مرکز توانبخشی دکتر صابر با بیش از 18 سال سابقه در زمینه کاردرمانی و گفتاردرمانی در تهران به صورت تخصصی در حیطه کاردرمانی کودک شش و هفت ساله فعالیت می نماید. والدین کودکان در سنین 6،7 سالگی با ورود به دبستان متوجه بسیاری از اختلالات در کودک خود شده و با سردرگمی موجه می شوند. مرکز کاردرمانی کودکان با استفاده از تجربه و تخصص تیم توانبخشی خود در زمینه مشاوره روانشناسی، درمان اختلالات یادگیری، درمان های رفتاری، بیش فعالی و اختلالات پردازش حسی و…. در کنار کودکان بوده و روند درمان آنان را تسهیل می بخشد. کلینیک دکتر صابر با بخش های متعددی نظیر بازی درمانی، کاردرمانی ذهنی و جسمی، گفتاردرمانی، سنسوری روم و اتاق تاریک ، کاردرمانی در منزل و… آماده ارائه خدمات می باشد.
روند رشد بازی در کاردرمانی کودک شش تا هشت ساله
-در سن ۷ الی ۸ سالگی کودک نمی‌فهمد که قانون بازی برای همه یکسان است و اغلب نمی‌تواند قوانین بازی را بر میل به برنده شدن در بازی ترجیح دهد.
-در ۸ الی ۹ سالگی از ورزش لذت می‌برد (شامل شنا کردن، چوب‌بازی و ورزش‌های outdoor).
-از درست کردن کاردستی و پروژه‌های هنری لذت می‌برد و تا میانه کودکی برای تکمیل کردن کاردستی به کمک بزرگسال نیاز دارند. محصول نهایی برای کودک در این سن مهم میشود.
-در سن ۹ الی ۱۰ سالگی نسبت به پیروی از قوانین آگاه‌تر میشود. یاد می‌گیرد که درباره قوانین مذاکره کنند و قوانین خود را می‌سازند.
-بازی کامپیوتری و ویدئویی بسیار محبوب است و تا سنین نوجوانی بازی غالب وی است.
تکامل آکوپیشین‌های میانه‌ی کودکی: ۶-۱۰ سالگی
| آکوپیشین بازی | حرکات ظریف | حرکات درشت | مهارت شناختی | مهارت اجتماعی |
| با قاعده و قانون:
-بازیهای کامپیوتری و بازیهای کارتی که نیاز به حل مسئله و تفکر انتزاعی دارند. کاردستی و سرگرمی: -کلکسیون دارند مثلا کلکسیون رنگ‌ها ورزش‌های سازماندهی‌شده: -بازیهای تعاونی (گروهی) و رقابتی در گروه‌ها یا تیم‌های کودکان (پی‌بردن در اولویت کودک است. بازی اجتماعی: -شامل صحبت کردن و لطیفه گفتن -بازی با همسالان در مدرسه و خانه -بازی با دوست‌های ثابت و همسان. |
-دست‌ورزی خوبی برای کاردستی و ساخت و ساز با اشیای کوچک دارند
-هماهنگی دوطرفه برای ساختن ساختار‌های پیچیده دارند -نتیجه دقت و برنامهریزی حرکتی در نقاشی دیده میشود -نتیجه برنامهریزی حرکتی در کامل کردن پازل‌های پیچیده دیده میشود |
-با سرعت و تحمل بالا می‌دود
-می‌پرد، لی‌لی میکند، جست و خیز میکند -به خوبی توپ را با فاصله زیاد پرتاب میکند -توپ را با دقت می‌گیرد (اگر به سمتش پرتاب شود) |
-استدلال انتزاعی
-عملیات ذهنی بدون نیاز به تلاش جسمی انجام میدهد (مثلا محاسبات را با انگشت حساب نمی‌کند) -در حل مسئله انعظاف‌پذیری را نشان میدهد -مسائل پیچیده را حل میکند |
-تعاونی و کمتر خودخواهانه است
-تلاش برای جلب رضایت دیگران -دوست صمیمی دارد (best friend) -روابط رقابتی دارد -کمتر تکانشی است و می‌تواند رفتارش را تنظیم کند
|
مهارتهای عملکردی در کاردرمانی کودک 7 و 8 ساله
بررسی توانایی های کودکان در کاردرمانی مواردی را مورد توجه قرار می دهد که در زیر به آن اشاره می شود.
حرکت ظریف و دستکاری
-نقاشی کودک در ۸-۹ سالگی دارای تناسب و دقت مناسب است.
-همچنان که کودک در نوشتن manuscript و سپس cursive را می‌آموزد، مهارتهای دست‌نویسی، سرعت و دقت افزایش می‌یابد.
شناخت
-کودک مفاهیم و روابط را در دنیای واقعی و فیزیکی می‌فهمد و آنها را به کار می‌گیرد.
-کودک اتفاقات گذشته را به آینده ربط میدهد و می‌فهمد چگونه شرایط در گذر زمان تغییر میکند.
