برخی کودکان و بزرگسالان، از جمله آنهایی که تدافعی لمسی دارند، صد در صد عاشق شستن‌سر در وان هستند. فشار هیدرواستاتیک مساوی، همه بدن را احاطه میکند و بدن را نرم میکند، به این ترتیب ورودی لمسی مداومی که اغلب مردم آرزوی آن را دارند فراهم می‌آورد. آب، چه از طریق جکوزی،دوش،استخر،دریاچه،یا سایر منابع،می توان یک تغییر دهنده حال و هوای مهم باشد و به معنای واقعی کلمه احساسات بد، نگرانی ها، غصه ها و سایر هیولا های مغز را بشوید و ببرد. آب می‌تواند به فرد کمک کند تا سر صبح به وضعیت ایده‌آل هوشیاری ملایم برسد و به همین ترتیب به هوشیاری کمتری در انتهای روز، تا فرد بتواند به خواب برود. با این حال برای برخی، شستن سر در وان و دوش گرفتن به این سادگی نیست. ترس کودک از شستن سر و ترس از آب در کودکان یکی از علائم اختلال پردازش حسی می باشد. در مرکز درمان اختلال پردازش حسی دکتر صابر با استفاده از تکنیک های مختلف درمانی به درمان مشکلات ترس از شستن سر در کودکان پرداخته می شود.
احساس ناامنی ثقلی حین غوطه خوردن داخل وان و یا احساس ناامنی در حین ایستادن با چشمان بسته زیر دوش،می تواند برای فردی که آگاهی بدنی ضعیف، مشکلات وستیبولار، یا تون عضلانی پایین دارد ترسناک باشد. کودک ممکن است به صدای خوردن آب به کف وان یا کف حمام واکنش نشان دهد، همچنین به نور، به بو و بافت شامپو و حالت دهنده مو،به بدن شور و به سایر محصولات شست و شو.
درمان ترس کودک از سرشستن در حمام
در ادامه تعدادی راهکار برای کمک آورده شده است.
حمایت به وضعیت بدن: والدین همیشه باید یک کفپوش لغزش گیر حین شستن سر یا دوش گرفتن فراهم کنند تا از لیز خوردن و سقوط کردن جلوگیری شود. آنها همچنین می توانند با نصب میله در قسمتهای مناسب کاری کنند که کودک حین اینکه چشمانش بسته است چیزی را بگیرد. نصب آینه های نشکن در جلوی چشمان کودک ممکن است به کودک کمک کند تا زمانی که چشمانش باز است موقعیت خود را در محیط تنظیم کند،و همچنین به او کمک کند تا موقعی که می‌خواهد چشمانش را ببندد بداند کجاست و ترس کودک از شستن سر کم شود.
کودکان کوچک با ترس از آب که از بزرگی وان حمام وحشت زده میشوند، ممکن است در فضاهای کوچک تر مثل سطل یا سینک بزرگ بهتر شوند. در فروشگاه هایی که وسایل نوزاد می فروشند به راحتی می توان صندلی حمام کودک یا نوپا پیدا کرد که برای کودکان خیلی کوچک،دارای کمربند هم هستند. اگر کودک بزرگتر، نوجوان یا حتی یک بزرگسال احساس بی تعادلی میکند و یا موقع بستن چشمها در خطر سقوط است، می تواند روی یک صندلی حمام بنشیند که قابل تهیه در فروشگاههای لوازم پزشکی یا ابزار فروشی ها هم هست. اگر حمایت بیشتری برای کودک بزرگتر،نوجوان یا بزرگسال جوان مورد نیاز است، صندلی حمام پیشرفته ی لکی ( Leckey Advance Bath Chair ) حداکثر حمایت و ثبات را برای شستن سر فراهم می‌آورد.
ترس از آب در کودکان
دما: بچه های دارای مشکلات حسی ممکن است سرما و گرما را به نحو متفاوتی حس کنند. در یک مکانی من به کودک اجازه دهید به درجات سرد تر و گرم تر آب دست بزند تا دمای ایده آل را پیدا کنید. والدین می‌توانند حداکثر دما را در آبگرمکن تنظیم کنند برای جلوگیری از سوختگی می‌توانند از سردوش یا دوش دستی ضد سوختگی ،استفاده کنند. هنگامی که آب داغ به دمای خطر آفرین می رسد، این سردوش جریان آب را تا حد چکه کاهش میدهد تا از سوختگی جلوگیری کند و سپس هنگامی که آب سرد شد،جریان را آزاد می سازد.
همچنین ممکن است کودک در وان یا زیر دوش راحت‌تر باشد و والد قبل از ورود کودک به حمام، فضا و سطوح را با جاری ساختن آب گرم به مدت چند دقیقه،گرم کند. حوله ها را هم میتوان قبل از استفاده برای بررسی مشکلات حس لامسه در لباس پوشیدن کودک،روی خشک کن گرم کرد.
ورودی حسی: برای بسیاری از کودکان با اختلال پردازش حسی زمان حمام یک زمان بسیار خوبی برای تحریکات حسی است. والدین می توانند از اسباب بازی های وان فراهم کنند مثل رنگ وان،مداد شمعی وان،سوت های آبی،اسباب بازی های آب پاشی،و غیره. مثل هر مسئله حسی دیگری، ترس از شستن سر در کودک نیز نیازمند کمی آزمون و خطاست. کودک ممکن است از حباب بترسد و آب صاف و زلال را ترجیح دهد. دیگری ممکن است برای حفظ تمایلش، به همان حباب ها نیاز داشته باشد. فکر نکنید نرمی همیشه بهترین انتخاب است. در وان یا زیر دوش،یک کودک ممکن است یک ماساژ نرم و صابونی را ترجیح دهد یا اینکه یک مشت و مال سخت با یک سنگ پا یا یک اسفنج نایلونی را. از واکنش کودک به خشک شدن با یک حوله نرم پشمی و با حوله ای زبرتر به این مسئله پی ببرید.
یک بطری آب دم دست قرار دهید، ممکن است کودک تشنه شود. شما که نمی خواهید کودک آب صابونی وان را بخورد و حتی احتمال دارد یک وان قدیمی از جنس چینی،سرب به داخل وان آزاد کند. والدین می‌توانند یک کیت تست سرب از ابزار فروشی ها تهیه کنند.
تا جایی که ممکن است کودکان با مشکلات حس بویایی باید محصولاتی که بیشترین علاقه را به آنها دارند انتخاب کنند. شامپوهای بدون خوشبو کننده، صد در صد طبیعی، حالت دهنده ها، صابون و کف حمام از شرکت هایی مثل ( honest. Com) ایمن ترین و قابل تحمل ترین محصولات برای افراد حساس هستند که نمی توانند عطر های مصنوعی، رنگ های صنعتی و مواد شیمیایی را تحمل کنند. البته، برخی کودکان محصولات شدیداً معطر را دوست دارند مثل شامپوی ( Herbal Essences).
درمان ترس از شستن سر در کودکان
شامپو زدن و شستن: بسیاری از کودکانبا اختلال پردازش حسی از حمام با وان و دوش گرفتن لذت می برند، اما از شستن مو ها نفرت دارند چرا که حس ریختن آب روی سر و صورت را دوست ندارند. همچنین ممکن است دوست نداشته باشند که چشم هایشان را محکم بسته نگه دارند و البته رفتن آب یا صابون داخل چشم هایشان. هر وقت کودک،شامپو یا حالت دهنده مورد علاقه اش را انتخاب کرد،(محصولات ترکیبی نسبت به محصولات مجزا بهترند چرا که تعداد مراحل شستشو را کم میکنند) والدین همچنین می‌توانند:
ابتدا سر را حساسیت زدایی کنند: با ماساژهای ملایم اما عمقی پوست سر،گوشها،گردن،و حتی صورت توسط کاردرمانی حسی، آنها می توانند یک برس موی لرزان (قابل تهیه از ( Com ) و بسیاری از کاتالوگ های درمانی) را هم امتحان کنند. یک ویبراتور دهانی برای روی گونه ها،فک،و لب ها هم می تواند کمک کننده باشد.
در نظر داشته باشند که کودک اگر بتواند تحمل کند، می تواند از گوش گیر های ضد صوت یا گوش‌گیر های شنا هم بهره ببرد(قابل تهیه از داروخانه ها یا ( com ).
آب را با یک سطل یا لیوان بریزید تا فشار مساوی تری هنگام شست و شو بر بدن وارد آید. اگر امکان دارد بگذارید کودک آب را خالی کند. در هر دو صورت، قبل از ریختن آب، شروع به شمارش معکوس نمایید تا کودک احساس کند شرایط قابل پیش بینی است.
کودک ممکن است قبول کند هنگامی که درون وان نشسته است از سر دوش دستی استفاده شود. در این صورت تنظیمات مختلف آن را، از جمله ریتم های ماساژ دهنده سریع و کند را امتحان کنید.
کودک می‌تواند حین شامپو کردن و شستن بعد آن، چشمانش را با یک لیف بپوشاند.
یک کلاه لبه دار حمام می‌تواند کمک کند تا شامپو و آب وارد چشمان کودک نشود.
به محض این که امکانش وجود دارد به کودک آموزش دهید خودش موهایش را شامپو کند. شرکت به این ترتیب کودک احساس کنترل و توانمندی خواهد داشت.
اگر واقعا ضروری است، از شامپوهای بدون نیاز به شستشو با آب،استفاده کنید.
در حمام یا وان با استفاده از وسایلی رادیو ضبط یا به صورت آنلاین، موسیقی پخش کنید تا ببینید که پخش موسیقی باعث آرامش یا تحریک کودک با اختلال پردازش حسی میشود.می توانید یک تکه اسفنج یا قالب صابون را به شکل میکروفون درآورید تا کودک با آن وانمود به خوانندگی کند.
کودکان اختلال یادگیری، کودکانی هستند که با وجود هوش طبیعی مشکلات فراوانی در یادگیری دارند. این مشکلات ممکن است به علت اختلالات توجه، حافظه ،مشکلات پردازش اطلاعات و پردازش حسی به وجود آید. مرکز درمان اختلالات یادگیری دکتر صابر در تهران با در اختیار داشتن امکانات روز دنیا در زمینه تشخیص علل اختلال یادگیری و درمان موثر آن فعالیت می نماید. تیم توانبخشی مرکز شامل گفتار درمانان، کاردرمانان و روانشناسان کودک به صورت تخصصی در کودکان اختلال یادگیری فعالیت می نمایند.
کودکانی که اختلال یادگیری دارند ولی استعداد خوبی دارند، افزایش مشکلات تحصیلی را دارند. برای یک کودک اختلال یادگیری یا کودکی که تاخیر رشد دارد، پردازش بینایی ضعیف ممکن است رسیدن و حفظ جایگاه مطلوب و هیجانات لازم برای گوش دادن و خواندن و پیشرفت کردن را سخت کند. ضمناً کسانی که هوش خیلی عمیق و بالایی دارند استعداد داشتن تشخیص حساسیت بالا، که به صورت ارثی است و حساسیت سیستم عصبی سایکولوژیکال را دارا هستند. یک مطالعه در زمینه اختلال پردازش حسی نشان داده است که افرادی که هوش بالایی دارند،در واقع حساسیت بالاتری را نسبت به محیط شان دارند و واکنش‌های آنها به صورت پاسخ های رفتاری و هیجانی بالاتری نسبت به کودکانی است که دارای هوش متوسط هستند. این حساسیت سیستم عصبی با حساسیت زیاد به هوش و خلاقیت آنها کمک میکند و آن را به عنوان مشکل طرح نشده نشان میدهد مگر اینکه توانایی های کودک برای درگیر شدن در فعالیت ها و کارهایی که برای خانواده کودک بامعنی است را تحت تأثیر قرار دهد.
مشکلات پردازش بینایی در کودکان اختلال یادگیری
کودکان اختلال یادگیری مشکلات بسیاری در زمینه درک بینایی و پردازش محرک های بینایی دارند. برای مثال اختلالات پردازش بینایی در زمینه جهت یابی فضایی، وضعیت در فضا، تشخیص شکل از زمینه و… دچار مشکل هستند. این مشکلات باعث اختلال در یادگیری حروف، دیکته نویسی و جا اندازی حروف، معکوس نویسی و جا اندازی نقطه در رو نویسی می شود. همچنین در کودکان با اختلال ریاضی مشکلاتی مانند معکوس نویسی اعداد، جا به جا نویسی اعداد و اختلال در درک اشکال فضایی دیده می شود.
مشکلات یکپارچگی حسی در کودکان بیش فعال از عوارض اختلال بیش فعالی است که در بسیاری از کودکان با اختلال بیش فعالی مشاهده می شود. مشکلات حسی در کودکان بیش فعال و نقص توجه شامل اختلال پردازش حسی در ادراک بینایی، اختلالات در حس عمقی، حس وستیبولار و مشکلات تمییز شنیداری می باشد. یکی از بهترین روش های درمان مشکل حسی در کودکان استفاده از تکنیک های یکپارچگی حسی و مدالیته های تعدیل حسی می باشد. سنسوری روم، ماساژ درمانی، کاردرمانی اتاق تاریک و کاردرمانی شنیداری از امکانات پیشرفته مرکز توانبخشی دکتر صابر می باشد که در درمان اختلال پردازش حسی و مشکلات حسی کودکان بیش فعال موثر می باشد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
بیش فعالی کودکان و مشکلات حس بینایی در کودکان
مهارت های بینایی،در عملکرد فضایی (مسیر و فاصله حرکات را تشخیص میدهد)،در بازخورد،کنترل حرکت (حرکاتی که احتیاج به تعقیب بینایی دارند)،یادگیری و تقلید حرکات بسیار نقش دارد. بیش فعالی کودکان باعث کاهش مهارتهای بینایی می گردد،بسیاری از کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی و نقص توجه در مهارتهای بینایی شامل تشخیص موقعیت فضایی شکل،ثبات شکل،تشخیص شکل در زمینه،تکمیل شکل،محل شناسی،تعقیب بینایی و غیره مشکل دارند.مشکلات حسی کودکان بیش فعال حتی در مهارت تعقیب بینایی نیز ضعیف تر از سایر کودکان عمل می کنند تعقیب بینایی افقی این کودکان تفاوت معناداری با سایر کودکان ندارد ولی تعقیب بینایی در مسیر عمودی آنها بسیار ضعیف تر از سایر کودکان می باشد. مشکلات این کودکان در مهارتهای بینایی سبب می‌شوداین اختلال بر میزان و کیفیت تحصیل کودکان تاثیر گذار باشد و باعث افت تحصیلی کودکان ۷ الی ۸ ساله در زمینه های خواندن،نوشتن،صدا کشی و ریاضی می شود.
اختلال پردازش حسی در حس حرکت (حس کاینستزیا)
با استفاده از این حس می توان موقعیت اندام و مفاصل را به صورت لحظه ای مشخص کرد و بدون آنکه به اندام فکر کنیم می توان دامنه مفاصل را برای انجام فعالیت ها تنظیم کنیم.این حس در کودکان بیش فعال نسبت به کودکان عادی ضعف‌هایی دارد و این کودکان مهارت لازم را در این زمینه نشان نمی‌دهند،در حالی که این حس یکی از فاکتورهای لازم برای مهارت حرکتی می باشد. همین علت موجب خطا های حرکتی در کودک می شود.
اختلال توجه شنیداری و مشکلات حسی کودکان بیش فعال
یکی از مشکلات شایع در کودکان بیش فعال نقص در توجه شنیداری و مشکلات تمییز شنیداری می باشد. اغلب والدین بیان می کنند که کودک به صورت مناسب به درخواست های کلامی والدین عکس العمل نشان نمی دهد به صورتی که انگار صدای والدین را نمی شنود. باید توجه نمود این کودکان مشکل شنوایی ندارند اما به علت اختلال در توجه شنیداری به درستی به محرک های شنیداری پاسخ نمی دهند. دکتر بیش فعالی کودک باید این مورد را برای خانواده توضیح دهد.
اختلال یکپارچگی حسی در کودکان بیش فعال
یکی از مهارتهای حسی که نشان دهنده تکامل حس لمس است و با افزایش سن کودک رشد میکند تشخیص مکان دقیق نقطه لمس شده است که در انجام فعالیتهای روزمره و کاری بسیار سودمند است و باعث افزایش مهارت حرکتی و بهبود انجام فعالیت می گردد،متاسفانه کودکان بیش فعال در این زمینه نیز ضعف دارند و مهارت آنها در سطح پایین تری نسبت به گروه همسالان طبیعی است در واقع این مهارت مطابق با سن آنها رشد نکرده و توانایی آنها در سطح کودکان کم سن تری که مهارت های حرکتی یکسانی دارند،می باشد. این ضعف را این کودکان هم و بدون استفاده از بینایی نسبت به کودکان هم سن طبیعی نشان می دهند که نشان دهنده مشکلات یکپارچگی حسی در کودک بیش فعال می باشد.
جهت یابی مکانی لمس معمولاً از یک چارچوب خارجی روابط فضایی بینایی استفاده می شود به عنوان مثال زمانی که دست ها با یکدیگر تقاطع داده یا انگشتان در یکدیگر گره شده اند در برخی موارد تشخیص مکان لمس در دست چپ و راست جابجا میشود،کودکان با اختلال بیش فعالی و نقص توجه در زمینه ی این چهارچوب ضعف آشکار ای نشان می دهند.
اختلال بیش فعالی و مهارت های حرکتی همراه تعادل
مهارت های تعادلی در کودکان مبتلا به بیش فعالی به صورت معناداری پایین تر از کودکان عادی است همچنین سرعت و میزان یادگیری مهارت های حرکتی همراه تعادل در کودکان بیش فعال و در کودکانی که احتمال دارد مبتلا باشند نسبت به کودکان عادی پایین تر است و این کودکان علیرغم سرعت پایین یادگیری مهارت های ذکر شده،همانند کودکان عادی توانایی حفظ و نگهداری مهارت حرکتی-تعادلی آموخته شده را دارند.فرهنگ در کاهش یادگیری مهارت های حرکتی همراه تعادل در کودکان بیش فعال در شرایط یکسان بی‌تأثیر است. مهارتهای تعادلی بسیار بر روی میزان شرکت در فعالیت های جسمی تفریحی تاثیر مثبت دارد.این کودکان در حفظ وضعیت ایستاده نسبت به کودکان عادی به خصوص در تحریکات رو به عقب ضعف دارند و توانایی ثابت ماندن در یک موقعیت را ندارند. این عدم ثبات باعث ضعف در حفظ وضعیت اقامتی به عنوان یک فاکتور اساسی می گردد،لذا در مداخلات درمانی تقویت حفظ حالت ایستاده باید مد نظر گرفته شود.
این کودکان در انجام فعالیت های روزمره زندگی از قبیل: پوشیدن لباس،تغذیه،رعایت مسائل بهداشتی،و غیره بسیار ضعیف عمل می کنند و با مشکلات بسیاری همراه هستند.
فعالیتهای خانگی برای تنظیم حس در کودکان بیش‌فعال
والدین عزیز، خانه می‌تواند به فضایی امن و تأثیرگذار برای کمک به تنظیم سیستم حسی کودک بیش‌فعال شما تبدیل شود. این فعالیت‌ها نه‌تنها ساده و کم‌هزینه هستند، بلکه با تداوم اجرا می‌توانند تمرکز، خواب و تعادل هیجانی فرزندتان را بهبود بخشند. دکتر مهدی صابر، متخصص یکپارچگی حسی، معتقد است:
«کلید موفقیت، تبدیل این تمرین‌ها به بخشی از بازی روزانه است، نه یک وظیفه اجباری.»
۴ فعالیت ساده و مؤثر در خانه:
-پیچیدن در پتو را امتحان کنید: پتوی نسبتاً سنگین را دور شانه‌های کودک بپیچید یا هنگام تماشای کارتون، بالشتکی روی پاهایش قرار دهید. این فشار ملایم مانند آغوش گرم عمل میکند و سیستم عصبی را آرام می‌سازد. بسیاری از والدین گزارش داده‌اند که پس از ۱۰ دقیقه از این فعالیت، بی‌قراری کودک کاهش چشمگیری یافته است.
-راه رفتن با پای برهنه بر سطوح مختلف، یکی از بهترین تمرین‌هاست. مسیری ساده با تکه‌های فرش، سینی شن نرم، برگ‌های مصنوعی یا سطوح سرد کاشی ایجاد کنید. هر قدم، پیام‌های حسی جدیدی به مغز می‌فرستد و به تدریج حساسیت لمسی کودک را تنظیم میکند. دکتر صابر توصیه میکند: «این مسیر را کنار دیوار اتاق خواب ایجاد کنید تا هر صبح پیش از مدرسه، چند گام روی آن راه برود.»
