تدافع لمسی چیست؟ حساسیت لمسی کودکان
یک کودک با تدافع لمسی ظاهرا بسیاری از تجربه های لمسی معمول را تهدید کننده تشخیص می دهد یا در تحمل کردن آنها مشکل دارد. یک لمس مثبت یا کشیدن موهایش می‌توانند واکنش های محافظتی را فعال کند که بیشترین آنها افراطی هستند و به کودک می گویند فرار یا مقابله کند(تدافع لمسی). این امر موجب بروز بی قراری و حرکات تکانه ای در کودک می شود.از سوی دیگر اختلال پردازش لامسه ممکن است خود را با جستجو گری حسی نیز نشان دهد. در کودک با آستانه پایین حس، لامسه کودک به ورودی های بیشتری نیاز دارد و مایل است از طریق لمس کردن دیگران با دیگر اشیا به طور افراطی این حس را جستجو کند. مرکز تخصصی کاردرمانی حسی کودکان دکتر صابر با ارائه خدمات نوین درمانی در غالب سنسوری روم، اتاق ماساژ درمانی کودکان، و کاردرمانی یکپارچگی حسی، همچنین بازی درمانی و رفتاردرمانی به بهبود مشکلات تدافع لمسی و کم حسی در کودکان می پردازد.
حساسیت لمسی چه علائمی دارد؟
یک کودک ممکن است در مورد لباس پوشیدن خیلی سخت گیر باشد یا زمان زیادی را برای پیدا کردن مواردی که برای پوشش روز وی مناسبت است صرف کند این حالت در ابتدای روز باعث استرس و حساسیت لمسی کودک میشود و کل خانواده را تحریک کند.
کودک با تدافع لمسی ممکن است زمانی که به خانه برمی گردد لباس هایش را به سرعت در آورد و روسری یا کلاه را روی سرش بگذارد و دست هایش را داخل آستین لباس هایش کند و حتی برای یک فشار عمیق، وارد جیب‌هایش کند. کودک با حساسیت لمسی ممکن است برای فشارهای عمیق ترجیح دهد که لباس هایش تنگ باشد یا گشاد.
کودکان با تدافع لمسی حتی ممکن است که متوجه نشود که پیراهن خود را برعکس پوشیده و پاچه های شلوارش تاب برداشته است و زیب آن باز نشده است. جوراب ها و کفش ها می توانند مشکل ساز باشند زیرا می توانند به پاهای حساس صدمه وارد کنند یک کودک ممکن است نپذیر که آنها را بپوشد و داد بزند که دمپایی راحتی در هوای سرد به پشت به دلیل اینکه به پاهایش صدمه نزند.
یک کودک دیگر با حساسیت لمسی ممکن است در برابر پابرهنه بودن مقاومت کند، زیرا که تحمل احساس ناشی از کف اتاق، فرش، چمن یا سنگ ریزه برایش خیلی سخت است.
کودک با تدافع لمسی حتی ممکن است که با پنجه پا راه برود که تا حد امکان تماس کمی با سطح داشته باشد یک کودک ممکن است در برابر پوشیدن کتانی مقاومت کند حتی با وجودی که آن ها خیلی کوچک اند، زیرا او فشار و تراکم را دوست دارد پوتین های زمستانی می توانید یک مشکل بزرگ باشد.
اعمال خود مراقبتی مانند مسواک زدن دندان، ممکن است برای یک کودک با تدافع لمسی یک کابوس باشد، چون که موهای زیر مسواک به لثه های کودک آسیب وارد می‌کند و به فوم خیلی حساس است. کودکان با تدافع لمسی ممکن است به هنگام شستن موها، شانه کردن و کوتاه کردن آنها کج خلقی کند چرا که پوست سر حساسی دارد.
