تست هوش بینه سیمون و آزمون هوش استنفورد بینه

تست هوش بینه سیمون چیست؟ سه نسخه متفاوت به عنوان نسخه هایی از آزمون هوش بینه سیمون، به یادگار مانده است که به ترتیب در سال‌های ۱۹۰۵ ، ۱۹۰۸، ۱۹۱۱، به چاپ رسیده است. بنابراین، به ترتیب نسخه اول، پس از آن نسخه دوم و سپس نسخه سوم تست هوش بینه- سیمون عنوان می شود.  مرکز تست هوش کودکان دکتر صابر به صورت تخصصی به انجام تست های هوش مختلف و آمادگی جهت سنجش ورود به مدرسه می پردازد. در بعضی مراکز روانشناسی، تست هوش بینه آنلاین نیز انجام می شود. اما به دلیل کاهش روایی تست و اختمال بروز خطاهای اجرایی بهترین کار اجرای آزمون بینه و سیمون به صورت حضوری و زیر نظر یک متخصص روانسنجی با تجربه می باشد. تست هوش بینه کودک با تعیین سن ذهنی برای کودکان می توانند در تشخیص میزان تاخیر کودک و نیاز های او کمک کننده باشد.

آزمون بینه بعدها توسط استنفورد بازبینی شد، این آزمون هوش از قدمت بالایی برخوردارند؛ به طوری که نزدیک به یک قرن می باشد. در این مبحث،به نسخه های اول،دوم، سوم و چهارم آزمون هوش استنفورد بینه پرداخته شده تا از این طریق بتوان شناخت کاملی را پیرامون نسخه پنجم این تست هوش بینه و پس از آن،نسخه نوین،به دست آورد. مرکز تست هوش کودکان در تهران زیر نظر دکتر صابر به اجرای دقیق تست هوش استنفورد بینه برای کودکان می پردازد. شاید بتوان تست هوش استنفورد بینه دانلود شود اما نحوه اجرا و نمره دهی تست استنفورد بینه بسیار مهم می باشد و بر روی نتیجه آن موثر است. پس از اجرای درست آزمون بینه تفسیر دقیق آن نیز اهمیت دارد و می توان از نتایج آزمون به مشکلات اساسی کودکان پیبرد.

اولین نسخه آزمون هوش بینه- سیمون برای کودکان

پس از اینکه در سال ۱۹۰۴، به بینه ماموریت داده شد تا اولین آزمون هوشی را برای تفکیک کودکان عقب مانده ذهنی با کودکان عادی ساختار سازی کند، وی با تلاش‌های شبانه‌روزی و همکاری فعالانه تئودور سیمون، توانست در سال ۱۹۰۵، اولین آزمون هوش را تحت عنوان آزمون هوشی بینه- سیمون به چاپ برساند و نام خود را به عنوان اولین سازنده آزمون هوش در تاریخ اندازه گیری هوش ثبت کند.

در تدوین اولین نسخه آزمون هوشی بینه- سیمون، هدف، شناسایی کودکان عقب مانده ذهنی از کودکان عادی بود که این اقدام به عنوان یکی از مهمترین اهداف آموزش و پرورش کشور فرانسه محسوب می شد. نسخه ای که توسط بینه و با همکاری سیمون طراحی شد، در زمینه های کاربردی شناسایی کودکان کم توان ذهنی، استفاده های ارزشمندی را به نمایش گذاشت. نسخه مزبور، به عنوان اولین آزمون هوش،از ویژگی‌های خاصی برخوردار بود که از همه مهمتر، می توان به سن ذهنی تاکید کرد.

