برچسب: اختلال حسی

بچه ای که حمام نمی رود|بازی درمانی کودکان|کاردرمانی اختلال پردازش حسی دکتر صابر

هرچند با شدت و ضعف متفاوت، اما ترس از حمام در کودکان معمولا شایع است. گاها اثرات این ترس تا نوجوانی و حتی بزرگسالی فرد ادامه پیدا می‌ کند و مشکلات حسی را به وجود می آورد. رشد مغز کودکان نوپا در نواحی حسی‌-حرکتی خیلی بیشتر از مناطق دیگر مغز می باشد. این موضوع موجب حساسیت کودکان نسبت به تحریک محیطی و از جمله حمام می‌ شود. برخی از علل ترس از حمام در کودکان عبارت اند از: ترس از ورود شامپو به چشم و سوختن چشم، عدم جذابیت حمام برای کودک، زمان حمام نامناسب، ترس از کف و… اما گاهی اختلالاتی نیز موجب به وجود آمدن این مشکل می شوند. برای مثال اختلال پردازش حسی، بیش حسی و اوتیسم. کودک با اختلال پردازش حسی حواس را به صورت متفاوتی درک می کند و این موضوع باعث به هم ریختگی، ترس و بی قراری کودک می گردد. محیط حمام، صدا های داخل حمام، خیس شدن و غوطه ور شدن در آب همگی برای کودک آزاردهنده است و موجب گریه های شدید کودک می گردد. هرچند مواجهه با این مشکل سبب اضافه شدن باری بر دوش شما می‌ شود، اما درمان بچه ای که حمام نمی رود باید با همدلی و درک حساسیت‌ های کودک همراه باشد. کلینیک کاردرمانی دکتر صابر تحت نظر بهترین دکتر تشخیص اختلالات حسی در کودکان، به درمان اختلالات حسی کودکان می پردازد و علل ترس از حمام در کودکان را بررسی کرده تا با کاردرمانی حسی آن را بهبود بخشد.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

نکاتی برای درمان بچه ای که حمام نمی رود

برای بهینه ­سازی، ایمنی و جذاب بودن زمان استحمام این راهکار ها را آزمایش کنید:

• برای پیشگیری از سوختگی­ های خطرناک، دمای آبگرمکن را روی درجه کم ۵۰-۴۵ تنظیم نمایید.
• برای سهولت استفاده با یک دست، صابون مایع بچه را در یک جا صابونی تمیز تلمبه ­ای بریزید.
• حوله­ های کوچک متعدد در دسترس داشته باشید – هر چه بیشتر بهتر علاوه بر حوله ­ای که برای شستن مورد استفاده قرار می ­دهید برای گرم نگه داشتن نوزاد چندتایی را روی بدن او پهن کنید. چنانچه فرزند بزرگ­ تری دارید حوله کوچکی در اختیار او قرار دهید تا آن را با آب خیس کند و روی شکم نوزاد بچکاند. پاداش شما ممکن است خنده ­های دسته جمعی ­تان باشد.
• نوزاد را با ضربان ملایم نوازش کننده دست خشک کنید. از مالیدن حوله به بدن او خودداری کنید؛ زیرا این کار ممکن است به پوست لطیف نوزاد صدمه بزند.
• حوله­ ها را روی رادیاتور شوفاژ یا وسایلی از این قبیل گرم کنید – نوزاد گرمای مطبوع آن ها را بسیار دوست خواهد داشت.
• ظرفشویی آشپزخانه، در صورتی که دارای شیر و لوله متحرک باشد و تمام ظرف­ ها شسته شده باشند، محلی بسیار مناسب برای استحمام نوزاد است.
• به کمر خود فشار نیاورید. وان یا لگن استحمام نوزاد را روی سطح کابینت بگذارید.
• کودک را در وان یا لگن مخصوص یا ظرفشویی خوب جاسازی کنید تا احتمال سُرخوردن و لغزیدن او کاهش یابد. قبل از قرار دادن نوزاد در آب یک حوله مخصوص و یا اسفنج زیرانداز کف لگن یا ظرفشویی پهن کنید.
• زمانی که نوزاد آماده انتقال از وان بچه به وان بزرگ است، کار را با چند بار قرار دادن وان یا تشت بچه درون وان بزرگ شروع کنید، تا او را به این جابه جایی عادت دهید.
• همراه با کودک استحمام کنید. شما به هر حال خیس خواهید شد؛ پس بهتر که به کمرتان فشار کمتری وارد آورید.
• یک سرلوله آبپاش را به شیروان متصل کنید و برای آبکشی کودک مورد استفاده قرار دهید، این نوع سرلوله، شستن موی کودک را بسیار آسان می­ سازد.

وان حمام بچه

هنگامی که کودک ­تان می­ تواند بدون تکیه دادن به جایی، قرص و محکم در جای خود بنشیند (حدوداً بعد از شش ماهگی) آماده استفاده از وان حمام است. شاید در بعضی فروشگاه­ های لوازم کودک، صندلی یا حلقه مخصوص حمام برای این مرحله از سن کودک را دیده باشید. این وسایل کمک فوق العاده ­ای برای کودک هستند ولی احتمالاً ارزش تهیه را ندارند. کودک مدت زیادی از این وسایل استفاده نخواهد کرد زیرا به محض آنکه شروع به خزیدن کند، آرام نخواهد نشست. صندلی یا حلقه حمام ممکن است اعتماد به نفس کاذبی برای شما ایجاد کند. حتی زمانی که او حلقه یا روی صندلی نشسته است فاصله شما از او نباید بیش از دسترس ­تان باشد. این وسایل از کله پا شدن و به زیر آب رفتن کودک پیشگیری نمی­ کنند. بهترین روش شاید همراه کودک به داخل وان رفتن و ثابت نگه داشتن او با دو پاست. این روش، یک متد دو نفره است. نفر اول وارد وان می ­شود و نفر دوم نوزاد را در اختیار او قرار می ­دهد (هنگام خارج کردن کودک از وان، عکس این روند انجام می ­شود). از آنجا که اسفنج یا حوله پهن شده در کف وان بطور عادی از جای خود حرکت می ­کند اگر به نظر می­ رسد کودک نشستن روی سطح سخت وان را دوست ندارد، یک زیرپایی ضدلغزش تهیه کنید. این نوع زیرپایی ­ها نرم ­تر و در عین حال ایمن ­تر هستند.

بازی­ درمانی برای کم شدن ترس کودکان

در این مرحله کودک به اسباب بازی­ های حمام علاقه­ مند خواهد بود، اما سعی کنید از نوع ساده تهیه شوند چند شیء شناور و یک فنجان برای آب بازی کافی است.

