گفتاردرمانی ناروانی گفتار

ناروانی گفتار یا ناروانی کلام به حالتی گفته می شود که کودک در سرعت گفتار خود دچار مشکل می شود و به همین علت تکرار کلمات یا تکرار در هجای اول کلمه در گفتار این کودکان دیده می شود. یکی از نکات مهم در گفتاردرمانی ناروانی گفتار تشخیص دقیق ناروانی کلام از لکنت زبان است. گفتاردرمان متخصص لکنت با بررسی دقیق روانی کلام در کودک و ارزیابی آیتم های ناروانی گفتار در کودکان به تشخیص مناسب می رسد و سپس طرح درمانی تخصصی برای کودک اجرا می گردد. مرکز درمان لکنت زبان کودکان در غرب و شرق تهران با کادر متخصص گفتاردرمانی و با تجربه خود و با استفاده از تجهیزات پیشرفته مرکز در زمینه تشخیص و درمان مشکلات ناروانی گفتار در کودکان به صورت تخصصی فعالیت می نماید. خدمات گفتاردرمانی در منزل در کنار تجهیزات مرکز روند درمان کودکان را تسریع می بخشد.

تعریف ناروانی گفتار

درآغاز، به جای لکنت، روانی را تعریف می­کنم تا نشان دهم که چه اجزایی باید در جریان گفتار وجود داشته باشند تا گوینده­ ای روان در نظر گرفته شود. روانی، فعالیتی تعادلی و شگفت ­انگیز است. شکی نیست که همه، گاهی اوقات هنگام صحبت کردن، دچار خطاها و لغزش­ های گفتاری می­شوند. تعریف کردن روانی سخت است. در واقع بیشتر محققین اختلالات گفتاری برروی مفهوم متضاد آن یعنی ناروانی تمرکز کرده ­اند.( من از واژه ناروانی هم به معنای لکنت و هم به معنای درنگ­ های طبیعی استفاده می­کنم تا صحبت از درنگ­ هایی که می­توانند طبیعی و یا غیرطبیعی باشند، آسان­تر شود). یکی از اولین محققین روانی، فریدا گلدمن- ایسلر نشان داد که گفتار طبیعی با درنگ ­هایی همراه است(گلدمن – ایسلر1968). سایر محققین این موضوع را تصدیق کردند و مطالعه در مورد گفتار روان را به مقایسه آن با گفتار ناروان بسط دادنند. برای مثال دالتون­ها و هاردکستل( 1977)،  گفتار روان و ناروان را براساس تفاوت در متغیرهای آمده در جدول زیر از یکدیگر متمایز کردند. وجود آهنگ و تکیه در این لیست ممکن است غیرطبیعی به نظر آید. می­توان گفت که گویندگانی که با استفاده از گفتار یکنواخت(مونوتون)، لکنت را کاهش می­دهند، واقعاً روان نیستند. ما در این مورد بحث خواهیم کرد که در این گونه افراد، نه روانی گفتار، بلکه طبیعی بودن گفتار است که تحت تأثیر قرار گرفته است. هرچند هر دو این موارد، مورد علاقه درمان­گری خواهد بود که جهت کمک به مراجعان بر روی همه جنبه­ های ارتباط کار می­کنند.

متغییرهای روانی گفتار

متغیرهای اصلی جهت تمایز بین گفتار روان و ناروان در گفتاردرمانی: پیشنهاد شد توسط دالتون و هارد کستل(1977)

استارک ودر( 1987، 1980) چنین پیشنهاد داد که بسیاری از متغیرهایی که روانی را معین می­کنند، جنبه ­های زمانی تولید گفتار را منعکس می­کنند. متغیرهایی همانند مکث، ریتم، آهنگ، تکیه و سرعت، تشکیل دهنده جنبه­ های زمانی تولید گفتار هستند که براساس زمان و میزان سرعت حرکت ساختارهای گفتاری کنترل می­شوند. بنابراین کنترل زمانی حرکات این ساختارها روانی ما را تعیین می­­کند.

استارک ودر هم­چنین اشاره کرده است که نه تنها جریان صدا، بلکه سرعت جریان اطلاعات نیز جنبه مهمی از روانی است. بنابراین گوینده ­ای که بدون درنگ و تأمل صحبت می­کند اما در انتقال اطلاعات به شیوه ­ای به­ جا و منظم مشکل دارد، ممکن است گوینده روانی در نظر گرفته نشود.

در توصیف استارک ودر( 1987) از روانی، میزان تلاشی که گوینده برای صحبت کردن به کار می­ گیرد، نیز، دخیل است. منظور از تلاش، مقدار تقلای ذهنی و فیزیکی ­است که گوینده هنگام صحبت کردن به کار می­ بندد. ارزیابی کردن این موضوع سخت است اما شنوندگان، این­گونه قضاوت­ها را می­توانند به شکل قابل اطمینانی انجام دهند. علاوه برا این ، تلاش­ های ذهنی و فیزیکی، در تصور اینکه یک فرد لکنتی بودن چه حسی دارد، احتمالاً نقش مهمی دارند.

گفتاردرمانی

در اصل روانی می­تواند، جریان بدون تلاش و تقلای گفتار در نظر گرفته شود. بنابراین گوینده­ ای که در اصل روانی می­تواند جریان بدون تلاش و تقلای گفتار در نظر گرفته شود. بنابراین گوینده­ ای که توسط گفتاردرمان « روان» قضاوت می­شود به نظر می­رسد موقع صحبت کردن تلاش بسیار کمی به­ کار می­ بندد. هرچند که تعیین اجزای چنین جریان گفتار ظاهراً بدون تلاشی دشوار است. با تحقیق دقیق­تر پیرامون گفتاردرمانی ناروانی گفتار می­توان به این نتیجه رسید که افزایش تلاش و تقلا باعث می­شود( شنونده) چنین قضاوت کند که فرد( گوینده) در حال لکنت کردن است. اما، وجود سایر عوامل هم­چون ریتم غیرمعمول یا سرعت کم جریان اطلاعات، احتمالاً این قضاوت را موجب می­شود که اگرچه فرد، یک گوینده ناروان است. اما با این وجود لکنتی نیست. ما در مورد جنبه­ های روانی، در مبحث ارتباط اجزای روانی- مثل سرعت و طبیعی بودن- با روی­کردهای درمانی مختلف دوباره صحبت خواهم کرد. اما در حیطه گفتاردرمانی ناروانی گفتار باید اشاره شود هر یک از متغییر های روانی گفتار در فرد دچار آسیب باشند نیازمند مداخلات جداگانه ای در زمینه گفتاردرمانی می باشد.

مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر خدمات گفتاردرمانی کودکان در حیطه ناروانی گفتار را به صورت تخصصی در مرکز گفتاردرمانی و همچنین به صورت خدمات گفتاردرمانی در منزل برای کودکان ارائه می نماید. بررسی دقیق روند گفتار کودک توسط تست های استاندارد و تشخیص دقیق نوع اختلال و شدت ناروانی گفتار در کودکان به طرح برنامه درمانی متناسب با نیازهای کودک می پردازد. مشاوره والدین و توضیح روند درمان و آموزش نحوه برخورد با مشکلات گفتاری کودکان از دیگر خدمات مرکز گفتاردرمانی دکتر صابر در زمینه گفتاردرمانی کودکان می باشد.