نکته اول این است که هیچ دو کودک اوتیسمی به هم شبیه نیستند و این در مورد همه کودکان صادق است. آنچه برای یک کودک کارساز است، ممکن است برای دیگری مفید نباشد. شدت علائم اوتیسم در کودکان متفاوت است. یکی از سوالاتی که همیشه برای والدین مطرح هست، این سوال است که بیماری اوتیسم در کودکان چیست؟ برای تشخیص اوتیسم در کودکان و درمان اوتیسم در کودکان مرکز توانبخشی اوتیسم دکتر صابر به صورت تخصصی تیم مجربی را گرد آوری نموده است. با توجه به این نکته که هنوز هیچ تست اوتیسم در کودکان یافت نشده است، ارزیابی بالینی و دقیق به همراه تست های مختلف می تواند دکتر اوتیسم را به تشخیص نهایی اوتیسم برساند. مرکز توانبخشی اوتیسم دکتر صابر در دو شعبه شرق و غرب تهران با در اختیار داشتن تجهیزات کامل درمانی و کادر درمانی با تجربه شامل روانشناسان، کاردرمانی ، گفتار درمانی متخصص در زمینه کودکان اوتیسم در زمینه تشخیص و درمان این کودکان فعالیت می نماید.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
علائم اوتیسم در کودکان
تمام تلاش های بشری تابع قوانین فراگیر ویژه ای هستند. هدف اصلی مشاهده و کشف الگوی پاسخ دهی خاصی است که هر کودک اوتیسم از خود بروز می دهد، از همان جا است که باید فعالیت را آغاز کرد. چیزی را بیابید که برای کودکتان جذاب است و قوه تخیل او را احاطه می‌کند. اگر او تمام روز را در کنار توالت مشغول فشار دادن سیفون است، از خود بپرسید چه چیزی او را تا این حد مجذوب کرده است؟ صدا؟ فشار دسته یا آن رابطه علت و معلولی که برای او جذاب است. نکته اصلی را دریابید و سپس آن نکته را به مسیر درست هدایت کنید.
مشاهده گر دقیقی باشید. هر آنچه در محدوده پاسخ های حرکتی (مثل سیفون کشیدن بی وقفه) برای کودک جذاب است، بیابید و در همان حال آنچه او را آزار می‌دهد، پیدا کنید. مانند بسیاری از کودکان اوتیسم صدای بلند غیرقابل تحمل است. آنان نمی توانستند تحمل کنند که مرا محکم در آغوش بگیرند، احساس خفگی می کنند ولی علاقه شدیدی به جفت و جور کردن اشیا دارند مثل ساختن مدلی از روی اتاق خطا انگیز.
درمان اوتیسم در کودکان
در بعضی از کودکان اوتیسم علاقه وافر به چرخانده شدن وجود دارد. مدارک کافی و معتبری وجود دارد که اگر سابقه تشنج های صرعی در میان نباشد، چرخیدن کمک زیادی به مکانیزم تعادلی گوش میانی می‌کند که خود گوش میانی در ایجاد تعادل، هماهنگی و درک مناسب دخیل است. باید یادآور شود چرخیدنی که به تهوع منجر شود، مورد نظر نیست. ایجاد حرکت غیر ارادی کره چشم به معنای نوسان های چشمی در حین به دست آوردن مجدد تعادل هدف اصلی است.
فشار عمقی می تواند به گروهی از کودکان اوتیسم کمک کند تا بر مقاومت لمسی خود چیره شوند و به دیگران اجازه دهند که آنها را نوازش کنند، و قابلیت دریافت عواطف را بیابند. اگر یک کودک اوتیسم یاد بگیرد که پذیرای محبت باشد، این امر به نوبه خود باعث می‌شود که خود او نیز به انسانهای دیگر اهمیت دهد. فقدان حس همدردی که در گروهی از کودکان اوتیسم خفیف گزارش شده است، از این طریق قابل درمان است. دستگاه فشار و دیگر محرک‌های حاوی فشارهای عمقی که در روش درمانی یکپارچگی حسی به کار گرفته می شود، می تواند سیستم عصبی برانگیخته را آرام کند و بیش فعالی را کاهش دهد. این روش را جین آیرز گسترش داده است.