• لیف اسفنجی، حوله کوچک (اسباب بازی­ های حمام را در حوله بپیچید و به کودک بدهید تا در ضمن بازی، حوله را از دور آن باز کند).
• کتاب پلاستیکی شناور
• بطری آبفشان
• اردک پلاستیکی، قایق و عروسک
• بطری­ های پر شامپو، نرم کننده و هر چیز غیر اسباب بازی دیگر
• دیگر خواهر و برادران

روش دفع پوسته­ های شوره مانند کودکان

هنگام شستن سر نوزاد ممکن است پوسته­ های ضخیم زردرنگی روی پوست سر او مشاهده کنید. این پوسته­ ها با وجود اینکه بسیار نامطبوع به نظر می­ رسند بی خطر هستند. می ­توانید بگذارید خود به خود بریزند یا برای رهایی از آن ها روش زیر را به کار ببرید:

پوست سر کودک را با روغن زیتون یا روغن بچه ماساژ دهید و بگذارید این روغن چند ساعت روی سر خیس بخورد. سپس با برس موی بچه مسواک نرم یا برس نرم ناخن و به دنبال آن شست و شوی سر با شامپوی ضد شوره پوسته ­ها را بشویید. برای کنده شدن این پوسته­ ها باید کمی روی پوست سر فشار وارد آورید و نگران صدمه دیدن کودک نباشید.

راه حل غذا نخوردن کودک| اختلال پردازش حسی کودکان| کاردرمانی حسی و گفتاردرمانی دکتر صابر

 کودکان به دلایل مختلفی ممکن است غذا نخورند. یکی از دلایل غذا نخوردن کودکان مشکلات حسی آنان می باشد. کودکان ممکن است به انواع ابزار غذا خوری از لحاظ‌ اندازه، شکل، و جنس دسته یا سطح دهانی حساس باشند. برخی ممکن است در گرفتن چنگال، چاقو یا قاشق مشکل داشته باشند. مرکز یکپارچگی حسی دکتر صابر در زمینه برطرف کردن مشکلات حسی کودکان و بهبود اختلالات حسی و تغذیه آنان به صورت تخصصی فعالیت می نماید. کاردرمانی حسی و گفتاردرمانی حسی از خدمات ویژه مرکز توانبخشی دکتر صابر می باشد.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

خوشبختانه طیف وسیع و متنوعی  از ابزار غذا خوری موجود است:

• برای کودکانی که تحمل فلز داخل دهانش را ندارند، یا آن‌هایی که به صدای خوردن فلز به بشقاب واکنش بدی نشان می‌دهند، والدین می‌تواند از ظروف و ابزار پلاستکی استفاده کنند، به شرط اینکه حواسشان به لبه‌های تیز آن‌ها باشد. حتی بهتر از آن، جهت خودداری از پلاستیک، والدین می‌توانند چاقو‌ها، چنگال‌ها و قاشق‌های بامبوی دوست‌دار محیط زیست با نام بامبوی کودکان را نیز امتحان کنند (com). همچنین خانه بامبو، ارائه‌دهنده‌ی ترکیب قاشق و چنگال‌‌های جالبی نیز هست که کودکان ممکن است خوششان آید.
• برخی کودکان ممکن است ترجیح دهند با استفاده از قاشق‌های چوبی (چوب‌های چینی) یا لاکی غذا بخورند در بسیاری از اسباب بازی فروشی‌ها یا کاتولوگ‌های درمانی موجود‌اند.
• به دنبال قاشق‌هایی بگردید که خیلی برای دهان کودک بزرگ نیستند. برداشتن غذا با قاشق‌هایی که گودترند، برای کودک راحت‌تر است و غذا از لبه‌های قاشق بیرون نمی‌ریزد. چنگال‌های نوک تیز که در واقع مثل نیزه وارد غذا می‌شوند نسبت به چنگال‌های نوک گرد، مؤثرتر و امن‌ترند. اگر مشکل در گرفتن است، به دنبال دسته‌‌های گرد و طرح‌دار بگردید که نگه داشتن را آسان‌تر می‌سازد. کارد‌ها و چنگال‌های با طراحی ارگونومیکی و با سطح دهانی فلزی و دسته ی پددار راحت جهت گرفتن و استفاده‌ی آسان. شرکت ساسی نیز وسایل پلاستیکی طرح داربا نمکی تولید می‌کند. شرکت OT ابزار‌های غذا خوری با استفاده‌ی آسان برای نوجوانان و بزرگسالانی که به سبب آرتریت، فلج مغزی، همی‌پلژی، و سایر اختلالات فیزیکی، در گرفتن مشکل دارند طراحی کرده است.
• وسایل غذاخوری سنگین در کاتالوگ‌های درمانی، ورود حس عمقی اضافه‌ای فراهم می‌آورند که می‌توانند به برخی دست‌ها کمک کنند. وسایل غذاخوری سنگین شبیه وسایل غذاخوری معمولی هستند، که احتمالاً برای یک نوجوان یا بزرگسال بسیار ایده‌آل‌اند. این در حالی است که وسایل غذاخوری سنگین یا روکش‌دار کودکان و بزرگسالان، دسته‌های بزرگی دارند که به آن‌ها اضافه شده‌اند. (com) (Therapro) طیف خوبی از ابزار‌های غذاخوری متنوع را داراست.
• ممکن است کودکان هنگامی که سعی می‌کنند غذا را از طرف بردارند اما از ظرف سر می‌خورد، ناامید شوند. برای این مسئله از یک زیر بشقابی ضد سر خوردن استفاده نمایید. به دنبال کاسه‌ای بگردید که پایه‌اش دارای مکنده است و بشقابی که دارای لبه‌های بلند است تا غذا‌ها از لبه‌ها بیرون نریزد. مطمئن شوید کاسه یا بشقابتان دارای لبه‌ی بردیده نباشد که برداشتن غذا را دشوار خواهد کرد.
• استفاده از نی‌های باحال می‌تواند نوشیدن هر مایعی را خوشایند ترکند. نوشیدن مایع‌های غلیظ با نی، مثل دوغ، ورودی حسی خوشایندی برای کودک فراهم می‌کنند.
• فنجان‌های متفرقه‌ی زیادی وجود دارند که می‌تواند نوشیدن را خوشایندتر کند، مثل لیوان‌هایی که در یک سمت آن بردیگی دارد که موقع نوشیدن، لبه‌ی لیوان به بینی گیر نکند.
• اگر کودک در استفاده‌ی از ابزار غذاخوری و فنجان مشکل دارد، با یک کاردرمانگر مشورت کنید. ابزار‌های غذاخوری، فنجان‌ها، و بشقاب‌های تطابق‌یافته فراوانی در کاتالوگ‌های درمانی وجود دارد.

اختلالات حسی و راه حل غذا نخوردن کودک

کودکانی که به عوامل محیطی حساسی‌اند مثلاً به نور، تهویه، بوها، و صدا است ممکن است فقط در محیط‌های خاصی به درستی غذا نخورند.

در خانه والدین می‌توانند اقداماتی کنند که محیط را برای کودک دچار مشکلات حسی، آسان کنند. اگر امکان‌پذیر است نور مهتابی را تعویض کنید، اگر نه، از نور طبیعی استفاده کنید، مثل لامپ تمام- طیف یا لامپ رشته‌ای، یا لامپ سفید گرم. کودک را در جایی دور از منبع بو مثل محل پخت و پز، آشغال، و پوشک‌های کثیف بنشانید. تماشای تلویزیون یا ویدیو حین غذا توصیه نمی‌شود، البته برخی والدین این کار را تنها راه نشاندن کودک پای غذا می‌دانند. گوش دادن به موسیقی مورد علاقه ارجحیت دارد.