آزمون بینه- سیمون،وی با تاکید بر سن ذهنی ( MA ) ،کودکان را به چهار طبقه بهنجار، کودن، کانا و کالیو تقسیم کرد. از معایب آزمون فوق این بود که توان مقایسه کودکان در یک سن تقویمی ( CA ) خاص را نداشت. با این وجود،اولین نسخه آزمون هوشی بینه-سیمون که در سال ۱۹۰۵ به چاپ رسید،به خوبی می‌توانست کودکان عقب مانده ذهنی را از کودکان عادی تفکیک کرده و حتی شدت عقب‌ماندگی را در سطوح گسسته چند ارزشی،اندازه‌گیری کند.

این ابزار که به تست هوش بینه- سیمون ۱۹۰۵  مشهور است،شامل ۳۰ سوال بود که کنش های مختلفی مانند توانایی قضاوت،استنباط و استدلال را (که به نظر بینه از عناصر اصلی هوش بود) اندازه‌گیری می‌کرد و میزان دشواری آنها بر پایه یافته های مقایسه ای بین ۵۰ کودک طبیعی ۳ تا ۱۱ ساله و تعدادی از عقب مانده های ذهنی،تعیین گردید و روایی تفکیکی آزمون فوق مشخص شد.

بنابراین،می‌توان مطرح کرد که اولین آزمون هوشی بینه– سیمون برای خردسالان ۵ ساله طراحی شده بود ولی کودکان سنین ۴،۵،۶،۷،۸ ساله را نیز در برداشت. با توجه به دامنه سنی ۴ تا ۸ سالگی،باید عنوان کرد که آزمون فوق برای اندازه گیری هوش کودکان پیش دبستانی برای ورود به دبستان به کار برده می شد. برای اندازه گیری هر سال، 6 سوال طرح شده بود که در مجموع 30 سوال به عنوان تست هوشی بینه – سیمون در نسخه اول تدوین گردیده است. در این نسخه، 6 سوال برای کودکان 4 ساله، 6 سوال برای کودکان 5 ساله، 6 سوال برای کودکان 6 ساله، 6 سوال برای کودکان 7 ساله و 6 سوال برای کودکان 8 ساله تدوین شده است.

پس از تدوین نسخه اول آزمون هوش بینه- سیمون، انتقادهای فراوانی به این آزمون هوشی وارد گردید. بزرگترین و پرنفوذ ترین منتقد کننده به نسخه اول تست هوش بینه- سیمون، آلفرد بینه بود. سازنده این آزمون هوش، به عنوان پرنفوذترین انتقاد کننده آزمون مزبور شناخته می شود؛ زیرا از یک سو به مفهوم سازی هوش و از سوی دیگر، به چارچوب آزمون هوشی مزبور آگاهی داشت و به راحتی می‌توانست نقاط ضعف این آزمون را منعکس کند.

رویکرد متفکرانه بینه در راستای انتقاد کردن از آزمون هوشی که توسط خویش و با همکاری سیمون طراحی شده بود، موجی از حیرت را در محافل علمی، به وجود آورد. انتقادهای سازنده بینه از اولین نسخه تست هوش بینه- سیمون، به عنوان نماد هایی از رفتارهای اخلاقی بینه محسوب می‌شود که باید از آن به عنوان سرمشق های اخلاقی، یاد کرد.

هرچند که بین در مقایسه با هنری از نفوذ علمی بالایی برخوردار بود و در مقایسه با سیمون، تلاش های وافری را برای ساختارسازی آزمون هوشی صورت می‌داد، ولی هرگز به پایمال نمودن حقوق این افراد نپرداخت و از آنها به عنوان همکاران و دانشمندان نیک پندار،صحبت به میان می‌آورد. اینگونه رفتارهای اخلاقی بینه به همراه اقدامات روان سنجی که در راستای تدوین نسخه اول آزمون هوش بینه- سیمون صورت گرفته بود، نشان دهنده الگوهای اخلاقی مطلوب برای پایه گذاران روانسنجی در تمامی کشورهای رو به توسعه محسوب می‌شود. به راستی باید از رفتارهای شایسته بینه در زمینه های متفاوت، سرمشق مناسبی برداشت کرد و الگوهای اخلاقی این دانشمند برجسته را در تمامی زمینه های روانسنجی بسط داد.

