگر پاسخ درست (۲ و ۳) ارائه شد به او بگویید: «چرا اینها با هم آمدند؟» اگر کودک پاسخ نداد که هردو درخت‌اند، بگویید: «اینها با هم آمدند چون هر دو
سوالات تست وکسلر برای کودکان در حیطه نمادیابی
به آزمودنی یک نماد هدف داده و از او خواسته می‌شود در نمادهای روبه‌روی آن نماد نگاه کند و ببیند آیا این نماد بین آنها هست یا نه، این کار در یک محدوده‌ی زمانی خاص انجام می‌شود.
مواد آزمون
راهنمای اجرا و نمره‌گذاری
برگه ثبت پاسخ‌ها
دفترچه شماره یک
دو مداد بدون پاک‌کن
زمان‌سنج
شروع سوالات تست هوش وکسلر
برای آزمودنیهای ۷ – ۶ سال نمونهی A سؤالهای تمرینی و سپس سؤالهای آزمون
برای آزمودنیهای ۱۶- ۸ سال، نمونهی B سؤالهای تمرینی و سپس سؤالهای آزمون برای آزمودنیهای که حدس زده می‌شود مشکل هوشی دارند از سؤالهای شروع کنید که با سن تقویمی آنان هماهنگ است.
زمان‌گیری
دقت در زمان اهمیت زیادی دارد؛ به محض گفتن آخرین کلمه‌ی دستورالعمل، زمان شروع می‌شود و هرگاه کار آزمودنی تمام شد با ۱۲۰ ثانیه بعد، آزمون متوقف می‌شود.
اصول کلی
¤ دو فرم از این خرده آزمون وجود دارد، دقت کنید فرم مناسب را اجرا کنید.
¤ اگر آزمودنی با آخر صفحه رسید و کارش را متوقف کرد درحالی‌که هنوز وقت دارید به او بگویید: از اینجا (اشاره به صفحه بعد) کارت را ادامه بده و هرچه تندتر برو
¤ به آزمودنی پاک‌کن ندهید. اگر او تقاضای پاک‌کن کرد بگویید: همین خوب است و باید هرچه تندتر کارت را دنبال کنی.
¤ اگر کودک برخی سؤال‌ها را حذف می‌کند یا به صورت معکوس انجام می‌دهد بگویید: به ترتیب انجام بده، چیزی را جا نگذار.
نمره‌گذاری
تعداد پاسخهای صحیح را بشمارید، تعداد پاسخهای غلط را هم بشمارید و از هم کم کنید. اگر مساوی بودند یا تعداد پاسخهای غلط بیشتر بود، نمره کل را صفر در نظر بگیرید.
شیوه اجرا
نمونه سوالات تست هوش وکسلر
سؤال یک نمونه بروید و بگویید به این شکل‌ها نگاه کن (اشاره کنید به اولین سؤال) این شکل (اشاره کنید به نماد هدف) همانند این شکل است (به مواد مشابه آن در پاسخ‌ها اشاره کنید) پس من دور بله خط می‌کشم (این کار را بکنید)». به نمونهی دوم اشاره کنید و بگویید: «حالا به این شکل‌ها نگاه کن، این شکل (به نماد مشابه آن در پاسخ‌ها اشاره کنید) پس من دور بله خط می‌کشم (این کار را بکنید) به نمونه دوم اشاره کنید و بگویید: حالا به این شکل‌ها نگاه کن این شکل (به نماد هدف اشاره کنید) در اینها نیست به (پاسخ اشاره کنید)پس من دور خیر( نه) خط می‌کشم.)) (این کار را بکنید) پس بگویید.((درسوال‌های دیگر، اگر این نمادها در قسمت روبه‌رو بود، دور بله و اگر نبود دور خیر را باید خط بکشیم، متوجه شدید!» هر چقدر لازم است توضیح دهید و به سراغ سؤالهای تمرینی بروید.
مرکز تست هوش دکتر صابر با در اختیار داشتن تست های هوش استاندارد و روز دنیا و گروه تستر متخصص در زمینه سنجش بهره هوشی کودکان فعالیت می نماید. اجرا دقیق تست هوش وکسلر و نمره دهی صحیح آن در تعیین بهره هوشی کودکان بسیار موثرند. مرکز تست هوش تهران علاوه بر انجام تست هوش وکسلر در انجام انواع تست هوش و تست توجه تبحر داشته و با تعیین نقاط ضعف و قدرت کودکان در درمان آنان کوشا می باشد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
در سال ۱۹۹۱ مقیاس هوش وکسلر کودکان سه و در سال ۲۰۰۳ تست هوش وکسلر چهار منتشر شد. اگرچه در هر تجدید نظری سوال ها مطابق با روز تغییر می کرد و تغییرات اندک دیگری نیز ایجاد می‌شد ولی تست وکسلر کودکان چهار، فرم کاملا متفاوتی است. حتی در مفاهیم نظری نیز این تفاوت به چشم می آید. یعنی همه تست های وکسلر، سه نوع بهره هوشی به دست می دهند در حالی که از تست وکسلر کودکان چهار، پنج نوع هوشبهر استنتاج می گردد. تغییرات عمده این تست هوش باعث شده است تا بتوان از آن استفاده های زیادی در راهنمایی و مشاوره تحصیلی نمود.