در مدرسه. ناهار خوردن در کافه تریای مدرسه برای دانش‌آموزان دارای مشکلات حسی می‌توانند ناخوشایند باشد آن هم به علت ترجیحات خاص و خجالت‌آوری که کودک دارد، و همچنین بو، حساسیت شنیداری، و سایر مسائل. برای راهکار‌های ناهار در مدرسه به فصل 7 مراجعه نمایید.

در رستوران. بیرون غذا خوردن برای کودک حساس، چالش‌های جدیدی فراهم می‌آورد، از جمله آن‌ها بو‌ها و غذا‌های ناآشنا، هیاهوی آشپزخانه، سر و صدای سایر مشتری‌ها و موسیقی محیط، صندلی‌ها، رمیزی، ابزار غذا‌های متفاوت و مسائل بسیار دیگر. برای کودکان جستجوگر حس، بیرون غذا خوردن می‌تواند آن قدر وسوسه‌انگیز باشد که با وجود اینکه ترجیحات غذایی دارند دوست دارند این چیز جدید را امتحان کنند. کودک ممکن است از اینکه بالاخره به رستوران زنجیره‌ای که در تبلیغات تلویزیونی دیده می‌رود، آن قدر هیجان زده باشد که راضی است میگو- نارگیل مورد علاقه‌اش را حتی اگر هم جعفری داشته باشید یا تندتر از مزاجش باشد، بخورد.

رستوران‌ها می‌توانند برای کودکان بد رفتارتر، خیلی دشوار باشند. والدین ممکن است از رفتن به رستوران ناامید شوند. موقعی که در رستوران محلی، همبرگر و سیب‌زمنی سرخ کرده سفارش می‌دهند که کودک عاشق آن است و آخر سر متوجه می‌شوند که کودک آن را نمی‌خورد چون طعم همبرگر دقیقاً مثل همیشه نیست و سیب‌زمینی‌هایش مربعی برش نخورده‌اند. همچنین سطح نور و سر و صدای محیط، خوردن غذا‌های آشنا را دشوار می‌سازد.

در ادامه برای والدی که می‌داند بیرون غذا خوردن، می‌تواند مشکل‌ساز شود، پیشنهاداتی آورده شده است:

• غذایی که کودک می‌تواند بخورد با خود ببرد حتی اگر یک ساندویچ یا یک شکلات پروتئینی است. گارسون این مسئله را بهتر می‌پذیرد تا اینکه کودک به حال بحرانی برسد.
• کیف‌های اسباب بازی مناسب سن کودک با خود ببرید. برای کودک کوچک این کیف می‌تواند شامل مداد شمعی و دفتر نقاشی، کتاب تصاویر، خمیر بازی، و یک عروسک توپر باشد. برای سامان‌دهی به رفتار یک کودک بزرگتر می‌توان او را به نقاشی کردن مشغول کرد، انجام یک بازی ویدیویی دستی، یا گوش دادن به موسیقی با هدفون. درست است که خیلی اجتماعی به نظر نمی‌رسد، اما بهتر از بحرانی شدن رفتار کودک در وسط یک رستوران است.
• اگر لازم است، ابزار غذاخوری و تطابقات نشستن را با خود ببرید. کودکی که می‌تواند با یک قاشق که دسته‌ی تطابق یافته دارد، به راحتی غذا بخورد، باید قاشق را همراه خود داشته باشد. از آن جایی که صندلی اغلب رستوان‌ها در ‌اندازه نامناسبی برای کودکان است، هرجور وسایل تطابق نشستنی که دارید با خود ببرید مثلاً بالشک زیر باسنی پف‌دار یا زیر پایی که کودک به استفاده از آن عادت دارد.
• از نظر مشکلات حسی، تفاوت بزرگی بین رستوان‌های مختلف وجود دارد. اگر امکانش وجود داشته باشد، از قبل رستوران را بررسی کنید تا ببینید صندلی‌ها چقدر نزدیک به هم قرار داده شده‌اند، میزان سر و صدای مردم و موسیقی، شدت نور و الی آخر. میزی درخواست کنید که در ساکت‌ترین نقطه‌ی ممکن قرار دارد، و بی‌درنگ از مدیر بخواهید تا صدای موسیقی را کم کند.

بیش حسی در کودکان

یکی از اختلالات حسی در کودکان بیش حسی و کم حسی می باشد. بیش حسی ممکن است در یک حس یا چندین حس کودک خود را نشان دهد. کودکی که در مکان های شلوغ و پر سرو صدا به سادگی پریشان می شود به بیش حسی شنیداری مبتلاست. کودک دیگری می تواند نسبت به در آغوش گرفته شدن و لمس شدن واکنش نشان دهد و اظهار ناراحتی نماید. زمانی که کودکی توسط تجارب حسی احساس پریشانی جسمی ‌یا عاطفی می‌کند، نمی‌تواند بهترین عملکرد را داشته باشد.مرکز درمان اختلالات حسی دکتر صابر با تجهیزات و امکانات روز دنیا نظیر اتاق ماساژ درمانی، سنسوری روم، بازی درمانی، کاردرمانی حسی، اتاق تعدیل شنیداری، اتاق تاریک بینایی در زمینه درمان اختلالات حسی کودکان فعالیت می نماید.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

کودک با مشکلات بیش حسی ممکن است در موقعیت های عادی احساس درد یا ناراحتی شدید کند. اگر کودکی واقعا احساس ناراحتی و درد می‌کند، بهترین حالت این است که سه نکته را در ذهن داشته باشید. شما از او می­خواهید که نهایتاً بتواند همه انواع تجربه‌‌ها را تحمل کند، شما می‌خواهید از موقعیت‌‌هایی که هنوز نمی‌تواند به سادگی تحمل کند اجتناب کند و همچنین ایده خوبی است که حساسیت‌‌های او را تطابق دهید به گونه­ ای که او همین اکنون بتواند بهترین عملکرد را داشته باشد.

