گفتاردرمانی به معنای بررسی و درمان اختلالات گفتاری می باشد. گفتاردرمانی توسط آسیب شناسان گفتار و زبان انجام می شود که غالبا به آن ها گفتاردرمانگر گفته می شود. از روش های گفتاردرمانی جهت تقویت ارتباطات و مکالمات استفاده می شود. این روش ها شامل درمان حرکت دهانی، تمرینات مداخله ای زبان و سایر موارد به نوع اختلال گفتاری یا زبانی بستگی دارد. گفتاردرمانی برای بهبود حل مسئله در کودکان نیز کمک کننده است. کلینیک گفتاردرمانی دکتر صابر، بهترین مرکز گفتاردرمانی در تهران، با انجام گفتاردرمانی کودکان برای حل مسئله به بهود مهارت حل مسئله در کودکان و بهبود آموزش حل مسئله کمک می کند.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
آموزش گفتار خود تنظیمی در گفتاردرمانی کودکان
برنامه آموزش گفتار خود تنظیمی به منظور بهبود مهارت حل مسئله از طریق مداخله مشارکتی مبتنی بر بازی برای تحریک واژه سازی کودک طراحی شده است. در این روش از آجر های خانه سازی لگو در فعالیت های ساخت و سازی و برانگیختن گفتار برای حل مسئله و برنامه ریزی استفاده می شود. تمرین های خانه سازی و آجر های لگو متنوع، مناسب با سن و سطح علاقه و توانایی کودک انتخاب می شود. سطح دشواری برای ساخت و ساز، بر اساس توصیه های وب سایت آموزشی لگو است. سطح دشواری براساس عملکرد کودک در هر سطح تغییر می کند.
مطالعه اثربخشی
- عنوان: اثربخشی خود تنظیمی گفتاردرمانی کودکان بر برنامه ریزی و حل مسئله در کودکان با اختلال خاص زبانی
- گروه هدف: دو گروه شامل کودکان دارای اختلال ویژه زبانی (6-5 سال) – گروه اول 47 نفر – گروه دوم 40 نفر و یک گروه 80 نفری کودکان 7-5 ساله با تحول طبیعی
- مدت دوره توانبخشی: مداخله شامل 10 جلسه آموزش در مدرسه (5 هفته) هر جلسه نیم ساعت بود. آموزش در دو فاز انجام شد. ابتدا گروه اول کودکان اختلال ویژه زبانی آموزش را دریافت کردند. در این فاصله گروه دوم در لیست انتظار بودند و در مرحله بعد گروه دوم مداخله را دریافت نمودند.
- ارزیابی و توانبخشی: به منظور ارزیابی مهارت برنامه ریزی و حل مسئله کودکان اختلال ویژه زبانی آزمون برج لندن استفاده شد. ارزیابی در 3 مرحله (قبل از مداخله، بعد اتمام مداخله گروه اول و در نهایت بعد از اتمام مداخله گروه دوم) انجام شد. نتایج ارزیابی ها اثر بخشی مداخله گفتار خود تنظیمی در بهبود عملکرد برنامه ریزی و حل مسئله را در کودکان دارای اختلال ویژه زبانی نشان داد.
برنامه ارائه علائم نوشتاری در گفتاردرمانی
در این برنامه که برای بهبود مهارت حل مسئله استفاده می شود، کلمات با استفاده از علائم بصری نوشتاری (ارتوگرافی) آموزش داده می شوند. کلمات در سه مرحله به کودکان آموزش داده می شوند. هر مرحله شامل دو بخش تکرار و تولید کلمه است. در مرحله تکرار تصویر کلمه غیر معمول برای کودک به نمایش در می آید. در خصوص کلمات حاوی ارتوگرافی صورت نوشتاری کلمه هم بالای تصویر ارایه می شود. پس از آن با یک تأخیر 700 میلیثانیهای تلفظ آن کلمه ارائه می شود از کودک خواسته می شود کلمه را تکرارکند. در مرحله تولید کودک باید کلمه را با تلفظ درست ادا کند.