شلوغ کاری کردن
کودکان با حساسیت لامسه از لمس مواردی که استفاده از آنها سخت است و یا به آسانی از بین می‌روند خودداری می‌کنند. کودکان با حساسیت لمسی ممکن است در برابر پروژه های هنری شامل نقاشی و چسب مقاومت نشان دهند یا اگر به اندازه کافی به یک کار علاقه مند شوند آشفته می شوند و مرتب می خواهند که دست هایشان را بشویند.
هنگامی که والدین کودکان با ندافع لمسی از لوسیون یا کرم ضد آفتاب استفاده می‌کنند، ممکن است باعث اذیت آنها شود ا کودکان با مشکلات لمسی ممکن است از بازی کردن در گودال های ماسه بازی و پا برهنه راه رفتن روی چمن یا ماسه ها در ساحل اجتناب کنند. اما کودک با تدافع لمسی ممکن است مشتاق باشند تا این تجربه های لمسی را در یک مکان ساکت و آرام که در آن کاملاً تحت کنترل شان قرار دارد امتحان کنند. در حالی که یک کودک ممکن است در برابر فعالیت های هنری در یک اتاق پر از هم کلاسی مقاومت نشان دهد، اما امکان دارد همان کودک با حساسیت لمسی از انجام یک پروژه هنری در خانه در طی درمان لذت ببرد.
غذا خوردن با ضربه
کودکان با لامسه ی حساس معمولاً حساسیت های دهان نیز دارند بدون اینکه در نظر بگیرند دهان از طریق پوست پوشانده شده است.
به منظور تدافع لمسی، کودک ممکن است بافت غذایی خود را برای خوردن به سختی انتخاب کند.
بافت های خشک و ترد و لغزنده از قبیل سوپ خوشمزه، ممکن است غیر قابل تحمل باشد. کودک با تدافع لمسی ممکن است غذاهایی را که در یک دمای حرارتی خاص هستند بخواهد.
افرادی که در خوردن غذا حساس اند هم چنین ممکن است مشکلاتی در زمان وعده ی غذایی داشته باشند آنها ممکن است به شدت غذاهای خوشمزه را همراه با مقدار زیادی نمک، شکر یا چاشنی بخواهند. آنها امکان دارد تمایل داشته باشند که دهانشان را پر از غذا کنند تا احساس کنند چیزی داخل آن وجود دارد و دریابند که غذا ها در داخل گونه هایشان جمع شده است و آن لحظه است که در خطر خفه شدن قرار می‌گیرند.
کودکان با تدافع لمسی غذاهای خیلی سرد یا خیلی گرم را ترجیح می دهند چرا که این کار به آنها سر نخ های حسی را می‌دهد کودکان با دهان حساس ممکن است به طور مکرر آبریزش داشته باشند چون که آنها از جمع شدن بزاق آگاه نیستند.
اجتماعی شدن و همرنگی با جماعت
این موضوع که والدین می‌توانند با کودکی که تازه متولد شده است احساس راحتی کنند سبب دل شکستگی والدین می شود. کودکی که پیچ و تاب می‌خورد یا پشتش را برمیگرداند، در حالی که والدینش تلاش می‌کنند او را بغل کنند.
تقابل والدین به هنگام حمام کردن، پوشک عوض کردن، غذا دادن و دیگر زمان های ممکن است برای هر کس، استرس زا باشد حالت تدافعی لمسی می‌تواند از چیزی که خیلی خطرناک است به یک لمس ملایم تبدیل شود. کودک ممکن است خودشان را جدا به عنوان مکانیسم تطابقی تنظیم کنند و ظاهراً کناره گیری کرده و بی علاقه شوند پسری ممکن است در مورد جین هایی که همکلاسی هایش می پوشند احساس راحتی نکند و یک دختر ممکن است آخرین مد های رایج را دوست نداشته باشد و لباس‌هایی را که انتخاب می کند متداول نباشد.