علائم مشکلات حسی

کودکان دارای اختلال پردازش حسی هنگامی که به سبب تجربیات حسی هدایت شده توسط خودشان احساس خوبی داشته باشند، روز خوبی را سپری می کنند، اما هنگامی که وقایع حسی تحمل ناپذیری داشته باشند، روز بدی را تجربه خواهند کرد. با این وجود،سیکل و چرخه خلق که در افراد دو قطبی دیده می شود، مثل اختلال پردازش حسی نیست، اگر چه کودک ممکن است هر دو علائم را با هم داشته باشد. کودکانی که احساس می کنند که دنیا مکانی غیر قابل پیش بینی با کلی محرک های بینایی و غیر قابل کنترل و صداها و بوهاست، برای غلبه کردن بر آن ها رفتارهای سخت و متعصبانه تری نشان می دهند و کودکی ممکن است پافشاری کند تا یک اتاق خواب فوق ساختار یافته با کتاب هایی در اندازه های دلخواه در طاقچه ها داشته باشد یا اصرار کند که دست هایش را همان لحظه که کثیف شده اند بشوید. تلاش می کند برای غلبه بر هر حسی که برای او تحمل ناپذیر است محرک بینایی تحت کنترل خود را داشته باشد، حس هایی مثل کثیف بودن دستان ، که از وسواس جداست، یا از بد گمانی، انگیزه ها و تصوراتی که منجر به حرکات تکراری یا عمل های روانی می شود و یا از هر چیزی که نشانگر اختلال وسواس جبری باشد، جداست. کودک اختلال حسی که واکنش بالا به محرک دارد و رفتارهای خارج از حد و مرز نشان می دهد، وقتی که بخواهد از یک موقعیت تحمل ناپذیر دور شود ممکن است کارهایی انجام دهد تا به شدت از آن رهایی یابد و یا بر آن غلبه کند ( فشار حسی) . شدت عکس العمل های رفتاری ممکن است مثل علائم اختلال سوءظن باشد ولی ممکن است چنانچه محرک حسی تحمل‌ناپذیر از رفتار جدا شده باشد، این علائم اختصاصی نباشد.

علائم سندروم ایکس شکننده طیفی از اختلالات یادگیری خفیف تا ناتوانی هوشی با عکس‌العمل بالا نسبت به محرک های حسی، عملکرد بالا، اضطراب و خلق و خوی ناپایدار و دیگر علائم است. تشخیص این بیماری از طریق آزمایشگاه ژنتیک است و ایکس شکننده بیشتر در پسر ها موجب ناتوانی هوشی می شود و در دخترها به صورت عمومی خفیف تر است. هرگاه علائم روان پزشکی به صورت روشن مشخص شد، بسیار ضروری است تا ارزیابی برای مشکلات حسی انجام شود چرا که ممکن است علائم را بدتر کند. مشکلات حسی در اختلالات متنوعی مثل سندروم تورت مورد ملاحظه هستند. کسانی که سندروم توره دارند پی‌درپی در حس لامسه و پردازش شنوایی،تعادل و هماهنگی و… ظرف و مشکل دارند. شخصی با سندروم تورت که توانایی لازم برای فرونشاندن تیک های صوتی و حرکتی دارد، در بیشتر اوقات ممکن است بر انجام تقاضاهای حسی که از او طلب می شود، ناتوان باشد.

در سالهای اخیر نقش عملکرد های حسی در اسکیزوفرنیا پررنگ شده است، که این موارد شامل از بین رفتن تجربیات حسی در افرادی است که علائم اولیه اسکیزوفرنیا را دارند. تحقیقات در مورد رها شدن از علائم حسی اسکیزوفرنیا نشان داده که در افراد اسکیزوفرن دارای عملکرد بالا، ورزش و رژیم غذایی سالم، پرهیز از الکل، خواب کافی و کنترل داده های حسی کلید استراتژی های درمانی هستند. برای بسیاری، این نیازها داده‌های حسی را کم میکند، مثل مکان زندگی که دیوارهای آن از محرک ها کم باشد و ندیدن تلویزیون و موسیقی ملایم یا استفاده از مدالیته های حسی تا به خود تنظیمی برسند.و یا بازی های مخرب و یا موسیقی بلندتر نسبت به سایر صداها را تحت تاثیر قرار دهد.

اختلال حسی

گرفتن ناخن و زدن موی بدن

انگشتان دست و پا تعداد بسیار زیادی پایانه‌ی عصبی دارند که جای تعجبی باقی نمی‌گذارند که چرا بسیاری از کودکان از گرفتن ناخن‌هایشان متنفرند. برخی راهکارها:

• مشابه کوتاه کردن موی سر، در مورد کودکان که تفکر عینی دارند، به جای کلمه‌ی «بریدن» از کلماتی

مانند «اصلاح، آرایش، کوتاه کردن، و گرفتن» استفاده کنید.

• به والدین بیاموزید که با ماساژ دادن دستان کودک، پوست را حساسیت‌زدایی کنند. همچنین با اعمال

ورودی حسی بیشتر به نوک انگشتان با وارد کردن فشار ملایم روی هر یک از ناخن‌ها در حالی که ناخن، بین انگشت شست و اشاره‌ی والد قرار دارد.

• به کودک یک جلیقه‌ی وزنه‌دار، پد وزنه‌دار، یا پتو بپوشانید و حواس او را با یک آهنگ یا ویدئو پرت کنید.
• ناخن‌ها را بعد از حمام کردن بگیرید که نرم‌ترند. هرگاه هم که می‌خواهید آلودگی زیر ناخن را تمیز کنید، از همین تکنیک استفاده کنید. خیلی از ته نگیرید که ممکن است بسیار دردناک باشد. بهتر است با قرار دادن دست در یک کاسه‌ی آب صابون، بگذارید آلودگی خودش خارج شود تا اینکه شما خارجش کنید.
• به جای ناخن‌گیر از سوهان ناخن برای کوتاه کردن ناخن استفاده کنید. به کودکان حساس به محض اینکه توانستند بیاموزید که خودشان ناخن‌هایشان را کوتاه کنند، به این ترتیب روی خودشان کنترل خواهند داشت.
• برخی دخترها گرفتن ناخن را، اگر در سالن زیبایی یا مانیکور انجام شود، بهتر تحمل می‌کنند.
• اگر کودک شما لاک ناخن استفاده می‌کند، به خاطر داشته باشید که بیشتر لاک‌ها دارای مواد شیمیایی سمی هستند. سه تای اصلی فرمالدهید (نگهدارنده، ضد عفونی کننده، و مایع ضد فساد)، دی بوتیل فتالات (برای انعطاف‌پذیری در پلاستیک)، تولوئن (برای اینکه لاک را روان‌تر و نازک‌تر کند، و اثر‌گذار روی سیستم عصبی) هستند. طبق EWG، برخی لاک‌های ایمن‌تر توسط OPI, Wet N Wildو Sally Hansen ساخته می‌شوند.