مطالعه اثربخشی
- عنوان: آیا کودکان با اختلال ویژه زبانی و اختلالات طیف اوتیسم از حضور علائم نوشتاری در موقع یادگیری واژگان گفتاری (گفتاردرمانی کودکان) جدید سود می برند؟
- گروه هدف: 3 گروه شامل کودکان مبتلا به اختلال ویژه زبانی (27 نفر)، کودکان دارای اختلال اوتیسم (27 نفر) و کودکان در حال رشد طبیعی (27 نفر) در سن 8 تا 13 سال
- مدت دوره توانبخشی: کلمات در 12 جلسه آموزش داده شدند.
- ارزیابی و اثربخشی: در این مطالعه سودمندی استفاده ارتوگرافی در یادگیری کلمات جدید با استفاده از دو آزمون تطبیق تصاویر غیر معمول و آزمون هجی کردن بررسی شد. توانایی هر سه گروه در یادگیری کلمات تفاوت قابل توجهی نداشت اما کودکان دارای اختلال اوتیسم در یادگیری کلمات اندکی کندتر بودند. به طور کلی استفاده از ارتوگرافی در آموزش کلمات جدید برای هر دو گروه کودکان دارای اختلال ویژه زبانی و اختلال اوتیسم سودمند بود.
برنامه نشانه های اضافی برای بهبود مهارت حل مسئله
این برنامه آموزشی که جهت بهبود مهارت حل مسئله مورد استفاده قرار می گیرد، با هدف استفاده از علایم تقویتی برای ارتقاء یادگیری کلمات با استفاده از تصاویر ساختگی، کلمات ساختگی و علایم نمادین طراحی شده است. آموزش شامل ارائه 4 مجموعه هر مجموعه شامل 20 کوشش است (یک کوشش برای هر کلمه) 10 کلمه با ارائه علائم و 10 کلمه بدون علائم تقویتی ارائه می شود.
مطالعه اثربخشی
- عنوان: سودمندی نشانه های اضافی در یادگیری لغات: شواهدی از کودکان با مشکلات شنیداری و اختلال ویژه زبانی
- گروه هدف: سه گروه کودکان مبتلا به اختلال ویژه زبانی (17 نفر)، کودکان ناشنوا و کمشنوا (16 نفر) و کودکان با تحول طبیعی (19 نفر) در بازه سنی 9 تا 11 سال.
- ارزیابی و اثربخشی: ارزیابی زبان دریافتی کودکان از کلمات تازه یاد گرفته شده در جلسات دوم، سوم و چهارم گفتاردرمانی کودکان انجام شد. نتایج نشان داد که کودکان کمشنوا و یا ناشنوا بهطور قابل ملاحظه ای نسبت به دو گروه دیگر در استفاده از علائم برای یادگیری کلمات جدید بهره می برند.
برنامه طرح درس محور برای بهبود مهارت حل مسئله کودکان
مداخله بهبود مهارت حل مسئله کودکان شامل آموزش کلمات جدید با تکیه بر جنبه های معنایی و واجی کلمات است. در این برنامه کلمات درسی و غیر درسی به عنوان کلمات هدف با تکرار به کودک آموزش داده می شود.
مطالعه اثربخشی
- عنوان: آموزش واژگان تکراری به کودکان با آسیب ویژه زبانی: رویکرد طرح درس محور
- گروه هدف: 2 کودک پر مبتلا به اختلال ویژه زبانی – کودک اول 8 سال و 10 ماه – کودک دوم 9 سال 5 ماه
- مدت دوره توانبخشی: مداخله شامل 18 جلسه انفرادی (سه جلسه در هفته هر جلسه یک کلمه). هر جلسه 25 تا 30 دقیقه
- ارزیابی و اثربخشی: ارزیابی با استفاده از مقیاس واژگان تصویری انگلیسی و آزمون یافتن کلمات توسط یک آسیب شناس گفتار زمان که نسبت به وضعیت کلمات از نظر آموزشی یا غیر آموزشی بی اطلاع بود انجام شد. نتایج ارزیابی ارتقاء در سطح واژگان دریافتی و بهبود در درک کلمات در هر دو کودک را نشان داد.