اگر چه وکسلر در ۱۹۳۹ ،زمان انتشار اولین آزمون خود با بیان اینکه بیشتر آزمون های هوشی موجود برای دانش آموزان ساخته شده و استفاده از این آزمون ها برای بزرگسالان جالب نیست، سعی داشت بیشترین تلاش خود را در جهت ساخت آزمون های ویژه بزرگسالان نماید.
تغییراتی که در تست وکسلر کودکان سه نسبت به تست هوش وکسلر کودکان تجدید نظر شده انجام شده بود، عبارت بودند از:
خرده آزمون نمادیابی به خرده آزمون های عملی اضافه شده و همراه با مازها، خرد آزمون انتخابی محسوب می شدند. یعنی در واقع تعداد خرد آزمون ها،از 12 به 13 خرده آزمون افزایش یافته بود.
خرده آزمون واژگان،تغییر یافته بود یعنی واژگان منسوخ حذف شده و واژگان جدید اضافه شده بودند.
ظاهر آزمون تا حدی جذاب تر شده بود. مثلاً تصاویر گرافیکی اضافه شده و کتابچه طراحی با مکعب ها و آزمون تکمیل تصاویر،جذاب تر شده بود.
تغییراتی که در تست هوس وکسلر کودکان چهار نسبت به وکسلر کودکان سه انجام شده است بسیار زیاد و کیفی است و عبارتند از:
سه خرده آزمون تنظیم تصاویر،الحاق قطعات و مازها حذف شده‌اند.
پنج خرده آزمون جدید اضافه شده که عبارتند از: مفاهیم تصویری، توالی حرف و عدد، استدلال تصویری، خط زنی و استدلال کلامی.
برخی ماده های خرده آزمون های طراحی با مکعب ها، شباهت ها، واژگان درک مطلب، نمادیابی، تکمیل تصاویر، اطلاعات عمومی و حساب تغییر کرد.
از اجرای تست هوش وکسلر کودکان چهار، پنج نوع هوشبهر حاصل می شود: هوشبهر درک مطلب کلامی، هوشبهر استدلال ادراکی، هوشبهر حافظه فعال، هوشبهر سرعت پردازش و هوشبهر کل
به منظور انطباق و هنجاریابی این تست هوش برای جامعه ی ایران، طی یک طرح پژوهشی به سفارش سازمان آموزش و پرورش استان چهارمحال و بختیاری و نظارت دانشگاه اصفهان،آزمون از شرکت روانشناسی خریداری و پس از ترجمه، سوال های آن با فرهنگ ایرانی و خصوصاً فرهنگ بومی استان چهارمحال و بختیاری انطباق داده شد. به این ترتیب فرم فارسی آزمون تهیه و طی یک مطالعه مقدماتی روی صد نفر از سنین مختلف،درجه دشواری سوال ها تعیین گردید. آزمون نهایی فراهم آمده، در ۱۶ منطقه استان چهارمحال و بختیاری روی بیش از ۹۰۰ نفر اجرا شد ولی به دلیل مخدوش بودن برخی پاسخنامه ها از پاسخنامه ۸۷۲ نفر جهت تهیه جدول هنجار استفاده شد،در طول انجام مطالعه اصلی،نمونه هایی نیز جهت تعیین پایایی و روایی آزمون انتخاب شد و به طور کلی در بررسی نهایی به جز ۲ خرداد آزمون طراحی با مکعب ها و رمز نویسی، سایر خرده آزمون ها در شکل،محتوا و ترتیب سوال ها دچار تغییراتی شدند.
