لکنت زبان چیست؟| گفتاردرمانی لکنت زبان| درمان لکنت زبان در کودکان| گفتاردرمانی دکتر صابر

 لکنت در ابتدا پیچیده و مرموز به نظر می‌آید اما قسمت اعظم آن به ماهیت انسان بستگی دارد و با دقت در تجارب شخصی می‌توان آن را بخوبی فهمید. وقفه در گفتار، تکرار ابتدای کلمات، پرفشار گویی و… از علائم لکنت زبان در کودکان می باشد. درمان صحیح و اصولی لکنت نیازمند بررسی دقیق علل لکنت زبان و گفتاردرمانی لکنت به صورت تخصصی دارد.  گفتاردرمانی لکنت زبان در کنار کاردرمانی مهارت های پردازش اطلاعات موجب تسریع روند درمان و بهبود پایدارتر در کودکان می شود.

 جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید. 

لکنت زبان چیست

از برخی جهات، لكنت شبیه مشکلی است که شما ممکن است با اتومبیل­تان داشته باشید. تصور کنید اتومبیلی داشتید که ناگهان در هنگام رانندگی در ترافیک متوقف می‌شود. گاهی اوقات هنگامی‌ که می‌خواهید از پشت چراغ قرمز حرکت کنید به جلو می‌پرد و سر و صدایش بالا می‌رود. زمانی دیگر ممکن است دنده خلاصی گیر کند و موتور به سرعت کار کند اما چرخ‌ها نچرخند. حتی زمانی دیگر ممکن است ترمز‌ها خود بخود گیر کنند و تا زمانی که شما چندین مرتبه روی پدال نکوبید ر‌ها نشوند.

این وضعیت را با آنچه «اصل» رفتار لکنت است، مقایسه کنید. لکنت با توقف­ هایی که بسامد وقوع و /یا دیرش آن‌ها بطور نابهنجاری بالاست، مشخص می‌شود. این توقف‌ها معمولاً به صورت (الف) تکرار صداها، هجا‌ها یا کلمات تک هجایی؛ (ب) کشیده­گویی صدا‌ها و یا (ج) «انسداد» یا «قفل» جریان هوا یا صداسازی در حین گفتار نمود پیدا می‌کنند.

باز می‌گردیم به مثال اتومبیل: پس از این‌که شما چندین مرتبه مشکلاتی با اتومبیل­تان داشتید، احتمالاً راهکارهای مواجهه با آن‌ها را به منظور راه­اندازی مجدد اتومبیل خواهید آموخت. ممکن است اگر به­جلو بپرد و صدا کند، محکم‌تر بر پدال گاز فشار دهید تا تلاش کنید که سرعت آن را بیش‌تر کنید و به همین صورت، افرادی که لکنت می‌کنند معمولاً به تکرارها، کشیده­گویی‌ها یا قفل­هایشان با تلاش بیشتر برای بیرون انداختن کلمات از دهان ، یا استفاده از صدا‌ها ، کلمات یا حرکات اضافه در تلاش برای «رهایی از گیر» یا جلوگیری از گیر کردن، واکنش نشان می‌دهند.

اگر مشکل اتومبیل شما برای چند روز یا بیشتر باقی بماند، احتمالاً احساسات بدی در مورد آن خواهید داشت. اولین مرتبه که این اتفاق می‌افتد، تعجب خواهید کرد. سپس، هنگامی‌که این اتفاق بیشتر و بیشتر رخ می‌دهد، تعجب جایش را به سرخوردگی می‌دهد. اگر اتومبیل شما متناوباً در میان ترافیک خاموش کند و نزدیک باشد که سایر رانندگان به شما بزنند و شروع به داد زدن کنند، شما شروع به پیش­بینی مشکلات خواهید کرد و می‌ترسید از این‌که هر وقت شما اتومبیل را می‌رانید، این اتفاقات بیفتد.

کودکی که شروع به لکنت می‌کند، بسیاری از این احساسات را تجربه می‌کند. تعجب سرخوردگی، شرم و ترس. این احساسات – در ترکیب با مشکلی که کودک در صحبت کردن دارد- ممکن است باعث شود که فرد لکنتی خود را در مدرسه، موقعیت­های اجتماعی و کار محدود کند.

ممکن است این همانند واکنش شما به آن اتومبیل مشکل­ساز باشد. پس از این‌که اتومبیل­تان چندین مرتبه شما را در ترافیک گذاشت، احتمالاً شما در تعمیرگاه رهایش می‌کنید و پیاده می‌روید یا تنها در خانه می‌مانید. جنبه دیگری از توصیف لكنت شامل مشخص کردن هر آنچه که لکنت نیست، می‌باشد. برای مثال، می‌بایست بین رفتارهای لکنت که به تازگی توصیف شد و مکث­های طبیعی، تمایز قایل شد. کودکانی که گفتار و زبانشان به طور طبیعی رشد می‌کند، اغلب تكرارها، بازبینی‌ها و مکث­هایی را نشان می‌دهند که لکنت نیستند. تکرارهای کوتاه، بازبینی‌ها و مکث­های موجود در گفتار بیشتر بزرگسالان غیرلکنتی زمانی که عجله می‌کنند یا (از حرف خود) مطمئن نیستند نیز، همین­طور است. فصل ۷ تفاوت­های بین ناروانی طبیعی و لکنت را با جزئیات بیشتر شرح می‌دهد تا شما را برای تکلیف تشخیص افتراقی لکنت در کودکان آماده کند.

بین لکنت و سایر اختلالات روانی شناخته شده نیز، می‌بایست تمایز گذاشته شود. ناروانی ناشی از آسیب مغزی یا بیماری یا ضربه روانی با لکنتی که در کودکی آغاز می‌شود متفاوت است. به علاوه، لکنت با تندگویی متفاوت است که یکی دیگر از اختلالات روانی است که شامل گفتار سریع و تحریف شده است و من درباره­اش در فصل ۱۵ صحبت خواهم کرد. شاید درمان این اختلالات تا اندازه­ای متفاوت باشد، هرچند برخی از تکنیک­هایی که درمان­گران برای لکنت استفاده می‌کنند برای سایر اختلالات روانی نیز مفید هستند.

یک دهه پیش، WHO طبقه بندی­ اش را به دسته ­بندی بین المللی عملکرد، ناتوانی و سلامت (ICF) تغییر داد. (WHO 2001) در پاراگراف­های بعدی،روش­هایی را که ممکن است در آن‌ها ایـن سیستم برای لکنت به کار برده شود،پیشنهاد خواهم کرد.

طبقه ­بندی با «عملکرد و ناتوانی » آغاز می‌شود که در آن ساختارهای بدن و عملکردهای بـدن در نظر گرفته می‌شوند.ساختارهایی که در لكنـت اختلال کارکردی دارند، همان­طور که مطالعات تصویربرداری مغزی نشان داده است،ساختارهای قشری و زیر قشری، مانند مسیرهای ماده سفید که ممکن است برای هماهنگی طرح­ریزی، اجرا و بازخورد حسی برای گفتار ضروری باشند، هستند. عملکردهایی که در لکنت متفاوت هستند وقفه­هایی در جریان گفتار هستند که اختلال را مشخص می‌کنند. سیستم ICF زمانی که «فعالیت و مشارکت در نظر گرفته شوند، مفیدتر می‌شود. ممکن اسـت افرادی که لکنت می‌کنند کم و بیش در دو حوزه­ی ICF شامل «سخنرانی» و «مکالمه» مشکل داشـته باشند. این‌ها حیطه­هایی هستند که لکنت در آن‌ها مورد توجه است.همچنین ممكـن اسـت حـوزه­ی سوم ، یعنی «تعاملات بین فردی» هم، تحت تأثیر قرار گیرد، اگر که سخنرانی و مکالمه به میزانی توسط لكنت محدود شوند بطوری­که شخصی که لکنت می‌کند از صحبت کردن با دیگران خـودداری کند.

یک قسمت جدید و مهم از آخرین سیستم ICF «عوامل بافتی» نام دارد. یک جز از این قسمت «محیط» است. این بخش بویژه مربوط به افرادی است که به دلیل این‌که مردم در محیط ممکن اسـت دامنه­ای از غیرپشتیبان (برای مثال، خانه­ای که در آن استرس زیاد است یا همکلاسی­هایی که کودکی را اذیت می‌کنند) تا بسیار پشتیبان (برای مثال، خانواده­ای که کودک را می‌پذیرد و مشارکتش را ترغیب می‌کند) داشته باشند، لکنت می‌کنند.همچنین در زیر «عوامـل بـافتی» طبقه «عوامل شخصی» قرار دارد. این‌ها خصوصیت­های شخصی است که لکنت می‌کند. منش و شخصیت او.

تأثیر عوامل محیطی و فردی را بر روی دو نفر که لکنت می‌کنند، در نظر بگیرید. نفر اول ، جک ولچ، مدیر عامل موفق سابق شرکت جنرال الکتریک است که کتاب «جک؛رک و پوست­کنده» را نوشته است. بدون شک طبع جسور او و پذیرش اولیه لکنتش توسط خانواده ­اش در کمک به موفقیتش در دنیای پرفشار هیات­های رئیسه ، مهم بوده است. از سنین کم، ولج اجازه نمی‌داد لکنت در مسیر اهدافش قرار بگیرد. در مقابل ، بازیگر جیمز ارل جونز ، در آغاز به لکنتش به روش بسیار متفاوتی واکنش نشان داد. زمانی که ۶ ساله بود بسیار از لکنتش معذب بود، او وانمود می‌کرد که لال است بنابراین او نمی‌بایست صحبت می‌کرد. تنها مدتی بعد، با حمایت فردی در محیطش – معلم انگلیسی دبیرستان – شروع به یادگیری این کرد که می‌تواند با مواجه­شدن با موفقیت­های دشوار و تمرین خواندن با صدای بلند در مقابل شنوندگان ، بر لكنتش غلبه کند.

دو مثال دیگری که به ذهن می‌آید – مردانی که از کودکی به شدت لکنت می‌کردند اما تحصیلات دانشگاهی عالی به دست آوردند، در شغلشان بسیار موفق بودند و از سرمایه­شان برای کمک به دیگران استفاده می‌کردند. یکی از آن‌ها مالكولم فريسر، کسی که بنیان­گذار مشترک انجمن ملی لوازم یدکی خودرو بود و انجمن لکنت آمریکا را ایجاد کرد. دیگری والتر اننبرگ، کسی است که مؤسسه رسانه را تأسیس کرد و بعد‌ها مؤسسه اننبرگ که یک سازمان عظیم انسان دوستانه بود را تؤسیس کرد.

در همه چهار مورد، ممکن است عملکردشان آسیب دیده باشد اما عوامل محیطی و شخصی، آن‌ها را قادر ساخت تا بر محدودیت­های بالقوه در حیطه­های سخنرانی و تعاملات بین فردی غلبه کنند. شما می‌توانید در این سیستم طبقه­بندی ببینید که چرا درمان­گران نقش حیاتی را در زندگی کودکان و بزرگسالانی که لکنت می‌کنند ، بازی می‌کنند.

آن‌ها می‌توانند با کمک­کردن به خانواده­ها، معلمان و تمام مدارس بر عوامل محیطی تأثیر بگذارند تا حامی ‌افرادی که لکنت می‌کنند و تسهیل کننده افزایش روانی آن‌ها باشند. و آن­ها می‌توانند خصلت­های فردی هر مراجع را با مشاوره­دادن، گوش دادن زیرکانه، آموزش و اهمیت دادن بسازند.

 لکنت و رفتارهای آن

پیش از این‌که به طور عمیق‌تر واقعیت­های پایه در مورد لکنت را بررسی کنم،علاقه­مندم تا مروری کوتاه بر جنبه فردی مشکل داشته باشم. ممکن است برخی از شما هرگز دوستی که لکنتی بوده نداشته ­اید یا هرگز برای درمان یک لکنتی کار نکرده باشید. بنابراین من چند مثال از این‌که لکنت چگونه می‌تواند باشد را ارائه خواهم کرد. حتی اگر شما با لکنت آشنا باشید، این خلاصه­های کوتاه که چهار فرد را به تصویر می‌کشند که سن و مکان لکنت کردنشان متفاوت است ، ممکن است درک شما از چگونگی لکنت برای فردی که آن را تجربه کرده است، افزایش دهد.

لکنت زبان شدید چیست

مرکز لکنت زبان دکتر صابر در زمینه تشخیص لکنت و روش های اصلاح آن فعالیت می نماید.   گفتاردرمانی لکنت یکی از روش های مهم در درمان لکنت زبان می باشد. گفتاردرمانی لکنت زبان با تشخیص دقیق علت لکنت و شدت آن به صورت تخصصی به درمان لکنت زبان می پردازد. استفاده از تکنیک های درمانی مختلف و تشخیص صحیح لکنت توسط دکتر لکنت زبان موجب تسریع در بهبودی فرد مبتلا حتی در موارد لکنت زبان شدید می شود. مرکز لکنت زبان دکتر صابر با تجربه بالا در این زمینه درمان لکنت و تجهیزات و امکانات پیشرفته شما را در جهت اصلاح اختلالات گفتاری یاری می رساند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

چالش‌های روزانه افراد مبتلا به لکنت شدید

افراد مبتلا به لکنت زبان شدید، هر روز با چالش‌های متعددی روبه‌رو می‌شوند که فراتر از مشکلات کلامی است. یکی از اصلی‌ترین موانع، اضطراب اجتماعی ناشی از ترس قضاوت دیگران است. بسیاری از این افراد در موقعیت‌های ساده‌ای مانند سفارش غذا در رستوران، پاسخگویی به تلفن، یا حتی معرفی خود در جمع، دچار تنش عضلانی و افزایش ضربان قلب می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهد حدود ۷۰٪ از مبتلایان به لکنت شدید، از حضور در مهمانی‌ها یا جلسات کاری اجتناب می‌کنند که این مسئله به مرور منجر به انزوای اجتماعی و کاهش کیفیت زندگی می‌شود. از سوی دیگر، چالش‌های آموزشی و شغلی نیز قابل توجه است. دانش‌آموزان یا دانشجویانی با لکنت شدید، اغلب در ارائهٔ شفاهی دروس نمرهٔ کمتری می‌گیرند، حتی اگر از نظر علمی در سطح بالایی باشند. در محیط کار نیز، ممکن است از پروژه‌های گروهی کنار گذاشته شوند یا فرصت‌های ارتقای شغلی را از دست بدهند. جالب است بدانید بر اساس پژوهش‌های دانشگاهی، ۴۵٪ از کارفرمایان به طور ناخودآگاه نسبت به افراد دارای لکنت شدید، پیش‌داوری منفی دارند.

اما راهکارهایی برای مدیریت این چالش‌ها وجود دارد. تکنیک گفتار درمانی تخصصی مانند روش «تغییر شیوهٔ گفتار» (Speech Modification) به کاهش بلوک‌های کلامی کمک می‌کند. همچنین، تمرینات ذهن‌آگاهی (Mindfulness) و روش‌های CBT (درمان شناختی-رفتاری) می‌توانند اضطراب را کنترل کنند. استفاده از ابزارهای کمکی مثل اپلیکیشن‌های تولید کنندهٔ نویز سفید (White Noise) هنگام صحبت کردن نیز تأثیر مثبتی دارد. نکتهٔ کلیدی این است که افراد مبتلا به لکنت شدید باید به مرور پذیرش شرایط خود را یاد بگیرند و با جوامع حمایتی آنلاین یا حضوری ارتباط برقرار کنند.

