درمان بیش فعالی در اصل درمان یک اختلال رشدی عصبی در مغز است که سبب می شود فرد مبتلا به اختلال بیش فعالی کار نادرست انجام ندهد که البته ناگفته نماند که کار آسانی نیست. اختلال بیش فعالی موجب ایجاد مشکلاتی برای فرد مبتلا می شود. به عنوان مثال دیده شده که بیشتر افراد مبتلا به اختلال بیش فعالی مدام استرس دارند یا به علت ناتوانی در برقراری ارتباط با دیگران، به افسردگی دچار می شوند. به علت به وجود آمدن این دسته مشکلات برای فرد و خانواده او، افراد در این فکر هستند که درمان بیش فعالی چیست یا مدت زمان درمان بیش فعالی چقدر است. روش های درمان بیش فعالی باعث کنترل رفتار فرد مبتلا می شود اما این که مدت زمان درمان بیش فعالی چقدر است، به نوع بیش فعالی و سن فرد بستگی دارد. روش های درمانی بسیاری برای بیش فعالی وجود دارد از جمله رفتار درمانی، کاردرمانی، گفتاردرمانی، روان درمانی، دارو درمانی و… . کلینیک بیش فعالی کودکان دکتر صابر تحت نظر دکتر متخصص (دکتر صابر)، با روش های نوین، تخصصی و منحصر به فرد به درمان نشانه های بیش فعالی در کودکان می پردازد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
آیا درمان بیش‌فعالی زمان مشخصی دارد؟
اختلال بیش‌فعالی یا ADHD از جمله اختلالات شایع عصبی-رشدی است که معمولاً در دوران کودکی آغاز می‌شود و ممکن است تا بزرگسالی ادامه یابد. بسیاری از والدین هنگام مواجهه با تشخیص بیش‌فعالی در کودک خود، این سؤال را مطرح می‌کنند که “آیا درمان بیش‌فعالی زمان مشخصی دارد؟” پاسخ به این سؤال وابسته به عوامل متعددی است. نوع و شدت علائم، سن شروع درمان، روش‌های درمانی مورد استفاده (مثل دارودرمانی، رفتاردرمانی و کاردرمانی)، و همچنین میزان همکاری کودک و خانواده، همگی در مدت زمان درمان تأثیرگذارند. درمان بیش‌فعالی معمولاً فرآیندی تدریجی و بلندمدت است. به‌طور میانگین، بسیاری از کودکان با درمان‌های ترکیبی طی یک تا سه سال بهبود چشمگیری در علائم خود نشان می‌دهند. با این حال، نمی‌توان برای همه کودکان یک نسخه واحد در نظر گرفت. برخی کودکان ممکن است به درمان‌های کوتاه‌مدت پاسخ مناسبی بدهند، در حالی که برخی دیگر نیاز به پیگیری‌های بلندمدت دارند.
دکتر مهدی صابر، متخصص توانبخشی و کاردرمانی، معتقد است که تشخیص زودهنگام و آغاز سریع درمان می‌تواند تأثیر چشمگیری در کاهش مدت درمان و بهبود کیفیت زندگی کودک داشته باشد. به گفته ایشان، مهم‌ترین اصل در درمان بیش‌فعالی، پیوستگی درمان و همراهی کامل خانواده است. اگر این دو اصل رعایت شوند، می‌توان انتظار داشت که کودک طی زمان معقولی کنترل بهتری بر رفتار و تمرکز خود پیدا کند.
تأثیر سن شروع درمان در مدت زمان بهبود
سن شروع درمان نقش تعیین‌کننده‌ای در مدت زمان درمان بیش‌فعالی دارد. هرچه مداخله درمانی زودتر آغاز شود، شانس موفقیت بالاتر و مدت زمان درمان کوتاه‌تر خواهد بود. کودکانی که در سنین پیش‌دبستانی یا اوایل دبستان تحت درمان قرار می‌گیرند، اغلب پاسخ بهتری به مداخلات درمانی نشان می‌دهند. زیرا در این سنین، مغز انعطاف‌پذیرتر بوده و قابلیت یادگیری و تطبیق‌پذیری بیشتری دارد.
دکتر مهدی صابر بر اهمیت شناسایی علائم بیش‌فعالی در سنین پایین تأکید دارد. به گفته او، خانواده‌هایی که به علائم زودهنگام مانند بی‌قراری، عدم تمرکز، پرحرفی یا واکنش‌های هیجانی شدید توجه نشان می‌دهند و زودتر به متخصص مراجعه می‌کنند، شاهد نتایج درمانی بهتری هستند. این کودکان معمولاً در زمان کوتاه‌تری به بهبود نسبی یا کامل می‌رسند.