-بازی غافل‌گیری لمسی را فراموش نکنید: جعبه‌ای از مواد بی‌خطر مانند برنج خام، دکمه‌های درشت، پنبه یا حبوبات پخته آماده کنید و داخل آن اشیایی مثل مهره‌های رنگی پنهان نمایید. از کودک بخواهید با چشمان بسته آنها را پیدا کند. این کار نه‌تنها مهارتهای لامسه را تقویت میکند، بلکه یاد می‌گیرد بدون دیدن روی محرک‌ها تمرکز کند.
-فعالیتهای کششی و مقاومتی ساده‌ترین راه تخلیه انرژی است: از فرزندتان بخواهید سبد لباس‌های شسته شده را به اتاق خواب بکشد، با طناب پارچه‌ای طناب‌کشی بازی کند، یا با فشار دادن دیوار با کف دستها «مجسمه» شود. این حرکات سنگین به عضلات و مفاصل فشار وارد میکنند و پیام‌های آرام‌بخشی به سیستم عصبی می‌فرستند.
سوالات متداول:
1-چگونه تفاوت بین “بی‌توجهی ناشی از ADHD” و “اجتناب حسی” را تشخیص دهیم؟
اگر کودک فقط در محیط‌های شلوغ (مثل مهمانی یا بازار) تمرکز خود را از دست میدهد و به صداها/بوهای خاص واکنش شدید نشان میدهد، احتمالاً اجتناب حسی مطرح است. در حالی که بی‌توجهی ADHD در همه محیط‌ها دیده میشود. ارزیابی متخصص می‌تواند الگوی واکنش‌ها را تحلیل کند.
2-آیا تحریک‌پذیری حسی می‌تواند باعث تشدید بیش‌فعالی شود؟
قطعاً. وقتی سیستم عصبی کودک از محرک‌های محیطی (مثل چراغ‌های روشن، صداهای پس‌زمینه) سردرگم میشود، مغز برای محافظت خود وارد وضعیت “جنگ یا گریز” میشود. این حالت باعث افزایش بی‌قراری، پرخاشگری یا رفتارهای تکانشی می‌گردد که علائم ADHD را تشدید میکند.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
اختلال پردازش حسی در کودکان شامل اختلال در حس چشایی و اختلال حس بویایی به صورت بیش حسی و کم حسی و حساسیت بویایی و یا مشکل حس چشایی می باشد. حس چشایی و حس بویایی در اختلالاتی نظیر اوتیسم و اختلال پردازش حسی دچار مشکل می شود. اختلالات حس چشایی در اوتیسمموجب مشکلات در تغذیه کودک و اختلالات تکلم می شود. اختلال حس بویایی در اوتیسم نیز شامل حساسیت بویایی بالا و حساسیت چشایی می باشد. مشکل پردازش حسی با روش های درمانی نظیر اتاق تعدیل حسی در درمان اختلال حس بویایی و چشایی،ماساژ درمانی داخل دهان برای اختلال حس چشایی و سنسوری روم برای اختلال پردازش حسی در مرکز کاردرمانی و گفتار درمانی دکتر صابر قابل درمان می باشد. متخصصین اختلال یکپارچگی حسی کودکان در مرکز دکتر صابر به درمان تخصصی رژیم حسی در کودکان اوتیسم و کودکان با مشکلات حسی می پردازند. کاردرمانی در منزل از دیگر امکانات مرکز می باشد.
حس چشایی و حس بویایی
هیچ چیز مشابه بوی خوش رز در شکوفه ها،رایحه پخت و پز غذا در فر،چشیدن طعم های عالی نیست. همه ما عاشق شراب قرمز،یا ماکارونی و پنیر و غذاهایی که به آنها علاقه داریم هستیم.
حس بویایی و چشایی به طور نزدیکی با هم ارتباط دارند و لذت فوق‌العاده‌ای را هنگامیکه در سلامتی و امنیت هستیم برای ما به ارمغان می آورند. حس بویایی تیز ما می تواند بیش از 10000نوع بو را تشخیص دهد،بو هایی مثل بوی بد شیر فاسد شده،بوی بد ماهی،و بسیاری (نه همه آنها را) از بوهای مربوط به گازهای مضر. در حقیقت،از لحاظ شیمیایی حس چشایی ما قادر به مزه کردن ۵ نوع مزه است: ترش،تلخ،شور، شیرین، و ملس . ملس طعمی خوشایند است که از گلهای حاوی اسید گلو ماتیک به دست می‌آید،که در غذاهایی مثل پنیر و سس سویا وجود دارد و گاهی در غذاها برای بالا بردن میزان نمک آنها استفاده می شود.
فرض کنید به دست شما یک برش خیار شور داده شده در حالی که چشم‌های شما بسته است. جوانه های حس چشایی در زبان شما مزه ترشی را میفهمد،گیرنده‌های لمس موجود بر روی زبان شما نرمی و گرد بودن شکل آن را حس می کنند،و حس بویایی شما شوری و چاشنی خیارشور را تشخیص می دهد. اگر شما سرما خورده باشید و دچار گرفتگی بینی شده باشید،نمی توانید طعم غذاها را به درستی درک کنید و اشتهای شما ممکن است کاهش پیدا کند.
هنگامی که افراد در مورد چشیدن طعم فکر می کنند،در واقع آن ها دارند به زبان خود فکر می کنند. اگرچه، طعم های غذا از ترکیب مزه ها بر روی زبان،بوی غذا در سوراخ‌های بینی،بافت آن بر روی سطوح پوششی و دیگر مشخصه هایی مثل دما حاصل میشود. هنگامی که تمامی جوانه های حس چشایی شما همه طعم ها را دریافت کند،شما در واقع بهترین شیرینی را روی نوک زبان،شوری را در کناره های زبان و نوک آن،ترشی را در قسمتهای میانی و کناره ها و تلخی را در قسمت های انتهایی زبان دریافت می کنید. در همین حال حس بویایی شما نکات بسیار ظریف تر از تشخیص و تمایز طعم ها را در اختیار شما قرار میدهد. اگر شما از طعم غذایی که می خواهید بخورید مطمئن باشید و ندانید این غذا چیزی است که شما دوست دارید یا نه،ابتدا آن را قبل از چشیدن بو می کشید. به بیان دیگر برای فهمیدن طعم واقعی غذا،شما ابتدا بایستی آن را در بزاق موجود در آب دهان خود هنگامی که شروع به خوردن آن یا بو کشیدن آن می کنید،حل کنید. بنابراین غذا در طول سطح زبان شما حرکت می کند،و پس از آن است که شما اطلاعاتی در مورد خشکی،ترد بودن،میزان لغزندگی،خمیر مانند بودن آن،سردی،گرمی و امثال اینها را به دست می آورید. شما هنگام جویدن آن را به توده گردی تبدیل می کنید که برای بلع مورد نیاز است و با فرض اینکه شما آن توده گردد را تشکیل دادید و حسابی آن را مرطوب نمودید،بلع و آمادگی آن لقمه بهتر و بهتر می شود.
اختلال حسی در کودکان- مشکل حس چشایی و بویایی
تکامل حس بویایی و چشایی در رحم آغاز میشود. بوی داخل مایع آمینیوتیک رحم به تکامل حس بویایی و چشایی جنین قبل از تولد او کمک می کند. و کودک در بوهای تند و زننده ایی مثل بوی تخم مرغ فاسد شده و رایحه های دلپذیری مثل بوی موز دائماً در حال حرکت است. فقط پس از چند روز از تولد نوزاد،او می تواند بوی مادرش و بوهای مختص به قسمت نوک پستان مادر را از دیگر رایحه ها تشخیص دهد. با توجه به اینکه مایع آمونیتیک زاتا شیرین مزه است اما غذاهای بلعیده شده در طول دوران بارداری سبب تغییر طعم آن مایع می گردد. هیچ تعجبی ندارد وقتی سر و صدا و نق نق کودک به وسیله آب شیرین ساکت می شود. کودک از چشیدن طعم های ترش و شور تا سن چهار ماهگی به شدت اجتناب می کند. برخی کودکان به طور معجزه آسایی لب خوردن همه نوع غذا باز می کنند. اما اغلب،بزرگترها در این مورد انتخاب می کنند آنها چه چیزهایی را بخورند و چه چیزهایی را نخورند. بنابراین جوانه های حس چشایی و گیرنده های حس بویایی تکامل پیدا می کنند و کودک رایحه ها و طعم های جدیدی را تجربه می کند و او می بیند که خانواده و دوستانش غذاهای عجیب و غریبی را مصرف میکنند و او نیز تلاش می کند تجربه های جدید را به دست آورد. اختلال در پردازش حسی در کودکان موجب اختلال حس بویایی و اختلال حس چشایی می گردد.
البته،حس بویایی بسیار بیشتر از وجود غذا آگاه می شود و این حس بویایی است که اولین هشدارهای وجود خطر را میدهد،برای مثال،ما می توانیم بوی سیگار را قبل از دیدن آن بفهمیم. در واقع،همه چیز و همه کس بوهای خاص خود را دارند. کودک با در دهان بردن اجسام در مورد هرچیز معناداری در جهان جدیدش کاوش می کند،چیزهایی مثل دستها،اسباب بازی ها،لوازم آشپزی،مبلمان خانه و دیگر اشیاء موجود در اطرافش. در حین انجام این کار،آنها همزمان اطلاعات حس بویایی که در هوا در جریان است را می فهمند. سلول های گیرنده حس بویایی به طور تخصصی اولفکتوری نامیده می شوند که حساسیت بویایی را به طور مستقیم به سیستم لیمبیک مغز ارسال می کنند،سیستمی که مرکز احساسات،حافظه بلند مدت،لذت و اراده است. کودک خیلی زود بو های ویژه را (و مزه های همراه با آنها را) به صورت مثبت یا منفی در مغز خود علامت دار می کند. کودک در سن مدرسه،نسبت به بوها و مزه ها و خوب یا بد بودنشان می تواند کاملاً آگاه باشد،اگرچه ممکن است این آگاهی در اواخر بزرگسالی به وجود بیاید.
حساسیت بویایی و چشایی در کودکان
بنابراین اگر شما در مورد مهارت پردازش حسی مراجعین خود فکر می کنید،بایستی نسبت به عوامل زیر آگاهی داشته باشید:
آیا مراجع مجموعه بزرگی از انواع غذاها را شامل طعم ها و بافت های متفاوت را تجربه میکند و یا طعم هایی که بسیاری آنها علاقه دارند را نیز دوست دارد ؟
آیا غذای ویژه ای هست که مراجع شما نتواند آن را بنوشد و یا بخورد و یا حتی به طرف آن نرود یعنی حساسیت چشایی دارند؟
آیا مراجعه شما غذای ویژه‌ای را طلب می کند؟
آیا مراجعه شما ، اشیا را از طریق غیر معمولی بو می کشد یعنی حساسیت بویایی دارد؟
با چه بوهایی هر روز مراجعه شما آرام می شود و یا نسبت به آن ها هشدار می دهد؟
آیا رایحه ویژه‌ای است که مراجعه شما نتواند آن را حس کند و کم حسی داشته باشند؟
بنابراین اینگونه است که ما از حس های آشنایی که مراجعه از دنیای بیرون دریافت می کند و آنها را به مغز خود وارد میکند آگاهی می یابیم. چندین حس درونی نقش بینهایت مهمی را در احساساتی که دریافت می کنیم و عملکرد ما در هر لحظه از زندگی ایفا میکنند،حس هایی مثل حس عمقی،تعادلی و حس درون. همه اینها هنگامی که با مراجعین خود کار می کنید بسیار مهم است.
مشکلات پردازش حس بویایی و اختلال حس چشایی
با توجه به نوشته های اخیر،سیستم بویایی ابتدایی ترین حسی است که خطر را در اطراف محیط برای ما تشخیص میدهد مثل غذاهای فاسد، دود و بسیاری از مواد سمی دیگر. در طول روز مولکولهای بویایی که در فضا در جریان هستند،به دماغ ما وارد می شوند. هنگامی که میخواهیم چیزی را بیشتر بو کنیم،حجم بیشتری از آن مولکولها را وارد حفره بینی خود می کنیم که گیرنده های شیمیایی تکانه هایی به قسمت بویایی ارسال میکنند. متفاوت با سایر اطلاعات حسی،فقط حس بویایی پیام ها را مستقیم به سیستم لیمبیک مغز ارسال میکند و بلافاصله احساسات و خاطرات راه اندازی می شوند.
هنگامی که در مورد حس بویایی فکر می کنید،احتمالاً به بوی گل رز،پای سیب یا سگ بد بوی خود فکر می کنید. قطعاً هر چیزی و هر کسی یک بو مخصوص به خود را دارد،که بیشتر ما می آموزیم که چگونه از بخاطر آوردن بوها جلوگیری کنیم مگر اینکه بوی عطر خوشبو یا زننده خاصی را داشته باشند.
بیش حسی بویایی و بیش حسی چشایی
کودکی با بیش حسی در سیستم پردازش بویایی ممکن است به صورت رگباری بوها و پاسخ های قوی از بوهایی که دیگران از آن لذت می برند را تجربه کند،همچنین کودک با بیش حسی متوجه است اما آن را تحمل می کند،یا ممکن است به صورت آگاهانه از آن اطلاع نداشته باشد. بوی بدن و نفس سایر افراد یا بوی ادکلن ها و لوسیون هایی که به کار می برند ممکن است برای کودکی با بیش حسی منزجر کننده باشد. بوی یک سری از غذاهای ویژه ممکن است سبب ایجاد حالت تهوع در چنین کودکی گردد. این کودک ممکن است به بوی تجهیزات پاک کننده،محافظت کننده های بدن و گازهای تولید شده از فرش و مبل تازه بسیار حساس باشد. سوپر مارکت ها،رستوران ها، و تجمع های روزهای تعطیل که بوی غذاها و بوهای مختلف افراد مختلفی در آن وجود دارد بسیار برای کودک با بیش حسی آسیب زننده است. در بین تنوع مواد شوینده لباس هم کلاسی ها،بوی اتاق رختکن و بوی جوراب در باشگاه،غذاهای متنوع و درب باز سطل آشغالی که در کافه تریا قرار دارند و سینی ها را در آن خالی میکنند علاوه بر بوی مواد پاک کننده،بوی فضاهای مدرسه می تواند بسیار ناخوشایند باشد. داخل استخر،باغ و و پمپ بنزین می تواند به جهنمی برای کود با حساسیت بویایی تبدیل شود. حس بویایی حساس در هنگامی که فرد دچار سردردهای میگرنی است،فزونی می یابد.
حساسیت بویایی پایین- کم حسی بویایی و مشکل حس چشایی
برخی افراد دارای کم حسی بویایی هستند.فرد با حساسیت بویایی پایین نمی‌توانند به راحتی بوی عطرها را حس کنند و ممکن است اشتهای آنها کاهش یابد. چرا که آنها بوهایی مثل بوی دود را حس نمی کنند، ممکن است امنیت شان دچار مشکل شود. در موارد نادر از کاهش حساسیت بویایی و عدم داشتن بویایی به طور کامل درک از بین میرود یا کاهش می یابد،که ممکن است در آسیب های عصب کرانیال،عفونت های تنفسی،ضربه مغزی،داروهای ویژه و دیگر شرایط به وقوع بپیوندد.
چون حساسیت بویایی آنها بسیار ضعیف شده است،کودکان دارای حساسیت بویایی پایین بویایی اشیا را برای کشف بویایی و تحریک بیشتر بو می کنند.کودک با کم حسی بویایی ممکن است مداد را قبل از اینکه از آن استفاده کند،کتابی را قبل از خواندن،یا حیوانی را که از آن نگهداری میکند را بو بکشد. علاوه بر این،عده ای ممکن است سایر افراد را برای به دست آوردن حس قوی تر بو بکشد. این اتفاق بیشتر در کودکانی با مشکلات شناختی یا طیف اختلالات اوتیسم دیده می شود آنها شیوع بیشتری از کم حسی بویایی دارند.
اختلال حس چشایی و اختلال حس بویایی در اوتیسم
برخی از کودکان اوتیسم به صورت فعال به دنبال عطر های بسیار قوی از طریق روش های نادرستی می پردازند. برای مثال،یک نوجوان با ناتوانی هوشی که در خانه های حمایتی زندگی می کند،می دود تا قوطی های آشغال را در هر زمانی که بتواند و بشود،بو بکشد،اگر از این حرکات آنها جلوگیری نکنیم،دور چمن میچرخد تا خود را اشباع کند. یک کودک اوتیسم آموخته است که گاهی ویکس واپوراب را قبل از ورود به گروه پیاده روی بو بکشد. مواد روغنی ضروری با شدت حساسیت بویایی کمتر ممکن است باعث شود که از طریقی در آن پیش قدم شود و خود را تحریک کند تا نیازهای بویایی غیر قابل قبول خود را ارضا کند.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.مشکلات در لباس پوشیدن و فعالیتهای خود مراقبتی
تدافع لمسی چیست؟ حساسیت لمسی کودکان
یک کودک با تدافع لمسی ظاهرا بسیاری از تجربه های لمسی تهدید کننده یا آنها را که در تحمل کردن آنها مشکل دارد را تشخیص میدهد. یک لمس مثبت یا کشیدن موهایش می‌توانند واکنش های محافظتی را فعال کند که بیشترین آنها افراطی هستند و به کمک کودک می گویند فرار یا مقابله کند.(تدافع لمسی) در کودک با آستانه پایین حس، لامسه کودک به ورودی های بیشتری نیاز دارد و مایل است از طریق لمس کردن دیگران با دیگر اشیا به طور افراطی را جستجو کند.
یک کودک ممکن است در مورد لباس پوشیدن خیلی سخت گیر باشد یا زمان زیادی را برای پیدا کردن مواردی که برای پوشش روز وی مناسبت است صرف کند این حالت در ابتدای روز باعث استرس و حساسیت لمسی کودک میشود و کل خانواده را تحریک کند.
کودک با تدافع لمسی ممکن است زمانی که به خانه برمی گردد لباس هایش را به سرعت در آورد و روسری یا کلاه را روی سرش بگذارد و دست هایش را داخل آستین لباس هایش کند و حتی برای یک فشار عمیق، وارد جیب‌هایش کند. کودک با حساسیت لمسی ممکن است برای فشارهای عمیق ترجیح دهد که لباس هایش تنگ باشد یا گشاد.
کودکان با تدافع لمسی حتی ممکن است که متوجه نشود که پیراهن خود را برعکس پوشیده و پاچه های شلوارش تاب برداشته است و زیب آن باز نشده است. جوراب ها و کفش ها می توانند مشکل ساز باشند زیرا می توانند به پاهای حساس صدمه وارد کنند یک کودک ممکن است نپذیر که آنها را بپوشد و داد بزند که دمپایی راحتی در هوای سرد به پشت به دلیل اینکه به پاهایش صدمه نزند.
یک کودک دیگر با حساسیت لمسی ممکن است در برابر پابرهنه بودن مقاومت کند، زیرا که تحمل احساس ناشی از کف اتاق، فرش، چمن یا سنگ ریزه برایش خیلی سخت است.
کودک با تدافع لمسی حتی ممکن است که با پنجه پا راه برود که تا حد امکان تماس کمی با سطح داشته باشد یک کودک ممکن است در برابر پوشیدن کتانی مقاومت کند حتی با وجودی که آن ها خیلی کوچک اند، زیرا او فشار و تراکم را دوست دارد پوتین های زمستانی می توانید یک مشکل بزرگ باشد.
اعمال خود مراقبتی مانند مسواک زدن دندان، ممکن است برای یک کودک با تدافع لمسی یک کابوس باشد، چون که موهای زیر مسواک به لثه های کودک آسیب وارد میکند و به فوم خیلی حساس است. کودکان با تدافع لمسی ممکن است به هنگام شستن موها، شانه کردن و کوتاه کردن آنها کج خلقی کند چرا که پوست سر حساسی دارد.
شلوغ کاری کردن
کودکان با حساسیت لامسه از لمس مواردی که استفاده از آنها سخت است و یا به آسانی از بین می‌روند خودداری میکنند. کودکان با حساسیت لمسی ممکن است در برابر پروژه های هنری شامل نقاشی و چسب مقاومت نشان دهند یا اگر به اندازه کافی به یک کار علاقه مند شوند آشفته می شوند و مرتب می خواهند که دست هایشان را بشویند.
هنگامی که والدین کودکان با ندافع لمسی از لوسیون یا کرم ضد آفتاب استفاده میکنند، ممکن است باعث اذیت آنها شود ا کودکان با مشکلات لمسی ممکن است از بازی کردن در گودال های ماسه بازی و پا برهنه راه رفتن روی چمن یا ماسه ها در ساحل اجتناب کنند. اما کودک با تدافع لمسی ممکن است مشتاق باشند تا این تجربه های لمسی را در یک مکان ساکت و آرام که در آن کاملاً تحت کنترل شان قرار دارد امتحان کنند. در حالی که یک کودک ممکن است در برابر فعالیت های هنری در یک اتاق پر از هم کلاسی مقاومت نشان دهد، اما امکان دارد همان کودک با حساسیت لمسی از انجام یک پروژه هنری در خانه در طی درمان لذت ببرد.