مسواک زدن

از دوست یا همکارتان بخواهید دندان‌هایتان را مسواک بزند تا به آسانی ببینید مسواک زدن چقدر زننده است. تعجبی ندارد که فرو کردن یک میله‌ی خارجی به داخل دهان کودکتان ناراحت کننده، عجیب غریب، واقعاً ترسناک باشد. مشکلات لمسی لب‌ها، زبان، لثه‌ها، و گونه‌ها را هم اضافه کنید و خواهید فهمید مسواک زدن و به دندان‌پزشکی رفتن می‌تواند برای برخی خانواده‌ها چه میدان جنگی شود. در ادامه تعدادی راهکار برای والدین آورده شده است:

• اجازه دهید کودک مقداری کنترل روی ابزار، جنس و طعم داشته باشد. بگذارید کودک یک مسواک نرم‌ کوچک کودک به رنگ دلخواه خودش انتخاب کند؛ هم چنین طعم‌های مورد علاقه‌اش برای انتخاب خمیر دندان را در نظر بگیرید چندین طعم خمیر‌دندان را بیازماید. کودکی که نمی‌تواند طعم نعنا را تحمل کند ممکن است خمیردندان شکلاتی یا توت فرنگی را بپذیرد. کودکان و حتی بزرگسالان دارای مشکلات حسی ممکن است به کفی که در حین مسواک زدن ایجاد می‌شود واکنش منفی نشان دهند. می‌توانید از خمیردندان‌های بدون کف استفاده کنید.
• بسیاری از کودکان و بزرگسالان، مسواک‌های لرزشی را ترجیح می‌دهند و با آن‌ها کامل‌تر مسواک می‌زنند. مسواک‌های چرخشی یک جایگزین مناسب ارزان قیمت‌تر هستند.
• کودکان عاشق زمان‌سنج و موسیقی‌ هستند. زمان ایده‌آل مسواک زدن ۲ دقیقه است. والدین می‌توانند‌‌ یک زمان‌سنج تنظیم کنند، یک موسیقی ۲ دقیقه‌ای پخش کنند، یا از یک نرم افزار موبایل استفاده کنند. برخی انواع مسواک‌های لرزشی، یک نمایشگر دارند که نشان می‌دهد چقدر وقت باقی مانده است.
• برای مسواک زدن یک روند همیشگی قابل پیش‌بینی ایجاد کنید و اگر لازم می‌بینید این روند در قالب‌ تصاویر شماره‌دار تهیه کنید. مثلاً، کودک همیشه می‌تواند با دندان‌های بالایی شروع کند، از راست به چپ پیش برود، و سپس به سراغ دندان‌های پایینی برود و از چپ به راست پیش برود. این به کودک شما کمک می‌کند که این کار مهارتی را مرحله‌بندی کند و پیش‌بینی کند که کی و کجا مسواک را در دهانش حس خواهد کرد.
• همزمان، با مسواک کردن دندان‌های خودتان برای کودک مدل شوید تا هم لذت‌بخش باشد و هم یک تجربه‌ی دو نفره.

ایده‌های دیگر برای بهبود عملکرد حسی دهانی – حرکتی:

• ‌روی مهارت‌های دهانی کار کنید مثل مکیدن مایعات از طریق نی، یا از داخل قمقمه‌های ورزشی که نوک کوچک دارند؛ جویدن و خرد کردن غذا مثل جویدن آدامس، چوب شور، و هویج؛ گاز گرفتن و کشیدن آبنبات کشی‌های طنابی و لواشک و لیسیدن آبنبات چوبی و بستنی میوه‌ای.
• آگاهی دهانی را افزایش دهید و آستانه‌ی حساسیت را تعدیل کنید (تا دهان نه بیش حس و نه کم حس باشد). برای کودکان کوچک‌تر، والدین می‌توانند لثه‌ها را ماساژ دهند. یک درمانگر می‌تواند به والدین یا کودک بزرگ نشان دهد که چطور از لرزاننده‌های دهانی استفاده کنند.
• صداهای خنده‌دار ایجاد کنید (تر‌تر کردن، بوس‌های صدا دار، پاپس، تیک تیک کردن) و برای هم چهره‌هایتان را خنده‌دار کنید.
• بازی با مزه‌ها انجام دهید. شیرینی توسط گیرنده‌های جلوی زبان، شوری در کناره‌های نوک زبان، ترشی، تندی در اطراف وسط زبان، و تلخی و دودی در انتهای زبان حس می‌شوند.

دندان لق

افتادن دندان می‌تواند برای کودکانی که تدافع دهانی دارند بسیار خطرناک باشد، که ممکن است از داشتن

دندان لق یا از تصور کشیدن آن هم به همان ‌اندازه وحشت‌زده شوند. اگر دندان نیاز به كشيدن دارد و اگر کودک  می‌تواند سرما را تحمل کند، یک بستنی یخی به او بدهید تا میک بزند تا آن ناحیه بی‌حس شود.

در این زمینه به وفور کتاب وجود دارد که می‌توانید با هم بخوانید مثل  My Wobbly Tooth Must

Ever Never Fall Out به قلم Lauren Child. والدین بسیاری از اولین دندان کودکشان در YouTube فيلم گذاشته‌اند. والدین می‌توانند ویدیویی از یک بچه با سن مشابه فرزند خودشان بیایند و با هم ببینند. البته والدین از قبل باید آن را بازبینی کنند تا مطمئن شوند که مناسب فرزندشان هست.

استفاده از توالت

یاد گرفتن استفاده از توالت می‌تواند برای کودکی که دوست ندارد کثیف شود، در حکم یک ضربه‌ی کوبنده باشد. بعضی‌ها تقریباً خودشان توالت رفتن را یاد می‌گیرند. برخی دیگر به کمک نیاز دارند، خصوصاً آن‌هایی که زمان پر شدن مثانه یا روده‌شان را درست حس نمی‌کنند، هنگامی که خودشان را کثیف می‌کنند متوجه نمی‌شوند، یا واقعاً از حس خیس شدن یا مدفوعی شدن خوششان می‌آید.

به خاطر داشته باشید که به موقع به توالت رفتن نیازمند بلوغ عصبی و تکامل احشایی است (جهت ایجاد هوشیاری نسبت به حواس مثانه و روده). کودکان در زمان‌های متفاوتی به وضعیت آمادگی – توالت می‌رسند که اغلب برای کودکی که سایر مراحل تکاملی را هم دیر کسب کرده، دیر به دست می‌آید. چندین کتاب عالی در این زمینه وجود دارند، مثلاً آموزش توالت به کودکان اوتیسم یا سایر انتشارات رشدی به قلم ماریا ویلر.

در ادامه تعدادی پیشنهاد حسی برای موقعی که کودک علائمی از آمادگی برای آموزش توالت رفتن نشان می‌دهد آورده شده است:

• شورت‌هایی که با فشار روی مثانه را می‌گیرند ممکن است در روند احساس پر بودن مثانه، اختلال ایجاد کنند. شرت‌های بوکسوری آزاد انتخاب کنید که هم برای دختران و هم برای پسران وجود دارد.
• اگر کودک نمی‌تواند تشخیص دهد که خودش را کثیف کرده، او را با فواصل زمانی منظم به توالت ببرید. به حالتی بدون واکنش مثبت یا منفی بیان کنید که او خشک است یا کثیف و باز بدون هیچ واکنش مثبت یا منفی برایش توضیح دهید که قضیه چیست و چرا به توالت آمده: یا کودک خشک است و بعداً مجدد به توالت خواهید آمد و یا اینکه اوه! کودک به جای اینکه در توالت کارش را بکند، به خودش مدفوع یا ادرار کرده و اینکه دفعه‌ی بعد سعی خواهید کرد به موقع به توالت بیایید.