هنجاریابی: با استفاده از نمرات ۸۷۲ نفر در ۹ گروه سنی، جدول تبدیل نمرات خام به نمرات معیار تهیه شد. برای تهیه این جدولها نمرات خام ۱۵ مقیاس با تبدیل غیر خطی به نمرات ( z ) تبدیل شد و نمرات ( z ) به نمره های معیار با میانگین ۱۰ و انحراف معیار سه تبدیل شد. سرانجام این نمرات به پنج هوشبهر با میانگین ۱۰۰ و انحراف معیار ۱۵ تبدیل گردید. این پنج هوشبهر عبارتند از: هوشبهر درک مطلب کلامی، استدلال ادراکی، حافظه فعال، سرعت پردازش و هوشبهر کل. گزارش کامل ۳ سال فعالیت پژوهشی در خصوص ترجمه،انطباق،تعیین روایی و پایایی و تهیه جدول هنجار برای تست هوشی وکسلر کودکان چهار در معاونت پژوهشی دانشگاه اصفهان موجود است. آنچه در این نوشتار ارائه می گردد، شیوه اجرا، نمره گذاری و تعیین هوشبهر کودکان 6-16) ) ساله می باشد. امید است آزمونگران با مطالعه دقیق این راهنما به توانند ارزیابی دقیقی از هوشبهر کودکان داشته باشند و از این نمرات علاوه بر سنجش هوش در راهنمایی تحصیلی نیز استفاده نمایند.
راهنمای اجرای تست وکسلر
شروع تست هوش وکسلر
خرده آزمون ها به ترتیب اجرا آمده است، قبل از شروع، از آماده بودن مواد مربوط به هر خرد آزمون به همین ترتیب، اطمینان حاصل کنید. به آزمودنی اطمینان دهید که در حین اجرا می تواند استراحت کند و هر وقت نیاز به استراحت داشت شما را مطلع سازد. وقتی احساس کردید که به سطح خوبی از رابطه با آزمودنی رسیده اید و اشتیاق آزمودنی در حد مناسبی است، اجرای تست وکسلر را آغاز کنید.
معرفی تست هوش وکسلر
قبل از شروع کل آزمون، این توضیح را بدهید.
من از تو می خواهم کارهای زیادی انجام دهی. مثلاً از تو سوال هایی می پرسم و یا می خواهم با مکعب ها کار کنی. برخی از این کارها واقعا آسان است ولی برخی نیز ممکن است سخت باشد. بیشتر افراد به همه سوال ها پاسخ درست نمی دهند و یا همه تکالیف را تمام نمیکنند ولی من از تو خواهش می کنم در همه موارد تمام سعی و تلاش خودت را بکنی،آیا سوالی داری؟
در مورد میزان توضیح مورد نیاز در ابتدای اجرای آزمون، بین آزمودنی ها تفاوت وجود دارد. اگر آزمودنی شما متوجه نشده است و یا نگران است،به روشی دقیق و غیر تهدید کننده برایش توضیحات بیشتری بدهید. از به کار بردن واژه هوش اجتناب کنید چرا که باعث ایجاد اضطراب می‌شود. در عوض می توانید در مورد هدف تست اشاراتی داشته باشید و تاکید کنید که این آزمون معین می کند کدام تکلیف برای شما آسان و کدام تکلیف برای شما سخت است ولی در مورد هدف اصلی آزمون دروغ نگویید، همواره حقیقت را بگویید. نمونه ای از نحوه اجرای خرده آزمون های تست هوش وکسلر در زیر آمده است:
طراحی با مکعب ها ( اصلی)
در این خرده آزمون، آزمودنی با دیدن الگو یا تصویر در کتابچه سوال ها، با استفاده از مکعب های قرمز و سفید در یک زمان مشخص به بازسازی آن الگو یا تصویر می‌پردازد.
مواد آزمون
راهنمای اجرا و نمره گذاری( همین دفترچه)
برگه ی ثبت پاسخ ها
کتابچه ی سوال ها
مکعب ها
ساعت یا کرنومتر
شروع
برای آزمودنی های ۶ تا ۷ سال از سوال یک، برای آزمودنی های ۸ تا ۱۶ ساله از سوال سه و برای آزمودنی هایی که حدس زده می شود مشکل هوشی دارند از سوال یک.
اجرای معکوس
اگر آزمودنی های ۸ تا ۱۶ ساله نتوانند نمره کامل را در هر کدام از دو سوال اول و دوم کسب کنند، تست هوش را به طور معکوس اجرا کنید تا جایی که بتوانند در دو سوال متوالی نمره کامل کسب کنند.
توقف
متوقف کردن آزمون بعد از کسب سه نمره صفر متوالی.
