روش ابطال در درمان لکنت زبان- گفتار درمانی در لکنت ربان

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

کنسل کردن (ابطال)

کنسل کردن (ابطال) یکی از روش‌های درمان لکنت زبان در کودکان است که بعد از وقوع لحظه لکنت زبان استفاده می شود. گفتاردرمانان در این روش سه هدف عمده دارند.

اهداف شیوه ابطال در گفتار درمانی در لکنت زبان

کاهش تنس / تقلای بدنی : ابطال به کودک / نوجوان لکنت زبان کمک می‌کند میزان تنسی که بعد از لحظه ی لکنت زبان و قبل از ورود به کلمه و عبارت بعدی احساس می کند را کاهش می‌دهد. این روش به کاهش تنس احتمالی که به وجود خواهد آمد و باعث لکنت زبان بیشتر در گفتار او خواهد شد کمک می کند.
بازیابی احساس کنترل : ابطال به کودک / نوجوان کمک می‌کند که حس کنترل را در گفتارش بعد از اینکه به کلمه ای که در آن لکنت زبان کرده بر می گردد و آن را دوباره با میزان تنس متفاوت تولید می‌کند، دوباره به دست آورد با برگشت به لحظه ی لکنت زبان و بازیابی کنترل بیشتر روی گفتارش، متوجه می‌شود که لکنت زبان قابل کنترل است. این کار می‌تواند به کودک/ نوجوان حس قدرت زیادی بدهد و می توان اعتماد به نفس را در مهارت‌های ارتباطی افزایش دهد.
حساسیت ‌زدایی : ابطال یک ابزار بسیار سودمند برای کمک به از بین رفتن حساسیت کودک / نوجوان نسبت به نگرانیش در مورد لکنت است. به دلیل اینکه فرد باید به کلمه لکنت زبان شده بعد از لحظه وقوع لکنت برگردد این روش او را مجبور می کند که به طور مستقیم با ترسش از کلمه لکنت زبان روبه ‌رو شود. همچنین او را مجبور می کند که با نگرانیش در مورد اینکه دیگران چگونه ممکن است لکنتش را درک کنند روبه‌ رو شود.

فرایند اجرای شیوه ابطال :

فرآیند استفاده از ابطال فرآیند نسبتاً مستقیمی است. سه جزء اصلی برای اجرای موفقیت آمیز ابطال وجود دارد :

کودک / نوجوان تشخیص دهد که در حال تجربه ی یک لحظه ی لکنت است.
بعد از اینکه کودک / نوجوان کلمه ی لکنت زبان شده را به پایان می ‌رساند، ابتدا مکث می کند. او این مکث را برای تجزبه و تحلیل لکنت زبان و کشف محل تنس در مکانیزم گفتارش انجام می دهد.
سپس به ابتدای کلمه ی لکنت شده بر می گردد و آن را دوباره میگوید.

در ابتدا مراجع ممکن است در تجزیه و تحلیل کردن لکنت و رها کردن تنس مشکل داشته باشد.

در صورتی که او روش (ماندن در لحظه) که قبلاً توضیح داده شده را تمرین کند و در صورتی که در مورد مکانیزم گفتار و تفاوت بین عضلات دارای تنس و ریلکس بداند، خواهد فهمید که این جنبه از ابطال به مرور آسان تر و خودکار تر خواهد شد.بعد از مکث و کاهش تنس بدنی کودک کلمه ی لکنت زبان شده را دوباره به صورت متفاوتی تولید می‌کند. لازم به ذکر است که هدف تنها گفتن دوباره ی کلمه به صورت روان نیست.

هدف تمرین تغییر تنس به روش دیگری به صورت استفاده از یک شروع آسان با استفاده از یک لکنت زبان آسان و راحت میباشد. در این حالت فرصت یادگیری راحت تر لکنت زبان کردن و اینکه به صورت آگاهانه کنترل مجدد مکانیزم گفتارش را به دست آورد را دارد. مراجع باید متوجه شود که ابطال مراحل ویژه و ضروری دارد که نباید مورد غفلت واقع شود. به عبارت دیگر نباید اینگونه پنداشته شود. (آن را مرتب انجام بده و آرزوی بهترین ها را داشته باش.)موفقیت در ابطال با اینکه آیا کودک / نوجوان بعد از اجرای روش به صورت روان صحبت میکند یا نه سنجیده نمی شود.

موفقیت هنگامی به دست می‌آید که او به صورت آگاهانه، در حالی که روی گفتارش کنترل دارند، تنس را تغییر بدهد. بعد از این که کودک شروع به بررسی ابطال در یک موقعیت حمایتگر مثلا با استفاده از لکنت کاذب و تمرین کردن با درمانگر کرد به تدریج شروع می‌کند به تشخیص فواید روبه‌ رو شدن با لکنتش و تغییر تنس به جای اینکه به تنس اجازه دهد که روی او کنترل پیدا کند.

بهتر است کودکان / نوجوانان را از طریق آموزش علمی این روش درمان لکنت زبان، کمک به استفاده کنیم تا صرفا صحبت کردن در مورد آن مانند اکثر ابزارها، یادگیری ابطال به تمرین و پشتکار نیاز دارد. فایده ی دیگرآن این است که هر بار که کودک ابطال را تمرین می کند نه تنها مهارت استفاده از این روش را به دست می آورد، بلکه حساسیتش نسبت به لکنت از بین می‌رود و احساس کنترل بیشتری روی گفتارش به دست می‌آورد.