والدین چگونه از پیشرفت لکنت خفیف به شدید جلوگیری کنند؟

پیشگیری از تبدیل لکنت خفیف به شدید، نیازمند آگاهی، صبر و مداخلهٔ به موقع والدین است. اولین قدم، شناخت علائم هشداردهنده است: اگر کودک بیش از ۶ ماه است که لکنت دارد، در صحبت کردن دچار تنش عضلانی می‌شود یا از برقراری تماس چشمی اجتناب می‌کند، باید اقدامات جدی را آغاز کرد. تحقیقات انجمن گفتاردرمانی آمریکا نشان می‌دهد ۳۰٪ از موارد لکنت خفیف در کودکان، در صورت عدم درمان، به سطح شدید پیشرفت می‌کنند.

والدین باید فضای بدون استرسی برای صحبت کردن کودک ایجاد کنند. از تصحیح مدام کلمات او خودداری کنید و هرگز جملاتی مانند «آرام‌تر حرف بزن» یا «قبل از حرف زدن فکر کن» به کار نبرید. در عوض، با تماس چشمی و گوش دادن فعال، به او نشان دهید که محتوای صحبت‌هایش مهم است، نه شیوهٔ بیانش. یک تکنیک مؤثر، گفتار آهستهٔ الگویی است: وقتی کودک صحبت می‌کند، شما نیز عمداً سرعت گفتار خود را کاهش دهید تا او ناخودآگاه از شما تقلید کند.

همکاری با گفتاردرمانگر کودک نیز ضروری است. جلسات منظم درمانی (هفته‌ای ۱ تا ۲ بار) همراه با تمرینات خانگی مانند خواندن کتاب با ریتم مشخص یا بازی‌های کلامی (مثل اسم‌ فامیل بازی) می‌تواند تأثیر چشمگیری داشته باشد. همچنین، مراقب عوامل تشدیدکننده مانند خستگی، گرسنگی یا رقابت خواهر و برادرها باشید. بر اساس مطالعه‌ای در دانشگاه هاروارد، کودکانی که در محیط‌های شلوغ و پرسر و صدا زندگی می‌کنند، ۲ برابر بیشتر در معرض پیشرفت لکنت هستند.

در نهایت، اگر کودک نسبت به لکنت خود آگاهی بیش از حد نشان داد (مثلاً از صحبت کردن امتناع کرد یا مرتباً گریه کرد)، حتماً از یک روانشناس کودک کمک بگیرید. ترکیب گفتاردرمانی، حمایت عاطفی و محیط آرام خانگی، شانس توقف پیشرفت لکنت خفیف را تا ۸۰٪ افزایش می‌دهد.

نمونه لکنت پیشرفته در بزرگسالان

سرجیو یک موسیقی­دان 44ساله است که از 3سالگی لکنت می­کرده است . هشت­ نفر از خاله ­ها و دایی­ هایش لکنت می­کرده ­اند که اشاره بریک منشأ ژنتیکی برای مشکل او دارد. لکنت او با تکرارهای چندگانه کلمات تک­ هجایی و بخش­ هایی از کلمات آغاز شد. بیشتر گفتار او روان بود اما هنگامی­که هیجان­زده بود یا عجله داشت ، لکنت سرجیو زبانه می­کشید که این موضوع زنگ خطری برای والدینش و نگرانی آن­ها برای آینده او بود. درابتدا ، راه ­حل پدرش برای لکنت سرجیو ، ضربه­ زدن با بندانگشتان به سر او درهنگام قفل­ کردن او بود. زمانی­که این موضوع شکست خورد و سرجیو کشیده ­گویی­هایی همراه با انقباض فیزیکی و گیرها را افزایش داد که معمولا در گفتارش اتفاق می­افتادند ، والدینش او را نزد درمانگران زیادی از­جمله یک متخصص هیپنوتیز و یک روانشناس که آرام­ بخش تجویز کرده بودند، بردند . به­ نظر نمی­رسید که هیچکدام از این­ها جز اثری موقت چیزی داشته باشند و لکنت سرجیو به ­شدت افزایش می­ یافت. در طول سال­های ابتدایی و راهنمایی او حتی توسط معلمانش مرتبا به ­خاطر لکنتش مسخره میشد و سرجیو خود را فردی طردشده دربین هم سن­ وسالانش یافت.

هرچند که این وضعیت خیلی سریع پس ­از عبور تور گروه Beatles از آمریکا عوض شد. سرجیو گیتاری خرید و به خودش آموخت تا آهنگ «می­خواهم دستت را بگیرم» و سایر آهنگ­های گروه Beatles را بخواند. درنتیجه ، شهرت او دربین هم­ مدرسه­ای­هایش افزایش یافت ، هرچندکه لکنتش به بدترشدن ادامه می­ داد. او برای صحبت ­کردن درکلاس مشکلات زیادی داشت ، و معلمانش بسیار غیرصمیمی بودند ، او درنهایت مدرسه را ترک کرد و سبک زندگی خانه­ دوشانه­ ای را به­ عنوان خواننده و ترانه­ سرا ادامه داد.

او همانطور که سفر می­کرد ، روزها کارهای مختلفی را انجام می­داد و شب­ها می­خواند . سرجیو لکنتش را به­ وضع شدیدی ادامه می­داد اما یک استثنا خوشبختانه وجود داشت ، زمانی­که او درحال اجرای برنامه با اعضای گروهش بود نه­ تنها با روانی می­خواند بلکه به­ راحتی با تماشاگران صحبت می­کرد. شماره ­ها را اعلام می­کرد و شوخی می­کرد ، بین ترانه­ ها حرف­های جالب می­زد . درنتیجه جنگ همیشگی­ اش با لکنت ، سرجیو اجتناب­های بسیار گوناگونی را کسب کرده بود. او از برقراری تماس تلفنی طفره می­رفت و هرگاه تماسی با او گرفته میشد از حالت­های چهره­ ای و صداهای آغازگر پیچیده­ای برای مبارزه با لکنتش استفاده می­کرد.

مثال

تلفن ­کردن موقعیتی دشوار برای اکثریت افرادی است که لکنت می­کنند و سرجیو ازاین قضیه مستثنی نیست . بخش اول سرجیو را درحال صحبت­کردن درمورد تجربیاتش با تلفن نشان می­دهد زمانی­که درگذشته قفل­های بدون­ صدا و طولانی­ مدت داشت و بخش 2تماس تلفنی است که سرجیو به ­تازگی داشته است. درهردو قطعه فیلم ، شما ترکیبی از رفتارهای اجتنابی و رهایی را خواهید دید که حالا پس­ از سال­ها لکنت در الگوی گفتاری سرجیو به­خوبی جاافتاده­اند. همچنین برخی لکنت­های ساده و بدون رفتارهای رهایی و اجتنابی وجود دارند که گواه­ بر تلاش سرجیو برای لکنت­ کردن به شیوه­ای ساده ­تر هستند. ببینید که آیا می­توانید انواع لکنت­ هایی که سرجیو در هر دوبخش داشته را تشخیص دهید ، همچنین رفتارهای رهایی و اجتنابی خاص ­اش را ، که بیشتر  آن­ها در طول صحبت دیده می­شوند.

سوالات متداول:

1-آیا داروهای روانپزشکی می‌توانند لکنت زبان شدید را کاهش دهند؟
هیچ داروی اختصاصی برای درمان لکنت وجود ندارد، اما در مواردی که لکنت با اختلالات اضطرابی یا افسردگی همراه است، داروهای ضداضطراب مانند SSRIها تحت نظر روانپزشک تجویز می‌شوند.

2-لکنت زبان شدید دقیقاً چه تفاوتی با لکنت خفیف دارد؟

لکنت زبان شدید با ویژگی‌هایی مانند تکرار بیش از ۱۰ بار در هر ۱۰۰ کلمه، قفل‌شدگی طولانی روی حروف (بیش از ۲ ثانیه)، و علائم فیزیکی واضح مانند لرزش فک یا مشت کردن دست‌ها شناخته می‌شود. برخلاف لکنت خفیف که معمولاً در موقعیت‌های خاص رخ می‌دهد، لکنت شدید در تمام تعاملات کلامی حضور دارد و حتی ممکن است فرد را به سکوت اجباری سوق دهد.

روش های درمان لکنت زبان

کودکان با مشکلات لکنت زبان در زمینه دوست یابی، ارتباطات اجتماعی دچار مشکل می باشند. مرکز گفتار درمانی لکنت زبان دکتر صابر در درمان اختلال لکنت در کودکان با استفاده از تکنیک های روز دنیا نظیر سنسوری روم، اتاق شنیداری و گفتار درمانی برای لکنت فعالیت می نماید. با توجه به این نکته که تعیین علت لکنت زبان در روند درمان بسیار موثر می باشد. تیم تخصصی مرکز گفتار درمانی در لکنت زبان ما به بررسی دقیق مشکلات کودک می پردازد. آقای دکتر صابر مدرس دانشگاه شهید بهشتی با تجربه بالا در زمینه کودکان مبتلا به لکنت به تشخیص و درمان علل لکنت در کودکان می پردازد.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

روش ورود آسان در گفتاردرمانی کودکان با لکنت زبان

سومین شیوه ون رایپر شامل مجموعه‌ای از شیوه های اصلاح لکنت است که برای آماده سازی قبل از کلمه ای که ممکن است روی آن لکنت واقع شود استفاده می شود. به دلیل اینکه این نام برای مراجعان به خصوص کم سن و سال، گیج کننده است می‌توان آن را (ورود آسان) نامید.

اهداف شیوه ورود آسان / آماده سازی

اهداف این روش گفتار درمانی عبارتند از:

• پیشگیری از تنس بدنی : آماده سازی شامل پیشگیری از وقوع تنس در مکانیسم گفتار در زمانی که فرد احساس می کند دچار لکنت می شود.
• حفظ احساس کنترل : آماده سازی به فرد در حفظ احساس کنترل در جلوگیری از وقوع لکنت کمک می کند تا این که صبر کند لکنت آغاز شود (رهایی) یا پایان یابد (ابطال) در اصل آماده سازی شبیه شروع آسان است.

برخلاف شروع آسان که در ابتدا یک عبارت استفاده می‌شود، آماده سازی / ورود آسان در ابتدای یک کلمه وقتی که مراجعه احساس می‌کند یا فکر می‌کند احتمال دارد لکنت اتفاق بیفتد استفاده می شود. هر دو شیوه در ظاهر ویژگی های مشابه دارند.

در واقع تفاوت آنها در چگونگی احساس کردن و زمان استفاده کردن از آنهاست.

وقتی که فردی از آماده‌ سازی برای تغییر لکنت استفاده می کند تنس را قبل از این که فکر کند ممکن است این اتفاق بیفتد کاهش می دهد بنابراین در اینجا احساسی که وجود دارد حفظ حس کنترل در زمان شکل گیری تنس است.

اما وقتی او از شروع آسان استفاده می‌کند به عبارت دیگر برای افزایش روانی از طریق کنترل شکل‌گیری تنس در اولین مکان تلاش می‌کند نکته ی اساسی این است که مراجعان بفهمند شیوه‌ها را چه زمانی و چگونه به کار گیرند.

یکی از نوجوانان به این شیوه حمله ی بازدارنده می‌گفت زیرا این شیوه فرصتی برای به دست آوردن کنترل روی لحظه‌ ی لکنت زبان قبل از اینکه از کنترل خارج شود می باشد.

فرآیند اجرای شیوه ورود آسان / آماده سازی در گفتار درمانی:

دوگام در استفاده از روش آماده سازی در گفتار درمانی وجود دارد:

• کودک / نوجوان بدون استفاده از هیچ کدام از شیوه های تغییر لکنت زبان شروع به صحبت کردن می کند تا اینکه او فکر یا احساس کند که در حال ورود به کلمه ای است که ممکن است در آن کلمه لکنت را تجربه نماید.
• وقتی او احساس کرد که وقوع یک لکنت نزدیک است به جای اینکه با سفت کردن عضلاتش کلمه را بگوید آن کلمه را با تنس بدنی کاهش یافته آغاز می‌کند. او می‌تواند کلمه را به صورت آهسته و روان تولید کند یا می تواند از یک لکنت زبان آسان تر استفاده نماید.

این شیوه در گفتار درمانی به او برای پیشگیری از این وقوع تنس و افزایش روانی قبل از اینکه لحظه لکنت به طور واقعی اتفاق بیفتد کمک می‌کند آماده ‌سازی در واقع یک راهکار پیشرفته‌ تر مدیریت کردن است.

البته این روش برای هر کسی مفید نیست این راهکار بیشتر برای افرادی مفید است که می‌توانند وقوع لحظات لکنت را پیش بینی کنند و واقعاً می‌توانند گفتارشان را قبل از وقوع لکنت مدیریت کنند تا اینکه ادامه دهند و امیدوار باشند که دیگر لکنت اتفاق نخواهد افتاد.

در صورتی که کودک / نوجوان روی محل و چگونگی وقوع کنت کنترل داشته باشد احتمال این که از یک لحظه ی لکنت پیش بینی شده اجتناب کند کمتر است همچنین استفاده موفقیت آمیز از آماده‌سازی به کودک / نوجوان اجازه می‌دهد که با گفتاری با تنش و تقلای کمتر ادامه بدهد.

در نهایت آماده سازی می تواند همراه با دیگر شیوه‌های تغییر لکنت (رهایی و ابطال) استفاده شود تا به این صورت سه فرصت برای تغییر تنس موجود در عضلات گفتاریش در اختیار کودک / نوجوان قرار گیرد که شامل قبل، حین و بعد از تجربه لکنت می شود.

یادگیری شیوه های تغییر لکنت نیاز به تمرین دارد اما می‌تواند به کودک برای دستیابی به حس کنترل روی گفتار و بهبود توانایی اش در برقراری ارتباط آسان تر، حتی هنگامی که لکنت می کند کمک نماید.

یاد گرفتن لکنت کردن به طور متفاوت

لکنت کاذب می تواند به کودکان / نوجوانان برای کمک به بررسی تنس بدنی که آنها هنگام لکنت احساس می‌کنند کمک کند.

لکنت کاذب همچنین می‌تواند به عنوان راهکاری برای کمک به کودک برای یادگیری آسان لکنت کردن استفاده شود.

در این زمینه گاهی اوقات واژه‌هایی نظیر لکنت داوطلبانه یا ناروانی داوطلبانه یا عمدی وجود دارد.

لکنت داوطلبانه / لکنت کاذب :

لکنت کاذب می تواند شامل یک نوع ناروانی راحت مثلاً تکرار آسان (م م مثل این) کشیده گویی مختصر (مثل این) و دیگر تغییراتی که به کودک کمک می‌کند که لحظه ی لکنت را آسان تر و با تنس کمتر ادامه دهد می شود.

بسیاری از افراد دارای لکنت دریافتند که وارد کردن لکنت آسان در گفتارشان به آنها برای کاهش یا به حداقل رساندن تنسی که ممکن است منجر به لکنت شدیدتر و با تنس بیشتر شود کمک می کند وقتی لکنت کاذب به این صورت استفاده شود می‌تواند به عنوان ابزاری برای کمک به مراجع برای کاهش ترس او از لکنت در یک موقعیت خاص به کار رود کودکان / نوجوانان می توانند تشخیص دهند که وقتی آنها روی هدفی که تحت کنترل خودشان است لکنت می کنند این عمل به آنها در کاهش ترس از لحظه لکنت کمک می کند.

