عقب ماندگی ذهنی چیست؟ عقب ماندگی ذهنی رایج‌ترین ناتوانی رشدی است و حدود 7 درصد مشکل ذهنی کودکان و معلولیت ها را به خود اختصاص داده است. کودکان کم توان ذهنی نیاز مستمر به آموزش و توانبخشی داشته تا بتوانند از حداکثر توانایی های خود در استقلال فردی بدست آورند. مرکز توانبخشی عقب مانده ذهنی دکتر صابر در حیطه کودکان عقب مانده ذهنی و کم توان ذهنی به صورت تخصصی فعالیت می نمایند. روانشناسان مرکز روانشناسی دکتر صابر در حیطه تشخیص کم توانی ذهنی و ارائه خدمات آموزشی،همچنین ارجاع به بخش گفتاردرمانی و کاردرمانی در زمینه کودکان عقب مانده ذهنی کلینیک دکتر صابر مشغول می باشند.
جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
ضریب هوشی فرد باید در چه دامنه ای باشد تا در حوزه مشکلات ذهنی قرار گیرد؟
ضریب یا بهره هوشی ( IQ ) چه به توانایی‌های ذهنی مانند استدلال کردن ،حل مسئله،یادگیری و… اشاره دارد باید زیر 70 یا حداکثر 75 باشد تا فرد جز دسته عقب ماندگی ذهنی قرار گیرد.
چه تفاوتی بین کم توان ذهنی و ناتوانی رشدی وجود دارد؟
گاهی اصطلاح عقب ماندگی ذهنی و ناتوانی رشدی به جای هم استفاده می‌شوند و هر دو اصطلاحی جامع برای دربرگرفتن اختلالاتی مانند اختلالات طیف اوتیسم،فلج مغزی،تاخیر رشد ای و سایر اختلالاتی است که در زمان رشد اتفاق می‌افتند.
سطوح عقب ماندگی ذهنی
| سطح | دامنه ( IQ ) |
| خفیف | 52- 69 |
| متوسط | 36- 51 |
| شدید | 20 – 35 |
| عمیق | 19 یا کمتر |
علل بروز عقب ماندگی ذهنی کودکان
- پیش از تولد
- کروموزومی
- متابولیک
- رشد مغز
- تاثیر محیط
- حین تولد
- هیپوکسی
- وزن کم
- بیماری ها
- پس از تولد
- زیستی
- جسمی
- بدرفتاری اطرافیان
مثال هایی از عقب ماندگی ذهنی چیست؟
- سندروم داون
- سندروم ایکس شکننده
- بعضی از کودکان طیف اوتیسم
رایج ترین انواع عقب ماندگی ذهنی به علت مشکلات کروموزومی:
- سندروم داون: افرادی که این سندروم را دارند در ژنوتیپ خود سه نسخه طرز کروموزوم ۲۱ دارند.
- سندروم ایکس شکننده: در این سندروم کروموزوم های ایکس دچار جهش کروموزومی می‌شوند.
توجه: مواردی مانند افزایش بیلی روبین خون و بیماری فنیل کتونوریا ( PKU ) جز موارد متابولیک قرار می گیرند.و همچنین نرسیدن اکسیژن در حین تولد یا هیپوکسی حتی به مدت بسیار کوتاهی می‌تواند باعث آسیب رسیدن بافتهای مغز نوزاد و عقب ماندگی ذهنی شود.
نمره آپگار:
در صورتی که نوزاد در هر کدام از گویه های ضربان قلب، تنفس، عضلات، بازتاب ها و رنگ بدن نمره ۲ کسب کند یعنی در مجموع نمره ۷ الی ۱۰ کند کاملا سالم است و نمرات زیر 7 یعنی نیاز به مراقبت دارد. و احتمال بروز کم توانی ذهنی نیز در کودک مشاهده می شود.
تعیین نمره آپگار
| علائم | نمره | ||||
| صفر | یک | دو | |||
| ضربان قلب | ندارد | کمتر از 100 | بیشتر از 100 | ||
| تنفس | ندارد | گریه ضعیف | گریه شدید- خوب | ||
| انقباض عضلات | سست و شل | خمیدگی در اندام | حرکات فعال | ||
| عکس العمل به تحریک | ندارد | عکس العمل ضعیف | شدیدا گریه می کند | ||
| رنگ بدن | رنگ پریده یا کبود | بدن صورتی اندام کبود | تمام بدن صورتی است | ||