غذا خوردن با ضربه
کودکان با لامسه ی حساس معمولاً حساسیت های دهان نیز دارند بدون اینکه در نظر بگیرند دهان از طریق پوست پوشانده شده است.
به منظور تدافع لمسی، کودک ممکن است بافت غذایی خود را برای خوردن به سختی انتخاب کند.
بافت های خشک و ترد و لغزنده از قبیل سوپ خوشمزه، ممکن است غیر قابل تحمل باشد. کودک با تدافع لمسی ممکن است غذاهایی را که در یک دمای حرارتی خاص هستند بخواهد.
افرادی که در خوردن غذا حساس اند هم چنین ممکن است مشکلاتی در زمان وعده ی غذایی داشته باشند آنها ممکن است به شدت غذاهای خوشمزه را همراه با مقدار زیادی نمک، شکر یا چاشنی بخواهند. آنها امکان دارد تمایل داشته باشند که دهانشان را پر از غذا کنند تا احساس کنند چیزی داخل آن وجود دارد و دریابند که غذا ها در داخل گونه هایشان جمع شده است و آن لحظه است که در خطر خفه شدن قرار می‌گیرند.
کودکان با تدافع لمسی غذاهای خیلی سرد یا خیلی گرم را ترجیح می دهند چرا که این کار به آنها سر نخ های حسی را میدهد کودکان با دهان حساس ممکن است به طور مکرر آبریزش داشته باشند چون که آنها از جمع شدن بزاق آگاه نیستند.
اجتماعی شدن و همرنگی با جماعت
این موضوع که والدین می‌توانند با کودکی که تازه متولد شده است احساس راحتی کنند سبب دل شکستگی والدین می شود. کودکی که پیچ و تاب می‌خورد یا پشتش را برمیگرداند، در حالی که والدینش تلاش میکنند او را بغل کنند.
تقابل والدین به هنگام حمام کردن، پوشک عوض کردن، غذا دادن و دیگر زمان های ممکن است برای هر کس، استرس زا باشد حالت تدافعی لمسی می‌تواند از چیزی که خیلی خطرناک است به یک لمس ملایم تبدیل شود. کودک ممکن است خودشان را جدا به عنوان مکانیسم تطابقی تنظیم کنند و ظاهراً کناره گیری کرده و بی علاقه شوند پسری ممکن است در مورد جین هایی که همکلاسی هایش می پوشند احساس راحتی نکند و یک دختر ممکن است آخرین مد های رایج را دوست نداشته باشد و لباس‌هایی را که انتخاب می کند متداول نباشد.
ممکن است همکلاسی های او متوجه شوند که او متفاوت است و از این رو او به گروه های ورزشی ملحق نمی شود، در شلوغ کاری ها شرکت نمی کند یا در بازی های شلوغ کاری، از نزدیک شدن به دیگران اجتناب میکند و هر روز فقط یک نوع ساندویچ می‌خورد و جذابیتی ندارد که بقیه او را انتخاب کنند، بعد ها قرار گذاشتن و رابطه گذاشتن با (جنس مخالف) می تواند برای بزرگترها، جز چالش‌های مهم به حساب آید.
او ممکن است خیلی نزدیک به دیگران بایستد و تقاضاهای خیلی عجیب کند و در آغوش گرفتن نامناسب یا دائماً در حال حرکت بودن وی، باعث دلخوشی معلم و همکلاسی‌ها می گردد.
مسائلی از قبیل پایین بودن تون عضلانی و عدم هماهنگی حرکتی ممکن است باعث شود که کودک با آستانه لمس پایین در زمین بازی یا پله ها، دست و پا چلفتی (غیرماهر) باشد. هم کودکانی که در جستجوی محرکات حسی می باشند و هم کودکان با آستانه لمس پایین ممکن است به طور دائم در حال حرکت و بی قراری هستند و به طور مکرر از معلم راهنمایی دریافت می کنند و گاهی اوقات از طرف سایر همکلاسی ها تحقیر می شوند.
دیگر کودکان ممکن است خجالتی باشند چراکه کودک با آستانه لمس پایین رفتارهای نرمال اجتماعی را پیروی نمی‌کند و گاهی اوقات زمانی که لباسهایش پیچ و تاب خورده یا موهایش نامرتب است و یا غذا روی صورت او باقی مانده است اطلاعی از وضعیت خود نداشته باشد.
درد و درجه حرارت (دما)
کودکان با مشکلات لامسه ای، ممکن است به شدت به تغییرات دمایی حساس باشند و زمان زیادی طول می‌کشد که با تغییرات فصلی یا هنگامی که از یک مکان سرد به یک اتاق گرم می روند خود را تطابق بدهند که این تغییرات سخت است.
دیگر کودکانی که به درجه حرارت حساس اند ممکن است نیاز به کنترل شدن داشته باشد تا از گرما نسوزند یا سرما زده نشوند هم چنین احساس درد دارای دامنه خاصی است.
پانسی به یاد آورد که چگونه پسرش هنگامی که واکسینه شده بود به هنگام حرف زدن نفس نفس میزد که نوعی حساسیت لامسه ای از خود نشان داده است.
کودکی ممکن است به هنگام بریده شدن دستش به وسیله یک تکه کاغذ از حال برود در حالی که یک کودک دیگر هنگامی که زانویش در اثر افتادن در زمین بازی زخمی و خونی میشود، متوجه آن نمی‌شود.
بعضی از کودکان( به طور خاص کودکان طیف اتیسم یا با ناتوانی های شناختی) در رفتارهای خود تحریکی درگیر میشوند مثل جنباندن و چرخیدن و ضربه به دست در پاسخ به تقاضاهای پردازش حسی مقاومت ناپذیر. این مهم است که تشخیص دهیم که رفتارهای خود تحریکی به طور مستمر انجام می شود.
در حقیقت همه رفتارهای خود تحریکی ما از یک زمان تا زمان دیگر به عنوان مکانیسم آرام بخش است. شما ممکن است وقتی که نیاز دارید هوشیار باشید، آدامس بجوید یا قهوه بنوشید یا با تکان دادن پاهایتان یا کشیدن موهایتان و پاک کردن گوشتان و یا درگیر شدن در هر چیزی که به شما کمک بکند تا احساس و عملکرد بهتری را داشته باشید.
ما می دانیم که این تحریکات به اندازه کافی برای کمک به ما مفید هستند و از نظر اجتماعی نیز مورد پذیرش واقع شده اند میزان دقیق رفتار های خروجی بایستی مورد قبول جامعه واقع شود.
کودکی که مشکلات حسی قابل توجهی دارد ممکن است با خود تحریکی های ناهنجار در کشمکش باشد که موجب آشفته شدن دیگران می شود. این رفتارها منجر به این موارد می شود :
ناتوانی یک سیستم عصبی غیر فعال در فرد، در هنگام بی حوصلگی و حین پایین بودن میزان تحریک
خود تنظیمی در برابر یک سیستم عصبی مقاومت ناپذیر
انسداد داده های حسی
احساس بهتر به دلیل رفتارهای خود آزاری و خود تحریکی باهم و رها شدن دوپامین و مواد شیمیایی درون بدن
تحقیقات چه چیزی را نشان می دهند
مشکلات پردازش حسی می تواند سبب آشفتگی و به طور کلی برای افراد که تجربه ناخوشایند دارند دردناک باشد. آنها در تلاش هستند تا به کودکان خود کمک کنند.
همه و یا اغلب پدر و مادرها یا معلم ها اگر تلاششان را بیشتر کنند کنترل بیشتری روی رفتار کودکشان به دست خواهند آورد و بسیاری از مشکلات از قبیل تنبلی، افسردگی، عصبانیت و نقایص شناختی را به خوبی مدیریت می کنند.
تفاوت بیولوژیکال کودک سالم با کودک اختلال پردازش حسی
یک منبع بر اساس شواهد نشان داد که کودکان با اختلال پردازش حسی تفاوت‌های بیولوژیکال با بچه ای سالم دارند که منجر به پردازش چند حسی میشود و بنابراین هر روز واکنش های رفتاری و هیجانی بسیار فراتر از فهم دارد که شامل تفاوت‌هایی در ساختار ماده سفید و پاسخ های سیستم عصبی سمپاتیک و پاراسمپاتیک و عادت های ضعیف برای محرکات حسی است.
یک مطالعه کوچک اما پیشگام از تصویربرداری تنسور انتشار یافت و یک ام ار ای پیشرفته به منظور حرکت مولکول های آب در مغز آزمودنی های جنس مذکر بین سن ۸ تا ۱۱ سال به منظور معاینه میسر و یکپارچگی فیبرهای ماده سفید که به درک و یادگیری و فکرکردن کمک میکند انجام شد.
این مطالعه ۲۴ پسر در حال رشد را با ۱۶ پسر با تشخیص اختلال پردازش حسی را بدون هیچ تشخیص اتیسم یا نارس بودن با هم مقایسه کرد و آنها را از نظر سن ، جنس ، بهره هوشی و برتری دست با هم هماهنگ کردند.
در این مطالعه ساختارهای میکروسکوپ غیر نرمال در رشته های جسم سفید در پسرهای اختلال پردازش حسی در پشت مغز پیدا شد این رشته های مغزی خلفی به عنوان رابط های اطلاعات لامسه و بینایی و شنیداری عمل میکنند و پردازش حسی لازم و ضروری را انجام میدهند.
در این مطالعه کاهش یکپارچگی جسم سفید در سرعت انتشار و شرایط مسیرها که نشان دهنده تغییر در زمان بندی انتقالات عصبی می باشد مشاهده گردید و بنابراین نشان‌دهنده ی در هم گسیختگی در یکپارچه سازی اطلاعات حسی در سراسر حس های چندگانه می باشد این رشته هایی هستند که نشان دهنده فردی دارای مشکلات در پردازش حسی است.
این را دکتر پارا تیک نویسنده ارشد مطالعه گفته است. رشته های قدامی تر جسم سفید معمولاً در کودکانی که تنها تشخیص بیش فعالی یا اختلال طیف اتیسم دارند درگیر میشوند.
علائم غیر نرمالی که ما پیدا کردیم در یک ناحیه متفاوت مغز متمرکز شده بود و نشان می دهند این است که کودک دارای اختلال پردازش حسی ممکن است به طور نورو آناتومیکی متمایز باشد.
مشخصاً مطالعات آینده تضمین میکنند که یافته‌ها به دختران، گروه‌های سنی متفاوت و افراد با بهره هوشی متفاوت تعمیم یابد.
پروتکل چالش‌های حسی برای شماری از مطالعات استفاده شد که یک پروسه آزمایشگاهی می باشد و واکنش های فیزیولوژیکی به محروک حسی را اندازه گیری میکند. در طی این روش غیر تهاجمی، کودکان وانمود کردند که فضانورد هستند و به الکترود های اندازه گیری و پاسخ های الکترودرمال وصل شدند و یک شاخص پذیرفته شده موافق با فعالیت سیستم عصبی نیز وجود داشت.
سپس آنها در معرض یک مجموعه ای از ده محرک حسی قرار گرفتند که در هرکدام پنج مدالیته های حسی وجود داشت :
شنیداری (صدای صوت)
بینایی (نور های چشمک زن)
بویایی (نوعی گیاه)
لامسه (لمس خفیف به وسیله یک پر روی چانه)
وستیبولار (عقب کشیدن صندلی به آرامی)
هر بار که کودک دارای اختلال پردازش حسبی با محرک‌های حسی روبرو می‌شدند واکنش های قوی فیزیولوژیکی را نشان می دادند در حالی که کودکان نوروتیبیکال در آغاز واکنش های فیزیولوژیک قابل توجهی را نشان دادند اما خیلی زود با کمترین میزان واکنش نسبت به محرک های ثانویه عادی شدند.
یک مطالعه آزمایشی توسط اسکاف ، میلر ، سول و اکاف در رابطه با نقش سیستم عصبی پاراسمپاتیک با استفاده از تون عضلات قلبی که یک شاخص استرسی فیزیولوژی پذیرفته شده است انجام شد دوباره کودک دارای اختلال پردازش حسی تفاوت های فیزیولوژیکی را در شرایط وابسته به استرس نشان دادند همان طور که با نقطه مقابل مقایسه می شدند.
یک مطالعه دیگر ارتباط بین عملکرد مغزی و وجود اختلال پردازش حسی را با استفاده از نوار مغز بررسی کرد. این مطالعات نشان داده که کودکان دارای اختلال پردازش حسی ورودی کمتری را نشان میدهند که در آن مکانیسم مغز محرک نامربوط را مکررا سرکوب میکند.
این مطالعات بین فعالیت مغزی کودکان در حال رشد و کودکان دارای اختلال پردازش حسی با ٪۸۶ درستی تفاوت قائل شد در همه این مطالعات اگر سیستم عصبی کودک نوروتیبیکال بگوید که : آنجا باش ، آن را انجام بده ، بدون تکرار آن. در حالی که سیستم عصبی کودک با مشکلات حسی می‌گوید : وای آن چیست؟ (پشت سر هم) برای اکثر ما بسیار مشکل است که تشابه آن ها را دریابیم.
در اغلب کودکان در اثر انجام فعالیت های معمولی و کودکانه، یکپارچگی حسی ایجاد می شود. توانایی برنامه ریزی حرکتی در نتیجه فعالیتهای طبیعی انجام پردازش و نشان دادن عکس العمل به محرک‌های مختلف در فعالیتهای تطبیقی روزانه ایجاد میشود.
اما در تعدادی از کودکان انسجام حسی به طور موثر و مفیدی رشد نمی کند و هنگامی که در این سیستم نقصی پیش می‌آید مشکلاتی در یادگیری، رشد، و یا رفتارهای عمومی کودک ایجاد میشود. نمی‌توان ادعا کرد که تمامی کودکان دارای اختلالات یادگیری و یا رشدی و رفتاری دارای اختلال در انسجام حسی هستند.
نشانه های مشخصی وجود دارند که می‌تواند در شناسایی این اختلال به والدین کمک کند، در زیر به مواردی که در تشخیص مهم هستند اشاره شده است.
علایم اختلال انسجام حسی
حساسیت بیش از اندازه به محرک های لمسی حرکتی، بینایی و صدا در رفتار هایی نظیر بی قراری
پس کشیدن خود در هنگام لمس شدن
پرهیز از بعضی پارچه و یا لباس ها، غذاها
نشان دادن واکنش حاکی از ترس شدید در هنگام انجام فعالیت های معمولی حرکتی که اغلب بچه ها در هنگام بازی کردن از خود نشان می دهند.
بر خلاف حساسیت شدیدی که ممکن است دسته‌ای از این کودکان از خود نشان دهند گروه دیگر ممکن است در برابر محرکات حسی اصلا حساسیتی از خود نشان ندهند و به دنبال تحریکات حسی شدید مانند برخورد با اشیا و یا ضربه به آنها باشند. این بچه ها معمولاً نسبت به درد و یا وضعیت اندام های خود بی توجه هستند. گروهی از کودکان هستند که بین وضعیت تحریک پذیری و تحریک ناپذیری شدید در نوسان هستند.
سطح عملکردی غیر عادی بالاتر و یا پایین تر
کودک ممکن است که دائم در حال حرکت و فعالیت باشد و یا اینکه بی حرکت و به طور غیر عادی آرام باشد و یا بسیار زودتر از معمول خسته شود. حتی ممکن است هر دو حالت فوق را با هم داشته باشد.
مشکلات حرکتی می تواند در انجام حرکات ظریف و یا درشت رخ دهد. گروهی از این کودکان ممکن است دارای مشکل تعادل باشند و گروهی دیگر ممکن است در انجام فعالیت های جدیدی که نیاز به هماهنگی حرکتی دارد دچار اشکال باشند.
تاخیر در تکلم، زبان، مهارت های حرکتی و اکتسابات آموزشی نیز ممکن است از نشانگان وجود اختلال در اختلال در انسجام حسی کودکان پیش دبستانی باشد. اما در کودکان دبستانی ممکن است بدون اینکه مشکلات هوشی موجود باشد، کودک با مشکلات درسی روبه رو شود.
کودک ممکن است به صورت تکانشی عمل کند و یا تحریک پذیر باشد و برای انجام تقابل با محیط پیرامون خود فعالیتهای برنامه ریزی شده ای را دنبال نکند. بعضی از کودکان در تطابق با وضعیت ها و شرایط جدید دچارمشکل هستند و عمده ای دیگر در هنگام شکست در انجام امور از خود خستگی ، عصبانیت و پرخاشگری نشان می دهند.
گاهی کودکی که تجارب ناخوشایند ذکر شده در موارد قبلی را از سر گذرانده است، احساس خوبی ندارد. کودکی که از هوش بالاتر برخوردار است ممکن است متوجه شود که در مقایسه با دیگر کودکان انجام بعضی از فعالیت ها برای وی دشوارتر است، اما علت این تفاوت را نمی داند.
این کودک ممکن است به نظر تنبل، خسته، یا بی انگیزه باشد. بعضی از این گروه از کودکان یاد می‌گیرند از انجام اموری که باعث احساس شکست و یا خجالت آنها شود طفره بروند و شانه خالی کنند. در این صورت کودکان به نظر لجباز و پر دردسر می آیند. در صورتی که کودک و والدین به این مشکلات و علل آن نایل نشوند ممکن است خود را سرزنش نمایند و باعث ایجاد تنش و مشکلات خانوادگی، فقدان اعتماد بنفس، و نا امیدی شوند.
کودک دارای اختلال در انسجام حسی عموما یکی از مشکلات ذکر شده فوق را دارد و اغلب این موارد در افراد دارای اختلال طیف اوتیسم مشاهده می شود.
ارزشیابی در انسجام حسی
در اختلال پردازش حسی سیستم عصبی به طور صحیح پردازش حسی را انجام نمی دهد در نتیجه جهان را متفاوت از آنچه توسط افراد دیگر درک می شود، درک میکنند. سپس سیستم عصبی به بدن می گوید که چگونه در برابر اطلاعات غلط واکنش نشان دهد. بنابراین رفتارهای نامتناسب با موقعیت خواهد بود. به خاطر مشکل در پردازش اطلاعات حسی، اختلال پردازش حسی نامیده می شود.
مداخله توانبخشی یکپارچگی حسی با ارزیابی و مشخص کردن اهداف مداخله‌ای شروع می شود. این ارزیابی با استفاده از تعیین جنبه‌های مختلف اختلال یکپارچگی حسی که حیطه های اجرایی فعالیت ها را تحت تاثیر قرار داده و از نظر والدین / مراقبان و کودکان مهم است، صورت می‌پذیرد.
در اختلال پردازش حسی اغلب مداخله با مشخص کردن مشکلات تلفیق حسی مانند تدافع لمسی و شنوایی شروع می شود و با مشخص کردن مشکلات تمیز حسی ادامه می یابد.
رشد کنترل وضعیتی، ثبات و طرح واره بدنی بر روی شالوده‌های تمیز حسی قرار می‌گیرد و در راستای ارتقاء سطح ادراک حسی ادامه می‌یابد.
اگر فرد نتواند به اطلاعاتی که از حس های مختلف می رسد اطمینان کند دنیایی بسیار گیج کننده و غیرقابل پیش بینی خواهد داشت. امکان دارد که فرد به طور متفاوتی نسبت به مردم پیرامونش واکنش نشان دهد و دیگران هم تصور می کنند که رفتارهای او فاقد یکپارچگی حسی و نسبتاً عجیب و غریب است.
به دلیل سوء برداشت از فعالیت‌ها، واکنش های شدید و پرخاشگری نیز ایجاد میشود که در افراد دارای ا,تیسم به عنوان رفتارهای نامناسب و یا مشکلات رفتاری شناخته شده است.
عدم وجود یک نظام یکپارچگی حسی می تواند بر روی سطوح هوشیاری فرد تاثیر بگذارد.
سطح هوشیاری فرد ممکن است یا بالا باشد که منجر به گوش به زنگی و نشان دادن عکس العمل های هوشیارانه و به موقع شود و یا برعکس ممکن است بسیار پایین باشد که منجر به بی حالی زیاد و کندی در نشان دادن عکس العمل است.
این اختلال به طور معمول با فعالیت های حرکتی و بازی گونه و انجام مهارت های مربوط به زندگی روزمره در طی دوره های مختلف و با توجه به سطوح رشد کودک مورد مداخله قرار می گیرد و با توجه به نیازهای حسی مخصوص هر فرد برنامه‌ای برای وی تهیه می شود که رژیم حسی وی را مورد توجه قرار میدهد. درمان کودکان اوتیسم
رژیم حسی شامل فعالیتهای خاصی است که به مغز می آموزد و مسیرهای مغزی و عصبی را توسعه می بخشد. این فعالیت ها سیستم عصبی را تنظیم می کند. بعضی فعالیت ها که برای افراد دارای هوشیاری زیاد مناسب هستند تمرینات آرام هستند و فعالیت های مناسب برای افراد دارای واکنش های حسی کند، و اغلب هوشیار کننده هستند.