ما می‌توانیم از طرح‌ها و نقاشی ها برای افزایش درک کودکان برای اینکه چه موقع و چگونه از این راهکارها استفاده کنند کمک کنیم باز نمود های بینایی، منطق روش‌های لکنت ارادی را عینی تر جلوه می دهد.

گاهی اوقات وقتی لکنت ارادی برای مراجعان توضیح داده می شود آن ها فکر می کنند که ما از سیاره دیگری آمده ایم ! اگر ما می‌خواهیم آنها از این شیوه و هر راهکاری که ترس آنها را از لکنت کاهش می دهد بهره ببرند.

بایستی مطمئن شویم که آنها منطق استفاده از این شیوه را متوجه شده‌اند. تشریح کردن منطق استفاده از لکنت ارادی برای والدین نیز به منظور پذیرش تجربیات مثبتی که این شیوه می‌تواند برای کودکانشان در رابطه با اهداف مربوط به لکنت داشته باشد کمک کننده است.

توجه داشته باشیم که در ابتدای لکنت ارادی بایستی در محیط درمانی ساکت و راحتی انجام شود و وقتی که مراجعان برای اولین بار از لکنت کردن ارادی استفاده می‌کنند حمایت و تشویق کافی را دریافت نماید.

استفاده از لکنت کردن ارادی و تعدیل کردن تنس در گفتار برای کودکان آسان نیست برای دستیابی به این اهداف باید به کودک کمک کرد.

در این راستا گفتاردرمانگر باید ارتباطی مبتنی بر اعتماد و اطمینان را بین خود و مراجعش ایجاد کند. یکی از شیوه‌های ارتقا دادن این رابطه این است که علاقه‌ مندی خود را همزمان با این که او در حال بررسی راهکارهای صحبت کردنش است نشان دهد.

بنابراین اگر گفتاردرمانگر شروع آسان را به کودک آموزش می دهد ابتدا باید خودش شروع های آسان را استفاده کند. اگر شیوع های رهایی یا ابطال را آموزش می دهد خود باید ابتدا این راهکارها را انجام دهد و در صورتی که به سمت راهکارهایی مانند لکنت کردن ارادی و دیگر جنبه‌های حساسیت زدایی در درمان حرکت می‌کند علاقمندی او برای ریسک کردن بسیار مهم است.

بنابراین درمانگر باید نسبت به لکنت کردن حساسیت زدایی شود به همراه با مراجع وارد موقعیت های روزمره و تمرین می گردد.

گفتاردمانگرانی که علاقه‌ مند به کارگیری لکنت کاذب هستند نسبت به گفتار درمانگرانی که این راهکار را به کار نمی‌برند دارای برتری قابل توجهی هستند به علاوه افزایش اعتماد بین درمانگر و مراجع با این کار می‌تواند باعث بهبود نگرش کودک / نوجوان و کمک به او در جهت مدیریت کردن تنس شود.

جمع بندی روش گفتار درمانی در لکنت زبان

کودکان /  نوجوانان می توانند یاد بگیرند که چگونه لکنت شان را تغییر داده و اصلاح کنند. در این بخش روش هایی به منظور کمک به کودک / نوجوان جهت مدیریت کردن موثرتر لحظات لکنت توضیح داده شد.

ابطال، رهایی، آماده‌ سازی و لکنت ارادی می‌تواند تنس و حساسیت همراه با لکنت را به حداقل رسانده و باعث بهبود نگرش جهت برقراری ارتباط شود. همچنین باعث به حداقل رساندن روش های جبرانی و اجتنابی می‌شوند و در جهت ارتقای روانی گفتار کمک می کنند. اگرچه کودک / نوجوان با استفاده از روش‌های درمانی اصلاح لکنت روانیش افزایش می‌یابد اما هنوز روانیش به طور مستقیم مورد هدف قرار داده نشده است و برای دستیابی به روانی بالاتر گفتار نیاز به استفاده از شیوه های دیگری است.

درمان لکنت زبان با روشهای گفتاردرمانی، ترکیبی از تکنیک های علمی و تمرینات شخصی‌سازیشده است که به بهبود روانی کلام و کاهش اضطراب مرتبط با لکنت کمک میکند. روش‌هایی مانند روانسازی گفتار، تعدیل لکنت، و استفاده از فناوری‌های نوین (مثل نرمافزارهای بازخورد شنیداری) در کنار حمایت خانواده، نتایج چشمگیری ایجاد میکنند. گفتاردرمانگران باتجربه مانند دکتر صابر با طراحی برنامه‌های درمانی منعطف، به افراد در هر سنی امکان میدهند تا بر چالشهای گفتاری غلبه کنند. موفقیت درمان به عواملی مانند پایداری در تمرینات، تشخیص زودهنگام و همکاری تیم درمانی بستگی دارد. در نهایت، لکنت زبان نه یک محدودیت، بلکه چالشی است که با راهکارهای اصولی قابل مدیریت است.

سوالات متداول:

1- نقش بازی‌درمانی در گفتاردرمانی لکنت کودکان چیست؟
بازی‌های ساختاریافته مانند داستان‌گویی تعاملی، استفاده از عروسک‌ها، یا بازیهای ریتمیک، به کودکان کمک میکنند بدون استرس، الگوهای گفتاری جدید را تمرین کنند و اعتمادبه‌نفس خود را تقویت نمایند.

2-آیا گفتاردرمانی برای نوجوانان مبتلا به لکنت مؤثر است؟
بله، نوجوانان به‌دلیل انعطاف‌پذیری عصبی بالا و توانایی درک تکنیک‌ها، پاسخ خوبی به گفتاردرمانی میدهند. روش‌هایی مانند نقش‌آفرینی موقعیت‌های اجتماعی یا استفاده از اپلیکیشن‌های آموزشی، برای این گروه سنی مناسبترند.

روش ابطال در درمان لکنت زبان

کنسل کردن (ابطال)

کنسل کردن (ابطال) یکی از روش‌های درمان لکنت زبان در کودکان است که بعد از وقوع لحظه لکنت زبان استفاده می شود. گفتاردرمانان در این روش سه هدف عمده دارند.

اهداف شیوه ابطال در گفتار درمانی در لکنت زبان

• کاهش تنس / تقلای بدنی : ابطال به کودک / نوجوان لکنت زبان کمک می‌کند میزان تنسی که بعد از لحظه ی لکنت زبان و قبل از ورود به کلمه و عبارت بعدی احساس می کند را کاهش می‌دهد. این روش به کاهش تنس احتمالی که به وجود خواهد آمد و باعث لکنت زبان بیشتر در گفتار او خواهد شد کمک می کند.
• بازیابی احساس کنترل : ابطال به کودک / نوجوان کمک می‌کند که حس کنترل را در گفتارش بعد از اینکه به کلمه ای که در آن لکنت زبان کرده بر می گردد و آن را دوباره با میزان تنس متفاوت تولید می‌کند، دوباره به دست آورد با برگشت به لحظه ی لکنت زبان و بازیابی کنترل بیشتر روی گفتارش، متوجه می‌شود که لکنت زبان قابل کنترل است. این کار می‌تواند به کودک/ نوجوان حس قدرت زیادی بدهد و می توان اعتماد به نفس را در مهارت‌های ارتباطی افزایش دهد.
• حساسیت ‌زدایی : ابطال یک ابزار بسیار سودمند برای کمک به از بین رفتن حساسیت کودک / نوجوان نسبت به نگرانیش در مورد لکنت است. به دلیل اینکه فرد باید به کلمه لکنت زبان شده بعد از لحظه وقوع لکنت برگردد این روش او را مجبور می کند که به طور مستقیم با ترسش از کلمه لکنت زبان روبه ‌رو شود. همچنین او را مجبور می کند که با نگرانیش در مورد اینکه دیگران چگونه ممکن است لکنتش را درک کنند روبه‌ رو شود.

• فرایند اجرای شیوه ابطال :

فرآیند استفاده از ابطال فرآیند نسبتاً مستقیمی است. سه جزء اصلی برای اجرای موفقیت آمیز ابطال وجود دارد :

• کودک / نوجوان تشخیص دهد که در حال تجربه ی یک لحظه ی لکنت است.
• بعد از اینکه کودک / نوجوان کلمه ی لکنت زبان شده را به پایان می ‌رساند، ابتدا مکث می کند. او این مکث را برای تجزبه و تحلیل لکنت زبان و کشف محل تنس در مکانیزم گفتارش انجام می دهد.
• سپس به ابتدای کلمه ی لکنت شده بر می گردد و آن را دوباره میگوید.

در ابتدا مراجع ممکن است در تجزیه و تحلیل کردن لکنت و رها کردن تنس مشکل داشته باشد.

در صورتی که او روش (ماندن در لحظه) که قبلاً توضیح داده شده را تمرین کند و در صورتی که در مورد مکانیزم گفتار و تفاوت بین عضلات دارای تنس و ریلکس بداند، خواهد فهمید که این جنبه از ابطال به مرور آسان تر و خودکار تر خواهد شد.بعد از مکث و کاهش تنس بدنی کودک کلمه ی لکنت زبان شده را دوباره به صورت متفاوتی تولید می‌کند. لازم به ذکر است که هدف تنها گفتن دوباره ی کلمه به صورت روان نیست.

هدف تمرین تغییر تنس به روش دیگری به صورت استفاده از یک شروع آسان با استفاده از یک لکنت زبان آسان و راحت میباشد.  در این حالت فرصت یادگیری راحت تر لکنت زبان کردن و اینکه به صورت آگاهانه کنترل مجدد مکانیزم گفتارش را به دست آورد را دارد. مراجع باید متوجه شود که ابطال مراحل ویژه و ضروری دارد که نباید مورد غفلت واقع شود. به عبارت دیگر نباید اینگونه پنداشته شود. (آن را مرتب انجام بده و آرزوی بهترین ها را داشته باش.)موفقیت در ابطال با اینکه آیا کودک / نوجوان بعد از اجرای روش به صورت روان صحبت میکند یا نه سنجیده نمی شود.

موفقیت هنگامی به دست می‌آید که او به صورت آگاهانه، در حالی که روی گفتارش کنترل دارند، تنس را تغییر بدهد. بعد از این که کودک شروع به بررسی ابطال در یک موقعیت حمایتگر مثلا با استفاده از لکنت کاذب و تمرین کردن با درمانگر کرد به تدریج شروع می‌کند به تشخیص فواید روبه‌ رو شدن با لکنتش و تغییر تنس به جای اینکه به تنس اجازه دهد که روی او کنترل پیدا کند.

بهتر است کودکان / نوجوانان را از طریق آموزش علمی این روش درمان لکنت زبان، کمک به استفاده کنیم تا صرفا صحبت کردن در مورد آن مانند اکثر ابزارها، یادگیری ابطال به تمرین و پشتکار نیاز دارد. فایده ی دیگرآن این است که هر بار که کودک ابطال را تمرین می کند نه تنها مهارت استفاده از این روش را به دست می آورد، بلکه حساسیتش نسبت به لکنت از بین می‌رود و احساس کنترل بیشتری روی گفتارش به دست می‌آورد.

رهایی / خروج آسان

رهایی یک روش اصلاح لکنت در گفتار درمانی است که توسط گفتار درمانان در لحظه لکنت استفاده می‌شود. رهایی را میتوان با نام سر دادن به کار برد به دلیل اینکه این واژه‌ای است که به نظر می رسد به بسیاری از مراجعان جوان ما به مرکز گفتار درمانی درفهم شیوه کمک کند. همچنین واژه ی خروج‌ آسان را نیز برای مقایسه با ورود آسان و اصطلاح آماده‌سازی ون رایپر، که در بخش بعدی به آن پرداخته خواهد شد می توان به کار برد. می‌توانیم هر کدام از واژه ها را که خواستیم برای این روش به کار ببریم اما آموزش دادن چند نام به مراجع برای یک روش‌ در گفتار درمانی گاهی باعث سردرگمی او می‌شود. هرچند می ‌توان به آنها انعطاف ‌پذیری در نحوه ی مواجهه با لکنتشان را بیاموزد.

• اهداف شیوه خروج آسان رهایی

اهداف این روش عبارتند از:

• کاهش تنس بدنی‌: رهایی شامل کمک به فرد برای راحت تر و با تقلای کمتر لکنت کردن می‌شود.
• بازیابی حس کنترل : مانند روش ابطال رهایی به کودک / نوجوان کمک می‌کند که حس کنترل لکنت را مجدداً به دست آورد. در این روش کودک / نوجوان در لحظه ی لکنت برای بازیابی کنترل تلاش می کند تا این که صبر کند تا لحظه ی لکنت پایان یابد استفاده از رهایی به کودک اجازه ی ادامه دادن به گفتارش را بدون نیاز به توقف و مکث می دهد.

• فرایند اجرای شیوه خروج آسان / رهایی :

مانند ابطال فرایند رهایی یک روند رو به جلو و مستقیم دارد و مانند ابطال روند آن روی کاهش تنس بدنی متمرکز دارد

در گفتار درمانانی سه مرحله در استفاده از رهایی وجود دارد :

• کودک / نوجوان ابتدا تشخیص میدهد که در وسط یک لحظه ی لکنت است و مچ ناروانی را می گیرد همانگونه که در تمرین ماندن در لحظه ی لکنت توضیح داده شد.
• کودک / نوجوان مکان و میزان تنس را تعیین می‌کند و سپس آن را کاهش می دهد. بعضی از مراجعان متوجه می‌شوند که کشیدن صدا به میزان کم هنگام کاهش دادن تنس مفید است. گاهی اوقات وقتی در حال تجربه ی یک قفل با تنس زیاد هستند می‌توانند تکنیک رهایی خود را با یک پرش یا لکنت آسان آغاز کنند.
• در نهایت مراجع با استراحت دادن کلمه و سپس شروع مجدد کلمه با تنس بدنی کمتر ادامه می دهد.
  

  

لازم به ذکر است که فرد مبتلا به لکنت زبان می‌تواند تا هر موقع که نیاز است در وسط لحظه ی لکنت زبان بماند تا در طول لکنتش کنترل لازم را روی تنس به دست آورد. هنگام استفاده از این شیوه کودک / نوجوان باید یاد بگیرد هنگامی که احساس تنس در گفتارش دارد تا وقتی که تنس را تشخیص و تغییر نداده، نباید کلمه را به اتمام برساند.لازمه این کار از بین بردن فشار زمان لازم برای اتمام سریع کلمه است.به همین دلیل او نباید تا وقتی که کنترل مجدد روی گفتارش را به دست نیاورده به صحبت کردن ادامه دهد.

در شیوه ی رهایی تغییر در طول وقوع لکنت زبان رخ می‌دهد تا بعد از آن. این مزیت کلیدی شیوه ی رهایی است که منجر به گفتار روان تر و طبیعی تر می شود.اما این مزیت با سختی و نیاز به تمرین زیاد به دست می آید. مانند ابطال، ما اغلب رهایی را با لکنت زبان کاذب ارائه می‌دهیم تا کودک / نوجوان بتواند تمرین را با انواع مختلف لکنت زبان (مثل تکرار کشیده گویی و قفل) و درجات مختلفی از تنس انجام دهد.