دیر رسیدن همیشگی به کلاس

رفتاری: علی دانش‌آموز خوبی است اما همیشه ۱۰ دقیقه برای کلاس تأخیر دارد. او با دوست‌‌هایش پیاده به کلاسشان می­رود و می‌فهمد که دفترچه ­اش را در کمدش جا گذاشته است، بنابراین مجبور است که دوباره به آن­جا برود. ریاضی و علوم برایش کسل کننده است و به ندرت تکالیفش را انجام می­دهد. اگر او دیر به کلاس برود، او را به اتاق مدیر می‌فرستند تا با او برخورد شود. او امروز تکالیفش را انجام نداده است و نمی‌خواهد که انجام بدهد به او گفته شد که با وجود نمرات خوبش اگر این روش و رفتار بد را ادامه دهد این ترم را نخواهد گذراند.

حسی: پیمان دانش‌آموز خوبی است، اما مدام حداقل ۱۰ دقیقه برای کلاس تأخیر دارد. او تنها نمی‌تواند با هرج و مرج‌های بین کلاس‌ها کنار بیاید. او خیلی آرام­تر از همکلاسی‌‌هایش راه می‌رود و اگر دیگران او را هل بدهند ناراحت می‌شود. او قبل از این­که به کلاس بعدی برود همیشه به محوطه دستشویی می‌رود و منتظر می‌ماند تا راهرو خالی شود و به کلاس بعدی برود. وقتی به او گفته شد باید نسبت به کلاس‌‌هایش وقت­شناس باشد؛ او گفت که نمی‌تواند. به او گفته شد که با وجود نمرات خوبش، اگر این روش و رفتار بد را ادامه دهد این ترم را نخواهد گذراند.

داشتن مشکلات حسی این اجازه را به کودک نمی‌دهد تا بدرفتاری کند اما برای تعیین این مسئله ضروری است که والدین، معلم و یا دیگران کودک را به خاطر رفتاری تنبیه می‌کنند که نمی‌تواند آن را کنترل کند. والدین، معلمین و دیگران و کودک زمانی که بالغ شد، نیاز دارند تا نسبت به پیش­بینی موقعیت‌‌های دشوار، تشخيص علایم هشدار دهنده اولیه نسبت به بحران در حال وقوع هوشیار باشند و همچنین داشتن ترفند‌هایی برای رفع مشکل، و داشتن یک نقشه مثبت عملی برای زمانی که کودک دچار از هم گسستگی می‌شود.

کاردرمانی در بیش حسی کودکان

بسیاری از والدین و درمانگران بالینی مکرراً از خودشان می‌پرسند: باید چه زمانی این کودک را به سمت استفاده از تجارب حسی روزانه هدایت کنم؟ (بردن او به سوپرمارکت به این امید که در معرض قراردادن تکراری او را حساسیت زدایی خواهد کرد). باید چه زمانی کاملا از او محافظت کنم؟ ( مثلاهرگز به سوپرمارکت نرویم). باید تا چه حد حساسیت­های اورا تطبيق بدهم (رفتن به سوپر مارکت در فواصل زمانی مختلف برای یک گردش سریع، اجازه دادن به او جهت پوشیدن هدفون‌‌های که صدا را حذف می‌کنند). این یک معمای ساده نیست که کاملاً حل شود، و یکی از بزرگ‌ترین چالش‌‌های بزرگ کردن یک کودک با مشکلات حسی است، و اشاره­ ای ندارد به کسی که ممکن است چالش‌‌های تکاملی مختلف دیگری را نیز داشته باشد.

تشخیص علایم بیش حسی در کودکان

زمانی که کودک تحت فشار مرحله­ ی حساس قرار گرفت، تقریباً غیرممکن است که به عقب برگردد. به همین دلیل تشخیص علائمی‌که از مشکل خبر می‌دهند خیلی مهم است. علائمی‌ که نیاز به توجه دارند. آیا کودک شروع به آرام شدن کرده است؟ خیلی سریع­تر صحبت می‌کند؟ آیا کودک شروع به پس زدن‌‌های فیزیکی کرده است؟ آیا شروع به درگیر شدن در رفتار‌های خود تحریکی شده است؟ آیا بی رنگ یا قرمز شده است؟ آیا تنفس او سریع و یا افزایش ضربان قلب دارد؟

کاردرمانی حسی

با فراهم کردن تحریکات حسی منظم در لحظات کلیدی در طول روز- قبل از مدرسه، قبل از صرف غذا، ایستادن در صف، منتظر ماندن در مطب دکتر، حین انجام تکالیف – شما این امکان را فراهم کرده­اید که سیستم عصبی کودک در مقابل نیاز‌های ناگزیر زندگی روزمره بتواند مقاومت کند. ضرب المثل قدیمی‌ را به یاد بیاورید علاج واقعه را قبل از وقوع باید کرد. فقط داشتن یک استراحت می‌تواند از موقعیت‌‌های مشکل­زا جلوگیری کند. داشتن استراحت‌‌های مختلف در طول ساعات مختلف انجام تکالیف، داشتن میان وعده قبل و بعد از فعالیت­های مدرسه، انجام کمی ‌جست و خیز و دویدن دور بلوك‌ها قبل از دیدن مادربزرگ، یا جویدن آدامس قبل از نشستن برای صرف شام می‌تواند تفاوت بزرگی را ایجاد کند. اگر می‌دانید که حرکت کودک شما را سازماندهی می‌کند، به او حق انتخاب فعالیت‌‌های حرکتی مختلفی را بدهید که می­دانسد از آن لذت می­برد.

اگر می­دانید که کودک شما در صورتی خوب عمل خواهد کرد که فعالیتی را با دستانش انجام بدهد کیسه ­ای پر از توپ­های فشاری، مدادرنگی‌ها و دفترچه یادداشت را برای او فراهم کنید.

دختر 5/4 ساله من مشکلات حسی زیادی دارد. او اکنون به مدت بیش‌تر از یک سال است که آموزش‌‌های رفتن به توالت را دیده است، اما در مدرسه شروع به خیس کردن خودش کرده است جون از استفاده کردن از توالت امتناع می‌کند. ما فکر کردیم که به این دلیل است که شاید او اضطراب جدایی داشته باشد و حتی مدرسه در خصوص احتمال وجود اختلال نافرمانی مقابله­ ای صحبت کردند. سرانجام خودم در مورد موضوع با او صحبت کردم. مشکل این بود که او از دستمال‌‌های توالت تنفر داشت و می‌دانست که اگر از آن دستمال‌‌ها استفاده کند مجبور است که دست‌‌هایش را بشوید و دوباره با آن دستمال‌‌ها پاک کند. من دستمال‌‌های مرطوب را از خانه فرستادم و او در مدرسه شروع به استفاده از توالت کرد. ( مادر یک کودک پیش دبستانی)

آرام کردن یک موقعیت تنش­زا

زمانی که کودکی بیش حسی دارد، نکته کلیدی حفظ وضعیت ظاهر و ایمنی است. معمولاً تلاش برای آرام کردن کودک از راه منطق زمانی که او در وسط بحران است نتیجه معکوس می­دهد. در عوض نیاز دارند تا موقعیت را آرام کنند.

