اوتیسم و دارو های ضد تشنج

دارو های ضد تشنج می توانند برای جلوگیری از تشنج های پنهان در کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کننده باشد و عموما این دارو ها برای اکثر کودکان توصیه می شود. حدودا 7 کودک از هر 10 کودک مبتلا به تشنج، ممکن است تا سن 18 سالگی دیگر به تشنج مبتلا نباشند. اگر این اتفاق رخ بدهد، احتمال دارد در بزرگسالی نیازی به دارو های ضد تشنج نباشد. کودکانی که پیش از سن 9 سالگی به تشنج پنهان دچار می‌ شوند، نسبت به کودکانی که تشنج‌ هایشان بعد از 10 سالگی آغاز می‌ شود، روند بهبودی بهتری را در تجربه می کنند. برای سایر کودکان، دارو های ضد تشنج احتمال دارد طولانی مدت مورد نیاز باشد. قرص ریسپریدون برای کودکان اتیسم و هم چنین یک سری دارو های ضد تشنج، اولین داروهایی است که توسط دکتر اوتیسم برای این طیف تأیید شده است. دکتر مهدی صابر، بهترین دکتر تشخیص اوتیسم در تهران، با در نظر گرفتن بهترین خدمات کاردرمانی اوتیسم و گفتاردرمانی اوتیسم، به درمان هر چه سریع تر این کودکان کمک می کند.

داروهای ضد تشنج برای اوتیسم

در برخی از موارد، دارو های ضد تشنج ممکن است برای کودک مبتلا به اوتیسم، سودمند باشند و به راستی برخی از انواع آن ها برای افراد مبتلا به اوتیسم مفیدند. بیشتر دسته های دارویی تنها یک نوع رفتار مرتبط با اوتیسم را هدف قرار می‌ دهند و تعداد کمی از آن ها هستند که برای به حداقل رساندن تمام مشکلات رفتاری و روانی کاربرد دارند. والدین و پزشکانی که به دنبال استفاده از دارو های ضد تشنج هستند، گاهی اوقات مجموعه ای از دارو ها را به کار می برند تا بهترین مداخله ی ممکن را فراهم کنند. در زیر انواعی از دارو های ضد تشنج که معمولاً تجویز می‌ شوند، آورده شده اند.

ضد افسردگی‌ ها که در دسته مهارکننده های اختصاصی انتخابی بازجذب سروتونین ( به اختصار به آن SSRIs می‌ گویند) قرار دارند. اغلب جهت کاهش رفتار های وسواسی یا خود تخریبی که در برخی از کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم مشاهده می‌ شود، تجویز می‌ شوند. این دسته از دارو ها با اثر گذاری بر میزان سرتونین و در نتیجه تغییر شیمیایی مغز عمل می‌ کنند. نمونه هایی از انواع تجاری آن شامل فلوکسیتین، سلکسیب و سرترالین است. بسیاری از مداخله گران به سودمند SSRIs، تمایل به تجویز آن دارند، اما عده دیگری هم هستند که نگران خطرات احتمالی تجویز چنین دارو های قوی برای کودکان هستند، زیرا این دارو ها اساساً مخصوص بزرگسالان هستند. برخی از این دارو ها (برای مثالpaxil)  با افزایش میزان خودکشی در بین جمعیت نوجوانان همراه بوده است (اگر چه مطالعات اخیر این یافته را رد کرده است). با انجام ارزیابی و پیگیری دقیق توسط یک روانشناس کار آزموده می تواند از این که تجویز دارو و استفاده از این نوع دارو ها مناسب است، اطمینان حاصل کرد.

نورولپتیک ها، گاهی اوقات به عنوان آرام بخش تجویز می شوند و میزان دوپامین و سروتونین در مغز را تنظیم می‌ کنند. رسپیراول و آلاتراپین دو داروی تجاری هستند که معمولاً تجویز می‌ شوند، و به نظر می‌ رسد لحظات وقوع پرخاشگری شدید را در کودکان مبتلا به اوتیسم کاهش می‌ دهند و این امر تا حدودی به علت خاصیت آرام بخش آن هاست. استفاده از این دسته دارویی می‌ تواند بر میزان هوشیاری و اشتهای یک کودک تأثیر بگذارد و عوارض جانبی مانند تهوع و سرگیجه ایجاد کند. در برخی موارد، آن ها ممکن است حتی مشکلاتی در تنظیم فشار خون ایجاد کنند.