او می تواند با ایجاد تنس، ماندن در لحظه و رها کردن تنس به طور همزمان و ادامه دادن به گفتار را تمرین کند همچنین می توانیم برای فهم رهایی به مراجعان از طریق استفاده از مقیاس های غیر گفتاری کمک کنیم.برای مثال کودک / نوجوانان می توانند با ایجاد تنس در بخشهای دیگری از بدنشان (مثل دستها، بازوها، پاها و پیشانیشان) و رها کردن تدریجی آن تنس، تمرین کنند. به علاوه جذاب بودن این فعالیت برای کودکان می‌تواند به تقویت این موضوع که آنها می‌توانند روی لحظه ی تنس در بدنشان کنترل داشته باشند و می توانند در آینده آن را تغییر دهند کمک کند. قیاس دیگری که در متون زیاد تکرار شده و به نظر می‌رسد مفید است نمایش دادن اسلاید (سر دادن) است.

نتیجه‌گیری:
روش ابطال در درمان لکنت زبان، رویکردی نوین است که با هدف کاهش تنش‌های روانی و بازسازی الگوهای گفتاری طراحی شده است. این روش با تمرکز بر اصلاح واکنشهای هیجانی و تقویت اعتمادبه‌نفس، به افراد کمک میکند تا لکنت خود را به عنوان یک مانع غیرقابل کنترل نپندارند. از طریق تمرینات تخصصی و همراهی درمانگر، بیماران یاد میگیرند گفتار خود را در موقعیت‌های استرس‌زا مدیریت کنند. تجربه‌های بالینی نشان میدهد این روش در بهبود روانی کلام و کاهش اضطراب مرتبط با لکنت مؤثر بوده و میتواند به‌عنوان مکملی کاربردی در کنار سایر روش‌های درمانی استفاده شود.

سوالات مداول:

1-. آیا روش ابطال عوارض جانبی دارد؟
این روش غیرتهاجمی است و عوارض جانبی گزارش نشده، اما پیشرفت درمان نیازمند نظارت حرفه‌های برای جلوگیری از ایجاد فشار روانی ناخواسته است.

2-آیا این روش برای لکنت‌های شدید هم جواب میدهد؟
بله، اما در موارد شدید، ترکیب این روش با سایر مداخلات درمانی (مانند رواندرمانی) ضروری است تا نتایج بهینه حاصل شود.

لکنت زبان و روش های اصلاح آن

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

کاهش آسیب لکنت زبان در کودکان

کاهش آسیب لکنت شامل کمک به کودک نوجوان در یادگیری اين است که روانتر صحبت کند. همان طور که قبلاً ذکر شد بیشتر روشهایی که برای رسیدن به این هدف طراحی شده اند، شامل تغییراتی در زمان بندی و تنش تولید گفتار میباشند.

علاوه بر اين، کاهش آسیب، شامل کمک به کودک در تغییر رفتارهای لکنتش است تا جایی که در برقراری ارتباط کمتر مخرب باشند.

به یاد داشته باشیم، قبل از اینکه ما راهکارهای بهبود روانی را ارائه دهیم ، باید از اینکه کودک به ابزارهایی برای تغییر لحظات لکنت زبان مجهز است ، مطمئن شویم. چرا که بدون چنین ابزارهایی ، اگر کودک با ناروانی های موقعیتی  که به واسطه ی پیش بینی و ترس از لکنت به وجود می آید راحت نباشد. در معرض خطر بازگشت قرار خواهد گرفت.

تغییر لکنت

زمانی که کودکان / نوجوانان لکنت می کنند می توانند به شیوه های متفاوتی این کار را  انجام دهند. آنها می‌توانند میزان زیادی تنش فیزیکی را نشان دهند، یا می توانند با تنش کمتری لکنت کنند.

هر چه تنش بیشتری در حین لکنت نشان می دهند وقفه های بیشتری را در ارتباط با تجربه می‌کنند. لکنت (آسان‌تر) ارتباط را کمتر تحت تاثیر قرار می دهد بنابراین علاوه بر این که درمانگران به کودکان / نوجوانان کمک می‌کنند که یاد بگیرند راحت تر صحبت کنند، می توانند به آنها کمک می کنند تا با  راحت تر لکنت کردن، ارتباطشان را بهبود بخشند.

تغییر تنش فیزیکی می تواند دشوار باشد. حتی اگر کودکان / نوجوانان از این که در حین لکنت زبان به صورت فیزیکی تنش دارند آگاه باشند (به خصوص در حین کشیده گویی یا قفل ها) ، ممکن است متوجه نشوند که چگونه تنش به وجود می‌آید (مثلاً کدام یک از عضلات درگیر هستند). و چگونه آنها می‌توانند تنش را در حین صحبت کردن کاهش دهند.

والدین و درمانگران ممکن است به آنها گفته باشند که عضلات شان را (آرام) سازند. اما ممکن است کودکان / نوجوانان علیرغم فهم این موضوع در عمل نتوانند این کار را انجام دهند بنابراین اولین گام مهم در کمک به کودکان / نوجوانان در یادگیری تغییر تنش در حین لکنت، کمک به آنهاست که درست یاد بگیرند در لحظه چه کاری باید انجام دهند.

بعضی از کودکان / نوجوانان عضلات فک را منقبض می کنند در حالی که سایرین عضلات حنجره را منقبض می‌کنند و عده‌ای از عضلات تنفسی شان را منقبض می کنند. آنها ممکن است سایر رفتارهایی نظیره حرکات چشم، جمع کردن لب ها و سایر حرکات تنش فیزیکی را بروز دهند. مسلماً هرچه بیشتر بفهمند که چگونه این عضلات را منقبض می کنند بیشتر قادر به تغییر آن تنش خواهد بود.

یک راه برای یادگیری اینکه  کودک چگونه لکنت می کنند (شناسایی) لحظه ی لکنت و توضیح آنچه با دهان، گلو و مکانیزم تنفسی وقتی لکنت می کنند انجام می‌دهند است.

برای کمک به آنها برای انجام این کار، کودکان / نوجوانان می توانند خودشان را در حین لکنت کردن با استفاده از آینه یا ضبط ویدیویی ببینند.

یا می‌توانند لکنت زبانشان را با استفاده از (لکنت کاذب) تقلید کنند. بعد از یادگیری در مورد (ماشین گفتار) بخش هایی از بدنشان که در صحبت کردن درگیر می شوند.

کودکان / نوجوانان می توانند بحث کنند که چگونه بخش‌های ماشین گفتار در حین گفتار روان با یکدیگر کار می کنند چگونه در حین گفتار دارای لکنت در تقابل با یکدیگر منقبض میشوند.

از دیرباز ابزارهای کاهش تنس بدنی در طول لکنت راهکارهای «اصلاح لکنت» نامیده میشدند. در مقابل راهکارهای اصلاح لکنت راهکارهایی هستند که «اصلاح گفتار» نامیده میشوند که به صورت مستقیم برای بهبود روانی گفتار مورد استفاده قرار میگیرند.

در درمان جامع از ترکیب روشهای اصلاح گفتار و اصلاح لکنت برای کمک به بهبودی لکنت کودکان / نوجوانان در برقراری ارتباط استفاده میشود.

آموزش دادن راهکارهایی برای تغییر لکنت به کودکان/ نوجوانان مانند ایجاد یک تور ایمنی برای کمک به آنها در مواردی است که راهکارهای روانی آنها شکست می خورده یا آنها خود را در موقعیتی می یابند که استفاده از راهکارهای روانی سخت تر است، یا اینکه با لکنتشان راحت هستند و از راهکارهای روان تر صحبت کردن استفاده نمی کنند.

ایجاد جعبه ابزار

سال‌های متمادی درمانگران و افراد دارای لکنت به روش های اصلاح لکنت ون رایپر متکی بودند.

ابزار های اصلاح لکنت

• ابطال (حذف ، کنسل کردن ، اصلاح بعد از وقفه )
• رهایی (خروج آسان ، اصلاح حین وقفه )
• آماده سازی (ورود آسان ، اصلاح قبل از وقفه )

این راهکارهای اصلاح لکنت برای کمک به کاهش تنش یا تقلای افراد دارای لکنت هنگام صحبت کردن طراحی شده اند. در واقع این روش ها نه تنها به افراد کمک می کنند که راحت تر صحبت کنند بلکه به آنها کمک می کنند تا مهارت های مانیتورینگ / نظارت بر خود را بهبود ببخشند و به توانایی خود در مدیریت لکنت پی ببرند و از همه مهمتر راهکارهایی هستند که به افراد دارای لکنت در زندگی کمک می کنند تا بعد از اتمام درمان به صورت دراز مدت بتوانند با واقعیت های جدید روبرو شوند.

منطق جعبه ابزار

برای اطمینان از موفقیت ابزارهای ارائه شده درمانگران و کودکان / نوجوانان باید از منطق پشت آن آگاه شوند برای کمک به کودکان / نوجوانان برای فهم این منطق، توضیحاتی در مورد هر شیوه داده می شود که به این پرسش ها پیرامون هر روش پاسخ میدهند :

• این روش چیست ؟
• چه زمان میتوانم از آن استفاده کنم؟
• چگونه باید آن را انجام دهم ؟
• چه مزایایی در این روش برای من وجود دارد ؟
• چه چیزهایی دیگری باید بدانم ؟

فهمیدن منطق درمان به کودکان کمک می‌کند تا مهارت های فرا گرفته شده را در موقعیت های دیگر تعمیم دهند. این توضیحات همچنین به ما گفتاردرمانان برای آموزش دادن والدین ، معلمان و دیگران در مورد روش های درمان کمک می‌کند .

نتیجه‌گیری:

دکتر مهدی صابر در این مقاله تأکید میکند که اصلاح لکنت زبان نه یک مسیر خطی، بلکه فرایندی چندبُعدی است که نیازمند ترکیب روشهای گفتاردرمانی، حمایت روانی و فناوری‌های نوین است. وی با اشاره به تجربه‌های بالینی خود، توضیح میدهد که شناخت علل زمین‌های لکنت (مانند اضطراب یا عوامل ژنتیکی) اولین گام برای انتخاب روش درمانی مناسب است. دکتر صابر خاطرنشان میکند که همراهی خانواده و جامعه در این مسیر، کلید دستیابی به گفتاری روان و اعتمادبه نفس پایدار است. در نهایت، یادآوری میشود که لکنت یک محدودیت نیست، بلکه چالشی است که با صبر و دانش میتوان بر آن غلبه کرد.

سوالات متداول:

1-آیا استفاده از آواز خوانی به زبان خارجی میتواند لکنت را کاهش دهد؟
آواز خواندن به هر زبانی (حتی ناآشنا) ریتم گفتار را بهبود میبخشد. این روش با فعال کردن نیمکره راست مغز، فشار بر نواحی سنتی گفتار را کم کرده و روانی کلام را افزایش میدهد.

2-جدیدترین فناوری‌های مورد استفاده در اصلاح لکنت زبان چیست؟
نرم‌افزارهای تشخیص لحظه‌های لکنت، اپلیکیشنهای تمرین گفتار با بازخورد صوتی و دستگاه‌های بیوفیدبک که تنش عضلانی را اندازهگیری میکنند، از فناوری‌های نوین در این حوزهاند.

گام اول در درمان لکنت زبان

پایه اول درمان یادگیری‌ در مورد گفتار درمانی

قبل از اینکه ما بتوانیم شروع به کمک، شروع برای بهبود روانی گفتار کودک / نوجوان، نگرش او در مورد لکنت زبان و توانایی های ارتباطیش کنیم، او باید به طور کلی در مورد نحوه ی حرف زدن، لکنت زبان و برقراری ارتباط یاد بگیرد. برای خواندن مقال بهترین روش های درمان لکنت زبان در کودکان کلیک نمایید.

مراجع باید از طریق توانایی‌های خود آگاهی و نظارت بر خود موارد دخیل بر روانی گفتارش را شناسایی کند و دستیابی به این مهارت ها برای دستیابی و حفظ روانی گفتار ضروری است. استارک و در و گیونیز- اکرمن طرفدار افزایش آگاهی کودک در مورد صداسازی جهت افزایش خودآگاهی و مدیریت فرآیند گفتار هستند.

آنها بیان می‌کنند که کودکان دارای لکنت در سن مدرسه زمانی که می‌آموزند چطور در هر دسته از صداها ساخته می شوند احساس قدرت می کنند. همانطور که می‌دانیم گفتار، یک فعالیت اتوماتیک است.

عمدتا کودکان دارای گفتار روان و بزرگسالان تقریباً بدون تلاش صحبت می‌کنند و طرح ریزی آنچه را که می خواهند بگویند بدون فکر کردن در مورد اینکه آیا قادر به گفتن آن هستند یا نه جام می‌دهند در حالی که افراد دارای لکنت، ممکن است زمان و تلاش زیادی را صرف فکر کردن در مورد چگونگی صحبت کردن شان کنند.

آنها ممکن است بر روی احساس تنس بدنی که در طول لحظات لکنت زبان دارند و یا واکنش‌های عاطفی نسبت به لکنت زبان، مثل اضطراب و ترسی که همراه با واکنش شنوندگان نسبت به لکنت زبان می آید، تمرکز کنند. همانطور که گفته شد، نه افراد دارای لکنت زبان و نه گویندگان بدون لکنت، درک زیادی را از آنچه واقعاً هنگام صحبت کردن انجام می‌دهند ندارند.

آنها اکثرا از روابط پیچیده ی بین اندام هایی نظیر شش ها، حنجره و دهان آگاه نیستند افراد ممکن است درک بسیار اندکی از اینکه واقعا چه فرآیندی در طرح ریزی و تولید گفتار اتفاق می افتد، داشته باشند.

چرا که اکثرا نیاز به فکرکردن در مورد اینکه برای برقراری ارتباط آسان و با موفقیت چگونه باید صحبت کنند، ندارند. اما برای افراد دارای لکنت زبان، عدم درک در مورد تولید گفتار می‌تواند پیشرفت در گفتار درمانی کودکان را به تاخیر بیندازند.

ما نمی توانیم آنچه را که قادر به درک آن نیستیم تغییر دهیم. بنابراین اولین قدم برای افرادی که مایل به تغییر گفتارشان هستند، یادگیری بیشتر در مورد فرایند صحبت کردن است. ما می توانیم از طریق آموزش مفاهیم پایه ای آناتومی و فیزیولوژی گفتار، درک فرایند صحبت کردن را برای کودک / نوجوان آسان تر کنیم. بررسی و جور کردن تکه های پازل این فعالیت نه تنها برای کودکان حیاتی است بلکه سرگرم کننده نیز می باشد. بسیاری از کودکان / نوجوانان برای یادگیری دانش در مورد گفتار بسیار با انگیزه می شوند.

تجربه ی حس مهارت و خبرگی در مورد صحبت کردن و لکنت زبان به آنها کمک می‌کند که احساس ترس و شرمندگی کمتری از لکنتشان داشته باشند.

راه های یادگیری در مورد گفتار در گفتار درمانی لکنت

راه های زیادی وجود دارد که از طریق آنها کودکان / نوجوانان می توانند درک خود را از گفتار افزایش دهند.

• یادگیری در مورد ماشین گفتار
• تماشا کردن افراد دیگر در حال صحبت کردن
• گوش دادن به طریق مختلف صحبت کردن
• بازی با گفتار
• مشاهده بازنمایی بینایی از گفتار
• تمرکز کردن روی گفتار در طول درمان و حس کردن اینکه کدام یک از تولید گرها در حال انجام کارند.

کودکان با معادل سازی فعالیت‌های بالا با گفتارشان و تمرکز روی بازخوردهایی که از زبان، گونه‌ها، فک و گلویشان دریافت می‌کنند، می‌توانند در مورد اینکه دهانشان در طول گفتار روان چگونه حرکتی دارد بیاموزند.

