درمان توجه و تمرکز کودکان| درمان عدم تمرکز در درس خواندن| کاردرمانی بیش فعالی و نقص توجه

بازی اولین و مهم ترین راه برای درمان توجه و تمرکز کودکان و آموزش کودکان است. اما متاسفانه بسیاری از پدر و مادر ها به دلایل مختلف از این مورد غافل شده و کودک خود را به حال خود رها می کنند و به کودک در درمان عدم تمرکز در درس خواندن کمک نمی کنند. بازی های بسیاری از جمله شمارش برعکس، سکه بازی، بازی تشخیص تفاوت ها، رنگ آمیزی، شمارش کلمات و… می تواند به درمان توجه و تمرکز کودکان و هم چنین درمان عدم تمرکز در درس خواندن کمک کنند. مطالعات اولیه در مورد پردازش توجه، مدل ظرفیت را با پردازشگر مرکزی ظرفیت محدود شرح داده که انعطاف­پذیری توجه را موازی با فعالیت ­ها تأید می­کند. ظرفیت کل پردازشگر مرکزی توسط سطح برانگیختگی تحت تأثیر قرار می­گیرد. مشکلات زمانی رخ می­دهند که نیاز کلی تکالیف بالاتر از ظرفیت توجه باشد.  Styles در سال 1997 تئوری ظرفیت را در یک خانه با ظرفیت محدود گاز مورد مقایسه قرار داده است. اکنون اجاق گاز زمانی که سیستم گرمایش مرکزی فعال است روشن شود، شدت شعله­ های آن کم خواهد بود. نیاز دو ابزار با هم مقدار گاز در دسترس برای اجاق گاز را کاهش می­دهد. افزایش فشار گاز در خانه مشکل اجاق گاز را حل خواهد کرد، به همان شیوه که افزایش برانگیختگی روی ظرفیت کلی توجه مؤثر خواهد بود. کلینیک بیش فعالی کودکان دکتر  صابر با انجام کاردرمانی و تمرینات درمانی بیش فعالی به درمان توجه و تمرکز کودکان و درمان عدم تمرکز درس خواندن کودکان بیش فعال کمک می کند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

نیازهای ظرفیت توجه و درمان توجه و تمرکز در کودکان

• تلاش ذهنی- تکالیف جدید و پیچیده نیاز به تقسیم ظرفیت کلی توجه دارند.
• مهارت- اکتساب مهارت در یک تکلیف، بعنوان نتیجه یک تمرین در نظر گرفته می­شود که نیازهای توجه را کاهش می­دهد. تکالیف روتین که آشنا هستند، ظرفیت بیشتری را برای تکالیف دیگر باقی می­گذارند.
• انگیزه و برانگیختگی- سطوح بالاتر ظرفیت کلی در دسترس را برای توزیع افزایش می­دهند، عملکرد نیز با برانگیختگی تا یک سطح مناسب افزایش می­یابد.

همانطور که قبلا شرح داده شد، مدل ظرفیت برای محدودیت توجه تقسیم شده بین دو فعالیت کافی نمی­باشد، همان­طور که این محدودیت­ ها توسط نواحی آناتومیکی شبکه­ های درگیر تحت تأثیر قرار می­گیرند. توسعه­ی این مدل، جایگزین پردازشگر منفرد توسط منابع توجهی چندگانه که مخصوص تکلیف می­باشد شده است. مدل ظرفیت می­تواند تأثیر ضربه­ی مغزی را زمانی که ظرفیت کلی توجه کاهش می­یابد توضیح دهد. تکالیفی که نیاز به تلاش ذهنی بالایی دارند بسیار دشوار می­شوند و تکالیف آشنا نیاز به تلاش بیشتری پیدا می­کنند، برانگیختگی عمومی ممکن است کاهش یابد بنابراین عملکرد آهسته شده و تمرکز در همه­ ی فعالیت­ ها مورد نیاز می­باشد. در این مورد، نیازهای محیطی برای سطح مناسب عملکرد در یک تکلیف کنترل می­شود. برعکس، وجود پردازشگرهای چندگانه می­تواند مشاهده گردد که به موجب آن برخی ظرفیت ­های شناختی می­توانند حفظ گردند در حالی که سایر ظرفیت ­ها می­توانند آسیب جدی ببینند. با انجام کاردرمانی بیش فعالی و نقص توجه می توان به درمان ظرفیت های شناختی و درمان توجه و تمرکز کودکان کمک کرد.

