مرکر اوتیسم تهران با در اختیار داشتن امکانات روز دنیا در زمینه تشخیص و درمان کودکان اوتیسم به صورت تخصصی فعالیت می نماید. توانبخشی اوتیسم شامل کاردرمانی اوتیسم و گفتاردرمانی اوتیسم و خدمات درمانی نظیر بازی درمانی، رفتاردرمانی و سنسوری روم و اتاق شنیداری، اتاق تاریک بینایی ، ماساژ درمانی می باشد که در کنار هم موجب بهبود مهارت های اجتماعی، گفتار، درک کلامی، رفتارهای کلیشه ای و… در کودکان اوتیسم می گردد.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
تعطیلات و مشکل بیرون رفتن کودک اوتیسم
تعطیلات روتینهای ما را تغییر می‌دهد و ما از آن لذت می‌بریم. اما کودکان با اختلالات طیف اتیسم در این زمینه نظر متفاوتی دارند. این کودکان فقط می‌خواهد که به زمان خواب و برنامه خود برگردد. شما ممکن است معتقد باشید که سخت کار کنید و زندگی را سازماندهی کنید تا آخر هفته برسد اما این مسئله در کودکان با اختلالات طیف اتیسم اینطور نیست.
کودک اوتیسم بوهای متفاوتی را زمانیکه شما غذای مخصوص آخر هفته تهیه می‌کنید استشمام می‌کند. همچنین افرادیکه معمولا برای دیدار شما نمی‌آیند آخر هفته در خانه شما هستند. همچنین روزهای ساختارمند مدرسه و سایر فعالیتها در آخر هفته مختل می‌شود. یک برنامه‌ریزی مختصر کمک کننده خواهد بود:
- فکر کنید که چه چیزی واقعا برای تعطیلات شما و خانواده مهم است.
- کودک را در برنامه‌ریزی آخر هفته تا حد ممکن دخیل کنید.
- به کودک اجازه دهید از تغییرات مطلع شود و برنامه خود را آماده کند. با این کار رفتارها و تجربیات غیر منتظره کودک تا حد امکان کاهش خواهد یافت.
- تا حد امکان روتینهایی مثل زمان خواب، لباس پوشیدن و روتینهای صبحگاهی را حفظ کنید.
- کودک را تشویق کنید تا در آماده‌سازی تا آنجایی که می‌خواهد مشارکت کند.
- او ممکن است از شما بخواهد تا دکوراسیونهای خود را تغییر دهید و یا غذاهایی را که در زمانهای خاص سال برای سورپرایز آماده می‌کنید را بپزید. درخواست او را اعمال کنید تا احساس کند که قسمتی از این جشن یا مراسم است.
- ریلکس باشید.
رستوران
غذا خوردن در اماکن عمومی قسمتی از زندگی خانوادگی است. منتظر ماندن برای غذا و بودن در مکان ناآشنا در بعضی کودکان با اختلالات طیف اتیسم مشکل‌ساز است. به هر حال این موقعیت میتواند باشد و با شادی همراه باشد.
۱. تصویر یا نماد رستوران را در برنامه روزانه کودک نصب کنید.
۲. از قبل به منو نگاه کنید و تصمیم بگیرید برای انتخاب بهترین گزینه برای غذا کودک را در روند انتخاب شرکت دهید که چه چیزی سفارش خواهد داد یا برای او سفارش داده خواهد شد.
3.اگر فکر می‌کنید که غذا با تاخیر آورده خواهد شد به کودک اجازه دهید برای رفع گرسنگی قبل از آوردن غذای اصلی اسنیک بخورد.
۴. زمان رستوران را تا حد امکان به زمانی که کودک در خانه غذا میخورد نزدیک کنید.
۵. از فعالیتهای آرام که کودک از آن لذت می‌برد و به نشستن کودک روی صندلی کمک می‌کند استفاده نمایید. این مورد کمک می‌کند که اعضای خانواده هم از غذا لذت ببرند. اگر کودک شما بوهای قوی یا صداهای بلند را نمی‌تواند تحمل کند از رفتن به این اماکن پرهیز کنید. اما چنانچه به هر دلیلی می‌خواهید به این اماکن بروید از روشهای آمده در فصل بعد استفاده کنید.
انجام کارهای بیرون از خانه برای اوتیسم
لیست فعالیتهای روزمره را تهیه کنید. ممکن است برای رفع نیازهای خانواده کارهایی را انجام دهید که خارج از روتین کودک باشد و برای او راحت نباشد. مثل کارهای که نیاز به استفاده از ماشین و یا حمل و نقل عمومی داشته باشد. این مهم است که کودک بداند چه اتفاقی خواهد افتاد. به کودک شرح دهید که کجا خواهید رفت و ممکن است برای وی خوشایند باشد. او ممکن است برای چند لحظه از ماشین پیاده شود تا شما کار خود را انجام دهید. یا ممکن است نیاز باشد که ساکت بنشیند و منتظر بماند.
کودک را تا حد امکان آماده کنید، استراحت کرده باشد، گرسنه نباشد و نیاز به استفاده از دستشویی قبل بیرون رفتن نداشته باشد. مشارکت در فعالیتهای خانواده حتی کوتاه مدت جزئی از زندگی خانوادگی است. اجازه به کودک برای شرکت در این موارد تجربه خوبی برای یادگیری است. او جزئی از خانواده و یک عضو فعال خانواده است. شما اگر کودک را در خانه تنها بگذارید در حق او لطف نمی‌کنید. تنها گذاشتن در کودک در خانه با پرستار منجر به ایزوله شدن وی شده و در او احساس جدایی ایجاد می‌کند. بیرون بردن کودک منجر خواهد شد که یاد بگیرد تجربیات غیر منتظره را چطور مدیریت کند. اما اگر این اتفاق نیفتد کودک چطور خواهد فهمید که این موارد امن و بدون آسیب هستند.