بر خلاف آن، شروع دیرهنگام درمان، به‌ویژه در دوران نوجوانی، می‌تواند مدت درمان را طولانی‌تر کرده و حتی اثربخشی برخی روش‌ها را کاهش دهد. در این موارد، نیاز به درمان‌های ترکیبی و پیگیرتر بیشتر خواهد بود. همچنین ممکن است مشکلات اجتماعی و تحصیلی بیشتری در کودک ایجاد شده باشد که نیاز به مداخلات گسترده‌تری دارد.
در نتیجه، اگر والدین نسبت به علائم بیش‌فعالی آگاه باشند و به محض مشاهده رفتارهای غیرعادی با متخصص مشورت کنند، می‌توانند زمان درمان را به حداقل برسانند و فرصت رشد سالم‌تری برای فرزند خود فراهم کنند.
مدت زمان درمان بیش فعالی با داروها
مدت زمان درمان بیش فعالی با دارو های آن به نوع اختلال بیش فعالی و نوع دارویی که برای کودک تجویز می شود، بستگی دارد. معمولا دارو ها بیش فعالی به دو دسته عمده تقسیم می شوند:
-محرک ها: سریع تر از غیر محرک ها اثر کرده اما مدت زمان تاثیر کم تر است، حدود یک ساعت.
-غیر محرک ها: مدت زمان اثر گذاری این دارو ها بسیار طولانی است، روز ها تا هفته ها طول می کشد تا اثر درمانی آن مشاهده شود.
مدت زمان درمان بیش فعالی در کودکان
از آن جایی که بیش فعالی انواع مختلفی دارد، شدت آن در کودکان مشخص نیست و روش درمان هر کودک با کودک دیگر متفاوت است. مدت زمان درمان بیش فعالی در همه گروه های سنی درگیر این اختلال، به یک اندازه نیست و نمی توان یک مدت زمان خاصی را برای آن تعیین کرد. به طور معمول پس از استفاده از درمان ها بیش فعالی، علائم و عوارض بیش فعالی کاهش پیدا می کند. خانواده ها به خصوص پدر و مادر باید سوالات و مشکلات خود را با پزشک متخصص در میان بگذارند تا بتوانند مدت زمان درمان بیش فعالی را کاهش دهند.
نی و بی ثباتی در کار، سختی در داشتن رابطه با جنس مخالف، اعتماد به نفس پایین و اختلالات اضطراب است.
کاردرمانی و رفتاردرمانی؛ چند وقت باید ادامه یابد؟
کاردرمانی و رفتاردرمانی دو رویکرد کلیدی در درمان غیر دارویی اختلال بیش‌فعالی هستند که نقش مؤثری در بهبود توجه، تمرکز، کنترل هیجانی و مهارت‌های اجتماعی کودک دارند. بسیاری از والدین در آغاز این مسیر درمانی این سؤال را دارند که “کاردرمانی و رفتاردرمانی تا چه زمانی باید ادامه پیدا کند؟” پاسخ قطعی به این سؤال وجود ندارد، اما به‌طور کلی، طول مدت این درمان‌ها بسته به شدت علائم، توانمندی‌های پایه‌ای کودک، سن شروع درمان، و همچنین میزان همکاری خانواده متغیر است. در برخی موارد، کودک طی چند ماه بهبود مناسبی نشان می‌دهد، اما در اکثر موارد، روند درمان بین ۶ ماه تا ۲ سال یا بیشتر ادامه دارد. کاردرمانی و رفتاردرمانی زمانی بیشترین اثربخشی را دارند که به‌صورت منظم و توسط درمانگر مجرب انجام شوند.
دکتر مهدی صابر، از متخصصین برجسته کاردرمانی، تأکید میکند که وقفه در جلسات یا ناهماهنگی بین والدین و درمانگر می‌تواند موجب کند شدن روند پیشرفت کودک شود. وی معتقد است که ارزیابی منظم پیشرفت، تعامل مداوم بین درمانگر و والدین، و انجام تمرینات خانگی، سه عامل مهم در کوتاه‌تر شدن زمان درمان هستند. بنابراین توصیه می‌شود که والدین به جای تمرکز بر مدت دقیق درمان، روی کیفیت جلسات و استمرار آن تمرکز داشته باشند. به این ترتیب می‌توان انتظار داشت که کودک به مرور زمان به مهارت‌هایی دست یابد که زندگی روزمره‌اش را آسان‌تر و موفق‌تر کند.
سوالات متداول:
1-آیا دارودرمانی سریعتر از رفتاردرمانی عمل میکند؟
بله، دارو معمولاً اثرات سریعتری دارد اما درمان رفتاری نتایج ماندگارتری به همراه دارد
2-آیا بیش‌فعالی در بزرگسالی ادامه می‌یابد؟
در برخی افراد بله، اما علائم اغلب با درمان مناسب در دوران کودکی کاهش می‌یابد.