اخلاق شایسته بینه در زمینه پذیرش انتقادهای سازنده و محفوظ سازی حق همکاران،باعث شده بود تا تمامی شاگردهای وی از او به عنوان انسانی نیکوکار و با اخلاق یاد کنند. فردی که هرگز در محافل علمی از آشکارسازی حقایق علمی کوتاهی نکرد و عقب‌نشینی را در سرلوحه کار هایش قرار نداد، بلکه با جسارت،شهامت و پشتکار فراوان،با موج جهانت به مقاومت پرداخت. علاوه بر آن،رفتارهای شایسته‌ای که با همکارانش داشت و انتقادهای سازنده که نسبت به فعالیت های خویش منعکس می‌کرد، باعث شده است تا از او به عنوان سرمشق پایدار در نهضت روانسنجی صحبت به میان آید.

سوالات تست هوش بینه- سیمون نسخه دوم

در دومین نسخه تست بینه- سیمون ۱۹۰۸، مفهوم سن ذهنی عنوان شد که باید سن ذهنی را با سن تقویمی مقایسه کرد و شاخصی را برای توانمندی شناختی کودک به دست آورد. مهمترین دستاورد نسخه دوم آزمون هوش فوق این بود که شاخص هوش، با تاکید بر سند و یا شاخص تقویمی مطرح می‌شد. این تحول با دیدگاه نظریه پردازان رشد معاصر و افرادی همانند گزل که تلاش می کردند تا با تاکید بر سن تقویمی و مهارت های جسمانی به بررسی و شناخت سن ذهنی دست یابند،هماهنگ بود.

این ابزار، که پیدایش آن بدون تردید از فعالیت های اولیه به منظور تهیه ابزار های اندازه گیری هوش عمومی به شمار می‌رود، با سابقه ای طولانی به اقتضای نظریه ها و یافته های روانشناختی، به گونه مستمر و در مسیر تکاملی، دستخوش تغییر و تحول شده است. بررسی های منظم بینه و همکار گرانقدرش سیمون، موجب شد تا زمان فوت بینه در سال ۱۹۱۲، حداقل دو مرتبه در آزمون هوش فوق تجدیدنظر به عمل آید. نخستین تجدیدنظر در سال ۱۹۰۸ انجام شد که در آن، سوال های آزمون هوش روی 300 کودک اجرا و برپایه هر گروه سنی برای گروه های ۳ تا ۱۱ ساله هنجاریابی شد. در همین سال بود که مفهوم سن ذهنی در فرهنگ روان سنجی وارد شد.

در دومین نسخه تست هوش بینه- سیمون، علاوه بر افزایش دامنه سنی، تعداد سوال ها نیز افزایش یافت و سوال های آزمون هوشی مزبور، از ۳۰ سوال به ۴۸ سوال افزایش پیدا کرد. علاوه بر آن، بازنگری عمیقی در زمینه برخی از سوال ها انجام گرفت و سوال هایی که مرتبط با زمان واکنش بودند و حافظه را با تأکید بر هجاهای بی معنی اندازه گیری می کردند،حذف شدند.

آزمون هوشی بینه- سیمون نسخه سوم و سن ذهنی

در آخرین چاپ این آزمون هوش که در سال ۱۹۱۱ منتشر شد، پول آزمون به ۵۴ سال افزایش یافت و برای سنین ۳ تا ۱۱ سال نیز هنجاریابی انجام گرفت. با این وجود، هنوز هم دامنه سنی کودکان فراتر از ۱۱ سال نرفته، ولی دامنه سنی به کودکان ۳ ساله نیز توسعه یافت. مهمترین دستاورد نسخه سوم آزمون هوش بینه- سیمون ارائه هنجارهای کمی و کیفی در سنین کمتر از ۴ سال، کودکان پیش دبستانی و مهد کودکی است.