به کودک اجازه دهید وسایل مورد علاقه خود را بیاورد. آوردن وسایل مورد علاقه حس آرامش و کنترل در محیطهای غیرقابل پیش‌بینی ایجاد می‌کند.
راهکارهای کاهش اضطراب کودکان اوتیسم در خروج از منزل
خروج از خانه برای بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم می تواند تجربه ای استرس زا و پرچالش باشد. این اضطراب اغلب ناشی از تغییر در روال عادی زندگی، مواجهه با محرک های حسی جدید و قرار گرفتن در موقعیت های اجتماعی غیرقابل پیش بینی است. برای کمک به کاهش این اضطراب، والدین می توانند از راهکارهای موثری استفاده کنند که به تدریج کودک را با محیط خارج از خانه آشنا می سازد.
یکی از موثرترین روش ها، آماده سازی کودک قبل از خروج از منزل است. بهتر است والدین برنامه بیرون رفتن را از چند ساعت یا حتی یک روز قبل به کودک اطلاع دهند. استفاده از داستان های اجتماعی که مراحل بیرون رفتن را به صورت تصویری و ساده توضیح می دهد، می تواند به کودک کمک کند تا انتظارات واقع بینانه ای از آنچه پیش رو دارد، داشته باشد. برای کودکانی که با تغییرات مشکل دارند، ایجاد یک روال ثابت برای بیرون رفتن ها بسیار مفید خواهد بود. مثلا همیشه از یک مسیر مشخص برای رفتن به پارک استفاده کنید یا برنامه های بیرون رفتن را در روزها و ساعت های مشخصی از هفته قرار دهید.
همچنین همراه بردن وسایل آرامش بخش می تواند نقش مهمی در کاهش اضطراب کودک داشته باشد. این وسایل می تواند شامل اسباب بازی مورد علاقه کودک، پتوی آرامش بخش یا هر وسیله دیگری باشد که به کودک احساس امنیت می دهد. برای کودکانی که به محرک های حسی حساس هستند، استفاده از هدفون های کاهش دهنده صدا یا عینک آفتابی می تواند کمک کننده باشد. والدین باید به نشانه های استرس در کودک خود توجه کنند و در صورت افزایش اضطراب، مکانی امن و آرام برای استراحت و بازیابی تعادل حسی کودک در نظر بگیرند.
چگونه محیط های عمومی را برای کودک اوتیستیک ایمن تر کنیم؟
ایجاد محیطی امن و قابل پیش بینی برای کودکان اوتیستیک در فضاهای عمومی نیازمند برنامه ریزی و آمادگی قبلی است. اولین قدم انتخاب مکان هایی است که از قبل با نیازهای کودک آشنا هستید یا ویژگی های مناسب تری دارند. مثلا پارک هایی که فضای شلوغ ندارند یا فروشگاه هایی که در ساعات خلوت به آنها مراجعه می کنید، گزینه های بهتری هستند. بهتر است قبل از اولین بازدید، در مورد محیط جدید با کودک صحبت کنید و حتی اگر ممکن است، تصاویری از آن مکان را به او نشان دهید. زمان بندی مناسب برای بیرون رفتن نقش مهمی در ایجاد احساس امنیت برای کودک دارد. ساعاتی را انتخاب کنید که محیط کمتر شلوغ است و محرک های حسی کمتری وجود دارد. مثلا رفتن به فروشگاه در اول صبح یا ساعاتی که معمولا خلوت تر است، تجربه بهتری برای کودک ایجاد می کند. همیشه مسیرهای فرار یا مکان های آرامی را که می توانید در صورت نیاز به آنجا بروید، شناسایی کنید. این کار به شما کمک می کند در صورت افزایش اضطراب کودک، سریعا محیط را تغییر دهید.
آماده کردن یک کیف مخصوص حاوی وسایل ضروری می تواند در مدیریت موقعیت های غیرمنتظره کمک کننده باشد. این کیف می تواند شامل میان وعده های مورد علاقه کودک، بطری آب، اسباب بازی های آرامش بخش، تغییر لباس و هر وسیله دیگری باشد که به کودک کمک می کند در محیط های عمومی احساس راحتی بیشتری داشته باشد. همچنین بهتر است کارت شناسایی حاوی اطلاعات ضروری و توضیحی درباره شرایط کودک همراه داشته باشید تا در صورت نیاز بتوانید به دیگران توضیح دهید. با رعایت این نکات و صبوری زیاد، به تدریج می توان تجربه بیرون رفتن را برای کودک اوتیستیک لذت بخش تر و کم استرس تر کرد.
سوالات متداول:
1-آیا زمانبندی خاصی برای بیرون بردن کودک اوتیستیک وجود دارد؟
بله، بهتر است در ساعاتی از روز که محیط کمتر شلوغ است و محرکهای حسی کمتری وجود دارد، مثلاً صبحهای زود یا روزهای وسط هفته، کودک را به بیرون ببرید.
2-چه وسایلی برای همراه بردن کودک اوتیستیک ضروری است؟
همراه داشتن وسایل آرامشبخش مانند اسباببازی موردعلاقه، پتو، میانوعدههای آشنا، هدفون کاهش صدا و بطری آب میتواند به کودک کمک کند در محیطهای جدید احساس امنیت بیشتری داشته باشد.