در اغلب کودکان دارای اختلال اوتیسم، اختلال زبانی در دوران اولیه کودکی جز علائم اوتیسم به شمار می رود. استفاده از اشاره ها برای برقراری ارتباط به طور قابل ملاحظه ای محدود است. زبان همیشه رشد نمی کند و یا رشد تأخیری دارد. قواعد زبانی در آن هایی که می توانند صحبت کنند، اغلب با سن عقلی مرتبط است. ناهنجاری اصلی در زبان، استفاده عملی از زبان است. حتى کودکانی که دارای اختلال اوتیسم خفیف هستند، مشکلاتی در زمینه انطباق، صحبت مرتبط با موضوع بحث یا رعایت نوبت در گفتگو نشان می دهند. اگرچه کودکان دارای اختلال اوتیسم با عملکرد بالا مایل به برقراری ارتباط هستند، ولی سؤال ها و تفسیر ها را تکرار می کنند و به طور خود انگیخته صحبت نمی کنند، گفتگو یشان اغلب نامربوط و فاقد روابط متقابل است و صحبت هایی بیان می کنند که به زمینۀ گفتگو بی ربط است. هر چند اختلال اوتیسم زمانی یک اختلال زبانی محسوب می شد، تئوری های اخیر بر آسیب های شناخت اجتماعی تاکید می کند و مشکلات زبان را به نقایص پردازش اطلاعات اجتماعی سطح بالاتر نسبت می دهد. دکتر مهدی صابر، بهترین ذکتر تشخیص اوتیسم در تهران، با ارزیابی دقیق علائم اوتیسم در کودکان و مشکلات کودکان اوتیسم به انتخاب بهترین گزینه درمانی برای آن ها می پردازد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
اختلال زبان در کودکان اوتیسم
یکی از مشکلات کودکان اوتیسم اختلال در بیان نیازها و خواسته ها است. کودکان اوتیسم درجات مختلفی از اختلال زبان دارند که معمولاً منجر به تعاملات ناشیانه، انزوا و مبادلات ناموفق می گردد. در حال حاضر استفاده از تبلت ها، آیپد ها و گوشی ها به عنوان دستگاه های ارتباطی جایگزین زبان، در بین خانواده های کودکان دارای اختلال اوتیسم بسیار رایج است. درک جنبه های عملی زبان و چگونگی استفاده از آن در زندگی روزمره می تواند برای افراد دارای اختلال اوتیسم مشکل باشد. علاوه بر این نقص زبان موجب چالش های تحصیلی در درک مطلب و فهم خواندن می گردد. در یک مطالعه طولی که ۴۰ کودک ۱۳-۲ ساله با علائم اوتیسم را دنبال کرده اند، نشان داده شده است که مشکلات زبان در این کودکان تا بزرگسالی نیز ادامه داشته و این مشکلات در افراد دارای اختلال اوتیسم پایدار و نسبتاً مقاوم به درمان است. در یک مطالعه اجرا شده روی همشیران و والدین کودکان دارای اختلال اوتیسم نشان داده شد که روانی کلامی آوایی و معنایی آن ها از همتایان در خانواده بدون کودک دارای اختلال اوتیسم به طور معنی داری کمتر است.
مشکلات کودکان اوتیسم در توانایی های فضایی
افراد دارای اختلال اوتیسم اغلب در تکالیفی که مستلزم پردازش دیداری – فضایی و توجه به جزئیات دیداری است، خوب عمل می کنند. در حقیقت تحقیقات نشان داده است که علائم اوتیسم در افراد حتی ممکن است در انجام بعضی از این تکالیف نسبت به افراد با تحول طبیعی عملکرد بهتری داشته باشند. این افراد در شناسایی، جور کردن و بازسازی جزئیات دیداری که باعث عملکرد بهتر در تکالیف دیداری – فضایی می شود، بهتر عمل می کنند. با این وجود، این توانایی پردازش اطلاعات دیداری بدون هزینه نیست و از مشکلات کودکان اوتیسم می توان گفت که آن ها معمولاً در هماهنگی مرکزی ضعیف عمل می کنند و در پردازش اطلاعات زمینه ای مشکل دارند. پردازش اطلاعات در افراد عادی با انگیزه رسیدن به سطح معنایی بالاتر و پردازش کلی تر صورت می گیرد. در مقابل پردازش در افراد دارای اختلال اوتیسم بسیار متمرکز بر جزئیات به نظر می رسد. براساس یک فرضیۀ شناختی مطرح در اختلال اوتیسم، فرضیه ضعف در هماهنگی مرکزی، افراد دارای اختلال اوتیسم در تکالیفی که مستلزم ترکیب اجزاء تشکیل دهنده یک شکل است ضعیف عمل می کنند، اما در اعمالی که مستلزم تمرکز به نظم جزئیات یا پردازش موضعی است به طور طبیعی (یا حتی بالاتر از آن) عمل می کند. همچنین به نظر می رسد هنگامی که اطلاعات زمینه با عملکرد مداخله می کند، آن ها باید عملکرد خوبی نشان دهند. بر اساس فرضیۀ هماهنگی مرکزی، افراد دارای اختلال اوتیسم تحت تأثیر زمینه قرار نمی گیرند. کودکان دارای اختلال اوتیسم در کشف شکل هایی که در تصاویر زمینه جای می گیرند به طور معناداری بهتر از گروه همتا، از نظر سن عقلی و تقویمی، عمل می کنند. هماهنگی مرکزی ضعیف موجب عملکرد قوی افراد دارای اختلال اوتیسم در خرده آزمون طراحی مکعب های وکسلر می شود. در این آزمون پخش کردن طرح ها قبل از اجرا، عملکرد شرکتکنندگان سالم را مختل می کند ولی عملکرد افراد دارای اختلال اوتیسم را به دلیل گرایش بیشتر به پردازش منفک طراحی ها، به طور برجسته ای بهبود می بخشد. این موضوع نشان می دهد که این افراد یک میل طبیعی به دیدن محرک ها به صورت منفک به جای کلی دارند.