تدوین برنامه مداخله‌ای بر اساس روش انسجام حسی با استفاده از ارزیابی انجام میشود. ارزیابی اغلب توسط یک کاردرمانگر و یا متخصص توانبخشی دارای تجربه و با استفاده از چک لیست های رشدی مختلف انجام میشود.
ارزیابی انجام شده می تواند وجود و یا عدم وجود مشکل انسجام حسی را نشان دهد به علاوه این ارزیابی می تواند پرونده ای از اطلاعات مربوط به پردازش حسی کودک را در زمینه‌های مختلف ایجاد نماید.
ارزیابی می تواند شامل کاربرد آزمون های استاندارد و مشاهده عکس العمل های کودک به تحریک حسی ، تعادل وضعیت بدن، هماهنگی، و حرکات چشم باشد. کاردرمانگر و فیزیوتراپ در ضمن ارزیابی می توانند فعالیت های خود به خود و عمومی کودک مانند بازی کردن را مورد مشاهده قرار دهند و یا ممکن است سوالاتی در مورد رشد کودک مراحل آن و الگوهای رفتاری کودک از والدین به بپرسند.
فرآیند ارزیابی معمولاً بین ۱ و ۱/۵ تا ۳ ساعت طول می‌کشد. پس از انجام ارزیابی نتایج آزمون مشخص خواهد شد و پس از آن نوبت تفسیر این نمرات و امتیازات است. برای ارزیابی اغلب کودکان کم‌سن آزمون‌های انسجام حسی و پراکسی (عملکردهای ارادی) (اس،آی،پی،تی) و یا ویرایش اولیه آزمون انسجام حسی کالیفرنیای جنوبی( اس، سی،اس،آی،تی) مورد استفاده قرار می‌گیرند. این آزمون‌ها عملکرد کودک در حیطه های زیر را مورد ارزیابی قرار میدهند.
ادراک بینایی، پردازش حسی بدنی (حس لمس و وضعیت بدن) پردازش سیستم وستیبولار، هماهنگی بین چشم و دست برنامه ریزی حرکتی و یا حرکت ارادی در صورتی که درمانگر از آزمون‌های استانداردی مانند (اس، آی، پی، تی) و یا (اس،سی،اس،آی،تی) استفاده می کند، باید دوره‌های خاصی در ارتباط با چگونگی اجرای آنها را طی کرده باشد و گواهی مربوط به اجرای آزمون را داشته باشد.
پس از تحلیل دقیق نتایج آزمون و سایر اطلاعات مربوط به ارزیابی و ترکیب آن با سایر اطلاعات کسب شده از سایر متخصصین و والدین، درمانگر اقدام به تدوین برنامه مداخله ای میکند و در این مداخلات دیدگاه انسجام حسی را به کار خواهد برد.
مداخلات بر اساس درجه، ماهیت و میزان درگیر کودک و مشکلات رشدی وی تغییر خواهند کرد. مناسب ترین شیوه مداخله‌ای بر اساس تحقیقات انجام شده و در پاسخ به نیازهای کودک و نوع مشکل وی انتخاب میشود.
برای کودکان دارای اوتیسم که نقصی آشکار در سیستم انسجام حسی خود دارند توصیه هایی در مورد مداخلات توانبخشی با استفاده از دیدگاه انسجام حسی انجام می شود.
در مورد کودکانی که در احتمال خطر مشکلات مربوط به انسجام حسی قرار دارند اما شواهد برای تشخیص قطعی وجود ندارد توصیه می شود که دوره های آزمایشی برای مشخص شدن نوع واکنش آنها به مداخلات به شیوه انسجام حسی در نظر گرفته شود.
کلینیک توانبخشی پایا در منطقه پاسداران و کلینیک توانبخشی غرب تهران در منطقه سعادت آباد با تکنیک های پیشرفته سنسوری روم، تعدیل حسی، اتاق شنیداری و اتاق تاریک به ایجاد انسجام حسی در کودکان با مشکلات یکپارچگی حسی و اختلال پردازش حسی و کودکان اوتیسم کمک می کند.
کودکان اختلال پردازش حسی در سازماندهی و پردازش اطلاعات حسی دچار مشکل می باشند. این کودکان مشکلی در بهره هوشی ندارند اما در درک و پردازش مسائل دچار مشکل هستند. همین امر موجب اختلال در یادگیری و عملکرد تحصیلی آنان می شود. مرکز درمان اختلال پردازش حسی دکتر صابر با بررسی دقیق اختلالات پردازش حسی در کودکان و تشخیص دقیق نقاط ضعف آنان به ارائه برنامه درمانی یکپارچگی حسی می پردازد. بخش های مختلف مرکز درمان یکپارچگی حسی تهران شامل ماساژ درمانی تخصصی، سنسوری روم، اتاق بهبود مهارت های بینایی و اتاق تقویت مهارت های شنیداری، اتاق تعدیل حسی، بازی درمانی در اختلال حسی، کاردرمانی یکپارچگی حسی و… می باشد. که بسته به نیاز کودک و میزان اختلال برای هر کودکی مشخص می گردد. کادر درمانی متخصص مرکز شامل کاردرمانان، گفتاردرمانان و روانشناسان کودک مجرب و حرفه ای در حیطه اختلالات پردازش حسی به صورت گروهی در درمان اختلالات این کودکان تلاش می نمایند.
بهترین مرکز کاردرمانی حسی در اوتیسم دکتر صابر – بهترین کلینیک گفتار درمانی حسی در اوتیسم دکتر صابر
مرکز درمان یکپارچگی حسی در اوتیسم دکتر صابر شامل دو شعبه بهترین مرکز کاردرمانی حسی در شرق تهران و بهترین مرکز گفتار درمانی در اوتیسم در شرق تهران، همچنین بهترین کلینیک کاردرمانی حسی در اوتیسم غرب تهران و بهترین کلینیک گفتار درمانی حسی در اوتیسم در غرب تهران به ارائه خدمات کاردرمانی حسی در کودکان اوتیسم،اختلال بلع ، عقب مانده ذهنی، بیش فعالی، فلج مغزی و اختلال پردازش حسی ( SID – SPD ) می پردازد.
امکانات مرکز درمان مشکلات حسی در اوتیسم در سعادت آباد(کاردمانی در غرب تهران) . پاسداران( کاردرمانی در شرق تهران) شامل:
اصطلاح اختلال پردازش حسی یا اختلال یکپارچگی حسی ( SID – SPD ) مانند چتری است که سه دسته بندی بزرگ را تحت پوشش خود درآورده اختلالات نوسانی حسی اختلالات حرکتی مبنی بر حس و اختلالات تمییز حسی، یک کودک ، جوان یا بزرگسال ممکن است یک یا ترکیبی از چالش های پردازش حسی و یکپارچگی حسی را داشته باشد. برای مثال، کودکی که مشکلات تلفیق حسی مثل تحریک بیش از حد نسبت به صدا یا تحریکات بینایی و یا همچنین مشکلاتی در کنترل وضعیت خود دارد بسیار بهتر بین ورودی های حسی خود تفاوت می گذارد.
اختلالات یکپارچگی حسی چیست
یکپارچگی حسی در اوتیسم به میزان تطابق سیستم عصبی مرکزی در مورد شدت، میزان تناوب، تازگی، طول و مدت زمان، پیچیدگی و تازگی یک تحریک حسی بستگی دارد. این پردازش حسی اوتیسم پیچیده فرد را قادر می‌سازد تا با رفتارهای تطابقی درگیر شود و بهترین پاسخ را با توجه به تجارب حسی بدهد. اگر فردی با مشکلات حسی کودکان اوتیسم هستیم ممکن است پاسخ هایی نامتناسب و منفی بدهد.
شما رانندگی می کنید و صدای آژیر خطر ماشین آتش نشانی را پشت سر خود می شنوید پاسخ یک یکپارچگی حسی خوب این است که شما بایستی هوشیار باشید آرامش خود را حفظ کنید، به جایگاه و اطراف خود دقت کنید و از سر راه کنار می‌روید و پس از رد شدن ماشین آتش نشانی به جای خود برمی گردید و راه را ادامه می‌دهید شنیدن صدای آژیر و خطر در افراد بیش فعال ممکن است پاسخ هایی چون اضطراب، افزایش تعداد تنفس و ضربان قلب را به همراه داشته باشد، خیلی تند و سریع از سر راه ماشین کنار می رود و پس از رد شدن ماشین آتش نشانی همچنان در کنار خیابان می ماند یک فرد غیر فعال ممکن است از سر راه ماشینی که عجله دارد و در پشت او گرفتار شده و مدام آژیر می کشد و با چراغ علامت میدهد کنار نرود به طوری که ماشین مجبور شود او را دور بزند و بالاخره، یک فردی که در جستجو حس است ممکن است از فرصت به وجود آمده استفاده کرده برای رفع ترافیک از طریق تعقیب کردن ماشین های آتش نشانی ترافیک را دور بزند.
اغلب کودکان با اختلال یکپارچگی حسی در اوتیسم یا اختلال پردازش حسی (به خصوص آنهایی که بیش فعال اند و همه چیز را خیلی پر سر و صدا، بسیار نامناسب یا بسیار درخشان می‌بینند) به راحتی اختلال پردازش حسی آنها تشخیص داده میشود. کودکان طیف اتیسم نیز اختلال پردازش حسی( اختلال یکپارچگی حسی) را در چندین حس خود به صورت به هم ریختگی های حسی، بیش حسی و کم حسی نشان می دهند.
بالای آستانه( بیش حسی) / زیر آستانه( کم حسی) و واکنش های ترکیبی در هرم یکپارچگی حسی:
اگر پوست یک کودک بسیار حساس باشد برخی پارچه ها و مواد مخصوص برای وی آسیب‌زا است و باعث تعجب نیست که کودک با اختلال حسی برای لباس پوشیدن و بیرون رفتن از خانه و تعویض لباس روی تخت خود، در کشمکش باشد. اگر کودک با اختلال یکپارچگی حسی وارد خوار و بار فروشی شود احساسی مشابه ورود به کنسرت شلوغ و پر هیجان پیدا کرده است که نورهای مهتابی مانند فلش در داخل آن چشمک می زنند چرخ دستی های خرید مردم و صدای موسیقی که پخش می شود مانند یک ساز کوبه ای برای وی است.
علاوه بر این شلوغی‌ها ای نظمی های جمعیت و فیدبک های ناشی از شلوغی و تنوع انواع میوه ها و غذاها، فرد با اختلال حسی را مضطرب و عصبانی میکند. اگر بدن یک کودک مثل آیوریز تنبل و سست باشد، او از حرکت برای کمک به بلند شدن خودش استفاده می کند اما پس از آنکه بیش از حد تحریک و آشفته شد( بیش حسی) چرا که سیستم عصبی او به سختی تعدیل میشود، این تعجبی ندارد که او هم مثل تیگر که یک کودک بیش فعال است دور و اطراف خود دیواری بکشند.
اگر پردازش حسی درست کار نکند، هیچ چیزی درست کار نمی کند. این ممکن است کمک کند تا به سیستم عصبی مشابه یک کار ارکستر سمفونیک نگاه کنیم. همه ابزارهای مختلف از قبیل سازهای کمانی، سازهای چوبی، سازهای برنجی و سازهای کوبه ای نیاز دارند تا صدای خود را به تنهایی داشته، و سپس نوت های دستوری را روی صدا های دستور داده شده داده شده و زمان‌های درست در هماهنگی و همکاری با هم بنوازم تا ارکستر سمفونیک به وجود بیاید هر کس نیاز دارد صدایی داشته باشد و نوبت های صحیح روی حجم صدا مشخص در زمان مشخصی بنوازد.
اگر یکی از ابزارها به درستی تون صدا نداشته باشد، یعنی بسیار بلند یا آرام نواخته شود، یا خارج از گام باشد(اختلال SID )، یا نت اشتباه بنوازد سمفونی صدا درستی نمی دهد. هر کس به این تون ها نیاز دارد که در نوبت مشخص، حجم صدای مشخص و زمان درستی نواخته شود. رهبر ارکستر از بازخوردهای حسی زنجیره واری (در درجه اول صدا، ویبرایشن و بینایی) برای زیبا نگه داشتن آهنگ استفاده می کند. سیستم حسی فردی بسیار شبیه ارکستر است. هنگامی که ورودی های حسی وارد شده بسیار بلند یا بسیار آرام باشد یا با هم همگان نباشند( در اختلال پردازش حسی در کودکان)، سطوح انگیزش احساسات و رفتار از حالت عادی خارج میشوند.
اختلال پردازش حسی
تدافع لمسی یا بیش حسی در کودکان:
اگر فردی به یک یا چند تحریک حسی بیش از اندازه حساس باشد، آستانه سیستم عصبی برای ورودی‌های حسی بسیار پایین است و تدافع لمسی از خود نشان می دهد. و نیاز به شدت و توالی تحریکات حسی در دستورات دارد. برای رسیدن به پاسخ مناسب باید سطح برانگیختگی را کاهش دهیم. کاردرمانی حسی به درمان اختلال یکپارچگی حسی در کودکان و تعدیل حسی کمک می کند.
حساسیت حسی سراسری معمولاً به تدافع لمسی باز می‌گردد فرد دارای حساسیت بالا(بیش حسی) ممکن است در رفتارهای جنگ و گریز به عنوان دستورالعملی برای پرهیز یا پاسخ در تحملات حسی درگیر گردد. این ممکن است شکلی از اجتناب حسی و تکیه بر گوشه گیری و انصراف، محدود شدن مشارکت در اجتماع، فعالیت های ورزشی و فعالیتهای تحصیلی باشد. این قضیه همچنین ممکن است شکلی از فعالیت علیه دیگران و افرادی باشد که سعی میکنند بر فضای شخصی آنها اعمال نفوذ کنند.
افراد دارای حساسیت بیش از حد حسی(بیش حسی در کودکان) ممکن است بسیار ناراحت باشند و کامل در تحریکات حسی غرق شوند این موضوع برای فردی که در جنگ با پردازش چندین منبع ورودی تحریکات حسی باشد نیز صدق می کند، به خصوص آنهایی که در یک دوره طولانی مدت در آن باقی می‌مانند فرد ممکن است از یک کانال پردازش مکررا تحریک گردد، اگر در اثر آن جریان یکی از ورودی‌های حسی خود را می بندد تا زمانی که تون در آن فرد یا افراد دیگر سبب تحریک بیش از حد وی نگردد.( تدافع لمسی)
تدافع لمسی به شرایطی گفته می شود که کودک به علت بیش حسی در هرم یکپارچگی حسی خود دچار مشکل شده و نسبت به هر گونه لمس بدنش تدافع لمسی از خود نشان می دهد. این نوع رفتار تدافعی را در بیش حسی در اوتیسم مشاهده می کنیم. تمرینات حس عمقی در کودکان موجب کاهش بیش حسی در کودکان و رفع مشکلات تدافع لمسی در کودکان مخصوصا یکپارچگی حسی در اوتیسم می شود.
درمان اختلال پردازش حسی حساسیت کم:
نوع دیگر اختلال حسی ، فردیست که حساسیت کمی در مورد یک یا چند نوع تحریک حسی داشته باشد، آستانه تحریک حسی برای ورودی های حسی او بسیار بالاست او تحریکات شدیدتر و با توالی بیشتری برای برانگیخته کردن کافی برای پاسخ نیاز دارد. مانند این است که اگر کنترل حجم صدا کمتر از حد مورد نیاز شما باشد هرگونه تحریک از ترکیبات حسی بی فایده است. فردی با حساسیت پایین حسی، تنبل، خواب آلود و بی حالت است. ممکن است بسیار مشکل باشد که چنین فردی را علاقه مند کنیم و در فعالیتی وی را درگیر کنیم یا توجه‌اش را پایدار نگه داریم، برخی کودکان ممکن است در هنگام اینکه سیستم عصبی آنها بیش از حد تحریک میشود یا بیش از حد هیجان زده می شوند مانند یک آدم تنبل نیز عمل کنند
درمان طلایی استاندارد برای مشکلات پردازش حسیSID هموارهکاردرمانی از طرف یک درمانگر آموزش دیده با تجربه ی گسترده در تئوری و تمرینات یکپارچگی حسی بوده است. بعضی از کاردرمانگران در کنار روانپزشکان، روانشناسان فیزیولوژیست ها، مددکاران اجتماعی و سایر متخصصین بالینی سلامت کار میکنند در حالی که بسیاری دیگر در مدارس، بیمارستان ها و سایر محیط ها مشغول به فعالیت هستند. کار درمانگران و متخصصین سلامت روان در درمان کودک با در نظر گرفتن طیف کاملی از نیازهای عاطفی و فیزیکی همکاری کاملی را با هم به وجود آورده اند. کاردرمانی پردازش حسی، عصبی عضلانی، حرکتی، روانی اجتماعی و سایر مهارتهای تکاملی را بنا می کند تا کودک را قادر سازد که جهان اطرافش را بهتر کشف کند. در حالی که سایر متخصصین بالینی آگاهی خود توانایی کنار آمدن و توانایی دفاع کردن از خود از یک راه مثبت جامعه پسند را در کودک پرورش میدهند. این مسئله ممکن است این طور نشان دهد که کاردرمانی بیشتر از رویکرد پایین به بالا استفاده میکند و سایر متخصصین بالینی بیشتر از رویکرد بالا به پایین بهره می‌برند و به عبارتی دیگر کاردرمانی مسیرهای عصبی بین مغز و بدن را درست می کند که نتیجه آن تغییر در چگونگی احساسات و تفکر مراجعه است. در حالی که سایر متخصصین سلامت مهارت های روانی اجتماعی و عاطفی را اصلاح می کنند که نتیجه آن تغییر در چگونگی احساسات و تفکر مراجعه است. هدف نهایی یکی است اینکه مراجع به کفایت، اعتماد به نفس و بهره وری برسد و تا جایی که امکان دارد در زندگی روزمره مستقل شود.
واکنش های ترکیبی در هرم یکپارچگی حسی:
بسیاری از افراد با مشکلات حسی دارای واکنش های ترکیبی هستند. به این معنا که واکنش هایی قوی به یک یا چند نوع از ورودی‌های حسی و نه همه آنها دارند. کودکی با مشکلات لامسه شاید از پوشیدن برخی پارچه های ویژه تنفر داشته باشند اما عاشق شلختگی و چسب و نقاشی باشد. کودکی ممکن است صدای بلند را دوست داشته باشد، کودک موزیکی را ثبت کند اما از موسیقی زنده با هر گونه صدایی متنفر باشد.
در حقیقت یکی از مهمترین ویژگی های کودکان دارای اختلالات پردازش حسی وجود تناقض است، چرا که سیستم عصبی بسیار موثر کار میکند. برای بیشتر کودکان، این موضوع وابسته به این است که کودک ورودی های حسی را به صورت فعال یا غیرفعال تجربه می کند. برای مثال کودکی که ممکن است از در آغوش گرفتن فردی متنفر باشد اما عاشق بغل شدن از طرف دیگران باشد. کودکی دیگر ممکن است هنگامی که فردی جارو برقی را روشن میکند بسیار بترسد اما این ترس در هنگامی که خودش به شخصه آن را روشن میکند از بین برود. بیشتر ما روزهای خوب و بد در زندگی داریم.
این داستان برای افراد بسیار طبیعی است. اما برای فردی که دارای مشکلات پردازش حسی است بسیار غیرقابل پیش بینی و به ندرت اتفاق می‌افتد که صبح خوبی داشته باشد و بعد از ظهر نه چندان جالبی یا لحظه خوبی را سپری کند و یا اینکه لحظه بدی را تجربه کند و همه اینها وابسته به این است که کودک تجارب حسی خود را در لحظات ویژه‌ای بتواند کنترل کند. هنگامی که دارید در مورد انواع مشکلات حسی مراجعین خود فکر می کنید و اینکه احتمالا آنها چه تجارب حسی خواهند داشت، حواستان به این موضوع باشد که مشکلات پردازش حسی بسیار متنوع اند و می‌توانند با توجه به روزهای مختلف و بسترهای مختلف متفاوت باشند.
هنگامی که فردی آرام میشود، تغذیه مناسب و خواب مناسب داشته باشد، نور روشن و ازدحام جمعیت ممکن است وی را مضطرب نکند. اما هنگامی که تحت شرایط استرس زا به علت حساسیت، رژیم غذایی نامناسب، خستگی، قدم زدن در مغازه‌های شلوغ، کلاس درس، رستوران باشد، ممکن است باعث گیجی و حواس پرتی وی شود. مشکلات حرکتی بر مبنای حس: فردی که دارای مشکلات حرکتی بر پایه ی حس می باشد ممکن است استفاده از حلقه های بازخورد برای هدایت و کنترل حرکات و شمای خود با توجه به مقتضیات حرکتی در فعالیت های حرکتی، دچار اشکال شود در نتیجه با چنین مشکلاتی ممکن است کاهش تعادل، کاهش تون عضلانی، قدرت تحمل کم و بیشتر از اینها مشکلات برنامه ریزی حرکتی را داشته باشد.
