جهت تماس با کلینیک کاردرمانی و گفتار درمانی جناب آقای دکتر صابر (کلینیک توانبخشی پایا در پاسداران ، کلینیک توانبخشی غرب تهران در سعادت آباد) باشماره 09029123536 تماس حاصل فرمایید.
مرکز گفتار درمانی کودکان فلج مغزی- گفتاردرمانی سی پی
بهترنین مرکز گفتار درمانی فلج مغزی تهران در درمان اختلالات گفتار در کودکان فلج مغزی به صورت تخصصی تحت نظر دکتر صابر مشغول به ارائه خدمات گفتار درمانی سی پی می باشد. گفتار درمانی خوب برای فلج مغزی شامل گفتار درمانی کودکان سی پی در حیطه مشکلات بلع، روانی گفتار و اختلالات تغذیه ای می باشد که در مراکز گفتار درمانی فلج مغزی دکتر صابر در غرب و شرق تهران انجام میگیرد. مرکز دکتر صابر با در اختیار داشتن متخصص گفتار درمانی برای فلج مغزی به درمان کودک فلج مغزی می پردازد.
علائم آسیب گفتار در کودکان فلج مغزی
- صدمه مغزی مشخص شده با اسناد و مدارک موجود، به صورت غیر پیشرونده و در طی دوران رشد پیش از تولد یا پیرامون تولد.
- علائم عصبی حرکتی که از جهت شدت، نوع (سفتی، آتتوز، بی تعادلی یا آمیخته)، یا جایگاه (نیمه فلجی، دوفلجی ، یا دست و پا فلجی دو طرفه) در کودک فلج مغزی متفاوت است.
- وجود بازتاب های اولیه در کودکان فلج مغزی.
- تاخیر در شاخص های رشدی کودکان فلج مغزی.
- اشکال در بلع.
- وجود نقایصی در وضوح و نوای گفتار در کودک فلج مغزی.
- وجود نقایصی در تنفس و تشدید.
- وجود نقایصی در درک شنیداری (زبان پریشی دریافتی) کودک فلج مغزی.
- وجود نقایصی در بیان کلامی و نوشتاری (زبان پریشی بیانی).
اهداف بهترین کلینیک گفتار درمانی برای کودکان فلج مغزی
- ایجاد و افزایش گفتار واضح و قابل فهم در مکالمات کودک فلج مغزی.
- ایجاد هماهنگی بین حرکات آواسازی و تنفسی برای گفتار.
- کاربرد راهکارهایی برای درمان مناسب اختلالات بلع.
- کاربرد موثر ارتباط مکمل و جایگزین به طور موثر در موقعیت های اجتماعی و آموزشی در گفتار درمانی کودکان فلج مغزی.
- بهبود مهارت های زبان دریافتی و بیانی توسط متخصص گفتار درمانی برای فلج مغزی .
- ایجاد و افزایش مهارت های تعامل اجتماعی متناسب با سن، گویش، و انتظارات فرهنگی در بافت های ارتباطی مختلف و باز بینی موفقیت.
- ایجاد انتظارات منطقی در والدین نسبت به مهارت های ارتباطی کودکشان و همکاری نزدیک با گفتار درمانگر و سایر متخصصان جهت ایجاد و توسعه راهکارهای درمانی کارا.
نکات قابل توجه گفتار درمانی کودکان سی پی
- در صورت لزوم مهارت های ارتباطی کودکان فلج مغزی را از طریق ارزیابی های هنجار شده تطابقی برای زبان دریافتی و بیانی، واجشناسی، وضوح گفتار و نوای گفتار ثبت نمایید.
- مهارت های کاربردی زبان و گفتار کودکان سی پی را از طریق ضبط ویدیویی و تحلیل تلاش های ارتباطی او در حین بازی و فعالیت های روزمره معمول یا در حالی که درباره موضوعات مورد علاقه‌اش بحث می کند، به ثبت برسانید.
- الگوهای تنفسی کودکان فلج مغزی را در حین گفتار و در حالت استراحت بررسی کنید و به دنبال شواهدی دال بر تنفس واژگون یا شکمی، کنترل تنفس، انبساط بیش از حد و تغییراتی در ثبات تون و وضعیت بگردید.
