مرکز اوتیسم دکتر صابر در حیطه توانبخشی کودکان فعالیت می نماید. کاردرمانی اوتیسم ، گفتار درمانی کودکان اوتیسم از جمله امکانات مهم این مرکز است که موجب بهبود شرایط زندگی این کودکان می شود. مرکز توانبخشی اوتیسم در زمینه تشخیص و درمان اوتیسم با استفاده از امکانات پیشرفته این مرکز نظیر اتاق شنیداری، سنسوری روم، اتاق تاریک به صورت تخصصی فعالیت می نماید.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) با شماره 09029133536 تماس حاصل فرمایید.
برای کودکان اتیستیک این سخت است که درک کنند؛ ارتباط چگونه عمل میکند. این مسئله سختترین چیزی است که شما باید به کودک اوتیسمی یاد دهید و شما نمیتوانید صرفاً با استفاده از تصاویر و سمبلها به آن دست یابید. برای مثال، گانز و همکاران (2008) گزارش کردند که کودکان اوتیسمی که در PECS تبحر پیدا کردهاند ایجاد لغات قابل فهم را کنترل و مدیریت نمیکنند. سیستم ارتباطی مبادله تصویر به آسانی استفاده میشود و نیاز به تجهیزات یا اموزش گران ندارد.
بعضی وقتها ممکن است کودکانی را ببینید که کتاب مصورشان را با خودشان در مکانهای عمومی همراه دارند تا خواسته و نیازهایشان را بیان و برآورده کنند اما لازم نیست کاملاً ارتباط برقرار کنند.
شما میتوانید از PECS برای معرفی مفهوم انتخاب استفاده کنید – برای نمونه با غذا. وقتی شما درک ارتباط با سمبلها تا غذا را ایجاد کردید، پس میتوانید آنها را برای نشان دادن انتخابهای موجود به کار ببرید و کودک اوتیسمی را تشویق به ارتباط برای انتخاب دلخواه بکنید. شما میتوانید جدولی از انتخابها برای بازی یا فعالیت تفریحی به کار برید و میتوانید کودک را تشویق نمایید که فعالیت موجود را انتخاب نمایید (به جای آن که صرفاً در یک فعالیت واحد، کم تأثیر و متداوم قرار بگیرد). با این روش شما به کودک نشان میدهید که او میتواند مقداری تأثیر و کنترل روی محیط داشته باشد، بنابراین احساس اعتماد به نفس و امنیت را در او افزایش میدهید. زمانی که یاد میدهید چگونه انتخاب کند در درک مفاهیم رد یا تأیید مفید است که باید در مراحل اولیه رشد تبحر پیدا کند.
کودکان اوتیسمی چه زبانی یا غیرزبانی ممکن است از سمبلهای بصری در برنامههای فردی که ترتیب امور روتین روزانه را ترسیم میکنند سود ببرند. در این روش، شما میتوانید از کج خلقی پرهیز کنید. به علاوه تکمیل مستقل فعالیتهای معین مثل لباس پوشیدن را تشویق کنید. میتوانید نمودارهایی برای استفاده آنها در خانه، مدرسه یا محل کار یا در مکان زندگی مستقل درست کنید. سمبلهای بصری دنیا را مرتب و قابل پیشبینی میسازند و رفتار دلخواه را تشویق میکنند. همچنین میتوانید درک را تقویت کنید که بعضی فعالیتها تمام میشود و رفتن به فعالیت بعدی اهمیت دارد. زمانی که کودک اوتیسمی فعالیتی که انتخاب کرده است را تکمیل میکند، پس میتواند یاد بگیرد تا سمبلهای مربوطه را در یک جعبه قرار دهد و با فعالیت بعدی ادامه دهد در این مرحله باید ذکر شود که بیشتر این ارکان از TEACCH گرفته شدهاند.
پاندی و فراست (1994) اعلام کردند که 60 درصد کودکان با حداکثر سن 5 سال که PECS را به مدت بیشتر از یک سال به کار بردند در نهایت رشد کلامی پیدا کردند. درصد پیشدبستانیهایی که رشد کلامی مستقلی داشتند قبل از تکمیل اولین سال استفاده از PECS به طور قابل توجهای کمتر بودند (تقریباً 10 درصد). به علاوه، آنها اعلام کردند که در ابتدا برخی از کودکان کلام را فقط در ترکیب با PECS به کار بردند. گانز و سیمسون (2004) ذکر کردند که PECS به کودکان اوتیسمی کمک میکند تا تعداد لغاتی را که با ساختاری گرامری پیچیدهتری به کار میبرند افزایش دهند.