برنامه ریزی حرکتی شامل پردازش چند مرحله‌ای تصمیماتی است که بایستی برای انجام دادن گرفته شود، فهمیدن اینکه چگونه باید انجام و تربیت مراحل برای درست انجام دادن آن، لازم است برای مثال کودکی در زمینه بازی اول قسمتی از تجهیزات را برای بازی کردن انتخاب میکند مثل میله های ژیمناستیک سپس او نیاز دارد که به بفهمد چگونه بر روی آنها بالا برود و چگونه به درستی از اعضای بدنش برای نگه داشتن خود بر روی آن استفاده کند، دست ها را به صورت جایگزینی انتخاب کند و از یک میله به میله دیگر برود.
اختلال در برنامه ریزی حرکتی انجام کارها و برنامه های ناآشنا را برای کودک سخت میکند فرد مبتلا به اختلال برنامه ریزی حرکتی مشغله این را دارد که مهارت برنامه ریزی حرکتی جدیدی را بیاموزد. که اینها شامل انجام حرکات درشت، مثل یاد گرفتن پیاده روی، دویدن و راندن دوچرخه و همچنین انجام حرکات ظریف مثل بستن دکمه های لباس، استفاده از قیچی و استفاده از نخ و مهره است. کودکان مبتلا به اختلال برنامه ریزی حرکتی ممکن است بی دست و پا باشد حرکات خامی را انجام دهد و مستعد برای آسیب های دیگر است اختلال در برنامه ریزی حرکتی همچنین می تواند بر روی مهارت های برنامه ریزی زبانی نیز اثر بگذار مهارت هایی که نیاز مدیریت عضلات زبانی برای خوردن و حرف زدن داشته باشند.
مشکلات حسی در کودکان:
کودکان با مهارتهای تمایز حسی ضعیف دارای مشکلات ادراکی با مشخصه های چشم گیری از تجارب حسی هستند و ممکن است فرد بر سر تشخیص تفاوت بین دو منبع ورودی حسی مشکل داشته باشد. برای مثال کودکی ممکن است نتواند تفاوت بین مداد و ماژیک و دکمه یکی از کلاسور هایش را فقط با لمس کردن در داخل کیف تشخیص دهد، و ممکن است برای تشخیص آنها نیاز به دیدن آنها داشته باشد.
کودک ممکن است نتواند محل لمس و میزان شدت آن را تشخیص دهد. او ممکن است لباس را بپوشد ولی نتواند به صورت کامل آن را پایین بکشد ه چرا که قادر به حس کردن این که لباسش به دور قفسه سینه او پیچ خورده است نیست
کودک می‌آموزد که مخالفت با همکلاسی اش در زمان‌های تفریح ممکن است آگاهانه نباشد و هنگامی که از او دوری می کنند ممکن است ناراحت شود چرا عمل آنها به‌عنوان رفتاری بی جا و با عصبانیت درک کرده است بسیاری از کودکان با مشکلات حسی برای استفاده کردن اشیا جدید مدت زمان زیادی را صرف می کنند. کودکان فلج مغزیدر این مورد دچار اختلال یکپارچگی حسی بوده و نیاز به درمان اختلال یکپارچگی حسی در آنان مشاهده می شود.
هنگامی که شما جوراب هایتان را در صبح می پوشید ممکن است راجع به این احساس به صورت مداوم آگاه نباشد فردی که به سختی عادت می کنیم ممکن است آن جوراب ها را طی ساعت ها و دقایق بسیاری به عنوان حس جدیدی تجربه کند. علاوه بر این پارازیت احساسات که در مغز در طول کل روز وجود دارد و اکنون شما می توانید تصور کنید که فردی چگونه بیش از حد برانگیخته و بیش از اندازه تحریک می شود.
مرکز اختلال یکپارچگی حسی در تهران:
اختلال پردازش حسی در اوتیسم دارای زیر مجموعه های طبقه بندی مفیدی می باشد. به طور هم زمان داده های حسی در راه های متفاوتی و به شیوه های گوناگونی برای افراد مختلف نمایان می شوند. مشکلات خود: برای اینکه فرد در فعالیت با روشی مناسب شرکت کند باید سطح مطلوبی از انگیزش را داشته باشد.
هنگامی که ما در آرامش قرار داریم ، برای یادگیری تواناتر و انعطاف پذیرتریم یعنی حالتی از هوشیاری که ما درآن خیلی خسته نیستیم برای مثال کودکی که در یک آرامش ایده‌آل قرار دارد در حالت هوشیاری قادر خواهد بود تا به آرامی در یک زمان معین بنشیند و به خوبی گوش فرا دهد و همان طور که انتظار می رود رفتار کند. خودتنظیمی به توانایی رسیدن حفظ و تنظیم سطح برانگیختگی به منظور مواجهه با فعالیتهای خواسته شده و موفقیت های متغیر اشاره می کند.
کودکی که به خوبی به خود نظارت دارد به آسانی می تواند از یک حالت هوشیار و آرام در کلاس به یک فعالیت دارای چالش فیزیکی تغییر وضعیت دهد. سطح مطلوب برای زمان بازی و برگشت و آرامش و هوشیاری برای شام و انجام تکالیف و سپس رسیدن به سطح هوشیاری پایین و لازم برای خوابیدن بر می گردد. برای کودکان دارای مقوله‌های حسی سخت است که به آن سطح مطلوب انگیزشی برسند و یک کودک دارای اختلال خود تنظیمی در تنظیم فرآیندها دچار مشکل است این حالت بیشتر در نوزادان و اوایل دوران کودکی مشاهده میشود و با مشکلات خلق و خو در ارتباط است توجه داشته باشید که هر کودکی دارای اختلال پردازش حسی اختلال خود تنظیمی ندارد. علائم اختلالات خود تنظیمی بد اخلاقی زیاد، مشکلات تغذیه، خواب، بی توجهی و مشکلات تنظیم خلق و خوی و همچنین واکنش شدید به داده های حسی را شامل میشود.این علایم را در پیشینه کودکان با اختلال بیش فعال و نقص توجه مشاهده می کنیم.
کلینیک توانبخشی پایا( کاردرمانی شرق تهران- گفتار درمانی شرق تهران) و کلینیک توانبخشی غرب تهران( کاردرمانی غرب تهران – گفتاردرمانی غرب تهران) در زمینه درمان مشکلات حسی کودکان مخصوصا درمان مشکلات حسی در اوتیسم به فعالیت می پردازد.
مراکز درمان اختلال پردازش حسی تحت نظر جناب آقای دکتر صابر
مراکز درمان اختلالات پردازش حسی دکتر صابر از مراکز مجهز در تهران می باشد که شامل بخش های مختلف تخصصی نظیر ماساژ درمانی تخصصی کودکان، کاردرمانی یکپارچگی حسی، سنسوری روم، اتاق تعدیل حسی، بخش شنیداری و اتاق تاریک بینایی است. سنسوری روم با امکانات دیجیتالی و تجهیزات مکانیکی مختلف مانند تخته تعادل هوشمند، سویچ صوتی، تیلت برد مکانیکی، برج گردان، پک برد نوری و …. محیطی جذاب را برای کودکان با اختلال پردازش حسی ایجاد می کند که در آن به صورت درجه بندی شدی تحریکات مناسب حسی را دریافت نموده و تعدیل سازی حسی انجام گردد.
بخش شنیداری با تولید برنامه های طبقه بندی شده کامپیوتری، صوت های مناسب را برای کودکان با اختلال پردازش حسی تولید می کند که کودک را در جهت تمییز شنیداری و حساسیت زدایی صوتی آماده می کند. همچنین توجه شنیداری را در کودکان اوتیسم و بیش فعال بالا می برد. بخش ماساژ درمانی با انجام ماساژ های تخصصی کودکان در زمینه حس عمقی مفاصل و عضلات همچنین کاهش تدافع لمسی در کودکان موثر می باشد. استفاده از مدالیته های گرمایشی و سرمایی به تعدیل حس لمس کدکان اوتیسم کمک بسزایی می کند. در قسمت کاردرمانی یکپارچگی حسی بر روی تحریکات دهلیزی و حس عمقی و وستیبولار کودکان تاکید می شود این تمرینات با بهره گیری از توپ های تعادلی، تاب و تیلت برد موجب بهبود تعادل در کودک و کاهش نا امنی جاذبه ای و ترس از ارتفاع در کودکان می گردد. همچنین در کودکان با شلی عضلات و مفاصل این تحریکات به افزایش تحمل و قدرت عضلات کمک می کند.
مرکز درمان اختلال یکپارچگی حسی در حیطه تحریکات بینایی نیز با طراحی اتاق تاریک محیطی را فراهم نموده که کودکان با اختلالات حس بینایی بتوانند محرک های بینایی مناسب با سطح مشکلاتشان را دریافت نمایند.
در کل اغلب کودکان دارای اختلال پردازش حسی در اوتیسم یا اختلال یکپارچگی حسی اوتیسم مشکلاتی در لباس پوشیدن، غذا خوردن، حمام رفتن و لمس شدن توسط دیگران، احساس درد نامناسب نسبت به آسیب و…. را نشان میدهند. به هر حال همه کودکان دارای چالش‌های پردازش حسی مشکلاتی از قبیل خوابیدن، بد اخلاقی، تغذیه نادرست و عدم تنظیم توجه بر خلق را دارند. با درمان اختلال یکپارچگی حسی در این کودکان توسط مرکز کاردرمانی حسی اوتیسم و ماساژ درمانی و گفتاردرمانی اختلال حسی می توان این علایم و مشکلات را در کودک برطرف کرد.
ترکیب حسی:
برخی از مردم در شرایطی هستند که به آن ترکیب حسی می گویند . که در آن یک حس به دلیل تقاطع بین راه های حسی در مغز به یک حس دیگر ارتباط می‌یابد. اعداد و حروف و صداها ممکن است رنگی به نظر برسند یا مزه ممکن است با اشکال مختلف همراه باشند. این یک وضعیت خوش خیم عمومی است که طیفی از مردم را شامل افراد مشهور در هنر و علم است ریچارد فینمن ( برنده جایزه نوبل فیزیک) ولارمیرنوبوکو (نویسنده) و آهنگساز و نقاش (داک الینگتون) را تحت تاثیر قرار داده است
پردازش تک کانالی:
در مقابل برخی از مردم در پردازش داده های حسی در یک یا دو کانال حسی مشکل دارند. آنها ممکن است به صدا خیلی حساس باشند یا به آسانی از طریق جنس بافت‌های معینی اذیت شوند. آنها ممکن است یاد بگیرند که این حساسیت ها را جبران کنند و روی آنها کار کنند. افرادی که مشکلات پردازش حس قابل توجهی دارند، دارای پردازش تک کاناله هستند.
دقیقا مثل وقتی که شما در حال رانندگی هستید و به طور ناگهانی با یک ترافیک شلوغ مواجه می‌شوید و رادیویی خود را روشن می‌کنید یک فرد ممکن است نیاز داشته باشد که تا یک منبع داده حسی را به منظور تطبیق دادن آن به دیگری روشن کند.
برای مثال یک دانش آموز ممکن است از نگاه کردن به معلم هنگام که معلم برای توجه کردن بیشتر به آنچه که می گوید و صحبت می کند اجتناب کند دانش آموز حس بینایی را به منظور روشن کردن حس شنیداری خاموش کند یا ممکن است او در زمانی که در یک اتاق کوچک آرام قرار دارد بهتر بتواند حس های دهانی و چشایی و بویایی را حین غذا خوردن در مقایسه با بوفه مدرسه تحمل کند.
بیش حسی چیست:
کار آمدن با تجربیات روزانه زندگی که ظاهراً برای بیشتر ما عادی به نظر می‌رسد به آسانی می‌تواند کودک با مشکلات حسی را دچار مشکل کند. کودکان ممکن است بتوانند با خواسته های پردازشی برای یک مدت کوتاه یا حتی بلند مدت در صورتی که خواسته ها شدت کمتری داشته باشد کنار بیایند. اما اگر تقاضا ها بیش از حدیا بیش حسی اتفاق بیوفتد و برای مدت طولانی انباشته شوند کودک در معرض خطر بیش حسی قرار دارد که مثل این است که مقدار خیلی زیادی از غذا را روی یک بشقاب کاغذی قرار دهیم.
بشقاب شما ممکن است بتواند تحمل کند همانطور که شما روی آن سوسیس و چیپس و کمی سالاد کلم می گذارید اما اضافه کردن سالاد سیب زمینی سبب می شود که همه آنها بریزد. شما باید کمتر غذا روی آن قرار دهید یا یک بشقاب بزرگتر بردارید یا دو بشقاب استفاده کنید.
به طور مشابه شما می توانید از روش ها حسی استفاده کنید که احساس مراجع خود را راحت و ایمن نگه دارید مثلا (کاهش دادن بیش حسی) و توانایی اش را به منظور تحمل کردن میزان بیشتری از چالش‌های حسی تقویت کنید. رز را در نظر بگیرید رز از صبح شنبه احساس عالی دارد.
مادرش نان توست درست می کند که مورد علاقه اوست، او می رود تا با اسباب بازی اش بازی کند و رنگ آمیزی کند. انجام دادن یک کار خوب به معنی ماندن داخل مرز است مادر خلاهایی را می بیند اما مشکلی نیست. چون که حالا رز یک دختره بزرگ است و دیگر از صدای زیاد ناراحت نمی شود. او مچ بند خود را پیدا می کند که راحت است اما بلوز مرده علاقه او خیس است.
او ناراحت می شود چون که آن بلوز شانس اوست. هنگامی که مادر پشت فرمان ماشین است رز پیراهنش را به دماغش می کند و می کشد و درعوض بوی پوست خود را حس میکند سپس آنها برای کاری به مرکز شهر می‌روند اولین توقفشان برای قهوه و بستنی مادر در قهوه خانه است بوی قهوه بینی او را می سوزاند و سپس برای خرید به یک مغازه بزرگ می‌روند. مادر می گوید: هنوز خیلی زود است که شلوغ شود. اما پارکینگ کمی شلوغ است و رز هنوز در لای درب های شیشه ای مغازه ای ایستاده و بدون اینکه درب ها بسته شوند و او را مثل اسپاگتی له کنند. او به مادرش کمک می کند تا وسایلی که در لیست است را پیدا کنند اما اضطراب جدایی دارد چون مردم زیادی آنجا هستند صدای علائم هشدار دهنده بالای سر خیلی بلند است صدای بلندگو و لامپ ها خیلی پر نور می باشند. چیزهای زیادی برای نگاه کردن وجود دارد او دلش می خواهد که آنجا را ترک کند اما مادرش می‌گوید که آنها فقط تعداد کمی از وسایل مورد نیازشان را گرفته اند.صدها خریدار وجود دارند . فقط سه صندوق خرید، کار می کنند. برای رز وضعیت مناسبی نبود. صدای بلندگوها زیاد بود و وقتی که به روز می گفت: رز آرام بمان و نفس بکش بویی شبیه قهوه کثیف می داد رز نتوانست آرام بماند و شروع به گریه کردن کرد و تلاش می کرد تا مادرش او را بیرون ببرد. مادر گفت: تو باید اینجا منتظر بمانی و من متاسفم که کارم خیلی طول می کشد بعد از این به کتابخانه خواهیم رفت تا تو بتوانی به کتاب‌های حیوانات نگاه کنی مادر به دخترش نگاه کرد و دید که او به گوشه ای رفته است. رز روی زمین افتاد و مادر شروع به بستن موهایش کرد مشتریان فروشگاه به ما رو گفتند که کار رز بد و ناپسند است و یکی از آنها رو به دیگران کرد و گفت که چه بچه بداخلاق و لوس دارید. مادر هزینه خرید را پرداخت کرد و آنها به طرف ماشین رفتند هم مادر و هم دختر اشک می ریختند. زندگی تجربیات حس های مختلف است تا ما به طور همزمان بتوانیم داده های حسی مختلفی را پردازش کنیم. این می‌تواند به زیبایی و آسانی باشد اگر یک کودک آرام باشد و به خوبی غذا بخورد و بخوابد با این وجود درگیر شدن به مدت طولانی در پردازش حسی نیازمند صرف انرژی زیاد است و تلاش فراوانی را می‌طلبد مثل اتیسم. به خاطر بیاورید که سختی و تلاش زیاد به هم مربوط اند مادر رز احساس می کرد که تعداد افراد داخل مغازه زیاد نیست یا رز از لحاظ حسی تدافعی عمل نمی کند. با در نظر گرفتن این موضوع که رز نمی توانست داده های حسی را به خوبی تجزیه و تحلیل کند.
میزان رفتارهای خروجی:
یک کودک ممکن است توجه یادگیر شدن خود در یک موقعیت را به خوبی رهبری کند. کودک دیگر ممکن است به موقعیتی که بعضی از مردم آن را ایجاد کرده‌اند توجه نماید. تمرکز بیش از حد در بعضی رفتارها ممکن است به موارد غیر قابل پیش گویی و انتظار کمک کند و شاید در جهان خارجی دردناک باشد و به جای آن تمرکز روی بعضی از چیز های ساده و قابل پیشگویی که او توانایی کنترلش را دارد ساده و مورد رضایت او باشد.
رفتارهای خروجی فعال:
اغلب جلوگیری از داده‌های حسی غیر قابل تحمل در کودکان ممکن است به صورت واکنش صدای بلند یا پرخاشگری باشد. آنها ممکن است فریاد بزنند یا از ترس جیغ بزنند و درد یا خشم و غضب خودشان را نشان دهند. ممکن است لگد محکم بزنند و به شدت عصبانی شوند وقتی که آنها را محدود کنیم ممکن است اسباب بازی های خود را پرتاب کنند. ممکن است به دیگران ضربه بزنند یا ضربه بخورند و لگد بزنند و یا در برخورد با دیگران که سعی دارند به آنها کمک کنند رفتار بدی نشان دهند و یا رفتارهای آزاردهنده مثل محکم زدن سرشان به جایی با کوبیدن دست روی سرشان و کندن موی سر خود را داشته باشند
رفتارهای خود تحریکی:
بعضی‌ها از کودکان به طور خاص کودکان طیف اتیسم یا با ناتوانی های شناختی در رفتارهای خود تحریکی درگیر می شوند مثل جنباندن و چرخیدن و ضربه به دست در پاسخ به تقاضاهای پردازش حسی در اوتیسم این مهم است که تشخیص دهیم که رفتارهای خود تحریکی به طور مستمر انجام می شود در حقیقت همه رفتارهای خود تحریکی ما از یک زمان تا زمان دیگر به عنوان مکانیسم آرامش بخش است شما ممکن است وقتی که نیاز دارید هوشیار باشید، آدامس بجوید یا قهوه بنوشید یا با تکان دادن پاهای تان یا کشیدن موهایتان و پاک کردن گوشتان و یا درگیر شدن در هر چیزی که به شما کمک بکند تا احساس و عملکرد بهتری را داشته باشید.
ما می‌دانیم که این تحریکات به اندازه کافی برای کمک به ما مفید هستند و از نظر اجتماعی نیز مورد پذیرش واقع شده اند. میزان دقیق رفتار های خروجی بایستی مورد قبول جامعه واقع شود. کودکی مشکل حسی قابل توجهی دارد ممکن است با خود تحریکی های ناهنجار در کشمکش باشد که موجب آشفته شدن دیگران میشود. این رفتارها منجر به این مواردی می شود:
بازتوانی یک سیستم عصبی غیر فعال در فرد، در هنگام بی حوصلگی و حین پایین بودن میزان تحریک
خودتنظیمی در برابر یک سیستم عصبی مقاومت ناپذیر.
انسداد داده های حسی در اوتیسم
احساس بهتر به دلیل رفتارهای خود آزاری و خود تحریکی با هم و رها شدن دوپامین و مواد شیمیایی درون بدن.
اختلال حسی در اوتیسم- یکپارچگی حسی در اوتیسم-مرکز درمان یکپارچگی حسی در اوتیسم دکتر صابر
لئو کانر، مراقبت های نوین از کودکان دارای اوتیسم در مقاله ۱۹۴۳ اش بر اختلالات حسی کودکان دارای اوتیسم تاکید کرده بود : ( از صداهای بلند و اشیاء متحرک وحشت می کنند، تاب، آسانسور، جارو برقی، آب جاری، شعله گاز و همزن برقی و حتی صدای باد می تواند باعث وحشت آنها شود.) مطالعات بعدی ادعای کائر را تایید کرد.