کودکان می‌توانند با توجه بیشتر به حس عمقی و صحبت کردن درمورد مشاهداتشان، درک شان را از چگونگی کار کردن اجزای مختلف سیستم گفتار و همدیگر افزایش دهند. در ادامه چند مورد از فعالیت‌هایی که می‌توانیم در این زمینه انجام دهیم توضیح داده می شود.

یادگیری در مورد بخش های ماشین گفتار (ساختار گفتار)

یکی از اولین چیزهایی که کودک / نوجوان دارای لکنت زبان باید یاد بگیرد این است که کدامیک از بخش‌های بدن در صحبت کردن شرکت می‌کنند.در گفتار درمانی در لکنت زبان برخی از مولفان نقاشی‌ها و مدل هایی از ماشین گفتار را آماده کرده اند که می تواند برای کمک به کودک به منظور یادگیری در مورد گفتار به کار رود. این مدل ها می توانند برای نمایش دادن بخش‌هایی از بدن که برای تولید گفتار استفاده می‌شود بسیار مفید باشند.

فعالیت های گفتار درمانی در لکنت زبان: یادگیری در مورد نحوه ی کار کردن ماشین گفتار

فعالیت های زیر به دانش‌آموزان برای یادگیری راه‌هایی که اجزای مختلف بدن با همدیگر برای تولید گفتار کار می‌ کنند، کمک می‌ کند.

1. به کودک کمک کنیم که نحوه تولید صدا را مشاهده کند. برای این کار یک کاغذ را از وسط تا کنید و از گوشه آن در کاغذ فوت کنید تا نحوه ی کار تارهای صوتی را متوجه شود. لرزش سریع و  و برخورد برگ های کاغذ با یکدیگر صدایی تولید می‌ کند که از بسیاری جهات شبیه صدایی است که توسط تارهای صوتی تولید می‌شود.
2. حرکت حنجره را با یک کش نشان دهید که درآن کش که نماد تارهای صوتی است به نشانه ی تولید صدا زیر و بم کشیده و رها شوند و در این حین شما نیز صدای زیر و بم تولید کنید. (البته صدایی که توسط کش تولید می‌شود دقیقا مشابه صدایی که توسط تارهای صوتی تولید می‌شود نیست. تارهای صوتی با برخورد به یکدیگر تولید یک سری از پالس‌های هوا (پوپ)می کنند. کش به  عنوان یک وسیله تشدیدگر فرکانس مانند گیتار نوسان می کند. با این حال، سرعت میزان لرزش یا نوسان هر دو تحت تاثیر سفتی قرار دارد، بنابراین مدل کش می تواند برای نشان دادن چگونگی تغییر فرکانس در تارهای صوتی به کار رود.
3. از کودک بخواهیم که لبها، دندان، سخت کام و نرم کام و زبان را به عنوان ساختار های کلیدی به منظور تولید صداهای گفتار به سمت یکدیگر حرکت می‌کنند، شناسایی کند. کودک می‌تواند با تولید صداهای مختلف ترکیب حرکات مختلف نحوه ی تولید گفتار را تجربه کرده و درک کند.
4. برای کودک توضیح دهیم که همه این بخش های بدن چگونه در طول برقراری ارتباط با یکدیگر کار می کنند. برای مثال، ممکن است این گونه به کودک بگویید که ( مغز به تمام بخش‌های ماشین گفتار می گوید که چه کار کنند. ابتدا هوا وارد ششها می شود وقتی ما هوا را به بیرون هل می دهیم، باعث می شود که تارهای صوتی بلرزد. صدای تولید شده در تارهای صوتی به سمت بالا یعنی دهان حرکت می‌ کند. در داخل دهان، ما زبان و لبها را در جهات مختلف برای تولید صداهای مختلف حرکت می دهیم.  البته واژه های خاصی با توجه به ترجیح و سطح کودک می تواند استفاده شود. بعضی از کودکان از واژه های (حنجره) و (تارهای صوتی) بیشتر لذت می‌ برند و بعضی دیگر از واژه ی  (جعبه صوتی).

بازی با گفتار در گفتار درمانی لکنت زبان

کودکان / نوجوانان می توانند درکشان را از فرآیند گفتار با بازی کردن با آن یا صحبت کردن با شیوه‌های مختلف، افزایش دهند. مانند استفاده از صدای زیر یا بم، آهسته تر یا تندتر صحبت کردن، کشیدن صداهای گفتار، افزایش یا کاهش مکث ها ، استفاده از یک صدا بامزه و غیره. همه این تغییرات گفتاری به آنها برای آماده شدن برای مراحل بعدی یعنی معرفی راهکارهای طراحی شده برای افزایش روانی یا تغییر تنس بدنی در طول لحظات لکنت کمک می‌کند.

قابل ذکر است که در فعالیت های بازی با گفتار مستقیما روی افزایش روانی تمرکز نمی کنند. همچنین آنها شبیه تمرینات دهانی حرکتی که برای قدرتمند کردن عضلات یا افزایش هماهنگی طراحی می‌شوند، نیستند. آنها تنها فرصت هایی را برای کودک / نوجوان به منظور راحت تر شدن با صحبت کردن درمورد گفتار و صحبت کردن به شیوه‌ ای جدید و متفاوت فراهم می کنند. همه ی این مهارت ها برای مد نظر قرار دادن انواع خاصی از تغییرات گفتار در درمان نیاز خواهند بود. البته مزیت دیگر بازی با گفتار حساسیت زدایی است که در بخش‌های بعدی به صورت مفصل تر به آن می‌ پردازیم.

اگر قصد انجام تمرینات گفتار درمانی را دارید اما نمی توانید به کلینیک مراجعه نمایید می توانید از خدمات گفتار درمانی در منزل استفاده نمایید.

سوالات متداول:

1-چرا برخی افراد پس از درمان موفق، دچار عود لکنت میشوند؟
عود لکنت معمولاً در شرایط استرس‌زا، خستگی، یا تغییرات بزرگ زندگی (مانند مهاجرت) رخ میدهد. حفظ تمرینات تنفسی و گفتاری، شرکت در جلسات پیگیری گفتاردرمانی، و یادگیری تکنیک‌های مدیریت استرس، خطر عود را کاهش میدهد. حمایت اجتماعی نیز در این زمینه حیاتی است.

2-آیا لکنت زبان در بزرگسالان قابل درمان است؟
بله، لکنت زبان در بزرگسالان نیز با روش‌های گفتاردرمانی تخصصی قابل بهبود است. تمرین‌های تنفسی، تکنیک‌های کاهش سرعت گفتار، و رواندرمانی برای مدیریت اضطراب مرتبط با لکنت، از مؤثرترین راهکارها هستند. هرچند درمان کامل به عوامل مختلفی مانند شدت لکنت و همکاری فرد بستگی دارد، اما پیشرفت چشمگیری در تسلط بر گفتار امکان‌پذیر است.

بهترین مرکز تشخیص و درمان لکنت زبان

جناب آقای دکتر صابر متخصص توانبخشی و مدرس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با سابقه 15 ساله در زمینه توانبخشی و مدیریت دو مرکز توانبخشی در پاسداران و سعادت آباد به تشخیص دقیق نوع و شدت لکنت زبان در کودکان می پردازد. مرکز گفتار درمانی لکنت زبان در کودکان با 46 کادر مجرب گفتار درمانی در لکنت ، روانشناسی کودک و بهترین کاردرمانان در پاسداران به ارائه خدمات درمانی لکنت زبان به ساکنین شرق تهران می پردازد همچنین بهترین مرکز درمان لکنت زبان در تهران نیز به مساحت 400 متر در 3 طبقه مجزا به کار تیمی درمان لکنت زبان کودکان در منطقه سعادت آباد مشغول می باشند . شایان ذکر است که خانواده های محترم میتوانند از خدمات دکتر لکنت زبان و متخصص لکنت زبان کودکان،همچنین متخصص گفتار درمانی در منزل  از بهترین مرکز لکنت بهرمند گردند. جهت بهبود لکنت زبان ناگهانی در کودکان ابتدا باید متخصص گفتار درمانی در لکنت با ارزیابی دقیق شدت و نوع لکنت زبان کودکان را تشخیص داده و در صورت لزوم خدمات گفتاردمانی در کلینیک یا خدمات آنلاین گفتاردرمانی لکنت زبان را آغاز نمایند.

لکنت زبان در کودکان چیست؟

لکنت زبان در کودکان یکی از شایع ترین و مهم ترین اختلالات تکلمی کودکان می باشد که در دوران خردسالی و معمولا از سنین 2 تا 4 سالگی آغاز می شود.

این اختلال پدیده ای مخصوص دوران کودکی می باشد. واژه لکنت زبان یک اصطلاح اشتباه اما رایج بین مردم به شمار می آید. در اختلالات تکلمی کودکان واژه لکنت به معنای اختلال روانی در گفتار و الگوی زمانی آن که سخن گفتن را دشوار می‌سازد شناخته می شود.

در سنین ورورد به مدرسه نیز با افزایش اختلالات اضطرابی و مشکلات سازگاری اجتماعی احتمال بروز لکنت زبان در کودکان بالا می رود.

به طور کلی در کودکانی که سابقه لکنت زبان را داشته یا در خانواده سابقه لکنت را داشته اند احتمال بروز یا عود آن در مراحل رشد نظیر دوران بلوغ، یا در زمان ازدواج وجود دارد.

دلایل بروز لکنت زبان در کودکان

لکنت زبان یک اختلال گفتاری است که تحت تاثیر عوامل مختلفی ایجاد می شود و به اصطلاح چند عاملی می باشد. تأثیر عواملی نظیر ژنتیک در این اختلال اثبات شده است.

تقریبا 60 درصد از افراد مبتلا به لکنت زبان سابقه لکنت را در اقوام نزدیک خود داشته اند. عامل اضطراب ، ترس های دوران کودکی، فضای تربیتی نامناسب در منزل و خشونت های خانوادگی از عوامل روانشناسی موثر در بروز لکنت به حساب می آید.

وجود مشکلات زبانی و تاخیر شناختی همچنین سرعت بالای صحبت کردن ،  نارسایی‌ها و اختلالات دستگاه عصبی که موجب اختلال در تعامل اندام های مورد نیاز گفتار و پیام های عصبی می باشد  از دیگر عوامل لکنت زبان است.

بسیاری از والدین تصور می کنند علت لکنت زبان در کودکان ترس های ناگهانی یا اتفاقات خاصی در زندگی کودک است. با وجود اینکه ممکن است لکنت زبان پس از یک اتفاق خاص بروز کند اما علت لکنت زبان نمی باشد و تنها بروز لکنت زبان را باعث می شود. لکنت زبان ناگهانی در کودکان 3 ساله شایع است و علت لکنت زبان در این سن در بیشتر موارد، سرعت پردازش ذهنی پایین در کودک است. با افزایش دایره لغات و توانایی صحبت کردن در کودک سرعت سخن گفتن در او افزایش می یابد اما در برخی کودکان به علت سرعت پردازش ذهنی پایین و نامناسب با سن لکنت زبان ایجاد می شود. به زبان ساده تر کودک نمی تواند با همان سرعتی که تفکر میکند حرف بزند. لازم به ذکر است با وجود شیوع لکنت زبان در 3 سالگی اما این نوع لکنت زبان بسیار آسان قابل درمان است. در بهترین مرکز درمان لکنت زبان یعنی کلینیک تخصصی لکنت زبان تهران به درمان لکنت زبان کودکان توسط گفتار درمانی خوب در لکنت زبان در کودکان پرداخته می شود.

باید توجه داشت که حتی پس از درمان لکنت زبان توسط متخصص لکنت زبان کودکان، احتمال بازگشت یا افزایش لکنت زبان در کودکان 6 ساله با ورود به مدرسه وجود دارد که ممکن است ناشی از مشکلات روانی، تغییر محیط کودک و….  باشد.

انواع لکنت زبان در کودکان

لکنت زبان در کودکان دارای انواع مختلفی می باشد که در زیر به طور کامل راجب آنها بحث شده است.

1- لکنت کلونیک

در این نوع لکنت زبان کودک قسمتی از کلمه را با سرعت و پشت سر هم تکرار می کند . معمولا این قسمت ا کلمه سیلاب اول است. برای مثال کلمه بده را  ب ب ب ب ب بده بیان می کند.

2- لکنت تونیک

در این نوع لکنت به علت توقف در عملکرد عضلات تلفظی کودک برای چند ثانیه دچار استپ و توقف در بیان کلمه شده و به علت تلاش زیاد برای بیان کلمه به خود فشار می آورد. پس از آن  با فشار، به‌طور ناگهانی و  کلمه را بیان می‌کند.

در صورت بروز لکنت زبان بهترین توصیه مراجعه به پزشک کودک می باشد. پزشک شما را به متخصص گفتاردرمانی کودکان ارجاع می دهدو گفتار درمانگر پس از ارزیابی کودک مشخص می کند که اختلال تکلم کودک شما مشکلی ادامه دار است یا خیر. سپس بسته به میزان اختلال و نوع آن تمرینات درمانی مناسب را به شما ارائه می دهد.

همچنین نکات رفتاری لازم جهت رفتار صحیح با کودک در زمان بروز این اختلال و قرار گیری در وضعیت های اجتماعی استرس زا به والدین کودک مشاوره داده می شود.خدمات گفتاردرمانی در منزل نیز می تواند به عنوان درمانی تکمیلی برای کودکان با اختلال تکلم انجام شود

مراحل ایجاد لکنت زبان در کودکان

مرحله اول: کودک متوجه می شود که کلمات خاصی را تکرار می کند یا در مواردی نمی تواند کلمه را ادا کند. اما این موضوع باعث ایجاد ناراحتی در کودک نشده و کودک همچنان به صحبت کردن ادامه می دهد.در این مرحله به علت نبود تنش در کودک برنامه های گفتاردرمانی به خوبی و با سرعت تاثیر گذار بوده و بهترین زمان برای شروع درمان می باشد

مرحله دوم: با بزرگتر شدن کودک و وسعت یافتن دامنه مکالمات او و مشاهده رفتار های همسالان و فامیل در مقابل لکنت زبان کودک علایم اضطراب و مشکلات رفتاری تشدید یافته و کم کم کودک از شرایطی که در آن مورد قضاوت قرار میگیرد می گریزد.

مرحله سوم: با افزایش حرکات و رفتار ضمنی همراه با لکنت به صورت غیرارادی کودک نسبت به بیان موفق هر کلمه یا جمله دچار ترس و اضطراب شده و همین امر باعث تشدید بیشتر لکنت زبان در او می گردد و این سیکل معیوب ادامه پیدا می کند. در این مرحله درمان لکنت تنها با گفتاردرمانی امکان پذیر نبوده و نیاز به استفاده از درمان های مکمل نظیر دارو درمانی، رفتاردرمانی و روان درمانی می باشد.