- عملکرد حرکتی-دهانی گفتار کودکان فلج مغزی را ابتدا از طریق معاینه ساختار قابل مشاهده صورت، لبها، دندانها، زبان، سخت کام و نرم کام او ارزیابی نمایید و سپس کاربرد ساختار های مرتبط با تولید زبان و گفتار را توسط او، ارزیابی نمایید (مثلا حرکت، قدرت و میزان بسته شدن لبها، قدرت، جلو آمدن، عقب رفتن و حرکت به طرفین زبان، و حرکت نرم کام و آواز سازی صدا های واکدار).
- یک آزمون غربالگری شنیداری را اجرا کنید، در صورتی که نتایج نیاز به ارزیابی بیشتر را نشان بدهد، کودک فلج مغزی را به یک شنوایی شناس ارجاع دهید تا ارزیابی کاملی از او صورت بگیرد.
- از والدین و سایر متخصصین گفتار درمانی فلج مغزی بخواهید که در جمع آوری اطلاعات مربوط به تاریخچه رشدی کودکان فلج مغزی، تاریخچه پزشکی، وضعیت فعلی پزشکی، وضعیت آموزشی، سایر مداخلات تخصصی، تلاش های ارتباطی در موقعیت های مختلف، و ملاحظات خانوادگی و اجتماعی مشارکت داشته باشند.
- والدین در جستجوی ارزیابی های معمول بین رشته ای کودک خود توسط پزشک، متخصص اطفال، عصب شناس، جراح ارتوپد، روانشناس آموزشی، معلم، فیزیوتراپیست، کاردرمانگر، مددکار اجتماعی، شنوایی شناس و سایر متخصصین گفتار درمانی فلج مغزی مرتبط باشند تا مسائل درمانی، مهارت های شناختی، آموزشی، سلامتی، شنوایی، حرکتی و فعالیت های روزمره که برای تکامل تعاملات ارتباطی مناسب دارای اهمیت هستند ثبت گردد.
- جلسات منظمی با والدین کودکان فلج مغزی و سایر متخصصین گفتار درمانی مربوط ترتیب دهید تا راهکارهای درمانی، درضمن پیشرفت کودکان فلج مغزی با همفکری ایجاد و اصلاح شوند.
- بر اساس نیاز های شناختی، زبانی،اجتماعی و آموزشی، اهداف درمانی را انتخاب نمایید.
- برای والدین کودک فلج مغزی و معلمین او و سایر متخصصین مربوطه، ارتباط بین فلج مغزی و رشد و تکامل زبانی را شرح دهید.
- منابع مناسبی در مورد فلج مغزی برای والدین کودکان فلج مغزی فراهم کنید و والدین را ترغیب نمایید تابه یک گروه حمایتی و محلی فلج مغزی ملحق شوند.
- با همراهی والدین کودکان فلج مغزی، فیزیوتراپیست، و کاردرمانگر، حمایت های محیطی و لوازم انطباقی مورد نیاز برای بروز بیشترین موفقیت ارتباطی را پیدا کنید (برای مثال، انتخاب وسایل مناسب برای قرارگیری در وضعیت نشسته یا درازکش، تخته های ارتباطی و وسایل الکترونیکی برای ارتباط مکمل و جایگزین، فنجان های مخصوص، و ابزارهایی برای تحریک اندامهای گفتاری جهت بهبود وضعیت غذا خوردن کودک سی پی و حرکت اندام های گفتاری)، استفاده از این وسایل و راهکارها را برای کودکان فلج مغزی تسهیل نمایید.
- با همراهی کاردرمان مرکز گفتار درمانی کودکان سی پی، به والدین بیاموزید که بهترین شیوه قرار گیری و نگهداری کودکان فلج مغزی چیست تا تون عضلانی او در این فعالیت ها کاهش یابد.
- به والدین بیاموزید که تمرینات تحریکی را استفاده کنند (برای مثال، به کار بردن مسواک ( NUK ) برای تحریک نواحی داخل و خارج دهان، با این هدف که حساسیت لمسی بیش از اندازه اندام های گویایی کاسته شود یا حساسیت لازم در این نواحی ایجاد گردد).
- در صورت نیاز راهکارهای مختلف درمان اختلال بلع در گفتار درمانی فلج مغزی را به کودکان فلج مغزی یا والدین او آموزش دهید.
- به والدین بیاموزید چگونه با پارچه هایی از بافت های مختلف صورت کودک فلج مغزی را ماساژ بدهند تا حساسیت صورت او نسبت به رطوبت ایجاد شده توسط آبریزش، افزایش یابد.
- به همراهی کاردرمان، چگونگی قرار گیری کودکان فلج مغزی را جهت کاهش تاثیر ضعف عضلانی (بر فقدان کنترل آب دهان) به والدین او توضیح دهید.