زمان گیری
برای هر آزمودنی زمان از موقع ادای آخرین کلمه سوال محسوب می گردد. پایان زمان وقتی است که آزمودنی کارش را تمام کرده است و یا از حال و هوایش پیداست که کار دیگری ندارد. اگر مطمئن نیست، از او بپرسید تمام شد یا نه. اگر نگران ایجاد اضطراب در آزمودنی هستید، چند ثانیه بیشتر به او فرصت دهید تا کارش را تمام کند ولی به آنچه در این ثانیه ها انجام می دهد امتیاز ندهید. زمان اجرای هر سوال در برگه ثبت پاسخ ها آمده است.
شیوه نشستن
آزمودنی و آزمونگر روبروی هم می نشینند، اگر آزمودنی راست دست است دفترچه ی سوال کمی به سمت چپ او متمایل می شود و اگر چپ دست است به سمت راست او و اگر نمی دانیم چپ دست یا راست دست است دفترچه سوال را در جلوی صورت او قرار دهید. فاصله دفترچه از لبه میز ۱۸ سانتی متر باشد.
شیوه اجرا
در ابتدا به آزمودنی دو مکعب نشان دهید و بگویید: « به این مکعب ها نگاه کن دو طرفشان قرمز، دو طرفشان سفید و دو طرفشان سفید و قرمز است. همه شبیه هم هستند، ما با اینها شکل می سازیم. آنگاه سوال یک و دو را به عنوان الگو برای آزمودنی جلوی چشمان وی بسازید و مطمئن شوید الگوی شما ۱۸ سانتی متر با لبه میز فاصله دارد و سپس با اشاره به الگو از آزمودنی بخواهید عین الگوی شما را بسازد. لازم به ذکر است برای سوال یک تنها دو مکعب لازم است بنابراین دو مکعب در اختیار کودک قرار دهید. اگر کودک توانست در زمان معین عین الگو را بسازد به سوال ۲ بروید در غیر این صورت یک بار دیگر از او بخواهید عین الگوی شما را بسازد. اگر در بار دوم هم نتوانست،به سراغ سوال ۲ بروید. در مورد سوال ۲ نیز عین سوال یک عمل کنید با این تفاوت که در این سوال چهار مکعب در اختیار آزمودنی قرار دهید.
در سوال ۳،در بار اول از روی تصویر عین شکل را بسازید،سپس آن را به هم بریزید و از آزمودنی بخواهید عین شکل را بسازد. در مورد این سوال نیز اگر در بار اول کودک نتوانست در زمان معین این تصویر را بسازد یکبار دیگر به او مهلت دهید. از سوال ۴ تا ۱۴ تصویر را ارائه کنید و از آزمودنی بخواهید این تصاویر را هرچه سریعتر بسازد. از سوال ۴ تا ۱۰،چهار مکعب و از سوال ۱۱ تا ۱۴ نه مکعب در اختیار آزمودنی قرار دهید. یکی از مشکل هایی که معمولاً پیش می آید،چرخش دفترچه سوال ها توسط آزمودنی است. اگر آزمودنی این کار را کرد دفترچه را به حالت اولیه خود برگردانید و از او بخواهید از چرخش دفترچه خودداری کند. در صورتی که آزمودنی مکعب ها را می چرخاند،تنها در بار اول کار او را تصحیح کنید و بگویید: «باید مکعب های شما به این صورت باشد (صورت اصلی بدون چرخش).» در سایر موارد در برگه ثبت پاسخ ها،میزان چرخش هر شکل را یادداشت کنید.
نکته مهم: در سوال های یک و دو ممکن است آزمودنی بخواهد شکلی کاملاً شبیه به الگوی آزمونگر ایجاد کند لبه ها و کناره های آن هم مشابه باشد، در این موارد تذکر دهید که تنها باید روی مکعب ها الگو قرار گیرد نه کناره های آن.
نمره گذاری
نمره صفر: اگر طرحی که آزمودنی ساخته است غلط باشد، 30 درجه یا بیشتر چرخش داشته باشد و یا خارج از زمان تعیین شده باشد، به او نمره صفربدهید.
نمره یک: در سوال های یک تا سه چنانچه آزمودنی در بار دوم و زمان مقرر موفق به ساخت الگو شد،نمره یک به او بدهید.
نمره دو: در سوالهای یک تا سه چنانچه آزمودنی در بار اول و زمان مقرر موفق به ساخت الگو شد،نمره دو به او بدهید.
نمره چهار: در سوالهای ۴ تا ۸ چنانچه آزمودنی در زمان مقرر موفق به ساخت الگو شد،نمره ۴ به او بدهید.
نمره پنج و شش و هفت: سوال های ۹ تا ۱۴ با توجه به زمان اجرا، نمره ی پنج و شش و یا هفت داده می‌شود که این امتیاز در سوال های مختلف متفاوت است.