برخی کودکان دیگر کلامشان هم در تعداد کلمات و پیچیدگی ارتباطی از طریق PECS بهبود پیدا کرد. باندی و فراست (1994) توصیه کردند که PECS به عنوان یک ابزار ارتباطی حمایتی حفظ میشود تا زمانی که کودک قادر باشد به همان اندازه مؤثر بدون آن ارتباط برقرار کند. پیشرفتهای کودک این تصمیم را تعیین خواهد کرد که آیا PECS مورد استفاده قرار گیرد یا خیر؟
این ادعا کاملاً خودسرانه است، چون مشخص نیست آیا زبان کودکان اوتیسمی به دلیل PECS رشد پیدا کرده یا به دلیل برنامههای آموزشی دیگر که همزمان شرکت میکردند یا به دلیل این که آنها بزرگ شدهاند و ارتباط مؤثرتری را شروع کردهاند. کار و فلچی (a2007) گزارش کردند که کودکان در گروه PECS رشد پیوستهای در شروع یا واکنش به ارتباطات کارکنان بعد از آموزش فشرده نشان دادند، در حالی که فقط یک کودک در گروه کنترل افزایش حداقل مشابهی را اثبات کرد.
گفتاردرمانی اوتیسم
کامینگز و ویلیامز (2000) پنج پسر بین 3 – 5 سال اوتیسمی را مطالعه کردند که درمان رفتاری روزانه را در خانه دریافت کردند. به همه آنها یاد داده شد چگونه اشیا را با اشیا، اشیا را با تصاویر و در نهایت تصویر را با تصویر هماهنگ کنند. سپس چهار تا از این کودکان یاد گرفتند به درستی به PECS واکنش نشان دهند و آنها زود شروع به تقلید صداهای ساده کردند. در این مورد، محققان خیلی سریع این بهبود در یادگیری را به PECS نسبت دادند، در حالی که نقش ABA که ارکان مشترک زیادی با PECS داشت، کاملاً شناسایی نشده است. علاوه بر این، مشخص نیست آیا این کودکان در نهایت ارتباط گفتاری را به دست آوردند یا آیا به استفاده از تصاویر کفایت کردند، در نتیجه، تقلید کردند و صداهایی به جای تولید لغات و جملات کامل ایجاد کردند. نگرانیهای زیادی در مورد استفاده از PECS (یا سایر سیستمهای ارتباطی دیداری) و همچنین در مورد پیامدهای آن در توسعه و استفاده از گفتار وجود دارد. اعتماد بر ابزارهای غیرکلامی ارتباطی ممکن است تلاشهای کودک اتیستیک و خانوادهاش برای رشد گفتار را به خطر بیاندازد. همچنین مشخص نیست که کودکان ASD تا چه حد میتوانند به طور کافی قوانین ارتباط را درک کنند تا از PECS به طور آگاهانه و مؤثر استفاده کنند، چرا که این روش اساساً یک سیستم ارتباطی است. هاولین و همکاران (2007) یک مطالعه کارآزمایی بالینی را انجام دادند و نتیجه گرفتند که هیچ گونه افزایشی در رتبه بندی ADOS-G، فراوانی گفتار یا نمرات آزمون زبانی پیدا نشد. هر گونه بهبودی، زمانی که اقدام درمانی کنار گذاشته شد مشاهده نگردید.
به طور خلاصه، اگر شما از PECS به صورت حمایتی استفاده کنید، میتوانید به کودک اوتیسمی یاد دهید تا مهارتهای ارتباطی خاصی را که اعلب نیازهای پایهاش را برآورده میکند را توسعه دهد. میتوانید به او یاد بدهید که شی را که میخواهد بگیرد یا یک فعالیت را انجام دهد، اما توضیح این که چگونه او میتواند ایده، احساس، افکار یا تجارباش را به اشتراک بگذارد سخت است. علاوه بر این، ایجاد نیاز به ارتباط با محیط اطراف او حتی دشوارتر است. این ممکن است به این دلیل باشد که حتی آن دسته از کودکان مبتلا به ASD که به طور مؤثری استفاده از PECS را آموختهاند، معمولاً به طور خود به خود تعامل با شخص دیگری را آغاز نمیکنند و آنها به میزان زیادی به نشانههای دیگران در محیط خود وابستهاند. نشان دادن کارتهای ارتباطی به گیرنده مورد نظر بدون اطمینان از این که آیا او به کارتها توجه کرده است، منجر به ناامیدی میگردد. کودکان همه آنچه که نیاز دارند را انجام میدهند، اما نتایج دلخواه را نمیگیرند. هر چند، باید خاطر نشان شود که PECS ممکن است اساساً به والدین کودکان اتیستیک بدون کلام کمک کند تا حداقل نیازهای پایهشان را شناسایی کنند. در نتیجه کودکان اتیستیک بد اخلاقی و ناامیدی کمتری بروز خواهند داد و والدینشان اعتماد و تأثیر بیشتری در مهارتهای فرزندانشان احساس خواهند کرد. به طور کلی، شما باید به خاطر داشته باشید که PECS جایگزین درمانی قطعی برای اوتیسم نیست، اما وقتی به طور مناسب و در ترکیب با TEACCH، ABA یا شیوههای مؤثر دیگر استفاده شود، میتواند بیان نیازهای پایه را افزایش دهد.