- با آموزش نگهداری اشیای ایمن نظیر مکعب یا پستانک با لب ها، بسته شدن لب های کودکان فلج مغزی را تقویت نمایید تا مدت زمان انجام این کار بدون مقاومت و همراه با مقاومت افزایش یابد.
- به کودکان فلج مغزی بیاموزید که ارتباط مکمل و جایگزین را برای تعاملی موثر در موقعیت های روزمره به کار بگیرد.
- اطلاعاتی در مورد سیستم تنفسی شامل نحوه عملکرد ریه ها، تنفس در حالت گفتار و در حال استراحت، و اینکه چگونه می تواند با استفاده از تنفس شکمی- دیافراگمی در وضعیتی مناسب تنفس کاراتری داشته باشد، در اختیار کودکان فلج مغزی قرار دهید.
- با مشاوره گرفتن از یک کاردرمان، وضعیت قرارگیری کودکان فلج مغزی را طوری تنظیم نمایید که تاثیرات فقدان تون عضلانی کاهش بیابد، سپس به کودک سی پی آموزش دهید که ابتدا تنفس عمیق داشته باشد و این کار را به صورت شکمی و دیافراگمی انجام بدهد و سپس به آرامی هوا را در یک جریان پیوسته یکنواخت تا ۵ ثانیه خارج نماید.
- اگر نمودی از باز شدن بیش از حد در چشم ها، فک، کشیده شدن گردن و کمر در زمان آواسازی در مورد کودکان سی پی وجود دارد با کمک فیزیوتراپیست کودک فلج مغزی را در وضعیتی قرار دهید که لگن حداقل در حالت ۹۰ درجه و قفسه سینه کاملا منبسط باشد.برای گفتاردرمانی خوب برای فلج مغزی پشت سر او را با یک دست و چانه اش را نیز با دست دیگر خود نگه دارید و در عین حال بخواهید درحالی که مستقیماً به جلو نگاه می کند، آواسازی نمایند.
- در گفتار درمانی،کودک فلج مغزی را تشویق نمایید که صحبت کردن را در لحظه ای که بازدم را آغاز می‌کند، شروع نماید، در حالی که دست خود را روی شکم کودک سی پی قرار می دهید، از او بخواهید که دم انجام بدهد، و سپس به محض این که هوا خارج می شود به آرامی به او علامت دهید تا صداسازی را آغاز نماید.
- از کودک فلج مغزی بخواهید در طول گفتار درمانی در کودکان فلج مغزی بعد از اینکه نفس عمیق با استفاده از دیافراگم گرفت، واکه /a/ را به مدت ۱۵ ثانیه ادا کند، در صورتی که موفق به انجام این کار شد، از او بخواهید که واجهای سایشی را ادا کند ( برای مثال /s/ و /z/ را به مدت ۵ ثانیه بکشد.
- در مرکز گفتار درمانی فلج مغزی به والدین بیاموزید که به آرامی با یخی که در کیسه پلاستیکی قرار گرفته است به مدت نهایتاً ۵ ثانیه به عضلات صورت کودک فلج مغزی ضربه بزنند و فوراً متعاقب آن به والدین آموزش دهید تمریناتی را با کودکشان اجرا نمایند که عضلات صورتش را تقویت نماید.
- به والدین آموزش دهید که آن دسته از عضلات صورت کودک فلج مغزی که درگیر فعالیت های قدرتی می شوند (نظیر، لبها یا فک) را با قلم موی نرم به مدت یک دقیقه قبل از تمرینات قدرتی تحریک کنند، اگر کودک سی پی در شروع گفتار درمانی کودکان سی پی، حساسیت بیش از حد به قلم مو نشان می دهد، به تدریج زمان و شدت درمان را تا غلبه بر حساسیت او اضافه کنید.
- به والدین بیاموزید که روشهای فشار، کنش، و مقاومت را روی عضلات دو طرف صورت کودکان فلج مغزی به کار ببرید تا حرکات عضلات هماهنگ و تسهیل و تقویت شود.
- کار را از بهبود همخوانهای خطا در موقعیت پس واکی (که کودک فلج مغزی قادر به ادا کردن آنها در موقعیت پیش واکیمی باشد) آغاز نمایید و سپس در ادامه گفتار درمانی خوب در فلج مغزی روی بهبود تولید همین واج ها در موقعیت میانی کلمات کار کنید.