امروزه نیز اظهارات متعددی از افراد بزرگسال دارای اوتیسم وجود دارد که ابراز می دارند در کودکی چگونه از تند حسی رنح می بردند. (برای مثال لباس های زیر همچون فرو رفتن میخ در پوست ایجاد می کند.) یا اینکه چگونه تشنه برخی از محرکات حسی بوده اند. (مثلا برای تجربه فشار بیشتر در گوشه ها قرار گرفتن یا به جاهای تنگ رفتن، میل به کشتی گرفتن برای مچاله شدن، لیسیدن و بوییدن چیزهای غیر خوراکی یا حتی رفتارهای خود زنی مثل کندن پوست یا کوبیدت سر.)
اینکه چرا افراد دارای اوتیسم در پردازش حسی دچار چنین نقایصی می شوند مشخص نیست. با این همه، تا نسخه چهارم دی اس ام علائم حسی نقشی در تشخیص رسمی اوتیسم ایفا نمی‌کرد. هرچند در نسخه چهارم به این علائم اشاره می شود اما جز معیارهای تشخیصی محسوب نمی‌شد و در تست ADOS پرکاربرد ترین ابزار تشخیص مورد استفاده مطالعات حوزه اوتیسم اشاره ای به مشکلات حسب نشده است، اما در نسخه پنجم دی اس ام مشکلات حسی به عنوان یک معیار تشخیصی در اختلال طیف اوتیسم مطرح شد. اما چرا؟
شاید به این دلیل که مسائل حسی مختص به اختلال طیف اوتیسم نمی‌باشد. همه کودکانی که دارای بیش حسی یا کند حسی می‌باشند در قلمرو اوتیسم جا نمی گیرند. اما این نکته درباره همه علائم اوتیسمصدق میکند.
برای مثال رفتارهای تکراری هم منحصر به اوتیسم نمی باشد ولی جز معیار های تشخیص اوتیسم محسوب می شود. برای جذب معیارهای تشخیص اوتیسم می شود.
به نظر می‌رسد این امر ناشی از آن است که روان پزشکان و روان شناسان که دی اس ام را به نگارش در می آورند بیشتر به مطالعه کارکرد های ذهنی علاقه مندند تا به عملکردهای سطح پایینی مثل پردازش حسی! اما با کشف سیستم آینه ای که آگاهی حسی را به کارکردهای عالیه ذهن مثل تئوری ذهن پیوند می زند، شواهد لازم برای قرار گرفتن مشکلات حسی در زمره معیارهای تشخیص اوتیسم قرار گرفت.
مشکلات حسی : در جستجو جایگاهی در مغز
در سال ۱۹۷۲ کاردرمانی به نام جین آیرس اصطلاح یکپارچگی حسی را مطرح کرد. وی معتقد بود که پایین ترین بخش مغز تحت عنوان ساقه مغز که به نخاع متصل می شود. همه ورودی های حسی نواحی مختلف بدن را پیش از عبور و رسیدن به قشر مغز یکپارچه (ادغام) می کند.
بر اساس نظر آیرس فرایند یکپارچگی حسی در ساقه مغز نهایتاً منجر به ادراک یا سایر انواع آمیزش داده های حسی می شود و بشر را قادر می سازد به طور موثر با محیطش تعامل کند. آیرس معتقد بود که ورودی های حسی و فعالیت های حرکتی دوران نوزادی تجربه معناداری برای کودک می سازد.
کودک یاد می گیرد که بدنش را در فضا حرکت دهد یاد می گیرد که اشیا وجود دارند حتی اگر دیده نشوند. یاد می گیرد که چگونه دو چیز را با هم ترکیب کند و غیره به نظر وی این تجارب به هوش حسی – حرکتی بدل میشود که پیش نیاز هوش بازتابی است.
هوش بازتابی به معنی کارکردهای شناختی سطح بالا است. آیرس مشاهده کرد که بسیاری از کودکان دارای کم توانی ذهنی یا جسمی، واکنش های غیرعادی به ورودی‌های حسی نشان می دهند.
وی نوشت که وقتی رشد مغز از مسیر عادی اش منحرف می شود، حس لامسه مستعد آن است که به جای متمایز شدن بیشتر منتشر شود. لذا بسیاری از این کودکان در مواجهه با برخی محرک های لمسی آماده بروز واکنش های نزاع و گریز می باشند.
آیرس معتقد بود که این پاسخ های ناهنجار نشانگر اختلال در یکپارچگی حسی است و این اختلال ناشی از یک ناهنجاری در ساقه مغز می باشد. به نظر وی یکپارچگی حسی معیوب در ساقه مغز علت پاسخ های ناهنجار کودکان کم توان به محرک‌های حسی است.
آیرس و پیروانش به بروز اختلالات تنظیمی و رفتاری مثل بی نظمی در خواب، خوراک و دفع به عنوان بخشی از ویژگی‌های اختلال در یکپارچگی حسی تاکید داشتند. بنابراین آیرس برای اصلاح این اختلال مفروض در ساقه مغز درمانی به نامیکپارچگی حسی پیشنهاد داد.
وی مدعی بود که روش یکپارچگی حسی نه تنها در عملکردهای ساقه مغز مثل پردازش حسی موثر است، بلکه بر کاربرد های عالیه قشر مغز مثل توجه و یادگیری نیز موثر است. آیرس علاقه‌مند بود که روش یکپارچگی حسی را برای کودکان دارای اختلال یادگیری از منظر وی ناشی از اختلال در یکپارچگی حسی است به کار گیرد. آیرس نوشت :
(روش یکپارچگی حسی برخلاف سایر روش ها سعی نمی کند مهارت های خاصی چون تطابق محرک‌های بینایی، به خاطر سپردن توالی صداها، تمیزصداها از هم، وصل کردن نقاط با خط به هم یا دیگر مواد مدرسه ای را آموزش بدهد.
بلکه در تلاش است تا توان مغز برای اینکه چگونه اینها را یاد بگیرد افزایش دهد اگر ظرفیت مغز در دریافت، حافظه برنامه ریزی حرکتی افزایش یابد، این توانمندی را به یادگیری همه موضوعات و مباحث مدرسه‌ای اختصاص خواهد داد.
هدف روش یکپارچگی حسی اصطلاح موانعی است که عملکرد های نورولوژیک برای یادگیری ایجاد میکند نه حمله به علائم آن بد عملکردی!)
آیرس اصطلاح رژیم حسی را به عنوان بخشی از یکپارچگی حسی نیز مطرح نمود. سطحی از تحریک حسی که مناسب کودکی خاص می باشد. وی معتقد بود که هدف درمان، یافتن سطحی از ورودی‌های حسی از هر حس است که برای کودک مورد نظر مناسب باشد.
اگر کودک دارای بیش حسی است یعنی واکنش او به ورود های حسی بیش از حد می باشد، هدف فراهم کردن تحریکات نرم و آرام می باشد، تاب دادن و موسیقی های آرام بخش و موارد مشابه. اگر کودک کند حس است یعنی واکنش به ورودی های حسی کمتر از حد می باشد، باید برای کودک فعالیت هایی تدارک دید که منجر به تحریک حسی کودک شود مثل پریدن، چلاندن، برس کشیدن به حرکات نوسانی، از جلیقه های وزنه دار نیز برایتحریک حسی لمسی می توان استفاده نمود، خمیربازی، رنگ انگشتی، میزشن و مواردی از این دست نیز مفید می باشد.
درمانگر از والدین می خواهد که همین فعالیت ها را در منزل و مدرسه برای کودک پیگیری نماید. مساعد سازی محیطی نیز برای کودکان دارای بیش حسی مفید می‌باشد کارهای از قبیل استفاده از هدفون یا گوشی برای حذف سر و صداهای محیطی، اجتناب از لباس های زبر، کندن برچسب های لباس، تعویض لامپ های فلورسنت نیز مرسوم می باشد.
کاردرمان ها معتقدند بسیاری از علائم اوتیسم برخاسته ازاختلال پردازش حسی در ساقه مغز می باشد و در صورت ترمیم پردازش حسی پیشرفت های قابل توجهی در سایر ابعاد اوتیسم مشاهده خواهد شد. اما در واقعیت شواهد کمی وجود دارد که ثابت کند پردازش حسی در سطح ساقه مغز کودکان دارای اوتیسم معیوب می باشد.
به علاوه هیچ شاهدی نیز دال بر اینکه آسیب در پردازش حسی منجر به اوتیسم بشود وجود ندارد. از سویی نمی‌توان هیچ مکانیزم نورولوژیک خاصی یا جایگاه آناتومیکی در ساقه مغز را به یکپارچگی حسی منسوب کرد. هنوز پس از ۴ دهه مفهوم یکپارچگی حسی ثابت نشده باقی مانده است و جایگاه آن در مغز (اگر وجود داشته باشد) شناسایی نشده است.
یوتا فریث واضع تئوری نقص در جامعیت مرکزی در اوتیسم معتقد است که واکنش های معیوب به داده های حسی بیشتر ناشی از ناهنجاری هایی در قشر مغز است تا ساقه مغز شواهدی از مطالعات EEG وMRI در حمایت از هر دو نظر وجود دارد.
البته سیستم نورون های آینه ای، تالاموس و مخچه نیز می‌توانند در این فرآیند دخیل باشند. اما آنچه مهم است این است که آیا با وجود این نقص نظری در مورد یکپارچگی حسی آیا این روش واقعاً کار میکند یا نه؟ هیچ شکی در مورد اینکه واکنش کودک دارای اوتیسم به محرک‌های حسی ناهنجار است، وجود ندارد.
در مورد اینکه تعامل برخی از کودکان دارای اوتیسم طی استفاده از برنامه یکپارچگی حسی افزایش می یابد نیز تردید کمی وجود دارد. به نظر می‌رسد یکپارچگی حسی باعث افزایش کیفیت زندگی کودکان دارای اوتیسم و والدین شان شده است و همین دلیل برای استفاده از آن به عنوان یک روش درمان کافی است.
اما علیرغم چهار دهه استفاده از آن هیچ مطالعه ای وجود ندارد که نشان دهد روش درمان یکپارچگی حسی باعث تغییرات بلند مدت مورد ادعای آیرس میشود.
مرکز کاردرمانی حسی اوتیسم و کاردرمانی یکپارچگی حسی
درمان طلایی استاندارد برای مشکلات پردازش حسیSID همواره کاردرمانی حسی اوتیسم از طرف یک درمانگر آموزش دیده با تجربه ی گسترده در تئوری و تمرینات یکپارچگی حسی بوده است. بعضی از کاردرمانگران در کنار روانپزشکان، روانشناسان فیزیولوژیست ها، مددکاران اجتماعی و سایر متخصصین بالینی سلامت کار میکنند در حالی که بسیاری دیگر در مدارس، بیمارستان ها و سایر محیط ها مشغول به فعالیت هستند. کار درمانگران و متخصصین سلامت روان در درمان کودک با در نظر گرفتن طیف کاملی از نیازهای عاطفی و فیزیکی همکاری کاملی را با هم به وجود آورده اند. کاردرمانی پردازش حسی، عصبی عضلانی، حرکتی، روانی اجتماعی و سایر مهارتهای تکاملی را بنا می کند تا کودک را قادر سازد که جهان اطرافش را بهتر کشف کند. در حالی که سایر متخصصین بالینی آگاهی خود توانایی کنار آمدن و توانایی دفاع کردن از خود از یک راه مثبت جامعه پسند را در کودک پرورش میدهند. این مسئله ممکن است این طور نشان دهد که کاردرمانی بیشتر از رویکرد پایین به بالا استفاده میکند و سایر متخصصین بالینی بیشتر از رویکرد بالا به پایین بهره می‌برند و به عبارتی دیگر کاردرمانی مسیرهای عصبی بین مغز و بدن را درست می کند که نتیجه آن تغییر در چگونگی احساسات و تفکر مراجعه است. در حالی که سایر متخصصین سلامت مهارت های روانی اجتماعی و عاطفی را اصلاح می کنند که نتیجه آن تغییر در چگونگی احساسات و تفکر مراجعه است. هدف نهایی یکی است اینکه مراجع به کفایت، اعتماد به نفس و بهره وری برسد و تا جایی که امکان دارد در زندگی روزمره مستقل شود.
کاردرمانی چیست ؟
کاردرمانی یک حرفه ی تخصصی سلامت است که از فعالیت های هدفمند و عملکردی برای کمک به مردم جهت تعامل بهینه در کارهای معنی دار هر روز مره که شامل مراقبت از بدن، بازی کردن، حضور در اجتماع و مدرسه و رفتن به محل کار است. کاردرمانگران در مدارس، بیمارستان ها، کلینیک های سرپایی، کلینیک های شخصی، نهادهای اجتماعی و سایر محیط ها فعالیت میکنند. کاردرمانگران با آموزش در حیطه های همچون روانشناسی، روانپزشکی، آناتومی و فیزیولوژی، نورولوژی و ارتوپدی برای تمام رده های سنی با مشکلات عاطفی، تکاملی، فیزیکی و اجتماعی، تکامل را تسهیل می کنند، استقلال را افزایش می دهند مانع ناتوانی می شوند و آن را به حداقل می رسانند فیزیوتراپیست ها تمرکز ویژه‌ای روی، مشکلات عصبی عضلانی و ارتوپدی دارند.
کاردرمانگران علاوه بر ارزیابی و درمان چالش های پردازش حسی SIDکودکان ممکن است حیطه های زیر را در نظر بگیرند :
مهارت های حرکتی ظریف مثل گرفتن و رها کردن، بستن دکمه ها و برندهای کفش و استفاده از وسایلی مثل مدادرنگی و قیچی ها
مهارت های حرکتی درشت مثل بالا رفتن از پله ها و استفاده از تجهیزات زمین بازی
مهارت های برنامه ریزی حرکتی به منظور تعامل در الگوهای حرکتی ناآشنا
مهارتهای خودیاری مثل غذا خوردن مستقل، نظافت و فعالیتهای بهداشتی
هماهنگی چشم و دست پرتاب کردن و گرفتن توپ و رسم اشکال
مهارت های ادراک بینایی
مهارت های حرکتی نوشتاری از پایه مثل تشکیل حروف تا نکته برداری سر کلاس
مهارت های اجتماعی و بازی کردن
نیازهای تکنولوژی کمکی مثل مدادگیرها، تخته های شیبدار، روش های دسترسی به کامپیوتر و وسایل ارتباطی، استفاده از ویلچر و وسایل تطابقی مثل گیرنده ها، و وسایل کمکی لباس پوشیدن برای مراجعین با ناتوانی های فیزیکی
با این حیطه ی فعالیتی وسیع عجیب نیست که هر کاردرمانگری دانش و تجربه ی عمیق در حیطه ی پردازش حسی را نداشته باشد. بعضی روی توانبخشی ارتوپدی، حرکات ظریف و مهارت های حرکتی نوشتاری تمرکز میکنند و به همین ترتیب بعضی دیگر…..
هنگام کمک کردن به کودکان و نوجوانان با مشکلات حسی(SID- SPD) مطمئن باشید که با یک درمانگر که از چهارچوب مرجع یکپارچگی حسی استفاده کرده و آموزش و تجربه لازم در ارزیابی و مداخلات پردازش حسی کودکان را دارد همکاری لازم را انجام دهید.
مرکز ارزیابی و درمان اختلال یکپارچگی حسی در اوتیسم
نقطه ی شروع ارزیابی اولیه در قالب تست های عملکردی، مشاهدات بالینی، و مصاحبه با والدین است. علاوه بر ارزیابی پاسخ‌دهی هر سیستم حسی و توانایی‌های یکپارچگی چند حسی، کاردرمانگر عواملی را مثل دامنه حرکتی، تون عضلانی، قدرت، ثبات وضعیتی، الگوهای حرکتی، هماهنگی چشم و دست و مهارتهای برنامه ریزی حرکتی را ارزیابی خواهد کرد. ارزیابی جامع کاردرمانی همچنین مهارتهای حرکتی ظریف، دست خط ادراکی دیداری، مهارت های خود مراقبتی و بیشتر را ارزیابی خواهد کرد. در حالت ایده آل کاردرمانی همچین رفتار کودک را خارج از عرصه ارزیابی برای دیدن چگونگی عملکرد در خانه، مدرسه و جامعه مشاهده می کند. اگرچه کاردرمانی برای نیازهای هر فرد خاصی تعیین شده است فرض اساسی همیشه این است که سیستم عصبی برای کارایی موثرتر می تواند سازماندهی دوباره شود. با تکیه بر شکل پذیری عصبی اصول اساسی علم اعصاب به طور یکسان کاردرمانی، فیزیوتراپی و حتی روان درمانی اعمال میشود. بنابراین درمان یکپارچگی حسی یک طراحی هوشمندانه و تحریکات مکرر درجه بندی شده برای سیستم های چند حسی متناسب با سطح تحمل و مهارت کودک فراهم می کند. به عبارتی دیگر کاردرمانی حسی در اوتیسم مبنی بر یکپارچگی حسی یک انقلاب است. کاردرمانی مبنی بر یکپارچگی حسی معمولا در یک محیط طراحی شده مخصوص فراهم می شود که گاهی اوقات اتاق حسی هم نامیده میشود که دارای وسایلی مثل تاب ها، نردبان ها، تونل ه،ا تخته چرخ دار، تخته پرش و استخرهای توپ می باشد. در اتاق حسی کودک با یک کاردرمانگر فعالیت میکند که این درمانگر محیط را هدفمندانه به گونه ای طراحی کرده است که چالش و کشف کردن کودک را ارتقا دهد و موانع برای رسیدن به موفقیت را به حداقل برساند. کودک و کاردرمانگر در ایده ها و انتخاب فعالیت ها با هم همکاری می کنند و کودک به صورت فعال در فعالیت هایی درگیر می شود که برای فراهم کردن تعامل کامل تنظیم شده‌اند. در درمان ممکن است شما کودکتان را ببینید که داخل فضای تاب هایی که از سقف آویزان است بچرخد و حرکت کند. ممکن است بالا رفتن و یا پایین آمدن او را از موانع زیادی ببینید. از نردبان های طنابی بالا برود و داخل تونل ها حرکت کند. او ممکن است خودش را روی تخته چرخ دار قرار بدهد و به شما فشار بدهد خودش را محکم به طناب مرتفع نگه دارد یا از یک سکو به روی تشک یا داخل استخر توپ بپرد.
درمان با یک کودک دیگر ممکن است کاملاً متفاوت به نظر برسد حداقل در شروع درمان شما ممکن است او را ببینید که با درمانگر در یک اتاق کم نور نشسته است، لباس فشاری پوشیده است با پتوهای سنگین پوشیده شده است و به فع
الیت توجه میکند. شما ممکن است او را در حال تاب خوردن آرام روی تاب ببینید در حالی که درمانگر او را به طرفین تاب می دهد، یا به آرامی همراه با زمزمه موزون درمانگر روی یک سطح نرم غلت بزند. او ممکن است به آرامی در یک گوشه تاریک نشسته باشد از طریق یک شلنگ آب حباب درست کند درمان یکپارچگی حسی می تواند از یک کودک به کودک دیگر خیلی متفاوت به نظر برسد آن گونه که این درمان برای هر کودک با نیازهای ویژه خاص اختصاص یافته است.