سیستم ­های توجهی و درمان توجه و تمرکز

یک تئوری دیگر شامل سه شبکه­ ی مستقل می­باشد که به هم وابسته هستند که شامل سیستم­ های هوشیاری، آگاهی و اجرایی توجه هستند. شبکه­ های هوشیاری و جهت ­دهی از اجزای اولیه تشکیل شده ­اند: سیستم هوشیاری که توجه مداوم را مشخص می­کند، گوش به زنگی یا هوشیار بودن، و به آمادگی پاسخ دهی و مهیا شدن برای محرک­های قریب الوقوع اطلاق می­شود. این سیستم ممکن است تا زمان بزرگسالی توسعه یابد که با نواحی فرونتال و پاریتال نیمکره­ی راست مرتبط است. شبکه­­ ی آگاهی که به دقت برنامه­ ریزی شده، شامل انتخاب اطلاعات خاص از محرکات حسی چندگانه می­باشد و تمرکز ارگان­ های حسی را به اشیای مورد نظر نگه می­دارد. این شبکه با نواحی مغزی خلفی، شامل لوب پریتال فوقانی علاوه بر مناطق فرونتالی چشمی مرتبط می­باشد، و اعتقاد بر این است که تا 4 سالگی توسعه می­یابد. سیستم اجرایی پیچیده کنترل اختیاری را تعدیل می­کند که نیازمند بازبینی و حل معضلات بین نیازهای توجهی رقیب می­باشد، مثل تصمیم ­گیری یا برنامه­ ریزی، که شامل فرایندهای خودتنظیمی مثل کنترل مهاری، که با سینگولیت قدامی و کرتکس پری­فرونتال خارجی در ارتباط می­باشند. کاردرمانی و دیگر روش های درمانی نقص توجه می تواند به درمان سیستم های توجهی کودک و هم چنین درمان عدم تمرکز در درس خواندن کمک کننده باشد.

توجه برانگیخته شده و کاردرمانی نقص توجه

توضیحات Peterson و  Posner بعدها توسعه یافته و توسط Corbetta و Shulman گسترش یافته است که مباحث زیر را شرح داده ­اند:

یک سیستم برانگیخته شده با محرک؛ که محرک­ های معنادار را در محیط تشخیص داده و به صورت اتوماتیک توجه را به سمت آنها هدایت می­کنند. این سیستم «پایین به بالا» زمانی که یک محرک مهم و غیرمنتظره ظاهر می­شود، فعال می­گردد. آسیب به این سیستم می­تواند چگونگی بی­ توجهی یکطرفه یا عدم توجه به محرک ­های سمت چپ، و همینطور توجه داوطلبانه به آن سمت را توضیح دهد. یک سیستم هدفدار که توسط تمایلات شخص کنترل می­شود، در زمانی که توجه بر اطلاعات حسی خاص که وارد مغز می­شوند، متمرکز می­شود. این سیستم «بالا و پایین» توسط انتظارات، آگاهی و اهداف تحت تأثیر قرار می­گیرد. این سیستم بر سیستم برانگیخته شده با محرک خودکار در حضور اجزای گیج­کننده و رقابتی در محیط غلبه می­کند. آسیب به این سیستم منجر به حواس­ پرتی می­شود. تصویربرداری مغز، آناتومی کاربردی سیستم توجهی را معرفی کرده و محققان بسیاری در حال حاضر آن را بعنوان یک سیستم پردازش متوالی با استفاده از شبکه­ های مغزی مختلف در نظر می­گیرند.