دارو های ضد تشنج، که از آن‌ ها می‌ توان به دارو هایی با عناوین تجاری، مانند سدیم والپورت و نورونتین اشاره کرد، رفتار های آسیب رسان و لحظات تهاجمی شدید در کودکان مبتلا به اوتیسم را کاهش می‌ دهند. این باور وجود دارد که این دسته دارویی بر روی ناحیه ای از مغز که کنترل فعالیت‌ ها را بر عهده دارد، اثر می گذارند، اما آسیب کبدی و برخی عوارض جدی را هم به دنبال دارند.

در کنار این دسته های بزرگ دارویی، کودکان مبتلا به اوتیسم تحت مداخله با مجموعه ای از دارو ها، مشتمل بر دارو هایی برای مداخله عوارض گوارشی و یا مقادیر مختلف از نیکوتن برای کمک به افزایش اثر نورولپتیک ها قرار می گیرند. اگر چه بسیاری از پزشکان موافقند که دارو درمانی در کل، در مداخله کودکان مبتلا به اوتیسم دارای اهمیت است، برخی منتقدان از این نگرانند که به کودکان دارو های آرام بخش داده شود، چون این کار، در مقایسه با برخی از برنامه های مداخله ای اصلاح رفتار اثبات شده که نیازمند توجه و کمک بیشتری از سوی والدین است، راه آسان تری برای کنترل رفتار های کمتر مطبوع یا کمتر قابل کنترل اختلال رشدی است.

هنوز بر سر این که به دارو و دارو درمانی به چه میزان در کل برنامه مداخله باید اهمیت داده شود، بحث و جدل ادامه دارد. یک کارشناس اوتیسم به نام خانم تمپل گرندین که خودش با این اختلال دست به گریبان است، به این موضوع اشاره کرده و تصدیق نموده است که بعضی از دارو ها واقعاً سودمند هستند، اما از پزشکان در دعوت به استفاده از دوز های کم این دارو اجتناب می‌ کند، چرا که افراد طیف اختلال اوتیسم ممکن است نسبت به دیگران به دارو ها حساسیت بیشتری داشته باشند. بعضی از خانواده ها درباره عوارض جانبی احتمالی نگران هستند. برخی از این عوارض به همان اندازه اختلال آسیب زننده به نظر می‌ رسند. پزشکان، معلمان و مداخله گران می‌ توانند به شما در ارزیابی این که آیا کودک شما نامزد خوبی برای دارو درمانی است یا نه، کمک کنند. در نهایت، به هر حال، اگر کودک خردسال است، باید تمام فواید و مضرات را سنجید تا بتوان به تصمیمی اطمینان بخش رسید. همچنین باید دانست که گاهی اوقات زمان می‌ برد تا دارو ها اثر کند.