تست هوش بینه-سیمون در سال ۱۹۰۵ به چاپ رسید و در سال ۱۹۰۸ با بازنگری عمیق، توانست سن ذهنی را مطرح کند و با مقایسه آن با سن تقویمی،شاخص دقیق تری از هوش را به دست آورد،سپس در سال ۱۹۱۱ با بازنگری عمیق تر،نه تنها برخی از سوال ها اصلاح شد،بلکه هنجارهای دقیقی نیز ارائه گردید.

در نهایت، اقدامات بینه و سیمون در راستای پاسخگویی به انتقاد های معاصر، موثر واقع شد و در سال ۱۹۱۱، وی با تاکید بر نسخه سوم تست هوش بینه-سیمون، به دامنه سنی ۳ تا ۱۱ سالگی معطوف گردید و توانست هنجارهای مناسبی را برای شناسایی و مقایسه کودکان با یکدیگر، ارائه کند. با مرگ بینه در سال ۱۹۱۲، تئودور سیمون به پاس یادبود از استاد و دوست گرانقدرش بینه، به ساختار سازی و بهسازی آزمون فوق نپرداخت و همواره مطرح می‌کرد که تلاش های بینه در ساختن اولین آزمون هوش نقش تعیین کننده ای داشته است.

آزمون هوش استانفورد- بینه برای کودکان

برای ایجاد مفهوم‌سازی کامل‌تری پیرامون نسخه نوین هوش آزمایی تهران- استانفورد- بینه ، شایان ذکر است که در نسخه های پنجگانه استانفورد-بینه نسخه های اول تا سوم با نام مقیاس هوشی عنوان شده‌اند و نسخه‌های چهارم و پنجم با نام مقیاس های تست هوشی مطرح گردیده اند و دلیل این نوع نامگذاری،خروجی های متفاوت تست های هوش استنفورد است. بدین ترتیب که در نسخه های چهارم و پنجم، عوامل هوشی چندگانه مورد بررسی قرار می‌گیرند؛ در حالی که در نسخه های ابتدایی آزمون استانفورد- بینه، تنها حیطه های غیر کلامی و کلامی مورد سنجش قرار می‌گرفتند.

اولین نسخه تست هوش استنفورد – بینه

از جمله افرادی که برای اولین بار آزمون بینه- سیمون را به زبان انگلیسی ترجمه کرد، هنری هربرت گودارد است. گودارد، در زمینه ریاضیات و روانشناسی تخصص داشت و تحت نظارت هال تجارت کارورزی در حیطه کودکان کم توان ذهنی را کسب کرد، مدارسی را در حیطه آزمون عقب ماندگان ذهنی، پایه ریزی و آزمون هوشی بینه- سیمون را در آمریکا ترجمه، اجرا و نمره گذاری کرد.

هر چند که‌ گودارد در سال ۱۹۰۸، نسخه اول آزمون بینه- سیمون را به زبان انگلیسی ترجمه کرد و پس از آن نسخه دوم آزمون بینه- سیمون را در سال ۱۹۱۰ دوباره ترجمه کرد،در سال ۱۹۱۲،به ترجمه مجدد نسخه سوم تست بینه- سیمون پرداخت و بستر مناسبی را برای اقدامات پژوهشی ترمن فراهم کرد. نقطه آغاز اقدامات ترمن، فعالیت هایی بود که توسط گودارد در کشور آمریکا انجام گرفت و زمینه سازی مساعدی را برای کتل و هال فراهم ساخت.

از اقدامات کاربردی گودارد، اندازه گیری و سنجش هوش مهاجران اروپایی و آسیایی به آمریکا بود. وی در جزایر آلیس، با همکاری گروهی از کارشناسان خبره روانشناسی، از نسخه سوم آزمون هوشی بینه – سیمون استفاده کرد و با بهره گیری از این آزمون، تلاش می‌کرد تا مهاجران کم توان ذهنی را شناسایی کند و موجبات بازداری ورود این افراد به کشور آمریکا را فراهم سازد. علاوه بر آن، با شناسایی مهاجران تیزهوش، بستر مناسبی را برای گزینش و گمارش شغلی، ایجاد می‌کرد.

