رفتاردرمانی از تکنیک های مورد استفاده در ایجاد و اصلاح رفتار در کودکان اوتیسم می باشد که در سالهای اخیر پیشرفت بسزایی نموده است. مرکز رفتاردرمانی کودکان اوتیسم زیر نظر دکتر صابر در جهت بهبود رفتار کودکان اوتیسم و ایجاد رفتارهای اجتماعی مناسب در کودکان اوتیسم به صورت کاملا تخصصی فعالیت می نماید. بهترین رفتاردرمان اوتیسم با تاکید بر تکنیک های روز رفتاردرمانی در اوتیسم و استفاده از تکنولوژی های پیشرفته به بهترین نتیجه درمانی در کودکان دست پیدا می کنند. در مرکز توانبخشی اوتیسم استفاده از ابزار های دیجیتالی در کنار تکنیک های رفتاردرمانی این امکان را برای رفتاردرمان اوتیسم فراهم می کند که کودک را در روند درمان اوتیسم فعال نگه داشته و بیشترین همکاری را از کودک دریافت نماید.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
روش های درمانی اوتیسم و رفتاردرمانی
استراتژیهای رفتاری مکمل که از یادآوریهای بینایی و حمایتهای رفتاری مثبت مشابه در کودکان اوتیسم استفاده میکنند اغلب در خانه و محیط مدرسه مورد استفاده قرار میگیرند. استفاده از تکنولوژی در خلق، اجرا و برقراری ارتباط با این یادآورها بستگی به دستگاه مورد استفاده، برنامههای در دسترس و تونایی کودک اوتیسم در دریافت، ادراک و پیگیری فرایند آموزش دارد.
از آنجا که فعالیتهای مربوط به تکنولوژی اغلب توسط افراد برای اوقات فراغت ترجیح داده میشود، این علاقه، طبیعتاً باعث تقویت استفاده از تکنولوژی و انگیزه بخش است. استفاده از تکنولوژی در شیوههای مبتنی بر شواهد، مثل مداخلات رفتاری تقویت، باعث افزایش میزان عملکرد در فعالیتهای غیرارجح میشود. اصل پریمک در رفتاردرمانی بر این فرض ساخته شده است که همراه کردن یک فعالیت غیرارجح با یک فعالیت ارجح منجر به افزایش رفتار مطلوب میشود. افراد ممکن است این اصل را بر اساس استفاده از روش بینایی «اول، سپس» دنبال کنند که فرد اوتیسم در آن بعد از تکمیل کار میتواند فعالیتی را انتخاب کند. اغلب، این انتخاب مربوط به استفاده از یک کامپیوتر یا دستگاه تکنولوژی یا یک فعالیت مرتبط به استفاده از تکنولوژی است. افراد ممکن است همچنین از سیستم اقتصادی ژتونی روی دستگاه استفاده کنند که یک تقویت کننده جایزه نمادین میدهد و بعداً با یک پاداش واقعی انتخابی عوض میشود.
استراتژی دیگر در مدیریت رفتار آموزش شیوه خود مدیریتی است. با خودمدیریتی افراد میآموزند چگونه خودشان بر رفتارهایشان به منظور افزایش رفتارهای مطلوب و یا کاهش رفتارهای مزاحم نظارت کنند. به منظور خودنظارتی بر رفتارهایشان، آنها باید از متد موجود استفاده کنند تا عملکردشان را ثبت کنند و سپس نوعی از تقویت را برای دستیابی به هدف عملکرد دریافت کنند.
مهم است کودک اوتیسم بداند چه انتظاری از وی میرود، چه متدهایی آموزش داده میشود و سپس تا چه سطحی از استقلال در سیستم آموزش داده میشود. اغلب افراد از دستگاههای با تکنولوژی پایین استفاده میکنند، مثل تابلوی ژتونها، کلیک کنندهها یا ابزار و علائم ردیابی تکرار رفتار. آنها همچنین از تایمرها برای اندازهگیری فواصل زمانی یا گذران زمان همراه رفتارها استفاده میکنند. بسیاری از تایمرها و تابلوهای ژتونی برای کمک به مدیریت رفتار و تشویق مدیریت زمانی و انتقال در دسترس هستند. علاوهبر گزینههای با تکنولوژی پایین، مثل استفاده از ساعتهای استاندارد یا تایمر آشپزخانه، تایمرهای الکترونیکی در اپلیکیشنها و کامپیوترها نیز وجود دارد که از آنها میتوان برای نشان دادن مسیر فاصله زمانی مشخصی استفاده کرد. استفاده از تایمرهایی با تکنولوژی بالا به فرد اجازه میدهد تا در حالی که از همان دستگاه برای عملکرد دیگری استفاده میکند بر خودش نظارت داشته باشد. دستگاه مورد استفاده گذر زمان را نشان میدهد و یا یک هشدار و یادآور را در مورد زمان اختصاص داده شده تنظیم میکند. نمونهای از تایمرهای بینایی در دسترس که یک تایمر فیزیکی یا اپلیکیشن هست تایم تایمر نام دارد.