ارتباط بین اختلالات طیف اوتیسم و صرع به طور گسترده‌ ای مستند شده است و شیوع تخمینی بسته به جمعیت انتخاب شده و ویژگی‌ های بالینی متفاوت است. در حال حاضر، مطالعاتی برای ارزیابی مسیر های مراقبت از بیمار در اوتیسم، به ویژه برای همبودی با صرع، با وجود تأثیرات شخصی، خانوادگی و اقتصادی آن، وجود دارد. ناهنجاری ‌های ژنتیکی احتمالا در ارتباط اختلال اوتیسم و صرع نقش دارند، اگر چه در حال حاضر تنها در درصد کمی از بیماران قابل تشخیص هستند و برخی از شرایط ژنتیکی و پزشکی شناخته شده بااختلال طیف اوتیسم و صرع مرتبط هستند. دارو های ضد تشنج گاهی اوقات در اوتیسم برای مدیریت صرع مرتبط استفاده می‌ شوند و همچنین می ‌توانند به رفتار هایی مانند تحریک ‌پذیری، پرخاشگری، تکانشگری و بی‌ ثباتی خلقی کمک کنند. دارو های رایج مورد استفاده شامل والپروئیک اسید، کاربامازپین، لاموتریژین و لوتیراستام هستند، اگر چه تحقیقات همچنان به بررسی مزایا و معایب خاص آن‌ ها برای افراد مبتلا به اوتیسم ادامه می ‌دهد. دارو های ضد صرع نیز ممکن است برای افراد مبتلا به صرع استفاده شوند، که یک بیماری همراه در بسیاری از افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم است. هیچ ویژگی خاصی از نوع تشنج که در کودکان و نوجوانان مبتلا به اوتیسم در مقایسه با سایر اختلالات عصبی – تکاملی یا سندرم‌ های صرعی انتظار می‌ رود، وجود ندارد. گزینه ‌های درمانی شامل دارو های ضد صرع و مداخلات اولیه مبتنی بر رشد برای اوتیسم است. داروهای ضد صرع به طور گسترده‌ ای به افراد مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم تجویز می ‌شوند. دلایل متعددی برای استفاده از دارو های ضد صرع در اختلالات طیف اوتیسم وجود دارد، از جمله شیوع بالای صرع در این افراد، گزارش ‌های حکایتی که بهبود ارتباط و رفتار در افراد اوتیسمی با تخلیه‌ های صرعی را نشان می‌ دهد و افزایش آگاهی از این که برخی رفتارهای مخرب ممکن است تظاهرات یک اختلال عاطفی مرتبط باشند. داده‌ های مربوط به استفاده فعلی از داروهای ضد صرع در درمان اوتیسم و ارتباط اختلالات عاطفی با صرع و اوتیسم، بررسی شده است. شواهد حمایت کننده از این فرضیه که ممکن است زیر گروهی از کودکان اوتیسمی با صرع و اختلالات عاطفی وجود داشته باشند که به طور ترجیحی به دارو های ضد صرع پاسخ می ‌دهند، هنوز بسیار مقدماتی است و تحقیقات بیشتری با مطالعات کنترل شده مورد نیاز است. اگر چه نقش دارو های ضد صرع در حال حاضر مشخص نشده است، شواهدی وجود دارد که اوتیسم، صرع و اختلالات عاطفی معمولا با هم رخ می ‌دهند.

*توجه به این نکته بسیار مهم است که داروهای نامبرده شده در این متن باید حتما تحت نظر پزشک کودک مورد استفاده قرار گیرد.

جایگزین‌های طبیعی برای داروهای ضد تشنج در اوتیسم

در کنار دارو درمانی در اوتیسم، بسیاری از خانواده‌ها به دنبال جایگزین‌های طبیعی برای کنترل تشنج و بهبود علائم هستند. رژیم کتوژنیک یکی از گزینه‌های موردتوجه است که با کاهش کربوهیدرات و افزایش چربی‌های سالم، به تعدیل فعالیت الکتریکی مغز کمک می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند این رژیم می‌تواند تا 50% از فراوانی تشنج‌ها را در برخی کودکان اوتیستیک کاهش دهد. البته، اجرای آن باید تحت نظر متخصص تغذیه و با نظارت دقیق باشد.

مکمل‌های طبیعی نیز گزینه دیگری هستند:

امگا-3 (DHA و EPA): کاهش التهاب عصبی و بهبود ارتباطات مغزی

منیزیم و ویتامین B6: تنظیم انتقال‌دهنده‌های عصبی و کاهش تحریک‌پذیری

پروبیوتیک‌ها: تعدیل محور روده-مغز که در برخی کودکان با کاهش تشنج همراه بوده است

گیاهان دارویی مانند اسطوخودوس (برای آرامش) و زردچوبه (به دلیل خاصیت ضدالتهابی کورکومین) نیز ممکن است مفید باشند، اما اثربخشی آن‌ها نیاز به مطالعات بیشتری دارد. نکته کلیدی این است که این روش‌ها مکمل درمان اصلی هستند و نباید بدون مشورت پزشک، داروهای تجویزی را قطع کرد. همیشه پیش از شروع هرگونه روش جایگزین، با عصبی‌اطفال یا متخصص اوتیسم مشورت کنید تا از ایمنی و تناسب آن با شرایط کودک مطمئن شوید.

منابع:

pmc.ncbi.nlm.nih.gov

sciencedirect.com

journals.lww.com

سوالات متداول:

1-آیا قطع داروهای ضد تشنج برای استفاده از روش‌های طبیعی ایمن است؟
خیر، هرگونه تغییر در داروها باید تحت نظارت پزشک باشد. روش‌های طبیعی باید به عنوان مکمل استفاده شوند، نه جایگزین داروها.

2-آیا CBD یا روغن شاهدانه برای تشنج اوتیسم مفید است؟
برخی مطالعات امیدوارکننده بوده‌اند، اما هنوز شواهد کافی وجود ندارد. استفاده از آن در کودکان باید با احتیاط و فقط تحت نظر پزشک باشد.