- جایگاه های مختلف زبان کودکان فلج مغزی را برای ساخت واجهای گرفتاری مورد بررسی قرار دهید تا جایگاهی را بیابید که صدای تولیدی در آن جایگاه نزدیکترین حالت به حالت هنجار باشد (برای مثال، واج /s/ را با قرار دادن نوک زبان پشت دندان های پایین ایجاد نمایید به جای اینکه زبان روی ستیغ لثوی قرار بگیرد.)
- سرعت گفتار کودکان فلج مغزی را توسط گفتار درمانی سی پی کاهش دهید تا به سرعتی برسید که وضوح گفتار از بین نرود و در عین حال به او فرصت داده شود که تطابق لازم در تولید یک هجا به دیگری را انجام دهد.
- به کودکان فلج مغزی جایگزین های قابل قبول را که برای تولید ساده تر هستند و خیلی وضوح گفتار او را بر هم نمی زنند (برای مثال، گفتن /u/ به جای /I/ , /r/ به جای واجهای گفتاری مشکل بیاموزید.)
- ابزارهای دیداری را به کار بگیرید (برای مثال آینه های دستی که زیر بینی قرار می گیرند) تا به کودک فلج مغزی کمک شود که خروج هوای بینی خود را در طی تولید جفت های کمینه، کنترل نماید (برای مثال ( mama ) و ( papa ) یا ( mop ) و ( pop).
- اگر کودک فلج مغزی بازتاب تهوع را نشان نمی دهد،در مرکز گفتار درمانی فلج مغزی یک گوش پاک کن را جهت تحریک بازتاب تهوع استفاده کنید و این کار را از طریق تحریک ملایم و آهسته ناحیه کامی از ستیغ لثوی تا نرم کام انجام دهید.
- اگر عدم کفایت کامی حلقی کودک فلج مغزی شدید است و از تمرینات تحریک دیداری استفاده نمی‌کند، با والدین کودکان فلج مغزی پزشکان استفاده از پروتز بالابرنده نرم کام جهت کمک به بسته شدن لازم را بررسی نمایید.
- متخصص گفتاردرمانی برای فلج مغزی تعداد هجاهایی که کودک فلج مغزی به صورت واضح و کارا در یک گروه تنفسی ادا می کند را تعیین می کند، به کودک فلج مغزی کمک کنید تا یاد بگیرد که این تعداد بهینه هجا ها را در تولید عبارات و مکث ها به کار ببرد.
- تمرینات تکیه تقابلی را به کار بگیرید تا کودکان فلج مغزی تاکید زیاد را روی بخش های مهمتری از عبارات به کار ببرد و تأکید کم را روی بخشهایی که حداقل اهمیت را دارند.
- وقتی که کودکان فلج مغزی پرسش، خبر و اعتراض را بیان می دارد از او فیلم برداری کنید یا صدای او را ضبط نمایید، در جلسات مرکز گفتار درمانی فلج مغزی از کودک فلج مغزی بخواهید که در مورد مناسب بودن بلندی ، ارتفاع و الگوهای تکیه ای خود قضاوت نماید.
- مداخلاتی برای بهبود زبان دریافتی و بیانی متناسب با سن کودکان سی پی به کار بگیرید.
اختلال بلع در کودکان فلج مغزی
بسیاری از کودکان فلج مغزی به علت اسپاسم در عضلات دهان و حنجره دچار مشلات مکیدن و بلع هستند. اختلال در جویدن غذا و مشکلات بلع در کودکان فلج مغزی موجب ایجاد مشلات تغذیه ای و کاهش وزن در این کودکان می شود. همچنین در موارد حاد به علت آسپیراسیون و برگشت تکه های غذا در مسیر تنفسی بیمار مشکلات تنفسی و عفونت های پیاپی ریه در این کودکان مشاهده می شود. آبریزش دهان به علت عدم توانایی مناسب در زبان و عضلات صورت به وفور دیده می شود .ماساژ درمانی صورت و ماساژ های داخل دهانی یکی از درمان های شایع در حیطه گفتار درمانی کودکان سی پی است که در مرکز توانبخشی فلج مغزی دکتر صابر انجام می گیرد. تقویت عضلات زبان و صورت توسط گفتاردرمانان متخصص در حیطه بلع به بهبود مهارت های بلع و جویدن کودکان فلج مغزی کمک بسزایی می کند. آموزش نحوه صحیح پوزیشن دهی کودک فلج مغزی در هنگام غذا خوردن و آموزش های کمکی در زمینه استفاده از ابزارهای کمکی و غذا خوردن به روند درمان مشکلات بلع کودک فلج مغزی کمک می کند.