مرکز روانشناسی کودک دکتر صابر در زمینه رشد و تربیت کودکان و نوزادان به صورت تخصصی فعالیت می نماید. یکی از نکات مهم در رشد نوزادان تغذیه صحیح و مناسب نوزاد است. اختلال خوردن در کودکان موجب کندی روند رشد و مشکلات زمینه ای بعدی می باشد که با روش های مختلف رفتاردرمانی، بازی درمانی و ماسازهای دهانی قابل درمان می باشد. برای بررسی تغدیه نوزادان باید به میزان و بافت مدفوع نوزاد توجه نمود. در این مطلب به ارائه توضیحاتی در زمینه مدفوع نوزاد از بدو تولد تا 6 ماهگی پرداخته می شود.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
میزان مدفوع نوزاد
در چند روز اول تولد مدفوع نوزاد سیاه قیر مانند و چسبناک است و به سختی تمیز می شود این مدفوع که مکونیوم نامیده می شود، ماده خمیری شکل، غلیظ به رنگ سبز تیره یا سیاهی است که در طول دوره جنینی روده های نوزاد را پر کرده است و باید پیش از شروع هضم معمولی دفع شود. چنانچه شانس بیاورید نوزادتان بخش اعظم این مکونیوم را در بیمارستان دفع خواهد کرد، در غیر این صورت مجبورید آن را در منزل تمیز کنید. ماده ای چسبناک که ممکن است با آب تمیز نشود. کمی روغن بچه را روی قطعه ای پنبه بریزید و آزمایش کنید. در مرحله تغییر، مدفوع کودک زرد مایل به سبز خواهد بود. چنانچه کودک تان از شیر مادر تغذیه می شود، بعد از شروع ترشح شیرتان، مدفوع نوزاد دانه دانه و کمی رقیق خواهد شد. در صورت تغذیه نوزاد با شیر خشک مدفوع کمی پررنگ تر و غلیظ تر از کره بادام زمینی خواهد بود. شگفت انگیزترین چیز در مورد دفع مدفوع چنین موجود کوچکی سر و صدای آن است. صحنه ای را مجسم کنید که در آن نوزاد عزیز دردانه و در حال خواب خود را در آغوش دارید و بستگان در حال تمجید از او هستند که ناگهان سر و صدای فوران آتشفشان به گوش می رسد. این سر و صدا گفت و گو را قطع و شما را دوان دوان به سوی محل تعویض پوشک او روانه می کند. معمولاً نوزاد روزانه چندین پوشک را آلوده خواهد کرد. معده نوزاد ممکن است تا ده بار در روز و یا یک بار در هفته عمل کند. هر دو حالت مدفوع عادی و طبیعی است. نوزاد ده بار در روز دچار اسهال می شود ولی یک بار در هفته دچار یبوست نیست مگر این که مدفوع دفع شده گلوله گلوله باشد.
نبردهای پوشک نوزاد
از قبل آگاه باشید: پوشک های زیادی نیاز خواهید داشت. هنگام بستری بودن در بیمارستان از این که پرستار ها پوشک نوزادم را عوض کنند راضی و خوشحال بودم چرا که نه؟ می دانستم که پوشک های بسیاری را باید عوض کنم، حدود ۲۰۰۰۰ و هنوز هم ادامه دارد زیرا سومین فرزندم هنوز استفاده از لگن راحتی را نیاموخته است. پرستار های بیمارستان سریع تر از چشم به هم زدنی پوشک های یک بار مصرف را عوض می کردند. در هر حال، در منزل کارها به آن سادگی نیستند. ابتدا باید نوع پوشک را انتخاب کنید – آیا در زمره استفاده کنندگان از پوشک پارچه‌ای هستید یا پوشک های یک بار مصرف استفاده می کنید؟ بعضی مادران می توانند درباره انتخاب پوشک برای فرزند شان ساعت ها بحث کنند. یک نکته نگران کننده و مهم در این انتخاب، اثر آن بر محیط زیست است. پوشک های یکبار مصرف زباله جامد به شمار می آیند و باید در محل های دفن زباله مدفون شوند؛ پوشک های پارچه ای برای شسته شدن به آب و برق نیاز دارند. نکته دیگر سلامتی نوزاد است. پوشک های پارچه‌ای از مواد طبیعی تر بافته شده اند و احتمالاً شما آن ها را به دفعات بیشتری عوض می کنید؛ پوشک های یک بار مصرف نوزاد را خشک تر نگه می دارند اما هنگامی که بیش از حد خیس شوند، قطعات الیاف مصنوعی آن ها از یکدیگر جدا می شود. البته راه میانه ای نیز وجود دارد – استفاده از پوشک های یک بار مصرفی که حاوی مواد شیمیایی مصنوعی جاذب آب نیستند.
گروه استفاده کننده از پوشک پارچه ای
هنگام ترک بیمارستان با اولین فرزندم فکر می کردم در گروه استفاده کنندگان از پوشک پارچه ای هستم. تعداد زیادی پوشک پارچه ای در انتظار من بود. حدود یک هفته از آن ها استفاده کردم. در ضمن آن یک هفته به دفعات بی شمار ماشین لباسشویی را به کار انداختم؛ زیرا هر بار اجابت مزاج الکساندر که همواره تکرار می شد موجب آلودگی تمام لباس هایش می شد. هفته دوم فقط شب ها از پوشک یک بار مصرف استفاده می کردم. در هفته سوم هنگام خروج از منزل همراه با نوزادم پوشک یک بار مصرف به کار می بردم و در هفته چهارم تمام مدت پوشک یک بار مصرف را مورد استفاده قرار می دادم اما از آن زمان تحت تأثیر مادرانی که فقط پوشک های پارچه‌ای به کار برده اند، قرار گرفته ام. با خود می اندیشم که برای شرکت در گروه آنان تلاش کرده ام ولی موفقیتی نداشته ام، بنابراین به گونه ای ایشان باید از من با عرضه تر باشند. من تنها کسی نیستم که با پوشک پارچه‌ای شروع ولی بعد آن را رها کردم. مویرا می گوید: من از شش هفتگی دو قلوهایم دیوانه استفاده از پوشک پارچه ای بودم. اغلب اوقات مجبور می شدم تمام لباس هایشان را عوض کنم؛ زیرا مدفوع آبکی از پوشک و لایه های محافظ آن نشت و تمام لباس هایشان را آلوده می کرد این وضعیت مقادیر زیادی لباس برای شستن تولید می کرد. دست های من از این همه شست و شو ترک خورده و در نهایت عفونی شده بود و خون ریزی کرده بودند اما از آنجا که طرفدار محیط زیست هستم باید استفاده از پوشک پارچه ای را کاملاً آزمایش می کردم. مایرا و من در صورتی که در یکی دو ماه اول از پوشک یک بار مصرف استفاده می کردیم و سپس زمانی که تعداد دفعات اجابت مزاج نوزاد کمتر و حالت آن انفجار آمیز بود به پوشک پارچه ای روی می آوردیم موفقیت بیشتری در این کار کسب می کردیم. احتمالاً در مورد دو فرزند دیگرم که به جای پنج بار در روز فقط هفته ای یک بار پوشک واقعاً آلوده داشتند، در استفاده از پوشک پارچه ای موفقیت بیشتری به دست می آوردم. اما با وجود گذراندن دوره پوشک کردن نوزاد در بیمارستان معلوم شد که هیچ اطلاع دقیقی از چگونگی استفاده از پوشک پارچه ای ندارم.