کودکان از جمله کودکان اوتیسم موجوداتی راکد نیستند. کودکان اوتیسم خود را تشویق کنید تا حواس جنبشی خود را از طریق تمرینات حرکتی و تقویت عضلات و ماهیچه های بدن به کار گیرد. حواس جنبشی کودک بسیار آموزش پذیر است. حس لامسه اولین منبع آموزشی است و نه تنها برای کودکان اوتیسم بلکه در همه کودکان باید بیشتر مورد توجه واقع شود. اجازه دهید تا کودک از بافت ها و مواد گوناگونی مثل بافتنی، کاغذ سمباده، و ابریشم برای فراگیری بهره ببرد. به عنوان مثال این فرصت را به او بدهید که به فرض در گِل و ماسه خیس نقاشی کند. فعالیت های آهنگین و ریتم دار بسیار مناسب این کودکان است. کودکان اوتیسم فاقد کلام گاه قادرند کلماتی را که نمی‌توانند ادا کنند به صورت آواز بخوانند.
همه ما نیاز به خلوت گاهی خصوصی داریم. کودکان اوتیسم هم به داشتن جایگاهی سِری برای خود نیاز دارند تا در آنجا پنهان شوند و به دنیای درون خویش سرک بکشند. در نهایت اوتیسم معلولیتی درونی است و کودکان اوتیسم نیاز عمیقی به امنیت در مخفی گاه های خود دارند.
بیماری اوتیسم در کودکان و روش های درمانی
در معرفی حیوانات خانگی به کودکان اوتیسم دقت لازم را داشته باشید. اختلال ادراکی می‌تواند باعث بدرفتاری کودک با حیوان بشود. بنابراین در مرحله اول حیوان عروسکی نر و پشمالویی را به او بدهید تا نوازش و نگهداری کند. هنگامی که او کاملاً متوجه نحوه نگهداری حیوان شد، یک حیوان خانگی واقعی را به او نشان دهید و اجازه دهید تا حیوان را در آغوش بگیرد و نوازش کند. شواهد زیادی در این زمینه وجود دارد که حیوانات خانگی روند درمان کودکان اوتیسم را تسریع می‌کنند. این امر تنها در مورد افراد اوتیستیک بلکه برای افراد مسن بیمار هم صادق است.
روش های اصلاح رفتار هم برای درمان کودکان اوتیسم کاربرد فراوانی دارند. اما یکی از مشکلات این روش ها این است که کودک اوتیسم در تعمیم دادن یک فعالیت بسیار ضعیف است. به طور مثال کودک یاد می گیرد که از قاشق برای خوردن بستنی استفاده کند، آیا او از این قابلیت برای خوردن سوپ استفاده خواهد کرد؟ یک فرد مبتلا به اوتیسم که قادر است کاری را انجام دهد، اغلب برای به کارگیری این مهارت تازه در فعالیت‌های دیگر بسیار ضعیف است. هر فعالیتی را، ازنظر او به منزله یک حرکت تازه نگاه کنید. اما آگاه باشید زمانی که تعمیم پذیری شکل بگیرد فرزند شما گامی بزرگ به سوی واقعیت برداشته است. همیشه مراقب عکس‌العمل‌های آنی باشید. تحقیر و تمسخر یک کودک اوتیسم می تواند منجر به تغییرات رفتاری شود. اما اغلب کودک هیچ کنترلی در خصوص عکس العمل های خود ندارند.
تغذیه و بیماری اوتیسم در کودکان
به تغذیه کودکان اوتیستیک توجه کنید. بدن نیاز به ثبات تغذیه دارد تا بتواند تعادل خود را حفظ کند. معمولا افراد اوتیستیک ساز و کارهای های درونی لازم در زمینه تولید و فرایند نیازمندی‌های خود را ندارند. مواد معدنی کمینه (موادی که مقدار کمی از آن برای رشد طبیعی موجود زنده لازم است مثل آهن) به ثبات بدن (تعادلی حیاتی) کمک می کنند. بسیاری از کودکان اوتیسم مبتلا به کمبود روی هستند، و طبق نظر آلن کات، گاهی نیز میزان مس وجود در بدن آنها بیش از حد معمول است هر دوی این مواد برای سیستم ایمنی و گردش خون بدن حیاتی اند. روی ماده معدنی بسیار مهمی است که به تکامل گوش میانی که مسئول پاسخ‌های تعادلی است، کمک می‌کند.
با مراجعه به یک متخصص اُرتو مولکولی و انجام آزمایش تحمل گلوکز هشت ساعته می‌توان این کمبودها را تشخیص داد. شاید این کمبود با ویتامین درمانی همه جانبه درمان پذیر باشد. برنارد ریملند در موسسه تحقیقات رفتاری کودکان در سن دیه گو مطالعات زیادی انجام داده است. او به این نتیجه رسیده است که ویتامین B6 و منیزیم می تواند نقش موثری در بهبود کودکان اوتیستیک داشته باشد. متخصصان دیگر هم بر یافته او مهر تایید زده اند. کودک باید برای تشخیص انواع آلرژی نیز ارزیابی شود. به کارگیری این روش ها پیش از روی آوردن به دارو توصیه می شود.
