تمرینات اختلال یادگیری
مرکز تشخیص اختلال یادگیری دکتر صابر در زمینه درمان اختلالات یادگیری با در اختیار داشتن امکانات متنوع و پیشرفته درمانی به ارائه تمرینات اختلال یادگیری در حیطه های مختلف نظیر افزایش حافظه، توجه، سرعت پردازش، درک مطلب و.. می پردازد. متخصصین با تجربه مرکز با استفاده از تمرینات اختلالات یادگیری کودکان را در جهت بهبود مهارت های پایه و پیشرفت تحصیلی سوق می دهند. بخش شنیداری مرکز با طراحی تمرین اختلالات یادگیری در زمینه افزایش تمییز شنیداری، حافظه شنیداری توجه شنیداری کودک اختلال یادگیری و درک کلامی فعالیت می کند. همچنین تمرینات برای اختلالات یادگیری در حیطه بینایی در اتاق تاریک مرکز و سنسوری روم ارائه می شود .این تمرینات به صورت برنامه های تمرین در منزل نیز برای والدین جهت پیشرفت بیشتر کودک طراحی شده است که در مرکز درمان اختلال یادگیری دکتر صابر ارائه می گردد.
تمرینات مناسب برای درمان اختلالات یادگیری
درگیر شدن در تمرینات برای افراد دارای اختلالات یادگیری در بهبود رشد شناختی، اجتماعی و عاطفی حیاتی است. این تمرینات به کودکان و بزرگسالان فرصت هایی برای بهبود مهارت های زندگی روزمره، ترویج استقلال و تشویق تعامل اجتماعی معنا دار ارائه می دهند. اختلالات یادگیری شرایط مادام العمر هستند که بر نحوه پردازش اطلاعات توسط فرد تأثیر می گذارند و یادگیری و درک مهارت های جدید را برای آن ها چالش برانگیز می کنند. این می تواند بر کارهای روزمره، مدرسه، کار و تعاملات اجتماعی تأثیر بگذارد. برخی از ویژگی های کلیدی اختلالات یادگیری عبارت اند از:
-دشواری در درک اطلاعات جدید یا پیچیده
-مشکل در یادگیری مهارت های جدید، مانند خواندن یا حل مسئله
-چالش ها در برقراری ارتباط مؤثر
-مشکل در مدیریت مستقل وظایف
تمرینات اختلال یادگیری برای افراد دارای معلولیت نقش مهمی در کمک به افراد برای ساختن مهارت های مهم زندگی ایفا می کنند. در اینجا برخی از استراتژی های یادگیری تعاملی آورده شده است:
-تمرینات شناختی مانند پازل یا بازی های حافظه، تمرکز و توانایی های حل مسئله را بهبود می بخشند.
-تعامل اجتماعی از طریق فعالیت های گروهی به افراد کمک می کند تا روابط برقرار کرده و مهارت های ارتباطی را بهبود بخشند.
-کارهای روزمره مانند آشپزی یا صنایع دستی، استقلال و خود کفایی را تشویق می کنند.
-سلامت عاطفی توسط فعالیت هایی مانند موسیقی درمانی حمایت می شود که استرس را کاهش داده و اعتماد به نفس را افزایش می دهد.
تمرینات حسی می توانند راهی قدرتمند برای کمک به افراد دارای اختلالات یادگیری در مدیریت نیازهای شناختی و عاطفی آن ها باشند. در این جا برخی از ایده های بازی حسی آورده شده است که می تواند برای افراد دارای اختلال یادگیری مفید باشد و به ارتقای رفاه بهتر کمک کند:
-بازی لمسی: شامل استفاده از بافت های مختلف برای تحریک پردازش حسی است. این نوع فعالیت می تواند به ویژه برای افراد دارای اختلالات یادگیری برای کاوش و درک محیط اطراف شان مفید باشد.
-رایحه درمانی: راهی فوق العاده برای ایجاد آرامش و راحتی در روال روزمره یک فرد است. حس بویایی برای ترویج آرامش و کاهش استرس با استفاده از روغن های ضروری مانند بابونه یا اسطوخودوس استفاده می شود.
-موسیقی درمانی: راهی جذاب و مؤثر برای حمایت از تنظیم عاطفی، تعامل اجتماعی و رفاه کلی روانی برای افراد دارای اختلالات یادگیری است. موسیقی، چه از طریق آواز خواندن، نواختن ساز، یا صرفاً گوش دادن، افراد را به هم متصل می کند و در کاهش اختلالات موثر است.
توصیه در جهت همکاری کودک در تمرینات اختلالات یادگیری
بعضی از کودکان دوست ندارند در اتاق خود تمرینات اختلال یادگیری را انجام دهند و ترجیح میدهند در کنار یک بزرگتر بنشینند، در چنین مواقعی می توان به کودک اجازه داد، از میز آشپزخانه و یا اتاق نشیمن استفاده کند. حضور فرد بزرگتر نباید برای کودک اختلال یادگیری ایجاد وابستگی کند. وقتی والدین شدید خود را درگیر تکالیف کودک می کنند و نسبت به تکالیف و نمره های کودک حساس می شوند و مدام او را در زمینه انجام تمرینات اختلال یادگیری کنترل میکنند و تذکرات کلامی در مورد نحوه انجام تکالیف و زمان انجام دادن آن می دهند، در واقع حس استقلال و مسئولیت پذیری را از کودک میگیرند. همچنین فضای نامناسب ایجاد میکنند که آرامش را هم از خود و هم از کودک اختلال یادگیری سلب میشود. یک مرحله ی بسیار مهم در رشد کودک، رشد استقلال است. دخالت زیاد والدین مانع از رشد استقلال در کودک اختلال یادگیری میشود و حتی کودک را به سمت نافرمانی و بیتوجهی و مقاومت نسبت به خواستههای والدین و تذکر های آنها سوق می دهد و بستر را برای اختلالات رفتاری در کودک اختلال یادگیری فراهم می کند. والدین باید به کودک اجازه دهند در قبال موفقیت ها و شکست های خود، مسئول باشد. برخی از والدین سعی دارند جلوی شکست خوردن کودک اختلال یادگیری را بگیرند و یا از ترس اینکه دیگران به فرزندشان تذکر ندهند،خودشان دائم به کودک تذکر میدهند و اجازه نمیدهند او با عواقب کار خودش رو به رو شود و مسئولیت آن را بپذیرد. مشاوره رفتاردرمانی اختلالات یادگیری در چنین شرایطی پیشنهاد می شود.
وقتی کودک برای انجام تمرینات برای اختلالات یادگیری زمان زیادی صرف می کند،چه باید کرد؟
- با کودک قاطعانه صحبت کنید و بگویید وقت محدودی برای انجام تکلیف مدرسه دارد و اگر در وقت تعیین شده کارش تمام نشود، باید دفتر و کتابش را جمع کند. اگر به توصیه شما عمل نکرد، نگران نباشید، ابتدا فردای آن روز احتمالاً در مدرسه بازخواست خواهد شد و روزهای بعد سعی خواهد کرد روش جدیدی را در پیش بگیرد.
- به محلی که کودک تکلیف مدرسه اش را انجام میدهد، دقت کنید. اگر در آن مکان عوامل مزاحمی وجود دارند که سبب حواس پرتی عمومی شوند، محل انجام تمرینات را تغییر دهید.
- بهتر است همیشه در یک محل مشخص، تمرینات اختلال یادگیری را انجام دهد.
- بعد از انجام تمرین اختلال یادگیری، از عبارات تشویق کننده، احترام آمیز و تقویت کننده استفاده کنید و به او بگویید چقدر کارش عالی بوده است.
- به آنچه میگوید حتما عمل کنید،تا او به گفته های شما اعتماد کند.
- برای تنظیم برنامه کودک و ایجاد خودپنداره مثبت در وی، با معلم و مشاور مدرسه تبادل نظر کنید.
- تکالیف را به اجزای کوچک و قابل اجرا تقسیم کنید و برای موفقیت در هر جز او را تشویق کنید.
- بهتر است برای انجام تمرینات او زمان های کوتاه در نظر بگیرید و حتماً به او زمان استراحت بدهید. در طول چند هفته به تدریج زمان انجام تکالیف را بیشتر کنید. مثلاً هفته اول یکربع تکلیف انجام دهد و یک ربع استراحت،بعد از دو هفته،20 دقیقه تکلیف انجام دهد و 10 دقیقه استراحت.
- هر روز یک نکته قابل ذکر و قابل افتخار را در مورد وی پیدا کنید. بهتر است هر کدام از اعضای خانواده در مورد خود یک نکته مورد افتخار و مباهات را در روزی که سپری کردهاند،بازگو کنند و کودک اختلال یادگیری نیز یک نکته مثبت از این دست را در مورد خودش بازگو کند.
- از کودک بخواهید موفقیتهایی را که در مدرسه یا خانه داشته است، نقل کند و شما با تبسم گفته های او را تایید کنید.
- از کودک مبتلا به اختلالات یادگیری بخواهید لیستی از تواناییهای خود تهیه کند.
- به فهرست توانایی های کودک توجه کنید و توانایی های دیگری را که او داراست، اما در فهرست ذکر نشده،به آن اضافه کنید.
- کاری نکنید تا کودک به خاطر مشکلاتی که دارد،احساس شرم یا گناه کند.
تمرینات اختلال یادگیری در جهت تقویت اعتماد به نفس
تجربه های ناموفق و انواع رفتارهای نادرستی که با کودک می شود، موجب می گردد که عزت نفس کودک تضعیف شده و او احساس ارزشمندی نکند. در این صورت، هرگاه در انجام تمرینات اختلال یادگیری احساس ناتوانی می کند یا هرگاه درسی را خوب یاد نمی گیرد، دلیل عدم موفقیتش را به ناتوانی خودش نسبت میدهد. در چنین مواقعی کودک به گفت و گوی درونی با خود میپردازد:
- من نمی توانم یاد بگیرم.
- من هوش کافی ندارم.
- من علاقهای به این کار ندارم.
والدین باید سعی کنند با بیان جملات صحیح،عدم موفقیت را به عوامل دیگر که واقعیت دارند، نسبت دهند تا کودک اختلال یادگیری نیز بیاموزد و عدم موفقیت اش را در رابطه با آن عوامل ببیند. در این صورت اعتماد به نفسش را حفظ کرده و سعی خواهد کرد عوامل عدم موفقیت را حذف کند.جملات زیر نمونه ای از گفت و گو هایی است که کودک باید در این رابطه بیاموزد:
- من نمی توانم یاد بگیرم، اما چون توجهم را جلب نکردم، یاد نگرفتم.
- من می توانم یاد بگیرم، اما چون وقت کافی برای آن نگذاشتم، یاد نگرفتم.
- من می توانم یاد بگیرم، اما چون حوصله به خرج ندادم،یاد نگرفتم.
- من میتوانم این کار را به خوبی انجام دهم، اما چون تمرین کافی نکردم، نتوانستم.
- من میتوانم این کار را به خوبی انجام دهم، اما چون برایش برنامه ریزی نکرده بودم،نتوانستم.
تمرینات افزایش عزت نفس در کودکان اختلال یادگیری آنان را برای مقابله با مشکلات یادگیری خود آماده کرده و قدرت همکاری و مشارکت او را در تمرینات برای اختلالات یادگیری بالا می برد.
نتیجه گیری:
در مقاله موردنظر، تأکید شده که برنامههای درمانی مبتنی بر تمرین، بهویژه تمرینات ادراکی-حرکتی و روش دِلـاکاتو، نقشی اساسی در بهبود اختلالات یادگیری دارند. این تمرینات با هدف تقویت هماهنگی حسها، حافظه فعال، تمرکز، جهتیابی فضایی و عملکرد شناختی طراحی شدهاند. پژوهشهای متعدد نشان میدهند که پس از چندین هفته مداخله، کودکان افزایش قابلتوجهی در مهارتهای حرکتی، شناختی و درک فضایی خود تجربه کردهاند. این برنامهها، با شخصیسازی، تعامل فعال کودک و تکرار منظم، امکان رشد مغزی پویاتر و یادگیری عمیقتر را فراهم میکنند
منابع:
سوالات متداول:
1-تمرینات تعادلی چه مزیتی دارند؟
درباره کودکانی که دچار اختلال هماهنگی رشدی هستند، ترکیب تمرین تعادلی و شناختی هماهنگی حسی-حرکتی و مهارتهای اجرایی را افزایش میدهد
2-چگونه تمرینهای شنیداری انجام دهیم؟
بازیهایی مانند بستن یک گوش و گوش دادن به صدای اطراف یا خواندن کتاب از جهات مختلف، پردازش شنیداری را تقویت میکند