برخی از مشکلات کودکان اوتیسم
در پژوهشی که با هدف مقایسه مهارت های حرکتی در کودکانی با علائم اوتیسم با و بدون تأخیر زبان انجام شده است، گزارش شده است که سرعت حرکت، هماهنگی و موقعیت اندام های بدن در کودکان دارای اختلال اوتیسم نسبت به کودکان عادی متفاوت است و این کودکان در زمینه های مورد اشاره دارای مشکلاتی هستند، اما یافته جالب این پژوهش این است که کودکان دارای اختلال اوتیسم با و بدون تأخیر زبانی در مقایسه با کودکان عادی پردازش دیداری قوی تر و بهتری دارند. همان طور که گفته شد معمولاً همسو با نقص افراد دارای اختلال اوتیسم در هوش کلامی، این افراد در هوش عملی نیز دارای نقایصی هستند. با این وجود، یکی از مشکلات کودکان اوتیسم این است که در ادراک دیداری و چرخش ذهنی عملکرد پایین تری نسبت به همتایان با تحول طبیعی خود دارند. این نقص ارتباط مثبت معنی داری با نقص در تئوری ذهن دارد. براین اساس بخشی از تئوری ذهنی که نیازمند دیدگاه گیری و در نظر گرفتن نقطه نظر دیگران برای برقراری ارتباط است، در اختلال اوتیسم دچار نقص است.
ناهنجاری های توجهی در کودکان اوتیسم
بسیاری از محققان شواهدی دال بر وجود ناهنجاری های توجهی در افراد دارای اختلال اوتیسم ارائه کرده اند. اما این نقایص براساس اجزاء متفاوت توجه متغیر است و نیمرخ متفاوتی نسبت به اختلال های تحولی دیگر دارد. از سال ها پیش گفته می شود که افراد دارای اختلال اوتیسم توجه بیش از حد متمرکزی دارند و تنها به یکسری از نشانه های محیطی در طول موقعیت یادگیری پاسخ می گویند و در انتقال توجه مشکل دارند. بزرگسالان دارای اختلال اوتیسم و دارای ضریب هوشی متوسط در تکالیفی که مستلزم هیچ انتقالی در توجه نیست خوب عمل می کنند، اما وقتی که انتقال سریع توجه بین اطلاعات دیداری و شنیداری لازم شود، بیش از یک انحراف استاندارد پایین تر از گروه طبیعی عمل می کنند. چندین مطالعه با استفاده از آزمون جهت یابی دیداری- فضایی پوسنر نشان دادند که افراد با علائم اوتیسم، در مقایسه با گروه سالم، زمان طولانی تری برای انقطاع و انتقال توجه صرف می کنند. در مقابل تعدادی از مطالعات بیان کرده اند که در اختلال اوتیسم توانایی حفظ و نگهداری توجه سالم باقی می ماند. نتایج آزمون عملکرد مداوم در این گروه طبیعی گزارش شده است. این نیمرخ متفاوت نقاط ضعف و قوت توجه کودکان دارای اختلال اوتیسم را از کودکان دارای اختلال نقص توجه – بیش فعالی متمایز می کند. به این صورت که کودکان دارای اختلال نقص توجه – بیش فعالی مشکلات کمتری در انقطاع و انتقال توجه دارند و در عوض در حفظ توجه و کنترل تکانه ها دچار مشکل هستند.