تمام درمان های کاردرمانی در اتاق حسی رخ نمی‌دهد. مداخلات منزل محور در فضای آشنا برای کودک با استفاده از اسباب بازی های خودش، صندلی ها، پله ها و هرگونه وسایلی که برای کودک به کودک نیاز باشد اکتشافات حسی، یادگیری و یکپارچگی حسی را ارتقا میدهد. در منزل والدین ممکن است کودک را در حالت نشسته روی تاب بالشتکی که سقف آویزان است، پریدن روی تخته پرش کوچک در حالی که حروف فومی را شناسایی می کند، گوش دادن به یک موسیقی خاص از طریق هدفون هنگامی که روی تخته تعادل ایستاده است یا در حال بازی با پاهای عریان در یک انبار پر از حبوبات و برنج خشک، مشاهده کننده شما ممکن است کودک را ببینید که روی یک میز که با پودر شکلات پوشیده شده است نقاشی می کشد درحالی که به آرامی روی توپ درمانی جست و خیز می کند. می توان به والدین مراقبین نشان داد که چگونه به کودک کمک میکنند تا بر موانع حسی که باعث مشکل شده‌اند غلبه کند، به عنوان مثال چگونه حساسیت زدایی لامسه را قبل از فشار و عمقی هنگام شستن موها ی کودک فراهم کنند، چگونه اتاق کار کودک را از نظر حسی برای نشستن و نور جهت انجام تکالیف تنظیم کنند و چگونه برای یک نوجوان از اینکه سر میز شام بنشیند تحریک وستیبولار را که نیازهای لازم برای حرکت را برآورده میکند فراهم کنند. کاردرمانگر می‌تواند والدین، پرستاران کودک، معلمین، و سایر افراد بالینی را آموزش دقیق بدهد که مداخلات حسی را اجرا کنند مثل پروتکل لمس عمقی با فشار عمیق (بیشتر به عنوان برس زدن شناخته می شود.) برنامه های درمانی صدا محور، و سایر توصیه های درمانی تمرین ها و فعالیت ها، در منزل، محل های اقامتی، مدرسه یا سایر محیط ها کاردرمانگر باید محیط را ارزیابی کند و به خانواده و سایر مراقبین کمک کند تا اگر لازم باشد آن را تغییر بدهند. برای مثال کودکی که مشکلات خواب دارند ممکن است از افزایش تاریکی اتاق، پرده های عایق صدا و…. سود ببرد. کاردرمانگر ممکن است کمک کند به مراقبین تا تشخیص دهند که مراجع از نظر بینایی حساس است و ممکن است اگر به کارهای بهداشتی و اصلاح صورت تمایل ندارد به این دلیل است که نور فلورسنت حمام اجتناب میکند و ممکن است توصیه کنند که نور محیط عوض شود منبع نور متفاوت دیگری اضافه می شود و یا اینکه این فعالیت ها را در یک اتاق دیگر و با سایر اعضا انجام دهد. کاردرمانگر باید به خانواده کمک کند تا روش‌های حسی را به زندگی روزمره وارد کنند مانند : هل دادن روروک کودک توسط کودک بزرگتر برای تحریک حسی عمقی، نشستن روی صندلی تک پایه یا نیمکت کم ارتفاع به جای تکیه دادم به صندلی هنگامی که تلویزیون نگاه می کند، پریدن روی تخته پرش کوچک به مدت ۵ دقیقه قبل از کار روی میز یا استفاده از بالش های بادی عاج دار مسطح برای حرکت در حالی که نشسته است. کاردرمانگری که کودک را در محیط منزل درمان می کند احتمالاً رویکردهای تمایلی و توانبخشی را به خوبی ترکیب خواهد کرد مثل کمک به مراجعین در فعالیت‌هایی همچون مراقبت از پوست و بدن، بستن بند های کفش، حل کردن پازل و مازها، دست خط و کار با صفحه کلید و فراهم کردن میان وعده ی ساده برای کودکان بزرگتر.
تحقیقات در زمینه اختلال پردازش حسی چه چیزی را نشان می دهند؟
اختلال پردازش حسی در اوتیسم می تواند سبب آشفتگی و به طور کلی برای افرادی که تجربه ناخوشایند دارند دردناک باشد. آنها در تلاش هستند تا به کودکان خود کمک کنند. همه و یا اغلب پدر و مادر ها یا معلم ها اگر تلاششان را بیشتر کنند کنترل بیشتری روی رفتار کودکشان به دست خواهند آورد و بسیاری از مشکلات از قبیل تنبلی، افسردگی، عصبانیت و نقایص شناختی را به خوبی مدیریت میکنند.
درمان طلایی استاندارد برای اختلال پردازش حسی اوتیسم همواره کاردرمانی حسی در کودکان اوتیسم از طرف یک درمانگر آموزش دیده با تجربه گسترده در تئوری و تمرینات یکپارچگی حسی اوتیسم بوده است. بعضی از کاردرمان حسی در اوتیسم در کنار روانپزشکان، روانشناسان، فیزیولوژیست ها، مددکاران اجتماعی و سایر متخصصین بالینی سلامت کار میکنند در حالی که بسیاری دیگر از کاردرمانی حسی اوتیسم در مدارس، بیمارستان‌ها و سایر محیط ها مشغول فعالیت هستند.
کاردرمانگران و متخصصین سلامت روان در درمان کودک با در نظر گرفتن طیف کاملی از نیازهای عاطفی و فیزیکی همکاری کاملی را با هم به وجود آورده‌اند. کاردرمانی پردازش حسی، عصبی عضلانی، حرکتی، روانی اجتماعی و سایر مهارت های تکاملی را بنا می کند تا کودک دچار اختلال یکپارچگی حسی را قادر سازد که جهان اطرافش را بهتر کشف کند. در حالی که سایر متخصصین بالینی آگاهی خود، توانایی کنار آمدن، و توانایی دفاع کردن از خود از یک راه مثبت و جامعه پسند را در کودک پرورش میدهند. این مسئله ممکن است اینطور نشان دهد که کاردرمانی بیشتر از رویکرد پایین به بالا استفاده میکند و سایر متخصصین بالینی بیشتر از رویکرد بالا به پایین بهره می برند.
به عبارت دیگر کاردرمانی حسی اوتیسم مسیرهای عصبی بین مغز و بدن را درست میکند که نتیجه آن تغییر در چگونگی احساسات و تفکر مراجع است. در حالی که سایر متخصصین سلامت مهارتهای روانی اجتماعی و عاطفی را اصلاح می کنند که نتیجه آن تغییر در چگونگی احساسات و تفکر مراجع است. هدف نهایی یکی است: این که مراجعه به کفایت، اعتماد به نفس و بهره وری برسد و تا جایی که امکان دارد در زندگی روزمره مستقل شود.
کودکان با مشکلات پردازش حسی ( SID – SPD ) نیازمند توانبخشی حسی مداوم توسط بهترین کاردرمان حسی می باشند تا بتوان تعدیل حسی و یکپارچگی حسی را در آنان ایجاد کرد. ماساژ درمانی، آب درمانی، ماساژ درمانی، کاردرمانی در یکپارچگی حسی، سنسوری روم، اتاق تحریکات حسی و اتاق تاریک از خدمات مورد نیاز این کودکان می باشد.
اختلال پردازش حسی در بزرگسالان
اختلال پردازش حسی اختلالی است که در آن فرد به طور معمول به صدا ها، بو ها، بافت ها و دیگر محرک ها پاسخ نمی دهد. این افراد احتمال دارد به حدی به موسیقی متن فیلمی حساس شوند که نتوانند در یک تئاتر بنشینند، یا آن قدر به محرک ها بی حس باشند که تمام سعی خود را بکنند تا آن را جستجو کنند. اختلال پردازش حسی عموما در کودکان شایع تر است با این حال بزرگسالان را می تواند تحت تاثیر نیز قرار دهد. اگر اختلال پردازش حسی در دوران کودکی درمان نشود، نشانه های آن همراه با فرد در بزرگسالی باقی می ماند؛ با این تفاوت که این افراد طی سال ها یاد گرفته اند که در شرایط متفاوت خود را کنترل کنند یا بزرگسالان روش هایی را برای مقابله با اختلال پردازش حسی به وجود آورده اند که به آن ها اجازه می دهد این اختلال را از دیگران مخفی نگه دارند. این افراد به جنس پارچه لباس و یا برخی اجزا لباس همچون برچسب، زیب، درز لباس و … حساس می شوند. از دست دادن، روبوسی با افراد و در آغوش گرفته شدن توسط دیگران خودداری می کنند. ذائقه چشایی این افراد یا به صورت افراطی می باشد و یا این که به شدت بی مزه می باشد. اضطراب و نگرانی های زیاد زمان راه رفتن روی پله برقی یا زمان استفاده از آسانسور آن ها را با چالش های رو به رو می کند. با به وجود آمدن تغییرات جدید در محیط مخالفت می کنند و تغییرات آن ها را عصبانی می کند. هنگام انجام فعالیت های چند مرحله ای دچار استرس یا عصبانیت می شوند و مرحله ی بعد را فراموش می کنند. مشکل در یاد گرفتن وظایف جدید دارند، خیلی اوقات بی نظم هستند، شخصیت بیش از اندازه حساس آن ها احتمال دارد سبب شود که از خوردن غذا پرهیز کنند، به وسواس دچار شوند یا از خواب هم خودداری کنند، سر و صدای زیاد نیز احتمال دارد برای بزرگسالان کافی باشد تا استرس خود را افزایش دهند.
بهترین روش درمان اختلال پردازش حسی یا اختلال یکپارچگی حسی، کاردرمانی حسی یا استفاده از رژیم حسی می باشد. درمان اولیه اختلال پردازش حسی بر در نظر گرفتن اطلاعات ورودی از 3 حس عمقی، لامسه و وستیبولار به منظور ارتقا سیستم عصبی در پردازش آن ها متمرکز می باشد. درمان با روش یکپارچگی حسی عموما به صورت انفرادی است، چرا که درمانگر باید فعالیت های درمانی را با توجه به علایق و نیازهای کودک طراحی کند. خدمات کاردرمانی همچنان به عنوان درمان بهینه برای بزرگسالان در نظر گرفته می شود و می توان از آن ها برای کمک به عزیزان مبتلا به این اختلال در پردازش بهتر اطلاعات حسی استفاده کرد.
اختلال حسی لامسه
حس لامسه یکی از حواس پنجگانه اصلی ما می باشد که به وسیله پوست و سیستم عصبی وابسته به آن دریافت می شود و به ما امکان برقراری ارتباط با محیط اطراف و احساس اشیا و تماس با آن ها را می دهد. حس لامسه نقش موثر و مهمی در زندگی روزانه انسان ها دارد. این حس به انسان ها این امکان را می دهد تا در ارتباط با محیط اطراف خود عمل کنند و عکس العمل های درستی نسبت به تغییرات دما، فشار و درد نشان دهند. علاوه بر موارد گفته شده، حس لامسه در برقراری ارتباط یک انسان با انسان دیگر نیز نقش بسیار مهمی ایفا می کند. اختلال حس لامسه نوعی وضعیت غیر عادی است که در آن فرد با مشکلات در پردازش و درک حس لامسه مواجه می شود. این اختلال می تواند تأثیراتی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد، چرا که حس لامسه در خیلی از فعالیت های روزانه ما نقش های مهمی ایفا می کند. در این اختلال فرد احتمال دارد حس لمس را به صورت غیر معمولی تجربه کند، مثل احساس فشار زیاد یا بی حسی یا حتی فرد احتمال دارد دچار مشکلاتی در تشخیص دما ها باشد، مثلا مشکل در تشخیص شدت یا تغییرات حرارتی و یا افراد احتمال دارد لمس های عادی را به صورت دردناک تجربه کنند، به گونه ای که یک لمس سبک نیز می تواند برای آن ها دردناک باشد. از آن جایی که اختلال حس لامسه می تواند تأثیراتی جدی بر زندگی روزانه فرد داشته باشد، شناخت و تشخیص درست این اختلال از اهمیت بالایی برخوردار است. درمان اختلال حس لامسه متناسب با نیاز های هر فرد انجام می شود. درمان اختلال حس لامسه به طور معمول ترکیبی از روش های روانشناختی و درمان های شناختی – رفتاری است. روش های درمانی اختلال حس لامسه می توانند به فرد کمک کنند تا در درک و تفسیر حس لامسه بهبودی پیدا کنند.
اختلال پردازش بینایی
اختلال پردازش بینایی هیچ ارتباطی به نابینایی یا اختلالات و بیماری های چشم ندارد، بلکه نوعی اختلال عصبی مغزی می باشد که به پردازش چیزهایی مرتبط است که چشم ها می بینند اما مغز قادر به تشخیص صحیح آن ها نمی باشد. عموم مردم فکر می کنند این اختلال به بیماری های چشم مرتبط است، در صورتی که این باور غلط است. فقط مغز افراد مبتلا به اختلال پردازش بینایی قادر به پردازش و تشخیص صحیح از چیزهایی که چشم آن ها می بیند، نمی باشد. اختلال پردازش بینایی می تواند اثرات قابل توجهی بر توانایی فرد در درک و تفسیر اطلاعات دیداری داشته باشد. مثلا فرد مبتلا به این اختلال حروف و اعداد را می بیند اما قادر به تشخیص صحیح نوع حروف یا اعداد نمی باشد و یا اعداد را وارونه تشخیص می دهد و این فراد گاهی اوقات قادر به کپی کردن چیز هایی که چشم می بیند، نیستند. کودکانی که به پردازش بینایی مبتلا هستند در انجام کارهای آسان با مشکل رو به رو می شوند و در بعضی از مسائل،عملکرد صحیحی ندارند. این افراد در به یاد آوردن مفاهیم با مشکل مواجه می شوند، در فعالیت های بدنی از جمله حرکات ورزشی با مشکل رو به رو می شوند، عموما احساس نا امنی در فضا های اجتماعی دارند و… .
اختلال پردازش بینایی یکی از موارد مهم تشخیص اختلال اوتیسم است. افراد مبتلا به این اختلال احتمال دارد با چالش هایی در شناخت الگو ها، تفاوت ها، رنگ ها و اشیا مواجه شوند، حتی ممکن است در تشخیص اجسام و حتی چهره ها مشکل داشته باشند. یا به عنوان مثال احتمال دارد نتوانند تشخیص دهند که یک جسم چه رنگی دارد یا تفاوت های رنگی را به طور صحیح درک نکنند. مثلا نتوانند تمایز دهند که یک چیز به چه نوعی تعلق دارد یا برای چه منظوری استفاده می شود.
برای درمان اختلال پردازش بینایی آموزش توانایی هایی که به فرد مبتلا کمک می کند تا مهارت های بینایی خود را بهبود دهد، حائز اهمیت است. یا مثلا استفاده از وسایل مجازی و کامپیوتر می تواند به فرد مبتلا کمک کند تا تمرکز بهتری بر اطلاعات بصری داشته باشد و توانایی های خود را تقویت کند. هم چنین روش های تحریک حسی می توانند برای کنترل اختلال پردازش بینایی موثر باشند. یا به عنوان مثال فراهم کردن یک محیط مناسب برای افراد مبتلا بسیار مناسب است چرا که محیطی که نور متعادل، اشیاء کمتر و الگو های ساده ای دارد، به فرد کمک می کند تا تمرکز بهتری روی اطلاعات داشته باشد.
مرکز کاردرمانی درشرق تهران – بهترین کلینیک توانبخشی در تهران-بهترین کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی در تهرانپارس-کاردرمانی در نیاوران-کلینیک کاردرمانی در پاسداران-کلینیک کاردرمانی در شمال تهران-بهترین کاردرمانی در شرق تهران-بهترین مرکز کاردرمانی در پونک-بهترین کاردرمانی در فرمانیه- کاردرمانی و گفتاردرمانی در شریعتی–مرکز گفتار درمانی در پاسداران–مرکز گفتار درمانی در تهرانپارس–مرکز گفتاردرمانی در شرق تهران–کلینیک کاردرمانی شرق تهران -کاردرمانی در هنگام- کاردرمانی در رسالت- کاردرمانی در میدان سپاه- مرکز کاردرمانی شرق تهران-کاردرمانی در طالقانی- کاردرمانی در مشیریه- کاردرمانی در مسعودیه-کاردرمانی در نارمک- کاردرمانی در مجیدیه- کاردرمانی در سراج- کاردرمانی شرق تهران -کاردرمانی در فرجام- کاردرمانی در افسریه- کاردرمانی در پاسدار گمنام- کاردرمانی در پیروزی- بهترین مرکز کاردرمانی در شرق تهران -کاردرمانی در باقری-کاردرمانی در سیزده آبان- کاردرمانی در آهنگ- کاردرمانی در پرستار- کاردرمانی در چهارصد دستگاه- کاردرمانی در خیابان کرمان- کاردرمانی شرق تهران -کاردرمانی در وحیدیه- کاردرمانی در شرق تهران -کاردرمانی در سرخه حصار-کاردرمانی در امامت- کاردرمانی در امام حسین- کاردرمانی در سید خندان- بهترین مراکز کاردرمانی شرق تهران –کاردرمانی در دردشت-کاردرمانی در گلبرگ- کاردرمانی در خیابان اشراقی- کاردرمانی در زاهد گیلانی- کاردرمانی در صفا- کاردرمانی در مولوی- کاردرمانی درسبلان-کلینیک توانبخشی شرق تهران -کاردرمانی در هفت حوض- کاردرمانی در سعدی- کاردرمانی در خیابان تختی- کاردرمانی در سهره وردی- کاردرمانی در بهشتی-کاردرمانی در فردوسی- کاردرمانی در بهارستان- کاردرمانی در مطهری- کاردرمانی در مفتح- کاردرمانی خوب در شرق تهران – کاردرمانی در دروازه شمیران- کاردرمانی در تختی- کاردرمانی در کریمخان- کاردرمانی در هفت تیر- کاردرمانی در هرندی- کاردرمانی در قیام- کاردرمانی در بلوار پروین-کاردرمانی در اتحاد- کاردرمانی در خیابان ایران- کاردرمانی در هفده شهریور- کاردرمانی در نظام آباد -کاردرمانی در شهدا-بهترین مرکز کاردرمانی شرق تهران – کاردرمانی در نیرو هوایی- کاردرمانی در بلوار ابوذر- کاردرمانی در میدان خراسان- کاردرمانی در مدائن- کاردرمانی درفدک- کاردرمانی در شمیران- کاردرمانی در تسلیحات- کاردرمانی در نبرد- کاردرمانی در محلاتی -کاردرمانی در لواسان-کاردرمانی در فشم- کاردرمانی در حکیمیه – بهترین کلینیک توانبخشی در شرق تهران – کاردرمانی در شمیرانات- کاردرمانی در بنی هاشم- کاردرمانی در علم و صنعت-کاردرمانی در قنات کوثر- کاردرمانی در شهرک امید- کاردرمانی در شیان- کاردرمانی در لویزان- کاردرمانی در مهران- کاردرمانی در خاقانی- کاردرمانی در امجدیه- کاردرمانی در ارامنه- کاردرمانی در خیابان دبستان- کاردرمانی در عباس آباد- کاردرمانی در اندیشه- کاردرمانی در خیابان قصر- مرکز توانبخشی شرق تهران -کاردرمانی در کاج- کاردرمانی در نامجو- کاردرمانی در شهید قندی- بهترین مرکز توانبخشی در شرق تهران – کاردرمانی در میدان فرخی یزدی- کاردرمانی در مسجد جامع- کاردرمانی در ساقدوش – مراکز کاردرمانی در شرق تهران -کاردرمانی شرق -کاردرمانی در شهید عراقی-بهترین کاردرمانی شرق تهران-کاردرمانی در هروی- کاردرمانی در قلهک-کاردرمانی در سه راه ضرابخانه-کاردرمانی در استاد حسن بنا-کاردرمانی در میدان نبوت- کاردرمانی در بلوار دلاوران-کاردرمانی در سمنگان-کاردرمانی در شهید ثانی-کاردرمانی در جانبازان شرقی-کاردرمانی در جانبازان غربی- کاردرمانی در مدائن- کاردرمانی در اتوبان رسالت- کاردرمانی در میدان هلال احمر-کاردرمانی در میدان الغدیر- کاردرمانی در نیروی دریایی-کاردرمانی در آیت الله مدنی- کاردرمانی در خیابان گرگان-کاردرمانی در سبلان جنوبی- کاردرمانی در سبلان شمالی- کاردرمانی در گلشن دوست-کاردرمانی در خیابان اردیبهشت-
بهترین مراکز درمان یکپارچگی حسی در شمال تهران