لکنت زبان در کودک 3،4 و 5 ساله

لکنت زبان در کودکان زیر 3 سال و کودکان 3 ساله غیر عادی نیست. آغاز کلام در کودکان و عدم هماهنگی رشد ساختارهای زبانی و رشد مغز در کودکان موجب بروز وقفه یا تکرار در گفتار کودک می گرددکه ممکن است خود را به شکل لکنت نشان دهد. حدود 5 تا 10 در صد کودکان دوره ای از لکنت زبان را در کودکی خود پشت سر می گذارند و تنها یک درصد از این کودکان لکنت را تا پایان دوران کودکی و به صورت طولانی مدت تجربه می نمایند. اما تشخیص دقیق لکنت موقتی و اختلال لکنت زبان نیاز به بررسی های دقیق و تخصصی توسط متخصص لکنت زبان در کودکان دارد. یک گفتار درمانی لکنت زبان در کودکان با اریابی دقیق گفتار کودک و تشخیص شدت لکنت زبان کودکان به طرح برنامه درمان لکنت زبان کودکان می پردازد. استفاده از تکنیک های پیشرفته گفتار درمانی در لکنت در کنار امکانات پیشرفته بهترین مرکز درمان لکنت زبان در تهران موجب بهبود لکنت زبان در کودکان می گردد. دکتر لکنت زبان مرکز با ارائه تکنیک های رفتاری مناسب به والدین و راهکارهای برخورد با لکنت زبان ناگهانی در کودکان شیوه صحیح رفتار را به والدین آموزش می دهند تا روند درمان را در بهترین مرکز لکنت تسریع بخشند. در لکنت زبان کودکان 4 و 5 ساله هرچقدر درمان در زمان کوتاه تری از شروع لکنت ارائه شود روند درمان سریع تر بوده و کودک توانایی کنترل لکنت را پیدا می کند و می تواند ارتباط صحیح و مناسبی را با همسالانش برقرار نماید. این امر موجب بهبود اعتماد به نفس کودک شده و از بروز اختلالات رفتاری دیگر جلوگیری می نماید.

لکنت زبان در دانش آموزان

کودک مدرسه رو دارای لکنت، معمولا یک دانش آموز ابتدایی یا دورهی اول دبیرستان بین ۶ تا ۱۴ سال است که برای چندیت سال لکنت داشته است.

افراد دارای لکنت زبان در این سنین، تکرارهای بخشی از کلمه و کل کلمه ی تک هجایی و نیز کشیده گویی های تنشی را نشان می دهند، اما گیرهای با تنش و تقلا آشکارترین علامت لکنت هستند.

در این سن فرد ممکن است از ترفندهای رهایی، از قبیل حرکات بدنی یا کلامی مختصر(مثل:آه، ام) استفاده کند تا از لکنت ها آزا شود.

همچنین ممکن است از راهکارهای اجتنابی از قبیل آغازگرها، جانشینی های کلمه، حاشیه گویی ها و اجتناب از موقعیت های گفتاری سخت استفاده کند.

او نا امیدی و خجالت بیشتری را نسبت به کودکان پیش از مدرسه تجربه می کند و پیش بینی بیشتری از لکنت در صداها، کلمات و بسیاری از موقعیت های گفتاری خاص دارد.

ترس عمده اش از خود لحظه لکنت است و مفهوم قابل تعریفی از خود به عنوان یک فرد دارای لکنت دارد.

ارزیابی لکنت زبان در کودکان

یک رویکرد جامع برای درمان نیاز به یک رویکرد جامع برای ارزیابی دارد. چرا که لکنت شامل ویژگی هایی است که به راحتی بیشتری اندازه گیری می شوند مثل ناروانی ظاهری و ویژگی هایی که با راحتی کمتری اندازه گیری می شوند (مثل واکنش ها به لکنت) به کارگیری انواع شیوه های ارزیابی ضروری است.

ارزیابی ها می توانند به صورت غیر رسمی و یا رسمی صورت گیرند:

-ارزیابی بخش آسیب:

برای اندازه گیری ناروانی ظاهری آسیب شیوه های گوناگونی برای شمارش ناروانی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. لکنت متغیر است بنابراین :

1. ما نیاز به جمع آوری داده ها از موقعیت‌های گوناگون داریم
2. ما نیاز به داده های کافی از گفتار مراجع داریم تا تصویر کاملی از رفتار و گفتاری فرد را نشان دهد

-ارزیابی های غیر رسمی:

• تعداد ناروانی ها ، نوع ناروانی ها ، ادراک ما از تنش و رفتارهای ثانویه
• ثبت سایر ویژگی های گفتاری و ارتباطی مانند سبک ارتباطی سرعت ، گفتار و غیره ارزیابی های رسمی به ما کمک می کنند تا رفتار های ظاهری لکنت را ثبت کنیم :
• ارزیابی فراوانی لکنت بر اساس %SS
• ارزیابی شدت لکنت بر اساس مقیاس SR
• ابزار اندازه گیری شدت لکنت SSI_ 4 :ارزیابی شدت لکنت بر اساس فراوانی ، دیرش و رفتارهای همراه لکنت

به یاد داشته باشیم که شدت لکنت برابر با تاثیر لکنت نیست.  بعضی از افراد زیادی می‌ کنند ولی تاثیر کمی را تجربه می

کنند.

-ارزیابی واکنش ها:

با مراجعه خود در مورد افکار و احساساتی که در مورد لکنت دارد صحبت کنیم.

صحبت کردن با کودکان دارای لکنت راهی است که ما می‌توانیم تجربه آنها را درک کنیم مراجعان در وهله ی  اول با این قضیه راحت نیستند اما حمایت و تایید این کار به آنها کمک می کند تا درک کنند ما برای کمک کردن به آنها حضور داریم  و در مواقع درمان با این ارزیابی آغاز می‌شود.

ارزیابی بر اساس ایجاد یک پوشه برای هر مراجع (کاربرگ) اطلاعات ارزشمندی را ایجاد می‌ کند:

• یادداشت برداری های مختلف در جلسه در هنگام صحبت با مراجع
• پرسشنامه ها، فرم ها وچک لیست های غیر رسمی
• ثبت رفتار های مشاهده شده توسط درمانگر، معلمان، خانواده و همسالان

تاثیر منفی لکنت زبان در کودکان :

با مراجعه  خود در مورد تاثیری که لکنت بر روی زندگی او گذاشته است، صحبت کنیم.

1. 1. آیا لکنت توانایی او را در این موضوعات تحت تاثیر قرار داده است؟
      • گفتن آنچه می‌خواهد بگوید
      • انجام دادن آنچه می‌خواهد انجام دهد
      • کسی باشند که می‌خواهد باشد
      • تمایل داشتن با همسالان، اعضای خانواده و معلمان
   2. آیا نگران تاثیر لکن در زندگی آینده خود است؟

ارزیابی OASES تاثیر منفی لکنت را بر زندگی افراد به طور مستقیم از طریق دو بخش ارتباط  کاربردی در موقعیت های اصلی (منزل، مدرسه، موقعیت‌های اجتماعی) و کیفیت زندگی مورد سنجش قرار می دهد.

-ارزیابی محیط در لکنت زبان:

والدین، معلمان و همسالان، تجربه فرد از لکنت را تحت تاثیر قرار می دهند.

• دیگران چه اطلاعاتی در مورد لکنت دارند؟
• دیگران چه احساسی در مورد لکنت فرد دارند؟
• چه توصیه هایی به کودک نوجوان می کنند؟
• در مورد درمان چه درکی دارند؟
• درمان موفق را چگونه تعریف می کنند؟
• نظرات آنها در مورد درمان قبلی چیست؟
• چگونه در درمان مشارکت داشته اند و یا می خواهند مشارکت داشته باشند؟
• آیا کودک تجربه مسخره شدن و یا سایر مشکلات را در مدرسه دارد؟

ارزیابی باید در طول فرایند تشخیص و درمان صورت گیرد. اندازه گیری های مکرر نه تنها اطلاعاتی را در مورد وجود و شدت اختلاف فراهم می کنند بلکه اطلاعاتی را نیز فراهم می‌نماید که می‌توانند در این موارد کمک کنند:

در نوشتن اهداف و طراحی درمان ثبت تغییرات در طول زمان در تعیین زمانی مهارت های ارتباطی کودک و نوجوان به اندازه کافی برای تضمین ترخیص از درمان و برای پیگیری کودک و نوجوان بعد از ترخیص برای اطمینان بخشیدن در اینکه پیشرفت های ارتباطی تثبیت شده اند.

توسط ارزیابی اختلال لکنت، درمانگران قادر خواهند بود تضمین کنند که هدف کاهش تاثیر منفی لکنت بر روی زندگی کودک و نوجوان را به انجام رسانده‌ اند. در نهایت یک ارزیابی کامل فقط به اختلال لکنت اختصاص ندارد و نیاز است تا جنبه‌های دیگر رشد گفتار و زبان را نیز در نظر گرفته و در صورت لزوم ارزیابی صورت گیرد.

درمان لکنت زبان در کودکان

ورود به مدرسه، محیط جدید، چالش های جدید، رقابت های جدید،دوستان جدیدو به طور کلی انتظارات و قوانین جدید را در دنیای کودک وارد می کند. مدریه مکانی است که کودک به صورت جدی، از نیاز به مورد پذیرش قرار گرفتن توسط همسالانش، آگاه می شود.

حتی در سال های ابتدایی ورود به مدرسه،کودکان به تفاوت های یکدیگر از قبیل، بلندی قد، رنگ مو، عینک ، فرl گوش ها و امثاg اینها توجه می کنند و واکنش نشان می دهند.

در این بین کودکانی که دارای یک ناتوانی فیزیکی می باشند بیشتر در معرض خطر هستند.به ویژه کودکان دارای لکنت که در بیان کلمات دچار سختی می شوند و برقراری ارتباط وپذیرفته شدن آنها به مخاطره می افتد.

طرد شدن اجتماعی، مسخره شدن و قلدری مشکلاتی هستند که یک کودک ممکن است در سن مدرسه با آنها مواجه شود و آثار آن تا بزرگسالی نیز ادامه پیدا کند.

در محیط مدرسه کودک نه تنها باید با لکنت زبان خود دست و پنجه نرم کند، بلکه دچار چالش با واکنش های همکلاسی ها و معلمان در محیط رسمی نیز می شود. در این زمان کودک به لکنت به عنوان مانعی نگاه می کند که بر سر راه ارتباط برقرار کردن با همکلاسی ها و بروز توانمندی هایش در مدرسه قرار می گیرد. در نتیجه روز به روز واکنش او نسبت به لکنت از قبیل رفتارهای اجتنابی و فراری، بیشتر شده و به مرور لکنت جنبه های وسیع تری را شامل می شود.

در این مقطع زمانی است که خودپنداره کودک، از دارای لکنت بودن به (( لکنتی بودن)) تغییر می کند. این تغییر تصویر از خود، بارزترین ویژگی است که درمانگران در ارزیابی کودک در سن مدرسه، در مقایسه با کودک در سن پیش دبستانی مشاهده می کنند.

گفتاردرمانی و درمان لکنت در کودکان

درمان واقعی لکنت بر اساس شرایط کودک متفاوت است و شامل خدمات گفتاردرمانی در جهت آموزش تکنیک های رفتاردرمانی فردی و اجتماعی و همچنین آموزش کودک در جهت صحبت کردن بدون لکنت می باشد.

به طور کلی درمان جامع لکنت شامل استفاده از چندین استراتژی مرتبط است که هر کدام در بهبود یک جنبه خاص از توانایی های ارتباطی فرد هدف قرار می گیرند.

هدف اصلی یا بهترین نتیجه برای این درمان ارتباط موثر می باشد نه فقط درصدی از بهبود در روانی گفتار و یا کاهش خواصی در گفتار دارای لکنت. به همین خاطر به این رویکرد برای درمان فقط به عنوان درمان (روانی) نباید توجه کرد.

بلکه باید بیشتر به عنوان مجموعه‌ ای از شیوه‌های درمانی با هدف اطمینان دادن به اینکه لکنت به صورت منفی بر روی توانایی های فرد دارای لکنت در در ابراز خودش و رسیدن به اهدافش در زندگی تاثیر نمی گذارد مورد توجه قرار گیرد.

به انجام رساندن این هدف گسترده نیاز به هماهنگی چندین اصول کلیدی دارد که هر یک به صورت جزئی تر در ادامه توضیح داده خواهد شد.

درمان لکنت زبان ناشی از ترس

درمان لکنت زبان ناشی از ترس توسط گفتار درمانی در لکنت زبان به همراه تیم روانشناسیکه در زمینه بازی درمانی و رفتار درمانی متخصص هستند قابل اجرا می باشد. در مرکز گفتاردرمانی در لکنت زبان ما با استفاده از گفتار درمانی لکنت زبان به همراه مشاوران متخصص در زمینه روانشناسی همکار گفتار درمانی در لکنت زبان به درمان لکنت زبان در کودکان پرداخته می شود.

کلینیک گفتاردرمانی در لکنت زبان

از دیگر امکانات بهترین مرکز درمان لکنت زبان در تهران، اتاق سنسوری روم می باشد، که با ایجاد ودالیته های حسی مختلف به افزایش سرعت پردازش حسی- حرکتی در کودک وهماهنگی درکی- حرکتی در کودکان دارای لکنت زبان کمک می کند.اتاق شنیداری بهترین مرکز درمان لکنت در تهران می تواند در افزایش سرعت پردازش شنیداری و تسهیل گفتار در کودکان موثر باشد و می تواند مرکز درمان لکنت زبان ما را به بهترین مرکز لکنت تبدیل کند.

از دیگر امکانات کلینیک گفتار درمانی لکنت زبان ارائه خدمات گفتار درمانی در منزل( درمان لکنت زبان کودکان در خانه) می باشد که مرکز گفتاردرمانی در لکنت زبان ما را جزو بهترین مراکز لکنت زبان در تهران قرار داده است. درمان لکنت زبان در منزل توسط بهترین گفتار درمانی در لکنت تحت نظر کلینیک تخصصی لکنت زبان در کودکان انجام می شود.

رفتاردرمانی برای درمان لکنت زبان در کودکان

استفاده از رفتار درمانی در درمان لکنت زبان از  نظریه ای که علت لکنت را در رفتارهای ناهنجار و سازش نیافته در کودک می دانند نشات میگیرد وبه همین منظور در  این روش به اصلاح رفتار کودک و در نتیجه تقلیل لکنت زبان پرداخته می شود.

روش روان درمانی نیز یکی از روش های کمک کنند ه در لکنت زبان می باشد که بیشتر در افرادی که دارای مشکلات عاطفی و اختلالات روانی عصبی می باشند استفاده می شود.

روش درمان زبانی تلفظی

یکی دیگر از روش های درمانی در لکنت زبان روش زبانی تلفظی می باشد که بر این پایه استوار است که فرد برای داشتن یک گفتار سلیس نیاز به هماهنگی های بین حنجره، زبان، عضلات گونه و لبها دارد و اگر اختلالی در این هماهنگی ایجاد شود لکنت زبان به وجود می آید.

در این روش با استفاده از تمرینات خاصی به کودک آموزش داده می شود با کنترل عضلات صورت و هنجره به صورت آهسته آهسته و با توجه به هجاهایی که تلفظ می کند حرف بزند و با کمال دقت کلمات را بیان کند.

همچنین به کودک آموخته می شود در هنگام بند آمدن زبانش و بروز لکنت با انجام تمریناتی تنفس خود را کنترل و تنظیم کند و با استفاده از تکنیک های گفتاردرمانی در تولید صوت های خاصی بتواند بر مشکل لکنت خود غلبه کند.

از دیگر علل لکنت که مورد توجه قرار گرفته است اختلال در سرعت پردازش ذهنی در کودکان 3 تا 6 سال می باشد. کودک دارای لکنت زبان اطلاعات را با سرعت کمتری از همسالان خود پردازش می کنند، از طرفی بین سرعت پردازش و سطح زبان ارتباط معنی داری وجود دارد.

در نتیجه تقویت سرعت پردازش کلامی در کودک می تواند در بهبود لکنت زبان موثر باشد. تمرینات تقویت حافظه کاری کلامی و هماهنگی از موارد ارائه شده در این درمان می باشد.