به والدین آموزش دهید که اگر امکان دارد کودک را به یک مکان با سطح تحریکات حسی قابل ترجیح ببرند؛ یک موقعیت کاملاً آرام با نور کم و نبود هیچ­گونه رفت و آمد. کودک می‌تواند با هدفون به موسیقی آرامی‌ گوش بدهد، شیء نرمی‌ را نگه دارد، کمی ‌آب بنوشد، و یا فقط نفس بکشد. بعضی از فشار‌های محکم مثل مالیدن پشت و یا بغل کردن ممکن است در این راستا باشد ولی فقط زمانی که کودک از آن خوشش می‌آید. به یاد داشته باشید که یک کناره­گیری حسی مناسب کاملاً با تنبیه و طردکردن متفاوت است. این یک فرصت است که کودک احساسات بد را تخلیه کند به این ترتیب او می‌تواند بهتر احساس و عمل كند.

قطعاً والدین می­توانند در مورد آن‌چه که اتفاق افتاده صحبت کنند. بعضی مواقع به طور ساده مثلاً ” من دیدم که واقعاً زمان سختی داشتی. فکر می­کنی چه چیزی باعث آن شده است؟ فکر می­کنی که خیلی شلوغ، پر سر و صدا و یا بد بو بود و یا چیزی اینجا وجود دارد؟ آیا در مورد این­که اگر دوباره در چنین موقعیتی قرار گرفتیم چه کاری می­توانیم انجام بدهیم ایده­ای داری؟” اگر والدین پی ببرند که او می‌تواند خودش را به طریق متفاوتی کنترل کند می‌توانند که معذرت خواهی بکنند” می­دانم که رفتن به مرکز خرید برای تو دشوار است. تو کار بزرگی انجام دادی تا زمانی که من تو را مجبور کردم به مغازه‌‌های زیادی برویم. من معذرت می­خواهم. من باید به خاطر داشته باشم که تو نیاز به استراحت داری و یا این­که باید یک روز دیگری مراجعه می‌کردیم. ما دفعه بعدی بهتر می‌توانیم از آن‌چه که اتفاق افتاد جلوگیری کنیم”.

زمانی که والدین تلاش می‌کنند تمام کار‌های روزمره­شان را انجام دهند ولی باید مدام با یک کودک با مشکلات حسی سر و کله بزنند می‌تواند خیلی خسته­کننده باشد، خصوصاً زمانی که کودکان دیگر نیز نیاز به توجه دارند. اگر والدین آرامش خود را از دست بدهند و شروع به فریاد زدن بکنند او باید صبر کند تا همه چیز آرام شود و بعد در مورد آن صحبت کند. کتک زدن هرگز وسیله­ای قابل قبولی برای نظم و انضباط نمی‌باشد. اولاً، به کودک یاد می‌دهد که برای ارتباطات از دست‌‌هایش استفاده کند که مسئله خوبی نیست. دوماً، ممکن است حس را بزرگ جلوه دهد، یک کودک بیش حس ممکن است که یک ضربه خفیف را یک حمله ترسناک درک کند در حالی که کودکی که دچار کم حسی است آن را فوق­العاده تصور کند.

مانند هر چیز دیگری آگاهی و دانش یک قدرت است. چنان که والدین در پیش­بینی این­که کدام موقعیت‌ها برای کودک مشکل­ساز خواهد بود بیش‌تر ماهر شدند، و همه افراد نسبت به استفاده از روش‌های حسی که در وهله­ی اول از مشکلات جلوگیری می‌کند عادت کردند، زندگی با کودک دارای مشکلات حسی کم‌تر چالش برانگیز خواهد بود.

سوالات متداول:

1- آیا کودکی که از برچسب لباس یا جوراب بدش می‌آید، دچار SPD است؟
ممکن است بله. اگر کودک به‌طور افراطی نسبت به بافت‌های خاص، صداها، نور، یا حتی بو واکنش نشان دهد و این موضوع عملکرد روزانه‌اش را مختل کند، احتمال وجود اختلال پردازش حسی وجود دارد و نیاز به ارزیابی توسط متخصص کاردرمانی دارد.

2-چه عواملی باعث اختلال پردازش حسی می‌شوند؟
علت دقیق SPD هنوز مشخص نیست اما ژنتیک، تولد زودرس، آسیب‌های مغزی، یا تأخیر در رشد عصبی می‌توانند از عوامل تأثیرگذار باشند. عوامل محیطی مانند نبود تجربه‌های حسی متنوع نیز می‌تواند در ایجاد آن نقش داشته باشد.

درمان اختلال حسی در کودکان

 بسیاری از فعالیت های روزمره که در یک کودک عادی به سادگی انجام می شود برای والدین کودکان با اختلال حسی دشوار و اضطراب آور است. اگرچه بعضی از کودکان حساس در فعالیت­هایی مثل مسواک زدن دندان­ها و لباس پوشیدن مستقل می­شوند، خیلی دیگر از کودکان با اختلال حسی این فعالیت­های زندگی را کاملا بیزار کننده می­دانند. شانه­ ی خارش آور، شامپوی بد بو، خمیر دندان­های فشاری و غیره ممکن است در صبح زود برای والدینی که تلاش می­کنند تا کودک را تمیز کنند و لباسش را بپوشانند و او را راهی مدرسه کنند دردسرساز می باشد. مرکز درمان اختلال پردازش حسی کودکان دکتر صابر در زمینه کاردرمانی حسی و گفتاردرمانی حسی کودکان به صورت کاملا تخصصی فعالیت می نماید. امکانات مرکز نظیر اتاق ماساژ، سنسنوری روم، اتاق تعدیل مهارت های شنیداری، اتاق تاریک بینایی به یکپارچگی حسی در کودکان و بهبود مشکات حسی آنان کمک می کند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

والدین ممکن است بدانند که بردن کودکشان به سوپر مارکت در ساعت 5 بعداز ظهر بعد از یک روز پر مشغله در مدرسه و فعالیت­های بعد از مدرسه مانند صادر کردن دستوری برای شروع مصیبت است و ممکن است برای جلوگیری از این اتفاق برنامه خود را تغییر دهند.

جلوی موقعیت­های محرک دیگر را سخت­تر می توان گرفت. جمع کردن وسایل تعطیلات، آماده شدن برای مدرسه، و رفتن به دکتر همگی موقعیت­هایی هستند که می­تواند برای والدین و همچنین کودکان شدیدا چالش زا باشند.

پیشنهاداتی در روند درمان اختلال حسی کودکان

پرورش کودکان دارای چالش­های حسی، معمولا نیازمند قواعد متفاوتی نسبت به قواعدی است که والدین با آن بزرگ شده اند و یا نسبت به قواعدی که در مجلات پرورش کودکان توصیه شده است. اهداف ممکن است یکی باشد، اما سفر بزرگ کردن کودکان خوشحال، سالم، و خوش رفتار ممکن است والدین را به راه­هایی بکشاند که از وجود آن­ها هم آگاهی نداشته­اند. سر کردن با کودکان دارای مشکلات حسی نیازمند مهربانی بیش­تر و نیازمند مقدار زیادی خلاقیت در حل مسائل است. در کتاب ما، بزرگ کردن کودک هوشمند از لحاظ حسی، نانسی پسکه و من، تقریبا 50 صفحه راهکار علمی برای مشکلات روزمره­ی والدین و معلمان فراهم نموده ایم که ممکن است بخواهید آن­ها را به اشتراک بگذارید. در ادامه­ی این فصل شما برای سناریوهایی که والدین به احتمال زیاد نیازمند کمک در آن­ها هستند، روش­هایی خواهید یافت.