تست تغذیه اوتیسم در کودکان
بسیاری از کودکان اوتیستیک آلرژی های شدیدی به گروههای غذایی خاص دارند. گاهی مشاهده شده است که حذف این غذاها از برنامه غذایی باعث بهبود عملکرد کودک شده است. شیر، گندم، ذرت، توت فرنگی، شکلات، شکر و قارچ بعضی از غذاها هستند. حتماً در این باره با متخصصی که در زمین آلرژی‌های غذایی سررشته دارد، مشورت کنید. میری کولمن در واشنگتن در زمینه ضعف متابولیکی در افراد اوتیستیک مشغول تحقیق است. انواع خاصی از این بیماری ممکن است با رژیم های غذایی خاصی که عیوب متابولیک را اصلاح می‌کنند، درمان شوند.
بسیار مراقب باشید که کودک را با انواع داروها اشباع نکنید. اگر دارو کارساز باشد، فوق‌العاده است. تجویز بیش از اندازه دارو در جوانان بسیار خطرناک است. من شخصا با تجویز دارو برای کودکان مخالف هستم و از آن به عنوان راه حل نهایی یاد می‌کنم. اگر به سراغ دارو رفتید، آنها را به نوبت امتحان و اثرشان را بررسی کنید. اگر دو دارو را به کودک بدهید ارزیابی تاثیر آن بسیار مشکل می شود. دارو درمانی باعث مخفی کردن علائم می شود، اما یافتن داروی مناسبی که بیوشیمی معیوب فرد را اصلاح یا تا حدی بهبود بخشد، بسیار مفید است. در صورت یافتن داروی مناسب از کمترین مقدار موثر و ممکن استفاده کنید.
مشکلات اوتیسم در کودکان چیست؟
محیطی امن، منظم و ثابت به وجود آورید و آن را حفظ کنید. کودک اوتیسم قادر به عملکرد مناسب در محیطی با تغییرات روزمره و فراوان نیست. کارها را در طول روز به ترتیب انجام دهید. با شروع روز، ابتدا بیدار می‌شویم، سپس دست و صورت خود را میشوییم، صبحانه می خوریم و روز را ادامه می‌دهیم. کودک اوتیسم قادر نیست تا به دنیای خود نظم بخشد و شما مسئول نظم دهی به محیط اطراف او هستید. فرد اوتیسم ممکن است با ضرباهنگی متفاوت گام بردارد، اما آن ضرباهنگ می تواند معنادار باشد.
کودکان اوتیسم چگونه و چه چیزی را می شنوند؟ کودک گاهی می‌شنود و درک می‌کند ، و گاهی هم صدا ها و کلمات مثل صداهای غیر قابل تحمل یک قطار سریع السیر حمل بار به مغزش می‌رسد. صدا و شلوغی محافل بزرگ حواسم را بیش از حد تحریک می کرد. مراقب باشید که به کودک اوتیسم چه می‌گویید. از جملات کوتاه و ساده استفاده کنید. مستقیما کودک را نگاه کنید، زیرا او می آموزد که تمام بدن را بخواند نه لغات تنها را. در صورت لزوم چانه او را با دست بگیرید و با او ارتباط چشمی برقرار کنید. این عملکرد برای کودک اوتیسم بسیار دشوار است. به نظر می‌رسد چشمان او همه چیز را می‌بیند، غیر از فردی که با او صحبت می کند. در گفتار خود جذاب باشید. اجازه دهید تا فرزندتان خوشحالی را از لبخندتان و غم را از شکل رو به پایین لب هایتان تشخیص دهد. این نمادهای ظاهری کودک را بیشتر معطوف به برقراری ارتباط چشمی خواهد کرد. با صدایی یکنواخت صحبت نکنید و بر کلمات کلیدی تاکید کنید (عجب خرگوش خوشگل کشیدی!).
وسواس ها و دغدغه های کودک را به فعالیت‌های مثبت سوق دهید. داشتن یک هدف منحصر به فرد در پشت کار باعث خلق شگفتی می شود. افرادی که مبتلا به نوع خفیف اوتیسم هستند و شغلی ثابت و زندگی مستقل دارند، معمولاً مشاغلی را عهده دار می شوند که زمینه مشترکی با نقطه از تثبیت کودکی شان دارد. مردی را می شناسم که در کودکی علاقه بسیاری به اعداد داشت و هم اکنون گزارش‌های کارایی مالی را تنظیم می‌کند.