اصول جامع درمان لکنت زبان در کودکان

-ماهیت چند بعدی لکنت

درمانگر باید با یک درک قوی از ماهیت گسترده و چند وجهی اختلال لکنت به درمان نزدیک شود به ویژه اینکه تجربه ی لکنت چیزی فراتر از صرفا تولید ناروانی های گفتاری است.

-عدم درمان کامل لکنت

درمانگر باید این حقیقت را بپذیرند که درمان قطعی برای لکنت در سن مدرسه وجود ندارد. در نتیجه این احتمال وجود دارد که فرد حتی بعد از درمان موفق باز هم تا حدی به لکنت کردن اما با شیوه ای راحت تر ادامه دهد.

-کاهش تاثیر لکنت در کیفیت ارتباط

درمانگر باید (لکنت کردن مشکلی ندارد) را به رسمیت بشناسند و اینکه هدف درمان اطمینان دادن به این است که لکنت در توانایی فرد برای برقراری ارتباط موثر مداخله نمی کند.

-کار با محیط فرد دارای لکنت

درمانگر باید برای کار با افرادی که در محیط کودک یا نوجوان هستند آماده باشد. شامل والدین، معلمان و همسالان. او باید به آنها برای فهم ماهیت لکنت و برای کنار آمدن با لکنت فرد راهنمایی و کمک لازم را ارائه دهد.

-شخصی سازی درمان

در آخر درمان باید استراتژی های فردی مختلفی را که هر یک از اجزای تجربه ی کودک و نوجوان از لکنت کردن را مخاطب قرار می دهد، مورد هدف قرار دهد.

چارچوب تئوریکی در درمان لکنت زبان در کودکان

در درمان جامع لکنت فرمول بندی کردن دیدگاه در مورد ماهیت گسترده لکنت و درمان چند وجهی برای افراد دارای لکنت، پژوهش و تمرین بالینی در یک چارچوب تئوریکی که به صورت ویژه ای برای اختلال پیچیده ای نظیر لکنت به حساب پایه گذاری شده است. این چارچوب توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) به نام طبقه‌ بندی عملکرد، ناتوانی و سلامتی ( ICF )گسترش یافت.  ICF تجربه سلامتی بشر را، شامل عملکرد نرمال و مختل، در سه جزء اصلی توصیف می کند.

1) عملکرد و ساختار بدن

همه ساختارهای اصلی بدن انسان را توصیف می‌کند (مثل سیستم عصبی، سیستم های اسکلتی و عضلانی، سیستم های درگیر در تولید گفتار) و همچنین همه عملکردهایی که این ساختار ها انجام می دهند. (مثل تفکر و شناخت، حرکت، حرف زدن). اگر فردی مشکلی در ساختار و یا عملکرد بدن را تجربه کند، منظور یک نقص یا آسیب می باشد.

مثال هایی از اختلالات ارتباطی که شامل نقص هایی در ساختار بدن می باشند عبارتند از شکاف کام، آفازی، صدمه مغزی بسته و اختلالات صوتی. اگرچه تحقیقات نشان داده که در بزرگسالان دارای لکنت، تفاوت هایی نور و آناتومیکی وجود دارد، اما نقض کاملاً معینی در ساختار بدنی افراد دارای لکنت شناخته نشده است.

با این حال افراد دارای لکنت نقصی را در عمل کرد بدن نشان می‌ دهند. این نقص عملکردی در رفتارهای ظاهری لکنت دیده می‌شود (یعنی تکرار ها، کشیده گویی ها و قفل ها). همه افراد دارای لکنت این نقص در عملکرد بدن را به درجاتی بروز می دهند.

2)فعالیت ها و مشارکت

دومین جزء ICF فعالیت های روزانه ای که افراد دارای لکنت در زمان مشارکت در زندگی با آنها درگیر هستند را توصیف می کند. این طبقه بندی ها مستقیما مربوط به جنبه های (ارتباط کاربردی) و (کیفیت زندگی) در درمان است.

صحبت هایی که فرد می خواهد داشته باشد، شامل معرفی کردن خود به دیگران، شروع یا باقی ماندن در گفت و گو، سوال کردند و یا پاسخ دادن، بلند خواندن سر کلاس، صحبت با تلفن

فاکتورهای زمینه ای فردی و محیطی در گفتار و زبان

فاکتورهای زمینه ای فردی و محیطی به ویژه ICF به آسیب شناسان گفتار و زبان مربوط می باشد و به این علت انجمن گفتار – زبان-شنوایی آمریکا [ASHA] طرح تمرینی را تعیین کرده که همه اجزا و عوامل تعیین شده در چارچوب WHO را در بر گیرد.

جز سوم، فاکتور های فردی و محیطی که تجربه افراد از زندگی روزمره شان را تحت تاثیر قرار می دهد را توصیف می کند. این فاکتورهای زمینه ای به توضیح اینکه چرا افراد با یک اختلال مشابه تجارب متفاوتی را می توانند داشته باشند کمک می کند.مثلا چرا بعضی از افراد دارای لکنت توسط مشکلات گفتاریشان محدود نمی شوند.

فاکتور های فردی شامل واکنش های عاطفی، رفتاری و شناختی است که به طور خواصی به هم مرتبط هستند. و به میزان زیادی در تجربه ی گوینده از محدودیت در فعالیت یا مشارکت قرار گرفته اند.

به این صورت که اگر گوینده ای به طور منفی به لکنت خود واکنش نشان دهد، احتمالا بیشتر از موقعیت های گفتاری و درگیر شدن با سایر رفتارهایی که توانایی او را در فعالیت های روزمره و مشارکت در زندگی شکل می دهد اجتناب می کند.

فاکتو های محیطی شامل سیستم های حمایتی گوینده( شامل خانواده، درمانگران)، واکنش های دیگران (شامل تجارب منفی مثل قلدری و مسخره شدن توسط همسالان) وتاثیر موقعیت های گفتاری مختلف می باشد که می تواند تسهیل گر و یا مانع باشد.

واکنش های محیطی توانایی گوینده را در کسب اهداف درمانی اش در زندگی تحت تاثیر قرار می دهد. به این علت که تجربه ی گوینده از لکنت به میزان زیادی توسط این واکنش های فردی و محیطی تعیین می شود، بسیار ضروری است که در یک رویکرد جامع درمانی مورد توجه قرار گیرند.

مشکلات در فعالیت های روزانه باعث ایجاد محدودیت های مشارکتی نیز می گردد.( مثل محدودیت در توانایی مشارکت در فعالیت های اجتماعی) مثال هایی از محدودیت های فعالیت که توسط کودکان سن مدرسه یا نوجوانان تجربه می شود، شامل مشکلاتی در خواندن بلند در کلاس، حل مسئله بر روی تابلو، اجتماعی شدن با دوستان و صحبت کردن پشت تلفن می باشد.

اگر کوذکان این محدودیت ها را در توانایی های ارتباطی خود تجربه کنند، آنها ممکن است محدودیتهای گسترده تری را در توانایی مشارکت در زندگی تجربه کنند.

میزان اثربخشی درمان در کودکان دارای لکنت زبان

با توجه به مقالات  ارائه شده در زمینه ی درمان لکنت کودکان مدرسه رو می‌توان به این نکات اشاره کرد:

• در مورد میزان کاهش لکنت در کودکان سن ۶ تا ۱۳ سال بر اساس درصد هجاهای لکنت شده پس از درمان اطمینان بسیار کمی وجود دارد.
• در کودکان سن ۶ تا ۱۳ سال شواهد کافی مبنی بر اینکه یک درمان لکنت موثر تر از درمان دیگری است وجود ندارد.
• در مورد میزان کاهش شدت لکنت در کودکان ست ۶ تا ۱۳ سال اطمینان کمتری نسبت به کودکان زیر ۶ سال وجود دارد ولی این اطمینان بیشتر و قوی تر از نوجوانان و بزرگسالان می باشد.

در بسیاری از متون توافق بر این است که درمان در سن مدرسه باید جامعه باشد و نه تنها بهبود روانی گفتار، بلکه مهارت های ارتباطی در موقعیت های گسترده تری از جمله مدرسه را مورد توجه قرار دهد.

در راهنمایی هلند ذکر شده که درمان برای کودکان بین ۶ تا ۱۳ سال، باید بر اساس طرح‌ درمانی باشد که اجزای ICF را دربرگیرد و بر روی انواع ویژگی‌های رفتاری، عاطفی و شناختی فرد که در طی ارزیابی شناسایی شده است، تمرکز شود

توصیه ها و مشاوره با والدین در راستای رفتار مناسب در هنگام بروز لکنت یکی از مهم ترین راهکارهای ارائه شده در درمان لکنت می باشد. کارهایی که والدین می توانند برای یک کودک با لکنت زبان انجام دهند:

• در طول روز زمان هایی را برای صحبت کردن با آرامش و در محیطی لذت بخش برای کودک فراهم کنید.
• زمان هایی که کودک بتواند با خواهر یا برادرش با آرامش گفتگو کند و از استرس به دور باشد و نگران قضاوت دیگران نباشد. با فراهم آوردن فرصت های مکالمه فعال مانند صحبت وتبادل نظر در مورد موضوعات روزمره سر می شام و توجه ویژه به کودک دارای لکنت در هنگام مکالمات و نشان دادن اشتیاق جهت شنیدن صحبت های او کودک را به ادامه صحبت تشویق کنید.
• در طول مکالمات از اصلاح کلمات کودک یا اصرار به تند تر حرف زدن یا کامل کردن کلمات او خودداری کنید و هرگز از صحبت کردن کودک دارای لکنت زبان انتقاد نکنید.
• در زمان صحبت با کودک ارتباط چشمی مناسب برقرار کنید و با صبوری به صحبت های او گوش دهید به کودک خود اعتماد به نفس دهید تا خواسته های  خود را حتی با لکنت زبان بیان کند و درک کند دیگران حتی با لکنت زبان نیز متوجه منظور او می شوند.
• زمانی که لکنت زبان به یک اختلال تبدیل می شود نباید کودک را در ایجاد ارتباط کلامی با دیگران تحت فشار قرار داد و باید شرایطی را فراهم نمود که کودک با ارتباط کلامی کمتر توانایی مشارکت در فعالیت ها را داشته باشد.

تغییر زمان بندی برای افزایش روانی گفتار در کودکان با لکنت زبان

شاید معمول‌ترین شیوه برای لکنت زبان در کودکان و بزرگسالان برای اصلاح و تغییر زمان بندی گفتارشان در جهت افزایش روانی،شامل این موارد باشد:

• کاهش در سرعت گفتار
• افزایش در مکث

کاهش سرعت گفتار در درمان کودک با لکنت زبان

کاهش سرعت گفتار متداول ترین شیوه استفاده شده برای ایجاد روانی در افراد دارای لکنت زبان است. برخی درمان‌ها،مانند «گفتار کشیده»شامل کاهش سرعت گفتار تا جایی است که به طور چشمگیری شروع به استفاده از سرعت یک سیلاب در هر ثانیه یا کمتر می کنند. این درمانها که «شکل دهی روانی» نیز نامیده می‌شوند شامل افزایش تدریجی (یا شکل دهی) سرعت گوینده تا جایی که او از سرعت گفتاری طبیعی با روانی گفتاری بالا،استفاده کند هستند. با توجه به اینکه در این رویکردها در ابتدا گفتار بسیار غیرطبیعی است،بسیاری از کودکان/نوجوانان مبتلا به لکنت زبان خواهان تمرین گفتار با حالت غیرطبیعی در جهان واقعی نیستند،حتی با این هدف که سرعت گفتار ایشان نهایتاً به سطوح طبیعی‌تر افزایش یابد. علاوه بر این،تحقیقات نشان می‌دهد که رویکردهای محض شکل‌دهی روانی با بازگشت بالای سرعت همراه است،مخصوصاً برای افرادی که تمرینات را تا انتهای درمان دنبال نمی‌کنند.

در برنامه جامع درمان لکنت زبان نیز،کاهش سرعت گفتار و افزایش مکث برای کاهش لکنت زبان به کار برده می شود و اعتقاد بر این است که این تغییرات در زمانبندی نباید انقدر برجسته باشد که منجر به کاهش در طبیعی بودن گفتار شود. به این دلیل که گویندگانی که کاهش سرعت گفتار را به کار می‌برند با تحلیل سود و زیان مواجه می‌شوند: هرچه آهسته تر صحبت می‌کنند،احتمالاً گفتار روان تری را تجربه می‌کنند ولی کمتر طبیعی به نظر می‌رسد و احساس طبیعی بودن کمتری می کنند. این سبک و سنگین کردن،کودکان/نوجوانان دارای لکنت را در موقعیت سختی قرار میدهد. آنها نمی‌خواهند که به خاطر لکنت،متفاوت از همسالانشان به نظر برسند.همزمان می‌خواهند به خاطر زیاد آهسته صحبت کردن متفاوت از همسرانشان به نظر برسند.در نتیجه ممکن است انتخاب کنند که کاری نکنند،برای کاهش این درگیری،می‌توان به آنها آموزش داد که در سرعت گفتار کاهش کمی ایجاد کنند و از مکث های نسبتاً کوتاهی استفاده نمایند. خوشبختانه،برای افزایش روانی،تنها یک تغییر کوچک در زمانبندی کمک کننده است. بنابراین کودکان/نوجوانان می توانند یاد بگیرند تا سرعت گفتارشان را کاهش دهند و کمی مکث های شان را افزایش دهند و این اصلاحات را تنها زمانی به کار گیرند که می خواهند روانی شان را افزایش دهند. مسلماً اگر کودکان/نوجوانان سرعت شان را خیلی کاهش دهند یا از سرعت آهسته به دفعات بیشتر استفاده کنند،روان تر خواهند بود. با این حال این بستگی به خودشان دارد که تعیین کنند چه زمانی یا به چه میزان گفتارشان را آرام کنند. هدف برای کودک/نوجوان مبتلا به لکنت زبان کسب تعادلی برای اصلاح زمانبندی گفتار جهت افزایش روانی است،بدون نیاز به اصلاحی که آنقدر بارز باشد که آنها فکر کنند استفاده از روش در گفتار محاوره غیر ممکن است.

ملازم این تعادل،با توجه به این مطلب است که در درمان لکنت زبان از کودک خواسته نمی‌شود که به روانی کامل و یا بدون استفاده از شیوه ها برسد بلکه،به جای آن بهبود روانی نائل می‌شود.