مشابه همه­ ی چیزهای حسی، اصول کلی شامل ارزیابی مشکل زیربنایی، مشخص کردن این که چه تغییراتی باید و می­تواند انجام شود، و افزایش ظرفیت کودک برای مواجهه با تجارب گسترده تر. بیایید کودکی را در نظر بگیریم که زمان مسواک زدن خیلی آشفته می­شود. بپرسید:

1. تقاضاهای حسی که کودک توان تحمل آن­ها را ندارد کدام­اند؟ ضروری است که تکالیف یا تجارب مشکل ساز را تجزیه و تحلیل کنید و آن­ها را به اجزای حسی شان بشکنید. آیا مسواک لثه­های کودک را آزار می­دهد؟ آیا مشکل، بود یا طعم خمیر دندان است؟ آیا کودک از حس تهوع به علت کف، می­ترسد؟

اگر توانستید مشخص کنید که کدام جنبه­ی حسی، مشکل ساز است، آیا آن، چیزی است که می توانید تغییرش دهید؟ یا اینکه کودک باید یاد بگیرد که با آن کنار بیاید؟

2. در مورد زمینه­ی محیط چطور؟ آیا حمام، مساعد مسواک زدن این کودک هست؟ آیا نور فلوروسنت، بیش از اندازه پر نور یا بیش از اندازه چشمک زن است؟ آیا حمام کاشی شده، صدا را بیش از اندازه تکرار می­کند؟ آیا اضافه کردن مواد جذب کننده­ی صدا مفید است؟ مثل پرده­ی دوش که از جنس پارچه­ای تری هستند، حوله های پشمی، و یک قالیچه روی کف حمام. آیا کودک در یک اتاق دیگر بهتر مسواک می­زند؟ در مورد محیط، چه مواردی را می­توان تغییر داد؟ و یا اینکه این موقعیتی است که کودک باید یاد بگیرد با آن کنار بیاید؟
3. آیا کودک احساس امنیت می­کند؟ آیا ایستادن روی یک چهارپایه حین مسواک زدن کنار سینک، باعث می شود کودک احساس معلق بودن یا نا امنی می­کند؟ آیا کودک در وضعیت نشسته بهتر مسواک می­زند؟

چه می­توان کرد تا کودک از لحاظ فیزیکی و عاطفی، احساس امنیت کند؟

4. چطور می­توان کودک را برای انجام فعالیت، بهتر آماده کرد؟ آیا فعالیت حسی آماده کننده­ای وجود دارد که به کودک کمک کند؟ مثل یک ماساژ سریع و محکم، قبل از مسواک زدن. آیا این به کودک کمک می­کند که مراحل مسواک زدن به صورت کلامی یا نوشتاری یا تصویری جز به جز شرح داده شود؟ آیا او از آن دسته بچه هاست که اگر یک ویدیو یا کتاب در مورد مسواک زدن ببیند یا بخواند، بهتر مسواک می­زند؟

مهارت حل مساله در این موقعیت­ها، در روند اینکه والدین با مشکلات زیربنایی سازگار می­شود، آسان تر می­گردد و والدین روش­هایی که بهترین نتیجه را می­دهند تشخیص می­دهد.

شست و شوی صورت

برای کودکانی که حساسیت لمسی دارند، شستن صورت می­تواند وحشتناک باشد. می­توانید تکنیک­های زیر را امتحان کنید:

• انواع مختلف شست و شو دهنده­های صورت را امتحان کنید تا یکی که بو و حس خوبی دارد را پیدا کنید. مثلا کودکی ممکن است به حس حباب صابون روی پوست اعتراض کند و یک شست و شو دهنده­ی بدون کف ترجیح دهد. بگذارید کودک شست و شو دهنده­های مختلف را بو کند و مورد علاقه­ی خود را انتخاب کند. به خاطر داشته باشید که صابون­های قالبی، فوم­ها، مایع های شست و شو، و شیرهای شست و شو همگی تجربه­ی لمسی و بوی متفاوتی دارند و ممکن است کمی آزمون و خطا نیاز باشد تا نوع مورد نظر انتخاب شود.
• بیش تر انسان­های حساس، با لمس عمقی راحت ترند تا لمس سطحی، به علاوه می­خواهند روی اتفاقی که دارد روی بدنشان می­افتد احساس کنترل داشته باشند. به کودک بیاموزید که دست­هایش را خیس و صابونی کند و سپس از حرکات چرخشی محکم استفاده کند- بیش­تر شبیه ماساژ باشد تا چیزی که ما به عنوان شستن صورت می­شناسیم. کودک می­تواند ترتیب مورد علاقه­ی خود را انتخاب کند، مثلا شروع از چانه، سپس گونه­ی راست، و آن گاه پیشانی. اگر کودک خیلی کوچک است یا نمی­تواند خودش صورتش را بشوید، والدین می­توانند در حالی که مراحل کارشان را شرح می­دهند، صورت کودک را بشویند.
• برخی آدم­ها شست و شو با لیف یا اسکاج را به شست و شو با انگشتانشان ترجیح می­دهند. برای یافتن بافت مطلوب بافت­های مختلف را امتحان کنید.
• اغلب کودکان شستن صورت با پرتاب کردن آب به صورت در حالی که چشم­ها محکم بسته نگه داشته شده اند، را به سختی تحمل می­کنند. اولا، دماهای مختلف را امتحان کنید؛ کودک ممکن است آبی که کمی خنک تر یا گرم تر از دمایی که والدین فکر می­کنند دمای مناسب است را ترجیح دهند. ممکن است شمردن دفعات پاشیدن آب به صورت، قبل از کشیدن دست روی صورت مفید باشد. معمولا 6 تا 10 بار. کودک ممکن ترجیح دهد که در حالی که به آینه نگاه می­کند با یک لیف خیس به دقت باقی مانده­های ماده­ی شست و شو دهنده را پاک کند.

سوالات متداول:

1-کاردرمانی حسی چگونه به درمان کمک می‌کند؟
کاردرمانی حسی از تمرین‌ها و فعالیت‌های هدفمند برای تحریک یا تنظیم حواس کودک استفاده می‌کند. این تمرین‌ها به کودک کمک می‌کنند تا واکنش مناسب‌تری به محیط داشته باشد.

2-چگونه اختلال حسی تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص معمولاً توسط کاردرمانگر یا متخصص رشد کودک انجام می‌شود. ارزیابی‌ها شامل بررسی واکنش‌های کودک به محرک‌های حسی و استفاده از تست‌های استاندارد است.