رهایی / خروج آسان

رهایی یک روش اصلاح لکنت در گفتار درمانی است که توسط گفتار درمانان در لحظه لکنت استفاده می‌شود. رهایی را میتوان با نام سر دادن به کار برد به دلیل اینکه این واژه‌ای است که به نظر می رسد به بسیاری از مراجعان جوان ما به مرکز گفتار درمانی درفهم شیوه کمک کند. همچنین واژه ی خروج‌ آسان را نیز برای مقایسه با ورود آسان و اصطلاح آماده‌سازی ون رایپر، که در بخش بعدی به آن پرداخته خواهد شد می توان به کار برد. می‌توانیم هر کدام از واژه ها را که خواستیم برای این روش به کار ببریم اما آموزش دادن چند نام به مراجع برای یک روش‌ در گفتار درمانی گاهی باعث سردرگمی او می‌شود. هرچند می ‌توان به آنها انعطاف ‌پذیری در نحوه ی مواجهه با لکنتشان را بیاموزد.

اهداف شیوه خروج آسان رهایی

اهداف این روش عبارتند از:

کاهش تنس بدنی‌: رهایی شامل کمک به فرد برای راحت تر و با تقلای کمتر لکنت کردن می‌شود.
بازیابی حس کنترل : مانند روش ابطال رهایی به کودک / نوجوان کمک می‌کند که حس کنترل لکنت را مجدداً به دست آورد. در این روش کودک / نوجوان در لحظه ی لکنت برای بازیابی کنترل تلاش می کند تا این که صبر کند تا لحظه ی لکنت پایان یابد استفاده از رهایی به کودک اجازه ی ادامه دادن به گفتارش را بدون نیاز به توقف و مکث می دهد.

فرایند اجرای شیوه خروج آسان / رهایی :

مانند ابطال فرایند رهایی یک روند رو به جلو و مستقیم دارد و مانند ابطال روند آن روی کاهش تنس بدنی متمرکز دارد

در گفتار درمانانی سه مرحله در استفاده از رهایی وجود دارد :

کودک / نوجوان ابتدا تشخیص میدهد که در وسط یک لحظه ی لکنت است و مچ ناروانی را می گیرد همانگونه که در تمرین ماندن در لحظه ی لکنت توضیح داده شد.
کودک / نوجوان مکان و میزان تنس را تعیین می‌کند و سپس آن را کاهش می دهد. بعضی از مراجعان متوجه می‌شوند که کشیدن صدا به میزان کم هنگام کاهش دادن تنس مفید است. گاهی اوقات وقتی در حال تجربه ی یک قفل با تنس زیاد هستند می‌توانند تکنیک رهایی خود را با یک پرش یا لکنت آسان آغاز کنند.
در نهایت مراجع با استراحت دادن کلمه و سپس شروع مجدد کلمه با تنس بدنی کمتر ادامه می دهد.

لازم به ذکر است که فرد مبتلا به لکنت زبان می‌تواند تا هر موقع که نیاز است در وسط لحظه ی لکنت زبان بماند تا در طول لکنتش کنترل لازم را روی تنس به دست آورد. هنگام استفاده از این شیوه کودک / نوجوان باید یاد بگیرد هنگامی که احساس تنس در گفتارش دارد تا وقتی که تنس را تشخیص و تغییر نداده، نباید کلمه را به اتمام برساند.لازمه این کار از بین بردن فشار زمان لازم برای اتمام سریع کلمه است.به همین دلیل او نباید تا وقتی که کنترل مجدد روی گفتارش را به دست نیاورده به صحبت کردن ادامه دهد.

در شیوه ی رهایی تغییر در طول وقوع لکنت زبان رخ می‌دهد تا بعد از آن. این مزیت کلیدی شیوه ی رهایی است که منجر به گفتار روان تر و طبیعی تر می شود.اما این مزیت با سختی و نیاز به تمرین زیاد به دست می آید. مانند ابطال، ما اغلب رهایی را با لکنت زبان کاذب ارائه می‌دهیم تا کودک / نوجوان بتواند تمرین را با انواع مختلف لکنت زبان (مثل تکرار کشیده گویی و قفل) و درجات مختلفی از تنس انجام دهد.

او می تواند با ایجاد تنس، ماندن در لحظه و رها کردن تنس به طور همزمان و ادامه دادن به گفتار را تمرین کند همچنین می توانیم برای فهم رهایی به مراجعان از طریق استفاده از مقیاس های غیر گفتاری کمک کنیم.برای مثال کودک / نوجوانان می توانند با ایجاد تنس در بخشهای دیگری از بدنشان (مثل دستها، بازوها، پاها و پیشانیشان) و رها کردن تدریجی آن تنس، تمرین کنند. به علاوه جذاب بودن این فعالیت برای کودکان می‌تواند به تقویت این موضوع که آنها می‌توانند روی لحظه ی تنس در بدنشان کنترل داشته باشند و می توانند در آینده آن را تغییر دهند کمک کند. قیاس دیگری که در متون زیاد تکرار شده و به نظر می‌رسد مفید است نمایش دادن اسلاید (سر دادن) است.