افزایش مکث در گفتار در درمان لکنت زبان

اصلاح سرعت گفتار و افزایش مکث به این روش، یک راهبرد معمول برای گویندگان بدون لکنت است. برای مثال،وقتی گوینده‌ای با یک کلمه جدید یا ناآشنا مواجه می‌شود،می تواند سرعت را در گفتن صحیح آن کلمه کاهش دهد. افراد بدون لکنت زبان این کار را بدون تقلا انجام می دهند. افراد دارای لکنت نیاز به تمرین دارند تا قادر به کاهش سرعت شان برای رد شدن از کلمه سخت و پس از آن،افزایش سرعت شان به سطح طبیعی بعد از اینکه مشکل رد شد،باشند. این ارزش ندارد که کودکان/نوجوانان بتوانند سرعتشان را زمانی که سایر فعالیتهای حرکتی را انجام می دهند،مثل راه رفتن یا دوچرخه سواری تنظیم کنند. چرا که وقتی دوچرخه سواری می کنند،می دانند که زمان های خاصی می توانند به نسبت تند حرکت کنند،مثل روی یک جاده مستقیم. سایر زمان ها،مثل وقتی به یک پیچ نزدیک می‌شوند یا بر روی جاده ناهموار حرکت می‌کنند،نیاز دارند تا کند حرکت کنند برای اطمینان از اینکه تصادف نمیکنند. با تمرین،کودکان/نوجوانان این سازگاری را فرا می گیرند تا حد امکان به سواری نرم خود ادامه دهند. به همین صورت،با تمرین،می‌توانند در سرعت گفتارشان تطابق ایجاد کرده و یاد بگیرند تا جایی که می‌توانند به گفتارشان به صورت نرم ادامه دهند. علاوه بر این،وقتی کودکی/نوجوانی دوچرخه ای را می راند،سرعت تنظیم شده ای که باید استفاده کند وجود ندارد. سرعت راندن (حرکت) بستگی به فاکتورهایی مثل توانایی ذاتی،تجربه دوچرخه سواری،شرایط جاده و غیره دارد. کودک/نوجوان یاد می گیرد که این پارامترها را ارزیابی کند به نحوی که وی می‌تواند تا حد امکان  با توجه به شرایط،آرام حرکت کند. این بدین معنی است که لازم نیست که کودک/نوجوان با سرعت ( x ) هجا در ثانیه صحبت کند یا ( y ) میلی ثانیه مکث را استفاده کند.هر فرد توانایی ذاتی متفاوتی دارد و هر موقعیت گفتاری متفاوت است. بنابراین،فردی که لکنت می کند باید دستکاری زمان بندی مورد نیاز برای کسب آرامی مطلوب (روانی) را در موقعیت های گوناگون فرا گیرد.

اگرچه تغییرات جزئی در زمان بندی برای کودک/نوجوان برای یادگیری و ثبات از تغییرات بارزتر آسانتر است،اما هنوز این اصلاحات گفتاری نیاز به تمرین دارند. بنابراین،گفتاردرمانان باید آماده باشند تا زمان کافی را در درمان برای کمک به مراجعانشان در یادگیری ماهر شدن مهارت های گویای جدید صرف کنند. که این کار از طریق یک سلسله مراتب آسان به سخت می تواند انجام گیرد. برای مثال،یک کودک/نوجوان ممکن است استفاده از سرعت آرام‌تر را در یک فعالیت آسان مثل تقلید یا خواندن یاد بگیرد و سپس به سمت فعالیت‌های سخت‌تر مثل گفتار ساختارمند یا خود به خودی حرکت کند.بعد از اینکه سلسله مراتب فعالیت‌های زبانی و گفتاری کامل شد، کودک می تواند بر روی سلسله مراتب موقعیت های گفتاری از آسان به سخت کار کند.مثال هایی از موقعیت های آسان به سخت شامل اتاق درمان یا محیط خانه،مثال هایی از موقعیت های سخت تر شامل کافه تریای مدرسه،زمین بازی یا کلاس درس می باشد. کودکان/نوجوانان مختلف فعالیت ها یا موقعیت های مختلفی را آسان‌تر یا سخت تر می دانند. در نتیجه،درمانگران نیاز است با یک مراجع در خارج از اتاق درمان کار کنند و هدایت او در گسترش یک سلسله مراتب را پیگیری کنند. جزئیات بیشتر در مورد استفاده از سلسله مراتب برای تسهیل تعمیم در بخش «فعالیت ها و مشارکت» بحث می شود.

اهداف گفتار درمانی در تشخیص و درمان لکنت زبان

یکی از مهمترین مراحلی که یک درمانگر می تواند موفقیت درمان گفتار را افزایش دهد، بیان اهداف درمانی به شیوه ای است که به روشنی توضیح داده شود و توسط دیگران درک شود و از طریق تحقیق قابل ارزیابی باشد.

هم برای اطمینان از کارآیی درمانی و هم برای سهولت پیگیری توسط سایر درمانگران. به طور مثال، درمانگران می توانند اهداف را به صورت اهداف نهایی، کوتاه مدت و میان مدت برنامه ریزی کرد.

اهداف نهایی: کاهش تاثیر منفی لکنت

اهداف پایه و میان مدت : کاهش آسیب، کاهش واکنش منفی دیگران، کاهش تنش و اجتناب از صحبت کردن، کاهش محدودیت در فعالیت ها و مشارکت اجتماعی

دکتر لکنت زبان بزرگسالان

زبان، ابزار ارتباطی اصلی انسان از زمان تولد می باشد. لکنت زبان نوعی اختلال گفتاری است که با تکرار غیر عادی یا ناپیوسته صداها، کلمات یا عبارات همراه می شود. لکنت زبان می‌ تواند موجب بروز مشکلات متعددی در ارتباطات روزانه و اجتماعی فرد شود. لکنت زبان همچنین می ‌تواند ارتباطات شخصی و کیفیت زندگی افراد را تحت تأثیر قرار بدهد. گاهی لکنت زبان در بزرگسالان به طور کاملا ناگهانی رخ می ‌دهد و گاهی پیشینه ای از آن در خانواده یا از کودکی فرد وجود داشته است. فرد مبتلا به لکنت زبان کاملا می ‌داند که می خواهد چه چیزی را بگوید اما هنگام صدا سازی برای گفتن آن با مشکل رو به رو می ‌شود. ابتلا به لکنت زبان سن و سال خاصی ندارد و حتی ممکن است بزرگسالان هم به آن مبتلا شوند، با این حال لکنت زبان بیشتر در کودکان مشاهده می ‌شود. لکنت زبان بزرگسالی علل مختلفی دارد و برای درمان آن هم روش ‌های متفاوتی وجود دارد. به همین علت، درمان لکنت زبان برای بزرگسالان بسیار حائز اهمیت است. بعضی از بزرگسالان از زمان کودکی و به علت درمان نکردن نقص رشد، به لکنت دچار هستند. بعضی دیگر نیز به لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالی مبتلا می شوند. لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان ممکن است به علل گوناگونی ایجاد شود. گفتاردرمانگر بزرگسالان باید درک کند که بزرگسالان مبتلا به لکنت زبان احتمال دارد نه تنها از موقعیت ها و کلمات، بلکه از خود لکنت زبان نیز بترسند. برای بزرگسالان بسیار مهم است که پیش از شروع به کار برای درمان گفتار خود، با خود برای تعیین اهداف واقع بینانه کار کنند. هیچ درمان واحدی برای درمان همه موارد لکنت زبان وجود ندارد، چرا که این اختلال به علل مختلفی باز می گردد و در افراد مختلف به شکل ‌های متفاوتی بروز پیدا می کند. به همین علت، توصیه کردن به یک روش درمانی کلی برای همه افراد مبتلا به لکنت امکان ‌پذیر نیست. در ابتدا برای درمان لکنت زبان در بزرگسالان، توجه به این نکته مهم است که گفتاردرمانگر توانایی تشخیص درست نوع لکنت موجود در فرد را داشته باشد. پس از شناخت نوع لکنت زبان در فرد، درمانگر با ارائه بهترین روش‌ها متناسب با نوع لکنت مشخص شده، بهترین روش درمانی را انتخاب کرده و شروع می ‌کند. برای درمان لکنت زبان در بزرگسالان، متد ها و پروتکل‌ های متعددی وجود دارد. در برخی موارد، دکتر لکنت زبان بزرگسالان ممکن است بخواهد درمان را به صورت غیر مستقیم انجام دهد. روش‌های درمانی برای کنترل لکنت زبان بزرگسالان، نیازمند تمرین، تکرار و مراجعه به دکتر لکنت زبان بزرگسالان خوب می باشد.

علائم لکنت زبان در کودکان

لکنت زبان نوعی اختلال است که موجب بروز نگرانی برای خانواده های کودکان می شود. این اختلال در اکثر کودکان، آن ها را همراهی نکرده و مخصوصا کسانی که درمان به موقع را شروع کرده اند، در بزرگسالی با مشکل مواجه نخواهند شد. نخستین علائم لکنت زبان هنگامی ظاهر می شوند که کودک 18 تا 24 ماه سن دارد و طیفی از کلمات به سمت او روانه می شود و او با استفاده از این کلمات شروع می کند به ساخت جملات. شاید پدر و مادر کودک از لکنت زبان کودک شان ناراحت و ناامید شوند، اما این مرحله طبیعی بوده و باید صبر کرد تا این دوران بگذرد. ولی اگر لکنت زبان کودک به یک مسئله دائمی تبدیل شود و یا بدتر شود یا حتی با حرکت بدن یا صورت همراه شود، باید کودک را نزد گفتاردرمان یا آسیب شناس گفتار و زبان برد تا بررسی شود و بهتر است این معاینه تا پیش از 3 سالگی انجام شود.

در لکنت زبان بیمار نمی تواند به طور صحیح هجا ها را ادا کند و در خواندن هجا های شبیه هم با مشکل مواجه می شود. تکرار جملات و کلمات، کشیده گویی و سکوت زمان ادای کلمات، کم بودن اعتماد به نفس، داشتن مشکل در برقراری ارتباط، استرس و گوشه گیری از دیگر نشانه های این اختلال است. هنگامی که لکنت زبان کودکی ریشه در روان و اوضاع روحی او از جمله ترس یا استرس، داشته باشد کودک می تواند نشانه های دیگری همچون تغییرات جسمی، تیک های عصبی در صورت به طور مثال در گوشه چشم و لب، لرزش لب، پلک زدن بیش زیاد از حد، تنش در صورت، لرزش قسمت های فوقانی بدن، مشت گره کردن و مایوسی هنگام برقراری ارتباط، مکث پیش  از شروع حرف زدن یا حتی جلوگیری از آن و تکرار دوباره در تنظیم صدا را نشان دهد.

برخی دیگر از علائم لکنت زبان در کودکان:

– سکوت کوتاه و مکث برای برخی هجا ها یا بیان کلمات خاص

– استرس شدید هنگام حرف زدن

– امتناع از برقراری ارتباط با دیگران

لکنت زبان ممکن است هنگامی که کودک هیجان زده شده، خسته یا تحت فشار اضطراب یا احساس خود آگاهی است یا عجله دارد، بدتر شود. شرایطی همچون حرف زدن در گروه یا حرف زدن با تلفن برای کودکانی که لکنت زبان دارند، سخت است. لکنت زبان در سنین کودکی، مشکل غیر قابل درمانی به حساب نمی آید اما به این معنی نیست که نباید برای درمان آن اقدامی انجام داد.

تشخیص و درمان لکنت زبان کودکان و بزرگسالان

برای بسیاری از گفتاردرمانان،برخورد با واکنش‌های شناختی،احساسی و رفتاری به لکنت می تواند چالش برانگیز باشد. بعضی متخصصین گفتاردرمانی از این جنبه های درمان لکنت زبان به دلیل عدم راحتی خودشان با اختلال اجتناب می کنند شاید به این دلیل که از بدتر شدن کودک/بزرگسال می ترسند یا به دلیل اینکه اطمینان ندارند چه چیزی برای کمک به او بگویند تا «احساس بهتر» درباره لکنتش داشته باشد.

کودک/بزرگسال باید به این درک برسد که لکنت مال اوست.این کار می تواند با هدایت و حمایت ما به انجام برسد و نه صرفاً از طریق تشویق ما به این کار. بسیاری از مفاهیم درمان لکنت زبان توصیف شده در اینجا می تواند به مراجع کمک کند تا با موفقیت بیشتری از عهده لکنت برآید. هنگامی که کودک/بزرگسال ، یاد گرفت تا لکنت زبان را به شکل موثرتری کنترل کند، علت اصلی عدم راحتی او کاهش می‌یابد.

موارد بیشتری هست که ما می‌توانیم به مراجعان برای کمک به پرداختن به نگرش منفی شان نسبت به لکنت زبان انجام دهیم ولی اولین و مهمترین آنها گوش دادن به کودکان/بزرگسالان و فراهم کردن فضایی است که آنها بتوانند درباره تجربیاتشان با لکنت زبان صحبت کنند. داشتن اختلال لکنت لذت‌بخش یا آسان نیست،اما کودکان/بزرگسال تا حد زیادی می توانند از داشتن اعتماد همدلانه با کسانی که می‌توانند احساساتشان را با او تقسیم کنند،بهره‌مند شوند. به عنوان گفتاردرمان،ما نقش منحصر به فردی در کمک به کودکان/بزرگسالان که با الگوی لکنت می آیند،بازی می‌کنیم. البته کودکان/نوجوانان باید با خانواده هایشان هم صحبت کنند،اما اگر خانواده‌ها نگرانی‌های خود را نسبت به گفتار فرزندشان دارند،یا اگر آنها هنوز پذیرش کامل نسبت به لکنت زبان ندارند،ممکن است برای ایشان سخت باشد که قادر به کمک به کودکشان با نگرانی های احساسی باشند. این کار برای همسالان،معلمان و دیگر اعضای فامیل نیز همانگونه است. از طرف دیگر،ما می‌توانیم برای کودکان/یزرگسالان یک محیط حمایت کننده،فراهم کنیم تا جایی که بتوانند یاد بگیرند که آنها می توانند هر چیزی که در زندگی شان می خواهند را انجام دهند،صرف نظر از اینکه آنها لکنت می کنند یا نه.ما می‌توانیم به آنها کمک کنیم متوجه شوند که لکنت زبان نمی تواند مانعی برای آنها باشد.

پذیرش و تطابق با لکنت در درمان لکنت زبان

برای کودک/بزرگسال که واکنش‌های احساسی به لکنتش را تجربه می‌کند،موفقیت طولانی مدت و نهایتاً به توانایی او برای یادگیری زندگی با این حقیقت که او لکنت می کند،بستگی دارد. این به این معنی نیست که او از پیشرفت روانی گفتارش منصرف نخواهد شد.همچنین به این معنا نیست که او نیاز دارد تا این حقیقت که او لکنت می کند را دوست داشته باشد،بلکه نیاز به رسیدن به «توقف در جنگیدن» با لکنتش را دارد تا جایی که وجود گاهگاه لکنت زبان را بپذیرد و با شدیدتر شدن لکنت،یاد بگیرد تا با موفقیت از عهده لکنتش برآید. بسیاری از شیوه ها برای تغییر تنش موجود در لکنت زبان به کودک/بزرگسال کمک می کند تا زندگی آسان تر با لکنت زبان را یاد بگیرد. هرچند ممکن است این شیوه‌ها به اندازه کافی به کودک برای غلبه کامل بر نگرانی اش درباره لکنت زبان کمک نکند. و نیاز باشد که به جنبه های شناختی و عاطفی تجربه لکنت کودک،نوجوان مستقیم تر پرداخته شود. در این بخش،به استراتژی های خاص طراحی شده به منظور کمک به کودک/بزرگسال در جهت رسیدن به پذیرش می پردازیم.

1-چگونه می‌توانم از مناسب بودن یک مرکز برای درمان لکنت زبان کودکم اطمینان حاصل کنم؟
بهتر است مراکزی را انتخاب کنید که دارای متخصصان گفتاردرمانی با تجربه در زمینه کودکان باشند. همچنین، مراجعه به مراکزی که محیطی دوستانه و حمایتی برای کودکان فراهم می‌کنند، بسیار مهم است.

2-آیا مرکز دکتر صابر برای بزرگسالان مبتلا به لکنت زبان نیز خدمات ارائه می‌دهد؟
بله، این مرکز خدمات تخصصی برای بزرگسالان نیز دارد. روش‌های درمانی برای بزرگسالان ممکن است شامل گفتاردرمانی، روان‌درمانی و تمرینات ویژه باشد.