درمان اختلال انشا نویسی

درمان اختلال انشانویسی

سر فصل مطالب

بسیاری از دانش­ آموزانِ دچار ناتوانی­ های یادگیری وقتی به کلاس­های بالاتر دوره­ ی ابتدایی می­رسند یا وارد دبیرستان می­ شوند تجربه­ ی اندکی درباره ­ی نوشتن متن دارند. آموزش فشرده برای بهبود ضعف­ های خواندن اغلب آموزش نوشتن را نیز تحت­ الشعاع قرار می­دهد. یادگیری نوشتن مستلزم زمان زیاد و داشتن فرصت­ هایی برای انواع مختلف نوشتن است. درمان اختلال انشانویسی با استفاده از خدمات کاردرمانی اختلال یادگیری و گفتاردرمانی اختلال یادگیری انجام می شود. تمرینات درک مطلب، استدلال سیال و حافظه فعال به کودکان در بهبود توانایی انشا نویسی کمک میکند. مرکز درمان اختلال یادگیری دکتر صابر با ارائه تمرینات مناسب در جلسات درمانی به بهبود اختلالات خواندن، نوشتن و انشا نویسی در کودکان کمک می نماید.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

بهبود اختلال انشا نویسی

آموزش فرایند نوشتن اصولی دارد. اصول زیر راهنمای تدریس نوشتن است:

  1. فرصت­ هایی برای تقویت نوشتن تدارک ببینید. دانش­ آموزی که قرار است بنویسد به زمان کافی برای تفکر، تعمق، نوشتن و بازنویسی نیاز دارد. حقیقت این است که بسیاری از دانش­ آموزانِ دچار ناتوانی­های یادگیری روزانه کمتر از ده دقیقه وقت صرف نوشتن انشا می­کنند. توصیه می­شود که زمان انشا به پنجاه دقیقه در هر روز و چهار روز در هفته افزایش یابد. در مورد برخی از دانش ­آموزان بهتر است زمان نوشتن به چند بخش کوچک­تر تقسیم شود.
  2. کانونی برای نوشتن تأسیس کنید. جوّ کلاس انشا باید پرورش دهنده­ی فعالیت­های ویژه­ی نوشتن باشد و همکاری در تکالیف نوشتاری را ترغیب کند. معلم­های مرجع (حل مشکل) می­توانند پرونده­هایی برای مطالب نوشتاری تنظیم کنند و طرح­های دانش­آموزان را برای نوشتن، فهرست قطعه­های نوشته­شده، نظریات درباره­ی موضوع­های آینده و وسایل کمک نوشتاری نظیر واژ­ه­نامه­ها را در آن­ها قرار دهند. مطالب درسی و کتاب­ها را در مکانی قرار دهید که دانش­آموزان بتوانند بدون درخواست کمک از معلم از آن­ها استفاده کنند.
  3. اجازه بدهید دانش­آموزان موضوع­ها را در خودشان انتخاب کنند. موفق­ترین طرح­های نوشتاری طرح­هایی است که دانش­آموزان به موضوع آن علاقه­ی شخصی دارند. نیازهای کودکان به اطلاعات بیشتر، خواندن و دیگر منابع درسی باید به سهولت در اختیارشان قرار گیرد.
  4. الگوهایی برای فرایند نوشتن و تفکر راهبردی در اختیار دانش­آموزان قرار دهید. عمل نوشتن زمانی به سهولت انجام می­گیرد که الگوی معلم­ها یا همالان از فرایندهای شناختی در نوشتن به کار گرفته شود. به طور مثال، معلم می­تواند برای الگودهی به مراحل نوشتن نظریاتش را بر زبان آورد: «من می­خواهم موقعیتی مرموز در داستانم خلق کنم، چطور است درباره­ی خانه­ی دیوها بنویسم؟ بعد باید در مورد قهرمانان این داستان فکر کنم…» (انگلهارت و رافائل، 1988).
  5. ژرف­اندیشی و حسی از مخاطب بودن را در دانش­آموز رشد دهید. دانش­آموزان در برنامه­ی درسی سنتی نوشتن برای معلم می­نوشتند و فکر می­کردند نوشته­ها باید با معیارهای «تصحیح» معلم هماهنگ باشد. معلم­ها می­توانند حس شنونده بودن را در دانش­آموزان از طریق ترغیب آن­ها به همکاری با همالان، مشاوره با یکدیگر، کارهای گروهی و تهیه و انتشار نشریه گسترش دهند. دانش­آموزان باید فرصت­هایی برای بحث درباره­ی فرایند نوشتن با همالان مبتدی همسطح خودشان داشته باشند. پس از پایان طرح­های نوشته­شده دانش­آموزان می­توانند مطالبشان را برای شنوندگان همال خود بخوانند و درباره­ی آن بحث کنند.
  6. هدایت و کنترل امر نوشتن را به خود دانش­آموزان محول کنید. هدف از فرایند نوشتن این است که خود نویسنده هدایت و کنترل نوشته را به عهده داشته باشد. برای اینکه دانش­آموزان راهبردهایی را که به آن­ها آموزش داده شده است درونسازی کنند باید به تدریج مسئولیت بیشتری در نوشتن مطالب به آن­ها محول کرد تا قادر شوند بدون راهنمایی معلم کارکنند.
  7. از علائق موجود دانش­آموز سود جویید. معلم­ها باید از علائق دانش­آموزان آگاه باشند و به رویدادهایی که ممکن است موضوعی مناسب برای نوشتن باشد، توجه داشته باشند. ورزش، مدرسه، اخبار محلی و ملی، سفرهای کوتاه، مرخصی­های خانوادگی یا تعطیلات را می­توان موضوع انشا قرار داد. یکی از معلم­­ها با توجه به این مسئله که عروسک­های کوچولو با چهره­های زشت مثل جن و موهای رنگارنگ مجدداً از اسباب­بازی­های رایج بازار شده و بسیاری از دانش­آموزان آن­ها را با خودشان به مدرسه می­آورده­اند از دانش­آموزان می­خواهد هر روز فقط یکی از این عروسک­ها را به مدرسه بیاورند. بعد از دانش­آموزان درخواست می­کند طرح غول­ها یا جن­هایی را بکشند و با نوشتن داستان­هایی درباره­ی آن­ها استدلال کنند که چرا صاحبان کارخانه­های عروسک­سازی بهتر است طرح غول­هایی را که آن­ها کشیده­اند بپذیرند. با آنکه معلم از دانش­آموزان خواسته بود یک داستان در این مورد بنویسند، بچه­ها بیشتر اوقات فراغت خود را صرف نوشتن داستان کردند و بعضی حدود بیست داستان نوشتند (الکساندر، 1992).
  8. از نمره­گذاری تنبیهی بپرهیزید. نگذارید نمره گذاری به دلسردی دانش­آموزان منتهی شود. به اندیشه­ها نمره بدهید و نه به شکل فنی نوشته­ها. گاهی می­توان برای بعضی از تکالیف دو نمره – یکی برای اندیشه­ها و دیگری برای مهارت­های فنی – در نظر گرفت. اگر دانش­آموزی در حیطه­های زیادی دچار مشکل است و اشتباهات فاحش دارد باید فقط به اصلاح یکی از مهارت­ها نظیر رعایت حروف بزرگ در انگلیسی بپردازید. وقتی دانش­آموز در آن مهارت تسلط پیدا کرد می­توان بر حیطه­ی دیگری متمرکز شد.
  9. بین نوشته­ی شخصی و کاربردی تمایز قائل شوید. درس­های نوشتاری شخصی و کاربردی هدف­های متفاوتی دارند و دانش­آموزان باید بفهمند که به مهارت­های متفاوتی نیاز دارند. در نوشته­ی شخصی معمولاً هدف این است که اندیشه­ها رشد یابد و به شکل نوشتاری بیان شود، در نتیجه نیاز به تخصص فنی کمتر است. در مقابل، یکی از هدف­های نوشتن کاربردی یادگیری شکل نوشتن (برون­داد) است. این محصول، مثلاً یک نامه­ی تجاری، نهایتاً مستلزم یادگیری معیارها و ساختار معینی است. با تفکیک این دو هدف معلم می­تواند انواع مختلف مهارت­های نوشتاری را در هر فرد ایجاد کند.
  10. درون‌­دادهای فراوان ارائه کنید. دانش­آموزان باید موضوعی داشته باشند که درباره­ی آن بنویسند. پیش از آنکه از دانش­آموزان بخواهید شروع به نوشتن کنند باید مطمئن شوید که در عمل به اندازه­ی کافی موضوع­هایی نظیر سفرهای کوتاه، فعالیت­های خلاق، نمایش­های تلویزیونی، سینما و رویدادهای ورزشی را تجربه کرده­اند تا بتوانند از آن­ها برای نوشتن مطالب بهره بگیرند. افزون بر این صحبت کردن درباره­ی این تجربه­ها نیز مفید است.
  11. برنامه­‌های نوشتاری فراوانی تهیه کنید. دانش­آموزان برای رشد مهارت­های نوشتاری باید به طور مکرر بنویسند. می­توان هر هفته صفحاتی از دفترچه­ی خاطرات را معین کرد و از دانش­آموزان خواست به منزله­ی تکلیف نوستن آن صفحات را پر کنند. می­توان به آن­ها گفت که قرار نیست این تکالیف تصحیح یا حتی خوانده شود. این روش امکان تمرین لازم را برای دانش­آموزان فراهم می­کند و کیفیت نوشتن آن­ها را بهبود می­بخشد.
  12. از شیوه­‌ی بستن استفاده کنید. از شیوه­ی بستن (که در فصل 12 توصیف شد) نیز می­توان برای تدریس انشا سود جست. می­توان جمله­ای را که کلمه­ای از آن حذف شده است نوشت و از دانش­آموزان خواست انواع کلماتی را که می­توان به جای آن گذاشت، بنویسند. به طرو مثال، «جان توپ ­­—» جمله­ها را می­توان از مطالب خواندنی انتخاب کرد.درمان اختلال انشا نویسی

سوالات متداول:

1-تأثیر اختلال توجه بر انشا نویسی چیست؟
حواس‌پرتی مداوم باعث گسست زنجیره افکار و ناتمام ماندن نوشته می‌شود.

2. نقش حافظه فعال در انشا نویسی چیست؟
ضعف در نگهداری ایده‌ها در حافظه کوتاه‌مدت باعث فراموشی مفاهیم قبل از ثبت آن‌ها می‌شود.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *