روز: جولای 20, 2022

لکنت زبان خفیف چیست

لکنت زبان  یک اختلال شایع در سنین 3تا 7 سال می باشد. در بسیاری از موارد لکنت زبان در ابتدای دوران کودکی درطی رشد سریع گفتار و زبان آغاز می شود. در هر صورت و با هر علتی حتی در موارد لکنت زبان خفیف در کودکان باید توسط دکتر لکنت و متخصص گفتاردرمانی لکنت زبان مورد بررسی و درمان قرار گیرد تا از مشکلات رفتاری و اختلالات اضطرابی کودکان جلوگیری شود.  گفتاردرمانی لکنت با بررسی لکنت و روش های اصلاح آن به والدین کمک می کند تا به درستی با این اختلال روبه رو و درمان های صحیح را پیگیری نمایند.

جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتاردرمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.

توضیحاتی در زمینه لکنت زبان خفیف

این ­بخش برخی از شناخته ­ترین «واقعیت­ها» درمورد لکنت را نقل می­کند. این موارد یافته ­های تحقیقی تکراری هستند که مربوط­ به­ وقوع و تنوع لکنت در جمعیت و افراد هستند همانطور که درمورد این یافته ­ها بحث می­کنیم ، به­ آن­چه ­که درمورد ماهیت لکنت پیشنهاد می­دهند ، اشاره خواهیم کرد. بنابراین همچنان­که ادامه این مطلب را می­خوانید از دیدگاه های مختلف درمورد ماهیت و درمان لکنت بیش ­از پیش آگاه­تر خواهید شد.

بیش­تر آن­چه­ که درمورد «ناهمگونی» لکنت به­ دست­ آمده است : تعدادی از نویسندگان پیشنهاد دادند که لکنت یک اختلال نیست ، اما بیشتر آن­ها با این موضوع مخالف هستند . محققین تقسیم ­بندی­های گوناگونی را برای این اختلال پیشنهاد دادند همانند چهار «مسیر» رشد لکنت از ون­رایپر (1982) و سه گانه لکنتی­های دارای ترس ­از گفتار ، سایکوژنیک و ارگانیک از آنژ (1963). روش درست تمرکز برروی اکثریت افرادی است که لکنت  می­کنند.آن­هایی که لکنتشان درکودکی بدون ارتباط مشخصی با آسیب روانشناختی یا ارگانیک ، آغاز شده است . این­ مورد که شایع­ترین نوع لکنت است ، «لکنت رشدی» خوانده می­شود ، چراکه علائم به­ تدریج ، معمولا با رشد کودک ، به­ ویژه درطول دوره حساس اکتساب گفتار و زبان ، نمایان می­شوند . من به­ سادگی آن را «لکنت» می­خوانم . با اشاره­ داشتن بر مشکلات روانی مشابه که با مشکلات روانشناختی روانشناسی ، آسیب مغزی ،  نقص­شناختی و پریده­ گویی در ارتباط هستند ، من به­ سبب­شناسی فرضی آن­ها هم­چون «ناروانی­های مرتبط با آسیب مغزی» مراجعه می­کنم.

توجه کنید هرچندکه حتی در گروهی از افرادی که لکنتشان در ابتدای دوران کودکی درطی رشد سریع گفتار و زبان آغازشده است ، تنوع بسیار زیادی در رفتارهایی که آن­ها را لکنت می­خوانیم و درچگونگی تغییرکردن (یا نکردن) این رفتارها درحین پیشرفت کودک به­ سمت ثبات یا بهبودی وجود دارد.

یک کودک پیش­ دبستانی : لکنت مرزی

اشلی کودک شاد و خوش ­برخورد بود که در رشد زبانش پیشرفته بود ؛ هنگامی­که او 18ماهه بود ، با جملات  به­خوبی ساخته­ شده حرف می­زد. سپس ناگهان هنگامی­که 21ماهه بود شروع به لکنت کرد. لکنتش به­ صورت تکرارهای چندتایی و اغلب در آغاز جملات بود. برای مثال او می­گفت «من – من – من – من – یه­ کم آب   می­خوام» یا «می – می – می-  می – می –تونی بلندم کنی؟» باوجود این واقعیت که او ممکن است      گاهی­ اوقات یک هجا را 10مرتبه یا بیش­تر قبل ­از گفتن کلمه تکرار کند ، او نشانه­ های آشکار ناامیدی را  هنگامی­که لکنت می­کرد ، نشان نمی­داد ، او به­ رشد سریع زبان ، زیاد حرف­ زدن و به­راحتی اجتماعی­ شدن ، ادامه داد.

حدود شش­ ماه پس­ از اینکه شروع به لکنت کرد ، والدینش یک آسیب­ شناس گفتار – زبان را ملاقات کردند که اشلی را ارزیابی کرد. ارزیابی نشان داد که رشد زبانی اشلی برای سن او پیشرفته بوده ، رشد واج­ شناختی او نیز پیشرفته بوده و اینکه او برروی 4درصد از هجاهایی که گفته است ، لکنت کرده است . (این موضوع              به­ این­ معناست که زمانی­که چند دقیقه از گفتارش مورد تجزیه­ و تحلیل قرار گرفت و تعداد هجاهایی که گفته است ، شمرده شد ، اشلی برروی 4درصد از آن هجاها لکنت کرده بود.)

والدین اشلی به درمانگر گفتند که نمی­دانند چرا اشلی شروع­به لکنت کرد. اوشاد ، ایمن و پرحرف بود ، درحوالی زمان شروع لکنتش هیچ اتفاق مهمی نیفتاد و او فامیلی که لکنت کند نداشته است.

بحث

اشلی درباره تصویری (گربه­ ای به­ نام کوکی که گلدانی از روی قفسه انداخت) صحبت می­کند که درمانگر قبلا به­ او توضیح داده است.

دربخش اول ، درمانگر با پرسیدن «دوباره چه اتفاقی واسه کوکی افتاد؟» پاسخ اشلی را استخراج می­کند. پاسخ اشلی این است گربه …. ن ن ….. د – د – د ….. کو – کو – (تقریبا 15بار تکرار این هجا) – کوکی گلدان را روی زمین انداخت . دربخش دوم درمانگر می­گوید «بزار یکی دیگه بگیم .بگو. یادت میاد ؟» اشلی پاسخ می­دهد  «بعد  – کو – کو – کو – کو – کوکی گلدان رو روی زمین انداخت.»

این بخش­ها مثال بسیار خوبی هستند ازاینکه لکنت هنگامی­که در ابتدا دریک کودک پیش­ دبستانی آغاز می­شود ؛ چگونه می­تواند باشد. رفتارهای اصلی اولیه که اشلی نشان می­دهد کدامند ؟ تکرارها ؟ کشیده­ گویی­ها ؟ قفل­ها؟

هنگامی­که تلاش می­کنیم تا مشخص کنیم که آیا کودکی به درمان سریع و مستقیم برای لکنتش احتیاج دارد ، ارزیابی واکنش­های احساسی کودک به لکنتش اغلب کمک­کننده است .

علائم لکنت خفیف

یک کودک پیش دبستانی بزرگ­تر با لکنت خفیف

کاترین گفتار و زبان را به­ طورطبیعی کسب کرد ، اولین کلمه اش را درحدود 1سالگی گفت و در 15ماهگی با روانی کامل شروع­ به ترکیب کلمات کرد : زمانی­که 3ساله بود ، پس ­از یک تعطیلی کریسمس فوق­ العاده پردردسر ، شروع به لکنت کرد. نخستین ناروانی­هایش تکرارهای آسان بخشی از کلمه یا کل کلمه بود . اما خیلی سریع شروع به منقبض ­کردن تولیدکننده­ هایش ، انسداد جریان گفتار به­ صورت آنی کرد تا کلمه «ناگهانی خارج شود» . گاهی ­اوقات ، هنگامی­که برای چندین ثانیه به­ طورکامل گیر می­کرد ، با ضربه­ زدن به والدینش یا گریه­ کردن ، پاسخ می­داد و همچنین او علاقه کمتری به صحبت کردن و استفاده از کلمات و عبارات جدید نشان می­داد.

والدینش خیلی زود او را برای ارزیابی به کلینیک گفتار و زبان بردند. مشخص شد که کاترین برروی 21درصد از هجاهایی که می­گوید ، لکنت می­کند – که درصدی بسیار بالایی برای هرکودک می­باشد شدت کلی لکنت­ اش با ابزار شدت لکنت ارزیابی شد ، که آن را شدید ارزیابی کرد. مشخص شد که زبان درکی او بسیار بالاتر از میانگین برای سن او بوده . مشخص شد که زبان بیانی او برای سنش معمولی است اما به­ نظر می­ آمد که او  به­ دلیل لکنتش در بیان­ کردن خودش کم­رو است . مشخص شد که رشد واج­ شناختی او برای سنش مناسب است.

نکات

دربخش اول ، کاترین با گفتن (ا-ا-ا-ا…. و …. و …. و …. اوکی حالا … من فکر می­کنم که او هنوز گرسنه است …. [غیرقابل فهم] ……. یک برگ . به سؤالاتی از طرف مادرش پاسخ می­دهد . ممکن است این مثالی باشد از گیرکردن کودک جهت تلاش برای گفتن (اوکی) و سپس ، متوجه می­شود که قفل کرده است ، کلمه ای که درتلاش برای گفتن آن می­باشد را تغییر می­دهد (از «اوکی» به «و») . سپس او می­تواند که کلمه اصلی را بگوید و ادامه می­دهد.

دربخش 2 ، درحالی­که همچنان با مادرش است ، برروی نخستین صدای کلمه «اکی» گیر می­کند سپس به­ نظر می­رسد که می­تواند به­ سمت “کی” برود اما آنجا نیز گیر می­کند ، و بنابراین دوباره به ­سراغ «ا» بازمی­گردد و درنهایت کلمه را با رهاشدن از لکنت بر روی «ا» و سپس با داشتن یک لکنت کوچک برروی نخستین صدای «کی» ، به­ پایان می­رساند . هووووه! می­توانید ببینید که این کودک 3ساله تنها برای گفتن تعداد کمی کلمه ، چه­ مقدار کار باید انجام دهد.

شکی نیست که او به­ همان میزان که قبل از شروع لکنتش گویا بوده ، به­ نظر نمی­ آید ، دربخش 3 ، کاترین با درمانگر بازی می­کند و می­گوید «آه… ح ح ح ح ح …ح…ح…ح ح ح ح…حا…حالا…، این چیه ؟» ممکن است «آه» روش کاترین جهت آماده­شدن برای لکنتی باشد که برروی «حالا» پیش­بینی می­کند.

دربخش 4 ، کاترین با والدینش بازی می­کند و می­گوید «ب-ببین چی ساختم. اه…آه…ب ب ب ب ب…بوه…ب ب ب ب ب…بوه…» لکنت اول تکرار بخشی از کلمه است (ب-ببین) که بسیار خفیف است و ممکن است دریک بافت دیگر ناروانی طبیعی درنظر گرفته شود . اما لکنت دوم (برروی کلمه­ ای که با «ب» آغاز می­شود) کاملا یک لکنت طولانی است که درآن کاترین قهرمانانه برای گفتن کلمه تلاش می­کند اما پیش­ از اینکه بتواند تمام کند با بازشدن در متوقف می­شود.

 

سوالات متداول:

1-آیا لکنت خفیف فقط در کودکان اتفاق می‌افتد؟
خیر. اگرچه بیشترین موارد لکنت خفیف در کودکان دیده می‌شود، اما بزرگسالان نیز ممکن است در نتیجه استرس، آسیب‌های عصبی یا اختلالات گفتاری دچار لکنت خفیف شوند.

2-آیا لکنت خفیف نیاز به درمان دارد؟
بله. اگرچه ممکن است لکنت خفیف باعث اختلال جدی نشود، اما در صورت عدم درمان، می‌تواند با گذشت زمان شدیدتر شود. مداخله زودهنگام در گفتاردرمانی می‌تواند از پیشرفت آن جلوگیری کند.

 

برچسب‌ها:,