تکنولوژی به طور گستردهای در خانه و کلاس درس برای مدیریت رفتار و جمع آوری دادهها استفاده می شود. سیستمهای جمع آوری دادهها و مدیریت رفتار به والدین، معلمان و افراد این امکان را میدهد تا به دادههای رفتاری را در طول روز ردیابی کنند. داداهها روی دستگاههای شخصی، تختههای تعاملی کلاس و به صورت چاپی نمایش داده میشود که میتواند به شکل الکترونیکی یا چارتهای کاغذی باشد. سیستمها اغلب چارت و جدول دارند که میتواند به راحتی از دادههای ذخیره شده ایجاد شود، در حالی که به کارکنان، خود فرد و اعضای خانواده نظارت بر رفتار و نتایج عمل را در قالب بینایی واضح و ممکن میکند. قابلیت تصویر سازی عملکرد به کودکان اوتیسم اجازه میدهد بر خود نظارت کنند و بر اساس اطلاعات دقیق که از فیدبک بینایی به دست میآید تطابقاتی انجام دهند.
بهترین رفتاردرمان اوتیسم چگونه عمل می کند
روش تصویر سازی دادهها به والدین و معلمان کمک میکند تا بفهمند چه چیزی، چه زمانی و چند مرتبه به صورت رفتاری رخ میدهد. نمونهای از برنامه بسیار استفاده شده برای پیگیری رفتار class dojo میباشد. در رفتاردرمانی پشتیبانیهای بینایی شامل ویدیوها، تصاویر و مدلهای بینایی برای نشان دادن انتظارات است. پشتیبانیهای بینایی را میتوان برای بهبود تکمیل تکالیف، به خصوص با عملکرد مستقل استفاده کرد. از آنها می توان برای بازی، کار و فعالیتهای اجتماعی استفاده کرد. استراتژیهای تجزیه و تحلیل تکالیف فوق میتواند پشتیبانیهای بینایی به همراه برنامهها و سیستمهای پیگیری رفتاری باشد.
یک مثال از چگونگی استفاده از این روش مبتنی بر شواهد استفاده از مدل سازی ویدیویی است. برای اجرای مدل سازی ویدیویی، یک ویدیو از رفتار مطلوب ساخته و با فرد دارای اوتیسم مرور میشود. ویدیو ممکن است شامل کودک اوتیسم باشد یا ممکن است اجرای مهارت شخص دیگری باشد. مهارت ممکن است کلی انجام شود یا ممکن است به گامهای کوچک تقسیم شود، مانند شیوه تجزیه و تحلیل تکالیف. مدل سازی ویدویی در ترکیب با آموزش مهارتهای اجتماعی مؤثر است و میتواند با شیوه استفاده از روایتهای اجتماعی و پشتیبانیهای بینایی ترکیب شود.
رفتارهای اجتماعی به طور سنتی با استفاده از یک کامپیوتر نوشته و در یک برگه چاپ میشوند. آنها را میتوان با استفاده از مفهوم مدل سازی ویدیویی، استفاده از ویدیو و نرمافزار شنوایی و یا از طریق ضبط صدا بر روی یک ویدیو ایجاد کرد. متن روایتهای اجتماعی ممکن به صورت زیرنویس یا توضیح متن در برنامههایی مثل ویرایشگر ویدیو نیز اضافه شود. با استفاده از تکنولوژی برای خلق این مدلهای ویدیویی، افراد قادرند تصویر سازی کنند، برنامه بریزند و به انتظارات به طور مؤثرتری پاسخ دهند. گزینه های زیادی از دستورالعملهای مهارتهای اجتماعی مبتنی بر ویدیو وجود دارد.
فناوری برای افراد امروزی به فرهنگ تبدیل شده است، چه آنها بهعنوان انسان معمولی در نظر گرفته شوند و یا تشخیص اختلال طیف اوتیسم یا سایر اختلالات عصبی. همان طور که این نسل در عصر دیجیتال متولد میشوند، افرادی که در استفاده از اطلاعات و تکنولوژی راحت و روان هستند قادرند به اطلاعات و دنیای اطراف دسترسی پیدا کنند. تکنولوژی به کودکان اوتیسم این فرصت را میدهد تا از ترکیبی از ابزارهای جهانی طراحی شده یا مستقل و متمرکز برای از بین بردن موانع برای استقلال استفاده کنند و شرکت در فعالیتهای مربوط به حوزه زندگی روزانه را بهبود بخشند. کاردرمانگران اوتیسم با سهلالوصول کردن تکنولوژی به کودکان اوتیسم امکان افزایش دستیابی مشارکت موفق و انجام تکالیف و در نتیجه شغل زندگی روزانهشان را میدهند، مسائلی که برای خود افراد مهم است.