ممکن است همکلاسی های او متوجه شوند که او متفاوت است و از این رو او به گروه های ورزشی ملحق نمی شود، در شلوغ کاری ها شرکت نمی کند یا در بازی های شلوغ کاری، از نزدیک شدن به دیگران اجتناب می‌کند و هر روز فقط یک نوع ساندویچ می‌خورد و جذابیتی ندارد که بقیه او را انتخاب کنند، بعد ها قرار گذاشتن و رابطه گذاشتن با (جنس مخالف) می تواند برای بزرگترها، جز چالش‌های مهم به حساب آید.
او ممکن است خیلی نزدیک به دیگران بایستد و تقاضاهای خیلی عجیب کند و در آغوش گرفتن نامناسب یا دائماً در حال حرکت بودن وی، باعث دلخوشی معلم و همکلاسی‌ها می گردد.
مسائلی از قبیل پایین بودن تون عضلانی و عدم هماهنگی حرکتی ممکن است باعث شود که کودک با آستانه لمس پایین در زمین بازی یا پله ها، دست و پا چلفتی (غیرماهر) باشد. هم کودکانی که در جستجوی محرکات حسی می باشند و هم کودکان با آستانه لمس پایین ممکن است به طور دائم در حال حرکت و بی قراری هستند و به طور مکرر از معلم راهنمایی دریافت می کنند و گاهی اوقات از طرف سایر همکلاسی ها تحقیر می شوند.
دیگر کودکان ممکن است خجالتی باشند چراکه کودک با آستانه لمس پایین رفتارهای نرمال اجتماعی را پیروی نمی‌کند و گاهی اوقات زمانی که لباسهایش پیچ و تاب خورده یا موهایش نامرتب است و یا غذا روی صورت او باقی مانده است اطلاعی از وضعیت خود نداشته باشد.
درد و درجه حرارت (دما)
کودکان با مشکلات لامسه ای، ممکن است به شدت به تغییرات دمایی حساس باشند و زمان زیادی طول می‌کشد که با تغییرات فصلی یا هنگامی که از یک مکان سرد به یک اتاق گرم می روند خود را تطابق بدهند که این تغییرات سخت است.
دیگر کودکانی که به درجه حرارت حساس اند ممکن است نیاز به کنترل شدن داشته باشد تا از گرما نسوزند یا سرما زده نشوند هم چنین احساس درد دارای دامنه خاصی است.
پانسی به یاد آورد که چگونه پسرش هنگامی که واکسینه شده بود به هنگام حرف زدن نفس نفس میزد که نوعی حساسیت لامسه ای از خود نشان داده است.
کودکی ممکن است به هنگام بریده شدن دستش به وسیله یک تکه کاغذ از حال برود در حالی که یک کودک دیگر هنگامی که زانویش در اثر افتادن در زمین بازی زخمی و خونی میشود، متوجه آن نمی‌شود.
سوالات متداول:
1. آیا اختلال پردازش حسی لامسه همان تدافع لمسی است؟
خیر اختلال پردازش حسی می تواند خود را با بیش حسی یا همان تدافع لمسی نشان دهد که در این موارد کودک از لمس شدن اجتناب می کند، لباس های خاصی را می پوشد و یا به تغییر درجه حرارت آب واکنش نشان می دهد. اما شرایط دیگری نیز وجو دارد که در آن کودک به دنبال تجربیات لمسی مختلف است در این موارد کودک ورودی های بیشتری نیاز دارد و مایل است از طریق لمس کردن دیگران یا دیگر اشیا به طور افراطی، حس لامسه را جستجو کند.
2.چه درمان هایی برای بهبود تدافع لمسی وجود دارد؟
تدافع لمسی موجب بی قراری، اضطراب و ارتباط اجتماعی پایین در کودک می گردد، برای بهبود مشکلات تدافع لمسی می توان از درمان های کاردرمانی حسی، سنسوری روم، ماساژ درمانی، رفتاردرمانی و حساسیت زدایی تدریجی استفاده نمود. انجام درمان های حسی باید توسط متخصصین کاردرمانی و با تجربه در حیطه اختلالات حسی و به صورت مرحله به مرحله انجام گردد تا از برانگیختگی کودک و درمان زدگی جلوگیری شود.