-کودک می‌تواند داستانی را با جزئیات تعریف کند و اجزای یک شی را از کل تشخیص بدهد و رابطه کل به جزء و برعکس را می‌فهمد.
-در سنین پایین‌تر کودک یک راه‌حل طرح میکند و اگر آن راه‌حل جواب نداد در آن مسئله گیر میکند اما در سنین ۸ تا ۹ سالگی کودک با استدلال چندین راه‌حل پیدا میکند و بیشتر راه‌حل‌ها براساس منطق و استدلال هستند تا آزمون و خطا.
اجتماعی
-در این سن مقایسه با همسالان به شدت اهمیت پیدا میکند.
-اگر در کارهای مدرسه با یک دانش‌آموز موفق مقایسه شود، ارزیابی منفی کودک می‌تواند منجر به کاهش اعتمادبه‌نفس او شود و ممکن است احساس ناتوانی کند.
-یکی از بهترین پیش‌بینی‌کننده‌های موفقیت در بزرگسالی شرکت در وظایف خانه‌داری در دوران بچگی است.
اهمیت رشد حرکتی در سن ۶ تا ۷ سالگی
در این سن، کودک وارد مدرسه میشود و نیازمندی‌های حرکتی مشابه با گذشته نیست. رشد صحیح حرکتی به او کمک میکند تا در فعالیت‌های جسمانی مانند ورزش، بازی‌گروهی و فعالیت‌های اجتماعی قوی‌تر عمل کند. تقویت تعادل، هماهنگی دست‌و‌پا، سرعت واکنش و استقامت عضلانی، علاوه بر سلامت جسمی، به اعتمادبه‌نفس و پیشرفت تحصیلی کمک واقعی میکند. به بیان دیگر، رشد حرکتی در این دوره پایه‌ای برای کنترل بهتر عضلات، کاهش خطر سقوط، و دستیابی به استقلال بالا در فعالیت‌های روزمره است. والدینی که شرایط بدنی و توان حرکتی کودک را در این سن نادیده می‌گیرند، احتمالاً با چالش‌هایی در یادگیری، تعاملات اجتماعی، و اعتماد به نفس کودک مواجه خواهند شد. این اهمیت در مقالات تخصصی نیز تأکید شده است که دوره 3 تا 6 سال یک دوره طلایی برای رشد حرکتی است و سنین ۶ و ۷ سال در ادامه آن نقش تثبیت‌کننده دارند.
نشانه‌های تأخیر رشد حرکتی در این گروه سنی
تأخیر حرکتی ممکن است به‌صورت بی‌قراری، افت کیفیت اجرای حرکات، کندی واکنش به محرک، زمین خوردن مکرر یا مشکل در هماهنگی دوطرفه بدن بروز کند. اگر کودک در بازیهای گروهی یا در کلاس، از مشارکت باز می‌ماند، در فعالیت‌های تعادلی ضعیف است یا در مهارتهای ظریف مانند نقاشی یا نوشتن مشکل دارد، چنین مواردی می‌توانند نشانه‌هایی از عقب‌ماندگی حرکتی باشند. این موارد گاهی همراه با علائمی شبیه به ADHD یا اختلال پردازش حسی هستند و نیازمند ارزیابی تخصصی توسط کاردرمانگر کودکان هستند.
ویژگی‌های حرکتی کودک ۶–۷ ساله
در این سن بسیاری از کودکان توانایی‌هایی مانند دویدن، پریدن، بازی با توپ، بالا و پایین رفتن از پله و حتی انجام بازیهای ورزشی را دارند. کودکی که رشد طبیعی دارد، می‌تواند روی یک پا بایستد، توپ را با دقت پرتاب یا دریافت کند و در فعالیت‌های گروهی ساده شرکت کند. از لحاظ مهارتهای حرکتی ظریف نیز در این دوره توانایی‌هایی مثل نقاشی، کاردستی، استفاده از قیچی و نوشتن بهتر در حال شکل‌گیری است. تعادل بین مهارتهای حرکتی درشت و ظریف نشانه رشد هماهنگی عصبی–حرکتی مطلوب است. ضعف در هر یک از این زمینه‌ها می‌تواند نشان دهنده تأخیر حرکتی یا نیاز به مداخله کاردرمانی باشد.
سوالات متداول:
1- کاردرمانگر در این سنین چه مهارتهایی را ارزیابی میکند؟
کاردرمانگر مهارتهای حرکتی ظریف (مانند نوشتن، بستن دکمه)، مهارتهای حرکتی درشت (دویدن، پریدن)، مهارتهای ادراکی-شناختی، مهارتهای زندگی روزمره، و توانایی توجه و تمرکز را مورد بررسی قرار میدهد.
2- آیا کاردرمانی باعث پیشرفت تحصیلی هم میشود؟
بله. با بهبود مهارتهای حرکتی، تمرکز و برنامهریزی ذهنی، کودکان در انجام تکالیف، نوشتن، نشستن در کلاس و تعامل با معلم و همکلاسیها عملکرد بهتری خواهند داشت.