اینگونه اقدامات در زمینه استفاده از نسخه سوم آزمون هوشی بینه- سیمون کتاب صوتی گودارد و همکارانش در کشور آمریکا استانداردسازی شده بود،داده های تجربی را برای پژوهشگران آمریکایی در حیطه سنجش هوش، فراهم ساخت تا اینکه در سال ۱۹۱۴ ویلیام اشترن، روان شناس آلمانی، مفهوم هوشبهر را عنوان کرد. با مطرح نمودن مفهوم هوشبهر و استفاده از منحنی های هنجار شده، موج جدیدی در تفسیر شاخص هوش و ساختار سازی مجدد تست های هوش (نسخه سوم) آزمون هوش بینه- سیمون، به وجود آمد.

پس از آن در سال ۱۹۱۶ ، لوئیز مدیسون ترمن استاد دانشگاه استانفورد، آزمون هوش بینه- سیمون را که توسط گودارد، از زبان فرانسه به زبان انگلیسی در سه زمان متفاوت (با تاکید بر نسخه های متفاوت تست هوش بینه- سیمون در سال های ۱۹۰۵، ۱۹۰۸ و ۱۹۱۱) ترجمه شده بود، بررسی کرد و از طریق بودجه دانشگاه استانفورد، تلاش کرد تا آن را در جامعه آمریکا، هنجاریابی کند. وی تعداد سوال ها را از ۵۴ سوال به ۹۰ سوال گسترش داد. علاوه بر آن، برای نوجوانان ۱۵، ۱۶ ،و ۱۷ سال، موادی را طراحی کرد که به گونه ای دقیق تر بتوانند وضعیت هوشی افراد بالاتر از حد بهنجار را ارزیابی کند. این اقدام می توانست موجبات استفاده ترمن از اصطلاح هوشبهر را فراهم سازد.

دومین نسخه تست هوش استنفورد- بینه

پس از مدتی، با تلاش‌های شبانه‌روزی ترمن و پیوستن مریل به تیم متخصصان روان سنج در دانشگاه استنفورد، نسخه دوم تست هوش استنفورد- بینه در سال ۱۹۳۷ طراحی شد. در این زمان، ماد مریل به ترمنترمن و مریل، این آزمون هوشی در دو فرم موازی فرم ( L ) و فرم ( M ) بهسازی و نسخه دوم تست هوش استنفورد- ببنه تدوین شد.

از مهمترین دستاوردهای نسخه دوم تست هوش استنفورد- بینه این است که تعداد ماده سوال ها از ۹۰ به ۱۲۹ افزایش یافت و همچنین دامنه سنی آن به کمتر از ۳ سالگی و بیشتر از ۱۸ سالگی نیز گسترش پیدا کرد. بنابراین نسخه دوم آزمون هوش استنفورد- بینه به عنوان تست هوش استنفورد – ترمن- مریل شناخته می شود که دامنه سنی آن از ۲ سالگی تا بزرگسالی گسترش یافت و ما ۱۰ سوال های آن به ۱۲۹ سوال افزایش داده شد.

از ویژگی‌های تست هوش استنفورد- ترمن- مریل این است که در سنین ۲ تا ۵ سالگی، سوال های جداگانه ای طراحی شد، در حالی که در نسخه اول این تست هوش، برای هر سال، سوال های جداگانه طراحی شده بود. گسترش سوال سازی یا گویه سازی برای سنین ۱۱ سالگی تا ۱۸ سالگی که حتی بینه‌ و سیمون نیز سوالی طرح نکرده بودند و در مقیاس هوشی استانفورد- بینه نیز سوالی مطرح نشده بود،ادامه یافت.