کاردرمانی در پاسداران–کاردرمانی در شرق تهران–کاردرمانی در شمال تهران–کاردرمانی در سعادت آباد–کاردرمانی در تهرانپارس –کاردرمانی در غرب تهران–کاردرمانی در شریعتی–کاردرمانی در شهرک غرب–کاردرمانی در جنت آباد–کاردرمانی در فرمانیه– کاردرمانی در نیاوران– کاردرمانی در شمال تهران– مرکز گفتاردرمانی در شمال تهران–مرکز گفتار درمانی در نیاوران–مرکز گفتاردرمانی در فرمانیه–کاردرمانی در قیطریه- کاردرمانی در منظریه-کاردرمانی در آجودانیه- کاردرمانی در میرداماد- کاردرمانی در میدان محسنی- کاردرمانی در ظفر- کاردرمانی در خیابان نفت-کاردرمانی در اختیاریه- کاردرمانی در کامرانیه- کاردرمانی در خیابان دولت-کاردرمانی در دیباجی- کاردرمانی در اقدسیه- کاردرمانی در کودکان در مینی سیتی- کاردرمانی در نوبنیاد- کاردرمانی در بلوار ارتش- کاردرمانی شمس آباد- کاردرمانی در شمال تهران -کاردرمانی در ازگل-کاردرمانی در قلهک- کاردرمانی در خیابان یاسر- کاردرمانی در جماران- کاردرمانی در تجریش-کاردرمانی در میدان قدس- کاردرمانی در خیابان الهیه- کاردرمانی در فرشته- کاردرمانی در جردن- کاردرمانی در دارآباد- کاردرمانی در سعدآباد-کاردرمانی در جمشیدیه- کاردرمانی در دربند- کاردرمانی در گلابدره- کاردرمانی در امام زاده قاسم- کاردرمانی در چیذر-کاردرمانی در دزاشیب- کاردرمانی در زعفرانیه- کاردرمانی در سوهانک- کاردرمانی در شهرک محلاتی- کاردرمانی در شهرک نفت- کاردرمانی در کاشانک- کاردرمانی در محمودیه- کاردرمانی در خیابان دروس- کاردرمانی در ونک- کاردرمانی در آرژانتین- کاردرمانی در ساعی -کاردرمانی در امیرآباد-کاردرمانی در ایرانشهر- کاردرمانی در بهجت آباد- کاردرمانی در اندرزگو -کاردرمانی در زرگنده- کاردرمانی در باغ فردوس- کاردرمانی در آفریقا- کاردرمانی در خیابان باهنر- کاردرمانی در بلوار کاوه- کاردرمانی در اوین-کاردرمانی در بام تهران-کاردرمانی در پارک وی-کاردرمانی در نمایشگاه-کاردرمانی در فرحزاد-کاردرمانی در امام زاده داوود-کاردرمانی در کوهسار-کاردرمانی در شهرک کلاهدوز-کاردرمانی در خیابان کلاهدوز-کاردرمانی در شهرک شهید چمران-کاردرمانی در صاحبقرانیه- کاردرمانی در گل نبی-کاردرمانی در میدان نیاوران-کاردرمانی در چهار راه پاسداران- کاردرمانی در چالهرز- کاردرمانی در وفامنش-کاردرمانی در پناهی نیا-کاردرمانی در افشاری-کاردرمانی در حقانی- کاردرمانی در خیابان گیلان-کاردرمانی در خیابان یاسر- کاردرمانی در مقدس اردبیلی- کاردرمانی در ولیعصر-کاردرمانی در موحد دانش-کاردرمانی در صادقی قمی- کاردرمانی در خیابان دستگردی- کاردرمانی در رستم آباد- کاردرمانی در نارنجستان-کاردرمانی در نیستان- کاردرمانی در نگارستان-کاردرمانی در بوستان-کاردرمانی در گلستان-کاردرمانی در پورابتهاج-کاردرمانی در دشتستان- کاردرمانی در قبا-کاردرمانی در گاندی -کاردرمانی در نلسون ماندلا -کاردرمانی در خیابان نفت -کاردرمانی در میدان مادر -کاردرمانی در شیخ بهایی- کاردرمانی در ملاصدرا- کاردرمانی در جهان کودک- کاردرمانی در
بهترین مراکز درمان یکپارچگی حسی در غرب تهران-کلینیک کاردرمانی غرب تهران
کلینیک گفتاردرمانی در سعادت آباد–مرکزگفتار درمانی در شهرک غرب–مرکز گفتار درمانی در ستارخان–مرکز گفتاردرمانی در ولنجک–مرکز گفتار درمانی در پونک–مرکز گفتار درمانی در غرب تهران–گفتار درمانی مرزداران–بهترین مرکز گفتاردرمانی اتیسم در تهران-کاردرمانی در باغ فیض- کاردرمانی در شهرک اکباتان- کاردرمانی در شهر زیبا- کاردرمانی در گیشا- کاردرمانی در طرشت- کاردرمانی در حصارک- کاردرمانی در آزادی- کاردرمانی در شاهین شمالی – کاردرمانی در شاهین جنوبی – کاردرمانی در چهار باغ – کاردرمانی در بهنام – کاردرمانی در وحدت اسلامی – کاردرمانی در سازمان آب – کاردرمانی در کن- کاردرمانی در ورداورد- کاردرمانی در آریاشهر- کاردرمانی در صادقیه- کاردرمانی در شهرک آپادانا- کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در اشرفی اصفهانی- کاردرمانی در تهران ویلا- کاردرمانی در برق آلستوم- کاردرمانی در همایونشهر- کاردرمانی در ونک- کاردرمانی در آیت الله کاشانی- کاردرمانی در سازمان برنامه- مرکز کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در عدل- کاردرمانی در شهرک اندیشه- کاردرمانی در شهرک پرواز- کاردرمانی در شهرک کوهسار- کاردرمانی در شهرک نفت- کاردرمانی در شهرک ولفجر- مرکز توانبخشی در غرب تهران- کاردرمانی در بیمه- بهترین کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در کنکوری- کاردرمانی در آرژانتین- کاردرمانی در ساعی- کاردرمانی غرب تهران- کاردرمانی در امیر آباد- کاردرمانی در ایرانشهر- کاردرمانی در یوسف آباد- کاردرمانی در بهجت آباد- کاردرمانی در جمالزاده- کاردرمانی خوب در غرب تهران- کاردرمانی در خیابان شیراز- کاردرمانی در عباس آباد- کاردرمانی در فاطمی- کاردرمانی در قائم مقام- کاردرمانی در سنایی- کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در قزل قلعه – کاردرمانی در بلوار کشاورز غربی- کاردرمانی در بلوار کشاورز شرقی- کاردرمانی در کریمخان- کاردرمانی در هفت تیر – کاردرمانی در گاندی- کاردرمانی در میدان جهاد- بهترین مرکز کاردرمانی در غرب تهران- کاردرمانی در ولیعصر شمالی- کاردرمانی در ولیعصر جنوبی- کاردرمانی در هفت تیر- کاردرمانی در استاد معین – کاردرمانی در خیابان دکتر هوشیار- کاردرمانی در منزل غرب تهران- کاردرمانی در شمشیری- کاردرمانی در دستغیب- کاردرمانی در فتح- کاردرمانی در مهرآباد جنوبی- کاردرمانی در مهر آباد شمالی- کاردرمانی در بریانک- بهترین مراکز کاردرمانی غرب تهران- کاردرمانی در سلسبیل- کاردرمانی در کارون- کاردرمانی در هاشمی- کاردرمانی در خیابان زنجان- کاردرمانی در خیابان آذربایجان- کاردرمانی در خیابان امام خمینی- کاردرمانی در جیحون- کاردرمانی در خوش- کاردرمانی در دامپزشکی- کاردرمانی در رودکی- کاردرمانی در قصرالدشت- کاردرمانی در مالک اشتر- کاردرمانی در نواب -کاردرمانی در کمیل- کاردرمانی در انقلاب – کاردرمانی در شیخ هادی- کاردرمانی در امیریه- کاردرمانی در منیریه- کاردرمانی در اسکندری- کاردرمانی در دخانیات- کاردرمانی در جمهوری- کاردرمانی در میدان حر- کاردرمانی در میدان راه آهن- کاردرمانی در هلال احمر- کاردرمانی در پاستور- کاردرمانی در حسن آباد- کاردرمانی در گمرک- کاردرمانی در وحدت اسلامی- کاردرمانی در کارگر شمالی و کاردرمانی در کارگر جنوبی- کاردرمانی در بهارستان- کاردرمانی در فردوسی- کاردرمانی در پامنار- کاردرمانی در دروازه شمیران- کاردرمانی در امین حضور- کاردرمانی در پانزده خرداد- کاردرمانی در سعدی- کاردرمانی در لاله زار- کاردرمانی در یاخچی آباد- کاردرمانی در جوادیه- کاردرمانی در نازی آباد- کاردرمانی در خزانه- کاردرمانی در شهرک راه آهن- کاردرمانی در شهرک گلستان- کاردرمانی در شهرک فرهنگیان- کاردرمانی در رجایی- کاردرمانی در علی آباد- کاردرمانی در سه راه آذری- کاردرمانی در امام زاده حسن- کاردرمانی در یافت آباد- کاردرمانی در جلیلی- کاردرمانی در زهتابی- کاردرمانی در زمزم- کاردرمانی در گلچین- کاردرمانی در باغ خزانه- کاردرمانی در میدان قزوین- کاردرمانی در میدان بهاران- کاردرمانی در صاحب الزمان- کاردرمانی در تولیدارو- کاردرمانی در شاد آباد- کاردرمانی در ولیعصر- کاردرمانی درخلیج فارس شمالی- کاردرمانی در خلیج فارس جنوبی- کاردرمانی در شهرک ولیعصر- کاردرمانی در شهرک صاحب الزمان- کاردرمانی در خانی آباد- کاردرمانی در اسفندیاری- کاردرمانی در بهمنیار- کاردرمانی در میدان بهمن- کاردرمانی در نعمت آباد- کاردرمانی در اسماعیل آباد- کاردرمانی در دولت خواه- کاردرمانی در شهید کاظمی- کاردرمانی در عبدل آباد- کاردرمانی در دولت آباد- کاردرمانی در جوانمرد- کاردرمانی در 13آبان- کاردرمانی در باشگاه نفت- کاردرمانی در تهرانسر مرکزی- کاردرمانی در شهرک دریا- کاردرمانی در شهرک آزادی- کاردرمانی در شهرک استقلال- کاردرمانی در شهرک دانشگاه- کاردرمانی در شهرک 22 بهمن- کاردرمانی در ویلاشهر- کاردرمانی در شهرک غزالی- کاردرمانی در شهرک شهرداری- کاردرمانی در شهرک دانشگاه شریف- کاردرمانی در زیبا دشت بالا- کاردرمانی در زیبا دشت پایین- کاردرمانی در گلستان شرقی- کاردرمانی در گلستان غربی- کاردرمانی در دژبان- کاردرمانی در شهید باقری- کاردرمانی در آزادشهر – کاردرمانی در پیکان شهر- کاردرمانی در دریاچه چیتگر- کاردرمانی در تهرانسر غربی- کاردرمانی در تهرانسر شرقی- کاردرمانی در اسلامشهر- کاردرمانی در اکباتان- کاردرمانی در شهران – کاردرمانی در بلوار فردوس شرق- کاردرمانی در بلوار فردوس غرب- کاردرمانی در دهکده المپیک – کاردرمانی در سیمون بولیوار – کاردرمانی در چیتگر شمالی- کاردرمانی در چیتگر جنوبی – کاردرمانی در اسلام شهر – کاردرمانی در شهر آرا-کاردرمانی در حقانی- کاردرمانی در خیابان جی- کاردرمانی در بلوار سرو- کاردرمانی در خیابان پاکنژاد- کاردرمانی در میدان صنعت- کاردرمانی در بلوار دریا- کاردرمانی در بلوار شهرداری- کاردرمانی در میدان کتاب- کاردرمانی در ایران زمین- کاردرمانی در میدان کاج- کاردرمانی در بلوار 24 متری- کاردرمانی در صرافها- کاردرمانی در خیابان علامه- کاردرمانی در بلوار فرهنگ- کاردرمانی در بلوار فرحزادی- کاردرمانی در فرحزاد- کاردرمانی در بلوار مطهری- کاردرمانی در بلوار درختی- کاردرمانی در خیابان زرافشان- کاردرمانی در هرمزان- کاردرمانی در میدان توحید- کاردرمانی در نصرت- کاردرمانی در فرصت – کاردرمانی در انقلاب – کاردرمانی در ازادی -کاردرمانی در شادمان – کاردرمانی در بهبودی – کاردرمانی در حبیب الهی – کاردرمانی در دریان نو – کاردرمانی در دادمان – کاردرمانی در شهرک ژاندارمری – کاردرمانی در خیابان حسن سیف – کاردرمانی در شهرک بوعلی – کاردرمانی در ایوانک – کاردرمانی در بلوار حافظی – کاردرمانی در بلوار پیام – کاردرمانی در کوی فراز – کاردرمانی در شهرک قدس – کاردرمانی در قیصر امین پور – کاردرمانی در سئول – کاردرمانی در سیمای ایران –
همه ما راجع به پنج حس اصلی شنیده‌ایم: لامسه، بینایی، چشایی، شنیداری و بویایی، این حس‌ها تمامی پیام های حسی را با جزئیات بسیاری از محیط دریافت می کنند. علاوه بر این آنها اطلاعات درون بدن ما را نیز دریافت میکنند. حس های درونی (حس عمقی، وستیبولار و درونی) نقش موثری در مورد اطلاعاتی که ما چه کسی هستیم چگونه هستیم را به خودمان می دهد. همکاری این حس ها با هم و یکپارچگی حسی به ما می‌گوید که چه اتفاقی در اطراف ما می‌افتد و چه کاری باید در زمان خاص انجام دهیم و چه کاری درست است.
همچنین در مورد حس های مربوط به خود و مکان هایی از دنیا که در آن حضور داریم، اطلاعات به ما می دهند. این گونه است که هیچ دو نفری شبیه به هم نیستند، هر کس درک و رودی حسی متفاوتی با سایرین دارد. ممکن است یک نفر به شدت از رانندگی لذت ببرد اما دیگری از آن به بترسد، مشکلات یکپارچگی حسی از علل این مشکلات است. یک نفر ممکن است یک فیلم سریع با صحنه‌های پر هیجان دوست داشته باشد، دیگری ممکن است مایل به دیدن صحنه های رنگی و گوش کردن موسیقی های کوبنده و تند برای چرخاندن سرش باشد. این تفاوت ها در یکپارچگی حسی است که سبب می شود هر کدام شخصیت های مخصوص به خودمان را داشته باشیم.
برای فهم کامل اینکه چگونه مردم در قبال ورودی‌های حسی پاسخ های متفاوتی می دهند. بهتر است نگاه دقیق تری به هر کدام از این سیستم های حسی داشته باشیم. حس لامسه: حس لامسه اولین سیستم حسی است که تکامل می یابد و در یکپارچگی حسی اهمیت دارد ما معمولاً ابتدایی ترین معانی ساده را از آن در می یابیم بزرگترین سیستم حسی بدن لامسه است. چندین نوع دریافت کننده لامسه در لایه‌های مختلف پوستی وجود دارد، همچنین لایه پوشاننده دهان، گلو، سیستم گوارشی، گوش ها، دهانه‌های دستگاه‌های تناسلی و دیگر قسمتهای بدن گیرنده لامسه دارند.
از طریق لمس کودک می فهمد که پس از پوست پوشاننده اش، بدن او خاتمه می یابد و بعد از پوست است که جهان خارج شروع می شود می فهمد که در امنیت از طریق نوازش، بوسه و لمس کردن، عشق را دریافت میکند و اطراف او از اسباب بازی ها و اشیای بی خطر احاطه شده است.
تجربه لذت کودک از ورودی‌های لامسه هنگامی که پارچه های زمخت می پوشد و یا با سطوح سخت در تماس است کاهش پیدا میکند او درک خود را از این موضوع بهبود می بخشد که احساسات لذت بخش است و از کدام حس ها بایستی پرهیز کند لامسه فراتر از حس نوازش حیوانات خزدار و لباس خانه معمولی است.
سیستم لامسه شامل چندین نوع تجربه است:
لمس های خفیف با حرکات مو و قسمت بیرونی پوست حس میشوند لمس های خفیف شامل لحظه هایی چون در معرض باد قرار گرفتن پوست، تماس های معمولی فرد، داشتن موهای پریشان و به هم ریخته، حس کردن حرکات ناشی از لباس هایی با اندازه بزرگتر، احساس پخش شدن آب بر روی بدن یا حس کردن شن و ماسه روی نیمکت ها و تماس آن با بدن احساس کردن چمن هنگامی که با پای برهنه روی آن راه می رویم و امثال این هاست. تجربیات حس های خفیف از بروز پاسخ های خطرناک و جدی و مواردی که انتظار آن را نداریم جلوگیری، می کند. برای مثال هنگامی که که پشه روی بدن شما می نشیند شما آن را با مگس کش دور می کنید و امید دارید که پشه شما را نگزیده باشد
فشار های عمقی توسط لایه های زیرین پوست هنگامی که پوست تحت فشار قرار می‌گیرد حس میشود و فشار عمقی در زمان هایی که شما وزن سنگینی را حمل می کنید چیزی را هل می دهید، هنگام ماساژ و مانند اینها حس می شود فشار عمقی سبب میشود که فشار روی بدن به طور مساوی بر روی قسمت های بزرگی از بدن ما که پوست ضخیم و ماهیچه دارند پخش شود. برای مثال ماساژ فشار عمقی بر روی تخت موجب احساس قدرت و پایداری در قسمتهای شانه و پشت بیماران سکته مغزی می شود به خصوص هنگامی که احساس وحشتناکی از سیخ زدن در نزدیکی دندان‌ها وجود دارد.
لرزش شامل ورودی های موزون لامسه میشود و معمولاً بسیار دلپذیر است. تجربیات لرزش شامل استفاده از برس لرزشی، نشستن روی صندلی های ماساژ در سالن‌های کاشت ناخن و علاقه به تکیه بر ماشین‌های شست و شو می شود برای برخی افراد لرزش تنها راه موثر تسکین درد است. برای مثال برای افرادی که با رانندگی در بزرگراه ها فورا به خواب می روند برای افرادی که به لرزش علاقه ای ندارند خوابیدن در هواپیما به طور قطع غیر ممکن است.
دما توسط گیرنده های دمایی که بر روی پوست، ماهیچه های اسکلتی و سایر مناطق بدن وجود دارد دریافت میشود دما برترین ویژگی اجسام است. بدن یک نفر ممکن است همیشه سرد باشد، لباس های گرم را در تابستان برتن کند. از سوی دیگر فرد ممکن است نتواند زیر پتو بخوابم چرا که بدن او دائما گرم است
حس در گیرنده های ویژه ای بر روی پوست ماهیچه ها، مفاصل و بر روی احشاء قرار دارد که گیرنده های درد نامیده میشوند و به مغز هنگام آسیب های فیزیکی هشدار می دهند. گیرنده های درد، در مواردی مانند برش خورده به وسیله کاغذ و برش سطحی شدت درد کمتری را نسبت به دردهایی مانند برخی سردرد ها یا شکستگی استخوان بروز میدهند. تحمل درد متفاوت است. برخی افراد با کوچکترین دردی تسلیم میشوند در حالی که سایر و می توانند مقدار زیادی از درد را پیش از این که پریشانشان کند تحمل کنند. ورودی های لامسه در دو گروه دسته بندی می شوند (محافظت کننده و تمایز دهنده) و هر کدام از ورودی های لامسه از طریق راه های عصبی متفاوتی به مغز منتقل میشوند.
حس هایی مثل دما، درد و لمس خفیف از طریق راه عصبی محافظتی به مغز منتقل میشوند که بدن را از آسیب‌های جدی محافظت می کنند. زمانی که در جای خود نشسته اید بسیار گرم تان است قبل از اینکه دچار آفتاب سوختگی شوید به زیر چتر و یا به داخل فضایی بسته می روید. اگر سردتان باشد، ژاکت به تن می کنید و یا وسایل گرمایشی را روشن می کنید تا دمای بدنتان تنظیم گردد. اگر آسیبی ببینید سعی دور کردن خود از منبع درد کرده و یا از وسیله‌ای برای تسکین خود استفاده می‌کنید و یا حتی ممکن است درخواست کمک کنید.
حس لامسه متمایز دهنده در طول مسیر عصبی متمایزی در جهت درک تفاوت اشیا بدون دیدن آنها به ما میدهد لامسه متمایزی این اجازه را می دهد که شما دستتان را به درون کوله پشتی ببرید و خودکار یا مدادی را بدون دیدن آن انتخاب کنید. همچنین لامسه تمایزی این کمک را به شما می کند که تجارب لامسه خود را دنبال کنید، بنابراین شما پس از نیش پشه به دقت می توانید محل ورم کرده را نشان دهید بیشتر مردم خیلی سریع با ورودی های حسی لامسه منطبق می شوند. خودتان را در صبح با لباس پوشیده تصور کنید اگر به شما لایه هایی از لباس اضافه شود شما فورا آن را از یاد می برید دیگری ممکن است در تمام روز از درزها و برچسب های لباسش آگاه باشد. به همین ترتیب فردی ممکن است چند روز و یا هفته ها زمان برای تطابق با تغییرات آب و هوایی نیاز داشته باشد. فرض کنید در زمستان از شیکاگو به کاراتیپ پروازی داشته باشید. در آن موقع برخی افراد بسیار با شور و شوق از تعداد لباس های خود کم می کنند و با شادی در آب اقیانوس شنا میکنند. اما سایرین ممکن است ساعت ها یا روزها با هوای گرم و مرطوب در کشمکش باشند بنابراین اگر دارید بر روی مهارت پردازش مراجعه خود کار می کنید، از عادات و تجارب او مانند عوامل زیر آگاه باشید.
ارتباط جسمی همراه با عشق او از طرف آشنایان به صورت تصادفی و غریبه ها
میزان تطابق او با لباس پوشیدن، کفش پوشیدن، لباس خواب و به رختخواب رفتن
فعالیتهای خود مراقبتی او مانند شستن صورت و مو ها مسواک زده و ناخن گرفتن
بافتهایی مانند لوسیون، چسب، و یا رنگ ها، همچنین غذایی که لغزنده، ترد، سخت، خمیر مانند و امثال آنها باشند
توانایی تطابق با تغییر دمای داخل اتاق و بیرون به خصوص هنگام تغییر فصل ها
توانایی کنار آمدن با انواع درد حاصل از سردرد، قاعدگی، شکستگی استخوان و سایر مشکلات پزشکی
اده از تعیین جنبه‌های مختلف اختلال یکپارچگی حسی که حیطه های اجرایی فعالیت ها را تحت تاثیر قرار داده و از نظر والدین / مراقبان و کودکان مهم است، صورت می‌پذیرد.