مقیاس فوق در اولین مرتبه دارای دو فرم موازی ( M ) و ( L ) بود و برای هر فرم،سوال های متفاوت،ولی با شاخص دشواری و روایی محتوایی یکسان طراحی شد. از آنجایی که فعالیت ترمن و مریل، روابط شغلی را افزایش داده بود، بانیان آزمون هوشی فوق، ( L )  را معرف نام لوئیز و ( M ) را معرف نام ماد در نظر گرفتند.

سومین نسخه آزمون هوشی استنفورد- بینه

اقدامات ترمن و مریل در زمینه آزمون بینه- سیمون، بامرگ ترمن در سال ۱۹۵۶، با وقفه روبرو گردید، ولی مریل به کار خویش ادامه داد و در سال ۱۹۶۰، سومین نسخه این آزمون هوشی را به چاپ رساند. در این نسخه، تغییر چندانی در ساختار سازی تست هوشی انجام نگرفت، ولی به شناسایی سطح دشواری سوال ها و کسب هنجارهای مطلوب تاکید فزاینده‌ای شده بود، زیرا فرم‌های ( M ) و ( L ) با یکدیگر تلفیق شدند و برای اولین مرتبه، از هوشبهر انحرافی استفاده به عمل آمد.

برای محاسبه هوشبهر انحرافی، میانگین  100 و انحراف استاندارد 16 مورد توجه قرار گرفت و تاکید فزاینده ای به منحنی استاندارد هوشبهر شد. این منحنی، توسط ترستون به جهانیان معرفی گردید و نشان دهنده نمرات هنجار شده‌ای بود که امکان مقایسه آزمودنی ها را با یکدیگر افزایش می‌داد و از دیدگاه ترستون در زمینه منحنی استاندارد هوش،استفاده گردید.

چهارمین نسخه تست هوش استنفورد – بینه

در نسخه ۱۹۸۶ یا نسخه چهارم، در چندین عامل، نمره های متفاوت به دست آمد و در زمینه سوال های تشریحی، معیار های واضح تری برای اجرا و نمره گذاری مطرح شد. بعلاوه، در روش های اجرایی، انعطاف پذیری صورت گرفت و آزمودن انطباقی به کار برده شد. همچنین، در برخی از خرده آزمون ها،از میانگین ۵۰ و انحراف استاندارد ۸ به عنوان نقاط استاندارد هنجاری استفاده به عمل آمد. این نسخه توسط رابرت ال ثرندایک و همکاران وی الیزابت هیگن و جرومی ساتلر تدوین شد.

در نسخه نوین تست استنفورد بینه که در مرکز تست هوش دکتر صابر مورد استفاده قرار می گیرد باید توسط یک متخصص انجام شود. آزمون بینه از ۴۵ دقیقه تا نزدیک به ۳ ساعت  به طول می انجامد. کودکان بزرگ‌تر زیرمجموعه‌های بیشتری از سؤالات دارند که باید پاسخ دهند و این باعث می‌شود زمان تست طولانی‌تر گردد. این تست هوش برای بررسی آمادگی های  سنجش ورود به مدرسه به کار می رود.

سوالات متداول:

1.آزمون هوش استنفورد بینه چقدر طول می کشد؟

آزمون بینه از ۴۵ دقیقه تا نزدیک به ۳ ساعت  به طول می انجامد. این تست یک تست جامع می باشد و کودکان بزرگ‌تر زیرمجموعه‌های بیشتری از سؤالات دارند که باید پاسخ دهند و این باعث می‌شود زمان تست طولانی‌تر گردد.

2.تست هوش بینه برای چه سنی مناسب است؟

تست استنفورد بینه یک آزمون استاندارد و ترجمه شده به زبان فارسی می باشد که برای کودکان 2 تا افزاد بالای 18 سال قابل اجرا است.